________________
४.तिम अनुत्तरोपपातिका, एह अर्थ उदार । ___ जाणे छै भगवंत जी! वलि देखै सार? ५. जिन कहै हता अम्है तुम्है, जाणां देखां ए अर्थ ।
तेम अनुत्तर नां सुरा, जाणे देखै तदर्थ ॥ ६. किण अर्थे जाव देखता ? तब भाखै स्वाम।
अनुत्तरोपपातिक तणे, अवधिज्ञान अमाम ।। ७. मनोद्रव्य नी वर्गणा, अनंती अवधार ।
विशिष्ट अवधि करी सूरा, जाण देखै उदार ।। ८. मनोद्रव्य वर्गणा विषे, जसू विषय विख्यात । एहवो अवधिज्ञान जेहनें, लद्धाओ लब्धिमात ॥
४. तहा णं अणुत्तरोववाइया वि देवा एयम8 जाणंति
पासंति ? ५. हंता गोयमा ! जहा णं वयं एयम8 जाणामो-पासामो, तहा णं अणुत्तरोववाइया वि देवा एयम? जाणंतिपासंति ।
(श० १४१७८) ६,७. से केणठेणं जाव (सं. पा.) पासंति ? गोयमा ! अणुत्तरोववाइयाणं अणंताओ मणोदव्ववग्गणाओ लद्धाओ पत्ताओ अभिसमण्णागयाओ
भवंति। ८. 'मणोदव्ववग्गणाओ लद्धाओ' त्ति मनोद्रव्यवर्गणा लब्धास्तद्विषयावधिज्ञानलब्धिमात्रापेक्षया ।
(वृ०प० ६४८) ९. 'पत्ताओ' त्ति प्राप्तास्तद्रव्यपरिच्छेदतः ।
(वृ० प० ६४८) १०. 'अभिसमन्नागयाओ' त्ति अभिसमन्वागताः तद्गुणपर्यायपरिच्छेदतः ।
(वृ० प० ६४८)
६. पत्ताओ ते मनोद्रव्य नैं, जाणवै करि सोय।
पामी छै प्रगटपणे, लब्धिमात्र न कोय ॥ १०. अभिसमणागयाओ तिको, मनोद्रव्य नां जेह । गुण पर्याय नैं जाणवै, सन्मुख थइ तेह ।।
सोरठा ११. यद्यपि गुण पर्याय, अभेद छै तो पिण इहां ।
सहभावी गुण थाय, क्रमभावी पर्याय है। १२. सहभावी इक साथ, क्रमभावी अनुक्रम हस्य ।
इण लक्षण करि ख्यात, कह्यं भेद पर्याय गुण ।। १३. *विशिष्ट अवधिज्ञाने करी, मनोद्रव्य जाणंत । देखै अवधि दर्शण करी, तिण अर्थे ए हुंत ॥
सोरठा १४. इहां भावार्थज एह, अनुत्तर विमाण नां सुरा।
विशिष्ट अवधिज्ञानेह, जाणे मनोद्रव्य वर्गणा ।।
१३. से तेणठेणं गोयमा ! एवं बुच्चइ जाव (सं. पा.) पासंति ।
(श० १४१७९)
१५. ते मनोवर्गणा धार, आपां री अणदेखवै ।
अयोगि अवस्था मझार, मुक्ति गमन जाणे तदा ।। १६. तिण कारण सुर तेह, भावि तुल्यता आपणी।
जाणे देखै जेह, एहवं आख्यो वृत्ति में । १७. पूर्व तुल्यता पेख, तास प्रक्रम थकी हिवै।
तुल्यहीज सुविशेख, कहियै छै निसुणो हिवै।
तुल्यता पद १८. कतिविध तुल्य कह्यो प्रभु ! जिन कहै छह प्रकार ।
द्रव्य तुल्य ते द्रव्य थी, तुल्य कहियै विचार ।।
१४. अयमत्र गर्भार्थ:-अनुत्तरोपपातिका देवा विशिष्टावधिना मनोद्रव्यवर्गणा जानन्ति पश्यन्ति च ।
(वृ०प० ६४८) १५. तासां चावयोरयोग्यवस्थायामदर्शनेन निर्वाणगमनं निश्चिन्वन्ति ।
(वृ०प० ६४८) १६. ततश्चावयोर्भावितुल्यतालक्षणमर्थ जानन्ति पश्यन्ति
चेति व्यपदिश्यत इति । (वृ० प० ६४८) १७. तुल्यताप्रक्रमादेवेदमाह- (वृ० प० ६४८)
१८. कतिविहे णं भंते ! तुल्लए पण्णत्ते ?
गोयमा ! छबिहे तुल्लए पण्णत्ते, तं जहा-----
दव्वतुल्लए। १९. खेत्ततुल्लए, कालतुल्लए, भवतुल्लए, भावतुल्लए संठाणतुल्लए।
(श० १४।८०)
१६. क्षेत्र तुल्य काल तुल्य हि, भव तुल्य पिछाण ।
भाव तुल्य ए पंचमो, वलि तुल्य संठाण ॥ *लय : सीता दे रे ओलुंभड़ो
शा० १४, उ०७, द्वा० २९८ २६५
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org