________________
१२ एवं जाव वेमाणिया।
आहारमेवाश्रित्याह--
(श० १४१७१) (वृ० प० ६४४)
१२. ओतो भाख्यो हो नारक अधिकार, एवं जाव वेमाणिया। वलि कहिये हो आहार नोंज विचार,
ते निसणो भवि-प्राणिया! १३. गोयम पूछ हो प्रभु ! नारक जीव,
आहार करै वीचि-द्रव्य नों। कै अवीची हो द्रव्य नोंज कहीव?श्री जिन भाखै उभय नों।।
१३. नेरइया णं भंते ! कि वीचीदव्वाइं आहारेंति ?
अवीचीदव्वाई आहारेति ? गोयमा ! नेरइया वीचीदव्बाई पि आहारेंति, अवीचीदवाई पि आहारेति । (श० १४१७२)
..
सोरठा १४. वांछित द्रव्य विशेख, ते द्रव्य तणो अवयव वली।
परस्परे कर पेख, पृथक जुदो वीचा कह्यो। १५. तेह विषे अवधार, वीचि प्रधान द्रव्य जे। ___ एक आदि सुविचार, प्रदेश करिकै ऊण जे ।। १६. एह निषेध थकीज, द्रव्य अवीची जाणवा ।
इहां ए भाव कहीज, चित्त लगाई सांभलो॥ १७. जितरा द्रव्य समुदाय, तिण कर आहारज पूरियै ।
ते एकादी ताय, प्रदेशोन वीची कह्यो। १८. परिपूर्ण फुनधार, द्रव्य अवीची जाणवा।
इम कहै टीकाकार, चूर्णिकार नों मत हिवै ।। १६. आहार द्रव्य अधिकार, सर्वोत्कृष्टज आहार द्रव्य । ___ तास वर्गणा धार, कहियै तिका अवीचि द्रव्य । २०.जे एकादि प्रदेश हीन तिका छै वीचि द्रव्य ।
आख्यो एह विशेष, चूर्णिकार तणोज मत । २१. किण अर्थे हो प्रभ ! इम कहिवाय, नरक वीची द्रव्य आहरै।
बलि अवीची हो द्रव्य आहरै ताय, हिव जिन उत्तर वागरै।। २२. जेह नारक हो ऊणो एक प्रदेश, द्रव्य प्रतै ते आहरै।
तेह नारक हो वीची द्रव्य विशेष, तेह प्रतैज आहार करै।। २३. जे नारक हो प्रतिपूरण जान, द्रव्य प्रत जो आहरै।
तेह नारक हो अवीची पहिछान, द्रव्य तणोज आहार करै।। २४. तिण अर्थे हो गोतम ! इम ख्यात, नारक आहार उभय करै।
इम यावत हो वैमानिक जात, वीची अवीची आहरै।
१४. 'वीइदव्वाई' ति वीचिः-विवक्षितद्रव्याणां तदवयवानां च परस्परेण पृथगभावः ।।
(वृ० प० ६४४) १५. तत्र वीचिप्रधानानि द्रव्याणि वीचिद्रव्याणि __एकादिप्रदेशन्यूनानीत्यर्थः। (वृ० प० ६४४) १६. एतन्निषेधादवीचिद्रव्याणि, अयमत्रभावः
(वृ० प० ६४४) १७. यावता द्रव्यसमुदायेनाहारः पूर्यते स एकादिप्रदेशोनो वीचिद्रव्याण्युच्यते।
(वृ० प० ६४४) १८,१९. परिपूर्णस्त्ववीचिद्रव्याणीति टीकाकारः, चूणि
कारस्त्वाहारद्रव्यवर्गणामधिकृत्येदं व्याख्यातवान् तत्र च याः सर्वोत्कृष्टाहारद्रव्यवर्गणास्ता अवीचिद्रव्याणि ।
(वृ० प० ६४४) २०. यास्तु ताभ्य एकादिना प्रदेशेन हीनास्ता वीचिद्रव्याणीति ।
(वृ० ५० ६४४) २१. से केणठेणं भंते ! एवं बुच्चइ-- नेरइया बीची
दवाई पि आहारेति अवीचीदव्वाइं पि आहारेति ? २२. गोयमा ! जे णं नेरइया एगपएसूणाई पि दवाई
आहारेति, ते णं नेरइया वीचीदव्वाई आहारेति । २३. जे णं नेरइया पडिपुण्णाई दब्वाई आहारेति, ते णं
नेरइया अवीचीदव्वाई आहारेंति। २४. से तेणठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ--नेरइया वीची
दव्वाई पि आहारेंति, अवीचीदव्वाई पि आहारेंति । एवं जाव वेमाणिया।
(श० १५१७३) २५. अनन्तरं दण्डकस्यान्ते वैमानिकानामाहारभोग उक्तः अथ वैमानिकविशेषस्य कामभोगोपदर्शनायाह--
(वृ० प० ६४५)
२५. दिंडकांत वैमानिक तणो, उभय आहार भोग पूर्वे कह्यो।
हिव काम भोगज तास कहिये, अर्थ जिन वच थी लयो।
देवेन्द्र-भोग पद २६. *प्रभु ! शक्रज हो सुर इंद्र जिवार, देव संबंधी अनुभव।
भोगविवा हो योग्य भोग्य उदार, भोगविवा नीं वंछा हुवै ॥ २७. किण रीते हो ते प्रवत्तै स्वाम? जिन कहै शक वंछा तदा।
विकू हो इक मोटो ताम, नेमिप्रतिरूपक यदा॥ *लय : ऋषि धन्नो रे चिन्तव लिय: पूज मोटा भांजे तोटा
२६. जाहे णं भते ! सक्के देविदे देवराया दिब्वाई
भोग भोगाई भुंजिउकामे भवइ।
भोगार्हा भोगा भोगभोगाः। (वृ०प०६४५) २७. से कहमियाणि पकरेंति?
गोयमा ! ताहे चेव णं से सक्के देविदे देवराया एग महं नेमिपडिरूवगं विउव्वइ ।
श०१४, उ० ६ ढा० २९६ २५७
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org