Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01
Author(s): Shyamacharya, Punyavijay, Dalsukh Malvania, Amrutlal Bhojak
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001063/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JAINA. AGA MA SERIES "PART 1 PANNAVANASUTTAM Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जैन - आगम-ग्रन्थमाला ग्रन्थाङ्क ९ भाग १ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जैन - आगम ग्रन्थमाला : ग्रन्थाङ ९ ( भाग १ ) सिरिसामज्जवायगविरइयं पण्णवणा सुत्तं मूलग्रन्थात्मकः प्रथमो भागः सम्पादकाः पुण्यविजयो मुनिः [जिनागमरहस्यवेदिजैनाचार्यश्रीमद्विजयानन्द सूरिवर (प्रसिद्ध नाम-आत्मारामजी महाराज) - शिष्यरत्न- प्राचीन जैनभाण्डागारोद्धारकप्रवर्तक श्रीमत्कान्तिविजयान्तेवासिनां श्रीआत्मानन्दजैन ग्रन्थमाला सम्पादकानां मुनिप्रवरश्रीचतुरविजयानां विनेयः ] पण्डित दलसुख मालवणिया पण्डित अमृतलाल मोहनलाल भोजक इत्येतौ च શ્રી મહાવીર विद्यादय मुं श्री महावीर जैन विद्यालय बम्बई - २६ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जैन-आगम-ग्रन्थमाला प्रधान सम्पादक मुनिराज श्री पुण्यविजयजी पण्डित दलसुख मालवणिया प्रथम संस्करण : 9 वीर सं. २४९५/विक्र. सं. १९२५/ई. स. १९६९ मूल्य ३० रुपया प्रकाशक: चंदुलाल वर्धमान शाह जयन्तीलाल रतनचंद शाह बालचन्द गांडालाल दोशी मानद मंत्रीओ श्री महावीर जैन विद्यालय गोवालिया टँक रोड, बम्बई २६ मुद्रक : वि. पु. भागवत मौज प्रिंटिंग ब्यूरो खटाववाडी, बम्बई ४ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jaina-Agama-Series No. 9 (Part 1) PAŅŅAVAŅĀSUTTAM Editors MUNI PUNYAVIJAYA Pt. DALSUKH MĀLVANIA Pt. AMRITLĀL MOHANLAL BHOJAK Hadite alla Cu /19 1 IN : Features ચા SHRI MAHĀVĪRA JAINA VIDYĀLAYA BOMBAY-26 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jaina-Agama-Series General Editors MUNIRAJ SHRI PUNYAVIJAYAJI Pt. DALSUKH MALVANIA First Published : 1969 © 1969, by the Publishers Price : Rs. 30.00 Printed in India By V. P. Bhagwat Mouj Printing Bureau Khatau Wadi, Bombay 4 Published by Chandulal Vardhman Shah Jayantilal Ratanchand Shah Balchand Gandalal Doshi Hon. Secretaries Shri Mahavira Jaina Vidyalaya Gowalia Tank Road, Bombay 26 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ गंथसमप्पण जीवाइविविहविण्णाणदेसया गहिरभावयपयत्था । जेहिं परूविया, तह वक्खाया जेहि विष्णूहिं ॥ १ ॥ अणुवक्रयपरोवकयाण ताण सामञ्जथेरपमुहाणं । पण्णवणोवंगमिणं पुज्जाणं तह महेसीणं ॥ २ ॥ वरए पुण्णपवित्ते करजुयकमलम्मि विणयणइजुत्ता । मुणिपुण्ण विजय-दलसुखभाई - अमया समप्पेमो || ३ || विसेसयं ॥ तुम्ह पसाया लद्धं वत्युं तुम्हाण अप्पयंताणं । अम्हाण बालचरियं खमंतु पुज्जा खमासमणा ! ॥ ४॥ Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મેં શ સ મ પ ણ જીવાજીવાદિ સંબંધી વિવિધ વિજ્ઞાનને દર્શાવનારા અને ગંભીર ભાવોનું પ્રદાન કરનારા પદાર્થોની જેમણે પ્રરૂપણા કરી છે, તથા જે વિજ્ઞ પુરુષોએ તે ગંભીર પદાર્થોની વ્યાખ્યા કરી છે, તે અમ અનુપકારી ઉપર ઉપકાર કરનારા શ્રીશ્યામાર્ય પ્રમુખ સ્થવિર પૂજ્ય અને મહર્ષિં ભગવંતોના પુણ્યશાળી, પવિત્ર અને વરદ કરકમળમાં અમે—મુનિ પુણ્યવિજય, દલસુખ માલવિયા અને અમૃતલાલ ભોજક—પ્રજ્ઞાપના નામનું આ ઉપાંગસૂત્ર ભેટ ધરીએ છીએ. આપના જ કૃપાપ્રસાદથી મેળવેલી – સંશોધિત કરેલી વસ્તુ આપને સમર્પિત કરવાની અમારી બાલક્રીડાને આપ ક્ષમાશ્રમણ ભગવંતો ક્ષમા કરશો. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રકાશકીય નિવેદન જૈન ધર્મના પાયારૂપ બધાં પવિત્ર મૂળ આગમસૂત્રોની સંશોધિત-સંપાદિત (critical) આવૃત્તિઓ પ્રકાશિત કરવાની યોજનાને મૂર્તરૂપ આપવાની જવાબદારી, પૂજયપાદ આગમપ્રભાકર મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજના આશીર્વાદ તથા તેઓશ્રીના તેમ જ પતિ શ્રી દલસુખભાઈ માલવણિયાના સક્રિય સહકારથી, શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયે સ્વીકારી છે, એ સુવિદિત છે. આ યોજના પ્રમાણે વિદ્યાલયે શરૂ કરેલ “જૈન-ગામ-થનારા”ના પ્રથમ ગ્રંથ “નંદિસુરં ૩જુમોદારાÉ ર”નો પ્રકાશન વિધિ વિદ્યાલયના સુવર્ણ મહોત્સવની ઉજવણી પ્રસંગે, અમદાવાદમાં તા. ૨૬-૨–૧૯૬૮ના રોજ, પૂજ્યપાદ આગમપ્રભાકર મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજ્યજીના પવિત્ર સાંનિધ્યમાં, જૈન સંઘના મુખ્ય અગ્રણી શેઠ શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈને શુભ હસ્તે થયો હતો. આજના અતિ આનંદજનક અને મંગલમય પ્રસંગે આ ગ્રંથમાળાના બીજા ગ્રંથનો પ્રકાશનવિધિ થઈ રહ્યો છે, તે આપણે સહુને માટે ગૌરવ લેવા જેવી વાત છે. આજનો પ્રસંગ છે, સંસ્થાની આગમ પ્રકાશન યોજનાના પ્રણેતા અને પ્રાણ પૂજય આગમપ્રભાકર મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજ્યજી મહારાજના દીક્ષા પર્યાયની ષષ્ટિપૂર્તિનો વડોદરા શ્રીસંઘે યોજેલ ધર્મમહોત્સવ. આવા પવિત્ર અને પ્રેરક પ્રસંગે વિદ્યાલયની આગમ પ્રકાશન યોજનાના નવમા ગ્રંથ “gogવાસુરં” ના. પહેલા ભાગનું પ્રકાશન થઈ રહ્યું છે, તે સુવર્ણમાં સૌરભ મળ્યા જેવો સુંદર અને યાદગાર જોગાનુજોગ છે. આ પ્રસંગે અમારું અંતર જે આહ્વાદ અનુભવે છે, તે અવર્ણનીય છે. આગમ પ્રકાશનની યોજના પ્રમાણે પણવણસુત્તને નવમો ગ્રંથાંક આપવામાં આવેલ છે અને એ ગ્રંથ બે ભાગમાં પ્રકાશિત કરવાનો છે : પહેલા ભાગમાં સમગ્ર મૂળ પ્રજ્ઞાપનાસૂત્ર, જરૂરી સંપાદકીય નિવેદન સાથે, પ્રગટ કરવાનું છે, જેનું પ્રકાશન આજે થઈ રહ્યું છે. આના બીજા ભાગમાં, આ ગ્રંથમાળાના પ્રથમ ગ્રંથની જેમ, સૂત્રમાં આવતા બધાય શબ્દોની, તે તે શબ્દના સંસ્કૃત રૂપાંતર સાથેની, સૂચી; ગ્રંથ, ગ્રંથકાર અને ગ્રંથના વિષયનું તેમ જ ગ્રંથમાંથી ઉપલબ્ધ થતી સાંસ્કૃતિક સામગ્રીનું વિશદ નિરૂપણ કરતી સુવિસ્તૃત પ્રસ્તાવના તથા એનું અંગ્રેજી ભાષાંતર; સંપાદકોનું વિશેષ વક્તવ્ય, એના અંગ્રેજી ભાષાંતર સાથે; તેમ જ જુદા જુદા વિશિષ્ટ વિષયોની માહિતી આપતાં પરિશિષ્ટો વગેરે સામગ્રી આપવામાં આવશે. ગ્રંથની પ્રસ્તાવનાનો પ્રાથમિક ખરડો કેનેડામાં-ટોરોન્ટોમાં ૫૦ શ્રી દલસુખભાઈ માલવણિયા તૈયાર કરી રહ્યા છે. અને એનું કેટલુંક લખાણ એમણે આપણને મોકલી પણ આપ્યું છે. આગમ પ્રકાશન યોજનાની રૂપરેખાની સવિસ્તર માહિતી આ ગ્રંથમાળાના પહેલા ગ્રંથના અમારા નિવેદનમાં આપવામાં આવી છે, એટલે એનું અહીં પુનર્મુદ્રણ કરવાની જરૂર નથી. આ યોજના પ્રમાણે ૧૭ ગ્રંથોમાં આપણે બધા – પિસ્તાલિસે મૂળ આગમો પ્રગટ કરવાનું વિચારવામાં આવ્યું છે; કયો આગમગ્રંથ કયા અંકના ગ્રંથ તરીકે પ્રગટ થશે તે પણ ત્યાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે. આભાર આ યોજના આ રીતે મૂર્તરૂપ લઈ શકી છે અને આજે આ ગ્રંથરત્નનું પ્રકાશન થઈ શક્યું છે, તે પૂજ્યપાદ આગમપ્રભાકર મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજ અને પંડિત શ્રી દલસુખભાઈ માલવણિયાની અસાધારણ જહેમત અને તેઓની વિદ્યાલય પ્રત્યેની અસીમ મમતાને કારણે. તેઓ પ્રત્યે અમે આ પ્રસંગે અમારી આભારની ઊંડી લાગણી દર્શાવીએ છીએ. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રકાશકીય નિવેદન છેલ્લાં ચારેક વર્ષથી આપણે આગમોના અભ્યાસી પંડિત શ્રી અમૃતલાલ મોહનલાલ ભોજકની સેવાઓ પ્રાકૃત ટેકસ્ટ સોસાયટી પાસેથી ઉછીની લીધી, ત્યારથી આપણું આગમ પ્રકાશનના કાર્યને વિશેષ વેગ મળ્યો છે, એમાં શંકા નથી. સંસ્થાના આગમ પ્રકાશન કાર્યમાં આવો સહકાર આપવા બદલ અમે પંડિત શ્રી અમૃતભાઈ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતાની ઊંડી લાગણી દર્શાવીએ છીએ. તેમ જ પ્રાકૃત ટેસ્ટ સોસાયટી તથા આ વિભાગમાં કામ કરતા પંડિત શ્રી શાસ્ત્રી હરિશંકર અંબારામ પંડ્યા પ્રત્યે પણ અમે કૃતજ્ઞતા દર્શાવીએ છીએ. આ ગ્રંથમાળાનો પ્રથમ ગ્રંથ પ્રકાશિત થયા પછી અત્યાર સુધીમાં આ કાર્યને માટે અમને નીચે મુજબ સહાયતા મળી છે, તે સર્વે દાતાઓના અમે આભારી છીએ? પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ લોહાર ચાલ જૈન સંઘ : ૨૦ ૨,૫૦૦] પરચૂરણ રકમો : ૨૦ પ૨૭• ૬૪ ખૂબ ધીરજ અને ખંતપૂર્વક આ ગ્રંથમાળાના સુઘડ અને સ્વચ્છ મુદ્રણકાર્ય માટે મૌજ પ્રિન્ટિગ બ્યુરોના સંચાલકોનો અમે આભાર માનીએ છીએ. આગમ પ્રકાશનના કાર્ય અંગે જરૂરી સલાહ-સૂચના આપવા બદલ, અમે આગમ પ્રકાશન સમિતિના નીચેના સભ્યોના આભારી છીએ. ૧. ડૉ. જયંતિલાલ સુરચંદ બદામી ૫. શ્રી પ્રવીણચંદ્ર હેમચંદ કાપડિયા ૨. શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા ૬. શ્રી ચંદુલાલ વર્ધમાન શાહ ૩. શ્રી રતીલાલ ચીમનલાલ કોઠારી ૭. શ્રી જયંતિલાલ રતનચંદ શાહ મંત્રીઓ ૪. શ્રી સેવંતીલાલ ચીમનલાલ શાહ ૮. શ્રી બાલચંદ ગાંડાલાલ દોશી ) ૯. શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ (સહમંત્રી, આગમ પ્રકાશન વિભાગ) વડોદરા શ્રી સંઘનો વિશેષ આભાર આ ગ્રંથના પ્રકાશનના આજના અવસરે, છ વર્ષ પહેલાં (વિ. સં. ૨૦૧૯ ના કારતક સુદિ પ અને તે પછીના દિવસોએ) કપડવંજના શ્રીસંઘે પરમપૂજ્ય આગમપ્રભાકર મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજ્યજી મહારાજના ૬૮ મા જન્મદિન નિમિત્તે યોજેલ ધર્મમહોત્સવનું સહેજે સ્મરણ થઈ આવે છે. એ પ્રસંગે કપડવંજના શ્રીસંઘે પૂજ્ય મહારાજશ્રી પ્રત્યેની ભક્તિ નિમિત્તે, પૂજ્ય મહારાજશ્રી ઇચછે તે કાર્ય માટે પંદર હજાર રૂપિયા અર્પણ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. પૂજય મહારાજશ્રીએ એ જ વખતે એ રકમ આગમ પ્રકાશન યોજનાના પહેલા ગ્રંથ માટે શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયને સોંપી દેવામાં આવે, એવી કપડવંજ શ્રીસંઘને ભલામણ કરી હતી. આજનો પ્રસંગ પણ કંઈક એવો જ છે. વડોદરા શ્રીસંઘની આગ્રહભરી વિનતિને સ્વીકારીને પૂજ્ય પુણ્યવિજયજી મહારાજ ગયું (વિ. સં. ૨૦૨૪નું) ચતુર્માસ વડોદરામાં રહ્યા. પૂજ્ય મહારાજશ્રીનું ચતુર્માસ વીસ વર્ષ બાદ વડોદરામાં થતું હોવાથી શ્રીસંઘમાં ખૂબ આનંદ અને ઉત્સાહ પ્રવર્તતો હતો. પૂજ્ય વયોવૃદ્ધ પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી નેમવિજ્યજી, પૂજ્ય પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી ચંદનવિજયજી તથા પૂજય મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજ્યજી મહારાજ સાથે વડોદરામાં ચતુર્માસ રહેલા પૂજ્ય પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી રમણીકવિજયજી તથા પૂજ્ય મુનિવર્ય શ્રી ચંદ્રોદયવિજયજીએ આ ઉત્સાહને કંઈક રચનાત્મક રૂપ આપીને આ ચતુર્માસને ચિરસ્મરણીય બનાવવાનું વિચાર્યું. પૂર્ય પૂણ્યવિજયજી મહારાજને ચાલુ વર્ષના (વિ. સં. ૨૦૨૫ના) મા મહિનામાં દીક્ષા લીધાં સાઠ વર્ષ પૂરાં થતાં હતાં. એ પ્રસંગને અનુલક્ષીને તેઓએ પન્નવણાસ્ત્રના પ્રકાશનમાં સહાયરૂપે પોતાની ફૂલપાંદડી અર્પણ કરવાની વડોદરાના શ્રીસંઘને પ્રેરણા આપી. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રકાશકીય નિવેદન શ્રીસંઘે ખૂબ ઉમંગપૂર્વક એ પ્રેરણાને વધાવી લીધી, અને પૂજ્ય આગમપ્રભાકર શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજના દીક્ષા પર્યાયના ષષ્ટિપૂતિ સમારોહ પ્રસંગે, પજવણસૂત્રના પ્રકાશનમાં સહાયરૂપે, શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયને અર્પણ કરવા માટે રૂ. ૩૩,૦૦૦ જેવો સારો ફાળો એકત્ર કર્યો. આ ફાળાની સવિસ્તર યાદી અમારા આ નિવેદનને અંતે આપવામાં આવી છે. પૂજ્યપાદ પુણ્યવિજયજી મહારાજ પ્રત્યે આવી નિબૅજ ભક્તિ અને વિદ્યાલયના આગમ પ્રકાશનના કાર્ય પ્રત્યે આવી મમતા દર્શાવવા બદલ અમે વડોદરા શ્રીસંઘને સવિશેષ આભાર માનીએ છીએ. આ કાર્ય માટે પ્રેરણા આપવા બદલ અમે પૂજ્ય પંન્યાસજી શ્રી રમણીકવિજયજીનો અને પૂજ્ય મુનિ શ્રી ચંદ્રોદયવિજયજીનો અંત:કરણપૂર્વક આભાર માનીએ છીએ. અને આ માટે જહેમત ઉઠાવનાર તેમ જ ફાળો આપનાર વડોદરા શ્રીસંઘના અગ્રણીઓ તેમજ નાનાં-મોટાં સૌ કાર્યકરો અને ભાઈઓ-બહેનો પ્રત્યે અમારી કૃતજ્ઞતાની લાગણી દર્શાવીએ છીએ. અંતમાં ભલે કંઈક ધીમી ગતિએ પણ વિદ્યાલયે હાથ ધરેલ આગમ પ્રકાશનનું કાર્ય આ રીતે ક્રમે ક્રમે આગળ વધી રહ્યું છે, તેનો અમને સવિશેષ આનંદ છે. અમે તો એ ધન્ય દિવસ જેવાના મનોરથો સેવીએ છીએ કે જ્યારે આ ગ્રંથમાળાનો અંતિમ ગ્રંથ પ્રકાશિત થાય, અને આ આખી યોજના, આપણી ધારણા મુજબ, સાંગોપાંગ પરિપૂર્ણ થાય. એ માટે પરમાત્મા આપણને સૌને અને સમસ્ત શ્રીસંઘને બુદ્ધિ, શક્તિ અને ભાવનાની રત્નત્રયીનું પ્રદાન કરે એવી અંતરની પ્રાર્થના સાથે અમે આ નિવેદન પૂરું કરીએ છીએ. શત થાય, અને આ શ્રીસંઘને બુદ્ધિશકિગોપાંગ પરિપૂર્ણ થાય. ગોવાલિયા ટેક રોડ મુંબઈ ૨૬ માહ વદિ ૭, રવિવાર તા. ૯-૨-૧૯૬૮ લિ. સેવકો ચંદુલાલ વર્ધમાન શાહ જયંતિલાલ રતનચંદ શાહ બાલચંદ ગાંડાલાલ દોશી માનદ મંત્રીઓ Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂજ્યપાદ આગમપ્રભાકર મુનિવર્ય શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજના દીક્ષાપર્યાયની ષષ્ઠિપૂર્તિની ઉજવણી પ્રસંગે વડોદરા શ્રીસંઘમાં થયેલ શ્રી આગમ પ્રકાશન ફંડ ३० ૨૦૦૨.૦૦ પૂજ્ય આગમ શ્રી પવામૂત્ર રથમાં લઈ ખેસવાની બોલીના– શ્રી કેશરીમલજી હીરાચંદજી સંધવી ૧૧૧૧ - ૦૦ શ્રી કેસરીમલજી હીરાચંદ્રજી સંધવી ૧૧૧૧ - ૦૦ શ્રી ચંદુલાલ પુરુષોતમદાસ ઝવેરી ૧૧૧૧ - ૦૦ શ્રી શુકનરાજજી હીરાચંદજી સંધવી ૧૧૧૧૦૦ શ્રી ભીખમચંદજી ફોજમલજી ૧૧૧૧ ૦૦ શ્રી રંગીલદાસ છગનલાલ ૧૧૧૧૦૦ શ્રી શા॰ રતીલાલ ચુનીલાલ સરારવાળા ૬૫૧ - ૦૦ શ્રી ભગુભાઈ નગીનભાઈ ઝવેરી ૫૫૫ - ૦૦ શ્રી છગનલાલ દેવચંદ (વર્ધમાન ટી-ડેપો) ૫૪૫ ૦૦ શ્રી પિસ્તાલીસ આગમના તપસ્વીઓ ૫૦૧ - ૦૦ શ્રી છગનલાલ લક્ષ્મીચંદ વડવાળા ૫૦૧ • ૦૦ શ્રી કાન્તિલાલ કેશવલાલ ખંભાતી ૫૦૧ ૦૦ શ્રી જૈન મહિલા સમાજ ૫૦૧-૦૦ શ્રી હસમુખબહેન મોતીચંદ ઝવેરી ૫૦૧ ૦૦ શ્રી મણીભાઈ બાપુભાઈ વૈદ્ય ૫૦૧ ૦૦ શ્રી રમણલાલ મોહનલાલ વૈદ્ય ૫૦૧ ૦૦ શ્રી જૈન મહિલા ઉપાશ્રય (જાનીશેરી)નાં બહેનો ૫૦૧ ૦૦ શ્રી ભવાનીદાસ કહાનદાસ ૫૦૧ - ૦૦ શ્રી ભાઈચંદ ત્રિભોવનદાસ પટવા ૫૦૧ ૦૦ શ્રી પ્રતાપમલજી વક્તાજી ३० ૫૦૧ ૦૦ શ્રી અમથાભાઈ નાનાલાલ ગાંધી ૫૦૧ ૦૦ શ્રી લીલાચંદ વાડીલાલ ૫૦૧ ૦૦ શ્રી આદિતબહેન મથુરદાસ મુજપરવાળા ૫૦૧-૦૦ શ્રી શાન્તિલાલ નરોત્તમદાસ ગંભીરાવાળા ૫૧ ૦૦ શ્રી ભોગીલાલ પ્રભુદાસ વડતાલવાળા ૫૦૧ ૦૦ શ્રી સોમચંદ મોહનલાલ ૩૦૧ - ૦૦ શ્રી વિદ્યાબહેન ભુવનકુમાર ખાપુલાલ ૩૦૧ ૦૦ શ્રી રતનબહેન જયંતીલાલ ચુનીલાલ ૩૦૧ ૦૦ શ્રી મણિલાલ દલપતભાઇ ૩૦૧ - ૦૦ શ્રી નાથાલાલ કાળીદાસ ૨૫૧૦૦ શ્રી જયંતીલાલ નગીનદાસ ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી શાંતિલાલ છોટાલાલ પાદરાવાળા ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી રમણિકલાલ અમૃતલાલ કોારી ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી બાબુભાઈ મૂળજીભાઈ ૨૫૧ • ૦૦ શ્રી નેમચંદ ખેચરદાસ ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી ફુલચંદ વનમાળીદાસ ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી જમનાદાસ છોટાલાલ દૂધવાળા ૨૫૧ ૦૦ શ્રી જવાનમલજી હંસરાજજી : પ્રકાશ અજિત કૈ ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી ચંદુલાલ ખોડીદાસ ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી કેશવલાલ ગુલાબચંદ ગોત્રીવાળા ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી શરદકુમાર મણિલાલ ૨૫૧ ૦૦ શ્રી કાશીબહેન મંગળદાસ વડુવાળા Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩ ३० ૨૫૧ ૦૦ શ્રી રવચંદ આશારામ ગંભીરાવાળા ૨૫૧૦૦ શ્રી ખુશાલચંદ નેમચંદ લીમડીવાળા આગમ પ્રકાશન ફંડ ૨૫૧૦૦ શ્રી વાડીલાલ મગનલાલ વૈદ્ય ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી સુભદ્રાબહેન પનાલાલ પરીખ ૨૫૧ ૦૦ શ્રી ચંદુલાલ કેશવલાલ સરૈયા ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી રેવાખહેન નાથાલાલ ૨૫૧૦૦ શ્રી શાંતિલાલ ન્હાલચંદ ગાંધી ૨૫૧ - ૦૦ શ્રી મણિભાઈ ખાપુભાઈ શાહ ૨૫૧-૦૦ શ્રી મગનલાલ ડાહ્યાભાઈ ૨૫૧-૦૦ શ્રી પનાલાલ ચંદ્રકાન્ત પાલેજવાળા ૨૫૧ ૦૦ શ્રી ચંપકલાલ રૂપચંદ માસ્તર ૨૫૧ ૦૦ શ્રી જમનાદાસ જેવાભાઈ છાણીવાળા ૨૫૧ ૦૦ શ્રી ખબરભાઈ મેચરદાસ ૨૫૧ ૦૦ શ્રી મૂળચંદ લક્ષ્મીચંદ પાલેજવાળા ३० ૨૫૦.૦૦ શ્રી મણિલાલ ખાપુભાઈ અનાજવાળા ૨૦૧ • ૦૦ શ્રી સાકરલાલ માણેકલાલ ગંભીરાવાળા ૨૦૧૦૦ શ્રી મૂળજીભાઈ પુરસોતમદાસ ૨૦૧-૦૦ શ્રી ચંદ્રાવતીબહેન પનાલાલ ૨૦૧ ૦૦ શ્રી સોમચંદ ખોડીદાસ શાહ ૨૦૧ ૦૦ શ્રી હીરાચંદ રાયચંદ માસરરોડવાળા ૨૦૧-૦૦ શ્રી સોમચંદ નાથાભાઈ કંસારા ૨૦૧-૦૦ શ્રી પ્રકાશચંદ્ર મનહરલાલ વૈદ્ય ૨૦૧-૦૦ શ્રી રુખીબહેન પુંજાલાલ વડુવાળા ૨૦૧૦૦ શ્રી લીલાવતીબહેન વસંતલાલ ૨૦૧-૦૦ શ્રી કાંતિલાલ લાલચંદ શાહ ૨૦૧ ૦૦ શ્રી ભૂપેન્દ્રકુમાર નાગકુમાર મકાતી ૨૦૧ ૦૦ શ્રી યાકુતપુરા શ્રી જૈન તપાગચ્છ મહિલા ઉપાશ્રય ૪૧૭૩ * ૦૦ સૌથી નીચેની રકમના ૩૩,૦૦૦ ૦૦ કુલ કમ Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગ્રન્થાનુક્રમ 91 પ્રકાશકીય નિવેદન ચથાનકમ સંપાદકીય Editors' Note सङ्केतसूचिः प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः पण्णवणासुत्तं सुद्धिपत्तयं २६ २७-५१ ४४७-४५० Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || ઞયન્તુ ચીતા:॥ સંપાદકી ચ પ્રતિપરિચય પ્રસ્તુત પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રના સંશોધનકાર્યમાં કુલ નવ પ્રતિઓનો ઉપયોગ કર્યો છે. આ નવ પ્રતિઓમાં હું À૦ અને ૬૦ સંજ્ઞક પ્રતિઓ તાડપત્રીય પ્રતિઓ છે, ૬૦ અથવા વી, ૬૦ પુર્ પુ૨ અને પુરૂ—આ પાંચ પ્રતિઓ કાગળ ઉપર લખાયેલી છે, અને મુ॰ સંજ્ઞક આદર્શ મુદ્રિત છે. પ્રસ્તુત પ્રતિઓનો પરિચય આ પ્રમાણે છે. કું॰ પ્રતિ—શ્રી શાન્તિનાથજી તાડપત્રીય જૈન જ્ઞાનભંડાર, ખંભાતની તાડપત્રીય પ્રતિ છે. પ્રાચ્યવિદ્યામંદિર–વડોદરાથી પ્રકાશિત થયેલી આ ભંડારની સૂચિમાં આ પ્રતિનો ક્રમાંક ૧૭ છે. પત્રસંખ્યા ૧૬૧ છે. લંબાઈ-પહોળાઈ ૩૨૦૨૪૨.૫ ઇંચપ્રમાણ છે. સ્થિતિ સારી અને લિપિ સુંદર છે. અંતમાં લેખકની પ્રશસ્તિ—પુષ્પિકા આદિ કંઈ લખ્યું નથી, છતાં પ્રતિની લિપિના આધારે અનુમાનથી કહી શકાય કે આ પ્રતિ વિક્રમના ૧૪મા શતકના અંતમાં લખાયેલી હોવી જોઈ એ. ૩૦ પ્રતિ—જેસલમેરના કિલ્લામાં રહેલા ખરતરગચ્છીય યુગપ્રધાન આચાર્ય શ્રી જિનભસૂરિ જ્ઞાનભંડારની આ તાડપત્રીય પ્રતિ છે. સૂચિમાં આ પ્રતિનો ક્રમાંક ૨૭ છે. પત્ર સંખ્યા ૧૭૦ છે. સ્થિતિ સારી અને લિપિ શ્રેષ્ઠ છે. લંબાઈ-પહોળાઈ ૩૨‡×૨ ઇંચપ્રમાણ છે. વિક્રમસંવત્ ૧૩૮૯ માં આ પ્રતિ લખાઇ છે. સંવતના નિર્દેશ સિવાય અંતમાં લેખકની પ્રશસ્તિ-પુષ્પિકા આદિ કંઈ નથી. ધ॰ પ્રતિ—આ પ્રતિ પણ જેસલમેરના કિલ્લામાં રહેલા ઉપર જણાવેલા ભંડારની જ તાડપત્રીય પ્રતિ છે. સૂચિમાં આ પ્રતિનો ક્રમાંક ૨૯ છે. આમાં પત્ર ૧થી ૩૩૩માં પ્રજ્ઞાપનાસૂત્ર મૂલ છે અને ૩૩૪થી ૩૫૦ પત્રમાં આચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરિ વિરચિત પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રપ્રદેશવ્યાખ્યા છે. પ્રતિની સ્થિતિ સારી અને લિપિ સુંદર છે. પત્ર ૭, ૧૧, ૧૫, ૧૯, ૨૬, ૨૪૭થી ૨૪૯, ૨૫૩, ૨૫૪, ૨૬૧થી ૨૬૩ અને ૨૯૧ એમ કુલ ૧૪ પત્ર અપ્રાપ્ય છે. લખાઈ-પહોળાઇ ૩૨૨ ×૨} ઇંચપ્રમાણ છે. અંતમાં આ પ્રમાણે પુષ્પિકા છે : संवत् १४८९ वर्षे मार्ग सुदि १० सोमे प्रज्ञापनासूत्र प्रदेशव्याख्या लिखापिता सा. बलिराजेन ॥ छ ॥ श्रीमत् खरतरगच्छे श्रीजिनभद्रसूरीश्वराणां भांडागारे || પ્રસ્તુત જ્ઞાનભંડારમાં પરીખ ધરાશાહ અને સા. બલિરાજ–ઉદ્યરાજે લખાવેલા ગ્રંથોનું પ્રમાણ વધારે છે. આ પ્રતિ પરીખ ધરાશાહે લખાવેલી હશે એવા અસ્પષ્ટ ખ્યાલથી અમોએ આની ૧૦ સંજ્ઞા આપી છે, પણ આ પ્રતિ બલિરાજે લખાવેલી છે તે જો પ્રારંભમાં યાદ આવ્યું હોત, તો તેની અમો ૬૦ સંજ્ઞા આપત. મ॰ અથવા વી॰ પ્રતિ—શ્રી મહિમાભક્તિ જૈન જ્ઞાનભંડાર, બીકાનેરની આ પ્રતિ વિક્રમના ૧૭મા શતકમાં લખાયેલી છે. આ પ્રતિની ૬૦ સંજ્ઞાના ખદલે એકાદ સ્થળે વીં પણ અપાઈ ગઈ છે. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંપાદકીય પ્ર॰ પ્રતિ—શ્રી આત્મારામજી જૈન જ્ઞાનમંદિર, વડોદરામાં રહેલા વિવિધ ભંડારો પૈકીના પ્રવર્તક શ્રીમત કાંતિવિજયજી શાસ્ત્રસંગ્રહની આ પ્રતિ છે. સૂચિમાં આનો ક્રમાંક ૧૧૬૪ છે. સંક્ષેપમાં અર્થ જાણવા—જણાવવાના હેતુથી આ પ્રતિના પ્રત્યેક પત્રના માર્જિનમાં પ્રજ્ઞાપનાત્રની આચાર્ય શ્રી મલયગિરિસૂરિરચિત ટીકાને ટૂંકાવીને લખવામાં આવી છે. પ્રતિની પત્રસંખ્યા ૨૧૫ છે. પ્રત્યેક પત્રની પ્રત્યેક સૃષ્ટિમાં ૧૩ પંક્તિઓ છે. પ્રત્યેક પંક્તિમાં ઓછામાં ઓછા ૪૨ અને વધુમાં વધુ ૪૭ અક્ષરો છે. કોઈ અભ્યાસી વિદ્વાને શોધેલી પ્રતિ છે. સ્થિતિ સારી અને લિપિ સુંદર છે. લંબાઈ-પહોળાઈ ૯ × ૪ ઇંચપ્રમાણ છે. મૂલપાડના અંતમાં લેખકની પુષ્પિકા આદિ કંઈ લખ્યું નથી. પણુ મૂલપાની સાથે જ લખાયેલ ઉપર જણાવેલ ટીકાસંક્ષેપના અંતમાં આ પ્રમાણે પુષ્પિકા : ૧૩ श्रीमलयगिरिविरचिता टीका किंचित् संक्षिप्य लिखिता । वा । नरचंद्रेण । श्रीः ॥ संवत् १७७६ फाल्गुन वदि १२. પુર્ પ્રતિ—શ્રી લાલભાઈ દલપતભાઈ ભારતીય સંસ્કૃતિ વિદ્યામંદિર, અમદાવાદમાં રહેલા અનેક હસ્તલિખિત ભંડારો પૈકીના મુનિ શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજના ગ્રંથસંગ્રહની આ પ્રતિ છે. સૂચિમાં આનો ક્રમાંક ૬૬૯૫ છે. કોઈ વાચકે આ પ્રતિને પ્રત્યંતર સાથે મેળવીને પાડો ઉમેરેલા છે તથા ક્વચિત્ ટિપ્પણી પણ લખેલી છે. આની પત્રસંખ્યા ૨૦૦ છે. પ્રત્યેક પત્રની પ્રત્યેક પૃષ્ઠિમાં ૧૩ પક્તિઓ છે. પ્રત્યેક પક્તિમાં ૫૦ અક્ષરો છે; જવલ્લે જ કોઈ પક્તિમાં ૪૫ અને ૪૭ અક્ષરો છે. સ્થિતિ સારી અને લિપિ શ્રેષ્ઠ છે. લંબાઈ-પહોળાઈ ૧૦ × ૪ ઇંચપ્રમાણ છે. અંતમાં લેખકની પુષ્પિકા આ પ્રમાણે છે : संवत् १६११ वर्षे जेष्ट (ज्येष्ठ) शुदि ७ सोमे । अद्येह श्रीपत्तनवास्तव्यः श्रीश्रीमालज्ञातीय । સુગંધી ઇ(ટુ)વે । સુંગંધી નાથા સુત શ્રેષ્ટિ(છિ) TMાંસા માર્યાં સુશ્રાવિધા હાંસઝવે। પુત્ર ૪ (શ્રે॰) સિઁવ | સે॰ સીવા॰ | સે॰ મેલીં॰ | સે સિધૂ | સમસ્તકુટ(કું)યુતૈઃ સે૦ સીવાન! શ્રીપૂર્ણિમાપક્ષે प्रधानशाखायां । भ० श्रीभुवनप्रभसूरि तत्पट्टे भ० श्री श्रीकमलप्रभसूरि तत्पट्टे भ० श्री ५ पुण्यप्रभसूरीश्वराणां उपदेशेन। श्रीपन्नवणाउपांगसूत्र लिषा (खा ) प्य स्वगुरुभ्यः प्रदत्तं । वाच्यमानं चिरं जीयात् । भद्रं भवतु ॥ શ્રીવસ્તુ ।। શુક્ષ્મ સૂયાત્ ॥ છે ।। पु२ પ્રતિ— —આ પ્રતિ પણ ઉપર જણાવેલા મુનિ શ્રી પુણ્યવિજયજીના સંગ્રહની છે. સૂચિમાં આનો ક્રમાંક ૬૭૦૯ છે. કોઈ ખંતીલા અભ્યાસી વિદ્વાને આ પ્રતિ શોધી છે અને ક્વચિત્ ટિપ્પણી પણ લખી છે. આની પત્રસંખ્યા ૩૪૬ છે. ૨૧૨મા પત્રનો અંક બેવડાયો છે તેથી કુલ પત્રસંખ્યા ૩૪૭ છે. પ્રત્યેક પત્રની પ્રત્યેક પૃષ્ટિમાં ૧૧ પંક્તિઓ છે. પ્રત્યેક પંક્તિમાં ઓછામાં ઓછા ૩૨ અને વધુમાં વધુ ૩૮ અક્ષરો છે. સ્થિતિ સારી અને લિપિ સુંદર છે. લંબાઈ-પહોળાઈ ૧૦૪૪ ૪૨ ઈંચપ્રમાણ છે. અંતમાં લેખકની પ્રશસ્તિ–પુપિકા આદિ નથી. લિપિ અને આકાર-પ્રકારથી કહી શકાય કે આ પ્રતિ વિક્રમના ૧૭મા શતકમાં લખાયેલી હોવી જોઈ એ. પુરૂ પ્રતિ—આ પ્રતિ પણ ઉપર જણાવેલા મુનિ શ્રી પુણ્યવિજયજીના સંગ્રહની છે. સૂચિમાં આનો ક્રમાંક ૭૨૫૦ છે. આની પત્રસંખ્યા ૧૪૬ છે. પ્રત્યેક પત્રની પ્રત્યેક સૃષ્ટિમાં ૧૫ પંક્તિઓ છે. પ્રત્યેક પંક્તિમાં ઓછામાં ઓછા પર અને વધુમાં વધુ ૫૮ અક્ષરો છે. સ્થિતિ સારી અને લિપી અતિ સુંદર છે. લંબાઈ-પહોળાઈ ૧૨૪૪ ૢ ઇંચપ્રમાણ છે. અંતમાં લેખકની પુષ્પિકા આ પ્રમાણે છે. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંપાદકીય ૧૭. यादृशं पुस्तके दृष्टं । तादृशं लिषि(खि)तं मया। यदि शुद्धमशुद्धं वा। मम दोषो न दीयते ॥१॥ भमपुष्टि(पृष्ठि)कटिग्रीवा(वं)। बदृष्टिरधोमुखं । कष्टेन लिषि(खि)तं शास्त्रं । यत्नेन परिपालयेत् ॥२॥ તૈરાગ્ય (તેા ક્ષેત) (૮) રત]! (ક્ષેતુ) પ્રથ(શિથિ) નં(ન) થી ન ાતચંડ્યા) પર્વ વતિ પુત્તિ ચાવા (૬) સ્ટારમૌલો) | તા(વા)વ7(૬) नक्षत्रमंडितो मेरु[:] । यावत्() भास्करचंद्रौ तावदयं पुस्तको जयतु ॥ ४ ॥ संवत् १५६५ संवत्सर(रे) प्रवर्तमाने दक्ष(क्षिणायने शरदऋतौ भाद्रपदमासे कृष्णपक्षे चतुथ्या-(•) तिथौ रविवासरे श्रीअणદ્દિપુરપને ષિા(વા)વિલં |છ || શ્રી || છ || ગુમ મરંતુ તે તથા મથત | છ || શ્રી . श्री श्रीमालज्ञातीय श्रेष्टि(ष्ठि) सहिजा भार्या अदकू सुतेन श्रेष्टि(ष्ठि) हरषा(खा)भिधेन प्रज्ञापनोपांगसूत्रं लिषा(खा)प्य स्वपुण्यार्थ परोपकाराय च श्रीपूर्णिमापक्षे प्रधानशाषा(खा)यां श्रीभुवनप्रभसूरीणां प्रदत्तं चिरं नंद्यात् ।। छ॥ श्रीः शुभं भवतु ॥ श्रीसंघस्य ॥ लेखकपाठकयोः चिरं जीव ॥ મુ પ્રતિ–આ પ્રતિ આગમો દ્ધારક શ્રી સાગરાનંદસૂરિવર સંપાદિત આચાર્ય શ્રી મલયગિરિકૃતટીકાયુક્ત છે. આ આવૃત્તિ વિસં. ૧૯૭૪-૭૫ માં આગમોદય સમિતિ (સુરત) દ્વારા પ્રકાશિત થયેલી છે. આજ પર્યત અમોએ જોયેલા પ્રાચીન જ્ઞાનભંડારોમાં પ્રજ્ઞાપના સૂત્રની સૌથી પ્રાચીન જે બે પ્રતિઓ અમે જોઈ છે, તે અહીં ઉપયોગમાં લીધેલી છે અને ઉંપ્રતિઓ છે. પ્રસ્તુત સંપાદન-સંશોધન અંગે પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રના આ પ્રથમ ભાગમાં સમગ્ર સૂત્રપાઠ આવી જાય છે. અને મૂળસૂત્રપાઠ ઉપરથી તૈયાર કરવામાં આવેલાં પરિશિષ્ટો બીજા ભાગમાં આપવાનાં છે, તેથી પરિશિષ્ટોનો પરિચય પણ બીજા ભાગના સંપાદકીયમાં આપીશું. અમારી આગમાં સંશોધન વિષેની પદ્ધતિ અમારા તરફથી સંપાદિત થયેલા અને શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય, મુંબઈ તરફથી પ્રકાશિત થયેલા નરિયુક્ત અનુયોદ્દાસરું ગ્રંથના સંપાદકીયના ૧૦થી ૧૬ પૃ8 સુધીમાં જણાવી છે, તેથી જિજ્ઞાસુઓને તે જેવા ભલામણ કરીએ છીએ. પ્રસ્તુત પ્રજ્ઞાપનામૂલથસ્થનું શુદ્ધિપત્રક આ ભાગના અંતમાં જ આપ્યું છે. તે પ્રમાણે ગ્રન્થને સુધારીને વાંચવા તથા પ્રતિલિપિ કરાવવા ભારપૂર્વક ભલામણ કરીએ છીએ. પ્રસ્તુત પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના સંપાદનને લગતું કિંચિત્ વક્તવ્ય કે જેમાં અદ્યાવધિ મુદ્રિત થયેલા પાઠોમાં અમોને પ્રાચીન પ્રતિઓમાંથી જ્યાં જ્યાં મહત્વના પાઠો મળ્યા છે, તે તે સ્થાનો અને મુનિવર શ્રી પુષ્પભિક્ષુછ દ્વારા સંપાદિત થયેલા કુત્તામાં છપાયેલા પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રમાં જે કોઈ સ્થળે પાઠપરિવર્તન કર્યું છે તે સ્થળની ચર્ચા વગેરે પ્રસ્તુત ગ્રંથના બીજા ભાગના સંપાદકીયમાં આપવામાં આવશે. અમારા પ્રથમ સંપાદન નંવિસુત્ત જુમો હાર્દૂ માં અમોએ નવિસૂત્રવરેજ આપ્યો છે જુઓ નંતિસુત્ત મજુમોદ્દાનાÉ ૨ ગ્રન્થમાં સંપાકીય પૃ૦ ૪૦થી ૫૩) તે મુજબ પ્રજ્ઞાપનાસ્ત્રવિશેષ અહીં આપી શક્યા નથી. તેનું મુખ્ય કારણ એ છે કે–પ્રજ્ઞાપનાસ્ત્રના વિષયોને લગતાં અવતરણ Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંપાદકીય જૈન આગમ સાહિત્યમાં અનેક સ્થળે વિપુલ પ્રમાણમાં મળે છે, અને તે બધું નોંધતાં કાર્ય તો ગુરુ થાય જ, ઉપરાંત એ કામને પહોંચી વળવાના સમયની પણ સમસ્યા છે. તેથી એ માટે અભ્યાસી જિજ્ઞાસુઓને અન્યાન્ય આગમ ગ્રન્થો જેવા તથા તજજ્ઞ વિદ્વાનોનો સંપર્ક કરવા ભલામણ કરીએ છીએ. પ્રસ્તુત પ્રતાપના સૂત્રનો પરિચય તેમાં આવતી મહત્વની સાંસ્કૃતિક સામગ્રી આદિ વિવિધ વસ્તુઓ આ ગ્રંથના બીજા ભાગની પ્રસ્તાવનામાં આપવામાં આવશે. ત્રણસ્વીકાર પ્રસ્તુત સંપાદનમાં જે બહુમૂલ્ય હસ્તપ્રતિઓનો અમે ઉપયોગ કર્યો છે, તે પ્રતિઓનો સરળતાથી ઉપયોગ કરી શકાય, એ માટે એ પ્રતિઓને લાંબા સમય સુધી અમારી પાસે રહેવા દેવામાં તે તે જ્ઞાનભંડારોના વહીવટકર્તા મહાશયોએ ખૂબ ધીરજ દાખવીને ખૂબ જ મહાનુભાવતા બતાવી છે; આથી તેમની જ્ઞાનભક્તિની અનુમોદના કરીને તેમને સવિશેષ ધન્યવાદ આપીએ છીએ. જિનાગમવાચનપ્રવીણ મુનિવર્ય શ્રી જ્યઘોષવિજયજીએ પ્રસ્તુત ગ્રંથનાં મુદ્રિત ફોર્મ જોઈને કેટલાંક સ્થળો વિષે ઉપયોગી સૂચના આપી છે, તે બદલ અમો તેમનો સાદર આભાર માનીએ છીએ. અમારા સર્વે કોઈ સંશોધન કાર્યમાં જરૂર જણાય ત્યારે સદાને માટે ઉપયોગી પરામર્શ કરીને સહાય કરનાર ભારતીય દર્શનોના ગંભીર અભ્યાસી વિદર્ય મુનિરાજ શ્રી અંબૂવિજ્યજી તથા પં. શ્રી બેચરદાસભાઈ દોશીનો અમે અહીં સાદર આભાર માનીએ છીએ. સુશ્રાવક મંત્રીઓ શ્રી ચંદુલાલ વર્ધમાન શાહ, શ્રી જયંતિલાલ રતનચંદ શાહ અને શ્રી બાલચંદ ગાંડાલાલ દોશી આદિ મહાવીર જૈન વિદ્યાલય આગમ પ્રકાશન સમિતિના સભ્યોએ પ્રસ્તુત સંપાદન કાર્યની એવં સમગ્ર આગમ પ્રકાશન કાર્યની ઉપયોગિતા અને ગાંભીર્યને સમજીને લાંબા સમય સુધીની ધીરજ દાખવીને અમારા કાર્યમાં જે સહયોગ આપ્યો છે, તે બદલ તેમના પ્રશંસનીય કાર્યની અનુમોદના પુર:સર તેમને ધન્યવાદ આપીએ છીએ. બધાય આગમ ગ્રંથોના શાસ્ત્રીય સંપાદન કાર્યની પૂર્ણતા જેવા માટે અવિરત વેદના અનુભવતા શ્રી રતિલાલભાઈ દીપચંદ દેસાઈ (સહમંત્રી, શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સંચાલિત આગમ પ્રકાશન વિભાગ) એ પ્રકાશન કાર્યને વેગ આપવા માટે તેમ જ શ્રેષ્ઠ મુદ્રણની ચકાસણી કરવામાં જે સહયોગ આપ્યો છે તે અમારા જ નહીં કિન્તુ આગમ પ્રકાશનમાં રસ ધરાવનાર સ. કોઈના માટે પ્રશંસનીય છે. શ્રી કાન્તિલાલ ડાહ્યાભાઈ કોરા (મહામાત્ર, શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય) એ પ્રસ્તુત ગ્રંથના મુદ્રણ સંબંધિત પ્રત્યેક કાર્યમાં જાત દેખરેખથી નિરંતર વ્યવસ્થા કરીને અમારા કાર્યમાં અનુકૂળતા કરી છે. તેઓનો આ શ્રમ અમારા અને આ કાર્યમાં રસ ધરાવનાર સર્વના ધન્યવાદને પાત્ર છે. શ્રી લા. દ. ભારતીય સંસ્કૃતિ વિદ્યામંદિર (અમદાવાદ)ના ઉપસંચાલક (અત્યારે ફરજ ઉપરના ડાયરેકટર) . નગીનદાસ જીવણલાલ શાહે પ્રસ્તુત “સંપાદકીય”નો અંગ્રેજી ભાષામાં અનુવાદ કરી આપ્યો છે. તે બદલ અમે તેઓ પ્રત્યે અમારો કૃતજ્ઞભાવ વ્યક્ત કરીએ છીએ. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંપાદકીય ૧૯ શાસ્ત્રી શ્રી હરિશંકરભાઈ અંબારામ પંડ્યાએ પ્રસ્તુત ગ્રન્થના બીજા ભાગનાં પરિશિષ્ટોમાં સહયોગ આપ્યો છે. અહીં અમે તેમને ભૂલી શકતા નથી. અને અંતે મુંબઈના સુપ્રસિદ્ધ મજ પ્રિન્ટિંગ બ્યુરોના સંચાલક શ્રી વિ. પુ. ભાગવત આદિ સજજનોએ અમારા પ્રસ્તુત મુદ્રણ કાર્યમાં અનેકવિધ સુવિધાઓ આપી છે તે બદલ તેઓ અમારા માટે ચિરસ્મરણીય બની રહ્યા છે. - ઉપરોક્ત સૌ મહાનુભાવો હંમેશના માટે અમને સદાય સવિશેષ અનુકૂળતા આપે તેવી હાદિક ઇચ્છા વ્યક્ત કરીએ છીએ. વડોદરા, સં. ૨૦૨૫, કાર્તિક વદિ ૧૨ રવિવાર, તા. ૧૭-૧૧-૬૮ મુનિ પુણ્ય વિજય દલસુખ માલવણિયા અમૃતલાલ મોભોજક Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITORS' NOTE DESCRIPTION OF MANUSCRIPTS We have utilized nine mss. in preparing the critical edition of the Prajñāpanāsūtra. Out of them the three bearing signs Co, TO and to are palm-leaf mss. and the five bearing signs Ho (or so), 90, 9,5 * and I are paper mss. And the sign 1° refers to the printed model. Now let us describe them one by one. --This palm-leaf ms. is preserved in the śāntinātha Jaina Jñāna Bhandāra, Cambay. It is numbered 17 in the Catalogue of this Bhandāra, published by Oriental Institute Baroda. It contains 161 folios. Its size is 32.2" x 2.5". The script is beautiful and condition good. Though it has no colophon, we can infer from the script that it belongs to the fourth quarter of the 14th Cent. V.S. Fo-This is a palm-leaf ms. of the Jaina Jñāna Bhandāra, Jesalmer, established by Ācārya Śri Jinabhadrasūri of Kharatara Gaccha. In the catalogue it is listed under No. 27. It has 170 folios. The script is excellent and condition good. Its size is 321" x 24". It has been written in 1389 V. S. There is no other data at the end of the ms. except the mention of the year in which it has been written. It has no colophon. -This ms. too belongs to the above-mentioned Bhandāra of Jesalmer. In the catalogue it is listed under No. 29. Folios 1 to 333 contain only the text of the Prajñāpanāsūtra and folios 334 to 350 contain the Prajñāparāsūtrapradeśavyakhyā by Ac. Haribhadrasūri. The script is beautiful and condition good. Fourteen folios (Nos. 7, 11, 15, 19, 56, 247,249, 253, 254, 261-263 and 291) are missing. The size is 321" x 2". The colophon reads as follows: Samvat 1489 varse märgao sudi 10 some prajñāpanāsūtrapradeśavyakhyā likhäpitā São Balirājena ||cha|| śrīmat kharatara gacche Sri Jinabhadrasürīśvarāņām bhändägare|| In the Bhandara of Jesalmer the number of the mss. got copied by Parikha Dharanāśāha and São Balirāja-Udayarāja is very large. - Under the vague impression that this ms. might have been got copied by Dharaṇāśāha, we gave to sign to it. Had we remembered, in the beginning, that the ms. is got copied by Balirāja, we would have given it sign 20 instead of sto 1. English translation of Sampādakiya' written in Gujarati, Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITORS' NOTE Ho (or aito)-This ms. belongs to Sri Mahimābhakti Jaina Jñāna Bhandāra, Bikaner. It has been written in 17th cent. V. S. At one or two places we have referred to it by lo sign also. go-This ms. belongs to Pravartaka Śrīmat Kantivijayaji Collection, one of the several collections preserved in Sri Atmārāmaji Jaina Jñāna Mandir, Baroda. It is numbered 1164 in the list. In the margin of each and every folio, Ac. Śrī Malayagiri's abridged commentary on the Prajñāpanāsūtra has been given in order to know or let others know succinctly the meaning of the basic text. It has 215 folios, 13 lines per side, and 42 to 47 letters per line. It has been corrected by some scholar. The script is beautiful and condition good. The size is 93" x 4". There is no colophon at the end of the basic text while there is one at the end of the abridged commentary. It runs as follows: Śrī Malayagiriviracitā tikā kimcit sanksipya likhită lvā narendrena| Srih Samvat 1776 Phālguna Vadi 12. 5 -This ms. belongs to Muni Shri Punyavijayaji's Collection, one of several collections preserved in Shri Lalbhai Dalpatbhai Bharatiya Sanskriti Vidyamandir, Ahmedabad. In the catalogue it is listed under No. 6695. Some reader has compared this ms, with the one belonging to a different group and added readings. Not only that but he has written short notes here and there. It has 200 folios, 13 lines per side and 50 letters per line. The script is excellent and condition good. The size is 101" x 41". At the end there is a colophon of the copyist. It is as follows: Samvat 1611 varse jesta (jyestha) śudi 7 some adyeha śrīpattanavāstavyaḥ śrīśrīmālajñātīya sugamdhikucham(kuțum) be sugamdhi Näthäsuta sresti (sthi) Hamsäbhārya suśrāvikā Hārsalade | putra 4 śra (śreo) Haricanda Seo Sīvā | Seo Megha Seo Sighū samastakuta(u) mbayutaih Seo sīvākena śrīpūrnimāpakse pradhānasākhāyāṁ | Bha. Śrībhuvanaprabhasūri tatpatte Bha. Śrīsrikamalaprabhasūri tatpatte Bhao śrī 5 Punyaprabhasūrīśvarāņām upadeśena śrīpannavaņāupāngasūtra lisa (kha)pya svagurubhyaḥ pradattam vācyamānam ciram jīyāt bhadram bhavatu śrir astu | śubhan bhūyāt | cha TR-This ms. also belongs to the above mentioned collection of Muni Shri Punyavijyaji. In the catalogue it is numbered 6709. Some enthusiastic and studious scholar has corrected it and at times written notes here and there. It has 346 folios. No. 212 has been given to two different folios. Hence really speaking it contains 347 folios. Each side of a folio has 11 lines and each line has 32 to 38 letters. Its script is beautiful and condition good. Its size is 10.4" X 4.2". At the end there is no colophon by the copyist. But Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITORS' NOTE 23 on the basis of the script, size, etc. we can infer that it should have been written in the 17th Cent. y.S. I 3-This ms. also belongs to the above mentioned collection of Muni Shri Punyavijayaji. In the catatogue it is listed under No. 7250. It has 146 folios, 15 lines per side of a folio and 52 to 58 letters per line. Its condition is good and script beautiful. Its size is 12" x 41.2". The colophon of the copyist is as follows: yādssaṁ pustake drstam, tādssam lişi(likhi) tan maya | yadi śuddham aśuddham va mama doso na diyate || 1 || bhagnapusti (prsthi)katigrīvä (van) | baddhadȚstir adhomukham | kastena lişi (likhi)tań śāstraṁ | yatnena paripälayet || 2 || tailarāsya (tailād rakşet) jalar (jalād) rakşe[t] ! rasye(rakşet) śratha (śithi)labandhanam(nāt) | yasya kasya na dātavyam(vyà) | evaṁ vadati pustikā || 3 || yāvat(d) lavanasamudrau (dro) | tā(yā) vat(d) naksatramamạito meru [h] | yavat(d) bhāskaracandrau tāvad ayam pustako jayatu || 4 || sarvat 1565 samvatsara(re) pravartamāne daksa (kşi) nāyane saradệtau bhadrapadamase krsnapakşe catuthyāyām (rthyām) tithau ravivāsare śrianahillapurapattane lişă (likhă) pitaṁ |cha || śrī || cha || śubham bhavatu | kalyanam bhūyāt ] cha || srih || śrīśrīmālajñātīya sresti($thi) harasa (rakha) bhidhena prajñapanopangasūtram lişā (likha)pya svapunyártham paropakārāya ca Śrīpūrnimāpakse pradhānaśākhāyān śribhuvanaprabhasūriņāṁ pradattam ciram nandyāt || cha || srih śubhań bhavatu || śrīsanghasya || lekhakapāthakayoh ciram jīva || -This is the printed edition critically prepared by Āgamoddhāraka Shri Sāgarānandasūriji and published in 1974-75 V. S. by Āgamodaya Samiti, Surat. This edition contains the Prajñāpanāsūtra along with the commentary by Āc. Shri Malayagiri. No ms. of the Prajñāpanāsūtra, that we have seen so far in various ancient bhandāras is older than the two Fo and so that have been utilised by us in the preparation of the present edition. ABOUT THE PRESENT EDITION The first part of the Prajñāpanāsūtra contains the complete text of the Sūtra. Appendices to the text will be given in the second part. And hence their description too will appear in the 'Editors' Note' to that part. For an account of the critical method we have adopted for editing the Āgamas, readers are requested to refer to the Editor's Note' (pp. 88–95) to the Nandisutta and Anuyogaddārāiñ printed by Shri Mahavira Jaina Vidyalaya, Bombay. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 EDITORS' NOTE At the end of this part one will find a list of corrections (śuddhipatraka). We request the scholars to read the text after having corrected it according to this list. The discussion about places in old mss., where the important readings printed so far are found, is included in the 'Editors' Note' to the second part. There we have discussed a few readings of the Prajñāpanāsūtra, which have been changed by Munivara Shri Pushpabhikshu in his Suttāgame. In the first volume, the Nandisutta and Anuogaddāraim, we have given the Nandisūtraviśesa (Editor's Note pp. 123–26). But due to following reasons we have given up the idea of preparing Prajñāpanāsūtraviśeşa. First, the Jaina Āgama literature is full of passages similar to those found in the Prajñāpanāsūtra. Secondly, the work would have become too lengthy to handle and finish if we had noted down all those passages. Thirdly, it would have created a problem for us, because we were required to complete the work within a certain period of time. Time is really a factor which one cannot ignore. Hence, we request the scholars, who are interested in noting down such passages, to refer to various Agamic texts and to consult the experts in Agama learning. The description of the Prajñāpanāsūtra, an account of the cultural data gathered from the Sūtra, etc. will be included in the introduction to the second part. ACKNOWLEDGEMENTS We are really thankful to the members of the managing boards of the Jñāna Bhanļāras, for, they have, without any hesitation, allowed us to utilise the mss. belonging to their Bhandāras and also to keep them with us for a considerably long period of time. We are grateful to Jināgamavācanapraviņa Munivarya Shri Jayaghoshavijayaji who read the printed forms and made valuable suggestions at various places. We are failing in our duty if we do not gratefully remember Munirāja Shri Jambuvijayaji, a great scholar of Indian philosophy, and Pt. Bechardasji Doshi who are always ready to help us in whatever editing work we undertake. Our sincere thanks are due to Shri Chandulal Vardhaman Shah, Shri Jayantilal Ratanchand Shah, Shri Balchand Gandalal Doshi and members of the Agama Publication Committee of Shri Mahavira Jaina Vidyalaya, who, on realising the value and Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITORS' NOTE 25 importance of this and such other publications, have extended their kind co-operation for such a long period of time with undisturbed patience and perseverance. Shri Ratilal Dipchand Desai (Joint Secretary to the Agama Publication Dept., Mahavira Jaina Vidyalaya) is always anxious as well as worried about the successful completion of the task of preparing critical edition of all the Āgamas. He has greatly accelerated the publication work and helped us in matters related to excellent printing. He deserves thanks and praise not only from us but from all those who have interest in the publication of the Āgamas. Shri Kantilal Dahyabhai Kora (Registrar, Shri Mahavira Jaina Vidyalaya) has taken personal interest in matters related to the Press. He has greatly facilitated our work by making all the necessary arrangements with the Press. His hard labour deserves appreciation from us and from all those who have interest in the publication of the Āgamas. We are grateful to Dr. Nagin J. Shah, the Acting Director of L. D. Institute of Indology, who has been kind enough to prepare this Editors' Note'-an English translation of Sampādakiya' of this part. We cannot forget Shastry Shri Harishankarbhai Ambaram Pandya who has prepared the appendices to be included in the second part. Shri V. P. Bhagvat, the manager of the famous Mouj Printing Bureau, Bombay, has left upon us an everlasting impression by providing us with various printing facilities. We hope that he will continue to be helpful to us in future too. Again, we express our deep sense of gratitude towards all those who have extended their kind co-operation in our task of Agama Publication. We hope that their co-operation will continue with unstinted vigour. Baroda, Kartika Vadi 12 2025 V. S. Sunday, 17-11-'68 Muni Punyavijaya Dalsukh Malvania Amritlal M. Bhojak Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अध्य० - अध्ययनम् उ० – उद्देशकः खं० – खं० संज्ञकः प्रज्ञापनासूत्रादर्शः जीटी० - जीवाभिगमसूत्रटीका जे० – जे० संज्ञकः प्रज्ञापनासूत्रादर्शः ध० - ध० संज्ञकः ह० पु१पु१ संज्ञकः पु२ - पु२ संज्ञकः "" पु२ सं० - पु२ संज्ञके आदर्शे संशोधितः पाठः पु३ - पु३ संज्ञकः प्रज्ञापनासूत्रादर्शः प्र० - प्र० संज्ञकः प्रदे० प्रदेशव्याख्या म० वी० J 55 मलय० मलयटीका मलयवृत्ति "" 55 सङ्केतसूचिः > - म० अथवा वी० संज्ञकः प्रज्ञापनासूत्रादर्शः - श्रीहरिभद्रसूरि कृतप्रज्ञापनासूत्र प्रदेशव्याख्या मलयव्याख्या मु० - मु० संज्ञकः प्रज्ञापनासूत्रादर्शः सू० - सूत्रम् -श्रीमलयगिरिसूरिकृतप्रज्ञापनासूत्रवृत्तिः Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः सूत्राङ्कः विषयः पृष्ठाङ्क: ३-४५ -१२ १२-४५ ہم १२-४५ १३-२७ س ه س س س س प्रथमं प्रज्ञापनापदम् मङ्गलमभिधेयं च २-३. प्रज्ञापनासूत्रस्य षत्रिंशत्पदानां नामानि प्रज्ञापनापदोप क्रमश्व अजीवप्रज्ञापना अरूप्यजीवप्रज्ञापना ६ - १३. रूप्यजीवप्रज्ञापना १४-१४७. जीवप्रज्ञापना १५-१७. असंसारसमापन्नजीवप्रज्ञापना १८-१४७. संसारसमापनजीवप्रज्ञापना १९-५५. एकेन्द्रियजीवप्रज्ञापना एकेन्द्रियजीवानां भेदाः २०-२५. १. पृथ्वीकायिकजीवप्रज्ञापना २०. पृथ्वीकायिकानां सूक्ष्म-बादरेति भेदद्वयम् २१. सूक्ष्मपृथ्वीकायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तकेति भेदद्वयम् २२. बादरपृथ्वीकायिकानां श्लक्ष्ण-खरेति भेदद्वयम् २३. श्लक्ष्णबादरपृथ्वीकायिकानां कृष्णमृत्तिकादयः सप्त भेदाः २४. खरबादरपृथ्वीकायिकानां पृथ्वी-शर्करादयश्चत्वारिंशद्भेदाः २५. पृथ्वीकायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तकन्योन्यादिभेदनिरूपणम् २६ - २८. २. अप्कायिकजीवप्रज्ञापना २६. अप्कायिकानां सूक्ष्म-बादरेति भेदद्वयम् २७. सूक्ष्माष्कायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तकेति भेदद्वयम् बादराप्कायिकानां अवश्याय-हिमादयो भेदाः, पर्याप्तका पर्याप्तक-योन्यादिभेदनिरूपणं च २९-३१. ३. तेजस्कायिकजीवप्रज्ञापना २९. तेजस्कायिकानां सूक्ष्म-बादरेति भेदद्वयम् सूक्ष्मतेजस्कायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तकेति भेदद्वयम् ३१. बादरतेजस्कायिकानामगार-ज्वालादयो भेदाः, पर्याप्तकापर्या सकयोन्यादिभेदनिरूपणं च ३२-३४. ४. वायुकायिकजीवप्रज्ञापना ३२. वायुकायिकानां सूक्ष्म-बादरेति भेदद्वयम् सूक्ष्मवायुकायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तकेति भेदद्वयम् बादरवायुकायिकानां प्राचीनवात-प्रतीचीनवातादय एकोनविशतिर्भेदाः, पर्याप्तकापर्याप्तक-योन्यादिभेदनिरूपणं च १३-१४ १४ १४ १४-१५ १५-१६ MS Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः सूत्राका विषयः पृष्ठाङ्क: १६-२७ १७-१८ ३५-५४. ५. वनस्पतिकायजीवप्रज्ञापना वनस्पतिकायिकानां सूक्ष्म-बादरेति भेदद्वयम् सूक्ष्मवनस्पतिकायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तकेति भेदद्वयम् बादरवनस्पतिकायिकानां प्रत्येकशरीर-साधारणशरीरेति भेदद्वयम् प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिकानां वृक्ष-गुच्छ-गुल्मादयो द्वादश भेदाः वृक्षाणामेकास्थिक-बहुबीजकेति भेदद्वयम् एकास्थिकवृक्षाणां निम्बाम्र-जम्बु-कोसम्बादिनामकदम्बकम् , मूल-कन्द-स्कन्ध-पत्रादिगतजीवसङ्ख्याप्रमाणं च बहुबीजकवृक्षाणामस्थिक-तिन्दु-कपित्थादिनामकदम्बकम् , मूल-कन्द-स्कन्ध-पत्रादिगतजीवसङ्ख्याप्रमाणं च गुच्छानां वृन्ताकी-सल्लकी-बोण्डक्यादिनामकदम्बकम् गुल्मानां सेरियम(दे०)-नवमालिकादिनामकदम्बकम् लतानां पन्नलता-नागलतादीनि दश नामानि वल्लीनां पुष्यफली-कालिङ्गी-तुम्ब्यादिनामकदम्बकम् पर्वगाणामिक्षु-इक्षुवाटी-वीरणादिनामकदम्बकम् तृणानां सेडिय(दे०)-भत्तिय(दे०)-होत्रिकादिनामकदम्बकम् वलयानां ताल-तमाल-तक्कलि (दे०)आदिनामकदम्बकम् हरितानां अजोरुह(दे०)-वोडाण(दे०)-हरितकादिनामकदम्बकम् औषधीनां शालि-व्रीहि-गोधूमादीनि पञ्चविंशतिर्नामानि जलरुहाणामुदक-अवक-पनकादिनामकदम्बकम् कुहनानां आम(दे०)-काय(दे०)-कुहण(दे०)आदिनामकदम्बकम् प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायिकलक्षणम् साधारणशरीर(अनन्तकाय)बादरवनस्पतिकायिकानां नामानि, मूल-कन्द-स्कन्ध-त्वचा-शाखा-प्रवाल-पत्र-पुष्प-फल-बीजादीनां साधारणशरीर-प्रत्येकशरीरत्वलक्षणानि वनस्पतिकायिकानां पर्याप्तकापर्याप्तक-योन्यादिभेदनिरूपणम्, प्रत्येक साधारणवनस्पतीनां भेदविशेषनिरूपणं च द्वीन्द्रियजीवप्रज्ञापना द्वीन्द्रियजीवानां पुलाकिमिय(दे०) कुक्षिकृमिकादिनामकदम्बकम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च श्रीन्द्रियजीवप्रज्ञापना त्रीन्द्रियजीवानामवपतिक-रोहिणीकादिनामकदम्बकम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च २० २०-२१ २१-२६ २६ २७ २७-२८ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रशापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः २९ सूत्राङ्कः एला विषयः पृष्ठाङ्क: ५. २९-४५ २९ २९ ६३. २९-३० ०. ०. ०. w 9V m चतुरिन्द्रियजीवप्रज्ञापना चतुरिन्द्रियजीवानां अंधिय(दे०)-णेत्तिय(दे०)आदिनामकदम्बकम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरू पणं च ५९-१४७. पञ्चेन्द्रियजीवप्रज्ञापना ५९. पञ्चेन्द्रियाणां नारकादिभेदचतुष्कम् ६०. नैरयिकजीवप्रज्ञापना नैरयिकाणां सप्त भेदाः ६१-९१. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकजीवप्रज्ञापना पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकानां जलचरादयस्त्रयो भेदाः ६२. जलचरतिरश्चां मत्स्य-कच्छपादिभेदपञ्चकम् मत्स्यानां श्लक्ष्णमत्स्य-खवल्लमत्स्यादिनामकदम्बकम् कच्छपानामस्थिकच्छप-मांसकच्छपेति भेदद्वयम् ग्राहाणां दिली(दे०)-वेढल(दे०)आदि भेदपञ्चकम् मकराणां शौण्डमकर-मृष्टमकरेति भेदद्वयम् णामेकाकारप्ररूपणम् जलचरतिरश्वां सम्मूछिम-गर्भव्युत्क्रान्तिकेति भेदद्वयम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च स्थलचरतिरश्वां चतुष्पद-परिसपैति भेदद्वयम् चतुष्पदानामेकक्षुर-द्विक्षुरादि भेदचतुष्कम् एकक्षुराणामश्वाश्वतरादिनामकदम्बकम् द्विक्षुराणामुष्ट-गो-गवयादिनामकदम्बकम् गण्डीपदानां हस्ति-पूयणय(दे०)आदिनामकदम्बकम् ७४. सनखपदानां सिंह-व्याघ्रादिनामकदम्बकम् स्थलचरतिरश्वां सम्मूछिम-गर्भन्युत्क्रान्तिकेति भेदद्वयम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च परिसर्पतिरश्चामुर परिसर्प-भुजपरिसपैति भेदद्वयम् उरःपरिसर्पाणामहि-अजगरादि भेदचतुष्कम् अहीनां दर्वीकर-मुकुलिन्निति भेदद्वयम् दर्वीकराणामाशीविष-दृष्टिविषादिनामकदम्बकम् मुकुलिनां दिव्याक-गोनसादिनामकदम्बकम् अजगराणामेकाकारनिरूपणम् आसालिकानामुत्पत्तिस्थाननिरूपणम् महोरगाणां भेदा उत्पत्तिस्थानानि च उर परिसर्पाणां सम्मूछि-मगर्भव्युत्क्रान्तिकेति भेदद्वयम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च 6 . i norr . 6 6 6 M 6 : mmmmmmm ३२-३३ ३३ Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः सूत्राङ्कः ३३ ३३-३४ ३४ ३४-४४ ३५-४४ विषयः भुजपरिसर्पाणां नकुल-गोधादिनामकदम्बकम् , सम्मूछिमगर्भव्युत्क्रान्तिकेति भेदद्वयम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च खेचरतिरश्वां चर्मपक्षि-लोमपक्ष्यादि भेदचतुष्टयम् चर्मपक्षिणां वल्गुली-जलोकोऽटिलादिनामकदम्बकम् लोमपक्षिणां ढंक(दे०) कङ्कादिनामकदम्बकम् ८९-९०. समुद्कपक्षि-विततपक्षिनिरूपणम् ९१. खेचरतिरश्वां सम्मूछिम-गर्भव्युत्क्रान्तिकेति भेदद्वयम् , पर्याप्तकापर्याप्तक-जातिकुलकोटि-योन्यादिनिरूपणं च ९२-१३८. मनुष्यजीवप्रज्ञापना ९२. मनुष्याणां सम्मूर्छिम-गर्भव्युत्क्रान्तिकेति भेदद्वयम् ९३. सम्मूर्छिममनुष्याणामुत्पत्तिस्थानानि ९४. गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्याणां कर्मभूमकादि भेदत्रयम् ९५. अन्तर्वीपजमनुष्याणामेकोरुकादीन्यष्टाविंशतिर्नामानि ९६. अकर्मभूमकमनुष्याणां त्रिंशद्भेदाः ९७ - १३८. कर्मभूमकमनुष्यप्रज्ञापना ९७. कर्मभूमकमनुष्याणां पञ्चदश भेदाः, आर्य-म्लेच्छभेदद्वयं च ९८. म्लेच्छानां शक-यवनादिभेदनिरूपणम् ९९. आर्याणां प्राप्तकर्याप्राप्तद्धार्येति भेदद्वयम् १००. प्राप्तद्धर्यार्याणामर्हच्चक्रवर्त्यादयः षड् भेदाः १०१. अप्राप्तद्धार्याणां क्षेत्रार्य-जात्यार्यादयो नव भेदाः १०२. क्षेत्रार्यवक्तव्यतायां सार्द्धपञ्चविंशतिदेशनामानि, तत्तद्देशराज धानीनामानि च १०३. अम्बष्ठ-कलिन्दादयो जात्यार्यभेदाः उग्र-भोगादयो कुलार्यभेदाः दौष्यिक-सौत्रिकादयः सप्त कार्यभेदाः १०६. शिल्पार्याणां तुन्नाग-तन्तुवायादय एकोनविंशतिर्भेदाः भाषार्यवक्तव्यतायां ब्राह्मी-यवनालिकाद्यष्टादशविधलिपि नामानि १०८. भाभिनिबोधिकज्ञानार्यादयः पञ्च ज्ञानार्यभेदाः १०९ - १९. दर्शनार्यवक्तव्यता १०९. दर्शनार्याणां सरागदर्शनार्य-धीतरागदर्शनार्येति भेदद्वयम् ११०. सरागदर्शनार्याणां निसर्गरुच्युपदेशरुच्यादयो दश प्रकाराः, तेषां विस्तरतः स्वरूपं च १११ - १९. वीतरागदर्शनार्याणां भेद-प्रभेदाः १२०-३८. चारित्रार्यवक्तव्यता १२०. चारित्राणां सरागचारित्रार्य-वीतरागचारित्रार्येति भेदद्वयम् ३६ ३६ ३६-३७ ३७-३८ १०५. ३९-४० ४०-४१ ४१-४४ Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रशापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः सूत्राङ्कः पृष्ठाङ्कः २ विषयः १२१-२३. सरागचारित्रार्याणां भेद-प्रभेदाः १२४-३२. वीतरागचारित्रार्याणां भेद-प्रभेदाः १३३-३८. प्रकारान्तरेण चारित्रार्याणां सामायिकचारित्रार्यादयः पञ्च भेदाः, तेषां प्रभेदाश्च १३९-४७. देवजीवप्रज्ञापना चतुर्निकायदेवानां भेद-प्रभेद-नामादिनिरूपणम् ४३-४४ ४४-४५ ४६-८० ४६-४७ ४८-४९ ४९-५० १४८-२११. द्वितीय स्थानपदम् १४८-५०. पृथ्वीकायस्थानानि १५१ -५३. अपकायस्थानानि १५४-५६. तेजस्कायस्थानानि १५७-५९. वायुकायस्थानानि १६०-६२. वनस्पतिकायस्थानानि १६३. द्वीन्द्रियस्थानानि जीन्द्रियस्थानानि १६५. चतुरिन्द्रियस्थानानि १६६. पञ्चेन्द्रियस्थानानि १६७-७४. नैरयिकस्थानानि सप्तविधानां नारकाणां नरकावासानां च वर्णनम् १७५. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकस्थानानि मनुष्यस्थानानि १७७-८७. भवनवासिदेवस्थानानि दशविधानां भवनवासिनां तद्भवनानां च वर्णनम् . १८८-९४. वानव्यन्तरदेवस्थानानि अष्टविधानां वानव्यन्तराणां नन्नगरावासानां च वर्णनम् १९५. ज्योतिष्कदेवस्थानानि ज्योतिकदेवानां तद्विमानानां च वर्णनम् १९६-२१०. वैमानिकदेवस्थानानि द्वादशकल्पस्थित-ग्रेवेयकानुत्तरोपपातिकदेवानां तद्विमानानां च वर्णनम् २११. सिद्धस्थानानि ईषयाग्भारपृथ्वीवर्णनम् , सिद्धजीवानामवगाहना-सुखादिवर्णनं च ५५ ५५-६३ ६४-६७ ६७-६८ ६८-७७ ७७-८० ८१-१११ २१२-३३४. तृतीयं बहुवक्तव्यपदम् २१२. दिग्-गत्यादीनि सप्तविंशतिौराणि २१३-२४. प्रथम दिग्द्वारम् Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः पृष्ठाङ्कः ८१-८४ ९६-९७ विषयः चतुर्विंशतिदण्डकानां सिद्धानां च दिगनुपातेनाल्पबहुत्वम् २२५-२६. द्वितीयं गतिद्वारम् __चतुर्गतिकानां जीवानां सिद्धानां चाल्पबहुत्वम् . २२७-३१. तृतीयमिन्द्रियद्वारम् सभेदानां सेन्द्रियाणामनिन्द्रियाणां च जीवानां विस्तरतोऽ ल्पबहुत्वम् २३२-५१. चतुर्थ कायद्वारम् सभेदानां सकायिकानामकायिकानां च जीवानां विस्तरतोऽ ल्पबहुत्वम् २५२. पञ्चमं योगद्वारम् सभेदानां सयोगिनामयोगिनां च जीवानामल्पबहुत्वम् २५३. षष्ठं वेदद्वारम् सभेदानां सवेदानामवेदानां च जीवानामल्पबहुत्वम् २५४. सप्तमं कषायद्वारम् सभेदानां सकषायिणामकषायिणां च जीवानामल्पबहुत्वम् २५५. अष्टमं लेश्याद्वारम् सभेदानां सलेश्यानामलेश्यानां च जीवानामल्पबहुत्वम् २५६. नवमं सम्यक्त्वद्वारम् सम्यग्दृष्टि-मिथ्यादृष्टि-सम्यग्मिथ्यादृष्टीनां जीवानामल्प बहुत्वम् २५७-५९. दशमं ज्ञानद्वारम् आभिनिबोधिकादिपञ्चज्ञानिनां त्रिविधाज्ञानिनां च जीवाना मल्पबहुत्वम् २६०. एकादशं दर्शनद्वारम् चतुर्विधदर्शनिनां जीवानामल्पबहुत्वम् २६१. द्वादशं संयतद्वारम् संयत-असंयत-संयतासंयत-नोसंयतनोअसंयतानां जीवाना मल्पबहुत्वम् २६२. त्रयोदशमुपयोगद्वारम् साकारोपयुक्तानामनाकारोपयुक्तानां च जीवानामल्पबहुत्वम् चतुर्दशमाहारद्वारम् आहारकाणामनाहारकाणां च जीवानामल्पबहुत्वम् २६४. पञ्चदशं भाषकद्वारम् भाषकाणामभाषकाणां व जीवानामल्पबहुत्वम् २६५. षोडशं परीत्तद्वारम् । परीत्त-अपरित्त-नोपरित्तनोअपरीत्तानां जीवानामल्पबहुत्वम् ९७-९८ ९८ २६३. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६८. २७५. प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः पृष्ठाः सप्तदशं पर्याप्तद्वारम् पर्याप्त-अपर्याप्त-नोपर्याप्तनोअपर्याप्तानां जीवानामल्पबहुत्वम् ___९९ २६७. अष्टादशं सूक्ष्मद्वारम् सूक्ष्म-बादर-नोसूक्ष्मनोबादराणां जीवानामल्पबहुत्वम् एकोनविंशं संज्ञिद्वारम् संज्ञि-असंज्ञि-नोसंज्ञिनोअसंज्ञिनां जीवानामल्पबहुत्वम् २६९. विशं भवद्वारम् भवसिद्धिक-अभवसिद्धिक-नोभवसिद्धिकनोभभवसिद्धिका नां जीवानामल्पबहुत्वम् २७०-७३. एकविंशमस्तिकायद्वारम् धर्मास्तिकायाधर्मास्तिकायाकाशास्तिकाय-जीवास्तिकाय. -पुद्गलास्तिकायाद्वासमयानां द्रव्यार्थता-प्रदेशार्थतादिना विस्तरतोऽल्पबहुत्वम् १००-१ २७४. द्वाविंशं चरमद्वारम् चरमाणामचरमाणां च जीवानामल्पबहुत्वम् त्रयोविंशं जीवद्वारम् जीव-पुदल-अद्धासमय-सर्वगव्य-सर्वप्रदेश-सर्वपर्यवाणा मल्पबहुत्वम् २७६-३२४. चतुर्विशं क्षेत्रद्वारम् जीवानां चतुर्विशतिदण्डकानां च क्षेत्रानुपातेनाल्पबहुत्वम् १.१-७ ३२५. पञ्चविंशं बन्धद्वारम् मायुःकर्मबन्धकानां पर्याप्तापर्याप्त-सुप्त-जागर-समबहुतादीनां जीवानामल्पबहुत्वम् ३२६-३३. षड्डिशं पुद्रलद्वारम् ३२६ - २९. पुद्गलानां न्याणां च क्षेत्र-दिगनुपातेनाल्पबहुत्वम्, ३३०-३३.. सङ्खयेयप्रदेशकादीनामेकप्रदेशावगाढादीनामेकसमयस्थितिकादीनामेकगुणकालकादीनां च पुद्गलानां द्रष्यार्थता-प्रदेशार्थतादिना विस्तरतोऽल्प बहुत्वम् ३३४. सप्तविंशं सर्वजीवाल्पबहत्वप्ररूपकं महादण्डकद्वारम् ३३५-४३७. चतुर्थे स्थितिपदम् १९२-३५ ३३५-४२. नैरयिकस्थितिप्रज्ञापना ११२-१४ ३४३ - ४४. देव-देवीस्थितिप्रज्ञापना ३४५-५३. भवनवासिदेवस्थितिप्रज्ञापना ११४-१६ ३५५-६८. एकेन्द्रियजीवस्थितिप्रज्ञापना ३६९. द्वीन्द्रियजीवस्थितिप्रज्ञापना Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છું सूत्राङ्कः प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः त्रीन्द्रियजीवस्थितिप्रज्ञापना चतुरिन्द्रियजीवस्थितिप्रज्ञापना ३७०. ३७१. ३७२ - ८९. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक स्थितिप्रज्ञापना ३९० - ९२. मनुष्य स्थितिप्रज्ञापना ३९३ - ९४. वानव्यन्तरदेव स्थितिप्रज्ञापना ३९५ - ४०६. ज्योतिष्कदेवस्थितिप्रज्ञापना ४०७ - ३७. वैमानिकदेवस्थितिप्रज्ञापना ४३८- ५५८. पञ्चमं विशेषपदम् ४३८. पर्यवाणां जीवपर्यव अजीव पर्यवेति भेदद्वयम् ४३९ - ९९. जीवपर्यवाः ४३९. जीवपर्यवाणां सङ्ख्येयासङ्ख्येयानन्तपदैर्निरूपणम् नैरयिकाणां पर्यवाः ४४०. ४४१ - ४२. भवनवासिनां पर्यवाः ४४३ - ४७. एकेन्द्रियाणां पर्यवाः ४४८-५०. विकलेन्द्रियाणां पर्यवाः ४५१. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां पर्यवाः मनुष्याणां पर्यवाः ४५२. ४५३. वानव्यन्तराणां पर्यवाः ४५४. ज्योतिष्क- वैमानिकानां पर्यवाः ४५५ - ६३. अवगाहनादिभिनैरयिकाणां पर्यवाः ४६४ - ६५. अवगाहनया भवनवासिनां पर्यवाः ४६६ – ७२. अवगाहनादिभिरेकेन्द्रियाणां पर्यवाः ४७३ - ८०. अवगाहनादिभिर्विकलेन्द्रियाणां पर्यवाः ४८१ - ८८. अवगाहनादिभिः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां पर्यवाः ४८९ - ९८. अवगाहनादिभिर्मनुष्याणां पर्यवाः ४९९. - ५०० - ५८. भजीवपर्यवाः ५००. ५०१. ५०२. अजीव पर्यवाणां रूप्यरूपीति भेदद्वयम् धर्मास्तिकायादयो दशविधा अरूप्यजीवपर्यवाः स्कन्धादयश्चतुर्विधा रूप्यजीवपर्यवाः रूप्यजीव पर्यवाणामनन्तत्वनिरूपणम् परमाणुपुद्गलानामनन्तपर्यवत्वनिरूपणम् ५०३. ५०४. ५०५ - ५८. द्विप्रदेशकादीनां पुद्गलानां प्रदेश - अवगाह-स्थिति-गुणैः पर्यवनिरूपणम् अवगाहनादिभिर्वानव्यन्तर- ज्योतिष्क-वैमानिकानां पर्यवाः पृष्ठाङ्कः ११९ १२० १२० - २४ १२४ १२४-२५ १२५-२८ १२८ - ३५ १३६-६२ १३६ १३६ - ५१ १३६ १३६-३७ १३७ - ३८ १३८-३९ १३९ १३९ १३९ - ४० १४० १४० १४०-४२ १४३ १४३ - ४४ १४४ - ४६ १४६ - ४८ १४८- ५० १५१ १५१-६२ १५१ १५१ १५१ १५१ १५१-५२ १५२ - ६२ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सूत्राङ्कः विषयः ५५९ - ६९२. षष्ठं व्युत्क्रान्तिपदम् प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः ५५९. द्वादश- चतुर्विंशत्याद्यष्टद्वारनिरूपणम् ५६० - ६८. प्रथमं द्वादशद्वारम् ५६० - ६३. चतुर्विधगतावुपपात विरहकालनिरूपणम् ५६४. सिद्धगतौ सेधनाकाल विरहनिरूपणम् ५६५ - ६८. चतुर्विधगतावुद्वर्तनाकालविरह निरूपणम् ५६९ - ६०८. द्वितीयं चतुर्विंशतिद्वारम् ५६९-७५. रत्नप्रभादिनैरयि केषूपपातविरहकालनिरूपणम् ५७६ - ७८. असुरकुमारादिभवनवासिषूपपातविरहकालनिरूपणम् ५७९-८०. एकेन्द्रियेषूपपात विरहकालनिरूपणम् ५८१ - ८२. विकलेन्द्रियेषूपपातविरह कालनिरूपणम् ५८३ - ८८. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक- मनुष्यवानव्यन्तर-ज्योतिष्केषूपपातविरहकालनिरूपणम् ५८९ - ६०५. सौधर्मादिकल्पस्थ- ग्रैवेयकानुत्तरविमान देवेषूपपातविरहकाल ६०६. ६०७. ६०८. ६०९ - २५. ६०९ - १२. ६१३ - २२. निरूपणम् सिद्धेषु सेधनाविरहकालनिरूपणम् रत्नप्रभादिनैरयिकारब्धेषु वानव्यन्तरपर्यवसानेषूद्वर्तनाविरहकालनिरूपणम् ज्योतिष्क- वैमानिकेषु च्यवनविरहकालनिरूपणम् तृतीयं सान्तरद्वारम् चतुर्विधगतौ सान्तर - निरन्तरोपपातवक्तव्यता. चतुर्विंशतिदण्डकेषु सान्तर - निरन्तरोपपातवक्तव्यता सिद्धेषु सान्तर - निरन्तरसेधनावक्तव्यता ६२३. ६२४ - २५. चतुर्विंशतिदण्डकेषु सान्तर - निरन्तरोद्वर्तनावक्तव्यता ६२६ - ३८. चतुर्थमेकसमय द्वारम् ६२६ - ३५. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकसमयोपपातवक्तव्यता सिद्धानामेकसमयसेधनावक्तव्यता ६३६. ६३७ – ३८. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकसमयोद्वर्तनावक्तव्यता ६३९-६५. पञ्चमं कुतः द्वारम् ६३९ - ४७. नैरयिकेष्वोधतो विभागशश्चोपपातवक्तव्यता ६४८-४९. असुरकुमारादिभवनवासिषूपपातवक्तव्यता ६५० - ५३. एकेन्द्रियेषूपपातवक्तव्यता ६५४. विकलेन्द्रियेषूपपातवक्तव्यता ६५५ – ५८. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक- मनुष्य-वानव्यन्तर- ज्योतिष्केषूपपात ६५९ – ६५. वैमानिकदेवेषूपपातवक्तव्यता वक्तव्यता ३५ पृष्ठाङ्कः १६३-८३ १६३ १६३ १६३ १६३ १६३ १६४ - ६७ १६४ १६४ १६४ १६४-६५ १६५ १६५-६६ १६६ १६६ १६७ १६७-६८ १६७ १६७-६८ १६८ १६८ १६८-६९. १६८- १६९ १६९ १६९ १६९-७८ १६९ – ७४ १७४ १७४-७६ १७६ १७६-७७ १७७-७८ Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६ १८४ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः ६६६ - ७६. षष्ठमुद्वर्तनाद्वारम् चतुर्विशतिदण्डकेषु गत्यन्तरगमनवक्तव्यता १७८-८१ ६७६-८३. सप्तमं परभवायुष्कद्वारम् चतुर्विशतिदण्डकेषु परभवायुर्वन्धकालवक्तव्यता १८१-८२ ६८४-९२. भष्टममाकर्षद्वारम् चतुर्विंशतिदण्डकेषु जातिनामनिधत्तायुष्कादिषड्विधायुर्बन्ध निरूपणम् , तदाकर्षाः, अल्पबहुत्वं च ६९३-७२४. सप्तममुच्छासपदम् १८४-८७ ६९३. नैरयिकाणामुरासविरहकालनिरूपणम् ६९४-९६. भवनवासिनामुच्छासविरहकालनिरूपणम् १८४ ६९७-९८. एकेन्द्रियारब्धानां मनुष्यावसानानामुच्छासविरहकालनिरूपणम् १८४ ६९९. वानन्यन्तराणामुच्छासविरहकालनिरूपणम् १८४ ७.०. ज्योतिष्काणामुच्छासविरहकालनिरूपणम् १८४ ७०१-२४. वैमानिकानामुच्छासविरहकालनिरूपणम् १८४-८७ ७२५-३७. अष्टमं संशापदम् १८८-८९ ७२५. संज्ञाभेदप्ररूपणम् - दशविधसंज्ञानामानि १८८ ७२६ - २९. चतुर्विशतिदण्डकेषु दशविधसंज्ञासदावनिरूपणम् १८८ ७३०-३१. नैरयिकाणां संज्ञाविचारोऽल्पबहुत्वं च ७३२-३३. तिर्यग्योनिकानां ७३४-३५. मनुष्याणां ७३६ -३७. देवानां १८९ ७३८-७३. नवमं योनिपदम् १९०-९२ ७३८. योनेः शीतादिभेदत्रयम् १९० ७३९-५२. चतुर्विंशतिदण्डकेषु शीतादियोनिवक्तव्यता ७५३. शीतादियोनिकानां जीवानामल्पबहुत्वम् १९१ ७५४-६३. प्रकारान्तरेण सचित्तादियोनिभेदत्रयनिरूपणम् १९१ ७५४. योनेः सचित्तादिभेदत्रयम् ७५५-६२. चतुर्विशतिदण्डकेषु सचित्तादियोनिवक्तग्यता ७६३. सचित्तादियोनिकानां जीवानामल्पबहुत्वम् १९१ ७६४-७२. प्रकारान्तरेण संवृतादियोनिभेदनयनिरूपणम् १९१-९२ ७६४. योनेः संवृतादिभेदत्रयम् १९१-९२ ७६५-७१. चतुर्विशतिदण्डकेषु संवृतादियोनिवक्तव्यता Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रशापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः M सूत्राङ्कः विषयः ७७२. संवृतादियोनिकानां जीवानामल्पबहुत्वम् १९२ ७७३. मनुष्येषु कूर्मोन्नता शङ्खावा वंशीपत्रा चेति योनेः भेदत्रयम् , तन्त्रोत्पत्तिमतां निरूपणं च १९२ ७७४-८२९. दशमं चरमपदम् १९३-२०८ ७७४-७६. लोकालोकयोश्चरमाचरमविभागः १९३ ५७७-८०. चरमाचरमादिपदानां द्रव्यार्थतादिभिरल्पबहुत्वम् १९३-९४ ७८१-९०. परमाणुपुद्गलानां चरमाचरमादिविभागः १९४-२०२ ७९१-८०१. संस्थाननामानि, संस्थानापेक्षया विभागशः प्रमाण-प्रदेशअवगाढ-चरमादिवक्तव्यता च २०२-३ ८०२-६. संस्थानापेक्षया विभागशश्चरमादीनां द्रव्यार्थतादिभिरल्पबहुत्वम् २०३-५ - ९. चतुर्विंशतिदण्डकेषु गतिचरमाचरमनिरूपणम् ११. स्थितिचरमाचरमनिरूपणम् २०५ ८१२-१३. भवचरमाचरमनिरूपणम् २०५-६ ८१४ - १५. भाषाचरमाचरमनिरूपणम् आनप्राणचरमाचरमनिरूपणम् २०६ आहारचरमाचरमनिरूपणम् २०६ भावचरमाचरमनिरूपणम् २०६-७ ८२२ - २३. वर्णचरमाचरमनिरूपणम् २०७ ८२४ - २५. गन्धचरमाचरमनिरूपणम् २०७ ८२६-२७. रसचरमाचरमनिरूपणम् २०७ ८२८-२९. स्पर्शचरमाचरमनिरूपणम् २०० ८३०-९००. एकादशं भाषापदम् २०९-२२ ८३०-३१. अवधारणीभाषाप्ररूपणम् ८३२-३८. प्रज्ञापनीभाषाप्ररूपणम् २०९-१० ८३९-४८. मन्दकुमारादिभाषासंज्ञाप्ररूपणम् २१०-११ ८४९-५७. एकवचनादिभाषाप्ररूपणम् २११-१३ ८५८-५९. भाषास्वरूपम् ८६०-६६.८६०. पर्याप्तिका अपर्याप्तिका चेति भाषाभेदद्वयम् . ८६१. पर्याप्तिकाया भाषायाः सत्या-मृषेति भेदद्वयम् , ८६२. सत्याया भाषाया जनपदसत्याप्रभृतयो दश भेदाः, ८६३. मृषाभाषायाः क्रोधनिःसृताप्रभृतयो दश भेदाः, ८६४. अपर्याप्तिकाया भाषायाः सत्यामृषा असत्यामृषा चेति भेदद्वयम् , ८६५. सत्यामृषाया भाषाया उत्पन्नमिश्रिकाप्रभृतयो दश भेदाः, ८६६. असत्यामृषाया भाषाया आमन्त्रणीप्रभृतयो द्वादश भेदाः २१३-१४ । । Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२५ २२७ ३८ प्रशापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः . सूत्राङ्कः विषयः ८६७-६९. भाषकाभाषकप्ररूपणम् २१४-१५ ८७०-७६. जीव-चतुर्विशतिदण्डकेषु सत्यादिभाषाजातप्ररूपणम् २१५-१६ ८७७-९५. भाषाद्रव्यग्रहणादिप्ररूपणम् २१६-२१ ८८०-८६. खण्डभेद-प्रतरभेदादिमिः प्रकारैर्भाषाद्रव्यमेदनप्ररूपणम् २१९ ८९६-९००. एकवचन-द्विवचनादिषोडशविधवचनप्ररूपणादि २२१-२२ ९०१-२४. द्वादशं शरीरपदम् २२३-२८ ९०१. औदारिकादिपञ्चविधशरीरनामानि २२३ ९०२ - ९. चतुर्विशतिदण्डकेषु शरीरप्ररूपणा २२३ ९१०. भोघेन बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२३-२४ ९११. नैरयिकाणां बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२४-२५ ९१२-१३. भवनवासिना बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा ९१४-१७. एकेन्द्रियाणां बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२५-२६ ९१८-१९. विकलेन्द्रियाणां बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२६ - २७ ९२.. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां बद्ध मुक्तशरीरप्ररूपणा ९२१. मनुष्याणां बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२७-२८ . ९२२. वानव्यन्तराणां बबू-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२८ ९२३. ज्योतिष्काणां बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा ९२४. वैमानिकानां बद्ध-मुक्तशरीरप्ररूपणा २२८ ९२५-५७. त्रयोदशं परिणामपदम् २२९-३३ ९२५. परिणामस्य जीवपरिणामाजीवपरिणामेति भेदद्वयम् ९२६ -३७. जीवपरिणामस्य गतिपरिणामाया दश भेदाः, तत्रभेदाश्च २२९-३० ९३८. नैरयिकाणां परिणामाः २३० ९३९. भवनवासिनां परिणामाः २३१ ९४०. एकेन्द्रियाणां परिणामाः २३१ ९४१. विकलेन्द्रियाणां परिणामाः २३१ ९४२. पञ्चेन्द्रियतिरश्चां परिणामाः २३१ मनुष्याणां परिणामाः २३२ ९४४-४६. वानव्यन्तर-ज्योतिषक-वैमानिकानां परिणामाः २३२ ९४७-५७. मजीवपरिणामस्य बन्धनपरिणामाद्या दश भेदाः, तत्रभेदाश्च २३२-३३ ९५८-७१. चतुर्दशं कषायपदम् २३४-३६ ९५८. कषायस्य क्रोधादयश्चत्वारो भेदाः २३४ ९५९. चतुर्विशतिदण्डकेषु कषायप्ररूपणा २३४ ९६०. कषायप्रतिष्ठाप्ररूपणा-चतुर्विशतिदण्डकेष्वात्मप्रतिष्ठितादिभेदैः क्रोधादीनां निरूपणम् २३४ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः सूत्राङ्कः विषयः पृष्ठाङ्कः कषायोत्पत्तिप्ररूपणा-क्षेत्रादि प्रतीत्य चतुर्विंशतिदण्डकेषु क्रोधाद्युत्पत्तिनिरूपणम् .२३४ ९६२-६३. कषायप्रभेदप्ररूपणा-चतुर्विंशतिदण्डकेष्वनन्तानुबन्ध्यादिभे दैराभोगनिर्वतितादिभेदैश्च क्रोधादीनां निरूपणम् २३४-३५ ९६४-७१. चतुर्विंशतिदण्डकेषु कषायैः कर्मचयोपचयादिप्ररूपणा २३५-३६ ९७२-१०६७. पञ्चदशमिन्द्रियपदम् २३७-६० २४३ ९७२-१००५, प्रथमोद्देशकः २३७-४८ ९७२. प्रथमोद्देशकस्य संस्थानादीनि चतुर्विशतिराणि २३७ इन्द्रियाणां श्रोत्रेन्द्रियादयः पञ्च भेदाः २३८ ९७४. प्रथमं संस्थानद्वारम्-इन्द्रियाणां संस्थानानि २३८ द्वितीयं बाहल्यद्वारम्-इन्द्रियाणां बाहल्यनिरूपणम् २३९ तृतीयं पृथुत्वद्वारम्-इन्द्रियाणां पृथुत्वनिरूपणम् २३९ चतुर्थ कतिप्रदेशद्वारम्-इन्द्रियाणां प्रदेशप्रमाणनिरूपणम् २३९ ९७८. पञ्चममवगाढद्वारम्-इन्द्रियाणामवगाहनानिरूपणम् २३९ ९७९-८२. षष्ठमल्पबहुत्वद्वारम् -पञ्चानामिन्द्रियाणामवगाहनार्थतादिनाऽल्पबहुत्वम् २३९ - ४१ ९८३ - ८९. चतुर्विंशतिदण्डकेषु संस्थानादिद्वारष्ट्रनिरूपणम् २४१-४३ ९९.. सप्तमं स्पृष्टद्वारम् - स्पृष्टानां शब्द-रूपादीनां संवेदनानि रूपणम् अष्टमं प्रविष्टद्वारम् -प्रविष्टानां शब्दादीनां सविषयत्वम् २४४ ९९२. नवमं विषयद्वारम्-पञ्चानामिन्द्रियाणां विषयभूतक्षेत्रनिरूपणम् २४४ ९९३ -९४. दशममनगारद्वारम् -मारणान्तिकसमुद्धातगतस्य भाविता स्मनोऽनगारस्य चरमनिर्जरापुद्गलानां सूक्ष्मत्वनिरूपणम् २४४ - ४५ ९९५-९८. एकादशमाहारद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु निर्जरापुद्गलाहरणस्य ज्ञाताज्ञातत्व-दृष्टादृष्टत्वविचारः २४५-४६ ९९९. द्वादशतोऽष्टादशपर्यन्तमादर्शादिद्वारसप्तकम्-आदर्शासि-म ण्यादिषु स्वप्रतिबिम्बं पश्यन् आदर्शमात्मानं प्रतिबिम्बं च प्रतीत्य किं पश्यति ? इत्येतद्विषयो विचारः २४६-२४७ एकोनविंशं कम्बलद्वारम्-आवेष्टित-परिवेष्टितकम्बलशाट कावकाशान्तरविचारः १०.१. विंशतितमं स्थूणाद्वारम्-ऊर्ध्व-तिर्यगायतस्थितस्थूणावकाशान्तरविचारः २४७ १००२. एकविंशं थिग्गलद्वारम्-आकाशखण्डमाश्रित्य पञ्चास्तिकायस्पर्शविषयको विचारः २४७ Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४० सूत्राङ्कः १००३. १००४. १००५. १००६-६७. द्वितीयो देशकः १००९. १००६. द्वितीयोदेशकस्येन्द्रियोपचयादीनि द्वादश द्वाराणि १००७- ८. प्रथममिन्द्रियोपचय द्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादीन्द्रियोपचयनिरूपणम् १०१०. १०११. १०१२. १०१३. १०१४. प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः १०१५. विषयः द्वाविंशं द्वीपोदधिद्वारम् - द्वीपोदधीन् प्रतीत्य पश्चास्तिकायस्पर्शविषयको विचारः त्रयोविंशं लोकद्वारम् - लोकमाश्रित्य पञ्चास्तिकाय स्पर्शविषयको विचारः चतुर्विंशमलोकद्वारम् - भलोकमाश्रित्य पञ्चास्तिकायस्पर्शविषयको विचारः १०१६. द्वितीयमिन्द्रियनिर्वर्तनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादीन्द्रियनिर्वर्तनानिरूपणम् तृतीयमिन्द्रियनिर्वर्तनासमय द्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु पञ्चानामिन्द्रियाणां निर्वर्तनासमयनिरूपणम् चतुर्थमिन्द्रियलब्धिद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादी न्द्रियलब्धिनिरूपणम् पृष्ठाङ्कः २४७-४८ २४८ पञ्चममिन्द्रियोपयोगाहाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादीन्द्रियोपयोगाद्वानिरूपणम् षष्टमिन्द्रियोपयोगाद्वल्पबहुत्व द्वारम् - पञ्चानामिन्द्रियाणामुपयोगाद्वाया अल्पबहुत्वम् सप्तममिन्द्रियावगाहनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादीन्द्रियावगाहनानिरूपणम् अष्टममिन्द्रियापायद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादीन्द्रियापायनिरूपणम् नवममिन्द्रियेहाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु श्रोत्रादीन्द्रिये - हानिरूपणम् १०२४. १०१७ - २३. दशममवग्रहद्वारम् - अवग्रहस्यार्थावग्रह- व्यञ्जनावग्रहेति भेदद्वयम् व्यञ्जनावग्रहस्य चत्वारो भेदाः, अर्थावग्रहस्य षड् भेदाः, चतुर्विंशतिदण्डकेष्ववग्रहनिरूपणं च प्रकारान्तरेणेन्द्रियाणां द्रव्येन्द्रिय-भावेन्द्रियेति भेदद्वयम् १०२५ - ५५. एकादशं द्रव्येन्द्रियद्वारम् - १०२५. द्रव्येन्द्रियस्याष्टौ भेदाः, १०२६ - २९. चतुर्विंशतिदण्डकेषु द्रव्येन्द्रियसङ्ख्यानि - रूपणम्, १०३०-३७. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकत्व- पृथक्त्वाभ्यामतीत बद्धपुरस्कृतद्रव्येन्द्रियसङ्ख्यानिरूपणम्, १०३८५५. चतुर्विंशतिदण्डकेषु चतुर्विंशतिदण्डकान् प्रतीत्यैकत्वपृथक्त्वाभ्यामतीत बद्ध - पुरस्कृत द्रव्येन्द्रियसङ्ख्यानिरूपणं च २५२-५९ २४८ २४९ - ६० २४९ २४९ २४९ २४९ २५० २५० २५०-५१ २५१ २५१ २५१ २५१-५२ २५२ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सूत्राङ्कः प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः १०५६ - ६७. द्वादशं भावेन्द्रियद्वारम् - १०५६. भावेन्द्रियस्य श्रोत्रे न्द्रियादयः पत्र भेदाः, १०५७. चतुर्विशतिदण्डकेषु भावेन्द्रियसङ्ख्यानिरूपणम्, १०५८-६४. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकत्व-पृथक्त्वाभ्यामतीत-बद्ध-पुरस्कृतभावेन्द्रियसङ्ग्यानिरूपणम्, १०६५-६७. चतुर्विशतिदण्डकेष चतुर्विशतिदण्डकान् प्रतीत्यैकत्व-पृथक्त्वाभ्यामतीत-बद्धपुरस्कृतभावेन्द्रियसङ्ख्यानिरूपणम् २५९-६० १०६८-२१२२. षोडशं प्रयोगपदम् २६१-७३ १०६८. प्रयोगस्य सत्यमनःप्रयोगादयः पञ्चदश भेदाः २६१ १०६९. जीवेष्वोधन प्रयोगप्ररूपणम् २११ १०७०-७६. चतुर्विशतिदण्डकेष्वोघेन प्रयोगप्ररूपणम् २६१-६२ १०७७. जीवेषु विभागेन प्रयोगप्ररूपणम् १०७८-८२. नैरयिक-भवनवास्येकेन्द्रिय-विकलेन्द्रिय-पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु विभागेन प्रयोगप्ररूपणम् २६२-६३ मनुष्येषु विभागेन प्रयोगप्ररूपणम् २६३-६७ १०८४. वानव्यन्तर-ज्योतिप्क-वैमानिकेषु विभागेन प्रयोगप्ररूपणम् २६७-६८ गतिप्रपातस्य प्रयोगगत्यादिकाः पञ्च भेदाः २६८ १०८६-८९. प्रयोगगतिप्ररूपणम् -प्रयोगगतेः सत्यमनःप्रयोगगत्या दिकाः पञ्चदश भेदाः, चतुर्विशतिदण्डकेषु प्रयोगगतिप्ररूपणं च २६८ १०९०. ततगतिप्ररूपणम् २६८ १०९१. बन्धनच्छेदनगतिप्ररूपणम् २६८ १०१२-११०४. उपपातगतिप्ररूपणम्-क्षेत्रोपपातगति-भवोपपातगतिनोभवोपपातगतीनां विस्तरतः प्ररूपणम् २६९-७१ ११०५-२२. विहायोगतिप्ररूपणम् - स्पृशद्गत्यादिसप्तदशविधानां गतीनां विस्तरतः प्ररूपणम् २७१-७३ २७४-३०३ ११२३-१२५८. सप्तदशं लेश्यापदम् ११२३-५५. प्रथमोद्देशकः ११२३. प्रथमोद्देशकस्य समाहारादीनि सप्त द्वाराणि ११२४-३०. नैरयिकेषु समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् १११३ - ३६. भवनवासिषु समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् ११३७-४०. एकेन्द्रिय-विकलेन्द्रियेषु समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् पञ्जेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् ११४२. मनुष्येषु समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् २७४-७९ २७४ २७४-७५ २७५-७६ २७६ २७७-७८ Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२ . प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः पृष्ठाक: ११४३ - ४४. वानन्यन्तर-ज्योतिष्क-वैमानिकेषु समाहारादिसप्तद्वारप्ररू पणम् ११४५. सलेश्येषु चतुर्विशतिदण्डकेप्वोपेन समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् २७८ ११४६ - ५५. सलेश्येषु चतुर्विशतिदण्डकेषु विभागेन समाहारादिसप्तद्वारप्ररूपणम् २७८-७९ ११५६-९८. द्वितीयोद्देशकः २७९-८७ ११५६. लेश्यायाः कृष्णलेश्यादिषड्भेदनिरूपणम् २७९ ११५७ -- ६९. चतुर्विंशतिदण्डकेषु लेश्याप्ररूपणम् . २७९-८१ ११७०. सलेश्येषु जीवेषु कृष्णादिलेश्यावतामल्पबहुत्वम् २८१ ११७१-९०. सलेश्येषु चतुर्विंशतिदण्डकेषु कृष्णादिलेश्यावतामल्पबहुत्वम् ११९१. सलेश्येषु जीवेषु ऋन्द्वयल्पबहुत्वम् २८६ ११९२-९८. सलेश्येषु चतुर्विंशतिदण्डकेषु ऋद्धयल्पबहुत्वम् २८६-८७ २८७-९१ २८७ २८७-८८ ११९९ -१२१७. तृतीयोद्देशकः ११९९ - १२००. नयमतेन चतुर्विंशतिदण्डकेषूपपातोद्वर्तनाप्ररूपणम् । १२०१ -७. सलेश्येषु चतुर्विंशतिदण्डकेष्वोधेनोपपातोद्वर्तनाप्ररूपणम् १२०८- १४. सलेश्येषु चतुर्विंशतिदण्डकेषु विभागेनोपपातोद्वर्तनाप्र रूपणम् १२१५. कृष्णादिलेश्येषु नैरयिकेष्ववधिक्षेत्रप्ररूपणम् १२१६ - १७. कृष्णादिलेश्येषु जीवेषु ज्ञानप्ररूपणम् २८८-८९ २९०-९१ १२१८ -४९. चतुर्थोद्देशकः २९१-३०० १२१८. चतुर्थोद्देशकस्य परिणामादीनि पञ्चदश द्वाराणि २९१ १२१९. लेश्यायाः षड् भेदाः २९२ १२२० -२५. प्रथम परिणामद्वारम् -कृष्णादिलेश्यानां पारस्परिकपरिणमनप्ररूपणम् २९२-९३ १२२६ - ३२. द्वितीयं वर्णद्वारम् - कृष्णादिलेश्यानां वर्णप्ररूपणम् २९३-९५ १२३३ -३८. तृतीयं रसद्वारम् - कृष्णादिलेश्यानां रसप्ररूपणम् २९५-९७ १२३९-४१. चतुर्थानवमपर्यन्तानि गन्ध-शुद्ध-अप्रशस्त-संक्लिष्ट-उष्ण-गतिद्वाराणि-कृष्णादिलेश्यानां गन्धादिप्ररूपणम् २९७ १२४२. दशमं परिणामद्वारम् - कृष्णादिलेश्यासु परिणामसङ्ख्याप्ररूपणम् २९७ एकादशं प्रदेशद्वारम् -कृष्णादिलेश्यानां प्रत्येकमनन्तप्रदेशात्मकत्वप्रतिपादनम् २९८ Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः सूत्राङ्कः विषयः पृष्ठाङ्कः १२४४. द्वादशमवगाहनाद्वारम् - कृष्णादिलेश्यानां प्रत्येकमसङ्खयेयप्रदेशावगाढत्वप्रतिपादनम् २९८ १२४५. त्रयोदशं वर्गणाद्वारम् - कृष्णादिलेश्यानां प्रत्येकमनन्तवर्ग णाप्रतिपादनम् १२४६. चतुर्दशं स्थानद्वारम् - कृष्णादिलेश्यानां प्रत्येकमसङ्ख्येय स्थानप्रतिपादनम् १२४७ - ४९. पञ्चदशमल्पबहुत्वद्वारम् - षड्लेश्यास्थानानामल्पबहुत्वम् २९९-३०० १२५०-५५, पञ्चमोद्देशकः ३००-१ १२५०. लेश्याभेदप्ररूपणम् __ १२५१-५५. लेश्यानां रूप-वर्ण-गन्ध-रस-स्पशैंः पारस्परिकपरिणमनविचारः ३०० -१ १२५६-५८. षष्ठोद्देशकः ३०१-३ १२५६. लेश्याभेदप्ररूपणम् १२५७. मनुष्येषु लेश्याप्ररूपणम् ३०१ -२ १२५८. लेश्यां प्रतीत्य गर्भोत्पत्तिप्ररूपणम् ३०२-३ १२५९-१३९८. अष्टादशं कायस्थितिपदम् ३०४-१७ १२५९. अष्टादशपदस्य जीव-गत्यादीनि द्वाविंशतिौराणि ३०४ १२६०. प्रथमं जीवद्वारम् - जीवस्थितिप्ररूपणम् ३०४ १२६१ - ७०. द्वितीयं गतिद्वारम् - नैरयिकादिगतीराश्रित्य स्थितिप्ररूपणम् ३०४-५ १२७१-८४. तृतीयमिन्द्रियद्वारम् -एकेन्द्रियादिषु कायस्थितिप्ररूपणम् ३०५-६ १२८५ - १३२०. चतुर्थ कायद्वारम् -घधिकायिकेषु कायस्थितिप्ररूपणम् ३०६-९ १३२१ - २५, पञ्चमं योगद्वारम् -मनो-वाक्-काययोग्यादिषु कायस्थितिप्ररूपणम् ३०९-१० १३२६-३०. षष्ठं वेदद्वारम् -स्त्री-पुं-नपुंसकवेदकादिषु स्थितिप्ररूपणम् ३१० १३३१-३४. सप्तमं कषायद्वारम्-क्रोधकषायिकादिषु स्थितिप्ररूपणम् ३१०-११ १३३५-४२. अष्टमं लेश्याद्वारम्- कृष्णादिलेश्यावतां स्थितिप्ररूपणम् ३११ १३४३-४५. नवमं सम्यक्त्वद्वारम् -सम्यग-मिथ्या-सम्यग्मिथ्यादृष्टीनां स्थितिप्ररूपणम् ३१२ १३४६ - ५३. दशमं ज्ञानद्वारम्-पञ्चविधज्ञानिनां त्रिविधाज्ञानिनां च स्थितिप्ररूपणम् ३१२-१३ १३५४ - ५७. एकादशं दर्शनद्वारम् - चक्षुर्दर्शनादिचतुर्विधदर्शनिनां स्थितिप्ररूपणम् ३१३ १३५८-६१. द्वादशं संयतद्वारम् -संयत-असंयत-संयतासंयत-नोसंयत नोअसंयतनोसंयतासंयतानां स्थितिप्ररूपणम् ३१३ Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सूत्राङ्गः प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः १३६२ – ६३. त्रयोदशमुपयोगद्वारम् - साकार नाकारोपयोगोपयुक्तयोः स्थितिप्ररूपणम् १३६४ - ७३. चतुर्दशमाहारद्वारम् - छमस्थ - केवल्याहारकानाहारकयोर्विस्तरेण स्थितिप्ररूपणम् १३७४ - ७५. पञ्चदशं भाषकद्वारम् - भाषकाभाषकयोः स्थितिप्ररूपणम् १३७६ - ८२. षोडशं परित्तद्वारम् - काय- संसारपरित्ता परित्तयोर्नोपरित्तनोभपरितस्य च स्थितिप्ररूपणम् १३८३ - ८५. सप्तदशं पर्याप्तद्वारम् - पर्याप्त अपर्याप्त नोपर्याप्तनो पर्यातानां स्थितिप्ररूपणम् १३८६ - ८८. अष्टादशं सूक्ष्मद्वारम् - सूक्ष्म- बादर-नोसूक्ष्मनो बादराणां स्थितिप्ररूपणम् १३८९ - ९१. एकोनविंशं संज्ञिद्वारम् - संज्ञि असंज्ञि-नोसंज्ञिनोभसंज्ञिनां स्थितिप्ररूपणम् १३९२ - ९४. विंशतितमं भवसिद्धिकद्वारम् - भवसिद्धिक- अभवसिद्धिकनोभवसिद्धिकनोअभवसिद्धिकानां स्थितिप्ररूपणम् १३९५ - ९६. एकविंशमस्तिकायद्वारम् - धर्मास्तिकायादीनां स्थितिप्ररूपणम् १३९७ – ९८. द्वाविंशं चरमद्वारम् - चरमाचरमयोः स्थितिप्ररूपणम् १३९९ - १४०५. एकोनविंशं सम्यक्त्वपदम् १४०६ - ७३. १३९९ - १४०५. चतुर्विंशतिदण्डकेषु सिद्धेषु च सम्यग् - मिथ्या सम्यग्मिथ्यादृष्टित्वविचारः विंशतितममन्तक्रियापदम् षण्णां १४०६. विंशतितमपदस्यान्तक्रियादीनि दश द्वाराणि १४०७ - ९. प्रथममन्तक्रियाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वन्तक्रियाकरण प्ररूपणम् १४१० - १३. द्वितीयमनन्तरद्वारम् - अनन्तरागत- परम्परागतानां चतुर्विशतिदण्डकानामन्तक्रियाकरणप्ररूपणम् १४१४ - १६. तृतीयमेकसमयद्वारम् - अनन्तरागतानां चतुर्विंशतिदण्डकानामेकसमयेनान्तक्रियां कुर्वाणानां सङ्ख्याप्ररूपणम् १४१७-४३. चतुर्थमुद्वर्तद्वारम् - अनन्तरोद्वृत्तचतुर्विंशतिदण्डकानामुप पातविचारः १४४४-५८. पञ्चमं तीर्थकरद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्ड केभ्य उद्वृत्तानामनन्तरं तीर्थकरत्वप्राप्तिविचारः १४५९ – ६३. षष्ठं चक्रिद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेभ्य उद्वृत्तानामनन्तरं 'चक्रवर्तित्वप्राप्तिविचारः पृष्ठाङ्कः ३१४ ३१४-१५ ३१५ ३१५ ३१६ ३१६ ३१६ ३१६-१७ ३१७ ३१७ ३१८ ३१८ ३१९ - २८ ३१९ ३१९ ३१९ - २० ३२० ३२१ - २५ ३२५-२६ ३२६ - २७ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सूत्राङ्गः विषयः १४६४ - ६९. सप्तमादिदशमपर्यन्तानि बल-वासुदेव- माण्डलिकचक्रिरत्नद्वाराणि - चतुर्विंशतिदण्डकेभ्य उद्वृत्तानां बलदेवखादि - प्राप्तिविचारः असंयतभव्यदेव - अविराधितसंयम-विराधितसंयमादीनां देवलोकोपपातप्ररूपणम् १४७०. १४७१ - ७३. असंज्ञ्यायुः प्ररूपणम् १४७४-१५६६. एकविंशमवगाहनापदम् प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः १४७४. १४७५. एकविंशतितमपदस्य विधि-संस्थानादीनि सप्त द्वाराणि १४७५ - १५५२. प्रथम द्वितीय तृतीयानि विधि-संस्थान - प्रमाणद्वाराणि औदारिकादीनि पञ्च शरीराणि १४७६ - ८७. औदारिकशरीरे विधिद्वारम् - औदारिकशरीरस्य भेदाः प्रभेदाश्च हनाप्रमाणप्ररूपणम् १५३३ - ३५. भाहारकशरीरस्य भेद-संस्थान- अवगाहनाप्रमाणप्ररूपणम् १५३६ – ३९. तैजसशरीरे विधिद्वारम् - तैजसशरीरस्य भेदाः प्रभेदाश्च १५४० - ४४. तैजसशरीरे संस्थानद्वारम् - तैजसशरीरभेद-प्रभेदानां संस्थानानि १५४५-५१. तैजसशरीरे प्रमाणद्वारम् - जीव - चतुर्विंशतिदण्डकानां तैजसशरीरमहदवगाहनाप्रमाणप्ररूपणम् १५५२. कार्मणशरीरस्य भेद-संस्थान - अवगाहनाप्रमाणप्ररूपणम् १५५३ - ५८. चतुर्थ पुद्गलचयनद्वारम् - पञ्चानामपि शरीराणां दिशः प्रतीत्य पुद्गलचयनप्ररूपणम् १५५९ - ६४. पञ्चमं शरीरसंयोगद्वारम् - पञ्चानामपि शरीराणां समकालमन्यान्यशरीरसंयोगविचारः षष्ठं द्रव्य-प्रदेशाल्पबहुत्वद्वारम् - पञ्चानामपि शरीराणां द्रव्यार्थतादिनाऽल्पबहुत्वम् १५६५. १५६६. १४८८ - १५०१. औदारिकशरीरे संस्थानद्वारम् - औदारिकशरीरभेदप्रभेदानां संस्थानानि - १५०२ - १३. औदारिकशरीरे प्रमाणद्वारम् - औदारिकशरीरभेदप्रभेदाना मवगाहनाप्रमाणप्ररूपणम् ३३३ - ३५ १५१४ - २०. वैक्रियशरीरे विधिद्वारम् - वैक्रियशरीरस्य भेदाः प्रभेदाश्च ३३५-३८ १५२१ - २६. वैक्रियशरीरे संस्थानद्वारम् - वैक्रियशरीरभेद-प्रभेदानां संस्थानानि १५२७ - ३२. वैक्रियशरीरे प्रमाणद्वारम् - वैक्रियशरीरभेद-प्रभेदानामवगा सप्तमं शरीरावगाहनाल्पबहुत्वद्वारम् - पञ्चानामपि शरीराणां जघन्याद्यवगाहनाया अल्पबहुत्वम् ४५ पृष्ठाङ्कः ३२७ ३२७-२८ ३२८ ३२९-४९ ३२९ ३२९ - ४६ १२९ ३२९-३१ ३३१-३३ ३३९-४० ३४० - ४१ ३४२-४३ ३४४ ३४४ - ४५ ३४५-४६ ३४६ ३४६-४७ ३४७-४८ ३४८ ३४८-४९ Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः ३५२ सूत्राङ्क: विषयः पृष्ठाङ्क: १५६७-१६६३. द्वाविंशं क्रियापदम् ३५०-६२ १५६७ - ७२. क्रियाणां कायिक्यादिकाः पञ्च भेदाः, तत्प्रभेदाश्च ३५० १५७३. जीवेषु सक्रियत्वाक्रियत्वप्ररूपणम् ३५०-५१ १५७४-८०. चतुर्विशतिदण्डकेषु क्रियाविषयप्ररूपणम् १५८१-८४. चतुर्विंशतिदण्डकेषु क्रियाहेतुभिः कर्मप्रकृतिवन्धप्ररूपणम् १५८५-८७. जीवादिषु कर्मबन्धमधिकृत्य क्रियाप्ररूपणम् ३५२ १५०८-१६०४.चतुर्विशतिदण्ड केष्वेकत्व-पृथक्त्वाभ्यां क्रियासहभावप्ररूपणम् ३५३ -५४ १६०५-६. चतुर्विशतिदण्डकेषु पञ्चक्रियत्वप्रतिपादनम् ३५५ १६०७-१६. चतुर्विंशतिदण्डकेषु पञ्चानां क्रियाणां सहभाववक्तव्यता ३५५-५६ १६१७-१९. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वायोजिकाक्रियाप्ररूपणम् ३५६ १६२०. जीवेषु क्रियाणां स्पृष्टास्पृष्टभावप्ररूपणम् ३५६-५७ १६२१. प्रकारान्तरेण क्रियाणामारम्भिक्यादिकाः पञ्च भेदाः ३५७ १६२२-२६. आरम्भिक्यादिक्रियास्वामित्वप्ररूपणम् ३५७ १६२७. चतुर्विशतिदण्डकेष्वारम्भिक्यादिक्रियाप्ररूपणम् १६२८-३६. चतुर्विशतिदण्डकेष्वारम्भिक्यादिक्रियाणां सहभाववक्तव्यता ३५८-५९ १६३७ - ४१. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वष्टादशपापस्थानविरतिप्ररूपणम् ३५९ १६४२ - ४९. पापस्थानविरतेषु चतुर्विंशतिदण्डकेषु कर्मप्रकृतिबन्धप्ररूपणम् ३६०-६१ १६५० - ६२. पापस्थानविरतेषु चतुर्विंशतिदण्डकेष्वारम्भिक्यादिक्रियामेदप्ररूपणम् ३६१-६२ १६६३. आरम्भिक्यादिक्रियाणामल्पबहुत्वम् १६६४-१७५३. त्रयोविंशं कर्मप्रकृतिपदम् ३६३-८४ १६६४-८६. प्रथमोद्देशकः ३६३-६७ १६६४. प्रथमोद्देशकस्य कतिप्रकृत्यादीनि पञ्च द्वाराणि १६६५-६६. प्रथमं कतिप्रकृतिद्वारम्-अष्टविधकर्मप्रकृतिनामानि, चतुविंशतिदण्डकेष्वष्टकर्मप्रकृतिसद्भावप्रतिपादनं च ३६३ १६६७-६९. द्वितीयं कथंबन्धतिद्वारम् - चतुर्विशतिदण्डकेव्वष्टकर्मप्रकृतिबन्धहेतुप्ररूपणम् ३६३-६४ १६७०-७४. तृतीयं कतिस्थानबन्धद्वारम् - चतुर्विशतिदण्डकेष्वष्टकर्मप्रकृतिबन्धस्थानप्ररूपणम् ३६४ १६७५-७८. चतुर्थ कतिप्रकृतिवेदद्वारम्-चतुर्विशतिदण्डकेष्वष्टकर्मप्रकृ- . तिवेदवक्तव्यता ३६३ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः ३८० सूत्राङ्कः विषयः पृष्ठाकः १६७९-८६. पञ्चमं कतिविधानुभावद्वारम् - ज्ञानावरणीयाद्यष्टकर्मणां विस्तरतोऽनुभावस्वरूपप्ररूपणम् ३६५-६७ १६८७-१७५३. द्वितीयोद्देशकः ३६७-८४ १६८७-९६. कर्मप्रकृतीनां मूलोत्तरभेदप्ररूपणम् ३६७-७० १६९७ - १७०४. कर्मप्रकृतीनां स्थितिप्ररूपणम् ३७१-७७ १७०५- १४. एकेन्द्रियेषु कर्मप्रकृतिस्थितिबन्धप्ररूपणम् ३७७-७९ १७१५-२०. द्वीन्द्रियेषु कर्मप्रकृतिस्थितिबन्धप्ररूपणम् ३७९ १७२१ - २४. श्रीन्द्रियेषु कर्मप्रकृतिस्थितिबन्धप्ररूपणम् ३८० १७२५-२७. चतुरिन्द्रियेषु कर्मप्रकृतिस्थितिबन्धप्ररूपणम् १७२८-३३. असंज्ञिपञ्चेन्द्रियेषु कर्मप्रकृतिस्थितिबन्धप्ररूपणम् -८१ १७३४ - ४१. संज्ञिपञ्चेन्द्रियेषु कर्मप्रकृतिस्थितिबन्धप्ररूपणम् ३८१-८२ १७४२-४४. जघन्यस्थितिबन्धकप्ररूपणम् । ३८३ १७४५-५३. उत्कृष्टस्थितिबन्धकप्ररूपणम् ३८३-८४ १७५४-६८. चतुर्विशं कर्मबन्धपदम् ३८५-८७ १७५४ - ६१. ज्ञानावरणीयबन्धकेषु जीव-चतुर्विशतिदण्डकेषु कर्मप्रकतिबन्धप्ररूपणम् ३८५-८६ १७६२. दर्शनावरणीयबन्धकेषु जीवादिषु कर्मप्रकृतिबन्धप्ररूपणम् १७६३ -६५. वेदनीयबन्धकेषु जीवादिषु कर्मप्रकृतिबन्धप्ररूपणम् ३८६-८७ १७६६ - ६८. मोहनीय-आयुः-नाम-गोत्र-अन्तरायबन्धकेषु जीवादिषु कर्म प्रकृतिबन्धप्ररूपणम् १७६९-७४. पञ्चविंशं कर्मबन्धवेदपदम् १७६९-७४. ज्ञानावरणीयादिबन्धकेषु जीव-चतुर्विंशतिदण्डकेषु कर्मप्रकृतिवेदप्ररूपणम् ३८८ ३८८८ १७७५-८६. पड्रिंशं कर्मवेदबन्धपदम् ३८९-९० १७७५- ८२. ज्ञानावरणीय-दर्शनावरणीय-अन्तरायवेदकेषु जीव-चतुर्वि. शतिदण्डकेषु कर्मप्रकृतिबन्धप्ररूपणम् ३८९-९० १७८३ - ८४. वेदनीयवेदकेषु जीवादिषु कर्मप्रकृतिबन्धप्ररूपणम् ३९० १७८५-८६. आयुः-नाम-गोत्र-मोहनीयवेदकेषु जीवादिषु कर्मप्रकृतिबन्ध प्ररूपणम् १७८७-९२. सप्तविंशं कर्मवेदवेदकपदम् १७८७ - ९२. ज्ञानावरणीयादिवेदकेषु जीव-चतुर्विंशतिदण्डकेषु कर्मप्र-- कृतिवेदप्ररूपणम् ३९१ ३९१ Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४८ सूत्राङ्गः विषयः १७९३-१९०७. अष्टाविंशमाहारपदम् १७९३--१८६४. प्रथमोद्देशकः १७९३. १७९४. प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः प्रथमोदेशकस्य सचित्ताहारादीन्येकादश द्वाराणि प्रथमं सचित्ताहारद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु सचित्ताचित्त-मिश्राहारवक्तव्यता १७९५- १८०५. नैरयिकेषु आहारार्थ-कियत्काळ - किं- सर्वतः कति भागं सर्वे- परिणामद्दाराणां वक्तव्यता १८०६. भवनवासिषु आहारार्थ्यादिद्वारसप्तकवक्तव्यता १८०७ - १३. एकेन्द्रियेषु आहारार्थ्यादिद्वार सप्तकवक्तव्यता १८१४ - २३. विकलेन्द्रियेष्वाहारार्थ्यादिद्वारसप्तकवक्तव्यता १८२४ - २८. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक-मनुष्य-वानव्यन्तर-ज्योतिष्केष्वाहा १८६५ - १९०७. द्वितीयोदेशकः १८६५. द्वितीयोदेशकस्याहार - भव्यादीनि त्रयोदश द्वाराणि १८६६ – ७०. प्रथममाहारद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वाहारका नाहारकत्व - : ३९२ - ४०६ रार्थ्यादिद्वारसप्तकवक्तव्यता १८२९ - ५२. वैमानिकेष्वाहारार्थ्यादिद्वार सप्तकवक्तव्यता १८५३ - ५८. नवममेकेन्द्रियशरीरादिद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वे केन्द्रियादिशरीराहारवक्तव्यता १८५९ - ६१. दशमं लोमाहारद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु लोमाहार-प्रक्षेपाहावक्तव्यता १८६२ - ६४. एकादशं मनोभक्षिद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु ओजभाहारमनोभक्षित्ववक्तव्यता ३९२ - ४०० ३९२ वक्तव्यता १८७१ - ७५. द्वितीयं भव्यद्वारम् - भवसिद्धिक-अभवसिद्धिक-नोभवसि - किनोअभवसिद्धिकानामाहारक। नाहारकाववक्तव्यता १८७६ - ८२. तृतीयं संज्ञिद्वारम् - संज्ञि असंज्ञि - नोसंज्ञिनोअसंशिषु जीवचतुर्विंशतिदण्डकेष्वाहारकानाहारकत्ववक्तव्यता १८८३ - ८६. चतुर्थं लेश्याद्वारम् - सलेश्यानामलेश्यानां च जीवानामा हारकानाहारकत्ववक्तव्यता १८८७ - ८९. पञ्चमं दृष्टिद्वारम् - सम्यग्दृष्टि-मिथ्यादृष्टि सम्यग्मिथ्याहष्टिषु जीवेष्वाहारकानाहारकत्ववक्तव्यता ३९२ ३९२-९४ ३९४ ३९४ - ९५ ३९५-९६ ३९६-९७ ३९७ - ९९ ३९९ ३९९ ४०० ४००-६ ४०० ४००-१ ४०१ ४०१-२ ४०२-३ ४०३ १८९० - ९३. षष्ठं संयतद्वारम् - संयत-असंयत-संयतासंयत-नोसंयतनोलसंयतेषु जीव- चतुर्विंशतिदण्डकेष्वाहारकानाहारकत्ववक्तम्यता ४०३-४ Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सूत्राङ्कः विषयः १८९४ - ९६. सप्तमं कषायद्वारम् - सकषायाकषायेषु जीवादिष्वाहार कानाहारकत्ववक्तव्यता १८९७ - ९९. अष्टमं ज्ञानद्वारम् - ज्ञान्यज्ञानिषु जीवादिष्वाहारकानाहार १९००. १९०१. १९०२. प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः १९०३. कव्ववक्तव्यता नवमं योगद्वारम् - सयोग्ययोगिषु जीवादिष्वाहारकानाहारकत्ववक्तव्यता दशममुपयोगद्वारम् - साकारानाकारोपयोगोपयुक्तेष्वाहार कानाहारकत्ववक्तव्यता एकादशं वेदद्वारम् - स्त्री-पुं- नपुंसक वेद केष्व वेदकेषु चाहारका - नाहारकत्ववक्तव्यता द्वादशं शरीरद्वारम् - औदारिकादिशरीरिष्वशरीरिषु चाहा रकानाहारकत्ववक्तव्यता १९०४ - ७. त्रयोदशं पर्याप्तिद्वारम् - आहारादिपर्याप्तिपर्याप्तकापर्याप्तकेष्वाहारकानाहारकत्ववक्तव्यता १९०८ - ३५. एकोनत्रिंशमुपयोगपदम् १९०८ - १०. उपयोगस्य साकारोपयोगानाकारोपयोगेति भेदद्वयम्, तत्प्रभेदाश्व १९३६ - ६४. त्रिंशं पश्यत्तापदम् १९६५ - ७३. एकत्रिंशं संशिपदम् १९६५ - ७३. जीव - चतुर्विंशतिदण्डकेषु संज्ञि-असंशि-नोसंज्ञिनोभसंज्ञि स्ववक्तव्यता १९७४ -८०. द्वात्रिंशं संयमपदम् १९७४ - ८०. जीव - चतुर्विंशतिदण्डकेषु संयत-असंयत-संयतासंयत-नो संयतनोअसंयतनो संयतासंयतत्ववक्तव्यता १९८१ - २०३१. त्रयस्त्रिंशमवधिपदम् १९८१. ४९ श्रयस्त्रिंशत्तमपदस्य भेद-विषयादीनि सप्त द्वाराणि पृष्ठाङ्कः ४०४ ४०७ ४०७-८ १९११ - २७. जीव चतुर्विंशतिदण्डकेषूपयोगभेद-प्रभेदवक्तव्यता १९२८ - ३५. जीव - चतुर्विंशतिदण्डकेषु साकारानाकारोपयोगित्ववक्तव्यता ४०८-९ ४१०-१२ ४०४-५ ४०५ ४१० १९३६ – ३८. पश्यत्तायाः साकारानाकारपश्यत्तेति भेदद्वयम्, तत्प्रभेदाश्च १९३९ - ५३. जीव- चतुर्विंशतिदण्डकेषु पश्यत्ताभेद-प्रभेदवक्तव्यता ४१०-११ १९५४ - ६२. जीव- चतुर्विंशतिदण्डकेषु साकाराना कारपश्यत्तित्ववक्तव्यता ४११-१२ १९६३ - ६४. केवल्युपयोगवक्यव्यता ४१२ ४०५ ४०५ ४०५- ६ ४०६ ४०७-९ ४१३ ४१३ ४१४ ४१४ ४१५-१८ ४१५ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५० सूत्राङ्कः प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः प्रथमं भेदद्वारम् - अवधिज्ञानस्य भवप्रत्ययिक- क्षायोपशमिकेति भेदद्वयम् १९८३ - २००७. द्वितीयं विषयद्वारम् - नैरयिकादिष्ववधिज्ञान विषयकक्षे नवक्तव्यता ४१५- १७ २००८ - १६. तृतीयं संस्थानद्वारम् - नैरयिकाद्यवधिज्ञानस्य संस्थानानि ४१७ - १८ २०१७ - २१. चतुर्थमवध्यभ्यन्तर - बहिर्द्वारम् - नैरयिकादिष्वभ्यन्तरबाह्या वधिवक्तव्यता २०२२-२६. पञ्चमं देशावधिद्वारम् - नैरयिकादिषु देशावधि-सर्वावधि त्ववक्तव्यता २०२७ - ३१. षष्ठं सप्तमं अवधिक्षय वृद्धिद्वारं प्रतिपात्यप्रतिपातिद्वारं च - - नैरयिकादिष्वानुगामिकाद्यवधिज्ञानवक्तव्यता १९८२. २०३२ - ५३. चतुस्त्रिंशं प्रवीचारपदम् २०३२. चतुस्त्रिंशत्तमपदस्यानन्तरागताहारादीनि षड् द्वाराणि २०३३-३७. प्रथममनन्तरागताहारद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वनन्तराहार- निर्वर्तनता-पर्यादानता - परिणामनता - परिचारणादिविक्रियाणांप्ररूपणम् २०३८-३९. द्वितीयमाहाराभोगताद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वाभोगनिवर्तितानाभोगनिर्वर्तिताहारवक्तव्यता २०४० - ४६. तृतीयं पुद्गलज्ञानद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वाहारपुद्गलानां ज्ञाताज्ञांतत्व दृष्टादृष्टत्व विचारः २०४७ - ४८. चतुर्थमध्यवसानद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वध्यवसानसङ्ख्या, तत्प्रशस्तत्वाप्रशस्तत्वनिरूपणं च २०४९-५०. पञ्चमं सम्यक्त्वाभिगमद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु सम्यक्त्व- मिथ्यात्व- सम्यग्मिथ्यात्वाभिगमित्ववक्तव्यता २०५१ – ५३. षष्ठं परिचारणाद्वारम् - चतुर्विधदेवनिकायेषु काय- स्पर्श- रूपादिप्रवीचारवक्तव्यता, तदल्पबहुत्वं च २०५४ - ८४. पञ्चत्रिंशं वेदनापदम् २०५४. पञ्चत्रिंशत्तमपदस्य शीतादीनि सप्त द्वाराणि २०५५ - ५९. प्रथमं शीतादिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु शीत-उष्णशीतोष्णवेदनावक्तव्यता २०६०-६२. द्वितीयं द्रव्यादिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु द्रव्यक्षेत्र -काल- भाववेदनाप्रतिपादनम् २०६३ - ६५. तृतीयं शारीरादिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु शारीरमानस - शारीर मानसवेदनावक्तव्यता २०६६ - ६८. चतुर्थं सातादिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु सातअसात-सातासात वेदनाप्रतिपादनम् पृष्ठाङ्कः ४१५ ४१८ ४१८ ४१८ ४१९-२३ ४१९ ४१९ ४१९-२० ४२० ४२० ४२१ ४२१ - २३ ४२४- २७ ४२४ ४२४ ४२५ ४२५ ४२५ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सूत्राङ्कः प्रज्ञापनासूत्रस्य विषयानुक्रमः विषयः २०६९–७१. पञ्चमं दुःखादिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु दुःख-सुखभदुःखासुखवेदनाप्रतिपादनम् २०७२-७६. षष्ठमाभ्युपगमिक्या दिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेष्वाभ्युपगमिक्यौपक्रमिकी वेदनावक्तव्यता २०७७ - ८४. सप्तमं निदादिवेदनाद्वारम् - चतुर्विंशतिदण्डकेषु निदानिदावेदनावक्तव्यता २०८५ - २१७६. षट्त्रिंशं समुद्धातपदम् २०८५-८६. समुद्रातस्य वेदनासमुद्रातादिकाः षड् भेदाः २०८७-८८. समुद्धतिकालप्ररूपणम् २०८९ - ९२. चतुर्विंशतिदण्डकेषु समुद्रातप्ररूपणम् २०९३ - ९६. चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकत्वेनातीत पुरस्कृतसमुद्घातप्ररूपणम् २०९७ - २१००. चतुर्विंशतिदण्डकेषु पृथक्त्वेनातीत- पुरस्कृतसमुद्धातप्ररूपणम् २१०१ - २०. चतुर्विंशतिदण्डकानां चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकत्वेनातीतादि समुद्धातप्ररूपणम् २१२१ - २४. चतुर्विंशतिदण्डकानां चतुर्विंशविदण्डकेषु पृथक्त्वेनातीतादि २१६८-७५. केवलिसमुद्रातवक्तव्यता २१७६. सिद्धस्वरूपम् ५१ થા ४२५-२६ ४२६ ४२६-२७ ४२८-४६ ४२८ ४२८ ४२८-२९ ४२९ ४३० समुद्घातप्ररूपणम् २१२५ - ३२. समुद्धातसमवहता समवहतानां जीव- चतुर्विंशतिदण्डकानामल्पबहुत्वम् २१३३ - ४६. चतुर्विंशतिदण्डकानां चतुर्विंशतिदण्डकेष्वेकत्व पृथक्त्वाभ्यां कषायसमुद्धातवक्तव्यता ४३६-३८ २१४७ - ५२. चतुर्विंशतिदण्डकेषु छाद्मस्थिकसमुद्रातप्ररूपणम् ४३८-३९ २१५३ - ५४. वेदनासमुद्धात समव हतजीवादीनामवगाह-स्पर्शादिप्ररूपणम् ४३९ - ४० २१५५. कषायसमुद्धात समवहतजीवादीनामवगाह-स्पर्शादिप्ररूपणम् ४४० २१५६ – ५८. मारणान्तिकसमुद्धात समवहतजीवादीनामवगाह-स्पर्शादिप्र ४३० - ३३ ४३३ - ३४ रूपणम् ४४० - ४१ ४४१ २१५९-६४. वैक्रियसमुद्धातसमवहतजीवादीनामवगाह-स्पर्शादिप्ररूपणम् तैजस समुद्रातसमवहतजीवादीनामवगाह-स्पर्शादिप्ररूपणम् ४४१-४२ २१६६ - ६७. आहारकसमुद्रात समवहतजीव । दीनामवगाह-स्पर्शादिप्ररूप २१६५. णम् ४३४-३६ ४४२ ४४२-४५ ક્ Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भगवंसिरिसामज्जवायगविरइयं पण्णवणासुत्तं चउत्थमुवंगं Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ॥ णमो त्थु णं समणस्स भगवओ महइ महावीरवद्ध माणसामिस्स ॥ णमो अणुओगधराणं थेराणं । भगवंसिरिसामज्जवायगविरइयं पण्णवणासुंत्तं १. पढमं पण्णवणापदं ॐ नमो वीतरागाय । [ सुत्तं १. मंगलं अभिधेयं च ] [ नमो अरिहंताणं । नमो सिद्धाणं । नमो आयरियाणं । नमो उवज्झायाणं । नमो लोए सव्व साहूणं । ] १. ववगयजर - मरणभए सिद्धे अभिवंदिऊण तिविहेणं । वंदामि जिणवरिंदं तेलोक्कगुरुं महावीरं ॥ १ ॥ सुयरयणनिहाणं जिणवरेण भवियजणणिव्वुइकरेण । उवदंसिया भयवया पण्णवणा सव्वभावाण ॥ २ ॥ [वायगवरवंसाओ तेवीसइमेण धीरपुरिसेण । दुद्धरधरेण मुणिणा पुव्वसुयसमिद्धबुद्धीण ॥ १ ॥ सुयसागरा विऊण जेण सुयरयणमुत्तमं दिनं । सीगणस्स भगवओ तस्स नमो अज्जसामस्स ॥ २ ॥] [पक्खित्तं गाहाजुयलयं ] अज्झयणमिणं चित्तं सुयरयणं दिट्टिवायणीसंदं । जह वण्णियं भगवया अहमवि तह वण्णइंस्सामि ॥ ३ ॥ १. श्रीहरिभद्रसूरि-श्रीमलयगिरिपादाभ्यां स्वस्ववृत्तावव्याख्यातोऽप्ययं पञ्चपरमेष्ठिनमस्कारः ग्रन्थादौ मङ्गलार्थमुपन्यस्तः सर्वेष्वपि मूलसूत्रादर्शेषूपलभ्यते ॥ २. हूणं । एसो पंचनमुक्का सव्वपावप्पणासणो । मंगलाणं च सव्वेसिं पढमं हवइ मंगलं ॥] ववर्ग' जे०ध० ॥ ३. भगवच्छ्यामार्यवन्दनप्रख्यापकमिदं गाथायुगलं श्रीहरिभद्रपाद - मलयगिरिपादाभ्यां स्वस्ववृत्तौ प्रक्षिप्तत्वेन निष्टङ्कितं व्याख्यातं च दृश्यते ॥ ४. चियेऊण ६० ।। १० १५ Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४ १० पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापर [ सुत्ताई २ - ३. छत्तीसपयनामाणि पण्णवणोवकमो य ] २. पण्णवणा १ ठाणाई २ बहुवत्तव्वं ३ ठिई ४ विसेसा य ५ । वक्कंती ६ उस्सासो ७ सण्णा ८ जोणी य ९ चरिमाई १० ॥ ४ ॥ भासा ११ सरीर १२ परिणाम १३ कसाए १४ इंदिए १५ पओगे य १६ । लेसा १७ कायठिई या १८ सम्मत्ते १९ अंतकिरिया य २० ॥ ५ ॥ ओगाहणसंठाणे २१ किरिया २२ कम्मे त्ति यावरे २३ । कम्मस्स बंधए २४ कम्मवेदए २५ वेदस्स बंधए २६ वेयवेयए २७ ।। ६ । आहारे २८ उवओगे २९ पासणया ३० सण्णि ३१ संजमे ३२ चेव । ओही ३३ पवियारण ३४ वेयणा य ३५ तत्तो समुग्धाए ३६ ॥ ७ ॥ ३. से किं तं पण्णवणा ? पण्णवणा दुविहा पन्नत्ता । तं जहा - जीवपण्णवणाय १ अजीवपण्णवणा य २ । [ सुताई ४-१३. अजीव पण्णवणा ] ४. से किं तं अजीवपण्णवणा ? अजीवपण्णवणा दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - रूविअजीवपण्णवणा य १ अरूविअजीवपण्णवणा य २ । [ सुत्तं ५. अरूविअजीवपण्णवणा ] ५. से किं तं अरुविअजीवपण्णवणा ? अरुविअजीवपण्णवणा दसविहा पन्नत्ता । तं जहा - धम्मत्थिकाए १ धम्मत्थिकायस्स देसे २ धम्मत्थिकायस्स २० पदेसा ३, अधम्मत्थिकाए ४ अधम्मत्थिकायस्स देसे ५ अधम्मत्थिकायस्स पदेसा ६, आगासत्थिकाए ७ आगासत्थिकायस्स देसे ८ आगासत्थिकायस्स पदेसा ९, अद्धासमए १० । से त्तं अरुविअजीवपण्णवणा । [ सु. २ [ सुताई ६-१३. रूविअजीवपण्णवणा ] ६. से किं तं रूविअजीवपण्णवणा ? रूविअजीवपण्णवणा चउव्विहा २५ पण्णत्ता । तं जहा - खंधा १ खंधदेसा २ खंधप्पएसा ३ परमाणुपोग्गला ४ । १. 'इतः अपरे " पुरप्रतौ टिप्पणी । Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९] अजीवपण्णवणा । ७. ते समासतो पंचविहा पण्णत्ता । तं जहा - वण्णपरिणया १ गंधपरिणया २ रसपरिणया ३ फासपरिणया ४ संठाणपरिणया ५ । ८. [१] जे वण्णपरिणया ते पंचविहा पण्णत्ता । तं जहा-कालवपणपरिणया १ नीलवण्णपरिणया २ लोहियवण्णपरिणया ३ हालिद्दवण्णपरिणया ४ सुक्लित्रणपरिणया ५। [२] जे गंधपरिणता ते दुविहा पन्नत्ता । तं जहा - सुब्भिगंध परिणता १ दुब्भिगंधपरिणताय २ । [३] जे रसपरिणता ते पंचविहा पन्नत्ता । तं जहा - तित्तरसपरिणता १ कडुयरसपरिणता २ कसायरसपरिणता ३ अंबिलरसपरिणता ४ महुररसपरिणता ५ । [४] जे फासपरिणता ते अट्ठविहा पण्णत्ता । तं जहा - कक्खडफासपरिणता १ मउयफासपरिणता २ गरुयफासपरिणता ३ लहुयफासपरिणता ४ सीयफासपरिणता ५ उसिणफासपरिणता ६ निद्धफासपरिणता ७ लुक्खफासपरिणता ८ । १० [५] जे संठाणपरिणता ते पंचविहा पण्णत्ता । तं जहा - परिमंडलसंठाणपरिणता १ वट्टसंठाणपरिणता २ तंससंठाणपरिणता ३ चउरंससंठाणपरिणता ४ आयतसंठाणपरिणता ५ । २५ । ९. [१] जे वण्णओ कालवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि २० लक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंसठाणपरिणता विचउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २० । १५ [२] जे वण्णओ नीलवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुभिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता २५ वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २० । Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते पढमे पण्णवणापर [ सु. १० [३] जे वण्णओ लोहियवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस - परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता व लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २० । [४] जे वण्णओ हालिद्दवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणा दुभिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरस१० परिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता विउसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंसठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २० । १५ [५] जे वण्णओ सुक्किलवण्णपरिणता ते गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता विकडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि २० लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयय संठाणपरिणता वि २०।१००।१। १०. [१] जे गंधओ सुब्भिगंधपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि णीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिदवण्णपरिणता वि सुक्किल२५ वण्णपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता विसीय - फासपरिणता वि उसिणफासपरिणता विणिद्धफासपरिणता वि लुक्खफा सपरिणता १२. सुरभिगंध ध० ॥ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११] अजीवपण्णवणा । वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणता वि . २३ । [२] जे गंधओ दुब्भिगंधपरिणया ते वण्णओ कौलवण्णपरिणया वि नीलवण्णपरिणया वि लोहियवण्णपरिणया वि हालिद्दवण्णपरिणया वि सुक्किलवण्णपरिणया वि, रसतो तित्तरसपरिणया वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि ५ अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुय फासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणया वि वट्टसंठाणपरिणया वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणया वि । २३ । ४६।२ । ११. [१] जे रसओ तित्तरसपरिणया ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि णीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंध परिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि. लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणया वि १५ लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणया वितंसठाणपरिणया वि चउरंससंठाणपरिणया वि आययसंठाणपरिणता वि २० । [२] जे रसओ कडुयरसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण परिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि. सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासतो २० कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि णिद्धफासपरिणता वि लक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तं संठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २० । [३] जे रसओ कसायरसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि२५ १. दुरभिगंध म० पुरविना ॥ २. कालवन्नपरिणया वि जाव आययसंठाणपरिणया वि जे० । कालवन्नपरिणया व जाव सुक्किलवन्नपरिणया वि, रसओ तित्तरसपरिणया वि जाव महररसपरिणया वि, फासओ कक्खडफासपरिणया वि जाव लुक्खफासपरिणया वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणया वि जाव भयतसंठाणपरिणया वि प्र० म० ॥ ३. सुरभिगंध ध० ॥ ४. दुरभिगंध ६० ॥ १० Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवण्णासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु. १२नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुन्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणया वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि ५ लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणता वि २० । [४] जे रसओ अंबिलरसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुंब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणता वि २० । [५] जे रसओ महररसपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि १५ नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्ण परिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुन्भिगंधपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता २० वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणता वि २०११००।३। १२. [१] जे फासतो कक्खडफासपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ २५ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफास १. सुरभिगंध ध० ॥ २. दुरभिगंध ध०॥ ३. सुरभिगंध ध० ॥ ४. दुरभिगंध ध० ॥ ५. सुरभिगंध ध०॥ ६. दुरभिगंध ध०॥ Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२] अजीवपण्णवणा । परिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता विचउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणता वि २३ । [२] जे फासतो मउयफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्ण परिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणया वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरस - ५ परिणता व कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ गरुयफासपरिणया वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता विउसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणया वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणया वि २३ । १० [३] जे फासतो गरुयफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता विलोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरि - १५ णता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तं संठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आययसंठाणपरिणया वि २३ । [४] जे फासतो लहुयफासपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि णीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि २० सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणया वि सीयफासपरिणया वि उसिणफासपरिणया विणिद्धफासपरिणया वि लुक्खफासपरिणया वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणया वि वट्टसंठाणपरिणया वि २५ सठाणपरिणया विचउरंससंठाणपरिणया वि आययसंठाणपरिणया वि २३ । [५] जे फासतो सीयफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण परिणता व लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि ३० Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासु पढमे पण्णवणापर [ सु. १२ महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता विगरुयफासपरिणता व लहुयफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि, संठाणओ परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंसठाणपरिणता वि चउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३ । [६] जे फासतो उसिणफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणया व कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता व १० गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि णिद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता त्रि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि सठाणपरिणता विचउरंससंठाणपरिणता वि आयतसंठाणपरिणता वि २३ । १० [७] जे फासतो णिद्धफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि १५ सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता विवट्टसंठाणपरिणता २० तं संठाणपरिणया वि चउरंससंठाणपरिणया वि आययसंठाणपरिणता वि २३ । [८] जे फासतो लुक्खफासपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता २५ वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता विलहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता विउसिणफासपरिणता वि, संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता वि वट्टसंठाणपरिणता वि तंससंठाणपरिणया वि चउरंससंठाणपरिणया वि आययसंठाणपरिणता वि २३ | १८४ । है ॥ १. सुरभिगंध ६० ॥ २. दुरभिगंध ६० ॥ ३. 'हृ' इति चतुः संख्याद्योतको ऽक्षराङ्कः ॥ Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३] अजीवपण्णवणा। १३. [१] जे संठाणतो परिमंडलसंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुभिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि ५ गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि णिद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०।। [२] जे संठाणओ वट्टसंठाणपरिणता ते वण्णओ कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुन्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरस- १० परिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि गिद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०।। [३] जे संठाणतो तंससंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि १५ नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणया वि, गंधओ सुन्भिगंधपरिणता वि दुन्भिगंधपरिणता वि, रसओ तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासओ कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीयफासपरिणता वि उसिणफास- २० परिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०।। [४] जे संठाणओ चउरंससंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधओ सुब्भिगंधपरिणता वि दुन्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता २५ वि महुररसपारणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफासपरिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २० । [५] जे संठाणतो आयतसंठाणपरिणता ते वण्णतो कालवण्णपरिणता वि नीलवण्णपरिणता वि लोहियवण्णपरिणता वि हालिद्दवण्णपरिणता वि ३० Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु. १४सुक्किलवण्णपरिणता वि, गंधतो सुब्भिगंधपरिणता वि दुब्भिगंधपरिणता वि, रसतो तित्तरसपरिणता वि कडुयरसपरिणता वि कसायरसपरिणता वि अंबिलरसपरिणता वि महुररसपरिणता वि, फासतो कक्खडफासपरिणता वि मउयफासपरिणता वि गरुयफासपरिणता वि लहुयफासपरिणता वि सीतफासपरिणता वि उसिणफास५ परिणता वि निद्धफासपरिणता वि लुक्खफासपरिणता वि २०११००५ । से तं रूविअजीवपण्णवणा । से तं अजीवपण्णवणा । [सुत्ताई १४-१४७. जीवपण्णवणा] १४. से किं तं जीवपण्णवणा? जीवपण्णवणा दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-संसारसमावण्णजीवपण्णवणा य १ असंसारसमावण्णजीवपण्णवणा य २। १० [सुत्ताई १५-१७. असंसारसमावण्णजीवपण्णवणा] १५. से किं तं असंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? असंसारसमावण्णजीवपण्णवणा दुविहा पण्णता । तं जहा-अणंतरसिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवण य १ परंपरसिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा य २। १६. से किं तं अणंतरसिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? अणंतर१५ सिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा पन्नरसविहा पन्नत्ता । तं जहा-तित्थसिद्धा १ अतित्थसिद्धा २ तित्थगरसिद्धा ३ अतित्थगरसिद्धा ४ सयंबुद्धसिद्धा ५ पत्तेयबुद्धसिद्धा ६ बुद्धबोहियसिद्धा ७ इत्थीलिंगसिद्धा ८ पुरिसलिंगसिद्धा ९ नपुंसकलिंगसिद्धा १० सलिंगसिद्धा ११ अण्णलिंगसिद्धा १२ गिहिलिंगसिद्धा १३ एगसिद्धा १४ अणेगसिद्धा १५ । से तं अणंतरसिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा । २० १७. से किं तं परंपरसिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? परंपरसिद्ध असंसारसमावण्णजीवपण्णवणा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा-अपढमसमयसिद्धा दुसमयसिद्धा तिसमयसिद्धा चउसमयसिद्धा जाव संखेजसमयसिद्धा असंखेजसमयसिद्धा. अणंतसमयसिद्धा। से तं परंपरसिद्धअसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा । से तं असंसारसमावण्णजीवपण्णवणा। [सुत्ताई १८-१४७. संसारसमावण्णजीवपण्णवणा] १८. से किं तं संसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? संसारसमावण्णजीवपण्णवणा पंचविहा पन्नत्ता । तं जहा-एगिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा १ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४] पुढवीकायपण्णवणा । बदिर्यसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा २ तेंदियसंसारसमावन्नजीवपण्णवणा ३ चउरेंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ४ पंचेंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ५ । [ सुत्ताई १९ - ५५. एर्गिदियजीव पण्णवणा ] १९. से किं तं एगेंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? एगेंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा पंचविहा पण्णत्ता | तं जहा - पुढविकाइया १ ५ आउकाइया २ तेउकाइया ३ वाउकाइया ४ वणस्सइकाइया ५ । [ सुत्ताई २० - २५. पुढवीकाय जीव पण्णवणा ] २०. से किं तं पुढविकाइया ? पुढविकाइया दुविहा पण्णत्ता । तं जहासुहुमपुढविकाइया य बादरपुढविकाइया य । १० २१. से किं तं सुहुमपुढविकाइया ? सुहुमपुढविकाइया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पज्जत्तसुहुमपुढविकाइया य अपज्जत्तसुहुमपुढविकाइयाय । तं सुमपुढविकाइया । २२. से किं तं बादरपुढविकाइया १ बादरपुढविकाइया दुविहा पन्नत्ता । तं जहा - सहबादरपुढविकाइया य खरबादरपुढविकाइया य । २३. से किं तं सण्हबादरपुढविकाइया ? सहबादरपुढविकाइया १५ सत्तविहा पन्नत्ता । तं जहा - किण्हमत्तिया १ नीलमत्तिया २ लोहियमत्तिया ३ हाद्दिमत्तिया ४ सुक्किलमत्तिया ५ पंडुमत्तिया ६ पणगमत्तिया ७ । से तं सण्हबादरपुढविकाइया । २४. से किं तं खरबादरपुढविकाइया ? खरबादरपुढविकाइया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा १३ २० पुढवीय १ सक्करा २ वालुया य ३ उवले ४ सिला य ५ लोणूसे ६-७ । अय ८ तंब ९ तय १० सीसय ११ रुप्प १२ सुवण्णे य १३ वइरे य १४ ॥ ८ ॥ हरियाले १५ हिंगुल १६ मणोसिला १७ सासगंऽजण १८-१९ पवाले २० । ३. चउरिंदि म० प्र० पु२ ॥ १. इंदि ० २ ॥ ४. भय तजय तंब सीसय जे० पु२ ॥ २. इंदिय ध० २ ॥ २५ Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४. पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापर [ सु. २५ अब्भपडल२१ऽब्भवालुय २२ बादरकाए मणिविहाणा ॥ ९ ॥ गोमेज्जेए य २३ रुयए २४ अंके २५ फलिहे य २६ लोहियक्खे य २७। मरगय २८ मसारगल्ले २९ भुयमोयग ३० इंदनीले य ३१ ॥ १० ॥ चंदण ३२ गेरुय ३३ हंसे ३४ पुलए ३५ सोगंधिए य ३६ बोधव्वे । चंदप्पभ ३७ वेरुलिए ३८ जलकंते ३९ सूरकंते य ४० ॥ ११ ॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा । २५. [१] ते समासतो दुविहा पन्नत्ता । तं जहा - पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य । [२] तत्थ णं जे ते अपज्जत्तगा ते णं असंपत्ता । [३] तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा एतेसि णं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसा१० देसेणं फासादेसेणं सहस्सग्गसो विहाणाई, संखेज्जाई जोणिप्पमुहसतसहस्साइं । पज्जत्तगणिस्साए अपज्जत्तगा वक्कमंति- जत्थ एगो तत्थ णियमा असंखिज्जा | से तं खरबादरपुढविकाइया । से तं बादरपुढविकाइया । से तं पुढविकाइया । [ सुत्ताई २६ - २८. आउकाय जीव पण्णवणा ] २६. से किं तं आउक्काइया ? आउक्काइया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा१५ सुहुम आउक्काइया य बादरआउक्काइया य । २७. से किं तं सुहुमआउक्काइया ? सुहुमआउक्काइया दुविहा पन्नत्ता | तं जहा - पज्जत्तसुहुमआउक्काइया य अपज्जत्तसुहुमआउक्काइया य । से तं सुहुम आउक्काइया । २८. [१] से किं तं बादरआउक्काइया ? बादरआउक्काइया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - ओसी हिमए महिया करए हरतणूए सुद्धोदए सीतोदए २० १. गोमेज्जए य २३ रुयगे २४ अंके २५ फलिहे य २६ लोहियक्खे य २७ । चंदण २८ गेरुय २९ हंसग ३० भुयमोय ३१ मसारगल्ले य ३२ ॥ ७५ ॥ चंदप्पह ३३ वेरुलिए ३४ जलकंते ३५ चेव सूरकंते य ३६ । एए खरपुढवीए नामं छत्तीसयं होइ ॥ ७६ ॥ इतिरूपे आचाराङ्गसूत्रनिर्युक्तिगाथे आचार्यश्रीशीलाङ्केन व्याख्याते । आचाराङ्गचूर्णिकृता तु प्रज्ञापनोपाङ्गसमे एव व्याख्याते स्तः । उत्तराध्ययन सूत्रे षट्त्रिंशेऽध्ययनेऽपि प्रज्ञापनासूत्रसमे एव गाथे विद्येते । केवलं तत्र हंसे इति स्थाने हंसगन्भ इति पाठभेदो दृश्यते, गा० ७६-७७ ॥ २. उस्सा ध० । आचाराङ्गन्सूत्रनिर्युक्तिकृता “ सुद्धोदए य १ उस्सा २ हिमे य ३ महिया य ४ हरतणू चेव ५। बायर आउविहाणा पंचविहा वणिया एए ॥ १०८ ॥ इत्येवं बाद कायस्य पञ्चैव भेदा निर्दिष्टाः सन्ति । उत्तराध्ययनसूत्रेऽपि पञ्चैव मेदा वर्तन्ते, अ. ३६ गा. ८६ ॥ " Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२ आउ-तेउ-चाउकायपण्णवणा। उसिणोदए खारोदए खट्टोदए अंबिलोदए लवणोदए वारुणोदए खीरोदए घओदए खोतोदए रेसोदए, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । [२] ते समासतो दुविहा पन्नत्ता। तं जहा-पज्जत्तगा य अपजत्तगा य। [३] तत्थ णं जे ते अपज्जत्तगा ते णं असंपत्ता। [४] तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा एतेसि णं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसादेसणं ५ फासादेसेणं सहस्सग्गसो विहाणाई, संखेज्जाइं जोणीपमुहसयसहस्साई । पज्जत्तगणिस्साए अपजत्तगा वक्कमंति-जत्थ एगो तत्थ णियमा असंखेज्जा। से तं बादरआउक्काइया । से तं आउक्काइया। [सुत्ताई २९-३१. तेउक्कायजीवपण्णवणा] २९. से किं तं तेउक्काइया १ तेउक्काइया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा - १० - सुहुमतेउक्काइया य बादरतेउक्काइया य। ३०. से किं तं सुहुमतेउक्काइया ? सुहुमतेउक्काइया दुविहा पन्नत्ता। तं जहा - पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य । से तं सुहुमतेउक्काइया। ३१. [१] से किं तं बादरतेउक्काइया ? बादरतेउक्काइया अणेगविहा पण्णत्ता। तं जहा-इंगाले जाला मुम्मुरे अची अलाए सुद्धागणी उक्का विजू १५ असणी णिग्याए संघरिससमुट्ठिए सूरकंतमणिणिस्सिए, जे यावऽण्णे तहप्पगारा। [२] ते समासतो दुविहा पन्नत्ता । तं जहा- पज्जत्तगा य अपजत्तगा य । [३] तत्थ णं जे ते अपजत्तगा ते णं असंपत्ता। [४] तत्थ णं जे ते पजत्तगा एएसि णं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसादेसेणं फासादेसेणं सहस्सग्गसो विहाणाई, संखेजाइं जोणिप्पमुहसयसहस्साइं। २० पज्जत्तगणिस्साए अपजत्तगा वक्कमंति - जत्थ एगो तत्थ णियमा असंखेजा। से तं बादरतेउक्काइया । से तं तेउक्काइया। [सुत्ताई ३२-३४. वाउकायजीवपण्णवणा] ३२. से किं तं वाउकाइया ? वाउक्काइया दुविहा पण्णत्ता। तं जहासुहुमवाउक्काइया य बादरवाउक्काइया य । १. टीकाकृताऽस्वीकृतमपि घओदए इति पदं सर्वास्वपि सूत्रप्रतिषु दृश्यते ।। २. रसोदए इति पदं पुरप्रतावेवोपलभ्यते ।। www.jainelib Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु. ३३३३. से किं तं सुहुमवाउक्काइया ? सुहुमवाउक्काइया दुविहा पन्नत्ता । तं जहा-पज्जत्तगसुहुमवाउक्काइया य अपज्जत्तगसुहुमवाउकाइया य। से तं सुहुमवाउक्काइया। ३४. [१] से किं तं बादरवाउक्काइया १ बादरवाउक्काइया अणेगविहा ५ पण्णत्ता । तं जहा – पाईणवाए पडीणवाए दाहिणवाए उदीणवाए उडूवाए अहोवाए तिरियवाए विदिसीवाए वाउभामे वाउक्कलिया वायमंडलिया उक्कलियावाए मंडलियावाए गुंजावाए झंझावाए संवट्टगवाए घणवाए तणुवाए सुद्धवाए, जे यावऽण्णे तहप्पगारे । [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य । [३] तत्थ णं जे ते अपज्जत्तगा ते णं असंपत्ता। [४] तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा एतेसि णं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसादेसेणं फासादेसेणं सहस्सग्गसो विहाणाई, संखेजाइं जोणिप्पमुहसयसहस्साइं। पजत्तगणिस्साए अपज्जत्तया वक्कमंति-जत्थ एगो तत्थ णियमा असंखेजा। से तं बादरवाउक्काइया। से तं वाउक्काइया । [सुत्ताई ३५-५५. वणस्सइकायजीवपण्णवणा] ३५. से किं तं वणस्सइकाइया ? वणस्सइकाइया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा -सुहुमवणस्सइकाइया य बादरवणस्सतिकाइया य । ३६. से किं तं सुहुमवणस्सइकाइया ? सुहुमवणस्सइकाइया दुविहा पन्नत्ता । तं जहा- पजत्तसुहुमवणस्सइकाइया य अपज्जत्तसुहुमवणस्सइकाइया २० य । से तं सुहुमवणस्सइकाइया । ३७. से किं तं बादरवणस्सइकाइया ? बादरवणस्सइकाइया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा–पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया य साहारणसरीरबादरवणप्फइकाइया य। ३८. से किं तं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया ? पत्तेयसरीरबादरवण२५ प्फइकाइया दुवालसविहा पन्नत्ता । तं जहा रुक्खा १ [च्छा २ गुम्मा ३ लता य ४ वल्ली य ५ पव्वगा चेव ६। मिनार १.वाए स्थाने °वाते ध० ॥ २. वाउमं पु२॥ ३. उक्कलिवाए मंडलिवाए जे०॥ ४. गुंजालियावातेध०॥५. झुंझावाए जे०॥६. संवट्टवाए जे० म०पुर। संवद्यावाए ध०॥७. गच्छा जे०॥ Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४१] पत्तेयवणस्सइ कायपण्णवणा । तण ७ वलय ८ हरिय ९ ओसहि १० जलरुह ११ कुहणा य १२ बोधव्वा ॥ १२ ॥ ३९. से किं तं रुक्खा ? रुक्खा दुविहा पन्नत्ता । तं जहा - एंगट्टिया बहुबीयगाय । ५ ४०. से किं तं ऐगट्टिया ? एैगट्टिया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - बिंब जंबु कोसंब साल अंकोल पीलु सेलू य । सल्लइ मोयइ मालुय बउल पलासे करंजे य ॥ १३ ॥ पुत्तंजीवयऽरिट्ठे बिभेलैए हरैंडए यल्लाए । उंबेभरिया खीरिण बोधव्वे धायइ पियाले ॥ १४ ॥ पूई करंज सेण्हा (सहा) तह सीसवा य असणे य । पुण्णाग णागरुक्खे सीवण्णि तहा असोगे य ॥ १५ ॥ अस्थिय तंदु कवि अंबाडग माउलिंग बिल्ले य । अमलग फणस दाडिम आसोत्थे उंबर वडे य• ॥ १६ ॥ णंग्गोह णंदिरुक्खे पिप्परि सयरी पिलुक्खरुक्खे य । काउंबर कुत्थंभरि बोधव्वा देवदाली य ॥ १७ ॥ तिलए लैउए छत्तोह सिरीसे सैंत्तिवण्ण दहिवन्ने । लोद्ध धव चंदणऽञ्जण णीमे कुडए कयंबे य ॥१८॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा । एएसि णं मूला वि असंखेज्जजीविया, कंदा वि खंधा जे यावणे तपगारा । एतेसि णं मूला वि असंखेज्जजीविया, कंदा वि खंधावितया विसाला वि पवाला वि । पत्ता पत्तेयजीविया । पुप्फा अँणेगजीविया । फला एगट्टिया । से त्तं एगट्टिया । ४१. से किं तं बहुबीयगा ? बहुबीयगा अणेगविहा पण्णत्ता । १५ तं जहा १- २ - ३. एगबीयगा ध० ॥ ४. अंकुल जे० म० ॥ ५. चित्तलए जे० । बिहेलए म० । बहेलए प्र० ॥ ६. हरिडए ध० म० ॥ ७. भिल्लाए म० पु२ ॥ ८. खीरणि म० ॥ ९. पूई य निंब सेण्हा पासिय तह जे० । पूई य निंब करए सेण्हा तह ध० म० । पूई य करए सेण्हा पासिय तह पु२ । पूइ य निंब करंजे सुण्हा तह मु० ॥ १०. अणेगजीवा जे० पु२ ॥ ११. आगलग जे० ध० म० ॥ १२. णिग्गोह प्र० । १३. पिलुक्खुरु प्र० । १४. काउंभरि कत्थंभरि जे० ध० ॥ १५. मलयगिरिपादैरत्र टीकायां लवक इति नाम निर्दिष्टमस्ति प्रतिषु तु लउ इत्येव पाठो वर्तते ॥ १६. सत्तवण्ण पु२ ॥ २ १७ १० २० Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु. ४२वि तया वि साला वि पवाला वि । पत्ता पत्तेयजीविया । पुप्फा अणेगजीविया । फला बहुबीया । से तं बहुबीयगा । से तं रुक्खा। ४२. से किं तं गुच्छा ? गुच्छा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा वाइंगण सल्लइ बोंडई य तह कच्छुरी य जासुमणा। रूवी आढइ नीली तुलसी तह माउलिंगी य ॥ १९ ॥ कत्थंभरि पिप्पलिया अतसी बिल्ली य कायमाई या । चुचु पडोला कंदलि बाउचा वत्थुले बदरे ॥ २० ॥ पत्तउर सीयउरए हवति तहा जवसए य बोधव्वे । णिग्गुंडि अक्क तूवरि आंढई चेव तलऊडा ॥ २१ ॥ सण वीण कास मद्दग अगघाडग साम सिंदुवारे य । करमद्द अद्दरूसग करीर एरावण महित्थे ॥ २२ ॥ जाउलग माल परिली गयमारिणि कुच कारिया भंडी । जावइ केयइ तह गंज पाडला दासि अंकोल्ले ॥ २३ ॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं गुच्छौँ । ४३. से किं तं गुम्मा ? गुम्मा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा सेरियए णोमालिय कोरंटय बंधुजीवग मणोजे । पीईय पाण कॅणइर कुन्जय तह सिंदुवारे य ॥ २४ ॥ जाई मोग्गर तह जूहिया य तह मल्लिया य वासंती। वत्थुल केच्छुल सेवाल गंठि मगदंतिया चेव ॥ २५॥ चंपगजाती णवणीइया य कुंदो तहा महाजाई। एवमणेगागारा हवंति गुम्मा मुणेयव्वा ॥ २६ ॥ से तं गुम्मा । १. बहुबीयगा मु० ॥ २-३. गच्छा जे. ध०॥ ४. गणि मु० ॥ ५. धुंडई मु० ॥ ६. कुत्थंभरि ध० पु२ । कुच्छंभरि म० प्र० । कच्छुभरि मु० ॥ ७. चल्ली जे० म० पु२ ॥ ८. चुन्नपडोला कंदलि ध० म० प्र०। चुच्चू पडोलकंदे मु० ॥ ९. अट्टइ जे० ध०॥ १०. पाण कास मुद्दग अग्घाडग म. प्र. मु० पु२॥ ११. करमद्दियऽहरूसग ध० । करमद्द अद्दडूसग मु०॥ १२. महत्थे ध० प्र०॥ १३. जाउल तमाल परिली ध० पु२॥ १४ गच्छा जे. ध०॥ १५. सेणियए पु२ । सेणयए मु०॥ १६. णेमालिय पु२ । गोमालिय प्र.॥ १७. कोरिंटे पु२॥ १८. कणयर पु२ ॥ ११. कत्थुल म. प्र. मु०॥ २०. °णीतया ध०॥ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पत्तेयवणस्सइकायपण्णवणा। ४४. से किं तं लयाओ ? लयाओ अणेगविहाओ पण्णत्ताओ । तं जहा पउमलता नागलता असोग-चंपयलता यं चूतलता। वणलय वासंतिलया अइमुत्तय-कुंद-सामलता ॥ २७ ॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं लयाओ। ४५. से किं तं वल्लीओ ? वल्लीओ अणेगविहाओ पण्णत्ताओ। तं ५ जहा पूसफली कालिंगी तुंबी तैउसी य एलवालुंकी। घोसाडई पडोला पंचंगुलिया ये णालीया ॥२८॥ कंगूया कदुइया ककोडइ कारियलई सुभगा। कुँवधा(या) य वागली पाववल्लि तह देवदारू य ॥ २९॥ अप्फोया अइमुत्तय णागलया कण्ह-सूरवल्ली य। संघट्ट सुमणसा वि य जासुवण कुविंदवल्ली य ॥३०॥ मुद्दिय अप्पा भल्ली छीरविराली जियंति गोवीली । पाणी मौसावल्ली गुंजावली य वच्छाणी ॥३१॥ संसबिंदु गोत्तफुसिया गिरिकण्णइ मालुया य अंजणई । देहफुल्लइ कागणि मोगली य तह अकबोंदी य ॥३२॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं वल्लीओ। ४६. से किं तं पव्वगा १ पव्वगा अणेगविहा पन्नत्ता। तं जहाइक्खू य इक्खुवाँडी वीरण तह एक्कडे भमासे य । सुंबे सरे य वेत्ते तिमिरे सतपोरग णले य ॥३३॥ वंसे वेलू कणए कंकावंसे य चाववंसे य। उदए कुडए विमए कंडावेलू य कलाणे ॥३४॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा। से तं पव्वगा। १. य भूतलता जे० म० । य पूयलता प्र०॥ २. °कंद पुर विना ॥ ३. तपुसी प्र० ॥ ४. घोसालती पडोला ध० । घोसाई य पडोला जे०। घोसाडइ पंडोला मु०॥ ५. य गीली य प्र० मु०॥ ६. कंकोडइ ध०॥ ७. कुयवा यवा गली ध० पु२ मु०॥८. देवदाली मु० पु२ ॥ ९. अंबावल्ली किण्हछिराली जयंति मु० ॥ १०. गोवल्ली ५०॥ ११. सामावल्ली पु२॥ १२. ससिवी दुगोत्त° मु० ॥ १३ दहफोल्लइ कागलि ध० । दहिफोल्लइ कागलि मु० ॥ १४. वाडिग वी प्र०॥१५. एक्कडे य मासे म० पुर मु०॥ १६. य वाउवंसे य प्र०॥ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु. ४७४७. से किं तं तणा ? तणा अणेगविहा पण्णत्ता। तं जहा'सेडिय भत्तिय होत्तिय डब्भ कुसे पव्वए य पोइला । अज्जुण असाढए रोहियंसे सुय वेय खीर तुसे ॥३५॥ एरंडे कुरुविंदे कक्खड सुंठे तहा विभंगू य । महुरतण लुंणय सिप्पिय बोधव्वे सुंकलितणा य ॥३६॥ जे याऽण्णे तहप्पगारा। से तं तणा। ४८. से किं तं वलया ? वलया अणेगविहा पण्णत्ता। तं जहा ताल तमाले तक्कलि तेयलि सारे य सारकल्लाणे। सरले जावति केयइ कंदलि तह धम्मरुक्खे य ॥३७॥ भुयरुक्ख हिंगुरुक्खे लवंगरुक्खे य होति बोधव्वे । पूयफली खज्जूरी बोधव्वा नालिएरी य ॥ ३८॥ जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं वलया। ४९. से किं तं हरिया ? हरिया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा अजोरुह वोडाणे हरितग तह तेंदुलेज्जग तणे य । वत्थुल पारंग मजार पाइ बिल्ली य पालक्का ॥३९॥ दगपिप्पली य दबी सोत्थियसाए तहेव मंडुक्की । मूलग सरिसव अंबिलसाए य जियंतए चेव ॥ ४० ॥ तुलसी कण्ह उराले फणिज्जए अज्जए य भूयणए । चोरंग दमणग मरुयग सयपुफ्दिीवरे य तहा ॥४१॥ २० जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं हरिया। ५०. से किं तं ओसहीओ ? ओसहीओ अणेगविहाओ पण्णत्ताओ। तं जहा साली १ वीही २ गोधूम ३ जवजवा ४ कल ५ मसूर ६ तिल ७ मुग्गा ८। १. सेडिय गंतिय ध० पुर। संडिय मंतिय मु०॥ २. दब्भ ध० पु२॥ ३. पाडइला जे० ॥ ४. भुसे म० प्र०॥ ५. करकर सुंठे म० प्र० पु२॥ ६. विसंगू म० प्र०॥ ७. थुरय म० । छुरय प्र० पु२ मु०॥ ८. °वऽण्णा जे० ध०॥ ९. सारे य सालक° ध० । साले य सारक म० । साली य सारक मु० पु२ । सरले य सारक प्र०॥ १०. कदली मु० ॥ . ११. अब्भोरुह म०॥ १२. तंदुलिज्जग म० प्र०॥ १३. पोरग म. प्र. पु२ मु० ॥ १४. मज्जारयाइ प्र० मु० ॥ १५. पालंका प्र०॥ १६. वारग पु२ ॥ Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५४] साहारणवणस्सइकायपण्णवणा । मास ९ निप्फाव १० कुलत्थ ११ अलिसंद १२ सतीण १३ पलिमंथा १४ ॥ ४२ ॥ अयसी १५ कुसुंभ १६ कोद्दव १७ कंगू १८ रालग १९ वरसामग २० कोदूसा २१ । सण २२ सरिसव २३ मूलग २४ बीय २५ जा यावऽण्णा तहपगारा ॥ ४३ ॥ ५ से त्तं ओसहीओ । ५१. से किं तं जलरुहा ? जलरुहा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहाउदए अवए पणए सेवाले कलंबुया हढे कसेरुया कच्छा भाणी उप्पले पउमे कुमुदे नलिने भए सुगंधिए पोंडरीए महापोंडरीए सयपत्ते सहस्सपत्ते कल्हारे कोकणदे अरविंदे तामरसे भिसे भिसमुणाले पोक्खले पोक्खलैत्थिभए, जे यावऽण्णे १० तहप्पगारा । से त्तं जलरुहा । ५२. से किं तं कुहणा ? कुहणा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - आए काए कुहणे कुंणक्के दव्वहलिया सप्फाए सज्जाए सित्ताए वंसी हिया कुर, जे यावऽण्णे तहप्पगारा | से त्तं कुहणा । ५३. णाणाविहसंठाणा रुक्खाणं एगजीविया पत्ता । खंधो वि एगजीवों ताल-सरल-नालिएरीणं ॥ ४४ ॥ जह सगलसरिसवाणं सिलेसमिस्साण वट्टिया वट्टी । पत्तेयसरीराणं तह होंति सरीरसंघाया ॥ ४५ ॥ जह वा तिलपप्पडिया बहुएहिं तिलेहि संहिता संती | पत्तेयसरीराणं तह होंति सरीरसंघाया ॥ ४६ ॥ से तं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया । ५४. [१] से किं तं साहारणसरीरबादरवणस्सइकाइया ? साहारणसरीरबादरवणस्सइकाइया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा अवए पणए सेवाले लोहिणी मिहू स्थिहू स्थिभगा । अंसकण्णी सीहकण्णी सिउंढि तत्तो मुसुंढी य ॥ ४७ ॥ १. अयसि कुसुंभक को इव ध० ॥ २. 'लविभए घ० । 'लस्थिभुए मु० ॥ ३. कुड्डुके ध० । अणुक्के म० ॥ ४. सप्पाए प्र० ॥ ५. सज्झाए ध० म० प्र० मु० ॥ ६. सत्ताए प्र० । छत्ताए ध० म० पुर। छत्तोए मु० ॥ ७. अणहिया जे० ॥ ८. णी त्थिहु त्थिभुगा म० प्र० ॥ ९. असकिन्ही सीहकिण्ही जे० ॥ २१ १५ २० २५ Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२ १० १५ २० पण्णवणासुप्ते पढमे पण्णवणापर रुरु कंडुरिया जारू छीरविराली तहेव किडीया । हलिद्दा सिंगबेरे य आलूगा मूलए इ य ॥ ४८ ॥ कंबू कहकडबू महुओ वलई तव महुसिंगी । णिरुहा सप्पसुगंधा छिण्णरुहा चेव बीयरुहा ॥ ४९ ॥ पाढा मियवालुंकी महुररसा चेव रायवल्ली य । पउमा य माढरी दंती चंडी किट्टि त्ति यावरा ॥ ५० ॥ मासपण्णी मुग्गपण्णी जीविय रसभेय रेणुया चेव । काओली खीरकाओली तहा भंगी नही इ य ॥ ५१ ॥ किमिरासि भद्दमुत्था णंगलई पलूँगा इ य । किण्हे पउले य हढे हरतणुया चेव लोयाणी ॥ ५२ ॥ कण्हे कंदे वज़े सूरणकंदे तहेव खलडे । एए अनंतजीवा, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ५३ ॥ [२] तणमूल कंदमूले वर्समूले त्ति यावरे । संखेज्जमसंखेज्जा बोधव्वाऽणंतजीवा य ॥ ५४ ॥ सिंघाडगस्स गुच्छो अणेगजीवो उ होति नायव्वो । पत्ता पत्तेयजिया, दोणिं य जीवा फले भणिता ॥ ५५ ॥ [३] जस्स मूलस्स भग्गस्स समो भंगो पैदीसए । अणंतजीवे उ से मूले, जे यावऽण्ण तहाविहा ॥ ५६ ॥ जस्स कंदस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसए । अणंतजीवे उ से कंदे, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ५७ ॥ जस्स खंधस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसई । अणंतजीवे उ से खंधे, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ५८ ॥ जीसे तयाए भग्गा समो भंगो पदीसए । अणंतजीवा तया सा उ, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ५९ ॥ [ सु. ५४ १. कुंडरिया ध० मु० । कुंणुरिया पु२ । कुंदरिया म० । कुंदयारी प्र० ॥ २. जीरू मु० ॥ ३. किट्टीया प्र० मु० ॥ ४. कण्णुक्कडत्त महुआ घ० । कन्नुक्कड सुमत्तओ मु० ॥ ५. विरुहा प्र० ॥ ६. तयामं म० ॥ ७. पेलुगा म० प्र० पु२ मु० ॥ ८. वंसीमूले पु२ ॥ ९. गच्छो जे० ॥ १०. दोन्हि य म० पु२ ॥ ११. अत्र गाथा कदम्बके पदीसए, पदीसई, पदीसइ, पदीसती, पदीसति स्थाने सर्वास्वपि प्रतिष्वावृत्त्या य दीसए, य दीसई, य दीसइ, य दीसती, य दीसति इति पाठो वरीवृत्यते ॥ Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५४ ] साहारणवणस्लइकायपण्णवणा । जस्स सालस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसई । अणंतजीवे उ से साले, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६० ॥ जस्स पवालस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसई । अणंतजीवे पवाले से, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६१ ॥ जस्स पत्तस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसई । अणंतजीवे उ से पत्ते, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६२ ॥ जस्स पुप्फस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसई । अणंतजीवे उसे पुप्फे, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६३ ॥ जस्स फलस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसती । अणंतजीवे फले से उ, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६४ ॥ जस्स बीयस्स भग्गस्स समो भंगो पदीसई । अणंतजीवे उसे बीए, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६५ ॥ [४] जस्स मूलस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसई । परित्तजीवे उ से मूले, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६६ ॥ जस्स कंदस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसई । परित्तजीवे उ से कंदे, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६७॥ जस्स खंधस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसई । परित्तजीवे उ से खंधे, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ६८ ॥ जीसे तयाए भग्गाए हीरो भंगे पदीसई । परित्तजीवा तया सा उ, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ६९ ॥ जस्स सालस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसती । परित्तजीवे उसे साले, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ७० ॥ जस्स पवालस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसति । परित्तजीवे पवाले उ, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ७१ ॥ जस्स पत्तस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसति । परित्तजीवे उसे पत्ते, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ७२ ॥ जस्स पुप्फस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसति । परित्तजीवे उसे पुप्फे, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ७३ ॥ जस्स फलस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसति । परित्तजीवे फले से उ, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ७४ ॥ २३ ५ १० १५ २० २५ ३० Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४ १० १५ २० २५ पण्णवणासु पढमे पण्णवणापप जस्स बीयस्स भग्गस्स हीरो भंगे पदीसति । परित्तजीवे उसे बीए, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ७५ ॥ [५] जस्स मूलस्स कट्ठाओ छली बहलतरी भवे । अणंतजीवा उ सा छल्ली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ७६ ॥ जस्स कंदस्स कट्ठाओ छली बहलतरी भवे । [सु. ५४ अनंतजीवा तु सा छली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ७७ ॥ जस्स खंधस्स कट्टाओ छली बहलतरी भवे । अणंतजीवा उसा छली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ७८ ॥ जीसे सालाए कट्ठाओ छल्ली बहलतरी भवे । अणंतजीवा उ सा छल्ली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ७९ ॥ [६] जस्स मूलस्स कट्ठाओ छल्ली तणुयतरी भवे । परित्तजीवा उसा छली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ८० ॥ जस्स कंदस्स कट्टाओ छल्ली तणुयतरी भवे । परित्तजीवा उ सा छली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ८१ ॥ जस्स खंधस्स कट्ट्ठाओ छली तणुयतरी भवे । परित्तजीवा उ सा छली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ८२ ॥ जीसे सालाए कट्ठाओ छल्ली तणुयतरी भवे । परित्तजीवा उ सा छली, जा यावऽण्णा तहाविहा ॥ ८३ ॥ [७] चक्कागं भज्जमाणस्स गंठी चुण्णघणो भवे । पुढविसरिसेण भेएण अणंतजीवं वियाणाहि ॥ ८४ ॥ गूढछरागं पत्तं सच्छीरं जं च होति णिच्छीरं । जं पि य पणट्ठसंधिं अनंतजीवं वियाणाहि ॥ ८५ ॥ [८] पुप्फा जलया थलया य वेंटबद्धा य णालबद्धा य । संखेज्जमसंखेज्जा बोधव्वाऽणंतजीवा य ॥ ८६ ॥ जे केइ नालियाबद्धा पुप्फा संखेज्जजीविया भणिता । णिहुया अणंतजीवा, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ८७ ॥ पउमुप्पलिणीकंदे अंतरकंदे तहेव झिली य । १. पुढवीसरिसभेएण जे० म० पु२ ॥ २. यावऽण्णा प्र० ॥ ३. अणंतर जे० ध० म० प्र० ॥ ४. जिल्ली जे० म० प्र० ॥ Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५४] साहारणवणस्सइकायपण्णवणा । एते अणंतजीवा एगो जीवो भिसं - मुणाले ॥ ८८ ॥ पलंडू-ल्हसणकंदे य कंदली य कुसुंबए । एए परितजीवा, जे यावऽण्णे तहाविहा ॥ ८९ ॥ पउमुप्पल-नलिणाणं सुभग - सोगंधियाण य । अरविंद - कोकणाणं सतवत्त - सहस्वत्ताणं ॥ ९० ॥ वेंट बाहिरत्ता य कण्णया चेव एगजीवस्स । अब्भितरगा पत्ता पत्तेयं केर्सेरा मिंजा ॥ ९१ ॥ वेणु इक्वाड मेसमा सइखू य इक्कडेरंडे | करकर सुंठि विहुंगुं तणाण तह पव्वगाणं च ॥ ९२ ॥ अच्छि पव्वं बलिमोडओ य एगस्स होंति जीवस्स । पत्तेयं पत्ताइं पुप्फाई अणेगजीवाई ॥ ९३ ॥ पुंस्सफलं कालिंगं तुंबं तउसेलवालु वालुकं । घोसांडयं पडोलं तिंर्दूयं चेव तेंदूसं ॥ ९४ ॥ विंटे' समंस - कडाहं एयाई होंति एगजीवस्स । पत्तेयं पत्ताइं सकेसरम केसरं मिंजा ॥ ९५ ॥ सँप्फाए सज्जाए उव्वेहलिया य कुहण कंदुक्के । एए अनंतजीवा कंडुक्के होति भयणा उ ॥ ९६ ॥ [९] जोणिब्भूए बीए जीवो वक्कमइ सो व अण्णो वा । जो विय मूले जीवो सो वि य पत्ते पढमताए ॥ ९७ ॥ सव्वो वि किसलओ खलु उग्गममाणो अनंतओ भणिओ । सो चेव विवहू॑तो होइ परित्तो अणंतो वा ॥ ९८ ॥ [१०] समयं वक्ताणं समयं तेसिं सरीरनिव्वत्ती । समयं आणुग्गहणं समयं ऊसास - नीसासे ॥ ९९ ॥ १. बिस- मुणाले मु० ॥ २. कुटुंबए जे० ध० । कुडंबए म० प्र० ॥ ३. कोंकणाणं म० प्र० । कुंकुाणं २ ॥ ४. केसरं पु२ ॥ ५. ममसा सइखू जे० ध० । गसमा सइखू प्र० । समास इक्खू मु०२ ॥ ६. विहंगू मु० ॥ ७ पूसफलं मु० ॥ ८. घोसालयं म० प्र० पु२ ॥ ९. 'डय पंडोलं मु० ॥ १०. तिडूयं चेव तेंडूस म० प्र० ॥ ११. विंटं मंसकडाहं म० । विंटं गिरं कडाहं प्र०, श्रीहरिभद्वपादसम्मतोऽयं पाठः ॥ १२. पु २ प्रतौ समंसइत्यस्योपरि "गिर " काहइत्यस्योपरि " षो (खो) परी" इति च टिप्पणी वर्तते ॥ १३. सप्पाए जे० ध० म० ॥ १४. कुंडुक्के जे० ध० म० ॥ १५. श्रीमलयगिरिभिः बीए जोणिभूए इति पाठ आहतोऽस्ति, नोपलब्धोऽसावादर्शेषु ॥ २५ १० १५ २० Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० १५ पण्णवणासुते पढमे पण्णवणापर एक्स्स उ जं गहणं बहूण साहारणाण तं चैव । जं बहुयाणं गहणं समासओ तं पि एंगस्स ॥ १०० ॥ साहारणमाहारो साहारणमाणुपाणगहणं च । साहारणजीवाणं साहारणलक्खणं एयं ॥ १०१ ॥ जह अयगोलो धंतो जाओ तत्ततवणिज्जसंकासो । सव्वो अगणिपरिणतो निगोयजीवे तहा जाण ॥ १०२ ॥ एगस्स दोह तिह व संखेज्जाण व न पासिउं सक्का । दीसंति सरीराइं णिओयजीवाणऽणंताणं ॥ १०३ ॥ [११] लोगागासपएसे णिओयजीवं ठवेहि एक्वेक्कं । एवं मवेज्जमाणा हवंति लोया अनंता उ ।। १०४ ॥ लोगागासपए से परित्तजीवं ठवेहि एक्केकं । एवं मविज्जमाणा हवंति लोया असंखेज्जा ।। १०५ ॥ पत्तेया पज्जत्ता पयरस्स असंखभागमेत्ता उ । लोगाऽसंखाऽपज्जत्तगाण साहारणमणंता ॥ १०६ ॥ [ ऐएहिं सरीरेहिं पञ्चक्खं ते परूविया जीवा । सुहुमा आणागेज्झा चक्खुप्फासं ण ते एंति ॥ १ ॥ ] [ पक्खित्ता गाहा ] जे यावS तहप्पगारा । २० अपज्जत्तगा य । ५५. [१] ते समासओ दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पज्जत्तगा य [२] तत्थ णं जे ते अपज्जत्तगा ते णं असंपत्ता । [३] तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा तेसिं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसादेसेणं फासादेसेणं सहस्सग्गसो विहाणाई, संखेज्जाई जोणिप्पमुहसयसहस्साइं । पज्जत्तगणिस्साए अपज्जत्तगा वक्कमंति - जत्थ एगो तत्थ सिय संखेज्जा सिय असंखेज्जा सिय अनंता । एएसि णं इमाओ गाहाओ अणुगंतव्वाओ । तं जहा - २५ [सु. ५५ १. एक्कस्स प्र० ॥ २. इयं गाथा टीकाकृमयां व्याख्याता नास्ति ॥ कंदा य १ कंदमूला य २ रुक्खमूला इ ३ यावरे । गुच्छा ४ गुम्म ५ वल्ली य ६ वेलुयाणि ७ तणाणि य ८ ॥ ॥ १०७ ॥৷ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ बेइंदिय-सेइंदियपण्णवणा। पउमुप्पल ९-१० संघाडे ११ हेढे य १२ सेवाल १३ किण्हए १४ पणए १५। अवए य १६ कच्छ १७ भाणी १८ कंडुक्केक्कूणवीसइमे १९ ॥१०८॥ तय-छल्लि-पवालेसु य पत्त-पुप्फ-फलेसु य। मूलऽग्ग-मज्झ-बीएसु जोणी कस्स य कित्तिया ? ॥ १०९॥ ५ से तं साहारणसरीरबादरवणस्सइकाइया । से तं बादरवणस्सइकाइया । से तं वणस्सइकाइया । से तं एगिदिया। [सुत्तं ५६. बेइंदियजीवपण्णवणा] ५६. [१] से किंतं बेंदियाँ ? बेंदिया (१ से किं तं बेइंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? बेइंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा) अणेगविहा पन्नत्ता । तं १० जहा - पुलाकिमिया कुच्छिकिमिया गंडूयलगा गोलोमा णेउरा सोमंगलगा वंसीमुहा सूईमुहा गोजलोया जलोया जलोउया संखा संखणगा घुल्ला खुल्ला वराडा सोत्तिया मोतिया कलुया वासा एगओवत्ता दुहओवत्ता णंदियावत्ता संवुक्का माईवाहा सिप्पिसंपुडा चंदणा समुद्दलिक्खा, जे यावऽण्णे तहप्पगारा। सव्वेते सम्मुच्छिमा नपुंसगा। [२] ते समासतो दुविहा पन्नत्ता। तं जहा-पजत्तगा य अपज्जत्तगा १५ य। एएसि णं एवमादियाणं बेइंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं सत्त जाइकुलकोडिजोणीपमुहसतसहस्सा भवंतीति मक्खातं। से तं बेइंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवण्णा। [सुत्तं ५७. तेइंदियजीवपण्णवणा] ५७. [१] से किं तं तेंदियंसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? तेंदियंसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा अणेगविहा पन्नत्ता। तं जहा–ओवइया रोहिणीया २० कुंथू पिपीलिया उइंसगा उद्देहिया उक्कलिया उप्पाया उक्कडा उप्पडा तणाहारा १. हडे य म० प्र०॥ २. किण्हए अवए। पणए य कच्छ इति पाठानुसारेण श्रीमलयगिरिपादैयाख्यातमस्ति। नोपलभ्यतेऽयं पाठः क्वाप्यादर्श॥ ३.बेइंदिया? बेइंदिया पुर म० प्र०॥ ४. णेयरा म० प्र०॥ ५. सूयीमुहा म० प्र०॥ ६. जालाउया म०प्र० पु२ मु०॥ ७. घेल्ला कुल्ला कुव्वा वराडा जे० । घल्ला फुल्ला खंधा वराडा ध० । घेल्ला फुल्ला गुलया खुल्ला वराडा म०। घुल्ला खुल्ला गुलया खंधा वराडा मु०। घुल्ला फुल्ला गुलया खुल्ला वराडा पुर, अत्र खुल्ला इत्येतस्योपरि “खंधा” इति पु२ प्रतौ टिप्पणी वर्तते । प्रदेशव्याख्यायां तु खुल्ला खुद्दा वराडा इति पाठानुसारेण व्याख्यातं वर्तते ॥ ८-९. तेइंदियसं मु० पु२॥ १०. वप्पाया उप्पाडा तणहारा कट्ठहारा समालुया म०प्र० । वप्पाया उप्पाया उप्पाडा तणहारा कट्ठाहारा मालुया पु२॥ Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासु पढमे पण्णवणापर [ सु. ५८ कट्ठाहारा मालुया पत्ताहारा तणविंटिया पत्तंविंटिया पुप्फविंटिया फलविंटिया बीयविंटिया तेर्दुरणमज्जिया तउसमिंजिया कप्पासट्ठिसमिंजिया हिल्लिया झिल्लिया झिंगिरा किंगिरिडा पहुया सुभगा सोवच्छिया सुयविंटा इंदिकाइया इंदगोवया उरुउंचगा कोत्थलवाहगा जूया हालाहला पिसुया सतवाइया गोम्ही हत्थिसोंडा, जे यावऽण्णे ५ तहप्पगारा । सव्वेते सम्मुच्छिम - पुंसगा । [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पज्जत्तगा य अपजत्तगा य । एएसि णं एवमाइयाणं तेइंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं अट्ठ जातिकुलकोडिजोणिप्पमुहसतसहस्सा भवंतीति मक्खायं । से त्तं तेंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा २८ १० [ सुत्तं ५८. चउरिदियजीवपण्णवणा ] ५८. [१] से किं तं चउरिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? चउरिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा अंधिय त्तिय मच्छिय मंगमिगकीडे तहा पयंगे य । ढिकुंण कुक्कुड कुक्कुह णंदावत्ते य सिंगिरिडे ॥ ११० ॥ किण्हपत्ता नीलपत्ता लोहियपत्ता हलिद्दपत्ता सुक्किलपत्ता चित्तपक्खा विचित्तपक्खा १५ ओभंजलिया जलचारिया गंभीरा णीणिया तंतवा अच्छिरोडा अच्छिवेहा सारंगा णेउँला दोला भमरा भरिली जरुला तोही विच्छुता पत्तविच्छुयाँ छाणविच्छुया जलविच्छुया पियंगाला कैणगा गोमय कीडगा, जे यावऽण्णे तहपगारा । सव्वेते सम्मुच्छिमा नपुंसगा । [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पज्जत्तगा य अपजत्तगा २० य । एतेसि णं एवमाइयाणं चउरिंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं णव जातिकुलकोड - जोणिप्पमुहसयसहस्सा भवतीति मक्खायं । से त्तं चउरिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा । १. पण्णविंटिया म० ॥ २ तंबुरुणुमज्जिया म० प्र० । तिंबुरणमज्जिया ध० । तेबुरणमिंजिया मु० पु२ ॥ ३. झिंगिरिडा प्र० ॥ ४. बाहुया लहुया सुभगा मु० पु२ ॥ ५. इंदकाइया प्र० मु० ॥ ६. उरुतुंभुगा म० प्र० पु२ । तुरुतुंबगा मु० ॥ ७ पोत्तिय म० पु२ ॥ ८. मगसिरकीडे म० । मगासकीडे प्र० पु२ । मसगा कीडे प्र० पु२सं० । पत्तिय मु० मु० ॥ ९ ढंकुण म० प्र० मु० पु२ ॥ १०. णेउरा म० प्र० पु२ ॥ ११. तोट्टा म० प्र० पु२ ॥ १२. या वालजणविच्छुता जल जे० ॥ १३. कणभागा जे० ॥ Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चरिदिय-नेरइय-तिरिक्खजोणिय पण्णवणा । [ सुताई ५९-१४७, पंचिदियजीवपण्णवणा ] ५९. से किं तं पंचिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ? पंचिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा चउव्विहा पण्णत्ता । तं जहा - नेरइयपंचिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णत्रणा १ तिरिक्खजोणियपंचिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा २ मणुस्सपंचिंदियसंसारसमावण्णजीवपण्णवणा ३ देवपंचिंदियसंसारसमावण्णजीव - ५ ६३ ] पण्णवणा ४ । [सुतं ६०, नेरइयजीवपण्णवणा ] ६०. से किं तं नेरइया १ नेरइया सत्तविहा पण्णत्ता । तं जहा - रयणप्पभापुढविनेरइया १ सक्करप्पभापुढविनेरइया २ वालुयप्पभापुढविनेरइया ३ पंकप्पभापुढविनेरइया ४ धूमप्पभापुढविनेरइया ५ तमप्पभापुढविनेरइया ६ १० तमतमप्पभापुढविनेरइया ७ । ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य । से त्तं नेरइया [ सुत्ताई ६१ - ९१. तिरिक्खजोणियजीव पण्णवणा ] ६१. से किं तं पंचिंदियतिरिक्खजोणिया १ पंचिंदियतिरिक्खजोणिया तिविहा पण्णत्ता । तं जहा - जलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया १ थलयरपंचिंदिय- १५ तिरिक्खजोणिया २ खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया ३ । ६२. से किं तं जलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया ? जलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया पंचविहा पण्णत्ता । तं जहा-मच्छा १ कच्छहा २ गाहा ३ मगरा ४ सुंसुंमारा ५ । २९ ६३. से किं तं मच्छा ? मच्छा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - सण्हमच्छा २० खवल्लमच्छा जुँगमच्छा विज्झिडियमच्छा हॅलिमच्छा मँग्गरिमच्छा रोहियँमच्छा हलीसागरा गागरा वडा वडग तिमी तिमिंगिलों णक्का तंदुलमच्छीं कणिक्कामच्छा १. तमतमापुढवी प्र० ॥ २. सिंसुमारा जे० । सुसुमारा मु० ॥ ३. जुंगमच्छा मु०॥ ४. विभिडि° म० प्र० जीटी० । विज्झडि मु० ॥ ५. हलिद्दमच्छा म० । हेलियमच्छा जीटी० ॥ ६. मगरि पु२ मु० ॥ ७. लोहिय°म० ॥ ८. रा गब्भगा ज्झसगारा तिमी पु२ । 'रा गब्भया उसगारा तिमी मुद्रिते । 'रा तिमितिमंगिलमच्छा तंदुल प्र० ॥ ९. तिमंगिला म० ॥ १०. च्छा सलिच्छियामच्छा लेमूलमच्छा पडागाति' जे० || Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३० पण्णवणासुते पढमे पण्णवणापर [सु. ६४ सालिसच्छियामच्छा लंभणमच्छा पडागा पडागातिपडागा, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से त्तं मच्छा । ६४. से किं तं कच्छभा ? अट्ठकच्छभा य मंसकच्छभा य । से त्तं कच्छभा । कच्छभा दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - ६५. से किं तं गाहा ? गाहा पंचविहा पण्णत्ता । तं जहा - दिली १ वेढला २ मुद्धया ३ पुलगा ४ सीमागारा ५ । से तं गाहा । ६६. से किं तं मगरा ? मगरा दुविहा पण्णत्ता । तं जहा – सोंडमगरा यमगरा य । से तं मगरा । ६७. से किं तं सुंसुमारा ? सुंसुमारा एगागारा पण्णत्ता । से तं १० सुंसुमारा । जे यावऽण्णे तहप्पगारा । ६८. [१] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा सम्मुच्छिमा य गब्भवक्कंतिया य । [२] तत्थ णं जे ते सम्मुच्छिमा ते सव्वे नपुंसगा । [३] तत्थ णं जे ते गन्भवक्कंतिया ते तिविहा पण्णत्ता । तं जहा - इत्थी १५ १ पुरिसा २ नपुंसगा ३ । [४] एतेसि णं एवमाइयाणं जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं अद्धतेरस जाइकुलकोडिजोणिप्पमुहसयसहस्सा भवतीति मक्खायं । से तं जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया । ६९. से किं तं थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया ? थलयरपंचेंदियतिरिक्ख२० जोणिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया य परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया य । ७०. से किं तं चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया १ चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया चउव्विहा पण्णत्ता । तं जहा - एगखुरा १ दुखुरा २ गंडीपदा ३ सम्पदा ४ | ७१. से किं तं एगखुरा ? एगखुरा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - अस्सा अस्सतरा घोडगा गद्दभा गोरक्खरा कंदलगा सिरिकंदलगा आवत्ता, जे यावS तहप्पगारा । से त्तं एगखुरा । १. वेढगा प्र० मु० पु२सं० । वेढली पु२ ॥ २. सुद्धया म० प्र० । ३. मट्टमगरा म० प्र० ॥ ४. बिखुरा जे० विना ॥ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तिरिक्खजोणिय पण्णवणा । ७२. से किं तं दुखुरा ? दुखुरा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - उट्टा गोणा गवया रोज्झा पसया महिसा मिया संवरा वराहा अय-एलग- रुरु-सरभ- चमरकुरंग- गोकण्णमांदी । से त्तं दुखुरा । 1 ७८] ७३. से किं तं गंडीपया ? गंडीपया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहाहेत्थी पूयणया मंकुणहत्थी खग्गा गंडा, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं ५ गंडीया । - ७४. से किं तं सणप्फदा ? सणप्फदा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा - सीहा वग्घा दीविया अच्छा तरच्छा परस्सरा सियाला बिडाला सुणगा कोलसुणगा [ग्रन्थाग्रम् ५००] कोकंतिया ससगा चित्तगा चित्तलगा, जे यावऽण्णे तहप्पगारा। सेतं सदा । ७५. [१] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सम्मुच्छिमा य गब्भवक्कतिया य । [२] तत्थ णं जे ते सम्मुच्छिमा ते सव्वे णपुंसगा । [३] तत्थ णं जे ते गब्भवक्कंतिया ते तिविहा पण्णत्ता । तं जहा - इत्थी १ पुरिसा २ पुंसगा ३ । [४] एतेसि णं एवमादियाणं थलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जत्ताsपजत्ताणं दस जाईकुलकोडिजोणिप्पमुहसयसहस्सा हवंतीति मक्खातं । से तं चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया । ७७. से किं तं उरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोगिया ? उरपरि - सप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया चउव्विहा पण्णत्ता । तं जहा - अही १ अयगरा २ आसालिया ३ महोरगा ४ । ३१ ७६. से किं तं परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया ? परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - उरपरिसप्पथलयरपंचेंदिय- २० तिरिक्खजोणिया य भुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया य । १. मादी, जे यावऽण्णे तहप्पगारा से तं मुद्रिते ॥ २. हत्थी हत्थिपूयणया म० मु० । इत्थी इत्थिपूयणा पु १ । ३. चिल्ललगा प्र० पु२ ॥ १० २५ ७८. से किं तं अही ? अही दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - दव्वीकरा य मउलिणो य । १५ Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापर [ सु. ७९७९. से किं तं दव्वीकरा ? दव्वीकरा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहाआसीविसा दिट्ठीविसा उग्गविसा भोगविसा तयाविसा लालाविसा उस्सासविसा निस्सासविसा कण्हसप्पा सेदसप्पा कोओदरा दज्झपुप्फा कोलाहा मेलिमिंदों, जे यावऽण्णे तपगारा । से त्तं दव्वीकरा । ८०. से किं तं मउलिणो ? मउलिणो अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहादिव्वागा गोणसा कसाहीया वइउला चित्तलिणो मंडलिणो मौलिणो अही अहिसलाग पडागा, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से त्तं मउलिणो । सेत्तं अही । 1 ८१. से किं तं अंयगरा ? अयगरा एगागारा पण्णत्ता । से तं अयगरा । ८२. से किं तं असालिया ? कहि णं भंते ! आसालिया सम्मुच्छति १ १० गोयमा ! अंतोमणुस्सखित्ते अडाइज्जेसु दीवेसु, निव्वाघाएणं पण्णरससु कम्मभूमीसु, वाघातं पडुच पंचसु महाविदेहेसु, चक्कवट्टिखंधावारेसु वो वासुदेवखंधावारेसु बलदेवखंधावारेसु मंडलियखंधावारेसु महामंडलियखंधावारेसु वा गामनिवेसेसु नैगरनिवेसेसु निगमणिवेसेसु खेडनिवेसेसु कब्बडनिवेसेसु मडंबनिवेसेसु वा दोणमुहनिवेसेसु पट्टणनिवेसेसु आगरनिवेसेसु आसमनिवेसेसु संवाहनिवेसेसु रायहाणीनिवेसेसु एतेसि १५ णं चैव विणासेसु एत्थ णं आसालिया सम्मुच्छति, जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभगती ओगाहणाए उक्कोसेणं बारसजोयणाइं, तैयणुरूवं च णं विक्खंभबाहल्लेणं भूमिं दालित्ताणं समुट्टेति अस्सण्णी मिच्छद्दिट्ठी अण्णाणी अंतोमुहुर्त्तद्धाउया चेव कालं करेइ । से त्तं आसालिया । ८३. से किं तं महोरगा ? महोरगा अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा२० अत्थेगइया अंगुलं पि अंगुलपुहत्तिया वि वियत्थिं पि वियत्थिपुंहत्तिया वि रयर्णि पिरयणिपुहत्तिया विकुच्छि पि कुच्छिपुहत्तिया वि धणुं पि धणुपुहत्तिया वि १. सेससप्पा प्र० ॥ २. काऊदरा जे० ॥ ३. दब्भपुप्फा म० प्र० ॥ ४. 'दा सेसिंदा, जे या मु० ॥ ५. मउलिणो ध० ॥ ६. 'गा वायपडागा ध० । 'गा वासपडागा मु० ॥ ७ अइगरा जे० ॥ ८. आसालिया ? आसालिया एगागारा पण्णत्ता । कहि णं प्र० ॥ ९, १०, १२, वा इति पु२ प्रतावेवोपलभ्यते । " वाशब्दः सर्वत्रापि विकल्पार्थो द्रष्टव्यः " इति मलयटीकाव्याख्यानात् चक्कवद्विखंधावारेसु इत्यत आरब्धानां रायहाणीनिवेसेसु इत्येतदन्तानां सर्वेषामपि पदानामनन्तरं श्रीमलयगिरिपादा वाशब्दं निर्दिशन्ति परं नोपलभ्यतेऽयं ऐदंयुगीने ध्वादर्शेषु ॥ ११. नगरनिवेसेसु इति पदं मलयवृत्तौ न व्याख्यातम् ॥ १३. चेव निवासेसु जे० ध० ॥ १४. गमेत्ता पु२ ॥ १५. तयाणु ध० प्र० ॥ १६. तमद्वाउया ध० । तट्ठिया प्र० ॥ १७. पुहुत्तं पि रयणि जे० ध०॥ Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तिरिक्खजोणियपण्णवणा। गाउयं पि गाउयपुहत्तिया वि जोयणं पि जोयणपुहत्तिया वि जोयणसतं पि जोयणसतपुहत्तिया वि जोयणसंहस्सं पि । ते णं थले जाता जले वि चरंति थले वि चरंति। ते णत्थि इहं, बाहिरएसु दीव-समुद्दएसु हवंति, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से तं महोरगा। ८४. [१] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-सम्मुच्छिमा य ५ गब्भवकंतिया य। [२] तत्थ णं जे ते सम्मुच्छिमा ते सव्वे नपुंसगा। [३] तत्थ णं जे ते गब्भवतिया ते णं तिविहा पण्णत्ता। तं जहाइत्थी १ पुरिसा २ नपुंसगा ३। [४] एएसि णं एवमाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं उरपरिसप्पाणं दस जाइ- १० कुलकोडीजोणिप्पमुहसतसहस्सा हवंतीति मक्खातं । से तं उरपरिसप्पा। ८५. [१] से किं तं भुयपरिसप्पा ? भुयपरिसप्पा अणेगविहा पण्णत्ता। तं जहा–णउला गोहा सरडा सल्ला सरंठा सारा खारा घरोइला विस्संभरा मूसा मंगुसा पयलाइया छीरविरालिया जाहा चउप्पाइया, जे यावऽण्णे तहप्पगारा। [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता। तं तहा-सम्मुच्छिमा य १५ गन्भवतिया य। [३] तत्थ णं जे ते सम्मुच्छिमा ते सव्वे णपुंसगा। [४] तत्थ णं जे ते गब्भवक्कंतिया ते णं तिविहा पण्णता । तं जहाइत्थी १ पुरिसा २ नपुंसगा ३।। [५] एतेसि णं एवमाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं भुयपरिसप्पाणं णव २० जाइकुलकोडिजोणीपमुहसतसहस्सा हवंतीति मक्खायं । से तं भुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया। से तं परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया। ८६. से किं तं खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया ? खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया चउबिहा पण्णत्ता । तं जहा-चम्मपक्खी १ लोमपक्खी २ समुग्गपक्खी ३ वियतपक्खी ४ । ८७. से किं तं चम्मपक्खी १ चम्मपक्खी अणेगविहा पण्णत्ता। तं जहा-बग्गुली जलोया अंडिला भारंडपक्खी जीवंजीवा समुद्दवायसा कण्णत्तिया १. °सहस्सिया वि। ते ध० ॥ २. सेहा मु० पुर सं० ॥ ३. मग्गुंसा जे० । मंगूसा पु२ ॥ ४. अडिल्ला पु२ मु०॥ Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु०८८पक्खिबिराली, जे यावऽण्णे तहप्पगारा। से तं चम्मपक्खी । ८८. से किं तं लोमपक्खी ? लोमपक्खी अणेगविहा पन्नत्ता। तं जहा-ढंका कंका कुरला वायसा चक्कागा हंसा कलहंसा पायहंसा रायइंसा अडा सेडी बगा बलागा पारिप्पवा कोंचा सारसा मेसरा मसूरा मयूरा संतवच्छा ५ गहरा पोंडरीया कागा कॉमंजुगा वंजुलगा तित्तिरा वट्टगा लावगा कवोया कविंजला पारेवया चिडगा चासा कुक्कुडा सुगा बरहिणा मदणसलागा कोइला सेहा वरेल्लगमादी। से तं लोमपक्खी। ८९. से किं तं समुग्गपक्खी ? समुग्गपक्खी एगागारा पण्णत्ता। ते णं णत्थि इहं, बाहिरएसु दीव-समुद्दएसु भवंति । से तं समुग्गपक्खी। १० ९०. से किं तं विततपक्खी १ विततपक्खी एगागारा पण्णत्ता । ते णं नत्थि इहं, बाहिरएसु दीव-समुद्दएसु भवंति । से तं विततपक्खी । ९१. [१] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-सम्मुच्छिमा य गब्भवक्वंतिया य। [२] तत्थ णं जे ते सम्मुच्छिमा ते सव्वे नपुंसगा। [३] तत्थ णं जे ते गब्भवक्कंतिया ते णं तिविहा पण्णत्ता । तं जहा-इत्थी १ पुरिसा २ नपुंसगा ३। [४] एएसि णं एवमाझ्याणं खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं बारस जातीकुलकोडीजोणिप्पमुहसतसहस्सा भवंतीति मक्खातं । सत्तट्ट जातिकुलँकोडिलक्ख नव अद्धतेरसाइं च । दस दस य होंति णवगा तह बारस चेव बोधव्वा ॥१११ ॥ से तं खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया । से तं पंचेंदियतिरिक्खजोणिया। से तं तिरिक्खजोणिया । । [सुत्ताई ९२-१३८. मणुस्सजीवपण्णवणा] ९२. से किं तं मणुस्सा १ मणुस्सा दुविहा पण्णत्ता । तं जहा२५ सम्मुच्छिममणुस्सा य गब्भवतियमणुस्सा य । १. बिरालिया पुरसं० मु०॥ २. चक्कगा म०प्र०॥ ३. सेसरा म०प्र०॥४. सतवत्सा पु१ पु२ पु३ म० प्र० । सत्तहत्था मु०॥ ५. कामिजुगा पुर म० प्र० मु०॥ ६. वहागा पु२ ॥ ७. सिला जे० ध०॥ ८.लकोडि होति नव पुरसं० विना ॥ Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९७] मणुसपण्णवणा । ९३. से किं तं सम्मुच्छिममणुस्सा १ कहि णं भंते ! सम्मुच्छिममणुस्सा सम्मुच्छंति ? गोयमा ! अंतोमणुस्सखेत्ते पंणुतालीसाए जोयणसयसहस्सेसु अड्डाइजेस दीव-समुद्देसु पन्नरससु कम्मभूमीसु तीसाए अकम्मभूमीसु छप्पण्णाए अंतरदीवएसु गब्भवक्कंतियमणुस्साणं चेव उच्चारेसु वा १ पासवणेसु वा २ खेलेसु वा ३ सिंधाणेसु वा ४ वंतेसु वा ५ पित्तेसु वा ६ एसु वा ७ सोणिएसु वा ८ सुक्केसु वा ९ सुक्कपोग्गलपरिसाडेसु वा १० विगतजीवकलेवरेसु वा ११ थी- पुरिससंजोएसु वा १२ [गौमणिद्धमणेसु वा १३ ] णगरणिद्धमणेसु वा १४ सव्वेसु चेव असुइएसु ठाणेसु, एत्थ णं सम्मुच्छिममणुस्सा सम्मुच्छंति । अंगुलस्स असंखेज्जइभागमेत्तीए ओगाहणाए असण्णी मिच्छद्दिट्ठी सव्वाहिं पज्जतीहिं अपज्जत्तगा अंतोमुहुत्ताउया चेव कालं करेंति । से त्तं सम्मुच्छिममणुस्सा । ९४. से किं तं गब्भवक्कंतियमणुस्सा ? गब्भवक्कंतियमणुस्सा तिविहा पण्णत्ता । तं जहा - कम्मभूमगा १ अकम्मभूमगा २ अंतरदीवगा ३ । ९५. से किं तं अंतरदीवया ? अंतरदीवया अट्ठावीसतिविहा पण्णत्ता । तं जहा - एगोरुया १ आभासिया २ वेसाणिया ३ गंगोली ४ हयकण्णा ५ गयकण्णा ६ गोकण्णा ७ सक्कुलिकण्णा ८ आयंसमुहा ९ मेंढमुहा १० अयोमुहा १५ ११ गोमुहा १२ आसमुहा १३ हत्थिमुहा १४ सीहमुहा १५ वग्धमुहा १६ आसकण्णा १७ सीहकण्णा १८ अकण्णा १९ कण्णपाउरणा २० उक्कामुहा २१ मेहमुहा २२ विज्जुमुहा २३ विज्जुदंता २४ घणदंता २५ लट्ठदंता २६ गूढता २७ सुद्धता २८ । से त्तं अंतरदीवगा । ३५ ९६. से किं तं अकम्मभूमगा ? अकम्मभूमगा तीसतिविहा पन्नत्ता । तं २० जहा - पंचहिं हेमवएहिं पंचहिं हिरण्णवएहिं पंचहिं हरिवासेहिं पंचहिं रम्मगवासेहिं पंचहिं देवर्कुरूहिं पंचाहिँ उत्तरकुरूहिं । से तं अकम्मभूमगा । १. पणता पु२ म०प्र० मु० ॥ २. पासवणेसु वा इति जे० ध० नास्ति ॥ ३. सिंघाणएसु म० प्र० पु२ मु० ॥ ४. पूएसु वा इति जे० ध० मलयगिरिनन्दीटीकायामुद्धरणे च नास्ति ॥ ५. गामणिमणेसु वा इति पाठो मलयगिरिनन्दीटीकोद्धरणे वर्तते ॥ ६ कुराहिं ध० म० ॥ 19. हिं २ ॥ 20 ९७. [१] से किं तं कम्मभूमया ? कम्मभूमया पण्णरसविहा पण्णत्ता । तं जहा - पंचहिं भरहेहिं पंचहिं एरवतेहिं पंचहिं महाविदेहेहिं । [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - आरिया य मिलक्खू य । २५ Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु० ९८. ९८. से किं तं मिलक्खू ? मिलक्खू अणेगविहा पण्णत्ता। तं जहासग-जवण-चिलाय-सबर-बब्बर-काय-मुरुंडोड्डे-भडग-णिण्णग-पक्कणिय-कुलक्खगोंड-सिंहल-पारस-गोंधोडंब-दमिल-चिलँल-पुलिंद-हारोस-डोंब-वोक्काण-गंधाहारगबहलिय-अजल-रोम-पास-पउँसा-मलया ये चुंचुया य मूयलि-कोंकणग-मेय-पल्हव५ मालव-गग्गर-आभासिय-गक-चीणा ल्हसिय-खस-खासिय-णेडूर-मंढ-डोंबिलग लउस-उस-कैकया अरवौंगा हूण-रोसँग-भरुंग-रुय-विलायविसयवासी य एवमादी। से तं मिलक्खू । ९९. से किं तं ऑरिया ? आरिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहाइपित्तारिया य अणिडिपत्तारिया य। १० १००. से किं तं इड्डिपत्तारिया ? इड्रिपत्तारिया छब्बिहा पण्णत्ता। तं जहा अरहता १ चक्कवट्टी २ बलदेवा ३ वासुदेवा ४ चारणा ५ विजाहरा ६ । से तं इड्डिपत्तारिया। १०१. से किं तं अणिडिपत्तारिया ? अणिड्डिपत्तारिया णवविहा पण्णत्ता । १-२. मिलक्खा म० प्र० ॥ ३. एतद्देशविशेषज्ञानार्थमिमाः प्रवचनसारोद्धारप्रकरणसत्का गाथा अत्रोध्रियन्ते-“सग-जवण-सबर-बब्बर-काय-मुरुडोड्ड-गोण-पक्कणया। अरबाग-होण-रोमय-पारसखसखासिया चेव ॥१५८३॥ दुंबिलय-लउस-बोकस-भिल्लंऽध-पुलिंद-कुंच-भमरस्या। कोवाय-चीणचंचुय-मालव-दमिला कुलग्घा य ॥१५८४ ॥ केकय-किराय-हयमुह-खरमुह-गय-तुरय-मिंढयमुहा य। हयकना गयकन्ना अन्ने वि अणारिया बहवे॥१५८५॥" "शकाः यवनाः शबराः बर्बराः कायाः मुरुण्डाः उड्डाः गौड्डाः पक्कणगाः अरबागाः हूणाः रोमकाः पारसाः खसाः खासिकाः द्रुम्बिलकाः लकुशाः बोकशाः भिल्लाः अन्ध्राः पुलिन्द्राः कुञ्चाः भ्रमररुचाः कोर्पकाः चीनाः चञ्चुकाः मालवाः द्रविडाः कुलार्घाः केकयाः किराताः हयमुखाः खरमुखाः गजमुखाः तुरङ्गमुखाः मिण्टकमुखाः हयकर्णाः गजकर्णाश्चेत्येते देशा अनार्याः।" इति वृत्तिः । पत्रं ४४५-२॥ ४. मुरंडो म० मु०॥ ५. डोट्ट जे० म० प्र० मु०॥ ६. °सीहल म०प्र० ।। ७. °पारस-गोधोत्व-दमिल° जे० म०। पारस-गोधोइच्च-दमिल° पु२, पारस-कोंच-अंब-डंब-दमिल° पुरसं० । पारस-कोंचअव्वद-दमिल प्र० । पारस-गोधा-कोंच-अंबडइ-दमिल° मु०॥ ८. विल्लस जे० । 'चिल्लस' ध० ॥ ९. 'टोंब म०। दोब मु०। °चोव ध० । 'येचस प्र० ॥ १०. हारवा ब' जे० म० प्र० मु०। हार-व्वाणव्वा-बा' पु२ ॥ ११. अज्झल° म० मु०॥ १२. मोस ध०॥ १३. °पओस ध० ॥ १४. य बंधुया य जे० म०प्र० पुर मु० ॥ १५. सूयलि° म. मु०॥ १६. मग्गरजे० म०प्र० मु०॥ १७. कण-चीण ध० । कणवीर मु०॥ १८. खग्ग-घासिय जे० म० पु२ ॥ १९. °चउस ध०॥ २०. केकेया ध० पु२ ॥ २१. अक्खागा पु२ पु३ विना ॥ २२. रोमग जे० ध० प्र० मु० ॥ २३. भरू-भरुय म. प्र० मु०॥ २४. मिलक्खा ध० विना ॥ २५, आयरिया जे०॥ २६. हरा पढिवासदेवा। से तं ध०॥ Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७ ५ १०३] मणुस्सपण्णवणा। तं जहा-खेत्तारिया १ जातिआरिया २ कुलारिया ३ कम्मारिया ४ सिप्पारिया ५ भासारिया ६ णाणारिया ७ दंसणारिया ८ चरित्तारिया ९। १०२. से किं तं खेत्तारिया ? खेत्तारिया अद्धछब्बीसतिविहा पण्णत्ता। तं जहा रायगिह मगह १, चंपा अंगा २, तह तोमलित्ति वंगा य ३। कंचणपुरं कलिंगा ४, वाणारसि चेव कासी य ५॥११२॥ साएय कोसला ६, गयपुरं च कुरु ७, सोरियं कुसट्टा य ८। कंपिल्लं पंचाला ९, अहिछत्ता जंगला चेव १० ॥११३॥ बौरवती य सुरट्ठा ११, महिल विदेहा य १२, वच्छ कोसंबी १३। णंदिपुरं संडिल्ला १४, भद्दिलपुरमेव मलया य १५ ॥११४॥ वइराड वच्छ १६, वरणा अच्छा १७, तह मत्तियावइ दसण्णा १८। सुत्तीमई य चेदी १९, वीइभयं सिंधुसोवीरा २० ॥११५॥ महुरा य सूरसेणा २१ पावा भंगी य २२ मासपुरि वट्टा २३ । सावत्थी य कुणाला २४, कोडीवरिसं च लाढा य २५॥११६ ॥ सेयविया वि य णयरी केयइअद्धं च २५ ॥ आरियं भणितं। एत्थुप्पत्ति जिणाणं चक्कीणं राम-कण्हाणं ॥११७॥ से तं खेत्तारिया। १०३. से किं तं जातिआरिया ? जातिआरिया छव्विहा पण्णत्ता। तं जहा १० १५ १. मलयटीकायां प्रवचनसारोद्धारवृत्तौ च “तामलिप्ती” इति व्याख्यातम् ॥ २. पुरी प्र० ॥ ३. बारवती सोरट्ठा ११ मिहिल म० प्र० ॥ ४. अत्र मलयगिरिवृत्तिः- "वत्सेषु कौशाम्बी १३ शाण्डिल्येषु नन्दिपुरं १४ मलयेषु भद्दिलपुरं १५ वत्सेषु वैराटपुरं १६ वरणेषु अच्छापुरी १७ दशार्णेषु मृत्तिकावती १८ चेदिषु शौक्तिकावती १९ वीतभयं सिन्धुषु २० सौवीरेषु मथुरा २१ शूरसेनेषु पापा २२ भङ्गेषु मासपुरिवठ्ठा २३ कुणालेषु श्रावस्ती २४"। अत्रार्थे पुनरियं प्रवचन सारोद्धारसत्क १५८९ तः ९२ पर्यन्तगाथावृत्तिर्विचाराहा-"वत्सादेशः कौशाम्बी नगरी १३ नन्दिपुरं नगरं शाण्डिल्यो शाण्डिल्या वा देशः १४ भद्दिलपुरं नगरं मलयादेशः १५ वैराटो देशः वत्सा राजधानी, अन्ये तु 'वत्सादेशो वैराटं पुरं नगरम्' इत्याहुः १६ वरुणानगरं अच्छादेशः, अन्ये तु 'वरुणेषु अच्छापुरी' इत्याहुः १७ तथा मृत्तिकावती नगरी दशार्णो देशः १८ शुक्तिमती नगरी चेदयो देशः १९ वीतभयं नगरं सिन्धुसौवीरा जनपदः २० मथुरा नगरी सूरसेनाख्यो देशः २१ पापा नगरी भङ्गयो देशः २२ मासपुरी नगरी वर्तो देशः २३, अन्ये त्वाहुः 'चेदिषु सौक्तिकावती, वीतभयं सिन्धुषु, सौवीरेषु मथुरा, सूरसेनेषु पापा, भङ्गीषु मासपुरीवट्टा' इति, तदतिव्यवहृतम्, परं बहुश्रुतसम्प्रदायः प्रमाणम् , तथा श्रावस्ती नगरी कुणालादेशः २४” [पत्रं ४४६.२] ।। ५. संडिडभा जे० ध०॥ ६. सोत्तियमई य चेदी १९ वीयभयं म० पुर मु०॥ Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮ से त्तं जातिआरिया । १०४. से किं तं कुलारिया ? कुलारिया छव्विहा पन्नत्ता । तं जहा५ उग्गा १ भोगा २ राइण्णा ३ इक्खागा ४ गाता ५ कोरव्वा ६ । से त्तं कुलारिया । १०५. से किं तं कम्मारिया ? कम्मारिया अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा -दोस्सिया सोत्तिया कप्पासिया सुत्तवेयालिया भंडवेयालिया कोलालिया गैरदावणिया, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से त्तं कम्मारिया । पण्णवणासुते पढमे पण्णवणापर [ सु. १०४ - अंबट्टा १ य कलिंदा २ विदेहा ३ वेदंगा ४ इ य । हरिया ५ चुंचुणा ६ चेव, छ एया ईन्भजातिओ ॥ ११८ ॥ १०६. से किं तं सिप्पारिया ? सिप्पारिया अणेगविहा पण्णत्ता । तं १० जहा - तुण्णागा तंतुवाया पट्टगारा देयडा वरेणा छव्विया कपाउयारा मुंज पाउयारा छत्तारा वैज्झारा पोत्थारा लेप्पारा चित्तारा संखारा दंतारा भंडारा जिज्झँगारा सेलुंगारा कोडिगारा, जे यावऽण्णे तहप्पगारा । से त्तं सिप्पारिया । १०७. से किं तं भासारिया ? भासारिया जे णं अद्धमागहाए भासाए भासिंति, जत्थ वि य णं बंभी लिवी पवत्तइ । बंभीए णं लिवीए अट्ठारसविहे १५ लेक्खविहाणे पण्णत्ते । तं जहा - बंभी १ जवणालिया २ दोसांपुरिया ३ खैरोट्टी ४ पुक्खरसारिया ५ भोगवईया ६ पहरोंईयाओ य ७ अंतक्खरिया ८ अक्खरपुट्टिया ९ वेणइया १० णिण्हइया ११ अंकलिवी १२ गणितलिवी १३ गंधव्वलिवी १४ आयंसलिवी १५ माहेसरी १६ दॉमिली १७ पोलिंदी १८ । से त्तं भासारिया । १०८. से किं तं णाणारिया ? णाणारिया पंचविहा पण्णत्ता । तं जहा२० आभिणिबोहियणाणारिया १ सुयणाणारिया २ ओहिणाणारिया ३ मणपज्जवणाणारिया ४ केवलणाणारिया ५ । से त्तं णाणारिया । १०९. से किं तं दंसणारिया ? दंसणारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहासरागदंसणारिया य वीयरागदंसणारिया य । १. विंदगा जे० । वेदमा पु२ ॥ २. चंचुणा म० प्र० ॥ ३. भज्जजातितो जे० ध० ॥ ४. णरवावणिया म० प्र० । णरवाहणिया पु२ मु० ॥ ५. वरुणा म० प्र० पु२ । वरुट्टा टीकाकृताऽयमेव पाठ आहतोऽस्ति, नोपलब्धोऽयमस्माभिः प्रतिषु ॥ ६. पभारा म० प्र० । छज्झारा बज्झारा पुरसं० ॥ ७. जिन्भगारा प्र० । जिब्भारा म० ॥ ८. ९. दासापुरिया पु१ पु३ मु० विना अन्यत्र ॥ १०. खरोट्टी म० प्र० ॥ म० मु० ॥ १२. दोमिली प्र० । दोमिलिवी मु० ॥ सेल्लारा म० प्र० मु० ॥ ११. 'राइया७ अंत मु०, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११०] मस्लपण्णवणा । ११०. से किं तं सरागदंसणारिया ? सरागदंसणारिया दसविहा पण्णत्ता । तं जहा निस्सग्गुवएसरुई १-२ आणारुइ ३ सुत्त४ - बीयरुइ५ मेव । अहिगम६-वित्थाररुई७ किरिया ८-संखेव ९ -धम्मरुई १० ॥ ११९ ॥ २ भूअत्थेणाधिगया जीवाऽजीवं च पुण्ण-पावं च । सहसम्मुइयाऽऽसव-संवरे ये रोएइ उ णिसग्गो ॥ १२० ॥ जो जिदि भावे चव्विहे सहाइ सयमेव । एमेव त्तिय णिस्सग्गरुइ ति णायव्वो १ ॥ १२१ ॥ एते चैव उभावे उवदिट्ठे जो परेण सद्दहइ । छउमत्थेण जिणेण व उवएसरुइ त्ति नायव्वो २ ।। १२२ ।। जो मयात आणाए रोयए पवयणं तु । एमेव णऽण्णह त्तिय एसो आणारुई नाम ३ ॥ १२३ ॥ जो सुत्तमहिज्जंतो सुएण ओगाहई उ सम्मत्तं । अंगेण बाहिरेण व सो सुत्तरुइ ति णायव्वो ४ ॥ १२४ ॥ एगपगाई पदाई जो पसरई उ सम्मत्तं । उद व्व तेलबिंदू सो बीयरुइ त्तिणायव्वो ५ ।। १२५ ।। सो होइ अहिगमरुई सुयणाणं जस्स अत्थओ दिट्ठ | एक्कारस अंगाई पइण्णगं दिट्टिवाओ य ६ ॥ १२६ ॥ दव्वाण सव्वभावा सव्वपमाणेहिं जस्स उवलद्धा । सव्वाहिं णयविहीहिं वित्थाररुइ त्ति णायव्वो ७ ॥ १२७ ॥ दंसण - णाण-चरिते तव - विणए सव्वसमिइ - गुत्ती । जो किरियाभावरुई सो खलु किरियारुई णाम ८ ॥ १२८ ॥ अभिग्गहियकुदिट्ठी संखेवरुइ त्ति होइ णायव्वो । अविसारओ पवयणे अणंभिग्गहिओ य सेसेसु ९ ॥ १२९ ॥ जो अत्थिकायधम्मं सुयधम्मं खलु चरित्तधम्मं च । सद्दes जिणाभिहियं सो धम्मरुइ त्ति नायव्वो १० ॥ १३० ॥ १. रुइ चेव पु२ ॥ २. जीवे य पु म० प्र० मु० । ऽजीवाइ पु ५२ ॥ ३. य रोवेह उ प्र० । श्रीमलयगिरिपादैः पुनः य वेएइ उ इति पाठानुसारेण व्याख्यातमस्ति, किन्तु नोपलब्धोऽयं पाठः कस्मिंश्चिदप्यादर्श || ३९ १० १५ せっ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु० १११ - परमत्थसंथवो वा सुदिट्ठपरमत्थसेवणा वा वि । वावण्ण-कुदंसणवज्जणा य सम्मत्तसद्दहणा ॥१३१ ॥ निस्संकिय १ निकंखिय २ निवितिगिच्छा ३ अमूढदिट्ठी ४ य । उववूह ५ थिरीकरणे ६ वच्छल्ल ७ पभावणे ८ अट्ठ॥ १३२॥ ५ से तं सरागदंसणारिया । १११. से किंतं वीयरागदंसणारिया ? वीयरागदंसणारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-उवसंतकसायवीयरायदंसणारिया खीणकसायवीयरायदंसणारिया । ११२. से किं तं उवसंतकसायवीयरायदंसणारिया ? उवसंतकसायवीयरायदंसणारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पढमसमयउवसंतकसायवीयरायदंस१० णारिया अपढमसमयउवसंतकसायवीयरायदंसणारिया, अहवा चरिमसमयउवसंतकसायवीयरायदंसणारिया य अचरिमसमयउवसंतकसायवीयरायदंसणारिया य । ११३. से किं तं खीणकसायवीयरायदंसणारिया ? खीणकसायवीयरायदंसणारिया दुविहा पण्णता। तं जहा-छउमत्थखीणकसायवीयरागदंसणारिया य केवलिखीणकसायवीयरागदसणारिया य । . ११४. से किं तं छउमत्थखीणकसायवीयरागदसणारिया ? छउमत्थखीणकसायवीयरागदसणारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरागदंसणारिया य बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरागदंसणारिया य। ११५. से किं तं सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरागदंसणारिया ? २० सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरागदसणारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-पढम समयसयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरागदंसणारिया य अपढमसमयसयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया य, अहवा चरिमसमयसयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया य अचरिमसमयसयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया य । से तं सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया। ११६. से किं तं बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया ? बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहापढमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया य अपढमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरागदंसणारिया य, अहवा चरिमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया य अचरिमसमयबुद्धबोहियछउमत्थ १५ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२२] मणुस्सपण्णवणा । खीणकसायवीयरायदंसणारिया य । से तं बुद्धबोहियछ उमत्थखीणकसायवीतरागदंसणारया । से त्तं छउमत्थखीणकसायवीयरायदंसणारिया । ११७. से किं तं केवलिखीण कसायवीतरागदंसणारिया ? केवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया य अजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया य । ११८. से किं तं सजोगिकेव लिखीणकसायवीतरागदंसणारिया ? सजोगिकेव लिखीणकसायवीतरागदंसणारिया दुविहा पण्णत्ता तं जहा - पढमसमयसजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया य अपढमसमय सजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया य, अहवा चरिमसमयसजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारया य अचरिमसमयसजोगिकेवलिखणिकसायवीतरागदंसणारिया य । १० सेत्तं सजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागदंसणारिया । ११९. से किं तं अजोगि केवलिखीणकसायवीयरागदंसणारिया ? अजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागदंसणारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पढमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया य अपढमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया य, अहवा चरिमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीत- १५ रागदंसणारिया य अचरिमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागदंसणारिया य । से त्तं अजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया । से त्तं केवलिखीणकसायवीतरागदंसणारिया । से त्तं खीणकसायवीतरागदंसणारिया | से तं वीयरायदंसणारिया । से त्तं दंसणारिया । १२०. से किं तं चरितारिया ? चरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं २० जहा - सरागचरितारिया य वीयरागचरितारिया य । १२१. से किं तं सरागचरितारिया १ सरागचरितारिया दुविहा पन्नत्ता | तं जहा - सुहुमसंपरायसरागचरितारिया य बायरसंपरायसरागचरितारिया य । ४१ १२२. से किं तं सुहुमसंपरायसरागचरित्तारिया ? सुहुमसंपरायसरागचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पढमसमय सुहुमसंपरायसरागचरितारिया २५ य अपढमसमयसुहुमसंपरायसरागचरित्तारिया य, अहवा चरिमसमयसुहुमसंपरायसरागचरितारिया य अचरिमसमयसुहुमसंपरायसरागचरितारिया य; अहवा सुहुमसंपरायसरागचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - संकिलिस्समाणा विसुज्झमाणा य । से त्तं सुहुमसंपरायसरागचरित्तारिया । Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते पढमे पण्णवणापर [ सु० १२३१२३. से किं तं बादरसंपरायसरागचरितारिया ? बादर संपरायसरागचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पढमसमयबादरसंपरायसरागचरितारिया य अपढमसमयबादरसंपरायसरागचरित्तारिया य, अहवा चरिमसमयबादरसंपरायसरागचरितारिया य अचरिमसमयबादरसंपरायसरागचरितारिया य; अहवा ५ बादरसंपरायसरागचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - पडिवाती य अपडिवाती य । से त्तं बादरसंपरायसरागचरित्तारिया । से त्तं सरागचरितारिया । १२४. से किं तं वीयराग चरित्तारिया ? वीयरागचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - उवसंतकसायवीयरायचरित्तारिया य खीणकसायवीतरागचरितारिया य । ४२ १० १२५. से किं तं उवसंतकसायवीयरायचरित्तारिया ? उवसंतकसायवीयरायचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पढमसमयउवसंत कसायवीयरायचरितारिया य अपढमसमय उवसंतकसायवीयरायचरितारिया य, अहवा चरिमसमयउवसंतकसायवीयरागचरितारिया य अचरिमसमयउवसंतकसायवीयरागचरितारिया य । से त्तं उवसंत कसायवीयरागचरितारिया । १५ १२६. से किं तं खीणकसायवीयरायचरितारिया ? खीणकसायवीयरायचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - छउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया य केवलिखीणकसायवीतरागचरितारिया य । १२७. से किं तं छउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया ? छउमत्थखीणकसायवीतरागचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सयंबुद्धछउमत्थ२० खीणकसायवीयरागचरित्तारिया य बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरायचरितारिया य । १२८. से किं तं सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीतराग चरित्तारिया ? सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहापढमसमयसयंबुद्धछउमत्थखीण कसायवीतरागचरित्तारिया य अपढमसमयसयंबुद्ध२५ छउमत्थखीणकसायवीतराग चरितारिया य, अहवा चरिमसमयसयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीयरायचरितारिया य अचरिमसमयसयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया य । से त्तं सयंबुद्धछउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया | १२९. से किं तं बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया ? Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३४] मणुसपण्णवणा । बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसाय वीतरागचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पढमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया य अपढमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीतरागचरित्तारिया य, अहवा चरिमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीतरागचरितारिया य अचरिमसमयबुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयरायचरित्तारिया य । से त्तं बुद्धबोहियछउमत्थखीणकसायवीयराय - ५ चरितारिया । से तं छउमत्थखीणकसायवीतरागचरित्तारिया । - १३०. से किं तं केवलिखीणकसायवीतरागचरित्तारिया १ केवलिखीणकसायत्रीतरागचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सजोगिकेवलिखीणकसायवीरागचरितारिया य अजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरितारिया य । १३१. से किं तं सजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरितारिया ? १० सजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - पढमसमयसजोगिकेवलिखीणकसायवीयरायचरितारिया य अपढमसमयसजोगिकेवलिखीणकसायवीयरायचरित्तारिया य, अहवा चरिमसमयसजोगिकेवलिखीणकसायवीतरागचरित्तारिया य अचरिमसमयसजोगिकेवलिखीणकसायवीयरायचरितारिया य । से तं सजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरित्तारिया । १३२. से किं तं अजोगिकेवलिखीणकसायवीय रागचरितारिया १ अजोगिकेत्रलिखीणकसायवीयरागचरितारिया दुविहा पन्नत्ता । तं जहा— पढमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरितारिया य अपढमसमयअजोगिके लिखीणकसायवीयरागचरितारिया य, अहवा चरिमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरितारिया य अचरिमसमयअजोगिकेवलिखीणकसायवीतराग- २० चरितारिया य । से त्तं अजोगिकेवलिखीणकसायवीयरागचरितारिया । से तं केवलिखाण कसाय वीतरागचरितारिया । से तं खीणकसायवीतरागचरितारिया । से तं वीयरागचरितारिया । १३३. अहवा चरितारिया पंचविहा पन्नत्ता । तं जहा - सामाइयचरित्ता - रिया १ छेदोवट्ठावणियचरितारिया २ परिहारविसुद्धियचरितारिया ३ सुहुम- २५ संपरायचरितारिया ४ अहक्खायचरित्तारिया ५ । १३४. से किं तं सामाइयचरित्तारिया ? सामाइयचरितारिया दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - इत्तरियसामाइयचरित्तारिया य आवकहिय सामाइयचरितारिया य । से त्तं सामाइयचरित्तारिया । ४३ १५ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . पण्णवणासुत्ते पढमे पण्णवणापए [सु० १३५ - . १३५. से किं तं छेदोवठ्ठावणियचरित्तारिया ? छेदोवट्ठावणियचरित्तारिया दुविहा पण्णता। तं जहा-साइयारछेदोवट्ठावणियचरित्तारिया य णिरइयारछेओवट्ठावणियचरित्तारिया य । से तं छेदोवट्ठावणियचरित्तारिया। १३६. से किं तं परिहारविसुद्धियचरित्तारिया ? परिहारविसुद्धियचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-निविसमाणपरिहारविसुद्धियचरित्तारिया य निविट्ठकाइयपरिहारविसुद्धियचरित्तारिया य । से तं परिहारविसुद्धियचरित्तारिया । १३७. से किं तं सुहुमसंपरायचरित्तारिया ? सुहुमसंपरायचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-संकिलिस्समाणसुहुमसंपरायचरित्तारिया य विसुज्झमाणसुहुमसंपरायचरित्तारिया य। से तं सुहुमसंपरायचरित्तारिया। १३८. से किं तं अहक्खायचरित्तारिया १ अहक्खायचरित्तारिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-छउमत्थअहक्खायचरित्तारिया य केवलिअहक्खायचरित्तारिया य। से तं अहक्खायचरित्तारिया। से तं चरित्तारिया । से तं अणिडिपत्तारिया। से तं आरिया। से तं कम्मभूमगा। से तं गन्भवतिया। से तं मणुस्सा। १५ [सुत्ताई १३९-१४७. देवजीवपण्णवणा] १३९. से किं तं देवा १ देवा चउव्विहा पण्णत्ता । तं जहा-भवणवासी १ वाणमंतरा २ जोइसिया ३ वेमाणिया ४ । १४०. [१] से किं तं भवणवासी ? भवणवासी दसविहा पन्नत्ता। तं जहा-असुरकुमारा १ नागकुमारा २ सुवण्णकुमारा ३ विज्जुकुमारा ४ २० अग्गिकुमारा ५ दीवकुमारा ६ उदहिकुमारा ७ दिसाकुमारा ८ वाउकुमारा ९ थणियकुमारा १०। [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पज्जत्तगा य अपजत्तगा य । से तं भवणवासी। १४१. [१] से किं तं वाणमंतरा ? वाणमंतरा अट्ठविहा पण्णत्ता। २५ तं जहा-किन्नरा १ किंपुरिसा २ महोरगा ३ गंधव्वा ४ जक्खा ५ रक्खसा ६ भूया ७ पिसाया ८॥ [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य । से तं वाणमंतरा। ww Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४७] देवपण्णवणा। १४२. [१] से किं तं जोइसिया ? जोइसिया पंचविहा पन्नत्ता। तं जहा-चंदा १ सूरा २ गहा ३ नक्खत्ता ४ तारा ५। [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-पजत्तगा य अपजत्तगा य । से तं जोइसिया। १४३. से किं तं वेमाणिया १ वेमाणिया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा- ५ कप्पोवगा य कप्पातीता य। १४४. [१] से किं तं कप्पोवगा ? कप्पोवगा बारसविहा पण्णत्ता । तं जहा-सोहम्मा १ ईसाणा २ सणंकुमारा ३ माहिंदा ४ बंभलोया ५ लंतया ६ सुक्का ७ सहस्सारा ८ आणता ९ पाणता १० आरणा ११ अच्चुता १२ । [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पज्जत्तगा य अपजत्तगा य। १० से तं कप्पोवगा। १४५. से किं तं कप्पातीया १ कप्पातीया दुविहा पण्णत्ता । तं जहागेवेजगा य अणुत्तरोववाइया य । १४६. [१] से किं तं गेवेजगा १ गेवेजगा णवविहा पण्णत्ता। तं जहा-हेट्ठिमहेट्ठिमगेवेजगा १ हेटिममज्झिमगेवेजगा २ हेट्ठिमउवरिमगेवेजगा ३ १५ मज्झिमहेट्ठिमगेवेज्जगा ४ मज्झिममज्झिमगेवेजगा ५ मज्झिमउवरिमगेवेजगा ६ उवरिमहेटिमगेवेज़गा ७ उवरिममज्झिमगेवेजगा ८ उवरिमउवरिमगेवेजगा ९।। [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा–पज्जत्तगा य अपजत्तगा य। से तं गेवेजगा। १४७. [१] से किं तं अणुत्तरोववाइया ? अणुत्तरोववाइया पंचविहा २० पण्णत्ता। तं जहा-विजया १ वेजयंता २ जयंता ३ अपराजिता ४ सव्वट्ठसिद्धा ५। [२] ते समासतो दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पजत्तगा य अपज्जत्तगा य । से तं अणुत्तरोववाइया। से तं कप्पाईया। से तं वेमाणिया। से तं देवा। से तं पंचिंदिया। से तं संसारसमावण्णजीवपण्णवणा । से तं जीवपण्णवणा। से तं पण्णवणा। २५ । पण्णवणाए भगवईए पढमं पण्णवणापयं समत्तं ।। १. तारगाय । १०॥ २. या ६ महासका ७ पु२॥ Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २. बिइयं ठाणपयं [सुत्ताई १४८-१५०. पुढविकायठाणाई] १४८. कहि णं भंते ! बादरपुढविकाइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता १ गोयमा ! सट्टाणेणं अट्ठसु पुढविसु । तं जहा-रयणप्पभाए १ सक्करप्पभाए २ ५ वालुयप्पभाए ३ पंकप्पभाए ४ धूमप्पभाए ५ तमप्पभाए ६ तमतमप्पभाए ७ इसीपब्भाराए ८-१, अहोलोए पायालेसु भवणेसु भवणपत्थडेसु णिरएसु निरयावलियासु निरयपत्थडेसु २, उडुलोए कप्पेसु विमाणेसु विमाणावलियासु विमाणपत्थडेसु ३, तिरियलोए टंकेसु कूडेसु सेलेसु सिहरीसु पब्भारेसु विजएसु वक्खारेसु वासेसु वासहरपव्वएसु वेलासु वेइयासु दारेसु तोरणेसु दीवेसु समुद्देसु १० एक, एत्थ णं बादरपुढविकाइयाणं पजत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। १४९. कहि णं भंते ! बादरपुढविकाइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पण्णता ? गोयमा ! जत्थेव बादरपुढविकाइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा तत्थेव बादरपुढ१५ विकाइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता । तं जहा-उववाएणं सव्वलोए, समुग्घाएणं सव्वलोए, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। १५०. कहि णं भंते ! सुहमपुढविकाइयाणं पजत्तगाणं अपज्जत्तगाण य ठाणा पण्णत्ता १ गोयमा ! सुहुमपुढविकाइया जे पज्जत्तगा जे य अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावण्णगा पण्णत्ता समणाउसो!। [सुत्ताई १५१-१५३. आउक्कायठाणाई] १५१. कहि णं भंते ! बादरआउक्काइयाणं पंज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? गोयमा ! सट्टाणेणं सत्तसु घणोदधीसु सत्तसु घणोदधिवलएसु १, अहोलोए पायालेसु भवणेसु भवणपत्थडेसु २, उड्डलोए कप्पेसु विमाणेसु विमाणावलियासु विमाणपत्थडेसु ३, तिरियलोए अगडेसु तलाएसु नदीसु दहेसु वावीसु २५ पुक्खरिणीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु 1. भाए ६ अहेसत्तमाए ७ ध० ॥ २. 'एक' इति चतुःसंख्याद्योतकोऽक्षराङ्कः ॥ ३. पज्जत्तगाणं ध० म०प्र०॥ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५६] पुढवी-आउ-तेउकायठाणाई। विलपंतियासु उज्झरेसु निझरेसु चिललेसु पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सन्वेसु चेव जलासएसु जलट्ठाणेसु ४, एत्थ णं बादरआउक्काइयाणं पेजत्ताण ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्धाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे। १५२. कहि णं भंते ! बादरआउक्काइयाणं अपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता १ ५ गोयमा ! जत्थेव बादरआउक्काइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा तत्थेव बादरआउक्काइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं सव्वलोए, समुग्घाएणं सव्वलोए, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। १५३. कहि णं भंते ! सुहुमआउक्काइयाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? गोयमा ! सुहुमआउक्काइया जे पजत्तगा जे य अपज्जत्तगा ते सव्वे १० एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावण्णगा पन्नत्ता समणाउसो!। [सुत्ताई १५४-१५६. तेउक्कायठाणाई] १५४. कहि णं भंते ! बादरतेउकाइयाणं पजत्तगाणं ठाणा पण्णता ? गोयमा ! सट्टाणेणं अंतोमणुस्सखेत्ते अडाइजेसु दीव-समुद्देसु निव्वाघाएणं पण्णरससु कम्मभूमीसु, वाघायं पडुच्च पंचसु महाविदेहेसु एत्थ णं बादरतेउक्काइयाणं १५ पजत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएण लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे । - १५५. कहि णं भंते ! बादरतेउकाइयाणं अपजत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जत्थेव बादरतेउकाइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा तत्थेव बादरतेउकाइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता। उववाएणं लोयस्स दोसुद्धकवाडेसु तिरियलोयतट्टे य, २० समुग्घाएणं सव्वलोए, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। १५६. कहि णं भंते ! सुहुमतेउकाइयाणं पज्जत्तगाणं अपज्जत्तगाण य ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सुहमतेउकाइया जे पन्जत्तगा जे य अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावण्णगा पण्णत्ता समणाउसो !। १. चिल्ललएसु पल्ललएसु जे०॥ २. पजत्तगाणंध० पु२॥ ३. जत्तगाणं ध० पु२॥ ४. वाघाएणं पंचसु पद-३ सू० २३८ मलयटीकायाम् ॥ ५, प्रदेशव्याख्याकृद्भिः श्रीहरिभद्रपादैस्तु -- एतचिह्नान्तर्गतपाठस्थाने तीसु वि लोगस्स असंखेज्जतिभागे इति सूत्रपाठः आदतोऽस्ति । ६. दोसु उड्डक प्र. मु. मलयटीका। हरिभद्रपादैस्तु दोसुद्धक इत्येव पाठो निर्दिष्टोऽस्ति । Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४८ १० १५ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [ सुताई १५७ - १५९. बाउकायठाणाई ] १५७. कहि णं भंते ! बादरवाउकाइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता १ गोयमा ! सट्टाणेणं सत्तसु घणवासु सत्तसु घणवायवलएसु सत्तसु तणुवाएसु सत्तसु तणुवायवलएसु १, अहोलोए पायालेसु भवणेसु भवणपत्थडेसु भवणछिद्देसु भवणणिखडेसु निरपसु निरयावलियासु णिरयपत्थडेसु णिरयछिद्देसु णिरयाणिखडेसु २, उड्डलोए कप्पेसु विमाणेसु विमाणावलियासु विमाणपत्थडेसु विमाणछिद्देसु विमाणणिखुडेसु ३, तिरियलोए पाईण-पडीण - दाहिण - उदीण सत्रेसु चेव लोगागासछिद्देसु लोगनिखुडेसु य ४, एत्थ णं बायरवाउकाइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेज्जेसु भागेसु, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेज्जेसु भागेसु, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेज्जेसु भागेसु । १५८. कहि णं भंते! अपज्जत्तेबादरवाउकाइयाणं ठाणा पन्नत्ता ? गोयमा ! जत्थेव बादरवाउक्काइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा तत्थेव बादरवाउकाइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं सव्वलोए, समुग्धाएणं सव्वलोए, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेज्जेसु भागे । [सु० १५७ १५९. कहि णं भंते ! सुहुमवाउकाइयाणं पैज्जत्तगाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता ? गोयमा ! सुँहुमवाउकाइया जे य पज्जत्तगा जे य अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावण्णगा पण्णत्ता समणाउसो ! । [ सुताई १६० - १६२ वणस्स कायठाणाई ] १६०. कहि णं भंते! बादरवणस्सइकाइयाणं पञ्चत्तगाणं ठाणी पन्नत्ता ? २० गोयमा ! सट्टाणेणं सत्तसु घणोदहीसु सत्तसु घणोदहिवलएसु १, अहोलोए पायालेसु भवणेसु भवणपत्थडेसु २, उडूलोए कप्पेसु विमाणेसु विमाणावलियासु विमाणपत्थडेसु ३, तिरियलोए अगडेसु तडागेसु नदीसु दहेसु वावीसु पुक्खरि - णीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु बिलपंतियासु उज्झरेसु निज्झरेसु चिल्ललेसु पल्लुलेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सव्वेसु चेव २५ जलासएसु जलट्ठाणेसु ४, एत्थ णं बादरवणस्सइकाइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता । उववाएणं सव्वलोए, समुग्धाएणं सव्वलोए, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेज्जइमागे । १. गाणं बादर ध० ॥ २. पज्जत्ताsपजत्ताणं ध० पु२ ॥ ३. सुहुमा वाउ जे० ॥ ४. तलागेसु ध० पु२ ॥ Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६५] वाउ-वणस्सइ-विगलिंदियठाणाई। ४९ १६१. कहि णं भंते ! बादरवणस्सइकाइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पण्णता १ गोयमा ! जत्थेव बादरवणस्सइकाइयाणं पजत्तगाणं ठाणा तत्थेव बादरवणस्सइकाइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पण्णता । उववाएणं सव्वलोए, समुग्घाएणं सबलोए, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे। . १६२. कहि णं भंते ! सुहुमवणस्सइकाइयाणं पज्जत्तगाणं अपजत्तगाण ५ . य ठाणा पण्णता ? गोयमा ! सुहमवणस्सइकाइया जे य पजत्तगा जे य अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावण्णगा पण्णत्ता समणाउसो !। [सुत्तं १६३. बेइंदियठाणाई] १६३. कहि णं भंते ! बेइंदियाणं पज्जत्तगाऽपज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता १ १० गोयमा ! उडलोए तदेक्कदेसभागे १, अहोलोए तदेकदेसभाए २, तिरियलोए अगडेसु तलाएसु नदीसु दहेसु वावीसु पुक्खरिणीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु बिलपंतियासु उज्झरेसु निझरेसु चिललेसु पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सव्वेसु चेव जलासएसु जलट्ठाणेसु ३, एत्थ णं बेइंदियाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोगस्स असंखेजइभागे, १५ समुग्घाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। [सुत्तं १६४. तेइंदियठाणाइं] १६४. कहि णं भंते ! तेइंदियाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णता ? गोयमा ! उडलोए तदेकदेसभाए १, अहोलोए तदेकदेसभाए २, तिरियलोए अगडेसु तलाएसु नदीसु दहेसु वावीसु पुक्खरिणीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु २० सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु बिलपंतियासु उज्झरेसु निझरेसु चिल्ललेसु पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सव्वेसु चेव जलासएसु जलट्ठाणेसु ३, एत्थ णं तेइंदियाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे। [सुत्तं १६५. चउरिंदियठाणाई] १६५. कहि णं भंते ! चउरिंदियाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा! उडूलोए तदेक्वदेसभाए १, अहोलोए तदेकदेसभाए २, तिरियलोए Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. १६६अगडेसु तलाएसु नदीसु दहेसु वावीसु पुक्खरिणीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु बिलपंतियासु उज्झरेसु निज्झरेसु चिललेसु पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सव्वेसु चेव जलासएसु जलट्ठाणेसु ३, एत्थ णं चउरिंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पन्नत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे ५ समुग्घाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। [सुत्तं १६६. पंचिंदियठाणाई ] १६६. कहि णं भंते ! पंचिंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! उडलोएं तदेक्कदेसभाए १, अहोलोएं तदेक्वदेसभाए २, तिरियलोए अगडेसु तलाएसु नदीसु दहेसु वावीसु पुक्खरिणीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु १० सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु बिलपंतियासु उज्झरेसु निज्झरेसु चिल्ललेसु पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सव्वेसु चेव जलासएसु जलट्ठाणेसु ३, एत्थ णं पंचेंदियाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। [सुत्ताई १६७-१७४. नेरइयठाणाई] १५ १६७. कहि णं भंते ! नेरइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताण ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते! नेरइया परिवसंति ? गोयमा! सट्टाणेणं सत्तसु पुढवीसु। तं जहारयणप्पभाए सक्करप्पभाए वालुयप्पभाए पंकप्पभाए धूमप्पभाए तमप्पभाए तमतमप्पभाए, एत्थ णं णेरइयाणं चउरासीति णिरयावाससतसहस्सा भवंतीति मक्खायं । ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिता णिचंधयारतमसा ववगयगह-चंद-सूर-णक्खत्त-जोइसपहा मेद-वसा-पूय-रुहिर-मंसचिक्खिललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुन्भिगंधा कोऊअगणिवण्णाभा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा गरगा असुभा णरगेसु वेयणाओ, एत्थ णं णेरइयाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स १-२. लोयस्स त° पुर विना ॥ ३. णेरइयावास ध०॥ ४. खुरुप्प ध० ॥ ५. जोइसियपहा पुरसं० मलय० ॥ ६. पूयपडल-रुहिर जे० म० मु०॥ ७. चिक्खल्ल° ध० म० प्र० पुर, एवमग्रेऽपि॥ ८. बीभच्छा इति मलया। नोपलब्धोऽयं पाठः प्रतिषु । वीसा इति पाठभेदो श्रीमलयगिरिभिर्निर्दिष्टोऽस्ति ॥ ९. काऊणअगणि ध०। काऊयअगणि° प्र. पु२ कोओयअगणि मः। एवमग्रेऽपि पंचसु सूत्रेषु ॥ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६९] नेरइयठाणाई। असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। एत्थ णं बहवे णेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो!। ते णं तत्थ णिचं भीता णिचं तत्था णिचं तसिया णिचं उबिग्गा णिचं परममसुहं संबद्धं णरगभयं पञ्चणुभवमाणा विहरति । १६८. कहि णं भंते! रयणप्पभापुढविणेरड्याणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा ५ पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! रयणप्पभापुढविणेरइया परिवसंति १ गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरि एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वजेत्ता मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं रयणप्पभापुढविनेरइयाणं तीसं णिरयावाससतसहस्सा भवंतीति मक्खातं । ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिता णिचंधयारतमसा ववगय- १० गह-चंद-सूर-णक्खत्तजोइसप्पभा मेद-वसा-पूयपडल-रुहिर-मंसचिक्खिल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुभिगंधा काऊअगणिवण्णाभा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा णरगा असुभा णरगेसु वेयणाओ, एत्थ णं रयणप्पभापुढविणेरइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्यातेणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे। एत्थ णं बहवे रयणप्पभापुढ- १५ विनेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो ! । ते णं णिचं भीता णिचं तत्था णिचं तसिया णिचं उबिग्गा णिचं परममसुहं संबद्धं णरगभयं पञ्चणुभवमाणा विहरति । १६९. कहि णं भंते ! सक्करप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते! सक्करप्पभापुढविनेरइया परिवसंति ? गोयमा ! २० सक्करप्पभाए पुढवीए बत्तीसुत्तरजोयणसयसहस्सबाहलाए उवरि एगं जोयणसहस्सं . ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वज्जित्ता मज्झे तीसुत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं संक्करप्पभापुढविणेरइयाणं पणवीसं णिरयावाससतसहस्सा हवंतीति मक्खातं । ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिता णिचंधयारतमसा ववगयगह-चंद-सूर-णक्खत्तजोइसप्पहा मेद-वसा-पूयपडल-रुहिर- २५ मंसचिक्खिल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुन्भिगंधा काऊअगणिवण्णाभा कक्खडफासा दुराहयासा असुभा नरगा असुभा नरगेसु वेयणाओ, एत्थ णं १. तत्थ णं जे० ध० पु२ ॥ २. आसीउत्तर ध० प्र० । आसीदुत्तर प्रदे० ॥ ३. विस्सा ध०॥४. तत्थ णं जे० प्र०म० पुर॥ ५. सकरापुढविम० पु२॥ Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. १७०सक्करप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्धाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेन्जइभागे । तत्थ णं बहवे सक्करप्पभापुढविणेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो ! । ते णं णिच्चं भीता णिचं तत्था णिचं तसिया णिचं उव्विग्गा णिचं परममसुहं संबद्ध नरगभयं पञ्चणुभवमाणा विहरति । .. १७०. कहि णं भंते ! वालुयप्पभापुढविनेरइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! वालुयप्पभाए पुढवीए अट्ठावीसुत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरि एगं जोयणसहस्सं ओगाहेत्ता हेढा वेगं जोयणसहस्सं वज्जेत्ता मज्झे छव्वीसुत्तरे १० जोयणसतसहस्से, एत्थ णं वालुयप्पभापुढविनेरइयाणं पण्णरस णिरयावाससतसहस्सा भवंतीति मक्खातं। ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिता णिचंधयारतमसा ववगयगह-चंद-सूर-नक्खत्तजोइसप्पहा मेद-वसा-पूयपडलरुहिर-मंसचिक्खिल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुन्भिगंधा काऊअगणिवण्णाभा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा नरगा असुभा नरएसु वेदणाओ, एत्थ णं वालुयप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्टाणेणं लोगस्स असंखेजइभागे। तत्थ णं बहवे वालुयप्पभापुढवीनेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो !। ते णं णिचं भीता णिचं तत्था णिचं तसिता णिचं उव्विगा णिचं २० परममसुहं संबद्धं णरगभयं पञ्चणुभवमाणा विहरति । १७१. कहि णं भंते ! पंकप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पन्नत्ता १ गोयमा ! पंकप्पभाए पुढवीए वीसुत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरिं एग जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हिट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वजेत्ता मज्झे अट्ठारसुत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं पंकप्पभापुढविनेरइयाणं दस णिरयावाससतसहस्सा २५ भवंतीति मक्खातं । ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरप्पसंठाण संठिता णिचंधयारतमसा ववगयगह-चंद-सूर-नक्खत्तजोइसपहा मेद-वसा-पूयपडलरुहिर-मंसचिक्खिल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुन्मिगंधा काऊअगणि १. सक्करापुढवि म० ॥ २. असुभाओ णरयवेदणाओ ध० ॥ ३. भडार जे० ॥ ४. बीभत्सा परमध०॥ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७३] नेरइयठाणाई | वण्णाभा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा नरगा असुभा नरगेसु वेयणाओ, एत्थ णं पंकप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्धाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे पंकप्पभापुढविनेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो ! । तेणं निचं भीता निच्चं तत्था निच्चं तसिया निच्चं उब्विग्गा निचं परममसुहं संबद्धं णरगभयं पचणुभवमाणा विहरंति । १७२. कहि णं भंते ! धूमप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! धूमप्पभाए पुढवीए अट्ठारसुत्तरजोयणसयसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हिट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वज्जेत्ता मज्झे १० सोलसुत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं धूमप्पभापुढविनेरइयाणं तिन्नि निरयावाससतसहस्स' भवतीति मक्खातं । ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरण्पसंठाणसंठिता णिचंधयारतमसा ववगयगह -चंद - सूर - नक्खत्तजोइसपहा मेदवसा-पूयपडल-रुहिर-मंसचिक्खिल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुब्भिगंधा काऊअगणिवण्णाभा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा नरगा असुभा णरगेसु १५ वेयणाओ, एत्थ णं धूमप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्धाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्टाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे धूमप्पभापुढविनेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीर लोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समाउसो ! । तेणं णिच्चं भीता णिच्चं तत्था णिचं तसिया णिचं उव्विग्गा २० णिच्चं परममसुहं संबद्धं णरगभयं पच्चणुभवमाणा विहरंति । १७३. कहि णं भंते! तप्पभापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! तप्पभाए पुढवीए सोलसुत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हिट्ठा वि एगं जोयणसहस्सं वज्जेत्ता मज्झे चोदसुत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं तमप्पभापुढविनेरइयाणं एगे पंचूणे परगावाससतसहस्से २५ हवंतीति मक्खातं । ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिता निचंधयारतमसा ववगयगह - चंद-सूर - नक्खत्तजो इसप्पहा मेद - वसा - पूयपडल १. तमापुढवि ध० म० प्र० पु२ ॥ २. तमाए पुढे ध० म० पु२ प्र० ॥ ३. वेगं ध० म० प्र० पु२ ॥ ५३ Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५४ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. १७४रुहिर-मंसचिक्खिललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुब्भिगंधा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा णरगा असुभा नरगेसु वेदणाओ, एत्थ णं तमप्पभापुढविनेरइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे तमप्पभापुढविणेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासैणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो !। ते णं णिचं भीता णिचं तत्था णिचं तसिया णिचं उबिग्गा णिचं परममसुहं संबद्धं नरगभयं पञ्चणुभवमाणा विहरंति। १७४. कहि णं भंते ! तमतमापुढविनेरइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा १० पण्णत्ता ? गोयमा ! तमतमाए पुढवीए अट्ठोत्तरजोयणसतसहस्सबाहलाए उवरिं अद्धतेवण्णं जोयणसहस्साइं ओगाहित्ता हिट्ठा वि अद्धतेवण्णं जोयणसहस्साई वजेत्ता मज्झे तिसु जोयणसहस्सेसु, एत्थ णं तमतमापुढविनेरइयाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं पंचदिसिं पंच अणुत्तरा महइमहालया महाणिरया पण्णत्ता, तं जहा-काले १ महाकाले २ रोरुए ३ महारोरुए ४ अपइट्ठाणे ५। ते णं णरगा अंतो वट्टा बाहिं १५ चउरंसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिता निचंधयारतमसा ववगयगह-चंद-सूर-नक्खत्त जोइसपहा मेद-वसा-पूयपडल-रुहिर-मंसचिक्खल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुन्भिगंधा कक्खडफासा दुरहियासा असुभा नरगा असुभा नरगेसु वेयणाओ, एत्थ णं तमतमापुढविनेरइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, सहाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे । तत्थ णं बहवे तमतमापुढविनेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणया परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो!। ते णं णिचं भीता णिचं तत्था णिचं तसिया णिचं उव्विग्गा णिचं परममसुहं संबद्धं णरगभयं पञ्चणुभवमाणा विहरति । आसीतं १ बत्तीसं २ अट्ठावीसं च होइ ३ वीसं च ४ । अट्ठारस ५ सोलसगं ६ अठ्ठत्तरमेव ७ हिट्ठिमया ॥१३३॥ अँडहुत्तरं च १ तीसं २ छव्वीसं चेव सतसहस्सं तु ३। अट्ठारस ४ सोलसगं ५ चोइसमहियं तु छट्ठीए ६ ॥१३४॥ २० १. तमापु पु२॥ २. सणा पर जे०॥ ३. अटूत्तरं पु२॥ ४. च ध० ॥ Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७७] नेरइय-पंचिंदियतिरिक्ख-मणुस्सठाणाई। अद्धतिवण्णसहस्सा उवरिमऽहे वज्जिऊण तो भणियं । मज्झे उ तिसु सहस्सेसु होति नरगा तमतमाए ७॥१३५॥ तीसा य १ पण्णवीसा २ पण्णरस ३ दसेव सयसहस्साइं४। तिण्णि य ५ पंचूणेगं ६ पंचेव अणुत्तरा नरगा ७॥१३६॥ [सुत्तं १७५. पंचिंदियतिरिक्खजोणियठाणाई] १७५. कहि णं भंते ! पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! उडुलोए तदेक्कदेसभाए १, अहोलोए तदेक्कदेसभाए २, तिरियलोए अगडेसु तलाएसु नदीसु दहेसु वावीसु पुक्खरिणीसु दीहियासु गुंजालियासु सरेसु सरपंतियासु सरसरपंतियासु बिलेसु बिलपतियासु उज्झरेसु निज्झरेसु चिल्ललेसु पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सव्वेसु चेव जलासएसु १० जलढाणेसु ३, एत्थ णं पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। उववाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोगस्स असंखेजइभागे। [सुत्तं १७६. मणुस्सठाणाई] १७६. कहि णं भंते ! मणुस्साणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? १५ गोयमा ! अंतोमणुस्सखेत्ते पणतालीसाए जोयणसतसहस्सेसु अड्डाइजेसु दीवसमुद्देसु पण्णरससु कम्मभूमीसु तीसाए अकम्मभूमीसु छप्पण्णाएं अंतरदीवेसु, एत्थ णं मणुस्साणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएणं सबलोए, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे । [सुत्ताई १७७-८७. भवणवासिदेवठाणाई] २० १७७. कहि णं भंते ! भवणवासीणं देवाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! भवणवासी देवा परिवसंति १ गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वजेत्ता मज्झिमअट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं भवणवासीणं देवाणं सत्त भवणकोडीओ बावत्तरं च भवणावाससतसहस्सा भवंतीति २५ मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा अंतो समचउरंसा अहे पुक्खरकण्णि १. मझे तिसहस्सेसुं होंति उ नरगा म०प्र० ॥ २. आसी ध० ॥ ३. मज्झिम अट्ट जे० ॥ Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. १७७यासंठाणसंठिता उक्किण्णंतरविउलगंभीरखात-परिहा पागार-ऽट्टालय-कवाड-तोरणपडिदुवारदेसभागा जंत-सयग्धि-मुसल-मुसंढिपरियरिया अउज्झा सदाता सदागुत्ता अडयालकोट्टगरइया अडयालकयवणमाला खेमा सिवा किंकरामरदंडोवरक्खिया लाउल्लोइयमहिया गोसीस-सरसरत्तचंदणदद्दरदिण्णपंचंगुलितला उवचियचंदणकलसा चंदणघडसुकततोरणपडिदुवारदेसभागा आसत्तोसत्तविउलवट्टवग्धारियमलदामकलावा पंचवण्णसरससुरहिमुक्कपुप्फपुंजोवयारकलिया [ग्रन्थाग्रम् १०००] कालागरु-पवरकुंदुरुक्क-तुरुक्कधूवमघमघेतगंधुद्धयाभिरामा सुगंधवरगंधगंधिया गंधवट्टिभूता अच्छरगणसंघसविगिण्णा दिव्बतुडितसद्दसंपणदिता सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लॅण्हा घट्ठा मट्ठा णीरया णिम्मला निप्पंका निकंकडच्छाया संप्पहा संस्सिरिया समरिया सउज्जोया पासातीता देरेसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा, एत्थ णं भवणवासीणं देवाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोगस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएणं लोगस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे। तत्थ णं बहवे भवणवासी देवा परिवसति । तं जहा असुरा १ नाग २ सुवाणा ३ विज्जू ४ अग्गी य ५ दीव ६ उदही य ७। दिसि ८ पवण ९ थणिय १० नामा दसहा एए भवणवासी ॥१३७॥ चूडामणिमउडरयण१-भूसणणागफडर-गरुल३-वइर४-पुण्णकलसविउप्फेस५-सीह६-हयवर७-गयअंक८-मगर९-वद्धमाण१०निज्जुत्तचित्तचिंधगता सुरूवा महिड्डीया महज्जुतीया महायसा महब्बला महाणुभांगा महासोक्खा हारविराइयवच्छा कडग-तुडियथंभियभुया अंगद-कुंडल-मट्ठगईंतलकण्णपीढधारी विचित्तहत्थाभरणा २० विचित्तमाला-मउलीमउडा कलाणगपवरवत्थपरिहिया कलाणगपवरमल्लाणुलेवणधरा भाँसुरबोंदी पलंबवणमालधरा दिव्वेणं वण्णेणं दिव्वेणं गंधेणं दिव्वेणं फासेणं १. उक्किण्णंतरगंभीर इति हरिभद्रटीकायां पाठः ॥ २. °फलिहा इति मलयटीका ॥३. परियारिया जे०। परिवारिया इति पुरसं० मलयटीकायां च ॥ ४. जदा ध० ॥ ५. महल ध०॥ ६. सुगंधिवर ध० ॥ ७. संघसंधिगिद्धा दिव्व जे० । संघविगिण्णा इति पाठानुसारेण मलयटीका ॥ ८. लिट्ठा(लट्ठा) जे० ॥ ९. सप्पहा सस्सिरिया समिरिया सउज्जोता पासादीया दंसणिज्जा ध० म०प्र०॥ १०. सस्सिरिया इत्येतत् पदं पु२ प्रतौ नास्ति, नापि मलयटीकायां व्याख्यातम् ॥ ११. समरीईया पु२, एवमन्यत्रापि ॥ १२. दरिस पुर, एवमन्यत्रापि ॥ १३. भूसणणिउत्तणाग' इति मलयटीकायाम् ॥ १४. °सीह६-मगर७-गयंक८-अस्सवर९-वद्धमाण जे० म०॥ १५. भावा ध०॥ १६. महेसक्खा इति मलयटीकायाम् , महासोक्खा महासक्खा इति पाठभेदद्वयनिर्देशोऽपि तत्र॥ १७. गंडकण्णपीठधारी एतत्पाठानुसारिणी मलयटीका ॥१८. भासर ध०॥ Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७८ ] भवणवासिदेवठाणाई । दिव्वेणं संघयणेणं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इड्डीए दिव्वाए जुतीए दिव्वाए पभाए दिव्वाए छाया दिव्वा अच्चीए दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेसाए दसदिसाओ उज्जोवेमाणा पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं भवणावाससयसहस्साणं साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं साणं साणं तीयत्तीसगाणं साणं साणं लोगपालाणं साणं साणं अग्गमहिसीणं साणं साणं परिसाणं साणं साणं अणियाणं साणं साणं अणियाहिवतीणं साणं साणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं भवणवासीणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्तं भट्टित्तं मैहयरगत्तं आणाईसरसेणावच्चं कारेमाणा पालेमाणा महताऽहतनट्ट - गीत-वाइततंती - तल-ताल-तुडिय- घणमुयंगपडुप्पवाइयरवेण दिव्वाइं भोग भोगाई भुंजमाणा विहरंति । १७८. [१] कहि णं भंते! असुरकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं १० ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! असुरकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रतणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हेवा वेगं जोयणसहस्सं वज्जेत्ता मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं असुरकुमाराणं देवाणं चोवकिं भवणावाससतसहस्सा हवंतीति मक्खायं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा अहे पुक्खरकण्णियासंठाणसंठिता १५ उक्कण्णंतरविउल-गंभीरखाय - परिहा पागार-ऽट्टालय-कवाड-तोरण- पडिदुवारदेसभागा जंतसयग्धि- मुसल - मुसुंढिपरियरिया अओज्झा सदाजया सदागुत्ता अडयालकोट्ठगरइया अडयालकयवणमाला खेमा सिवा किंकरामरदंडोवरक्खियालाउलोइयमहिया गोसीस - सरसरत्तचंदणदद्दरदिण्णपंचंगुलितला उवचितचंदणकलसा चंदणघडसुकयतोरणपडिदुवारदेसभागा आसत्तोसत्तविउलवट्टवग्घारिय- २० मल्लदामकलावा पंचवण्णसरससुरभिमुक्कपुप्फपुंजोवयारकलिया कालागरु-पवरकुंदुरुक्क-तुरुधूवमधमर्धेतगंधुद्ध्याभिरामा सुगंधवरगंधगंधिया गंधवट्टिभूता अच्छरगणसंघसंविगिण्णा दिव्वतुडितसद्दसंपणदिया सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घडा मट्ठा णीया निम्मला निप्पंका णिक्कंकडच्छाया सप्पभ समरीया सउज्जोया पासाईया दरसणिज्जा अभिरुवा पडिरूवा, एत्थ णं असुरकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्ज - २५ ताणं ठाणा पण्णत्ता । उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएणं लोयस्स १. तावन्त्तीसगाणं ध० पु२ । तायत्तीसाणं म० प्र० ॥ २. मयहर ध० विना, नवरं पु२ प्रतौ महत्तरगत्तं इति पाठः ॥ ३. 'य- फलिहा ध० म० ॥ ४. 'कधूवडज्झतमघ' जे० । 'कडज्ांतधूम म० ॥ ५. गंधा' जे० म० प्र० पु२ ॥ ६. भा सस्सिरीया समरीइया सउ° पु२ ॥ ५७ Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. १७८असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेजइभागे। तत्थ णं बहवे असुरकुमारा देवा परिवसंति काला लोहियक्ख-बिंबोट्ठा धवलपुप्फदंता असियकेसा वामेयकुंडलधरा अद्दचंदणाणुलित्तगत्ता, ईसीसिलिंधपुप्फपगासाइं असंकिलिट्ठाई सुहुमाइं वत्थाई पवर परिहिया, वयं च पढमं समइकंता, बिइयं च असंपत्ता, भद्दे जोव्वणे वट्टमाणा, तलभंगय-तुडित-पवरभूसण-निम्मलमणि-रयणमंडितभुया दसमुद्दामंडियग्गहत्था चूडामणिचित्तचिंधगता सुरूवा महिड्रिया महजुइया महायसा महब्बला महाणुभांगा महासोक्खा हारविराइयवच्छा कडय-तुडियथंभियभुया अंगय-कुंडलमट्टगंडयलकण्णपीढधारी विचित्तहत्थाभरणा विचित्तमाला-मउली कलांणगपवरवत्थ परिहिया कल्लाणगपवरमल्लाणुलेवणधरा भासुरबोंदी पलंबवणमालधरा दिव्वेणं १० वण्णेणं दिव्वेणं गंधेणं दिव्वेणं फासेणं दिव्वेणं संघयणेणं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इड्डीए दिव्वाए जुईए दिवाए पभाए दिव्वाए छायाए दिव्वाए अच्चीए दिवेणं तेएणं दिव्वाए लेसाए दस दिसाओ उजोवेमाणा पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं भवणावाससतसहस्साणं साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं साणं साणं तावत्तीसाणं साणं साणं लोगपालाणं साणं साणं अग्गमहिसीणं साणं साणं परिसाणं १५ साणं साणं अणियाणं साणं साणं अणियाधिवतीणं साणं साणं आयरक्खदेव साहस्सीणं अण्णेसिं च बहणं भवणवासीणं देवाण य देवीण य आहेवचं पोरेवचं सॉमिचं भट्टित्तं महत्तरगत्तं आणाईसरसेणावचं कारेमाणा पालेमाणा महताऽहतणट्टगीत-वाइयतंती-तल-ताल-तुडिय-वणमुइंगपडुप्पवाइयरवेणं दिव्वाइं भोगभोगाई भुंजमाणा विहरंति। [२] चमर-बलिणो यँऽत्थ दुवे असुरकुमारिंदा असुरकुमाररायाणो परिवसंति काला महानीलसरिसा णीलगुलिय-गवल-अयसिकुसुमप्पगासा वियसियसयवत्तणिम्मलइसीसित-रत्त-तंबणयणा गरुलाययउज्जुतुंगणासा ओयवियसिलप्पवालबिंबफलसन्निभाहरोहा पंडरससिसगलविमल-निम्मलदहिघण-संख-गोखीर-कुंद दगरय-मुणालियाधवलदंतसेढी हुयवहणिद्धंतधोयतत्ततवणिजरत्ततल-तालु-जीहा २५ अंजण-घेणकसिणरुयगरमणिज्जणिद्धकेसा वामेयकुंडलधरा अद्दचंदणाणुलित्तगत्ता, ईसीसिलिंधपुप्फपगासाइं असंकिलिट्ठाइं सुहुमाइं वत्थाई पवर परिहया, वयं च पढमं १. वामे एगकुंडल° जे० ॥ २. °त-वरभूसग एतदनुसारिणी मलयव्याख्या ॥ ३. मणिविचित्त जे. पु२ ॥ ४. भावा जे०॥ ५. सामित्तं पु२ ॥ ६. मयहरगत्तं ध०॥ ७. इत्थ म. प्र. पुर। य तत्य ध० ॥ ८. 'लाइय जे० ॥ ९. घणमसिण पुर विना॥ . Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७९] भवणवासिदेवठाणा । समइक्कंता, बिज्ञेयं तु असंपत्ता, भद्दे जोव्वणे वट्टमाणा, तलभंगय-तुडित-पवरभूसणनिम्मलमणि-रयणमंडितभुया दसमुद्दामंडितग्गहत्था चूडामणिचित्तचिंधगता सुरूवा महिड्डीया महजुईया महायसा महाबला महाणुभागा महासोक्खा हारविराइयवच्छा कडय-तुडितथंभियभुया अंगद - कुंडल - मट्टगंडतलकण्णपीढधारी विचित्तहत्थाभरणाविचित्तमाला-मउली कल्लाणगपवरवत्थपरिहिया कल्लाणगपवरमल्लाणुलेवणा भासरबोंदी पलंबवणमालधरा दिव्वेणं वण्णेणं दिव्वेणं गंधेणं दिव्वेणं फासेणं दिव्त्रेणं संघयणेणं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इड्डीए दिव्वाए जुतीए दिव्वाए भासाए दिव्वाए छाया दिव्ory पहा दिव्वाए अचीए दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेसाए दस दिसाओ उज्जोवेमाणा पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं भवणावाससतसहस्साणं साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं साणं साणं तावत्तीसाणं साणं साणं लोगपालाणं १० साणं साणं अग्गमहिसीणं साणं साणं परिसाणं साणं साणं अणियाणं साणं साणं अणियाधिवतीणं साणं साणं आतरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं भवणवासीणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवचं सामित्तं भट्टित्तं मैहयरगत्तं आणाईसरसेणावच्चं कारेमाणा पालेमाणा महताऽहतनट्ट-गीत-वाइततंती-तल-तालतुडित-घणमुइंगपडुप्पवाइतरवेणं दिव्वाई भोगभोगाई भुंजमाणा विहरंति । १५ १७९. [१] कहि णं भंते ! दाहिणिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! दाहिणिल्ला असुरकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वतस्स दाहिणेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वज्जित्ता मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं दाहिणिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं चोत्तीसं भवणावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा, सो चैव वण्णओ (सु. १७८ [१]) जाव पडिरूवा । एत्थ णं दाहिणिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे दाहिणिला असुरकुमारा देवा य देवीओ य परिवसंति । काला लोहियक्खा २५ तहेव (सु. १७८ [१] ) जाव भुंजमाणा विहरंति । एतेसि णं तहेव तायत्तीसगलोगपाला भवंति । एवं सव्वत्थ भणितव्वं भवणवासीणं । १. समयक्कंता जे० ॥ २. बीयं च असं ध० पु २ ॥ ३. मणिविचित्त' जे० ॥ ४. भवणवा' जे० २ ॥ ५. मयहरगत्तं घ० । महत्तरगतं पु२ ॥ ६. जाणितव्वं ध० ॥ ५९ २० Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६० ما पण्णवणासुते बिहए ठाणपए [सु. १८० - [२] चमरे अत्थ असुरकुमारिंदे असुरकुमारराया परिवसति काले महानीलसरिसे जाव (सु. १७७ [१] ) पभासेमाणे । से णं तत्थ चोत्तीसाए भवणावाससतसहस्साणं चउसट्ठीए सामाणियसाहस्सीणं तावत्तीसाए तावत्तीसाणं चउन्हं लोगपालाणं पंचण्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिन्हं परिसाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं अणियाधिवतीणं चउण्ह य चउसट्ठीणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं दाहिणिल्लाणं देवाणं देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं जाव (सु. १७८[२]) विहरति । १८०. [१] कहि णं भंते ! उत्तरिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताsपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! उत्तरिल्ला असुरकुमारा देवा परिवसंति ? १० गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए [ग्रन्थाग्रम् ११०० ] असीउत्तरजोयणसयसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहेत्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वज्जेत्ता मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं उत्तरिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं तीसं भवणावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा, सेसं जहा १५ दाहिणिल्लाणं (सु. १७९[१]) जाव विहरंति । [२] बली यत्थ वइरोयणिंदे वइरोयणराया परिवसति काले महानीलसरिसे जाव (सु. १७७[२]) पभासेमाणे । से णं तत्थ तीसाए भवणावाससयसहस्साणं सट्टीए सामाणियसाहस्सीणं तावत्तीसाए तावत्तीसगाणं चउन्हं लोगपालाणं पंचन्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिन्हं परिसाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं २० अणियाधिवतीणं चउण्ह य सट्टीणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं उत्तरिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं कुव्वमाणे विहरति । १८१. [१] कहि णं भंते! णागकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! णागकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असी उत्तरजोयणसयसहस्सबाहल्लाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहित्ता २५ हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वज्जिऊण मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसयसहस्से, एत्थ णं णागकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं चुलसीइ भवणावाससयसहस्सा हवंतीति मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा जाव (सु. १७७[१]) पडिरूवा । तत्थ णं णागकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८३] भवणवासिदेवठाणाई। पण्णत्ता। तिसु वि लोगस्स असंखेजइभागे। तत्थणं बहवे णागकुमारा देवा परिवसंति महिडीया महाजुतीया, सेसं जहा ओहियाणं (सु. १७७[१]) जाव विहरंति। [२] धरण-भूयाणंदा एत्थ दुवे णागकुमारिंदा णागकुमाररायाणो परिवसंति महिड्डीया, सेसं जहा ओहियाणं जाव (सु. १७७[२]) विहरति । १८२. [१] कहि णं भंते ! दाहिणिलाणं णागकुमाराणं देवाणं पजत्ता- ५ उपजत्ताणं ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते! दाहिणिला णागकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसयसहस्सबाहलाए उवरिं एगं जोयणसहस्सं ओगाहेत्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वजेत्ता मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसयसहस्से, एत्थ णं दाहिणिलाणं णागकुमाराणं देवाणं चोयालीसं भवणावाससयसहस्सा भवंतीति मक्खातं । तेणं १० भवणा बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा जाव पडिरूवा । एत्थ णं दाहिणिलाणं णागकुमाराणं देवाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे। एत्थ णं बहवे दाहिणिल्ला नागकुमारा देवा परिवसंति महिडीया जाव (सु. १७७[१]) विहरंति। [२] धरणे येऽत्थ णागकुमारिंदे णागकुमारराया परिवसति महिडीए जाव १५ (सु. १७७[२]) पभासेमाणे । से णं तत्थ चोयालीसाए भवणावाससयसहस्साणं छण्हं सामाणियसाहस्सीणं तावत्तीसाए तावत्तीसगाणं चउण्हं लोगपालाणं पंचण्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिण्हं परिसाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्डं अणियाधिवतीणं चउब्बीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं दाहिणिलाणं नागकुमाराणं देवाण य देवीण य आहेवचं पोरेवचं कुव्वमाणे विहरति । १८३. [१] कहि णं भंते ! उत्तरिल्लाणं णागकुमाराणं देवाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते ! उत्तरिल्ला णागकुमारा देवा परिवसंति? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वतस्स उत्तरेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसतसहस्सबाहल्लाए उवरि एगं जोयणसहस्सं ओगाहेत्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वजेत्ता मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं उत्तरिल्लाणं २५ णागकुमाराणं देवाणं चत्तालीसं भवणावाससतसहस्सा भवंतीति मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा सेसं जहा दाहिणिलाणं (सु. १८२[१) जाव विहरति । १. कुमारदेवाणं ध० पु१ पु२ पु३ विना ॥ २. एत्थ ध० म० प्र० । अत्य पु२ ॥ ३. छण्हं म० पु२॥ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६२ १८४. [१] कहि णं भंते! सुवण्णकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ५ ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! सुवण्णकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए जाव एत्थ णं सुवण्णकुमाराणं देवाणं बावत्तरिं भवणावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा जाव पडिवा । तत्थ णं सुवण्णकुमाराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे सुवण्णकुमारा देवा परिवसंति महिड्डिया, सेसं जहा ओहियाणं (सु. १७७[१] ) जाव विहरंति । [२] वेणुदेव-वेणुदाली यत्थ दुवे सुवण्णकुमारिंदा सुवण्णकुमाररायाणो परिवसंति महडीया जाव (सु. १७७ [२] ) विहति । १० पण्णवणासुते बिए ठाणपए [ सु. १८४ [२] भूयाणंदे यत्थ णागकुमारिंदे नागकुमारराया परिवसति महिडीए जाव (सु. १७७[२]) पभासेमाणे । से णं तत्थ चत्तालीसाए भवणावाससतसहस्साणं आहेवच्चं जाव (सु. १७७ [२] ) विहरति । १८५. [१] कहि णं भंते ! दाहिणिल्लाणं सुवण्णकुमाराणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! दाहिणिला सुवण्णकुमारा देवा १५ परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे जाव मज्झे अट्ठहत्तरे जोयणसतसहस्से, एत्थ णं दाहिणिल्लाणं सुवण्णकुमाराणं अट्ठत्तीसं भवणावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं भवणा बाहिं वट्टा जाव पडिरूवा । एत्थ णं दाहिणिल्लाणं सुवण्णकुमाराणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । एत्थ णं बहवे सुवण्णकुमारा देवा परिवसंति । २० [२] वेणुदेवे यत्थ सुवण्णिदे सुवण्णकुमारराया परिवसइ । सेसं जहा नागकुमाराणं (सु. १८२[२])। १८६. [१] कहि णं भंते ! उत्तरिल्लाणं सुवण्णकुमाराणं देवाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! उत्तरिल्ला सुवण्णकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए जाव एत्थ णं उत्तरिल्लाणं २५ सुवण्णकुमाराणं चोत्तीसं भवणावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं भवणा जाव एत्थ णं बहवे उत्तरिल्ला सुवण्णकुमारा देवा परिवसंति महिड्डिया जाव (सु. १७७ [१] ) विहरति । [२] वेणुदाली यत्थ सुवण्णकुमारिंदे सुवण्णकुमारराया परिवसति महिड्डीए, सेसं जहा णागकुमाराणं (सु. १८३ [२] ) । Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८७ ] भवणवासिदेवठाणाई । १८७ एवं जहा सुवण्णकुमाराणं वत्तव्वया भणिता तहा सेसाण वि चोद्दसहं इंदाणं भाणितव्वा । नवरं भवणनाणत्तं इंदणाणत्तं वण्णणाणत्तं परिहाण - णाणत्तं च इमाहिं गाहाहिं अणुगंतव्वं चोट्ठि असुराणं १ चुलसीती चेव होंति णागाणं २ | बावत्तरिं सुवण्णे ३ वाउकुमाराण छण्णउई ४ ॥ १३८ ॥ दीव - दिसा - उदहीणं विज्जुकुमारिंद - थणिय - मग्गीणं । छहं पि जुवलयाणं छावत्तरि मो सतसहस्सा १० ॥ १३९ ॥ चोत्तीसा १ चोयाला २ अट्ठत्तीसं च सयसहस्साइं ३ | पण्णा ४ चत्तालीसा ५-१० दाहिणओ होंति भवणारं ॥ १४० ॥ तीसा १ चत्तालीसा २ चोत्तीसं चैव सयसहस्साई ३ छायाला ४ छत्तीसा ५-१० उत्तरओ होंति भवणाई ॥ १४१ ॥ चउसट्ठी १ सट्ठी २ खलु छ च्च सहस्सा ३- १० उ असुरवज्जाणं । सामाणिया उ एए, चउग्गुणा आयरक्खा उ ॥ १४२ ॥ चमरे १ धरणे २ तह वेणुदेव ३ हरिकंत ४ अग्गिसीहे य ५ । पुण्णे ६ जलकंते या ७ अमिय ८ विलंबे य ९ घोसे य १० ॥ १४३ ॥ १५ १ भूयाणंदे २ वेणुदालि ३ हरिस्सहे ४ अग्गिमाणव ५ वसिट्ठे ६ | जलप ७ अमियवाहण ८ पभंजणे या ९ महाघोसे १० || १४४ ॥ उत्तरिल्लाणं जाव विहरति । काला असुरकुमारा, णागा उदही य पंडरा दो वि । वरणगणिहसगोरा होंति सुवण्णा दिसा थणिया ॥ १४५ ॥ उत्तत्तकणगवन्ना विज्जू अग्गी य होंति दीवा य । सामापियंगुवण्णा वाउकुमारा मुणेयव्वा ॥ १४६ ॥ असुरेस होंति रत्ता, सिलिंधपुष्पष्पभा य नागुदही । आसासगवसणधरा होंति सुवण्णा दिसा थणिया ॥ १४७ ॥ णीला रागवसणा विज्जू अग्गी य होंति दीवा य । संझाणुरागवसणा वाउकुमारा मुणेयव्वा ॥ १४८ ॥ १. कणगतवियगोरा ध० ॥ m १० :. २५ Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oraणासुते बिइठाणपए [ सुताई १८८ - १९४. वाणमंतरदेवठाणाई ] १८८. कहि णं भंते! वाणमंतराणं देवाणं पज्जत्ताsपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! वाणमंतरा देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए रयणामयस्स कंडस्स जोयणसहस्सबाहल्लस्स उवरिं एगं जोयणसतं ५ ओगाहित्ता हेट्ठा वि एगं जोयणसतं वज्जेत्ता मज्झे अट्ठसु जोयणसएसु, एत्थ णं वाणमंतराणं देवाणं तिरियमसंखेज्जा भोमेज्जणगरावाससतसहस्सा भवतीति मक्खतं । ते णं भोमेज्जा णगरा बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा अहे पुक्खरकण्णियासंठाणसंठिता उक्किण्णंतरविलगंभीरखाय - परिहा पागार - ऽट्टालय-कवाडतोरण- पडिदुवारदेसभागा जंत-सयग्धि- मुसल - मुसुंढिपेरियरिया अओज्झा सदाजता १० सदागुत्ता अडयालकोट्ठगरइया अडयालकयवणमाला खेमा सिवा किंकरामरदंडोवरक्खिया लाउलोइयमहिया गोसीस - सरसरत्तचंदणैदद्दरदिन्नपंचंगुलितला उवचितचंदणकलसा चंदणघडसुकयतोरणपडिदुवारदेसभागा आसत्तोसत्तविउलवट्टवग्घारियमल्लदामकलावा पंचवण्णसरससुरभिमुक्कपुप्फपुंजोवयारकलिया कालागरु-पवरकुंदुरुक्क तुरुक्क धूवमघमघेंतगंधुद्धयाभिरामा सुगंधर्वैरगंधगंधिया गंधवट्टिभूता १५ अच्छरगणसंघसंविकिण्णा दिव्वतुडितसद्दसंपणदिता पडागमालाउलाभिरामा सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घड्डा मट्ठा नीरया निम्मला निप्पंका णिक्कंकडच्छाया सप्पभा सैमरीया सउज्जोता पासातीता दरसणिज्जा अभिरुवा पडिरूवा, एत्थ णं वाणमंतराणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसुवि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे वाणमंतरा देवा परिवसंति । तं जहा२० पिसाया १ भूया २ जक्खा ३ रक्खसा ४ किन्नरा ५ किंपुरिसा ६ भुयगवइणो य महाकाया ७ गंधव्वगणा य निउणगंधव्वगीतरइणो ८ अणवण्णिय १पणवण्णिय २ - इसिवाइय ३ -भूयवाइय४ - कंदित५ - महाकंदिया य ६ कुहंड७–“यगदेवा ८ चंचलचलचवलचित्तकीलण - दवप्पिया गहिरहसिय-गीय - णचणरई वणमालामेल-उल-कुंडल-सच्छंद विउव्वियाभरणचारुभूसणधरा सव्वोउयसुरभिकुसुमसुरइ २५ यपलंबसोहंतकंतवियंसंतचित्तवणमालरइयवच्छा कामकामा कामरूवदेहधारी १. खात- फलिहा ध० ॥ २. परियारिया जे० विना । परिवारिया मु० ॥ ३. चंदणदिन' म० प्र० ॥ ४. वरगंधिया म० विना ॥ ५. सस्सिरीया म० प्र० पु२ ॥ ६. पवग' जे० ॥ ७. यपियगीय ध० ॥ ८. सच्छहविउ जे० ॥ ९. 'विहसंत' जे० मु०पु२ ॥ मलयटीकायाम्, कामकामा इति पाठभेदस्तत्र । कामकमा जे० ध० ॥ १०. कामगमा ६४ [ सु. १८८ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८९] वाणमंतरदेवठाणाई। णाणाविहवण्णरागवरवंत्थचित्तचिल्ल[ल]गणियंसणा विविहदेसिणेवच्छगहियवेसा पमुइयकंदप्प-कलह-केलि-कोलाहलप्पिया हास-बोलबहुला असि-मोग्गर-सत्ति-कोंतहत्था अणेगमणि-रयणविविहणिजुत्तविचित्तचिंधगया सुरूवा महिडीया महज्जुतीया महायसा महाबला महाणुभांगा महासोक्खा हारविराइयवच्छा कडय-तुडितथंभियभुया अंगय-कुंडल-मट्टगंडयलकन्नपीढधारी विचित्तहत्थाभरणा विचित्तमाला-मउली ५ कल्लाणगपवरवत्थपरिहिया कल्लाणगपवरमल्लाणुलेवणधरा भासुरबोंदी पैलंबवणमालधरा दिव्वेणं वण्णेणं दिव्वेणं गंधेणं दिव्वेणं फासेणं दिव्वेणं संघयणेणं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इडीए दिव्वाए जुतीए दिव्वाए पभाए दिव्वाए छायाए दिव्वाए अच्चीए दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेस्साए दस दिसाओ उज्जोवेमाणा पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं भोमेजगणगरावाससतसहस्साणं साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं १० साणं साणं अग्गमहिसीणं साणं साणं परिसाणं साणं साणं अणियाणं साणं साणं अणियाधिवतीणं साणं साणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं वाणमंतराणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवचं सामित्तं भट्टित्तं महयरगत्तं आणाईसरसेणावचं कारेमाणा पालेमाणा महयाऽहतणट्ट-गीय-वाइयतंती-तल-ताल-तुडियघणमुइंगपडुप्पवाइयरवेणं दिव्वइं भोगभोगाई भुंजमाणा विहरति । १८९. [१] कहि णं भंते ! पिसायाणं देवाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! पिसाया देवा परिवसंति ? गोयमा! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए रयणामयस्स कंडस्स जोयणसहस्सबाहल्लस्स उवरिं एगं जोयणसतं ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसतं वजेत्ता मज्झे अट्ठसु जोयणसएसु, एत्थ णं पिसायाणं देवाणं तिरियमसंखेजा भोमेजणगरावाससतसहस्सा भवंतीति मक्खातं । ते णं भोमेजणगरा २० बाहिं वट्टा जहा ओहिओ भवणवण्णओ (सु. १७७) तहा भाणितव्यो जाव पडिरूवा । एत्थ णं पिसायाणं देवाणं पजत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। तिसु वि लोगस्स असंखेन्जइभागे। तत्थ णं बहवे पिसाया देवा परिवसंति महिडिया जहा ओहिया जाव (सु. १८८) विहरंति । १. °वत्थललंतचित्तरूवगणियं पुर मु० विनाऽन्यत्र, नवरं ध० प्रतौ चित्तदेवालयणियं° इति पाठभेदो वर्तते ॥ २. °सत्तिमोत्थहत्था जे० ॥ ३. °त्तचित्त ध० मु० विना ॥ ४. भावा म० ॥ ५ संगय म०प्र० मु० ॥ ६. °त्तवत्था जे० ध०॥ ७. पलंबमाणवण जे० ॥ ८. साणं असंखेजभोमे मु० ॥ ९. मयहर जे० । महत्तरगत्तं पुर॥ १०. भोमेजा ण ध० ॥ ११. वण्णभो भणितो तहा ध०॥ Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६६ १९०. [१] कहि णं भंते! दाहिणिल्लाणं पिसायाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! दाहिणिल्ला पिसाया देवा परिवसंति ? