________________
५६. इम मति-श्रुत-ज्ञानी वली जी, अवधिज्ञानी पिण एम।
इम मति श्रुत अज्ञान नैं जी, विभंग अनाणी तेम ।। ५७. चक्षुदर्शने न ऊपजै जो, जघन्य एक दोय तीन ।
उत्कृष्ट संख्याता आजै जी, अचक्षुदर्शणी चीन ।।
५६. आभिणिबोहियनाणी, सुयनाणी, ओहिनाणी, मइ
अण्णाणी, सुयअण्णाणी, विभंगनाणी। ५७. चक्खुदंसणी न उवग्ज्जति । जहण्णणं एक्को वा दो
वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा अचक्खुदंसणी उववजंति,
सोरठा ५८. उत्पत्ति समयो जाण द्रव्य इंद्रिय तजवे करी।
ऊाजवो पहिछाण, नहि इम चक्षदर्शणी ।। ५६. तो दर्शणी अचक्षु, तसं ऊपजवो किम कह्य ?
उत्तर तास विवक्ष, कहियै छै ते सांभलो ।। ६०. अचक्षुदशन जाण, इंद्रिय - अनाश्रित्य ह।
सामान्य उपयोग माण, उत्पत्ति समय पिण हुवै ।।
५८. 'चक्खुदंसणी न उववज्जति' त्ति इन्द्रियत्यागेन तत्रोत्पनेरिति ।
(वृ. प. ५९९) ५९. 'तहि अचक्षुदर्शनिनः कथमुत्पद्यन्ते ? उच्यते ।
(वृ. प. ५९९)
६१. *अवधिदर्शणी इहविधे जी, आहार संज्ञा उपयुक्त ।
जाव चौथी परिग्रह तणी जो, संज्ञाए करि युक्त ।। ६२. इत्थोवेदगा न ऊपजै जी, पुरुषवेदगा न होय।
भव प्रत्ययगणां थी नरक में जी, ए बिह वेद न कोय ।।
६०. इन्द्रियानाश्रितस्य सामान्योपयोगमात्रस्याचक्षुर्दर्शन
शब्दाभिधेयस्योत्यादसमयेऽपि भावादचक्षुर्दर्शनिन
उत्पद्यन्त इत्युच्यत इति । (व. प. ५९९) ६१. एवं ओहिदंसणी वि। आहारसण्णोवउत्ता वि जाव
परिग्गहसण्णोवउत्ता वि। ६२. इत्थीवेयगा न उववज्जति, पुरिसवेयगा न उवबज्जति ।
'इत्थीवेयगे' त्यादि, स्त्रीपुरुषवेदा नोत्पद्यन्ते भव
प्रत्ययान्नपुंसकवेदत्वात्तेषां। (वृ. प. ५९९) ६३. जहणणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं
संखेज्जा नपुंसगवेयगा उबवज्जति । ६४. एवं कोहकसाई जाव लोभकसाई।
६३. एक दोय तीन जघन्य थी जी, उत्कृष्टा संखेज ।
वेद नपुंसका ऊपजै जी, नरक नपंस कहेज ।। ६४. इम क्रोध कषाये वर्तताजी, जावत लोभ कहेज ।
एक दोय तीन जघन्य थी जी, उत्कृष्टा संखेज ।। ६५. सोइंदियोव उत्ता तिके जी, उत्पत्ति समय न पाय ।
जाव फासिदिय इह विधेजो, ए द्रव्य इंद्रिय नाय ।।
६'. सोइंदियोवउत्ता न उववज्जति एवं जाव फासिदि
ओब उत्ता न उववज्जति । 'सोइंदिओवउत्ता' इत्यादि श्रोत्राद्युपयुक्ता नोत्पद्यन्ते
इन्द्रियाणां तदानीमभावात् । (व. प. ५९९) ६६. जहणे गं एक्को वा, दो वा तिणि वा, उक्कोसेणं
संखेज्जा नोइंदिओवउत्ता उववज्जति ।
६६. एक दोय तीन जघन्य थी जी, उत्कृष्टा संखेज।
नोइंदियोव उत्ता हुवै जी, ए मन भाव कहेज ।।
सोरठा ६७. वत्ति विषे इम बाय, यद्यपि मन पर्याप्ति जे।
तास अभावे ताय, तिहां द्रव्य मन तो नथो ।। . ६८. तथापि भावे मन्न, चैतन्य रूप हवै अछ।
तिण करि सहित प्रपन्न, नोइंदियोव उत्ता कह्या ।।
६७,६८. नोइंदिओवउत्ता उववज्जात' त्ति नोइन्द्रियं--
मनस्तत्र च यद्यपि मन:-पर्याप्त्यभावे द्रव्यमनो नास्ति तथाऽपि भावमनसश्चैतन्यरूपस्य सदा भावात्तेनोपयुक्तानामुत्पत्ते !इन्द्रियोपयुक्ता उत्पद्यन्त इत्युच्यत
(वृ. प. ५९९)
इति,
वा०-ए नारकी सन्नी पंचेंद्रिय अपर्याप्तो छ । तिहा द्रव्य मन तो नथी पिण ज्ञानावरणी कर्म ना क्षयोपक्षम रूप भाव मन नुं चेतनपणुं तिहा छ । ६६. *मनयोगो नहिं ऊपज जी, ए द्रव्य मन न होय ।
वचनयोगी नहिं ऊपजै जो, उत्पत्ति समये सोय ।।
६९. मणजोगी न उववज्जति, एवं वइजोगी वि।
'मणजोगी' त्यादि मनोयोगिनो वाग्योगिनश्च नोत्पद्यन्ते, उत्पत्तिसमयेऽपर्याप्तकत्वेन मनोवाचोरभावादिति ।
(वृ. प. ५९९)
*लय : अभड भड रावणा इंदा स्यूं अइयो
श० १३, उ०१, ढा० २७२ १२९
Jain Education Intemational
Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
For Private & Pera