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए रयणामयस्स कंडस्स जोयणसहस्सबाहलस्स उवरिं एवं जोयणसतं ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसतं वज्जेत्ता मज्झे अट्ठसु जोयणसएस, एत्थ णं दाहिणिल्लाणं पिसायाणं देवाणं तिरियमसंखेज्जा भोमेज्जनगरावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं भोमेज्जणगरा बाहिं वट्टा जहा ओहिओ भवणवण्णओ (सु. १७७) तँहा भाणियव्वो जाव १० पडिरूवा । एत्थ णं दाहिणिल्लाणं पिसायाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे दाहिणिल्ला पिसाया देवा परिवसंति महिड्डिया जहा ओहिया जाव (सु. १८८) विहरंति । [२] काले यँऽत्थ पिसायइंदे पिसायराया परिवसति महिड्डीए (सु. १८८) जाव पभासेमाणे । से णं तत्थ तिरियमसंखेज्जाणं भोमेज्जगनगरावाससतसहस्साणं चउण्हं १५ सामाणियसाहस्सीणं चउण्हमग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिन्हं परिसाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं अणियाधिवतीणं सोलसण्हं आतरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं दाहिणिल्लाणं वाणमंतराणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं (सु. १८८) जाव विहरति । ५ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [ सु. १९०[२] काल-महाकाला यत्थ दुवे पिसीयइंदा पिसायरायाणो परिवसंति महिड्डिया महज्जुइया जाव (सु. १८८) विहरति । २० १९१. [१] उत्तरिल्लाणं पुच्छा । गोयमा ! जहेव दाहिणिल्लाणं वत्तव्या (सु. १९० [१] ) तहेव उत्तरिल्लाणं पि । नवरं मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरेणं । [२] महाकाले यत्थ पिसायइंदे पिसायराया परिवसति जाव १९० [२]) विहरति १९२. एवं जहा पिसायाणं (सु. १८९ - १९० ) तहा भूयाणं पि जाव गंधव्वाणं । वरं इंदेसु णाणत्तं भाणियव्वं इमेण विहिणा-भूयाणं सुरूवपडिरूवा, जक्खाणं पुण्णभद्द - माणिभद्दा, रक्खसाणं भीम-महाभीमा, किण्णराणं २५ किण्णर-किंपुरिसा, किंपुरिसाणं सप्पुरिस - महापुरिसा, महोरगाणं अइकाय -महाकाया, गंधव्वाणं गीतरती - गीतजसे जाव (सु. १८८) विहरति । १. पिसायंदा म० प्र० ॥ जे० ध० प्र० मु० पु२ ॥ २. देवानं ठाणा जे० ध० म० मु० ॥ ३. ते णं भवणा जहा ४ तहेव भा° ध० म० पु२ ॥ ५ एत्थ प्र० मु० । इत्थ पु२ ॥ Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९५] जोइसियदेवठाणाई। काले य महाकाले १ सुरूव पडिरूव २ पुण्णभद्दे य । अमरवइ माणिभद्दे ३ भीमे य तहा महाभीमे ४ ॥ १४९॥ किण्णर किंपुरिसे खलु ५ सप्पुरिसे खलु तहा महापुरिसे ६ । अइकाय महाकाए ७ गीयरई चेव गीतजसे ८ ॥ १५० ॥ १९३. [१] कहि णं भंते ! अणवन्नियाणं देवाणं [पजत्ताऽपज्जत्ताणं] ५ ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! अणवणिया देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए रयणामयस्स कंडस्स जोयणसहस्सबाहलस्स उवरि हेट्टा य एगं जोयणसयं वज्जेत्ता मज्झे अट्ठसु जोयणसतेसु, एत्थ णं अणवण्णियाणं देवाणं तिरियमसंखेज्जा णगरावाससयसहस्सा भवंतीति मक्खातं । तेणं जाव (सु.१८८) पडिरूवा। एत्थ णं अणवण्णियाणं देवाणं ठाणा। उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएणं १० लोयस्स असंखेजइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे अणवन्निया देवा परिवसंति महड्रिया जहा पिसाया (सु.१८९[१]) जाव विहरंति । [२] सन्निहिय-सामाणा यऽत्थ दुवे अणवण्णिदा अणवणिंयकुमाररायाणो परिवसंति महिड्डीया जहा काल महाकाला (सु.१८९[२])। १९४. एवं जहा काल-महाकालाणं दोण्हं पि दाहिणिलाणं उत्तरिलाण १५ य भणिया (सु.१९०[२],१९१[२]) तहा सन्निहिय-सामाणा[ई]णं पि भाणियवा। संगहणिगाहा अणवन्निय १ पणवन्निय २ इसिवाइय ३ भूयवाइया चेव ४। कंद ५ महाकंदिय ६ कुहंडे ७ पययदेवा ८ इमे इंदा ॥१५१॥ सण्णिहिया सामाणा १ धाय विधाए २ इसी य इसिपाले ३। ईसर महेसरे या ४ हवइ सुवच्छे विसाले य ५॥ १५२॥ हासे हासरई वि य ६ सेते य तहा भवे महासेते ७। पयते पययपई वि य ८ नेयव्वा आणुपुवीए ॥ १५३॥ [सुत्तं १९५. जोइसियदेवठाणाई] १९५. [१] कहि णं भंते !. जोइसियाणं देवाणं पजत्ताऽपजत्ताणं २५ ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! जोइसिया देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे 1.णियरायाणो जे० ॥ २. पवयं जे० ॥ ३. हस्से जे० ॥ ४. पयते य पययपयते नेयव्वा म० प्र० ॥ ५. नायच्या पु२॥ Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. १९६ रतणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिजाओ भूमिभागाओ सत्ताणउते जोयणसते उड्ड उप्पइत्ता दसुत्तरे जोयणसतबाहल्ले तिरियमसंखेज्जे जोतिसविसये, एत्थ णं जोइसियाणं देवाणं तिरियमसंखेज्जा जोइसियविमाणावाससतसहस्सा भवतीति मक्खातं । ते णं विमाणा अकविट्ठगसंठाणसंठिता सव्वफालियामया अब्भुग्गय५ मूसियपहसिया इव विविहमणि - कणग - रतणभत्तिचित्ता वाउद्भुतविजयवेजयंतीपडाग - छत्ताइछत्तकलिया तुंगा गगणतंलमणुलिहमाणसिहरा जालंतररतण-पंजरुम्मिलिय व्व मणि-कणगथूभियागा वियसिय सयवत्तपुंडरीया (य-)तिलय-रयणद्धचंदचित्ता णाणामणिमयदामालंकिया अंतो बहिं च सण्हा तवणिज्जरुइलवालुयापैत्थडा सुहफासा सस्सिरीया सुरूवा पासाईया दरसणिज्जा अभिरुवा पडिरूवा । एत्थ णं १० जोइसियाणं देवाणं पत्ताsपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखिज्जतिभागे । तत्थ णं बहवे जोइसिया देवा परिवसंति, तं जहा - बहस्सती चंदा सूरा सुक्का सणिच्छरा राहू धूमकेऊ बुहा अंगारगा तत्ततवणिज्जकणगवण्णा, जे य गहा जोइसम्मि चारं चरंति केतू य गइरइया अट्ठावीसतिविहाय नक्खत्तदेवयगणा, णाणासंठाणसंठियाओ य पंचवण्णाओ तारयाओ, ठितलेस्सा चारिणो अविस्साममंडलगई १५ पैंत्तेयणामंक पागडियचिंधमउडा महिड्डिया जाव (सु. १८८) पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं विमाणावाससतसहस्साणं साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं साणं साणं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं साणं साणं परिसाणं साणं साणं अणियाणं साणं साणं अणियाधिवतीणं साणं साणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं जोइसियाणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरवच्चं जाव (सु. १८८) विहरति । [२] चंदिम-सूरिया यत्थ दुवे जोइसिंदा जोइसियरायाणो परिवसंति महिड्डिया जाव (सु.१८८) पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं जोइसियविमाणावाससतसहस्साणं चउन्हं सामाणियसाहस्सीणं चउन्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिन्हं परिसाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं अणियाधिवतीणं सोलसण्हं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं जोइसियाणं देवाण य देवीण य २५ आहेवच्चं पोरेवच्चं जाव विहरंति । ૬૮ २० [ सुत्ताई १९६ - २१०. वैमाणियदेवठाणाई ] १९६. कहि णं भंते! वेमाणियाणं देवाणं पज्जत्ताsपज्जत्ताणं ठाणा १. 'तलहिलंघमाण जे० ध० मु० पु२ ॥ २. 'पत्थरा सुह' जे० प्र० । ३. पत्तेयसणामंक मलयटीकायाम् ॥ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९६] वेमाणियदेवठाणा | पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! वेमाणिया देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रतणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिज्जातो भूमिभागातो उड्डुं चंदिम-सूरिय-ह-णक्खत्त-तारारूवाणं बहूई जोयणसताई बहूई जोयणसहस्साइं बहूइं जोयणसयसहस्साइं बहुगीओ जोयणकोडीओ बहुगीओ जोयणकोडाकोडीओ उडूं दूरं उप्पइत्ता एत्थ णं सोहम्मीसाण-सणंकुमार-माहिंद- बंभलोय - लंतग - महासुक्क सहस्सार - आणय - पाणय- आरण - ५ अच्चुत - वेज्ज - अणुत्तरेसुं एत्थ णं वेमाणियाणं देवाणं चउरासीइ विमाणावाससतसहस्सा सत्ताणउई च सहस्सा तेवीसं च विमाणा भवतीति मक्खातं । तेणं विमाणा सव्वरतणामया अच्छा सण्हा लण्हा घट्टा मट्ठा नीरया निम्मला निष्पंका निक्कंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सैंउज्जोया पासातीता दरसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा । एत्थ णं वेमाणियाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पन्नत्ता । तिसु १० वि लोयस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे वेमाणिया देवा परिवसंति । तं जहा- सोहम्मीसाण-सणं कुमार-माहिंद-बंभलोग-लंतग- महासुक्क - सहस्सार आणयपाणय-आरण-ऽच्चुय-गेवेज्जगा - ऽणुत्तरोववाइया देवा । ते णं मिग १ - महिस २वराह ३-सीह ४-छगल ५- दद्दुर ६-हय ७-गयवइ ८ - भुयग ९ - खग्ग १० - उसभंक ११विडिम१२-पागडियचिंधमउडा पसढिलवरमउड-तिरीडधारिणो वर - कुंडलुज्जोइयाणणा १५ मउडदित्तसिरया रत्ताभा पउमपम्हगोरा सेया सुहवण्ण-गंध-फासा उत्तमवेउन्त्रिणो पवरवत्थ-गंध-मल्लाणुलेवणधरा महिड्डीया महाजुइया महायसा महाबला महाणुभागा महासोक्खा हारविराइयवच्छा कडय - तुडियथंभियभुया अंगद - कुंडल - मट्टगंडतैलकण्णपीढधारी विचित्तहत्थाभरणा विचित्तमाला - मउली कल्लाणगपवरवत्थपरिहिया कल्लाणगपवरमल्लाऽणुलेवणा भासरबोंदी पलंबवणमालधरा दिव्वेणं वण्णेणं दिव्वेणं गंधेणं २० दिव्वेणं फासेणं दिव्वेणं संघयणेणं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इड्डीए दिव्वाए जुतीए दिव्वाए पाए दिव्वाए छायाए दिव्वाए अच्चीए दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेस्साए दस दिसाओ उज्जो माणा पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं विमाणावाससयसहसाणं साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं साणं साणं तावत्तीसगाणं साणं साणं लोगपालाणं साणं साणं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं साणं साणं परिसाणं साणं साणं २५ अणियाणं साणं साणं अणियाधिवतीणं साणं साणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं वेमाणियाणं देवाणं देवीण य आहेवच्चं पोरेवचं सामित्तं भट्टित्तं महयरगत्तं १ गगण-क्ख ध० ॥ २. "रेसु त एत्थ जे० ॥ ३. णियदेवाणं जे० ॥ ४, सउज्जोवा जे० ॥ ५, 'तलपीद म० प्र० ॥ ६९ Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७० पणवणासुते बिइए ठाणपए [सु. १९७आणाईसरसेणावचं कारेमाणा पालेमाणा महताऽहतनट्ट-गीय - वाइततंती - तलताल-तुडित-घणमुइंगपडुप्पवाइतरवेणं दिव्वाइं भोगभोगाई भुंजमाणा विहरंति । १९७. [१] कहि णं भंते ! सोहम्मगदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! सोहम्मगदेवा परिवसंति ? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे ५ मंदरस्स पव्वतस्स दाहिणेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ उडूं चंदिम-सूरिय - गंह - नक्खत्ततारारूवाणं बहूणि जोयणसताणि बहूई जोयणसहस्साइं बहूई जोयणसतसहस्साइं बहुगीओ जोयणकोडीओ बहुगीओ जोयणकोडाकोडीओ उड्डुं दूरं उप्पइत्ता एत्थ णं सोहम्मे णामं कप्पे पण्णत्ते पाईण-पडीणायते उदीण - दाहिणवित्थिण्णे अद्धचंदसंठाणसंठिते अच्चिमालि१० भासरासिवण्णाभे असंखेज्जाओ जोयणकोडीओ असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ आयाम-विक्खंभेणं, असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ परिक्खेवेणं, सव्वरयणामए अच्छे जाव (सु. १९६ ) पडिवे । तत्थ णं सोहम्मगदेवाणं बत्तीसं विमाणावाससतसहस्सा हवंतीति मक्खातं । ते णं विमाणा सव्वरयणामया अच्छा जाव (सु. १९६) पडिरूवा । तेसि णं विमाणाणं बहुमज्झदेसभागे पंच वडेंसया १५ पण्णत्ता । तं जहा - असोग वडेंसए १ सत्तिवण्णवडेंसए २ चंपगवडेंसए ३ चूयवडेंसए ४ मझे यथ सोहम्मवडेंसए ५ । ते णं वडेंसया सव्वरयणामया अच्छा जाव (सु. १९६) पडिरूवा । एत्थ णं सोहम्मगदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तीसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे सोहम्मगदेवा परिवसंति महिड्डीया जाव (सु. १९६) पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं विमाणावाससतसहस्साणं २० साणं साणं सामाणियसाहस्सीणं एवं जहेव ओहियाणं (सु. १९६) तहेव एतेसिं पि भाणितव्वं जाव आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं सोहम्मगकप्पवासीणं वेमाणिर्यौणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं जाव (सु. १९६) विहरंति । [२] सक्के यऽत्थ देविंदे देवराया परिवसति वज्जपाणी पुरंदरे सतक्कतू सहस्सक्खे मघवं पागसासणे दाहिणडूलोगाधिवती बत्तीसविमाणावाससतसहस्सा२५ धिवती एरावणवाहणे सुरिंदे अरयंबरवत्थधरे आलइयमाल-मउडे णवहेमचारुचित्तचंचलकुंडलविलिहिज्जमाणगंडे महिड्डिए जाव (सु. १९६) पभासेमाणे । से णं तत्थ बत्तीसार विमाणावाससतसहस्साणं चउरासीए सामाणियसाहस्सीणं ९. गगण - नक्ख ६० म० पु२ ॥ २. तारगरु ध० ॥ ३. विच्छिणे ५१ पु ३ विना ॥ ४. णियदेवाणं देवीण ध० म० ॥ Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९९] वेमाणियदेवठाणाई | तावत्तसाए तावत्तीसगाणं चउन्हं लोगपालाणं अट्ठण्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिन्हं परिमाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं अणियाधिवतीणं चउन्हं चउरासीईणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं सोहम्मगकप्पवासीणं वेमाणियाणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं कुव्त्रमाणे जाव (सु. १९६) विहरइ । १९८. [१] कहि णं भंते ! ईसाणगदेवाणं पज्जत्ताsपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! ईसाणगदेवा परिवसंति ? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वतस्स उत्तरेणं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिजाओ भूमिभागाओ उडूं चंदिम-सूरिय-गहगण-णक्खत्त-तारारूवाणं बहूइं जोयणसताइं बहूइं जोयणसहस्साइं जाव (सु. १९७ [१]) उप्पइत्ता एत्थ णं ईसाणे णामं कप्पे पण्णत्ते पाईण-पडीणायते उदीण - दाहिणविच्छिण्णे एवं जहा सोहम्मे (सु. १९७ [१]) १० जाव पडिवे । तत्थ णं ईसाणगदेवाणं अट्ठावीसं विमाणावाससतसहस्सा हवंतीति मक्खातं । ते णं विमाणा सव्वरयणामया जाव पडिरूवा । तेसि णं बहुमज्झदेसभाए पंच वडेंसगा पण्णत्ता, तं जहा - अंकवडेंसए १ फलिहवडेंसए २ रतणवडेंसए ३ जातरूववडेंसए ४ मज्झे एत्थे ईसाणवडेंस ५ । ते णं वडेंसया सव्वरयणामया जाव (सु. १९६) पडिवा । एत्थ णं ईसाणाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा १५ पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जतिभागे । सेसं जहा सोहम्मगदेवाणं जाव (सु. १९७ [१]) विहरति । [२] ईसा यत्थ देविंदे देवराया परिवसति सूलपाणी वसभवाहणे उत्तरढलोगाधिवती अट्ठावीसविमाणावाससतसंहस्साधिवती अरयंबरवत्थधरे सेसं जहा सक्कस्स (सु. १९७[२]) जाव पभासेमाणे । से णं तत्थ अट्ठावीसाए विमाणा- २० वाससतसहस्साणं असीतीए सामाणियसाहस्सीणं तावत्तीसाए तावत्तीसगाणं चउन्हं लोगपालाणं अट्ठण्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिन्हं परिसाणं सत्तण्हं अणियाणं सत्तण्हं अणियाधिवतीणं चउन्हं असीतीणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं ईसाणकप्पवासीणं वेमाणियाणं देवाण य देवीण य आहेवचं पोरेवचं कुव्वमाणे जाव (सु. १९६) विहरति । १९९. [१] कहि णं भंते! सणकुमारदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! सणकुमारा देवा परिवसंति ? गोयमा ! सोहम्मस्स कप्पस्स १. पायीण म० प्र० ॥ २. तत्थ ध० । यत्थ म० प्र० पु२ ॥ ७१ २५ Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७२ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. २००उप्पि संपक्खि सपडिदिसिं बहूइं जोयणाई बहूइं जोयणसताइं बहूई जोयणसहस्साई बहूई जोयणसतसहस्साइं बहुगीओ जोयणकोडीओ बहुगीओ जोयणकोडाकोडीओ उडूं दूरं उप्पइत्ता एत्थ णं सणंकुमारे णामं कप्पे पाईण-पडीणायते उदीण-दाहिण विच्छिण्णे जहा सोहम्मे (सु.१९७ [१]) जाव पडिरूवे । एत्थ णं सणंकुमाराणं देवाणं ५ बारस विमाणावाससतसहस्सा भवंतीति मक्खातं । ते णं विमाणा सव्वरयणामया जाव (सु. १९६) पडिरूवा। तेसि णं विमाणाणं बहुमज्झदेसभागे पंच वडेंसगा पण्णता । तं जहा-असोगवडेंसए १ सत्तिवण्णवडेंसए २ चपगवडेंसए ३ चूयवर्डसए ४ मज्झे यऽत्थ सणकुमारवडेंसए ५ ते णं वडेंसया सव्वरयणामया अच्छा जाव (सु. १९६) पडिरूवा। एत्थ णं सणंकुमारदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता। १० तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे सणंकुमारा देवा परिवसंति महिडिया जाव (सु. १९६) पभासेमाणा विहरंति। णवरं अग्गमहिसीओ णत्थि । [२] सणंकुमारे यऽत्थ देविंदे देवराया परिवसति, अरयंबरवत्थधरे सेसं जहा सक्कस्स (सु. १९७ [२])। से णं तत्थ बारसण्हं विमाणावाससतसहस्साणं बावत्तरीए सामाणियसाहस्सीणं सेसं जहा सक्कस्स (सु.१९७[२]) अग्गमहिसीवजं । १५ णवरं चउण्हं बावत्तरीणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं जाव (सु. १९६) विहरइ । २००. [१] कहि णं भंते ! माँहिंदाणं देवाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! माहिंदगदेवा परिवसंति ? गोयमा ! ईसाणस्स कप्पस्स उप्पिं सपक्खि सपडिदिसिं बहूई जोयणाई जाव (सु. १९९ [१]) बहुगीओ जोयणकोडाकोडीओ उडू दूरं उप्पइत्ता एत्थ णं माहिंदे णामं कप्पे पायीण-पडीणायए एवं जहेव सणंकुमारे (सु. १९९ [१]), णवरं अट्ठ विमाणावाससतसहस्सा । वडेंसया जहा ईसाणे (सु. १९८ [१]), णवरं मज्झे यऽत्थ माहिंदवडेंसए । एवं सेसं जहा सणंकुमारगदेवाणं (सु. १९६) जाव विहरति । [२] माहिंदे यऽत्थ देविंदे देवराया परिवसति अरयंबरवत्थधरे, एवं जहा सणंकुमारे (सु. १९९ [२]) जाव विहरति । णवरं अट्ठण्हं विमाणा२५ वाससतसहस्साणं सत्तरीए सामाणियसाहस्सीणं चउण्हं सत्तरीणं आयरक्खदे वसाहस्सीणं जाव (सु. १९६) विहरइ। १. उवरि सप म०॥ २. सपक्खपडि जे० म० ॥ ३. °स्सीए सेसं ध० ॥ ४. माहिंददेवाणं ध० म० प्र० मु ॥ ५. उ९ जेः ॥ ६. रक्वदेवाणं जाव ध० । रक्ख, जाव म० । रक्खाणं जाव जे न०॥ Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ वेमाणियदेवठाणाई | २०१. [१] कहि णं भंते ! बंभलोगदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! बंभलोगदेवा परिवसंति ? गोयमा ! सणकुमार - माहिंदाणं कप्पाणं उप्पिं सपक्खि सपडिदिसिं बहूइं जोयणाई जाव (सु. १९९ [१]) उप्पइत्ता एत्थ णं बंभलोए णामं कप्पे पाईण-पडीणायए उदीण - दाहिणविच्छिण्णे पडिपुन्नचंदसंठाणसंठिते अचिमाली - भासरासिप्पभे अवसेसं जहा सणकुमाराणं ५ (सु. १९९ [१] ), णवरं चत्तारि विमाणावाससतसहस्सा । वडिंसगा जहा सोहम्म वडेंसया (सु. १९७ [१] ), णवरं मज्झे यत्थ बंभलोयवडिंसए । एत्थ णं बंभोगाणं देवाणं ठाणा पन्नत्ता । सेसं तहेव जाव (सु. १९६) विहरति । १० [२] बंभे यत्थ देविंदे देवराया परिवसति अरयंबरवत्थधरे, एवं जहा सणंकुमारे (सु. १९९[२]) जाव विहरति । णवरं चउन्हं विमाणावाससतसहस्साणं सीए सामाणियसाहस्सीणं चउण्ह य सट्टीणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं जाव (सु. १९६) विहरति । २०३] २०२. [१] कहि णं भंते ! लंतगदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! लंतगदेवा परिवसंति ? गोयमा ! बंभलोगस्स कप्पस्स उपिं सपक्खि सपडिदिसिं बहूई जोयणसयाई जाव (सु. १९९ [१] ) बहुगीओ १५ जोयणकोडाकोडीओ उड्डुं दूरं उप्पइत्ता एत्थ णं लंतए णामं कप्पे पण्णत्ते पाईणपडीणायए जहा बंभलोए (सु. २०१ [१]), णवरं पण्णासं विमाणावाससहस्सा भवंतीति मक्खातं । वडेंसगा जहा ईसाणवडेंसगा (सु. १९८ [१]), णवरं मझे यत्थ लंतगवडेंसए । देवा तहेव जाव (सु. १९६) विहरति । [२] लंत यत्थ देविंदे देवराया परिवसति जहा सणकुमारे । (सु. २० १९९ [२] वरं पण्णासाए विमाणावाससहस्साणं पण्णासाए सामाणियसाहस्सीणं चंउण्ह य पण्णासाणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं जाव (सु. १९६) विहरति । २०३. [१] कहि णं भंते ! महासुक्काणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते! महासुक्का देवा परिवसंति ? गोयमा ! लंतयस्स कप्पस्स २५ उप्पिं सपक्खि सपडिदिसिं जाव (सु. १९९ [१] ) उप्पइत्ता एत्थ णं महासुक्के णामं कप्पे पण्णत्ते पायीण - पडीणायए उदीण - दाहिणेंवित्थिपणे जहा बंभलोए (सु. १. उन्हं पण्णा म०प्र० ॥ २. णविच्छिष्णे प्र० पु२ मु० ॥ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७४ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. २०४. २०१ [१]), णवरं चत्तालीसं विमाणावाससहस्सा भवंतीति मक्खातं । वडेंसगा जहा सोहम्मवडेंसगा (सु. १९७ [१]), णवरं मझे यऽत्थ महासुक्कवडेंसए जाव (सु. १९६) विहरति । [२] महासुक्के यऽत्थ देविंदे देवराया जहा सणंकुमारे (सु. १९९ ५ [२]), णवरं चत्तालीसाए विमाणावाससहस्साणं चत्तालीसाए सामाणियसाहस्सीणं चउण्ह य चत्तालीसाणं आयरक्खदेवसाहस्सीणं जाव (सु. १९६) विहरति । २०४. [१] कहि णं भंते ! सहस्सारदेवाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते ! सहस्सारदेवा परिवसंति ? गोयमा ! महासुक्कस्स कप्पस्स उप्पिं सपक्खि सपडिदिसिं जाव (सु. १९९ [१]) उप्पइत्ता एत्थ णं सहस्सारे १० णामं कप्पे पण्णत्ते पाईण-पडीणायते जहा बंभलोए (सु. २०१ [१]), णवरं छविमाणावाससहस्सा भवंतीति मक्खातं । देवा तहेव (सु. १९७ [१]) जाव वडेंसगा जहा ईसाणस्स वडेंसगा (सु. १९८ [१]), णवरं मज्झे यऽत्थ सहस्सारवडेंसए जाव (सु. १९६) विहरति । [२] सहस्सारे यऽत्थ देविंदे देवराया परिवसति जहा सणंकुमारे (सु. १५ १९९[२]), णवरं छण्हं विमाणावाससहस्साणं तीसाए सामाणियसाहस्सीणं चउण्ह य तीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीणं जाव (सु.१९६) आहेवच्चं कारेमाणे विहरति । २०५. [१] कहि णं भंते ! आणय-पाणयाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते ! आणय-पाणया देवा परिवसंति ? गोयमा ! सहस्सारस्स कप्पस्स उप्पिं सपक्खि सपडिदिसिं जाव (सु. १९९ [१]) उप्पइत्ता एत्थ णं आणय-पाणयनामेणं दुवे कप्पा पण्णत्ता पाईण-पडीणायता उदीण-दाहिणवित्थिण्णा अद्धचंदसंठाणसंठिता अचिमाली-भासरासिप्पभा, सेसं जहा सणंकुमारे (सु. १९९ [१]) जाव पडिरूवा । तत्थ णं आणय-पाणयदेवाणं चत्तारि विमाणावाससता भवंतीति मक्खायं जाव पडिरूवा । वडिंसगा जहा सोहम्मे (सु. १९७ [१]), णवरं मज्झे पाणयवडेंसए। ते णं वडेंसगा २५ सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा (सु..१९६)। एत्थ णं आणय-पाणयदेवाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेजइभागे। तत्थ णं बहवे आणय-पाणयदेवा परिवसंति महिड्डीया जाव (सु. १९६) पभासेमाणा । ते णं तत्थ साणं साणं विमाणावाससयाणं जाव (सु. १९६) विहरंति। [२] पाणए यऽत्थ देविंदे देवराया परिवसति जहा सणंकुमारे (सु. १९९ Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०६ ] मणिदेवठाणा | [२] ), णवरं चउन्हं विमाणावाससयाणं वीसाए सामाणियसाहस्सीणं असीतीए आयरक्खदेवसाहस्सीणं अण्णेसिं च बहूणं जाव (सु. १९६) विहरति । २०६. [१] कहि णं भंते ! आरण -ऽच्चुताणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! आरण -ऽच्चुता देवा परिवसंति ? गोयमा ! आणय-पाणयाणं कप्पाणं उप्पिं सपक्खि सपडिदिसिं एत्थ णं आरणऽच्चुया णामं दुवे ५ कप्पा पण्णत्ता, पाईण-पडीणायया उदीण- दाहिणविच्छिण्णा अर्द्धचंदसंठाणसंठिता अच्चिमाली-भासरासिवण्णाभा असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ आयामविक्खंभेणं असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ परिक्खेवेणं सव्वरयणामया अच्छा सहा लम्हा घट्टा मट्ठा नीरया निम्मला निप्पंका निक्कंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सउज्जोया पासाईया दरसणिज्जा अभिरुवा पडिरूवा, एत्थ णं आरणऽच्चुताणं १० देवाणं तिन्नि विमाणावाससता हवंतीति मक्खायं । ते णं विमाणा सव्वरयणामया अच्छा सहा लहा घड्डा मट्ठा नीरया निम्मला निष्पंका निक्कंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सउज्जोता पासाईया दरसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा । तेसि विमाणाणं बहुमज्झदेसभाए पंच वडेंसगा पण्णत्ता, तं जहा - अंकवडेंसए १ फलिहवडेंसए २ रयणवडेंसए ३ जायरूववडेंसए ४ मज्झे यत्थ अच्चुतवडेंसए १५ ५। ते णं वडेंसया सव्वरयणामया जाव (सु. २०६ [१] ) पडिवा । एत्थ णं आरणऽच्चुयाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे आरणऽच्चुता देवा जाव (सु. १९६) विहरति । [२] अच्चुते यत्थ देविंदे देवराया परिवसति जहा पाणए (सु. २०५ [२]) जाव विहरति । वरं तिण्हं विमाणावाससताणं दसहं सामाणियसाहस्सीणं २० चत्तालीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीणं आहेवच्चं कुव्वमाणे जाव (सु. १९६) विहरति । बत्तीस अडवीसा बारस अट्ठ चउरो सतसहस्सा । पण्णा चत्तालीसा छ च सहस्सा सहस्सारे ।। १५४ ॥ आणय - पाणयकप्पे चत्तारि सयाऽऽरण - ऽच्चुए तिन्नि । सत्त विमाणसयाइं चउसु वि एएसु कप्पेसु ॥ १५५ ॥ सामाणियसंगहणीगाहा— चउरासीइ १ असीई २ बाक्त्तरि ३ सत्तरीय ४ सट्ठी य ५ । १. णं कप्पाणं ब जे० म० प्र० ॥ ७५ २५ Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७६ एते चेव आयरक्खा चउगुणा । २०७, कहिणं भंते ! हेट्ठिमगेवेज्जंगदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? ५ कहि णं भंते ! हेट्ठिमगेवेज्जगा देवा परिवसंति ? गोयमा ! आरणच्चुताणं कप्पाणं उप्पिं जाव (सु. २०६[१]) उड्डुं दूरं उप्पइत्ता एत्थ णं हेट्ठिमगेवेज्जगाणं देवाणं तओ गेवेज्जगविमाणपत्थडा पण्णत्ता पाईण-पडीणायया उदीण- दाहिणविच्छिण्णा पडिपुण्णचंदसंठाणसंठिता अचिमाली -भासरासिवण्णाभा सेसं जहा बंभलोगे जाव (सु. २०१[१]) पडिरूवा । तत्थ णं हिडिमगेवेज्जगाणं देवाणं एक्कारसुत्तरे १० विमाणावाससते हवंतीति मक्खातं । ते णं विमाणा सव्वरयणामया जाव पण्णवणासुत्ते बिए ठाणपए [सु. २०७ - पण्णा ६ चत्तालीसा ७ तीसा ८ वीसा ९-१० दस सहस्सा ११-१२ ॥ १५६ ॥ (सु. २०६ [१]) पडिवा । एत्थ णं हेट्ठिमगेवेज्जगाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । सुवि लोगस्स असंखिज्जइभागे । तत्थ णं बहवे हेट्ठिमगेवेज्जगा देवा परिवसंति सव्वे समिड्डिया सव्वे समज्जुतीया सव्वे समजसा सव्वे समबला सव्वे समाणुभावा महासोक्खा अणिंदा अप्पेस्सा अपुरोहिया अहमिंदा णामं ते १५ देवगणा पण्णत्ता समणाउसो ! । २०८. कहि णं भंते! मज्झिमगाणं गेवेज्जंगदेवाणं पचत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! मज्झिमगेवेज्जगा देवा परिवसंति ? गोयमा ! हेट्ठिमगेवेजगाणं उष्पिं सपक्खि सपडिदिसिं जाव (सु. २०६ [१] ) उप्पइत्ता एत्थ णं मज्झिमगेवेज्जगदेवाणं तओ गेविज्जगविमाणपत्थडा पण्णत्ता । पाईण-पडीणायता २० जहा हेट्ठिमगेवेज्जगाणं णवरं सत्तुत्तरे विमाणावाससते हवंतीति मक्खातं । विमाणा जाव (सु. २०६ [१] ) पडिवा । एत्थ णं मज्झिमगेवेज्जगाणं देवाणं जाव (सु. २०७ ) तिसु वि लोगस्स असंखेज्जतिभागे । तत्थ णं बहवे मज्झिमगेवेज्जगा देवा परिवसंति जाव (सु. २०७) अहमिंदा नामं ते देवगणा पण्णत्ता समणाउसो ! | २५ २०९. कहि णं भंते! उवरिमगेवेज्जगदेवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! उवरिमगेवेज्जगा देवा परिवसंति ? गोयमा ! मज्झिमगेवेज्जगदेवाणं उप्पिं जाव (सु. २०६ [१]) उप्पइत्ता एत्थ णं उवरिमगेवेज्जगाणं १. गाणं दे' प्र० मु० ॥ २. अपेसा इति मलयटीकायाम् ॥ ३. 'जगाणं दें प्र० मु० ॥ Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GO २११] सिद्धठाणाई। देवाणं तओ गेविजगविमाणपत्थडा पण्णता पाईण-पडीणायता सेसं जहा हेट्ठिमगेविजगाणं (सु. २०७), नवरं एगे विमाणावाससते भवंतीति मक्खातं । सेसं तहेव भाणियव्वं (सु. २०७) जाव अहमिंदा णामं ते देवगणा पण्णत्ता समणाउसो ! । एक्कारसुत्तरं हेट्टिमेसु सत्तुत्तरं च मज्झिमए। सयमेगं उवरिमए पंचेव अणुत्तरविमाणा ॥ १५७॥ २१०. कहि णं भंते! अणुत्तरोववाइयाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णता ? कहि णं भंते ! अणुत्तरोववाइया देवा परिवसंति ? गोयमा ! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ उडूं चंदिम-सूरिय-गह-नक्खत्त-तारारूवाणं बहूई जोयणसयाइं बहूई जोयणसहस्साई बहूई जोयणसतसहस्साई बहुगीओ जोयणकोडीओ बहुगीओ जोयणकोडाकोडीओ उडू दूरं उप्पइत्ता १० सोहम्मीसाण-सणंकुमार-माहिंद-बंभलोय-लंतग-सुक्क-सहस्सार-आणय-पाणय-आरणअच्चुयकप्पा तिण्णि य अट्ठारसुत्तरे गेविजविमाणावाससते वीतीवतित्ता तेण परं दूरं गता णीरया निम्मला वितिमिरा विसुद्धा पंचदिसिं पंच अणुत्तरा महतिमहालयां विमाणा पण्णत्ता। तं जहा-विजये १ वेजयंते २ जयंते ३ अपराजिते ४ सव्वट्ठसिद्धे ५। ते णं विमाणा सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घट्टा मट्टा नीरया निम्मला १५ निप्पंका निकंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सउज्जोया पासाईया दरसाणज्जा अभिरूवा पडिरूवा, अत्थ णं अणुत्तरोववाइयाणं देवाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेजतिभागे। तत्थ णं बहवे अणुत्तरोववाइया देवा परिवसति सव्वे समिड्रिया सव्वे समबला सव्वे समाणुभावा महासोक्खा अणिंदा अपेस्सा अपुरोहिता अहमिंदा णामं ते देवगणा पण्णता समणाउसो !। २० [सुत्तं २११. सिद्धठाणाई] २११. कहि णं भंते ! सिद्धाणं ठाणा पण्णत्ता ? कहि णं भंते ! सिद्धा परिवसंति १ गोयमा ! सव्वट्ठसिद्धस्स महाविमाणस्स उवरिल्लाओ Vभियग्गाओ दुवालस जोयणे उड़ें अबाहाए एत्थ णं ईसीपभारा णामं पुढवी पण्णत्ता, पणतालीसं जोयणसतसहस्साणि आयाम-विक्खंभेणं एगा जोयणकोडी बायालीसं च सतसहस्साई तीसं च सहस्साइं दोण्णि य अउणापण्णे जोयणसते किंचि विसेसाहिए परिक्खेवेणं १. गहगण-न प्र० पु२ मु० ॥ २. °या महाविमाणा ध० म० प्र० पु२ ॥ ३. समिद्धितीया ध० प्र० । समड़ितीया पु२ ॥ ४. थूभियाओ ध० ॥ ५. ईसिपभारा जे०॥ Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. २११पण्णत्ता । ईसीपब्भाराए णं पुढवीए बहुमज्झदेसभाए अट्ठजोयणिए खेते अट्ठ जोयणाइं बाहल्लेणं पण्णत्ते, तंतो अणंतरं च णं माताए माताए पएसपरिहाणीए परिहायमाणी परिहायमाणी सव्वेसु चरिमंतेसु मच्छियपत्तातो तणुयरी अंगुलस्स असंखेजतिभागं बाहलेणं पण्णत्ता । ईसीपब्भाराए णं पुढवीए दुवालस नामधिज्जा ५ पण्णत्ता । तं जहा-ईसी ति वा १ ईसीपब्भारा इ वा २ तणू ति वा ३ तणुतणू ति वा ४ सिद्धी ति वा ५ सिद्धालए ति वा ६ मुत्ती इ वा ७ मुत्तालए ति वा ८ लोयग्गे इ वा ९ लोयग्गथूभिया ति वा १० लोयग्गपडिवुज्झणा इ वा ११ सव्वपाण-भूत-जीव-सत्तसुहावहा इ वा १२ । ईसीपब्भारा णं पुढवी सेता संखंदलविमलसोत्थिय-मुणाल-दगरय-तुसार-गोक्खीर-हारवण्णा उत्ताणयछत्तसंठाणसंठिता सव्वज्जुणसुवण्णमती अच्छा सण्हा लण्हा घट्ठा मट्ठा नीरया निम्मला निप्पंका निकंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सउज्जोता पासातीता दरसणिज्जा आभिरूवा पडिरूवा। ईसीपब्भाराए णं सीताए जोयमम्मि लोगंतो। तस्स णं जोयणस्स जे से उवरिल्ले गाउए तस्स णं गाउयस्स जे से उवरिले छन्भागे एत्थ णं सिद्धा भगवंतो सादीया अपज्जवसिता अणेगजाति-जरा-मरण-जोणिसंसारकलं१५ कलीभाव-पुणब्भवगब्भवासवसहीपवंचसमतिकंता सासयमणागतद्धं कालं चिट्ठति । तत्थ वि य ते अवेदा अवेदणा निम्ममा असंगा य । संसारविप्पमुक्का पदेसनिव्वत्तसंठाणा ॥१५८॥ कहिं पडिहता सिद्धा ? कहिं सिद्धा पइट्ठिता है। कहिं बोदिं चइत्ता णं ? कहिं गंतूण सिज्झई ? ॥१५९॥ अलोए पडिहता सिद्धा, लोयग्गे य पइट्ठिया। इहं बोदिं चाइत्ता णं तत्थ गंतूण सिज्झई ॥१६०॥ दीहं वा हस्सं वा जं चरिमभवे हवेज संठाणं। तत्तो तिभागहीणा सिद्धाणोगाहणा भणिया ॥१६१॥ जं संठाणं तु इहं भवं चयंतस्स चरिमसमयम्मि। आसी य पदेसघणं तं संठाणं तहिं तस्स ॥१६२॥ तिण्णि सया तेत्तीसा धणुत्तिभागो य होति बोधव्यो । एसा खलु सिद्धाणं उक्कोसोगाहणा भणिया ॥१६३ ॥ १. तयाणंतरं ध० ॥ २. संखतल° ध० म०प्र० ॥ ३. गब्भवसही एतदनुसारेण मलयटीका ॥४. कत्थ गंतूण ध० म०प्र० पु२ ॥ ५. णायब्वोध० विना॥ Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २११] १० सिद्धठाणाई। चत्तारि य रयणीओ रयणितिभागूणिया य बोद्धव्वा । एसा खलु सिद्धाणं मज्झिम ओगाहणा भणिया॥१६४॥ एगा य होइ रयणी अट्ठेव य अंगुलाई साहीया। एसा खलु सिद्धाणं जहण्ण ओगाहणा भणिता ॥१६५॥ ओगाहणाए सिद्धा भवत्तिभागेण हति परिहीणा। संठाणमणित्थंथं [ग्रन्थाग्रम् १५००] जरा-मरणविप्पमुक्काणं ॥१६६॥ जत्थ य एगो सिद्धो तत्थ अणंता भवक्खयविमुक्का । अण्णोण्णसमोगाढा पुट्ठा सव्वे वि लोयंते ॥१६७॥ फुसइ अणते सिद्धे सव्वपएसेहिं नियमसो सिद्धो। ते वि असंखेजगुणा देस-पदेसेहिं जे पुट्ठा ॥१६८॥ असरीरा जीवघणा उवउत्ता दसणे य नाणे य। सागारमणागारं लक्खणमेयं तु सिद्धाणं ॥१६९॥ केवलणाणुवउत्ता जाणंती सव्वभावगुण-भावे । पासंति सव्वतो खलु केवलदिट्ठीहऽणंताहिं ॥१७० ॥ न वि अत्थि मौणुसाणं तं सोक्खं न वि य सव्वदेवाणं । जं सिद्धाणं सोक्खं अव्वाबाहं उवगयाणं ॥१७१॥ सुरगणसुहं समत्तं सव्वद्धापिंडितं अणंतगुणं । ण वि पावे मुत्तिसुहं णंताहिं वि वग्गवग्गूहि ॥ १७२॥ सिद्धस्स सुहो रासी सव्वद्धापिंडितो जइ हवेजा। सोऽणंतवग्गभइतो सव्वागासे ण माएज्जा ॥ १७३॥ जह णाम कोइ मेच्छो णगरगुणे बहुविहे वियाणंतो। न चएइ परिकहेउं उवमाए तहिं असंतीए ॥१७४॥ इय सिद्धाणं सोक्खं अणोवम, णत्थि तस्स ओवम्म । 'किंचि विसेसेणेत्तो सारिक्खमिणं सुणह वोच्छं ॥ १७५ ॥ जह सव्वकामगुणितं पुरिसो भोत्तूण भोयणं कोइ । तण्हा-छुहाविमुक्को अच्छेन्ज जहा अमियतित्तो ॥१७६ ॥ इय सव्वकालतित्ता अतुलं जेव्वाणमुवगया सिद्धा। १. केवलदिहिहि गंताहिं पु२ ।। २. मणुस्साणं ध० ॥ ३. किंच म० ॥ ४. भउलं निव्वाणपुरगया ध० ॥ Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बिइए ठाणपए [सु. २११सासयमव्वाबाहं चिट्ठति सुही सुहं पत्ता ॥१७७॥ सिद्ध त्ति य बुद्ध त्ति य पारगत ति य परंपरगत ति । उम्मुक्ककम्मकवया अजरा अमरा असंगा य ॥१७८॥ णिच्छिन्नसव्वदुक्खा जाति-जरा-मरणबंधणविमुक्का। अव्वाबाहं सोक्खं अणुहुंती सासयं सिद्धा ॥१७९ ॥ ॥ पण्णवणाए भगवईए बिइयं ठाणपयं समत्तं ॥ ॥ ग्रन्थाग्रम् १५२०॥ Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३. तइयं बहुवत्तव्वयपयं [सुतं २१२. दिसाइसत्तावीसइदारनामाई ] २१२. दिसि १ गति २ इंदिय ३ का ४ जोगे ५ वेदे ६ कसाय ७ लेस्सा य ८ । सम्मत्त ९ णाण १० दंसण ११ संजय १२ उवओग १३ आहारे १४ ॥ १८० ॥ ५ भाग १५ परित १६ पज्जत्त १७ सुहुम १८ सण्णी १९ भव थिए २०-२१ चरिमे २२ । जीवे य २३ खेत्त २४ बंधे २५ पोग्गल २६ महदंडए २७ चेव ॥ १८९ ॥ [ सुताई २१३ - २२४. पढमं दिसिदारं ] २१३. दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा जीवा पच्चत्थिमेणं, पुरत्थिमेणं विसेसाधिया, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । २१४. [१] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा पुढविकाइया दाहिणेणं, उत्तरेणं विसेसाहिया, पुरत्थिमेणं विसेसाहिया, पच्चत्थिमेणं विसेसाहिया । [२] दिसाणुवाणं सव्वत्थोवा आउक्काइया पच्चत्थिमेणं, पुरत्थिमेणं १५ विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । [३] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा तेउक्काइया दाहिणुत्तरेणं, पुरत्थिमेणं संखेज्जगुणा, पच्चत्थिमेणं विसेसाहिया । [४] दिसाणुवाणं सव्वत्थोवा वाउकाइया पुरत्थिमेणं, पञ्चत्थिमेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया । [५] दिसाणुवाणं सव्वत्थोवा वणस्सइकाइया पञ्चत्थिमेणं, पुरत्थमेणं विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । १० २१५. [१] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा बेइंदिया पञ्चत्थिमेणं, पुरत्थिमेणं विसेसाहिया, दक्खिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । [२] दिसाणुवाणं सव्वत्थोवा तेइंदिया पच्चत्थिमेणं, पुरत्थिमेणं २५ विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । २० Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपए [सु. २१६_ [३] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा चउरिंदिया पचत्थिमेणं, पुरथिमेणं विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । २१६. [१] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा नेरइया पुरथिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेजगुणा । [२] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा रयणप्पभापुढविनेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणणं असंखेन्जगुणा । [३] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा सक्करप्पभापुढविनेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणणं असंखेजगुणा। [४] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा वालुयप्पभापुढविनेरइया पुरथिम१० पचत्थिम-उत्तरेणं, दाहिणणं असंखेजगुणा। [५] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा पंकप्पभापुढविनेरइया पुरथिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेज्जगुणा। [६] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा धूमप्पभापुढविनेरइया पुरथिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेज्जगुणा । [७] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा तमप्पभापुढविनेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेजगुणा। [८] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा अहेसत्तमापुढविनेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेजगुणा । २१७. [१] दाहिणिलेहितो अहेसत्तमापुढविनेरइएहिंतो छट्ठीए तमाए २० पुढवीए नेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिम-उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं असंखेज्जगुणा । [२] दाहिणिल्लेहितो तमापुढविणेरइएहिंतो पंचमाए धूमप्पभाए पुढवीए नेरइया पुरथिम-पञ्चत्थिम-उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं असंखेज्जगुणा । [३] दाहिणिल्लेहिंतो धूमप्पभापुढविनेरइएहिंतो चउत्थीए पंकप्पभाए पुढवीए नेरइया पुरथिम-पञ्चत्थिम-उत्तरेणं असंखेज्जगुणा, दाहिणेणं असंखेजगुणा । [४] दाहिणिल्लेहिंतो पंकप्पभापुढविनेरइएहितो तइयाए वालुयप्पभाए पुढवीए नेरइया पुरथिम-पञ्चत्थिम-उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं असंखिज्जगुणा। [५] दाहिणिल्लेहिंतो वालुयप्पभापुढविनेरइएहिंतो दुइयाए सक्करप्पभाए पुढवीए णेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिम-उत्तरेणं असंखिज्जगुणा, दाहिणेणं असंखिज्जगुणा। १-२. दाहिणेहितो पु१ पु२ पु३ विना ॥ Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२३] १. दिसिदारं । [६] दाहिणिल्लेहिंतो सक्करप्पभापुढविनेरइएहिंतो इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए नेरइया पुरत्थिम-पञ्चत्थिम-उत्तरेणं असंखेज्जगुणा, दाहिणेणं असंखेजगुणा । २१८. दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा पंचेंदियतिरिक्खजोणिया पचत्थिमेणं, पुरस्थिमेणं विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया। २१९. दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा मणुस्सा दाहिणउत्तरेणं, पुरथिमेणं ५ संखेजगुणा, पञ्चत्थिमेणं विसेसाहिया । २२०. दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा भवणवासी देवा पुरथिम-पञ्चत्थिमेणं, उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं असंखेजगुणा। २२१. दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा वाणमंतरा देवा पुरथिमेणं, पञ्चत्थिमेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया, दाहिणेणं विसेसाहिया । २२२. दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा जोइसिया देवा पुरत्थिम-पञ्चत्थिमेणं, दाहिणेणं विसेसाहिया, उत्तरेणं विसेसाहिया । २२३. [१] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा देवा सोहम्मे कप्पे पुरत्थिमपञ्चत्थिमेणं, उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं विसेसाहिया । [२] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा देवा ईसाणे कप्पे पुरथिम-पचत्थिमेणं, १५ उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं विसेसाहिया । [३] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा देवा सणंकुमारे कप्पे पुरथिमपञ्चस्थिमेणं, उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं विसेसाहिया। [४] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा देवा माहिंदे कप्पे पुरथिम-पञ्चत्थिमेणं, उत्तरेणं असंखेजगुणा, दाहिणेणं विसेसाहिया। [५] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा देवा बंभलोए कप्पे पुरत्थिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेजगुणा। [६] दिसाणुवातेणं सव्वत्थोवा देवा लंतए कप्पे पुरत्थिम-पञ्चत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेजगुणा । [७] दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा देवा महासुक्के कप्पे पुरथिम-पञ्चत्थिम- २५ उत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेजगुणा । २० १-२. दाहिणणं असंखेजगुणा, उत्तरेणं विसेसाहिया जे० ध० । नायं पाठः टीकाकृद्वयाख्या. युक्त्यनुसारेण सङ्गतः ॥ Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૪ पण्णवणासुत्तें तइए बहुवत्तव्वयपर [ सु. २२४ [८] दिसाणुवाणं सव्वत्थोवा देवा सहस्सारे कप्पे पुरत्थिम- पचत्थिमउत्तरेणं, दाहिणेणं असंखेज्जगुणा । [९] तेण परं बहुसमोववण्णगा समणाउसो ! । २२४. दिसाणुवाणं सव्वत्थोवा सिद्धा दाहिणुत्तरेणं, पुरत्थिमेणं संखेज्ज५ गुणा, पञ्चत्थिमेणं विसेसाहिया । दारं १ ॥ [ सुत्ताई २२५-२२६. बिइयं गतिदारं ] २२५. एएसि णं भंते! नेरइयाणं तिरिक्खजोणियाणं मणुस्साणं देवाणं सिद्धाण य पंचगतिसमासेणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा मणुस्सा १, नेरइया असंखेज्जगुणा २, १० देवा असंखेज्जगुणा ३, सिद्धा अनंतगुणा ४, तिरिक्खजोणिया अणंतगुणा ५ । २२६. एतेसि णं भंते! नेरइयाणं तिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीणं मस्साणं मणुस्सीणं देवाणं देवीणं सिद्धाण य अट्टगतिसमासेणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवाओ मणुस्सीओ १, मणुस्सा असंखेज्जगुणा २, नेरइया असंखेज्जगुणा ३, तिरिक्खजोणिणीओ १५ असंखेज्जगुणाओ ४, देवा असंखेज्जगुणा ५, देवीओ संखेज्जगुणाओ ६, सिद्धा अनंतगुणा ७, तिरिक्खजोणिया अणंतगुणा ८ | दारं २ ॥ [ सुत्ताई २२७ - २३१. तइयं इंदियदारं ] २२७. एतेसि णं भंते! सइंदियाणं एगिंदियाणं बेइंदियाणं तेइंदियाणं चउरिंदियाणं पंचेंद्रियाणं अनिंदियाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा २० तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पंचेंदिया १, चउरिंदिया विसेसाहिया २, तेइंदिया विसेसाहिया ३, बेइंदिया विसेसाहिया ४, अनिंदिया अनंतगुणा ५, एगिंदिया अणंतगुणा ६, सइंदिया विसेसाहिया ७ । २२८. एतेसि णं भंते! सइंदियाणं एगिंदियाणं बेइंदियाणं तेइंदियाणं चउरिंदियाणं पंचेंदियाणं अपज्जत्तगाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला २५ वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पंचेंदिया अपज्जत्तगा १, चउरिंदिया १. याण य अपज्जत्ताणं म० प्र० ॥ Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३१] २- ३. गति - इंदियदाराणि । अपज्जत्तया विसेसाहिया २, तेइंदिया अपज्जत्तया विसेसाहिया ३, बेइंदिया अपज्जत्तया विसेसाहिया ४, एगिंदिया अपज्जत्तया अनंतगुणा ५, सइंदिया अपज्जत्तया विसेसाहिया ६ । २२९. एतेसि णं भंते! सइंदियाणं एगिंदियाणं बेइंदियाणं इंदियाणं चउरिंदियाणं पंचेंदियाणं पज्जत्तयाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला ५ वा विसेसाधिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा चउरिंदिया पज्जत्तगा १, पंचेंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया २, बेंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया ३, तेंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया ४, एगिंदिया पज्जत्तगा अनंतगुणा ५, सइंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया ६ । २३०. [१] एतेसि णं भंते ! सइंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे १० कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवा सइंदिया अपनत्तगा, सइंदिया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा । [२] एतेसि णं भंते ! एगिंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा एगिंदिया अपज्जत्तगा, एगिंदिया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा । [३] एतेसि णं भंते ! बेंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बेंदिया पज्जत्तगा, बेंदिया अपजत्तगा असंखेज्जगुणा । [4] एतेसि णं भंते ! चउरिंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा चउरिंदिया पज्जत्तगा, चउरिंदिया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । ८५ [४] एतेसि णं भंते! तेइंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्तगाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा तेंदिया २० पज्जत्तगा, तेंदिया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । २३१. एएसि णं भंते ! सइंदियाणं एगिंदियाणं बेंदियाणं तेंदियाणं चउरिंदियाणं पंचेंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा [६] एएसि णं भंते! पंचेंदियाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कयरे कयरेहिंतो २५ अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पंचेंदिया पज्जत्तगा, पंचेंदिया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । १५ Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपर [सु० २३२विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा चउरिंदिया पज्जत्तगा १, पंचेंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया २, बेंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया ३, तेइंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया ४, पंचेंदिया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ५, चउरिंदिया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ६, तेइंदिया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ७, बेंदिया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ८, ५ एगेंदिया अपज्जत्तगा अनंतगुणा ९, सइंदिया अपज्जत्तगा विसेसाहिया १०, एगिंदिया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा ११, सइंदिया पज्जत्तगा विसेसाहिया १२, सइंदिया विसेसाहिया १३ । दारं ३ ॥ [ सुत्ताई २३२-२५१. चउत्थं कायदारं ] २३२. एएसि णं भंते! सकाइयाणं पुढविकाइयाणं आउकाइयाणं १० तेउकाइयाणं वाउकाइयाणं वणस्सतिकाइयाणं तसकाइयाणं अकाइयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा तसकाइया १, तेउकाइया असंखेज्जगुणा २, पुढविकाइया विसेसाहिया ३, आउकाइया विसेसाहिया ४, वाउकाइया विसेसाहिया ५, अकाइया अनंतगुणा ६, वणस्सइकाइया अणंतगुणा ७, सकाइया विसेसाहिया ८ । १५ २० २३३. एतेसि णं भंते! सकाइयाणं पुढविकाइयाणं आउकाइयाणं ते उकाइयाणं वा उकाइयाणं वणस्सतिकाइयाणं तसकाइयाण य अपज्जत्तगाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा तसकाइया अपज्जत्तगा १, तेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, पुढविकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ३, आउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ४, वाउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ५, वणप्फइकाइया अपज्जत्तगा अनंतगुणा ६, सकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ७ । २३४. एतेसि णं भंते! सकाइयाणं पुढविकाइयाणं आउकाइयाणं तेउकाइयाणं वाउकाइयाणं वणस्सइकाइयाणं तसकाइयाण य पज्जत्तयाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा २५ तसकाइया पज्जत्तगा १, तेउकाइया पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, पुढविकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ३, आउकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ४, वाउकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ५, वणप्फइकाइया पज्जत्तगा अनंतगुणा ६, सकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ७। Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३६] ४. कायदा। २३५. [१] एतेसि णं भंते ! सकाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा! सव्वत्थोवा सकाइया अपज्जत्तगा, सकाइया पज्जत्तगा संखिजगुणा । [२] एतेसि णं भंते ! पुढविकाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा? गोयमा ! सव्वत्थोवा पुढविकाइया ५ अपजत्तगा, पुढविकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा । [३] एतेसि णं भंते ! आउकाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा आउकाइया अपज्जत्तगा, आउकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा । [४] एतेसि णं भंते ! तेउकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहितो १० अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा तेउकाइया अपजत्तगा, तेउक्काइया पज्जत्तगा संखेजगुणा। [५] एतेसि णं भंते ! वाउकाइयाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! सव्वत्थोवा वाउकाइया अपजत्तगा, वाउकाइया पजत्तगा संखेजगुणा । [६] एएसि णं भंते ! वणस्सइकाइयाणं पजत्ताऽपजत्तगाणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा वणप्फइकाइया अपज्जत्तगा, वणप्फइकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा । [७] एतेसि णं भंते ! तसकाइयाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! सव्वत्थोवा तसकाइया २० पज्जत्तगा, तसकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा । २३६. एतेसि णं भंते! सकाइयाणं पुढविकाइयाणं आउकाइयाणं तेंउकाइयाणं वाउकाइयाणं वणस्सइकाइयाणं तसकाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा ! सव्वत्थोवा तसकाइया पन्जत्तगा १, तसकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा २५ २, तेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ३, पुढविकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ४, आउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ५, वाउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ६, तेउकाइया पज्जत्तगा संखेनगुणा ७, पुढविकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ८, आउकाइया पजत्तगा विसेसाहिया ९, वाउकाइया पज्जत्तगा Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८८ पण्णवणासुत्ते तहए बहुवत्तध्वयपए [सु० २३७विसेसाहिया १०, वणस्सइकाइया अपजत्तगा अणंतगुणा ११, संकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया १२, वणप्फतिकाइया पजत्तगा संखेनगुणा १३, सकाइया पजत्तगा विसेसाहिया १४, सकाइया विसेसाधिया १५ । २३७. एतेसि णं भंते ! सुहुमाणं सुहुमपुढविकाइयाणं सुहुमआउकाइयाणं ५ सुहुमतेउक्काइयाणं सुहुमवाउकाइयाणं सुहुमवणप्फइकाइयाणं सुहमणिओयाण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमतेउकाइया १, सुहुमपुढविकाइया विसेसाहिया २, सुहुमआउकाइया विसेसाहिया ३, सुहुमवाउकाइया विसेसाहिया ४, सुहुमनिगोदा असंखेजगुणा ५, सुहुमवणप्फइकाइया अणंतगुणा ६, सुहुमा विसेसाहिया ७ । २३८. एतेसि णं भंते ! सुहुमअपज्जत्तगाणं सुहुमपुढविकाइयापज्जत्तयाणं सुहुमआउकाइयापज्जत्तयाणं सुहुमतेउकाइयापज्जत्तयाणं सुहुमवाउकाइयापज्जत्तयाणं सुहुमवणप्फइकाइयापज्जत्तयाणं सुहमणिगोदापजत्तयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमतेउकाइया अपज्जत्तया १, सुहुमपुढविकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया २, १५ सुहुमआउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया ३, सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया ४, सुहुमनिगोदा अपज्जत्तगा असंखेजगुणा ५, सुहुमवणप्फतिकाइया अपज्जत्तगा अणंतगुणा ६, सुहुमा अपज्जत्तगा विसेसाहिया ७। २३९. एतेसि णं भंते ! सुहुमपजत्तगाणं सुहुमपुढविकाइयपज्जत्तगाणं सुहुमआउकाइयपज्जत्तगाणं सुहुमतेउकाइयपजत्तगाणं सुहुमवाउकाइयपजत्तगाणं २० सुहुमवणप्फइकाइयपज्जत्तगाणं सुहृमनिगोदपज्जत्तगाण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमतेउक्काइया पज्जत्तगा १, सुहुमपुढविकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया २, सुहुमआउकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ३, सुहुमवाउकाइया पज्जत्तगा विसेसाहिया ४, सुहमणिओया १. अत्राल्पबहुत्वे सूत्रादर्शषु पञ्चदश पदानि वरीवृत्यन्ते, किञ्च श्रीमलयगिरिपादैः स्वटीकायां द्वादश पदान्येव निर्दिष्टानि दृश्यन्ते। तथाहि-"ततः पृथिव्यब्वायवः पर्याप्ताः क्रमेण विशेषाधिकाः ८।९।१०। ततो वनस्पतयोऽपर्याप्ता अनन्तगुणाः ११, पर्याप्ताः संख्येयगुणाः १२।" इति अस्मिन् व्याख्याने 'सकायिकाः अपर्याप्ताः १ सकायिकाः पर्याप्ताः २ सकायिकाः ३' इति पदत्रयविषयमल्पबहुत्वं नाबार्थे दृश्यते इति तद्विदो गीतार्था एवात्र प्रमाणम् । निखिलेष्वपि सूत्रादर्शेषु एतत् पदत्रयं समुपलभ्यत इत्यस्माभिरत्राल्पबहुत्वे आदृतमस्ति । Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४१] ४. कायदारं। पज्जत्तगा असंखेजगुणा ५, सुहुमवणप्फइकाइया पजत्तया अणंतगुणा ६, सुहुमा पजत्तगा विसेसाधिया ७। २४०. [१] एतेसि णं भंते ! सुहुमाणं पजत्ताऽपज्जत्तयाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमा अपज्जत्तगा, सुहुमा पज्जत्तगा संखेनगुणा। [२] एतेसि णं भंते ! सुहुमपुढविकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमपुढविकाइया अपज्जत्तगा, सुहुमपुढविकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा । [३] एतेसि णं भंते ! सुहुमआउकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाधिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा १० सुहुमआउकाइया अपज्जत्तया, सुहुमआउकाइया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा। [४] एतेसि णं भंते ! सुहुमतेउकाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमतेउकाइया अपज्जत्तया, सुहुमतेउकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा । [५] एएसि णं भंते ! सुहुमवाउकाइयाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे १५ कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तया, सुहुमवाउकाइया पजत्तगा संखेज्जगुणा। [६] एएसि णं भंते ! सुहुमवणप्फइकाइयाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमवणप्फइकाइया अपज्जत्तगा, सुहुमवणप्फइकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा। [७] एएसि णं भंते ! सुहुमनिगोदाणं पजत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमनिगोदा अपज्जत्तगा, सुहुमनिगोदा पज्जत्तया संखेजगुणा। २४१. एतेसि णं भंते ! सुहुमाणं सुहुमपुढविकाइयाणं सुहुमआउकाइयाणं सुहुमतेउकाइयाणं सुहुमवाउकाइयाणं सुहुमवणस्सइकाइयाणं सुहुमनिगोदाण य २५ पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाधिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा सुहुमतेउकाइया अपजत्तगा १, सुहमपुढविकाइया अपजत्तया विसेसाहिया २, सुहुमआउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया ३, सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया ४, सुहुमतेउकाइया पजत्तगा Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपर [ सु. २४२संखेज्जगुणा ५, सुहुमपुढविकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ६, सुहुमआउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ७, सुहुमवाउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ८, सुहुमनिगोदा अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ९, सुहुमनिगोदा पज्जत्तया संखेज्जगुणा १०, सुहुमवणप्फइकाइया अपज्जत्तया अनंतगुणा ११, सुहुमा अपज्जत्तया विसेसाहिया १२, ५ सुहुमवणप्फइकाइया पज्जत्तया संखेज्जगुणा १३, सुहुमा पज्जत्तया विसेसाहिया १४, सुहुमा विसेसाहिया १५ । २४२. एतेसि णं भंते! बादराणं बादरपुढविकाइयाणं बादरआउकाइयाणं बादरते उकाइयाणं बादरवाउकाइयाणं बादरवणस्सइकाइयाणं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयाणं बादरनिगोदाणं बादरतसकाइयाण य कतरे कतरेहिंतो १० अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरा तसकाइया १, बादरा तेउकाइया असंखेज्जगुणा २, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया असंखेज्जगुणा ३, बादरा निगोदा असंखेज्जगुणा ४, बादरा पुढविकाइया असंखेज्जगुणा ५, बादरा आउकाइया असंखेज्जगुणा ६, बादरा वाउकाइया असंखेज्जगुणा ७, बादरा वणप्फइकाइया अणंतगुणा ८, बादरा विसेसाहिया ९ । २४३. एतेसि णं भंते! बादरअपज्जत्तगाणं बादरपुढविकाइयअपज्जत्तगाणं बादरआउकाइयअपज्जत्तगाणं बादरतेउकाइयअपज्जत्तगाणं बादरवाउकाइयअपज्जत्तगाणं बादरवणप्फइकाइयअपज्जत्तयाणं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयअपज्जत्तगाणं बादरनिगोदापज्जत्तगाणं बादरतसकाइयापज्जत्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतसकाइया २० अपजत्तगा १, बादरतेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ३, बादरनिगोदा अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ४, बादरपुढविकाइया अपजत्तगा असंखेज्जगुणा ५, बादरआउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ६, बादरवाउकाइया अपजत्तगा असंखेज्जगुणा ७, बादरवणप्फइकाइया अपत्तगा अनंतगुणा ८, बादर अपज्जत्तगा विसेसाहिया ९ । १५ २४४. एतेसि णं भंते ! बादरपज्जत्तयाणं बादरपुढविकाइयपज्जत्तयाणं बादरआउकाइयपज्जत्तयाणं बादरतेउकाइयपज्जत्तयाणं बादरवाउकाइयपज्जत्तयाणं बादरवणप्फइकाइयपज्जत्तयाणं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयपज्जत्तयाणं बादरनिगोदपज्जत्तयाणं बादरतसकाइयपज्जत्तयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतेक्वाइया पज्जत्तया १, Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४५] ४. कायदारं । बादरतसकाइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा २, पत्तेयसरी रबायरवणप्फइकाइया पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ३, बायरनिगोदा पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ४, बादरपुढ विकाइया पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ५, बादरआउकाइया पचत्तगा असंखिज्जगुणा ६, बादरवाउकाइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा ७, बादरवणप्फइकाइया पज्जत्तया अणंतगुणा ८, बायरपज्जत्तया विसेसाहिया ९ । २४५. [१] एतेसि णं भंते ! बादराणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरा पज्जत्तगा, बायरा अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । [२] एतेसि णं भंते! बादरपुढविकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा १० बादरपुढविकाइया पज्जत्तगा, बादरपुढविकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । [३] एतेसि णं भंते! बादरआउकाइयाणं पज्जत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरआउकाइया पज्जत्तगा, बादरआउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । [४] एतेसि णं भंते! बादरतेउकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे १५ कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतेउकाइया पज्जत्तया, बादरतेउक्काइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा । [५] एतेसि णं भंते! बादरवाउकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतर कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरवाउकाइया पज्जत्तगा, बादरवाउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । [६] एतेसि णं भंते ! बादरवणप्फइकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरवणप्फइकाइया पज्जत्तगा, बादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा । ९१ [७] एतेसि णं भंते ! पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयाणं पज्जत्ताऽपज्ज - २५ ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया पज्जत्तगा, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा । [८] एतेसि णं भंते! बादरनिगोदाणं पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरे हिंतो २० Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपए [सु. २४६अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरनिगोदा पजतगा, बादरनिगोदा अपजत्तगा असंखेजगुणा।। [९] एएसि णं भंते ! बादरतसकाइयाणं पजत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा ५ बादरतसकाइया पज्जत्तगा, बादरतसकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा।। २४६. एएसि णं भंते ! बादराणं बादरपुढविकाइयाणं बादरआउकाइयाणं बादरतेउकाइयाणं बादरवाउकाइयाणं बादरवणस्सइकाइयाणं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयाणं बादरनिगोदाणं बादरतसकाइयाण य पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा! सव्वत्थोवा बादरतेउकाइया पजत्तया १, बादरतसकाइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा २, बादरतसकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा ३, पत्तेयसरीरबादरवणस्सइकाइया पज्जत्तगा असंखेजगुणा ४, बादरनिगोदा पज्जत्तगा असंखेजगुणा ५, बादरपुढविकाइया पज्जत्तगा असंखेजगुणा ६, बादरआउकाइया पजत्तगा असंखेजगुणा ७, बादरवाउकाइया पज्जत्तगा असंखेजगुणा ८, बादरतेउकाइया अपज्जत्तगा १५ असंखेजगुणा ९, पत्तेयसरीरबादरवणस्सइकाइया अपजत्तया असंखेनगुणा १०, बादरनिगोदा अपज्जत्तया असंखेजगुणा ११, बादरपुढविकाइया अपजत्तया असंखेन्जगुणा १२, बादरआउकाइया अपज्जत्तया असंखेजगुणा १३, बादरवाउकाइया अपजत्तगा असंखेजगुणा १४, · बादरवणस्सइकाइया पजत्तगा अणंतगुणा १५, बादरपजत्तगा विसेसाहिया १६, बादरवणस्सइकाइया अपज्जत्तगा असंखे२० जगुणा १७, बादरअपज्जत्तगा विसेसाहिया १८, बादरा विसेसाहिया १९ । __२४७. एतेसि णं भंते ! सुहुमाणं सुहुमपुढविकाइयाणं सुहुमआउकाइयाणं सुहुमतेउकाइयाणं सुहुमवाउकाइयाणं सुहुमवणप्फइकाइयाणं सुहुमनिगोदाणं बादराणं बादरपुढविकाइयाणं बादरआउकाइयाणं बादरतेउकाइयाणं बादरवाउका इयाणं बादरवणप्फइकाइयाणं पत्तेयसरीरबायरवणप्फइकाइयाणं बादरणिगोदाणं २५ बादरतसकाइयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतसकाइया १, बादरतेउकाइया असंखेज्जगुणा २, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया असंखेजगुणा ३, बादरनिगोदा असंखेजगुणा ४, बादरपुढविकाइया असंखेजगुणा ५, बादरआउकाइया असंखेजगुणा ६, १. बादरपत्तेयवणस्सइ जे० ध० पु१ पु२ पु३ ॥ Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४९] ४. कायदारं । बादरवाउकाइया असंखेज्जगुणा ७, सुहुमतेउकाइया असंखेज्ञगुणा ८, सुहुमपुढविकाइया विसेसाहिया ९, सुहुमआउकाइया विसेसाहिया १०, सुहुमवाउकाइया विसेसाहिया ११, सुहुमणिगोदा असंखेज्जगुणा १२, बादरवणस्सइकाइया अणंतगुणा १३, बादरा विसेसाहिया १४, सुहुमवणस्सइकाइया असंखेज्जगुणा १५, सुमा विसेसाहिया १६ । २४८. एतेसि णं भंते! सुहुमअपज्जत्तयाणं सुहुमपुढविकाइयाणं अपज्जत्तगाणं मुहुमआउकाइयाणं अपज्जत्तयाणं सुहुमतेउकाइयाणं अपज्जत्तयाणं सुहुमवाउकाइयाणं अपज्जत्तयाणं सुहुमवणप्फइकाइयाणं अपज्जत्तगाणं सुहुमणिगोदापज्जत्तयाणं बादरापज्जत्तयाणं बादरपुढविकाइयापज्जत्तयाणं बादरआउकाइयापज्जत्तयाणं बादरतेउकाइयापज्जत्तयाणं बादरवाउकाइयापज्जत्तयाणं बादर - १० वणप्फइकाइयापज्जत्तयाणं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयापज्जत्तयाणं बादरणिगोदापज्जत्तयाणं बादरतसकाइयापज्जत्तयाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतसकाइया अपज्जत्तगा १, बादरतेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ३, बादरणिगोदा अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ४, १५ बादरपुढविकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ५, बादरआउक्काइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ६, बादरवाउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ७, सुहुमतेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ८, सुहुमपुढविकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ९, सुहुमआउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया १०, सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ११, सुहुमणिगोदा अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा १२, २० बादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तगा अणंतगुणा १३, बादरा अपज्जत्तगा विसेसाहिया १४, सुहुमवण फइकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा १५, सुहुमा अपज्जत्तगा विसेसाहिया १६ । ९३ २४९. एतेसि णं भंते! सुहुमपज्जत्तयाणं सुहुमपुढविकाइयपज्जत्तयां सुहुमआउकाइयपन्नत्तयाणं सुहुमतेउकाइयपज्जत्तयाणं सुहुमवाउकाइयपज्जत्तयाणं २५ सुहुमवणप्फइकाइयपज्जत्तयाणं सुहुमनिगोयपज्जत्तयाणं बादरपज्जत्तयाणं बादरपुढविकाइयपज्जत्तयाणं बादरआउकाइयपज्जत्तयाणं बादरतेउकाइयपज्जत्तयाणं बादरवाउकाइयपज्जत्तयाणं बादरवणप्फइकाइयपज्जत्तयाणं पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइयपज्जत्तयाणं बादरनिगोदपज्जत्तयाणं बादरतसकाइयपज्जत्तयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तन्वयपए [सु. २५०वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतेउकाइया पज्जत्तगा १, बादरतसकाइया पजत्तगा असंखेजगुणा २, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया पज्जत्तगा असंखेजगुणा ३, बादरनिगोदा पज्जत्तया असंखेजगुणा ४, बादर पुढविकाइया पजत्तया असंखेज्जगुणा ५, बादरआउकाइया पज्जत्तया असंखेजगुणा ५ ६, बादरवाउकाइया पज्जत्तया असंखेनगुणा ७, सुहुमतेउकाइया पज्जत्तया असंखे जगुणा ८, सुहुमपुढविकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ९, सुहुमआउकाइया पजत्तया विसेसाहिया १०, सुहुमवाउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ११, सुहुमनिगोदा पजत्तया असंखेजगुणा १२, बादरवणप्फइकाइया पज्जत्तया अणतगुणा १३, बादरा पज्जत्तया विसेसाहिया १४,सुहुमवणस्सइकाइया पन्जत्तगा असंखेज्जगुणा १५, सुहुमा पज्जत्तया विसेसाहिया १६ । २५०. [१] एएसि णं भंते! सुहमाणं बादराण य पजत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरा पज्जत्तगा १, बादरा अपज्जत्तगा असंखेजगुणा २, सुहुमा अपज्जत्तगा असंखेजगुणा ३, सुहुमा पजत्तगा संखेजगुणा ४ । [एएसि णं भंते ! सुहमपुढविकाइयाणं बादरपुढविकाइयाण य पज्जत्ताऽपज्जत्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरपुढविकाइया पज्जत्तगा १, बादरपुढविकाइया अपज्जत्तया असंखेजगुणा २, सुहुमपुढविकाइया अपजत्तया असंखेजगुणा ३, सुहुमपुढविकाइया पज्जत्तया संखेजगुणा ४ । [३] एएसि णं भंते! सुहुमआउकाइयाणं बादरआउकाइयाण य पज्जत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरआउकाइया पज्जत्तया १, बादरआउकाइया अपजत्तया असंखेज्जगुणा २, सुहुमआउकाइया अपज्जत्तया असंखेजगुणा ३, सुहुमआउकाइया पज्जत्तया संखेजगुणा ४।। [४] एएसि णं भंते! सुहुमतेउकाइयाणं बादरतेउकाइयाण य पज्जत्ताऽपजत्ताणं कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतेउकाइया पज्जत्तगा १, बादरतेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, सुहुमतेउकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा ३, सुहुमतेउकाइया पज्जत्तगा संखेजगुणा ४। Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४. कायदारं । [५] एएसि णं भंते! सुहुमवाउकाइयाणं बादरवाउकाइयाण य पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरवाउकाइया पज्जत्तया १, बादरवाउकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा २, सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ३, सुहुमवाउकाइया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा ४ । २५१] [६] एएसि णं भंते ! सुहुमवणस्सतिकाइयाणं बादरवणस्सतिकाइयाण य पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरवणस्सइकाइया पज्जत्तया १, बादरवणस्सतिकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा २, सुहुमवणस्सइकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ३, सुहुमवणस्सइकाइया पज्जत्तया संखेज्जगुणा ४ | १० [७] एतेसि णं भंते ! सुहुमनिगोदाणं बादरनिगोदाण य पज्जताऽपज्ज - ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरनिगोदा पज्जत्तगा १, बायरनिगोदा अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, सुहुमनिगोया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ३, सुहुमनिगोदा पज्जत्तगा संखेज्जगुणा ४ । ५५ २० २५१. एएसि णं भंते ! सुहुमाणं सुहुमपुढविकाइयाणं सुहुमआउकाइ- १५ याणं सुहुमतेउकाइयाणं सुहुमवाउकाइयाणं सुहुमवणस्सइकाइयाणं सुहुमनिगोदाणं बादराणं बादरपुढविकाइयाणं बादरआउकाइयाणं बादरतेउकाइयाणं बादरवाउकाइयाणं बादरवणस्सतिकाइयाणं पत्तेयसरीरबादरवणस्सइकाइयाणं बादरनिगोदाणं बादरतसकाइयाण य पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बादरतेउकाइया पज्जत्तया १, बादरतसकाइया पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा २, बादरतसकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ३, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा ४, बादरनिगोदा पज्जत्तया असंखेज्जगुणा ५, बादरपुढविकाइया पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ६, बादरआउकाइया पज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ७, बादरवाउकाइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा ८, बादरते उक्काइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ९, पत्तेयसरी - २५ रबादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा १०, बायरणिगोया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ११, बादरपुढविकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा १२, बायरआउकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा १३, बादरवाउकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा १४, सुहुमतेउकाइया अपनत्तया असंखेज्जगुणा १५, सुहुमपुढविकाइया Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपए [सु. २५२ - अपजत्तगा विसेसाहिया १६, सुहुमआउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया १७, सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया १८, सुहुमतेउकाइया पज्जतया असंखेजगुणा १९, सुहुमपुढविकाइया पजत्तगा विसेसाहिया २०, सुहुमआउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया २१, सुहुमवाउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया २२, सुहुमनिगोदा अपजत्तया असंखेज्जगुणा २३, सुहुमनिगोदा पज्जत्तया संखेनगुणा २४, बादरवणप्फइकाइया पजत्तया अणंतगुणा २५, बादरपज्जत्तगा विसेसाहिया २६, बादरवणप्फइकाइया अपजत्तगा असंखेजगुणा २७, बादरअपज्जत्तया विसेसाहिया २८, बादरा विसेसाहिया २९, सुहुमवणप्फतिकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा ३०, सुहुमा अपज्जत्तया विसेसाहिया ३१, सुहुमवणप्फतिकाइया पज्जत्तगा १० संखेजगुणा ३२, सुहुमपजत्तया विसेसाहिया ३३, सुहुमा विसेसाहिया ३४ । दारं ४॥ [सुत्तं २५२. पंचमं जोगदारं] २५२. एतेसि णं भंते ! जीवाणं सजोगीणं मणजोगीणं वइजोगीणं कायजोगीणं अजोगीण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया १५ वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा मणजोगी १, वइजोगी असंखेजगुणा २, अजोगी अणंतगुणा ३, कायजोगी अणंतगुणा ४, सजोगी विसेसाहिया ५। दारं ५॥ [सुत्तं २५३. छठे वेयदारं] २५३. एएसि णं भंते ! जीवाणं सवेदगाणं इत्थीवेदगाणं पुरिसवेदगाणं २० नपुंसकवेदगाणं अवेदगाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा पुरिसवेदगा १, इत्थीवेदगा संखेज्जगुणा २, अवेदगा अणंतगुणा ३, नपुंसगवेदगा अणंतगुणा ४, सवेयगा विसेसाहिया ५। दारं ६॥ [सुत्तं २५४. सत्तमं कसायदारं] २५४. एतेसि णं भंते ! जीवाणं सकसाईणं कोहकसाईणं माणकसाईणं मायकसाईणं लोभकसाईणं अकसाईण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा अकसायी १, माणकसायी Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५९] ५-१०. जोगाइदाराई। अणंतगुणा २, कोहकसायी विसेसाहिया ३, मायकसाई विसेसाहिया ४, लोहकसाई विसेसाहिया ५, सकसाई विसेसाहिया ६। दारं ७॥ [सुत्तं २५५. अट्ठमं लेस्सादारं] २५५. एएसि णं भंते ! जीवाणं सलेस्साणं किण्हलेस्साणं नीललेस्साणं काउलेस्साणं तेउलेस्साणं पम्हलेस्साणं सुक्कलेस्साणं अलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो ५ अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा सुक्कलेस्सा १, पम्हलेस्सा संखेज्जगुणा २, तेउलेस्सा संखेजगुणा ३, अलेस्सा अणंतगुणा ४, काउलेस्सा अणंतगुणा ५, णीललेस्सा विसेसाहिया ६, किण्हलेस्सा विसेसाहिया ७, सलेस्सा विसेसाधिया ८ । दारं ८॥ [सुत्तं २५६. नवमं सम्मत्तदारं] २५६. एतेसि णं भंते ! जीवाणं सम्मपिट्ठीणं मिच्छद्दिट्ठीणं सम्मामिच्छादिट्ठीणं च कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सम्मामिच्छट्ठिी १, सम्मट्ठिी अणंतगुणा २, मिच्छद्दिट्ठी अणंतगुणा ३ । दारं ९॥ [सुत्ताई २५७-२५९. दसमं णाणदारं] २५७. एतेसि णं भंते! जीवाणं आभिणिबोहियणाणीणं सुतणाणीणं ओहिणाणीणं मणपज्जवणाणीणं केवलणाणीण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा मणपज्जवणाणी १, ओहिणाणी असंखेज्जगुणा २, आभिणिबोहियणाणी सुयणाणी दो वि तुल्ला विसेसाहिया ३, केवलणाणी अणंतगुणा ४ । २५८. एतेसि णं भंते ! जीवाणं मइअण्णाणीणं सुतअण्णाणीणं विहंगणाणीण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा विभंगणाणी १, मइअण्णाणी सुतअण्णाणी दो वि तुल्ला अणंतगुणा २। २५९. एतेसि णं भंते ! जीवाणं आभिणिबोहियणाणीणं सुयणाणीणं २५ ओहिणाणीणं मणपज्जवणाणीणं केवलणाणीणं मतिअण्णाणीणं सुतअण्णाणीणं विभंगनाणीण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! २०. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तहए बहुवत्तव्वयपए [सु. २६० - सव्वत्थोवा जीवा मणपज्जवणाणी १, ओहिणाणी असंखेजगुणा २, आभिणिबोहियणाणी सुतणाणी य दो वि तुल्ला विसेसाहिया ३, विहंगणाणी असंखेजगुणा ४, केवलणाणी अणंतगुणा ५, मइअण्णाणी सुतअण्णाणी य दो वि तुल्ला अणंतगुणा ६ । दारं १०॥ __ [सुत्तं २६०. एक्कारसमं दंसणदारं] २६०. एतेसि णं भंते ! जीवाणं चक्खुदंसणीणं अचक्खुदंसणीणं ओहिदंसणीणं केवलदंसणीण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा ओहिदंसणी १, चक्खुदंसणी असंखेज्जगुणा २, केवलदसणी अणंतगुणा ३, अचक्खुदंसणी अणंतगुणा ४ । १० दारं ११॥ [सुत्तं २६१. दुवालसमं संजयदारं] २६१. एतेसि णं भंते ! जीवाणं संजयाणं असंजयाणं संजयासंजयाणं नोसंजयनोअसंजयनोसंजतासंजताण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा संजता १, संजयासंजता १५ असंखेजगुणा २, नोसंजतनोअसंजतनोसंजतासंजता अणंतगुणा ३, असंजता अणंतगुणा ४ । दारं १२॥ [सुत्तं २६२. तेरसमं उवओगदारं] २६२. एतेसि णं भंते ! जीवाणं सागारोवउत्ताणं अणागारोवउत्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! २० सव्वत्थोवा जीवा अणागारोवउत्ता १, सागारोवउत्ता संखेज्जगुणा २ । दारं १३॥ - [सुत्तं २६३. चोदसमं आहारदारं] - २६३. एतेसि णं भंते ! जीवाणं आहारगाणं अणाहारगाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा अणाहारगा १, आहारगा असंखेज्जगुणा २ । दारं १४ ॥ _ [सुत्तं २६४. पनरसमं भासगदारं] २६४. एतेसि णं भंते ! जीवाणं भासगाणं अभासगाण य कतरे Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६९] ११-२०. दंसणाइदाराई । कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा भासगा १, अभासगा अनंतगुणा २ | दारं १५ ॥ [सुतं २६५. सोलसमं परितदारं ] २६५. एतेसि णं भंते! जीवाणं परित्ताणं अपरित्ताणं नोपरित्तनो अपरित्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! ५ सव्वत्थोवा जीवा परित्ता १, नोपरितनोअपरित्ता अनंतगुणा २, अपरित्ता अनंतगुणा ३ । दारं १६ ॥ ९९ [ सुतं २६६. सत्तरसमं पञ्जतदारं ] २६६. एएसि णं भंते! जीवाणं पज्जत्ताणं अपज्जत्ताणं नोपज्जत्तनोअपज्जताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! १० सव्वत्थोवा जीवा नोपज्जत्तगनोअपज्जत्तगा १, अपज्जत्तगा अनंतगुणा २, पज्जत्तगा संखेज्जगुणा ३ । दारं १७ ॥ [ सुतं २६७. अट्ठारसमं सुहुमदारं ] २६७. एएसि णं भंते ! जीवाणं सुहुमाणं बादराणं नोसुहुमनोबादराण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा १५ जीवाणोसुहुमणाबादरा १, बादरा अणंतगुणा २, सुहुमा असंखेज्जगुणा ३ । दारं १८ ॥ [सुतं २६८. एगूणवीसइमं सष्णिदारं ] २६८. एतेसि णं भंते! जीवाणं सण्णीणं असण्णीणं नोसण्णीनोअसण्णीण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सण्णी १, णोसण्णीणोअसण्णी अनंतगुणा २, असण्णी २० अनंतगुणा ३ । दारं १९ ॥ [ सुतं २६९. वीसइमं भवदारं ] २६९. एतेसि णं भंते ! जीवाणं भवसिद्धियाणं अभवसिद्धियाणं णोभवसिद्धियणोअभवसिद्धियाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा अभवसिद्धिया १, णोभवसिद्धियणो - २५ अभवसिद्धिया अणंतगुणा २, भवसिद्धिया अणतंगुणा ३ । दारं २० ॥ Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०० पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपए [सु. २७०[सुत्ताई २७०-२७३. एगवीसइमं अस्थिकायदारं] २७०. एतेसिणं भंते ! धम्मत्थिकाय-अधम्मत्थिकाय-आगासत्थिकाय-जीवथिकाय-पोग्गलत्थिकाय-अद्धासमयाणं दव्वट्ठयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! धम्मत्थिकाए अधम्मत्थिकाए आगासत्थिकाए ५ य एए तिन्नि वि तुल्ला दव्वट्ठयाए सव्वत्थोवा १, जीवत्थिकाए दव्वट्ठयाए अणंतगुणे २, पोग्गलत्थिकाए दवट्ठयाए अणंतगुणे ३, अद्धासमए दव्वट्ठयाए अणंतगुणे ४। २७१. एएसि णं भंते ! धम्मत्थिकाय-अधम्मत्थिकाय-आगासत्थिकायजीवत्थिकाय-पोग्गलत्थिकाय-अद्धासमयाणं पदेसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! धम्मत्थिकाए अधम्मत्थिकाए य १० एते णं दो वि तुल्ला पदेसट्टयाए सव्वत्थोवा १, जीवत्थिकाए पदेसठ्ठताए अणंत गुणे २, पोग्गलत्थिकाए पदेसट्टयाए अणंतगुणे ३, अद्धासमए पदेसट्टयाए अणंतगुणे ४, आगासस्थिकाए पदेसट्ठताए अणंतगुणे ५।। २७२. [१] एतस्स णं भंते ! धम्मत्थिकायस्स दव्वट्ठ-पदेसट्ठताए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवे १५ एगे धम्मत्थिकाए दव्वट्ठताए, से चेव पदेसठ्ठताए असंखेज्जगुणे। [२] एतस्स णं भंते ! अधम्मत्थिकायस्स दव्वट्ठ-पदेसट्टताए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवे एगे अधम्मत्थिकाए दव्वट्ठताए, से चेव पदेसट्ठताए असंखेज्जगुणे । [३] एतस्स णं भंते ! आगासत्थिकायस्स दव्वट्ठ-पदेसट्टताए कतरे २० कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवे एगे आगासत्थिकाए दव्वठ्ठताए, से चेव पदेसठ्ठताए अणंतगुणे। [४] एतस्स णं भंते ! जीवत्थिकायस्स दव्वट्ठ-पदेसट्ठताए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवे जीवत्थिकाए दव्वट्ठयाए, से चेव पदेसट्ठताए असंखेज्जगुणे ।। [५] एतस्स णं भंते ! पोग्गलत्थिकायस्स दव्वट्ठ-पदेसट्टताए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवे पोग्गलत्थिकाए दव्वट्ठयाए, से चेव पदेसट्टयाए असंखेन्जगुणे। १. °ट्टयाए पएस जे० ॥ Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०१ २७७] २१-२४. अत्थिकायाइदाराई। [६] अद्धासमए ण पुच्छिज्जइ पदेसाभावा । २७३. एतेसि णं भंते ! धम्मत्थिकाय-अधम्मत्थिकाय-आगासत्थिकायजीवत्थिकाय-पोग्गलत्थिकाय-अद्धासमयाणं दबट्ठ-पदेसट्टताए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा! धम्मत्थिकाए अधम्मत्थिकाए आगासत्थिकाए य एते णं तिण्णि वि तुल्ला दवट्ठयाए सव्वत्थोवा १, धम्म- ५ त्थिकाए अधम्मत्थिकाए य एते णं दोण्णि वि तुल्ला पदेसट्ठताए असंखेजगुणा २, जीवत्थिकाए दवट्ठयाए अणंतगुणे ३, से चेव पदेसठ्ठताए असंखेजगुणे ४, पोग्गलत्थिकाए दव्वट्ठयाए अणंतगुणे ५, से चेव पदेसट्टयाए असंखेजगुणे ६, अद्धासमए दवट्ठ-पदेसट्टयाए अणंतगुणे ७, आगासत्थिकाए पएसट्ठयाए अणंतगुणे ८ । दारं २१॥ [सुत्तं २७४. बावीसइमं चरिमदारं] २७४. एतेसि णं भंते ! जीवाणं चरिमाणं अचरिमाण य कतरे कतरोहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा अचरिमा १, चरिमा अणंतगुणा २। दारं २२॥ [सुत्तं २७५. तेवीसइमं जीवदारं] २७५. एतेसि णं भंते ! जीवाणं पोग्गलाणं अद्धासमयाणं सव्वदव्वाणं सव्वपदेसाणं सव्वपज्जवाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा १, पोग्गला अणंतगुणा २, अद्धासमया अणंतगुणा ३, सव्वदव्वा विसेसाहिया ४, सव्वपदेसा अणंतगुणा ५, सव्वपज्जवा अणंतगुणा ६। दारं २३॥ २० [सुत्ताई २७६-३२४. चउवीसइमं खेत्तदारं] २७६. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा जीवा उडलोयतिरियलोए १, अहेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेजगुणा ४, उडूलोए असंखेज्जगुणा ५, अहेलोए विसेसाहिया ६। २७७. खेताणुवाएणं सव्वत्थोवा नेरइया तेलोक्के १, अहेलोकतिरियलोए २५ असंखेजगुणा २, अहेलोए असंखेज्जगुणा ३ । १. दब्वट-अपदेस जे०॥ Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०२ __ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्ययपए [सु. २७८२७८. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तिरिक्खजोणिया उडूलोयतिरियलोए १, अहेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेजगुणा ४, उडलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६। २७९. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ तिरिक्खजोणिणीओ उडलोए १, ५ उडलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणाओ २, तेलोक्के संखेजगुणाओ ३, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणाओ ४, अधेलोए संखेजगुणाओ ५, तिरियलोए संखेजगुणाओ ६। २८०. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा मणुस्सा तेलोक्के १, उडलोयतिरियलोए असंखेजगुणा २, अधेलोयतिरियलोए संखेज्जगुणा ३, उडलोए संखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेजगुणा ५, तिरियलोए संखेजगुणा ६।। २८१. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ मणुस्सीओ तेलोक्के १, उडूलोयतिरियलोए संखेजगुणाओ २, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणाओ ३, उडलोए संखेजगुणाओ ४, अधेलोए संखेजगुणाओ ५, तिरियलोए संखेजगुणाओ ६ । . २८२. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा देवा उडलोए १, उडलोयतिरियलोए असंखेजगुणा २, तेलोक्के संखेजगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणा ४, १५ अधेलोए संखेजगुणा ५, तिरियलोए संखेजगुणा ६। २८३. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ देवीओ उडलोए १, उडलोयतिरियलोए असंखेजगुणाओ २, तेलोक्के संखेजगुणाओ ३, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणाओ ४, अधेलोए संखेज्जगुणाओ ५ तिरियलोए संखेजगुणाओ ६ । २८४. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा भवणवासी देवा उडलोए १, उडलोय२० तिरियलोए असंखेजगुणा २, तेलोक्के संखेजगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखेजगुणा ४, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ५, अधोलोए असंखेजगुणा ६ । २८५. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ भवणवासिणीओ देवीओ उडलोए १. उडलोयतिरियलोए असंखेजगुणाओ २, तेलोक्के संखेजगुणाओ ३, अधोलोय तिरियलोए असंखेजगुणाओ ४, तिरियलोए असंखेजगुणाओ ५, अधोलोए असंखे२५ जगुणाओ ६। २८६. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वाणमंतरा देवा उडलोए १, उडूलोयतिरियलोए असंखेजगुणा २, तेलोक्के संखेजगुणा ३, अधोलोयतिरियलोए असंखेजगुणा ४, अहेलोए संखेजगुणा ५, तिरियलोए संखेजगुणा ६। Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९४] २४. खेत्तदारं । २८७. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ वाणमंतरीओ देवीओ उड्डलोए १, उडूलोयतिरियलोए असंखिज्जगुणाओ २, तेलोक्के संखिजगुणाओ ३, अधोलोयतिरियलोए असंखिज्जगुणाओ ४, अधोलोए संखिज्जगुणाओ ५, तिरियलोए संखिज्जगुणाओ ६ | २८८. खित्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा जोइसिया देवा उडलोए १, उड्डलोय- ५ तिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के संखेज्जगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ६ । २८९. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ जोइसिणीओ देवीओ उड्डलोए १, उड्डलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणाओ २, तेलोक्के संखेज्जगुणाओ ३ अधेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणाओ ४ अधेलोए संखेज्जगुणाओ ५, तिरियलोए १० असंखेज्जगुणाओ ६ । २९०. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वेमाणिया देवा [ ग्रन्थाग्रम् २००० ] उडूलोयतिरियलोए १, तेलोक्के संखेनगुणा २, अधोलोयतिरियलोए संखेज्जगुणा ३, अधेलोए संखेज्जगुणा ४, तिरियलोए संखेज्जगुणा ५, उड्डडूलोए असंखेजगुणा ६ । २९१. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाओ वेमाणिणीओ देवीओ उड्डलोयतिरियलोए १, तेलोक्के संखेज्जगुणाओ २, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणाओ ३, अधेलोए संखिज्जगुणाओ ४, तिरियलोए संखेज्जगुणाओ ५, उड्डूलोए असंखेज्जगुणाओ ६ । १०३ २९२. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा एगिंदिया जीवा उडलोयतिरियलोए १, २० अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उढलोए असंखेज्जगुणा ५, अधोलोए विसेसाहिया ६ । २९४. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा एगिंदिया जीवा पज्जत्तगा उडलोयतिरियलोए १, अधोलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डुलोए असंखेज्जगुणा ५, अहोलाए विसेसाहिया ६ । २९३. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा एगिंदिया जीवा अपज्जत्तगा उड्डलोयतिरियलोए १, अधोलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेजगुणा ४, उड्डुलोए असंखेज्जगुणा ५, अधोलोए विसेसाहिया ६ । २५ १५ Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०४ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपर [ सु. २९५ २९५. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा बेइंदिया उडूलोए १, उडूलोयतिरियलोए असंखेजगुणा २, तेलोक्के असंखेजगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेज्जगुणा ६ । २९६. खेत्ताणुवाएणं सत्र्वत्थोवा बेइंदिया अपनत्तया उड्ढलोए १, ५ उड्डूलोयतिरियलोए असंखेजगुणा २, तेलोक्के असंखित्रगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखिज्जगुणा ४, अधोलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेनगुणा ६ । १० २९७. खेत्ताणुवातेणं सव्वत्थोवा बेंदिया पज्जत्तया उडलोए १, उड्डलोय - तिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेजगुणा ६ । २९८. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तेइंदिया उडलोए १, उड्डलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेज्जगुणा ६ । २९९. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तेइंदिया अपज्जतगा उड्डुलोए १, उड्डलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए - १५ असंखेज्जगुणा ४, अधोलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेज्जगुणा ६ । ३००. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तेइंदिया पज्जत्तगा उड्डूलोए १, उड्डु - लोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अधेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेज्जगुणा ६ । ३०१. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा चउरिंदिया जीवा उड्ढलो १, उड्ड२० लोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अधोलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अधोलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेज्जगुणा ६ । ३०२. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा चउरिं दिया जीवा अपज्जत्तगा उड्डूलोए १, उड्डलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अधोलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए संखेज्जगुणा ६। ३०३. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा चउरिंदिया जीवा पज्जत्तया उडूलोए १, उड्डलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ३, अहेलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा ४, अहोलोए संखेज्जगुणा ५, २५ तिरियलोए संखेज्जगुणा ६ । Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०५ ३१२] २४. खेत्तदारं । ३०४. खेत्ताणुवातेणं सव्वत्थोवा पंचिंदिया तेलोक्के १, उडलोयतिरियलोए संखेजगुणा २, अधोलोयतिरियलोए संखेजगुणा ३, उडलोए संखेजगुणा ४, अधेलोए संखेजगुणा ५, तिरियलोए असंखेजगुणा ६ । ३०५. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा पंचिंदिया अपज्जत्तया तेलोक्के १, उडूलोयतिरियलोए संखेजगुणा २, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणा ३, उडुलोए ५ संखेजगुणा ४, अधेलोए संखेजगुणा ५, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ६। ३०६. खेताणुवाएणं सव्वत्थोवा पंचिंदिया पज्जत्तया उडलोए १, उडूलोयतिरियलोए असंखेज्जगुणा २, तेलोक्के संखेजगुणा ३, अधोलोयतिरियलोए संखेजगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ६ । ३०७. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा पुढविकाइया उडलोयतिरियलोए १, १० अधोलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेजगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उडलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६। ३०८. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा पुढविकाइया अपज्जत्तया उडूलोयतिरियलोए १, अधोलोयतिरियलोए विसेसाधिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेजगुणा ४, उडलोए असंखेजगुणा ५, अहोलोए विसेसा- १५ धिया ६। ३०९. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा पुढविकाइया पज्जत्तया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाधिया २, तिरियलोए असंखेजगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाधिया ६। ३१०. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा आउकाइया उडलोयतिरियलोए १, २० अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेजगुणा ४, उडलोए असंखेजगुणा ५, अहेलोए विसेसाहिया ६। ३११. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा आउकाइया अपज्जत्तया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाधिया २, तिरियलोए असंखेजगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उडलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६। २५ ३१२. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा आउकाइया पज्जत्तया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाधिया २, तिरियलोए असंखेजगुणा ३, तेलोक्के असंखेजगुणा ४, उडुलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६। Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०६ ३१४. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तेउकाइया अपज्जत्तया उडूलोय५ तिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उडूलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाधिया ६ । १० पण्णवणासुते तइए बहुवत्तव्वयपए [ सु. ३१३ ३१३. खेत्ताणुवाणं सव्यत्थोवा तेउकाइया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उडूलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६ । २० ३१५. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तेउक्काइया पज्जत्तया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डूलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६ । ३१६. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वाउकाइया उडलोगतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उडूलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६ । ३१७. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वाउकाइया अपज्जत्तया उडूलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, १५ तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डूलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाधिया ६ । ३१८. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वाउकाइया पज्जत्तया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्ढलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाधिया ६ । ३१९. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वणस्सइकाइया उड्ढलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाधिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डुलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाधिया ६ । ३२०. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वणस्सइकाइया अपज्जत्तया उडूलोय - तिरियलोए १, अधोलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६ । २५ ३२१. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वणस्सइकाइया पज्जत्तया उडलोयतिरियलोए १, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया २, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ३, तेलोक्के असंखेज्जगुणा ४, उड्डुलोए असंखेज्जगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६ । ३२२. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तसकाइया तेलोक्के १, उडलोयतिरिय Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२७] २५-२६. बंध-पोग्गलदाराई। लोए संखेजगुणा २, अहेलोयतिरियलोए संखेजगुणा ३, उडलोए संखेजगुणा ४, अधेलोए संखेजगुणा ५, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ६। ३२३. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तसकाइया अपज्जत्तया तेलोक्के १, उडलोयतिरियलोए संखेजगुणा २, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणा ३, उडुलोए संखेज्जगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए असंखेजगुणा ६। ५ ३२४. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तसकाइया पजत्तया तेलोक्के १, उडलोयतिरियलोए असंखेन्जगुणा २, अधेलोयतिरियलोए संखेजगुणा ३, उडलोए संखेजगुणा ४, अधेलोए संखेज्जगुणा ५, तिरियलोए असंखेज्जगुणा ६ । दारं २४ ॥ [सुत्तं ३२५. पंचवीसइमं बंधदारं] ३२५. एतेसि णं भंते ! जीवाणं आउयस्स कम्मस्स बंधगाणं अबंधगाणं १० पज्जत्ताणं अपजत्ताणं सुत्ताणं जागराणं समोहयाणं असमोहयाणं सातावेदगाणं असातावेदगाणं इंदियउवउत्ताणं नोइंदियउवउत्ताणं सागारोवउत्ताणं अणागारोवउत्ताण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा आउयस्स कम्मस्स बंधगा १, अपज्जत्तया संखेज्जगुणा २, सुत्ता संखेजगुणा ३, समोहता संखेज्जगुणा ४, सातावेदगा संखेजगुणा ५, इंदिओव- १५ उत्ता संखेजगुणा ६, अणागारोवउत्ता संखेजगुणा ७, सागारोवउत्ता संखेजगुणा ८, नोइंदियउवउत्ता विसेसाहिया ९, अस्सातावेदगा विसेसाहिया १०, असमोहता विसेसाहिया ११, जागरा विसेसाहिया १२, पजत्तया विसेसाहिया १३, आउयस्स कम्मस्स अबंधगा विसेसाहिया १४ । दारं २५ ॥ [सुताई ३२६-३३३. छब्बीसइमं पोग्गलदारं] ३२६. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा पोग्गला तेलोके १, उडलोयतिरियलोए अणंतगुणा २, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहिया ३, तिरियलोए असंखेजगुणा ४, उडलोए असंखेजगुणा ५, अधेलोए विसेसाहिया ६।। ३२७. दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवा पोग्गला उदिसाए १, अधेदिसाए विसेसाहिया २, उत्तरपुरस्थिमेणं दाहिणपञ्चत्थिमेण य दो वि तुल्ला असंखेजगुणा २५ ३, दाहिणपुरथिमेणं उत्तरपञ्चत्थिमेण य दो वि तुल्ला विसेसाधिया ४, पुरथिमेणं असंखेजगुणा ५, पच्चत्थिमेणं विसेसाहिया ६, दाहिणेणं विसेसाहिया ७, उत्तरेणं विसेसाहिया ८। Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८ पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपर [ सु. ३२८ ३२८. खेत्ताणुवाएणं सव्वत्थोवाइं दव्वाई तेलोक्के १, उड्डलोयतिरियलोए अनंतगुणाई २, अधेलोयतिरियलोए विसेसाहियाई ३, उड्डूलोए असंखेज्जगुणाई ४, अधेलोए अनंतगुणाई ५, तिरियलोए संखेज्जगुणाई ६ । ३२९. दिसाणुवाएणं सव्वत्थोवाई दव्वाई अधेदिसाए १, उड्डूदिसाए ५ अणंतगुणाई २, उत्तरपुरत्थिमेणं दाहिणपञ्च्चत्थिमेण य दो वि तुल्लाई असंखे ज्जगुणाई ३, दाहिणपुरत्थिमेणं उत्तरपञ्चत्थिमेण य दो वि तुल्लाई विसेसाहियाई ४, पुरत्थिमेणं असंखेज्जगुणाई ५, पञ्चत्थिमेणं विसेसाहियाई ६, दाहिणं विसेसाहियाई ७ उत्तरेणं विसेसाहियाई ८ । ३३०. एतेसि णं भंते! परमाणुपोग्गलाणं संखेज्जपदेसियाणं असंखे१० ज्जपदे सियाणं अणंतपदेसियाण य खंधाणं दव्वट्ट्याए पदेसट्टयाए दव्वट्टपदेसताए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा अणंतपदेसिया खंधा दव्वट्टयाए १, परमाणुपोग्गला दव्वताए अनंतगुणा २, संखेज्जपदेसिया खंधा दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा ३, असंखेज्जपएसिया खंधा दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणा ४; पदेसट्टयाए - सव्वत्थोवा अणंतपदेसिया खंधा परसट्टयाए १, १५ परमाणुपोग्गला अपदेसट्टयाए अनंतगुणा २, संखेज्जपदेसिया खंधा पदेसट्टयाए संखेज्जगुणा ३, असंखेज्जपदेसिया खंधा पर सट्टयाए असंखेज्जगुणा ४; दव्वट्टपदेसट्टयाए - सव्वत्थोवा अणतपदेसिया खंधा दव्वट्टयाए १, ते चेव पदेसट्टयाए अनंतगुणा २, परमाणुपोग्गला दव्व अपदेसट्टयाए अनंतगुणा ३, संखेज्जपएसिया खंधा दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा ४, ते चेव पदेसट्टयाए संखेज्जगुणा २० ५, असंखेज्जपदेसिया खंधा दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणा ६, ते चेव पएसझ्याए असंखेज्जगुणा ७ । ३३१. एतेसि णं भंते! एगपदेसोगाढाणं संखेज्जपएसोगाढाणं असंखेज्जपएसोगाढाण य पोग्गलाणं दव्वट्टयाए पदेसट्टयाए दव्वट्टपदेसताए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा २५ एगपदेसोगाढा पोग्गला दव्वट्टयाए १, संखेज्जपदेसोगाढा पोग्गला दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा २, असंखेज्जपए सोगाढा पोग्गला दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणा ३; पट्टयाए - सव्वत्थोवा एगपएसोगाढा पोग्गला पर सट्टयाए १, संखेज्जपएसोगाढा पोग्गला पदेसट्टयाए संखेज्जगुणा २, असंखेज्जपएसोगाढा पोग्गला पएसट्टयाए असंखेज्जगुणा ३; दव्वट्टुपए सट्टयाए - सव्वत्थोवा एगपएसोगाढा पोग्गला दव्व Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३४] २७. महादंडयदारं । पएसट्टयाए १, संखेज्जपएसोगाढा पोग्गला दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा २, ते चेव पएसट्ट्याए संखेज्जगुणा ३, असंखेज्जपदेसोगाढा पोग्गला दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणा ४, ते चेव पदेसट्टयाए असंखेज्जगुणा ५ । ३३२. एतेसि णं भंते! एगसमयठितीयाणं संखेज्जसमयठितीयाणं असंखेज्जसमयठितीयाण य पोग्गलाणं दव्वट्टयाए पदेसट्टयाए दव्वट्ठपएसट्टयाए ५ कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा एगसमयठितीया पोग्गला दव्वट्टयाए १, संखेज्जसमयठितीया पोग्गला दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा २, असंखेज्जसमयठितीया पोग्गला दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणा ३; पदेसट्टयाए - सव्वत्थोवा एगसमयठितीया पोग्गला अपदेसट्टयाए १, संखेज्जसमयठितीया पोग्गला पदेसट्टयाए संखेज्जगुणा २, असंखेज्जसमयठितीया पोग्गला १० पदेसट्टयाए असंखेज्जगुणा ३; दव्बट्ठपदेसट्टयाए - सव्वत्थोवा एगसमयठितीया पोग्गला दव्वट्ठअपदेसट्ट्याए १, संखेज्जसमयठितीया पोग्गला दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा २, ते चेव पदेसट्टयाए संखेज्जगुणा ३, असंखेज्जसमयठितीया पोग्गला दव्त्रट्टयाए असंखेज्जगुणा ४, ते चेव पदेसट्टयाए असंखेज्जगुणा ५ । १०९ ३३३. एतेसि णं भंते! एगगुणकालगाणं संखेज्जगुणकालगाणं १५ असंखेजगुणकालगाणं अनंतगुणकालगाण य पोग्गलाणं दव्त्रट्टयाए पदेसट्टयाए दव्वपदेसट्टयाए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! जहा परमाणुपोग्गला (सु. ३३० ) तहा भाणितव्वा । एवं संखेज्जगुणकालयाण वि । एवं सेसा वि वण्ण-गंध-रसा भाणितव्या । फासाणं कक्खड-मउय-गरुय-लहुयाणं जधा एगपदेसोगाढाणं (सु. ३३१ ) भणितं तहा २० भाणितव्वं । अवसेसा फासा जधा वण्णा भणिता तथा भाणितव्त्रा । दारं २६ ॥ [ सुत्तं ३३४. सत्तावीसइमं महादंडयदारं ] ३३४. अह भंते! सव्वजीवप्पबहुं महादंडयं वत्तइस्सामि - सव्वत्थोवा गब्भवक्कंतिया मणुस्सा १, मणुस्सीओ संखेज्जगुणाओ २, बादरतेउक्काइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा ३, अणुत्तरोववाइया देवा असंखेज्जगुणा ४, उवरिमगेवे - २५ जगा देवा संखेज्जगुणा ५, मज्झिमगेवेज्जगा देवा संखेज्जगुणा ६, हेट्ठिमगेवेज्जगा देवा संखेज्जगुणा ७, अच्चुते कप्पे देवा संखेज्जगुणा ८, आरणे कप्पे देवा १. तियमणुस्सा ध० म० ५१ ५२ ५३ ॥ Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११० . पण्णवणासुत्ते तइए बहुवत्तव्वयपए [सु. ३३४ संखेजगुणा ९, पाणए कप्पे देवा संखेजगुणा १०, आणए कप्पे देवा संखेजगुणा ११, अधेसत्तमाए पुढवीए नेरइया असंखेजगुणा १२, छट्ठीए तमाए पुढवीए नेरइया असंखेजगुणा १३, सहस्सारे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा १४, महासुक्के कप्पे देवा असंखेजगुणा १५, पंचमाए धूमप्पभाए पुढवीए नेरइया असंखेजगुणा ५ १६, लंतए कप्पे देवा असंखेजगुणा १७, चउत्थीए पंकप्पभाए पुढवीए नेरइया असंखेजगुणा १८, बंभलोए कप्पे देवा असंखेजगुणा १९, तचाए वालुयप्पभाए पुढवीए नेरइया असंखेजगुणा २०, माहिंदे कप्पे देवा असंखेजगुणा २१, सणंकुमारे कप्पे देवा असंखेजगुणा २२, दोच्चाए सक्करप्पभाए पुढवीए नेरइया असंखेजगुणा २३, सम्मुच्छिममणुस्सा असंखेजगुणा २४, ईसाणे कप्पे देवा १० असंखेजगुणा २५, ईसाणे कप्पे देवीओ संखेजगुणाओ २६, सोहम्मे कप्पे देवा संखेजगुणा २७, सोहम्मे कप्पे देवीओ संखेजगुणाओ २८, भवणवासी देवा असंखेजगुणा २९, भवणवासिणीओ देवीओ संखेजगुणाओ ३०, इमीसे रतणप्पभाए पुढवीए नेरड्या असंखेज्जगुणा ३१, खहयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया पुरिसा असंखेजगुणा ३२, खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिणीओ संखेज्जगुणाओ ३३, थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया पुरिसा संखेजगुणा ३४, थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिणीओ संखेजगुणाओ ३५, जलयरपंचेदियतिरिक्खजोणिया पुरिसा संखेजगुणा ३६, जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिणीओ संखेजगुणाओ ३७, वाणमंतरा देवा संखेजगुणा ३८, वाणमंतरीओ देवीओ संखेजगुणाओ ३९, जोइसिया देवा संखेजगुणा ४०, जोइसिणीओ देवीओ संखेजगुणाओ ४१, खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया णपुंसया संखेजगुणा ४२, थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया णपुंसया संखेजगुणा ४३, जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया णपुंसया संखेजगुणा ४४, चउरिदिया पज्जत्तया संखेज्जगुणा ४५, पंचेंदिया पज्जत्तया विसेसाहिया ४६, बेइंदिया पजत्तया विसेसाहिया ४७, तेइंदिया पज्जत्तया विसेसाहिया ४८, पंचिंदिया अपज्जत्तया असंखेजगुणा ४९, चउरिंदिया अपज्जत्तया विसेसाहिया २५ ५०, तेइंदिया अपज्जत्तया विसेसाहिया ५१, बेइंदिया अपज्जत्तया विसेसाहिया ५२, पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया पज्जत्तया असंखेजगुणा ५३, बादरणिगोदा पजत्तगा असंखेजगुणा ५४, बादरपुढविकाइया पजत्तगा असंखेजगुणा ५५, बादरआउकाइया पज्जत्तया असंखेज्जगुणा ५६, बादरवाउकाइया पन्जत्तगा असंखेजगुणा ५७, बादरतेउकाइया अपजत्तगा असंखेजगुणा ५८, ३० पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइया अपज्जत्तगा असंखेजगुणा ५९, बादरणिगोदा Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३४] २७. महादंडयदारं । अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ६०, बादरपुढविकाइया अपज्ञत्तगा असंखेज्जगुणा ६१, बादरआउकाइया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा ६२, बादरवाउकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ६३, सुहुमतेउकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ६४, सुहुमपुढविकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ६५, सुहुमआउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ६६, सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तगा विसेसाहिया ६७, ५ सुहुमत उकाइया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा ६८, सुहुम पुढविकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ६९, सुहुमआउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ७०, सुहुमवाउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया ७१, सुहुमणिगोदा अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ७२, सुहुमणिगोदा पज्जत्तया संखेज्जगुणा ७३, अभवसिद्धिया अनंतगुणा ७४, परिवडितसम्मत्ता अणंतगुणा ७५, सिद्धा अनंतगुणा ७६, बादरवणस्सतिकाइया पज्जत्तगा अनंत- १० गुणा ७७, बादरपज्जत्तया विसेसाहिया ७८, बादरवणस्सइकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ७९, बादर अपज्जत्तगा विसेसाहिया ८०, बादरा विसेसाहिया ८१, सुहुमवणस्सतिकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा ८२, सुहुमा अपज्जत्तया विसेसाहिया ८३, सुहुमवणस्सइकाइया पज्जत्तया संखेज्जगुणा ८४, सुहुमपज्जत्तया विसेसाहिया ८५, सुहुमा विसेसाहिया ८६, भवसिद्धिया विसेसाहिया १५ ८७, निगोदजीवा विसेसाहिया ८८, वणप्फतिजीवा विसेसाहिया ८९, एगिंदियाँ विसेसाहिया ९०, तिरिक्खजोणिया विसेसाहिया ९१, मिच्छद्दिट्ठी विसेसाहिया ९२, अविरता विसेसाहिया ९३, सकसाई विसेसाहिया ९४, छउमत्था विसेसाहिया ९५, सजोगी विसेसाहिया ९६, संसारत्था विसेसाहिया ९७, सव्वजीवा विसेसाहिया ९८ । दारं २७ ॥ ॥ पण्णवणाए भगवईए तइयं बहुवत्तव्वयपयं समत्तं ॥ १. सम्मद्दिट्ठी अ° ध० प्र० २ ॥ २. 'दियजीवा वि ध० ॥ १११ २० Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४. चउत्थं ठिइपयं [ सुताई ३३५ - ३४२. नेरइयठिइपण्णवणा ] ३३५. [१] नेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता १ गोयमा ! जहणेणं दस वाससहस्साइं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई | [२] अपज्ञत्तयनेरइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयणेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । १० ३३६. [१] रयणप्पभापुढविनेरइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साईं, उक्कोसेणं सागरोवमं । [२] अपज्जत्तयरयणप्पभापुढविनेरइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिई पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयरयणप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती १५ पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सागरोवमं अंतोमुहुत्तूणं । ३३७. [१] सक्करप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं सागरोवमं, उक्कोसेणं तिण्णि सागरोवमाई । [२] अपज्जत्तयसक्करप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती २० पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयसक्करप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं तिण्णि सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ३३८. [१] वालुयप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती २५ पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं तिण्णि सागरोवमाई, उक्कोसेणं सत्त सागरोवमाई | [२] अपज्जत्तयवालुयप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयवालुयप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४२] sooraणा | पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं तिण्णि सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सत्त सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई | ३३९. [१] पंकष्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्त सागरोवमाई, उक्कोसेणं दस सागरोवमाई । [२] अपज्जत्तयपंकप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती ५ पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयपंकप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्त सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं दस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाइं । ३४० [१] धूमप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती १० पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं दस सागरोवमाई, उक्कोसेणं सत्तरस सागरोवमाई । [२] अपज्जत्तयधूमप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतमुत्तं । [३] पज्जत्तयधूमप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सत्तरस सागरो- १५ वमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ३४१. [१] तमप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं सत्तरस सागरोवमाइं, उक्कोसेणं बावीसं सागरोवमाइं । ११३ [२] अपज्जत्तयतमप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठी पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयतमप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्तरस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं बावसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाईं । २५ ३४२. [१] अधेसत्तमपुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं बावीसं सागरोवमाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई । [२] अपज्जत्तयअधेसत्तम पुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पत्तयअधेसत्तमपुढविनेरइयाणं भंते! केवतियं कालं ठिती २० Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११४ पण्णवणासुत्त चउत्थे ठिइपए [सु. ३४३पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं बावीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। [सुत्ताई ३४३-३४४. देव-देवीठिइपण्णवणा] ३४३. [१] देवाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! ५ जहण्णणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं । [२] अपज्जत्तयदेवाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] पज्जत्तयदेवाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई १० अंतोमुहुत्तूणाई। ३४४. [१] देवीणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाई।। [२] अपज्जत्तगदेवीणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयदेवीणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाई अंतोमुहुत्तूणाई। [सुत्ताई ३४५-३५३. भवणवासिठिइपण्णवणा] ३४५. [१] भवणवासीणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? २० गोयमा! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं, उक्कोसेणं सातिरेगं सागरोवमं। [२] अपजत्तयभवणवासीणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयभवणवासीणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सातिरेगं २५ सागरोवमं अंतोमुहुत्तूणं । ३४६. [१] भवणवासिणीणं भंते ! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं अद्धपंचमाई पलिओवमाई। Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५०] भवणवासिठिइपण्णवणा। [२] अपज्जत्तियाणं भंते ! भवणवासिणीणं देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता १ गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।। [३] पन्जत्तियाणं भंते ! भवणवासिणीणं देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता १ गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहत्तणाई, उक्कोसेणं । अद्धपंचमाई पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३४७. [१] असुरकुमाराणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं सातिरेगं सागरोवमं । [२] अपज्जत्तयअसुरकुमाराणं भंते! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयअसुरकुमाराणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? १० गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सातिरेगं सागरोवमं अंतोमुहुत्तूणं । ३४८. [१] असुरकुमारीणं भंते ! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं अद्धपंचमाइं पलिओवमाइं । [२] अपज्जत्तियाणं असुरकुमारीणं भंते! देवीणं केवतियं कालं ठिती १५ पण्णता? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । । [३] पज्जत्तियाणं असुरकुमारीणं भंते! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं अद्धपंचमाइं पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३४९. [१] णागकुमाराणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता १ २० गोयमा ! जहण्णेणं दसवाससहस्साइं, उक्कोसेणं दो पलिओवमाई देसूणाई । [२] अपज्जत्तयाणं भंते! णागकुमाराणं देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] पजत्तयाणं भंते! णागकुमाराणं देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं दो २५ पलिओवमाइं देसूणाई अंतोमुहृत्तूणाई । ३५०. [१] नागकुमारीणं भंते ! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं, उक्कोसेणं देसूणं पलिओवमं । १. हुत्तऊणाई जे० ॥ Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११६ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए सु. ३५१[२] अपज्जत्तियाणं णागकुमारीणं भंते! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेण वि अंतोमुहुत्तं, उक्कोसण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तियाणं णागकुमारीणं भंते ! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तृणाई, उक्कोसेणं ५ देसूणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । __ ३५१. [१] सुवण्णकुमाराणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं दो पलिओवमाइं देसूणाई। [२] अपज्जत्तयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १० [३] पजत्तयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं दो पलिओवमाई देसूणाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३५२. [१] सुवण्णकुमारीणं भंते ! देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं देसूणं पलिओवमं। [२] अपजत्तियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि १५ अंतोमुहत्तं । [३] पजत्तियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं देसूणं पलिओवमं अंतोमुहत्तृणं । ३५३. एवं एएणं अभिलावेणं ओहिय-अपज्जत्त-पज्जत्तसुत्तत्तयं देवाण य देवीण य णेयव्वं जाव थणियकुमाराणं जहा णागकुमाराणं (सु. ३४९)। २० [सुत्ताई ३५४-३६८. एगिंदियठिइपण्णवणा] ३५४. [१] पुढविकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहत्तं, उक्कोसेणं बावीसं वाससहस्साइं। [२] अपज्जत्तयपुढविकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।। २५ [३] पज्जत्तयपुढविकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बावीसं वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३५५. [१] सुहुमपुढविकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११७ ३६०] एगिदियठिइपण्णवणा। [२] अपज्जत्तयसुहुमपुढविकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयसुहुमपुढविकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। ३५६. [१] बादरपुढविकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, ५ उक्कोसेणं बावीसं वाससहस्साई। [२] अपजत्तयबादरपुढविकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयबादरपुढविकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बावीसं वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३५७. [१] आउकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सत्त वाससहस्साई । [२] अपजत्तयआउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कासेण वि अंतोमुहत्तं। . [३] पजत्तयआउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, १५५ उक्कोसेणं सत्त वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३५८. सुहुमआउकाइयाणं ओहियाणं अपज्जत्तयाणं पज्जत्तयाण य जहा सुहुमपुढविकाइयाणं (सु. ३५५) तहा भाणितव्वं । ३५९. [१] बादरआउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहत्तं, उक्कोसेणं सत्त वाससहस्साइं। [२] अपज्जत्तयबादरआउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। _ [३] पजत्तयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सत्त वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई।। ३६०. [१] तेउकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? २५ गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि रातिंदियाई । [२] अपज्जत्तयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। २० १. त्तयाणं माउ ध० म०॥ Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ३६१[३] पजत्तयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिष्णि रातिदियाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३६१. सुहुमतेउकाइयाणं ओहियाणं अपज्जत्तयाणं पजत्तयाण य जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । ५ ३६२. [१] बादरतेउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि रातिंदियाई। [२] अपज्जत्तयवादरतेउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] पजत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि १० रातिंदियाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३६३. [१] वाउकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि वाससहस्साई । [२] अपज्जत्तयवाउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई। ___ ३६४. [१] सुहुमवाउकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [२] अपजत्तयसुहुमवाउकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि २० उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । ३६५. [१] बादरवाउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिन्नि वाससहस्साइं। [२] अपज्जत्तबादरवाउकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण २५ वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजतबादरवाउकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३६६. [१] वणप्फइकाइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दस वाससहस्साइं। Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११२ ३७०] बेइंदिय-तेइंदियठिइपण्णवणा । [२] अपज्जत्तवणप्फतिकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] पजत्तवणण्फइकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई । ३६७. सुहुमवणप्फइकाइयाणं ओहियाणं अपज्जत्ताणं पजत्ताण य ५ जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । ३६८. [१] बादरवणप्फइकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दस वाससहस्साई । [२] अपजत्तबादरवणप्फइकाइयाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तबादरवणप्फइकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई । [सुत्तं ३६९. बेइंदियठिइपण्णवणा] ३६९. [१] बेइंदियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बारस संवच्छराई।। [२] अपज्जत्तबेइंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुतं । [३] पजत्तबेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बारस संवच्छराई अंतोमुहुत्तूणाई । - [सुत्तं ३७०. तेइंदियठिइपण्णवणा ] २० ३७०. [१] तेइंदियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता १ गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं एगूणवण्णं रातिंदियाई । [२] अपज्जत्ततेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि . अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्ततेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं २५ एगूणवणं रातिंदियाइं अंतोमुहुत्तूणाई । १. रातिदियाणं म० प्र०॥ Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२० पण्णवण्णासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ३७१ [सुत्तं ३७१. चउरिदियठिइपण्णवणा] ३७१. [१] चउरिंदियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं छम्मासा । [२] अपज्जत्तयचउरिंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण ५ वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयचउरिंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं छम्मासा अंतोमुहुत्तूणा। [सुत्ताई ३७२-३८९. पंचिंदियतिरिक्खजोणियठिइपण्णवणा] ३७२. [१] पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती १० पण्णता? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं। [२] अपज्जत्तयपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] पज्जत्तगपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । १५ ३७३. [१] सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी। [२] अपजत्तयसम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयसम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! २० जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी अंतोमुहुत्तूणा । ३७४. [१] गम्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं। [२] अपजत्तयगब्भवऋतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयगब्भवकंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। १. मतिरिक्खजोणिपंचिंदियाणं ध० ॥ २. गणेणं अंतोमुहुर्त, उक्को पु२ पु३ ॥ Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७९] चउरिदिय-पंचिंदियठिइपण्णवणा । १२१ ____३७५. [१] जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी। [२] अपज्जत्तयजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] पजत्तयजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं ५ अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी अंतोमुहुतूणा । ३७६. [१] सम्मुच्छिमजलयरपंचेदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी। [२] अपज्जत्तयसम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुतं । [३] पजत्तयसम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी अंतोमुहत्तूणा । ३७७. [१] गब्भवकंतियजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी। [२] अपज्जत्तयगब्भवतियजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । १५ गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।। [३] पज्जत्तयगन्भवतियजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी अंतोमुहुत्तूणा । ३७८. [१] चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाई। [२] अपज्जत्तयचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] पजत्तयचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३७९. [१] सम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। २५ गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं चउरासीइं वाससहस्साइं। [२] अपज्जत्तयसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२२ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ३८०[३] पजत्तगसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं चउरासीइं वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई । ३८०. [१] गब्भवऋतियचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाई । [२] अपज्जत्तयगब्भवक्कंतियचउप्पयथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयगब्भवभूतियचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ३८१. [१] उरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवतियं १० कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी । [२] अपज्जत्तयउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तगउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी अंतोमुहुत्तूणा । ३८२. [१] सम्मुच्छिमसामण्णपुच्छा कायव्वा । - गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तेवण्णं वाससहस्साई। - [२] सम्मुच्छिमअपज्जत्तगउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।। [३] पजत्तगसम्मुच्छिमउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। २० गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तेवण्णं वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई। ३८३. [१] गन्भवतियउरपरिसप्पथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी। [२] अपज्जत्तगगब्भवकंतियउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] पजत्तगगब्भवकंतियउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी अंतोमुहत्तणा। १. याणं पुच्छा। गोयमा ! ध० ॥ एव वर्तते ॥ २. - एतच्चिह्नान्तर्गतः पाठः म० आदर्श Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३८८] पंचेंदियतिरिक्खजोणियठिइपण्णवणा । १२३ ३८४. [१] भुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुतं, उक्कोसेणं पुव्वकोडी। [२] अपजत्तयभुयपरिसप्पथलयरपंचेदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! ५ जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुन्चकोडी अंतोमुहुत्तूणा । ३८५. [१] सम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गायमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बायालीसं वाससहस्साइं। [२] अपज्जत्तयसम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।। [३] पजत्तयसम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बातालीसं वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई । ३८६. [१] गब्भवकंतियभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी। [२] अपज्जत्तयगब्भवकंतियभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पु- १५ च्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।। [३] पजत्तयगन्भवतियभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुचकोडी अंतोमुहुत्तूणा । ३८७. [१] खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखे- २० जइभागो। [२] अपज्जत्तयखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेजइभागो अंतोमुहुत्तूणो। ३८८. [१] सम्मुच्छिमखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बावत्तरिं वाससहस्साई।। १. जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्को ध० ॥ २. 'याणं पुच्छा । गोयमा ! ध० ॥ Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते चउत्थे ठिइपए [सु. ३८९ - [२] अपज्जत्तयसम्मुच्छिमखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयसम्मुच्छिमखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बावत्तरिं वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई । ३८९. [१] गब्भवक्कंतियखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जतिभागो । अपज्जत्तयगब्भवक्कंतियखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं [२] पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयगब्भवक्कंतियखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! १० जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागो अंतोमुहुत्तूणो । [ सुत्ताई ३९० - ३९२. मणुस्सठि पण्णवणा ] ३९०. [१] मणुस्साणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं । १२४ [२] अपनत्तगमणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोण वि १५ अंतोमुहुत्तं । २० [३] पज्जत्तयमणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिणि पलिओ माई अंतोमुहुत्तूणाई । ३९१. सम्मुच्छिममणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुतं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं | ३९२. [१] गब्भवक्कंतियमणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं । [२] अपज्जत्तयगब्भवक्कंतियमणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहन्ने वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयगब्भवक्कंतियमणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, २५ उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । जहणेणं [ सुताई ३९३ - ३९४. वाणमंतरठिइपष्णवणा ] ३९३. [१] वाणमंतराणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहन्नेणं दस वाससहस्साइं, उक्कोसेणं पलिओवमं । Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३९६] मणुस्साइठिइपण्णवणा। १२५ [२] अपज्जत्तयवाणमंतराणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयाणं वाणमंतराणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहणणेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । ३९४. [१] वाणमंतरीणं भंते ! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णता ? ५ गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं । [२] अपज्जत्तियाणं भंते ! वाणमंतरीणं देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तियाणं भंते ! वाणमंतरीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । १० [सुत्ताई ३९५-४०६. जोइसियठिइपण्णवणा] ३९५. [१] जोइसियाणं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमट्ठभागो, उक्कोसेणं पलिओवमं वाससतसहस्समभहियं । [२] अपज्जत्तयजोइसियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण १५ वि अंतोमुहुत्तं । [३] पजत्तयजोइसियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमट्ठभागो अंतोमुहुत्तूणो, उक्कोसेणं पलिओवमं वाससतसहस्समभहियं अंतोमुहुत्तूणं । ३९६. [१] जोइसिणीणं भंते ! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमट्ठभागो, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं पण्णासवास- २० सहस्समभहियं । [२] अपज्जत्तियाणं जोइसिणीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] पजत्तियाणं जोइसिणीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमट्ठभागो अंतोमुहुत्तूणो, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं पण्णासाए वाससहस्सेहिं अब्भहियं २५ अंतोमुहुत्तूणं । १. जहण्णेणं सातिरेंगं अट्ठभागपलिओवम उक्कोसेणं इति अनुयोगद्वारे पाठः सूत्र ३९० [१]. पृ. १५९ ॥ Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२६ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ३९७ - ३९७. [१] चंदविमाणे णं भंते ! देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं पलिओवमं वाससतसहस्समभहियं । [२] चंदविमाणे णं भंते ! अपज्जत्तयदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] चंदविमाणे णं पज्जत्तयाणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पलिओवमं वाससतसहस्समब्भहियं अंतोमुहुत्तूणं । ३९८. [१] चंदविमाणे णं भंते ! देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं पण्णासाए वाससहस्सेहिमब्भहियं । [२] चंदविमाणे णं भंते ! अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] चंदविमाणे णं पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं पण्णासाए वाससहस्सेहिं अब्भहियं अंतोमुहुत्तूणं । ३९९. [१] सूरविमाणे णं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं पलिओवमं वाससहस्समब्भहियं । [२] सूरविमाणे अपज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सूरविमाणे पज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभाग२० पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पलिओवमं वाससहस्समभहियं अंतोमुहुत्तूणं । ४००. [१] सूरविमाणे देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं पंचहिं वाससतेहिमब्भहियं । [२] सूरविमाणे अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सूरविमाणे पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं पंचहिं वाससतेहिं अब्भहियं अंतोमुहुत्तूणं । १. भंते ! केवइयं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! ध० ॥ Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२७ ४०५] जोइसियठिइपण्णवणा। ४०१. [१] गहविमाणे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं पलिओवमं । [२] गहविमाणे अपजत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] गहविमाणे पज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेणं चउभाग- ५ पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । ४०२. [१] गहविमाणे देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं । [२] गहविमाणे अपजत्तियाणं देवीणं. पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं ।। [३] पन्जत्तियाणं गहविमाणे देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । ४०३. [१] णक्खत्तविमाणे देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं । [२] णक्खत्तविमाणे अपज्जत्तदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि १५ उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] णक्खत्तविमाणे पज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं अद्धपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । ४०४. [१] नक्खत्तविमाणे देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चउभागपलिओवमं, उक्कोसेणं सातिरेगं चउभागपलिओवमं । [२] णक्खत्तविमाणे अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] नक्खत्तविमाणे पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं सातिरेगं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । ४०५. [१] ताराविमाणे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अट्ठभागपलिओवमं, उक्कोसेणं चउभागपलिओवमं । [२] ताराविमाणे अपज्जत्तदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहाणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । २० Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० ૮ १५ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ४०६[३] ताराविमाणे पज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं अट्ठभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं चउभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं । ४०६. [१] ताराविमाणे देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं अट्ठभागपलिओवमं, उक्कोसेणं सातिरेगं अट्ठभागपलिओवमं । [२] ताराविमाणे अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] ताराविमाणे पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अट्ठभागपलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं सातिरेगं अट्ठभागपलिओवमं अंतहुतू । २५ [ सुत्ताई ४०७ - ४३७, वेमाणियदेव ठिइपण्णवणा ] ४०७ [१] वेमाणियाणं भंते! देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता १ गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं । [२] अपज्जत्तयवेमाणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तयाणं वेमाणियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । ४०८. [१] वेमाणिणीणं भंते! देवीणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओ माई । [२] अपज्जत्तियाणं वेमाणिणीणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि २० उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] पज्जत्तियाणं वेमाणिणीणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ४०९. [१] सोहम्मे णं भंते! कप्पे देवाणं केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं पलिओवमं, उक्को सेणं दो सागरोवमाई | [२] सोहम्मे कप्पे अपज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सोहम्मे कप्पे पज्जत्तयाणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं दो सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४१४] वेमाणियठिइपण्णवणा। १२९ ४१०. [१] सोहम्मे कप्पे देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं, उक्कोसेणं पण्णासं पलिओवमाइं। [२] सोहम्मे कप्पे अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं [ग्रन्थानम् २५००]। [३] सोहम्मे कप्पे पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं ५ पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पण्णासं पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ४११. [१] सोहम्मे कप्पे परिग्गहियाणं देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं, उक्कोसेणं सत्त पलिओवमाइं। [२] सोहम्मे कप्पे परिग्गहियाणं अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं ।। [३] सोहम्मे कप्पे परिग्गहियाणं पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं सत्त पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४१२. [१] सोहम्मे कप्पे अपरिग्गहियाणं देवीणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं, उक्कोसेणं पण्णासं पलिओवमाई। [२] सोहम्मे कप्पे अपरिग्गहियाणं अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! १५ जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सोहम्मे कप्पे अपरिग्गहियाणं पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पण्णासं पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४१३. [१] ईसाणे कप्पे देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगं पलिओवमं, उक्कोसेणं सातिरेगाइं दो सागरोवमाइं । २० [२] ईसाणे कप्पे अपजत्ताणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उकोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] ईसाणे कप्पे पजत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं सातिरेगाइं दो सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४१४. [१] ईसाणे कप्पे देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगं २५ पलिओवमं, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाइं। [२] ईसाणे कप्पे देवीणं अपज्जत्तियाणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३० १० पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [ सु. ४१५[३] ईसाणे कप्पे पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं सातिरेगं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । ४१५. [१] ईसाणे कप्पे परिग्गहियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगं पलिओवमं, उक्कोसेणं णव पलिओ माई | [२] ईसाणे कप्पे परिग्गहियाणं अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] ईसाणे कप्पे परिग्गहियाणं पज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं नव पलिओवमाई अंतोमुहुतूणाई । ४१६. [१] ईसाणे कप्पे अपरिग्गहियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणं सातिरेगं पलिओवमं, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाइं । [२] ईसाणे कप्पे अपरिग्गहियाणं अपज्जत्तियाणं देवीणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुतं । [३] ईसाणे कप्पे अपरिग्गहियाणं देवीणं पज्जत्तियाणं पुच्छा । गोयमा ! १५ जहणणेणं सातिरेगं पलिओवमं अंतोमुहुत्तूणं, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । ४१७. [१] सणकुमारे कप्पे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं दो सागरोवमाइं, उक्कोसेणं सत्त सागरोवमाई । [२] सणकुमारे कप्पे अपज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि २० उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सणकुमारे कप्पे पज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं दो सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सत्त सागरोवमाई अंतो मुहुत्तूणाई । ४१८. [१] माहिंदे कप्पे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं सातिरेगाई दो सागरोवमाई, उक्कोसेणं सत्त साहियाइं सागरोवमाइं । २५ [२] माहिंदे अपज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहतं । [३] माहिंदे पज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं सातिरेगा इं दो सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सातिरेगाई सत्त सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ माणिठण्णवणा । ४१९. [१] बंभलोए कप्पे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सत्त सागरोवमाई, उक्कोसेणं दस सागरोवमाई । ४२३] [२] बंभलोए अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] बंभलोए पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सत्त सागरोवमाई ५ अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं दस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई | ४२०. [१] लंत कप्पे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दस सागरोवमाइं, उक्कोसेणं चउदस सागरोवमाई | [२] लंत अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] लंतए पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं चोदस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई | ४२१. [१] महासुक्के देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चोदस सागरोवमाइं, उक्कोसेणं सत्तरस सागरोवमाई । [३] महासुक्के पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं चोद्दस सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सत्तरस सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । [२] महासुक्क अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि १५ अंतमुत्तं । ४२२. [१] सहस्सारे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं सत्तरस सागरोवमाई, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमाइं । [२] सहस्सारे अपत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सहस्सारे पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं सत्तरस सागरो - वमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । १३१ [२] आणए अपज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण .वि अंतोमुहुतं । १० ४२३. [१] आणए देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं अट्ठारस २५ सागरोवमाई, उक्कोसेणं एकूणवीसं सागरोवमाइं । २० Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३२ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ४२४[३] आणए पज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अट्ठारस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं एगूणवीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४२४. [१] पाणए कप्पे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगूणवीसं सागरोवमाई, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमाइं। ५ [२] पाणए अपज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [३] पाणए पजत्ताणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगूणवीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४२५. [१] आरणे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं वीसं सागरो१० वमाइं, उक्कोसेणं एकवीसं सागरोवमाइं। [२] आरणे अपज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] आरणे पजत्ताणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं वसिं सागरोवमाइं अंतोमुहत्तूणाई, उक्कोसेणं एकवीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। १५ ४२६. [१] अचुए कप्पे देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कवीसं सागरोवमाई, उक्कोसेणं बावीसं सागरोवमाइं। [२] अचुए अपज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] अचुते पज्जत्ताणं देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एकवीसं २० सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं बावीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४२७. [१] हेट्ठिमहेट्ठिमगेवेजदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं बावीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं तेवीसं सागरोवमाइं। [२] हेट्टिमहेट्ठिमअपज्जत्तदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । २५ [३] हेट्टिमहेट्ठिमपज्जत्तदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं बावीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेवीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ४२८. [१] हेट्ठिममज्झिमगेवेजदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं तेवीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं चउवीसं सागरोवमाइं। Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ वेमाणियपिण्णवणा । [२] हेट्टिममज्झिमअपज्जत्तयदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । ४३२] [३] हेट्ठिममज्झिमगेवेज्जदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं तेवीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं चउवीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । ४२९. [१] हेट्ठिमउवरिमगेवेज्जगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं ५ चउवीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं पणुवीसं सागरोवमाई । [२] हेमिउवरिमगेवेज्जगदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] हेट्ठिमउवरिमगेवेज्जगदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं चउवीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं पणुवीसं सागरोवमाई १० अंतोमुहुत्तॄणाई । ४३०. [१] मज्झिमहेट्टिमगेवेज्जगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं पणुवीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं छव्वीसं सागरोवमाइं । [२] मज्झिमहेट्टिमगेवेज्जगदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १५ [३] मज्झिमहेट्ठिमगेवेज्जगदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणं पणुवीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं छब्बीसं सागरोवमाइं अंतोमुडुत्तूणाई । ४३१. [१] मज्झिममज्झिमगेवेज्जगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं छव्वीसं सागरोवमाई, उक्कोसेणं सत्तावीसं सागरोवमाई । [२] मज्झिममज्झिमगे वेज्जगदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] मज्झिममज्झिमगेवेज्जगदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं छव्वीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं सत्तावीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई । ४३२. [१] मज्झिमउवरिमगेवेज्जाणं देवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं सत्तावीसं सागरोवमाई, उक्कोसेणं अट्ठावीसं सागरोवमाई । [२] मज्झिमउवरिमगेवेज्जगदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १३३ २० २५ Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३४ पण्णवणासुत्ते चउत्थे ठिइपए [सु. ४३३[३] मज्झिमउवरिमगेवेजगदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सत्तावीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं अट्ठावीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई। ४३३. [१] उवरिमहेट्ठिमगेवेजगदेवाणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेणं ५. अट्ठावीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं एगूणतीसं सागरोवमाइं । [२] उवरिमहेट्ठिमगेवेजगदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] उवरिमहेट्ठिमगेवेज्जगदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेणं अट्ठावीसं सागरोवमाई, अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं एगूणतीसं. सागरोवमाई १० अंतोमुहुत्तूणाई। ४३४. [१] उवरिममज्झिमगेवेजगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगूणतीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमाइं । [२] उवरिममज्झिमगेवेज्जगदेवाणं अपजत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १५ [३] उवरिममज्झिमगेवेजगदेवाणं पजताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगूणतीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुतूणाई, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई। ४३५. [१] उवरिमउवरिमगेवेजगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं तीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं एक्कतीसं सागरोवमाइं । २० [२] उवरिमउवरिमगेवेजगदेवाणं अपजत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। [३] उवरिमउवरिमगेवेजगदेवाणं पञ्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा! जहण्णेणं तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं एकतीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। ४३६. [१] विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजिएसु णं भंते ! देवाणं केवतियं २५ कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एकतीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं। [२] विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजियदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । ww Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४३७] मणियपिण्णवणा । [३] विजय - वेजयंत- जयंत - अपराजियदेवाणं पज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कतीसं सागरोवमाई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । ४३७. [१] सेव्ववसिद्धगदेवाणं भंते! केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई ठिती पण्णत्ता । [२] सव्वसिद्धगदेवाणं अपज्जत्ताणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [३] सव्वसिद्धगदेवाणं पज्जत्ताणं [भंते!] केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई ठिती पण्णत्ता । ॥ पण्णवणाए भगवईए चउत्थं ठिइपयं समत्तं ॥ १ - २. सव्वगसिद्धदेवाणं म० प्र० ॥ १३५ १० Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५. पंचमं विसेसपयं [सुत्तं ४३८. पजवभेयपरूवणं] ४३८. कतिविहा णं भंते ! पन्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पन्जवा पण्णत्ता । तं जहा-जीवपन्जवा य अजीवपज्जवा य । [सुत्ताई ४३९-४९९. जीवपजवा] ४३९. जीवपज्जवा णं भंते ! किं संज्जा असंखेजा अणंता ? गोयमा ! णो संखेज्जा, नो असंखेजा, अणंता । से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति जीवपज्जवा नो संखेजा नो असंखेजा अणंता ? गोयमा ! असंखेजा नेरइया, असंखेजा असुरा, असंखेज्जा णागा, असंखेजा सुवण्णा, असंखेजा विज्जुकुमारा, असंखेज्जा १० अग्गिकुमारा, असंखेजा दीवकुमारा, असंखेजा उदहिकुमारा, असंखेन्जा दिसाकुमारा, असंखेज्जा वाउकुमारा, असंखेजा थणियकुमारा, असंखेजा पुढविकाइया, असंखेज्जा आउकाइया, असंखेजा तेउकाइया, असंखेजा वाउकाइया, अणंता वणप्फइकाइया, असंखेज्जा बेइंदिया, असंखेज्जा तेइंदिया, असंखेज्जा चउरिंदिया, असंखेज्जा पचिंदियतिरिक्खजोणिया, असंखेज्जा मणुस्सा, असंखेन्जा वाणमंतरा, असंखेजा जोइसिया, असंखेज्जा वेमाणिया, अणंता सिद्धा, से एएणडेणं गोयमा ! एवं वुञ्चति ते णं णो संखेजा, नो असखेज्जा, अणंता । [सुतं ४४०. नेरझ्याणं पजवा] ४४०. नेरझ्याणं भंते ! केवतिया पन्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णता । से केणडेणं भंते ! एवं वुच्चति नेरइयाणं अणंता पज्जवा २० पण्णत्ता ? गोयमा ! नेरेइए नेरइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसठ्ठताए तुले; ओगाहणट्ठताए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिए-जति हीणे असंखेजतिभागहीणे वा संखेजतिभागहीणे वा संखेन्जगुणहीणे वा असंखेज्जगुणहीणे वा, अह अब्भहिए असंखेजभागब्भहिए वा संखेजभागब्भहिए वा संखेजगुणमब्भहिए वा असंखेजगुणमब्भहिए वा; ठिईए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिए-जइ होणे २५ असंखेजतिभागहीणे वा संखेजतिभागहीणे वा संखेजगुणहीणे वा असंखेजगुणहीणे १. नेरइया पु२॥ Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४१] नेरइय-भवणवासीणं पज्जवा । वा, अह अब्भहिए असंखेज्जइ भागमब्भहिए वा संखेज्जइभागमब्भहिए वा संखेज्जइगुणन्भहिए वा असंखेज्जइगुणब्भहिए वा ; कालवण्णपज्जवेहिं सिय हीणे सिय तुले सिय मन्भहिए - जदि हीणे अणंतभागहीणे वा असंखेज्जइभागहीणे वा संखेज्जइभागहीणे वा संखिज्जइगुणहीणे वा असंखिज्जइगुणहीणे वा अणंतगुणहीणे वा, अह अब्भतिए अनंतभागमब्भइए वा असंखेज्जतिभागमब्भहिए वा ५ संखेज्जतिभागमब्भइए वा संखेज्जगुणमब्भहिए वा असंखेज्जगुणमब्भहिए वा अनंतगुणमब्भहिए वा ; णीलवण्णपज्जवेहिं लोहियवण्णपज्जवेहिं हांलिद्दवण्णपज्जवेहिं सुक्किलवण्णपज्जवेहि य छट्टाणवडिए; सुब्भिगंधपज्जवेहिं दुब्भिगंधपज्जवेहि य छट्टाणवडिए; तित्तरसपज्जवेहिं कडुयरसपज्जवेहिं कसायरसपज्जवेहिं अंबिलरसपज्जवे हिं महुररसपज्जवेहिय छट्ठाण वडिए; कक्खडफासपज्जवेहिं मउयफासपज्जवेहिं गरुय - १० फासपज्जवेहिं लहुयफासपज्जवेहिं सीयफासपज्जवेहिं उसिणफासपज्जवेहिं निद्धफासपज्जवेहिं लुक्खफासपज्जवेहि य छट्टाणवडिए; आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं सुयणाणपज्ञवेहिं ओहिणाणपज्जवेहिं मतिअण्णाणपज्जवेहिं सुयअण्णाणपज्जवेहिं विभंगणाणपज्जवेहिं चक्खुदंसणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहिं ओहिदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते, से एएणणं गोयमा ! एवं वुञ्चति नेरइयाणं नो संखेज्जा, नो १५ असंखेज्जा, अणंता पज्जवा पण्णत्ता । [ सुत्ताई ४४१-४४२. भवणवासीणं पञ्जवा ] ४४१. असुरकुमाराणं भंते ! केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता। से केणणं भंते ! एवं वुच्चइ असुरकुमाराणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! असुरकुमारे असुरकुमारस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए तुले, २० ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिए, ठितीए चउट्ठाणवडिए, कालवण्णपज्जवेहिं छट्टाणवडिए, एवं णीलवण्णपज्जवेहिं लोहियवण्णपज्जवेहिं हालिद्दवण्णपज्जवेहिं सुक्किलवण्णपज्जवेहिं, सुब्भिगंधपज्जवेहिं दुब्भिगंधपज्जवेहिं, तित्तरसपज्जवेहिं कडुयरसपज्जवेहिं कसायरसपज्जवेहिं अंबिलरसपज्जवेहिं महुररसपज्जवेहिं, कक्खडफासपज्जवेहिं मउयफासपज्जवेहिं गरुयफासपज्जवेहिं लहुयफासपज्जवेहिं सीतफासपज्जवेहिं उसिणफासपज्जवेहिं २५ निद्धफासपज्जवेहिं लुक्खफासपज्जवेहिं, आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं सुतणाणपजवेहिं ओहिणाणपज्जवेहिं, मतिअण्णाणपज्जवेहिं सुयअण्णाणपज्जवेहिं विभंगणाणपज्जवेहिं, १. पीयवण २ ॥ २. सुक्किलवण्ण पु२ ॥ ३. से एण्ट्टेणं पु२ ॥ १३७ Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३८ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ४४२चक्खुदंसणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहिं ओहिदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते, से तेणढणं गोयमा ! एवं वुच्चति असुरकुमाराणं अणंता पज्जवा पण्णता । ४४२. एवं जहा नेरइया जहा असुरकुमारा तहा नागकुमारा वि जाव थणियकुमारा। [सुत्ताई ४४३-४४७. एगिदियाणं पजवा] ४४३. पुढविकाइयाणं भंते ! केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केण?णं भंते ! एवं वुच्चति पुढविकाइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! पुढविकाइए पुढविकाइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुले; ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अभइए-जदि हीणे असंखेज१० तिभागहीणे वा संखेजतिभागहीणे वा संखेजगुणहीणे वा असंखेजगुणहीणे वा, अह अब्भहिए असंखेजतिभागअब्भतिए वा संखेज्जतिभागअब्भइए वा संखेज्जगुणअन्भहिए वा असंखेजगुणअब्भहिए वा; ठितीए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भइएजति हीणे असंखेजभागहीणे वा संखेजभागहीणे वा संखेज्जगुणहीणे वा, अह अब्भतिए असंखेजभागअब्भतिए वा संखेज्नभागअब्भतिए वा संखेज्जगुणअब्भतिए १५ वा; वण्णेहिं गंधेहिं रसेहिं फासेहिं, मतिअण्णाणपजवेहिं सुयअण्णाणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते। ४४४. आउकाइयाणं भंते ! केवतिया पन्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पजवा पण्णत्ता । से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति आउकाइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! आउकाइए आउकाइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्ठताए तुले, २० ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फास-मतिअण्णाण-सुतअण्णाण-अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते। ४४५. तेउक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता। से केणट्टेणं भंते ! एवं वुचति तेउक्काइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता १ गोयमा ! तेउक्काइए तेउक्काइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्ठयाए २५ चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फास-मतिअण्णाण-सुयअण्णाण-अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते। ४४६. वाउक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! वाउकाइयाणं अणंता पजवा १. अब्भतिए जे०॥ Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४५२] एगिदियाईणं पजवा। १३९ पण्णत्ता। से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति वाउक्काइयाणं अणंता पज्जवा पण्णता ? गोयमा ! वाउक्काइए वाउक्काइयस्स दवट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिढाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फास-मतिअण्णाण-सुयअण्णाणअचक्खुदंसणपजवेहि य छट्ठाणवडिते। ४४७. वणप्फइकाइयाणं भंते ! केवतिया पज्जवा पण्णता ? गोयमा ! ५ अणंता पज्जवा पण्णत्ता। से केणटेणं भंते ! एवं वुचति वणप्फइकाइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! वणप्फइकाइए वणप्फइकाइयस्स दवट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिए, वण्ण-गंधरस-फास-मतिअण्णाण-सुयअण्णाण-अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते, से तेणडेणं गोयमा ! एवं बुञ्चति वणस्सतिकाइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता । [सुत्ताइ ४४८-४५०. विगलिंदियाणं पज्जवा] ४४८. बेइंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता पजवा पण्णत्ता। से केणटेणं भंते ! एवं वुचति बेइंदियाणं अणंता पजवा पण्णत्ता ? गोयमा ! बेइंदिए बेइंदियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिए-जति हीणे असंखेजतिभागहीणे वा संखेजतिभागहीणे वा १५ संखेजगुणहीणे वा असंखेजगुणहीणे वा, अह मन्भहिए असंखेजभागमभहिए वा संखेजभागमभइए वा संखेजगुणमभइए वा असंखेन्जगुणमभइए वा; ठितीए तिट्ठाणवडिते; वण्ण-गंध-रस-फास-आभिणिबोहियणाण-सुतणाण-मतिअण्णाण-सुतअण्णाण-अचक्खुदंसणपजवेहि य छट्ठाणवडिते। ४४९. एवं तेइंदिया वि। ४५०. एवं चरिंदिया वि। णवरं दो दंसणा-चक्खुदंसणं अचक्खुदंसणं च। [सुत्तं ४५१. पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जवा] ४५१. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जवा जहा नेरइयाणं तहा भाणितव्वा । [सुत्तं ४५२. मणुस्साणं पजवा] ४५२. मणुस्साणं भंते ! केवतिया पन्जवा पण्णता ? गोयमा ! अणंता पजवा पण्णता। से केणटेणं भंते! एवं बुच्चति मणुस्साणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! मणुस्से मणुस्सस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पएसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४० पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ४५३चउट्ठाणवडिते, ठितीए चंउट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फास-आभिणिबोहियणाणसुतणाण-ओहिणाण-मणपज्जवणाणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते, केवलणाणपज्जवेहिं तुल्ले, तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिते, केवलदसणपज्जवेहिं तुल्ले । [सुत्तं ४५३. वाणमंतराणं पज्जवा] ४५३. वाणमंतरा ओगाहणट्ठयाए ठितीए य चउट्ठाणवडिया, वण्णादीहिं छट्ठाणवडिता। [सुतं ४५४. जोइसिय-वेमाणियाणं पज्जवा] ४५४. जोइसिय-वेमाणिया वि एवं चेव । णवरं ठितीए तिट्ठाणवडिता । [सुत्ताई ४५५-४६३. ओगाहणाइसु नेरइयाणं पज्जवा] ४५५. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते ! नेरइयाणं केवतिया पन्जवा पण्णता ? गोयमा ! अणंता पजवा पण्णत्ता। से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति जहण्णोगाहणगाणं नेरइयाणं अणंता पजवा पण्णता? गोयमा! जहण्णोगाहणए नरइए जहण्णोगाहणगस्स नेरइयस्स व्वट्ठयाए तुल्ले, पएसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं १५ अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहि य छट्ठाणवडिते। [२] उक्कोसोगाहणयाणं भंते ! नेरइयाणं केवतिया पज्जवा पण्णता ? गोयमा ! अणंता पन्जवा पण्णत्ता । से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति उक्कोसोगाहणयाणं नेरइयाणं अणंता पज्जवा पण्णता ? गोयमा ! उक्कोसोगाहणए णेरइए उक्कोसोगाहणगस्स नेरइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए तुल्ले; ठितीए सिय हीणे २० सिय तुल्ले सिय अब्भहिए-जति हीणे असंखेन्जभागहीणे वा संखेजभागहीणे वा, अह अब्भहिए असंखेजइभागअब्भइए वा संखेजइभागअब्भइए वा; वण्ण-गंध-रसफासपजवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिते । [३] अजहण्णुक्कोसोगाहणगाणं भंते ! नेरइयाणं केवतिया पजवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणटेणं भंते ! एवं वुञ्चति अंजहण्णु२५ कोसोगाहणगाणं नेरइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अँजहण्णुक्कोसोगाहणए णेरइए अजहण्णुक्कोसोगाहणगस्स णेरइयस्स दबट्टयाए तुले, पदेसट्ठयाए तुले, १. चोट्ठाण पु२॥ २-५. अजहण्णमणुक्को° म० पु२ मु०॥ Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४५७] ओगाहणाइसु नेरइयाणं पजवा । ओगाहणट्टयाए सिय हीणे सिय तुले सिय अब्भहिए- जति हीणे असंखेज्जभागहीणे वा संखेज्जभागहीणे वा संखेज्जगुणहीणे वा असंखेज्जगुणहीणे वा, अह अब्भतिए असंखेज्जतिभागअब्भतिए वा संखेज्जतिभागअब्भतिए वा संखेज्जगुणअब्भतिए वा असंखेज्जगुणअब्भतिए वा; ठितीए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भतिए - जति हीणे असंखेज्जतिभागहीणे वा संखेज्जतिभागहीणे वा संखेज्जगुणहीणे वा असंखेज्ज - ५ गुणवा, अह अभइए असंखेजतिभाग अब्भइए वा संखेज्जतिभागअब्भहिए वा संखेज्जगुणअब्भइए वा असंखेज्जगुणअब्भहिए वा; वण्ण-गंध-रस - फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्टाणवडिते, 'से तेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चति अजहण्णुक्कोसोगाहणगाणं नेरइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता । ४५६. [१] जहण्णठितीयाणं भंते! नेरइयाणं केवतिया पज्जवा १ पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चइ जहण्णद्वितीयाणं नेरइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णट्टितीए नेरइए जहण्णद्वितीयस्स नेरइयस्स दव्वट्ट्याए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिते, ठितीए तुले, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहि य छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसतिए वि । [३] अजहण्णुक्कोसद्वितीए वि एवं चेव । णवरं सट्टाणे चउट्ठाणवडिते । ४५७. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते! नेरइयाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुञ्चति जहण्णगुणकालयाणं नेरइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए २० नेरइए जहण्णगुणकालगस्स नेरइयस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणम्याए चउट्ठाणवाडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहि य छट्टाणवडिते, से तेणट्टेणं गोयमा ! एवं बुच्चति जहण्णगुणकालयाणं नेरइयाणं अता पज्जवा पण्णत्ता । [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । णवरं कालवण्णपज्जवेहिं छाडि । १. से एएट्टेणं पु२ ॥ १४१ १५ २५ Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४३ ४५९. [१] जहण्णाभिणिबोहियणाणीणं भंते! नेरइयाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णाभिणिबोहियणाणीणं णेरइयाणं अणंता पज्जवा ५ पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुञ्चति जहण्णाभिणि बोहियणाणीणं नेरइयाणं अणता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णाभिणिबोहियणाणी रइए जहण्णाभिणिबोहियणाणिस्स नेरइयस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसताए तुले, ओगाहणम्याए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाण वडिते, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं तुले, सुतणाण - ओधिणाणपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, तिहिं १० दंसणेहिं छट्टाणवडिते । १५ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेलपर [सु. ४५८४५८. एवं अवसेसा चत्तारि वण्णा दो गंधा पंच रसा अट्ठ फासा भाणितव्वा । २५ [२] एवं उक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि एवं चेव । नवरं आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं सट्ठाणे छट्टाणवडिते । ४६०. एवं सुतणाणी ओधिणाणी वि । णवरं जस्स णाणा तस्स अण्णाणा णत्थि । ४६१. जहा नाणा तहा अण्णाणा वि भाणितव्वा । नवरं जस्स अण्णाणा तस्स नाणा न भवति । ४६२. [१] जहण्णचक्खुदंसणीणं भंते ! नेरइयाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते! एवं वुच्चति जहण्ण२० चक्खुदंसणीणं नेरइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णचक्खुदंसणी नेरइए जहण्णचक्खुदंसणिस्स नेरइयस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं छट्टाणवडिते, चक्खुदंसणपज्जवेहिं तुले, अचक्खुदंसणपज्जवेहिं ओहिदंसणपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसचक्खुदंसणी व । [३] अजहण्णमणुक्कोसचक्खुदंसणी वि एवं चेव । नवरं सट्टा छाडि । ४६३. एवं अचक्खुदंसणी व ओहिदंसणी वि । Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४६७] ओगाहणाए भवणवासीणं पज्जवा । [ सुताई ४६४ - ४६५. ओगाहणाए भवणवासीणं पञ्जवा ] ४६४. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! असुरकुमाराणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अनंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चति जहण्णोगाहणगाणं असुरकुमाराणं अनंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए असुरकुमारे जहण्णोगाहणगस्स असुरकुमारस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए तुले, ५ ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए चउड्डाणवडिते, वन्नादीहिं छट्टाणवडिते, आभिणिबोहियणाण-सुतणाण-ओहिणाणपज्जवेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहि य छाणवडिते । [२] एवं उक्कोसोगाहणए वि । एवं अंजहन्नमणुक्को सोगाहणए वि । नवरं उक्कोसोगाहणए वि असुरकुमारे ठितीए चउट्टाणवडिते । ४६५. एवं जाव थणियकुमारा । १. अणुकोसअजह नोगाहणए जे० ॥ [ सुताई ४६६-४७२. ओगाहणाइस एर्गिदियाणं पञ्जवा ] ४६६. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते ! पुढविकाइयाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अनंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति जहोगा हणगाणं पुढविकाइयाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णो- १५ गाहणए पुढविकाइए जहण्णोगाहणगस्स पुढविकाइयस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं दोहिं अण्णाणेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसोगाहणए वि । 1 २० [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । नवरं सट्ठाणे चउट्ठाणवडिते । ४६७. [१] जहण्णद्वितीयाणं भंते ! पुढविकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुञ्चति जहण्णद्वितीयाणं पुढविकाइयाणं अनंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णठितीए पुढविकाइए जहण्णठितीयस्स पुढविकाइयस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्ठताए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तुल्ले, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं मतिअण्णाण - सुतअण्णाण - २५ अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसठितीए वि । १४३ १० Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ४६८ - [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव। णवरं सट्ठाणे तिट्ठाणवडिते। ४६८. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते ! पुढविकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणटेणं भंते ! एवं वुचति जहण्णगुणकाल याणं पुढविकाइयाणं अणंता पन्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए ५ पुढविकाइए जहण्णगुणकालगस्स पुढविकाइयस्स दव्वट्ठयाए तुले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, कालवण्णपजवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, दोहि अण्णाणेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । णवरं सट्टाणे छट्ठाणवडिते। ४६९. एवं पंच वण्णा दो गंधा पंच रसा अट्ठ फासा भाणितव्वा । ४७०. [१] जहण्णमतिअण्णाणीणं भंते ! पुढविकाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पजवा पण्णत्ता। से केण?णं भंते ! एवं वुच्चति जहण्णमति१५ अण्णाणीणं पुढविकाइयाणं अणंता पन्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णमतिअण्णाणी पुढविकाइए जहण्णमतिअण्णाणिस्स पुढविकाइयस्स दवट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, मतिअण्णाणपज्जवेहिं तुल्ले, सुयअण्णाणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते । _ [२] एवं उक्कोसमतिअण्णाणी वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसमइअण्णाणी वि एवं चेव । नवरं सट्ठाणे छट्ठाणवडिते। ४७१. एवं सुयअण्णाणी वि । अचक्खुदंसणी वि एवं चेव । ४७२. एवं जाव वणप्फइकाइयाणं । [सुत्ताई ४७३-४८०. ओगाहणाइसु विगलिंदियाणं पजवा] ४७३. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते ! बेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणद्वेणं भंते ! एवं वुञ्चति जहण्णोगाहणगाणं बेइंदियाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए बेइंदिए जहण्णोगाहणगस्स २५ Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४७७] ओगाहणाइ एर्गिदिय-विगलिंदियाणं पज्जवा । बेइंदियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, परसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं दोहिं णाणेहिं दोहिं अण्णाणेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसोगाहणए वि । णवरं णाणा णत्थि । [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए जहा जहण्णोगाहणए । णवरं सट्टाणे ५ ओगाहणाए चउट्ठाणवडिते । ४७४ [१] जहण्णठितीयाणं भंते! बेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चति जहण्णठितीयाणं बेइंदियाणं अता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णठितीए बेइंदिए जहण्णठितीयस्स इंदियस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिते, १० ठितीए तुल्ले, वण्ण-गंध-रस - फासपज्जवेहिं दोहिं अण्णाणेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसठिती वि । णवरं दो णाणा अब्भइया । [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए जहा उक्कोसठितीए । णवरं ठितीए तिट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । णवरं सट्टाणे छाणवडिते । १४५ ४७५. [१] जहण्णगुणकालयाणं बेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुञ्चति जहण्णगुणकालयाणं बेइंदियाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए बेइदिए जहण्णगुणकालयस्स बेइंदियस्स दव्वया तुले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं २० दोहिं णाणेहिं दोहिं अण्णाणेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते । ४७६. एवं पंच वण्णा दो गंधा पंच रसा अट्ठ फासा भाणितव्वा । ४७७. [१] जहण्णाभिणिबोहियणाणीणं भंते ! बेंदियाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणद्वेणं भंते! एवं १. बेंदियस्स २ ॥ १० १५ २५ Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४६ पंण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ४७८ चति ? गोयमा ! जहण्णाभिणि बोहियणाणी बेइदिए जहण्णाभिणिबोहियणाणिस्स बेइंदियस्स दव्वया तुल, पएसझ्याए तुले, ओगाहणट्ट्याए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस - फासपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं तुल्ले, सुयणाणपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, अचक्खुदंसणपज्जवेहिं छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि एवं चेव । वरं सट्टा छाणवडिते । ४७८. एवं सुतणाणी वि, सुतअण्णाणी वि, मतिअण्णाणी वि, अचक्खुदंसणी वि । वरं जत्थ णाणा तत्थ अण्णाणा णत्थि, जत्थ अण्णाणा तत्थ णाणा १० णत्थि । जत्थ दंसणं तत्थ णाणा वि अण्णाणा वि । २५ [ सुत्ताई ४८१ - ४८८. ओगाहणाइसु पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पजवा ] ४८१. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं १५ केवइया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणेणं भंते ! एवं वुच्चति जहण्णोगाहणगाणं पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए पंचेंदियतिरिक्खजोणिए जहण्णोगाहणयस्स पंचेंद्रिय - तिरिक्खजोणियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए तुले, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस - फासपज्जवेहिं दोहिं णाणेहिं दोहिं अण्णाणेहिं २० दोहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिते । ४७९. एवं तेइंदियाणवि । ४८०. चउरिं दियाण वि एवं चेव । णवरं चक्खुदंसणं अब्भतियं । [२] उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । णवरं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिते । [३] जहा उक्कोसोगाहणए तहा अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि । वरं ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिए, ठिईए चउट्ठाणवडिए । ४८२. [१] जहण्णठितीयाणं भंते ! पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णठितीए पंचेंदियतिरिक्खजोणिए जहन्नठितीयस्स १. अब्भहियं पु२ ॥ Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४८५ ] ओगाहणासु पचिदियतिरिक्खाणं पज्जवा । पंचिंदियतिरिक्खजोणियस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तुले, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं दोहिं अण्णाणेहिं दोहिं दंसणेहिं छट्टाणवडिते । [२] उक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं दो नाणा दो अन्नाणा दो दंसणा । [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउट्ठाण वडिते, तिण्णि णाणा, तिण्णि अण्णाणा, तिण्णि दंसणा । वडते । ४८३. [१] जहण्णगुणकालगाणं भंते! पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए पंचेंदियतिरिक्खजोणिए जहण्णगुणकालगस्स १० पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स दव्वट्टयाए तुले, परसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छावडते । १४७ [३] अजहण्णुक्कोसाभिणिबोहियणाणी जहा उक्कोसाभिणिबोहियणाणी । णवरं ठितीए चउडाणवडिते, सट्टाणे छट्टाणवडिते । ५ [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । १५ [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । णवरं सट्ठाणे छट्टा - ४८४. एवं पंच वण्णा दो गंधा पंच रसा अट्ठ फासा । ४८५. [१] जहण्णाभिणि बोहियणाणीणं भंते ! पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से २० hi भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णाभिणिबोहियणाणी पंचेंदियतिरिक्खजोणिए जहण्णाभिणिबोहियणाणिस्स पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णगंध-रस-फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं तुले, सुयणाणपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, चक्खुदंसणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । २५ [२] एवं उक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि । णवरं ठितीए तिट्ठाणवडिते, तिणि णाणा, तिणि दंसणा, सट्टाणे तुल्ले, सेसेसु छट्टाणवडिते । Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૮ पणवणासुते पंचमै विसेस पर ४८६. एवं सुतणाणी वि । ४८७. [१] जहण्णोहिणाणीणं भंते ! पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णोहिणाणी पंचेंदियतिरिक्खजोणिए जहण्णोहिणाणिस्स पंचेंदियतिरिक्ख५ जोणियस्स दव्वट्टयाते तुल्ले, पदेसट्टयाते तुल्ले, ओगाहणट्ठयाते चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं आभिणिबोहियणाण-सुतणाणपज्जवेहि य छट्टाणवडिते, ओहिणाणपज्जवेहिं तुल्ले, अण्णाणा णत्थि, चक्खुदंसणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपंजवेहि य छट्ठाणवडिते । १० [२] एवं उक्क सोहिणाणी वि । 1 [३] अजहण्णुक्को सोहिणाणी वि एवं चैव । नवरं सट्टाणे छट्टाणवडिते । ४८८. जहा आभिणिबोहियणाणी तहा मइअण्णाणी सुयअण्णाणी य । जहा ओहिणाणी तहा विभंगणाणी वि । चक्खुदंसणी अचक्खुदंसणी य जहा आभिणिबोहियणाणी । ओहिदंसणी जहा ओहिणाणी । जत्थ णाणा तत्थ अण्णाणा णत्थि, जत्थ अण्णाणा तत्थ णाणा णत्थि, जत्थ दंसणा तत्थ णाणा वि १५ अण्णाणा वि अस्थि ति भाणितव्वं । [ सु. ४८६ - [ सुत्ताई ४८९ - ४९८. ओगाहणाइसु मणुस्साणं पञ्जवा ] ४८९. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! मणुस्साणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चइ जोगाहणगाणं मणुस्साणं अनंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णोगा हणए २० मणूसे जहण्णो गाहणगस्स मणूसस्स दव्वट्टयाते तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टया तुले, ठिती तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं तिहिं णाणेहिं दोहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्टाणवडिते । [२] उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । नवरं ठितीए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिते–जति हीणे असंखेज्जतिभागहीणे, अह अब्भहिए असंखेज्जतिभाग२५ मब्भहिते; दो णाणा दो अण्णाणा दो दंसणा । [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । णवरं ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिते, ठितीए चउट्टाणवडिते, आइलेहिं चउहिं नाणेहिं छट्टाणवडिते, १. पज्जवेहिं ओहिदंसणपज्जवेहि य छ मु० ॥ २. अब्भतिए पु२ ॥ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९३] ओगाहणासु मणुस्साणं पजवा । केवलणाणपज्जवेहिं तुले, तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्टाणवडिते, केवलदंसणपज्जवेहिं तुले । ४९० . [१] जहण्णठितीयाणं भंते! मणुस्साणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चति ? गोयमा ! जहण्णठितीए मणुस्से जहण्णठितीयस्स मणूसस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तुल्ले, वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं दोहिं अण्णाणेहिं दोहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसठितीए वि । नवरं दो णाणा, दो अण्णाणा, दो दंसणा । [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउट्ठाणवडिते ओगाहणट्टयाए चउडाणवडिए, आदिल्लेहिं चउनाणेहिं छट्टाणवडिते, केवलनाण- १० पज्जवेहिं तुल्ले, तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्टाणवडिते, केवलदंसणपज्जवेहिं तुल्ले । १४९ ४९१. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते! मणुस्साणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णगुणकीलए मणूसे जहण्णगुणकालगस्स मणूसस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसझ्या तुले, ओगाहणट्टयाए चउडाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, १५ कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, चउहिं णाणेहिं छट्टाणवडिते, केवलणाणपज्जवेहिं तुले, तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिते, केवलदंसणपज्जवेहिं तुले । [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । 1 [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । नवरं सट्टाणे छट्टाणवडिते । २० ४९२. एवं पंच वण्णा दो गंधा पंच रसा अट्ठ फासा भाणितव्वा । ४९३. [१] जहण्णाभिणिबोहियणाणीणं भंते! मणुस्साणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णाभिणिबोहियणाणी मणूसे जहण्णाभिणिबोहियणाणिस्स मणूसस्स दव्वया तुले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, २५ ठितीए चउडाणवडिते, वण्ण-गंध-रस - फासपज्जवेहिं छट्टाणवड़िते, आभिणिबोहियणाणपज्जवेहिं तुल्ले, सुतणाणपज्जवेहिं तुले, दोहिं दंसणेहिं छट्टाणवडिते । १. कालमणूसे जहण्णगुणकालमणूसस्स जे० वी० प्र० ॥ Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५० पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ४९४[२] एवं उक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि। नवरं आभिणिवोहियणाणपज्जवेहिं तुल्ले, ठितीए तिट्ठाणवडिते, तिहिं णाणेहिं तिहिं सणेहिं छट्ठाणवडिते। [३] अजहण्णमणुक्कोसाभिणिबोहियणाणी जहा उक्कोसाभिणिबोहियणाणी। णवरं ठितीए चउट्ठाणवडिते, सट्ठाणे छट्ठाणवडिते। ४९४. एवं सुतणाणी वि। ४९५. [१] जहण्णोहिणाणीणं भंते ! मणुस्साणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता। से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णोहिणाणी मणुस्से जहण्णोहिणाणिस्स मणूसस्स दव्वट्ठयाए तुले, पएसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाएं चउट्ठाणवडिते, ठिईए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध१० रस-फासपजवेहिं दोहिं नाणेहिं छट्ठाणवडिए, ओहिणाणपजवेहिं तुल्ले, मणपजवणाणपजवेहिं छट्ठाणवडिए, तिहिं ईसणेहिं छट्ठाणवडिए। [२] एवं उक्कोसोहिणाणी वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसोहिणाणी वि एवं चेव । णैवरं सट्ठाणे छट्ठाणवडिए। ४९६. जहा ओहिणाणी तहा मणपज्जवणाणी वि भाणितव्वे। नवरं १५ ओगाहणट्टयाए तिट्ठाणवडिए। जहा आभिणिबोहियणाणी तहा मतिअण्णाणी सुतअण्णाणी य माणितव्वे । जहा ओहिणाणी तहा विभंगणाणी वि भाणियब्वे । चक्खुदंसणी अचक्खुदंसणी य जहा आभिणिबोहियणाणी। ओहिदंसणी जहा ओहिणाणी। जत्थ णाणा तत्थ अण्णाणा णत्थि, जत्थ अण्णाणा तत्थ णाणा णत्थि, जत्थ ईसणा तत्थ णाणा वि अण्णाणा वि । ४९७. केवलणाणीणं भंते ! मणुस्साणं केवतिया पजवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता पजवा पण्णता। से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चइ केवलणाणीणं मणुस्साणं अणंता पन्जवा पण्णता ? गोयमा ! केवलनाणी मणूसे केवलणाणिस्स मणूसस्स दवट्ठयाए तुले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तिट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस-फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, केवलणाणपज्जवेहिं २५ केवलदंसणपज्जवेहि य तुल्ले। ४९८. एवं केवलदंसणी वि मणूसे भाणियव्वे । १. °ए तिट्ठाण मु० ॥ २. णवरं ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिए, सट्ठाणे मु० ॥ Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५०४] अजीवपजवा। १५१ [सुत्तं ४९९. ओगाहणाइसु वाणमंतराईणं पजवा] ४९९. [१] वाणमंतरा जहा असुरकुमारा । [२] एवं जोइसिया वेमाणिया। नवरं सट्ठाणे ठितीए तिट्ठाणवडिते भाणितव्ये। से तं जीवपज्जवा । [सुत्ताई ५००-५५८. अजीवपजवा] ५००. अजीवपजवा णं भंते ! कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-रूविअजीवपजवा य अरूविअजीवपजवा य । ५०१. अरूविअजीवपजवा णं भंते ! कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दसविहा पण्णता। तं जहा-धम्मत्थिकाए १ धम्मत्थिकायस्स देसे २ धम्मत्थिकायस्स पदेसा ३ अधम्मत्थिकाए ४ अधम्मत्थिकायस्स देसे ५ अधम्मत्थिकायस्स १० पदेसा ६ आगासत्थिकाए ७ आगासस्थिकायस्स देसे ८ आगासत्थिकायस्स पदेसा ९ अद्धासमए १०।। ५०२. रूविअजीवपज्जवा णं भंते ! कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! चउविहा पण्णत्ता। तं जहा-खंधा १ खंधदेसा २ खंधपदेसा ३ परमाणुपोग्गले ४ । ५०३. ते णं भंते ! किं संखेज्जा असंखेज्जा अणंता ? गोयमा ! नो संखेजा, १५ नो असंखेजा, अणंता। से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति नो संखेज्जा, नो असंखेजा, अणंता ? गोयमा ! अणंता परमाणुपोग्गला, अणंता दुपदेसिया खंधा जाव अणंता दसपदेसिया खंधा, अणंता संखेनपदेसिया खंधा, अणंता असंखेजपदेसिया खंधा, अणंता अणंतपदेसिया खंधा, से तेणटेणं गोयमा! एवं वुच्चति-ते णं नो संखेज्जा, नो असंखेज्जा, अणंता। २० .५०४. परमाणुपोग्गलाणं भंते ! केवतिया पजवा पण्णत्ता ? गोयमा ! परमाणुपोग्गलाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से केणतुणं भंते ! एवं वुञ्चति परमाणुपोग्गलाणं अणंता पन्जवा पण्णत्ता १ गोयमा ! परमाणुपोग्गले परमाणुपोग्गलस्स दव्वट्ठयाते तुले, पदेसट्टयाते तुले, ओगाहणट्ठयाते तुले; ठितीए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिते-जति हीणे असंखेजतिभागहीणे वा संखेजतिभागहीणे वा २५ संखेजतिगुणहीणे वा असंखेजतिगुणहीणे वा, अह अब्भतिए असंखेजतिभागअब्भहिए वा संखेजतिभागमभहिए वा संखेजगुणअब्भहिए वा असंखेजगुणअब्भहिते वा; कालवण्णपज्जवेहिं सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अमहिए-जति होणे अणंतभागहीणे वा असंखेजतिभागहीणे वा संखेज्जभागहीणे वा संखेजगुणहीणे वा Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५२ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ५०५असंखेज्जगुणहीणे वा अणंतगुणहीणे वा, अह अब्भहिए अणंतभागमभहिते वा असंखेजतिभागमभहिए वा संखेजतिभागमभहिते वा संखेजगुणमब्भहिए वा असंखेजगुणमब्भहिए वा अणंतगुणमन्भहिए वा; एवं अवसेसवण्ण-गंध-रस-फास पज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, फासा णं सीय-उसिण-निद्ध-लुक्खेहिं छट्ठाणवडिते, से ५ तेणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चति परमाणुपोग्गलाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता। ५०५. दुपदेसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पन्जवा पण्णत्ता। से . केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! दुपदेसिए दुपदेसियस्स दव्वट्ठयाए तुले, पदेसट्ठयाए तुल्ले ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुले सिय अब्भहिते-जति हीणे पदेसहीणे, अह अब्भहिते पदेसमभहिते; ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादीहिं १० उवरिलेहिं चउहिं फासेहि य छट्ठाणवडिते । ५०६. एवं तिपएसिए वि। नवरं ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिते-जति हीणे पएसहीणे वा दुपएसहीणे वा, अह अब्भहिते पएसमन्भहिते वा दुपएसमब्भहिते वा । ५०७. एवं जाव दसपएसिए । नवरं ओगाहणाए पएसपरिवुडी कायव्वा १५ जाव दसपएसिएं णवपएसहीणे त्ति । ५०८. संखेज्जपदेसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! संखेजपएसिए खंधे संखेजपएसियस्स खंधस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले; पदेसट्टयाए सिय हीणे सिय तुले सिय मभहिते-जति हीणे संखेजभागहीणे वा संखेजगुणहीणे वा, अह अब्भइए एवं चेव; ओगाहणट्टयाए वि दुट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि-उवरिलचउफासपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते । ५०९. असंखेजपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता । से केणटेणं भंते ! एवं वुञ्चति ? गोयमा ! असंखेजपएसिए खंधे असंखेजपएसियस्स खंधस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पएसट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि-उवरिलचउफासेहि य छट्ठाणवडिते। २० १. वा । नीलवण्णपजवेहिं सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भइए-जदि होणे अणंतभागहीणे वा असंखेजभागहीणे वा संखेजभागहीणेवा संखेजगुणहीणे वा असंखेजगुणहीणे वा अणंतगुणहीणे वा, अहऽभइए अणंतभागमभइए वा असंखेजभागमब्भइए वा संखेजभागमभइए वा संखेजगुणमब्भइए वा असंखेजगुणमब्भइए वा अणंतगुणमब्भतिए वा, एवं अवसेस ध०॥ २. °ए। नवरं णव मु०॥ Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अजीव पज्जवा । १५३ ५१०. अणंतपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । से णणं भंते! एवं वुच्चति ? गोयमा ! अणंतपएसिए खंधे अनंतपएसियस्स खंधस्स दव्वझ्याए तुले, परसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणम्याए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रस - फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते । ५१९] ५११. एगपएसोगाढाणं पोग्गलाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । ५ सेकेणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! एगपएसोगाढ पोग्गले एगपए सोगाढस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुले, पएसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाते तुल्ले, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि - उवरिल्लच उफासेहि य छट्टाणवडिते । ५१२. एवं दुपएसोगाढे वि जाव दसपएसोगाढे । ५१३. संखेज्जपएसोगाढाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणट्टेणं १० भंते! एवं वुच्चति ? गोयमा ! संखेज्जपए सोगाढे पोग्गले संखेज्जपएसोगाढस्स पोग्गलस्स दव्वट्ट्याए तुल्ले, पएसट्टयाए छड्डाणवडिते, ओगाहणट्ट्याए दुट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णाइ उवरिल्लचउफासेहि य छट्टाणवडिते । ५१४. असंखेज्जपएसोगाढाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा । से hणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! असंखेज्जपएसोगाढे पोग्गले असंखेज्जपएसो - १५ गाढस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि - अट्ठफासेहिं छड्डाणवडिते । ५१५. एगसमयठितीयाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता । सेकेणणं भंते ! एवं वुञ्चति ? गोयमा ! एगसमयठितीए पोग्गले एगसमयठितीयस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुले, परसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाते २० चउट्ठाणवडिते, ठितीए तुल्ले, वण्णादि - अट्ठफासेहिं छट्ठाणवडिते । ५१६. एवं जाव दससमयठिईए । 1 ५१७. संखेज्जसमयठितीयाणं एवं चेव । नवरं ठितीए दुडाणवडिते । ५१८. असंखेज्जसमयठितीयाणं एवं चेव । नवरं ठिईए चउट्ठाणवडिते । ५१९. एगगुणकालगाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता पज्जवा । से केणद्वेणं २५ भंते ! एवं वुञ्चति ? गोयमा ! एगगुणकालए पोग्गले [ ग्रन्थाग्रम् ३०००] एगगुणकालगस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पएसझ्याए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, अट्ठहिं फासेहिं छट्टाणवडिते । Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ५२०५२०. एवं जाव दसगुणकालए। ५२१. संखेज्जगुणकालए वि एवं चेव । नवरं सट्ठाणे दुट्ठाणवडिते। ५२२. एवं असंखेजगुणकालए वि । णवरं सट्ठाणे चउट्ठाणवडिते। ५२३. एवं अणंतगुणकालए वि । नवरं सट्ठाणे छट्ठाणवडिते । ५२४. एवं जहा कालवण्णस्स वत्तव्वया भणिया तहा सेसाण वि वण्ण-गंध-रस-फासाणं वत्तव्वया भाणितव्वा जाव अणंतगुणलुक्खे। ५२५. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते ! दुपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता । से केण?णं भंते! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए दुपएसिए खंधे जहण्णोगाहणगस्स दुपएसियस्स खंधस्स - दव्वट्ठयाए तुले, पएसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपजवेहिं छट्ठाणवडिते, सेसवण्ण-गंध-रसपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, सीय-उसिण-णिद्ध-लुक्खफासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते, से तेणद्वेणं गोतमा ! एवं वुच्चति जहण्णोगाहणगाणं दुपएसियाणं पोग्गलाणं अणंता पन्जवा पण्णत्ता। [२] उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणओ नत्थि । ५२६. [१] जहण्णोगाहणयाणं भंते ! तिपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता पजवा। से केणद्वेणं भंते ! एवं वुञ्चति १ गोयमा ! जहा दुपएसिते जहण्णोगाहणते। [२] उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । [३] एवं अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि । ५२७. [१] जहण्णोगाहणयाणं भंते ! चउपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहा जहण्णोगाहणए दुपएसिते तहा जहण्णोगाहणए चउपएसिते । [२] एवं जहा उक्कोसोगाहणए दुपएसिए तहा उक्कोसोगाहणए चउप्पएसिए वि। [३] एवं अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि चउप्पएसिते। णवरं ओगाहणट्ठयाते सिय हीणे सिय तुल्ले सिय मभइए-जति हीणे पएसहीणे, अहऽभइते पएसब्भतिए। २५ १. रस-फासपज पुर विना ॥ २. °ण-सिणिद्ध खं० पुर विना॥ ३. °लुक्खेहि छ जे० ध० ॥ Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अजीवपजवा । ५२८. एवं जाव दसपएसिए णेयव्वं । णत्ररमजहण्णुक्को सो गाहणए पदेस - परिवुड्डी कातव्या, जाव दसपएसियस्स सत्त पएसा परिवड्डिज्जति । ५३१] ५२९. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! संखेज्जपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चति ? गोयमा ! जहण्णोगाहणगे संखेज्जपएसिए जहण्णोगाहणगस्स संखेज्जपएसियस्स दव्वट्टयाते तुल्ले, पएसट्टयाते दुट्ठाणवडिते, ५ ओगाहणट्टयाते तुल्ले, ठितीए चउट्ठाणवडिए, वण्णादि - चउफासपज्जवेहि य छाडि । [२] एवं उक्कोसोगाहणए वि । १० [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । णवरं सहाणे दुडाणवडिते । ५३०. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! असंखेज्जपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए असंखेज्जपएसिए खंधे जहण्णोगाहणगस्स असंखेज्जपएसियस्स खंधस्स दव्वट्ठयाए तुले, पएसझ्याते चउट्ठाणवडिते, ओगाहणट्टयाते तुल्ले, ठितीए चउडाणवडिते, वण्णादि-उवरिल्लफासेहि य छट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसोगाहणए वि । १५ [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । नवरं सट्ठाणे चउट्ठाण - वडिते । ५३१. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! अणंतपए सियाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । से केणणं भंते ! एवं बुच्चइ ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए अनंतपएसिए खंधे जहण्णोगाहणगस्स अणतपएसियस्स खंधस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, २० पदेसट्टयाए छट्ठाणवडिते, ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि'उवरिल उफासेहिं छट्टाणवडिए । १५५ [२] उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । नवरं ठितीए वि तुल्ले । [३] अजहण्णमणुक्कोसोगाहणगाणं भंते ! अनंतपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता। से केणट्टेणं ? गोयमा ! अजहण्णमणुक्को सोगाहणए अनंतपए सिए खंधे २५ अजहण्णमणुक्कोसोगाहणगस्स अणतपदेसियस्स खंधस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसंट्टयाए छट्ठाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिए, ठितीए चउट्टाणवडिते, वण्णादिअफासेहिं छट्ठाणवडिते । १. गो० ! [ ग्रन्थाप्रम् - ३० ०००] जह खं० ॥ Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ५३२ - ५३२. [१] जहण्णठितीयाणं भंते ! परमाणुपोग्गलाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणद्वेणं ? गोयमा ! जहण्णठितीए परमाणुपोग्गले जहण्णठितीयस्स परमाणुपोग्गलस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्ठयाए तुले, ठितीए तुल्ले, वण्णादि-दुफासेहि य छट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसठितीए वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउट्ठाणवडिते। ५३३. [१] जहण्णठितीयाणं दुपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता। से केणद्वेणं भंते ! १ गोयमा ! जहण्णठितीए दुपएसिते जहण्णठितीयस्स दुपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय १० अब्भहिए-जति हीणे पदेसहीणे, अह अब्भतिए पदेसब्भतिते; ठितीए तुल्ले, वण्णादि-चउप्फासेहि य छट्ठाणवैडिते। [२] एवं उक्कोसठितीए वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउठाणवडिते। ५३४. एवं जाव दसपदेसिते । नवरं पदेसपरिवूडी कातव्वा । ओगाहण१५ ट्ठयाए तिसु वि गमएसु जाव दसपएसिए णव पएसा वडिजंति । ५३५. [१] जहण्णहितीयाणं भंते ! संखेजपदेसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणटेणं ? गोयमा ! जहण्णहितीए संखेजपदेसिए खंधे जहण्णठितीयस्स संखेजपएसियस्स खंधस्स दवट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्ठयाए दुट्ठाणवडिते, ओगाहणट्टयाए दुट्ठाणवडिते, ठितीए तुल्ले, वण्णादि-चउफासेहि य छट्ठाणवडिते। [२] एवं उक्कोसठितीए वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसद्वितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउट्ठाणवडिते। ५३६. [१] जहण्णठितीयाणं असंखेजपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता । से केणद्वेणं ? गोयमा ! जहण्णठितीए असंखेजपएसिए जहण्णठितीयस्स असंखेज्जपदेसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्ठयाते चउट्ठाणवडिते, ओगाहणट्ठयाते २५ चउट्ठाणवडिते, ठितीए तुल्ले, वण्णादि-उवरिलचउप्फासेहि य छट्ठाणवडिते। [२] एवं उक्कोसठिईए वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउट्ठाणवडिते। १. वडिए [ग्रन्थानम् ३०००]। एवं उ° पु२॥ Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५४१] अजीवपज्जवा। १५७ ५३७. [१] जहण्णठितीयाणं अणंतपदेसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता। से केणद्वेणं ? गोयमा ! जहण्णठितीए अणंतपएसिए जहण्णठितीयस्स अणंतपएसियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए छट्ठाणवडिते, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए तुल्ले, वण्णादि-अट्ठफासेहि य छट्ठाणवडिते। [२] एवं उक्कोसठितीए वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए वि एवं चेव । नवरं ठितीए चउट्ठाणवडिते। ५३८. [१] जहण्णगुणकालयाणं परमाणुपोग्गलाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता । से केणटेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए परमाणुपोग्गले जहण्णगुणकालगस्स परमाणुपोग्गलस्स दवट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए तुल्ले, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसा वण्णा णत्थि, १० . गंध-रसं-फासपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते। [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि। [३] एवमजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि। णवरं सट्ठाणे छट्ठाणवडिते। ५३९. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते ! दुपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता । से केणटेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए दुपएसिए जहण्णगुणकालगस्स १५ दुपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पएसट्ठयाए तुले; ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भतिते-जति हीणे पदेसहीणे, अह अब्भतिए पएसमभतिए; ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसवण्णादि-उवरिल्लचउफासेहि य छट्ठाणवडिते। [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव। नवरं सहाणे छट्ठाणवडिते। ५४०. एवं जाव दसपऍसिते । णवरं पएसपरिवडी, ओगाहणा तहेव । ५४१. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते ! संखेज्जपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता। से केणद्वेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए संखेजपएसिए २५ जहण्णगुणकालगस्स संखेजपएसियस्स दव्वट्ठयाते तुल्ले, पएसट्ठयाते दुट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए दुट्टाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपजवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्णादि-उवरिलचउफासेहि य छट्ठाणवडिते । १. °स-दुफास जे० मु० ॥ २. एसियाणं । णवरं खं० ॥ ३. णवरं दसपएस' पु१ पुर पु३ प्र० ॥ Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५८ पण्णवणासुत्ते पंचमे विसेसपए [सु. ५४२[२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अंजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । नवरं सट्ठाणे छट्ठाणवडिते। ५४२. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते ! असंखेजपएसियाणं पुच्छा। ५ गोयमा ! अणंता। से केणटेणं ? गोयमा! जहण्णगुणकालए असंखेजपएसिए जहण्ण गुणकालगस्स असंखेजपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पएसट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिए, कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्णादि-उवरिलचउफासेहि य छट्ठाणवडिते। [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव । णवरं सट्टाणे छट्ठाणवडिते । ५४३. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते ! अणंतपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणटेणं भंते ! एवं वुचति ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए अणंतपएसिए जहण्णगुणकालयस्स अणंतपएसियस्स दवट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए छट्ठाणवडिते, १५ ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुले, अवसेसेहिं वण्णादि-अट्ठफासेहि य छट्ठाणवडिते । [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव। नवरं सट्टाणे छट्ठाणवडिते। ५४४. एवं नील-लोहित-हालिद्द-सुकिल्ल-सुन्भिगंध-दुभिगंध-तित्त-कडुयकसाय-अंबिल-महुररसपज्जवेहि य वत्तव्वया भाणियव्वा । नवरं परमाणुपोग्गलस्स सुभिगंधस्स दुन्भिगंधो न भण्णति, दुन्भिगंधस्स सुन्भिगंधो न भण्णति, तित्तस्स अवसेसा ण भण्णंति । एवं कडुयादीण वि । सेसं तं चेव । ५४५. [१] जहण्णगुणकक्खडाणं अणंतपएसियाणं पुच्छा। गोयमा ! अणंता । से केणटेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणकक्खडे अणंतपएसिए जहण्णगुणक२५ क्खडस्स अणंतपदेसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए छट्ठाणवडिते, ओगा हणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रसेहिं छट्ठाणवडिते, कक्खडफासपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं सत्तफासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिते । १. एवं अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि । नवरं ध० ख० म० पु१ पु२ पु३ ॥ Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५५० ] अजीव पज्जवा । [२] एवं उक्कोसगुणकक्खडे वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकक्खडे वि एवं चैव । नवरं सट्टा ras | ५४६. एवं मउय-गरुय- लहुए वि भाणितव्वे | ५ 1 ५४७. [१] जहण्णगुणसीयाणं भंते! परमाणुपोग्गलाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । से केणेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणसीते परमाणुपोग्गले जहण्णगुणसीतस्स परमाणुपोग्गलस्स दव्वझ्याए तुले, पदेसट्टयाए तुले, ओगाहणट्टयाए तुले, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्ण-गंध-रसेहिं छट्टाणवडिते, सीतफासपज्जवेहि य तुल्ले, उसिणफासो न भण्णति, णिद्ध-लुक्खफासपज्जवेहिं छाणवडिते । १५९ [२] एवं उक्कोसगुणसी वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणसीते वि एवं चेव । नवरं सट्टाणे छट्टाणवडिते । ५४८. [१] जहण्णगुणसीयाणं दुपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता। से केणट्टेणं ? गोयमा ! जहन्नगुणसीते दुपए सिए जहण्णगुणसीयस्स दुपसिस्स व्वया तुले, परसट्टयाए तुल्ले; ओगाहणट्टयाए सिय हीणे सिय १५ तुल्ले सिय अब्भहिते - जइ हीणे पएसहीणे, अह अब्भहिए पएसमब्भतिए; ठिईए चउट्ठाणवडिए, वण्ण-गंध-रैसपज्जवेहिं छट्टाणवडिए, सीतफासपज्जवेहिं तुल्ले, उसिण-निद्ध-लुक्खफासपज्जवेहिं छट्टाणवडिए । [२] एवं उक्कोसगुणसीए वि । 1 २० [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणसीते वि एवं चेव । नवरं सट्टाणे छट्ठाणवडिए । ५४९. एवं जाव दसपएसिए । नवरं ओगाहणट्टयाए पदेसपरिवढी कायव्वा जाव दसपएसियस्स णव पएसा वड्डिज्जंति । ५५०. [१] जहण्णगुणसीयाणं संखेज्जपएसियाणं भंते! पुच्छा । गोयमा ! अनंता । से केणट्टेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणसीते संखेज्जपएसिए जहण्णगुणसीयस्स संखेज्जपएसियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, परसट्टयाए दुट्टाणवडिए, ओगाहणट्टयाए दुट्टाणवडिते, ठितीए चउट्टाणवडिते, वण्णाईहिं छट्टाणवडिए, सीतफासपज्जवेहिं तुल्ले, उसिण- निद्ध-लक्खेहिं छड्डाणवडिए । १. सर्वेष्वप्यादर्शेषु दुपदेसिते इति पाठो वर्तते ॥ २. 'रस- फासपज्ज' पु२ विना ॥ १० २५ Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६० [२] एवं उक्कोसगुणसीए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणसीए वि एवं चेव । नवरं सट्टाणे छट्टाणवडिए । ५५१. [१] जहण्णगुणसीताणं असंखेज्जपएसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । सेकेणणं ? गोयमा ! जहण्णगुणसीते असंखेज्जपए सिए जहण्णगुण५ सीयस्स असंखेज्जपएसियस्स दव्वट्टयाए तुले, परसट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादिपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, सीतफासपज्जवेहिं तुल्ले, उसिण- निद्ध-लुक्खफासपज्जवेहिं छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसगुणसीते वि । [३] अजहण्णमणुक्को सगुणसीते वि एवं चेव । नवरं सट्टाणे १० छट्ठाणवडिते । २० पणवणात्ते पंचमे विसेसपए ५५२. [१] जहण्णगुणसीताणं अणंतपदेसियाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणट्टेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणसीते अणतपदेसिए जहण्णगुणसीतस्स अनंत एसियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादिपज्जवेहिं छट्टाणवडिते, सीतफास१५ पज्जवेहिं तुले, अवसेसेहिं सत्तफासपज्जवेहिं छट्टाणवडिते । २५ [ सु० ५५१ [२] एवं उक्कोसगुणसी वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणसीते वि एवं चेव । नवरं सट्टाणे छट्टाणवडिते । ५५३. एवं उसिणे निद्धे लुक्खे जहा सीते । परमाणुपोग्गलस्स तहेव पडिवक्खो, सव्वेसिं न भण्णइ त्ति भाणितव्वं । ५५४. [१] जहण्णपदेसियाणं भंते! खंधाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणेणं ? गोयमा ! जहण्णपदेसिते खंधे जहण्णपएसियस्स खंधस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेस याए तुल्ले; ओगाहणट्टयाए सिय हीणे सिय तुले सिय मब्भहिते - जति हीणे पदेसहीणे, अह अन्भतिए पदेसमन्भतिए, ठितीए चाणवडते, वण्ण-गंध-रस-उवरिल्लचउफासपज्जवेहिं छट्टाणवडिते । [२] उक्कोसपएसियाणं भंते! खंधाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । से hणणं ? गोयमा ! उक्कोसपएसिए खंधे उक्कोसपए सियस्स खंधस्स दव्वट्टयाए १. तन्वं । साम्प्रतं सामान्यसूत्रमारभ्यते - ५५४. [१] जहण्ण इतिरूपः पाठः सर्वास्वपि सूत्रप्रतिषु वर्त्तते ॥ Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५५७ ] अजीव पजवा । तुले, पसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि-अट्ठफासपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । [३] अजहण्णमणुक्कोसपदेसियाणं भंते! खंधाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता । से केणेणं ? गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसपदेसिए खंधे अजहण्णमणुक्कोसपदेसियस्स खंधस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए छट्टाणवडिते, ५ ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि - अट्ठफासपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । ५५५. [१] जहण्णोगाहणगाणं भंते! पोग्गलाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । सेकेणणं ? गोयमा ! जहण्णोगाहणए पोग्गले जहण्णोगाहणगस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए तुल्ले, ठितीए १० चउट्ठाणवडिते, वण्णादि-उवरिल्लफासेहि य छट्ठाणवडिते । [२] उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव । नवरं ठितीए तुल्ले । [३] अजहण्णमणुक्को सोगाहणगाणं भंते! पोग्गलाणं पुच्छा । गोयमा ! अणंता । से केणट्टेणं १ गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए पोग्गले अजहण्णमणुक्को - सोगाहणगस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए १५ चउडाणवडिते, ठितीए चउट्ठाणवडिते, वण्णादि- अट्ठफासपज्जवेहिं छट्टाणवडिते । १६१ ५५६. [१] जहण्णद्वितीयाणं भंते! पोग्गलाणं पुच्छा । गोयमा ! अनंता । सेकेणणं ? गोयमा ! जहण्णठितीए पोग्गले जहण्णठितीयस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुले, पदेसट्टयाए छट्टाणवडिते, ओगाहणट्टयाए चउट्टाणवडिते, ठितीए २० तुल्ले, वण्णादि-अट्ठफासपज्जवेहि य छट्टाणवडिते । [२] एवं उक्कोसठितीए वि । [३] अजहण्णमणुक्कोसठितीए एवं चेव । नवरं ठितीए वि चतुट्ठाणवडिते । ५५७. [१] जहण्णगुणकालयाणं भंते! पोग्गलाणं केवतिया पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता । से केणेणं ? गोयमा ! जहण्णगुणकालए पोग्गले जहण्णगुणकालयस्स पोग्गलस्स दव्वट्टयाए तुल्ले, पदेसट्ट्याए छट्टाणवडिते, २५ ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिते, ठितीए चउट्टाणवडिते, कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्ण-गंध-रस- फासपज्जवेहि य छट्टाणवडिते, से एएणट्टेणं गोयमा ! एवं वञ्चति जहण्णगुणकालयाणं पोग्गलाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता । १. से एणट्टेणं पु२ ॥ ११ Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६२ पण्णवणासुत्ते पंचमं विसेसपयं। [सु. ५५८ [२] एवं उक्कोसगुणकालए वि। [३] अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव। नवरं सट्ठाणे छट्ठाणवडिते। ५५८. एवं जहा कालवण्णपज्जवाणं वत्तव्वया भणिता तहा सेसाण वि वण्ण-गंध-रस-फांसपजवाणं वत्तव्वया भाणितव्वा, जाव अजहण्णमणुक्कोसलुक्खे ५ सट्ठाणे छट्ठाणवडिते। से तं रूविअजीवपज्जवा। से तं अजीवपजवा। ॥ पण्णवणाए भगवईए पंचमं विसेसपयं समत्तं ॥ १. °फासाणं वत्त खं० म० पु२॥ Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६. छटुं वकंतिपयं [५५९. अट्ठदारपरूवणं] ५५९. बारस १ चउवीसाइं २ सअंतरं ३ एगसमय ४ कत्तो य ५। उव्वट्टण ६ परभवियाउयं ७ च अद्वैव आगरिसा ८॥१८२॥ [सुत्ताई ५६०-५६८. पढमं बारसदारं] ५६०. निरयगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता। ५६१. तिरियगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता। ५६२. मणुयगती णं भंते ! केवइयं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? १० गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता । ५६३. देवगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समय, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता। ५६४. सिद्धगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहितो सिज्झणयाए पण्णता ? गोयमा ! जहण्णणं एगं समयं, उक्कोसेणं छम्मासा । ५६५. निरयगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिता उव्वट्टणयाए पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता । ५६६. तिरियगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिता उव्वट्टणयाए पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता। ५६७. मणुयगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उव्वट्टणाए २० पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता। ५६८. देवगती णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उव्वट्टणाए पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता । दारं १॥ १. बारस य चउन्बीसा सई जे० ध० ख० प्र० वी० हा० पुरसं० ॥ २. °ता उववाएणं पण्णत्ता? खं०॥ Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छुट्टे वक्कंतिपए [ सुत्ताई ५६९-६०८. बिइयं चउबीसाईंदारं ] ५६९. रयणप्पभापुढविनेरइया णं भंते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता । ५७०. सक्करप्पभापुढविनेरइया णं भंते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं ५ पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं सत्त रातिंदियाणि । १६४ १० २० २५ ५७१. वालुयप्पभापुढविनेरइया णं भंते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं अद्धमासं । [ सु. ५६९ - ५७२. पंकप्पभापुढविनेरइया णं भंते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं एगं समयं, उक्कोसेणं मासं । ५७३. धूमप्पभापुढविनेरइया णं भंते ! केवतियं कालं विरहिता उववाणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं दो मासा । ५७५. अधेसत्तमापुढविनेरइया णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं १५ पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं छम्मासा । ५७४. तमापुढविनेरइया णं भंते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चत्तारि मासा । ५७६. असुरकुमारा णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता । ५७७. णागकुमारा णं भंते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता । ५७८. एवं सुवण्णकुमाराणं विज्जुकुमाराणं अग्गिकुमाराणं दीवकुमाराणं उदहिकुमाराणं दिसाकुमाराणं वाउकुमाराणं थणियकुमाराण य पत्तेयं पत्तेयं जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता । ५७९. पुढविकाइया णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! अणुसमयमविरहियं उववाएणं पण्णत्ता । ५८०. एवं आउकाइयाण वि तेउकाइयाण वि वाउकाइयाण वि वणप्फइकाइयाण वि अणुसमयं अविरहिया उववाएणं पण्णत्ता । ५८१. बेइंदिया णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणेणं एगं समयं, उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५९४] २. चउवीसाइंदारं । ५८२. एवं तेइंदिय-चंउरिंदिया । ५८३. सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भते! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णता ! गोयमा ! जहण्णणं एगं समयं, उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । ५८४. गब्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं ५ बारस मुहुत्ता। ५८५. सम्मुच्छिममणुस्सा णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता। ५८६. गन्भवतियमणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस मुहुत्ता। ५८७. वाणमंतराणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगं समय, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता। - ५८८. जोइसियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता। ५८९. सोहम्मकप्पे देवा णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उववाएणं १५ पण्णत्ता १ गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता। ५९०. ईसाणे कप्पे देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता। ५९१. सणंकुमारदेवाणं पुच्छा। - गोयमा ! जहण्णेणं एग समयं, उक्कोसेणं नव रातिदियाइं वीसा य मुहुत्ता । ५९२. माहिंददेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं बारस राइंदियाइं दस मुहुत्ता। ५९३. बंभलोए देवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं अद्धतेवीसं रातिदियाई । ५९४. लंतगदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं २५ फ्णतालीसं रातिदियाई। १. चउरिंदिय-सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाण य जहण्णेणं एगं खं० ध० म०॥ २. ५८७ वंतराणं पुच्छा जे० ध० खं० प्र० ॥ ३. कुमारे दे° पु२॥ ४. पणयालीसं पु२॥ .... Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छठे वकंतिपए [सु. ५९५५९५. महासुक्कदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं असीतिं रातिदियाई। ५९६. सहस्सारदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं रातिदियसतं। ५९७. आणयदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगं समय, उक्कोसेणं संखेजा मासा। ५९८. पाणयदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं संखेजा मासा। ५९९. आरणदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं १० संखेजा वासा। ६००. अच्चुयदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं संखेज्जा वासा। ६०१. हेट्ठिमगेवेज्जाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगं समय, उक्कोसेणं संखेन्जाइं वाससताई। १५ ६ ०२. मज्झिमगेवेज्जाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं संखेजाइं वाससहस्साइं। ६०३. उवरिमगेवेजगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! जहन्नेणं एगं समयं, उक्कोसेणं संखिज्जाई वाससतसहस्साइं। ६०४. विजय-वेजयंत-जयंताऽपराजियदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं २० एगं समयं, उक्कोसेणं असंखेनं कालं । ६०५. सव्वट्ठसिद्धगदेवा णं भंते ! केवतियं कालं विरहिता उववाएणं पन्नत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स संखेज्जइमागं। ६०६. सिद्धा णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया सिझणयाए पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं छम्मासा। ६०७. रयणप्पभापुढविनेरइया णं भंते ! केवतियं कालं विरहिया उव्वट्टणाए पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउव्वीसं मुहुत्ता। १, °स्सारे दे म० पु२॥ Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३. सअंतरंदारं । ६०८. एवं सिद्धवज्जा उव्वट्टणा वि भाणितव्त्रा जाव अणुत्तरोववाइय त्ति । नवरं जोइसिय- वेमाणिएसु चयणं ति अहिलावो कायव्वो । दारं २ ॥ ६२१] [ सुताई ६०९-६२५. तइयं सअंतरंदारं ] ६०९. नेरइया णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जति १ गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्र्ज्जति । ६१०. तिरिक्खजोणिया णं भंते! किं संतरं उववज्जंति १ निरंतरं उववज्जंति ? गायमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जंति । ६११. मणुस्सा णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जंति ? गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जंति । १० ६१२. देवा णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जंति ? गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जंति । ६१३. रयणप्पभापुढविनेरइया णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जंति ? गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्र्ज्जति । ६१४. एवं जाव अहेसत्तमाए संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जंति । निरंतरं ६१६. एवं जाव थणियकुमारा संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जति । ६१५. असुरकुमारा णं भंते! देवा किं संतरं उववज्जंति उववज्जंति ? गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जंति । ६१८. एवं जाव वणस्सइकाइया नो संतरं उववज्जंति, निरंतरं उववज्र्ज्जति । ६१९. बेइंदिया णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जंति ? गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्रंति । १६७ ६१७. पुढविकाइया णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जंति ? २० गोयमा ! नो संतरं उववज्जंति, निरंतरं उववज्जंति । १५ ६२०. एवं जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिया । २५ ६२१. मणुस्सा णं भंते! किं संतरं उववज्जंति ? निरंतरं उववज्जंति ? गोयमा ! संतरं पि उववज्जंति, निरंतरं पि उववज्जंति । Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छठे वर्कतिपए [सु.६२२६२२. एवं वाणमंतरा जोइसिया सोहम्म-ईसाण-सणंकुमार-माहिंदबंभलोय-लंतग-महासुक्क सहस्सार-आणय-पाणय-आरण-ऽचुय-हेट्ठिमगेवेजग-मज्झिमगेवेजग-उवरिमगेवेजग-विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजित-सवट्ठसिद्धदेवा य संतरं पि उववजंति निरंतरं पि उववजंति। . ६२३. सिद्धा णं भंते ! किं संतरं सिझंति ? निरंतरं सिझंति ? गोयमा ! संतरं पि सिज्झति, निरंतरं पि सिझंति । ६२४. नेरइया णं भंते ! किं संतरं उव्वलृति ? निरंतरं उव्वटुंति ? गोयमा! संतरं पि उव्वटुंति, निरंतरं पि उव्वट्ठति । ६२५. एवं जहा उववाओ भणितो तहा उव्वट्टणा वि सिद्धवज्जा १० भाणितव्वा जाव वेमाणिता। नवरं जोइसिय-वेमाणिएसु चयणं ति अभिलावो कातव्यो। दारं ३॥ [सुत्ताई ६२६-६३८. चउत्थं एगसमयदारं] ६२६. नेरइया णं भंते! एगसमएणं केवतिया उववजंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एगो वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेजा वा असंखेज्जा वा १५ उववति । ६२७. एवं जाव अहेसत्तमाए। ६२८. असुरकुमारा णं भंते ! एगसमएणं केवतिया उववजंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एको वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा वा असंखेज्जा वा। ६२९. एवं णागकुमारा जाव थणियकुमारा वि भाणियव्वा । ६३०. पुढविकाइया णं भंते ! एगसमएणं केवतिया उववजंति १ गोयमा ! अणुसमयं अविरहियं असंखेज्जा उववज्जति । ६३१. एवं जाव वाउकाइया । ६३२. वणप्फतिकाइया णं भंते ! एगसमएणं केवतिया उववजंति ? गोयमा ! सट्ठाणुववायं पडुच्च अणुसमयं अविरहिया अणंता उववति, परट्ठाणु२५ ववायं पडुच्च अणुसमयं अविरहिया असंखेजा उववजंति। ६३३. बेइंदिया णं भंते ! केवतिया एगसमएणं उववजंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एगो वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा वा असंखेजा वा। Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४-५. एगसमय कत्तोदाराई । ६३४. एवं तेइंदिया चउनिंदिया सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणिया गब्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणिया सम्मुच्छिममणूसा वाणमंतर - जोइसिय सोहम्मीसाण- सणकुमार-माहिंद-बंभलोय-लंतर्ग-सुक्क सहस्सारकप्पदेवा, एते जहा नेरइया । ६३५. गब्भवक्कंतियमणूस - आणय - पाणय- आरण- अच्चुय - गेवेज्जग-अणुत्तरोववाइया य एते जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा ५ उववज्जति । ६३९] ६३६. सिद्धा णं भंते! एगसमएणं केवतिया सिज्झति ? गोयमा ! जहणेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं असतं । १० ६३७. नेरइया णं भंते ! एगसमएणं केवतिया उव्वट्टंति ? गोयमा ! जहणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा वा असंखेज्जा वा उव्वहंति । ६३८. एवं जहा उववाओ भणितो तहा उव्वट्टणा वि सिद्धवज्जा भाणितव्वा जाव अणुत्तरोववाइया । णवरं जोइ सिय-वेमाणियाणं चयणेणं अभिलावो काव्वो । दारं ४ ॥ १६९ [ सुताई ६३९ - ६६५. पंचमं कत्तोदारं ] ६३९. [१] नेरइया णं भंते ! कतोर्हितो उववज्जंति ? किं नेरइएहिंतो १५ उववज्जंति ? तिरिक्खजोणिएहिंतो उववति १ मणुस्सेहिंतो उववज्जंति ? देवेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! नेरइया नो नेरइएहिंतो उववज्जंति, तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्र्ज्जति, मणुस्सेहिंतो उववज्जंति, नो देवेहिंतो उववज्र्ज्जति । [२] जदि तिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? बेइंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? तेइंदियतिरिक्ख - २० जोणिएहिंतो उववज्जंति ? चउरिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! नो एगिंदिय० नो बेंदिय० नो तेइंदिय० नो चउरिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति, पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति । [३] जति पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववनंति किं जलयरपंचिंदिय- २५ तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! जलयरपंचेंदियति १. 'ग-महासुक्क पु२॥ २, वज्जंति, न असंखेजा उववज्जंति मु०॥ Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७० पण्णवणासुत्त छठे वकंतिपए [सु. ६३९रिक्खजोणिएहितो वि उववज्जति, थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो वि उववजंति, खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो वि उववति। [४] जइ जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति किं सम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति ? गब्भवतियजलयरपंचेंदिय५ तिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! सम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो वि उववजंति, गब्भवतियजलयरपंचेंदिएहितो वि उववजति । [५] जति सम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववजंति किं पज्जत्तयसम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति ? अपज्जत्तयसम्मु च्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजति ? गोयमा ! पजत्तयसम्मुच्छिम१० जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववनंति, नो अपज्जत्तयसम्मुच्छिमजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववति । [६] जति गब्भवक्कंतियजलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववजंति किं पज्जत्तगगब्भवक्कंतियजलयरपंचेंदिएहितो उववनंति ? अपज्जत्तयगब्भवक्कंतियजलयर पंचेंदियेहिंतो उववजंति ? गोयमा ! पजत्तयगम्भवक्रतियजलयरपंचेदियतिरिक्ख१५ जोणिएहिंतो उववजंति, नो अपजत्तगगब्भवतियजलयरपंचेदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववति । . [७] जइ थलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववनंति ? परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो वि उववजंति, परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो वि उववति । [८] जदि चउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं सम्मुच्छिमेहिंतो उववजंति ? गन्भवतिएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! सम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो वि उववज्जंति, गब्भवकंतियचउप्पएहितो वि उववजंति। [९] जइ सम्मुच्छिमचउप्पएहितो उववजंति किं पज्जत्तगसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदिएहिंतो उववज्जति १ अपज्जत्तगसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदिएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! पज्जत्तएहिंतो उववजंति, नो अपज्जत्तगसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववति । [१०] जति गब्भवक्कंतियचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो ३० उववजंति किं संखेज्जवासाउगगब्भवकंतियचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिए २० Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६३९] ५. कन्तोदारं । हिंतो उववज्जंति ? असंखेज्जवासा उयगन्भवक्कंतिय चउप्पयथलय रपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! संखेज्जवासाउएहिंता उववजंति, नो असंखेज्जवासाउएहिंतो उववज्जति । [११] जति संखेज्जवासा उयगन्भवक्कंतियच उप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति किं पज्जत्तगसंखेज्जवासाउयगन्भवक्कंतियच उप्पयथलयरपंचें- ५ दियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? अपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयगब्भवक्कंतियचउप्पयथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! पज्जत्तएहिंतो उववज्जंति, नो अपज्जत्तय संखेज्जवासा उएहिंतो उववज्जंति । [१२] जति परिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति किं उरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? भुयपरिसप्पथलयर - १० पंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! दोहिंतो वि उववज्जंति । [१३] जदि उरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति सम्मुच्छिमउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गब्भवक्कंतिय उरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! सम्मुच्छिमर्हितो वि उववजंति, गब्भवक्कंतिएहिंतो वि उववनंति । किं [१४] जति सम्मुच्छिमउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्रंति किं पज्जत्तगेहिंतो उववज्जंति ? अपज्जत्तगेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! पजत्तगसम्मुच्छिमेहिंतो उववज्र्जति, नो अपज्जत्तगसम्मुच्छिमउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति । . १७१ [१५] जति गब्भवक्कंतिय उरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो २० उववज्जंति किं पचत्तएहिंतो ? अपज्जत्तएहिंतो ? गोयमा ! पज्जत्तगगब्भवक्कंतिए हिंतो उववज्जंति, नो अपज्जत्तगगब्भवक्कंतियउरपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति । उववज्जंति ? २५ [१६] जति भुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्र्ज्जति किं सम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो गब्भवक्कंतियभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! दोहिंतो वि उववज्जंति | [१७] जति सम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति किं पज्जत्तयसम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो १५ Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७२ १० पण्णवणासुत्ते छठे वकंतिपए [सु. ६३९उववज्जंति? अपज्जत्तयसम्मुच्छिमभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववजंति ? गोयमा! पजत्तएहिंतो उववजंति, नो अपज्जत्तएहिंतो उववज्जति । [१८] जति गब्भवतियभुयपरिसप्पथलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववज्जति किं पजत्तएहिंतो उववजंति ? अपज्जत्तएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! ५ पजत्तएहिंतो उववनंति, नो अपज्जत्तएहिंतो उववजंति । [१९] जति खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति किं सम्मुच्छिमखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति १ गब्भवकंतियखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववनंति ? गोयमा ! दोहितो वि उववर्जति । [२०] जति सम्मुच्छिमखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं पज्जत्तएहिंतो उववजंति ? अपज्जत्तएहितो उववजंति ? गोयमा! पजत्तएहितो उववज्जति, नो अपजत्तएहिंतो उववजति । [२१] जति गम्भवकंतियखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं संखिन्जवासाउएहिंतो उववजंति ? असंखेजवासाउएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! संखिजवासाउएहिंतो उववजंति, नो असंखेजवासाउएहिंतो उववजंति । . [२२] जति संखेजवासाउयगन्भवतियखहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं पज्जत्तएहिंतो उववजति ? अपजत्तएहिंतो उववजति ? गोयमा ! पजत्तएहिंतो उववजंति, नो अपज्जत्तएहिंतो उववजंति । [२३] जति मणुस्सेहिंतो उववजंति किं सम्मुच्छिममणुस्सेहिंतो उववनंति ? गब्भवतियमणुस्सेहिंतो उववजंति ? गोयमा ! नो सम्मुच्छिम२० मणुस्सेहिंतो उववजंति, गब्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववति ।। [२४] जइ गब्भवतियमणुस्सेहिंतो उववनंति किं कम्मभूमगगब्भवकंतियमणुस्सेहिंतो उववजति ? अकम्मभूमगगन्भवतियमणुस्सेहिंतो उववजंति ? अंतरदीवगगब्भवतियमणुस्सेहिंतो उववजंति ? गोयमा ! कम्मभूमगगब्भवक्कं तियमणुस्सेहिंतो उववजंति, नो अकम्मभूमगगब्भववंतियमणुस्सेहिंतो उववजंति, २५ नो अंतरदीवगगब्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववज्जति । [२५] जति कम्मभूमगगब्भवकंतियमणुस्सेहितो उववज्जति किं संखेन्जवासाउएहिंतो उववजति ? असंखेजवासाउएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! संखेजवासाउयकम्मभूमगगन्भवतियमणूसेहिंतो उववजंति, नो असंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसेहिंतो उववति ।। [२६] जति संखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवकंतियमणूसेहिंतो उववजंति Hiilli li Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६४५ ] ५. कत्तोदारं । किं पज्जत्तहिंतो उववज्जंति ? अपज्जत्तगेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! पज्जत्तएहिंतो उववज्जंति, नो अपज्जत्तएहिंतो उववज्जंति । ६४०. एवं जहा ओहिया उववाइया तहा रयणप्पभापुढविनेरइया वि उववाएयव्वा । ६४१. सक्करप्पभापुढविनेरइयाणं पुच्छा । गोयमा ! एते वि जहा ५ ओहिया तवोववाएयव्वा । नवरं सम्मुच्छिमेहिंतो पडिसेहो कातव्वो । ६४२. वालुयप्पभापुढविनेरइया णं भंते ! कतोहिंतो उववज्र्ज्जति ? गोयमा ! जहा सक्करप्पभापुढविनेरइया । नवरं भुयपरिसप्पेहिंतो वि पडिसेहो कातव्वो । ६४३. पंकप्पभापुढविनेरइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहा वालुयप्पभापुढविनेरइया | नवरं खहयरेहिंतो वि पडिसेहो कातव्वो । ६४४. धूमप्पभापुढविनेरइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहा पंकप्पभापुढविनेरइया | नवरं चउप्पएहिंतो वि पडिसेहो कातव्वो । ६४५. [१] तमापुढविनेरइया णं भंते! कतोहिंतो उववजंति ? गोयमा ! जहा धूमप्पभापुढविनेरइया ! नवरं थेलयरेहिंतो वि पडिसेहो कातव्वो । १७३ [२] इमेणं अभिलावेणं - जति पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति १५ किं जलयरपंचेंदिएहिंतो उववज्र्ज्जति ? थलयरपंचेंदिएहिंतो उववज्जंति ? खहयरपंचिदिएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! जलयरपंचेंदिएहिंतो उववज्रंति, नो थलयरेहिंतो नो खहयरेहिंतो उववज्जंति । [४] जति कम्मभूमएहिंतो उववज्नंति किं संखेज्जवासाउएहिंतो असंखेज्जवासाउएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! संखेज्जवासाउएहिंतो उववज्जंति, नो असंखेज्जवासाउएहिंतो उववज्जंति । [३] जति मणुस्सेहिंतो उववज्जंति किं कम्मभूमएहिंतो अकम्मभूमएहिंतो अंतरदीवहिंतो ? गोयमा ! कम्मभूमएहिंतो उववज्जंति, नो अकम्मभूमएहिंतो २० उववज्जंति, नो अंतरदीवएहिंतो । १० [५] जति संखेज्जवासाउएहिंतो उववज्जंति किं पज्जत्तएहिंतो उववज्जंति ? २५ अपज्जत्तएहिंतो उववज्रंति ? गोयमा ! पज्जत्तएहिंतो उववज्जंति, नो अपज्जत्तएहिंतो । [६] जति पज्जत्तयसंखेज्जवासाउयकम्मभूमएहिंतो उववज्रंति किं इत्थीहिंतो १. " उरपरिसप्पेहिंतो " इति पु२प्रतौ टिप्पणी ॥ Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७४ पण्णवणासुत्ते छठे वकंतिपए [सु. ६४६उववजंति ? पुरिसेहिंतो उववनंति ? नपुंसएहितो उववजंति ? गोयमा ! इत्थीहितो वि उववजंति, पुरिसेहितो वि उववनंति, नपुंसएहितो वि उववज्जति । ६४६. अधेसत्तमापुढविनेरइया णं भंते! कतोहिंतो उववजंति ? गोयमा! एवं चेव । नवरं इत्थीहिंतो [वि] पडिसेधो कातव्यो । ६४७. अस्सण्णी खलु पढमं, दोचं च सिरीसिवा, तइय पक्खी। सीहा जंति चउत्थिं, उरगा पुण पंचमी पुढविं ॥१८३॥ छट्टिं च इत्थियाओ, मच्छा मणुया य सत्तमिं पुढविं। एसो परमुववाओ बोधव्वो नरयपुढवीणं ॥१८४॥ ६४८. असुरकुमारा णं भंते! कतोहिंतो उववजंति ? गोयमा! नो १० नेरइएहिंतो उववजंति, तिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति, मणुएहिंतो उववनंति, नो देवेहिंतो उववनंति । एवं जेहिंतो नेरइयाणं उववाओ तेहिंतो असुरकुमाराण वि भाणितव्वो। नवरं असंखेजवासाउय-अकम्मभूमग-अंतरदीवगमणुस्सतिरिक्खजोणिएहितो वि उववति । सेसं तं चेव । ६४९. एवं जाव थणियकुमारा। ६५०. [१] पुढविकाइया णं भंते ! कओहिंतो उववजंति ? किं नेरइएहिंतो जाव देवेहिंतो उववजंति ? गोयमा! नो नेरइएहिंतो उववजंति, तिरिक्खजोणिएंहितो मणुयजोणिएहिंतो देवेहितो वि उववजंति । [२] जति तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति किं एगिदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति ? जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववनंति ? गोयमा ! एगिदिय२० तिरिक्खजोणिएहिंतो वि जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो वि उववजंति ।। [३] जति एगिदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति किं पुढविकाइएहितो जाव वणप्फइकाइएहिंतो उववजंति? गोयमा ! पुढविकाइएहिंतो वि जाव वणप्फइकाइएहिंतो वि उववति । [४] जति पुढविकाइएहिंतो उववजंति किं सुहुमपुढविकाइएहितो २५ उववज्जति ? बादरपुढविकाइएहिंतो उववजंति ? गोयमा! दोहितो वि उववति । [५] जति सुहुमपुढविकाइएहितो उववजंति किं पज्जत्तसुहुमपुढविकाइएहिंतो उववजंति ? अपज्जत्तसुहुमपुढविकाइएहिंतो उववनंति ? गोयमा ! दोहितो वि उववति। १. पंचमि म० जे० । पंचमं पु२ ॥ २. °एहितो जाव देवे पु२॥ Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७५ ६५०] ५. कत्तोदारं । [६] जति बादरपुढविकाइएहितो उववजंति किं पजत्तएहितो अपजत्तएहिंतो उववजंति १ गोयमा ! दोहिंतो वि उववजति । [७] एवं जाव वणप्फतिकाइया चउक्कएणं भेदेणं उववाएयव्वा । [८] जति बेइंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं पज्जत्तयबेइंदिएहितो . उववजंति ? अपज्जत्तयबेइंदिएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! दोहितो वि उववजंति । ५ [९] एवं तेइंदिय-चउरिदिएहितो वि उववजंति । [१०] जति पंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजति किं जलयरपंचेंदियेहिंतो उववजंति ? एवं जेहिंतो नेरइयाणं उववाओ भणितो तेहिंतो एतेसिं पि भाणितव्यो । नवरं पजत्तग-अपज्जत्तगेहिंतो वि उववजंति, सेसं तं चेव। [११] जति मणुस्सेहिंतो उववजंति किं सम्मुच्छिममणूसेहिंतो उववज्जंति ? १० भब्भवतियमणूसेहिंतो उववजंति ? गोयमा ! दोहितो वि उववजंति । [१२] जति गब्भववंतियमणूसेहिंतो उववजंति किं कम्मभूमगगम्भवकतियमणूसेहिंतो उववजंति ? अकम्मभूमगगब्भवक्रतियमणूसहिंतो उववजंति ? सेसं जहा नेरइयाणं (सु. ६३९ [४-२६])। नवरं अपजत्तएहितो वि उववजंति।। [१३] जति देवेहिंतो उववज्जति किं भवणवासि-वाणमंतर-जोइसिय- १५ वेमाणिएहितो ? गोयमा ! भवणवासिदेवेहितो वि उववजंति जाव वेमाणियदेवेहितो वि उववजंति । [१४] जति भवणवासिदेवेहिंतो उववजंति किं असुरकुमारदेवेहिंतो जाव थणियकुमारदेवेहिंतो उववज्जति ? गोयमा! असुरकुमारदेवेहिंतो वि जाव थणियकुमारदेवेहितो वि उववजंति । [१५] जति वाणमंतरेहिंतो उववजंति किं पिसाएहितो जाव गंधव्वेहितो उववजंति ? गोयमा ! पिसाएहितो वि जाव गंधव्वेहिंतो वि उववति । [१६] जइ जोइसियदेवेहिंतो उववनंति किं चंदविमाणेहितो जाव ताराविमाणेहिंतो उववजंति ? गोयमा ! चंदविमाणजोइसियदेवेहितो वि जाव ताराविमाणजोइसियदेवेहितो वि उववजंति। [१७] जति वेमाणियदेवेहिंतो उववजंति किं कप्पोवगवेमाणियदेवहितो उववजंति ? कप्पातीतगवेमाणियदेवहितो उववज्जति ? गोयमा ! कप्पोवगवेमाणियदेवेहितो उववजंति, नो कप्पातीयवेमाणियदेवेहिंतो उववनंति । २५ १. मंतरदेवेहितो पु२॥ Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छठे वक्तंतिपए [सु. ६५१[१८] जति कप्पोवगवेमाणियदेवेहिंतो उववजंति किं सोहम्मेहिंतो जाव अचुएहिंतो उववजंति १ गोयमा ! सोहम्मीसाणेहिंतो उववज्जंति, नो सणंकुमार जाव अच्चुएहिंतो उववज्जति । ६५१. एवं आउक्काइया वि। ६५२. एवं तेउ-बाऊ वि । नवरं देववज्जेहिंतो उववज्जति । ६५३. वणस्सइकाइया जहा पुढविकाइया। ६५४. बेइंदिय-तेइंदिय-चउरेंदिया एते जहा तेउ-वाऊ देववन्जेहितो भाणितव्वा। ६५५. [१] पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते ! कतोहिंतो उववनंति ? १० किं नेरइएहिंतो उववजंति ? जाव देवेहितो उववजंति ? गोयमा ! नेरइएहितो वि तिरिक्खजोणिएहितो वि मणूसेहिंतो वि देवेहितो वि उववजंति। [२] जति नेरइएहिंतो उववनंति किं रयणप्पभापुढविनेरइएहितो उववजति ? जाव अहेसत्तमापुढविनेरइएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! रयणप्पभापुढविनेरइएहितो वि जाव अहेसत्तमापुढविनेरइएहितो वि उववजंति। [३] जति तिरिक्खजोणिएहिंतो उववति किं एगिदिएहिंतो उववज्जति ? जाव पंचेंदिएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! एगिदिएहितो वि जाव पंचेंदिएहितो वि उववति। [४] जति एगिदिएहिंतो उववजंति किं पुढविकाइएहिंतो उववनंति ? एवं जहा पुढविकाइयाणं उववाओ भणितो तहेव एएसि पि भाणितव्वो। नवरं २० देवेहिंतो जाव सहस्सारकप्पोवगवेमाणियदेवेहितो वि उववजंति, नो आणयकप्पोवगवेमाणियदेवेहिंतो जाव अच्चुएहितो वि उववति । ६५६. [१] मणुस्सा णं भंते ! कतोहिंतो उववजंति ? किं नेरइएहितो जाव देवेहिंतो उववजंति ? गोयमा ! नेरइएहितो वि उववजंति जाव देवेहितो वि उववजंति। २५ [२] जति नेरइएहिंतो उववजंति किं रयणप्पभापुढविनेरइएहिंतो जांव अहेसत्तमापुढविनेरइएहिंतो उववजंति ? गोयमा ! रतणप्पभापुढविनेरइएहितो वि जाव तमापुढविनेरइएहितो वि उववजंति, नो अहेसत्तमापुढविनेरइएहिंतो उववनंति । १. जाव किं अहे खं० म० पु२ ॥ Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६६२ ] ५. कत्तोदारं । [३] जति तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति किं एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति ? एवं जेहिंतो पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं उववाओ भणितो तेहिंतो मणुस्साण विणिरवसेसो भाणितव्वो । नवरं अधेसत्तमापुढविनेरइय-ते उ-वाउकाइहिंतो उववजंति । सव्वदेवेहिंतो वि उववज्जावेयव्वा जाव कप्पातीतगवेमाणिय - सव्वसिद्धदेवेहिंतो वि उववज्जावेयव्वा । ६५७. वाणमंतरदेवा णं भंते! कओहिंतो उववज्जंति ? किं नेरइएहिंतो जाव देवेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! जेहिंतो असुरकुमारी । ६५८. जोइसियदेवा णं भंते! कतोहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! एवं चेव । नवरं सम्मुच्छिमअसंखेज्जवासाउयखयर-अंतरदीव मणुस्सवज्जेहिंतो उववज्जावेयव्वा । ६५९. एवं चेव वेमाणिया वि सोहम्मीसाणगा भाणितव्वा । ६६०. एवं सणंकुमारगा वि । णवरं असंखेज्जवासाउयअकम्मभूमगवज्जेहिंतो उववज्जंति । ६६१. एवं जाव सहस्सार कप्पोवगवेमाणियदेवा भाणितव्वा । ६६२. [१] आणयदेवा णं भंते! कतोहिंतो उववज्जंति ? किं नेरइएहिंतो जाव देवेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! नो नेरइए हिंतो उववज्जंति, नो तिरिक्खजो - १५ णिएहिंतो उववज्जंति, मणुस्सेहिंतो उववजंति, नो देवेहिंतो । [२] जति मणुस्सेहिंतो उववति किं सम्मुच्छिममणुस्सेहिंतो गब्भवक्कंतियमणुस्से हिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! गब्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववज्जंति, नो सम्मुच्छिममणुस्सेहिंतो । [३] जति गब्भवकंतियमणुस्सेहिंतो उववज्रंति किं कम्मभूमगेहिंतो २० उववज्जंति ? अकम्मभूमगेहिंतो उववज्जंति ? अंतरदीवगेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! कम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसेहिंतो उववज्जंति, नो अकम्मभूमगेहिंतो उववजंति, १. रा तेहिंतो वाणमंतरा उववज्जावेयव्वा प्र० मु० ॥ २. 'वजंति ? किं नेरइएहिंतो किं तिरिक्खजोणिएहिंतो ? किं मणुस्सेहिंतो ? किं देवेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! पुरसं० ॥ ३. रपंचेंदियतिरिक्खजोणिवज्जेहिंतो अंतरदीव पु२सं० ॥ ४. एवं वेमा खं० म० पु२॥ १२ Â૭૦ अंतरदीवहिंतो । [४] जइ कम्मभूमगगन्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववज्र्ज्जति किं संखेज्जवासाउयेहिंतो उववज्जंति ? असंखेज्जवासाउएहिंतो उववज्र्ज्जति ? गोयमा ! संखेज्जवासा- २५ उएहिंतो, नो असंखेज्जवासाउएहिंतो उववज्र्ज्जति । १० Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छट्टे वक्कतिपए [सु. ६६३[4] जति संखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववजंति किं पज्जत्तएहिंतो अपज्जत्तएहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! पज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसेहिंतो उववज्जंति, णो अपज्जत्तएहिंतो । [६] जति पज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगन्भवक्कंतियमणूसेहिंतो ५ उववज्जंति किं सम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगेहिंतो उववजंति ? मिच्छद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयेहिंतो उववज्जंति ? सम्मामिच्छद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! सम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्यंतियमणुस्सेहिंतो वि उववजंति, मिच्छद्दिट्टिपज्जत्तगेहिंतो वि उववज्जंति, णो सम्मामिच्छद्दिट्ठिपज्जत्तगेहिंतो उववज्जंति । [७] जति सम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणुस्सेहिंतो उववजंति किं संजतसम्मद्दिट्ठीहिंतो ? असंजतसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तएहिंतो ? संजयासंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! तीहिंतो वि उववज्जंति । ६६३. एवं जाव अच्चुओ कप्पो । ६६४. एवं गेवेज्जगदेवा वि । णवरं असंजत -संजतासंजतेहिंतो वि एते पडिसेहेयव्वा । १७८ १० १५ 1 ६६५. [१] एवं जहेव गेवेज्जगदेवा तहेव अणुत्तरोववाइया वि । णवरं इमं णाणत्तं - संजया चेव । [२] जति संजतसम्मद्दिपिज्जत्त संखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवकंतियम२० णुस्सेहिंतो उववजंति किं पमत्तसंजतसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तएहिंतो अपमत्तसंजतेहिंतो उववज्जंति ? गोयमा ! अपमत्तसंजएहिंतो उववज्जंति, नो पमत्तसंजए हिंतो उववज्जंति । २५ [३] जति अपमत्तसंजएहिंतो उववजंति किं इडिपत्तअपमत्तसंजतेहिंतो उववज्ज्ञंति ? अणिड्डिपत्तअपमत्तसंजतेहिंतो उववज्र्ज्जति ? गोयमा ! दोहिंतो वि उववज्र्ज्जति । दारं ५ ॥ [ सुत्ताई ६६६ - ६७६. छठ्ठे उच्चट्टणादारं ] ६६६. [१] नेरइया णं भंते ! अणंतरं उव्वट्टित्ता कहिं गच्छंति ? कहिं उववज्जंति ? किं नेरइएसु उववज्जंति ? तिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति ? Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६६८] ६. उव्वणादारं । · मणुस्सेसु उववज्जंति ? देवेसु उववज्जंति ? गोयमा ! णो नेरइएसु उववजंति, तिरिक्खजोणिएसु उववज्रंति, मणुस्सेसु उववज्जंति, नो देवेसु उववज्जंति | [२] जति तिरिक्खजोगिएसु उववज्जंति किं एगिंदिय जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति ? गोयमा ! नो एगिंदिएसु जाव नो चउरिं दिएसु उववज्र्ज्जति, पंचिंदिएसु उववज्र्ज्जति । [३] एवं जेहिंतो उववाओ भणितो तेसु उव्वट्टणा वि भाणितव्वा । वरं सम्मुच्छिमेसु ण उववजंति । ६६७. एवं सव्वपुढवीसुं भाणितव्वं । नवरं अहेसत्तमाओ मणुस्से उववज्र्ज्जति । १० ६६८. [१] असुरकुमारा णं भंते ! अनंतरं उव्वट्टित्ता कहिं गच्छंति ? कहिं उववज्जंति ? किं नेरइएसु उववज्जंति ? जाव देवेसु उववज्जंति ? गोयमा ! णो नेरइएसु उववज्रंति, तिरिक्खजोणिएसु उववज्रंति, मणुस्सेसु उववज्जंति, नो देवेसु उववज्जंति । [२] जइतिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति किं एगिंदिएसु जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति ? गोयमा ! एगिंदियतिरिक्खजोणिएसु उववजंति, नो १५ बेइदिए [ग्रन्थाग्रम् ३५००] जाव नो चउरिंदिएसु उववज्जंति, पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति । [३] जति एगिदिएसु उववजंति किं पुढविकाइयएगिदिए सु जाव वणस्सइकाइयएगिंदिएसु उववजंति ? गोयमा ! पुढविकाइयएगिंदिए वि आउकाइयएगिंदिएसु वि उववज्जंति, नो तेउकाइएसु नो वाउकाइएसु उववजंति, २० वणस्सइकाइएसु उववज्जंति । [४] जति पुढविकाइएसु उववज्जंति किं सुहुमपुढविकाइएस उववज्रंति ? बादरपुढविकाइएसु उववज्र्जति ? गोयमा ! बादरपुढविकाइएस उववज्रंति, नो सुहुमपुढविकाइए । १७९ [५] जइ बादरपुढविकाइएसु उववज्जंति किं पज्जत्तगबादरपुढविकाइएसु २५ उववज्जंति ? अपज्जत्तयबायरपुढविकाइएसु उववज्जंति ? गोयमा ! पज्जत्तएसु उववज्रंति, नो अपज्जत्तएसु । [६] एवं आउ - वणस्सतीसु वि भाणितव्वं । १. सुवि भाणितव्वं खं० । 'सु तव्वं पु१ ५३ ॥ Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छठे वक्कंतिपए [सु. ६६९ - [७] पंचेंदियतिरिक्खजोणिय-मणूसेसु य जहा नेरइयाणं उव्वट्टणा सम्मुच्छिमवज्जा तहा भाणितव्वा । [८] एवं जाव थणियकुमारा। ६६९. [१] पुढविकाइया णं भंते ! अणंतरं उव्वट्टित्ता कहिं गच्छंति ? ५ कहिं उववजंति ? किं नेरइएसु जाव देवेसु ? गोयमा ! नो नेरइएसु उववज्जति तिरिक्खजोणिय-मणूसेसु उववज्जंति, नो देवेसुं। [२] एवं जहा एतेसिं चेव उववाओ तहा उव्वट्टणा वि भाणितव्वा । ६७०. एवं आउ-वणस्सइ-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरेंदिया वि । ६७१. एवं तेऊ वाऊ वि । णवरं मणुस्सवज्जेसु उववजंति । ६७२. [१] पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते ! अणंतरं उव्वट्टित्ता कहिं गच्छंति कहिं उववजंति ? किं नेरइएसु जाव देवेसु ? गोयमा ! नेरइएसु उववजति जाव देवेसु उववति । [२] जदि णेरइएसु उववजंति किं रयणप्पभापुढविनेरइएसु उववजंति जाव अहेसत्तमापुढविनेरइएसु उववजंति ? गोयमा ! रयणप्पभापुढविनेरइएसु वि १५ उववजंति जाव अधेसत्तमापुढविनेरइएसु वि उववति ।। [३] जइ तिरिक्खजोणिएसु उववजंति किं एगिदिएसु जाव पंचिंदिएसु ? गोयमा ! एगिदिएसु वि उववनंति जाव पंचेंदिएसु वि उववति । [४] एवं जहा एतेसिं चेव उववाओ उव्वट्टणा वि तहेव भाणितव्वा । नवरं असंखेज्जवासाउएसु वि एते उववजंति । [५] जति मणुस्सेसु उववनंति किं सम्मुच्छिममणुस्सेसु उववजंति गब्भवकंतियमणूसेसु उववज्जति ? गोयमा ! दोसु वि उववजंति । [६] एवं जहा उववाओ तहेव उव्वट्टणा वि भाणितव्वा । नवरं अकम्मभूमग-अंतरदीवग-असंखेज्जवासाउएसु वि एते उववज्जति त्ति भाणितव्वं । [७] जति देवेसु उववजंति किं भवणवतीसु उववनंति ? जाव किं २५ वेमाणिएसु उववनंति ? गोयमा ! सव्वेसु चेव उववति । [८] जति भवणवतीसु उववजंति किं असुरकुमारेसु उववजंति ? जाव थणियकुमारेसु उववजति ? गोयमा ! सव्वेसु चेव उववजति । १. °सु उववजंति । एवं खं०॥ २ °णा वि देववजा भाणि खं० पु२ ॥ ३. णवासीसु खं० ॥ Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८१ ६७९] ७. परभवियाउयंदारं । [९] एवं वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिएसु निरंतरं उववजंति जाव सहस्सारो कप्पो त्ति। ६७३. [१] मणुस्सा णं भंते ! अणंतरं उव्वट्टित्ता कहिं गच्छंति ? कहिं उववजंति ? किं नेरइएसु उववजंति जाव देवेसु उववजंति ? गोयमा ! नेरइएसु वि उववजंति जाव देवेसु वि उववजंति।। [२] एवं निरंतरं सव्वेसु ठाणेसु पुच्छा । गोयमा ! सव्वेसु ठाणेसु उववजंति, ण कहिंचि पडिसेहो कायवो जाव सव्वट्ठगसिद्धदेवेसु वि उववनंति, अत्यंगतिया सिझंति बुझंति मुचंति परिणव्वायंति सव्वदुक्खाणं अंतं करेंति । ६७४. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिया सोहम्मीसाणा य जहा असुरकुमारा । नवरं जोइसियाणं वेमाणियाण य चयंतीति अभिलावो कातव्यो । ६७५. सणंकुमारदेवाणं पुच्छा। गोयमा ! जहा असुरकुमारा। नवरं एगिदिएसु ण उववजंति । एवं जाव सहस्सारगदेवा । ६७६. आणय जाव अणुत्तरोववाइया देवा एवं चेव । णवरं णो तिरिक्खजोणिएसु उववजंति, मणूसेसु पजत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसेसु उववज्जंति । दारं ६॥ [सुत्ताई ६७७-६८३. सत्तमं परभवियाउयंदारं] ६७७. नेरइया णं भंते ! कतिभागावसेसाउया परभवियाउयं पंकरिंति ? गोयमा ! णियमा छम्मासावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंति । ६७८. एवं असुरकुमारा वि जाव थणियकुमारा। ६७९. पुढविकाइया णं भंते ! कतिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंति ? २० गोयमा ! पुढविकाइया दुविहा पण्णत्ता। तं जहा – सोवक्कमाउया य निरुवक्कमाउया य। तत्थ णं जे ते निरुवक्कमाउया ते णियमा तिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकरोति । तत्थ णं जे ते सोवकमाउया ते सिय तिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंत, सिय तिभागतिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकत, सिय तिभागतिभागतिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकत । १ °सु वि नि खं०॥ २ आणय-पाणय जाव खं०॥ ३ बंधंति इति मलयगिरिटीकानुसारी पाठः, नोपलब्धोऽसावादशेषु ॥ Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८२ पण्णवणासुत्ते छठे वक्कंतिपए [सु. ६८०६८०. आउ-तेउ-वाउ-वणप्फइकाइयाणं बेइंदिय-तेइंदिय-चरिंदियाण वि एवं चेव। ६८१. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते! कतिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंत १ गोयमा ! पंचेंदियतिरिक्खजोणिया दुविहा पन्नत्ता। तं जहा-संखेनवासाउया य असंखेजवासाउया य । तत्थ णं जे ते असंखेजवासाउया ते नियमा छम्मासावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंति । तत्थ णं जे ते संज्जवासाउया ते दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सोवक्कमाउया य निरुवक्कमाउया य । तत्थ णं जे ते निरुवकमाउया ते णियमा तिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंति। तत्थ णं जे ते सोवकमाउया ते णं सिय तिभागे परभवियाउयं पकरेंति, सिय तिभागतिभागे १० य परभवियाउयं पकरेंति, सिय तिभागतिभागतिभागावसेसाउया परभवियाउयं पकरेंति । ६८२. एवं मणूसा वि। ६८३. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिया जहा नेरइया । दारं ७॥ [सुत्ताई ६८४-६९२. अट्ठमं आगरिसदारं] ६८४. कतिविधे णं भंते ! आउयबंधे पण्णत्ते ? गोयमा ! छविधे आउयबंधे पण्णत्ते । तं जहा-जातिणामणिहत्ताउए १ गइनामनिहत्ताउए २ ठितीनामनिहत्ताउए ३ ओगाहणाणामणिहत्ताउए ४ पदेसणामणिहत्ताउए ५ अणुभावणामणिहत्ताउए । ६८५. नेरइयाणं भंते ! कतिविहे आउयवंधे पण्णत्ते ? गोयमा ! छविहे २० आउयबंधे पण्णत्ते। तं जहा–जातिनामनिहत्ताउए १ गतिणामनिहत्ताउए २ ठितीणामणिहत्ताउए ३ ओगाहणानामनिहत्ताउए ४ पदेसणामनिहत्ताउए ५ अणुभावणामनिहत्ताउए ६। ६८६. एवं जाव वेमाणियाणं । ६८७. जीवा णं भंते ! जातिणामणिहत्ताउयं कतिहिं आगरिसेहिं पकरेंति ? २५ गोयमा ! जहण्णेणं एक्केण वा दोहिं वा तीहिं वा, उक्कोसेणं अट्ठहिं । ६८८. नेरइया णं भंते ! जाइनामनिहत्ताउयं कतिहिं आगरिसेहिं पकरेंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्केण वा दोहिं वा तीहिं वा, उक्कोसेणं अट्टहिं । ६८९. एवं जाव वेमाणिया। Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६९२] ८. आगरिसदारं । ६९०. एवं गतिणामणिहताउए विठितीणामनिहत्ताउए वि ओगाहणाणामनिहत्ताउए वि पदेसणामनिहत्ताउए वि अणुभावणामनिहत्ताउए वि । ६९१. एतेसि णं भंते ! जीवाणं जातिनामनिहत्ताउयं जहण्णेणं एक्केण वा दोहिं वा तीहिं वा उक्कोसेणं अट्ठहिं आगरिसेहिं पकरेमाणाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा ५. जातिणामणिहत्ताउयं अट्ठहिं आगरिसेहिं पकरेमाणा, सत्तहिं आगरिसेहिं पकरेमाणा संखेज्जगुणा, छहिं आगरिसेहिं पकरेमाणा संखेज्जगुणा, एवं पंचहिं संखेज्जगुणा, चउहिं संखेज्जगुणा, तिहिं संखेज्जगुणा, दोहिं संखेज्जगुणा, एगेणं आगरिसेणं पगरेमाणा संखेज्जगुणा । १८३ ६९२. एवं एतेणं अभिलावेणं जाव अणुभावनिहत्ताउयं । एवं एते १० छप्पिय अप्पा बहुदंडगा जीवादीया भाणियव्त्रा । दारं ८ ॥ ॥ पण्णवणाए भगवईए छटुं वक्कतिपयं समत्तं ॥ Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७. सत्तमं उस्सासपयं [सुत्तं ६९३. नेरइयाणं उस्सासविरहकालो ] ६९३. नेरइया णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा पाणमंति वा ऊससंति वा नीससंति वा ? गोयमा ! सततं संतयामेव आणमंति वा पाणमंति ५ वा ऊससंति वा नीससंति वा । १५ २० २५ [ सुताई ६९४ - ६९६. भवणवासीणं उस्सासविरहकालो ] ६९४. असुरकुमारा णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा पाणमंति वा ऊससंति वा नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्तण्हं थोवाणं, उक्कोसेणं सातिरेगस्स पक्खस्स वा आणमंति वा जाव नीससंति वा । ६९५. णागकुमारा णं भंते! केवतिकालस्स आणमंति वा पाणमंति वा ऊससंति वा नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्तण्हं थोवाणं, उक्कोसेणं मुहुत्तपुहुत्तस्स । ६९६. एवं जाव थणियकुमाराणं । [ ६९७-६९८. एगिंदियाईणं उस्सासविरहकालो ] ६९७. पुढविकाइया णं भंते! केवतिकालस्स आणमंति वा पाणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! वेमायाए आणमंति वा जाव नीससंति वा । ६९८. एवं जाव मणूसा । [सुत्तं ६९९. वाणमंतराणं उस्सासविरहकालो ] ६९९. वाणमंतरा जहा णागकुमारा । [ सुत्तं ७००. जोइसियाणं उस्सासविरहकालो ] ७००. जोइसिया णं भंते! केवतिकालस्स आणमंति वा पाणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं मुहुत्तपुहुत्तस्स, उक्कोसेण वि मुहुत्त - पुहुत्तस्स जाव नीससंति वा । [ सुताई ७०१-७२४. वेमाणियाणं उस्सासविरहकालो ] ७०१. वेमाणिया णं भंते ! केवइकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७१०] नेरइयाईणं उस्सासविरहकालो। वा ? गोयमा ! जहण्णेणं मुहुत्तपुहुत्तस्स, उक्कोसेणं तेत्तीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७०२. सोहम्मगदेवा णं भंते ! केवइकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं मुहुत्तपुहुत्तस्स, उक्कोसेणं दोण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७०३. ईसाणगदेवा णं भंते ! केवइकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगस्स मुहुत्तपुहुत्तस्स, उक्कोसेणं सातिरेगाणं दोण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा ।। ७०४. सणंकुमारदेवा णं भंते! केवतिकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा १ गोयमा ! जहण्णेणं दोण्हं पक्खाणं जाव णीससंति वा, उक्कोसेणं १० सत्तण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७०५. माहिंदगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सातिरेगाणं दोण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं सातिरेगाणं सत्तण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७०६. बंभलोगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा जाव १५ नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्तण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं दसण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७०७. लंतगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं दसण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं चोद्दसण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७०८. महासुक्कदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं चोदसण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं सत्तरसहं पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७०९. सहस्सारगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स आणमंति वा जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्तरसण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा, २५ उक्कोसेणं अट्ठारसण्हं पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७१०. आणयदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! १-२. सातिरेगाणं इति जे० ध९ म० प्रतिषु नास्ति ॥ Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૬ पण्णवणासु सत्तमे उस्लासपए [ सु. ७११ जहणणं अट्ठारसहं पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं ऐक्कूणवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७११. पाणयदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं एगूणवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं वीसाए पक्खाणं ५ जाव नीससंति वा । ७१२. आरणदेवा णं भंते! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं वीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्लेसेणं एगवीसीए पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७१३. अच्चुयदेवा णं भंते! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? १० गोयमा ! जहणणेणं एक्कवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं बावीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७१४. हेट्ठिमहिडिमगेविज्जगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहन्नेणं बावीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं वीसा पक्खाणं जाव नीससंति वा । १५ ७१५. हेट्ठिममज्झिमगेवेज्जगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहणणेणं तेवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं चवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७१६. हेट्ठिमउवरिमगेवेज्जगा णं देवा णं भंते! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं चउवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, २० उक्कोसेणं पणुवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७१७. मज्झिमहेट्ठिमगेवेज्जगा णं भंते! देवा णं केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं पणुवीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं छव्वीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा । २५ ७१८. मज्झिममज्झिमगेवेज्जगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहणेणं छव्वीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं सत्तावीसा पक्खाणं जाव नीससंति वा । ७१९. मज्झिमउवरिमगेवेज्जगा णं भंते! देवा णं केवतिकालस्स जाव १. गूर्ण म० पु२ ॥ २. वीसपक्खाणं खं० ॥ ३. बावीसं प खं० ॥ Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७२४] वेमाणियदेवाणं उस्सासविरहकालो। नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं सत्तावीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं अट्ठावीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७२०, उवरिमहेट्ठिमगेवेजंगा णं भंते ! देवा णं केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं अट्ठावीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं एगूणतीसाए पक्खाणं जाव णीससंति वा।। ७२१. उवरिममज्झिमगेवेजगा णं भंते ! देवा णं केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं एगूणतीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं तीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा। ७२२. उवरिमउवरिमगेवेजगा णं भंते ! देवा णं केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं तीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, १० उक्कोसेणं एक्कतीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा। . ७२३. विजय-वेजयंत-जयंताऽपराजितविमाणेसु णं भंते ! देवा केवतिकालस्स जाव नीससंति वा ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्कतीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा, उक्कोसेणं तेत्तीसाए पक्खाण जाव नीससंति वा। ७२४. सव्वट्ठसिद्धगदेवा णं भंते ! केवतिकालस्स जाव नीससंति वा १ १५ गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसेणं तेत्तीसाए पक्खाणं जाव नीससंति वा । ॥ पण्णवणाए भगवईए सत्तमं उस्सासपयं समत्तं ॥ १. जगदेवा णं भंते ! केवति जे० ॥ .. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८. अट्ठमं सण्णापयं [सुत्तं ७२५. सण्णाभेयपरूवणं] ७२५. कति णं भंते ! सण्णाओ पण्णताओ १ गोयमा ! दस सण्णाओ पण्णत्ताओ। तं जहा-आहारसण्णा १ भयसण्णा २ मेहुणसण्णा ३ परिग्गहसण्णा ५ ४ कोहसण्णा ५ माणसण्णा ६ मायासण्णा ७ लोभसण्णा ८ लोगसण्णा ९ ओघसण्णा १० । [सुत्ताई ७२६-७२९. नेरइयाईणं सण्णाओ] ७२६. नेरइयाणं भंते ! कति सण्णाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! दस सण्णाओ पण्णत्ताओ । तं जहा-आहारसण्णा १ भयसण्णा २ मेहुणसण्णा ३ परिग्गहसण्णा ४ कोहसण्णा ५ माणसण्णा ६ मायासण्णा ७ लोभसण्णा ८ लोगसण्णा ९ ओघसण्णा १० । ७२७. असुरकुमाराणं भंते ! कति सण्णाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! दस सण्णाओ पण्णत्ताओ। तं जहा-आहारसण्णा जाव ओघसण्णा । ७२८. एवं जाव थणियकुमाराणं । ७२९. एवं पुढविकाइयाणं वेमाणियावसाणाणं णेयव्वं । [सुत्ताई ७३०-७३१. नेरइयाणं सण्णावियारो] ७३०. नेरइया णं भंते ! किं आहारसण्णोवउत्ता भयसण्णोवउत्ता मेहुणसण्णोवउत्ता परिग्गहसण्णोवउत्ता? गोयमा! ओसण्णकारणं पडुच्च भयसण्णोवउत्ता, संतइभावं पडुच्च आहारसण्णोवउत्ता वि जाव परिग्गहसण्णोवउत्ता वि । ७३१. एतेसि णं भंते ! नेरइयाणं आहारसण्णोवउत्ताणं भयसण्णोवउत्ताणं मेहुणसण्णोवउत्ताणं परिग्गहसण्णोवउत्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा नेरइया मेहुणसण्णोवउत्ता, आहारसण्णोवउत्ता संखेजगुणा, परिग्गहसण्णोवउत्ता संखेनगुणा, भयसण्णोवउत्ता संखेजगुणा। . १. उस्सण जे० ध०॥ Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७३७] नेरइयाईणं सण्णावियारो। १८९ [सुत्ताई ७३२-७३३. तिरिक्खजोणियाणं सण्णावियारो] ७३२. तिरिक्खजोणिया णं भंते ! किं आहारसण्णोवउत्ता जाव परिग्गहसण्णोवउत्ता ? गोयमा ! ओसंण्णकारणं पडुच्च आहारसण्णोवउत्ता, संतइभावं पडुच्च आहारसण्णोवउत्ता वि जाव परिग्गहसण्णोवउत्ता वि। ७३३. एतेसि णं भंते ! तिरिक्खजोणियाणं आहारसण्णोवउत्ताणं जाव ५ परिग्गहसण्णोवउत्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा तिरिक्खजोणिया परिग्गहसण्णोवउत्ता, मेहुणसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा, भयसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा, आहारसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा। [सुत्ताई ७३४-७३५. मणुस्साणं सण्णावियारो] ७३४. मणुस्सा णं भंते ! किं आहारसण्णोवउत्ता जाव परिग्गहसण्णोव- १० उत्ता? गोयमा ! ओसण्णकारणं पडुच्च मेहुणसण्णोवउत्ता, संततिभावं पडुच्च आहारसण्णोवउत्ता वि जाव परिग्गहसण्णोवउत्ता वि।। ७३५. एतेसि णं भंते ! मणुस्साणं आहारसण्णोवउत्ताणं जाव परिग्गहसण्णोवउत्ताण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा मणूसा भयसण्णोवउत्ता, आहारसण्णोवउत्ता संखेजगुणा, १५ परिग्गहसण्णोवउत्ता संखेजगुणा, मेहुणसण्णोवउत्ता संखेजगुणा । [सुत्ताई ७३६-७३७. देवाणं सण्णावियारो ७३६. देवाणं भंते ! किं आहारसण्णोवउत्ता जाव परिग्गहसण्णोवउत्ता? गोयमा ! उस्सण्णकारणं पडुच्च परिग्गहसण्णोवउत्ता, संततिभावं पडुच्च आहारसण्णोवउत्ता वि जाव परिग्गहसण्णोवउत्ता वि। ७३७. एतेसि णं भंते ! देवाणं आहारसण्णोवउत्ताणं जाव परिग्गहसण्णोवउत्ताण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा देवा आहारसण्णोवउत्ता, भयसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा, मेहुणसण्णोवउत्ता संखेजगुणा, परिग्गहसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा। ' ॥ पण्णवणाए भगवईए अट्ठमं सण्णापयं समत्तं॥ । २५ २० १-२. उस्सण्ण जे० ध०॥ www.jainelibrar Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९. णवमं जोणीपयं [सुत्ताई ७३८-७५३. नेरइयाइसु सीयाइजोणीओ] ७३८. कतिविहा णं भंते ! जोणी पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा जोणी पण्णत्ता ? तं जहा-सीता जोणी १ उसिणा जोणी २ सीतोसिणा जोणी ३। ७३९. नेरइयाणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! सीता वि जोणी, उसिणा वि जोणी, नो सीतोसिणा जोणी। ७४०. असुरकुमाराणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! नो सीता, नो उसिणा, सीतोसिणा जोणी। ७४१. एवं जाव थणियकुमाराणं । ७४२. पुढविकाइयाणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! सीता वि जोणी, उसिणा वि जोणी, सीतोसिणा वि जोणी। ७४३. एवं आउ-वाउ-वणस्सति-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिंदियांण वि पत्तेयं भाणियव्वं । ७४४. तेउक्काइयाणं नो सीता, उसिणा, नो सीतोसिणा । ७४५. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! सीता वि जोणी, उसिणा वि जोणी, सीतोसिणा वि जोणी। ७४६. सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं एवं चेव । ७४७. गम्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! नो सीता जोणी, नो उसिणा जोणी, २० सीतोसिणा जोणी।। ७४८. मणुस्साणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! सीता वि जोणी, उसिणा वि जोणी, सीतोसिणा वि जोणी। ७४९. सम्मुच्छिममणुस्साणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! तिविहा वि जोणी। ७५०. गब्भवभूतियमणुस्साणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! नो सीता जोणी, नो उसिणा जोणी, सीतोसिणा जोणी । १°याणं पि प म० ॥ २ °याण वि एवं जे० ॥ Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नेराइ सीय-सचित्त-संवुडाइजोणीओ | ७५१. वाणमंतरदेवाणं भंते ! किं सीता जोणी उसिणा जोणी सीतोसिणा जोणी ? गोयमा ! नो सीता, नो उसिणा जोणी, सीतोसिणा जोणी । ७५२. जोइसिय-वेमाणियाण वि एवं चेव । ७५३. एतेसि णं भंते! जीवाणं सीतजोणियाणं उसिणजोणियाणं सीतोसिणजोणियाणं अजोणियाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला ५ वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सीतोसिणजोणिया, उसिणजोणिया असंखेज्जगुणा, अजोणिया अणंतगुणा, सीतजोणिया अनंतगुणा । १ ॥ [ सुत्ताई ७५४-७६३. नेरइयाइसु सचित्ताइजोणीओ ] ७५४. कतिविहा णं भंते! जोणी पण्णत्ता ? गोयमा ! तेवहा जोणी पण्णत्ता । तं जहा – सचित्ता १ अचित्ता २ मीसिया ३ । ७६४] ७५५. नेरइयाणं भंते! किं सचित्ता जोणी अचित्ता जोणी मीसिया जोणी ? गोयमा ! नो सचित्ता जोणी, अचित्ता जोणी, णो मीसिया जोणी । ७५६. असुरकुमाराणं भंते ! किं सचित्ता जोणी अचित्ता जोणी मीसिया जोणी ? गोयमा ! नो सचित्ता जोणी, अचित्ता जोणी, नो मीसिया जोणी । ७५७. एवं जाव थणियकुमाराणं । ७५८. पुढविकाइयाणं भंते! किं सचित्ता जोणी अचित्ता जोणी मीसिया जोणी ? गोयमा ! सचित्ता वि जोणी, अचित्ता वि जोणी, मीसिया वि जोणी । ७५९. एवं जाव चउरिंदियाणं । ७६०. सम्मुच्छिमपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं सम्मुच्छिममणुस्साण य एवं ७६२. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाणं जहा असुरकुमाराणं । ७६३. एतेसि णं भंते ! जीवाणं सचित्तजोणीणं अचित्तजोणीणं मीसजोणीणं अजोणीण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा मीसजोणिया, अचित्तजोणिया असंखेज्जगुणा, अजोणिया अनंतगुणा, सचित्तजोणिया अनंतगुणा । २ ॥ [ सुत्ताई ७६४-७७२. नेरइयाइसु संबुडाइजोणीओ ] ७६४. कतिविहा णं भंते ! जोणी पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा जोणी चेव । २० ७६१. गब्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं गब्भवक्कंतियमणुस्साण य नो सचित्ता, नो अचित्ता, मीसिया जोणी । १९१ १० १५ २५ Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९२ पण्णवणासुत्ते णवमं जोणीपयं। [सु. ७६५पण्णता। तं जहा-संवुडा जोणी १ वियडा जोणी २ संवुडवियडा जोणी ३। ७६५. नेरइयाणं भंते ! किं संवुड। जोणी वियडा जोणी संवुडवियडा जोणी ? गोयमा ! संवुडा जोणी, नो वियडा जोणी, नो संवुडवियडा जोणी। ७६६. एवं जाव वणस्सइकाइयाणं । ७६७. बेइंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! नो संवुडा जोणी, वियडा जोणी, णो संवुडवियडा जोणी। ७६८. एवं जाव चउरिंदियाणं । ७६९. सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं सम्मच्छिममणुस्साण य एवं चेव। १० ७७०. गब्भवतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं गब्भवतियमणुस्साण य नो संवुडा जोणी, नो वियडा जोणी, संवुडवियडा जोणी।। ७७१. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाणं जहा नेरइयाणं। . ७७२. एतेसि णं भंते ! जीवाणं संवुडजोणियाणं वियडजोणियाणं संवुडवियडजोणियाणं अजोणियाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा १५ विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा संवुडवियडजोणिया, वियडजोणिया असंखेज्जगुणा, अजोणिया अणंतगुणा, संवुडजोणिया अणंतगुणा । ३॥ [सुत्तं ७७३. मणुस्सेसु तिविहा जोणी] ७७३. [१] कतिविहा णं भंते ! जोणी पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा जोणी पण्णत्ता । तं जहा–कुम्मुण्णया १ संखावत्ता २ वंसीपत्ता ३।। [२] कुम्मुण्णया णं जोणी उत्तमपुरिसमाऊणं। कुम्मुण्णयाए णं जोणीए उत्तमपुरिसा गन्भे वक्कमंति । तं जहा-अरहंता चक्कवट्टी बलदेवा वासुदेवा। [३] संखावत्ता णं जोणी इत्थिरयणस्स। संखावत्ताए णं जोणीए बहवे जीवा य पोग्गला य वक्कमंति विउक्कमति चयंति उवचयंति, नो चेव णं निप्फति । [४] वंसीपत्ता णं जोणी पिहुजणस्स। वंसीपत्ताए णं जोणीए पिहुणे २५ गब्भे वक्कमंति । ४॥ ॥ पण्णवणाए भगवईए णवमं जोणीपयं समत्तं ॥ १. जणो गब्भे वक्कमति जे०॥ Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० दसमं चरिमपयं [ सुत्ताई ७७४-७७६. लोगालोगाणं चरिमाचरिमविभागो ] ७७४. कति णं भंते! पुढवीओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! अट्ठ पुढवीओ पण्णत्ताओ । तं जहा - रयणप्पभा १ सक्करप्पभा २ वालुयप्पभा ३ पंकप्पभा ४ धूमप्पभा ५ तमप्पभा ६ तमतमप्पभा ७ ईसीपब्भारा ८ । ७७५. इमा णं भंते ! रयणप्पभा पुढवी किं चरिमा अचरिमा चरिमाइं अचरिमाई चरिमंतपदेसा अचरिमंतपदेसा ? गोयमा ! इमा णं रेतणप्पभा पुढवी नो चरिमा नो अचरिमा नो चरिमाई नो अचरिमाइं नो चरिमंतपदेसा नो अचरिमंतपदेसा, णियमा अचरिमं च चरिमाणि य चरिमंतपदेसा य अचरिमंतपएसा य । ७७६. एवं जाव अहेसत्तमा पुढवी | सोहम्मादी जाव अणुत्तरविमाणा १० एवं चेव । ईसीप भारा वि एवं चेव । लोगे वि एवं चैव । एवं अलोगे वि । [ सुत्ताई ७७७-७८०, चरिमाचरिमपयाणं अप्पबहुत्तं ] ७७७. इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपसाण य अचरिमंतपरसाण य दव्वट्टयाए पएसट्टयाए दव्वट्ठपएसडयाए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवे १५ इमीसे रतणप्पभाए पुढवीए दव्वट्टयाए एगे अचरिमे, चरिमाइं असंखेज्जगुणाई, अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाई । पदेसट्टयाए सव्वत्थोवा इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए चरिमंतपदेसा, अचरिमंतपएसा असंखेज्जगुणा, चरिमंतपएसा य अचरिमंतपसा य दो वि विसेसाहिया । दव्वट्टपदेसट्टयाए सव्वत्थोवा इमीसे रतणप्पभाए पुढवीए दव्वट्टयाए एगे अचरिमे, चरिमाइं असंखेज्जगुणाई, अचरिमं २० च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाई, चरिमंतपएसा असंखेज्जगुणा, अचरिमंतपएसा असंखेज्जगुणा, चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य दो वि विसेसाहिया ।. ७७८. एवं जाव असत्तमा । सोहम्मस्स जाव लोगस्स य एवं चेव । ७७९. अलोगस्स णं भंते ! अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपएसाण य अचरिमंतपसाण य दव्वट्टयाए पदेसट्टयाए दव्वट्टपदेसट्टयाए कतरे कतरेहिंतो २५ १. रणप्प २ ॥ १३ Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते दसमे चरिमपए [सु. ७८०अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवे अलोगस्स दव्वट्ठयाए एगे अचरिमे, चरिमाइं असंखेजगुणाई, अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाइं । पदेसट्टयाए सव्वत्थोवा अलोगस्स चरिमंतपदेसा, अचरिमंतपदेसा अणंतगुणा, चरिमंतपदेसा य अचरिमंतपदेसा य दो वि विसेसाहिया। दव्वट्ठपदेसट्ठयाए सव्वत्थोवे अलोगस्स दव्वट्ठयाए एगे अचरिमे, चरिमाइं असंखेज्जगुणाई, अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाई, चरिमंतपदेसा असंखेजगुणा, अचरिमंतपदेसा अणंतगुणा, चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य दो वि विसेसाहिया। ___ ७८०. लोगालोगस्स णं भंते ! अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपए१० साण य अचरिमंतपएसाण य दवट्ठयाए पदेसट्टयाए दव्वट्ठपएसट्ठयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवे लोगालोगस्स दवट्ठयाए एगमेगे अचरिमे, लोगस्स चरिमाइं असंखेजगुणाई, अलोगस्स चरिमाइं विसेसाधियाई, लोगस्स य अलोगस्स य अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाधियाई । पदेसट्टयाए सव्वत्थोवा लोगस्स चरिमंतपदेसा, अलोगस्स १५ चरिमंतपदेसा विसेसाहिया, लोगस्स अचरिमंतपदेसा असंखेजगुणा, अलोगस्स अचरिमंतपदेसा अणंतगुणा, लोगस्स य अलोगस्स य चरिमंतपदेसा य अचरिमंतपदेसा य दो वि विसेसाहिया । दव्वट्ठपदेसट्टयाए सव्वत्थोवे लोगालोगस्स दवट्ठयाए एगमेगे अचरिमे, लोगस्स चरिमाइं असंखेजगुणाई, अलोगस्स चरिमाइं विसेसाहियाई, लोगस्स य अलोगस्स य अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाई, लोगस्स चरिमंतपएसा असंखेज्जगुणा, अलोगस्स चरिमंतपएसा विसेसाहिया, लोगस्स अचरिमंतपएसा असंखेजगुणा, अलोगस्स अचरिमंतपएसा अणंतगुणा, लोगस्स य अलोगस्स य चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य दो वि विसेसाहिया, सव्वदव्वा विसेसाहिया, सव्वपएसा अणंतगुणा, सव्वपज्जवा अणंतगुणा । [सुत्ताई ७८१-७९०. परमाणुपोग्गलाईणं चरिमाचरिमाइविभागो] २५ ७८१. परमाणुपोग्गले णं भंते ! किं चरिमे१ अचरिमे २ अवत्तव्वए ३ ? चरिमाई ४ अचरिमाइं ५ अवत्तव्वयाई ६ १ उदाहु चरिमे य अचरिमे य ७ उदाहु चरिमे य अचरिमाइं च ८ उदाहु चरिमाइं च अचरिमे य ९ उदाहु चरिमाइं च अचरिमाइं च १० १ पढमा चउभंगी, उदाहु चरिमे य अवत्तव्वए य ११ उदाहु चरिमे य अवत्तव्वयाइं च १२ उदाहु चरिमाइं च अवत्तव्वए य Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७८४] परिमाणुपोग्गलाणं चरिमाचरिमाइविभागो। १९५ १३ उदाहु चरिमाइं च अवत्तव्वयाई च १४ १ बीया चउभंगी, उदाहु अचरिमे य अवत्तव्वए य १५ उदाहु अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च १६ उदाहु अचरिमाइं च अवत्तव्वए य १७ उदाहु अचरिमाइं च अवत्तव्वयाई च १८ ? तइया चउभंगी, उदाहु चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्वए य १९ उदाहु चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्ययाइं च २० उदाहु चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वए य ५ २१ उदाहु चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वयाई च २२ उदाहु चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्बए य २३ उदाहु चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्वयाई च २४ उदाहु चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्यए य २५ उदाहु चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २६ ? एवं एते छब्बीसं भंगा, गोयमा ! परमाणुपोग्गले नो चरिमे १ नो अचरिमे २ नियमा अवत्तव्वए । ३, सेसा २३ १० भंगा पडिसेहेयव्वा। ७८२. दुपएसिए णं भंते ! खंधे पुच्छा। गोयमा ! दुपएसिए खंधे सिय चरिमे .. १ नो अचरिमे २ सिय अवत्तव्वए .. ३, सेसा २३ भंगा पडिसेहेयव्वा। ७८३. तिपएसिए णं भंते ! खंधे पुच्छा। गोयमा ! तिपएसिए खंधे १५ सिय चरिमे ... १ नो अचरिमे २ सिय अवत्तव्वए : ३ नो चरिमाइं ४ णो अचरिमाइं ५ नो अवत्तव्वयाइं ६, नो चरिमे य अचरिमे य ७ नो चरिमे य अचरिमाइं ८ सिय चरिमाइं च अचरिमे य ...| ९ नो चरिमाइं च अचरिमाइं च १०, सिय चरिमे य अवत्तव्वए य • ११, सेसा १५ भंगा पडिसेहेयवा। ७८४. चउपएसिए णं भंते ! खंधे पुच्छा। गोयमा ! चउपएसिए णं खंधे सिय चरिमे ... १ नो अचरिमे २ सिय अवत्तव्वए :: ३ नो चरिमाइं ४ नो अचरिमाइं ५ नो अवत्तञ्चयाइं ६, नो चरिमे य अचरिमे य ७ नो चरिमे य अचरिमाइं च ८ सिय चरिमाइं च अचरिमे य ... ९ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च .... १०, सिय चरिमे य अवत्तव्वए २५ य ... ११ सिय चरिमे य अवत्तव्वयाइं च - १२ नो चरिमाइं च अवत्तव्वए य १३ नो चरिमाइं च अवत्तवयाइं च १४, नो अचरिमे य अवत्तव्बए य १५ नो अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च १६ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वए य १७ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च १८, नो चरिमे य २० Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते दसमे चरिमपए [सु. ७८५ - अचरिमे य अवत्तव्वए य १९ नो चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च २० नो चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वए य २१ नो चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २२ सिय चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्वए य वन २३, सेसा ३ भंगा पडिसेहेयव्वा । ७८५. पंचपएसिए णं भंते ! खंधे पुच्छा । गोयमा ! पंचपएसिएणं खंधे सिय चरिमे :: १ नो अचरिमे २ सिय अवत्तव्वए :.: ३ णो चरिमाइं ४ नो अचरिमाइं ५ नो अवत्तव्वयाइं ६, सिय चरिमे य अचरिमे य । ७ नो चरिमे य अचरिमाइं च ८ सिय चरिमाइं च अचरिमे य ..... ९ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च [•••••| १०, सिय चरिमे य अवत्तव्वए य 1 ११, सिय चरिमे य अवत्तव्वयाइं च : १२ सिय चरिमाइं च अवत्तव्वए य १३ नो चरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च १४, णो अचरिमे य अवत्तव्वए य १५ नो अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च १६ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वए य १७ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च १८, नो चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्वए य १९ नो चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च २० नो चरिमे य १५ अचरिमाइं च अवत्तव्वए य २१ नो चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २२ सिय चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्वए य .... २३ सिय चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च .. २४ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वए य... २५ नो चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २६ । ७८६. छप्पएसिए णं भंते ! खंधे पुच्छा । गोयमा ! छप्पएसिए णं खंधे २० सिय चरिमे १ नो अचरिमे २ सिय अवत्तव्वए ::: ३ नो चरिमाइं ४ नो अचरिमाइं ५ नो अवत्तव्वयाइं ६, सिय चरिमे य अचरिमे य । सिय चरिमे य अचरिमाइं च .. ८ सिय चरिमाइं च अचरिमे य :: ९ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च ||21-- १०, सिय चरिमे य अवत्तव्वए य ११ सिय चरिमे य अवत्तव्वयाई च १२ सिय चरिमाइं च Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ परमाणुपोग्गलाणं चरिमाचरि माइविभागो । ०० | १३ सिय चरिमाइं च अवत्तव्वयाई च १४, नो अचरिमे य अवत्तव्वए य १५ नो अचरिमेय अवत्तव्वयाई च १६ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वए य १७ णो अचरिमाइं च अवत्तव्वयाई च १८, सिय चरिमेय अचरिमे य अवत्तव्वए य १९ नो चरिमे य अचरिमेय अवत्तव्वयाइं च २० नो चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वए य ५ २१ नो चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २२ सिय चरिमाई च अचरिमे य अवत्तव्वए य :: २३ सिय चरिमाई च अचरिमेय अवत्तव्वयाई च २४ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वए य २५ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च गगन २६ । ७८७. सत्तपएसिए णं भंते! खंधे पुच्छा । गोयमा ! सत्तपदेसिए णं १० खंधे सिय चरिमे |:::- १ नो अचरिमे २ सिय अवत्तव्वए ३ नो चरिमाई ४ नो अचरिमाई ५ नो अवत्तव्वयाई ६, सिय चरिमे य अचरिमेय |------|७ सिय चरिमे य अचरिमाइं च --- ८ सयमा च अचरिमे य :::• ९ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च |::: | १०, सिय चरिमे य १२ सिय १५ .. ७८७ ] अवत्तव्वए य .. • अवत्तव्वए य थ ११ सिय चरिमेय अवत्तव्वयाइं च 0010 चरिमाइं च अवत्तव्वए य १३ सिय चरिमाइं च अवत्तव्वयाई च ... .. १४, नो अचरिमेय अवत्तव्वए य १५ नो अचरिमेय अवत्तव्वयाई च १६ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वए य १७ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वयाई च १८, सिय चरिमे अचरिमेय अवत्तव्वए य 101 १९ सिय चरिमे य अचरिमेय अवत्तव्वयाइं च | २० सिय चरिमेय अचरिमाइं च २० १९७ Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते दसमे चरिमपए [सु. ७८८ - अवत्तव्वए य... २१ नो चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २२ सिय चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्वए य : २३ सिय चरिमाइं च अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च : २४ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वए य... २५ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च ७८८. अट्ठपदेसिए णं भंते ! खंधे पुच्छा । गोयमा ! अट्ठपदेसिए खंधे सिय चरिमे ::::१ णो अचरिम २ सिय अवत्तव्वए :::३ नो चरिमाइं ४ नो अचरिमाइं ५ नो अवत्तव्वयाइं ६, सिय चरिमे य अचरिमे य TAG: सिय चरिमे य अचरिमाई च.: ८ सिय चरिमाइं च अचरिमे य B ९ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च :10: १०, सिय चरिमे य अवत्तव्बए य : ११ सिय चरिमे य अवत्तव्वयाइं च : १२ सिय चरिमाइं च अवत्तव्वए य:- १३ सिय चरिमाइं च अवत्तव्वयाई च - १४, नो अचरिमे य अवत्तव्वए य १५ नो अचरिमे य अवत्तव्वयाई च १६ नो अचरिमाइं च अवत्तव्बए य १७ नो अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च १५ १८,सिय चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्बए य ::: १९सिय चरिमे य अचरिमे य अवत्तव्वयाई च -२० सिय चरिमे य अचरिमाई च अवत्तब्धए य २१ सिय चरिमे य अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च .. २२ सिय चरिमाइंच अचरिमे य अवत्तव्वए यामा २३ सिय चरिमाइं च __अचरिमे य अवत्तव्वयाइं च : २४ सिय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वए Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७८८] 9 परमाणुपोग्गलाणं चरिमाचरिमाइविभागो । २५ सय चरिमाइं च अचरिमाइं च अवत्तव्वयाइं च २६ । १. चरम - अचरम - अवक्तव्यपदानां एकवचन - बहुवचनाभ्यां असंयोगि-द्विकसंयोगित्रिकसंयोगिनः षड्विंशतिर्भङ्गकाः । असंयोगिनः षड् भङ्गकाःएकवचनेन त्रयो भङ्गाः १ चरमः २ अचरमः ३ अवक्तव्यः प्रथमा चतुर्भङ्गी द्विकसंयोगिनस्तिसृभिश्चतुर्भङ्गीभिर्द्वादश भङ्गकाःद्वितीया चतुर्भङ्गी ७ चरमश्च अचरमश्च ११ चरमश्च अवक्तव्यश्व ८ चरमश्च अचरमौ च १२ चरमश्च अवक्तव्यौ च ९ चरमौ च अचरमश्च १३ चरमौ च अवक्तव्यश्च १० चरमौ च अचरमौ च १४ चरमौ च अवक्तव्यौ च त्रिकसंयोगिनोऽष्टौ भङ्गकाः- १९ चरमश्च अचरमश्च अवक्तव्यश्च २० चरमश्च अचरमश्च अवक्तव्यौ च २९ चरमश्च अचरमौ च अव्यक्तव्यश्च २२ चरमश्च अचरमौ च अवक्तव्यौ च बहुवचनेन त्रयो भङ्गाः ४ चरमौ ५ अचरमौ ६ अवक्तव्यौ तृतीया चतुर्भङ्गी १५ अचरमश्च अवक्तव्यश्च १६ अचरमश्च अवक्तव्यौ च १७ अचरमौ च अवक्तव्यश्च १८ अचरमौ च अवक्तव्यौ च २३ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यश्व २४ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यौ च २५ चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यश्च २६ चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यौ च १. परमाणुपुले केवलं तृतीयः 'अवक्तव्यः' इत्याख्यस्तृतीय एव भङ्गको । अन्ये पञ्चविंशतिर्भङ्गा न घटन्ते । घटते १९९ द्विप्रादेशिके स्कन्धे १ चरमः इति ३ अवक्तव्यः इति च द्वौ भङ्गौ घटेते ३ अवक्तव्यः । ९ चरमौ च अचरमश्च 1 = | शेषा द्वाविंशतिर्भङ्गा अत्र स्कन्धे नोत्पद्यन्ते | ४. चतुष्प्रादेशिके स्कन्धे चरमादयः सप्तैव भङ्गाः ••| ३ अवक्तव्यश्च || ९ चरमौ च अचरमश्च १ चरमः || || ३ अवक्तव्यः || शेषाश्चतुर्विंशतिर्भङ्गा न घटन्ते । २५ ३. त्रिप्रादेशिके स्कन्धे चरमादयश्चत्वारो भङ्गाः सम्भवन्ति । १ चरमः । । ११ चरमश्च अवक्तव्यश्च १० समुत्पद्यन्ते । १ चरमश्च •••। १० चरमौ च १५ २० Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०० १५ Loraणासुते दसमे चरिमपए [ सु. ७८८ |०|०|० । ११ चरमश्च अवक्तव्यश्च ।। १२ चरमश्च अवक्तव्यौ च । २३ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यश्च । शेषा एकोनविंशतिर्भङ्गा अत्र स्कन्धे नोपपद्यन्ते । ५. पञ्चप्रादेशिके स्कन्धे चरमादय एकादश भङ्गा उपपद्यन्ते । १ चरमः ३ अवक्तव्यः । ७ चरमश्च अचरमश्च । ९ चरमौ च अचरमश्च । १० चरमैौ च अचरमौ च ११ चरमश्च अवक्तव्यश्च १३ चरमौ च अवक्तव्यश्व । २४ चरमौ च २५चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यश्च गगन 1 ܘܢ अचरमौ च .. । अचरमश्च अवक्तव्यौ च ग १० शेषा पञ्चदश भङ्गा नात्र घटन्ते । ०० । । २३ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यश्च 00 १२ चरमश्च अवक्तव्यौ च |:. अवक्तव्यश्च ६. षट्प्रादेशिके स्कन्धे चरमादयः पञ्चदश भङ्गा उपपद्यन्ते । १ चरमः | ८ चरमश्च अचरमौ च । ३ अवक्तव्यः । ७ चरमश्च अचरमश्च गः। ९ चरमौ च अचरमश्च ११ चरमश्च अवक्तव्यश्च । । १२ चरमश्च अवक्तव्यौ च 11: .. ... अवक्तव्यश्च | अचरमश्च अवक्तव्यौ च १४ चरमौ च अवक्तव्यौ च । १० चरमौ च अचरमौ च ||• भङ्गा निषिद्धा ज्ञातव्याः । · | २३ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यश्च । .. । २६ चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यौ च नग । १३ चरमौ च १९ चरमश्च अचरमश्च ७. सप्तप्रादेशिके स्कन्धे सप्तदश भङ्गा घटन्ते । १ चरमः । ७ चरमश्च अचरमश्च । २५ चरमौ च अचरमौ · । २४ चरमौ च च अवक्तव्यश्च । शेषा एकादश । ८ चरमश्च अचरमौ च । ३ अवक्तव्यः Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०१ ७८८] परमाणुपोग्गलाणं चरिमाचरिमाइविभागो। ९ चरमौ च अचरमश्च । । १० चरमौ च अचरमौ च । ११ चरमश्च अवक्तव्यश्च: । १२ चरमश्च अवक्तव्यौ च ।। १३ चरमौ च अवक्तव्यश्व चरमश्च अचरमश्च । १४ चरमौ च अवक्तव्यौ च ... अबक्तव्यश्च -: । २० चरमश्च अचरमश्च अवक्तव्यौ च ।।२१ चरमश्च अचरमौ च अवक्तव्यश्च । ३ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यश्च । ५ २४ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यौ च :.: । २५ चरमौं च अचरमौ च अवक्तव्यश्च | BA ।२६ चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यौ च ... शेषा नव भङ्गा नात्र घटन्ते। ८. अष्टप्रादेशिके स्कन्धेऽष्टादश भङ्गका घटन्ते । १ चरमः :::: । ३ अवक्तव्यः :::। ७ चरमश्च अचरमश्च । ८ चरमश्च अचरमौ च १० ... । ९ चरमौ च अचरमश्च 2016। १० चरमौ च अचरमौ च ::::।११ चरमश्च अवक्तव्यश्च :: ।१२ चरमश्च अवक्तव्यौ च: । १३ चरमौ च अवक्तव्यश्च :-. । १४ चरमौ च अवक्तव्यौ च । १९ चरमश्च अचरमश्च अवक्तव्यश्च ।। २० चरमश्च अचरमश्च अवक्तव्यौ च २१ चरमश्च अचरमौ च अवक्तव्यश्च -- । २२ चरमश्च अचरमौ १५ च अक्तव्यौ च ।। २३ चरमी च अचरमश्च अक्तव्यश्च । २४ चरमौ च अचरमश्च अवक्तव्यौ च । २५ चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यश्च मन: । २६ चरमौ च अचरमौ च अवक्तव्यौ च :).: । अत्र २, ४, ५, ६, १५, १६, १७, १८ इत्येतेऽष्टौ भङ्गाः प्रतिषिध्यन्त इति । Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०२ पण्णवणासुत्ते दसमे चरिमपए [सु. ७८९७८९. संखेज्जपएसिए असंखेजपएसिए अणंतपएसिए खंधे जहेव अट्ठपदेसिए तहेव पत्तेयं भाणितव्वं । ७९०. परमाणुम्मि य ततिओ पढमो ततिओ य होति दुपदेसे । पढमो ततिओ नवमो एक्कारसमो य तिपदेसे ॥१८५॥ पढमो ततिओ नवमो दसमो एक्कारसो य बारसमो । भंगा चउप्पदेसे तेवीसइमो य बोद्धव्वो ॥१८६ ॥ पढमो ततिओ सत्तम नव दस एक्कार बार तेरसमो। तेवीस चउव्वीसो पणुवीसइमो य पंचमए ॥१८७॥ बि चउत्थ पंच छटुं पणरस सोलं च सत्तरऽहारं । वीसेक्कवीस बावीसगं च वजेज छट्टम्मि ॥१८८ ॥ बि चउत्थ पंच छटुं पेण्णर सोलं च सत्तरऽट्ठारं । बावीसइमविहूणा सत्तपदेसम्मि खंधम्मि ॥१८९॥ बि चउत्थ पंच छट्टे पैण्णर सोलं च सत्तरऽद्वारं । एते वज्जिय भंगा सेसा सेसेसु खंधेसु ॥१९० ॥ [सुत्ताई ७९१-८०६. संठाणविवक्खाए चरिमाइविभागाइ] ७९१. कति णं भंते ! संठाणा पण्णत्ता १ गोयमा ! पंच संठाणा पण्णत्ता । तं जहा-परिमंडले १ वट्टे २ तंसे ३ चउरंसे ४ आयते ५।। ७९२. परिमंडला णं भंते ! संठाणा किं संखेज्जा असंखेजा अणंता ? गोयमा ! णो संखेजा, नो असंखेजा, अणंता। एवं जाव आयता। ७९३. परिमंडले णं भंते ! संठाणे किं संखेजपएसिए असंखेजपएसिए अणंतपएसिए ? गोयमा ! सिय संखेजपएसिए सिय असंखेजपदेसिए सिय अणंतपदेसिए । एवं जाव आयते । ७९४. परिमंडले णं भंते ! संठाणे संखेज्जपदेसिए किं संखेजपदेसोगाढे असंखेजपएसोगाढे अणंतपएसोगाढे १ गोयमा ! संखेजपएसोगाढे, नो असंखेज२५ पएसोगाढे नो अणंतपएसोगाढे । एवं जाव आयते । ७९५. परिमंडले णं भंते ! संठाणे असंखेजपदेसिए किं संखेजपदेसोगाढे १. एक्कार बारसमओ य । भंगा ध० ॥ २-३. पणरस सोलं पुर पु३ ॥ Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०३ ८०२] संठाणविवक्खाए चरिमाइविभागाइ। असंखिजपदेसोगाढे अणंतपएसोगाढे १ गोयमा ! सिय संखेजपएसोगाढे सिय असंखेजपदेसोगाढे, णो अणंतपदेसोगाढे । एवं जाव आयते। ७९६. परिमंडले णं भंते ! संठाणे अणंतपएसिए किं संखेजपएसोगाढे असंखेजपएसोगाढे अणंतपएसोगाढे ? गोयमा ! सिय संखेजपएसोगाढे सिय असंखेज्जपएसोगाढे, नो अणंतपएसोगाढे । एवं जाव आयते। ७९७. परिमंडले णं भंते ! संठाणे संखेजपदेसिए संखेजपएसोगाढे किं चरिमे अचरिमे चरिमाइं अचरिमाइं चरिमंतपदेसा अचरिमंतपदेसा? गोयमा ! परिमंडले णं संठाणे संखेजपदेसिए संखेजपदेसोगाढे ना चरिमे नो अचरिमे नो चरिमाइं नो अचरिमाइं नो चरिमंतपदेसा नो अचरिमंतपएसा, नियमा अचरिमं च चरिमाणि य चरिमंतपदेसा य अचरिमंतपदेसा य । एवं जाव आयते। १० ७९८. परिमंडले णं भंते ! संठाणे असंखेजपएसिए संखेजपदेसोगाढे किं चरिमे० पुच्छा । गोयमा ! असंखेजपएसिए संखेजपएसोगाढे जहा संखेजपएसिए (सु. ७९७)। एवं जाव आयते । ७९९. परिमंडले णं भंते ! संठाणे असंखेजपदेसिते असंखेजपएसोगाढे किं चरिमे० पुच्छा। गोयमा! असंखेज्जपदेसिए असंखेज्जपदेसोगाढे नो चरिमे १५ जहा संखेजपदेसोगाढे (सु. ७९८)। एवं जाव आयते ।। ८००. परिमंडले णं भंते! संठाणे अणंतपएसिए संखेज्जपएसोगाढे किं चरिमे० पुच्छा । गोयमा ! तहेव (सु. ७९७) जाव आयते । ८०१. अणंतपदेसिए असंखेजपदेसोगाढे जहा संखेजपदेसोगाढे (सु. ८००)। एवं जाव आयते । ८०२. परिमंडलस्स णं भंते ! संठाणस्स संखेजपएसियस्स संखेजपएसोगाढस्स अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपदेसाण य अचरिमंतपदेसाण य दव्वट्ठयाए पदेसट्टयाए दबट्ठपदेसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवे परिमंडलस्स संठाणस्स संखेजपदेसियस्स संखेजपदेसोगाढस्स दव्वट्ठयाए एगे अचरिमे १ चरिमाइं संखेजगुणाई २ अचरिमं च चरिमाणि य दो वि २५ विसेसाहियाई ३ । पदेसट्टयाए सव्वत्थोवा परिमंडलस्स संठाणस्स संखेजपदे १. 'अप्पा वा ४' इत्यनेन ‘अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा' इत्यवबोद्धव्यम् , एवमन्यत्रापि ॥ Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०४ पण्णवणासुत्ते दसमे चरिमपए [सु. ८०३सियस्स संखेजपदेसोगाढस्स चरिमंतपदेसा १ अचरिमंतपदेसा संखेजगुणा २ चरिमंतपदेसा य अचरिमंतपदेसा य दो वि विसेसाहिया ३ । दव्वट्ठपदेसट्टयाए सव्वत्थोवे परिमंडलस्स संठाणस्स संखेजपदेसियस्स संखेजपदेसोगाढस्स दव्वट्ठयाए एगे अचरिमे १ चरिमाइं संखेजगुणाई २ अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाई ३ चरिमंतपदेसा संखेजगुणा ४ अचरिमंतपएसा संखेजगुणा ५ चरिमंतपदेसा य अचरिमंतपदेसा य दो वि विसेसाहिया ६। एवं वट्ट-तंसचउरंस-आयएसु वि जोएअव्वं । ८०३. परिमंडलस्स णं भंते ! संठाणस्स असंखेजपएसियस्स संखेजपएसोगाढस्स अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपएसाण य अचरिमंतपएसाण य व्वट्ठयाए पएसट्ठयाए दवट्ठपएसट्ठयाए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवे परिमंडलस्स संठाणस्स असंखेजपएसियस्स संखेजपएसोगाढस्स दव्वट्टयाए एगे अचरिमे १ चरिमाइं संखेजगुणाई २ अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाइं ३। पदेसट्टयाए सव्वत्थोवा परिमंडलस्स संठाणस्स असंखेज पएसियस्स संखेजपएसोगाढस्स चरिमंतपएसा १ अचरिमंतपएसा संखेज्जगुणा २ १५ चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य दो वि विसेसाहिया ३। दव्वट्ठपएसट्ठयाए सव्वत्थोवे परिमंडलस्स संठाणस्स असंखेजपएसियस्स संखेजपएसोगाढस्स दव्वट्ठयाए एगे अचरिमे १ चरिमाइं संखेजगुणाई २ अचरिमं च चरिमाणि य दो वि विसेसाहियाइं ३ चरिमंतपएसा संखेजगुणा ४ अचरिमंतपएसा संखेनगुणा ५ चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य दो वि विसेसाहिया ६। एवं जाव आयते। ८०४. परिमंडलस्स णं भंते ! संठाणस्स असंखेजपदेसियस्स असंखेजपएसोगाढस्स अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपएसाण य अचारमंतपएसाण य दव्वट्ठयाए पएसट्टयाए दव्वट्ठपएसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ १ गोलमा ! जहा रयणप्पभाए अप्पाबहुयं (सु. ७७७) तहेव गिरवसेसं भाणियव्वं । एवं जाव आयते। ८०५. परिमंडलस्स णं भंते ! संठाणस्स अणंतपएसियस्स संखेजपएसोगाढस्स अचरिमस्स य ४ देबट्टयाए ३ कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४१ १. 'अचरिमस्स य ४' इत्यनेन 'अचरिमस्स य चरिमाण य चरिमंतपएसाण य अचरिमंतपएसाण य' इत्यवबोद्धव्यम् ॥ २. 'दव्वट्टयाए ३' इत्यनेन ‘दव्वट्ठयाए पएसट्टयाए दव्वट्ठपएसटुयाए' इत्यवबोद्धव्यम् ॥ Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८१२] गतिआइचरिमाचरिमाई । गोयमा ! जहा संखेज्जपएसियस्स संखेज्जपए सोगाढस्स (सु. ८०२ ) । णवरं संकँमे अनंतगुणा । एवं जाव आयते । ८०६. परिमंडलस्स णं भंते ! संठाणस्स अणंतपएसियस्स असंखेज्जपएसोगाढस्स अचरिमस्स य ४ जहा रयणप्पभाए (सु. ७७७ ) । णवरं संकेमे अनंतगुणा । एवं जाव आयते । [ सुताई ८०७ - ८०९. गतिचरिमाचरिमाई ] ८०७. जीवे णं भंते! गतिचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे । ८०८. [१] रति णं भंते! गतिचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए । ८०९. [१] रतिया णं भंते ! गतिचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि। [२] एवं णिरंतरं जाव वेमाणिया । [ सुत्ताई ८१०-८११. ठितिचरिमाचरिमाइं] ८१०. [१] रइए णं भंते! ठितीचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे १ गोयमा ! सिय चरिमे सिय अरिमे । [२] एवं णिरंतरं जाव वैमाणिए । ८११. [१] रतिया णं भंते! ठितीचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया । [ सुताई ८१२ - ८१३. भवचरिमाचरिमाई ] ८१२. [१] रइए णं भंते ! भवचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोयमा ! सिय चरिमे सिय अरिमे । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए । १- २. संकमेणं अ म० प्र० पु१ पु२ पुरे ॥ २०५ १० १५ २० २५ Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०६ १० पण्णवणासुत्ते दसमे चरिमपर [सु. ८१३ ८१३. [१] रइया णं भंते! भवचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोमा ! चरिमा वि अरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया । २५ [ सुत्ताई ८१४ -८१५. भासाचरिमाचरिमाई ] ८१४. [१] रइए णं भंते! गोमा ! सिय चरिमे सिय अरिमे । [२] एवं निरंतरं जाव वैमाणिए । ८१५. [१] रतिया णं भंते ! भासाचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा व अचरिमा वि। [२] एवं एगिंदियवज्जा निरंतरं जाव वेमाणिया । भासाचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? [ सुत्ताई ८१६ - ८१७. आणापाणुचरिमाचरिमाई ] ८१६. [१] रइए णं भंते ! आणापाणुचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोमा ! सिय चरिमे सिय अरिमे । [२] एवं णिरंतरं जाव वेमाणिए । ८१७. [१] रइया णं भंते ! आणापाणुचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया । [ सुत्ताई ८१८ - ८१९. आहारचरिमाचरिमाई ] ८१८. [१] रइए णं भंते ! आहारचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? २० गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए । ८१९. [१] नेरइया णं भंते ! आहारचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा १ गोमा ! चरिमा वि अचरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया । [ सुताई ८२० - ८२१. भावचरिमाचरिमाई ] ८२० [१] रइए णं भंते ! भावचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोयमा ! सिय चरिमे सिय अरिमे । Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८२७) २०७ भासाइचरिमाचरिमाई। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए। ८२१. [१] णेरइया णं भंते ! भावचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वमाणिया। [सुत्ताई ८२२-८२३. वण्णचरिमाचरिमाइं] ८२२. [१] णेरइए णं भंते ! वण्णचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए। ८२३. [१] णेरइया णं भंते ! वण्णचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया। [सुत्ताई ८२४-८२५. गंधचरिमाचरिमाइं] ८२४. [१] णेरइए णं भंते ! गंधचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे ? गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए। ८२५. [१] णेरइया णं भंते ! गंधचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया। [सुत्ताई ८२६-८२७. रसचरिमाचरिमाइं] ८२६. [१] गैरइए णं भंते ! रसचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे १ २० गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए । ८२७. [१] नेरइया णं भंते ! रसचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया । Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०८ पण्णवणासुत्ते दसमं चरिमपयं। सु. ८२८ - [सुत्ताई ८२८-८२९. फासचरिमाचरिमाइं] ८२८. [१] णेरइए णं भंते ! फासचरिमेणं किं चरिमे अचरिमे १ गोयमा ! सिय चरिमे सिय अचरिमे। [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिए । ८२९. [१] णेरइया णं भंते ! फासचरिमेणं किं चरिमा अचरिमा ? गोयमा ! चरिमा वि अचरिमा वि । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणिया। संगहणिगाहा गति ठिति भवे य भासा आणापाणुचरिमे य बोधव्वे । आहार भावचरिमे वण्ण रसे गंध फासे य ॥ १९१ ॥ ॥ पण्णवणाए भगवईए दसमं चरिमपयं समत्तं ॥ १. बोधव्वा पु२ । बोधव्वे पुरसं० । बोद्धव्वा मु० ॥ Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११. एकारसमं भासापयं [सुत्ताई ८३०-८३१. ओहारिणीभासापरूवणं] ८३०. से गुणं भंते ! मण्णामीति ओहारिणी भासा ? चिंतेमीति ओहारिणी भासा १ अह मण्णामीति ओहारिणी भासा ? अह चिंतेमीति ओहारिणी भासा ? तह मण्णामीति ओहारिणी भासा ? तह चिंतेमीति ओहारिणी भासा ? ५ हंता गोयमा ! मण्णामीति ओहारिणी भासा, चिंतेमीति ओहारिणी भासा, अह मण्णामीति ओहारिणी भासा, अह चिंतेमीति ओहारिणी भासा, तह मण्णामीति ओहारिणी भासा, तह चिंतेमीति ओहारिणी भासा । ८३१. ओहारिणी णं भंते ! भासा कि सच्चा मोसा सच्चामोसा असच्चामोसा ? गोयमा ! सिय सच्चा, सिय मोसा, सिय सच्चामोसा, सिय असच्चामोसा। सेकेणद्वेणं १० भंते ! एवं वुच्चति ओहारिणी णं भासा सिय सच्चा सिय मोसा सिय सञ्चामोसा सिय असच्चामोसा ? गोयमा ! आराहणी सच्चा १ विराहणी मोसा २ आराहणविराहणी सच्चामोसा ३ जा णेव आराहणी णेव विराहणी णेव आराहणविराहणी असच्चामोसा णाम सा चउत्थी भासा ४ से एतेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ - ओहारिणी णं भासा सिय सच्चा सिय मोसा सिय सच्चामोसा सिय असच्चामोसा। १५ [सुत्ताई ८३२-८३८. पण्णवणीभासापरूवणं] ८३२. अह भंते ! गाओ मिया पसू पक्खी पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा! गाओ मिआ पसू पक्खी पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा। ८३३. अह भंते ! जा य इत्थिवयू जा य पुमवयू जा य णपुंसगवयू २० पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! जा य इत्थिवयू जा य पुमवयू जा य णपुंसगवयू पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा। . ८३४. अह भंते ! जा य इथिआणमणी जा य पुमआणमणी जा य णपुंसगआणमणी पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा! जा य इथिओणमणी जा य पुमओणमणी जा य णपुंसगआँणमणी पण्णवणी णं २५ एसा भासा, ण एसा भासा मोसा । १-३. आणवणी म० पु१ पु२ सं० ॥ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१० पण्णवणासुत्ते एक्कारसमे भासापर सु. ८३५८३५. अह भंते ! जा य इत्थीपण्णवणी जा य पुमपण्णवणी जा य णपुंसगपण्णवणी पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! जा य इत्थिपण्णवणी जा य पुमपण्णवणी जा य णपुंसगपण्णवणी पण्णवणी णं - एसा भासा, ण एसा भासा मोसा । ८३६. अह भंते! जा जायीति इत्थिवयू जाईइ पुमवयू जातीति णपुंसगवयू पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! जातीति इत्थिवयू जातीति पुमवयू जातीति णपुंसगवयू पण्णवणी णं एसा भासा, न एसा भासा मोसा। ८३७. अह भंते ! जाईति इत्थिआणमणी जाईति पुमआणमणी जाईति १० णपुंसगाणमणी पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! जातीति इत्थीआणमणी जातीति पुमआणमणी जातीति णपुंसगाणमणी पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा। ८३८. अह भंते ! जातीति इत्थिपण्णवणी जातीति पुमपण्णवणी जातीति णपुंसगपण्णवणी पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता १५ गोयमा ! जातीति इत्थिपण्णवणी जातीति पुमपण्णवणी जातीति णपुंसगपण्णवणी पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा। [सुत्ताई ८३९-८४८. मंदकुमाराइभासासन्नापरूवणं] ८३९. अह भंते ! मंदकुमारए वा मंदकुमारिया वा जाणइ बुयमाणे अहमेसे बुयामि अहमेसे बुयामीति ? गोयमा ! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ २० सण्णिणो। ८४०. अह भंते ! मंदकुमारए वा मंदकुमारिया वा जाणति आहारमाहारेमाणे अहमेसे आहारमाहारेमि अहमेसे आहारमाहारेमि ति ? गोयमा ! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो। ८४१. अह भंते! मंदकुमारए वा मंदकुमारिया वा जाणति अयं मे २५ अम्मा-पियरो २? गोयमा ! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो । १. बुतमाणे जे० ॥ २. अहमेसाबु यामि अहमेस बुयामी म० प्र० पु१ पु३ । महमेस बुमामि अहमेसा बुयामि पुरसं० ॥ ३. बुयामीति ? गो पु१ पु३ मु० ॥ ४. °हारेमि त्ति ? गो' पु१ पु२ पु३ मु०॥ Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८५१] मंदकुमारयाइभासासन्नापरूवाइ । २११ ८४२. अह भंते! मंदकुमारए वा मंदकुमारिया वा जाणति अयं मे अतिराउले अयं मे अतिराउले ति? गोयमा ! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो। . ८४३. अह मंते ! मंदकुमारए वा मंदकुमारिया वा जाणति अयं मे भट्टिदारए अयं मे भट्टिदारए ति ? गोयमा ! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो। ५ ८४४. अह भंते ! उट्टे गोणे खरे घोडए अए एलए जाणति बुयमाणे अहमेसे बुयामि अहमेसे बुयामि ? गोयमा! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो। ८४५. अह भंते ! उट्टे जाव एलए जाणति आहारेमाणे अहमेसे आहारेमि अहमेसे आहारेमि ति ? गोयमा ! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो। ८४६. अह भंते ! उट्टे गोणे खरे घोडए अए एलए जाणति अयं मे १० अम्मा-पियरो २ त्ति ? गोयमा! णो इणढे समढे, णऽण्णत्थ सण्णिणो। ८४७. अह भंते! उट्टे जाव एलए जाणति अयं मे अतिराउले २१ गोयमा ! जाव णऽण्णत्थ सण्णिणो। ८४८. अह भंते ! उट्टे जाव एलए जाणति अयं मे भट्टिदारए २१ गोयमा! जाव णऽण्णत्थ सण्णिणो । [सुत्ताई ८४९-८५७. एगवयणाइभासापरूवणं] ८४९. अह भंते ! मणुस्से महिसे आसे हत्थी सीहे वैग्धे वगे दीविए अच्छे तरच्छे परस्सरे सियाले विराले सुणए कोलसुणए कोऋतिए ससए चित्तए चिल्ललए जे यावऽण्णे तहप्पगारा सव्वा सा एगवयू ? हंता गोयमा ! मणुस्से जाव चिल्ललए जे यावऽण्णे तहप्पगारा सव्वा सा एगवयू । ८५०. अह भंते ! मणुस्सा जाव चिल्ललगा जे यावऽण्णे तहप्पगारा सव्वा सा बहुवयू ? हंता गोयमा! मणुस्सा जाव चिल्ललगा सव्वा सा बहुवयू । ८५१. अह भंते! मणुस्सी महिसी वलवा हत्थिणिया सीही वग्घी वगी दीविया अच्छी तरच्छी परस्सरी सियाली विराली सुणिया कोलसुणिया कोकंतिया २० १. बुयामि ? गो' पु१ पु२ पु३ मु०॥ २. जाणति आहारं आ° मु०॥ ३. गो० ! जाव णऽण्णत्थ जे० पु१ पु३॥ ४. वग्घे गवे वगे म०। वग्धे विगे दी पु१ पु२ पु३ ॥ ५. °णए ससए कोकंतिए चित्तए पुरसं०, एतत्पाठानुसारेण मलयवृत्तिः॥ ६. विगी पु२ ।। ७. °स्सरी रासभी सिम० पु२॥ Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१२ पण्णवणासुत्ते एकारसमे भासापए [सु. ८५२ससिया चित्तिया चिल्ललियां जा यावऽण्णा तहप्पगारा सव्वा सा इत्थिवयू ? हंता गोयमा! मणुस्सी जाव चिल्ललिया जा यावऽण्णा तहप्पगारा सव्वा सा इत्थिवयू। ८५२. अह भंते मर्गुस्से ! जात्र चिल्ललए जे यावऽन्ने तहप्पगारा सव्वा सा पुमवयू ? हंता गोयमा ! मणुस्से महिसे आसे हत्थी सीहे वग्धे वगे दीविए अच्छे तरच्छे परस्सरे सियाले विराले सुणए कोलसुणए कोकंतिए ससए चित्तए चिल्ललए जे यावऽण्णे तहप्पगारा सव्वा सा पुमवयू । ८५३. अह भंते ! कंसं कंसोयं परिमंडलं सेलं थूमं जालं थालं तारं रूवं अच्छि पव्वं कुंडं पउमं दुद्धं दैहियं णवणीयं आसणं सयणं भवणं विमाणं छत्तं चामरं भिंगारं अंगणं निरंगणं आभरणं रयणं जे यावऽण्णे तहप्पगारा सव्वं तं १० णपुंसगवयू ? हंता गोयमा ! कंसं जाव रयणं जे यावऽण्णे तहप्पगारा सव्वं तं णपुंसगवयू। ८५४. अह भंते ! पुंढवीति इत्थीवयू आउ त्ति पुमवयू धंण्णे ति णपुंसगवयू पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! पुढवि त्ति इत्थिवयू , आउ त्ति पुमवयू, धणे ति णपुंसगवयू, पण्णवणी णं एसा भासा, १५. ण एसा भासा मोसा । ८५५. अह भंते ! पुढवीति इत्थीआणमणी आउ ति पुमआणमणी धण्णे ति नपुंसगाणमणी पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! पुढवीति इत्थिआणमणी, आउ ति पुमआणमणी, धण्णे त्ति णपुंसगआणमणी, पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा। ८५६. अह भंते ! पुढवीति इत्थिपण्णवणी आउ ति पुमपण्णवणी धण्णे त्ति णपुंसगपण्णवणी आराहणी णं एसा [ग्रन्थाग्रम् ४०००] भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! पुढवीति इत्थिपण्णवणी आउ ति पुमपण्णवणी धण्णे ति णपुंसगपण्णवणी आराहणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसाँ। १. °या जे यावन्ने तह पु२ पु३ मु० ॥ २. °या जे यावऽण्णे तह पु२ पु३ मु०॥ ३. मणुस्सो जाव चिललो जे० ध०॥ ४. मणुस्सो महिसो आसो हत्थी सीहो वग्यो वगो दीविओ अच्छो तरच्छो परस्सरो सियालो बिरालो सुणो कोलसुणो कोकंतिमओ ससतो चित्तो चिल्ललगो जे या जे० ध० ॥ ५. महिसे जाव चिल्ल° मु०॥ ६. विगे पु२॥ ७. दहि ण पु१ पु२ पु३ मु०॥ ८. पुढवि त्ति इ° पुर मु०॥ ९-१०. धणे त्ति जे० ध० । धणि ति पु२ पु३ ॥ ११. °सा [ग्रं ४०००] । इच्चेवं पु१ पु२ पु३॥ Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१३ ८६३] एगवयणाइभासापरूवणाइ । ८५७. इच्चेवं भंते ! इत्थिक्यणं वा पुमवयणं वा णपुंसगवयणं वा वयमाणे पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! इत्थिवयणं वा पुमवयणं वा णपुंसगवयणं वा वयमाणे पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा। [सुत्ताई ८५८-८५९. भासासरूवं] ८५८. भासा णं भंते ! किमादीया किंपहवा किंसंठिया किंपज्जवसिया ? गोयमा ! भासा णं जीवादीया सरीरपैहवा वजसंठिया लोगंतपज्जवसिया पण्णत्ता । ८५९. भासा कओ य पैहवति ? कतिहिं च समएहिं भासती भासं १ । भासा कतिप्पगारा ? कति वा भासा अणुमयाओ ? ॥१९२॥ सरीरप्प॑हवा भासा, दोहि य समएहिं भासती भासं । भासा चउप्पगारा, दोणि य भासा अणुमयाओ ॥१९३॥ [सुत्ताई ८६०-८६६. पन्जत्तियाइभासाभेयपरूवणं] ८६०. कतिविहा णं भंते ! भासा पण्णता ? गोयमा ! दुविहा भासा पण्णत्ता। तं जहा–पज्जत्तिया य अपज्जत्तिया य । ८६१. पज्जत्तिया णं भंते ! भासा कतिविहा पण्णता ? गोयमा ! दुविहा १५ पण्णता। तं जहा-सच्चा य मोसा य । ८६२. सच्चा णं भंते ! भासा पज्जत्तिया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दसविहा पण्णत्ता। तं जहा-जणवयसच्चा १ संम्मतसच्चा २ ठवणासच्चा ३ णामसच्चा ४ रूवसच्चा ५ पडुच्चसच्चा ६ ववहारसच्चा ७ भावसच्चा ८ जोगसच्चा ९ ओवम्मसच्चा १०। जणवय १ संम्मत २ ठवणा ३ णामे ४ रूवे ५ पडुच्चसच्चे ६ य । ववहार ७ भाव ८ जोगे ९ दसमे ओवम्मसच्चे १० य ॥१९४॥ ८६३. मोसा णं भंते ! भासा पजत्तिया कतिविहा पण्णता ? गोयमा ! दसविहा पण्णत्ता । तं जहा-कोहणिस्सिया १ माणणिस्सिया २ मायाणिस्सिया ३ १. किंपवहा पु२ मु० ॥ २. पवहा म० ॥ ३. पवहति ध० ॥ ४. °प्पवहा ध० ॥ ५. सम्मुदिसञ्चा जे० प्र० ॥ ६. सम्मुदि २४ जे० प्र०। सम्मुति २ ठ° पुर पु३ । सम्मति २° पुरसं० ॥ Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१४ ८६५. सच्चामोसा णं भंते! भासा अपज्जत्तिया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दसविहा पण्णत्ता । तं जहा - उप्पण्णमिस्सियां १ विगयमिस्सिया २ उप्पण्णविगयमिस्सिया ३ जीवमिस्सिया ४ अजीवमिस्सिया ५ जीवाजीवमिस्सिया ६ १० अणंतमिस्सिया ७ परित्तमिस्सिया ८ अद्धामिस्सिया ९ अद्धामिस्सिया १० | ८६६. असच्चामोसा णं भंते! भासा अप्पज्जत्तिया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुवालसविहा पण्णत्ता । तं जहा - १५ पण्णवणासुते एक्कारसमे भासापर [ सु. ८६४ लोभणिस्सिया ४ पेज्जणिस्सिया ५ दोसणिस्सिया ६ हासणिस्सिया ७ भयणिस्सिया ८ अक्खाइयाणिस्सिया ९ उवघायणिस्सिया १० । कोहे १ माणे २ माया ३ लोभे ४ पेज्जे ५ तहेव दोसे ६ य । हास ७ भए ८ अक्खाइय ९ उवघाइयणिस्सिया १० दसमा ॥ १९५ ॥ ८६४. अपज्जत्तिया णं भंते ! भासा कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सच्चामोसा य असच्चामोसा य । २० आमंतणि १ याssणमणी २ जायणि ३ तह पुच्छणी ४ य पण्णवणी ५। पच्चक्खाणी भासा ६ भासा इच्छाणुलोमा ७ य ॥ १९६॥ अभिग्गहिया भासा ८ भासा य अभिग्गहम्मि बोधव्वा ९ । संसयकरणी भासा १० वोयड ११ अव्वोयडा १२ चेव ॥ १९७ ॥ [ सुत्ताई ८६७-८६९. भासगाभासगपरूवणं ] ८६७. जीवा णं भंते! किं भासगा अभासगा ? गोयमा ! जीवा भासगा वि अभासगा वि । से केणणं भंते! एवं वुञ्चति जीवा भासगा वि अभासगा वि ? गोयमा ! जीवा दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - संसारसमावण्णगा य असंसारसमावण्णगा य । तत्थ णं जे ते असंसारसमावण्णगा ते णं सिद्धा, सिद्धा णं अभासगा । तत्थ णं जे ते संसारसमावण्णया ते णं दुविहा पण्णत्ता, तं जहा- सेलेसिपडिवण्णगा य असेलेसिपडिवण्णगा य । तत्थ णं जे ते सेलेसिपडिवण्णगा ते णं अभासगा । तत्थ णं जे ते असेलेसिपडिवण्णगा ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - एगिंदिया य अणेगिंदिया २५ य । तत्थ णं जे ते एगिंदिया ते णं अभासगा । तत्थ णं जे ते अणेगिंदिया ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - पज्जत्तगा य अपजत्तया य । तत्थ णं जे ते अपज्जत्तगा १. मिस्सिया स्थाने दशस्वपि स्थानेषु ध० पु१ पु३ प्रतिषु णिस्सिया इति पाठो वर्तते ॥ Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८७५] भासगाभासगपरूवणाइ । ते णं अभासगा । तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा ते णं भासगा । से एतेणद्वेणं गोयमा ! एवं चति जीवा भासगा वि अभासगा वि । ८६८. नेरइया णं भंते! किं भासगा अभासगा ? गोयमा ! नेरइया भासगा वि अभासगा वि । से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति नेरइया भासगा वि अभासगा वि ? गोयमा ! णेरइया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा ५ य, तत्थ णं जे ते अपज्ज्ञत्तगा ते णं अभासगा, तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा ते णं भासगा, से एएणणं गोयमा ! एवं वुच्चइ णेरइया भासगा वि अभागा वि । ८६९. एवं एगिंदियवज्जाणं णिरंतरं भाणियव्वं । [ सुत्ताई ८७० - ८७६. सच्चाइ भासजायपरूवणं ] ८७०. कंति णं भंते ! भासज्जाता पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि १० भासज्जाता पण्णत्ता । तं जहा - सच्चमेगं भासज्जातं १ बितियं मोसं २ ततियं सच्चामोसं ३ चउत्थं असच्चामोस ४ । ८७१. जीवा णं भंते! किं सच्चं भासं भासंति ? मोसं भासं भासंति ? सच्चामोसं भासं भासंति ? असच्चामोसं भासं भासंति ? गोयमा ! जीवा सच्चं पि भासं भासंति, मोसं पि भासं भासंति, सच्चामोसं पि भासं भासंति, असच्चामोसं १५ पि भासं भाति । ८७२. रइया णं भंते! किं सच्चं भासं भासंति जाव किं असच्चामोसं भासं भाति ? गोयमा ! णेरइया णं सचं पि भासं भासंति जाव असच्चामोसं पि भासं भाति । ८७३. एवं असुरकुमारा जाव थणियकुमारा । ८७४. बेइंदिय-तेइंदिय - चउििदया य णो सच्चं णो मोसं णो सच्चामोसं भासं भासंति, असच्चामोसं भासं भासति । २१५ १. कतिविहे णं पु२ ॥ ८७५. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते! किं सच्चं भासं भासंति ? जाव (सु. ८७१ ) किं असच्चामोसं भासं भासंति ? गोयमा ! पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णो सच्चं भासं भासंति, णो मोसं भासं भासंति, णो सच्चामोसं भासं भासंति, एगं असच्चामोसं भासं भासंति, णऽण्णत्थ सिक्खापुव्वगं उत्तरगुणलद्धिं वा पडुच्च सचं २५ २० Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१६ पण्णवणासुत्ते एकारसमे भासापए [सु. ८७६ - पि भासं भासंति, मोसं पि भासं भासंति, सच्चामोसं पि भासं भासंति, असच्चामोसं पि भासं भासंति । ८७६. मणुस्सा जाव वेमाणिया एए जहा जीवा (सु. ८७१) तहा भाणियव्वा। ५ [सुत्ताई ८७७-८९५. भासादव्यगहणाइपरूवणं] ८७७. [१] जीवे णं भंते ! जाइं दव्वाइं भासत्ताए गेण्हति ताई किं ठियाइं गेण्हति ? अठियाइं गेण्हति ? गोयमा ! ठियाई गेण्हति, णो अठियाई गेण्हति। [२] जाइं भंते ! ठियाइं गेण्हति ताई किं दवओ गेण्हति ? खेत्तओ गेण्हति ? कालओ गेण्हति ? भावओ गेण्हति ? गोयमा ! दव्वओ वि गेण्हति, १० खेत्तओ वि गेण्हति, कालओ वि गेण्हति, भावओ वि गेण्हति। [३] जाइं दव्वओ गेण्हति ताई किं एगपएसियाइं गिण्हति दुपएसियाई गेण्हति जाव अणंतपएसियाई गेण्हति ? गोयमा ! णो एगपएसियाई गेण्हति जाव णो असंखेजपएसियाई गेण्हति, अणंतपएसियाइं गेण्हति । [४] जाइं खेत्तओ गेण्हति ताइं किं एगपएसोगाढाइं गेण्हति १५ दुपएसोगाढाई गेण्हति जाव असंखेजपएसोगाढाइं गेहति ? गोयमा ! णो एगपएसोगाढाइं गेण्हति जाव णो संखेजपएसोगाढाइं गेहति, असंखेजपएसोगाढाइं गेण्हति । [५] जाइं कालओ गेण्हति ताइं किं एगसमयद्वितीयाइं गेण्हति दुसमयठितीयाई गेण्हति जाव असंखेजसमयठितीयाइं गेण्हति ? गोयमा ! एगसमय२० ठितीयाई पि गेण्हति, दुसमयठितीयाई पि गेण्हति, जाव असंखेजसमयठितीयाई पि गेण्हति । [६] जाइं भावओ गेण्हति ताई किं वण्णमंताई गेण्हति गंधमंताई गेण्हति रसमंताई गेण्हति फासमंताई गेण्हति ? गोयमा ! वण्णमंताई पि गेण्हति जाव फासमंताई पि गेण्हति । [७] जाइं भावओ वण्णमंताई गेण्हति ताई किं एगवण्णाइं गेण्हति जाव पंचवण्णाइं गेण्हति ? गोयमा ! गहणदव्वाइं पडुच्च एगवण्णाई पि गेण्हति जाव पंचवण्णाई पि गेण्हति, सबग्गहणं पडुच्च णियमा पंचवण्णाइं गेण्हति, तं जहा-कालाइं नीलाइं लोहियाइं हालिदाइं सुक्किलाई। [८] जाई वण्णओ कालाइं गेण्हति ताई कि एगगुणकालाई गेण्हति Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८७७] भासादव्वगहण -निसिरणपरूवणं । जाव अनंतगुणकालाई गेण्हति ? गोयमा ! एगगुणकालाई पि गेण्हति जाव अनंतगुणकालाई पि गेहति । एवं जाव सुक्किलाई पि । [९] जाई भावओ गंधमंताई गेण्हति ताई किं एगगंधाई गेहति दुगंधाई गेहति ? गोयमा ! गहणदव्वाई पडुच एगगंधाई पि गेण्हति दुगंधाई पि गेहति, सव्वग्गहणं पहुच नियमा दुगंधाई गेण्हति । [१०] जाई गंधओ सुब्भिगंधाई गेण्हति ताई किं एगगुणसुब्भिगंधाई गेहति जाव अनंतगुणसुब्भिगंधाई गेण्हति ? गोयमा ! एगगुणसुब्भिगंधाई पि गेहति जाव अनंत गुणसुब्भिगंधाई पि गेण्हति । एवं दुब्भिगंधाई पि गेण्हति । [११] जाई भावतो रसमंताई गेण्हति ताई किं एगरसाई गेण्हति ? जाव किं पंचरसाई गेण्हति ? गोयमा ! गहणदव्वाइं पहुच एगरसाई पि गेण्हति १० जाव पंचरसाई पि गेहति, सव्वगहणं पडुच्च णियमा पंचरसाई गेहति । [१२] जाई रसतो तित्तरसाई गेण्हति ताइं किं एगगुणतित्तरसाई गेहति जाव अणंतगुणतित्तरसाईं गेण्हति ? गोयमा ! एगगुणतित्तरसाई पि गेहति जाव अनंतगुणतित्तरसाई पि गेण्हति । एवं जाव मैहुरो रसो । [१३] जाई भावतो फासमंताई गेण्हति ताई किं एगफासाइं गेण्हति, १५ जाव अट्ठफासाइं गेण्हति ? गोयमा ! गहणदव्वाइं पहुच णो एगफासाई गिण्हति, दुफासाई गिण्हति जाव चउफासाई पि गेण्हति, णो पंचफसाई गेण्हति जाव णो अट्ठफासाई पि गेहति । सव्वग्गहणं पडुच णियमा चउफासाई गेण्हति । तं जहा - सीयफासाइं गेहति, उसिणफासाई गेण्हति, णिद्धफासाइं गेण्हति, लुक्खफसाई हति । २१७ [१४] जाई फासओ सीयाई गेण्हति ताई किं एगगुणसीयाई गेहति जाव अनंतगुणसीयाई गेण्हति ? गोयमा ! एगगुणसीयाई पि गेण्हति जाव अनंत-गुणसीयाई पि गेहति । एवं उसिण - गिद्ध - लुक्खाइं जाव अनंतगुणाई पि गिण्हति । [१५] जाई भंते! जाव अनंतगुणलुक्खाई गेण्हति ताई किं पुट्ठाई २५ गेहति अपुट्ठाई गेहति ? गोयमा ! पुट्ठाई गेण्हति, णो अपुट्ठाई गेहति । [१६] जाई भंते! पुट्ठाई गेण्हति ताइं किं ओगाढाई गेण्हति अणोगाढाई गिण्हति ? गोयमा ! ओगाढाई गेण्हति, णो अणोगाढाई गेण्हति । १२. तित्तापिपुर मु०॥ ३. महुररसो मु०॥ ४. फासाई पि गे' जे० ध० म० प्र० ॥ २० Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१८ पण्णवणासुत्ते एक्कारसमे भासापए [सु. ८७८[१७] जाइं भंते ! ओगाढाइं गेण्हति ताई किं अणंतरोगाढाई गेण्हति, परंपरोगाढाइं गेण्हति १ गोयमा ! अणंतरोगाढाइं गेण्हति, णो परंपरोगाढाइं गेण्हति । [१८] जाइं भंते ! अणंतरोगाढाइं गेण्हति ताई किं अणूइं गेण्हति ? बादराई गेण्हति ? गोयमा ! अणूई पि गेण्हइ बादराई पि गेण्हति । [१९] जाई भंते ! अणूई पि गेण्हति बायराई पि गेण्हति ताई कि उड़ें गेण्हति ? अहे गेण्हति १ तिरियं गेण्हति ? गोयमा ! उडूं पि गिण्हति, अहे वि गिण्हति, तिरियं पि गेण्हति ।। [२०] जाइं भंते ! उडूं पि गेण्हति अहे वि गेण्हति तिरियं पि गेण्हति ताई किं आदि गेण्हति ? मज्झे गेण्हति ? पजवसाणे गेण्हति ? गोयमा ! आई पि १० गेण्हति, मज्झे वि गेण्हति, पज्जवसाणे वि गेण्हति । [२१] जाइं भंते ! आई पि गेण्हति मज्झे वि गेण्हति पज्जवसाणे वि गेण्हति ताइं किं सविसए गेण्हति ? अविसए गेण्हति ? गोयमा ! सविसए गेण्हति, णो अविसए गेण्हति । [२२] जाई भते ! सविसए गेण्हति ताई किं आणुपुट्विं गेण्हति ? . १५ अणाणुपुट्विं गेण्हति ? गोयमा ! आणुपुट्विं गेण्हति, णो अणाणुपुट्विं गेण्हति । [२३] जाइं भंते ! आणुपुल्लिं गेण्हति ताइं किं तिदिसिं गेण्हति जाव छद्दिसिं गेण्हति ? गोयमा ! णियमा छद्दिसिं गेण्हति । पुट्ठोगाढ अणंतर अणू य तह बायरे य उडमहे । आदि विसयाऽऽणुपुग्विं णियमा तह छद्दिसिं चेव ॥ १९८॥ ८७८. जीवे णं भंते ! जाइं दव्वाइं भासत्ताए गेण्हति ताइं किं संतरं गेण्हति ? निरंतरं गेण्हति ? गोयमा! संतरं पि गेण्हति निरंतरं पि गेण्हति । संतरं गिण्हमाणे जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं असंखेजसमए अंतरं कट्ट गेण्हति । निरंतरं गिण्हमाणे जहण्णेणं दो समए, उक्कोसेणं असंखेजसमए अणुसमयं अविरहियं निरंतरं गेण्हति । ८७९. जीवे णं भंते ! जाई दवाई भासत्ताए गहियाइं णिसिरति ताई किं संतरं णिसिरति ? णिरंतरं णिसिरति ? गोयमा! संतरं णिसिरति, णो णिरंतरं णिसिरति । संतरं णिसिरमाणे एगेणं समएणं गेण्हइ एगेणं समएणं णिसिरति, न न न न न न न | नि एएणं गहण-णिसिरणोवाएणं जहण्णेणं दुसमइयं उक्कोसेणं असंखेजसमइयं अंतोमुहुत्तियं गहण-णिसिरणोवायं(णिसिरणं) करेति । Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भासादव्ययणपरूवणं । [ सुत्ताई ८८० - ८८७. भासादव्वभेयणपरूवणं ] ८८०. जीवे णं भंते ! जाई दव्वाई भासत्ताए गहियाइं णिसिरति ताइ किं भिण्णाइं णिसिरति ? अभिण्णाई णिसिरति ? गोयमा ! भिण्णाइं पि णिसिरति, अभिन्नाई पि णिसिरति । जाई भिण्णाइं णिसिरति ताई अनंतगुणपरिवडीएं परिवड्डूमाणाई परिवडूमाणाइं लोयंतं फुसंति । जाई अभिण्णाई णिसिरति ताई असंखेज्जाओ ओगाहणवग्गणाओ गंता भेयमावज्जंति, संखेज्जाई जोयणाइं गंता विद्धंसमागच्छंति । ८८६] ८८१. तेसि णं भंते! दव्वाणं कतिविहे भेए पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे भेये पण्णत्ते । तं जहा - खंडाभेए १ पतराभेए २ चुण्णियाभेए ३ अणुतडियाभेए ४ उक्करियाभेए ५ । ८८२. से किं तं खंडाभेए ? २ जण्णं अयखंडाण वा तउखंडाण वा तं बखंडाण वा सीसगखंडाण वा रययखंडाण वा जायरूवखंडाण वा खंडएण भेदे भवति । से तं खंडाभेदे । ८८३. से किं तं पयराभेदे ? २ जण्णं वंसाण वा वेत्ताण वा णलाण वा दलित्थंभाण वा अब्भपडलाण वा पयरएणं भेए भवति । से तं पयराभेदे । ८८६. से किं तं उक्करियाभेदे ? २ जण्णं सगाण वा मंगूसाण वा तिलसिंगाण वा मुग्गसिंगाण वा माससिंगाण वा एरंडबीयाण वा फुंडित्ता उकरियाए भेदे भवति । से तं उक्करियाए । ८८४. से किं तं चुण्णियाभेए ? २ जण्णं तिलचुण्णाण वा मुग्ग- १५ चुणाण वा मासण्णाण वा पिप्पलिचुण्णाण वा मिरियचुण्णाण वा सिंगबेरचुण्णाण वा चुण्णियाए भेदे भवति । से त्तं चुण्णियाभेदे | १. एणं परि म० पु१ पु३ ॥ २. एतेसि णं प्र० २ ॥ ३. उक्कारिया जे० छ०म० ॥ ४. कदलीथंभाण म० पु१ २ ३ ॥ ५. तडागाण मु० ॥ ६, १०-११. उक्कारि पु२ मु० विना ॥ ७. मूसंगाण प्र० । मूसाण मु० । मूसयाण पु२ ॥ ८. मंडूसाण म० प्र० ५१ ५२ सं० पु३ ।। ९. फुडिया पु२ । फूडिता मु० ॥ २१९ ८८५. से किं तं अणुतडियाभेदे ? २ जण्णं अगडाण वा तैलागाण वा दहाण वा णदीण वा वावीण वा पुक्खरिणीण वा दीहियाण वा गुंजालियाण वा सराण वा सरपंतियाण वा सरसरपंतियाण वा अणुतडियाए भेदे भवति । से त्तं २० अणुडिया | ५ १० Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते एक्कारसमे भासापर [ सु. ८८७ ८८७. एएसि णं भंते! दव्वाणं खंडाभेएणं पयराभेएणं चुण्णियाभेएणं अणुतडियाभेदेणं उक्करियाभेदेण य भिज्नमाणाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवाइं दव्वाइं उक्करियाभेएणं भिज्जमाणाई, अणुतडियाभेदेणं भिज्जमाणाइं अनंतगुणाई, चुण्णियाभेएणं भिज्जमाणाई अनंतगुणाई, पयराभेएणं ५ भिज्जमाणाइं अनंतगुणाई, खंडाभेएणं भिज्जमाणाई अनंतगुणाई । २२० १० ८८८. [१] रइए णं भंते! जाई दव्वाई भासत्ताए गेण्हति ताई किंठियाई गेहति ? अट्ठियाई गेण्हति ? गोयमा ! एवं चेव जहा जीवे वत्तव्वया भणिया (सु. ८७७) तहा णेरइयस्सावि जाव अप्पाबहुयं । [२] एवं एगिंदियवज्जो दंडओ जाव वेमाणिया । ८८९. जीवा णं भंते! जाई दव्वाइं भासत्ताए गेण्हंति ताई किं ठियाई गेण्हंति ? अठियाई गेण्हंति ? गोयमा ! एवं चेव पुहुत्तेण वि णेयव्वं जाव मणिया । ८९०. जीवे णं भंते! जाई दव्वाइं सच्चभासत्ताए गेहति ताई किंठियाई गेहति ? अट्टियाइं गेण्हति ? गोयमा ! जहा ओहियदंडओ (सु. ८७७) तहा १५ एसो वि । नवरं विगलेंदिया ण पुच्छिति । एवं मोसभासाए वि सच्चामोस - भासा वि । ८९१. असच्चामोसभासाए वि एवं चेव । नवरं असच्चामोसभासाए विगलिंदिया वि पुच्छिति इमेणं अभिलावेणं - विगलिंदिए णं भंते ! जाई दव्वाइं असच्चामोसभासत्ताए गेण्हति ताई किं ठियाई गेण्हति ? अठियाई गेण्हति ? २० गोयमा ! जहा ओहिय दंडओ (सु. ८७७) । एवं एते एगत्तपुहत्तेणं दस दंडगा भाणियव्वा । ८९२. जीवे णं भंते ! जाई दव्वाइं सच्चभासत्ताए गेण्हति ताइं किं सच्चभासत्ताए णिसिरति ? मोसभासत्ताए णिसिरति ? सच्चामोसभासत्ताए णिसिरति ? असच्चामोसभासत्ताए णिसिरति ? गोयमा ! सच्चभासत्ताए णिसिरति, णो मोसभासत्ताए २५ णिसिरति, णो सच्चामोसभासत्ताए णिसिरति, णो असच्चामोसभासत्ताए णिसिरति । एवं एगिंदिय-विगलिंदियवज्जो दंडओ जाव वेमाणिए । एवं हुत्ते । ८९३. जीवे णं भंते ! जाई दव्वाई मोसभासत्ताए गेहति ताई किं १- २. उक्कारिया पु२ मु० विना ॥ ३. व्यस्स वि पु१ पु२ पु३ मु० ॥ Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૨૬] सोलहव हवयणपरूवणार । २२१ सच्चभासत्ताए णिसिरति ? मोसभासत्ताए णिसिरति ? सच्चामोसभासत्ताए णिसिरति ? असच्चामोसभासत्ताए णिसिरति ? गोयमा ! णो सच्चभासत्ताए णिसिरति, मोस - भासत्ताए णिसिरति, णो सच्चामोसभासत्ताए णिसिरति, जो असच्चामासभासत्ताए णिसिरति । ८९४. एवं सच्चामोसभासत्ता व । ८९५. असच्चामोसभासत्ताए वि एवं चेव । णवरं असच्चामोसभासत्ताए विगलिंदिया तहेव पुच्छिति । जाए चेव गेण्हति ताए चेव णिसिरति । एवं एते गत्त-पुत्तिया अट्ठ दंडगा भाणियव्वा । [ सुत्ताई ८९६ - ९००, सोलस विहवयणपरूवणाइ ] ८९६. कतिविहे णं भंते ! वयणे पण्णत्ते ? गोयमा ! सोलसविहे वयणे १० पण्णत्ते । तं जहा- एगवयणे १ दुवयणे २ बहुवयणे ३ इत्थिवयणे ४ पुमवयणे ५ णपुंसगवयणे ६ अज्झत्थवयणे ७ उवणीयवयणे ८ अवणीयवयणे ९ उवणीयावणीयवयणे १० अवणीयउवणीयवयणे ११ तीतक्यणे १२ पडुप्पन्नवयणे १३ अणागयवयणे १४ पच्चक्खवयणे १५ परोक्खवयणे १६ । ८९७. इच्चेयं भंते! एगवयणं वा जाव परोक्खवयणं वा वयमाणे १५ पण्णवणी णं एसा भासा ? ण एसा भासा मोसा ? हंता गोयमा ! इच्चेयं एगवयणं वा जाव परोक्खवयणं वा वयमाणे पण्णवणी णं एसा भासा, ण एसा भासा मोसा । ८९८. कंति ण भंते ! भासज्जाया पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि भासज्जाया पण्णत्ता । तं जहा - सच्चमेगं भासज्जायं ? बितियं मोसं भासज्जायं २ २० ततियं सच्चामोसं भासज्जायं ३ चउत्थं असच्चामोसं भासज्जायं ४ | ८९९. इच्चेयाइं भंते ! चत्तारि भासज्जायाइं भासमाणे किं आराहए विराहए ? गोयमा ! इच्चेयाइं चत्तारि भासज्जायाइं आउत्तं भासमाणे आराहए, णो विराहए। तेण परं अस्संजयाऽविरयाऽपडियाऽपच्चक्खायपावकम्मे सच्चं वा भासं भासतो मोसं वा सच्चामोसं वा असच्चामोसं वा भासं भासमाणे णो आराहए, विराहए । १. ८७० तमसूत्रसमानमेतत् सूत्रं सम्बन्धयोजनार्थमुपन्यस्तमित्यतो न पुनरुक्तदोषावहम्, सर्वेष्वपि सूत्रादर्शेषूपलभ्यते चापि ॥ २. भासतो इति पाठः पुरप्रतौ शोधकप्रक्षिप्त उपलभ्यते ॥ २५ Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२२ पण्णवणासुत्ते पक्कारसमं भासापर्यं । [ सु. ९०० - ९००. एतेसि णं भंते ! जीवाणं सच्चभासगाणं मोसभासगाणं सच्चामोसभासगाणं असच्चामोसभासगाणं अभासगाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सच्चभासगा, सच्चामोसभासगा असंखेज्जगुणा, मोसभासगा असंखेज्जगुणा, असच्चामोसभासगा असंखेज्जगुणा, अभासगा अनंतगुणा । ॥ पण्णवणार भगवईए एक्कारसमं भासापयं समन्तं ॥ Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२. बारसमं सरीरपयं . [सुत्तं ९०१. सरीरभेयपरूवणा] ९०१. कति णं भंते ! सरीरो पण्णत्ता ? गोयमा ! पंच सरीरा पण्णत्ता। तं जहा–ओरालिए १ वेउब्विए २ आहारए ३ तेयए ४ कम्मए ५। [सुत्ताई ९०२-९०९. चउवीसदंडएसु सरीरपरूवणा] ९०२. णेरइयाणं भंते ! कति सरीरया पण्णत्ता १ गोयमा ! तओ सरीरया पण्णत्ता । तं जहा–वेउविए तेयए कम्मए । ९०३. एवं असुरकुमाराण वि जाव थणियकुमाराणं । ९०४. पुढविक्काइयाणं भंते ! कति सरीरया पण्णत्ता ? गोयमा ! तओ सरीरया पण्णत्ता । तं जहा–ओरालिए तेयए कम्मए । ९०५. एवं वाउक्काइयवजं जाव चउरिंदियाणं । ९०६. वाउक्काइयाणं भंते ! कति सरीरया पण्णत्ता १ गोयमा ! चत्तारि सरीरया पण्णता । तं जहा–ओरालिए वेउव्विए तेयए कम्मए । ९०७. एवं पंचिंदियतिरिक्खजोणियाण वि। ९०८. मणूसाणं भंते ! कति सरीरया पण्णत्ता ? गोयमा ! पंच सरीरया १५ पण्णत्ता । तं जहा-ओरालिए वेउव्विए आहारए तेयए कम्मए । ९०९. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणियाणं जहा णारगाणं [सु. ९०२] । [सुत्तं ९१०. ओहेण बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९१०. [27 केवतिया णं भंते ! ओरालियसरीरया पण्णत्ता १ गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-बद्धेल्लया य मुक्केलया य। तत्थ णं जे ते बद्धेल्लगा २० ते णं असंखेजगा, असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेतओ असंखेजा लोगा। तत्थ णं जे ते मुक्केलया ते णं अणंता, अणंताहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ अणंता लोगा, दव्वओ अभेवसिद्धिएहितो अणंतगुणा सिद्धाणं अणंतभागो। १. सिद्धाणऽणंत° पु२॥ Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते बारसमे सरीरपर [ सु. ९११[२] केवतिया णं भंते ! वेउव्वियसरीरया पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - बद्धेल्लया य मुक्केलया य । तत्थ णं जे ते बद्धेलगा ते णं असंखेज्जा, असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणि- ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ असंखेज्जाओ सेढीओ पयरस्स असंखेज्जतिभागो । तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते णं ५ अणंता, अणंताहिं उस्सप्पिणि- ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, जहा ओरालियस्स मुक्केलया तव वेउव्वियस्स वि भाणियव्वा । २२४ [३] केवतिया णं भंते! आहारगसरीरया पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - बद्धेलगा य मुक्केलगा य । तत्थ णं जे ते बद्धेलगा ते णं सिय अत्थि सिय णत्थि । जति अत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, १० उक्कोसेणं सहस्सपुहुत्तं । तत्थ णं जे ते मुक्केल्लया ते णं अणंता जहा ओरालियस्स मुक्या तहा भाणियव्वा । [४] केवइया णं भंते! तेयगसरीरया पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - बद्धे लगा य मुक्केलगा य । तत्थ णं जे ते बद्धेलगा ते णं अणंता, अणंताहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ अणंता १५ लोगा, दव्त्रओ सिद्धेहिंतो अनंतगुणा सव्वजीवाणंतभागूणा । तत्थ णं जे ते मुक्केलया ते णं अणंता, अणंताहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ अणंता लोगा, दव्त्रओ सव्वजीवेहिंतो अनंतगुणा, जीववग्गस्स अणंतभागो । [५] एवं कम्मगसरीरा वि भाणियव्वा । २० [सुत्तं ९११. रइयाणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९११. [१] णेरइयाणं भंते! केवइया ओरालियसरीरा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - बद्धेलगाय मुक्केलगा य । तत्थ णं जे ते बद्धेलगा ते णं णत्थि । तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते णं अणंता जहा ओरालियमुक्केलगा (सु. ९१० [१] ) तहा भाणियव्वा । [२] णेरइयाणं भंते! केवइया वेउव्वियसरीरा पण्णत्ता ? गोयमा ! २५ दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - बद्धेलगा य मुक्केलगा य । तत्थ णं जे ते बद्धेल्लया ते णं असंखेज्जा, असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ असंखेज्जाओ सेढीओ पतरस्स असंखेज्जतिभागो, तासि णं सेढीणं विक्खं १. तहेव भा जे० म० पु२ ॥ Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९१४] णेरइयाईणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा। २२५ भसूई अंगुलपढमवग्गमूलं बीयवग्गमूलपडुप्पणं, अहवणं अंगुलबितियवग्गमूल- .. घणप्पमाणमेत्ताओ सेढीओ। तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते णं जहा ओरालियस्स मुक्केलगा (सु. ९१० [१]) तहा भाणियव्वा । [३] णेरइयाणं भंते ! केवतिया आहारगसरीरा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-बद्धलगा य मुक्केलंगा य। एवं जहा ओरालिया ५ बद्धेल्लगा य मुक्केलगा य भणिया (सु. ९१० [१]) तहेव आहारगा वि भाणियव्वा । [४] तेया-कम्मगाइं जहा एतेसिं चेव वेउव्वियाँई। [सुत्ताई ९१२-९१३. भवणवासीणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९१२. [१] असुरकुमाराणं भंते ! केवतिया ओरालियसरीरा पण्णत्ता ? १० गोयमा ! जहा णेरइयाणं ओरलिया भणिया (सु. ९११ [१]) तहेव एतेसिं पि भाणियव्वा। [२] असुरकुमाराणं भंते ! केवतिया वेउब्वियसरीरा पण्णता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-बद्धेल्लगा य मुक्केल्लगा य। तत्थ णं जे ते बद्धेल्लगा ते णं असंखेजा, असंखेजाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ १५ असंखेजाओ सेढीओ पतरस्स असंखेजतिभागो, तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई अंगुलपढमवग्गमूलस्स संखेजतिभागो। तत्थ णं जे ते मुक्केलया ते णं जहा ओरालियस्स मुक्केल्लगा तहा भाणियव्वा (सु. ९१० [१)।। [३] आहारयसरीरा जहा एतेसि णं चेव ओरालिया तहेव दुविहा भाणियवा। [४] तेया-कम्मसरीरा दुविहा वि जहा एतेसि णं चेव वेउब्विया। ९१३. एवं जाव थणियकुमारा। [सुत्ताई ९१४-९१७. एगिदियाणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९१४. [१] पुढविकाइयाणं भंते ! केवतिया ओरालियसरीरगा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णता । तं जहा-बद्धेल्लया य मुक्केलया य। तत्थ णं जे ते २५ २० १. बितियव पु२ ॥ २. आहारगसरीरा वि पुरसं० ॥ ३. °यातिं दावियाई । ९१२. [१]अ° म०॥ ४. भोरालियसरीरा भ° पु२ ॥ -६. एतेसिं चेव म० प्र० पु२ ॥ १५ Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२६ पण्णवणासुत्ते बारसमे सरारपए [सु. ९१५बद्धलगा ते णं असंखेजा, असंखेजाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालतो, खेत्तओ असंखेज्जा लोगा। तत्थ णं जें ते मुक्केलगा ते णं अणंता, अणंताहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ अणंता लोगा, अभवसिद्धिएहितो अणंतगुणा, सिद्धाणं अणंतभागो। [२] पुढविकाइयाणं भंते ! केवतिया वेउब्वियसरीरया पण्णता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-बद्धेल्लगा य मुक्केलगा य। तत्थ णं जे ते बद्धलगा ते णं णत्थि। तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते णं जहा एतेसिं चेव ओरालिया भणिया तहेव भाणियव्वा । [३] एवं आहारगसरीरा वि। [४] तेया-कम्मगा जहा एतेसिं चेव ओरालिया। ९१५. एवं आउक्काइया तेउक्काइया वि। ९१६. [१] वाउक्काइयाणं भंते ! केवतिया ओरालियसरीरा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णता। तं जहा-बद्धेल्लगा य मुक्केलगा य। दुविहा वि जहा पुढविकाइयाणं ओरालिया (सु. ९१४ [१])। [२] वेउव्वियाणं पुच्छा। गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहाबद्धेल्लगा य मुक्केलगा य । तत्थ णं जे ते बद्धेल्लगा ते णं असंखेना, समए समए अवहीरमाणा अवहीरमाणा पलिओवमस्स असंखेजतिभागमेत्तेणं कालेणं अवहीरंति णो चेव णं अवहिया सिया। मुक्केलया जहा पुढविक्काइयाणं (सु. ९१४ [२])। [३] आहारयन्तेया-कम्मा जहा पुढविकाइयाणं (सु. ९१४ [३-४]) २० तहा भाणियव्वा। ९१७. वणप्फइकाइयाणं जहा पुढविकाइयाणं । णवरं तेया-कम्मगा जहा ओहिया तेया-कम्मगा (सु. ९१० [४-५]। [सुत्ताई ९१८-९१९. विगलिंदियाणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९१८. [१] बेइंदियाणं भंते ! केवतिया ओरालियसरीरा पण्णत्ता ? २५ गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-बद्धलगा य मुक्केल्लगा य । तत्थ णं जे ते बद्धे लगा ते णं असंखेजा, असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ असंखेजाओ सेढीओ पयरस्स असंखेजतिभागो, तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई असंखेजाओ जोयणकोडाकोडीओ असंखेज्जाइं सेढिवग्गमूलाई । बेइंदियाणं Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९२१] विगलिंदियाईणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा । ओरालियसरीरेहिं बद्धेल्लगेहिं पयरं अवहीरति असंखेन्जाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं कालओ, खेत्तओ अंगुलपयरस्स आवलियाए य असंखेजतिभागपलिभागेणं । तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते जहा ओहिया ओरालिया मुक्केलया (सु. ९१० [१])। [२] वेउव्विया आहारगा य बद्धेल्लगा णत्थि, मुक्केलगा जहा ओहिया ओरोलिया मुक्केलया (सु. ९१० [१])। [३] तेया-कम्मगा जहा एतेसिं चेव ओहिया ओरालिया। ९१९. एवं जाव चउरिंदिया। [सुत्तं ९२०. पंचिंदियतिरिक्खाणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९२०. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं एवं चेव । नवरं वेउब्वियसरीरएसु इमो विसेसो-पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवतिया वेउव्वियसरीरया पण्णत्ता ? १० गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा–बद्धलगा य मुक्केलगा य। तत्थ णं जे ते बद्धेलगा ते णं असंखेजा जहा असुरकुमाराणं (सु. ९१२ [२])। णवरं तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई अंगुलपढमवग्गमूलस्स असंखेजतिभागो। मुक्केलगा तहेव । [सुत्तं ९२१. मणुस्साणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९२१. [१] मणुस्साणं भंते ! केवतिया ओरालियसरीरा पण्णता ? १५ गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-बद्धलगा य मुक्केलगाय। तत्थ णं जे ते बद्धेल्लगा ते णं सिय संखेजा सिय असंखेजा, जहण्णपए संखेजा संखेजाओ कोडाकोडीओ तिजमलपयस्स उवरिं चउजमलपयस्स हेट्ठा, अहवणं छट्टो वग्गो पंचमवग्गपडुप्पण्णो, अहवणं छण्णउईछेयणगदाई रासी; उक्कोसपदे असंखेज्जा, असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं अवहीरंति कालओ, खेत्तओ रूवपक्खित्तेहिं २० मणुस्सेहिं सेढी अवहीरति, तीसे सेढीएँ काल-खेतेहिं अवहारो मग्गिजइ-असंखेजाहिं उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीहिं कालओ, खेत्तओ अंगुलपढमवग्गमूलं ततियवग्गमूलपडुप्पण्णं । तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते जहा ओरालिया ओहिया मुक्केलगा (सु. ९१० [१])। [२] वेउबियाणं भंते ! पुच्छा। गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं २५ १-२. मोरालियमु म० प्र० पु२॥ ३. हिढे पु२ ॥ ४. °ए आकासखेत्तेहिं पु२ विना । नवरं सेढीए स्थाने पुरप्रतौ सेढीहिं इत्युपलभ्यते ॥ Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२८ पण्णवणासुत्ते वारसमं सरीरपयं। [सु. ९२२ - जहा-बद्धलगा य मुक्केलगा य । तत्थ णं जे ते बद्धलगा ते णं संखेजा, समए समए अवहीरमाणा अवहीरमाणा संखेजेणं कालेणं अवहीरंति णो चेव णं अवहिया सिया। तत्थ णं जे ते मुक्केलगा ते णं जहा ओरालिया ओहिया (सु. ९१० [१])। [३] आहारगसरीरा जहा ओहिया (सु. ९१० [३])। [४] तेया-कम्मया जहा एतेसिं चेव ओरालिया। [सुत्तं ९२२. वाणमंतराणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९२२. वाणमंतराणं जहा णेरड्याणं ओरालिया आहारगा य । वेउव्वियसरीरगा जहा णेरइयाणं, णवरं तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई संखेजजोयणसय१० वग्गपलिभागो पयरस्स । मुक्केल्लया जहा ओहिया ओरालिया (सु. ९१० [१])। तेया-कम्मया जहा एएसिं चेव वेउब्विया। [सुत्तं ९२३. जोइसियाणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९२३. जोतिसियाणं एवं चेव । णवरं तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई बेछप्पण्णंगुलसयवग्गपलिभागो पयरस्स। १५ . [सुत्तं ९२४. वेमाणियाणं बद्ध-मुक्कसरीरपरूवणा] ९२४. वेमाणियाणं एवं चेव। णवरं तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई अंगुलबितियवग्गमूलं ततियवग्गमूलपडुप्पण्णं, अहवणं अंगुलततियवग्गमूलघणपमाणमेत्ताओ सेढीओ। सेसं तं चेव । ॥ पण्णवणाए भगवईए बारसमं सरीरपयं समत्तं ॥ १. 'या। आहारगसरीरा जहा असुरकुमाराणं। तेया मुद्रिते, अयं पाठभेदः केवलं पुरप्रतौ लेखकलिखित आसीत् किन्तु शोधकेन परावृत्त्य आहारगसरीरा जहा नेरइयाणं इति कृत्वा पुनः एतदुपरि “जहा असुरकुमाराणं" इति टिप्पणी लिखिता वर्तते ॥ Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३. तेरसमं परिणामपयं [सुत्तं ९२५. परिणामभेयपरूवणा] ९२५. कतिविहे णं भंते ! परिणामे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे परिणामे पण्णत्ते । तं जहा-जीवपरिणामे य अजीवपरिणामे य । [सुत्ताई ९२६-९४६. जीवपरिणामपरूबणा] ९२६. जीवपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दसविहे पण्णत्ते । तं जहा-गतिपरिणामे १ इंदियपरिणामे २ कसायपरिणामे ३ लेसापरिणामे ४ जोगपरिणामे ५ उवओगपरिणामे ६ णाणपरिणामे ७ दंसणपरिणामे ८ चरित्तपरिणामे ९ वेदपरिणामे १०।। ९२७. गतिपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउविहे १० पण्णते। तं जहा-णिरयगतिपरिणामे १ तिरियगतिपरिणामे २ मणुयगतिपरिणामे ३ देवगतिपरिणामे ४ । ९२८. इंदियपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते। तं जहा-सोइंदियपरिणामे १ चक्खिदियपरिणामे २ घाणिदियपरिणामे ३ जिभिदियपरिणामे ४ फासिंदियपरिणामे ५। ९२९. कसायपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउविहे पण्णत्ते । तं जहा–कोहकसायपरिणामे १ माणकसायपरिणामे २ मायाकसायपरिणामे ३ लोभकसायपरिणामे ४ । ९३०. लेस्सापरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! छविहे पण्णत्ते। तं जहा-कण्हलेस्सापरिणामे १ णीललेस्सापरिणामे २ काउलेस्सा- २० परिणामे ३ तेउलेस्सापरिणामे ४ पम्हलेस्सापरिणामे ५ सुक्कलेस्सापरिणाम ६। ९३१. जोगपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! तिविहे पण्णत्ते। तं जहा-मणजोगपरिणाम १ वेइजोगपरिणामे २ कायजोगपरिणामे ३ । ९३२. उवओगपरिणामे णं भंते! कतिविहे पण्णते? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सागारोवओगपरिणामे य अणागारोवओगपरिणामे य। २५ १. चदुविधे ध०॥ २. वयजोग' पु२ ॥ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३० पण्णवणासुत्ते तेरसमे परिणामपए [सु. ९३३ - ९३३. णाणपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-आभिणिबोहियनाणपरिणामे १ सुयणाणपरिणामे २ ओहिणाणपरिणामे ३ मणपज्जवणाणपरिणामे ४ केवलणाणपरिणामे ५। ९३४. अण्णाणपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णते १ गोयमा ! ५ तिविहे पण्णत्ते । तं जहा-मतिअण्णाणपरिणामे १ सुयअण्णाणपरिणामे २ विभंगणाणपरिणामे ३। ९३५. दंसणपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! तिविहे पण्णत्ते । तं जहा-सम्मइंसणपरिणामे १ मिच्छादसणपरिणामे २ सम्मामिच्छादंसणपरिणामे ३। ९३६. चरित्तपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते। तं जहा–सामाइयचरित्तपरिणामे १ छेदोवट्ठावणियचरित्तपरिणामे २ परिहारविसुद्धियचरित्तपरिणामे ३ सुहुमसंपरायचरित्तपरिणामे ४ अहक्खायचरित्तपरिणामे ५। .. ९३७. वेयपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! १५ तिविहे पण्णत्ते । तं जहा-इथिवेयपरिणामे १ पुरिसवेयपरिणामे २ णपुंसगवेयपरिणामे ३। [सुत्तं ९३८. नेरझ्याणं परिणामा] ९३८. णेरइया गतिपरिणामेणं णिरयगतिया, इंदियपरिणामणं पंचिंदिया, कसायपरिणामेणं कोहकसाई वि जाव लोभकसाई वि, लेस्सापरिणामेणं कण्हलेस्सा २० वि णीललेस्सा वि काउलेस्सा वि, जोगपरिणामणं मणजोगी वि वेइजोगी वि कायजोगी वि, उवओगपरिणामेणं सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि, णाणपरिणामेणं आभिणिबोहियणाणी वि सुयणाणी वि ओहिणाणी वि, अण्णाणपरिणामणं मतिअण्णाणी वि सुयअण्णाणी वि विभंगणाणी वि, दंसणपरिणामेणं सम्मद्दिट्ठी वि मिच्छद्दिट्ठी वि सम्मामिच्छट्ठिी वि, चरित्तपरिणामणं णो चरित्ती २५ णो चरित्ताचरित्ती अचरित्ती, वेदपरिणामेणं णो इत्थिवेयगा णो पुरिसवेयगा णपुंसगवेयगा। १. वतजोगी ध० जे० ॥ २. °णामेणं चक्खुदंसणी वि अचक्खुदसणी वि ओहिदंसणी वि, दिट्टिपरिणामेणं सम्मट्टिी पु२॥ www. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ या परिणामा । [सुतं ९३९. भवणवासीणं परिणामा ] ९३९. [१] असुरकुमारा वि एवं चेव । नवरं देवगतिया, कण्हलेसा वि जाव तेउलेसा वि, वेदपरिणामेणं इत्थवेयगा वि पुरिसवेयगा वि णो णपुंसगवेगा । सेसं तं चैव । [२] एवं जाव थणियकुमारा । ९४२] [ सुत्तं ९४०. एगिंदियाणं परिणामा ] ९४०. [१] पुढविकाइया गतिपरिणामेणं तिरियगतिया, इंदियपरिणामेणं एगिंदिया, सेसं जहा रइयाणं (सु. ९३८ ) । णवरं लेस्सापरिणामेणं तेउलेस्सा वि, जोगपरिणामेणं कायजोगी, णाणपरिणामो णत्थि, अण्णाणपरिणामेणं मतिअण्णाणी व अण्णाणी वि, दंसणपरिणामेणं मिच्छद्दिट्टी | सेसं तं चैव । [२] एवं आउ - वणप्फइकाइया वि । [३] तेऊ वाऊ एवं चेव । णवरं लेस्सापरिणामेणं जहा णेरइया (सु. ९३८) । [सुतं ९४२. पंचिंदियतिरियाणं परिणामा ] ९४२. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया गतिपरिणामणं तिरियगतीया । सेसं जहा रइयाणं (सु. ९३८) । णवरं लेस्सापरिणामेणं जाव सुक्कलेस्सा वि, चरितपरिणामेणं णो चरित्ती अचरिती वि चरिताचरिती वि, वेदपरिणामेणं इत्थीवेयगा विपुरिसवेयगा वि णपुंसगवेयगा वि । [ सुत्तं ९४१. विगलिंदियाणं परिणामा ] ९४१. [१] बेइंदिया गतिपरिणामेणं तिरियंगतिया, इंदियपरिणामेणं १५ बेइंदिया, सेसं जहा रइयाणं (सु. ९३८ ) । णवरं जोगपरिणामेणं वइयोगी वि काययोगी वि, णाणपरिणामेणं आभिणिबोहियणाणी वि सुयणाणी वि, अण्णाणपरिणामेणं मतिअण्णाणी वि सुयअण्णाणी वि णो विभंगणाणी, दंसणपरिणामेणं सम्मट्ठी विमिच्छद्दिट्ठी वि णो सम्मामिच्छदिट्ठी । सेसं तं चैव । I [२] एवं जाव चउरिंदिया । णवरं इंदियपरिवुड्डी कायव्वा । २३१ १० २० २५ Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३२ पण्णवणासुत्ते तेरसमे परिणामपए [सु. ९४३ [सुत्तं ९४३. मणुस्साणं परिणामा] ९४३. मणुस्सा गतिपरिणामेणं मणुयगतिया, इंदियपरिणामेणं पंचेंदिया अणिंदिया वि, कसायपरिणामेणं कोहकसाई वि जाव अकसाई वि, लेस्सापरिणामेणं कण्हलेस्सा वि जाव अलेस्सा वि, जोगपरिणामेणं मणजोगी वि जाव अजोगी वि, ५ उवओगपरिणामेणं जहा णेरइया (सु. ९३८), णाणपरिणामेणं आभिणिबोहियणाणी वि जाव केवलणाणी वि, अण्णाणपरिणामेणं तिण्णि वि अण्णाणा, दंसणपरिणामेणं तिन्नि वि ईसणा, चरित्तपरिणामेणं चरित्ती वि अचरित्ती वि चरित्ताचरित्ती वि, वेदपरिणामेणं इत्थिवेयगा वि पुरिसवेयगा वि नपुंसगवेयगा वि अवेयगा वि । [सुत्ताई ९४४-९४६. वाणमंतराईणं परिणामा] ९४४. वाणमंतरा गतिपरिणामेणं देवगइया जहा असुरकुमारा (सु. ९३९ [१])। ९४५. एवं जोतिसिया वि । णवरं लेस्सापरिणामेणं तेउलेस्सा। ९४६. वेमाणिया वि एवं चेव । णवरं लेस्सापरिणामेणं तेउलेस्सा वि पम्हलेस्सा वि सुक्कलेस्सा वि । से तं जीवपरिणामे । [सुत्ताई ९४७-९५७. अजीवपरिणामा] ९४७. अजीवपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दसविहे पण्णत्ते । तं जहा-बंधणपरिणामे १ गतिपरिणामे २ संठाणपरिणामे ३ भेदपरिणामे ४ वण्णपरिणामे ५ गंधपरिणामे ६ रसपरिणामे ७ फासपरिणामे ८ अगरुयलहुयपरिणामे ९ सद्दपरिणामे १०। ९४८. बंधणपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-निबंधणपरिणामे य लुक्खबंधणपरिणामे य। समणिद्धयाए बंधो ण होति, समलुक्खयाए वि ण होति । वेमायणिद्ध-लुक्खत्तणेण बंधो उ खंधाणं ॥ १९९॥ णिद्धस्स गिद्धेण दुयाहिएणं लुक्खस्स लुक्खेण दुयाहिएणं । णिद्धस्स लुक्खेण उवेइ बंधो जहण्णवज्जो विसमो समो वा ॥ २०॥ १. °स्सापरिणामिया। ९४६. वेमा जे० ध० ॥ Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९५७ ] मणुस्साईणं परिणामा । ९४९. गतिपरिणामे णं भंते! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - फुसमाणगतिपरिणामे य अफुसमाणगतिपरिणामे य, अहवा दीगइपरिणामे य हस्सगइपरिणामे य । ९५०. संठाणपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा - परिमंडलसंठाणपरिणामे जाव आययसंठाणपरिणामे । ९५१. भेयपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा–खंडाभेदपरिणामे जाव उक्करियाभेदपरिणामे । ९५२. वण्णपरिणामे णं भंते! कितिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-कालवण्णपरिणामे जाव सुक्किलवण्णपरिणामे । ९५३. गंधपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे १० - पण्णत्ते । तं जहा - सुब्भिगंधपरिणामे य दुब्भिगंधपरिणामे य । ९५४. रसपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते। तं जहा-तित्तरसपरिणामे जाव महुररसपरिणामे । ९५५. फासपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! अट्ठविहे पण्णत्ते । तं जहा-कक्खडफासपरिणामे य जाव लुक्खफासपरिणामे य । १५ ९५६. अगरुयलहुयपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! गागारे पण्णत्ते । ९५७. सद्दपरिणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - सुब्भिसद्दपरिणामे य दुब्भिसद्दपरिणामे य । से त्तं अजीवपरिणामे । 1 ॥ पण्णवणाप भगवईए तेरसमं परिणामपयं समत्तं ॥ १. उक्कारिया पु२ विना ॥ २३३ २० Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [सुत्तं ९५९. चउवीसदंडएस कसायपरूवणा ] ९५९. णेरइयाणं भंते! कति कसाया पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि कसाया पण्णत्ता । तं जहा – कोहकसाए जाव लोभकसाए । एवं जाव वेमाणियाणं । [ सुतं ९६०. कसायपरट्ठापरूवणा ] ९६०. [१] कतिपतिट्ठिए णं भंते ! कोहे पण्णत्ते ? गोयमा ! १० चउपतिट्ठिए कोहे पण्णत्ते । तं जहा - आंयपतिट्ठिए १ परपतिट्टिए २ तदुभयपतिट्ठिए ३ अप्पतिट्ठिए ४ । १५ १४. चोदसमं कसायपयं [ सुतं ९५८. कसायभेयपरूवणा ] ९५८. कति णं भंते! कसाया पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि कसाया पण्णत्ता । तं जहा – कोहकसाए १ माणकसाए २ मायाकसाए ३ लोहकसाए ४ । २० [२] एवं णेरइयादीणं जाव वेमाणियाणं दंडओ | [३] एवं माणेणं दंडओ, मायाए दंडओ, लोभेणं दंडओ । [ सुतं ९६१. कसायउप्पत्तिपरूवणा ] ९६१. [१] कतिहि णं भंते ! ठाणेहिं कोहुप्पत्ती भवति ? गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं कोहुप्पत्ती भवति । तं जहा - खेत्तं पडुच १ वत्युं पहुच २ सरीरं पडुच ३ उवहिं पच ४ । [२] एवं णेरइयादीणं जाव वेमाणियाणं । [३] एवं माणेण वि मायाए वि लोभेण वि । एवं एते वि चत्तारि दंडगा । [ सुत्ताई ९६२ - ९६३. कसायपभेयपरूवणा ] ९६२. [१] कतिविहे णं भंते ! कोहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउव्विहे कोहे पण्णत्ते । तं जहा- अणताणुबंधी कोहे १ अप्पच्चक्खाण कोहे २ पचक्खाणावर कोहे ३ संजल कोहे ४ । १. भातिपति पु२ ॥ Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९६८] कसायमेय-पयाइया परूवणा । [२] एवं रइयाणं जाव वेमाणियाणं । [३] एवं माणेणं मायाए लोभेणं । एए वि चत्तारि दंडया | ९६३ . [१] कतिविहे णं भंते ! कोहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउव्विहे कोहे पण्णत्ते । तं जहा - आभोगणिव्वत्तिए अणाभोगणिव्यत्तिए उवसंते अणुवसंते । [२] एवं रइयाणं जाव वेमाणियाणं । [३] एवं माणेण वि मायाए वि लोभेण वि चत्तारि दंडया । [ सुत्ताई ९६४ - ९७१. कसाएहिं कम्मचयोवचयादिपरूवणा ] ९६४. [१] जीवा णं भंते ! कतिहि ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिर्णिसु ? गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिणिंसु । तं जहा -कोहेणं १ माणेणं २ मायाए ३ लोभेणं ४ । [२] एवं रइयाणं जाव वेमाणियाणं । ९६५. [१] जीवा णं भंते! कतिहि ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिणंति ? गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं । तं जहा- कोहेणं १ माणेणं २ मायाए ३ लोभेणं ४ । [२] एवं रइया जाव वेमाणिया । ९६६. [१] जीवा णं भंते । कइहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिणिस्संति ? गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ चिणिस्संति । तं जहाकोहेणं १ माणेणं २ मायाए ३ लोभेणं ४ । २३५ १० [२] एवं रइया जाव वेमाणिया । ९६७. [१] जीवा णं भंते! कइहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ २० उवचिणिंसु ? गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ उवचिणिंसु । तं जहा – कोहेणं १ माणेणं २ मायाए ३ लोभेणं ४ । [२] एवं रइया जाव वेमाणिया । ९६८. [१] जीवा णं भंते ! पुच्छा । गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं उवचिणंति कोहेणं १ जाव लोभेणं ४ । [२] एवं रतिया जाव वेमाणिया । १. ९६६ सूत्रस्थाने पुर प्रतौ एवं चिणिस्संति । इत्येव पाठः ॥ १५ २५ Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३६ पण्णवणासुत्ते चोइसमं कसायपयं । [सु. ९६९९६९. एवं उवचिणिस्संति। ९७०. जीवा णं भंते ! कइहिं ठाणेहिं अट्ठ कम्मपगडीओ बंधिंसु ? गोयमा ! चउहिं ठाणेहिं । तं जहा-कोहेणं १ जाव लोभेणं ४। ९७१. एवं णेरइया जाव वेमाणिया बंधेसु बंधंति बंधिस्संति, उदीरेंसु ५ उदीरंति उदीरिस्संति, वेइंसु वेएंति वेइस्संति, निजरेंसु निजरिति णिजरिस्संति । एवं एते जीवाईया वेमाणियपज्जवसाणा अट्ठारस दंडगा जाव वेमाणिया णिज्जरिंसु णिजरंति णिजरिस्संति। आयपइट्ठिय खेत्तं पडुच्चऽणंताणुबंधि आभोगे। चिण उवचिण बंध उईर वेय तह निजरा चेव ॥ २०१॥ ॥ पण्णवणाए भगवतीए चोदसमं कसायपयं समत्तं ॥ १. जहा-कोहेणं माणेणं मायाए लोभेणं पु२ ॥ २. वेदइस्संति म० प्र० ॥ Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५. पनरसमं इंदियपयं ___ पढमो उद्देसो [सुत्तं ९७२. पढमुद्देसस्स अत्थाहिगारा] ९७२. संठाणं १ बाहलं २ पोहत्तं ३ कतिपएस ४ ओगाढे ५। अप्पाबहु ६ पुट्ठ ७ पविट्ठ ८ विसय ९ अणगार १० आहारे ११ ५ ॥२०२॥ अद्दाय १२ असी १३ य मंणी १४ उडुपाणे १५ तेल्ल १६ फाणिय १७ वसा १८ य । कंबल १९ थूणा २० थिग्गल २१ दीवोदहि २२ लोगऽलोगे २३-२४ य ॥ २०३॥ १८ १ मणी दुद्ध पाणे तेल्ल म०प्र० पु१ पु२ पु३ मु० । प्रत्यन्तरेषु दृश्यमानोऽयं पाठभेदो लिपिविकारजनितः सम्भाव्यते, छन्दोभङ्गोऽप्यत्र सजायते। प्राचीनासु सूत्रप्रतिषु प्राचीनासु सर्वास्वपि हरिभद्रवृत्तिप्रतिषु च गाथापाठे उडुपाणे इत्येव पाठ उपलभ्यते। मलयगिरिवृत्तौ यद्यपि मुद्रितादर्शे (पत्र २९३-१) “ ततो मणिविषयं ततो दुग्धोपलक्षितं ततः पानकविषयं ततस्तैलविषय" इति वृत्तिपाठो मुद्रितो दृश्यते. किश्चास्मदवलोकितेषु सर्वेष्वपि तालपत्रीयादिवृत्त्यादर्शेषु "ततो मणिविषयं ततस्तैलविषयं" इत्येव पाठो वर्तत इत्यतोऽत्र प्राचीनकालादेव उडुपाणे इत्यर्थाधिकारव्याख्यासूचको दुद्ध पाणे इत्यर्थाधिकारव्याख्यासूचको वा ग्रन्थो गलितोऽस्ति । किञ्चात्र उडुपाणे इति पाठो योग्यः ? दुद्ध पागे इति वा पाठो योग्यः ? इति विचार्यते-तत्र तावद् मलयगिरिवृत्तौ मुद्रितः “ततो दुग्धोपलक्षितं ततः पानकविषय” इति पाठस्तु केनापि विदुषा स्थानपूर्त्यर्थं प्रक्षिप्तोऽयोग्य एव, श्रीमद्भिर्मलयगिरिसूरिपादैः स्वयमेवाग्रे (पत्र ३०५-२) "एवमसि-मण्यादिविषयाण्यपि षद् सूत्राणि भावनीयानि” इति निर्देशनात् , मुद्रितवृत्तिपाठप्रामाण्यस्वीकरणे असि १ मणि २ दुग्ध ३ पान ४ तैल ५ फाणित ६ वसा ७ इत्येवं सप्तसूत्रसंख्याभावाच । अत एव येन केनापि गीतार्थेन प्रक्षिप्तोऽयं पाठो भवतु तथाप्यप्रमाणभूतोऽयं वृत्तिगतो मुद्रितः पाठ इत्यस्माभिः पूर्वापरं ग्रन्थसन्दर्भमनुसन्धायात्र उडुपाणे इत्येव पाठ आइतोऽस्ति । मलयगिरिवृत्तौ चेद् गलितपाठानुसन्धानं कर्तव्यं तर्हि "ततो मणिविषयं तत उदपानविषयं] ततस्तैल विषयं” इतिरूपेणैव विधातव्यम् । यद्यप्यत्र श्रीमलयगिरिपादवृत्तिवचनादेव उडुपाणे इति पाठः प्रामाण्यकोटिमधिरूढ एव वर्तते तथापि उडुपाणपाठप्रामाण्यसविशेषनिर्णयार्थ निशीथसूत्रत्रयोदशोद्देशकगतं सूत्रकदम्बकमप्यत्र सोपयोगमिति तदत्र प्राचीनतमप्रत्यन्तराधारेणोद्भियते—“जे भिक्खू अदाए० असीए० मणिम्मि० उडुपाणे० तेल्ले० फाणिए० वसाए अप्पाणं देहति।" अत्र सूत्रकदम्बके श्रीमलयगिरिभिर्निर्दिष्टानि असि-मणि-उडुपाण-तेल्ल-फाणिय वसारूपाणि षट् सूत्राण्येव वर्तन्त इति प्रज्ञापनासूत्रस्य प्राचीनासु प्रतिषूपलभ्यमानः “अदाय असी य मणी उडुपाणे तेल्ल फाणिय वसा. या" इतिरूपः सूत्रपाठ एव वरीयानिति। अपि च Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३८ १० पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपए पढमुद्दे से [ सुतं ९७३. इंदिय भेयपरूवणा ] ९७३. कति णं भंते! इंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! पंच इंदिया पण्णत्ता । तं जहा- सोइंदिए १ चक्खिदिए २ घाणिंदिए ३ जिम्मिंदिए ४ फार्सिदिए ५ । [सुतं ९७४. १ संठाणदारं ] ९७४. [१] सोइंदिए णं भंते ! किंसंठिते पण्णत्ते ? गोयमा ! कलंबुयापुप्फसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [सु. ९७३ [२] चक्खिदिए णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! मसूरचंद संठाणसंठिए पन्नत्ते । [३] घाणिंदिए णं पुच्छा । गोयमा ! अइमुत्तगचंदसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [४] जिभिदिए णं पुच्छा । गोयमा ! खुरप्पसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [4] फार्सिदिए णं पुच्छा । गोयमा ! णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । ८८ श्रीजीवविजयगणि-श्रीधनविमलगणिभ्यां स्वस्वविरचितप्रज्ञापनासूत्र गूर्जर भाषा स्तबकान्तः दुद्धपाणे इति पाठ आहतोऽस्ति । तत्रापि श्रीजीवविजयगणिना दुद्ध पाण इति द्वारद्वयं मत्वाऽत्राधिकारे पञ्चविंशतिर्द्वाराणि विहितानि सन्ति, तदनुसारेण च व्याख्यातमस्ति तथाग्रेऽपि एवं असिं मणि दुद्धं पातेलं फाणियं वसं इति ९९९ [२] - सूत्रव्याख्याने षट्सूत्रप्रतिबन्ध एव स्वीकृतो नास्तीति न तन्मतेन सूत्राधिक्यदोष इति । श्रीधनविमलगणिभिस्तु दुद्ध पाणे इति द्वारयुगलं निर्दिश्यापि अग्रे एवं एते अभिलावेणं असिं माणें दुद्धं पाणं तेल्लं फाणियं वसं इति ९९९ [२] सूत्रस्तबके 'इम एणे आलावे छ सूत्र कहवां -- दीप्तखन्न दीप्तमणि मधु पाणी तेल सथिलगु [ल] रस र (व) सादि ' इति स्वव्याख्यानबाधको वृत्तिकृन्निर्दिष्टः षट्सूत्रोल्लेखः कथं व्यधायि? इति त एव जानन्ति । अपि च श्रीमद्भिः पुष्प भिक्षुभिः सम्पादिते सुत्तागमद्वितीयभागान्तर्मुद्रिते प्रज्ञापनासूत्रेऽत्र स्थाने (पृ. ४१२ ) " अद्दा य असी य मणी दुद्ध पाणिय तेल फाणिय तहा य । " इतिरूपः गाथापाठो मुद्रितोऽस्ति, नायं पाठः कथञ्चिदपि समुचितोऽस्ति । यद्यप्यत्र तैः श्रीमलयगिरिपादनिर्दिष्ट - " एवमसि मण्यादिविषयाण्यपि षट् सूत्राणि भावनीयानि -" इति वृत्तिपाठं प्रेक्ष्य षट्सूत्रसंख्यासमीकरणार्थ अर्थात् षट्सूत्रविधानार्थं वसा य इति पाठस्थाने तहा य इति विहितमाभाति तथापि तैर्नैतदुचितं विहितमस्ति, यतस्तैः " एवं एतेणं अभिलावेगं असिं मणि दुद्धं पाणियं तेल्लं फाणियं वसं" इति सप्तसूत्रभवनदोषभयात् सूत्रपाठगतं वसं इति पदं निष्कासितमस्ति ( दृश्यतां सुत्तागमद्वितीयभाग पृष्ठ ४१७) इत्येतावदेव तावन्नास्ति किन्तु निशीथसूत्र त्रयोदशोद्देशकान्तरपि सर्वास्वपि सूत्रप्रतिषूपलभ्यमानं वसासूत्रमपि तैर्निष्कासितमस्ति ( दृश्यतां सुत्तागमद्वितीयभाग पृष्ठ ८९६ ) । अत्र च चेत् तैरुपलब्धपाठानुसारेण दुद्धपाण इति एकपदं व्यधास्यत् तदा यथाकथञ्चिदपि समीचीनमभविष्यत् किन्तु प्रज्ञापनासूत्रगत निशीथसूत्र गतव सासूत्रपदनिष्कासनं त्वतीव बाधकमिति । · Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३ ९७९] १-६. संठाणदाराइ दारछक्कं । [सुत्तं ९७५. २ बाहल्लदारं] ९७५. [१] सोइंदिए णं भंते ! केवतियं बाहलेणं पण्णत्ते ? गोयमा ! अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं बाहलेणं पण्णत्ते । [२] एवं जाव फासिदिए। [सुत्तं ९७६. ३ पोहत्तदारं] ९७६. [१] सोइंदिए णं भंते ! केवतियं पोहत्तेणं पण्णते ? गोयमा ! अंगुलस्स असंखेजतिभागं पोहत्तेणं पण्णत्ते। [२] एवं चक्खिंदिए वि घाणिदिए वि। [३] जिभिदिए णं पुच्छा। गोयमा ! अंगुलपुहत्तं पोहत्तेणं पण्णत्ते । [४] फासिदिए णं पुच्छा। गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ते पोहत्तणं १० पण्णत्ते। [सुत्तं ९७७. ४ कतिपएसदारं] ९७७ [१] सोइंदिए णं भंते ! कतिपएसिए पण्णत्ते १ गोयमा ! अणंतपएसिए पण्णत्ते। [२] एवं जाव फासिदिए। _ [सुत्तं ९७८. ५ ओगाढदारं] ९७८. [१] सोइंदिए णं भंते ! कतिपएसोगाढे पण्णत्ते १ गोयमा ! असंखेजपएसोगाढे पण्णत्ते। [२] एवं जाव फासिदिए। _[सुत्ताई ९७९-९८२. ६ अप्पाबहुदार]. ९७९. एएसि णं भंते ! सोइंदिय-चक्खिदिय-घाणिंदिय-जिभिदियफासिंदियाणं ओगाहणट्ठयाए पएसट्टयाए ओगाहणपएसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवे चक्खिदिए ओगाहणट्ठयाए, सोइंदिए ओगाहणट्टयाए संखेज्जगुणे, घाणिदिए ओगाहणट्टयाए १५ १. भागे म० पु२ ॥ २. भागे जे० पु२ ॥ Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४० पण्णवणामुत्ते पनरसमे इंदियपए पढसुद्देसे [सु. ९८०संखेजगुणे, जिभिदिए ओगाहणट्ठयाए असंखेजगुणे, फासिदिए ओगाहणट्ठयाए संखेजगुणे; पदेसट्टयाए-सव्वत्थोवे चक्खिदिए पदेसट्टयाए, सोइंदिए पदेसट्टयाए संखेजगुणे, घाणिदिए पएसट्टयाए संखेजगुणे, जिभिदिए पएसट्टयाए असंखेजगुणे, फासिदिए पएसट्टयाए संखेजगुणे; ओगाहणपएसट्टयाए-सव्वत्थोवे चक्खिदिए _ओगाहणट्ठयाए, सोइंदिए ओगाहणट्टयाए संखेजगुणे, घाणिदिए ओगाहणट्ठयाए संखेज्जगुणे, जिभिदिए ओगाहणट्टयाए असंखेजगुणे, फासिदिए ओगाहणट्ठयाए संखेजगुणे, फासिंदियस्स ओगाहणट्ठयाएहिंतो चक्खिदिए पएसट्टयाए अणंतगुणे, सोइंदिए पएसट्टयाए संखेजगुणे, घाणिदिए पएसट्टयाए संखेजगुणे, जिभिदिए पएसट्टयाए असंखेजगुणे, फासिदिए पएसट्टयाए संखेजगुणे।। ९८० [१] सोइंदियस्स णं भंते ! केवतिया कक्खडगरुयगुणा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता कक्खडगरुयगुणा पण्णत्ता । [२] एवं जाव फासिंदियस्स। ९८१. [१] सोइंदियस्स णं भंते ! केवतिया मउयलहुयगुणा पण्णता ? गोयमा ! अणंता मउयलहुयगुणा पण्णत्ता। [२] एवं जाव फासिंदियस्स। ९८२. एतेसि णं भंते ! सोइंदिय-चक्खिदिय-घाणिंदिय-जिभिदियफासिंदियाणं कक्खडगरुयगुणाणं मउयलहुयगुणाणं कक्खडगरुयगुणमउयलहुयगुणाण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सम्वत्थोवा चक्खिदियस्स कक्खडगरुयगुणा, सोइंदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, २० घाणिदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, जिभिदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, फासेंदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा; मउयलहुयगुणाणंसव्वत्थोवा फासिंदियस्स मउयलहुयगुणा, जिभिदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, घाणिदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, सोइंदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, चक्खिदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा; कक्खडगरुयगुणाणं २५ मउयलहुयगुणाण य-सव्वत्थोवा चक्खिदियस्स कक्खडगरुयगुणा, सोइंदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, घाणिदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, जिभिदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, फासिंदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, फासिंदियस्स कक्खडगरुयगुणेहिंतो तस्स चेव मउयलहुयगुणा १. °याए अणंतगुणे जे० । °याए असंखेजगुणे म०प्र० ॥ २. °णट्टयाए पएस जे० ॥ Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९८५] चवीसदंडप संठाणाइदारछकं । अनंतगुणा, जिब्भिदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, घाणिंदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, सोइंदियस्स मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, चक्खिदियस्स मउयल हुयगुणा अणंतगुणा । [ सुताई ९८३ - ९८९. चउवीसदंडएस संठाणाइदारछकं ] ९८३ . [१] णेरइयाणं भंते! कइ इंदिया पण्णत्ता ? पंचेंदिया पण्णत्ता । तं जहा- सोइंदिए जाव फार्सिदिए । [२] णेरइयाणं भंते! सोइंदिए किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! कलंबुयांसं ठाणसंठिए पण्णत्ते । एवं जहेव ओहियाणं वत्तव्वया भणिया (सु. ९७४ तः ९८२) तहेव णेरइयाणं पि जाव अप्पाबहुयाणि दोणि वि । णवरं णेरइयाणं भंते ! फार्सिदिए किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - भवधारणिज् य उत्तरखेउव्विए य, तत्थ णं जे से भवधारणिजे से णं हुंडठाणसंठिए पण्णत्ते, तत्थ णं जे से उत्तरखेउत्रिए से वि तहेव । सेसं तं चैव । १० ૨૪ń ९८४. असुरकुमाराणं भंते ! कति इंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! पंचेंदिया पण्णत्ता । एवं जहा ओहियाणं (सु. ९७३ तः ९८२) जाव अप्पाबहुयाणि १५ दोणि वि । णवरं फासेंदिए दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - भवधारणिज् य उत्तरवे उत्रिए य । तत्थ णं जे से भवधारणिज्जे से णं समचउरंससंठाणसंठिए पण्णत्ते, तत्थ णं जे से उत्तरखेउच्चिए से णं णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । सेसं तं चेव । एवं जव थणियकुमाराणं । गोयमा ! ५ २० ९८५. [१] पुढविकाइयाणं भंते ! कति इंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! एगे फार्सिदिए पत्ते । [२] पुढविकाइयाणं भंते! फार्सिदिए किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! मसूरचंदैसंठिए पण्णत्ते। [३] पुढविकाइयाणं भंते! फार्सिदिए केवतियं बाहल्लेणं पण्णत्ते ? गोयमा ! अंगुलस्स असंखेज्जइभागं बाहलेणं पण्णत्ते । २५ [४] पुढविकाइयाणं भंते! फार्सिदिए केवतियं पोहत्तेणं पण्णत्ते ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ते पोहत्तेणं पण्णत्ते । १. यासंठाण घ० ॥ २. किंसंठाणसंठिए म० प्र० पु२ ॥ ३. 'चंदसंठाणसंठिए म०प्र० पु२ ॥ १६ Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४२ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपए पढमुद्देसे [सु. ९८६[५] पुढविकाइयाणं भंते ! फासिदिए कतिपएसिए पण्णत्ते १ गोयमा ! अणंतपएसिए पण्णत्ते। [६] पुढविकाइयाणं भंते ! फासिंदिए कतिपएसोगाढे पण्णत्ते ? गोयमा ! असंखजपएसोगाढे पण्णत्ते। [७] एतेसि णं भंते ! पुढविकाइयाणं फासिंदियस्स ओगाहण-पएसट्ठयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवे पुढविकाइयाणं फासिदिए ओगाहणट्टयाए, से चेव पएसट्टयाए अणंतगुणे। [८] पुढविकाइयाणं भंते ! फासिंदियस्स केवतिया कक्खडगरुयगुणा १० पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता। एवं मउयलहुयगुणा वि।। [९] एतेसि णं भंते ! पुढविकाइयाणं फासेंदियस्स कक्खडगरुयगुणमउयलहुयगुणाणं कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पुढविकाइयाणं फासेंदियस्स कक्खडगरुयगुणा, तस्स चेव मउयलहुयगुणा अणंतगुणा । ९८६. एवं आउक्काइयाण वि जाव वणप्फइकाइयाणं। णवरं संठाणे इमो विसेसो दैव्यो-आउक्काइयाणं थिबुगबिंदुसंठाणसंठिएँ पण्णत्ते, तेउक्काइयाणं सूयीकलावसंठाणसंठिए पण्णत्ते, वाउक्काइयाणं पडागासंठाणसंठिए पण्णत्ते, वणप्फइकाइयाणं णाणासंठाणसंठिएं पण्णत्ते।। ९८७. [१] बेइंदियाणं भंते ! कति इंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! दो २० इंदिया पण्णत्ता। तं जहा-जिभिदिए य फासिदिए य। दोण्हं पि इंदियाणं संठाणं बाहलं पोहत्तं पदेसा ओगाहणा य जहा ओहियाणं भणिया (सु. ९७४९७८) तहा भाणियव्वा । णवरं फासेंदिए हुंडसंठाणसंठिए पण्णत्ते ति इमो विसेसो। [२] एतेसि णं भंते ! बेइंदियाणं जिभिदिय-फासेंदियाणं ओगाहणट्ठयाए पएसट्टयाए ओगाहणपएसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवे बेइंदियाणं जिभिदिए ओगाहणट्टयाए, फासेंदिए ओगाहणट्ठयाए संखेजगुणे; पएसट्टयाए-सव्वत्थोवे बेइंदियाणं जिभिदिए पएसट्ठयाए, फासेंदिए १. हणट्टयाए पएसट्टयाए ओगाहणपएसट्टयाए कतरे मुद्रिते ॥ २. गुणाणं मउयलहुयगुणाण कतरे मुद्रिते। ३. वत्तव्यो प्र०॥ ४-५. °ए संठाणेणं पण्णत्ते ध० ॥ ६. °ण?पएस जे० ध०॥ Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९९०] ७. पुटदारं। २४३ पएसट्टयाए संखेजगुणे; ओगाहणपएसट्टयाए-सव्वत्थोवे बेइंदियस्स जिभिदिए ओगाहणट्ठयाए, फासिंदिए ओगाहणट्ठयाए संखेजगुणे, फासेंदियस्स ओगाहणट्ठयाएहितो जिभिदिए पएसट्टयाए अणंतगुणे, फासिदिए पएसट्ठयाए संखेजगुणे । [३] बेइंदियाणं भंते ! जिभिदियस्स केवइया कक्खडगरुयगुणा पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंता। एवं फासेंदियस्स वि। एवं मउयलहुयगुणा वि। ५ [४] एतेसि णं भंते ! बेइंदियाणं जिभिंदिय-फासेंदियाणं कक्खडगरुयगुणाणं मउयलहुयगुणाणं कक्खडगरुयगुण-मउयलहुयगुणाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा बेइंदियाणं जिभिदियस्स कक्खडगरुयगुणा, फासेंदियस्स कक्खडगरुयगुणा अणंतगुणा, फासेंदियस्स कक्खडगरुयगुणेहिंतो तस्स चेव मउयलहुयगुणा अणंतगुणा, जिभिदियस्स १० मउयलहुयगुणा अणंतगुणा। [५] एवं जाव चउरिंदिय ति। णवरं इंदियपरिवुड्डी कायव्वा । तेइंदियाणं घाणेदिए थोवे, चउरिंदियाणं चक्खिदिए थोवे । सेसं तं चैव । ९८८. पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं मणूसाण य जहा णेरइयाणं (सु. ९८३)। णवरं फासिदिए छव्विहसंठाणसंठिए पण्णत्ते । तं जहा-समचउरंसे १ १५ णग्गोहपरिमंडले २ साती ३ खुजे ४ वामणे ५ हुंडे ६। ९८९. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाणं जहा असुरकुमाराणं (सु. ९८४)। [सुत्तं ९९०. ७ पुट्ठदारं] ९९०. [१] पुट्ठाइं भंते ! सद्दाइं सुणेइ ? अपुट्ठाई सद्दाइं सुणेइ ? २० गोयमा ! पुट्ठाइं सद्दाई सुणेइ, नो अपुट्ठाई सद्दाइं सुणेइ। . [२] पुट्ठाई भंते ! रूवाई पासति ? अपुट्ठाई रूवाइं पासइ ? गोयमा ! णो पुट्ठाई रूवाइं पासइ, अपुट्ठाई रूवाइं पासति । [३] पुट्ठाई भते ! गंधाइं अग्घाति ? अपुट्ठाई गंधाई अग्घाति ? गोयमा ! पुट्ठाई गंधाइं अग्धाइ, णो अपुट्ठाइं गंधाइं अग्घाति । [४] एवं रसाणवि फासाणवि । णवरं रसाइं अस्साएइ फासाइं पडिसंवेदेति त्ति अभिलावो कायव्यो । । १. रसाणि + अवि = रसाणवि, फासाणि + अवि = फासाणवि ॥ Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४४ १० १५ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपए पढमुद्दे से [ सुतं ९९१ ८ पविट्ठदारं ] ९९१. [१] पविट्ठाई भंते! सद्दाई सुणेइ ? अपविट्ठाई सद्दाई सुणेइ ? गोयमा ! पविट्ठाई सद्दाई सुणेति णो अपविट्ठाई सद्दाई सुणेति । [२] एवं जहा पुट्ठाणि तहा पविट्ठाणि वि । . [ सुत्तं ९९२. ९ विसयदारं ] ९९२. [१] सोइंदियस्स णं भंते! केवतिए विसए पण्णत्ते ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभगाओ, उक्कोसेणं बारसहिं जोयणेहिंतो अच्छिण्णे पोग्गले पुढे पविट्ठाई सद्दाई सुणेति । [ सु. ९९१ - [२] चक्खिदियस्स णं भंते! केवतिए विसए पण्णत्ते ? गोयमा ! जहणणेणं अंगुलस्स संखेज्जतिभाँगाओ, उक्कोसेणं सातिरेगाओ जोयणसयसहस्साओ अच्छिष्णे पोग्गले अपुट्ठे अपविट्ठाई रुवाई पासति । [३] घार्णिदियस्स पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभौगातो, उक्कोसेणं णवहिं जोयणेहिंतो अच्छिण्णे पोग्गले पुट्ठे पविट्ठाई गंधाई अग्घाति । [४] एवं जिब्भिंदियस्स वि फासिंदियस्स वि । [ सुत्ताई ९९३ - ९९४. १० अणगारदारं ] ९९३. अणगारस्स णं भंते ! भाविअप्पणो मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स जे चरिमा णिज्जरापोग्गला सुहुमा णं ते पोग्गला पण्णत्ता समणाउसो ! ? सव्वलोगं पियणं ते ओगाहित्ता णं चिट्ठति ? हंता गोयमा ! अणगारस्स णं भाविअप्पणो मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स जे चरिमा णिज्जरापोग्गला सुहुमा णं २० ते पोग्गला पण्णत्ता समणाउसो ! सव्वलोगं पि य णं ते ओगाहित्ता णं चिट्ठेति । ९९४. छउमत्थे णं भंते ! मणूसे तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं किं आणतं वा णाणत्तं वा ओमत्तं वा तुच्छत्तं वा गरुयत्तं वा लहुयत्तं वा जाणइ पासइ ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । से केणणं भंते! एवं वुच्चति छउमत्थे णं मणूसे तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं णो किंचि आणत्तं वा णाणत्तं वा ओमत्तं वा तुच्छत्तं वा गरुयत्तं २५ वा लहुयत्तं वा जाणति पासति ? गोयमा ! देवे वि य णं अत्थेगइए जे णं सिं १, ३- ४. भागो, उ° ध० म० प्र० पु२ ॥ २. असंखेजति ध० म० प्र०, असाधुरयं पाठः ॥ ५. लाणं किंचि आणत्तं म० ॥ Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९९८] ८-११. पविठ्ठदाराइ दारचउकं। २४५ णिजरापोग्गलाणं णो किंचि आणतं वा णाणत्तं वा ओमत्तं वा तुच्छत्तं वा गरुयत्तं वा लहयत्तं वा जाणति पासति, सेतेणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चति छउमत्थे णं मणूसे तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं णो किंचि आणतं वा णाणत्तं वा ओमत्तं वा तुच्छत्तं वा गरुयत्तं वा लहुयत्तं वा जाणइ पासति, सुहुमा णं ते पोग्गला पण्णत्ता समणाउसो !, सबलोगं पि य णं ते ओगाहित्तो चिट्ठति। _ [सुत्ताई ९९५-९९८. चउवीसदंडएसु ११ आहारदारं] ९९५. [१] णेरइया णं भंते ! ते णिज्जरापोग्गले किं जाणंति पासंति आहारेंति ? उदाह ण याणंति ण पासंति ण आहारेंति ? गोयमा ! णेरइया णं ते णिजरापोग्गले ण जाणंति ण पासंति, आहारेंति । [२] एवं जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणियाँ । ९९६. मणूसा णं भंते ! ते णिजरापोग्गले किं जाणंति पासंति आहारेंति ? उदाहु ण जाणंति ण पासंति ण आहारेंति ? गोयमा ! अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया ण जाणंति ण पासंति आहारेंति । से केण?णं भंते! एवं वुच्चति अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति ? अत्थेगइया ण याणंति ण पासंति आहारेंति ? गोयमा ! मणूसा दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-सण्णिभूया य असण्णिभूया १५ य । तत्थ णं जे ते असण्णिभूया ते णं ण जाणंति ण पासंति आहारेंति। तत्थ णं जे ते सण्णिभूया ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-उवउत्ता य अणुवउत्ता य। तत्थ णं जे ते अणुवउत्ता ते णं ण याणंति ण पासंति आहारेंति, तत्थ णं जे ते उवउत्ता ते णं जाणेति पासेंति आहारेंति, से एएणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चतिअत्थेगइया ण याणंति ण पासंति आहारेंति अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति। २० ९९७. वाणमंतर-जोइसिया जहा णेरइया (सु. ९९५ [१])। ९९८. वेमाणिया णं भंते ! ते णिज्जरापोग्गले किं जाणंति पासंति आहारेंति ? गोयमा ! जहा मणूसा (सु. ९९६)। णवरं वेमाणिया दुविहा [ग्रन्थानम् ४५००] पण्णत्ता। तं जहा-माइमिच्छद्दिट्ठिउववण्णगा य अमाइसम्मदिट्ठिउववण्णगा य। तत्थ णं जे ते माइमिच्छद्दिट्ठिउववन्नगा ते णं न याणंति २५ न पासंति आहारिति । तत्थ णं जे ते अमाइसम्मद्दिट्ठिउववन्नगा ते दुविहा पन्नत्ता, १. पासति, एवं सुहुमा म० प्र० पु२ ॥ २. °त्ता णं चिटुंति म० जे० पु२ ॥ ३. जोणिया णं । म० पु२ मु०॥ ४. सेएणटेणं जे० ध० म०॥ ५. गतिया याणंति पासंति माहारेंति अत्थेगतिया न जाणंति न पासंति आहारंति पु२॥ ६. मंतरा म० प्र०॥ Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४६ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपए पढमुद्देसे [सु. ९९९ - तं जहा-अणंतरोववन्नगा य परंपरोववन्नगा य । तत्थ णं जे ते अणंतरोववण्णगा ते णं ण याणंति ण पासंति आहारेति। तत्थ णं जे ते परंपरोववण्णगा ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-पजत्तगा य अपज्जत्तगा य। तत्थ णं जे ते अपज्जत्तगा ते णं ण याणंति ण पासंति आहारेति। तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-उवउत्ता य अणुवउत्ता य। तत्थ णं जे ते अणुवउत्ता ते णं ण याणति ण पासंति आहारेंति, तत्थ णं जे ते उवउत्ता ते णं जाणंति पासंति आहारेति । सेएणडेणं गोयमा ! एवं वुच्चति-अत्थेगइया ण जाणंति जाव अत्थेगइया०आहारेति। [सुत्तं ९९९. १२-१८ अद्दायाइदारसत्तगं] ९९९. [१] अदाए णं भंते ! पेहमाणे मणूसे किं अदायं १० पेहति ? अत्ताणं पेहेति ? पलिभागं पेहेति ? गोयमा ! नो अंदायं पेहेति णो १. से एतेण पु२ ॥ २. अत्रास्माभिः गोयमा! नो अदायं पेहेति इति सूत्रपाठः सर्वास्वपि प्राचीनार्वाचीनासु सूत्रप्रतिषु उपलभ्यत इति स एव मूले आइतोऽस्ति। किञ्च-श्रीमलयगिरिपादैः स्ववृत्तौ गोयमा ! अदायं पेहति इति नोपदविरहित एव पाठो व्याख्यातोऽस्ति, ततश्च तथाव्याख्यादर्शनात् सम्भाव्यते तत्पार्श्ववर्तिनीषु प्रतिषु एताहगेव पाठो भावी, अत एव तद्व्याख्यानवशवर्तिभिः श्रीसागरानन्दसूरिपादैः स्वसम्पादने गोयमा! अहायं पेहति इत्येवंरूपः नोपदविरहित एव सूत्रपाठः स्वीकृतोऽस्ति, तदनुकारिणा श्रीपुष्पभिक्षुमुनिवरेणापि नोपदविरहित एव पाठ आदतोऽस्ति। किञ्च प्राचीनार्वाचीनासु प्रज्ञापनासूत्रप्रतिषु धनपतबाबूमुद्रितावृत्तौ अभिधानराजेन्द्रे एतत्पाठोद्धृतौ च गोयमा ! नो अद्दायं पेहति इत्येवं नोपदसहित एव पाठो दृश्यते। श्रीमद्भिर्मलयगिरिचरणैस्तावदेवं व्याख्यातमस्ति-“भगवानाह-आदर्श तावत् प्रेक्षत एव, तस्य स्फुटरूपस्य यथावस्थिततया तेनोपलम्भात्' (पत्र ३०५-१) इति । यद्यप्यत्र श्रीमलयगिरिभिरुपलब्धपाठानुसारेण नोपदविरहितसूत्रव्याख्यानं विहितमस्ति तथापि यदा प्राचीनासु प्राचीनतरासु सूत्रप्रतिषु नोपदविरहितः सूत्रपाठ एव न दृश्यते तदा एतद् विचाराई भवति, यत्-यः आदर्श-आदर्शमध्ये पश्यति तस्य आदर्शदर्शनक्रियया सह सम्बन्ध एव तावन्नास्ति, यत आदर्शदर्शनक्रिया किल दर्शकस्य आदर्शग्रहणे आदर्शान्तदर्शनात् प्रागेव जाताऽस्ति, तत आदर्शान्तदर्शनकाले आदर्शदर्शनक्रिया नौचितीमचतीति विचार्यमाणे गोयमा! नो अद्दार्य पेहति इत्युपलभ्यमान एव सूत्रपाठः साधीयस्तर इत्यस्माकमाभाति । अपि च प्रज्ञापनासूत्रगूर्जरभाषास्तबककर्तभ्यां श्रीजीवविजयगणि-श्रीधनविमलगणिभ्यामपि गोयमा ! नो अद्दाय पेहति इति पाठानुसारेणैव व्याख्यातमस्ति, तत्रापि श्रीजीवविजयगणिना त्वतिस्पष्टतयाऽर्थव्याख्यानं विहितमस्ति । तथाहि-“हे गौतम ! आरीसा प्रतें न देषे, जे भणी जेहबुं मांहें रूप देथे तेहवें रूपें आरीसो नथी ते माटें। पोतार्नु सरीर पण न देणे, जे भणी पोतानुं सरीर पोता पासें छे ते आरीसा मांहें किंहाथी हुई ? ते माटें । प्रतिभाग ते पोताना शरीरनुं प्रतिबिंब दे छ ।” श्रीधनविमलगणिविरचितस्तबकार्थस्त्वित्थम्-"गो० ! आरीसानइ नथी देषतो। सरीरने नथी देषतो। पलिभागं देहति पश्यति एतले प्रतिबिंब देषे छे”। यद्यप्यत्र नोशब्दपाठास्तित्व-नास्तित्वनिर्णयेऽनेकानि प्रमाणान्युद्धृतानि सन्ति तथाप्यत्रार्थे बहुश्रुतनिर्णय एव प्रमाणमिति ॥ ३. अद्दाति पे° ध० । अदाइंपे° पु३॥ Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १००३] अत्ताणं पेहेति, पलिभागं पेहेति । १२ - २२. आदायदाराइ एक्कारस दाराई । [२] एवं एतेणं अभिलावेणं असिं मर्णि उडुपाणं तेल्लं फाणियं वसं । [ सुत्तं १००० १९ कंबलदारं ] १०००. कंबलसांडए णं भंते! आवेढियपरिवेढिए समाणे जावतियं वासंतरं फुसित्ताणं चिट्ठति विरल्लिए वि य णं समाणे तावतियं चेव ओवासंतरं ५ फुसित्ताणं चिट्ठति ? हंता ! गोयमा ! कंबलसाडए णं आवेढियपरिवेढिए समा जावतियं तं चैव । २४७ [ सुतं १००१. २० धूणादारं ] १००१. थूणा णं भंते! उड्डुं ऊसिया समाणी जावतियं खेतं ओगाहित्ता णं चिति तिरियं पि य णं आयया समाणी तावतियं चेव खेत्तं १० ओगाहित्ता णं चिट्ठति ? हंता गोयमा ! थूणा णं उड्डुं ऊसिया तं चैव जाव चिट्ठति । [ सुत्तं १००२. २१ थिग्गलदारं ] १००२. आगासथिग्गले णं भंते! किणा फुडे ? कहिं वा काहिं फुडे ? किं धम्मत्थिकाएणं फुडे ? किं धम्मत्थिकायस्स देसेणं फुडे ? धम्मत्थि - १५ कायस्स पदेसेहिं फुडे ? एवं अधम्मत्थिकारणं आगासत्थिकाएणं ? एएणं भेदेणं जाव किं पुढविकाइएणं फुडे जाव तसकाएणं फुडे १ अद्धासमएणं फुडे ? गोयमा ! धम्मत्थिकाणं फुडे, णो धम्मत्थिकायस्स देसेणं फुडे, धम्मत्थिकायस्स पदेसे हिं फुडे । एवं अधम्मत्थिकारण वि । जो आगासत्थिकाएणं फुडे, आगासत्थिकायस्स देसेणं फुडे, आगासत्थिकायस्स पदेसेहिं फुडे जाव वणफइकाइ फुडे । तसकाएणं सिय फुडे, सिय णो फुडे । अद्धासमएणं देसे फुडे, देसे णो फुडे । [ सुत्तं १००३. २२ दीवोदहिदारं ] २० १००३. [१] जंबुद्दीवे णं भंते! दीवे किण्णा फुडे ? कतिहिं वा काहिं १. मणिं दुद्धं पाणं तेलं म० प्र० पु१ पु२ पु३ मु० । म० प्रतौ दुद्धं पाणं पाठोपरि “उडुपाणिं इति पाठः" इति टिप्पणी लिखिता वर्तते । एतत्पाठनिर्णयविषये २३७ पृष्ठस्य टिप्पणी द्रष्टव्या ॥ २- ३. साडे णं पु२ विना ॥ Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર૪૮ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपए पढमुद्देसो। [सु. १००४ फुडे ? किं धम्मत्थिकाएणं जाव आगासत्थिकारणं फुडे १ गोयमा ! णो धम्मत्थिकारणं फुडे धम्मत्थिकायस्स देसेणं फुडे धम्मत्थिकायस्स पएसेहिं फुडे, एवं अधम्मत्थिकायस्स वि आगासत्थिकायस्स वि, पुढविकाइएणं फुडे जाव वणप्फइकाइएणं फुडे, तसकाएणं सिय फुडे सिय णो फुडे, अद्धासमएणं फुडे । [२] एवं लवणसमुद्दे धायइसंडे दीवे कालोए समुद्दे अभितरपुक्खरद्धे । बाहिरपुक्खरद्धे एवं चेव, णवरं अद्धासमएणं णो फुडे । एवं जाव सयंभुरमणे समुद्दे । एसा परिवाडी इमाहिं गाहाहिं अणुगंतव्वा । तं जहा जंबुद्दीवे लवणे धायइ कालोय पुक्खरे वरुणे। खीर घत खोत नंदि य अरुणवरे कुंडले रुयए ॥ २०४॥ आभरण-वत्थ-गंधे उप्पल-तिलए ये पुढवि-णिहि-रयणे । वासहर-दह-नदीओ विजया वक्खार-कप्पिंदा ॥ २०५॥ कुरु-मंदर-आवासा कूडा णक्खत्त-चंद-सूरा य । देवे णागे जक्खे भूए य सयंभुरमणे य ॥२०६॥ एवं जहा बाहिरपुक्खरद्धे भणितं तहा जाव सयंभुरमणे समुद्दे जाव अद्धासमएणं १५ णो फुडे। [सुत्तं १००४. २३ लोगदारं] १००४. लोगे णं भंते ! किणा फुडे १ कतिहिं वा काएहिं ? जहा आगासथिग्गले (सु. १००२)। [सुत्तं १००५. २४ अलोगदारं] १००५. अलोए णं भंते ! किणा फुडे ? कतिहिं वा काएहिं पुच्छा। गोयमा ! णो धम्मत्थिकारणं फुडे जाव णो आगासत्थिकाएणं फुडे, आगासत्थिकायस्स देसेणं फुडे आगासत्थिकायस्स पदेसेहिं फुडे, णो पुढविक्काइएणं फुड़े जाव णो अद्धासमएणं फुडे, एगे अजीवदव्बदेसे अगुरुलहुए अणंतेहिं अगुरुलहुयगुणेहिं संजुत्ते सव्वायासे अणंतभागूणे। ॥ इंदियपयस्स पढमो उद्देसो समत्तो॥ १. आभरण-वत्थ-गंधुप्पल-तिलए पउम-पुढवि-णिहि-यणे। इतिरूपः पाठो मलयगिरिटीकासम्मतः ॥ २. य पउम-णिहि जे० म० पुर॥३. मंदिर जे० प्र०॥ ४. उद्देसगो म० प्र०॥ Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४९ १०१०]] १-३. इंदिओवचयदाराइ दारतिगं। बीओ उद्देसो [सुत्तं १००६. बीउद्देसस्स अत्थाहिगारा] १००६. इंदियउवचय १ णिव्वत्तणा य २ समया भवे असंखेना ३।। लद्धी ४ उवओगद्धा ५ अप्पाबहुए विसेसहिया ६॥२०७॥ ओगाहणा ७ अवाए ८ ईहा ९ तह वंजणोग्गहे चेव १०। ५ दबिंदिय ११ भाविंदिय १२ तीया बद्धा पुरेक्खडिया॥२०८॥ [सुत्ताई १००७-८. १ इंदिओवचयदारं] १००७. कतिविहे णं भंते ! इंदिओवचए पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे इंदिओवचए पण्णत्ते । तं जहा-सोइंदिओवचए चक्खिदिओवचए घाणिदिओवचए जिभिदिओवचए फासिंदिओवचए । १००८. [१] गेरइयाणं भंते ! कतिविहे इंदिओवचए पण्णते ? गोयमा ! पंचविहे इंदिओवचए पण्णत्ते। तं जहा–सोइंदिओवचए जाव फासिंदिओवचए। . [२] एवं जाव वेमाणियाणं । जस्स जइ इंदिया तस्स तइविहो चेव इंदिओवचयो भाणियव्यो । १॥ [सुत्तं १००९. २ इंदियनिव्वत्तणादारं] १००९. [१] कतिविहा णं भंते ! इंदियनिव्वत्तणा पण्णत्ता ? गोयमा ! पंचविहा इंदियनिव्वत्तणा पण्णत्ता। तं जहा–सोइंदियनिव्वत्तणा जाव फासिंदियनिव्वत्तणा। [२] एवं नेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । नवरं जस्स जतिंदिया अस्थि । २॥ २० [सुत्तं १०१०. ३ इंदियनिव्वत्तणासमयदार] १०१०. [१] सोइंदियणिव्वत्तणा णं भंते ! कतिसमइया पन्नत्ता ? गोयमा ! असंखिजसमइया अंतोमुहुत्तिया पन्नत्ता। एवं जाव फासिंदियनिव्वत्तणा । [२] एवं नेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । ३॥ १. अस्थि तस्स तावइया भाणियव्वा अंतोमुहुत्तिया। २ ॥ प्र०॥ Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपर बीउ से [सुतं १०११. ४ इंदियलद्धिदारं ] १०११. [१] कतिविहा णं भंते! इंदियलद्धी पण्णत्ता ? गोयमा ! पंचविहा इंदियलद्धी पण्णत्ता । तं जहा- सोइंदियलद्धी जाव फासिंदियलद्धी । [२] एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । नवरं जस्स जति इंदिया अस्थि ५ तस्स तावतिया लद्धी भाणियन्त्रा । ४ ॥ २५० १० [ सु. १०११ - [सुतं १०१२. ५ इंदिय उवओगद्धादारं ] १०१२. [१] कतिविहा णं भंते! इंदियउवओगद्धा पण्णत्ता ? गोयमा ! पंचविहा इंदियउवओगद्धा पण्णत्ता । तं जहा- सोइंदियउवओगद्धा जाव फासिंदियउवओगद्धा । [२] एवं रइयाणं जाव वेमाणियाणं । णवरं जस्स जति इंदिया अत्थि ॥ ५ ॥ [ सुतं १०१३. ६ इंदियउवओगप्पात्रहुयदारं ] १०१३. एतेसि णं भंते! सोइंदिय - चक्खिदिय - घाणिंदिय-जिब्भिदियफासिंदियाणं जहण्णियाए उवओगद्धाए उक्कोसियाए उवओगद्धाए जहण्णुक्कोसियाए १५ उवओगद्धाए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा चक्खिदियस्स जहण्णिया उवओगद्धा, सोइंदियस्स जहण्णिया उवओगद्धा विसेसाहिया, घाणंदियस्स जहण्णिया उवओगद्धा विसेसाहिया, जिब्भिदियस्स जहण्णिया उवओगद्ध विसेसाहिया, फासेंदियस्स जहण्णिया उवओगद्धा विसेसाहिया । उक्कोसियाए उवओगद्धाए सव्वत्थोवा चक्खिदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा, सोइंदियस्स २० उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, घाणिंदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, जिब्भिदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, फासेंदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया । जहण्णुक्कोसियाए उवओगद्धाए सव्वत्थोवा चक्खिदियस्स जहणिया उवओगद्धा, सोइंदियस्स जहण्णिया उवओगद्धा विसेसाहिया, घाणिंदियस्स जहणिया उवओगद्धा विसेसाहिया, जिब्भिंदियस्स २५ जहण्णिया उवओगद्धा विसेसाहिया, फासेंदियस्स जहण्णिया उवओगद्धा विसेसाहिया, फासेंदियस्स जहण्णियाहिंतो उवओगद्धाहिंतो चक्खिदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, सोइंदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५१ १०१९] ४-१०. इंदियलद्धिदाराइ दारसत्तगं। घाणिदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, जिभिदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया, फासेंदियस्स उक्कोसिया उवओगद्धा विसेसाहिया । ६॥ [सुत्तं १०१४. ७ इंदियओगाहणादारं] १०१४. [१] कतिविहा णं भंते ! इंदियओगाहणा पण्णता ? गोयमा ! पंचविहा इंदियओगाहणा पण्णत्ता। तं जहा-सोइंदियओगाहणा जाव ५ फासेंदियओगाहणा। [२] एवं रइयाणं जाव वेमाणियाणं । णवरं जस्स जइ इंदिया अस्थि । ७॥ [सुत्तं १०१५. ८ इंदियावायदारं] १०१५. [१] कतिविहे णं भंते ! इंदियअवाए पण्णते ? गोयमा ! १० पंचविहे इंदियअवाये पण्णत्ते । तं जहा-सोइंदियअवाए जाव फासेंदियअवाए। [२] एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । नवरं जस्स जत्तिया इंदिया अत्थि । ८॥ [सुत्तं १०१६. ९ ईहादारं] १०१६. [१] कतिविहा णं भंते ! ईहा पण्णत्ता ? गोयमा ! पंचविहा १५ ईहा पण्णत्ता । तं जहा-सोइंदियईहा जाव फासेंदियईहा। [२] एवं जाव वेमाणियाणं । णवरं जस्स जति इंदिया। ९॥ [सुताई १०१७-२३. १० उग्गहदारं] १०१७. कतिविहे णं भंते ! उग्गहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे उग्गहे पण्णत्ते । तं जहा-अत्थोग्गहे य वंजणोग्गहे य। २० १०१८. वंजणोग्गहे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउविहे पण्णत्ते । तं जहा-सोइंदियवंजणोग्गहे घाणिदियवंजणोग्गहे जिभिदियवंजणोग्गहे फासिंदियवंजणोग्गहे। १०१९. अत्थोग्गहे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! छविहे अत्थोग्गहे पण्णत्ते। तं जहा-सोइंदियअत्थोग्गहे चक्खिदियअत्थोग्गहे पाणिं- २५ दियअत्थोग्गहे जिभिदियअत्थोग्गहे फासिंदियअत्थोग्गहे णोइंदियअत्थोग्गहे। Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपर बीउसे [सु. १०२० - १०२०. [१] रइयाणं भंते ! कतिविहे उग्गहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुवि उग्गहे पण्णत्ते । तं जहा - अत्थोग्गहे य वंजणोग्गहे य । [२] एवं असुरकुमाराणं जाव थणियकुमाराणं । १०२१. [१] पुढविकाइयाणं भंते ! कतिविहे उग्गहे पण्णत्ते ? ५ गोयमा ! दुविहे उग्गहे पण्णत्ते । तं जहा - अत्थोग्गहे य वंजणोग्गहे य । [२] पुढविकाइयाणं भंते ! वंजणोग्गहे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा एगे फासिंदियवंजणोग्गहे पण्णत्ते । [३] पुढविकाइयाणं ते! कतिविहे अत्थोग्गहे पण्णत्ते ? गोयमा ! एगे फासिंदियअत्थोग्गहे पण्णत्ते । [४] एवं जाव वणप्फइकाइयाणं । २५२ १० १५ २० 1 १०२२. [१] एवं बेइंदियाण वि । णवरं बेइंदियाणं वंजणोग्गहे दुवि पण्णत्ते, अत्थोग्गहे दुविहे पण्णत्ते । [२] एवं तेइंदिय - चउरिं दियण वि । णवरं इंदियपरिवुडी कायव्वा । चउरिंदियाणं वंजणोग्गहे तिविहे पण्णत्ते, अत्थोग्गहे चउव्विहे पण्णत्ते । १०२३. सेसाणं जहा णेरइयाणं (सु. १०२० [१]) जाव वेमा - णियाणं । १० ॥ [ सुत्तं १०२४. पयारंतरेण इंदियभेया ] १०२४. कतिविहा णं भंते! इंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा -दबिंदिया य भाविंदिया य । [ सुताई १०२५-५५. ११ दव्विदियदारं ] १०२५. कति णं भंते ! दव्विंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! अट्ठ दव्विदिया पण्णत्ता । तं जहा- दो सोया २ दो णेत्ता ४ दो घाणा ६ जीहा ७ फासे ८ । १०२६. [१] रइयाणं भंते ! कति दव्विंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! २५ अड्ड, एते चैव । [२] एवं असुरकुमाराणं जाव थणियकुमाराण वि । १. याणं । णवरं ध० ॥ Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०३४] ११. दविदियदारं। १०२७. [१] पुढविकाइयाणं भंते ! कति दविंदिया पण्णत्ता १ गोयमा ! एगे फासेंदिए पण्णत्ते। [२] एवं जाव वणप्फतिकाइयाणं । १०२८. [१] बेइंदियाणं भंते ! कति दबिंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! दो दविदिया पण्णता । तं जहा–फासिदिए य जिभिदिए य। 17 तेइंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! .चत्तारि दविंदिया पण्णत्ता। तं जहा-दो घाणा २ जीहा ३ फासे ४।। [३] चउरि दियाणं पुच्छा । गोयमा ! छ दविदिया पण्णत्ता । तं जहादो णेत्ता २ दो घाणा ४ जीहा ५ फासे ६। १०२९. सेसाणं जहा णेरइयाणं (सु. १०२६ [१]) जाव वेमाणियाणं। १० १०३०. एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स केवतिया दक्विंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता। केवतिया बद्धेल्लया १ गोयमा ! अट्ठ। केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अट्ट वा सोलस वा सत्तरस वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा। १०३१. [१7 एगमेगस्स णं भंते ! असुरकुमारस्स केवतिया ददिवदिया अतीता ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेल्लगा १ गोयमा ! अट्ठ। केवतिया १५ पुरेक्खडा ? गोयमा ! अट्ठ वा णव वा संखेजा वा असंखेज्जा वा अणंता वा। [२] एवं जाव थणियकुमाराणं ताव भाणियव्वं । १०३२. [१] एवं पुढविक्काइय-आउक्काइय-वणप्फइकाइयस्स वि। णवरं केवतिया बद्धेल्लग ? त्ति पुच्छाए उत्तरं एके फासिदिए पण्णत्ते । [२] एवं तेउक्काइय-बाउक्काइयस्स वि । णवरं पुरेक्खडा णव वा दस वा। २० १०३३. [१] एवं बेइंदियाण वि। णवरं बद्धेलगपुच्छाए दोण्णि । [२] एवं तेइंदियस्स वि। णवरं बद्धलगा चत्तारि । [३] एवं चउरिंदियस्स वि। नवरं बद्धेल्लगा छ । १०३४. पंचेंदियतिरिक्खजोणिय-मणूस-वाणमंतर-जोइसिय-सोहम्मीसाणगदेवस्स जहा असुरकुमारस्स (सु. १०३१)। नवरं मणूसस्स पुरेक्खडा कस्सइ २५ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ट वा नव वा संखेजा वा असंखेज्जा वा अणंता वा। १. एक फासिंदियं दचिदिए । एवं म० ॥ २. फासिंदियदचिदिए पण्णत्ते । एवं पु२॥ Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५४ १० १५ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपर बीउसे [सु. १०३५१०३५. सणकुमार-माहिंद - बंभ - लंतग-सुक्क - सहस्सार-आणय-पाणय-आरणअच्चुय- गेवेज्जगदेवरस य जहा नेरइयस्स (सु. १०३०) । १०३६. एगमेगस्स णं भंते! विजय - वेजयंत- जयंत अपराजियदेवस्स केवतिया दव्वंदिया अतीया ? गोयमा ! अनंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! अट्ठ । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अट्ठ वा सोलस वा चउवीसा वा संखेज्जा वा । १०३७. सव्वट्टसिद्धगदेवस्स अतीता अनंता, बद्धेलगा अट्ठ, पुरेक्खडा अट्ठ | १०३८. [१] रइयाणं भंते! केवतिया दव्विंदिया अतीया ? गोयमा ! अनंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयामा ! असंखेज्जा । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अनंता । [२] एवं जाव गेवेज्जगदेवाणं । णवरं मणूसाणं बद्धे लगा सिय संखेज्जा सिय असंखेज्जा | १०३९. विजय - वेजयंत - जयंत - अपराजियदेवाणं पुच्छा । अतीता अणंता, बद्धेलगा असंखेज्जा, पुरेक्खडा असंखेज्जा । १०४०. सव्वट्टसिद्धगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! अईया अणंता, बद्धे लगा संखेज्जा, पुरेक्खडा संखेज्जा । गोयमा ! १०४१. [१] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स रइअत्ते केवतिया दव्वंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेल्लया ? गोयमा ! अट्ठ | २० केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठा सोलस वा चवीसा वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अनंता वा । [२] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स असुरकुमारत्ते केवतिया दव्वंदिया अतीता ? गोयमा ! अनंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस २५ वा चवीसा वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा । एवं जाव थणियकुमारते । [३] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स पुढविकाइयत्ते केवतिया दव्वंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेल्लया ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अस्थि कस्सर णत्थि, जस्सऽत्थि एक्को वा दो वा तिण्णि वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा । एवं जाव वणप्फइकाइयते । Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०४३] ११. दविदियदारं। २५५ [४] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स बेइंदियत्ते केवतिया दबिंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता। केवतिया बद्धलगा १ गोयमा ! णत्थि। केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽस्थि दो वा चत्तारि वा छ वा संखेजा वा असंखेजा वा अणंता वा। एवं तेइंदियत्ते वि, णवरं पुरेक्खडा चत्तारि वा अट्ट वा बारस वो संखेज्जा वा असंखेजा वा अणंता वा। ५ एवं चउरिदियत्ते वि नवरं पुरेक्खडा छ वा बारस वा अट्ठारस वा संखेजा वा असंखेजा वा अणंता वा। [५] पंचेंदियतिरिक्खजोणियत्ते जहा असुरकुमारत्ते। [६] मणूसत्ते वि एवं चेव । णवरं केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अट्ठ वा सोलस वा चउवीसा वा संखेजा वा असंखेजा वा अणंता वा। सव्वेसिं १० मणूसवज्जाणं पुरेक्खडा मणूसत्ते कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि त्ति एवं ण वुचति । [७] वाणमंतर-जोइसिय-सोहम्मग जाव गेवेज्जगदेवत्ते अतीया अणंता; बद्धेल्लगा णस्थि; पुरेक्खडा कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस वा चउवीसा वा संखेज्जा वा असंखेजा वा अणंता वा। [८] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजिय- १५ देवत्ते केवतिया दव्विंदिया अतीया ? गोयमा ! णत्थि। केवतिया बद्धेल्लगा ? गोयमा ! णत्थि। केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ट वा सोलस वा। [९] सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते अतीया णत्थि; बद्धलगा णत्थि; पुरेक्खडा कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ। २० १०४२. एवं जहा णेरइयदंडओ णीओ तहा असुरकुमारेण वि णेयव्वो जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिएणं । णवरं जस्स सट्ठाणे जति बद्धलगा तस्स तइ भाणियव्वा। १०४३. [१] एगमेगस्स णं भंते ! मणूसस्स णेरयइत्ते केवतिया दव्वेंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता। केवतिया बद्धेल्लया ? गोयमा ! णत्थि। २५ केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अस्थि कस्सइ णस्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस वा चउवीसा वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा। १. जस्सऽथि एक्को वा दो वा म० पु१ पु३ ॥ २. वा सोलस वा [वीसं वा] चउच्वीसा वा जे० ॥ Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपर बीउसे [ सु. १०४४ - [२] एवं जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणियत्ते । णवरं एगिंदिय - विगलिंदिए जस्स जत्तिया पुरेक्खडा तस्स तत्तिया भाणियव्वा । [३] एगमेगस्स णं भंते! मणूसस्स मणूस ते केवतिया दव्वंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! अट्ठ । केवतिया पुरेक्खडा ? ५ कस्सइ अत्थि कस्सर णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस वा चउवीसा वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा । २५६ [४] वाणमंतर - जोतिसिय जाव गेवेज्जगदेवत्ते जहा णेरइयत्ते । [4] एगमेगस्स णं भंते! मणूसस्स विजय - वेजयंत- जयंताऽपराजियदेवत्ते केवइया दव्विंदिया अतीया ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सर णत्थि, जस्सऽत्थि १० अट्ठ वा सोलस वा । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस वा । [६] एगमेगस्स णं भंते ! मणूसस्स सव्वट्टसिद्धगदेवत्ते केवतिया दव्वंदिया अतीता ? गोयमा ! कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ १५ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ | १०४४. वाणमंतर - जोतिसिए जहा रइए (सु. १०४१) । १०४५. [१] सोहम्मगदेवे वि जहा णेरइए (सु. १०४१) । णवरं सोहम्मगदेवस्स विजय - वेजयंत- जयंत अपराजियत्ते केवतिया दव्विंदिया ? गोयमा ! कस अथि कस्स णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! २० णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस वा । सव्वट्टसिद्धगदेवते जहा णेरइयस्स । [२] एवं जाव गेवेज्जगदेवस्स सव्वट्टसिद्धगदेवत्ते ताव णेयव्वं । १०४६. [१] एगमेगस्स णं भंते! विजय - वेजयंत- जयंत अपराजियइयत्ते केवतिया दव्विंदिया अतीता ? गोयमा ! अनंता । केवतिया देवरस २५ बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! णत्थि । [२] एवं जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणियत्ते । [३] मणूसत्ते अतीया अणंता, बद्धेलगा णत्थि, पुरेक्खडा अड्ड वा सोलस वा चवीसा वा संखेज्जा वा । १. जइ पुरे म० प्र० २ ॥ Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११. दविदियदारं । [४] वाणमंतर - जोतिसियत्ते जहा णेरइयत्ते (सु. १०४१) । [५] सोहम्मगदेवत्ते अतीया अणंता । बद्धेलगा णत्थि । पुरेक्खडा कस्सइ अथ कस्स णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ वा सोलस वा चउवीसा वा संखेज्जा वा । [६] एवं जाव गेवेज्जगदेवत्ते । [७] विजय- वेजयंत- जयंत - अपराजियत्ते अतीया कस्सइ अस्थि कस्सइ ५ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! अट्ठ । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जेस्सऽत्थि अट्ठ । [८] एगमेगस्स णं भंते! विजय - वेजयंत - जयंत अपराजियदेवस्स सव्वसिद्धगदेवते केवतिया दविदिया अतीया ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया बद्धेलगा १ गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि १० कस्सइ णत्थि, जैस्सऽत्थि अट्ठ । १०४८] १०४७. [१] एगमेगस्स णं भंते! सव्वट्ठसिद्धगदेवस्स णेरइयत्ते केवतिया दव्वंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! णत्थि । [२] एवं मणूसवज्जं जाव गेवेज्जगदेवते । णवरं मणूसत्ते अतीया अणंता । १५ केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! अट्ठ । [३] विजय - जयंत - जयंत - अपराजियदेवत्ते अतीया कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि अट्ठ । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! णत्थि । [४] एगमेगस्स णं भंते! सव्ववसिद्धगदेवस्स सव्वट्टसिद्धगदेवत्ते २० केवतिया दव्वंदिया अतीया ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! अट्ठ । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! णत्थि । २५७ १०४८. [१] णेरइयाणं भंते! णेरइयत्ते केवइया दव्विंदिया अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! असंखेज्जा । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! अनंता । २५ [२] णेरइयाणं भंते! असुरकुमारते केवतिया दव्विंदिया अतीता ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेलगा ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अनंता । १- २. जस्सऽत्थि तस्स भट्ट पु२ ॥ १७ Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २५८ पण्णवणासुत्ते पनरसमे इंदियपए बीउद्देसे [सु. १०४९ - [३] एवं जाव गेवेजगदेवत्ते। [४] णेरइयाणं भंते ! विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजियदेवत्ते केवतिया दबिंदिया अतीता १ णत्थि। केवतिया बद्धलगा १ णत्थि। केवतिया पुरेक्खडा ? असंखेजा। [५] एवं सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते वि। • १०४९. एवं जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते भाणियत्वं । णवरं वणप्फतिकाइयाणं विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजियदेवत्ते सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते य पुरेक्खडा अणंता; सव्वेसिं मणूस-सव्वट्ठसिद्धगवजाणं सट्ठाणे बद्धेल्लगा असंखेजा, परहाणे बद्धेल्लगा णत्थि; वणस्सतिकाइयाणं सट्ठाणे बद्धेल्लगा १० अणंता। १०५० [१] मणुस्साणं णेरइयत्ते अतीता अणंता, बद्धलगा णत्थि, पुरेक्खडा अणंता। [२] एवं जाव गेवेज्जगदेवत्ते । णवरं सट्ठाणे अतीता अणंता, बद्धलगा सिय संखेजा सिय असंखेजा, पुरेक्खडा अणंता। १५. [३] मणूसाणं भंते ! विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजियदेवत्ते केवतिया दविदिया अतीता ? संखेजा। केवतिया बद्धलगा ? णत्थि। केवतिया पुरेक्खडा ? सिय संखेजा सिय असंखेजा। एवं सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते वि। १०५१. वाणमंतर-जोइसियाणं जहा णेरइयाणं (सु. १०४८)। . १०५२. सोहम्मगदेवाणं एवं चेव । णवरं विजय-वेजयंत-जयंत-अपरा२० जियदेवत्ते अतीता असंखेज्जा, बद्धलगा णस्थि, पुरेक्खडा असंखेजा। सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते अतीता णत्थि, बद्धेल्लगा णत्थि, पुरेक्खडा असंखेज्जा । . १०५३. एवं जाव गेवेज्जगदेवाणं । १०५४. [१] विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजियदेवाणं भंते! हेरइयत्ते केवतिया दव्वेंदिया अतीता ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धलगा ? णत्थि। २५ केवतिया पुरेक्खडा ? णत्थि। [२] एवं जाव जोइसियत्ते। णवरमेसि मणूसत्ते अतीया अणंता; केवतिया बद्धलगा १ णत्थि; पुरेक्खडा असंखेजा। 1. जा दग्विदिया अतीता । केव म०॥ Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०६०]. १२. भाविदियदारं । [३] एवं जाव गेवेज्जगदेवत्ते । सट्टाणे अतीता असंखेज्जा । केवार्तया बद्धेलगा ? असंखेज्जा । केवतिया पुरेक्खडा ? असंखेज्जा । [४] सव्व सिद्धगदेवत्ते अतीता णत्थि, बद्धेलगा णत्थि, पुरेक्खडा असंखेज्जा । १०५५. [१] सव्वट्ठसिद्ध गदेवाणं भंते! णेरइयत्ते केवतिया दव्वेंदिया ५ अतीता ? गोयमा ! अणंता । केवतिया बद्धेलगा ? णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा १ णत्थि । [२] एवं मणूसवज्जं जाव गेवेज्जगदेवत्ते । [३] मणूसत्ते अतीता अणंता, बद्धेलगा णत्थि, पुरेक्खडी संखेज्जा । [४] विजय- वैजयंत- जयंतापराजियदेवत्ते केवतिया दबिंदिया अतीता ? संखेज्जा । केवतिया बद्धेलगा ? नत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? णत्थि । [५] सव्वट्टसिद्धगदेवाणं भंते ! सव्वट्ठसिद्धगदेवत्ते केवतिया दव्वंदिया अतीता ? णत्थि । केवतिया बद्धेलगा ? संखेज्जा । केवइया पुरेक्खडा ? णत्थि । ११ दारं ॥ 1 १०५७. णेरइयाणं भंते! कति भाविंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! पंच भाविंदिया पण्णत्ता । तं जहा- सोइंदिए जाव फासेंदिए । एवं जस्स जति इंदिया तस्स तैत्तिया भाणियव्वा जाव वैमाणियाणं । [ सुत्ताई १०५६-६७.१२ भाविंदियदारं ] १०५६. कति णं भंते ! भाविंदिया पण्णत्ता ? गोयमा ! पंच भाविंदिया १५ पण्णत्ता । तं जहा- सोइंदिए जाव फार्सिदिए । २५९ १०५९. एवं असुरकुमारस्स वि । णवरं पुरेक्खडा पंच वा छ वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अनंता वा । एवं जाव थणियकुमारस्स । १०५८, एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स केवतिया भाविंदिया अतीता ? २० गोयमा ! अनंता । केवतिया बद्धेलगा ? पंच । केवतिया पुरेक्खडा ? पंच वा दस वा एक्कारस वा संखेज्जा वा असंखिज्जा वा अनंता वा । १० १०६०. एवं पुढविकाइय - आउकाइय- वणस्सइकाइयस्स वि, बेइंदिय- २५ तेइंदिय- चउरिंदियस्स वि । तेक्वाइय वाउक्काइयस्स वि एवं चेव, णवरं पुरेक्खडा छवा सत्त वा संखेज्जा वा असंखिज्जा वा अणंता वा । १. 'डा असंखेजा म० पु२ विना ॥ २. वह भाणि प्र० ॥ ३. स्स वि । एवं म० प्र० पु२ मु० ॥ Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६० पण्णवणासुत्ते पनरसमं इंदियपयं । [सु. १०६११०६१. पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स जाव ईसाणस्स जहा असुरकुमारस्स (सु.१०५९) । णवरं मणूसस्स पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि त्ति भाणियव्वं । १०६२. सणकुमार जाव गेवेज्जगस्स जहा णेरइयस्स (सु. १०५७-५८) । १०६३. विजय-वेजयंत- जयंत अपराजियदेवस्स अतीया अणंता, बद्धेलगा पंच, पुरेंक्खडा पंच वा दस वा पण्णरस वा संखेज्जा वा । सव्वट्टसिद्धगदेवस्स अतीता अनंता, बद्धेलगा पंच, केवतिया पुरेक्खडा ? पंच | १०६४. णेरइयाणं भंते! केवइया भाविंदिया अतीया १ गोयमा ! अनंता । केवतिया बद्धे लगा ? असंखज्जा । केवतिया पुरेक्खडा ? अनंता । एवं १० जहा दव्विंदिएस पोहत्तेणं दंडओ भणिओ तहा भाविंदिएसु वि पोहत्तेणं दंडओ भाणियव्त्रो, णवरं वणप्फइकाइयाणं बद्धेलगा वि अनंता । १०६५. एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स णेरइयत्ते केवइया भाविंदिया अतीता १ गोयमा ! अणंता, बद्धेलगा पंच, पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि पंच वा दस वा पण्णरस वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा । १५ एवं असुरकुमारते जाव थणियकुमारत्ते, णवरं बद्धेलगा णत्थि । २५ १०६६. [१] पुढविक्वाइयत्ते जाव बेइंदियत्ते जहा दविदिया । [२] तेइंदियत्ते तहेव, णवरं पुरेक्खडा तिण्णि वा छ वा णव वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अणंता वा । [३] एवं चउरिं दित्ते वि । णवरं पुरेक्खडा चत्तारि वा अट्ठ वा बार वा संखेज्जा वा असंखेज्जा वा अनंता वा । २० १०६७. एवं एते चैव गमा चत्तारि णेयव्वा जे चेव दव्विदिए । नवरं तइयगमे जाणियव्वा जस्स जइ इंदिया ते पुरेक्खडेसु मुणेयव्वा । चउत्थगमे जव दव्वेंदिया जाव सव्वसिद्धगदेवाणं सव्वट्टसिद्धगदेवत्ते केवतिया भाविंदिया अतीता ? णत्थि, बद्धे लगा संखेज्जा, पुरेक्खडा णत्थि । १२ ॥ [ ॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥ ] ॥ पण्णवणार भगवतीए पनरसमं इंदियपर्यं समतं ॥ १. वा असंखेजा वा । सव्वद्ध भ० म० पु१ ५३ ॥ २-३ माराणं ध० म० प्र० ५१ ५३ ॥ Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६. सोलसमं पओगपर्यं [सुतं १०६८. ओगभेयपरूवणं ] १०६८. कइविहे णं भंते ! पओगे पण्णत्ते ? गोयमा ! पण्णरसविहे पण्णत्ते । तं जहा–सञ्चमणप्पेओगे १ मोसमणप्पओगे २ सच्चामोसमणप्पओगे ३ असच्चामोसमणप्पओगे ४ एवं वइप्पओगे वि चउहा ८ ओरालियसरीरकायप्पओगे ९ ५ ओरालियमीससरीरकायप्पओगे १० वेउव्वियसरीरकायप्पओगे ११ वेउव्वियमीससरीरकायप्पओगे १२ आहारगसरीरकायप्पओगे १३ आहारगमीससरीरकायपओगे १४ कंम्मासरीरकायप्पओगे १५ । [ सुत्तं १०६९. जीवेसु ओहेणं पओगपरूवणं ] १०६९. जीवाणं भंते ! कतिविहे पओगे पण्णत्ते १ गोयमा ! पण्ण- १० रसविहे पओगे पण्णत्ते । तं जहा सचमणप्पओगे जाव कैम्मासरीरकायप्पओगे । 1 [ सुत्ताई २०७० - ७६. चउवीसदंडएस ओहेणं पओगपरूवणं ] १०७०. णेरइयाणं भंते! कतिविहे पओगे पण्णत्ते १ गोयमा ! एक्कारसविहे पओगे पण्णत्ते । तं जहा - सच्चमणप्पओगे १ जाव असच्चामोसवइप्पओगे ८ वेडव्वियसरीरकायप्पओगे ९ वेडव्वियमीससरीरकायप्पओगे १० कम्मासरी - १५ रकायप्पओगे ११ । १०७१. एवं असुरकुमाराण वि जाव थणियकुमाराणं । १०७२. पुढविक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! तिविहे पओगे पण्णत्ते । तं जहा - ओरालियसरीरकायप्पओगे १ ओरालियमीससरीरकायप्पओगे २ कम्मासरीरकायप्पओगे ३ । एवं जाव वणप्फइकाइयाणं । णवरं वाउक्काइयाणं पंचविहे २० पओगे पण्णत्ते, तं जहा - ओरालियसरीरकायप्पओगे १ ओरालियमीससरीरकायप्पओगे २ वेउव्वए दुविहे ४ कम्मासरीरकायप्पओगे य ५ । 1 १०७३. बेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! चउव्विहे पओगे पण्णत्ते । तं जहा - असच्चामोसवइप्पओगे १ ओरालियसरीरकायप्पओगे २ ओरालियमीससरीर १. प्पभोगे १ असचमण मु० ॥ २. कम्मस पु२ ॥ ३. कम्मस ध० पुत्र । एवमन्यत्रापि प्रत्यन्तरेषु कम्मासरीर' कम्मसरीर इति पाठभेदान्यतमः पाठः क्वचित् क्वचिदावृत्त्योपलभ्यते ॥ Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६२ पण्णवणासुत्ते सोलसमे पओगपए [सु. १०७४कायप्पओगे ३ कम्मासरीरकायप्पओगे ४ । एवं जाव चउरिंदियाणं। १०७४. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! तेरसविहे पओगे पण्णते। तं जहा-सच्चमणप्पओगे १ मोसमणप्पओगे २ सच्चामोसमणप्पओगे ३ असच्चामोसमणप्पओगे ४ एवं वइप्पओगे वि ८ ओरालियसरीरकायप्पओगे ९ ५ ओरालियमीससरीरकायप्पओगे १० वेउब्वियसरीरकायप्पओगे ११ वेउब्वियमीससरीरकायप्पओगे १२ कम्मासरीरकायप्पओगे १३।। १०७५. मणूसाणं पुच्छा। गोयमा ! पण्णरसविहे पओगे पण्णत्ते । तं जहा-सचमणप्पओगे १ जाव कम्मासरीरकायप्पओगे १५। । १०७६. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणियाणं जहा णेरइयाणं (सु.१०७०)। [सुत्तं १०७७. जीवेसु विभागेणं पओगपरूवणं] १०७७. जीवा णं भंते ! किं सच्चमणप्पओगी जाव किं कम्मासरीरकायप्पओगी ? गोयमा ! जीवा सव्वे वि ताव होजा सच्चमणप्पओगी वि जाव वेउव्वियमीससरीरकायप्पओगी वि कम्मासरीरकायप्पओगी वि, अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य आहारगमीससरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगमीससरीरकायप्पओगिणो य ४ चउभंगो, अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगैमीसासरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमी सासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमी२० सासरीरकायप्पओगिणो य ४, एए जीवाणं अट्ठ भंगा। ...... [सुत्तं १०७८. नेरइएसु विभागेणं पओगपरूवणं] १०७८. णेरइया णं भंते ! किं सच्चमणप्पओगी जाव किं कम्मासरीरकायप्पओगी ? गोयमा ! णेरइया सव्वे वि ताव होज्जा सच्चमणप्पओगी वि जाव 1. अस्मिन् षोडशे पदे यत्र यत्र अहवेगे इति पाठोऽस्ति तत्र तत्र जे० ध० प्रत्योः बाहुल्येन अहवेते इति पाठः, क्वचिच्च अहवेए इति पाठ उपलभ्यते, एकस्मिन्नपि स्थाने महवेगे इति पाटो नोपलभ्यते ॥ २-५. गमीसस प्र० पुर। एवमन्यत्रापि प्रत्यन्तरेषु मीसासरीर मीससरीर' इति पाठभेदान्यतमः पाठः क्वचित् क्वचिदुपलभ्यते, क्वचिच्च °मीसगसरीर इत्यपि ॥. . Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८३] नेरइयाइसु विभागेणं पओगपरूवणं। २६३ वेउन्वियमीससरीरकायप्पओगी वि, अहवेगे य कम्मासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य २। [सुत्तं १०७९. भवणवासिसु विभागेणं पओगपरूवणं] १०७९. एवं असुरकुमारा वि जाव थणियकुमारा वि। [सुत्तं १०८०. एगिदिएसु विभागेणं पओगपरूषणं] १०८०. पुढविकाइया णं भंते ! किं ओरालियसरीरकायप्पओगी ओरालियमीससरीरकायप्पओगी कम्मासरीरकायप्पओगी ? गोयमा ! पुढविकाइया णं ओरालियसरीरकायप्पओगी वि ओरालियमीससरीरकायप्पओगी वि कम्मासरीरकायप्पओगी वि । एवं जाव वणप्फतिकाइयाणं । णवरं वाउक्काइया वेउब्वियसरीरकायप्पओगी वि वेउनियमीससरीरकायप्पओगी वि। . [सुत्तं १०८१. विगलिदिएसु विभागेणं पओगपरूवणं] १०८१. बेइंदिया णं भंते! किं ओरालियसरीरकायप्पओगी जाव कम्मासरीरकायप्पओगी १ गोयमा! बेइंदिया सव्वे वि ताव होज्जा असच्चामोसवइप्पओगी वि ओरालियसरीरकायप्पओगी वि ओरालियमीससरीरकायप्पओगी वि, अहवेगे य कम्मासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य कम्मासरीरकायप्पओगिणो १५ य २ । एवं जाव चउरिंदिया। [सुतं १०८२. पंचिंदियतिरिक्खेसु विभागेणं पओगपरूवणं] १०८२. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया जहा णेरइया (सु. १०७८)। णवरं ओरालियसरीरकायप्पओगी वि ओरालियमीससरीरकायप्पओगी वि, अहवेगे य कम्मासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य २। २० [सुतं १०८३. मणुस्सेसु विभागेणं पओगपरूवणं] १०८३. मणूसा णं भंते ! किं सच्चमणप्पओगी जाव किं कम्मासरीरकायप्पओगी १ गोयमा! मणूसा सव्वे वि ताव होज्जा सच्चमणप्पओगी वि जाव ओरालियसरीरकायप्पओगी वि वेउन्वियसरीरकायप्पओगी वि वेउब्वियमीससरीरकायप्पओगी वि, अहोगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य १ अहबेगे य २५ Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० २६४ पण्णवणासुत्ते सोलसमे पओगपए [सु. १०८३ओरालियमीससरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य ४ अहवेगे य आहारगमीससरीरकायप्पओगी य ५ अहवेगे य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य ६ अहवेगे य कम्मगसरीरकायप्पओगी य ७ अहवेगे य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य ८, ५ एते अट्ठ भंगा पत्तेयं । ___ अहवेगे य ओरालियमीससरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य ओरालियमीससरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणों य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य ४ एवं एते चत्तारि भंगा, अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य २ अहवगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य ४ १५ चत्तारि भंगा, अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्प ओगीय १ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ४ एते चत्तारि भंगा, अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसस२० रीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीर कायप्पओगिणो य २ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य ४ चत्तारि भंगा, अहवेगेय आहारगसरीरकायप्पओगी य कम्मगसरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य २५ कम्मासरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य ४ चउरो भंगा, अहवेगे य आहारगमीसगस रीरकायप्पओगी य कम्मगसरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य आहारगमीसगसरीरहो कायप्पओगी य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य आहारगमीससरीर Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८३] मणुस्सेसु विभागणं पओगपरूवणं । २६५ कायप्पओगिणो य कम्मगसरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगमीससरीरकायप्पओगिणो य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य ४ चत्तारि भंगा, एवं चउवीसं भंगा । अहवेगे य ओरालियमीसगसरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीससरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीससरीरकायप्पओगिणो य २ ५ अहवेगे य ओरालियमीसगसरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीससरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य ४ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य ५ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य १० आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य ६ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य ७ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य ८. एते अट्ठ भंगा, अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीर- १५ कायप्पओगी य कम्मयसरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य कम्मगसरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य ४ अहवेगे २० य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य कम्मगसरीरकायप्पओगी य ५ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य कम्मगसरीरकायप्पओगिणो य ६ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ७ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगस- २५ रीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ८ एते अट्ठ भंगा, अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगमीससरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मयसरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते सोलसमे पओगपए [सु. १०८३ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मा - सरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरी रकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ४ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मा - ५ सरीरकायप्पओगी य ५ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्प ओगिणो य ६ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकाय प्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ७ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ८ एते अड १० भंगा, अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगभीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्प ओगिणो य २ अहवेगे य आहारगसरीरकायपओगीय आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य १५ कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ४ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसस रीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य ५ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ६ अहवेगे य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ७ अहवेगे य आहारगसरीर२० कायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ८ एवं एते तियसंजोएणं चत्तारि अट्ठभंगा, सव्वे वि मिलिया बत्तीसं भंगा जाणिव्वा ३२ । २६६ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य १ अहवेगे य २५ ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य २ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्प १. भाणितब्वा पु२ ॥ Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६७ १०८४] मणुस्साइसु विभागेणं पओगपरूवणं। ओगी य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ४ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य ५ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ५ ६ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ७ अहवेगे य ओरालियमीसगसरीरकायप्पओगी य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो . य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य ८ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमी- १० सासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य ९ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य १० अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य ११ अहवेगे य ओरालियमीसा- १५ सरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगी य आहारगमीसासरीरकायप्प ओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगिणो य १२ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीरकायप्पओगी य १३ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगी य कम्मासरीर- २० कायप्पओगिणो य १४ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणा य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्पओगी य १५ अहवेगे य ओरालियमीसासरीरकायप्पओगिणो य आहारगसरीरकायप्पओगिणो य आहारगमीसासरीरकायप्पओगिणो य कम्मासरीरकायप्प ओगिणो य १६, एवं एते चउसंजोएणं सोलस भंगा भवति । सव्वे वि य णं २५ संपिंडिया असीति भंगा भवंति ८०। [सुत्तं १०८४. वाणमंतराइसु विभागेणं पओगपरूवणं] ...१०८४. वाणमंतर-जोईसिय-वेमाणिया जहा असुरकुमारा (सु.१०७९)। १. 'जोइस-वे मु०॥ Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६८ पण्णवणासुत्ते सोलसमे पओगपए [सु. १०८५ [सुत्तं १०८५. गइप्पवायपरूवणं] १०८५. कतिविहे णं भंते ! गतिप्पवाए पण्णते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-पओगगती १ ततगती २ बंधणच्छेयणगती ३ उववायगती ४ विहायगती ५। . [सुत्ताई १०८६-८९. पओगगइपरूवणं] १०८६. से किं तं पओगगती १ पओगगती पण्णरसविहा पण्णता । तं जहा-सचमणप्पओगगती एवं जहा पओगो भणिओ तहा एसा वि भाणियव्वा जाव कम्मगसरीरकायप्पओगगती। १०८७. जीवाणं भंते ! कतिविहा पओगगती पण्णत्ता ? गोयमा ! १० पण्णरसविहा पण्णत्ता। तं जहा-सच्चमणप्पओगगती जाव कम्मासरीरकायप्पओगगती। १०८८. णेरइयाणं भंते ! कतिविहा पओगगती पण्णत्ता ? गोयमा ! एक्कारसविहा पण्णत्ता । तं जहा-सच्चमणप्पओगगती एवं उवउजिऊण जस्स जइविहा तस्स ततिविहा भाणितव्वा जाव वेमाणियाणं । १०८९. जीवाणं भंते ! किं सच्चमणप्पओगगती जाव कम्मगसरीरकायप्प___ ओगगती ? गोयमा ! जीवा सव्वे वि ताव होज्जा सच्चमणप्पओगगती वि, एवं तं चेव पुत्ववण्णियं भाणियव्वं, भंगा तहेव जाव वेमाणियाणं । से तं पओगगती। [सुत्तं १०९०. ततगइपरूवणं] १०९०. से किं तं ततगती? ततगती जेणं जं गाम वा जाव सण्णिवेसं वा संपट्टिते असंपत्ते अंतरापहे वट्टति । से तं ततगती। [सुत्तं १०९१. बंधणच्छेयणगइपरूवणं] १०९१. से किं तं बंधणच्छेयणगती ? २ जेणं जीवो वा सरीराओ सरीरं वा जीवाओ। से तं बंधणच्छेयणगती। १. पंचविहे गइप्पवाए पण्णत्ते पु१ पुर पु३॥ २. उववजिऊण पु१ पुर पु३॥ ३. पुन्वभणियं पु१ पु२ पु३॥ www. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०९८] पओगगइआइगइपरूवणं। . २६९ [सुत्ताई १०९२-११०४. उववायगइपरूवणं] १०९२. से किं तं उववायगती ? २ तिविहा पण्णता। तं जहाखेत्तोववायगती १ भवोववायगती २ णोभवोववातगती ३ । १०९३. से किं तं खेत्तोववायगती ? २ पंचविहा पण्णत्ता । तं जहाणेरइयखेतोववातगती १ तिरिक्खजोणियखेत्तोववायगती २ मणूसखेत्तोववातगती ३ ५ देवखेत्तोववातगती ४ सिद्धखेतोववायगती ५। १०९४. से किं तं णेरइयखेत्तोववातगती ? २ सत्तविहा पण्णत्ता । तं जहा-रयणप्पभापुढविणेरइयखेत्तोववातगती जाव अहेसत्तमापुढविणेरइयखेत्तोववायगती । से तं णेरइयखेत्तोववायगती। १०९५. से किं तं तिरिक्खजोणियखेत्तोववायगती १ २ पंचविहा १० पण्णता । तं जहा-एगिंदियतिरिक्खजोणियखेत्तोववायगती जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणियखेतोववायगती। से तं तिरिक्खजोणियखेत्तोववायगती। १०९६. से किं तं मणूसखेत्तोववायगई १ २ दुविहा पण्णत्ता। तं जहासम्मुच्छिममणूसखेतोववायगती गब्भवतियमणुस्सखेतोववायगई । से तं मणूसखेत्तोववायगती। १०९७. से किं तं देवखेत्तोववायगती ? २ चउव्विहा पण्णत्ता। तं जहा-भवणवइ जाव वेमाणियदेवखेत्तोववायगती । से तं देवखेत्तोववायगती। १०९८. से किं तं सिद्धखेतोववायगती ? २ अणेगविहा पण्णत्ता । तं जहा-जंबुद्दीवे दीवे भरहेरवयवाससपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववायगती, जंबुद्दीवे दीवे चुल्लहिमवंत-सिहरिवासहरपव्वयसपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववायगती, २० जंबुद्दीवे दीवे हेमवय-हेरन्नवयवाससपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, जंबुद्दीवे दीवे सद्दावति-वियडावतिवट्टवेयसपक्खि सपडिदिसि सिद्धखेत्तोववायगती, जंबुद्दीवे दीवे महाहिमवंत-रुप्पिवासहरपव्वयसपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, जंबुद्दीवे दीवे हरिवास-रम्मगवाससपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, जंबुद्दीवे दीवे गंधावति-मालवंतपरियायवट्टवेयसपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, २५ जंबुद्दीवे दीवे णिसढ-णीलवंतवासहरपव्वयसपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, जंबुद्दीवे दीवे पुलविदेह-अवरविदेहसपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तो १. गंधावाति मु० ॥ २. °तपव्वयवट्ट पु२ ॥ ३. णिसह-णी पु१ पु३ मु० ॥ Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते सोलसमे पओगपए [सु. १०९९ववातगती, जंबुद्दीवे दीवे देवकुरूत्तरकुरुसपक्खि सपडिदिसि सिद्धखेत्तोववायगती, जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स सपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववायगती, लवणसमुद्दे सपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववायगती, धायइसंडे दीवे पुरिमद्धपच्छिमद्धमंदरपव्वयस्स सपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, कालोयसमुद्दे सपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, पुक्खरवरदीवडुपुरिमडूभरहेरवयवाससपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती, एवं जाव पुक्खरवरदीवडपच्छिमडमंदरपव्वयसपक्खि सपडिदिसिं सिद्धखेत्तोववातगती । से तं सिद्धखेत्तोववातगती। से तं खेत्तोववातगती १। १०९९. से किं तं भवोववातगती १ २ चउविहा पण्णता। तं जहा१० जेरइय० जाव देवभवोववातगती। से किं तं गैरइयभवोववातगती १ २ सत्तविहा पण्णत्ता तं जहा० । एवं सिद्धवज्जो भेओ भाणियव्वो, जो चेव खेत्तोववातगतीए सो चेव भवोववातगतीए । से तं भवोववातगती २।। ११००. से किं तं णोभवोववातगती ? २ दुविहा पण्णता । तं जहा-पोग्गलणोभवोववातगती य सिद्धणोभवोववातगती य। १५ ११०१. से किं तं पोग्गेलणोभवोववातगती १ २ जणं परमाणुपोग्गले लोगस्स पुरथिमिल्लाओ चरिमंताओ पंच्छिमिल्लं चरिमंतं एगसमएणं गच्छति, पच्छिमिल्लाओ वा चरिमंताओ पुरथिमिल्लं चरिमंतं एगसमएणं गच्छति, दाहिणिलाओ वा चरिमंताओ उत्तरिलं चरिमंतं एगसमएणं गच्छति, एवं उत्तरिल्लातो दाहिणिलं, उवरिल्लाओ हेड्रिलं, हेडिल्लाओ वा उवरिलं । से तं पोगंलगोभवोववातगती। . ११०२. से किं तं सिद्धणोभवोववातगती १ २ दुविहा पण्णत्ता। तं जहाअणंतरसिद्धणोभवोववातगती य परंपरसिद्धणोभवोववातगती य। ११०३. से किं तं अणंतरसिद्धणोभवोववातगती १ २ पन्नरसविहा पण्णत्ता । तं जहा-तित्थसिद्धअणंतरसिद्धणोभवोववातगती य जाव अणेगसिद्धणो२५ भवोववातगती य । [से तं अणंतरसिद्धणोभवोववातगती।] १. पुरच्छिमद्ध-प पु२॥ २. °पुरच्छिमछम पु२। 'पुरथिमद्धभ मु० ॥ ३, ५.. पोग्गलण्णोभ जे० ध० म०॥ ४. सिद्धण्णोभ जे० ध० म०॥ ६-७. पञ्चस्थिमि. म. प्र. पु१ पुर पु३ ॥ ८. पोग्गलण्णोम जे० ध० म०॥९. सिद्धण्णोम जे. ध० म०॥१०-१४. सिद्धण्णोभ जे. ध० म० ॥ Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७१ ११११] विहायगतिपरूवणं। ... ११०४. से किं तं परंपरसिद्धणोभवोववातगती १ २ अणेगविहा पण्णता। तं जहा-अपढमसमयसिद्धणोभवोववातगती एवं दुसमयसिद्धणोभवोववातगती जाव अणंतसमयसिद्धणोभवोववातगती। से तं परंपरसिद्धणोभवोववातगती । से तं सिद्धणोभवोववातगती । से तं णोभवोववायगती ३। से तं उववातगती। [सुत्ताई ११०५-२२. विहायगतिपरूवणं] ११०५. से किं तं विहायगती १ २ सत्तरसविहा पण्णता । तं जहाफुसमाणगती १ अफुसमाणगती २ उवसंपन्जमाणगती ३ अणुवसंपज्जमाणगती ४ पोग्गलगती ५ मंडूयगती ६ णावागती ७ णयगती ८ छायागती ९ छायाणुवायगती १० लेसागती ११ लेस्साणुवायगती १२ उँदिस्सपविभत्तगती १३ १० चउपुरिसपविभत्तगती १४ वंकगती १५ पंकगती १६ बंधणविमोयणगती १७। ११०६. से किं तं फुसमाणगती १ २ जण्णं परमाणुपोग्गले दुपदेसिय जाव अणंतपदेसियाणं खंधाणं अण्णमण्णं फुसित्ता णं गती पवत्तइ । से तं फुसमाणगती १। ११०७. से किं तं अफुसमाणगती ? २ जण्णं एतेसिं चेव अफुसित्ता १५ णं गती पवत्तइ । से तं अफुसमाणगती २। ११०८. से किं तं उवसंपन्जमाणगती? २ जण्णं रायं वा जुवरायं वा ईसरं वा तलवरं वा माडंबियं वा कोडुबियं वा इन्भं वा सिद्धिं वा सेणावई वा सत्थवाहं वा उवसंपजित्ता णं गच्छति । से तं उवसंपन्जमाणगती ३।। ११०९. से किं तं अणुवसंपज्जमाणगती ? २ जण्णं एतेसिं चेव २० अण्णमण्णं अणुवसंपज्जित्ता णं गच्छति। से तं अणुवसंपन्जमाणगती ४।। १११०. से किं तं पोग्गलगती १ २ जणं परमाणुपोग्गलाणं जाव अणंतपएसियाणं खंधाणं गती पवत्तति । से तं पोग्गलगती ५। ११११. से किं तं मंडूयगती १ २ जण्णं मंडूंए उप्फिडिया उप्फिडिया गच्छति । से तं मंडूयगती ६। २५ १-२. सीण्णोभ'जे० ध० म० ॥ ३. उद्दिसियविभ°म. प्र. पु१पु२ ।। ४. जणं जरायं म० प्र०॥ ५. गती ३ ग्रन्थान ५००० पु२॥ ६. जहा एतेसिंध० । जेणं एतेसिं प्र० ॥ ७.गच्छति प्र० पु२॥८.मंडओ फिरित्ता गमु०॥.९. उप्पडिता पुर। उफ्फडिता पुरसं०। मोफिडित्ता पु१ पु३ Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७२ ५ १० पण्णवणासुते सोलसमे पभोगपए [सु० १११२ १११२. से किं तं णावागती १ २ जण्णं णावा पुव्वत्रेयालीओ दाहिणवेयालिं जलपणं गच्छति, दाहिणवेयालीओ वा अवरवेयालिं जलपहेणं गच्छति । से तं णावागती ७ । २० १११३. से किं तं णयगती १ २ जण्णं णेगम-संगह-ववहार-उज्जुसुयसद- समभिरूढ - एवंभूयाणं णयाणं जा गती, अहवा सव्वणया वि जं इच्छंति । सेतं यगती ८ । १११४. से किं तं छायागती १ २ जेण्णं हयच्छायं वा यच्छायं वा नरच्छायं वा किन्नरच्छायं वा महोरगच्छायं वा गंधव्वच्छायं वा उसहच्छायं वा रहच्छायं वा छत्तच्छायं वा उवसंपज्जित्ता णं गच्छति । से त्तं छायागती ९ । १११५. से किं तं छायाणुवातमती १ २ जैण्णं पुरिसं छाया अणुगच्छति णो पुरिसे छायं अणुगच्छति । से तं छायाणुवातगती १० । १११६. से किं तं लेस्सागती ? २ जेण्णं कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुज्जो भुज्जो परिणमति, एवं नीललेस्सा काउलेस्सं पंप्प तारूवत्ताए जाव ताफासत्ताए परिणमति, एवं १५ काउलेस्सा वि तेउलेस्सं, तेउलेस्सा वि पम्हलेस्सं, पम्हलेस्सा वि सुक्कलेस्सं पप्प तारूवत्ताए जाव परिणमति । से त्तं लेस्सागती ११ । १११७. से किं तं लेस्साणुवायगती ? २ जल्लेस्साइं दव्वाइं परियाइत्ता कालं करेति तल्लेस्सेसु उववज्जति । तं जहा - कण्हलेस्सेसु वा जाव सुक्कलेस्सेसु वा । सेत्तं लेस्साणुवायगती १२ । १११८. से किं तं उद्दिस्सपविभत्तगती १ २ जेणं आयरियू वा उवज्झायं वा थेरं वा पवत्तिं वा गणिं वा गणहरं वा गणावच्छेइयं वा उद्दिसिय २ गच्छति । से त्तं उद्दिस्सपविभत्तगती १३ । १११९. से किं तं चउपुरिसपविभत्तगती १ २ से जहाणामए चत्तारि पुरिसा संमगं पट्टिता समगं पज्जवट्ठिया १ समगं पट्ठिया विसमं पज्जवट्ठिया २ विसमं १, ३. जेणं म० पु१ पु२ ॥ २. गतच्छायं जे० ध० म० ॥ ४ पुरिसो पु२ ॥ ५. जण्डं क° २ ॥ ६, ८. उद्दिसियविभ° म० प्र० ५१ ५२ ॥ ७ च्छेदं वा म० प्र० ॥ ९. समगं पज्जवट्ठिया समगं पट्टिया १ समगं पज्जवट्ठिया विसमं पट्ठिया २ विसमं पज्जवट्ठिया समगं पट्टिया ३ विसमं पज्जवट्टिया विसमं पट्टिया ४ । से मु०, अशुद्धटी का प्रत्यन्तरगलितपाठोपलब्धेः परावर्तितोऽयं श्रान्तिजनितः पाठभेदो मुद्रितादर्शे ॥ Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७३ ११२२] विहायगइपरूवणं। पट्ठिया समगं पज्जवट्ठिया ३ विसमं पट्ठिया विसमं पज्जवट्ठिया ४ । से तं चउपुरिसपविभत्तगती १४। ११२०. से किं तं वंकगती ? २ चउव्विहा पण्णत्ता। तं जहाघट्टणया १ थंभणया २ लेसणया ३ पवडणया ४ । से तं वंकगती १५। ११२१. से किं तं पंकगती ? २ से जहाणामए केइ पुरिसे सेयंसि वा ५ पंकसि वा उदयंसि वा कायं उव्वहिया गच्छति । से तं पंकगती १६। ११२२. से किं तं बंधणविमोयणगती? [ग्रन्थाग्रम् ५०००] २ जण्णं अंबाण वा अंबाँडगाण वा माउलुंगाण वा बिल्लाण वा कविठ्ठाण वा भलाण वा फणसाण वा दाडिमाण वा पारेवाण वा अक्खोडाण वा चोराण वा बोराण वा तिंडुयाण वा पक्काणं परियागयाणं बंधणाओ विप्पमुक्काणं णिवाघाएणं अहे १० वीससाए गती पवत्तइ। से तं बंधणविमोयणगती १७ । [से तं विहायगती। से तं गइप्पवाए।] ॥ पण्णवणाए भगवतीए सोलसमं पओगपयं समत्तं ॥ १. सरंसि वा प्र० । सोईसि वा पु२ ॥ २. उब्विहता पु२ । उबिहिया मु० ॥ ३. अंबाडाण पु२॥ ४. भव्वाण म. प्र. पु२ । “भच्चाण भर्चना फल" इति श्रीजीवविजयगणिकृते प्रज्ञापनासूत्रस्तबके । “भदाण भाद्रा-द्राष" इति श्रीधनविमलगणिकृते प्रज्ञापनासूत्रस्तबके । ५. दालिमाण म० प्र० पु२॥ ६. पारेवताण म०, “पारेवयाण-फलविशेष" इति श्रीधनविमलगणिकृते स्तबके। परिवताण पु२, “परिवतना फल" इति श्रीजीवविजयगणिकृते स्तबके ॥ ७. अक्खोलाण ध० म०प्र० पु२ ॥ ८.दाराण पुरसं० । “चाराण-फलविशेष" इति जीवविजयगणिकृते स्तबके। “चाराण-एही फलविशेष” इति श्रीधनविमलगणिकृते स्तबके ॥ ९. तिंदुयाण-तिंदूकफल” इति श्रीधनविमलगणिकृते स्तबके। “तिदुसाणटीडसाफल" इति श्रीजीवविजयगणिकृते स्तबके ॥ १०. विमुक्काणं जे० ध०॥ Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७. सत्तरसमं लेस्सापयं पढमो उद्देसओ [सुत्तं ११२३. पढमुद्देसस्स अस्थाहिगारा] ११२३. आहार सम सरीरा उस्सासे १ कम्मरवण्ण३लेस्सासु४ । समवेदण ५ समकिरिया ६ समाउया ७ चेव बोधव्वा ॥२०९॥ [सुत्ताई ११२४-३०. नेरइएमु समाहाराइसत्तदारपरूवणं] ११२४. णेरइया णं भंते ! सवे समाहारा सब्बे समसरीरा सब्वे समुस्सासणिस्सासा ? गोयमा ! णो इणढे समढे। से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति णेरइया णो सब्वे समाहारा जाव णो सम्बे समुस्सासणिस्सासा ? गोयमा ! णेरइया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-महासरीरा य अप्पसरीरा य । तत्थ णं जे ते महासरीरा ते णं बहुतराए पोग्गले आहारेंति बहुतराए पोग्गले परिणामेंति बहुतराए पोग्गले उस्ससंति बहुतराए पोग्गले णाससंति, अभिक्खणं आहारेंति अभिक्खणं परिणामेंति अभिक्खणं ऊससंति अभिक्खणं णीससंति । तत्थ णं जे ते अप्पसरीरा ते णं अप्पतराए पोग्गले आहारेंति अप्पतराए पोग्गले परिणामेति अप्पतराए पोग्गले १५ ऊससंति अप्पतराए पोग्गले णीससंति, आहच्च आहारेंति आहच परिणामेंति आहच ऊससंति आहच्च णीससंति, से' एतेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ णेरइया णो सव्वे समाहारा णो सव्वे समसरीरा णो सव्वे समुस्सासणीसासा १। ११२५. णेरइया णं भंते ! सव्वे समकम्मा ? गोयमा ! णो इणढे समढे। से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति ? णेरइया णो सब्वे समकम्मा १ गोयमा ! २० णेरइया दुविहा पण्णता, तं जहा-पुवोववण्णगा य पच्छोववण्णगा य। तत्थ णं जे ते पुबोववण्णगा ते णं अप्पकम्मतरागा। तत्थ णं जे ते पच्छोववण्णगा ते णं महाकम्मतरागा, सेऎणद्वेणं गोयमा ! एवं वुचति णेरइया णो सव्वे समकम्मा २। ११२६. णेरइया णं भंते ! सम्बे समवण्णा ? गोयमा ! णो इणढे २५ समढे। से केणटेणं भंते ! एवं बुचति णेरइया णो सव्वे समवण्णा ? गोयमा ! १. सेएणटेणं पु२, एवमन्यत्रापि प्रत्यन्तरे वावृत्त्योपलभ्यते ॥ २. सेतेणटेणं पु२, एवमन्यत्रापि प्रत्यन्तरेष्वावृत्त्योपलभ्यते ॥ Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११३१] नेरइएस समाहाराइसत्तदारपरूवणं । रइया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - पुव्वोववण्णगा य पच्छोववण्णगा य । तत्थ णं जेते पुव्वोववण्णा ते णं विसुद्ध वण्णतरागा । तत्थ णं जे ते पच्छोववण्णगा ते णं अविसुद्धवण्णतरागा, सेएणणं गोयमा ! एवं बुच्चति रइया णो सव्वे समवण्णा ३ । ११२७. एवं जहेव वण्णेण भणिया तहेव लेस्सासु वि विसुद्धले संतरागा अविसुद्धलेस्संतरागा य भाणियव्वा ४ | ११२८. रइया णं भंते ! सव्वे समवेदणा ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे | से केणट्ठेणं भंते ! एवं वुच्चति णेरड्या णो सव्त्रे समवेयणा ? गोयमा ! णेरइया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - सण्णभूया य असण्णिभूया य । तत्थ णं जे ते सण्णिभूया ते णं महावेदणतरागा । तत्थ णं जे ते असण्णिभूया ते णं अप्पवेदणतरागा, सेतेणेणं गोयमा ! एवं वुच्चति नेरइया नो सव्वे समवेयणा ५ । ११२९. णेरइया णं भंते ! सव्वे समकिरिया ? गोयमा ! णो इणट्टे समट्ठे । से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति णेरइया णो सव्वे समकिरिया ? गोयमा ! णेरइया तित्रिहा पण्णत्ता, तं जहा सम्मद्दिट्ठी मिच्छेद्दिट्ठी सम्मामिच्छद्दिट्ठी । तत्थ णं जे ते सम्मद्दिट्ठी तेसि णं चत्तारि किरियाओ कजंति, तं जहा- आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपच्चक्खाणकिरिया ४ । तत्थ णं जे ते मिच्छद्दिट्ठी जे १५ य सम्मामिच्छॆद्दिट्ठी तेसिं णेयतियाओ पंच किरियाओ कज्जंति, तं जहा- आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपचक्खाणकिरिया ४ मिच्छादंसणवत्तिया ५, सेतेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चति णेरइया णो सव्वे समकिरिया ६ | २७५ ११३०. णेरइया णं भंते! सव्वे समाउया ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । से केणेणं भंते! एवं वुच्चइ ? गोयमा ! णेरड्या चउव्विहा पण्णत्ता, तं जहा - २० अत्थेगइया समाउया समोववण्णगा १ अत्थेगइया समाउया विसमोववण्णगा २ अत्थेगइया विसमाउया समोववण्णगा ३ अत्थेगइया विसमाउया विसमोववण्णगा ४, सेएणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चर णेरड्या णो सव्वे समाउया णो सव्वे समोववण्णगा ७ । १ - २. लेस २ ॥ ३. मिच्छादिट्ठी पु२, एवमन्यत्रापि ॥ ४. च्छद्दिट्ठी तेसि णं नियताओ मु० ॥ ५ णिति पु२ ॥ ६. 'रा ? एवं सच्चे वि पुच्छा । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुञ्चति ? जहा र ० ॥ १० [ सुताई ११३१-३६. भवणवा सिसु समाहाराइस तदार परूवणं ] २५ ११३१. असुरकुमारा णं भंते! सव्वे समाहारों ? सच्चैव पुच्छा । गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे, जहा णेरइया (सु. ११२४) । Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए पढमुद्दे से [सु. ११३२ - ११३२. असुरकुमारा णं भंते! सव्वे समकम्मा ? गोयमा ! णो इणडे समट्टे । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! असुरकुमारा दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - पुत्रो ववण्णगा य पच्छोववण्णगा य । तत्थ णं जे ते पुव्वोववण्णगा ते महाकम्मतरागा । तत्थ णं जे ते पच्छोववण्णगा ते णं अप्पकम्मतरागा, सेए ५ गोयमा ! एवं बुच्चति असुरकुमारा णो सव्वे समकम्मा । २७६ १० १५ ११३३. [१] एवं वण्ण-लेस्साए पुच्छा । तत्थ णं जे ते पुव्वोववण्णगा ते णं अविसुद्भवण्णतरागा । तत्थ णं जे ते पच्छोववण्णगा ते णं विसुद्धवण्णतरागा, सेएणद्वेणं गोयमा ! एवं वुञ्चति असुरकुमारा सव्वे णो समवण्णा । [ सुताई ११३७ - ४०, एगिंदियाइसु समाहाराइसत्तदा रपरूवणं ] ११३७. पुढविक्वाइया आहार -कम्म-वण्ण-लेस्साहिं जहा णेरइया (सु. ११२४-२७)। ११३८. पुढविक्काइया णं भंते ! सव्वे समवेदणा ? हंता गोयमा ! सव्वे समवेयणा । से केणेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! पुढविक्काइया सव्वे असण्णी असण्णीभूयं अंणिययं वेदणं वेदेंति, सेतेणट्टेणं गोयमा ! पुढविक्काइया २० सव्वे समवेदना | २५ [२] एवं लेस्साए वि । ११३४. वेदणाए जहा रइया (सु. ११२८ ) । ११३५. अवसेसं जहा णेरइयाणं (सु. ११२९-३०)। ११३६. एवं जाव थणियकुमारा । ११३९. पुढविक्वाइया णं भंते ! सव्वे समकिरिया ? हंता गोयमा ! पुढविक्वाइया सव्वे समकिरिया । से केणेणं ? गोयमा ! पुढविक्काइया सव्वे माइमिच्छद्दिट्ठी, तेसिं णेयतियाओ पंच किरियाओ कति, तं जहा- आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपच्चक्खाणकिरिया ४ मिच्छादंसणवत्तियां ५ । ११४०. एवं जाव चउरिंदिया | १. मलयवृत्तौ व्याख्यातः अणिययं इति पाठो म० पु२ प्रत्योरेवोपलभ्यते ॥ २. 'या य । सेते द्वेणं गो० ! । ११४०. एवं मु० ॥ Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७७ ११४२] एगिदियाइसु समाहाराइसत्तदारपरूवणं । [सुत्तं ११४१. पंचिंदियतिरिक्खेसु समाहाराइसत्तदारपरूवणं] ११४१. पंचिंदियतिरिक्खजोणिया जहा णेरइया (सु. ११२४३०)। णवरं किरियाहिं सम्मद्दिट्ठी मिच्छद्दिट्ठी सम्मामिच्छद्दिट्ठी। तत्थ णं जे ते सम्मट्टिी ते दुविहा पण्णता, तं जहा–असंजया य संजयासंजया य। तत्थ णं जे ते संजयासंजया तेसि णं तिण्णि किरियाओ कन्जंति, तं जहा-आरंभिया परिग्गहिया ५ मायावत्तिया। तत्थ णं जे ते असंजया तेसि णं चत्तारि किरियाओ कनंति, तं जहा-आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपञ्चक्खाणकिरिया ४ । तत्थ णं जे ते मिच्छद्दिट्ठी जे य सम्मामिच्छदिट्ठी तेसिं णेयइयाओ पंच किरियाओ कनंति, तं जहा-आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपञ्चक्खाणकिरिया ४ मिच्छादसणवत्तिया ५। सेसं तं चेव। [सुत्तं ११४२. मणुस्सेसु समाहाराइसत्तदारपरूवणं] ११४२. मणूसाणं भंते ! सव्वे समाहारा ? गोयमा ! णो ईणढे समझे। से केणटेणं ? गोयमा ! मणूसा दुविहा पण्णत्ता, तं जहा–महासरीरा य अप्पसरीरा य। तत्थ णं जे ते महासरीरा ते णं बहुयराए पोग्गले आहारेंति जाव बहुतराए पोग्गले णीससंति, आहच्च आहारेंति० आहच्च णीससंति । तत्थ णं जे ते अप्पसरीरा १५ ते णं अप्पतराए पोग्गले आहारेंति जाव अप्पतराए पोग्गले णीससंति, अभिक्खणं आहारति जाव अभिक्खणं नीससंति, सेएणतुणं गोयमा ! एवं वुच्चति मणूसा सव्वे णो समाहारा । सेसं जहा णेरड्याणं (सु. ११२५-३०)। णवरं किरियाहिं मणूसा तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-सम्मद्दिट्ठी मिच्छद्दिट्ठी सम्मामिच्छट्टिी। तत्थणं जे ते सम्मदिट्टी ते तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-संजया असंजया संजयासंजया। तत्थ णं २० जे ते संजया ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-सरागसंजया य वीतरागसंजया य, तत्थ णं जे ते वीयरागसंजया ते णं अकिरिया। तत्थ णं जे ते सरागसंजया ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-पमत्तसंजया य अपमत्तसंजया य, तत्थ णं जे ते अपमत्तसंजया तेसिं एगा मायावत्तिया किरिया कजति, तत्थ णं जे ते पमत्तसंजया तेसिं दो किरियाओ कन्नति, तं जहा-आरंभिया मायावत्तिया य । तत्थ णं जे ते संजयासंजया २५ तेसिं तिण्णि किरियाओ कजंति, तं जहा-आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३। तत्थ ण जे ते असंजया तेसिं चत्तारि किरियाओ कज्जति, तं जहा-आरंभिया १ १. इणमढे म०॥ Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७८ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए पढमुद्देसे [सु. ११४३ - परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपञ्चक्खाणकिरिया ४ । तत्थ णं जे ते मिच्छद्दिट्ठी जे य सम्मामिच्छद्दिट्ठी तेसिं णेयइयाओ पंच किरियाओ कजति, तं जहा-आरंभिया १ परिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपञ्चक्खाणकिरिया ४ मिच्छादसणवत्तिया ५ । सेसं जहा णेरइयाणं । [सुत्ताई ११४३-४४. वाणमंतराइसु समाहाराइसत्तदारपरूवणं] ११४३. वाणमंतराणं जहा असुरकुमाराणं (सु. ११३१-३५) ११४४. एवं जोइसिय-वेमाणियाण वि। णवरं ते वेदणाए दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-माइमिच्छद्दिवीउववण्णगा य अमाइसम्मदिट्ठीउववण्णगा य । तत्थ णं जे ते माइमिच्छट्ठिोवेवण्णगा ते णं अप्पवेदणतरागा। तत्थ णं जे ते १० अमाइसम्मदिह्रोवेवण्णगा ते णं महावेदणतरागा, सेएणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ०। सेसं तहेव । [सुत्तं ११४५. सलेस्सेसु २४ दंडएसु ओहेणं समाहाराइसत्तदारपरूवणं] . ११४५. सलेस्सा णं भंते ! णेरइया सवे समाहारा समसरीरा समुस्सासणिस्सासा ? सच्चेव पुच्छा, एवं जहा ओहिओ गमओ (सु. ११२४-४४) १५ भणिओ तहा सलेस्सगमओ वि णिरवसेसो भाणियव्यो जाव वेमाणिया । [सुत्ताई ११४६-५५. सलेस्सेसु २४ दंडएसु विभागेणं समाहाराइसत्तदरापरूवणं] ११४६. कण्हलेस्सा णं भंते ! णेरइया सव्वे समाहारा ३ पुच्छा । गोयमा ! जहा ओहिया (सु. ११२४-३०)। णवरं णेरइया वेदणाए माइमिच्छद्दिट्ठोवेवण्णगा २० य अमाइसम्मट्ठिोववण्णगा य भाणियवा । सेसं तहेव जहा ओहियाणं । ११४७. असुरकुमारा जाव वाणमंतरा एते जहा ओहिया (सु. ११३१४३) । णवरं मणूसाणं किरियाहिं विसेसो, जाव तत्थ णं जे ते सम्महिट्ठी ते तिविहा पण्णत्ता, तं जहा–संजया असंजया संजयासंजया य, जहा ओहियाणं (सु. ११४२)। २५ . ११४८. जोइसिय-वेमाणिया आइलिगासु तिसु लेस्सासु ण पुच्छिति । १-२. द्दिटिउवव पु२ । 'हिट्ठीउवव मु० ॥ ३-४. द्दिटिउवव पु२ ॥ Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ वाणमंतराइ समाहाराइसत्तदार परूवणं । ११४९. एवं जहा किण्हलेस्सा चारिया तहा णीललेस्सा वि चारियव्वा । ११५०. काउलेस्सा णेरइएहिंतो आरब्भ जाव वाणमंतरां । णवरं काउलेस्सा णेरइया वेदणाए जहा ओहिया (सु. ११२८) । ११५१. तेउलेस्साणं भंते! असुरकुमाराणं ताओ चैव पुच्छाओ । गोयमा ! जहेव ओहिया तहेव (सु. ११३१-३५ ) । णवरं वेदणाए जहा ५ जोतिसिया (सु. ११४४) । ११५२. पुढवि - आउ-वणस्सइ-पंचेंदियतिरिक्ख-मणूसा जहा ओहिया (सु. ११३७-३९, ११४१-४२) तहेव भाणियव्वा । णवरं मणूसा किरियाहिं जे संजया ते पमत्ता य अपभत्ता य भाणियव्वा, सरागा वीयरागा णत्थि । ११५८] ११५३. वाणमंतरा तेउलेस्साए जहा असुरकुमारा ( सु. ११५१ ) । ११५४. एवं जोतिसिय- वेमाणिया वि । सेसं तं चैव । ११५५. एवं पम्हलेस्सा वि भाणियव्वा णवरं जेसिं अस्थि । सुक्कलेस्सा वि तहेव जेसिं अत्थि । सव्वं तहेव जहा ओहियाणं गमओ । णवरं पम्हलेस्स-सुक्कलेस्साओ पंचेंदियतिरिक्खजोणिय - मणूस - वेमाणियाणं चेव, ण सेसाणं ति । ॥ पण्णवणाए लेस्सापए पढमो उद्देसओ समत्तो ॥ [ सुत्ताई १९५७-६९. चउवीसदंडएस लेस्सापरूवणं ] ११५७. रइयाणं भंते! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! तिणि । तं जहा - किण्हलेस्सा नीललेस्सा काउलेस्सा । 1 बीओ उद्देओ [सुतं १९५६. लेस्साभेयपरूवणं ] ११५६. कति णं भंते! लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छल्लेस्साओ पण्णत्ताओ । तं जहा - कण्हलेस्सा १ णीललेस्सा २ काउलेस्सा ३ तेउलेस्सा ४ पम्हलेस्सा ५ सुक्कलेस्सा ६ । २० ११५८. तिरिक्खजोणियाणं भंते! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छल्लेस्साओ । तं जहा - कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा । १. अत्र चारियन्वा इति पूर्वसूत्रादनुवर्तते ॥ २७९ १० १५ २५ Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८० पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए बीउद्देसे [सु. ११५९ - ११५९. एगिदियाणं भंते ! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! चत्तारि लेस्साओ। तं जहा–कण्हलेस्सा जाव तेउलेस्सा। ११६०. पुढविक्काइयाणं भंते ! कति लेस्साओ ? गोयमा ! एवं चेव । ११६१. आउ-वणप्फतिकाइयाण वि एवं चेव । ११६२. तेउ-बाउ-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिंदियाणं जहा गैरइयाणं (सु. ११५७)। ११६३. [१] पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! छलेस्साओ, कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा । [२] सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! जहा १० णेरइयाणं (सु. ११५७)। [३] गब्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! छलेसाओ, तं जहा-कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा । [४] तिरिक्खजोणिणीणं पुच्छा । गोयमा ! छल्लेसाओ एताओ चेव । ११६४. [१] मणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! छलेसाओ एताओ चेव । [२] सम्मुच्छिममणुस्साणं पुच्छा । गोयमा ! जहा णेरइयाणं (सु. ११५७)। [३] गम्भवक्कंतियमणूसाणं पुच्छा। गोयमा ! छलेसाओ, तं जहाकण्हलेस्सा जाव सुक्कलेसा । [४] मणुस्सीणं पुच्छा । गोयमा ! एवं चेव । ११६५. [१] देवाणं पुच्छा । गोयमा ! छ एताओ चेव । [२] देवीणं पुच्छा। गोयमा ! चत्तारि । तं जहा–कण्हलेस्सा जाव तेउलेस्सा। ११६६. [१] भवणवासीणं भंते ! देवाणं पुच्छा । गोयमा ! एवं चेव । [२] एवं भवणवासिणीण वि। ११६७. [१] वाणमंतरदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! एवं चेव । [२] एवं वाणमंतरीण वि। ११६८. [१] जोइसियाणं पुच्छा । गोयमा ! एगा तेउलेस्सा । [२] एवं जोइसिणीण वि । Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चवीसदंड लेस्सापरूवणाइ । ११६९. [१] वेमाणियाणं पुच्छा । गोयमा ! तिण्णि । तं जहातेउलेस्सा पम्हलेस्सा सुक्कलेस्सा । [२] वैमाणिणीणं पुच्छा । गोयमा ! एगा तेउलेसा । ११७७] [सुतं ११७०. सलेस्सेसु जीवेसु अप्पाबहुयं ] ११७०. एतेसि णं भंते ! सलेस्साणं जीवाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साणं ५ अलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा संखेज्जगुणा, तेउलेस्सा संखेज्जगुणा, अलेस्सा अनंतगुणा, काउलेस्सा अतगुणा, नीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया, सलेस्सा विसेसाहिया । [ सुत्ताई ११७१ - ९०. सलेस्सेसु २४ दंडएस अप्पाबहुयं ] ११७१. एतेसि णं भंते ! णेरइयाणं कण्हलेस्साणं नीललेस्साणं १० काउलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवा णेरड्या कण्हलेस्सा, णीललेस्सा असंखेनगुणा, काउलेस्सा असंखेज्जगुणा । १९७२. एतेसि णं भंते! तिरिक्खजोणियाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवा तिरिक्खजोणिया सुक्कलेसा, एवं जहा ओहिया (सु. ११७० ) वरं अलेस्सवज्जा | ११७३. एतेसि णं भंते! एगिंदियाणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा एगिंदिया तेउलेस्सा, काउलेस्सा अणंतगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया । २८१ ११७६. एतेसि णं भंते! तेउक्काइयाणं कण्हलेस्साणं णीललेस्साणं काउलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्योवा ते उक्काइया काउलेस्सा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसे साहिया । ११७७. एवं वाउक्काइयाण वि । १. अलेस्स-सलेस्सवज्जा पु२सं० विना ॥ ११७४. एतेसि णं भंते! पुढविक्काइयाणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! जहा ओहिया एगिंदिया २० (सु. ११७३) । णवरं काउलेस्सा असंखेज्जगुणा । ११७५. एवं आउक्काइयाण वि । १५ २५ Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० २८२ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए बीउद्देसे [सु. १६७८ - ११७८. एतेसि णं भंते ! वणप्फइकाइयाणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य • जहा एगिदियओहियाणं (सु. ११७३)।। ११७९. बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिंदियाणं जहा तेउक्काइयाणं (सु. ११७६)। ११८०. [१] एतेसि णं भंते ! पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! जहा ओहियाणं तिरिक्खजोणियाणं (सु.११७२) । णवरं काउलेस्सा असंखेजगुणा। [२] सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं जहा तेउक्काइयाणं। (सु. ११७६)। [३] गम्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं जहा ओहियाणं तिरिक्खजोणियाणं (सु. ११७२)। णवरं काउलेस्सा संखेजगुणा । [४] एवं तिरिक्खजोणिणीण वि। [५] एतेसि णं भंते ! सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं गब्भवतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहितो १५ अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा गब्भवकंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणिया सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा संखेजगुणा, तेउलेस्सा संखेज्जगुणा, काउलेस्सा संखेज्जगुणा, नीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया, काउलेस्सा सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणिया असंखेजगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया । [६] एतेसि णं भंते ! सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजो२० णिणीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! जहेव पंचमं (सु. ११८० [५]) तहा इमं पि छठे भाणियव्वं ।। [७] एतेसि णं भंते ! गब्भवकंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा! सव्वत्थोवा गब्भवतियपंचेंदियतिरिक्खजोणिया सुक्कलेस्सा, सुक्कलेस्साओ २५ तिरिक्खजोणिणीओ संखेजगुणाओ, पम्हलेस्सा गब्भवतियपंचेंदियतिरिक्खजोणिया संखेजगुणा, पम्हलेस्साओ तिरिक्खजोणिणीओ संखेजगुणाओ, तेउलेस्सा० संखेजगुणा, तेउलेस्साओ० संखेन्जगुणाओ, काउलेस्सा० संखेजगुणा, णीललेस्सा० विसेसाहिया, कण्हलेस्सा. विसेसाहिया, काउलेस्साओ० संखेजगुणाओ, णीललेस्साओ० विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ० विसेसाहियाओ। Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११८२ ] सलेस्सेसु २४दंडएस अप्पाबहुयं । [C] एतेसि णं भंते! सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं गन्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा गन्भवक्कंतियतिरिक्खजोगिया सुक्कलेस्सा, सुक्कलेस्साओ तिरिक्खजोणिणीओ संखेज्जगुणाओ, पम्हलेस्सा गब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणिया संखेज्जगुणा, पम्हलेस्साओ तिरिक्खजोणिणीओ ५ संखेज्जगुणाओ, तेउलेस्सा गन्भवक्कंतियतिरिक्खजोणिया संखेज्जगुणा, तेउलेस्साओ तिरिक्खजोणिणीओ संखेनगुणाओ, काउलेस्सा तिरिक्खजोणिया संखेज्जगुणा, णीललेस्सा ० विसेसाहिया, कण्हलेस्सा ० विसेसाहिया, काउलेस्साओ० संखेज्जगुणाओ, णीललेस्साओ ० विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ ० विसेसाहियाओ, काउलेस्सा सम्मुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणिया असंखेज्जगुणा, णीललेस्सा ० १० विसेसाहिया, कण्हलेस्सा ० विसेसाहिया । [९] एतेसि णं भंते! पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवा पंचेंदियतिरिक्खजोणिया सुक्कलेस्सा, सुक्कलेस्साओ० संखेज्जगुणाओ, पम्हलेस्सा • संखेज्जगुणा, पम्हलेस्साओ० संखेज्जगुणाओ, तेउलेस्सा० संखेज्जगुणा, तेउलेस्साओ० संखेज्नगुणाओ, काउलेस्साओ० संखेज्जगुणाओ, णीललेस्साओ ० विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ ० विसेसाहियाओ, काउलेस्सा० असंखेजगुणा, णीललेस्सा० विसेसाहिया, कण्हलेस्सा ० विसेसाहिया । ११८१. एवं मणूसाणं पि अप्पा बहुगा भाणियव्वा । णवरं पच्छिमगं अप्पाबहुगं णत्थि । २८३ [१०] एतेसि णं भंते! तिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! २० जव णवमं अप्पा बहुगं तहा इमं पि, नवरं काउलेस्सा तिरिक्खजोणिया अनंतगुणा । एवं एते दस अप्पाबहुगा तिरिक्खजोणियाणं । १५ ११८२ [१] एतेसि णं भंते ! देवाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण २५ य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवा देवा सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा असंखेज्जगुणा, काउलेस्सा असंखेज्जगुणा, नीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया, तेउलेस्सा संखेज्जगुणा । १. स्साओ ति०त्थीओ संखे ध० ॥ Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८४ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए बीउद्देसे [सु. ११८३[२] एतेसि णं भंते ! देवीणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवाओ देवीओ काउलेस्साओ, णीललेस्साओ विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ विसेसाहियाओ, तेउलेस्साओ संखेजगुणाओ।। [३] एतेसि णं भंते ! देवाणं देवीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण ५ य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवा देवा सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा असंखेजगुणा काउलेस्सा असंखेजगुणा, नीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया, काउलेस्साओ देवीओ संखेजगुणाओ, णीललेस्साओ विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ विसेसाहियाओ, तेउलेस्सा देवा संखेजगुणा, तेउलेस्साओ देवीओ संखेजगुणाओ। १० ११८३. [१] एतेसि णं भंते ! भवणवासीणं देवाणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरोहितो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवा भवणवासी देवा तेउलेस्सा, काउलेस्सा असंखेजगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया। [२] एतेसि णं भंते ! भवणवासिणीणं देवीणं कण्हलेस्साणं जाव १५ तेउलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! एवं चेव । [३] एतेसि णं भंते ! भवणवासीणं देवाणं देवीण य कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवा भवणवासी देवा तेउलेस्सा, भवणवासिणीओ तेउलेस्साओ संखेजगुणाओ, काउलेस्सा भवणवासी असंखेजगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया, काउलेस्साओ भवणवासिणीओ संखेजगुणाओ, णीललेस्साओ विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ विसेसाहियाओ। ११८४. एवं वाणमंतराण वि तिण्णेव अप्पाबहुया जहेव भवणवासीणं तहेव भाणियव्वा (सु. ११८३ [१-३])। ११८५. एतेसि णं भंते ! जोइसियाणं देवाणं देवीण य तेउलेस्साणं कतरे २५ कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थो वा जोइसियदेवा तेउलेस्सा, जोइसिणिदेवीओ तेउलेस्साओ संखेजगुणाओ। २० १. जाव सुक्कलेस्साण य ध० ॥ २. [३] एवं एतेसिं म० प्र० पु२॥ ३. °वासिणीओ देवीओ संखे मुद्रिते ॥ ४. संखेजाओ, णील ध०॥ ५. जोइसिणीओ देवीओ ध० म०प्र० पु२॥ ६. संखेजाओ। जे०॥ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ११९०] सलेस्सेसु २४ दंडएसु अप्पाबहुय । २८५ ११८६. एतेसि णं भंते ! वेमाणियाणं देवाणं तेउलेस्साण पम्हलेस्साणं सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवा वेमाणिया सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा असंखेजगुणा, तेउलेस्सा असंखेनगुणा । ११८७. एतेसि णं भंते! वेमाणियाणं देवाणं देवीण य तेउलेस्साणं पम्हलेस्साणं सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा ५ वेमाणिया देवा सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा असंखेजगुणा, तेउलेस्सा असंखेज्जगुणा, तेउलेस्साओ वेमाणिणीओ देवीओ संखेनगुणाओ। ११८८. एतेसि णं भंते ! भवणवासीणं वाणमंतराणं जोइसियाणं वेमाणियाण य देवाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा वेमाणिया देवा सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा असंखेजगुणा, १० तेउलेस्सा असंखेजगुणा; तेउलेस्सा भवणवासी देवा असंखेजगुणा, काउलेस्सा असंखेज्जगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया; तेउलेस्सा वाणमंतरा देवा असंखेज्जगुणा, काउलेस्सा असंखेजगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, किण्हलेस्सा विसेसाहिया; तेउलेस्सा जोइसियदेवा संखेजगुणा । ११८९. एतासि णं भंते ! भवणवासिणीणं वाणमंतरीणं जोइसिणीणं १५ वेमाणिणीण य कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवाओ देवीओ वेमाणिणीओ तेउलेस्साओ; भवणवासिणीओ तेउलेस्साओ असंखेजगुणाओ, काउलेस्साओ असंखेजगुणाओ, णीललेस्साओ विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ विसेसाहियाओ; तेउलेस्साओ वाणमंतरीओ देवीओ असंखेजगुणाओ, काउलेस्साओ असंखेजगुणाओ, णीललेस्साओ विसेसाहियाओ, २० कण्हलेस्साओ विसेसाहियाओ; तेउलेस्साओ जोइसिणीओ देवीओ संखेजगुणाओ। ११९०. एतेसि णं भंते ! भवणवासीणं जाव वेमाणियाणं देवाण य देवीण य कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा वेमाणिया देवा सुक्कलेस्सा, पम्हलेस्सा असंखेजगुणा, तेउलेस्सा असंखेजगुणा, तेउलेस्साओ वेमाणिणीओ देवीओ संखेजगुणाओ; तेउलेस्सा २५ भवणवासी देवा असंखेजगुणा, तेउलेस्साओ भवणवासिणीओ देवीओ संखेजगुणाओ, काउलेस्सा भवणवासी असंखेज्जगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, १-२. अल्पबहुत्वाधिकारसूत्रेषु ध० आदर्श पम्ह° स्थाने बंभ(पभ) इति पाठो वर्तते ॥ ३. कण्हलेस्सा पु२॥ Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८६ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए बीउद्देसे [सु. ११९१-- · कण्हलेस्सा विसेसाहिया, काउलेस्साओ भवणवासिणीओ संखेजगुणाओ, णीललेसाओ विसेसाहियाओ, कण्हलेसाओ विसेसाहियाओ; तेउलेस्सा वाणमंतरा असंखेजगुणा, तेउलेस्साओ वाणमंतरीओ संखेजगुणाओ, काउलेस्सा वाणमंतरा असंखेजगुणा, णीललेस्सा विसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया, काउलेस्साओ वाणमंतरीओ ५ संखेजगुणाओ, णीललेस्साओ विसेसाहियाओ, कण्हलेस्साओ विसेसाहियाओ; तेउलेस्सा जोइसिया संखेजगुणा, तेउलेस्साओ जोइसिणीओ संखेजगुणाओ। [मुत्तं ११९१. सलेस्सेसु जीवेसु इड्रिअप्पाबहुयं] ११९१. एतेसि णं भंते ! जीवाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पिड्रिया वा महिड्रिया वा ? गोयमा ! कण्हलेस्सेहितो १० णीललेस्सा महिडिया, णीललेस्सेहिंतो काउलेस्सा महिड्रिया, एवं काउलेस्सेहितो तेउलेस्सा महिडिया, तेउलेस्सहिंतो पम्हलेस्सा महिड्रिया, पम्हलेस्सेहिंतो सुक्कलेस्सा महिडिया, सव्वप्पिडिया जीवा किण्हलेस्सा, सव्वमहिड्डिया जीवा सुक्कलेस्सा । [सुत्ताई ११९२-९८. सलेस्सेसु २४ दंडएसु इड्डिअप्पाबहुयं] ११९२. एतेसि णं भंते ! णेरइयाणं कण्हलेस्साणं णीललेस्साणं काउ१५ लेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पिडिया वा महिड्रिया वा १ गोयमा ! कण्हलेस्सेहितो णीललेस्सा महिड्डिया, णीललेस्सेहिंतो काउलेस्सा महिड्रिया, सव्वप्पिड्रिया णेरइया कण्हलेस्सा, सव्वमहिड्रिया णेरइया काउलेस्सा। ११९३. एतेसि णं भंते ! तिरिक्खजोणियाणं कण्हलेस्साणं जाव सुक्कलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पिडिया वा महिड्डिया वा ? गोयमा ! जहा जीवा । ११९४. एतेसि णं भंते ! एगिदियतिरिक्खजोणियाणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कतरे कतरेहितो अप्पिडिया वा महिड्रिया वा ? गोयमा ! कण्हलेस्सेहिंतो एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो णीललेस्सा महिडिया, णीललेस्सहिंतो काउलेस्सा महिडिया, काउलेस्सहिंतो तेउलेस्सा महिडिया, सव्वप्पिडिया एगिदियतिरिक्खजोणिया कण्हलेस्सा, सव्वमहिडिया तेउलेस्सा। १. ऋद्धयल्पबहुत्वसूत्रेषु मुद्रिते सर्वत्र अप्पड़िया महडिया इति पाठो वर्तते ॥ २, ६, ९. सवप्पड़िया पु२ मु० ॥ ३. कण्ह' पुर मु० ॥ ४, ७, १०. महिड्डीया जे० ध० ॥ ५, ८. महिड्डीया जे० ध० ॥ Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२०१1 सलेस्सेसु २४ दंडएसु इड्डिअप्पाबहुयं ।। २८७ ११९५. एवं पुढविक्काइयाण वि । ११९६. एवं एतेणं अभिलावेणं जहेव लेस्साओ भावियाओ तहेव णेयव्वं जाव चउरिंदिया। ११९७. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं तिरिक्खजोणिणीणं सम्मुच्छिमाणं गब्भवकंतियाण य सव्वेसिं भाणियव् जाव अप्पिडिया वेमाणिया देवा तेउलेस्सा, ५ सबमहिड्डिया वेमाणिया देवा सुक्कलेस्सा। ११९८. केइ भणंति-चउवीसदंडएणं इड्डी भाणियव्वा । ॥ 'बीओ उद्देसओ समत्तो । १० तइओ उद्देसओ [सुत्ताई ११९९-१२००. नयमएणं २४दंडएमु उबवाय-उव्वट्टणाओ] ११९९. [१] णेरइए णं भंते ! णेरइएसु उववजति ? अणेरइए णेरइएसु उववजति ? गोयमा ! णेरइए णेरइएसु उववज्जइ, णो अणेरइए णेरइएसु उववज्जति। [२] एवं जाव वेमाणियाणं । १२००. [१] णेरइए णं भंते ! णेरइएहितो उबट्टइ १ अणेरइए १५ णेरइएहिंतो उबट्टति ? गोयमा ! अणेरइए णेरइएहिंतो उव्वट्टति, णो णेरइए णेरइएहिंतो उव्वति । [२] एवं जाव वेमाणिए। णवरं जोतिसिय-वेमाणिएसु चयणं ति अभिलावो कायव्वो। [सुत्ताई १२०१-७. सलेस्सेसु २४ दंडएसु ओहेणं उबवाय-उबट्टणाओ] २० १२०१. [१] से णूणं भंते ! कण्हलेस्से णेरइए कण्हलेस्सेसु णेरइएसु उववज्जति ? कण्हलेस्से उव्वदृति ? जल्लेस्से उववज्जति तल्लेसे उव्वट्टति ? हंता गोयमा ! कण्हलेसे णेरइए कण्हलेसेसु णेरइएसु उववज्जति, कण्हलेसे उव्वदृति, जल्लेसे उववजति तलेसे उव्वट्टति । 1. बीयउद्देसओ ॥ जे० ॥ २. अस्मिन्नुद्देशके उबट्टइ इति पाठस्थाने विशेषतः पु२ प्रतौ अन्यासु . प्रतिषु च क्वचित् क्वचित् उववदृइ इति पाठः आवृत्त्योपलभ्यते ॥ ३. °लेस्सेसु उ जे० प्र० ॥ ४. कण्हलेस्सेसु उध०॥ ५. तल्लेसेसु उ° ध० ॥ Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૮ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए तइउद्देसे [सु. १२०२ - [२] एवं णीललेसे वि काउलेसे वि। १२०२. एवं असुरकुंमारा वि जाव थणियकुमारा वि। णवरं तेउलेस्सा अब्भइया। १२०३. [१] से गूणं भंते ! कण्हलेसे पुढविक्काइए कण्हलेस्सेसु ५ पुढविक्काइएसु उववज्जति ? कण्हलेस्से उव्वद्दति ? जल्लेसे उववज्जति तलेसे उव्वति ? हंता गोयमा ! कण्हलेस्से पुढविक्काइए कण्हलेस्सेसु पुढविक्काइएसु उववजति; सिय कण्हलेस्से उबट्टति, सिय नीललेसे उबट्टति, सिय काउलेसे उबट्टति; सिय जल्लेसे उववज्जइ तल्लेसे उव्वट्टति । [२] एवं णीललेस्सा काउलेस्साँ वि । [३] से गूणं भंते ! तेउलेस्से पुढविक्काइए तेउलेस्सेसु पुढविक्काइएसु उववज्जइ ? • पुच्छा । हंता गोयमा ! तेउलेसे पुढविकाइए तेउलेसेसु पुढविक्काइएसु उक्वजति; सिय कण्हलेसे उबट्टइ, सिय णीललेसे उबट्टइ, सिय काउलेसे उबट्टति; तेउलेसे उववज्जति, णो चेव णं तेउलेस्से उव्वट्टति । [४] एवं आउक्काइय-वणप्फइकाइया वि । [५] तेऊ वाऊ एवं चेव । णवरं एतेसिं तेउलेस्सा णत्थि । १२०४. बिय-तिय-चउरिंदिया एवं चेव तिसु लेसासु । १२०५. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया मणूसा य जहा पुढविक्काइया आदिल्लियासु तिसु लेस्सासु भणिया (सु. १२०३[१-२]) तहा छसु वि लेसासु भाणियवा। णवरं छप्पि लेसाओ चारियव्वाओ । १२०६. वाणमंतरा जहा असुरकुमारा (सु. १२०२) । १२०७. [१] से णूणं भंते ! तेउलेस्से जोइसिए तेउलेसेसु जोइसिएसु उववज्जति ? जहेव असुरकुमारा । [२] एवं वेमाणिया वि । नवरं दोण्ह वि चयंतीति अभिलावो । [सुत्ताई १२०८-१४. सलेस्सेसु २४ दंडएमु विभागेणं उबवाय-उव्वट्टणाओ] २५ १२०८. से गुणं भंते ! कण्हलेस्से णीललेस्से काउलेस्से णेरइए १. राण वि म० प्र०॥ २. लेस्सेसु उध० प्र०॥ ३. जइ सिय तल्लेसे म० प्र० पु२॥ ४. स्सासु वि ध० म०प्र० ॥ Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२१४] सलेस्सेसु २४ दंडएसु ओह-विभागेहिं उववाय-उव्वट्टणाओ। २८९ कण्हलेस्सेसु णीललेस्सेसु काउलेस्सेसु णेरइएसु उववजति ? कण्हलेस्से णीललेस्से काउलेस्से उबद्दति ? जल्लेसे उववज्जति तल्लेसे उव्वति ? हंता गोयमा ! कण्हलेस्सणीललेस्स-काउलेस्सेसु उववज्जति, जल्लेसे उववज्जति तल्लेसे उव्वदृति । १२०९. से गुणं भंते ! कण्हलेस्से जाव तेउलेस्से असुरकुमारे कण्हलेस्सेसु जाव तेउलेस्सेसु असुरकुमारेसु उववज्जति ? एवं जहेव नेरइए ५ (सु. १२०८) तहा असुरकुमारे वि जाव थणियकुमारे वि।। १२१०. [१] से णूणं भंते ! कण्हलेस्से जाव तेउलेस्से पुढविकाइए कण्हलेस्सेसु जाव तेउलेस्सेसु पुढविक्काइएसु उववज्जति ? एवं पुच्छा जहा असुरकुमाराणं । हंता गोयमा ! कण्हलेस्से जाव तेउलेस्से पुढविक्काइए कण्हलेस्सेसु जाव तेउलेस्सेसु पुढविक्काइएसु उववजति, सिय कण्हलेस्से उव्वट्टति सिय १० णीललेसे सिय काउलेस्से उव्वदृति, सिय जलेस्से उववज्जइ तलेसे उव्वदृइ, तेउलेसे उववज्जइ, णो चेव णं तेउलेस्से उव्वट्टति। . [२] एवं आउक्काइय-वणप्फइकाइया वि भाणियव्वा । [३] से णूणं भंते ! कण्हलेस्से णीललेस्से काउलेस्से तेउक्काइए कण्हलेसेसु णीललेसेसु काउलेसेसु तेउक्काइएसु उववज्जति ? कण्हलेसे णीललेसे १५ काउलेसे उन्चट्टति ? जल्लेसे उववजति तल्लेसे उव्वट्टति ? हंता गोयमा ! कण्हलेस्से णीललेस्से काउलेस्से तेउक्काइए कण्हलेसेसु णीललेसेसु काउलेसेसु तेउक्काइएसु उववज्जति, सिय कण्हलेसे उव्वदृति सिय णीललेसे सिय काउलेस्से उबट्टति, सिय जल्लेसे उववज्जति तल्लेसे उबट्टति । [४] एवं वाउकाइया बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिंदिया वि भाणियव्वा। २० १२११. से णूणं भंते ! कण्हलेसे जाव सुक्कलेसे पंचेंदियतिरिक्खजोणिए कण्हलेसेसु जाव सुक्कलेसेसु पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जति १० पुच्छा । हता गोयमा ! कण्हलेस्से जाव सुक्कलेस्से पंचेंदियतिरिक्खजोणिए कण्हलेस्सेसु जाव सुक्कलेस्सेसु पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु उववजति, सिय कण्हलेस्से उबट्टति जाव सिय सुक्कलेस्से उव्वदृति, सिय जल्लेसे उववज्जति तलेसे उव्वदृति । २५ १२१२. एवं मणूसे वि। ... १२१३. वाणमंतरे जहा असुरकुमारे (सु. १२०९)। १२१४. जोइसिय-वेमाणिए वि एवं चेव । नवरं जस्स जलेसा, दोण्ह वि चयणं ति भाणियव्वं । Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९० पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए तइउद्देसे [सु. १२१५ - [सुत्तं १२१५. कण्हाइलेस्सेसु नेरइएसु ओहिखेत्तपरूवणं] १२१५. [१] कण्हलेस्से णं भंते ! णेरइए कण्हलेस्सं णेरइयं पणिहाए ओहिणा सवओ समंता समभिलोएमाणे २ केवतियं खेत्तं जाणति ? केवतियं खेत्तं पासइ १ गोयमा ! णो बहुयं खितं जाणति णो बहुयं खेतं पासइ, णो दूरं खेत्तं जाणति णो दूरं खेत्तं पासति, इत्तिरियमेव खेत्तं जाणइ इत्तिरियमेव खेत्तं पासति । से केणटेणं भते! एवं वुचति कण्हलेसे णं णेरइए तं चेव जाव इत्तिरियमेव खेत्तं पासति १ गोयमा ! से जहाणामए केइ पुरिसे बहुसमरमणिशंसि भूमिभागंसि ठिचा सबओ समंता समभिलोएन्जा, तए णं से पुरिसे धरणितलगतं पुरिसं पणिहाए सबओ समंता समभिलोएमाणे २ णो बहुयं खेत्तं जाव पासति जाव इत्तिरियमेव १० खेत्तं पासइ, सेएणद्वेणं गोयमा! एवं वुच्चति कण्हलेसे णं णेरइए जाव इत्तिरियमेव खेतं पासति । [२] णीललेसे णं भंते ! णेरइए कण्हलेसं णेरइयं पणिहाय ओहिणा सव्वओ समंता समभिलोएमाणे २ केवतियं खेत्तं जाणइ ? केवतियं खेत्तं पासइ ? गोयमा ! बहुतरागं खेतं जाणति बहुतरागं खेत्तं पासति, दूंरतरागं खेत्तं जाणइ दूंरतरागं खेत्तं पासति, वितिमिरतरागं खेत्तं जाणइ वितिमिरतरागं खेत्तं पासइ, विसुद्धतरागं खेतं जाणति विसुद्धतरागं खेत्तं पासति । से केणटेणं भंते ! एवं वुचति णीललेस्से णं णेरइए कण्हलेस्सं णेरइयं पणिहाय जाव विसुद्धतराँगं खेत्तं पासइ ? गोयमा ! से जहाणामए केइ पुरिसे बहुसमरमणिजाओ भूमिभागाओ पव्वयं दुरूहति, दुरूहित्ता सबओ समंता समभिलोएज्जा, तए णं से पुरिसे धरणितलगयं पुरिसं पणिहाय सव्वओ समंता समभिलोएमाणे २ बहुतरागं खेत्तं जाणइ जाव विसुद्धतरागं खेत्तं पासति, से एतेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चति णीललेस्से णेरइए कण्हलेस्सं णेरइयं जाव विसुद्धतरागं खेत्तं पासति । [३] काउलेसे णं भंते ! णेरइए णीललेस्सं णेरइयं पणिहाय ओहिणा सव्वओ समंता समभिलोएमाणे २ केवतियं खेत्तं जाणइ ? केवतियं खेत्तं पासइ ? २० मा १. "कण्हलेसे गं भंते ! णेरइए कण्हलेसं णेरइयं पणिधाय मोहिणा सचओ समंता सममिलोएमाणा केवतियं खेत्तं जाणंति ? केवतियं खेत्तं पासंति ? गोयमा ! णो बहुवरयं खेत्तं जाणइ, णो बहुतरयं खेत्तं पासति, तिरियमेव खेत्तं पासति । जह लेस्सुद्देसए ।” इति सूत्रकृदङ्ग अध्य.५ उ. तृतीयगाथाचूर्णी प्रज्ञापनासूत्रपाठोद्धरणे ॥ २-४, ६-७. इत्तरिय पु२ मु० ॥ ५. °तले गतं जे०॥ ८-९. दूरतरखेत्तं मु०॥ १०. पणिहाए जे०॥ ११. रागं खेत्तं जाणइ विसुद्धतरागं खेत्तं पा° मु०॥ Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२१८] कण्हाइलेस्सेसु नेरइएसु ओहिखेत्तपरूवणाइ। २९१ गोयमा ! बहुतरागं खेत्तं जाणइ बहुतरागं खेत्तं पासइ जाव विसुद्धतरागं खेत्तं पासइ । से केणतुणं भंते ! एवं वुच्चति काउलेसे णं णेरइए जाव विसुद्धतरागं खेत्तं पासति ? गोयमा ! से जहाणामए केइ पुरिसे बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ पव्वतं दुरूहति, दुरूहित्ता रुक्खं दुरूहति, दुरूहित्ता दो वि पादे उच्चाविय सव्वओ समंता समभिलोएज्जा, तए णं से पुरिसे पव्वतगयं धरणितलगयं च पुरिसं ५ पणिहाय सव्वओ समंता समभिलोएमाणे २ बहुतरागं खेत्तं जाणति बहुतरागं खेत्तं पासति जाव वितिमिरतरागं(? विसुद्धतरागं) खेतं पासइ, सेएणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चति काउलेस्से णं णेरइए णीललेस्सं णेरइयं पणिधाय तं चेव जाव वितिमिरतरागं(? विसुद्धतरागं) खेत्तं पासति । [सुत्ताई १२१६-१७. कण्हाइलेस्सेसु जीवेसु णाणपरूवणं] १० १२१६. [१] कण्हलेस्से णं भंते ! जीवे कतिसु णाणेसु होजा ? गोयमा ! दोसु वा तिसु वा चउसु वा णाणेसु हुज्जा, दोसु होमाणे आभिणिबोहिय-सुयणाणेसु होज्जा, तिसु होमाणे आभिणिबोहिय-सुयणाण-ओहिणाणेसु होज्जा, अहवा तिसु होमाणे आभिणिबोहिय-सुयणाण-मणपज्जवणाणेसु होजा, चउसु होमाणे आभिणिबोहियणाण-सुयणाण-ओहिणाण-मणपज्जवणाणेसु होजा। १५ [२] एवं जाव पम्हलेस्से । १२१७. सुक्कलेस्से णं भंते ! जीवे कइसु णाणेसु होज्जा ? गोयमा ! दोसु वा तिसु वा चउसु वा एगम्मि वा होजा, दोसु होमाणे आभिणिबोहियणाण० एवं जहेव कण्हलेस्साणं (सु. १२१६[१]) तहेव भाणियव्वं जाव चउहिं, एगम्मि होमाणे एगम्मि केवलणाणे होज्जा । २० ॥ पण्णवणाए भगवतीए लेस्सापदे ततिओ उद्देसओ समत्तो ॥ चउत्थो उद्देसओ [सुत्तं १२१८. चउत्थुद्देसस्स अहिगारपरूवणं] १२१८. परिणाम१वण्णररसगंध४सुद्ध५अपसत्थ६संकिलिझुण्हा७-८। २५ गति९परिणाम१० पदेसावगाह११-१२वग्गण१३ठाणाणमप्पबहुं१४-१५॥२१०॥ १. उच्चावइत्ता मलयवृत्तौ ॥ २. °पदेसा वग्गण जे० ध० म० प्र० । °पदेसोगाढवग्गण मु० ॥ Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९२ पण्णवणान्ते सत्तरसमे लेस्साए चउत्थु से [सुत्तं १२१९. लेस्साभेयपरूवणं ] १२१९. कति णं भंते! लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छल्लेसाओ पण्णत्ताओ । तं जहा - कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा । [ सुताई १२२० - २५. १ परिणामाहिगारो ] १२२०. से णूणं भंते! कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुज्जो २ परिणमति ? हंता गोयमा ! कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुज्जो २ परिणमति । से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चति कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए जाव भुज्जो २ परिणमति ? गोयमा ! से जहाणामए १० खीरे दूसिं पप्प सुद्धे वा वत्थे रागं पप्प तारूवत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुज्जो २ परिणमति, सेएणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए जाव भुज्जो २ परिणमति । १२२१. एवं एतेणं अभिलावेणं णीललेस्सा काउलेस्सं पप्प, काउलेस्सा तेउलेस्सं पप्प, तेउलेस्सा पम्हलेस्सं पप्प, पम्हलेस्सा सुक्कलेस्सं पप्प जाव भुज्जो १५ २ परिणमति । २५ [सु. १२१९ १२२२. से णूणं भंते ! कण्हलेस्सा णीललेस्सं काउलेस्सं तेउलेस्सं पम्हलेस्सं सुक्कलेस्सं पप्प तारूवत्ताए तावन्नत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफा सत्ताए भुज्जो २ परिणमति ? हंता गोयमा ! कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प जाव सुक्कलेस्सं पप्प तारूवत्ताए तावन्नत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुज्जो २ परिणमति । २० सेकेणणं भंते! एवं वुञ्चति किण्हलेस्सा णीललेस्सं जाव सुक्कलेस्सं पप्प तारूवत्ताए जाव भुज्जो २ परिणमति ? गोयमा ! से जहाणामए वेरुलियमणी सिया किण्हसुत्तए वाणीलसुत्तए वा लोहियसुत्तए वा हालिदसुत्तए वा सुक्किलसुत्तए वा आइए समाणे तारूवत्ताए जाव भुज्जो २ परिणमति, सेएणट्टेणं गोयमा ! एवं वुञ्चइ किण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प जाव सुक्कलेस्सं पप्प तारूवत्ताए जाव भुज्जो २ परिणमति । १२२३. से णूणं भंते ! णीललेस्सा किण्हलेस्सं जाव सुक्कलेस्सं पप्प तावत्ता जाव भुज्जो २ परिणमति ? हंता गोयमा ! एवं चेव । १-२. कण्ह° पु२॥ Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९३ १२२८] १-२. परिणाम-चण्णाहिगारा। १२२४. एवं काउलेस्सा कण्हलेस्सं णीललेस्सं तेउलेस्सं पम्हलेस्सं सुक्कलेस्सं, एवं तेउलेस्सा किण्हलेसं णीललेसं काउलेसं पम्हलेसं सुक्कलेस्सं, एवं पम्हलेस्सा कण्हलेसं णीललेसं काउलेसं तेउलेसं सुक्कलेस्सं । १२२५. से णूणं भंते ! सुक्कलेस्सा किण्ह० णील० काउ० तेउ० पम्हलेस्सं पप्प जाव भुजो २ परिणमति ? हंता गोयमा ! एवं चेव । [सुत्ताई १२२६-३२. २ वण्णाहिगारो] १२२६. कण्हलेस्सा णं भंते ! वण्णेणं केरािसया पण्णत्ता ? गोयमा ! से जहाणामए जीमूए इ वा अंजणे इ वा खंजणे इ वा कज्जले इ वा गवले इ वा गवलवलए इ वा जंबूफलए इ वा अद्दारिट्ठए इ वा परपुढे इ वा भमरे इ वा भमरावली इ वा गयकलमे इ वा किण्हकेसे इ वा आगासथिग्गले इ वा किण्हासोए १० इ वा किण्हकणवीरए इ वा किण्हबंधुजीवए इ वा । भवेतारूवा ? गोयमा ! णो णटे समढे, किण्हलेस्सा णं एत्तो अणि?तरिया चेव अकंततरिया चेव अप्पियतरिया चेव अमणुण्णतरिया चेव अंमणामतरिया चेव वण्णेणं पण्णत्ता। १२२७. णीललेस्सा णं भंते ! केरिसिया वण्णेणं पण्णत्ता ? गोयमा ! से जहाणामएँ भिंगे इ वा भिंगपत्ते इ वा चासे ति वा चांसपिच्छे इ वा सुए इ १५ वा सुयपिच्छे इ वा सामा इ वा वणराई इ वा उच्चतए इ वा पारेवयगीवा इ वा मोरगीवा इ वा हलधरवसणे इ वा अयसिकुसुमए इ वी बाणकुसुमए इ वा अंजणकेसियाकुसुमए इ वा णीलुप्पले इ वा नीलासोए इ वा णीलकणवीरए इ वा णीलबंधुजीवए इ वा । भवेतारूवा ? गोयमा ! णो ईणढे समढे, एत्तो जाव अमणामयरिया चेव वण्णेणं पण्णता। २० १२२८. काउलेस्सा णं भंते ! केरिसिया वण्णेणं पण्णता ? गोयमा ! १. सुक्कलेसं पप्प जाव भुज्जो भुजो परिणमइ ? हंता गोयमा ! तं चेव । पु२ मु०॥ २. °मा ! तं चेव म०प्र० पुर ॥ ३. गवलवलए इति पदं मलयवृत्तौ न व्याख्यातम् ॥ ४. अद्दारिट्ठए इति पाठस्थाने भरिट्ठए इति पाठानुसारि मलयवृत्तिव्याख्यानम् ॥ ५. किण्हकेसरे इ वा इति पाठानुसारि मलयवृत्तिव्याख्यानम् ॥ ६. भवे एयारूवे मलयवृत्तिगतावतरणे। भवे एतारूवे मु०॥ ७. इणमढे पु२॥ ८.°ट्ठइरिया जे०॥९. अमणापतरिया इति पाठानुसारि मलयवृत्तिव्याख्यानम्। १०.°ए भिंगए इ वा मु०॥ ११. चासपिंछे जे० ध० । चासपिच्छए मु०॥ १२.सुयपिंछे जे०ध०॥ १३. उव्वत्तए जे० प्रदेशव्याख्यायां च ॥ १३, १६-१७. कुसुमे इ वा म० प्र० पु२ ॥ १५. वा वणकु मुद्रिते मुद्रितमलयवृत्तौ च, किन्तु मलयवृत्तेः ताडपत्रीयादिलिखितादर्शेषु बाणकुसुमे इत्येव पाठ उपलभ्यते ॥ १८. भवे तेयारूवा जे०॥ १९. इणमढे पु२, एवमन्यत्रापि ॥ Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९४ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए चउत्थुद्देसे [सु. १२२९ - से जहाणामए खयरसारे इ वा कैयरसौरे इ वा धमाससारे इ वा तंबे इ वा तंबकरोडए इ वा तंबच्छिवाडियाँ इ वा वाइंगणिकुँसुमए इ वा कोइलँच्छदकुसुमए इ वा1 जवासाकुसुमे इ वा कैलकुसुमे इ वा>। भवेतारूवा ? गोयमा ! णो इणढे समढे, काउलेस्सा णं एत्तो अणितरिया जाव अमणा५ मयरिया चेव वण्णेणं पण्णता ।। १२२९. तेउलेस्साणं भंते ! केरिसिया वण्णेणं पण्णत्ता ? गोयमा ! से जहाणामए ससरुहिरे इ वा उरब्भरुहिरे इ वा वराहरुहिरे इ वा संबररुहिरे इ वा मणुस्सरुहिरे इ वा बालिंदगोवे इ वा बालदिवागरे इ वा संझब्भरागे इ वा गुंजद्धरागे इ वा जाइहिंगुलुए इ वा पवालंकुरे इ वा लक्खारसे इ वा १० लोहियक्खमणी इ वा किमिरागकंबले इ वा गयतालुए इ वा चीणपिट्ठरासी इ वा पॉलियायकुसुमे इ वा जाँसुमणाकुसुमे इ वा किंसुर्यपुप्फरासी इ वा रत्तुप्पले इ वा रत्तासोगे इ वा रत्तकणवीरए इ वा रत्तबंधुजीवए इ वा । भवेयारूवा ? गोयमा ! णो इणढे समढे, तेउलेस्सा णं एत्तो इट्टतरिया चेव जाव मणामतरिया चेव वनेणं पण्णत्ता। १२३०. पम्हलेस्सा णं भंते ! केरिसिया वण्णेणं पण्णता ? गोयमा ! से जहाणामए चंपे इ वा चंपयछल्ली इ वा चंपयभेदे इ वा हलिद्दा इ वा हलिद्दगुलिया इ वा हलिद्दाभेए इ वा हरियाले इ वा हरियालगुलिया इ वा हरियालभेए इ वा चिउरे इ वा चिउररागे इ वा सुवण्णसिप्पी इ वा वरकणगणिहसे इ वा वरपुरिसवसणे इ वा अल्लइकुसुमे इ वा चंपयकुसुमे इ वा कैणियारकुसुमे इ वा कुहंडियाकुसुमे इ वा सुवण्णजूहिया इ वा सुहिरण्णियाकुसुमे इ वा कोरेंटमलदामे इ वा पीयासोगे इ वा पीयकणवीरए इ वा पीयबंधुजीवए इ वा । भवेतारूवा ? १. खइर° पु२ । खदिर मु०॥२, ४-५. °सारए इ वा म०प्र० पु२ ॥ ३. कहर पुर मु०॥ ६. °याए इ मु० ॥ ७,९. °कुसुमे इ वा म० पु२॥ ८. लच्छाकु जे० ॥ १०. > एतचिह्नमध्यगतः पाठो मलयवृत्ती नव्याख्यातः ॥ ११. कलकुसुम इवा इति पाठःप्र० पु१ पु३ प्रतिषु श्रीधनविमलगणिकृतस्तबके च नास्ति। कलमुकुसुमे इ वा पु२ । “कलसकुसुमे इ वा-कलसकुसुम फूल जेहवो" इति श्रीजीवविजयगणिकृतस्तबके ॥ १२. अकंततरिया जे. ध०॥ १३. वा इंदगोवे इ वा बालि मुद्रिते एव, मुद्रितादर्श उपलभ्यमानोऽयं पाठो भ्रान्तिजनित एव, न हि कस्मिंश्चिदप्यादर्शे उपलभ्यते॥ १४. कुरुए इ पु२ ॥ १५. गइता जे. ध०॥ १६. पारियाय° पु२ । पारिजाय मु० ॥ १७. जासुमिणाकु जे० ॥ १८. °यकुसुमरासी ध०॥ १९ भवे एयारूवा इति मलयवृत्तिगतावतरणे ॥ २० °मए चंपा इ जे० ध० म० प्र०॥ २१ कण्णियार' मुद्रिते, मुद्रितमलयवृत्तौ च ॥ २२. कोडेदृमल्ल जे०॥ Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२३४] २- ३. वण्ण- रसाहिगारा । गोयमा ! णो इण सम, पम्हलेस्सा णं एत्तो इट्ठतरिया चेव जाव मणामतरिया चेव वण्णेणं पण्णत्ता । १२३१. सुक्कलेस्सा णं भंते ! केरिसिया वण्णेणं पण्णत्ता ? गोयमा ! से हाणाम अंकेइ वा संखे इ वा चंदे इ वा कुंदे इ वा दगे इ वा दगरए इवा ही इ वा दहिघणे इ वा खीरे इ वा खीरपूरे इ वा सुक्कछिवाडिया इ वा ५ पेहुणमिंजिया इ वा धंत-धोयरुप्पपट्टे इ वा सारइयबलाहए इ वा कुमुददले इ वा पोंडरियदले इ वा सालिपिट्टरासी ति वा कुडगपुप्फरासी ति वा सिंदुंवारवरमलदामे इवा सेयासोए इ वा सेयकणवीरे इ वा सेयबंधुजीवए इ वा । भवेतारूया ? गोयमा ! णो णट्ठे समट्ठे, सुक्कलेस्सा णं एतो इट्ठतरिया चेव कंतयरिया चेव पियतरिया चैव मणुण्णतरिया चेव मणामतरिया चेव वण्णेणं पण्णत्ता । १२३२. एयाओ णं भंते! छल्लेस्साओ कतिसु वण्णेसु साहिज्जंति ? गोयमा ! पंचसु वण्णेसु साहिति । तं जहा - कण्हलेसा कालएणं वण्णेणं साहिज्जति, णीललेस्सा णीलएणं वण्णेणं साहिज्जति, काउलेस्सा काललोहिएणं वण्णेणं साहिज्जति, तेउलेस्सा लोहिएणं वण्णेणं साहिज्जइ, पम्हलेस्सा हालिएणं वण्णेणं साहिज्जइ, सुक्कलेस्सा सुक्लिएणं वण्णेणं साहिज्जइ । १. पूरए इ मु० ॥ २. सिंदुवार मलदामे मु०॥ ३. चेव मणामत प्र० । चेव मणुण्णतरिया चेव audi मु० ॥ ४. सुक्किल्लएणं मु० ॥ ५. ए त्रिए इ जे० ध० म०॥ ६. सारए जे०६० ॥ ७ मितवा' जे० ध० । मिगवा पु२ ॥ ८. मिगवा पु२ ॥ ९. घोसाडए इ वा मु० ॥ १०. आसाएणं म० प्र० मु०, एवमन्यत्राप्यस्मिन्नधिकारे ॥ ११. 'ए हिं (भिं) गीति वा भंगीरया इ वा जे० ॥ २९५ [ सुत्ताई १२३३-३८. ३ रसाहिगारो ] २० १२३३. कण्हलेस्सा णं भंते ! केरिसिया आसाएणं पण्णत्ता ? गोयमा ! से जहाणामणिंबे इ वा बिसरे इ वा बिछली इ वा णिंबफाणिए इवा कुड इवा कुडगफले इ वा कुडगछली इ वा कुडगफाणिए इ वा कडुगतुंबी इ वा कडुगतुम्बीफले ति वा खारतउसी इ वा खारतउसीफले इ वा देवदाली इ वा देवदालिपुप्फे इ वा मियँवालुंकी इ वा मियँवालुंकीफले इ वा घोसाडिए इ वा घोसाडइफले इ वा कण्हकंदए इ वा वज्जकंदए इ वा । भवेतारूवा ? गोयमा ! sus सम, कण्हलेस्सा णं एत्तो अणितरिया चेव जाव अमणामयरिया चेव अँस्साएणं पण्णत्ता । १२३४. णीललेस्साए पुच्छा । गोयमा ! से जहाणामएँ भंगी ति वा २५ १० १५ Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९६ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए चउत्थु से [सु. १२३५भंगीरए इ वां पाढा इ वा चैविता इ वा चित्तामूलए इ वा पिप्पलीमूलए इ वा पिप्पली इ वा पिप्पलिचुण्णे इ वा मिरिए इ वा मिरियचुण्णे इ वा सिंगबेरें इ वा सिंगबेरचुण्णे इ वा । भवेतारूवा ? गोयमा ! णो इणट्टे समट्ठे, नीललेस्सा णं एत्तो जाव अमणामतरिया चेव अस्साएणं पण्णत्ता । १२३५. काउलेस्साए पुच्छा । गोयमा ! से जहाणामए अंबाण वा अंबाडगाण वा माउलुंगाण वा बिल्लाण वा कविट्ठाण वा भट्ठाण वा फणसाण वा दालिमाण वा पारेवयाण वा अक्खोलाण वा चोराण वा बोराण वा तेंदुयाण वा अपिक्काणं अपरियागाणं वण्णेणं अणुववेताणं गंधेण अणुववेयाणं फासेणं अणुववेयाणं । भवेतारूवा ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे, जाव एत्तो अमणामयरिया १० चेव काउलेस्सा अस्साएणं पण्णत्ता । १२३६. तेउलेस्सा णं पुच्छा । गोयमा ! से जहाणामए अंबाण वा जीव तेंदुयाण वा पिक्कणं परियावण्णाणं वण्णेणं उववेताणं पसत्थेणं. जाव फासेणं जाव एत्तो मणामयरिया चेव तेउलेस्सा अस्साएणं पण्णत्ता । १२३७. पम्हलेस्साए पुच्छा । गोयमा ! से जहागामए चंदप्पभा इवा १५ मणिसिलागा इ वा वरसीधू इ वा वरवारुणी ति वा पत्तासवे इ वा पुप्फासवे इ वा फलासवे इ वा चोयासवे इ वा आसवे इ वा मधू इ वा मेए इ वा कविसाणए इ वा खज्जूरसारए इ वा मुद्दियासारए इ वा सुप्पिक्कखोयरसे इव अट्ठपट्टणिट्टिया इ वा जंबूफलकालिया इ वा वरपसण्णा इ वा आँसला मसला पेसला ईसी ओट्ठावलंबिणी ईसिं वोच्छेयकडुई ईसी तंबच्छिकरणी उक्कोसमयपत्ता वण्णेणं १. वा पाढी इ वा पाढा इ वा चपा इ वा चित्ता' पु२ ॥ २. चविता इ वा इति पाठो मलयवृत्तौ न व्याख्यातः ॥ ३. पिप्पलीमूलए इ वा इति पाठो जे० ध० श्रीजीव विजयकृतस्तबके च नास्ति ॥ ४. माउलिंगाण मु० ॥ ५. भयाण ध० म० प्र० पु२ । " भच्चाण - भर्चवृक्षना फल " श्रीजीवविजयगणिकृतस्तबके । " भद्दाण-द्राष अपक्व जेहवी" श्रीधनविमल गणिकृत स्तबके । दृश्यतां पत्रं२७३ टि.४॥ ६. अक्खोडयाण म० प्र० पु२ ॥ ७. " वा बोराण वा पोराण वा तें° बोर प्रसिद्ध, प्रोराणि प्रौढबदराणि " इति श्रीधनविमलगणिकृतस्तबके ॥ ८. चोराण वा इति पाठो पुर मुद्रिते जीवविजयगणिकृतस्तबके च नास्ति । चाराण वा प्र० । दृश्यतां पत्रं २७३ टि.८ ॥ ९, अपक्काणं पु२सं० मु० ॥ १०. जाव तेंदुयाण वा इति पाठः पु२ प्रतावेव ॥ ११. पक्काणं म० प्र० पु२ ॥ ६२. आसाएणं ध० म० प्र० ॥ १३. मणसिलागा इ जे० । मणिसिला इ म० प्र० । मणिसलागा इ पु२ ॥ १४. मेरतिए इ जे० ध० ॥ १५. सुपक्क मु० ॥ १६. वा कडुयपि जे० । वा कटुपिट्ठ म०प्रतौ पाठान्तरम् ॥ मलयवृत्तौ न व्याख्यातः ॥ १८. मंसला म० मु० ॥ १७. भासला इति पाठो Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९७ १२४२] ३-१०. रस-गंधाइअहिगारऽढगं ।। उववेया जाव फासेणं, आसायणिज्जा वीसायणिज्जा पीणणिज्जा विहणिज्जा दीवणिजा दप्पणिज्जा मयणिजा सबिंदिय-गायपल्हायणिज्जा । भवेतारूया १ गोयमा ! णो इणढे समठे, पम्हलेस्सा णं एत्तो इट्टतरिया चेव जाव मणामतरिया चेव अस्साएणं पण्णत्ता। १२३८. सुक्कलेस्सा णं भंते ! केरिसिया अस्साएणं पण्णता ? गोयमा ! ५ से जहाणामए गुले इ वा खंडे इ वा सक्करा इ वा मच्छंडिया इ वा पप्पडमोदए इ वा भिसकंदे इ वा पुप्फुत्तरा इ वा पउमुत्तरा इ वा आयंसिया इ वा सिद्धत्थिया इ वा आगासफालिओवमा इ वा अणोवमाइ वा । भवेतारूवा १ गोयमा ! णो इणढे समटे, सुक्कलेस्सा णं एत्तो इट्टतरिया चेव कंततरिया चेव पिर्यंतरिया चेव मणामयरिया चेव अस्साएणं पण्णत्ता । [सुत्ताई १२३९-४१. ४-९ गंधाहिगाराइ अहिगारछकं] १२३९. कति णं भंते ! लेस्साओ दुभिगंधाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! तओ लेस्साओ दुन्भिगंधाओ पण्णत्ताओ। तं जहा-किण्हलेस्सा णीललेस्सा काउलेस्सा। १२४०. कति णं भंते ! लेस्साओ सुन्भिगंधाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! १५ तओ लेस्साओ सुब्भिगंधाओ पण्णत्ताओ। तं जहा-तेउलेस्सा पम्हलेस्सा सुक्कलेस्सा। १२४१. एवं तओ अविसुद्धाओ तओ विसुद्धाओ, तओ अप्पसत्थाओ तओ पसत्थाओ, तओ संकिलिट्ठाओ तओ असंकिलिट्ठाओ, तओ सीयलुक्खाओ सओ निझुण्हाओ, तओ दुग्गइगॉमिणीओ तओ सुगइगामिणीओ। २० [सुत्तं १२४२. १० परिणामाहिगारो] १२४२. कण्हलेस्सा णं भंते ! कतिविधं परिणामं परिणमति ? गोयमा ! तिविहं वा नवविहं वा सत्तावीसतिविहं वा एक्कासीतिविहं वा बेतेयालसतविहं वा बहुं वा बहुविहं वा परिणाम परिणमति । एवं जाव सुक्कलेसा। १. विंहणिज्जा इति पाठो मलयवृत्ती न व्याख्यातः ॥ २. मच्छिडिया म० प्र० ॥३. वा उवमाह वा अणो' म० पुरसं० मु० ॥ ४. पिततरिया जे० ध० म० पु२॥ ५-६. °गामियाओ म०प्र० पुर मु०॥ Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९८ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए चउत्युद्देसे [सु. १२४३ [सुत्तं १२४३. ११ पदेसाहिगारो] १२४३. कण्हलेस्सा णं भंते! कतिपदेसिया पण्णत्ता ? गोयमा ! अणंतपदेसिया पण्णत्ता । एवं जाव सुक्कलेस्सा । [सुत्तं १२४४. १२ अवगाहाहिगारो] १२४४. कण्हलेस्सा णं भंते ! कइपएसोगाढा पण्णता ? गोयमा ! असंखेजपएसोगाढा पण्णत्ता। एवं जाव सुक्कलेस्सा। [सुत्तं १२४५. १३ वग्गणाहिगारो] १२४५. कण्हलेस्साए णं भंते ! केवतियाओ वग्गणाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! अणंताओ वग्गणाओ पण्णत्ताओ। एवं जाव सुक्कलेस्साए । [सुत्तं १२४६. १४ ठाणाहिगारो] १२४६. केवतिया णं भंते ! कण्हलेस्साठाणा पण्णत्ता ? गोयमा ! असंखेज्जा कण्हलेस्साठाणा पण्णत्ता। एवं जाव सुक्कलेस्साए । . [सुत्ताई १२४७-४९. १५ अप्पबहुअहिगारो] १२४७. एतेसि णं भंते ! कण्हलेस्साठाणाणं जाव सुक्कलेस्साठाणाण य १५ जहण्णगाणं दव्वट्ठयाए पएसट्टयाए दवट्ठपएसट्टयाए कयरे कयरेहितो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवा जहण्णगा काउलेस्साठाणा दवट्ठयाए, जहण्णगा णीललेस्साठाणा दबट्टयाए असंखेज्जगुणा, जहण्णगा कण्हलेस्साठाणा दवट्ठयाए असंखेजगुणा, जहण्णगा तेउलेस्सटाणा दवट्ठयाए असंखेज्जगुणा, जहण्णगा पम्हलेस्साठाणा दवट्ठयाए असंखेजगुणा, जहण्णगा सुक्कलेस्सट्ठाणा दबट्ठयाए २० असंखेजगुणा; पदेसट्ठयाए-सबत्थोवा जहण्णगा काउलेस्साठाणा पएसट्ठयाए, जहण्णगा णीललेस्सट्ठाणा पएसट्ठयाए असंखेजगुणा, जहण्णगा कण्हलेस्साठाणा पएसट्टयाए असंखेजगुणा, जहण्णगा तेउलेस्सट्ठाणा पदेसट्टयाए असंखेजगुणा, जहण्णगा पम्हलेस्सट्ठाणा पएसट्टयाए असंखेजगुणा, जहण्णगा सुक्कलेस्साठाणा पदेसट्टयाए असंखेजगुणा; दव्वट्ठपदेसट्ठयाए-सव्वत्थोवा जहण्णगा काउलेस्सट्ठाणा २५ दवट्ठयाए, जहण्णगा णीललेस्सट्ठाणा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, एवं कण्हलेस्सट्टाणा १-२, ४-५. लेस्साठा पु२॥ ३. 'लेसहा पु२ ॥ Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२४९] ११-१५. पदेसाइअहिगारछक्कं । तेउलेस्सट्ठाणा पम्हलेस्सटाणा, जहण्णगा सुक्कलेस्सट्ठाणा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, जहण्णएहिंतो सुक्कलेस्सट्ठाणेहिंतो दव्वट्ठयाए जहण्णगा काउलेस्सटाणा पदेसट्टयाए अणंतगुणा, जहण्णगा णीललेस्सट्ठाणा पएसट्टयाए असंखेजगुणा, एवं जाव सुक्कलेस्सट्ठाणा। १२४८. एतेसि णं भंते ! कण्हलेस्सट्ठाणाणं जाव सुक्कलेस्सट्ठाणाण य ५ उक्कोसगाणं दबट्ठयाए पएसट्टयाए दबट्टपएसट्टयाए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा उक्कोसगा काउलेस्सट्ठाणा दबट्ठयाए, उक्कोसगा णीललेस्सट्ठाणा दवट्ठयाए असंखेजगुणा, एवं जहेव जहण्णगा तहेव उक्कोसगा वि, णवरं उक्कोस ति अभिलावो । - १२४९. एतेसि णं भंते ! कण्हलेस्सट्ठाणाणं जाव सुक्कलेस्सट्टाणाण य १० जहण्णुकोसगाणं दवट्ठयाए पएसट्टयाए दव्वट्ठपएसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जहण्णगा काउलेस्सट्ठाणा दव्वट्ठयाए, जहण्णया णीललेस्सट्टाणा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, एवं कण्हलेस्सट्टाणा तेउलेस्सट्ठाणा पम्हलेस्सट्ठाणा, जहण्णगा सुक्कलेसटाणा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, जहण्णएहितो सुक्कलेस्सट्ठाणेहिंतो व्वट्ठयाए उक्कोसा काउलेस्सट्टाणा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, १५ उक्कोसा णीललेसटाणा दव्वट्ठयाए असंखेनगुणा, एवं कण्हलेसटाणा तेउलेसटाणा पम्हलेसट्ठाणा, उक्कोसा सुक्कलेस्सट्ठाणा दवट्टयाए असंखेजगुणा; पदेसट्टयाएसबत्थोवा जहण्णगा काउलेस्सट्टाणा पएसट्टयाए, जहण्णगा णीललेसटाणा पएसट्टयाए असंखेजगुणा, एवं जहेव दव्वट्ठयाए तहेव पएसट्टयाए वि भाणियव्वं, णवरं पएसट्टयाए त्ति अभिलावविसेसो; दवट्ठपएसट्टयाए-सव्वत्थोवा जहण्णगा २० काउलेस्सट्ठाणा दव्वट्ठयाए, जहण्णगा णीललेसट्ठाणा दवट्ठयाए असंखेजगुणा, एवं कण्हलेसट्ठाणा तेउलेसट्टाणा पम्हलेसट्ठाणा, जहण्णया सुक्कलेसट्ठाणा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, जहण्णएहिंतो सुक्कलेसट्ठाणेहिंतो दव्वट्ठयाए उक्कोसा काउलेसट्ठाणा दबट्टयाए असंखेजगुणा, उक्कोसा णीललेसट्ठाणा दव्वट्ठयाए असंखेज्जगुणा, एवं कण्हलेसट्टाणा तेउलेसट्ठाणा पम्हलेसट्ठाणा, उक्कोसगा सुक्कलेसट्ठाणा दव्वट्ठयाए २५ असंखेजगुणा, उक्कोसएहितो सुक्कलेसट्ठाणेहिंतो दव्वट्ठयाए जहण्णगा काउलेसट्ठाणा पदेसट्टयाए अणंतगुणा, जहण्णगा णीललेसट्ठाणा पएसट्टयाए असंखेजगुणा, एवं कण्हलेसटाणा तेउलेसट्ठाणा पम्हलेसट्ठाणा, जहण्णगा सुक्कलेसट्टाणा असंखेजगुणा, १. असंखेजगु मु० । मलयवृत्तौ अणंतगुणापाठानुसारेण व्याख्यातमस्ति ॥ Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए पंचमुद्देसे [सु. १२५० - जहण्णएहितो सुक्कलेसट्टाणेहिंतो पदेसट्टयाए उक्कोसा काउलेसट्ठाणा पदेसट्टयाए असंखेजगुणा, उक्कोसया णीललेसट्ठाणा पदेसट्टयाए असंखेजगुणा, एवं कण्हलेसटाणा तेउलेसट्ठाणा पम्हलेसट्टाणा, उक्कोसया सुक्कलेसट्ठाणा पएसट्ठयाए असंखेजगुणा। ॥पण्णवणाए भगवतीए लेस्सापदे चउत्थो उद्देसओ समत्तो ॥ ५ पंचमो उद्देसओ [सुत्तं १२५०. लेस्साभेयपरूवणं] १२५०. कति णं भंते ! लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छल्लेसाओ १० पण्णताओ । तं जहा–कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा। [सुत्ताई १२५१-५५. लेस्साणं परिणमणभावपरूवणं] १२५१. से णूणं भंते ! कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुजो २ परिणमति ? एत्तो आढत्तं जहा चउत्थुद्देसए तहा भाणियव्वं जाव वेरुलियमणिदिलुतो त्ति । १२५२. से गूणं भंते ! कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए णो तावण्णत्ताए णो तागंधत्ताए णो तारसत्ताए णो ताफासत्ताए भुजो २ परिणमति ? हंता गोयमा ! कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए णो तावण्णत्ताए णो तागंधत्ताए णो तारसत्ताए णो ताफासत्ताए भुजो २ परिणमति । से केणटेणं भंते ! एवं वुचति ? गोयमा ! आगारभावमाताए वा से सिया पलिभागभावमाताए वा से २० सिया कण्हलेस्सा णं सा, णो खलु सा णीललेस्सा, तत्थ गता उस्सकति, से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चति कण्हलेस्सा णीललेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए जाव भुजो २ परिणमति । १२५३. से णूणं भंते ! णीललेस्सा काउलेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए जाव भुजो २ परिणमति ? हंता गोयमा ! णीललेस्सा काउलेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए २५ जाव भुजो २ परिणमति । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चइ णीललेस्सा काउलेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए जाव भुजो २ परिणमति ? गोयमा ! आगारभावमाताए वा से सिया पलिभागभावमाताए वा सिया णीललेस्सा णं सा, णो खलु सा काउलेस्सा, Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०१ १२५७] लेस्साणं परिणमणभावपरूवणं । तत्थ गता उस्सक्वति वा ओसक्कति वा, सेएणडेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ णीललेस्सा काउलेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए जाव भुज्जो २ परिणमति । १२५४. एवं काउलेस्सा तेउलेसं पप्प, तेउलेस्सा पम्हलेस्सं पप्प, पम्हलेस्सा सुक्कलेस्सं पप्प । १२५५. से णूणं भंते! सुक्कलेस्सा पम्हलेस्सं पप्प णो तारूवत्ताए जाव ५ परिणमति ? हंता गोयमा ! सुक्कलेस्सा तं चेव । से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति सुक्कलेस्सा जाव णो परिणमति ? गोयमा ! आगारभावमाताए वा जाव सुक्कलेस्सा णं सा, णो खलु सा पम्हलेस्सा, तत्थ गता ओसक्कति, सेएणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ जाव णो परिणमति । ॥ लेस्सापदे पंचमो उद्देसओ समत्तो ॥ छट्ठो उद्देसओ [सुत्तं १२५६. लेस्साभेयपरूवणं] १२५६. कति णं भंते ! लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छलेसाओ पण्णताओ। तं जहा-कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा। १५ [सुत्तं १२५७. मणुस्सेसु लेस्सापरूवणं] १२५७. [१] मणूसाणं भंते ! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छल्लेसाओ पण्णत्ताओ । तं जहा-कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा। [२] मणूसीणं पुच्छा । गोयमा ! छल्लेसाओ पण्णत्ताओ । तं जहाकण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा। २० _ [३] कम्मभूमयमणूसाणं भंते ! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छ। तं जहा–कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा । [४] एवं कम्मभूमयमणूसीण वि । [५] भरहेरवंयमणूसाणं भंते ! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छ । तं जहा-कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा। २५ १. °वयस्स मणुस्साणं पु२॥ Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०२ पण्णवणासुत्ते सत्तरसमे लेस्सापए छट्ठद्देसे [सु. १२५८ - [६] एवं मणुस्सीण वि। [७] पुलविदेह-अवरविदेहकम्मभूमयमणूसाणं भंते ! कति लेस्साओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! छ लेसाओ। तं जहा-कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा। [८] एवं मणूसीण वि। [९] अकम्मभूमयमणूसाणं पुच्छा । गोयमा ! चत्तारि लेस्साओ पण्णत्ताओ। तं जहा–कण्हलेस्सा जाव तेउलेस्सा । [१०] एवं अकम्मभूमयमणूसीण वि । [११] एवं अंतरदीवयमणूसाणं मणूसीण वि । [१२] हेमवय-एरण्णवयअकम्मभूमयमणूसाणं मणूसीण य कति लेस्साओ १९ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! चत्तारि । तं जहा-कण्हलेस्सा जाव तेउलेस्सा। [१३] हरिवास-रम्मयअकम्मभूमयमणुस्साणं मणूसीण य पुच्छा। गोयमा ! चत्तारि । तं जहा-कण्हलेस्सा जाव तेउलस्सा । [१४] देवकुरुत्तरकुरुअकम्मभूमयमणुस्साणं एवं चेव । [१५] एतेसिं चेव मणूसीणं एवं चेव । [१६] धायइसंडपुंरिमद्धे एवं चेव, पच्छिमद्धे वि। एवं पुक्खरद्धे वि भाणियव्वं [ग्रन्थाग्रम्-५५००] । [सुत्तं १२५८. लेस्सं पडुच्च गम्भुप्पत्तिपरूवणं] १२५८. [१] कण्हलेस्से णं भंते ! मणूसे कैण्हलेस्सं गम्भं जणेजा ? हंता गोयमा ! जणेजा। [२] कण्हलेस्से णं भंते ! मणूसे णीललेस्सं गभं जणेज्जा ? हंता गोयमा ! जणेजा। [३] एवं काउलेस्सं तेउलेस्सं पम्हलेस्सं सुक्कलेस्सं छप्पि मालावगा भाणियव्वा। १. पुरथिमद्धे पु२.॥ २. रदीवे वि म०प्र० पु१ पु२ पु३ ॥ ३. कण्हलेस्सं मणूस जणे° जे० ॥ ४. जणेजा। जाव कण्ह० सुक्कलेसं गन्भं जणेजा। णीललेस्से णं मणूस्से कण्हलेस्सं गभं जगेजा ? हंता गो० ! जणेजा। एवं जाव णील. मणुस्से सुक्कलेस्सं गन्भं जणेजा। एवं काउलेलेणं छप्पि आलावगा भाणितव्वा, तेउलेसेण वि पम्हलेलेण वि सुक्कलेसेण वि। एवं एते छत्तीसं मालावगा म० प्र० पु२॥ Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२५८ ] मणुस्सेसु लेसाइपरूवणं । [४] एवं णीललेसेणं काउलेसेणं तेउलेसेण वि पहलेसेण वि सुक्कलेसेण वि, एवं एते छत्तीसं आलावगा । [५] कण्हलेस्सा णं भंते ! इत्थिया कण्हलेस्सं गब्भं जणेज्जा ? हंता गोयमा ! जणेज्जा । एवं एते वि छत्तीसं आलावगा । [६] कण्हलेसे णं भंते! मणूसे कण्हलेसाए इत्थियाए कण्हलेस्सं गब्भं ५ जज ? हंता गोयमा ! जणेज्जा । एवं एते छत्तीसं आलावगा । [७] कम्मभूमयकण्हलेस्से णं भंते ! मणुस्से कण्हलेस्साए इत्थियाए कण्हलेस्सं गब्भं जणेजा ? हंता गोयमा ! जणेज्जा । एवं एते वि छत्तीसं ३०३ आलावगा । [८] अकम्मभूमयकण्हलेसे णं भंते ! मणूसे अकम्मभूमयकण्हलेस्साए १० इत्थियाए कम्मभूमय कण्हलेस्सं गन्धं जणेज्जा ? हंता गोयमा ! जणेज्जा, णवरं चउसु लेसासु सोलस आलावगा । एवं अंतरदीवगा वि । ॥ छट्टो उद्देसओ समत्तो ॥ ॥ पण्णवणाए भगवईए सत्तरसमं लेस्सापयं समत्तं ॥ Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८. अट्ठारसमं कायट्टिइपयं [सुत्तं १२५९. अट्ठारसमपयस्स अत्थाहिगारपरूवणं] १२५९. जीव १ गतिंदिय २-३ काए ४ जोगे ५ वेदे ६ कसाय ७ लेस्सा ८ य । सम्मत्त ९ णाण १० दंसण ११ संजय १२ उवओग १३ आहारे १४ ॥ २११ ॥ भासग १५ परित्त १६ पज्जत्त १७ सुहुम १८ सण्णी १९ भवऽत्थि २०-२१ चरिमे २२ य । एतेसिं तु पदाणं कायठिई होति णायव्वा ॥ २१२॥ [सुत्तं १२६०. पढमं जीवदारं] १२६०. जीवे णं भंते ! जीवे त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! सव्वद्धं । दारं १॥ [सुत्ताई १२६१-७०. बीयं गइदारं] १२६१. णेरइए णं भंते ! नेरइए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! १५ जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं । १२६२ [१]. तिरिक्खजोणिए णं भंते ! तिरिक्खजोणिए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणंतं कालं, अणंताओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालतो, खेत्तओ अणंता लोगा, असंखेजा पोग्गलपरियट्टा, ते णं पोग्गलपरियट्टा आवलियाए असंखेजतिभागो। [२] तिरिक्खजोणिणी णं भंते ! तिरिक्खजोणिणीति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं पुवकोडिपुहुत्तंअभइयाई। १२६३. [१] एवं मणूसे वि। [२] मणूसी वि एवं चेव। १. भागे पु२॥ २. °त्तमब्भहियाई जे० विना ॥ Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२७२] १-३. जीव-गइ-इंदियदाराई। ३०५ १२६४. [१] देवे णं भंते ! देवे त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहेव णेरइए (सु. १२६१)। [२] देवी णं भंते ! देवीति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा! जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्कोसेणं पणपण्णं पलिओवमाइं। १२६५. सिद्धे णं भंते ! सिद्धे ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! ५ सादीए अपज्जवसिए। १२६६. [१] गैरइयअपज्जत्तए णं भंते! णेरइयअपज्जत्तए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा! जहण्णण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तं । [२] एवं जाव देवी अपज्जत्तिया । १२६७. णेरइयपज्जत्तए णं भंते! णेरड्यपज्जत्तए त्ति कालओ केवचिरं १० .. होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साई अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। १२६८. [१] तिरिक्खजोणियपज्जत्तए णं भंते! तिरिक्खजोणियपज्जत्तए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा! जहण्णेणं अंतोमुहत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई। [२] एवं तिरिक्खजोणिणिपज्जत्तिया वि। १२६९. मणूसे मणूसी वि एवं चेव। १२७०. [१] देवपजत्तए जहा णेरइयपज्जत्तए (सु. १२६७)। [२] देविपन्जत्तिया णं भंते ! देविपज्जत्तिय त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं पणपण्णं २० पलिओवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई । दारं २ ॥ [१२७१-८४. तइयं इंदियदारं] १२७१. सइंदिए णं भंते ! सइंदिए ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! सइंदिए दुविहे पण्णत्ते । तं जहा–अणाईए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २। १२७२. एगिदिए णं भंते ! एगिदिए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणंतं कालं वणप्फइकालो । २० Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०६ पण्णवणासुत्ते अट्ठारसमे कायट्टिइपए [सु. १२७३१२७३. बेइंदिए णं भंते ! बेइंदिए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेनं कालं । १२७४. एवं तेइंदिय-चउरिदिए वि । १२७५. पंचेंदिए णं भंते ! पंचेंदिए त्ति कालतो केवचिरं होइ ? ५ गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसहस्सं सातिरेगं । १२७६. अणिदिए णं० पुच्छा । गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । १२७७. सइंदियअपज्जत्तए णं भंते ! • पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १२७८. एवं जाव पंचेंदियअपज्जत्तए । १२७९. सइंदियपज्जत्तए णं भंते ! सइंदियपज्जत्तए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसतपुहत्तं सातिरेगं । १२८०. एगिदियपज्जत्तए णं भंते ! ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुतं, उक्कोसेणं संखेन्जाइं वाससहस्साई । १२८१. बेइंदियपज्जत्तए णं भंते ! बेइंदियपज्जत्तए ति • पुच्छा। १५ गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेन्जाइं वासाई। १२८२. तेइंदियपज्जत्तए णं भंते ! तेइंदियपज्जत्तए त्ति ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेज्जाइं रातिदियाई । १२८३. चउरिंदियपज्जत्तए णं भंते ! ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेज्जा मासा । २० १२८४. पंचेंदियपज्जत्तए णं भंते ! पंचेंदियपजत्तए ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसयपुहत्तं । दारं ३ ॥ [सुत्ताई १२८५-१३२०. चउत्थं कायदारं] १२८५. सकाइए णं भंते ! सकाइए ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! सकाइए दुविहे पण्णते। तं जहा–अणादीए वा अपज्जवसिए १ २५ अणादीए वा सपज्जवसिए २ । १२८६. पुढविक्काइए णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं असंखेनं कालं, असंखेज्जाओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ असंखेजा लोगा। Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३००] ३-४. इंदिय-कायदाराई। १२८७. एवं आउ-तेउ-वाउक्काइया वि। १२८८. वणप्फइकाइया णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणंतं कालं, अणंताओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ अणंता लोगा, असंखेजा पोग्गलपरियट्टा, ते णं पोग्गलपरियट्टा आवलियाए असंखेजइभागो। १२८९. तसकाइए णं भंते! तसकाइए ति ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दो सागरोवमसहस्साई संखेन्जवासअब्भइयाइं। १२९०. अकाइए णं भंते ! • पुच्छा। गोयमा ! अकाइए सादीए अपज्जवसिए । १२९१. सकाइयअपजत्तए णं • पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि १० उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं। १२९२. एवं जाव तसकाइयअपजत्तए। १२९३. सकाइयपज्जत्तए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसयपुहत्तं सातिरेगं । १२९४. पुढविक्काइयपज्जत्तए णं ० पुच्छा ! गोयमा! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, १५ उक्कोसेणं संखेजाइं वाससहस्साई। १२९५. एवं आऊ वि। १२९६. तेउक्काइयपज्जत्तए णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेजाई राइंदियाई । १२९७. वाउक्काइयपजत्तए णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, २० उक्कोसेणं संखेजाइं वाससहस्साइं। १२९८. वणप्फइकाइयपजत्तए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेन्जाइं वाससहस्साई । १२९९. तसकाइयपज्जत्तए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसयपुहत्तं सातिरेगं । १३००. सुहुमे णं भंते ! सुहुमे ति कालओ केवचिरं होति ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं असंखेनं कालं असंखेजाओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ असंखेजा लोगा। २५ Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३०८ ५ १० १५ २५ पण्णवणासुत्ते अट्ठारसमे कार्यट्टिए [ सु. १३०११३०१. सुहुमपुढविक्काइए सुहुमआउक्काइए सुहुमते उक्काइए सुहुमवाउक्काइए सुहुमवणप्फइकाइए सुहुमणिगोदे वि जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं, असंखेज्जाओ उस्सप्पिणि ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ असंखेना लोगा । १३०२. सुहुमे णं भंते ! अपज्जत्तए त्ति • पुच्छा ! गोयमा ! जहण्णेणं अंतमुत्तं, उक्कोण व अंतोमुहुत्तं । १३०३. पुढविक्काइय-आउक्वाइय- ते उक्काइय-वाउक्काइय-वणस्सइकाइयाण य एवं चैव । १३०४. पज्जत्तयाण वि एवं चेवं । १३०५. बादरे णं भंते ! बादरे ति कालतो केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं, असंखेज्जाओ उसप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालती, खेत्तओ अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं । १३०६. बादरपुढविक्काइए णं भंते ! २ पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सत्तरिसागरोवमकोडाकोडीओ । १३०७. एवं बादरआउक्काइए वि जाँव बादरवाउक्काइए वि । १३०८. बादरवणस्सइकाइए णं भंते ! २ पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं जाव खेत्तओ अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं । १३०९. पत्तेयसरीरबादरवणप्फइकाइए णं भंते ! • पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सत्तरिसागरोवमकोडाकोडीओ । १३१०. णिगोए णं भंते ! णिगोए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अनंतं कालं, अणंताओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ अड्डाइज्जा पोग्गलपरियट्टा । १३११. बादरनिगोदे णं भंते ! बादर० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सत्तरिसागरोवमकोडाकोडीओ । १३१२. बादरतसकाइए णं भंते ! बादरतसकाइए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुतं, उक्कोसेणं दो सागरोवमसहस्साई संखेज्जवासअभइयाई । १. व जहा ओहियाणं । १३०५. बा मु० ॥ २. जाव बादरतेउकाइए वि बादरखा मु० ॥ Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३२४] ४-५. काय -जोगदाराईं । १३१३. एतेसिं चेव अपज्जत्तगा सव्वे वि जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुतं । १३१४. बादरपज्जत्तए णं भंते! बादरपज्जत्त० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसतपुहुत्तं सातिरंगें । १३१५. बादरपुढविक्वाइयपज्जत्तए णं भंते! बादर ० पुच्छा । गोयमा ! ५ जहणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेज्जाई वाससहस्साइं । १३१६. एवं आउक्काइए वि । १३१७. तेउक्काइयपज्जत्तए णं भंते! तेउक्काइयपज्जत्तए० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेज्जाई राइंदियाई । १३१८. वाउक्काइए वणप्फइकाइए पत्तेयसरीरबायरवणप्फइकाइए य १० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं संखेन्नाई वाससहस्साइं । १३१९. णिगोयपज्जत्तए बादरणिगोयपज्जत्तए य पुच्छा । गोयमां ! दोणि वि जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १३२०. बादरतसकाइयपज्जत्तए णं भंते! बादरतसकाइयपज्जत्तए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसत - १५ पुहुत्तं सातिरेगं । दारं ४ ॥ [ सुत्ताई १३२१-२५. पंचमं जोगदारं ] १३२१. सजोगी णं भंते! सजोगि त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! सजोगी दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादी वा सपज्जवसिए २ । 1 १३२२. मणजोगी णं भंते! मणजोगि ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । १३२३. एवं वयजोगी वि । ३०९ १३२४. कायजोगी णं भंते! २१ गोयमा ! जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं वणप्फइकालो । १. मा ! दोण्ह वि म० मु० ॥ २० २५ Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१० पण्णवणासुते अट्ठारसमे कार्यट्टिइपए [ सु. १३२५ १३२५. अजोगी णं भंते! अजोगीति कालतो केवचिरं होइ ? गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । दारं ५ ॥ [ सुत्ताई १३२६-३०. छटुं वेयदारं ] १३२६. सवेदए णं भंते सवेदए ति० ? गोयमा ! सवेदए तिविहे ५ पण्णत्ते । तं जहा - अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २ सादीए वा सपज्जवसिए ३ । तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणतं कालं, अणंताओ उस्सप्पिणि- ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ अवडूं पोग्गलपरियट्टं देसूणं । १३२७. इत्थवेदे णं भंते! इत्थिवेदे त्ति कालतो केवचिरं होति ? १० गोयमा ! एगेणं आदेसेणं जहण्णेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं दसुत्तरं पलिओवमसतं पुव्वकोडिपुहुत्तमब्भइयं १ एगेणं आदेसेणं जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं अट्ठारस पलिओनमाई पुव्त्रकोडिपुहुत्तम भइयाई २ एगेणं आदेसेणं जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं चोदस पलिओवमाई पुत्रको डिपुहुत्तम भइयाई ३ एगेणं आदेसेणं जहण्णेणं एगं समयं उक्कोसेणं पलिओवमसयं पुव्त्रको डिपुहुत्तमब्भइयं ४ एगेणं १५ आदेसेणं जहण्णेणं एवं समयं उक्कोसेणं पलिओ वमपुहुत्तं पुव्वकोडिपुहुत्तमन्भइयं ५ । १३२८. पुरिसवेदे णं भंते ! पुरिसवेदे त्ति० ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसतपुहत्तं सातिरेगं । २० १३२९. नपुंसंगवेदे णं भंते ! णपुंसगवेदे ति० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं वणप्फइकालो । १३३०. अवेदए णं भंते! अवेदए त्ति ० पुच्छा । गोयमा ! अवेदए दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - सादीए वा अपज्जवसिए १ सादीए वा सपज्जवसिए २ । तत्थ णं जे से सादी सपज्जवसिए से जहण्णेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । दारं ६ ॥ [ सुताई १३३१ - ३४. सत्तमं कसायदारं ] १३३१. सकसाई णं भंते! सकसाईति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! २५ सकसाई तिविहे पण्णत्ते । तं जहा - अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २ सादीए वा सपज़वसिए ३ जाव (सु. १३२६) अवडुं पोग्गलपरियहं देणं । Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३४२] ६-८. वेय-कसाय-लेस्सादाराई। १३३२. कोहकसाई णं भंते ! २ पुच्छा। गोयमा ! जहणणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । एवं जाव मायकसाई। . १३३३. लोभकसाई णं भंते ! लोभ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एवं समयं, उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । १३३४. अकसाई णं भंते! अकसाईति कालतो केवचिरं होइ ? ५ गोयमा ! अकसाई दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सादीए वा अपज्जवसिए १ सादीए वा सपज्जवसिए २। तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहण्णेणं एवं समयं, उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । दारं ७॥ [सुत्ताई १३३५-४२. अट्ठमं लेस्सादारं] १३३५. सलेस्से णं भंते ! सलेसे त्ति० पुच्छा । गोयमा ! सलेसे दुविहे १० पण्णत्ते । तं जहा–अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २। १३३६. कण्हलेसे णं भंते ! कण्हलेसे ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तब्भइयाई। १३३७. णीललेसे णं भंते ! णीललेसे ति० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दस सागरोवमाइं पलिओवमासंखेजइभागब्भइयाई । १५ १३३८. काउलेस्से गं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि सागरोवमाइं पलिओवमासंखेज्जइभागब्भइयाई । १३३९. तेउलेस्से णं० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दो सागरोवमाइं पलिओवमासंखेजइभागब्भइयाइं । १३४०. पम्हलेस्से णं० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, २० उक्कोसेणं दस सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तन्मइयाइं। १३४१. सुक्कलेस्से णं भंते ! • पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहत्तब्भइयाई । १३४२. अलेस्से णं० पुच्छा। गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए। दारं ८॥ १. जाब माण-मा जे० विना । जाव कसायकसाती। लो° पु१ पु३ ॥ २. मायाक म० पु२॥ Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुन्ते अट्ठारसमे कार्यट्टिइपए [ सुताई १३४३ - ४५. णवमं सम्मत्तदारं ] १३४३. सम्मद्दिडी णं भंते ! सम्मद्दिट्टि • केवचिरं होइ ? गोयमा ! सम्मद्दिट्ठी दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - सादीए वा अपज्जवसिए १ सादीए वा सपज्जवसिए २ । तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहणेणं अंतोमुहुत्तं, ५ उक्कोसेणं छावट्ठि सागरोवमाई सातिरेगाई | ३१२ १३४४. मिच्छद्दिट्ठी णं भंते !० पुच्छा । गोयमा ! मिच्छद्दिट्ठी तिविहे पण्णत्ते । तं जहा - अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणाईए वा सपज्जवसिए २ सादीए वा सपज्जवसिए ३ । तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहणणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणंतं कालं, अर्णताओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ, १० खेत्तओ अवडुं पोग्गलपरियङ्कं देसूणं । १३४५. सम्मामिच्छद्दिट्ठी णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । दारं ९ ॥ [सु. १३४३ [ सुताई १३४६-५३. दसमं णाणदारं ] १३४६. णाणी णं भंते ! णाणीति कालतो केवचिरं होइ ? गोयमा ! १५ णाणी दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - सादीए वा अपज्जवसिए १ सादीए वा सपज्जवसिए २ । तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं छावद्धिं सागरोवमाई साइरेगाई । १३४७. आभिणिबोहियणाणी णं भंते ! ० पुच्छा । गोयमा एवं चेव । १३४८. एवं सुयणाणी वि । १३४९. ओहिणाणी वि एवं चेव । णवरं जहणणेणं एक्कं समयं । १३५०. मणपज्जवणाणी णं भंते ! मणपज्जवणाणीति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं देणं पुत्रको डिं । १३५१. केवलणाणी नं० पुच्छा । गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । १३५२. अण्णाणी - मइअण्णाणी - सुयअण्णाणी णं० पुच्छा । गोयमा ! २५ अण्णाणी मतिअण्णाणी सुयअण्णाणी तिविहे पण्णत्ते । तं जहा - अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २ सादीए वा सपज्जवसिए ३ | तत्थ १. णाणि त्ति म० पु२ ॥ Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० १३६१] ९-१२. सम्मत्त-णाण दंसण-संजयदाराई। ३१३ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणंतं कालं, अणंताओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ अवडूं पोग्गलपरियटै देसूणं । १३५३. विभंगणाणी णं भंते ! ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एवं समयं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई देसूणाए पुव्वकोडीए अब्भइयाइं। दारं १०॥ [सुत्ताई १३५४-५७. एक्कारसमं दंसणदारं] १३५४. चक्खुदंसणी णं भंते ! • पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसहस्सं सातिरेगं । १३५५. अचक्खुदंसणी णं भंते ! अचक्खुदंसणीति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! अचक्खुदंसणी दुविहे पण्णत्ते । तं जहा–अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपजवसिए २। १३५६. ओहिदंसणी णं० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एकं समयं, उक्कोसेणं दो छावट्ठीओ सागरोवमाणं सातिरेगाओ। १३५७. केवलदंसणी णं० पुच्छा। गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । दारं ११॥ [सुत्ताई १३५८-६१. बारसमं संजयदारं] १३५८. संजए णं भंते ! संजते त्ति० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं देसूणं पुवकोडिं। १३५९. असंजए णं भंते ! असंजए त्ति० पुच्छा। गोयमा ! असंजए तिविहे पण्णत्ते । तं जहा-अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २ सादीए वा सपज्जवसिए ३ । तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अणंतं कालं, अणंताओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालतो, खेत्ततो अवडूं पोग्गलपरियटें देसूणं । १३६०. संजयासंजएं जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं देसूणं पुवकोडिं । १३६१. णोसंजए णोअसंजए णोसंजयासंजए णं० पुच्छा। गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । दारं १२॥ १. दंसणि त्ति म० पु१ पु२ पु३॥ २. °ए णं पुच्छा। गो० ! जह° मु० ॥ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१४ पण्णवणासुत्ते अट्ठारसमे कायटिइपए [सु. १३६२ - - [सुत्ताई १३६२-६३. तेरसमं उवओगदारं] १३६२. सागारोवउत्ते णं भंते ! • पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । १३६३. अणागारोवउत्ते वि एवं चेव । दारं १३ ॥ [सुत्ताई १३६४-७३. चोद्दसमं आहारदारं] १३६४. आहारए णं भंते !• पुच्छा। गोयमा ! आहारए दुविहे पण्णत्ते । तं जहा–छउमत्थआहारए य केवलिआहारए य । १३६५. छउमत्थाहारए णं भंते ! छउमत्थाहारए ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं खुड्डागभवग्गहणं दुसमऊणं, उक्कोसेणं असंखेनं कालं, १० असंखेजाओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ कालतो, खेत्ततो अंगुलस्स असंखेज्जइभागं । १३६६. केवलिआहारए णं भंते ! केवलिआहारए त्ति कालतो केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुतं, उक्कोसेणं देसूणं पुवकोडिं । १६६७. अणाहारए णं भंते! अणाहारएं ति० पुच्छा। गोयमा! अणाहारए दुविहे पण्णत्ते। तं जहा–छउमत्थअणाहारए य १ केवलिअणाहारए य २। १३६८. छउमत्थअणाहारए णं भंते !० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं दो समया।। १३६९. केवलिअणाहारए णं भंते ! केवलिअणाहारए त्ति कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा! केवलिअणाहारए दुविहे पण्णत्ते। तं जहा-सिद्धकेवलिअणाहारए य १ भवत्थकेवलिअणाहारए य २। १३७०. सिद्धकेवलिअणाहारए णं० पुच्छा। गोयमा ! सादीए अपजवसिए। १३७१. भवत्थकेवलिअणाहारए णं भंते !० पुच्छा। गोयमा! भवत्थकेवलिअणाहारए दुविहे पण्णत्ते। तं जहा-सजोगिभवत्थकेवलिअणाहारए य १ अजोगिभवत्थकेवलिअणाहारए य २।। १३७२. सजोगिभवत्थकेवलिअणाहारए णं भंते !• पुच्छा। गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसेणं तिण्णि समया। १. गारोवओगोवउत्ते मु० ॥ २. ए त्ति० ? अणाहारए दु जे० ध०॥ Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३-१६. उवओग-आहार-भासग-परिप्तदाराहं । १३७३. अजोगिभवत्थकेवलिअणाहारए णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । दारं १४ ॥ १३८२] [ सुत्ताई १३७४-७५. पणरसमं भासगदारं ] १३७४. भासएं णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तं । १३७५. अभासए णं० पुच्छा । गोयमा ! अंभास तिविहे पण्णत्ते । तं जहा - अाईए वा अपज्जवसिए १ अणाईए वा सपज्जवसिए २ सादीए वा सपज्जवसिए ३ । तत्थ णं जे से सादीए सपज्जवसिए से जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं वणप्फइकालो । दारं १५ ॥ [ सुत्ताई १३७६ - ८२ सोलसमं परित्तदारं ] १३७६. परित्ते णं भंते !० पुच्छा । गोयमा ! परिते दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - कायपरित्ते य १ संसारपरिते य 1 १३७७. कायपरित्ते णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुढविकाल असंखेज्जाओ उस्सप्पिणि-ओसप्पिणीओ । १३८०. कायअपरित्ते णं० पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं वणप्फइकालो । १३७८. संसारपरित्ते णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, १५ उक्कोसेणं अणंतं कालं जाव अवडुं पोग्गलपरियट्टं देसूणं । १३७९. अपरित्ते णं० पुच्छा । गोयमा ! अपरित्ते दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - काय अपरित्य १ संसारअपरिते य २ । १३८१. संसारअपरित्ते णं० पुच्छा । गोयमा ! संसारअपरिते दुविहे पणते । तं जहा - अणादीए वा अपज्जवसिए १ अणादीए वा सपज्जवसिए २ । १३८२. णोपरित्ते-णोअपरिते गं० पुच्छा । गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । दारं १६ ॥ १. एण भंते! भासए ति कालतो केवचिरं होइ ? गोयमा ! पु२ ॥ २ अभासए दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - साती वा अपज्जवसिते सातीते वा सपज्जवसिते । तत्थ णं म० प्र० ५१ ५२ ५३ ॥ ३१५ १० २० Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१६ पण्णवणासुत्ते अट्ठारसमे कार्यट्टिइपए [सुत्ताई १३८३-८५. सत्तरसमं पञ्जतदारं ] १३८३. पज्जत्तए णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसयपुहत्तं सातिरेगं । १३८४. अपज्जत्तए णं० पुच्छा । गोयमा ! जहणेण वि उक्कोसेण वि ५ अंतोमुहुतं । १५ २५ [ सुताई १३८६ - ८८ अट्ठारसमं सुहुमदारं ] १३८६. सुहुमे णं भंते! सुहुमे ति० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं १. अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुढविकालो । १३८५. णोपज्जत्तए-गोअपज्जत्तए णं० पुच्छा । गोयमा ! सादी अपज्जवसिए । दारं १७॥ १३८७. बादरे णं० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं असंखेजं कालं जाव (सु. १३६५) खेत्तओ अंगुलस्स असंखेज्जइभागं । १३८८. णोसुहुमणोबादरे णं भंते !० पुच्छा । गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । दारं १८ ॥ [ सुत्ताई १३८९-९१. एगूणवीसइमं सण्णिदारं ] १३८९. सण्णी णं भंते !० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं सागरोवमसतपुहत्तं सातिरेगं । [ सु. १३८३ १३९०. असण्णी णं भंते !• पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं वणप्फइकालो । १३९१. णोसण्णीणोअसण्णी गं० पुच्छा । गोयमा ! सादीए अपज्जवसिए । दारं १९ ॥ सपज्जवसिए । १३९२. भवसिद्धिए णं भंते !० [ सुताई १३९२ - ९४. वीसइमं भवसिद्धियदारं ] अपज्जवसिए । पुच्छा । गोयमा ! अणादीए १३९३. अभवसिद्धिए णं भंते !० पुच्छा । गोयमा ! अणादीए Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १३९८] १७-२२. पजत्ताइदारछक्कं । १३९४. णोभवसिद्धियणोअभवसिद्धिए णं० पुच्छा। गोयमा! सादीए अपज्जवसिए । दारं २०॥ [सुत्ताई १३९५-९६. एगवीसइमं अत्थिकायदारं] १३९५. धम्मत्थिकाए णं० पुच्छा । गोयमा ! सव्वद्धं । १३९६. एवं जाव अद्धासमए । दारं २१॥ [सुत्ताई १३९७-९८. बावीसइमं चरिमदारं] १३९७. चरिमे पं० पुच्छा । गोयमा ! अणादीए सपज्जवसिए । १३९८. अचरिमे णं० पुच्छा। गोयमा! अचरिमे दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-अणादीए वा अपज्जवसिए १ सादीए वा अपज्जवसिए २। दार २२॥ ॥ पण्णवणाए भगवतीए अट्ठारसमं कायटिइपयं समत्तं ॥ १० Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९. एगूणवीसइमं सम्मत्तपयं [सुत्तं १३९९. जीवेसु सम्मत्तपरूवणं] १३९९. जीवा णं भंते ! किं सम्मट्टिी मिच्छद्दिट्ठी सम्मामिच्छद्दिट्ठी ? गोयमा ! जीवा सम्मट्टिी वि मिच्छट्ठिी वि सम्मामिच्छद्दिट्ठी वि । [सुत्ताई १४००-५. चउबीसदंडएमु सम्मत्तपरूवणं] १४००. एवं णेरइया वि। १४०१. असुरकुमारा वि एवं चेव जाव थणियकुमारा। १४०२. पुढविक्काइयाणं पुच्छा। गोयमा ! पुढविक्काइया णो सम्मदिट्ठी, मिच्छद्दिट्ठी, णो सम्मामिच्छट्ठिी। एवं जाव वणप्फइकाइया। १४०३. बेइंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! बेइंदिया सम्मट्ठिी वि मिच्छद्दिट्ठी वि, णो सम्मामिच्छद्दिट्ठी । एवं जाव चउरेंदिया। १४०४. पंचेंदियतिरिक्खजोणिय-मणुस्सा वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिया य सम्मद्दिट्ठी वि मिच्छद्दिट्ठी वि सम्मामिच्छद्दिट्ठी वि । १४०५. सिद्धाणं पुच्छा। गोयमा ! सिद्धा णं सम्मदिट्टी, णो मिच्छद्दिट्ठी १५ णो सम्मामिच्छट्ठिी। ॥ पण्णवणाए भगवतीए एगूणवीसइमं सम्मत्तपयं समत्तं ॥ Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०. वीसइमं अंतकिरियापर्यं [ सुतं १४०६. वीसइमपयस्स अत्याहिगारा ] १४०६. णेरइय अंतकिरिया १ अनंतरं २ एगसमय ३ उव्वट्टा ४ | तित्थगर ५ चक्कि ६ बेल ७ वासुदेव ८ मंडलिय ९ रयणा य १० ॥ २९३ ॥ दारगाहा ॥ [ सुताई १४०७ - ९. पढमं अंतकिरियादारं ] १४०७ [१] जीवे णं भंते ! अंतकिरियं करेज्जा ? गोयमा ! अत्थेगइए करेज्जा, अत्थेगइए णो करेजा । [२] एवं रइए जाव वेमाणिए । १४०८. [१] रइए णं भंते ! गोयमा ! णो इण समट्ठे । णेरइएसु अंतकिरियं करेज्जा ? [२] णेरइए णं भंते ! असुरकुमारेसु अंतकिरियं करेज्जा ? गोयमा ! णो इसम [३] एवं जाव वेमाणिएसु । णवरं मणूसेसु अंतकिरियं करेज्ज त्ति पुंच्छा । गोयमा ! अत्थेगइए करेजा, अत्थेगइए णो करेजा । १४०९. एवं असुरकुमारे जाव वेमाणिए । एवमेते चउवीसं चउवीसदंडगा ५७६ भवंति । दारं १ ॥ [२] एवं रयणप्पभापुढविणेरइया वि जाव पंकप्पभापुढविणेरइया । [३] धूमप्पभापुढविणेरइया णं भंते ! पुच्छा । गोयमा ! णो अणंतरागया अंतकिरियं करेंति, परंपरागया अंतकिरियं करेंति । एवं जाव असत्तमापुढविणेरइया । १. बलदेव ७ वासु पु१ पु२ पु३ मु०॥ २. पुच्छार अत्थे जे० ॥ ३. एवमेव च म० पु१ पु३ मु० । एवं चडवीसं दं पु२ ॥ [ सुत्ताई १४१०-१३. बीयं अणंतरदारं ] १४१०. [१] रइया णं भंते ! किं अणंतरागता अंतकिरियं करेंति परंपरागया अंतकिरियं करेंति ? गोयमा ! अनंतरागया वि अंतकिरियं करेंति, २० परंपरागता वि अंतकिरियं करेंति । ५ १० १५ Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२० पण्णवणासुत्ते वीसइमे अंतकिरियापए [सु. १४१११४११. असुरकुमारा जाव थणियकुमारा पुढवि-आउ-वणस्सइकाइया य अणंतरागया वि अंतकिरियं करेंति, परंपरागया वि अंतकिरियं करेंति । १४१२. तेउ-वाउ-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिंदिया णो अणंतरागया अंतकिरियं पकरेंति, परंपरागया अंतकिरियं पकरेंति। १४१३. सेसा अणंतरागया वि अंतकिरियं पकरेंति, परंपरागया वि अंतकिरियं पकरेंति । दारं २॥ [सुत्ताई १४१४-१६. तइयं एगसमयदारं] १४१४. [१] अणंतरागया णं भंते ! णेरइया एगसमएणं केवतिया अंतकिरियं पकरेंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, १० उक्कोसेणं दस। [२] रयणप्पभापुढविणेरइया वि एवं चेव जाव वालुयप्पभापुढविणेरइया । [३] अणंतरागता णं भंते ! पंकप्पभापुढविणेरइया एगसमएणं केवतिया अंतकिरियं पकरेंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं चत्तारि। १४१५. [१] अणंतरागया णं भंते ! असुरकुमारा एगसमएणं केवइया अंतकिरियं पकरेंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एको वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं दस। [२] अणंतरागयाओ णं भंते ! असुरकुमारीओ एगसमएणं केवतियाओ अंतकिरियं पकरेंति ? गोयमा ! जहण्णेणं एक्को(का) वा दो वा तिण्णि वा, २० उक्कोसेणं पंच। [३] एवं जहा असुरकुमारा सदेवीया तहा जाव थणियकुमारा । १४१६. [१] अणंतरागया णं भंते ! पुढविक्काइया एगसमएणं केवतिया अंतकिरियं पकरेंति ? गोयमा! जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं चत्तारि। [२] एवं आउक्काइया वि चत्तारि । वणप्फइकाइया छ। पंचेंदियति२५ रिक्खजोणिया दस । तिरिक्खजोणिणीओ दस । मणूसा दस । मणूसीओ वीसं । वाणमंतरा दस। वाणमंतरीओ पंच। जोइसिया दस। जोइसिणीओ वीसं। वेमाणिया अट्ठसतं । वेमाणिणीओ वीसं । दारं ३॥ १. छ च । पंचें म० प्र०॥ Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३-४. एगसमय - उब्वट्टाराई । [ सुताई १४१७ - ४३. चउत्थं उब्वट्टदारं ] १४१७. रइए णं भंते! णेरइएहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता रइएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणट्टे समट्ठे । १४२० ] १४१८. णेरइए णं भंते! णेरइएहिंतो अनंतरं उब्वट्टित्ता असुरकुमारेसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । १४१९. एवं निरंतरं जाव चउरिंदिएसु पुच्छा । गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । १४२०. [१] रइए णं भंते! णेरइएहिंतो अनंतरं उव्वट्ठित्ता पंचेंदियतिरिक्खजोगिएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! अत्थेगइए उववज्जेज्जा, अत्थेगइए णो उववज्जेज्जा । १० [२] जे णं भंते! णेरइएहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता पंचेंदियतिरिक्खजो - गिएसु उववज्जेज्जा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेज्जा सवणयाए १ गोयमा ! अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा । [३] जे णं भंते! केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेज्जा सवणयाए से णं केवलं बोहिं बुज्झेना ? गोयमा ! अत्थेगइए बुज्झेज्जा, अत्थेगइए णो बुझेजा । १५ [४] जेणं भंते ! केवलं बोहिं बुज्झेजा से णं सद्दहेजा पत्तिएज्जा रोएज्जा ? गोयमा ! सदहेज्जा पत्तिएज्जा रोएज्जा । [4] जे णं भंते! सदहेज्जा पत्तिएज्जा रोएज्जा से णं आभिणिबोहियणाणसुयणाणाई उप्पाडेज्जा ? हंता ! गोयमा ! उप्पाडेजा । [६] जे णं भंते! आभिणिबोहियणाण - सुयणाणाई उप्पाडेजा से णं २० संचाएजा सीलं वा वयं वा गुणं वा वेरमणं वा पच्चक्खाणं वा पोसहोववासं वा पडिवज्जित्तए ? गोयमा ! अत्थेगइए संचाएज्जा, अत्थेगइए णो संचाएजा । [७] जे णं भंते! संचाएज्जा सीलं वा जाव पोसहोववासं वा पडिवज्जित्तए से णं ओहिणाणं उप्पाडेज्जा १ गोयमा ! अत्थेगइए उप्पाडेज्जा, अत्थेगइए णो उपाडेजा । [८] जेणं मंते ओहिणाणं उप्पाडेज्जा से णं संचाएजा मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइत्तए १ गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । ३२१ १- २. उप्पाएजा जे० ॥ २१ २५ Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२२ [२] जे णं भंते! उववज्जेज्जा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेज्जा सवणयाए ? गोयमा ! जहा पंचेंदियतिरिक्खजोगिएसु (सु. १४२० [२७]) जाव जेणं ५ भंते ! ओहिणाणं उप्पाडेज्जा से णं संचाएजा मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइत्तए १ गोयमा ! अत्थेगइए संचाएजा, अत्थेगइए णो संचाएजा । पण्णवणासुत्ते वीस मे अंतकिरियापए [ सु. १४२१ - १४२१. [१] णेरइए णं भंते ! णेरइएहिंतो अणंतरं उव्वट्टित्ता मणूसे उववज्जेज्जा ? गोयमा ! अत्थेगइए उववज्जेज्जा, अत्थेगइए णो उववज्जेज्जा । १० [४] जे णं भंते ! मणपज्जवणाणं उप्पाडेज्जा से णं केवलणाणं उप्पाडेज्जा ? गोयमा ! अत्थेगइए उपाडेजा, अत्थेगइए णो उप्पाडेजा । [५] जे णं भंते! केवलणाणं उप्पाडेजा से णं सिज्झेना बुज्झेना मुच्चेज्जा सव्वदुक्खाणं अंतं करेज्जा ? गोयमा ! सिज्झेजा जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेज्जा । १४२२. रइए णं भंते! णेरइएहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता वाणमंतर१५ जोइसिय- वेमाणिएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । २० [३] जे णं भंते! संचाएजा मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइत्तए से णं मणपज्जवणाणं उप्पाडेज्जा ? गोयमा ! अत्थेगइए उप्पाडेज्जा, अत्थेगइए णो उप्पाडेज्जा । १४२३. असुरकुमारे णं भंते! असुरकुमारेहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता रइएस उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे | १४२४. असुरकुमारे णं भंते! असुरकुमारेहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता असुरकुमारेसु उववज्जिज्जा ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । एवं जाव थणियकुमारेसु । १४२५. [१] असुरकुमारे णं भंते! असुरकुमारेहिंतो अनंतरं उच्चट्टित्ता पुढविक्काइएस उववज्जेज्जा ? हंता ! गोयमा ! अत्थेगइए उववज्जेज्जा, अत्थेगइए नो उववज्जेज्जा | [२] जे णं भंते ! उववज्जेज्जा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेज्जा सवण - याए ? गोयमा ! नो इणट्ठे समट्ठे । [३] एवं आउ-वणप्फईसु वि । १४२६. [१] असुरकुमारे णं भंते! असुरकुमारेहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता तेउ-वाउ-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिदिएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! णो इणट्टे समट्टे | अवसेसेसु पंचसु पंचेंदियतिरिक्खजोणियादिसु असुरकुमारे जहा णेरइए (सु. १४२० - २२ ) । Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४३३] ३२३ ४. उध्वट्टदारं। [२] एवं जाव थणियकुमारे। १४२७. [१] पुढविकाइए णं भंते ! पुढविक्काइएहितो अणंतरं उव्वट्टित्ता जेरइएसु उववजेज्जा ? गोयमा ! णो इणद्वे समझे। [२] एवं असुरकुमारेसु वि जाव थणियकुमारेसु वि । १४२८. [१] पुढविक्काइए णं भंते ! पुढविक्काइएहितो अणंतरं उव्वट्टित्ता ५ पुढविक्काइएसु उववज्जेज्जा? गोयमा ! अत्थेगइए उववजेजा, अत्थेगइए णो उववजेजा। [२] जे णं भंते! उववजेजा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए ? गोयमा! णो इणढे समटे । [३] एवं आउक्काइयादीसु णिरंतरं भाणियव्वं जाव चउरिदिएसु । [४] पंचेंदियतिरिक्खजोणिय-मणूसेसु जहाणेरइए (सु.१४२०-२१)। १० [५] वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिएसु पडिसेहो। १४२९. एवं जहा पुढविक्काइओ भणिओ तहेव आउक्काइओ वि वणप्फइकाइओ वि भाणियव्वा । १४३०. [१] तेउक्काइए णं भंते ! तेउक्काइएहितो अणंतरं उब्वट्टित्ता णेरइएसु उववजेज्जा १ गोयमा ! णो इणढे समढे। [२] एवं असुरकुमारेसु वि जाव थणियकुमारेसु वि।। १४३१. [१] पुढविक्काइय-आउ-तेउ-वाउ-वणस्सइ-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिदिएसु अत्थेगइए उववजेजा, अत्थेगइए णो उववजेजा। [२] जे णं भंते ! उववजेजा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणताए ? गोयमा ! नो इणढे समढे। १४३२. [१] तेउक्काइए णं भंते ! तेउक्काइएहिंतो अणंतरं उव्वट्टित्ता पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु उववजेजा १ गोयमा ! अत्थेगइए उववजेजा, अत्थेगइए णो उववजेजा। [२] जे णं भंते ! उववज्जेज्जा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए १ . गोयमा ! अत्यंगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा । [३] जे णं भंते ! केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए से णं केवलं बोहिं बुझेजा १ गोयमा ! णो इणढे समढे । १४३३. मणूस-वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिएसु पुच्छा । गोयमा ! णो इणढे समढे । Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२४ पण्णवणासुत्ते वीसइमे अंतकिरियापए [सु. १४३४१४३४. एवं जहेव तेउक्काइए णिरंतरं एवं वाउक्काइए वि। १४३५. बेइंदिए णं भंते ! बेइंदिएहिंतो अणंतरं उव्वट्टित्ता णेरइएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा ! जहा पुढविक्काइए (सु. १४२७-२८)। णवरं मणूसेसु जाव मणपजवणाणं उप्पाडेजा। १४३६. [१] एवं तेइंदिय-चउरिंदिया वि जाव मणपज्जवनाणं उप्पाडेजा। [२] जे णं भंते ! मणपजवनाणं उप्पाडेजा से णं केवलणाणं उप्पाडेजा ? गोयमा ! णो इणढे समढे। १४३७. [१] पंचेंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते ! पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो अणंतरं उव्वट्टित्ता गेरइएसु उववज्जेज्जा १ गोयमा ! अत्यंगइए उववजेज्जा, अत्थेगइए णो उववजेजा। [२] जे णं भंते ! उववज्जेजा से णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए ? गोयमा ! अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा। [३] जे णं केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए से णं केवलं बोहिं १५ बुज्झेज्जा १ गोयमा ! अत्थेगइए बुज्झेज्जा, अत्थेगइए नो बुज्झेजा। [४] जे णं भंते ! केवलं बोहिं बुज्झेजा से णं सद्दहेजा पत्तिएजा रोएज्जा ? हंता गोयमा ! जाव रोएजा । [५] जे णं भंते ! सद्दहेजा ३ से णं आभिणिबोहियणाण-सुयणाणओहिणाणाणि उप्पाडेजा ? हंता गोयमा ! उप्पाडेजा। २० [६] जे णं भंते ! आभिणिबोहियणाण-सुयणाण-ओहिणाणाइं उप्पाडेज्जा से णं संचाएजा सीलं वा जाव पडिवजित्तए १ गोयमा ! णो इणढे समढे। १४३८. एवं असुरकुमारेसु वि जाव थणियकुमारेसु । १४३९. एगिंदिय-विगलिंदिएसु जहा पुढविक्काइए (सु.१४२८[१-३])। १४४०. पंचिंदियतिरिक्खजोणिएसु मणूसेसु य जहा णेरइए (सु. २५ १४२०-२१)। १४४१. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिएसु जहा णेरइएसु उवव[? जे]न त्ति पुच्छाए भणियाए (सु. १४३७)। १. उवजति पु जे० ध० म०प्र० । उववजि ति पु° पु१ पु३ । उववज ति पु° पुर । उववजेजा पुच्छा भणिया। १४४२. एवं मु०॥ Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२५ १४५०] ४-५. उन्धट्ट-तित्थगरदाराई। ३२५ १४४२. एवं मणूसे वि। १४४३. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिए जहा असुरकुमारे (सु. १४२३-२६)। दारं ४। [सुत्ताई १४४४-५८. पंचमं तित्थगरदारं] - १४४४. रयणप्पभापुढविणेरइए णं भंते ! रयणप्पभापुढविणेरइएहितो ५ । अणंतरं उबट्टित्ता तित्थगरत्तं लभेजा १ गोयमा ! अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा । से केणद्वेणं भंते ! एवं बुच्चति अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा ? गोयमा ! जस्स णं रयणप्पभापुढविणेरड्यस्स तित्थगरणाम-गोयाई कम्माई बद्धाइं पुट्ठाई कडाइं पट्टवियाइं णिविट्ठाई अभिनिविट्ठाइं अभिसमण्णागयाइं उदिण्णाई णो उवसंताई भवंति से णं रयणप्पभापुढविणेरइए रयणप्पभापुढविणेरइएहितो अणंतरं उव्वट्टित्ता तित्थगरत्तं लभेजा, जस्स णं रयणप्पभापुढविणेरइयस्स तित्थगरणाम-गोयाइं णो बद्धाइं जाव णो उदिण्णाइं उवसंताई भवंति से णं रयणप्पभापुढविणेरइएहिंतो अणंतरं उव्वट्टित्ता तित्थगरत्तं णो लभेजा, सेतेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ अत्थेगइए लभेजा अत्थेगइए णो लभेजा। १४४५. एवं जाव वालुयप्पभापुढविणेरइएहितो तित्थगरत्तं लभेजा। १५ १४४६. पंकप्पभापुढविणेरइए णं भंते ! पंकप्पभापुढविणेरइएहितो अणंतरं उव्वट्टित्ता तित्थगरत्तं लभेजा १ गोयमा ! णो इणढे समटे, अंतकिरियं पुण करेजा। १४४७. धूमप्पभापुढविणेरइए णं ० पुच्छा । गोयमा ! णो इणढे समढे, विरतिं पुण लभेजा। १४४८. तमापुढविणेरइए णं ० पुच्छा। गोयमा ! णो इणढे समढे, विरयाविरयं पुण लभेजा। १४४९. अहेसत्तमाए • पुच्छा। गोयमा ! णो इणढे समढे, सम्मत्तं पुण लभेजा। १४५०. असुरकुमारे णं ० पुच्छा। गोयमा ! णो इणढे समढे, अंतकिरियं २५ पुण करेजा। १. तमा०-पुच्छा जे० पु२॥ २. विरतिं पुण प्र. पु२ मु०॥ ३. कुमारा गं जे० ध० प्र०॥ Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते वीसहमे अंतकिरियापए [सु. १४५११४५१. एवं निरंतरं जाव आउक्काइए। .. १४५२. तेउक्काइए णं भंते ! तेउक्काइएहितो अणंतरं उबट्टित्ता उववज्जेज्जा (त्ता तित्थगरत्तं लभेजा)? गोयमा ! णो इणढे समडे, केवलिपण्णत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए। १४५३. एवं वाउक्काइए वि। १४५४. वणप्फइकाइए णं • पुच्छा। गोयमा ! णो इणद्वे समढे, अंतकिरियं पुण करेजा। १४५५. बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिदिए णं ० पुच्छा। गोयमा ! णो इणढे समढे, मणपन्जवणाणं पुण उप्पाडेजा। १० १४५६. पंचेंदियतिरिक्खजोणिय-मणूस-बाणमंतर-जोइसिए णं • पुच्छा। गोयमा ! णो इणढे समटे, अंतकिरियं पुण करेजा । १४५७. सोहम्मगदेवे णं भंते ! अणंतरं चंई चइत्ता तित्थगरत्तं लभेजा ? गोयमा ! अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा, एवं जहा रयणप्पभापुढविणेरइए (सु. १४४४)। १४५८. एवं जाव सव्वट्ठसिद्धगदेवे । दारं ५॥ [सुत्ताई १४५९-६३. छटुं चकिदारं] १४५९. रयणप्पभापुढविणेरइए णं भंते ! अणंतरं उब्वट्टित्ता चक्कवट्टित्तं लभेजा ? गोयमा ! अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए णो लभेजा। से केणद्वेणं भंते ! एवं बुञ्चति ? गोयमा ! जहा रयणप्पभापुढविणेरैइयस्स तित्थगरते (सु. १४४४)। १४६०. सक्करप्पभापुढविणेरइए अणंतरं उव्वट्टित्ता चक्कवट्टित्तं लभेजा ? गोयमा ! णो इणढे समढे । १४६१. एवं जाव अहेसत्तमापुढविणेरइए। १४६२. तिरिय-मणुएहितो पुच्छा । गोयमा ! णो इणढे समझे। १४६३. भवणवइ-वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिएहितो पुच्छा। गोयमा ! २५ अत्थेगइए लभेजा, अत्थेगइए नो लभेजा। दारं ६॥ २० १. चयं च पु२ मु०॥ २. °गदेवत्ते। जे० । गदेवाणं । म० प्र० । गदेवा । पुरसं० ॥ ३.णेरइए तिम० ॥ Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२७ १४७०] १-१०. चक्किदाराइदारपंचगाइ। __ [सुत्तं १४६४. सत्तमं बलदारं] १४६४. एवं बलदेवत्तं पि। णवरं सक्करप्पभापुढविणेरइए वि लभेजा । दारं ७॥ [सुत्तं १४६५. अट्ठमं वासुदेवदारं] १४६५. एवं वासुदेवत्तं दोहितो पुढवीहिंतो वेमाणिएहिंतो य अणुत्तरोव- ५ वातियवजेहिंतो, सेसेसु णो इणढे समढे । दारं ८॥ [सुत्तं १४६६. नवमं मंडलियदारं] १४६६. मंडलियत्तं अहेसत्तमा-तेउ-बाउवजेहिंतो । दारं ९॥ [सुत्तं १४६७-६९. दसमं रयणदारं] १४६७. सेणावइरयणत्तं गाहावइरयणतं वडइरयणत्तं पुरोहियरयणतं १० इत्थिरयणतं च एवं चेव, णवरं अणुत्तरोववाइयवजेहिंतो।। १४६८. आसरयणतं हत्थिरयणतं च रयणप्पभाओ णिरंतरं जाव सहस्सारो अत्थेगइए लभेजा, अत्यंगइए णो लभेजा। १४६९. चक्करयणत्तं छत्तरयणत्तं चम्मरयणतं दंडरयणतं असिरयणतं मणिरयणतं कागिणिरयणत्तं एतेसि णं असुरकुमारेहिंतो औरद्धं निरंतरं जाव १५ ईसाणेहिंतो उववातो, सेसेहिंतो णो इणढे समढे । दारं १०॥ [सुत्तं १४७०. भवियदव्वदेवउववायपरूवणं] १४७०. अह भंते ! असंजयभवियदव्वदेवाणं अविराहियसंजमाणं विराहियसंजमाणं अविराहियसंजमासंजमाणं विराहियसंजमासंजमाणं असण्णीणं तावसाणं कंदप्पियाणं चरग-परिवायगाणं किब्बिसियाणं तिरिच्छियाणं आजी- २० वियाणं आभिओगियाणं सलिंगीणं दंसणवावण्णगाणं देवलोगेसु उववजमाणाणं कस्स कहिं उववाओ पण्णत्तो ? गोयमा ! अस्संजयभवियदव्वदेवाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं उवरिमगेवेनगेसु, अविराहियसंजमाणं जहण्णेणं सोहम्मे कप्पे उक्कोसेणं सबट्ठसिद्धे, विराहियसंजमाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं १. भारब्भ प्र० । पारन्तु पुरसं०॥ २. वावण्णाणं जे० ध० ॥ Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२८ पण्णवणासुत्ते पीसइमं अंतकिरियापयं। [सु. १४७३ - सोहम्मे कप्पे, अविराहियसंजमासंजमाणं जहण्णेणं सोहम्मे कप्पे उक्कोसेणं अच्चुए कप्पे, विराहियसंजमासंजमाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं जोइसिएसु, असण्णीणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं वाणमंतरेसु, तावसाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं जोइसिएसु, कंदप्पियाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं ५ सोहम्मे कप्पे, चरग-परिव्वायगाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं बंभलोए कप्पे, किब्बिसियाणं जहण्णेणं सोहम्मे कप्पे उक्कोसेणं लंतए कप्पे, तेरिच्छियाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं सहस्सारे कप्पे, आजीवियाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं अञ्चुए कप्पे, एवं आभिओगाण वि, सलिंगीणं दंसणवावण्णगाणं जहण्णेणं भवणवासीसु उक्कोसेणं उवरिमगेवेन्जएसु । [सुत्ताई १४७१-७३. असण्णिआउयपरूवणं] १४७१. कतिविहे णं भंते ! असण्णिआउए पण्णते ? गोयमा ! चउबिहे असण्णिआउए पण्णत्ते। तं जहा-णेरड्यअसण्णिआउए जाव देवअसण्णिआउए। १४७२. असण्णी णं भंते ! जीवे किं जेरइयाउयं पकरेति जाव देवाउयं १५ पकरेति ? गोयमा ! णेरइयाउयं पकरेति जाव देवाउयं पकरेति, णेरइयाउयं पकरेमाणे जहण्णेणं दस वाससहस्साइं उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेजइभागं पकरेति, तिरिक्खजोणियाउयं पकरेमाणे जहण्णेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेजइभागं पकरोति , एवं मणुयाउयं पि, देवाउयं जहा णेरड्याउयं । १४७३. एयस्स णं भंते ! णेरइयअसण्णिआउयस्स जाव देवअसण्णिआउयस्स य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवे देवअसण्णिआउए, मणुयअसण्णिआउए असंखेजगुणे, तिरिक्खजोणियअसण्णिआउए असंखेजगुणे, नेरइयअसन्निआउए असंखिजगुणे।। ॥ पण्णवणाए भगवतीए वीसइमं अंतकिरियापयं समत्तं ॥ Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१. एगवीसइमं ओगाहणसंठाणपयं [सुत्तं १४७४. एगवीसइमपयस्स अत्थाहिगारपरूवणं] १४७४. विहि १ संठाण २ पाणं ३ पोग्गलचिणणा ४ सरीरसंजोगो ५। दव्व-पएसष्पबहुं ६ सरीरओगाहणप्पबहुं ७॥ २१४॥ ५ [सुत्ताई १४७५-१५५२. १-३ विहि-संठाण-पमाणदाराइं] १४७५. कति णं भंते ! सरीरया पण्णत्ता १ गोयमा ! पंच सरीरया पण्णत्ता। तं जहा-ओरालिए १ वेउविए २ आहारए ३ तेयए ४ कम्मए ५। [सुत्ताई १४७६-८७. ओरालियसरीरे विहिदारं] १४७६. ओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे १० पण्णत्ते । तं जहा-एगिदियओरालियसरीरे जाव पंचेंदियओरालियसरीरे । १४७७, एगिदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-पुढविक्काइयएगिदियओरालियसरीरे जाव वणप्फइकाइयएगिदियओरालियसरीरे । १४७८. [१] पुढविक्काइयएगिदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे १५ पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सुहुमपुढविक्काइयएगिदियओरालियसरीरे य बादरपुढविक्काइयएगिदियओरालियसरीरे य। [२] सुहुमपुढविक्काइयएगिदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते। तं जहा-पजत्तगसुहुमपुढविक्काइयएगिदियओरालियसरीरे य अपज्जत्तगसुहुमपुढविक्काइयएगिंदियओरालियसरीरे य। [३] बादरपुढविक्काइया वि एवं चेव। १४७९. एवं जाव वणस्सइकाइयएगिदियओरालिय त्ति । १४८०. बेइंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा–पजत्तबेइंदियओरालियसरीरे य अपज्जत्तबेइंदियओरालियसरीरे य। . २० १. पमागे हारिवृत्ति-मलयवृत्तिगतसूत्रपाठावतरणे, हारिवृत्तिप्रत्यन्तरे पुनः पमाणं इति पाठोऽप्युपलभ्यते ॥ www. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३० पण्णवणासुत्ते एगवीसहमे ओगाहणसंठाणए [सु. १४८१ - १४८१. एवं तेइंदिय-चउरिंदया वि। १४८२. पंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कइविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णते। तं जहा-तिरिक्खपंचेंदियओरालियसरीरे य मणुस्सपंचेंदियओरालियसरीरे य। १४८३. तिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णते १ गोयमा ! तिविहे पण्णते। तं जहा-जलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदिय ओरालियसरीरे य १ थलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य २ खहयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य ३।। १४८४. [१] जलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! १० कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सम्मुच्छिमजलयर तिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य गन्भवकंतियजलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य। [२] सम्मुच्छिमजलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-पज्जत्तगसम्मुच्छिमतिरिक्ख१५ जोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य अपजत्तगसम्मुच्छिमतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य। [३] एवं गब्भवक्कंतिए वि । १४८५. [१] थलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-चउप्पयथलयरतिरिक्ख२० जोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य परिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य। [२] चउप्पयथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णते । तं जहा-सम्मुच्छिमचउप्पयथलय रतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य गम्भवकंतियचउप्पयथलयरतिरिक्खजो२५ णियपंचेंदियओरालियसरीरे य। [३] सम्मुच्छिमचउप्पयथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कइविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा–पजत्तसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य अपज्जत्तसम्मुच्छिमचउप्पयथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य । Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४८९] ओरालियसरीरे विहि-संठाणदाराई। [४] एवं गब्भवक्कंतिए वि। [५] परिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! . कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते। तं जहा-उरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य भुयपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य। [६] उरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सम्मुच्छिमउरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य गब्भवक्कंतियउरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य। [७] सम्मुच्छिमे दुविहे पण्णत्ते। तं जहा–अपजत्तसम्मुच्छिमउरपरि- १० सप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य पजत्तसम्मुच्छिमउरपरिसप्पथलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे य।। [८] एवं गब्भवक्कंतियउरपरिसप्पचउक्कओ भेदो। [९] एवं भुयपरिसप्पा वि सम्मुच्छिम-गम्भवक्कंतिय-पज्जत्त-अपज्जत्ता। १४८६. [१] खहयरा दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-सम्मुच्छिमा य १५ गब्भवकंतिया य। [२] सम्मुच्छिमा दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-पजत्ता य अपजत्ता य । [३] गन्भवतिया वि पन्जत्ता य अपज्जत्ता य । १४८७. [१] मणूसपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सम्मुच्छिममणूसपंचेंदियओरालिय- २० सरीरे य गब्भवऋतियमणूसपंचेंदियओरालियसरीरे य । [२] गब्भवकंतियमणूसपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते। तं जहा-पज्जत्तगगञ्भवतियमणूसपंचेंदियओरालियसरीरे य अपज्जत्तगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियओरालियसरीरे य । [सुत्ताई १४८८-१५०१. ओरालियसरीरे संठाणदारं] १४८८. ओरालियसरीरे णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते। १४८९. एगिदियओरालियसरीरे णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते। Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३२ १४९१. [१] आउक्काइयए गिंदियओरालियसरीरे णं भंते! किंसंठाणसंठि पण्णत्ते १ गोयमा ! थिबुगबिंदुसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं सुहुम - बायर - पज्जत्तापज्जत्ताण वि । १४९२. [१] तेउक्काइयए गिंदियओरालियसरीरे णं भंते! किंसंठाण१० संठिए पण्णत्ते १ गोयमा ! सूईकलावसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं मुहुम- बादर - पज्जत्तापजत्ताण वि । १५ पण्णवणासुते एगवीसहमे ओगाहणसंठाणपए [ सु. १४९० १४९० . [१] पुढविक्काइयए गिंदिय ओरालियसरीरे णं भंते! किंसंठाणसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! मंसूरचंदसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं सुहुमपुढविक्काइयाण वि । [३] बायराण वि एवं चेव । [४] पज्जत्तापज्जत्ताण वि एवं चेव । २० १४९३. [१] वाउक्काइयाणं पडागासंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं सुहुम - बायर - पज्जत्तापजत्ताण व । १४९४. [१] वणप्फइकाइयाणं णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं सुहुम - बायर - पज्जत्तापज्जत्ताण वि । १४९५. [१] बेइंदियओरालियसरीरे णं भंते ! किंसंठाण संठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! हुंडठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं पज्जत्तापज्जत्ताण वि । १४९६. एवं तेइंदिय- चउरिंदियाण वि । १४९७. [१] तिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! किंसंठाणसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! छव्विहसंठाणसंठिए पण्णत्ते । तं जहा - समचउरंससंठाणसंठिए जाव हुंडसंठाणसंठिए वि । एवं पज्जत्ताऽपज्जत्ताण वि ३ । [२] सम्मुच्छिमतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! किंसंठाणसंठिए पण्णत्ते १ गोयमा ! हुंडसंठाणसंठिए पण्णत्ते । एवं पज्जत्तापज्जत्ताण २५ वि ३ । [३] गब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते! किंसंठा संठि पण्णत्ते ? गोयमा ! छव्विहसंठाणसंठिए पण्णत्ते । तं जहा - सम १. सर्वेष्वप्यादर्शेषु मसूराचंद' इति पाठ उपलभ्यते ॥ Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५०४ ] ओरालिय सरीरे संठाण- पमाणदाराई । चउरंसे जाव हुंडठाणसंठिए । एवं पज्जत्तापजत्ताण वि ३ । एवमेते तिरिक्खंजोणियाणं ओहियाणं णव आलावगा । १४९८. [१] जलयरतिरिक्खजोणियपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते ! किंसंठाणसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! छव्विहसंठाणसंठिए पण्णत्ते । तं जहासमचउरंसे जाव हुंडे | [२] एवं पजत्तापजत्ताण वि । [३] सम्मुच्छिमजलयरा हुंडठाणसंठिया । एतेसिं चेव पज्जत्तापज्जत्तगा वि एवं चेव । [४] गन्भवक्कंतियजलयरा छव्विहसंठाणसंठिया । एवं पज्जत्तापज्जत्तगा वि । १४९९. [१] एवं थलयराण वि णव सुत्ताणि । १० [२] एवं चउप्पयथलयराण वि उरपरिसप्पथलयराण वि भुयपरिसप्प - थलयराण वि । १५००. एवं खहयराण वि णव सुत्ताणि । णवरं सव्वत्थ सम्मुच्छिमा हुंड संठाणसंठिया भाणियव्वा, इयरे छवि । ३३३ १५०१. [१] मणूसपंचेंदियओरालियसरीरे णं भंते! किंसंठाणसंठिए १५ पण्णत्ते ? गोयमा ! छव्विहसंठाणसंठिए पण्णत्ते । तं जहा - समचउरंसे जाव हुंडे | [२] पत्तापजत्ताण वि एवं चेव । [३] गब्भवक्कंतियाण वि एवं चेव । पज्जत्ताऽपज्जत्तगाण वि एवं चेव । [४] सम्मुच्छिमाणं पुच्छा । गोयमा ! हुंडसंठाणसंठिया पण्णत्ता । [ सुसाई १५०२-१३. ओरालियसरीरे पमाणदारं ] १५०२. ओरालियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं । १५०३. एगिंदियओरालियस्स वि एवं चेव जहा ओहियस्स (सु. १५०२) । १५०४. [१] पुढविक्वाइयएगिंदियओरालियस रीरस्स णं भंते ! केमहा- २५ लिया पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेज्जइभागं । [२] एवं अपज्जत्तयाण वि पज्जत्तयाण वि । १. 'क्खजोणियभ° जे० ध० ॥ २० Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३४ पण्णवणासुत्ते एगवीसइमे ओगाहणसंठाणपए [सु. १५०५ - [३] एवं सुहुमाण वि पजत्तापज्जत्ताणं ।। [४] बादराणं पजत्तापजत्ताण वि एवं । एसो णवओ भेदो। १५०५. जहा पुढविक्काइयाणं तहा आउक्काइयाण वि तेउक्काइयाण वि वाउक्काइयाण वि। १५०६. [१] वणस्सइकाइयओरालियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं । [२] अपज्जत्तगाणं जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेजइभागं । [३] पजत्तगाणं जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं १० जोयणसहस्सं। [४] बादराणं जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं । पज्जत्ताण वि एवं चेव । अपज्जत्ताणं जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेजइभागं । [५] सुहुमाणं पज्जत्तापज्जत्ताण य तिण्ह वि जहण्णेण वि उक्कोसेण वि १५ अंगुलस्स असंखेजइभागं । १५०७. [१] बेइंदियओरालियसरीस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं बारस जोयणाई । [२] एवं सब्वत्थ वि अपज्जत्तयाणं अंगुलस्स असंखेजइभागं जहण्णेण वि उक्कोसेण वि । २० [३] पज्जत्तयाणं जहेव ओरालियस्स ओहियस्स (सु. १५०२)। १५०८. एवं तेइंदियाणं तिण्णि गाउयाई, चउरिंदियाणं चत्तारि गाउयाई । १५०९. पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं उक्कोसेणं जोयणसहस्सं ३, एवं सम्मुच्छिमाणं ३, गन्भवतियाण वि ३ । एवं चेव णवओ भेदो भाणियव्यो। २५ १५१०. एवं जलयराण वि जोयणसहस्सं, णवओ भेदो। १५११. [१] थलयराण वि णवओ भेदो। उक्कोसेणं छग्गाउयाई, १. णवओ भेदो भाणियब्वो, उक्को ध०॥ २. सर्वेष्वपि सूत्रादर्शेषूपलभ्यमानः ID एतच्चिह्रान्तर्गतः पाठोऽसङ्गत आभाति, टीकायामस्य पाठस्य व्याख्या न वर्तते, नोपलभ्यते चायं पाठः श्रीजीवविजयगणिकृतस्तबके ॥ Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५१५] - वेउब्वियसरीरे विहिदारं । ३३५ पजताण वि एवं चेव ३ । सम्मुच्छिमाणं पज्जत्ताण य उक्कोसेणं गाउयपुहत्तं । गब्भवक्कंतियाणं उक्कोसेणं छग्गाउयाई पज्जत्ताण य २।> ओहियचउप्पयपजतय-गब्भवक्कतियपज्जत्तयाण य उक्कोसेणं छग्गाउयाइं । सम्मुच्छिमाणं पज्जत्ताण य गाउयपुहत्तं उक्कोसेणं। [२] एवं उरपरिसप्पाण वि ओहिय-गब्भवतियपज्जत्तयाणं जोयणसहस्सं। ५ सम्मुच्छिमाणं जोयणपुहत्तं। [३] भुयपरिसप्पाणं ओहियगब्भवक्कंतियाण य उक्कोसेणं गाउयपुहत्तं । सम्मुच्छिमाणं धणुपुहत्तं। १५१२. खहयराणं ओहिय-गब्भवक्कंतियाणं सम्मुच्छिमाण य तिण्ह वि उक्कोसेणं धणुपुहत्तं । इमाओ संगहणिगाहाओ जोयणसहस्स छग्गाउयाइं तत्तो य जोयणसहस्सं । गाउयपुहत्त भुयए धणूपुहत्तं च पक्खीसु ॥ २१५ ॥ जोयणसहस्स गाउयपुहत्त तत्तो य जोयणपुहत्तं । दोण्हं तु धणुपुहत्तं सम्मुच्छिमे होति उच्चत्तं ॥ २१६॥ १५१३. [१] मणुस्सोरालियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरो- १५ गाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं तिण्णि गाउयाई। [२] अपज्जत्ताणं जहण्णेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेजइभाग। [३] सम्मुच्छिमाणं जहण्णण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेजइभागं । [४] गब्भवक्कंतियाणं पज्जत्ताण य जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, २० उक्कोसेणं तिण्णि गाउयाई। [सुत्ताई १५१४-२०. बेउब्धियसरीरे विहिदारं] १५१४. वेउव्वियसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-एगिंदियवेउब्वियसरीरे य पंचेंदियवेउब्वियसरीरे य । १५१५. [१] जदि एगिदियवेउब्वियसरीरे किं वाउक्काइयएगिदियवे- २५ उब्वियसरीरे अवाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरे ? [ग्रन्थानम् ६०००] गोयमा ! वाउक्काइयएगिदियवेउव्वियसरीरे, णो अवाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरे । १. ° ताणं एवं म० पु३ ॥ २. °माणं पजत्ताण य जोय° पु२ ॥ ३. धणुपु म०प्र० पु २॥ Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते एगवीसइमे ओगाहणसंठाणपए [सु. १५१६ - [२] जदि वाउक्काइयएगिदियवेउव्वियसरीरे किं सुहुमवाउक्काइयएगिंदियवेउव्वियसरीरे बादरवाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरे ? गोयमा ! णो सुहुमवाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरे, बायरवाउक्काइयएगिदियवेउव्वियसरीरे । [३] जदि बादरवाउक्काइयएगिंदियवेउब्वियसरीरे किं पज्जत्तबायरवाउक्काइयएगिंदियवेउव्वियसरीरे अपजत्तबायरवाउक्काइयएगिदियवेउव्वियसरीरे १ गोयमा ! पजत्तबादरवाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरे, णो अपज्जत्तबादरवाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरे। १५१६. जदि पंचेंदियवेउब्वियसरीरे किं णेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे जाव किं देवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! जेरइयपंचेंदियवेउव्वियसरीरे वि १० जाव देवपंचेंदियवेउब्वियसरीरे वि। १५१७. [१] जदि णेरइयपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं रयणप्पभापुढविणेरइयपंचेदियवेउब्वियसरीरे जाव किं अहेसत्तमापुढविणेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे ? गोयमा ! रयणप्पभापुढविणेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे वि जाव अहेसत्तमापुढविणेरइयपंचेंदियवेउव्वियसरीरे वि । [२] जदि रयणप्पभापुढविणेरइयपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं पजत्तगरयणप्पभापुढविणेरड्यपंचेंदियवेउबियसरीरे अपजत्तगरयणप्पभापुढविणेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे ? गोयमा ! पजत्तगरयणप्पभापुढविणेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे वि अपज्जत्तगरयणप्पभापुढविणेरइयपंचेंदियवेउव्वियसरीरे वि। [३] एवं जाव अहेसत्तमाए दुगतो भेदो णेयव्वो। १५१८. [१] जदि तिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे किं सम्मुच्छिमतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे गब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! णो सम्मुच्छिमतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे, गब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे । [२] जदि गब्भवकंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं संखे२५ जवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे असंखेजवासाउयग ब्भवकंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे ? गोयमा ! संखेन्जवासाउयगम्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे, णो असंखेजवासाउयगम्भवकतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे । 1. दुगतो भेदो भाणियब्वो म० प्र० पु२ मु० ॥ Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५१९] वेउव्वियसरीरे विहिदारं । ३३७ [३] जदि संखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं पञ्जत्तगसंखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे अपज्जतगसंखेजवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! पजत्तगसंखेजवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे, णो अपज्जत्तगसंखेजवासाउयगन्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्बियसरीरे । ५ [४] जदि संखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं जलयरसंखेजवासाउयगन्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे थलयरसंखेजवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे खहयरसंखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे १ गोयमा ! जलयरसंखेजवासाउयगम्भवकंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे वि थलयर- १० संखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे वि खहयरसंखेजवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे वि। [५] जदि जलयरसंखेजवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं पजत्तगजलयरसंखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे अपजत्तगजलयरसंखेज्जवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदि- १५ यवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! पजत्तगजलयरसंखेजवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे, णो अपजत्तगजलयरसंखेजवासाउयगब्भवतियतिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरे । [६] जदि थलयरसंखेज्जवासाउयगब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणियपंचेंदिय जाव सरीरे किं चउप्पय जाव सरीरे परिसप्प जाव सरीरे १ गोयमा ! चउप्पय जाव २० सरीरे वि परिसप्प जाव सरीरे वि। [७] एवं संव्वेसिं णेयं जाव खहयराणं पज्जत्ताणं, णो अपजत्ताणं । १५१९. [१] जदि मणूसपंचेंदियवेउब्वियसरीरे किं सम्मुच्छिममणूसपंचेंदियवेउवियसरीरे गब्भवतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! णो सम्मुच्छिममणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे, गब्भवतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे । २५ [२] जदि गब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं कम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे अकम्मभूमगगब्भवतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे अंतरदीवयगब्भवक्कंतियमणसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! कम्मभू १. सव्वेसिं णेयव्वं जाव पु२ ॥ Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते एगवीसहमे ओगाहणसंठाणपए । [ सु. १५२०मगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे, णो अकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंद्रियवे उव्वियसरीरे नो अंतरदीवयगन्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवे उव्वियसरीरे य । [३] जदि कम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं संखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्न्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियरीरे असंखेज्जवासा५ उयकम्मभूमग गव्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउन्वियसरीरे ? गोयमा ! संखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूस पंचेंदियवेउव्वियसरीरे, णो असंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगच्भवतियमणूसपंचेंद्रियवेउब्वियसरीरे । [४] जदि संखेज्जवासाउयकम्मभूमगगन्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं पज्जत्तगसंखेज्जवासा उयकम्मभूमगगव्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे १० अपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूस पंचेंदियवे उब्वियसरीरे ? गोयमा ! पज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे, णो अपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसपंचेंदियवेउव्वियसरीरे । १५२०. [१] जदि देवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे किं भवणवासिदेवचेंदिवेव्वियसरीरे जाव वेमाणियदेवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे ? गोयमा ! भवण१५ वासिदेवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे वि जाव वेमाणियदेवपंचेंदियवे उव्वियसरीरे वि । [२] जदि भवणवासिदेवपंचेंदियवे उव्वियसरीरे किं असुरकुमारभवणवासिदेवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे जाव थणियकुमारभवणवासिदेवपंचेंदियवे उव्वियसरीरे ? गोयमा ! असुरकुमार जाव थणियकुमारभवणवासिदेव पंचेंदियवेडव्वियसरीरे वि । [३] जदि असुरकुमारभवणवासिदेव पंचंदियवे उव्वियसरीरे किं पज्जत्तग२० असुरकुमारभवणवासिदेव पंचेंदियवेउब्वियसरीरे अपज्जत्तगअसुरकुमारभवणवासिदेवपंचेंदियवेउव्त्रियसरी रे ? गोयमा ! पज्जत्तगअसुरकुमारभवणवासिदेवपंचेंदियवेउव्वयसरीरे वि अपज्जत्तगअसुरकुमारभवणवासिदेव पंचेंदियवेउव्वियसरी रे वि । एवं जाव थणियकुमारेवि णं दुगओ भेदो । ३३८ २५ [४] एवं वाणमंतराणं अट्ठविहाणं, जोइसियाणं पंचविहाणं । [५] वेमाणिया दुविहा- कप्पोवगा कप्पातीता य । कप्पोवगा बारसविहा, तेसिं पि एवं चैव दुगतो भेदो । कप्पातीता दुविहा - गेवेनगा य अणुत्तरा य । गेवेज्जगा णवविहा, अणुत्तरोववाइया पंचविहा, एतेसिं पज्जत्तापज्जत्ताभिलावेणं gat | १. कुमाराणं दुध० म० प्र० पु२॥ Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५२६] वेउव्वियसरीरे विहि-संठाणदाराई । [सुत्ताई १५२१-२६. वेउब्वियसरीरे संठाणदारं] १५२१. वेउव्वियसरीरे णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते १ गोयमा ! णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । १५२२. वाउकाइयएगिदियवेउब्वियसरीरे णं भंते! किंसंठिए पण्णते ? गोयमा ! पडागासंठाणसंठिए पण्णत्ते । १५२३. [१] हेरेइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! णेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे दुविहे पण्णते। तं जहा-भवधारणिजे य उत्तरवेउविए य । तत्थ णं जे से भवधारणिज्जे से हुंडसंठाणसंठिए पण्णते। तत्थ णं जे से उत्तरवेउब्धिए से वि डंडसंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] रयणप्पभापुढविणेरइयपंचेंदियवेउब्वियसरीरे णं भंते ! किंसंठाण- १० संठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! रयणप्पभापुढविणेरइयाणं दुविहे सरीरे पण्णत्ते । तं जहा-भवधारणिजे य उत्तरवेउलिए य। तत्थ णं जे से भवधारणिज्जे से वि हुंडे, जे वि उत्तरवेउत्रिए से वि डंडे । एवं जाव अहेसत्तमापुढविणेरइयवेउव्वियसरीरे । १५२४. [१] तिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउव्वियसरीरे णं भंते ! किंसंठाणसंठिए पण्णत्ते १ गोयमा ! गाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । [२] एवं जलयर-थलयर-खहयराण वि। थलयराण चउप्पय-परिसप्पाण वि । परिसप्पाण उरपरिसप्प-भुयपरिसप्पाण वि । १५२५. एवं मणूसपंचेंदियवेउब्वियसरीरे वि । १५२६. [१] असुरकुमारभवणवासिदेवपंचेंदियवेउब्वियसरीरे णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! असुरकुमाराणं देवाणं दुविहे सरीरे पण्णत्ते । तं २० जहा-भवधारणिजे य उत्तरवेउविए य । तत्थ णं जे से भवधारणिज्जे से णं समचउरंससंठाणसंठिए पण्णत्ते। तत्थ णं जे से उत्तरवेउविए से णं णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते। [२] एवं जाव थणियकुमारदेवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे । [३] एवं वाणमंतराण वि । णवरं ओहिया वाणमंतरा पुच्छिति। २५ [४] एवं जोइसियाण वि ओहियाणं । [५] एवं सोहम्म जाव अचुयदेवसरीरे । [६] गेवेजगकप्पातीयवमाणियदेवपंचेंदियवेउव्वियसरीरे णं भंते ! Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४० पण्णवणासुत्ते एगवीसइमे ओगाहणसंठाणपए [सु. १५२७ - किंसंठिए पण्णते ? गोयमा ! गेवेज्जगदेवाणं एगे भवधारणिज्जे सरीरए, से णं समचउरंससंठाणसंठिए पण्णत्ते । [७] एवं अणुत्तरोववातियाण वि । . [सुत्ताई १५२७-३२. वेउब्धियसरीरे पमाणदारं] १५२७. वेउब्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसतसहस्सं । १५२८. वाउक्काइयएगिदियवेउब्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेण अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेजइभागं । १५२९. [१] गैरइयपंचेंदियवेउव्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-भवधारणिज्जा य उत्तरवेउव्विया य । तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं पंचधणुसयाई । तत्थ णं जा सा उत्तरवेउव्विया सा जहण्णेणं अंगुलस्स संखेजइभागं, उक्कोसेणं धणुसहस्सं । [२] रयणप्पभापुढविणेरइयाणं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता। तं जहा-भवधारणिज्जा य उत्तरवेउल्विया य। तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं सत्त धणूई तिण्णि रयणीओ छच अंगुलाई। तत्थ णं जा सा उत्तरवेउब्धिया सा जहण्णेणं अंगुलस्स संखेजइभागं, उक्कोसेणं पण्णरस धणूई अड्राइज्जाओ रयणीओ। [३] सक्करप्पभाए पुच्छा । गोयमा ! जाव तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं पण्णरस धणूई अड्राइजा ओ रयणीओ। तत्थ णं जा सा उत्तरवेउव्विया सा जहण्णेणं अंगुलस्स संखेजइभागं, उक्कोसेणं एक्कतीसं धणूई एक्का य रयणी । [४] वालुयप्पभाए भवधारणिज्जा एकतीसं धणूई एका य रयणी, २५ उत्तरवेउविया बावहिँ धणूई दोण्णि य रयणीओ। [५] पंकप्पभाए भवधारणिज्जा बावडिं धणूई दोणि य रयणीओ, उत्तरवेउविया पणुवीसं धणुसतं । . . . [६] धूमप्पभाए भवधारणिज्जा पणुवीसं धणुसतं, उत्तरवेउब्विया अडाइजाई धणुसताई। w Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५३२] वेउब्वियसरीरे पमाणदारं। ३४१ [७] तमाए भवधारणिज्जा अड्राइज्जाइं धणुसताई, उत्तरवेउविया पंच धणुसताई। [८] अहेसत्तमाए भवधारणिज्जा पंच धणुसताई, उत्तरवेउब्विया धणुसहस्सं । एयं उक्कोसेणं। [९] जहण्णेणं भवधारणिज्जा अंगुलस्स असंखेज्जइभाग, उत्तरवेउब्विया ५ अंगुलस्स संखेजइभागं । १५३०. तिरिक्खजोणियपंचेंदियवेउब्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता १ गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स संखेज्जइभागं, उक्कोसेणं जोयणसतपुहत्तं । १५३१. मणूसपंचेंदियवेउब्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरो- १० गाहणा पण्णता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स संखेज्जइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसतसहस्सं। १५३२. [१] असुरकुमारभवणवासिदेवपंचिंदियवेउव्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! असुरकुमाराणं देवाणं दुविहा सरीरोगाहणा पण्णत्ता। तं जहा-भवधारणिज्जा य उत्तरवेउब्बिया य। तत्थ णं १५ जा सा भवधारणिज्जा सा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं सत्त रयणाओ। तत्थ णं जा सा उत्तरवेउब्विया सा जहण्णेणं अंगुलस्स संखेजइभागं, उक्कोसेणं जोयणसतसहस्सं । [२] एवं जाव थणियकुमाराणं । [३] एवं ओहियाणं वाणमंतराणं । [४] एवं जोइसियाण वि। [५] सोहम्मीसाणगदेवाणं एवं चेव उत्तरवेउब्विया जाव अचुओ कप्पो। णवरं सणंकुमारे भवधारणिज्जा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं उक्कोसेणं छ रयणीओ, एवं माहिंदे वि, बंभलोय-लंतगेसु पंच रयणीओ, महासुक्क सहस्सारेसु चत्तारि रयणीओ, आणय-पाणय-आरण-अच्चुएसु तिण्णि रयणीओ। २५ [६] गेवेजगकप्पातीतवेमाणियदेवपंचेंदियवेउब्वियसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! गेवेजगदेवाणं एगा भवधारणिज्जा सरीरोगाहणा पण्णत्ता, सा जहण्णणं अंगुलस्स असंखेजइभागं उक्कोसेणं दो रयणीओ। [७] एवं अणुत्तरोववाइयदेवाण वि । णवरं एक्का रयणी। Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४२ पण्णवणासुत्ते एगवीसइमे ओगाहणसंठाणपए [सु. १५३३ [सुत्तं १५३३. आहारगसरीरे विहिदारं] १५३३. [१] आहारगसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! एगागारे पण्णत्ते। [२] जदि एगागारे पण्णत्ते किं मणूसआहारयसरीरे अमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा ! मणूसआहारगसरीरे, णो अमणूसआहारगसरीरे । [३] जदि मणूसआहारगसरीरे किं सम्मुच्छिममणूसआहारगसरीरे गब्भवतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा ! णो सम्मुच्छिममणूसआहारगसरीरे, गब्भवक्कंतियमणूसआहारगसरीरे । [४] जदि गब्भवतियमणूसआहारगसरीरे किं कम्मभूमगगब्भववंतिय१० मणूसआहारगसरीरे अकम्मभूमगगन्भवतियमणूसआहारगसरीरे अंतरदीवगगब्भ वऋतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा ! कम्मभूमगगन्भवतियमणूसआहारगसरीरे, णो अकम्मभूमगगब्भवक्रतियमणूसआहारगसरीरे णो अंतरदीवगगन्भवतियमणूसआहारगसरीरे। [५] जंदि कम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसआहारगसरीरे किं संखेजवा१५. साउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे असंखेजवासाउयकम्मभूमगगन्भ वक्रतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा! संखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे, णो असंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसआहारगसरीरे । [६] जदि संखेजवासाउयकम्मभूमगगन्भवतियमणूसआहारगसरीरे किं पज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे अपज्जत्तग२० संखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भववंतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा ! पज्जत्तग संखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसआहारगसरीरे, णो अपज्जतगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे । [७] जदि पजत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगन्भवतियमणूसआहारगसरीरे किं सम्मद्दिट्ठिपज्जतगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसआहारग२५ सरीरे मिच्छद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे सम्मामिच्छद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा! सम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कतियमणूसआहारगसरीरे, णो मिच्छद्दिट्ठिपजत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भववतियमणूसआहारगसरीरे णो सम्मामिच्छद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे । Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५३५] आहारगसरीरे विहि-संठाण-पमाणदाराई । ३४३ [८] जदि सम्मदिट्ठिपजत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे किं संजयसम्मदिट्ठिपज्जत्तगसखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवकंतियमणूसआहारगसरीरे असंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसआहारगसरीरे संजतासंजतसम्मदिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा ! संजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्म- ५ भूमगगब्भवभूतियमणूसआहारगसरीरे, णो असंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे णो संजयासंजयसम्मदिटिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे। [९] जदि संजतसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगन्भवतियमणूसआहारगसरीरे किं पमत्तसंजयसम्मदिट्टपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भ- १० वक्रतियमणूसआहारगसरीरे अपमत्तसंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेन्जवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा ! पमत्तसंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्वंतियमणूसआहारगसरीरे, णो अपमत्तसंजतसम्मद्दिट्ठिपजत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे ।। [१०] जदि पमत्तसंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भ- १५ वकंतियमणूसआहारगसरीरे किं इड्रिपत्तपमत्तसंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवकंतियमणूसआहारगसरीरे अणिड्रिपत्तपमत्तसंजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भववंतियमणूसआहारगसरीरे ? गोयमा! इडिपत्तपमत्तसंजयसम्मदिट्ठिपज्जत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवतियमणूसआहारगसरीरे, णो अणिड्रिपत्तपमत्तसंजयसम्मद्दिट्ठिपजत्तगसंखेजवासाउयकम्मभूमगगब्भवक्कंतियमणूस - २० आहारगसरीरे। [सुत्तं १५३४. आहारगसरीरे संठाणदारं] १५३४. आहारगसरीरे णं भंते ! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! समचउरंससंठाणसंठिए पण्णते। [सुत्तं १५३५. आहारगसरीरे पमाणदारं] १५३५. आहारगसरीरस्स णं भंते ! केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं देसूणा रयणी, उक्कोसेणं पडिपुण्णा रयणी। Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते एगवीसह मे ओगाहणसंठाणपर [ सुत्ताई १५३६-३९. तेयगसरीरे विहिदारं ] १५३६. तेयगसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा - एगिंदियतेयगसरीरे जाव पंचेंदियतेयगसरीरे । १५३७. एगिंदियतेयगसरीरे णं भंते! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! ५ पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा - पुढविक्वाइय जाव वणप्फइकाइयए गिंदियतेयगसरीरे । १५३८. एवं जहा ओरालियसरीरस्स भेदो भणिओ (सु. १४७७-८१) तहा तेयगस्स वि जाव चउरिंदियाणं । ३४४ १० १५३९. [१] पंचेंदियतेयगसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउवि पण्णत्ते । तं जहा - रइयतेयगसरीरे जाव देवतेयगसरीरे । I २५ [ सु. १५३६ [२] णेरइयाणं दुगतो भेदो भाणियव्वो जहा वेउव्त्रियसरीरे (सु. १५१७) । [३] पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं मणूसाण य जहा ओरालियसरीरे भेदो भणितो (सु. १४८२-८७) तहा भाणियव्वो । [४] देवाणं जहा वेडव्वियसरीरे भेओ भणितो (सु. १५२० ) तहा १५ भाणियव्वो जाव सव्वसिद्धदेवे त्ति । [ सुत्ताई १५४०-४४. तेयगसरीरे संठाणदारं ] १५४०. तेयगसरीरे णं भंते! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । १५४१. एगिंदियतेयगसरीरे णं भंते! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! २० णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते । १५४२. पुढविक्वाइयएगिंदियतेयगसरीरे णं भंते! किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! मसूरचंद संठाणसंठिए पण्णत्ते । १५४३. एवं ओरालियसंठाणाणुसारेणं भाणियच्वं (सु. १४९० - ९६ ) जाव चउरिंदियांणं ति । १५४४. [१] णेरइयाणं भंते! तेयगसरीरे किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! जहा वेउब्वियसरीरे (सु. १५२३) । १. याण वि । म० प्र० पु२ ॥ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५५१ ] तेयगसरीरे विहि- संठाण- पमाणदाराई । [२] पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं मणूसाण य जहा एतेसिं चेव ओरालिय ति (सु. १५२४-२५) । [३] देवाणं भंते! तेयगसरीरे किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! जहा वेउव्त्रियस्स (सु. १५२६) जाव अणुत्तरोववाइय त्ति । [सुत्ताई १५४५-५१. तेयगसरीरे पमाणदारं ] १५४५. जीवस्स णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभ - बाहलेणं; आयामेणं जहणणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागो, उक्कोसेणं लोगंताओ लोगंतो । १५४६. एगिंदियस्स णं भंते ! मारणंतियसमुग्धारणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! एवं चेव, जाव पुढवि - आउ- १० तेउ वाउ-वणप्फइकाइयस्स । १५४७. [१] बेइंदियस्स गं भंते! मारणंतियसमुग्धारणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभ-बाहल्लेणं; आयामेणं जहणणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कणं तिरियलोगाओ लोगंतो । ३४५ [२] एवं जाव चउरिंदियस्स । १५४८. रइयस्स णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभबाहल्लेणं; आयामेणं जहणणेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं, उक्कोसेणं अहे जाव अहेसत्तमा पुढवी, तिरियं जाव सयंभुरमणे समुद्दे, उड्डुं जाव पंडगवणे पुक्खरिणीओ । १५४९. पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहा बेइंदियसरीरस्स (सु. १५४७ [१])। २० १५ २५ १५५०. मणूसस्स णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! समयखेत्ताओ लोगंतो । १५५१. [१] असुरकुमारस्स णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभ-बाहल्लेणं; आयामेणं जहणणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४६ पण्णवणासुत्ते एगवीसइमे ओगाहणसंठाणपए [सु. १५५२ - अहे जाव तच्चाए पुढवीए हेडिल्ले चरिमंते, तिरियं जाव सयंभुरमणसमुदस्स बाहिरिले वेइयंते, उड्डूं जाव इसीपब्भारा पुढवी। [२] एवं जाव थणियकुमारतेयगसरीरस्स। [३] वाणमंतर-जोइसिया सोहम्मीसाणगा य एवं चेव । [४] सणंकुमारदेवस्स णं भंते ! मारणंतियसमुग्घाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णता? गोयमा! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभ-बाहल्लेणं; आयामेणं जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइमागं, उक्कोसेणं अहे जाव महापातालाणं दोचे तिभागे, तिरियं जाव सयंभुरमणसमुद्दे, उडूं जाव - अचुओ कप्पो। १०. [५] एवं जाव सहस्सारदेवस्स । [६] आणयदेवस्स णं भंते ! मारणंतियसमुग्घाएणं समोहयस्स तेयासरीरम्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभबाहलेणं; आयामेणं जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजइभाग, उक्कोसेणं अहे जाव अहेलोइयगामा, तिरियं जाव मणूसखेत्ते, उर्दू जाव अचुओ कप्पो। .. १५ [७] एवं जाव आरणदेवस्स। [८] अञ्चुयदेवस्स वि एवं चेव । णवरं उडूं जाव सगाई विमाणाई । [९] गेवेजगदेवस्स णं भंते ! मारणंतियसमुग्घाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभ-बाहलेणं; आयामेणं जहण्णेणं विजाहरसेढीओ, उक्कोसेणं जाव अहेलोइय२० गामा, तिरियं जाव मणूसखेत्ते, उडूं जाव सगाई विमाणाई । [१०] अणुत्तरोक्वाइयस्स वि एवं चेव । [सुत्तं १५५२. कम्मगसरीरे विहि-संठाण-पमाणदाराई] . १५५२. कम्मगसरीरे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-एगिंदियकम्मगसरीरे जाव पंचेंदिय० । एवं जहेव तेयग२५ सरीरस्स भेदो संठाणं ओगाहणा य भणिया (सु. १५३६-५१) तहेव णिरवसेसं भाणियव्वं जाव अणुत्तरोववाइय त्ति । [सुत्ताई १५५३-५८. ४ पोग्गलचिणणादारं] १५५३. ओरालियसरीरस्स णं भंते! कतिदिसिं पोग्गला चिजंति ? Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५६४ ] ४-५. पोग्गल चिणणा-सरीरसंजोगदाराई । गोयमा ! णिव्त्राघाएणं छद्दिसिं, वाघातं पडुच्च सिय तिदिसिं सिय चउदिसिं सिय पंचदिसिं । १५५४. वेउव्वियसरीरस्स णं भंते! कतिदिसिं पोग्गला चिजति ? गोमा ! णियमा छद्दिसिं । १५५५. एवं आहारगसरीरस्स वि । १५५६. तेया- कम्मगाणं जहा ओरालियसरीरस्स (सु. १५५३) । १५५७. ओरालियसरीरस्स णं भंते! कतिदिसिं पोग्गला उवचिज्जंति ? गोयमा ! एवं चेत्र, जाव कम्मगसरीरस्स । १५५८. एवं उवचिज्जंति (?) अवचिज्जंति । [ सुताई १५५९-६४. ५ सरीरसंजोगदारं ] १५५९. जस्स णं भंते! ओरालियसरीरं तस्स णं वेउव्वियसरीरं ? जस्स वेव्वियसरीरं तस्स ओरालियसरीरं ? गोयमा ! जस्स ओरालियसरीरं तस्स वे उन्वयसरीरं सिय अथि सिय णत्थि, जस्स वेउव्वियसरीरं तस्स ओरालियस रीरं far aor सय त्थि । ३४७ १५६०. जस्स णं भंते ! ओरालियसरीरं तस्स आहारगसरीरं ? जस्स १५ आहारगसरीरं तस्स ओरालियसरीरं ? गोयमा ! जस्स ओरालियसरीरं तस्स आहारगसरीरं सिय अत्थि सिय णत्थि, जस्स पुण आहारगसरीरं तस्स ओरालिय सरीरं णियमा अत्थि । १० १५६१. जस्स णं भंते! ओरालियसरीरं तस्स तेयगसरीरं ? जस्स यसरीरं तस्स ओरालियसरीरं ? गोयमा ! जस्स ओरालियसरीरं तस्स तेयगसरीरं २० णियमा अत्थि, जस्स पुण तेयगसरीरं तस्स ओरालियसरीरं सिय अत्थि सिय णत्थि । १५६२. एवं कम्मगसरीरं पि । १५६३. [१] जस्स णं भंते! वेउव्वियसरीरं तस्स आहारगसरीरं ? जस्स आहारगसरीरं तस्स वेउव्वियसरीरं ? गोयमा ! जस्स वेडव्वियसरीरं तस्साहारगसरीरं णत्थि, जस्स वि य आहारगसरीरं तस्स वि वेउव्वियसरीरं णत्थि । [२] तेया- कम्माई जहा ओरालिएण समं (सु. १५६१-६२) तहेव आहारगसरीरेण वि समं तेया- कम्माई चारेयव्वाणि । २५ १५६४. जस्स णं भंते ! तेयगसरीरं तस्स कम्मगसरीरं ? जस्स कम्म Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४८ पण्णवणासुत्ते एगवीसइमे ओगाहणसंठाणपए [सु. १५६५ गसरीरं तस्स तेयगसरीरं ? गोयमा ! जस्स तेयगसरीरं तस्स कम्मगसरीरं नियमा अस्थि, जस्स वि कम्मगसरीरं तस्स वि तेयगसरीरं णियमा अस्थि । [सुत्तं १५६५. ६ दव्य-पएसऽप्पबहुदारं] १५६५. एतेसि णं भंते ! ओरालिय-वेउविय-आहारग-तेया-कम्मग५ सरीराणं दव्वट्ठयाए पएसट्ठयाए दवट्ठपएसट्टयाए कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवा आहारगसरीरा दवट्ठयाए, वेउब्वियसरीरा दव्वट्ठयाए असंखेनगुणा, ओरालियसरीरा दव्वट्ठयाए असंखेज्जगुणा, तेया-कम्मगसरीरा दो वि तुल्ला दव्वट्ठयाए अणंतगुणा; पएसट्टयाए-सव्वत्थोवा आहारगसरीरा पएसट्ठयाए, वेउब्वियसरीरा पदेसट्ठयाए असंखेजगुणा, ओरालियसरीरा पदेसट्ठयाए असंखेजगुणा, तेयगसरीरा पदेसट्ठयाए अणंतगुणा, कम्मगसरीरा पदेसट्ठयाए अणंतगुणा; दवट्ठपदेसट्ठयाए-सव्वत्थोवा आहारगसरीरा दव्वट्ठयाए, वेउव्वियसरीरा दबट्टयाए असंखेजगुणा, ओरालियसरीरा दव्वट्ठयाए असंखेजगुणा, ओरालियसरीरेहितो दव्वट्ठयाए आहारगसरीरा पएसट्टयाए अणंतगुणा, वेउब्जिय सरीरा पदेसट्टयाए असंखेजगुणा, ओरालियसरीरा पदेसट्टयाए असंखेजगुणा, १५ तेया-कम्मगसरीरा दो वि तुल्ला दवट्ठयाए अणंतगुणा, तेयगसरीरा पदेसट्टयाए अणंतगुणा, कम्मगसरीरा पदेसट्टयाए अणंतगुणा।। [सुत्तं १५६६. ७ सरीरओगाहणऽप्पबहुदारं] १५६६. एतेसि णं भंते ! ओरालिय-वेउत्रिय-आहारग-तेया-कम्मगसरीराणं जहण्णियाए ओगाहणाए उक्कोसियाए ओगाहणाए जहण्णुक्कोसियाए ओगाह२० गाए कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४१ गोयमा ! सव्वत्थोवा ओरालियसरीरस्स जहणिया ओगाहणा, तेया-कम्मगाणं दोण्ह वि तुला जहणिया ओगाहणा विसेसाहिया, वेउब्वियसरीरस्स जहणिया ओगाहणा असंखेजगुणा, आहारगसरीरस्स जहणिया ओगाहणा असंखेजगुणा; उक्कोसियाए ओगाहणाए-सव्वत्थोवा आहारगसरीरस्स उक्कोसिया ओगाहणा, ओरालियसरीरस्स उक्कोसिया ओगाहणा २५ संखेजगुणा, वेठब्वियसरीरस्स उक्कोसिया ओगाहणा संखेजगुणा, तेया-कम्मगाणं दोण्ह वि तुल्ला उक्कोसिया ओगाहणा असंखेज्जगुणा; जहण्णुक्कोसियाए ओगाहणाए-सव्वत्थोवा ओरालियसरीरस्स जहणिया ओगाहणा, तेया-कम्मगाणं दोण्ह वि तुल्ला जहणिया ओगाहणा विसेसाहिया, वेउब्बियसरीरस्स जहण्णिया ओगाहणा Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५६६] ६-७. दव्वपपसप्पबहु- सरीर ओगाहणप्पबहुदाराई । असंखेज्जगुणा, आहारगसरीरस्स जहण्णिया ओगाहणा असंखेज्जगुणा, आहारगसरीरस्स जहणियाहिंतो ओगाहणाहिंतो तस्स चेव उक्कोसिया ओगाहणा विसेसाहिया, ओरालियसरीरस्स उक्कोसिया ओगाहणा संखेज्जगुणा, वेउव्वियसरीरस्स णं उक्कोसिया ओगाहणा संखेज्जगुणा, तेया- कम्मगाणं दोन्ह वि तुला उक्कोसिया ओगाहणा असंखेज्जगुणा । ॥ पण्णवणाए भगवतीए एगवीसहमं ओगार्हणसंठाणपयं समत्तं ॥ १. 'हणापदं स° जे० । 'हणासंठा' पु२ ॥ ३४९ Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २२. बाबीसइमं किरियापयं [सुत्ताई १५६७-७२. किरियाभेय-पभेयपरूवणं] १५६७. कति णं भंते ! किरियाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! पंच किरियाओ पण्णत्ताओ। तं जहा–काइया १ आहिगरणिया २ पादोसिया ३ ५ पारियावणिया ४ पाणाइवातकिरिया ५।। १५६८. काइया णं भंते ! किरिया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णता । तं जहा-अणुवरयकाइया य दुप्पउत्तकाइया य । १५६९. आहिगरणिया णं भंते ! किरिया कतिविहा पण्णता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा–संजोयणाहिकरणिया य निव्वत्तणाहिकराणया य। १५७०. पादोसिया णं भंते ! किरिया कतिविहा पण्णता ? गोयमा ! तिविहा पण्णत्ता। तं जहा-जेणं अप्पणो वा परस्स वा तदुभयस्स वा असुभ मणं पहारेति । से तं पादोसिया किरिया । १५७१. पारियावणिया णं भंते ! किरिया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा पण्णता । तं जहा-जेणं अप्पणो वा परस्स वा तदुभयस्स वा असायं १५ वेदणं उदीरेति । से तं पारियावणिया किरिया । १५७२. पाणातिवातकिरिया णं भंते ! कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा पण्णत्ता। तं जहा-जेणं अप्पाणं वा परं वा तदुभयं वा जीवियाओ ववरोवेइ। से तं पाणाइवायकिरिया। [सुत्तं १५७३. जीवेसु सकिरियत्त-अकिरियत्तपरूवणं] १५७३. जीवा णं भंते ! किं सकिरिया अकिरिया १ गोयमा ! जीवा सकिरिया वि अकिरिया वि । से केणटेणं भंते ! एवं वुञ्चति जीवा सकिरिया वि अकिरिया वि ? गोयमा ! जीवा दुविहा पण्णत्ता । तं जहा-संसारसमावण्णगा य असंसारसमावण्णगा य । तत्थ णं जे ते असंसारसमावण्णगा ते णं सिद्धा, सिद्धा णं अकिरिया । तत्थ णं जे ते संसारसमावण्णगा ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा२५ सेलेसिपडिवण्णगा य असेलेसिपडिवण्णगा य । तत्थ णं जे ते सेलेसिपडिवण्णगा १. प्रत्यन्तरेषु क्वचित् क्वचित् आहिगरणियास्थाने अहिगरणिया इति पाठ उपलभ्यतेऽस्मिन् देप॥ Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५८० किरियामेय-पमेयपरूवणाइ । ३५१ ते णं अकिरिया। तत्थ णं जे ते असेलेसिपडिवण्णगा ते णं सकिरिया। से एतणटेणं गोयमा ! एवं वुञ्चति जीवा सकिरिया वि अकिरिया वि । [सुत्ताई १५७४-८०. जीवाईसु किरियाविसयपरूवणं] १५७४. अत्थि णं भंते ! जीवाणं पाणाइवाएणं किरिया कजति ? हंता गोयमा ! अत्थि। कम्हि णं भंते ! जीवाणं पाणाइवाएणं किरिया कन्जइ ? गोयमा! ५ छसु जीवणिकाएसु । १५७५. [१] अस्थि णं भंते ! णेरइयाणं पाणाइवाएणं किरिया कन्जति ? गोयमा ! एवं चेव । [२] एवं जाव निरंतरं वेमाणियाणं । १५७६. [१] अस्थि णं भंते ! जीवाणं मुसावाएणं किरिया कजति ? हंता! १० अत्थि। कम्हि णं भंते ! जीवाणं मुसावाएणं किरिया कन्जति ? गोयमा! सव्वदव्वेसु। [२] एवं णिरंतरं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । १५७७. [१] अस्थि णं भंते ! जीवाणं अदिण्णादाणेणं किरिया कजति ? हंता अत्थि । कम्हि णं भंते ! जीवाणं अदिण्णादाणेणं किरिया कजइ ? गोयमा ! गहण-धारणिज्जेसु दव्वेसु। [२] एवं णेरइयाणं णिरंतरं जाव वेमाणियाणं । १५७८. [१] अत्थि णं भंते ! जीवाणं मेहणेणं किरिया कज्जइ ? हंता! अस्थि । कम्हि णं भंते ! जीवाणं मेहणेणं किरिया कजति ? गोयमा ! रुवेसु वा रूवसहगतेसु वा दबेसु। [२] एवं णेरइयाणं णिरंतरं जाव वेमाणियाणं । २० १५७९. [१] अस्थि णं भंते ! जीवाणं परिग्गहेणं किरिया कन्जइ ? हता! अत्थि। कम्हि णं भंते ! जीवाणं परिग्गहेणं किरिया कजति ? गोयमा ! सव्वदव्वेसु । [२] एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । १५८०. एवं कोहेणं माणेणं मायाए लोभेणं पेजेणं दोसेणं कलहेणं अब्भक्खाणेणं पेसुण्णेणं परपरिवाएणं अरतिरतीए मायामोसेणं मिच्छादसणसल्लेणं २५ सव्वेसु जीव-णेरइयभेदेसु भाणियव्वं णिरंतरं जाव वेमाणियाणं ति। एवं । अट्ठारस एते दंडगा १८। १. जीचा गेरइयभेदेणं भाणियन्या णिरं° म०प्र० पु२ मु०॥ Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५२ पण्णवणासुत्ते बावीसइमे किरियापए [सु. १५८१ - [सुत्ताई १५८१-८४. जीवाईसु किरियाहेऊहिं कम्मपगडिबंधपरूवणं] १५८१. [१] जीवे णं भंते ! पाणाइवाएणं कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्टविहबंधए वा । - [२] एवं णेरइए जाव णिरंतरं वेमाणिए । १५८२. जीवा णं भंते ! पाणाइवाएणं कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सत्तविहबंधगा वि अट्ठविहबंधगा वि । १५८३. [१] णेरइया णं भंते ! पाणाइवाएणं कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सबे वि ताव होजा सत्तविहबंधगा, अहवा सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगे य, अहवा सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य। [२] एवं असुरकुमारा वि जाव थणियकुमारा। [३] पुढवि-आउ-तेउ-वाउ-वणप्फइकाइया य, एते सव्वे वि जहा ओहिया जीवा (सु. १५८२)। [४] अवसेसा जहा णेरइया । १५८४. [१] एवं एते जीवेगिंदियवजा तिण्णि तिण्णि भंगा सव्वत्थ १५ भाणियव्व त्ति जाव मिच्छादसणसल्लेणं । [२] एवं एगत्त-पोहत्तिया छत्तीसं दंडगा होति । [सुत्ताई १५८५-८७. जीवाईसु कम्मबंधमहिकिच्च किरियापरूवणं] १५८५. [१] जीवे णं भंते ! णाणावरणिजं कम्मं बंधमाणे कतिकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंचकिरिए। [२] एवं णेरइए जाव वेमाणिए। १५८६. F१] जीवा णं भंते ! णाणावरणिनं कम्मं बंधमाणा कतिकिरिया ? गोयमा ! तिकिरिया वि चउकिरिया वि पंचकिरिया वि। [२] एवं णेरइया निरंतरं जाव वेमाणिया। १५८७. [१] एवं दरिसणावरणिजं वेयणिजं मोहणिज्ज आउयं णामं २५ गोयं अंतराइयं च अट्टविहकम्मपगडीओ भाणियव्वाओ। [२] एगत्त-पोहत्तिया सोलस दंडगा। १. जाणि जे० ॥ २. °वरणीयं वे पु२॥ ३. भट्ट वि करम प्र०॥ Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १५९६] जीवाईसु एगत्त-पुहत्तेहिं किरियापरूवणं। ३५३ . [सुत्ताई १५८८-१६०४. जीवाईसु एगत्त-पुहत्तेहिं किरियापरूवणं] १५८८. जीवे णं भंते ! जीवातो कतिकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंचकिरिए सिय अकिरिए। १५८९. [१] जीवे णं भंते ! णेरइयाओ कतिकिरिए १ गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चतुकिरिए सिय अकिरिए । [२] एवं जाव थणियकुमाराओ। [३] पुढविक्कीइय-आउक्काइय-तेउक्काइय-वाउक्काइय-वणप्फइकाइय-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिंदिय-पंचिंदियतिरिक्खजोणिय-मणूसातो जहा जीवातो (सु. १५८८)। [४] वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाओ जहा णेरइयाओ (सु. १५८९)। १० १५९०. जीवे णं भंते ! जीवेहिंतो कतिकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंचकिरिए सिय अकिरिए। १५९१. जीवे णं भंते ! णेरइएहितो कतिकिरिए १ गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय अकिरिए। एवं जहेव पढमो दंडओ तहा एसो वि बितिओ भाणियव्वो। १५९२. जीवा णं भंते ! जीवाओ कतिकिरिया ? गोयमा ! सिय तिकिरिया वि सिय चउकिरिया वि सिय पंचकिरिया वि सिय अकिरिया वि। १५९३. जीवा णं भंते ! णेरइयाओ कतिकिरिया ? गोयमा ! जहेव आइलदंडओ तहेव भाणियव्वो जाव वेमाणिय ति। १५९४. जीवा णं भंते ! जीवेहिंतो कतिकिरिया ? गोयमा ! तिकिरिया २० वि चउकिरिया वि पंचकिरिया वि अकिरिया वि । १५९५. [१] जीवा णं भंते ! णेरइएहितो कतिकिरिया १ गोयमा ! तिकिरिया वि चउकिरिया वि अकिरिया वि। [२] असुरकुमारेहितो वि एवं चेव जाव वेमाणिएहितो। [णवरं] . ओरालियसरीरेहिंतो जहा जीवेहितो (सु. १५९४)। १५९६. णेरइए णं भंते ! जीवातो कतिकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंचकिरिए । १. °क्काइयाओ भाउक्काइयाओ तेउक्काइयाभो वाउक्काइयाभो वणस्सतिकाइयाको बेई° पुर पु३॥ २. °यव्यो । जाव वेमाणिय त्ति । १५९२. जी पु२ मु०॥ २३ Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५४ पण्णवणासुत्ते बावीसइमे किरियापए [सु. १५९७ - १५९७. [१] णेरइए णं भंते ! णेरइयाओ कतिकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए। [२] एवं जाव वेमाणियाओ । णवरं ओरालियसरीराओ जहा जीवाओ (सु. १५९६)। १५९८. णेरइए णं भंते ! जीवेहितो कइकिरिए १ गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंचकिरिए। १५९९. [१] णेरइए णं भंते ! णेरइएहितो कइकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए । एवं जहेव पढमो दंडओ तहा एसो वि बितिओ भाणियब्यो । [२] एवं जाव वेमाणिएहितो। णवरं णेरइयस्स णेरइएहितो देवेहिंतो य पंचमा किरिया णत्थि। १६००. णेरइया णं भंते ! जीवाओ कतिकिरिया ? गोयमा ! सिय तिकिरिया सिय चउकिरिया सिय पंचकिरिया। ... १६०१. एवं जाव वेमाणियाओ। णवरं जेरइयाओ देवाओ य पंचमा १५ किरिया णत्थि। १६०२. णेरइया णं भंते ! जीवेहिंतो कतिकिरिया ? गोयमा ! तिकिरिया वि चउकिरिया वि पंचकिरिया वि। १६०३. [१] णेरइया णं भंते ! णेरइएहितो कतिकिरिया ? गोयमा ! तिकिरिया वि चउकिरिया वि। [२] एवं जाव वेमाणिएहितो। णवरं ओरालियसरीरेहितो जहा जीवेहितो (सु. १६०२)। १६०४. [१] असुरकुमारे णं भंते ! जीवातो कतिकिरिए ? गोयमा ! जहेव णेरइएणं चत्तारि दंडगा (सु. १५९६-९९) तहेव असुरकुमारेण वि चत्तारि दंडगा भाणियव्वा। एवं उवउजिऊण भावेयव्वं ति-जीवे मणूसे य अकिरिए वुच्चति, सेसा अकिरिया ण वुचंति, सव्वे जीवा ओरालियसरीरेहितो पंचकिरिया, णेरइय-देवेहिंतो य पंचकिरिया ण वुच्चंति । [7 एवं एक्वेकजीवपए चत्तारि चत्तारि दंडगा भाणियव्वा । एवं एयं दंडगसयं । सव्वे वि य जीवादीया दंडगा। १. <> एतच्चिह्नमध्यगतः पाठः जे० ध० पुर प्रतिष्वैवोपलभ्यते, शेषेष्वादशेषु मुद्रिते च नास्ति ॥ Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५५ १६१२] चवीसदंडएसु किरियापरूवणाइ । [सुत्ताई १६०५-६. चउवीसदंडएसु किरियापरूवणं] १६०५. कति णं भंते ! किरियाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! पंच किरियाओ पण्णताओ। तं जहा–काइया जाव पाणाइवायकिरिया। १६०६. [१] णेरइयाणं भंते ! कति किरियाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! पंच किरियाओ पण्णताओ । तं जहा–काइया जाव पाणाइवायकिरिया। ५ [२] एवं जाव वेमाणियाणं । [सुत्ताई १६०७-१६. जीवाईसु किरियाणं सहभावपरूवणं] १६०७. जस्स णं भंते ! जीवस्स काइया किरिया कज्जइ तस्स आहिगरणिया किरिया कजति ? जस्स आहिगरणिया किरिया कजति तस्स काइया . किरिया कजति १ गोयमा ! जस्स णं जीवस्स काइया किरिया कजति तस्स १० आहिगरणी णियमा कजति, जस्स आहिगरणी किरिया कजति तस्स वि काइया किरिया णियमा कन्जति। १६०८. जस्स णं भंते ! जीवस्स काइया किरिया कजति तस्स पाओसिया किरिया कजति ? जस्स पाओसिया किरिया कजति तस्स काइया किरिया कन्जति ? गोयमा ! एवं चेव । १६०९. जस्स णं भंते ! जीवस्स काइया किरिया कज्जइ तस्स पारियावणिया किरिया कजइ ? जस्स पारियावणिया किरिया कज्जइ तस्स काइया किरिया कज्जति ? गोयमा ! जस्स णं जीवस्स काइया किरिया कज्जइ तस्स पारियावणिया किरिया सिय कजति सिय णो कजति, जस्स पुण पारियावणिया किरिया कजति तस्स काइया नियमा कजति । १६१०. एवं पाणाइवायकिरिया वि। १६११. एवं आदिलाओ परोप्परं नियमा तिण्णि कजंति। जस्स आदिल्लाओ तिण्णि कन्जंति तस्स उवरिलाओ दोण्णि सिय कन्जंति सिय णो कन्जंति । जस्स उवरिल्लाओ दोण्णि कजंति तस्स आइल्लाओ तिण्णि णियमा कन्जंति । १६१२. जस्स णं भंते ! जीवस्स पारियावणिया किरिया कजइ तस्स २५ पाणाइवायकिरिया कजति ? जस्स पाणाइवायकिरिया कजति तस्स पारियावणिया किरिया कजति ? गोयमा! जस्स णं जीवस्स पारियावणिया किरिया कजति तस्स पाणाइवायकिरिया सिय कन्जति सिय णो कजति, जस्स पुण Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५६ पण्णवणासुत्ते बावीसइमे किरियापए [सु. १६१३पाणाइवायकिरिया कजति तस्स पारियावणिया किरिया नियमा कन्जति। १६१३. [१] जस्स णं भंते ! णेरइयस्स काइया किरिया कजति तस्स आहिगरणिया किरिया कन्जति ? गोयमा ! जहेव जीवस्स (सु. १६०७ तः १२) तहेव णेरइयस्स वि । [२] एवं निरंतरं जाव वेमाणियस्स। १६१४. जं समयं णं भंते ! जीवस्स काइया किरिया कन्जति तं समयं आहिगरणिया किरिया कजति ? जं समयं आहिगरणिया किरिया कन्जति तं समयं काइया किरिया कजति ? एवं जहेव आइलओ दंडओ भणिओ (सु. १६०७ तः १३) तहेव भाणियव्वो जाव वेमाणियस्स।। १६१५. जं देसं णं भंते ! जीवस्स काइया किरिया कज्जति तं देसं णं आहिगरणिया किरिया कजति ? • तहेव जाव वेमाणियस्स। १६१६. [१] जं पएस णं भंते ! जीवस्स काइया किरिया कज्जति तं पएसं आहिगरणिया किरिया कज्जति ? ० एवं तहेव जाव वेमाणियस्स। [२] एवं एते जस्स १ जं समयं २ जं देसं ३ जं पएसं णं ४ १५ चत्तारि दंडगा होति। [सुत्ताई १६१७-१९. जीवाईसु आओजियकिरियापरूवणं] . १६१७. कति णं भंते ! आजोजिताओ किरियाओ पण्णताओ ? गोयमा ! पंच आओजिताओ किरियाओ पण्णत्ताओ। तं जहा–काइया जाव पाणाइवायकिरिया। १६१८. एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं। १६१९. जस्स णं भंते ! जीवस्स काइया आओजिया किरिया अस्थि तस्स आहिकरणिया आओजिया किरिया अस्थि ? जस्स आहिगरणिया आओजिया किरिया अत्थि तस्स काइया आओजिया किरिया अस्थि ? एवं एतेणं अभिलावेणं ते चेव चत्तारि दंडगा भाणियव्वा जस्स १ जं समयं २ जं देसं ३ जं पदेसं ४ जाव वेमाणियाणं। २५ [सुत्तं १६२०. जीवेसु किरियाणं पुट्ठापुट्ठभावपरूवणं ] १६२०. जीवे णं भंते ! जं समयं काइयाए आहिगरणियाए पाओसियाए किरियाए पुढे तं समयं पारियावणियाए किरियाए पुढे १ पाणाइवायकिरियाए पुढे ? गोयमा ! अत्थेगइए जीवे एगइयाओ जीवाओ जं समयं काइयाए आहिगरणियाए २० Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५७ १६२७] जीवाईसु आओजियकिरियापरूवणाइ । पाओसियाए किरियाए पुढे तं समयं पारियावणियाए किरियाए पुढे पाणाइवायकिरियाए पुढे १, अत्थेगइए जीवे एगइयाओ जीवाओ जं समयं काइयाए आहिगरणियाए पादोसियाए किरियाए पुढे तं समयं पारियावणियाए किरियाए पुढे पाणाइवायकिरियाए अपुढे २, अत्थेगइए जीवे एगइयाओ जीवाओ जं समयं काइयाए आहिगरणियाए पाओसियाए किरियाए पुढे तं समयं पारियावणियाए ५ किरियाए अपुढे पाणाइवायकिरियाए अपुढे ३।। अत्थेगइए जीवे एगइयाओ जीवाओ जं समयं काइयाए आहिगरणियाए पाओसियाए किरियाए अपुढे तं समयं पारियावणियाए किरियाए अपुढे पाणाइवायकिरियाए अपुढे ४ । > [सुत्तं १६२१. पयारंतरेण किरियाभेयपरूवणं] १६२१. कइ णं भंते ! किरियाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! पंच किरि- १० याओ पण्णत्ताओ। तं जहा–आरंभिया १ पारिग्गहिया २ मायावत्तिया ३ अपच्चक्खाणकिरिया ४ मिच्छादसणवत्तिया ५। [सुत्ताई १६२२-२६. आरंभियाइकिरियासामित्तपरूवणं] १६२२. आरंभिया णं भंते ! किरिया कस्स कजति ? गोयमा ! अण्णयरस्सावि पमत्तसंजयस्स । १६२३. पारिग्गहिया णं भंते ! किरिया कस्स कजति ? गोयमा ! अण्णयरस्सावि संजयासंजयस्स। १६२४. मायावत्तिया णं भंते ! किरिया कस्स कन्जति ? गोयमा ! अण्णयरस्सावि अपमत्तसंजयस्स। १६२५. अप्पञ्चक्खाणकिरिया णं भंते ! कस्स कजति ? गोयमा ! २० अण्णयरस्सावि अपच्चक्खाणिस्स । १६२६. मिच्छादसणवत्तिया णं भंते ! किरिया कस्स कन्जति ? गोयमा ! अण्णयरस्सावि मिच्छादंसणिस्स । [सुत्तं १६२७. चउवीसदंडएसु किरियापरूवणं] १६२७. [१] णेरइयाणं भंते ! कति किरियाओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! २५ पंच किरियाओ पण्णत्ताओ । तं जहा-आरंभिया जाव मिच्छादसणवत्तिया । [२] एवं जाव वेमाणियाणं । १. <> एतचिह्नमध्यगतः पाठो मुद्रिते नास्ति ॥ Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५८ ५. १५ पण्णवणासुते बावीस मे किरियापर [ सुत्ताई १६२८-३६. जीवाईसु किरियाणं सहभावपरूवणं ] १६२८. जस्स णं भंते! जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जति तस्स पारिग्गहिया किरिया कज्जति ? जस्स पारिग्गहिया किरिया कज्जइ तस्स आरंभिया किरिया कज्जति ? गोयमा ! जस्स णं जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जति तस्स पारिग्गहिया किरिया सिय कज्जति सिय णो कज्जइ, जस्स पुण पारिग्गहिया किरिया कज्जइ तस्स आरंभिया किरिया नियमा कज्जति । १६२९. जस्स णं भंते! जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जति तस्स मायावत्तिया किरिया कज्जइ ? ० पुच्छा । गोयमा ! जस्स णं जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जइ तस्स मायावत्तिया किरिया णियमा कज्जइ, जस्स पुण मायावत्तिया १० किरिया कज्जइ तस्स आरंभिया किरिया सिय कज्जइ सिय णो कज्जइ । २० १६३०. जस्स णं भंते! जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जइ तस्स अप्पच्चक्खाणकिरिया कज्जइ १० पुच्छा । गोयमा ! जस्स णं जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जइ तस्स अप्प चक्खाणकिरिया सिय कज्जइ सिय णो कज्जइ, जस्स पुण अप्पच्चक्खाणकिरिया कज्जति तस्स आरंभिया किरिया णियमा कज्जति । [ सु. १६२८ १६३१. एवं मिच्छादंसणवत्तियाए वि समं । १६३२. एवं पारिग्गहिया वि तिहिं उवरिल्लाहिं समं चारेयव्वा । १६३३. जस्स मायावत्तिया किरिया कज्जति तस्स उवरिल्लाओ दो वि सिय कजंति सिय णो कज्जंति, जस्स उवरिल्लाओ दो कज्जति तस्स मायावत्तिया नियमा कज्जति । १६३४. जस्स अपचक्खाणकिरिया कज्जति तस्स मिच्छादंसणवत्तिया किरिया सिय कज्जइ सिय णो कज्जइ, जस्स पुण मिच्छादंसणवत्तिया किरिया कज्जति तस्स अपचक्खाणकिरिया णियमा कज्जति । १६३५. [१] णेरइयस्स आइल्लियाओ चत्तारि परोप्परं णियमा कञ्ज्ञंति, जस्स एताओ चत्तारि कज्जंति तस्स मिच्छादंसणवत्तिया किरिया भइज्जति, जस्स २५ पुणमिच्छादंसणवत्तिया किरिया कज्जति तस्स एयाओ चत्तारि णियमा कति । [२] एवं जाव थणियकुमारस्स । [३] पुढविक्वाइयस्स जाव चउरिदियस्स पंच वि परोप्परं णियमा कज्जति । १. क्खाणिया कि जे० ॥ Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६४१] जीवाईसु किरियाणं सहभावपरूवणाइ । [४] पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स आइल्लियाओ तिण्णि वि परोप्परं नियमा कञ्जंति, जस्स एयाओ कति तस्स उंवरिल्लाओ दो भइज्जंति, जस्स उवरिल्लाओ दोण्णि कजंति तस्स एताओ तिण्णि वि णियमा कज्जंति; जस्स अपञ्चक्खाणकिरिया तस्स मिच्छादंसणवत्तिया सिय कजति सिय णो कज्जति, जस्स पुण मिच्छादंसणवत्तिया किरिया कजति तस्स अप्प चक्खाणकिरिया णियमा कज्जति । [4] मणूसस्स जहा जीवस्स । [६] वाणमंतर - जोतिसिय- वेमाणियस्स जहा णेरइयस्स । १६३६. जं समयण्णं भंते! जीवस्स आरंभिया किरिया कज्जति तं समयं पारिग्गहिया किरिया कज्जति ? एवं एते जस्स १ जं समयं २ जं देसं३ जं पैदेसण्णं ४ चत्तारि दंडगा णेयव्त्रा । जहा णेरइयाणं तहा सव्वदेवाणं णेयव्वं जाव वेमाणियाणं । १० [ सुत्ताई १६३७-४१. जीवाईसु पावद्वाणविरइपरूवणं ] १६३७, अत्थि णं भंते ! जीवाणं पाणाइवायवेरमणे कज्जति ? हंता ! अत्थि । कम्हि णं भंते ! जीवाणं पाणाइवायवेरमणे कज्जति ? गोयमा ! छसु जीवणिकाए । १६३८. [१] अस्थि णं भंते ! णेरइयाणं पाणाइवायवेरमणे कज्जति ? १५ गोमा ! णो इण समट्ठे । [२] एवं जाव वेमाणियाणं । णवरं मणूसाणं जहा जीवाणं (सु. १६३७) । ३५९ १६३९. एवं मुसावाएणं जाव मायामोसेणं जीवस्स य मणूसस्स य, सेसाणं णो इणट्ठे समट्ठे । णवरं अदिण्णादाणे गहण - धारणिजेसु दव्वेसु, मेहुणे २० रूवेसु वा रूवसहगएसु वा दव्वेसु, सेसाणं सव्वदव्वेसु । १६४०. अस्थि णं भंते! जीवाणं मिच्छादंसण सल्लवेरमणे कज्जति ? हंता ! अत्थि । कम्हि णं भंते ! जीवाणं मिच्छादंसणसल्लवेरमणे कज्जड़ ? गोयमा ! सव्वदव्वेसु । १६४१. एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । णवरं एगिंदिय - विगलिं- २५ दियाणं णो इण सम | १. उवरिल्लिया दोण्णि भइ म० प्र० पु१ पु३ ॥ २. पदेसेण य चत्तारि म० प्र० पु१ पु२ पु३ ॥ ३. रूवसाहगेसु जे० ॥ ४. सब्वेसु दव्वेसु म० प्र० पु१ पु२ पु३ ॥ Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६० पण्णवणासुत्ते बावीसइमे किरियापए [सु. १६४२[सुत्ताई १६४२-४९. पावट्ठाणविरएमु जीवाईसु कम्मपगडिबंधपरूवणं] १६४२. पाणाइवायविरए णं भंते ! जीवे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधगे वा छबिहबंधिए वा एगविहबंधगे वा अबंधए वा। एवं मणूसे वि भाणियव्वे । १६४३. पाणाइवायविरया णं भंते ! जीवा कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होजा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य १ । अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहंबधगा य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छविहबंधगा य ४ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अबंधगे य ५ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अबंधगा य ६। ____ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविहबंधगे य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविहबंधगा य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छविहबंधगे १५ य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छविहबंधगा य ४, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य अबंधए य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अडविहबंधगे य अबंधगा य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य अबंधगे य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य अबंधगा य ४, २० अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य अबंधगे य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य अबंधगा य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छविहबंधगा य अबंधए य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य अबंधगा य ४ । __अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविहबंधगे २५ य अबंधगे य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविहबंधगे य अबंधगा य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविहबंधगा य अबंधगे य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविहबंधगा य अबंधगा य ४ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छविहबंधगे य अबंधगे य ५ Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६५१] पावट्ठाणविरएसु जीवाईसु कम्मपगडिबंध-किरियामेयपरूवणं। ३६१ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छविहबंधगे य अबंधगा य ६ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य छविहबंधगा य अबंधगे य ७ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य अबंधगा य ८ एते अट्ठ भंगा। सव्वे वि मिलिया सत्तावीसं भंगा भवंति। १६४४. एवं मणूसाण वि एते चेव सत्तावीसं भंगा भाणियव्वा । . १६४५. एवं मुसावायविरयस्स जाव मायामोसविरयस्स जीवस्स य मणूसस्स य। १६४६. मिच्छादसणसल्लविरए णं भंते ! जीवे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा छबिहबंधए वा एगविह- १० बंधए वा अबंधए वा। १६४७. [१] मिच्छादसणसल्लविरए णं भंते ! णेरइए कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा, जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिए। [२] मणूसे जहा जीवे (सु. १६४६)। [३] वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिए जहा णेरइए। १६४८. मिच्छादसणसल्लविरया णं भंते ! जीवा कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! ते चेव सत्तावीसं भंगा भाणियव्वा (सु. १६४३)। १६४९. [१] मिच्छादसणसल्लविरया णं भंते ! णेरड्या कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होज सत्तविहबंधगा १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य३। २० [२] एवं जाव वेमाणिया। णवरं मणूसाणं जहा जीवाणं (सु. १६४८)। [सुत्ताई १६५०-६२. पावट्ठाणविरएसु जीवाईसु किरियाभेयपरूवणं] १६५०. पाणाइवायविरयस्स णं भंते ! जीवस्स किं आरंभिया किरिया कन्जति जाव मिच्छादसणवत्तिया किरिया कजा> ? गोयमा ! पाणाइवायविरयस्स जीवस्स आरंभिया किरिया सिय कन्जइ सिय णो कन्जइ । २५ १६५१. पाणाइवायविरयस्स णं भंते ! जीवस्स पारिग्गहिया किरिया कजइ ? गोयमा ! णो इणढे समझे। १. सर्वेष्वप्यादर्शेषूपलभ्यमानः<>एतच्चिह्नमध्यगतः पाठोऽसङ्गत एव ॥ १५ Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६२ १६५६. एवं जाव मायामोसविरयस्स जीवस्स मणूसस्स य । १६५७. मिच्छादंसणसल्लविरयस्स णं भंते! जीवस्स किं आरंभिया किरिया कज्जति जाव मिच्छादंसणवत्तिया किरिया कज्जति ? गोयमा ! मिच्छादंसण१० सल्लविरयस्स जीवस्स आरंभिया किरिया सिय कज्जति सिय नो कज्जति । एवं जाव अप्पञ्चक्खाणकिरियां। मिच्छादंसणवत्तिया किरिया नोकज्जति । १६५८. मिच्छादंसणसल्लविरयस्स णं भंते ! णेरइयस्स किं आरंभिया किरिया कति जाव मिच्छादंसणवत्तिया किरिया कज्जइ ? गोयमा ! आरंभिया वि किरिया कज्जति जाव अपच्चक्खाणकिरिया वि कज्जति, मिच्छादंसणवत्तिया किरिया णो कज्जइ । १६५९. एवं जाव थणियकुमारस्स । १५ पण्णवणासुते बावीसइमं किरियापर्यं । [ सु. १६५२ - १६५२. पाणाइवायविरयस्स णं भंते! जीवस्स मायावत्तिया किरिया कजइ ? गोयमा ! सिय कज्जइ सिय णो कज्जति । १६५३. पाणाइवायविरयस्स णं भंते! जीवस्स अप्पच्चक्खाणवत्तया किरिया कज्जति ? गोयमा ! णो इट्ठे समट्ठे | १६५४. मिच्छादंसणवत्तियाए पुच्छा । गोयमा ! नो इणट्ठे समट्ठे । १६५५. एवं पाणाइवायविरयस्स मणूसस्स वि । २० १६६०. मिच्छादंसणसल्लविरयस्स णं भंते! पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स एवमेव पुच्छा । गोयमा ! आरंभिया किरिया कज्जइ जाव मायावत्तिया किरिया कज्जइ, अपञ्चक्खाणकिरिया सिय कज्जइ सिय णो कज्जइ, मिच्छादंसणवत्तया किरिया it aafa | १६६१. मणूसस्स जहा जीवस्स (सु. १६५७)। १६६२. वाणमंतर - जोइसिय- वेमाणियाणं जहा णेरइयस्स (सु. १६५८) । [सुत्तं १६६३. आरंभियाइकिरियाणं अप्पात्रहुयं ] १६६३. एयासि णं भंते! आरंभियाणं जाव मिच्छादंसणवत्तियाण य करे करेहिंतो अप्पा वा ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवाओ मिच्छादंसणवत्तियाओ २५ किरियाओ, अप्पच्चक्खाणकिरियाओ विसेसाहियाओ, पारिग्गहियाओ विसेसाहियाओ, आरंभियाओ किरियाओ विसेसाहियाओ, मायावत्तियाओ विसेसाहियाओ । ॥ पण्णवणाए भगवईए बावीसइमं किरियापयं समत्तं ॥ १. या सिय कज्जति सिय नो कज्जति । मिच्छा पु२ ॥ Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २३. तेवीसइमं कम्म पगडिपयं पढमो उद्देसओ [सुतं १६६४. पढमुद्देसस्स अत्याहिगारा ] १६६४. कति पगडी १ कह बंधति २ कतिहि व ठाणेहिं बंधए जीवो ३ । ५ कति वेदे य पयडी ४ अणुभावो कतिविहो कस्स ५ ॥ २१७ ॥ [ सुत्ताई १६६५-६६. १ कतिपयडिदारं ] १६६५. कति णं भंते! कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! अड्ड कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ । तं जहा - णाणावरणिज्जं १ देरिसणावरणिज्जं २ वेदणिज्जं ३ मोहणिज्जं ४ आउयं ५ णामं ६ गोयं ७ अंतराइयं ८ । १६६६. णेरइयाणं भंते ! कति कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! एवं चेवं । एवं जाव माणियाणं । [ सुताई १६६७-६९. कहबंधतिदारं ] १६६७. कहण्णं भंते! जीवे अड्ड कम्मपगडीओ बंधइ ? गोयमा ! णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स उदएणं दैरिसणावरणिज्जं कम्मं णियच्छति, दरिसणा- १५ वरणिज्जस्स कम्मस्स उदएणं दंसणमोहणिज्जं कम्मं णियच्छति, दंसणमोहणिज्जस्स कम्मस्स उदएणं मिच्छत्तं नियच्छति, मिच्छत्तेणं उदिण्णेणं गोयमा ! एवं खलु जीवे अट्ठ कम्मपगडीओ बंधइ । १६६८. कहण्णं भंते ! णेरइए अट्ठ कम्मपगडीओ बंधति १ गोयमा ! एवं चेवं । एवं जाव वेमाणिए । १. दंसणा पु१ २ ३ ॥२, ६. चेव, जाव जे० ध० ॥ ३. दंसणा म० प्र० मु० ॥ ४. णिग्गच्छति जे० पु२ ॥ ५. श्रीमद्भिर्हरिभद्रपादैः सर्वेष्वप्यादशेषूपलभ्यमानः उदिण्णेणं इत्येव पाठः स्वव्याख्यायां व्याख्यातोऽस्ति, तथा हि- " ततश्च मिथ्यात्वेन उदीर्णेन एवं खलु जीवोऽष्टकर्म प्रकृतीर्बध्नाति ” । अपि चोत्तराध्यनचूर्णावपि एतत्पाठोद्धरणे उदिण्णेणं इत्येव पाठ उपलभ्यते । किञ्च " तत एवं मिथ्यात्वोदयेन जीवोऽष्टौ प्रकृतीर्बध्नाति ” इति श्रीमलयगिरिपाद - व्याख्यानानुसारेण श्रीमद्भिः सागरानन्द सूरिपादैः उदिएणं इति पाठो विहितः सम्भाव्यते ॥ १० २० Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६४ [ सुताई १६७० - ७४. ३ कतिठाणबंधदारं ] १६७०. जीवे णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं कतिहि ठाणेहिं बंधति ? ५ गोयमा ! दोहिं ठाणेहिं । तं जहा - रागेण य दोसेण य । रागे दुविहे पण्णत्ते, तं जहा - माया य लोभे य । दोसे दुविहे पण्णत्ते, तं जहा कोहे य माणे य । इच्चेते हिं उहिं ठाणेहिं वीरिओवग्गहिएहिं एवं खलु जीवे णाणावरणिज्जं कम्मं बंधति । १६७१. एवं रइए जाव वेमाणिए । १६७२. जीवा णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं कतिहिं ठाणेहिं बंधंति ? १० गोयमा ! दोहिं ठाणेहिं, एवं चेव । १६७३. एवं णेरइया जाव वेमाणिया । १५ पण्णवणासुत्ते तेवीसहमे कम्मपगडिपए पढमुद्दे से [ सु. १६६९ - १६६९. कहण्णं भंते ! जीवा अट्ठ कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! एवं चैव । एवं जाव वेमाणिया । २० २५ [ सुताई १६७५ - ७८. ४ कतिपय डिवेददारं . ] १६७५. जीवे णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं वेदेति ? गोयमा ! अत्थे - गइए वेदेति, अत्थेगइए णो वेदेति । १६७४. [१] एवं दंसणावरणिज्जं जाव अंतराइयं । [२] एवं एते गत्त- पोहत्तिया सोलस दंडगा । १६७६. [१] णेरइए णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं वेदेति ? गोयमा ! णियमा वेदेति । एवं चैव । वेदेति । [२] एवं जाव वेमाणि । णवरं मणूसे जहा जीवे (सु. १६७५) । १६७७. [१] जीवा णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं वेदेंति ? गोयमा ! [२] एवं जाव वेमाणिया । १६७८. [१] एवं जहा णाणावरणिज्जं तहा दंसणावरणिज्जं मोहणिज्जं अंतराइयं च । [२] वेदणिज्जाऽऽउय-णाम - गोयाई एवं चेव । णवरं मणूसे वि णियम [३] एवं एते एगत्त - पोहत्तिया सोलस दंडगा । Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६५ १६८१] ३-५. कतिठाणबंधदाराइदारतिगं। [सुत्ताई १६७९-८६. ५ कतिविधाणुभावदारं] १६७९. णाणावरणिज्जस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स पुट्ठस्स बद्ध-फास-पुट्ठस्स संचितस्स चियस्स उवचितस्स आवागपत्तस्स विवागपत्तस्स फलपत्तस्स उदयपत्तस्स जीवेणं कडस्स जीवेणं णिबत्तियस्स जीवेणं परिणामियस्स सयं वा उदिण्णस्स परेण वा उदीरियस्स तदुभएण वा उदीरिजमाणस्स गतिं पप्प ५ ठितिं पप्प भवं पप्प पोग्गलं पप्प पोग्गलपरिणामं पप्प कतिविहे अणुभावे पण्णते ? गोयमा ! णाणावरणिज्जस्स णं कम्मस्स जीवेणं बंद्धस्स जाव पोग्गलपरिणामं पप्प दसविहे अणुभावे पण्णते।तं जहा-सोयावरणे १ सोयविण्णाणावरणे २णेत्तावरणे ३ णेत्तविण्णाणावरणे ४ घाणावरणे ५ घाणविण्णाणावरणे ६ रसावरणे ७ रसविण्णाणावरणे ८ फासावरणे ९ फासविण्णाणावरणे १० । जं वेदेति पोग्गलं वा पोग्गले १० वा पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं जाणियव्वं ण जाणइ, जाणिउकामे वि ण याणइ, जाणित्ता वि ण याणति, उच्छण्णणाणी यावि भवति णाणावरणिजस्स कम्मस्स उदएणं । एस णं गोयमा ! णाणावरणिजे कम्मे । एस णं गोयमा ! णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव पोग्गलपरिणाम पप्प दसविहे अणुभावे पण्णत्ते १। १६८०. दरिसणावरणिज्जस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव पोग्गलपरिणामं पप्प कतिविहे अणुभावे पण्णत्ते ? गोयमा ! दरिसणावरणिज्जस्स णं कम्मस्स जीवणं बद्धस्स जाव पोग्गलपरिणामं पप्प णवविहे अणुभावे पण्णत्ते । तं जहा-णिद्दा १ णिहाणिद्दा २ पयला ३ पयलापयला ४ थीणगिद्धी ५ चक्खुदंसणावरणे ६ अचक्खुदंसणावरणे ७ ओहिदसणावरणे ८ केवलदसणावरणे ९। २० जं वेदेति पोग्गलं वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं पासियव्वं ण पासति, पासिउकामे वि ण पासति, पासित्ता वि ण पासति, उच्छन्नदंसणी यावि भवति दरिसणावरणिज्जस्स कम्मस्स उदएणं। एस णं गोयमा ! दरिसणावरणिज्ने कम्मे । एस णं गोयमा ! दरिसणावरणिज्जस्स कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव पोग्गलपरिणामं पप्प णवविहे अणुभावे पण्णत्ते २। २५ १६८१. [१] सातावेदणिजस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव पोग्गलपरिणामं पप्प कतिविहे अणुभावे पण्णते? गोयमा ! सायावेदणिजस्स णं । १. बद्धस्स पुटुस्स बद्ध-कास-पुट्ठस्स जावध०॥ २. थीणद्धी म. प्र. मु०॥ Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६६ पण्णवणासुत्ते तेवीसइमे कम्मपगडिपए पढमुद्देसे [सु. १६८२ कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जावं अट्ठविहे अणुभावे पण्णत्ते। तं जहा-मणुण्णा सद्दा १ मणुण्णा रूवा २ मणुण्णा गंधा ३ मणुण्णा रसा ४ मणुण्णा फासा ५ मणोसुहता ६ वैइसुहया ७ कायसुहया ८। जं वेएइ पोग्गलं वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणाम वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं सातावेदणिजं कम्मं वेदेति । एस णं गोयमा! सातावेदणिज्जे कम्मे । एस णं गोयमा ! सातावेयणिजस्स जाव अट्ठविहे अणुभावे पण्णत्ते ।। [२] असातावेयणिजस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं ० तहेव पुच्छा उत्तरं च । नवरं अमणुण्णा सदा जाव कायद्हया। एस णं गोयमा! असायावेदणिज्जस्स जाव अट्टविहे अणुभावे पण्णत्ते ३। १६८२. मोहणिज्जस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव कतिविहे अणुभावे पण्णते ? गोयमा ! मोहणिज्जस्स णं कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव पंचविहे अणुभावे पण्णत्ते। तं जहा-सम्मत्तवेयणिज्जे १ मिच्छत्तवेयणिज्जे २ सम्मामिच्छत्तवेयणिजे ३ कसायवेयणिजे ४ णोकसायवेयणिजे ५। जं वेदेति पोग्गलं वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, १५ तेसिं वा उदएणं मोहणिजं कम्मं वेदेति । एस णं गोयमा ! मोहणिजे कम्मे । एस णं गोयमा ! मोहणिजस्स कम्मस्स जाव पंचविहे अणुभावे पण्णत्ते ४ । १६८३. आउअस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं ० तहेव पुच्छा। गोयमा ! आउअस्स णं कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव चउन्विहे अणुभावे पण्णत्ते । तं जहा–णेरइयाउए १ तिरियाउए २ मणुयाउए ३ देवाउए ४ । जं वेएइ पोग्गलं २० वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं आउयं कम्मं वेदेति । एस णं गोयमा ! आउए कम्मे । एस णं गोयमा! आउअस्स कम्मस्स जाव चउविहे अणुभावे पण्णत्ते ५।। १६८४. [१] सुभणामस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं • पुच्छा । गोयमा ! सुभणामस्स णं कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव चोदसविहे अणुभावे २५ पण्णत्ते । तं जहा-इट्ठा सद्दा १ इट्ठा रूवा २ इट्ठा गंधा ३ इट्ठा रसा ४ इट्टा फासा ५ इट्टा गती ६ इट्टा ठिती ७ इट्टे लावण्णे ८ इट्ठा जसोकित्ती ९ इढे उट्ठाण-कम्म-बल-विरिय-पुरिसक्कार-परक्कमे १० इट्ठस्सरता ११ कंतस्सरता १२ १. जाव सत्तविहे अणुभावे पण्णत्ते इत्यादि यावत् वतिसुहया ७ । जं वेएइ जे० ध० पु१ पु३॥ २. वयसु° पुरसं० मु०॥ ३, ५. जाव सत्तविहे जे० ध. पु१ पु३ ॥ ४. जाव बतिदुहया जे. ध० पु१ पु३ ॥ Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १६८७] ५. कतिविधाणुभावदारं । ३६७ पियस्सरया १३ मणुण्णस्सरया १४। जं वेएइ पोग्गलं वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं सुभणाम कम्मं वेदेति । एस णं गोयमा ! सुभनामे कम्मे। एस णं गोयमा ! सुभणामस्स कम्मस्स जाव चोदसविहे अणुभावे पण्णत्ते। [२] दुहणामस्स णं भंते ! • पुच्छा । गोयमा ! एवं चेव। णवरं आणिट्ठा ५ सद्दा १ जाव हीणस्सरया ११ दीणस्सरया १२ अणिट्ठस्सरया १३ अकंतस्सरया १४ । जं वेदेति सेसं तं चेव जाव चोद्दसविहे अणुभावे पण्णत्ते ६। १६८५. [१] उच्चागोयस्सणं भंते ! कम्मस्स जीवेणं ० पुच्छा। गोयमा ! उच्चागोयस्स णं कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव अट्ठविहे अणुभावे पण्णत्ते । तं जहा-जातिविसिट्ठया १ कुलविसिट्ठया २ बलविसिट्ठया ३ रूवविसिट्ठया ४ तव- १० विसिट्ठया ५ सुयविसिट्ठया ६ लाभविसिट्ठया ७ इस्सरियविसिट्ठया ८i जं वेदेति पोग्गलं वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं जाव अट्ठविहे अणुभावे पण्णत्ते। [२] णीयागोयस्स णं भंते ! ० पुच्छा। गोयमा ! एवं चेव । णवरं जातिविहीणया १ जाव इस्सरियविहीणया ८ । जं वेदेति पोग्गलं वा पोग्गले वा १५ पोग्गलपरिणामं वा वीससा वा पोग्गलाणं परिणाम, तेसिं वा उदएणं जाव अट्टविहे अणुभावे पण्णत्ते ७। १६८६. अंतराइयस्स णं भंते ! कम्मस्स जीवेणं ० पुच्छा । गोयमा ! अंतराइयस्स णं कम्मस्स जीवेणं बद्धस्स जाव पंचविहे अणुभावे पण्णत्ते । तं जहा-दाणंतराए १ लामंतराए २ भोगंतराए ३ उवभोगंतराए ४ वीरियंतराए ५। जं २० वेदेति पोग्गलं वा पोग्गले वा जाव वीससा वा पोग्गलाणं परिणामं वा, तेसिं वा उदएणं अंतराइयं कम्मं वेदेति । एस णं गोयमा ! अंतराइए कम्मे । एस णं गोयमा ! जाव पंचविहे अणुभावे पण्णत्ते ८ । ॥ कम्मपगडिपदे पढमो उद्देसओ समत्तो ॥ बीओ उद्देसओ [सुत्ताई १६८७-९६. मूलोत्तरपयडिभेदपरूवणं] १६८७. कति णं भंते ! कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ १ गोयमा ! अट्ठ कम्मपगडीओ पण्णताओ । तं जहा-णाणावरणिजं जाव अंतराइयं । Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६८ १० १५ पण्णवणासुत्ते तेवीसइमे कम्मपगडिपए बीउद्देसे [ सु. १६८८१६८८. णाणावरणिज्जे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा - आभिणिबोहियणाणावरणिज्जे जाव केवलणाणावरणिजे । १६८९. [१] दरिसणावरणिज्जे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - णिद्दापंचए य दंसणचउक्कए य । [२] णिद्दापंचए णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा - णि जाव थी गिद्धी । २५ [३] दंसणचक्कर णं भंते ! • पुच्छा । गोयमा ! चउव्विहे पण्णत्ते । तं जहा - चक्खुदंसणावरणिज्जे जाव केवलदंसणावरणिज्जे । १६९०. [१] वेयणिज्ज्ञे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुवि पण्णत्ते । तं जहा - सातावेदणिज् य असातावेय णिज् य । 1 [२] सातावेयणिज् णं भंते! कम्मे ० पुच्छा । गोयमा ! अट्ठविहे पण्णत्ते । तंज- मासा जाव कायसुहया (सु. १६८१ [१])। [३] असायावेदणिज् णं भंते! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! अविहे पण्णत्ते । तं जहा - अमणुण्णा सद्दा जाव कायदुहया । १६९१. [१] मोहणिजे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविण । तं जहा - दंसणमोहणिज् य चरित्तमोहणिज् य । [२] दंसणमोहणिज् णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! तिविहे पण्णत्ते । तं जहा सम्मत्तवेयणिजे १ मिच्छत्तवेयणिज्जे २ सम्मामिच्छत्तवेयणिज्जे ३ य । [३] चरितमोहणिज्जे णं भंते! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! २० दुविहे पण्णत्ते । तं जहा - कसायवेयणिज् य णोकसायवेयणिज् य । 1 [४] कसायवेयणि णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! सोलसविहे पण्णत्ते । तं जहा - अणंताणुबंधी कोहे १ अणंताणुबंधी माणे २ अणताणुबंधी माया ३ अणंताणुबंधी लोभे ४ अपचक्खाणे कोहे ५ एवं माणे ६ माया ७ लोभे ८ पच्चक्खाणावरणे कोहे ९ एवं माणे १० माया ११ लोभे १२ संजलणे कोहे १३ एवं माणे १४ माया १५ लोभे १६ । [५] णोकसायवेयणि णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! णवविहे पण्णत्ते । तं जहा-इत्थवेए १ पुरिसवेए २ णपुंसगवेदे ३ हासे ४ रती ५ अरती ६ भये ७ सोगे ८ दुगुंछा ९ । 1 १. कम्मे णं कति प्र० पु२ ॥ २. हा निधानिद्दा जाव पु२ ॥ ३. श्रीणद्धी प्र० पु२ मु० ॥ Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३६९ १६९४] उत्तरपयडिमेयपरूवणं। १६९२. आउए णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! चउविहे पण्णत्ते । तं जहा–णेरइयाउए जाव देवाउए । १६९३. णामे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! बायालीसइविहे पण्णत्ते।तं जहा-गतिणामे १ जाइणामे २ सरीरणामे ३ सरीरंगोवंगणामे ४ सरीरबंधणणामे ५ सरीरसंघायणामे ६ संघयणणामे ७ संठाणणामे ८ वण्णणामे ९ ५ गंधणामे १० रसणामे ११ फासणामे १२ अगुरुलहुयणामे १३ उवघायणामे १४ पराघायणामे १५ आणुपुवीणामे १६ उस्सासणामे १७ आयवणामे १८ उज्जोयणामे १९ विहायगतिणामे २० तसणामे २१ थावरणामे २२ सुहुमणामे २३ बादरणामे २४ पजत्तणामे २५ अपज्जत्तणामे २६ साहारणसरीरणामे २७ पत्तेयसरीरणामे २८ थिरणामे २९ अथिरणामे ३० सुभणामे ३१ असुभणामे ३२ १० सुभगणामे ३३ दूभगणामे ३४ सूसरणामे ३५ दूसरणामे ३६ आदेजणामे ३७ अणादेजणामे ३८ जसोकित्तिणामे ३९ अजसोकित्तिणामे ४० णिम्माणणामे ४१ तित्थगरणामे ४२। १६९४. [१] गतिणामे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! . चउबिहे पण्णत्ते । तं जहा-णिरयगतिणामे १ तिरियगतिणामे २ मणुयगतिणामे ३ १५ देवगतिणामे ४। [२] जाइणामे णं भंते ! कम्मे • पुच्छा। गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-एगिदियजाइणामे जाव पंचेंदियजाइणामे । [३] सरीरणामे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते। तं जहा-ओरालियसरीरणामे जाव कम्मगसरीरणामे । [४] सरीरंगोवंगणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! तिविहे पण्णत्ते । तं जहा-ओरालियसरीरंगोवंगणामे १ वेउब्वियसरीरंगोवंगणामे २ आहारगसरीरंगोवंगणामे ३। [५] सरीरबंधणणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते। तं जहा–ओरालियसरीरबंधणणामे जाव कम्मगसरीरबंधणणामे। २५ [६] सरीरसंघायणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-ओरालियसरीरसंघातणामे जाव कम्मगसरीरसंघायणामे । [७] संघयणणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! छव्विहे पण्णत्ते । तं जहा–वइरोसभणारायसंघयणणामे १ उसभणारायसंघयणणामे २ णारायसंघयण २० २४ Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७० पण्णवणासुत्ते तेवीसइमे कम्मपगडिपए बीउद्देसे [सु. १६९५ - णामे ३ अद्धणारायसंघयणणामे ४ खीलियासंघयणणामे ५ छेवट्ठसंघयणणामे ६। [८] संठाणणामे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! छविहे पण्णत्ते । तं जहा-समचउरंससंठाणणामे १ णग्गोहपरिमंडलसंठाणणामे २ सातिसंठाणणामे ३ वामणसंठाणणामे ४ खुजसंठाणणामे ५ हुंडसंठाणणामे ६।। [९] वण्णणामे णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-कालवण्णणामे जाव सुक्किलवण्णणामे । [१०] गंधणामे णं भंते ! कम्मे ० पुच्छा । गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-सुरभिगंधणामे १ दुरभिगंधणामे २।। [११] रसणामे णं ० पुच्छा । गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा१० तित्तरसणामे जाव महुररसणामे। [१२] फासणामे णं ० पुच्छा । गोयमा ! अट्टविहे पण्णत्ते । तं जहाकक्खडफासणामे जाव लुक्खफासणामे। [१३] अगुरुलहुअणामे एगागारे पण्णते । [१४] उवघायणामे एगागारे पण्णत्ते । [१५] पराघायणामे एगागारे पण्णत्ते । [१६] आणुपुब्विणामे चउविहे पण्णत्ते। तं जहा-णेरइयाणुपुविणामे जाव देवाणुपुविणामे। [१७] उस्सासणामे एगागारे पण्णत्ते । [१८] सेसाणि सव्वाणि एगागाराइं पण्णत्ताइं जाव तित्थगरणामे । २० णवरं विहायगतिणामे दुविहे पण्णत्ते । तं जहा-पसत्थविहायगतिणामे य अपसत्थविहायगतिणामे य। १६९५. [१] गोए णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते । तं जहा–उच्चागोए य णीयागोंए य। [२] उच्चागोए णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! अट्ठविहे २५ पण्णत्ते । तं जहा-जाइविसिट्ठया जाव इस्सरियविसिट्ठया।। [३] एवं णीयागोए वि । णवरं जातिविहीणया जाव इस्सरियविहीणया। १६९६. अंतराइए णं भंते ! कम्मे कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते । तं जहा-दाणंतराइए जाव वीरियंतराइए । १. कीलिया पु२ मु०॥ Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कम्मपयडीणं ठिपरूवणं । [ सुत्ताई १६९७ - १७०४. कम्मपयडीणं ठिइपरूवणं ] १६९७. णाणावरणिज्जस्स णं भंते ! कम्मस्स केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; तिण्ण य वाससहस्साइं अबाहा, अबाहूणिया कम्मठिती कम्मणिसेगो । १७०० ] १६९८. [१] निद्दापंचयस्स णं भत्ते ! कम्मस्स केवतियं कालं ठिती ५ पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणेणं सागरोवमस्स तिणि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; तिण्णि य वाससहस्साइं अबाहा, अबाहूणिया कम्मठिती कम्मणिसेगो । [२] दंसणचउक्कस्स णं भंते ! कम्मस्स केवतियं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; तिण्णि १० य वाससहस्साइं अबाहा० । १६९९. [१] सातावेयणिज्जस्स इरियावहियबंधगं पडुच्च अजहण्णमणुक्कोसेणं दो समया, संपराइयबंधगं पडुच्च जहणणेणं बारस मुहुत्ता, उक्कोसेणं पण्णरस सागरोवमकोडाकोडीओ; पण्णरस य वाससताई अबाहा० । ३७१ [२] असायावेयणिज्जस्स जहणणेणं सागरोवमस्स तिणि सत्तभागा १५ पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; तिण्णि य वाससहस्साइं अबाहा० । १७०० [१] सम्मत्तवेयणिज्जस्स पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं छावट्ठि सागरोवमाई साइरेगाई । [२] मिच्छत्तवेयणिज्जस्स जहणणेणं सागरोवमं पलिओवमस्स असंखेज्ज - इभागेणं ऊणगं, उक्कोसेणं सैत्तरिं कोडाकोडीओ; सत्त य वाससहस्साइं अबाहा, अबाहूणिया० । [३] सम्मामिच्छत्तवेदणिज्जस्स जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं । [४] कसायबारसगस्स जहणणेणं सागरोवमस्स चत्तारि सत्तभागा २५ पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं चत्तालीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; चत्तालीसं वाससताई अबाहा, जाव णिसेगो । १. ऊणिया म० मु० ॥ २. सित्तरिं जे० ध० ॥ Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७२ पण्णवणासुते तेवीसमै कम्मपगडिपर बीउसे [ सु. १७०१ - उक्कोसेणं [५] कोहसंजेलणा पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दो मासा, चत्तालीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; चत्तालीसं वाससताई जाव णिसेगो । [६] माणसंजेलणाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं मासं, उक्कोसेणं जहा कोहस्स | [७] मायासंजलणाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अद्धमासं, उक्कोसेणं जहा कोहस्स । २० [4] लोभसंजलगाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं जहा कोहस्स । [९] इत्थिवेदस्स णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दिवडुं १० सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं पण्णरस सागरोवमकोडाकोडीओ; पण्णरस य वाससताई अबाहा० । [१०] पुरिसवेयस्स णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अट्ठ संवच्छराई, उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडाकोडीओ; दस य वाससयाई अबाहा, जाव निसेगो । [११] नपुंसगवेदस्स णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहणणं सागरोवमस्स १५ दुण्णि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखिज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरो - वमकोडाकोडीओ; वीसतिं वाससताइं अबाहा० । [१२] हौस- रतीणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स एक्क सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणं, उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडाकोडीओ; दस य वाससताई अबाहा० । [१३] अरइ-भय-सोग-दुगुंछाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दोणि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीसतिं वाससताइं अबाहा० । १७०१. [१] णेरइयाउयस्स णं • पुच्छा । गोयमा ! जहणणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमन्भइयाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई पुव्वकोडी२५ तिभागमब्भइयाई । [२] तिरिक्खजोणियाउअस्स पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाइं पुव्वकोडितिभागम भइयाई । [३] एवं मणूसाउअस्स वि । १- २. संजलणे पु°म० प्र० पु२ ॥ ३. हस्स-र° जे० ॥ Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७३ १७०२] कम्मपयडीणं ठिइपरूवणं। [४] देवाउअस्स जहा णेरइयाउअस्स ठिति त्ति। १७०२. [१] णिरयगतिणांमाए णं भंते! कम्मस्स • पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स दो सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जतिभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससताई अबाहा। [२] तिरियगतिौमाए जहा णपुंसगवेदस्स (सु. १७०० [११])। [३] मणुयगतिणीमाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दिवडूं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगं, उक्कोसेणं पण्णरस सागरोवमकोडाकोडीओ; पण्णरस य वाससताइं आबाहा०। [४] देवगतिणांमाए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स १० एकं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगं, उक्कोसेणं जहा पुरिसवेयस्स [सु. १७००. [१०])। [५] एगिदियजाइणामाए पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दोण्णि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससताइं अबाहा०।। [६] बेइंदियजातिणामाए णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स णव पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कासेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ; अट्ठारसय वाससयाइं अबाहा । [७] तेइंदियजाइणामाए णं जहण्णेणं एवं चेव, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ; अट्ठारस य वाससताइं अबाहा० । [८] चउरिंदियजाइणामाए णं ० पुच्छा। जहण्णेणं सागरोवमस्स नव पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ; अट्ठारस य वाससयाई अबाहा ।। [९] पंचेंदियजाइणामाए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दोणि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरो- २५ वमकोडाकोडीओ; वीस य वाससयाइं अबाहा० । [१०] ओरालियसरीरणामाए वि एवं चेव । [११] वेउब्वियसरीरणामाए णं भंते ! • पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं १, ४. °णामए जे० ध० ॥२-३. °णामए ध०॥ Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७४ पण्णवणासुत्ते तेवीसइमे कम्मपगडिपए बीउद्देसे [सु. १७०२ - सागरोवमसहस्सस्स दो सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससताइं अबाहा० । [१२] आहारगसरीरणामाए जहण्णेणं अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ, उक्कोसेण वि अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ। [१३] तेया-कम्मसरीरणामाए जहण्णेणं [सागरोवमस्स] दोण्णि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागणं ऊणया, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससताइं अबाहा । [१४] ओरालिय-वेउब्बिय-आहारगसरीरंगोवंगणामाए तिण्णि वि एवं चेव । [१५] सरीरबंधणणामाए वि पंचण्ह वि एवं चेव । [१६] सरीरसंघायणामाए पंचण्ह वि जहा सरीरणामाए (सु. १७०२ [१०-१३]) कम्मस्स ठिति ति। [१७] वइरोसभणारायसंघयणणामाए जहा रतिणामाए (सु. १७०० [१२])। [१८] उसभणारायसंघयणणामाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरो१५ वमस्स छ पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं बारस सागरोवमकोडाकोडीओ; बारस य वाससयाई अबाहा० । [१९] णारायसंघयणणामाए जहण्णणं सागरोवमस्स सत्त पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं चोदस सागरोवमकोडाकोडीओ; चोद्दस य वाससताइं अबाहा। [२०] अद्धणारायसंघयणणामस्स जहण्णेणं सागरोवमस्स अट्ठ पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं सोलस सागरोवमकोडाकोडीओ; सोलस य वाससताइं अबाहा० । [२१] खीलियासंघयणे णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स णव पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं अट्ठारस २५ सागरोवमकोडाकोडीओ; अट्ठारस य वाससयाइं अबाहा० । [२२] सेट्ठसंघयणणामस्स पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दोण्णि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससयाई अबाहा० । १. छेवट्ठ पु१ पु२ पु३ मु०॥ Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७०२] कम्मपयडीणं ठिइपरूवणं। [२३] एवं जहा संघयणणामाए छ भणिया एवं संठाणा वि छ भाणियव्वा। [२४] सुकिलवण्णनामाए पुच्छा। गोयमा ! जहणणेणं सागरोवमस्स एगं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखिजइभागेणं ऊणगं, उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडाकोडीओ; दस य वाससयाई अबाहा० । [२५] हालिद्दवण्णणामाए पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स पंच अट्ठावीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं अद्धतेरस सागरोवमकोडाकोडीओ; अद्धतेरस य वाससयाइं अबाहा० । [२६] लोहियवण्णणामाए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स छ अट्ठावीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं पण्णरस १० सागरोवमकोडाकोडीओ; पण्णरस य वाससयाइं अबाहा० । [२७] णीलवण्णणामाए पुच्छा। गोयमा ! जहणणेणं सागरोवमस्स सत्त अट्ठावीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ; अद्धट्ठारस य वाससयाइं अबाहा० ।। [२८] कालवण्णणामाए जहा सेवेट्टसंघयणस्स (सु. १७०२ [२२])। १५ [२९] सुन्भिगंधणामाए पुच्छा। गोयमा ! जहा सुक्किलवणणणामस्स (सु. १७०२ [२४])। [३०] दुन्भिगंधणामाए जहा सेवेद्यसंघयणस्स । [३१] रसाणं महुरादीणं जहा वण्णाणं भणियं (सु. १७०२[२४-२८]) तहेव परिवाडीए भाणियव्वं । [३२] फासा जे अपसत्था तेसिं जहा सेवेट्टस्स, जे पसत्था तेसिं जहा. सुक्किलवण्णणामस्स (सु.१७०२ [२४])। [३३] अगुरुलहुणामाए जहा सेवेट्टस्स । [३४] एवं उवघायणामाए वि। [३५] पराघायणामाए वि एवं चेव । २५ [३६] णिरयाणुपुग्विणामाए पुच्छा। गोयमा! जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स दो सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससयाई अबाहा० । १-४. छेवट्ठ पु१ पु२ पु३ मु०॥ Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७६ पण्णवणासुत्ते तेवीसइमे कम्मपगडिपए बीउद्देसे [सु. १७०२ - [३०] तिरियाणुपुव्वीए पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दो सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगा, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससताई अबाहा। [३८] मणुयाणुपुविणामाए णं पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स ५ दिवढें सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणगं, उक्कोसेणं पण्णरस सागरोवमकोडाकोडीओ; पण्णरस य वाससयाइं अबाहा० । [३९] देवाणुपुब्बिणामाए पुच्छा। गोयमा! जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स एगं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणगं, उक्कोसेणं दस सागरो वमकोडाकोडीओ; दस य वाससताइं अबाहा०। १० [४०] उस्सासणामाए पुच्छा । गोयमा ! जहा तिरियाणुपुवीए । [४१] आयवणामाए वि एवं चेव, उज्जोवणामाए वि। [४२] पसत्थविहायगतिणामाए पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं एगं सागरोवमस्स सत्तभागं, उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडाकोडीओ; दस य वाससताई अबाहा। १५ [४३] अपसत्थविहायगतिणामस्स पुच्छा । गोयमा ! जहण्णणं साग रोवमस्स दोण्णि संत्तभागा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; वीस य वाससयाई अबाहा० । [४४] तसणामाए थावरणामाए य एवं चेव । [४५] सुहुमणामाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स णव २० पणतीसतिभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं अट्ठारस सागरोवमकोडाकोडीओ; अट्ठारस य वाससयाई अबाहा० । [४६] बादरणामाए जहा अपसत्थविहायगतिणामस्स (सु. १७०२ [४३])। [४७] एवं पजत्तगणामाए वि । अपज्जत्तगणामाए जहा सुहुमणामस्स २५ (सु. १७०२ [४५]) [४८] पत्तेयसरीरणामाए वि दो सत्तभागा । साहारणसरीरणामाए जहा सुहुमस्स। [४९] थिरणामाए एगं सत्तभागं । अथिरणामाए दो । [५०] सुभणामाए एगो । असुभणामाए दो। Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७०७] एदिए कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं । [ ५९ ] सुभगणामाए एगो । दूभगणामाए दो । [५२] सूसरणामाए एगो । दूसरणामाए दो । [ ५३ ] आएज्जणामाए एगो । अणाएज्जणामाए दो । [ ५४ ] जसोकित्तिणामाए जहणणेणं अट्ठ मुहुत्ता, उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडाकोडीओ; दस य वाससताइं अबाहा० । [ ५५ ] अजसोकित्तिणामाए पुच्छा । गोयमा ! जहा अपसत्थविहायगतिणामस्स (सु. १७०२ [४३])। [ ५६ ] एवं णिम्माणणामाए वि । [५७] तित्थगरणामाए णं ० पुच्छा। गोयमा ! जहण्णेणं अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ, उक्कोसेण वि अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ | १० [ ५८ ] एवं जत्थ गो सत्तभागो तत्थ उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडा - कोडीओ दस य वाससयाइं अबाहा० । जत्थ दो सत्तभागा तत्थ उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीओ वीस य वाससयाई अबाहा० । १७०३. [१] उच्चागोयस्स पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं अट्ठ मुहुत्ता, उक्कोसेणं दस सागरोवमकोडाकोडीओ; दस य वाससयाई अबाहा० । ३७७ १५ [२] णीयागोयस्स पुच्छा । गोयमा ! जहा अपसत्थविहायगतिणामस्स । १७०४. अंतराइयस्स णं ० पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; तिण्णि य वाससहस्साइं अबाहा, अबाहूणिया कम्मठिती कम्मणिसेगो । [ सुताई १७०५ - १४. एगिदिए कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं ] २० १७०५. एगिंदिया णं भंते! जीवा णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स तिणि सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । " १७०६. एवं णिद्दापंचकस्स वि दंसणचउक्कस्स वि । १७०७ [१] एगिंदिया णं भंते! जीवा सातावेयणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दिवडूं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधंति । [२] असायावेयणिज्जस्स जहा णाणावरणिज्जस्स (सु. १७०५) । २५ Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७८ पण्णवणासुत्ते तेवीसइमे कम्मपगडिपए बीउद्देसे [सु. १७०८ - १७०८. [१] एगिंदिया णं भंते ! जीवा सम्मत्तवेयणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधति ? गोयमा ! णत्थि किंचि बंधंति । [२] एगिदिया णं भंते ! जीवा मिच्छत्तवेयणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमं पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधंति। [३] एगिदिया णं भंते ! जीवा सम्मामिच्छत्तवेयणिजस्स किं बंधति ? गोयमा ! णत्थि किंचि बंधति । [४] एगिंदिया णं भंते ! कसायबारसगस्स किं बंधति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स चत्तारि सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते १० चेव पडिपुण्णे बंधंति । [५] एवं कोहसंजलणाए वि जाव लोभसंजलणाए वि । [६] इत्थिवेयस्स जहा सायावेयणिज्जस्स (सु. १७०७ [१])। [७] एगिदिया पुरिसवेदस्स कम्मस्स जहण्णेणं सागरोवमस्स एक्कं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधति । १६ [८] एगिदिया णपुंसगवेदस्स कम्मस्स जहण्णेणं सागरोवमस्स दो सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधति । [९] हास-रतीए जहा पुरिसवेयस्स (सु. १७०८ [७])। [१०] अरति-भय-सोग-दुगुंछाए जहा णपुंसगवेयस्स (सु.१७०८[८])। १७०९. णेरइयाउअ देवाउअ णिरयगतिणाम देवगतिणाम वेउब्वियसरीरणाम आहारगसरीरणाम णेरइयाणुपुविणाम देवाणुपुविणाम तित्थगरणाम एयाणि पयाणि ण बंधंति। १७१०. तिरिक्खजोणियाउअस्स जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडी सत्तहिं वाससहस्सेहिं वाससहस्सतिभागेण य अहियं बंधंति । एवं २५ मणुस्साउअस्स वि। १७११. [१] तिरियगतिणामाए जहा णपुंसगवेदस्स (सु. १७०८ [८])। मणुयगतिणामाए जहा सातावेदणिज्जस्स (सु. १७०७[१])। [२] एगिंदियजाइणामाए पंचेंदियजातिणामाए य जहा णपुंसगवेदस्स । बेइंदिय-तेइंदियजातिणामाए जहण्णेणं सागरोवमस्स णव पणतीसतिभागे पलिओवमस्स Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७९ १७२०] बेइंदिएसु कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं । असंखेज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधति । चउरिदियनामाए वि जहण्णेणं सागरोवमस्स णव पणतीसतिभागे पलिओवमस्स असंखिज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । १७१२. एवं जत्थ जहण्णगं दो सत्तभागा तिण्णि वा चत्तारि वा सत्तभांगा अट्ठावीसतिभागा ० भवंति तत्थ णं जहण्णेणं ते चेव पलिओवमस्स ५ असंखेजइभागेणं ऊणगा भाणियबा, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । जत्थ णं जहण्णेणं एगो वा दिवड्डो वा सत्तभागो तत्थ जहण्णेणं तं चेव भाणियव्वं, उक्कोसेणं तं चैव पडिपुण्णं बंधंति । १७१३. जसोकित्ति-उच्चागोयाणं जहण्णेणं सागरोवमस्स एगं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधति । १० १७१४. अंतराइयस्स णं भंते ! ० पुच्छा । गोयमा ! जहा णाणावरणिजस्स जाव उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । [सुत्ताई १७१५-२०. बेइंदिएमु कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं] १७१५. बेइंदिया णं भंते ! जीवा णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमपणुवीसाए तिण्णि सत्तभागा पलिओवमस्स १५ असंखेजइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । १७१६. एवं णिदापंचगस्स वि । १७१७. एवं जहा एगिदियाणं भणियं तहा बेइंदियाण वि भाणियव्वं । णवरं सागरोवमपणुवीसीए सह भाणियव्वा पलिओवमस्स असंखेजइभागेणं ऊणा, सेसं तं चेव, जत्थ एगिदिया ण बंधति तत्थ एते वि ण बंधति । १७१८. बेइंदिया णं भंते ! जीवा मिच्छत्तवेयणिज्जस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमपणुवीसं पलिओवमस्स असंखिज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधति । १७१९. तिरिक्खजोणियाउअस्स जहण्णेण अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुवकोडिं चउहि वासेहिं अहियं बंधंति । एवं मणुयाउअस्स वि । १७२०. सेसं जहा एगिदियाणं जाव अंतराइयस्स । १.गा सत्त वा सत्तभागा भवंति जे.॥ २. °साए भाणि ध० म०॥ Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तेवीस मे कम्मपगडिपर बीउद्देसे [ सु. १७२१ - [सुताई १७२१ - २४. तेईदिएस कम्मपयडीणं ठिधपरूवणं ] १७२१. तेइंदिया णं भंते! जीवा णाणावरणिज्जस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहणेणं सागरोवमपण्णासाए तिण्णि सत्तभागा पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणया, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । एवं जस्स जइ भागा ते ५ तस्स सागरोवमपण्णासाए सह भाणियव्त्रा । ३८० १७२३. तिरिक्खजोणियाउअस्स जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं १० पुव्वकोडिं सोलसहिं राइदिएहिं राईदियतिभागेण य अहियं बंधंति । एवं मणुस्साउयस्स वि । १७२४. सेसं जहा बेइंदियाणं जाव अंतराइयस्स । १७२२. तेइंदिया णं० मिच्छत्तवेयणिजस्स कम्मस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमपण्णासं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेत्र पडिपुण्णं बंधंति । [ सुताई १७२५ - २७. चउरिदिए कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं ] १७२५. चउरिंदिया णं भंते ! जीवा णाणावर णिज्जस्स किं बंधंति ? १५ गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमसयस्स तिण्णि सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । एवं जस्स जइ भागा ते तस्स सागरोवमसतेण सह भाणियव्वा । २० २५ १७२६. तिरिक्खजोणियाउअस्स कम्मस्स जहणणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पुव्त्रकोडिं दोहिं मासेहिं अहियं । एवं मणुस्सा अस्स वि । १७२७. सेसं जहा बेइंदियाणं । णवरं मिच्छत्तवेयणिज्जस्स जहण्णेणं सागरोवमसतं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधंति । सेसं जहा बेइंदियाणं जाव अंतराइयस्स । 1 [ सुताई १७२८-३३. असण्णीसु कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं ] १७२८. असण्णी णं भंते! जीवा पंचेंदिया णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स तिणि सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे बंधंति । एवं सो चेव गमो जहा बेइंदियाणं । णवरं सागरोवमसहस्सेण समं भाणियव्वा जस्स जति भाग त्ति । Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तेइंदियाईसु कम्मपगडीणं ठिइबंधपरूवणं । ३८१ १७२९. मिच्छत्तवेदणिज्जस्स जहण्णेणं सागरोवमसहस्सं पलिओवमस्स - असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं । १७३४] १७३०. [१] णेरइयाउअस्स जहणणेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्त - ब्भइयाई, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडितिभागब्भइयं बंधंति । [२] एवं तिरिक्खजोणियाउअस्स वि । णवरं जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं । [३] एवं मणुस्सा अस्स वि । [४] देवाउअस्स जहा रइयाउअस्स । १७३१. [१] असण्णी णं भंते ! जीवा पंचेंदिया णिरयगतिणामाए कम्मस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स दो सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं ते चेव पडिपुण्णे । [२] एवं तिरिगती वि । [३] मणुयगतिणामाए वि एवं चेव । णवरं जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स दिवडुं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं बंधंति । [४] एवं देवगतिणामाए वि । णवरं जहण्णेणं सागरोवमसहस्सस्स १५ एगं सत्तभागं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणयं, उक्कोसेणं तं चेव पडिपुण्णं । [५] वेउव्वियसरीरणामाए पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं सागरोवमसहस्सस्स दो सत्तभागे पलिओवमस्स असंखेज्जइभागेणं ऊणए, उक्कोसेणं दो पडिपुणे बंधंति । १७३२. सम्मत्त - सम्मामिच्छत्त- आहारगसरीरणामाए तित्थगरणामाए य ण २० किंचि बंधंति । १७३३. अवसिङ्कं जहा बेइंदियाणं । णवरं जस्स जत्तिया भागा तस्स ते सागरोवमसहस्सेणं सह भाणियव्वा सव्वेसिं आणुपुव्वीए जाव अंतराइयस्स । १० [ सुताई १७३४ - ४१. सण्णीसु कम्मपयडीणं ठिइबंधपरूवणं ] १७३४. सण्णी णं भंते! जीवा पंचेंदिया णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स २५ किं बंधति ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं तीसं सागरोवमकोडाकोडीओ, तिण्णि य वाससहस्साइं अबाहा० । Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३८२ पण्णवणासुते तेवीसइमे कम्मपगडिपर बीउसे [सु. १७३५ १७३५. [१] सण्णी णं भंते ! पंचेंदिया विद्दापंचगस्स किं बंधंति ? गोयमा ! जहणेणं अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ; उक्कोसेणं तसं सागरोवमकोडाकोडीओ, तिण्णि य वाससहस्साइं अबाहा० । [२] दंसणचउक्कस्स जहा णाणावरणिज्जस्स । १७३६. [१] सातावेदणिज्जस्स जहा ओहिया ठिती भणिया तहेव भाणियव्वा इरियावहियबंधयं पहुच संपराइयबंधयं च । [२] असातावेयणिज्जस्स जहा णिद्दापंचगस्स । १७३७. [१] सम्मत्तवेदणिज्जस्स सम्मामिच्छत्तवेदणिज्जस्स य जा ओहिया ठिती भणिया तं बंधंति । १० [२] मिच्छत्त वेदणिज्ज़स्स जहणणेणं अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ, उक्कोसेणं सत्तरं सागरोवमकोडाकोडीओ; सत्त य वाससहस्साइं अबाहा० । [३] कसायबारसगस्स जहण्णेणं एवं चेव, उक्कोसेणं चत्तालीसं सागरोवमकोडाकोडीओ; चत्तालीस य वाससयाई आबाहा० । [४] कोह - माण - माया - लोभसंजलणाए य दो मासा मासो अद्धमासो १५ अंतोमुहुत्तो एयं जहण्णगं, उक्कोसगं पुण जहा कसायबारसगस्स । १७३८. चउण्ह वि आउआणं जा ओहिया ठिती भणिया तं बंधंति । १७३९. [१] आहारगसरीरस्स तित्थगरणामाए य जहण्णेणं अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ, उक्कोसेण वि अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ बंधंति । [२] पुरिसंवेदस्स जहणेणं अट्ठ संवच्छराई, उक्कोसेणं दस सागरोवम२० कोडाकोडीओ; दस य वाससयाइं अबाहा ० । [३] जसोकित्तिणामाए उच्चागोयस्स य एवं चेव । णवरं जहणणेणं अट्ठ मुहुत्ता १७४०. अंतराइयस्स जहा णाणावरणिज्जस्स । १७४१. सेस सु सव्वेसु ठाणेसु संघयणेसुं संठाणेसु वण्णेसु गंधेसु य २५ जहणणेणं अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ, उक्कोसेणं जा जस्स ओहिया ठिती भणिया तं बंधंति, णवरं इमं णाणत्तं - अबाहा अबाहूणिया ण वुच्चति । एवं आणुपुवीए सव्वेसिं जाव अंतराइयस्स ताव भाणियव्वं । १ सवेदणिजस्स म० प्र० ॥ Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जहण्णुको सठिइबंधगपरूवणं । [ सुताई १७४२ - ४४. जहण्णठिइबंधगपरूवणं] १७४२. णाणावरणिज्जस्स णं भंते! कम्मस्स जहण्णठितिबंधए के ? गोयमा ! अण्णयरे सुहुमसंपराए उवसामए वा खवए वा, एस णं गोयमा ! णाणावरणिज्जस्स कम्मस्स जहण्णठितिबंधए, तव्वइरित्ते अजहण्णे । एवं एतेणं अभिलावेणं मोहाऽऽउअवज्जाणं सेसकम्माणं भाणियव्वं । १७४८ ] १७४३. मोहणिज्जस्स णं भंते! कम्मस्स जहण्णठितिबंधए के ? गोयमा ! अण्णयरे बायरसंपराए उवसामए वा खवए वा, एस णं गोयमा ! मोहणिस्स कम्मस्स जहण्णठितिबंधए, तव्वतिरित्त अजहणे । १७४४. आउयस्स णं भंते ! कम्मस्स जहण्णठितिबंध के ? गोयमा ! जे णं जीवे असंखेप्पद्धप्पविट्ठे सव्वणिरुद्धे से आउए, सेसे सव्वमहंतीए आउअबंधद्धाए, तीसे णं आउअबंधद्धाए चरिमकालसमयंसि सव्वजहण्णियं ठिइं पज्जत्तापज्जत्तियं णिव्वत्तेति। एस णं गोयमा ! आउयकम्मस्स जहण्णठितिबंधए, तव्वइरित्ते अणे । ३८३ [ सुताई १७४५-५३. उक्को सठिइबंधगपरूवणं] १७४५. उक्कोसकाल ठितीयं णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं किं णेरइओ १५ बंधति तिरिक्खजोणिओ बंधति तिरिक्खजोणिणी बंधति मणुस्सो बंधति मणुस्सी बंधति देवो बंधति देवी बंधति ? गोयमा ! णेरइओ वि बंधति जाव देवी वि बंधति । १७४६. केरिसए णं भंते! णेरइए उक्कोसकालठितीयं णाणावरणिज्जं कम्मं बंधति ? गोयमा ! सण्णी पंचिंदिए सव्वाहिं पज्जत्तीहिं पज्जत्ते सागारे जागरे २० सुतोवउत्ते मिच्छादिट्ठी कण्हलेसे उक्कोससंकिलिट्ठपरिणामे ईसिमज्झिमपरिणामे वा, एरिसए णं गोयमा ! णेरइए उक्कोसकालठितीयं णाणावरणिज्जं कम्मं बंधति । १७४७. [१] केरिसए णं भंते! तिरिक्खजोणिए उक्कोसकालठितीयं णाणावरणिज्जं कम्मं बंधति ? गोयमा ! कम्मभूमए वा कम्मभूमगपलिभागी वा सण्णी पंचेंदिए सव्वाहिं पज्जत्तीहिं पज्जत्तए, सेसं तं चैव जहा णेरइयस्स । [२] एवं तिरिक्खजोणिणी वि, मणूसे वि मणूसी वि । देव-देवी जहा रइए (सु. १७४६ ) । १७४८. एवं आउअवज्जाणं सत्तण्हं कम्माणं । १० २५ Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्त तेवीसइमं कम्मपगडिपयं। [सु. १७४९ - १७४९. उक्कोसकालठितीयं णं भंते ! आउअं कम्मं किं णेरइओ बंधइ जाव देवी बंधइ ? गोयमा ! णो णेरइओ बंधइ, तिरिक्खजोणिओ बंधति, णो तिरिक्खजोणिणी बंधति, मणुस्सो वि बंधति, मणुस्सी वि बंधति, णो देवो बंधति, णो देवी बंधइ । १७५०. केरिसए णं भंते ! तिरिक्खजोणिए उक्कोसकालठितीयं आउयं कम्मं बंधति ? गोयमा ! कम्मभूमए वा कम्मभूमगपलिभागी वा सण्णी पंचेंदिए सव्वाहिं पज्जत्तीहिं पजत्तए सागारे जागरे सुतोवउत्ते मिच्छद्दिट्ठी परमकिण्हलेस्से उक्कोससंकिलिट्ठपरिणामे, एरिसए णं गोयमा ! तिरिक्खजोणिए उक्कोसकालठितीयं आउअं कम्मं बंधति । १७५१. केरिसए णं भंते ! मणूसे उक्कोसकालठितीयं आउयं कम्म बंधति ? गोयमा ! कम्मभूमगे वा कम्मभूमगपलिभागी वा जाव सुतोवउत्ते सम्मद्दिट्टी वा मिच्छद्दिट्टी वा कण्हलेसे वा सुक्कलेसे वा णाणी वा अण्णाणी वा उक्कोसंसकिलिट्ठपरिणामे वा तप्पाउग्गविसुज्झमाणपरिणामे वा, एरिसए णं गोयमा ! मणूसे उक्कोसकालठिईयं आउयं कम्मं बंधति । १७५२. केरिसिया णं भंते ! मणूसी उक्कोसकालठितीयं आउयं कम्म बंधइ ? गोयमा ! कम्मभूमिगा वा कम्मभूमगपलिभागी वा जाव सुतोवउत्ता सम्मद्दिट्ठी सुक्कलेस्सा तप्पाउग्गविसुज्झमाणपरिणामा एरिसिया णं गोयमा ! मणुस्सी उक्कोसकालठितीयं आउयं कम्मं बंधति । १७५३. अंतराइयं जहा णाणावरणिज्जं ( . १७४५-४७)। [बीओ उद्देसओ समत्तो] ॥ पण्णवणाए भगवतीए तेवीसइमं कम्मे त्ति पदं समत्तं ॥ १ ससंकिलेसपरि' जे० ॥ Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २४, चउवीसइमं कम्मबंधपयं [सुत्ताई १७५४-६१. णाणावरणिजबंधएम जीवाईसु कम्मपयडिबंधपरूवणं] १७५४. [१] कति णं भंते ! कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! अट्ठ कम्मपगडीओ पण्णताओ । तं जहा-णाणावरणिजं जाव अंतराइयं । [२] एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । १७५५. जीवे णं भंते ! णाणावरणिज कम्मं बंधमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा छविहबंधए वा। १७५६. [१] णेरइए णं भंते ! णाणावरणिजं कम्मं बंधमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा। [२] एवं जाव वेमाणिए । णवरं मणूसे जहा जीवे (सु. १७५५)। १० १७५७. जीवा णं भंते ! णाणावरणिकं कम्मं बंधमाणा कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छविहबंधगे य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ३।। १७५८. [१] णेरइया णं भंते ! णाणावरणिजं कम्मं बंधमाणा कति १५ कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य, ३ तिण्णि भंगा। [२] एवं जाव थणियकुमारा । १७५९. [१] पुढविक्काइयाणं पुच्छा। गोयमा ! सत्तविहबंधगा वि २० अट्ठविहबंधगा वि। [२] एवं जाव वणस्सतिकाइया। १७६०. वियलाणं पंचेंदियतिरिक्खजोणियाण य तियभंगो-सव्वे वि ताव होजा सत्तविहबंधगा १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य ३। १७६१. मणूसा णं भंते ! णाणावरणिजस्स पुच्छा । गोयमा ! सव्वे वि ताव होजा सत्तविहबंधगा १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य छव्विहबंधए य ४ २५ २५ Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते चवीसहमे कम्मबंधपए [सु. १७६२अहवा सत्तविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ५ अहवा सत्तविहबंधगा य अविहबंध य छव्विहबंधए य ६ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छविधाय ७ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधए य ८ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य छव्विहबंधगा य एवं एते व ५ भंगा। सेसा वाणमंतराइया जाव वेमाणिया जहा णेरइया सत्तविहादिबंधगा भणिया (सु. १७५८ [१] ) तहा भाणियव्वा । ३८६ [ सुतं १७६२. दंसणावरणिजघएस जीवाईसु कम्मपयडिबंधपरूवणं ] १७६२. एवं जहा णाणावरणं बंधमाणा जाहिं भणिया दंसणावरणं पि धमाणा ताहिं जीवादीया एगत्त- पोहत्तेहिं भाणियव्वा । १० [ सुत्ताई १७६३-६५. वेयणिबंधसु जीवाईसु कम्मपयडिबंधपरूवणं ] १७६३. [१] वेयणिज्जं बंधमाणे जीवे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंध वा अट्ठविहबंधए वा छव्विहबंधए वा एगविहबंधए वा । [२] एवं मणूसे वि । [३] सेसा णारगादीया सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य जाव १५ वेमाणिए । १७६४. जीवा णं भंते! वेयणिज्जं कम्मं० पुच्छा । गोयमा ! सव्वे वि ताव होना सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य २ । १७६५. [१] अवसेसा णारगादीया जाव वेमाणिया जाओ णाणावरणं २० बंधमाणा बंधंति ताहिं भाणियव्वा । [२] णवरं मणूसा णं भंते ! वेदणिज्जं कम्मं बंधमाणा कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य २५ एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य ४ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ५ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य १. 'वरणिजं बं ध० ॥ Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७६८] कम्मपयडिबंधपरूवणं । ३८७ छविबंध य ६ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य छव्विहबंधगा य ७ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छविबंध य ८ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ९, एवं णव भंगी । [ सुत्ताई १७६६-६८. मोहणिजाइबंधासु जीवाईसु कम्मपय डिबंधपरूवणं ] ५ १७६६. मोहणिज्जं बंधमाणे जीवे कति कम्मपगडीओ बंधइ ? गोयमा ! जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। जीवेगिंदिया सत्तविहबंधगा वि अट्ठविहबंधगा वि । १७६७. [१] जीवे णं भंते ! आउअं कम्मं बंधमाणे कति कम्मपगडीओ बंधइ ? गोयमा ! णियमा अट्ठ । एवं रइए जाव वेमाणिए । [२] एवं पुहतेण वि । १७६८. [१] णाम- गोय - अंतरायं बंधमाणे जीवे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! जाओ णाणावरणिज्जं बंधमाणे बंधइ ताहिं भाणियव्वो । [२] एवं रइए वि जाव वेमाणिए । [३] एवं पुहत्तेण वि भाणियव्वं । ॥ पण्णवणाए भगवतीए चउवीसइमं कम्मबंधपदं समन्तं ॥ १. 'गा भाणियन्वा । १७६६. मोह पु२ मु• ॥ १० १५ Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० १५ २० २५. पंचवीसइमं कम्मबंधवेयपयं [ सुत्ताई १७६९-७४ णाणावरणाइबंधएस जीवाईसु कम्मपयडिवेयपरूवणं ] १७६९. [१] कति णं भंते! कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ ? गोयमा ! अट्ठ कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ । तं जहा - णाणावरणिज्जं जाव अंतराइयं । [२] एवं रइयाणं जाव वेमाणियाणं । १७७०. [१] जीवे णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं बंधमाणे कति कम्मपगडीओ वेदेति ? गोयमा ! णियमा अट्ठ कम्मपगडीओ वेदेति । [२] एवं रइए जाव वेमाणिए । १७७१. एवं पुहत्तेण वि । १७७२. एवं वेयणिज्जवज्जं जाव अंतराइयं । १७७३. [१] जीवे णं भंते ! वेयणिज्जं कम्मं बंधमाणे कइ कम्मपगडीओ वेएइ ? गोयमा ! सत्तविहवेयए वा अट्ठविहवेयर वा चउव्विहवेयए वा । [२] एवं मणूसे वि । सेसा रइयाई एगत्तेण वि पुहत्तेण विणियमा अ कम्मपगडीओ वेदेंति, जाव वेमाणिया । १७७४. [१] जीवा णं भंते ! वेदणिज्जं कम्मं बंधमाणा कति कम्मपगडीओ वेदेंति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा अट्ठविहवेदगा य चउव्विहवेदगा य १ अहवा अट्ठविहवेदगा य चउव्विहवेदगा य सत्तविहवेदगे य २ अहवा अट्ठविहवेदगा य चउव्विहवेदगा य सत्तविहवेदगा य ३ | [२] एवं मणूसा विभाणियव्वा । ॥ पण्णवणाए भगवतीए पंचवीसहमं कम्मबंधवेदपयं समत्तं ॥ Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २६. छब्बीसइमं कम्मवेयबंधपयं [सुत्ताई १७७५-८१. णाणावरणिज्जवेदएसु जीवाईसु कम्मपयडिबंधपरूवणं] १७७५. [१] कति णं भंते ! कम्मपगडीओ पण्णताओ १ गोयमा ! अट्ठ कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ। तं जहा–णाणावरणिज्जं जाव अंतराइयं । [२] एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । १७७६. जीवे णं भंते ! णाणावरणिजं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति? गोयमा! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा छविहबंधए वा एगविहबंधए वा। १७७७. [१] णेरइए णं भंते ! णाणावरणिकं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्टविहबंधए वा। [२] एवं जाव वेमाणिए। [णवरं] मणूसे जहा जीवे (सु. १७७६)। १० १७७८. जीवा णं भंते ! णाणावरणिज कम्मं वेदेमाणा कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधए य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगे य ४ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य १५ एगविहबंधगा य ५ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधए य एगविहबंधए य ६ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य ए छविहबंधए य एगविहबंधगा य ७ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य छव्विहबंधगा य एगविहबंधए य ८ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य एगविहबंधगा य ९, एवं एते नव भंगा। २० १७७९. अवसेसाणं एगिदिय-मणूसवजाणं तियभंगो जाव वेमाणियाणं । १७८०. एगिदिया णं सत्तविहबंधगा य अट्टविहबंधगा य । १७८१. मणूसाणं पुच्छा। गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य ३ अहवा सत्तविहबंधगा य छव्विहबंधए य, एवं छविहबंधएण २५ वि समं दो भंगा ५ एगविहबंधएण वि समं दो भंगा ७ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य छविहबंधए य चउभंगो ११ अहवा सत्तविहबंधगा य १. वेदमाणे पु२, एवमन्यत्रापि ॥ २. वेदमाणा पुर, एवमन्यत्रापि ॥ Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३९० पण्णवणामुत्ते छब्बीसइमं कम्मवेयबंधपयं। [सु. १७८२ - अट्ठविहबंधए य एगविहबंधए य चउभंगो १५ अहवा सत्तविहबंधगा य छविह- . बंधगे य एगविहबंधए य चउभंगो १९ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधए य छविहबंधए य एगविहबंधए य भंगा अट्ठ २७, एवं एते सत्तावीसं भंगा। [सुत्तं १७८२. दंसणावरणाइवेदएसु जीवाईसु एगत्त-पुहत्तेणं कम्मबंधपरूवणं] ५ १७८२. एवं जहा णाणावरणिज्जं तहा दरिसणावरणिजं पि अंतराइयं पि । [सुत्ताई १७८३-८४. वेयणिजवेदएसु जीवाईसु कम्मपयडिबंधपरूवणं] १७८३. [१]जीवे णं भंते! वेयणिज कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ बंधति ? गोयमा ! सत्तविहबंधए वा अट्टविहबंधए वा छविहबंधए वा एगविह बंधए वा अबंधए वा। १० [२] एवं मणूसे वि। अवसेसा णारगादीया सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य । एवं जाव वेमाणिए । १७८४. [१] जीवा णं भंते ! वेदणिजं कम्मं वेदेमाणा कति कम्मपगडीओ बंधंति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होजा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य १५ छबिहबंधगे य २ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छबिहबंधगा य ३ अबंधगेण वि समं दो भंगा भाणियव्वा ५ अहवा सत्तविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधए य अबंधए य चउभंगो ९, एवं एते णव भंगा। [२] एगिदियाणं अभंगयं । [३] णारगादीणं तियभंगो, जाव वेमाणियाणं । णवरं मणूसाणं पुच्छा । गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य १ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छविहबंधए य अट्ठविहबंधए य अबंधए य, एवं एते सत्तावीसं भंगा भाणियव्वा जहा किरियासु पाणाइवायविरतस्स (सु.१६४३)। [सुत्ताई १७८५-८६. आउयाइवेदएमु जीवाईसु कम्मपयडिबंधपरूवणं] २५ १७८५. एवं जहा वेदणि तहा आउयं णामं गोयं च भाणियव्वं । १७८६. मोहणिजं वेदेमाणे जहा बंधे णाणावरणिजं तहा भाणयाव्वं (सु. १७५५-६१)। ॥ पण्णवणाए भगवईए छब्बीसइमं कम्मवेयबंधपयं समत्तं ॥ Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २७. सत्तावीसइमं कम्मवेयवेयगपयं [सुत्ताई १७८७-९२. णाणावराणजाइवेदएसु जीवाईसु कम्मपयडिवेयपरूवणं] १७८७. [१] कति णं भंते ! कम्मपगडीओ पण्णत्ताओ १ गोयमा ! अट्ठ। तं जहा–णाणावरणिजं जाव अंतराइयं । [२] एवं णेरइयाणं जाव वेमाणियाणं । १७८८. [१] जीवे णं भंते ! णाणावरणिज्जं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ वेदेति ? गोयमा ! सत्तविहवेदए वा अट्ठविहवेदए वा। [२] एवं मणूसे वि । अवसेसा एगत्तेण वि पुहत्तेण वि नियमा अट्ठविहकम्मपगडीओ वेदेति जाव वेमाणिया । १७८९. जीवा णं भंते ! णाणावरणिजं कम्मं वेदेमाणा कति कम्म- १० पगडीओ वेदेति ? गोयमा ! सव्वे वि ताव होजा अट्टविहवेदगा १ अहवा अट्ठविहवेदगा य सत्तविहवेदगे य २ अहवा अट्ठविहवेदगा य सत्तविहवेदगा य ३। एवं मणूसा वि। १७९०. दरिसणावरणिजं अंतराइयं च एवं चेव भाणियव्यं । १७९१. वेदणिज-आउअ-णाम-गोयाइं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ १५ वेदेति ? गोयमा ! जहा बंधगवेयगस्स वेदणिजं (सु. १७७३-७४) तहा भाणियव्वं । १७९२. [१] जीवे णं भंते ! मोहणिजं कम्मं वेदेमाणे कति कम्मपगडीओ वेदेति ? गोयमा! णियमा अट्ठ कम्मपगडीओ वेदेति । [२] एवं णेरइए जाव वेमाणिए । [३] एवं पुहत्तेण वि। ॥ पण्णवणाए भगवतीए सत्तावीसतिमं कम्मवेदवेदयपयं समत्तं॥ १. हवेज म०॥ २. °यव्वाणि । १७९२. जी पुरसं० विना ॥ Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २८. अट्ठावीसइमं आहारपयं पढमो उद्देसओ [सुत्तं १७९३. पढमुद्देसस्स अत्थाहिगारपरूवणं] १७९३. सच्चित्ता१ऽऽहारट्ठी २ केवति ३ किं वा वि ४ ___सबओ चेव ५। कतिभागं ६ सव्वे खलु ७ परिणामे चेव ८ बोधव्वे ॥ २१७ ॥ एगिदिसरीरादी ९ लोमाहारे १० तहेव मणभक्खी ११ । एतेसिं तु पयाणं विभावणा होइ कायव्वा ॥ २१८ ॥ [सुत्तं १७९४. चउवीसदंडएसु १ सचित्ताहारदारं] १७९४. [१] णेरइया णं भंते ! किं सचित्ताहारा अचित्ताहारा मीसाहारा ? गोयमा ! णो सचित्ताहारा, अचित्ताहारा, णो मीसाहारा । [२] एवं असुरकुमारा जाव वेमाणिया। [३] ओरालियसरीरी जाव मणूसा सचित्ताहारा वि अचित्ताहारा वि मीसाहारा वि। १५ [सुत्ताई १७९५-१८०५. नेरइएसु २-८ आहारद्विआइदारसत्तगं] १७९५. णेरइया णं भंते ! आहारट्ठी ? हंता गोयमा ! आहारट्ठी । १७९६. णेरइयाणं भंते ! केवतिकालस्स आहारट्टे समुप्पज्जति ? गोयमा ! णेरइयाणं आहारे दुविहे पण्णते, तं जहा-आभोगणिव्वत्तिए य अणाभोगणिव्वत्तिए य। तत्थ णं जे से अणाभोगणिव्वत्तिए से णं अणुसमयमविरहिए आहारढे समुप्पज्जति । तत्थ णं जे से आभोगणिव्वत्तिए से णं असंखेन्जसमइए अंतोमुहुत्तिए आहारढे समुप्पज्जति । १७९७. णेरइया णं भंते ! किमाहारमाहारेंति ? गोयमा ! दवओ अणंतपदेसियाई, खेत्तओ असंखेजपदेसोगाढाई, कालतो अण्णतैरठितियाई, भावओ वण्णमंताई गंधमंताई रसमंताई फासमंताई। १. सरीरा म० पु२ मु० ॥ २. °तरकालठिति° जे० पु२॥ Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३९३ १८०२] नेरइएसु २-८ आहारहिआइदारसत्तगं। . १७९८. [१] जाइं भावओ वण्णमंताई आहारेंति ताई किं एगवण्णाई आहारेति जाव किं पंचवण्णाइं आहारेंति ? गोयमा ! ठाणमग्गणं पडुच्च एगवण्णाई पि आहारेंति जाव पंचवन्नाइं पि आहारेंति, विहाणमग्गणं पडुच कालवण्णाई पि आहारेंति जाव सुक्किलाई पि आहोरेंति । [२] जाई वण्णओ कालवण्णाई आहारेति ताई किं एगगुणकालाई ५ आहारेंति जाव दसगुणकालाई आहारेंति संखेजगुणकालाई असंखेजगुणकालाई अणंतगुणकालाई आहारेंति ? गोयमा ! एगगुणकालाई पि आहारेंति जाव अणंतगुणकालाई पि आहारेति । एवं जाव सुकिलाइं पि। १७९९. एवं गंधओ वि रसतो वि । १८००. [१] जाइं भावओ फासमंताई ताई णो एगफासाइं आहारेंति णो १० दुफासाइं आहारेंति णो तिफासाइं आहारेंति, चउफासाइं आहारेंति जाव अट्टफासाई पि आहारेंति, विहाणमग्गणं पडुच्च कक्खडाई पि आहारेंति जाव लुक्खाई पि। [२] जाई फासओ कक्खडाई आहारेंति ताई किं एगगुणकक्खडाई आहारेंति जाव अणंतगुणकक्खडाइं आहारेंति ? गोयमा ! एगगुणकक्खडाई पि आहारेंति जाव अणंतगुणकक्खडाई पि आहारेंति । एवं अट्ठ वि फासा भाणियव्वा १५ जाव अणंतगुणलुक्खाई पि आहारेंति।। [३] जाइं भंते ! अणंतगुणलुक्खाइं आहारेति ताई किं पुट्ठाई आहारेंति अपुट्ठाइं आहारेंति ? गोयमा ! पुट्ठाई आहारेंति, णो अपुट्ठाई आहारेंति, जहा भासुद्देसए (सु. ८७७ [१५-२३]) जाव णियमा छदिसिं आहारेति । १८०१. ओसण्णकारणं पडुच्च वण्णओ काल-नीलाइं गंधओ दुन्भिगंधाइं २० रसतो तित्तरस-कडुयाई फासओ कक्खड-गरुय-सीय-लुक्खाइं तेसिं पोराणे वण्णगुणे गंधगुणे रसगुणे फासगुणे विप्परिणामइत्ता परिपीलइत्ता परिसाडइत्ता परिविद्धंसइत्ता अण्णे अपुव्वे वण्णगुणे गंधगुणे रसगुणे फासगुणे उप्पाएत्ता आयसरीरखेत्तोगाढे पोग्गले सव्वप्पणयाए आहारमाहरेंति ।। १८०२. णेरइया णं भंते ! सव्वतो आहारेंति सव्वतो परिणामेति २५ सव्वओ ऊससंति सव्वओ णीससंति अभिक्खणं आहारेंति अभिक्खणं परिणामेंति अभिक्खणं ऊससंति अभिक्खणं णीससंति आहच्च आहारेंति आहच्च परिणामेंति आहच ऊससंति आहच णीससंति ? हंता गोयमा ! णेरड्या सवतो आहारेंति एवं तं चेव जाव आहच्च णीससंति। Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३९४ पण्णवणासुत्ते अट्ठावीसइमे आहारपए पढमुद्दे से [ सु. १८०३ - १८०३. णेरइया णं भंते! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते णं तेसिं पोग्गलाणं सेयालंसि कतिभागं आहारेंति कतिभागं आसाएंति ? गोयमा ! असंखेज्जतिभागं आहारेंति अनंतभागं अस्साएंति । १८०४. रइया णं भंते! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते किं सव्वे आहारेंति णो सव्वे आहारेंति ? गोयमा ! ते सव्वे अपरिसेसिए आहारेंति । १८०५. णेरइया णं भंते ! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते णं तेसिं पोग्गला कीसत्ताए भुज्जो २ परिणमंति ? गोयमा ! सोइंदियत्ताए जाव फासिंदियत्ताए अणिट्ठत्ताए अकंतत्ताए अप्पियत्ताए असुभत्ताए अमणुण्णत्ताए अमणामत्ताए अणिच्छियत्ताए अभिज्झियत्ताए अहत्ताए णो उड्डत्ताए दुक्खत्ताए णो सुहत्ताएँ १० एएसिं (ते तेसिं) भुज्जो भुज्जो परिणमति । [सुतं १८०६. भवणवासीसु २-८ आहारडिआइदारसत्तगं] I १८०६. [१] असुरकुमारा णं भंते! आहारट्ठी ? हंता ! आहारट्ठी । एवं जहा णेरइयाणं तहा असुरकुमाराण वि भाणियव्वं जाव ते तेसिं भुज्जो भुज्जो परिणमति । तत्थ णं जे से आभोगणिव्वत्तिए से णं जहण्णेणं चउत्थभत्तस्स १५ उक्कोसेणं सातिरेगस्स वाससहस्सस्स आहारट्ठे समुप्पज्जति । ओसण्णकारणं पडुच्च वण्णओ हालिद्द-सुक्किलाई गंधओ सुब्भिगंधाई रसओ अंबिल - महुराई फासओ मउय-लहुअ-णिगुण्हाई तेर्सि पोराणे वण्णगुणे जाव फासिंदियत्ताए जाव मणामत्ताए इच्छियत्ताए अभिज्झियत्ताए [ ग्रन्थाग्रम् - ७ -७००० ••] उडता णो अत्ताए सुहत्ता णो दुहत्ता ते तेसिं भुज्जो २ परिणमति । सेसं जहा रइयाणं । 1 २० [२] एवं जाव थणियकुमाराणं । णवरं आभोगणिव्वत्तिए उक्कोसेणं दिवसपुहत्तस्स आहारट्ठे समुप्पज्जति । [ सुत्ताई १८०७ - १३. एगिदिएस २-८ आहारद्विआइदारसत्तगं ] १८०७. पुढविकाइया णं भंते! आहारट्ठी ? हंता ! आहारट्ठी । १८०८. पुढविक्काइयाणं भंते! केवतिकालस्स आहारट्ठे समुप्पज्जति ? २५ गोयमा ! अणुसमयं अविरहिए आहार समुपज्जति । १. सेकालंसि मलयवृत्तौ ॥ २°सेस मु० ॥ ३. 'ए तेसें मु० ॥ ४ जाव तेोसें पु१ पुर पु३ मु० ॥ * Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८१६] भवणवासिआईसु २-८ आहारहिआइदारसत्तगं। ३९५ - १८०९. पुढविक्काइया णं भंते ! किमाहारमाहारेंति एवं जहा णेरइयाणं (सु. १७९७-१८००) जाव ताइं भंते ! कति दिसिं आहारेंति ? गोयमा ! णिव्वाघाएणं छदिसिं, वाघायं पडुच्च सिय तिदिसिं सिय चउदिसिं सिय पंचदिसिं, णवरं ओसण्णकारणं ण भवति, वण्णतो काल-णील-लोहिय-हालिद्द-सुक्किलाई, गंधओ सुन्मिगंध-दुभिगंधाई, रसओ तित्त-कडुय-कसाय-अंबिल-महुराइं, फासतो ५ कक्खड़-मउय-गरुअ-लहुय-सीय-उसिण-णिद्ध-लुक्खाई, तेसिं पोराणे वण्णगुणे सेसं जहा णेरइयाणं (सु. १८०१-२) जाव आहच्च णीससंति । १८१०. पुढविक्काइया णं भंते ! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति तेसि णं भंते ! पोग्गलाणं सेयालंसि कतिभागं आहारेंति कतिभागं आसाएंति ? गोयमा ! असंखेजतिभागं आहारेंति अणंतभागं आसाएंति । . १८११. पुढविक्काइया णं भंते ! जे पुग्गले आहारत्ताए गिण्हंति ते किं सव्वे आहारेंति णो सव्वे आहारेंति ? जहेव णेरइया (सु. १८०४) तहेव । १८१२. पुढविक्काइया णं भंते ! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते णं तेसिं पोग्गला कीसत्ताए भुजो भुजो परिणमंति ? गोयमा ! फासेंदियवेमायत्ताएं भुजो भुजो परिणमंति। १८१३. एवं जाव वणप्फइकाइयाणं । [सुत्ताई १८१४-२३. विगलिदिएसु २-८ आहारद्विआइदारसत्तगं] १८१४. बेइंदिया णं भंते ! आहारट्ठी ? हंता गोयमा ! आहारट्ठी। १८१५. बेइंदियाणं भंते ! केवतिकालस्स आहारट्टे समुप्पज्जति ? जहा णेरैइयाणं (सु. १७९६)। णवरं तत्थ णं जे से आभोगणिव्वत्तिए से णं २० असंखेजसमइए अंतोमुहुत्तिए वेमायाए आहारढे समुप्पज्जति । सेसं जहा पुढविकाइयाणं (सु. १८०९) जाव आहच णीससंति, णेवरं णियमा छदिसिं। १८१६. बेइंदिया णं भंते! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते णं तेसिं पोग्गलाणं सेयालंसि कतिभागं आहारेंति कतिभागं अस्साएंति ? एवं जहा णेरइयाणं (सु. १८०३)। २५ १. भण्णति जे० विना । हवति मलयवृत्तौ ॥ २. तित्तरस-कडुयरस-कसायरस-अं° म. प्र. पु१ पुर पु३ मु० ॥ ३. °डफास-म° पु१ पु२ पु३ मु०॥ ४. °उण्ह-णि मु०॥ ५. तेसिं भंते ! म. मु०॥ ६. °ए तेसिं भु पु२॥ ७. °काइया। जे० ध० मु०॥ ८. रतिया। जे० ध०॥ ९. णवरण णियमा जे० ध० ॥ १८. ° या णं भंते ! पुच्छा । गोयमा! जे पो° पु२ मु०॥ Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुते अट्ठावीसइमे आहारपर पढमुद्दे से [ सु. १८१७१८१७. बेइंदिया णं भंते ! जे पोग्गले आहारत्ताए गेहंति ते किं सव्वे आहारेंति णो सव्वे आहारेंति ? गोयमा ! बेइंदियाणं दुविहे आहारे पण्णत्ते, तं जहा - लोमाहारे य पक्खेवाहारे य । जे पोग्गले लोमाहारत्ताए गेव्हंति ते सव्वे अपरिसेसे आहारेंति, जे पोग्गले पक्खेवाहारत्ताएं गेण्हंति तेसिं असंखे५ ज्जइभागमाहारेंति णेगाई च णं भागसहस्साइं अफासाइज्जमाणाणं अणासाइजमाणाणं विद्धंसमागच्छंति । ३९६ १८१८. एतेसि णं भंते ! पोग्गलाणं अणासाइज्जमाणाणं अफासाइज्जमाणाण य कतरे कतरेहिंतो ४ १ गोयमा ! सव्वत्थोवा पोग्गला अणासाइज्जमाणा, अफासाइज्जमाणा अणंतगुणा । २० १८१९. बेइंदिया णं भंते ! जे पोग्गले आहारत्ताए • पुच्छा । गोयमा ! जिब्भिदिय - फासिंदियवेमायत्ताए ते तेसिं भुज्जो २ परिणमति । १८२०. एवं जाव चउरिंदिया । णवरं गाई च णं भागसहस्साइं अणग्घाइज्जमाणाइं अफासाइजमाणाई अणस्साइजमाणाइं विद्धंसमागच्छंति । १८२१. एतेसि णं भंते ! पोग्गलाणं अणाघाइज्जमाणाणं अणासाइज्ज१५ माणाणं अफासाइज्जमाणाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पोग्गला अणग्धाइज्जमाणा, अणस्साइज्जमाणा अनंतगुणा, अफासाइजमाणा अनंतगुणा । १८२२. तेइंदिया णं भंते ! जे पोग्गला० पुच्छा । गोयमा ! घाणिदियजिब्भिदिय-फासिंदियवेमायत्ताएं ते तेसिं भुज्जो २ परिणमति । १८२३. चउरिंदियाणं चक्खिदिय - घाणिंदिय - जिब्भिदिय- फासिंदियवेमायत्ताएँ ते तेसिं भुज्जो भुज्जो परिणमंति, सेसं जहा तेइंदियाणं । [ सुत्ताई १८२४- २८. पंचिंदियतिरिक्खाईसु २-८ आहारट्ठिआइदारसत्तगं ] १८२४. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया जहा तेइंदिया । णवरं तत्थ णं जे से आभोगणिव्वत्तिए से जहणणेणं अंतोमुहुत्तस्स, उक्कोसेणं छट्टभत्तस्स आहारट्ठे २५ समुप्पज्जति । १८२५. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते! जे पोग्गले आहारत्ताए • १. ए गेहंति ते णं तेसिं ध० ॥ २. ए तेसिं जे० ध० विना ॥। ३. ए तेसिं पु२सं० मु० । ए एसिं पु१ पु३ ॥ Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८३६] पंचेंदियतिरिक्खाईसु २-८ आहारट्ठिआइदारसन्तगं । पुच्छा । गोयमा ! सोइंदिय - चक्खिंदिय - घाणिंदिय - जिब्भिदिय- फासदियवेमायत्ताए भुज्जो २ परिणमति । १८२६. मणूसा एवं चेव । णवरं आभोगणिव्वत्तिए जहणेणं अंतोमुहुत्तस्स, उक्कोसेणं अट्ठमभत्तस्स आहारट्ठे समुप्पज्जति । १८२७. वाणमंतरा जहा णागकुमारा (सु. १८०६ [२] । १८२८. एवं जोइसिया वि । णवरं आभोगणिव्वत्तिए जहणेणं दिवसपुहत्तस्स, उक्कोसेण वि दिवसपुहत्तस्स आहारट्ठे समुप्पज्जति । [ सुताई १८२९-५२. वेमाणिएसु २-८ आहारद्विआइदारसत्तगं ] १८२९. एवं वेमाणियां वि । णवरं आभोगणिव्वत्तिए जहणेणं दिवसपुहत्तस्स, उक्कोसेणं तेत्तीसाए वाससहस्साणं आहारट्ठे समुप्पज्जति । सेसं जहा असुरकुमारांणं (सु. १८०६ [१]) जाव ते तेसिं भुज्जो२ परिणमंति । १८३०. सोहम्मे आभोगणिव्यत्तिए जहण्णेणं दिवसपुहत्तस्स, उक्कोसेणं दोण्हं वाससहस्साणं आहारट्ठे समुप्पज्जइ । १८३१. ईसांणाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं दिवसपुहत्तस्स सातरेगस्स, उक्कोसेणं सातिरेगाणं दोन्हं वाससहस्साणं । १८३२. सणंकुमाराणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेण दोन्हं वाससहस्साणं, उक्कोसेणं सत्तण्हं वाससहस्साणं । १८३३. माहिंदे पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दोन्हं वाससहस्साणं सातिरेगाणं, उक्कोसेणं सत्तण्हं वाससहस्साणं सातिरेगाणं । १८३५. लंतए णं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दसहं वाससहस्साणं, उक्कोसेणं चोद्दसण्हं वाससहस्साणं आहार समुप्पज्जइ । १८३६. महासुक्के णं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं चोदसण्हं वाससहस्साणं, उक्कोसेणं सत्तर सण्हं वाससहस्साणं । १८३४. बंभलोएँ णं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सत्तण्हं वाससहस्साणं, २० उक्कोसेणं दसहं वाससहस्साणं । १. याण वि जे० ध० म० ॥ २. राणं एतेसिं पु१ २ ३ । राणं जाव एतेसिं म० प्र० मु० ॥ ३. ईसाणे णं जे० ध० विना ॥ ४. ए पु° ५१ पु२ पु३ प्र० मु० ॥ ३९७ १० १५ २५ Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३९८ पणवणासु अट्ठावीसहमे आहारपए पढमुद्दे से [सु. १८३७१८३७. सहस्सारे णं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं सत्तरसहं वाससहस्साणं, उक्कोसेणं अट्ठारसहं वाससहस्साणं । १८३८. आणए णं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं अट्ठारसण्हं वाससहसाण, उक्कोसेणं एगूणवीसाए वाससहस्साणं । १८३९. पाणए णं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एगूणवीसाए वाससहस्साणं, उक्कोसेणं वीसाए वाससहस्साणं । २० १८४०. आरणे णं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं वीसाए वाससहस्साणं, उक्कोसेणं एक्कवीसाए वाससहस्साणं । १८४१. अचुए णं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं एक्कवीसाए वाससहस्साणं, १० उक्कोसेणं बावीसाए वाससहस्साणं । १८४२. हेट्ठिमहेट्ठिमगेवेज्जगाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं बावीसाए वाससहस्साणं, उक्कोसेणं तेवीसाए वाससहस्साणं । एवं सव्वत्थ सहस्साणि भाणि - यव्वाणि जाव सव्वष्टुं । १८४३. हेट्ठिममज्झिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं तेवीसाए, उक्को१५ सेणं चउवीसाए । १८४४. हेंट्ठिमउवरिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं चउवीसाए, उक्कोसेणं पणुवीसाए । १८४५. मज्झिमहेट्ठिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं पणुवीसाए, उक्कोसेणं छव्वीसाए । १८४६. मज्झिममज्झिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं छव्वीसाए, उक्कोसेणं सत्तावीसाए । १८४७. मज्झिमउवरिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणणेणं सत्तावीसाए, उक्कोसेणं अट्ठावीसाए । १८४८. उवरिमहेट्ठिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं अट्ठावीसाए, २५ उक्कोसेणं एगूणतीसाए । १८४९. उवरिममज्झिमाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं ऐक्कूणतीसाए, उक्कोसेणं तीसाए । १. एगूर्ण म० पु१ पु२ पु३ ॥ Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९-१० एर्गिदियसरी राइ-लोमाहारदाराई । १८५०. उवरिमउवरिमगेवेज्जगाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं तीसाए, उक्कोसेणं एक्कतीसाए । १८५१. विजय - वेजयंत - जयंत - अपराजियाणं पुच्छा । गोयमा ! जहणेणं एक्तीसाए, उक्कोसेणं तेत्तीसाए । १८५२. सेव्वगंदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! अजहण्णमणुक्कोसेणं तेत्तीसाए ५ वाससहस्साणं आहारट्ठे समुप्पज्जति । १८६१] [ सुताई १८५३ - ५८. चउवीसदंडएस ९ एगिंदिय सरीरादिदारं ] १८५३. रइया णं भंते ! किं एगिंदियसरीराई आहारेंति जाव पंचेंदियसरीराई आहारेंति ? गोयमा ! पुव्वभावपण्णवणं पडुच एगिंदियसरीराई पि आहारेंति जाव पंचेंदियसरीराई पि, पडुप्पण्णभावपण्णवणं पडुच्च णियमा पंचेंद्रिय - १० सरीराई आहारेंति । १८५४. एवं जाव थणियकुमारा । १८५५. पुढविक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! पुव्वभावपण्णवणं पडुच्च एवं चेव, पडुप्पण्णभावपण्णवणं पडुच्च णियमा एगिंदियसरीराई आहारेंति । १८५६. बेइंदिया पुव्वभावपण्णवणं पडुच्च एवं चेव, पडुप्पण्णभावपण्ण- १५ वणं पडुच्च णियमा बेइंदियेसरीराइं आहारेंति । १८५७. एवं जाव चउरिंदिया ताव पुव्वभावपण्णवणं पडुच एवं, पडुप्पण्णभावपण्णवणं पडुच्च णियमा जस्स जति इंदियाई तैइंदियसरीराई ते आहारेंति । १८५८. सेसा जहा णेरइया जाव वेमाणिया । [ सुताई १८५९ - ६१. चउवीसदंडएस १० लोमाहारदारं ] १८५९. णेरइया णं भंते! किं लोमाहारा पक्खेवाहारा ? गोयमा ! लोमाहारा, णो पक्खेवाहारा । १८६०. एवं एगिंदिया सव्वे देवा य भाणियव्वा जाव वेमाणिया । १८६१. बेइंदिया जाव मणूसा लोमाहारा वि पक्खेवाहारा वि । १. सब्बट्ठगसिद्धदे° मु० ॥ २. 'दियाणं सरी' म० प्र० ॥ ३. तइ + इंदिय° = तइंदिय° ॥ ३९९ २० २५ Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४०० पण्णवणासुत्ते अट्ठावीसइमे आहारपए बीउद्देसे [सु. १८६२ - [सुत्ताई १८६२-६४. चउवीसदंडएमु ११ मणमक्खिदारं] १८६२. णेरइया णं भंते ! किं ओयाहारा मणभक्खी ? गोयमा! ओयाहारा, णो मणभक्खी। १८६३. एवं सब्वे ओरालियसरीरा वि। १८६४. देवा सव्वे जाव वेमाणिया ओयाहारा वि मणभक्खी वि। तत्थ णं जे ते मणभक्खी देवा तेसि णं इच्छामणे समुप्पजइ 'इच्छामो णं मणभक्खणं करित्तए' तए णं तेहिं देवेहिं एवं मणसीकते समाणे खिप्पामेव जे पोग्गला इट्ठा कंता जाव मणामा ते तेसिं मणभक्खत्ताए परिणमंति, से जहाणामए सीता पोग्गला सीयं पप्पा सीयं चेव अइवइत्ताणं चिट्ठति उसिणा वा पोग्गला उसिणं १० पंप्पा उसिणं चेव अतिवइत्ताणं चिटुंति एवामेव तेहिं देवेहिं मणभक्खणे कते समाणे गोयमा ! से इच्छामणे खिप्पामेव अवेति । ॥ पण्णवणाए भगवतीए आहारपदे पढमो उद्देसओ समत्तो॥ बीओ उद्देसओ [सुत्तं १८६५. बीउद्देसस्स अत्थाहिगारपरूवणं] १८६५. आहार १ भविय २ सण्णी ३ लेस्सा ४ दिट्ठी य ५ संजय ६ कसाए ७। णाणे ८ जोगुवओगे ९-१० वेदे य ११ सरीर १२ पज्जत्ती १३ ॥ २१९॥ [सुत्ताई १८६६-७०. जीवाईसु १ आहारदारं] १८६६. [१] जीवे णं भंते ! किं आहारए अणाहारए १ गोयमा ! सिय आहारए सिय अणाहारए। [२] एवं नेरइए जाव असुरकुमारे जाव वेमाणिए । १८६७. सिद्धे णं भंते ! किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! णो २५ आहारए, अणाहारए। १. °वा तेसि गं मणे स' इति मलयवृत्तिसम्मतः पाठः ॥ २-३. पप्प प्र० पु२ मु०॥ Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८७८ ] १८६८. जीवा णं भंते! आहारगाव अणाहारगा वि । १- ३ आहार- भविय-सण्णिदाराई । किं आहारया अणाहारया ? गोयमा ! १८६९. [१] णेरइयाणं पुच्छा । गोयमा ! सव्वे वि ताव होज्जा आहारगा १ हवा आहारगाय अणाहारगे य २ अहवा आहारगा य अणाहारगा य 1 [२] एवं जाव वेमाणिया । णवरं एगिंदिया जहा जीवा । १८७०. सिद्धाणं पुच्छा । गोयमा ! णो आहारगा, अणाहारगा । दारं १ ॥ [ सुताई १८७१-७५. २ भवियदारे आहारयाइ परूवणं ] १८७१ [१] भवसिद्धिए णं भंते ! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! सिय आहारए सिय अणाहारए । [२] एवं जाव वेमाणिए । १८७२. भवसिद्धिया णं भंते! जीवा किं आहारगा अणाहारगा ? गोयमा ! जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो । १८७३. अभवसिद्धिए वि एवं चेव । १८७४. [१] णोभवसिद्धिए - णोअभवसिद्धिए णं भंते! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! णो आहारए, अणाहारए । [२] एवं सिद्धे वि । १८७५. [१] णोभवसिद्धिया - गोअभवसिद्धिया णं भंते! जीवा किं आहारगा अणाहारगा ? गोयमा ! णो आहारगा, अणाहारगा । [२] एवं सिद्धा वि । दारं २ ॥ [सुत्ताई १८७६ - ८२. ३ सण्णिदारे आहारयाइपरूवणं ] १८७६. [१] सण्णी णं भंते ! जीवे किं आहारगे अणाहारगे ? गोयमा ! सिय आहारगे सिय अणाहारगे । [२] एवं जाव वेमाणिए । णवरं एगिंदिय - विगलिंदिया ण पुच्छिति । १८७७. सण्णी णं भंते! जीवा किं आहारया अणाहारगा ? गोयमा ! जीवाईओ तियभंगो जाव वेमाणिया । ४०१ १० १५ २५ १८७८. [१] असण्णी णं भंते! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! सिय आहारए सिय अनाहारए । २६ २० Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४०२ ५ १० १५ २० २५ पणवणासुत्ते अट्ठावीस मे आहारपए बीउसे [२] एवं रइए जाव वाणमंतरे । [३]' जोइसिय-वेमाणियाण पुच्छति । आहारगा वि अणाहारगा वि, एगो भंगो । १८७९. असण्णी णं भंते! जीवा किं आहारगा अणाहारगा ? गोयमा ! १८८०. [१] असण्णी णं भंते! णेरइया किं आहारगा अणाहारगा ? गोयमा ! आहारगा वा १ अणाहारगा वा २ अहवा आहारए य अणाहारए य ३ अहवा आहारए य अणाहारगा य ४ अहवा आहारगा य अणाहारगे य ५ अहवा आहारगाय अणाहारगा य ६, एवं एते छब्भंगा । [२] एवं जाव थणियकुमारा । [३] एगिदिए अभंगयं । [४] बेइंदिय जाव पंचेंदियतिरिक्खजोगिएसु तियभंगो । [५] मणूस - वाणमंतरेसु छब्भंगा । १८८१. [१] पोसण्णी - गोअसण्णी णं भंते! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! सिय आहारए सिय अगाहारए । [सु. १८७९ - . [२] एवं मणूसे वि । [३] सिद्धे अणाहारए । हारगा वि । १८८२. [१] पुहत्तेणं णोसण्णी-गोअसण्णी जीवा आहारगा वि अणा [२] मणूसेसु तियभंगो । [३] सिद्धा अणाहारगा । दारं ३ ॥ [ सुताई १८८३ - ८६. ४ लेस्सादारे आहारय । इपरूवणं ] १८८३. [१] सलेसे णं भंते! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! far आहार सय अणाहारए । [२] एवं जाव वेमाणिए । १८८४. सलेसा णं भंते! जीवा किं आहारगा अणाहारगा ? गोयमा ! जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो । १. [३] णवरं जोइ जे० ६० ५१ ५२ ५३ । नायं पाठभेदः समीचीनः ॥ २. "सिया मा पु२॥ Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४-६ लेस्सा-दिट्ठि- संजयदाराई । १८८५. [१] एवं कैण्हलेसाए वि णीललेसाए वि काउलेसाए वि जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो । १८९१] [२] तेउलेस्साए पुढवि-आउ-वणप्फइकाइयाणं छब्भंगा । [३] सेसाणं जीवादीओ तियभंगो जेसिं अत्थि तेउलेस्सा । [४] पम्हलेस्साए सुक्कलेस्साए य जीवादीओ तियभंगो ।' १८८६. अलेस्सा जीवा मणूसा सिद्धा य एगत्तेण वि पुहत्तेण वि आहारगा, अणाहारगा । दारं ४ ॥ [ सुताई १८८७ - ८९.५ दिट्टिदारे आहारयाइपरूवणं ] १८८७. [१] सम्मद्दिट्ठी णं भंते! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! सिय आहारए सिय अणाहारए । [२] बेइंदियं - तेइंदिय- चउरिंदिया छब्भंगा । [३] सिद्धा अणाहारगा । [४] अवसेसाणं तियभंगो । १८८८. मिच्छद्दिट्ठीसु जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो । १८८९. [१] सम्मामिच्छद्दिट्ठी णं भंते ! किं आहारए अणाहारए ? १५ गोयमा ! आहारए, णो अणाहारए । [२] एवं एगिंदिय - विगलिंदियवज्जं जाव वेमाणिए । [३] एवं पुहत्तेण वि । दारं ५ ॥ [ सुत्ताई १८९० - ९३. जीवाईसु ६ संजयदारे आहारयाइपरूवणं ] २० १८९० . [१] संजए णं भंते! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! सिय आहारए सिय अणाहारए । [२] एवं मणूसे वि । [३] पुहत्तेण तियभंगो । १८९१. [१] अस्संजए पुच्छा । गोयमा ! सिय आहार स अणाहारए । १. कण्हलेसा वि णीललेसा वि काउलेसा वि जीवे म० प्र० पु१ पु३ ॥ २. बेइंदिया तेइंदिया चउरिंदिया म० प्र० पु१ पु३ मु० ॥ ४०३ १० २५ Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४०४ पण्णवणासुत्त अट्ठावीसइमे आहारपए बीउद्देसे [सु. १८९२ - [२] पुहत्तेणं जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। १८९२. संजयासंजए जीवे पंचेंदियतिरिक्खजोणिए मणूसे य एते एगत्तेण वि पुहत्तेण वि आहारगा, णो अणाहारगा। १८९३. णोसंजए-णोअसंजए-णोसंजयासंजए जीवे सिद्धे य एते एगत्तेण ५ वि पुहत्तेण वि णो आहारगा, अणाहारगा। दारं ६॥ [सुत्ताई १८९४-९६. ७ कसायदारे आहारयाइपरूवणं] १८९४. [१] सकसाई णं भंते ! जीवे किं आहारए अणाहारए ? गोयमा ! सिय आहारए सिय अणाहारए। [२] एवं जाव वेमाणिए। १८९५. [१] पुहत्तेणं जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [२] कोहकसाईसु जीवादिएसु एवं चेव । णवरं देवेसु छन्भंगा। [३] माणकसाईसु मायाकसाईसु य देव-णेरइएसु छब्भंगा। अवसेसाणं जीवेगिंदियवजो तियभंगो। [४] लोभकसाईसु णेरइएसु छब्भंगा। अवसेसेसु जीवेगिंदियवज्जो १५ तियभंगो। १८९६. अकसाई जहा णोसण्णी-णोअसण्णी (सु. १८८१-८२)। दारं ७॥ [सुत्ताई १८९७-९९. ८ णाणदारे आहारयाइपरूवणं] १८९७. णाणी जहा सम्मद्दिट्ठी (सु. १८८७)। १८९८. [१] आभिणिबोहियणाणि-सुतणाणिसु बेइंदिय-तेइंदियचउरिदिएसु छन्भंगा। अवसेसेसु जीवादीओ तियभंगो जेसिं अत्थि । [२] ओहिणाणी पंचेंदियतिरिक्खजोणिया आहारगा, णो अणाहारगा। अवसेसेसु जीवादीओ तियभंगो जेसिं अत्थि ओहिणाणं । [३] मणपज्जवणाणी जीवा मणूसा य एगत्तेण वि पुहत्तेण वि आहारगा, २५ णो अणाहारगा। [४] केवलणाणी जहा णोसण्णी-णोअसण्णी (सु. १८८१-८२)। १. जीवादीसु प्र० पु१ पु२ पु३ ॥ २. °णाणी सुयणाणी य बेई मु० ॥ Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४०५ १०. १९०३] ७-१२ कसायदाराइदारछकं । १८९९. [१] अण्णाणी मइअण्णाणी सुयअण्णाणी जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [२] विभंगणाणी पंचेंदियतिरिक्खजोणिया मणूसा य आहारगा, णो अणाहारगा। अवसेसेसु जीवादीओ तियभंगो। दारं ८॥ [सुत्तं १९००. ९ जोगदारे आहारयाइपरूवणं] १९००. [१] सजोगीसु जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [२] मणजोगी वइजोगी य जहा सम्मामिच्छद्दिट्ठी (सु. १८८९)। णवरं वइजोगो विगलिंदियाण वि। [३] कायजोगीसु जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [४] अजोगी जीव-मणूस-सिद्धा अणाहारगा। दारं ९॥ [सुत्तं १९०१. १० उवओगदारे आहारयाइपरूवणं] १९०१. [१] सागाराणागारोवउत्तेसु जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [२] सिद्धा अणाहारगा। दारं १० ॥ [सुत्तं १९०२. ११ वेददारे आहारयाइपरूवणं] १९०२. [१] संवेदे जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [२] इत्थिवेद-पुरिसवेदेसु जीवादीओ तियभंगो। [३] णपुंसगवेदए जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [४] अवेदए जहा केवलणाणी (सु. १८९८ [४])। दारं ११॥ [सुत्तं १९०३. १२ सरीरदारे आहारयाइपरूवणं] १९०३. [१] ससरीरी जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। [२] ओरालियसरीरीसु जीव-मणूसेसु तियभंगो । [३] अवसेसा आहारगा, णो अणाहारगा, जेसिं अत्थि ओरालियसरीरं । [४] वेउब्वियसरीरी आहारगसरीरी य आहारगा, णो अणाहारगा, जेसिं अत्थि । [५] तेय-कम्मगसरीरी जीवेगिंदियवजो तियभंगो। २५ १. सवेदए जी पु२॥ Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४०६ पण्णवणासुत्ते अट्ठावीसइमं आहारपयं। [सु. १९०४[६] असरीरी जीवा सिद्धा य णो आहारगा, अणाहारगा। दारं १२ ॥ [सुत्ताई १९०४-७. १३ पजत्तिदारे आहारयाइपरूवणं] १९०४. [१] आहारपंजत्तीपज्जत्तए सरीरपंज्जत्तीपज्जत्तए इंदियपज्जत्तीपजत्तए आणापाणुपंज्जत्तीपज्जत्तए भासा-मणपज्जत्तीपज्जत्तए एयासु पंचसु वि पज्जत्तीसु ५ जीवेसु मणूसेसु य तियभंगो। [२] अवसेसा आहारगा, णो अणाहारगा। [३] भासा-मणपजत्ती पंचेंदियाणं, अवसेसाणं णस्थि । १९०५. [१] आहारपजत्तीअपजत्तए णो आहारए, अणाहारए, एगत्तेण वि पुहत्तेण वि। [२] सरीरपजत्तीअपजत्तए सिय आहारए सिय अणाहारए । [३] उवरिल्लियासु चउसु अपज्जत्तीसु णेरइय-देव-मणूसेसु छन्भंगा, अवसेसाणं जीवेगिंदियवज्जो तियभंगो। १९०६. भासा-मणअपज्जत्तीए(जत्तएसु) जीवेसु पंचेंदियतिरिक्खजोणिएसु य तियभंगो, णेरइय-देव-मणुएसु छन्भंगा। १९०७. सव्वपदेसु एगत्त-पुहत्तेणं जीवादीया दंडगा पुच्छाए भाणियव्वा। जस्स जं अत्थि तस्स तं पुच्छिज्जति, जं णत्थि तं ण पुच्छिज्जति जाव भासामणपजत्तीए अपजत्तएसु णेरइय-देव-मणुएसु य छब्भंगा। सेसेसु तियभंगो। दार १३॥ ॥ बीओ उद्देसओ समत्तो॥ ॥ पण्णवणाए भगवतीए अट्ठावीसइमं आहारपयं समत्तं ॥ १-५. पजत्तीए प° मु०॥ ६. उवरिल्लासु ध०॥ Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २९, एगूणतीसइमं उवओगपयं [सुत्ताई १९०८-२७. जीवाईसु उवओगभेय-पभेयपरूवणं] १९०८. कतिविहे णं भंते ! उवओगे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे उवओगे पन्नते। तं जहा–सागारोवओगे य अणागारोवओगे य । १९०९. सागारोवओगे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! अट्ठविहे ५ पण्णत्ते । तं जहा-आमिणिबोहियणाणसागारोवओगे १ सुयणाणसागारोवओगे २ ओहिणाणसागारोवओगे ३ मणपज्जवणाणसागारोवओगे ४ केवलणाणसागारोवओगे ५ मतिअण्णाणसागारोवओगे ६ सुयअण्णाणसागारोवओगे ७ विभंगणाणसागारोवओगे ८। १९१०. अणागारोवओगे णं भंते ! कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! १० चउबिहे पण्णत्ते । तं जहा-चक्खुदसणअणागारोवओगे १ अचक्खुदंसणअणागारोवओगे २ ओहिदंसणअणागारोवओगे ३ केवलदंसणअणागारोवओगे ४ । १९११. एवं जीवाणं पि। १९१२. णेरइयाणं भंते ! कतिविहे उवओगे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे उवओगे पण्णते। तं जहा-सागारोवओगे य अणागारोवओगे य । १९१३. णेरइयाणं भंते ! सागारोवओगे कतिविहे पण्णत्ते १ गोयमा ! छविहे पण्णत्ते । तं जहा–मतिणाणसागारोवओगे १ सुयणाणसागारोवओगे २ ओहिणाणसागारोवओगे ३ मतिअण्णाणसागारोवओगे ४ सुयअण्णाणसागारोवओगे ५ विभंगणाणसागारोवओगे ६ । १९१४. णेरइयाणं भंते ! अणागारोवओगे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! २० तिविहे पण्णत्ते। तं जहा-चक्खुदंसणअणागारोवओगे १ अचक्खुदंसणअणागारोवओगे २ ओहिदसणअणागारोवओगे ३ य । १९१५. एवं जाव थणियकुमाराणं । १९१६. पुढविक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! दुविहे उवओगे पण्णत्ते। तं जहा-सागारोवओगे य अणागारोवओगे य। १. अवहिदं जे० ध० ॥ Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ४०८ पण्णवणासुत्ते एगूणतीसइमे उवओगपए [सु. १९१७ - १९१७. पुढविक्काइयाणं भंते ! सागारोवओगे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुविहे पण्णते । तं जहा-मतिअण्णाणे सुतअण्णाणे । १९१८. पुढविक्काइयाणं भंते ! अणागारोवओगे कतिविहे पण्णते ? गोयमा ! एगे अचक्खुदंसणाणागारोवओगे पण्णत्ते । १९१९. एवं जाव वणप्फइकाइयाणं ।। १९२०. बेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! दुविहे उवओगे पण्णत्ते । तं जहा-सोगारे अणागारे य । १९२१. बेइंदियाणं भंते ! सागारोवओगे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! चउविहे पण्णत्ते । तं जहा-आभिणिबोहियणाणसागारोवओगे १ सुयणाण१० सागारोवओगे २ मतिअण्णाणसागारोवओगे ३ सुतअण्णाणसागारोवओगे ४ ।। १९२२. बेइंदियाण भंते ! अणागारोवओगे कतिविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! एगे अचक्खुदंसणअणागारोवओगे। १९२३. एवं तेइंदियाण वि। १९२४. चउरिंदियाण वि एवं चेव। णवरं अणागारोवओगे दुविहे १५ पण्णत्ते। तं जहा-चक्खुदंसणअणागारोवओगे य अचक्खुदंसणअणागारोवओगे य। १९२५. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं जहाणेरइयाणं (सु. १९१२-१४)। १९२६. मणुस्साणं जहा ओहिए उवओगे भणियं (सु. १९०८-१०) तहेव भाणियव्वं । १९२७. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाणं जहा णेरइयाणं (सु. १९१२२० १४)। [सुत्ताई १९२८-३५. जीवाईसु सागाराणागारोवओगपरूवणं] १९२८. जीवा णं भंते ! किं सागारोवउत्ता अणागारोवउत्ता? गोयमा ! सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि। से केणटेणं भंते ! एव बुच्चति जीवा सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि ? गोयमा ! जे णं जीवा आभिणिबोहिय२५ णाण-सुतणाण-ओहिणाण-मण केवल मतिअण्णाण-सुतअण्णाण-विभंगणाणोवउत्ता ते णं जीवा सागारोवउत्ता, जे णं जीवा चक्खुदंसण-अचक्खुदंसण-ओहिदंसण १. अण्णाण सुतअ० । मु० ॥ २. सागारोवओगे अणागारोवओगे य मु०॥ Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९३५] जीवाईसु उवओगमेय पमेयपरूवणं । केवलदंसणोवउत्ता ते णं जीवा अणागारोवउत्ता, सेतेणटेणं गोयमा ! एवं वुचति जीवा सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि । १९२९. णेरड्या णं भंते ! किं सागारोवउत्ता अणागारोवउत्ता ? गोयमा ! णेरइया सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि। से केणतुणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा! जेणं णेरइया आभिणिबोहियणाण-सुत-ओहिणाण-मतिअण्णाण-सुतअण्णाण- ५ विभंगणाणोवउत्ता ते णं णेरइया सागारोवउत्ता, जे णं णेरइया चक्खुदंसणअचक्खुदंसण-ओहिदसणोवउत्ता ते णं णेरड्या अणागारोवउत्ता, सेतेण?णं गोयमा! एवं बुच्चति जाव सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि। १९३०. एवं जाव थणियकुमारा। १९३१. पुढविक्काइयाणं पुच्छा। गोयमा! तहेव जाव जे णं पुढ- १० विकाइया मतिअण्णाण-सुतअण्णाणोवउत्ता ते णं पुढविकाइया सागारोवउत्ता, जे णं पुढविकाइया अचक्खुदंसणोवउत्ता ते णं पुढविक्काइया अणागारोवउत्ता, सेतेणटेणं गोयमा! एवं वुचति जाव वणप्फइकाइया। १९३२. [१] बेइंदियाणं अट्ठसहिया तहेव पुच्छा गोयमा ! जाव जे णं बेइंदिया आभिणिबोहियणाण-सुतणाण-मतिअण्णाण-सुयअण्णाणोवउत्ता तेणं बेइंदिया १५ सागारोवउत्ता, जे णं बेइंदिया अचक्खुदंसणोवउत्ता ते णं बेइंदिया अणागारोवउत्ता, सेतेणद्वेणं गोयमा! एवं वुच्चति । [२] एवं जाव चउरिंदिया। णवरं चक्खुदंसणं अब्भइयं चउरिंदियाणं । १९३३. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया जहा णेरइया (सु. १९२९)। १९३४. मणूसा जहा जीवा (सु. १९२८)। १९३५. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिया जहा णेरइया (सु. १९२९)। ॥ पण्णवणाए भगवतीए एगूणतीसइमं उवओगपयं समत्तं ॥ १. °याणं भंते ! अट्ट मु०॥ Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १९३८. अणागारपासणया णं भंते! कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! १० तिविहा पण्णत्ता । तं जहा - चक्खुदंसणअणागारपासणया १ ओहिदंसणअणागारपासणया २ केवलदंसणअणागारपासणया ३ | १५ २० ३०. तीसइमं पासणयापयं [ सुत्ताई १९३६ - ५३. जीवाईसु पासणयाभेय - पभेय परूवणं ] १९३६. कतिविहा णं भंते! पासणया पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पासणया पण्णत्ता । तं जहा - सागारपासणया अणागारपासणया य । १९३७. सागारपासणया णं भंते! कइविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! छव्विहा पण्णत्ता । तं जहा - सुयणाणसागारपासणया १ ओहिणाणसागारपासणया २ मणपज्जवणाणसागारपासणया ३ केवलणाणसागारपासणया ४ सुयअन्नाणसागारपासणया ५ विभंगनाणसागारपासणया ६ । २५ १९३९. एवं जीवाणं पि । १९४०. णेरइयाणं भंते! कतिविहा पासणया पण्णत्ता ? गोयमा ! दुवा पण्णत्ता । तं जहा - सागारपासणया अणागारपासणया य । १९४१. रइयाणं भंते ! सागारपासणया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! चउव्हिा पण्णत्ता । तं जहा - सुतणाणसागारपासणया १ ओहिणाणसागारपासणया २ सुयअण्णाणसागारपासणया ३ विभंगणाणसागारपासणया ४ । १९४२ . णेरइयाणं भंते ! अणागारपासणया कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - चक्खुदंसणअणागारपासणया य ओहिदंसणअणागार पासणया य । १९४३. एवं जाव थणियकुमारा । १९४४. पुढविक्काइयाणं भंते ! कतिविहा पासणया पण्णत्ता ? गोयमा ! एगा सागारपासणया । १९४५. पुढविक्काइयाणं भंते! सागारपासणता कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! एगा सुयअण्णाणसागारपासणता पण्णत्ता । १९४६. एवं जाव वणप्फइकाइयाणं । १९४७. बेइंदियाणं भंते! कतिविहा पासणया पण्णत्ता ? गोयमा ! एगा सागारपासणता पण्णत्ता । Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जीवाईस पालणयाभेय- पभेयपरूवणाइ । १९४८. बेइंदियाणं भंते ! सागारपासणता कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा - सुतणाणसागारपासणता य सुयअण्णाणसागारपासणता य । १९४९. एवं तेइंदियाण वि । १९५०. चउनिंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहासागारपासणता य अणागारपासणता य । सागारपासणया जहा बेइंदियाणं ५ (सु. १९४७-४८) । १९५१. चउरिंदियाणं भंते! अणागारपासणता कतिविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! एगा चक्खुदंसणअणागारपासणया पण्णत्ता । १९५८] ४११ १९५२. मणूसाणं जहा जीवाणं (सु. १९३९) । १९५३. सेसा जहा णेरइया (सु. १९४० - ४२ ) जाव वेमाणिया । १० [ सुत्ताई १९५४ - ६२. जीवाईसु परिसभेयपरूवणं ] १९५४. जीवा णं भंते! किं सागारपस्सी अणागारपस्सी ? गोयमा ! जीवा सागारपस्सी व अणागारपस्सी वि । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति जीवा सागारपस्सी वि अणागारपस्सी वि ? गोयमा ! जे णं जीवा सुयणाणी ओहिणाणी मणपज्जवणाणी केवलणाणी सुयअण्णाणी विभंगणाणी ते णं जीवा सागारपस्सी, जे णं जीवा चक्खुदंसणी ओहिदंसणी केवलदंसणी ते णं जीवा अणागारपस्सी, सेणणं गोयमा ! एवं वुञ्चति जीवा सागारपस्सी वि अणागारपस्सी वि । १५ १९५५ णेरइया णं भंते! किं सागारपस्सी अणागारपस्सी ? गोयमा ! एवं चैव । णवरं सागारपासणताए मणपजवणाणी केवलणाणी ण वुचंति, अणागारपासताए केवल दंसणं णत्थि । १९५६. एवं जाव थणियकुमारा । १९५७. [१] पुढविक्काइयाणं पुच्छा। गोयमा ! पुढविक्काइया सागारपस्सी, णो अणागारपस्सी । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! पुढविक्काइयाणं एगा सुयअण्णाणसागारपासणया पण्णत्ता, सेतेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चति० । [२] एवं जाव वणस्सतिकाइया । २५ १९५८. बेइंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! सागारपस्सी, णो अणागारपस्सी । से केणणं भंते ! एवं वुच्चति ? गोयमा ! बेइंदियाणं दुविहा सागारपासणया पण्णत्ता । तं जहा - सुयणाणसागारपासणया य सुयअण्णाणसागारपासणया य, सेतेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चति० । Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४१२ पण्णवणासुत्ते तीसइमं पासणयापर्यं । १९५९. एवं तेइंदियाण वि । १९६०. चउरिंदियाणं पुच्छा । गोयमा ! चउरिंदिया सागारपस्सी वि अणागारपस्सी वि । से केणट्टेणं० ? गोयमा ! जे णं चउरिंदिया सुयणाणी सुतअण्णाणी ते णं चउरिंदिया सागारपस्सी, जे णं चउरिंदिया चक्खुदंसणी ते ५ णं चउरिंदिया अणागारपस्सी, सेतेणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चति ० । १९६१. मणूसा जहा जीवा (सु. १९५४) । १९६२. अवसेसा जहा रइया (सु. १९५५) जाव वेमाणिया । [ सुत्ताई १९६३-६४. केवलिउव ओगपरूवणं ] १९६३. केवली णं भंते! इमं रयणप्पभं पुढविं आगारेहिं हेतू हिं १० उवमाहिं दितेहिं वण्णेहिं संठाणेहिं पमाणेहिं पडोयारेहिं जं समयं जाणति तं समयं पासति जं समयं पासति तं समयं जाणति ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे । से केणणं भंते ! एवं वुञ्चति केवली णं इमं रयणप्पभं पुढविं आगारेहिं जाव जं समयं जाणति णो तं समयं पासति जं समयं पासति णो त समयं जाणति ? गोयमा ! सागारे से णाणे भवति अणागारे से दंसणे भवति, सेतेणद्वेणं जाव णो तं समयं जाणति । एवं जाव असत्तमं । एवं सोहम्मं कप्पं जाव अच्चुयं गेवेज्ज - गविमीणा अणुत्तरविमाणा ईसीपव्भारं पुढविं परमाणुपोग्गलं दुपएसियं खंधं जाव अणंतपदेसियं खंधं । १५ [ सु. १९५९ - १९६४. केवली णं भंते ! इमं रयणप्पभं पुढविं अणागारेहिं अहेतू हिं अणुवमाहिं अदिट्टंतेहिं अवण्णेहिं असंठाणेहिं अपमाणेहिं अपडोयारेहिं पासति, ण २० जाणति ? हंता गोयमा ! केवली णं इमं रयणप्पभं पुढविं अणागारेहिं जाव पासति, ण जाणइ । से केणट्टेणं भंते ! एवं वुञ्चति केवली णं इमं रयणप्पभं पुढविं अणागारेहिं जाव पासति, ण जाणइ ? गोयमा ! अणागारे से दंसणे भवति सागारे से णाणे भवति, सेतेणट्ठेणं गोयमा ! एवं वुच्चति केवली णं इमं रयणप्पभं पुढविं अणागारेहिं जाव पासति, ण जाणति । एवं जाव ईसीपब्भारं पुढविं २५ परमाणुपोग्गलं अणंतपदेसियं खंधं पासइ, ण जाणइ । ॥ पण्णवणाए भगवतीए तीसइमं पासणयापयं समत्तं ॥ १ - २. विमाणे पु२ ॥ Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३१. एगतीसइमं सणिपयं [ सुत्ताई १९६५ - ७३. जीवाईसु सणिआइभेयपरूवणं ] १९६५. जीवा णं भंते! किं सण्णी असण्णी णोसण्णी - णोअसण्णी गोयमा ! जीवा सण्णी वि असण्णी वि णोसण्णी - गोअसण्णी वि । १९६६. णेरइया णं भंते! ० पुच्छा । गोयमा ! णेरइया सण्णी वि ५ असण्णी वि, णो णोसण्णी - अण्णी । १९६७. एवं असुरकुमारा जाव थणियकुमारा । १९६८. पुढविक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! णो सण्णी, असण्णी, णो णासणी-पोसण्णी । १९६९. एवं बेइंदिय-तेइंदिय - चउरिंदिया वि । १९७०. मणूसा जहा जीवा (सु. १९६५) । १९७१. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया वाणमंतरा य (सु. १९६६)। १९७२. जोइसिय-वेमाणिया सण्णी, णो असण्णी णो णोसण्णी णोअसण्णी । १९७३. सिद्धाणं पुच्छा । गोयमा ! णो सण्णी णो असण्णी, गोसण्णि गोअसण्णी । जहा णेरइया - तिरिय-मयाय वणयरसुरा य सण्णऽसण्णी य । विगलिंदिया असण्णी, जोतिस - वेमाणिया सण्णी ॥ २२० ॥ ॥ पण्णवणाए भगवतीए एगतीसइमं सणिपयं समत्तं ॥ १० १५ २० Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३२. बत्तीसइमं संजमपयं [सुत्ताई १९७४-८०. जीवाईसु संजयाइभेयपरूवणं] १९७४. जीवा णं भंते ! किं संजया असंजया संजतासंजता णोसंजतणोअसंजतणोसंजयासंजया ? गोयमा ! जीवा णं संजया वि असंजया वि ५ संजयासंजया वि णोसंजयणोअसंजयणोसंजतासंजया वि । १९७५. णेरइयां णं भंते ! किं संजया असंजया संजयासंजया णोसंजतणोअसंजतणोसंजयासंजया ? गोयमा ! णेरइया णो संजया, असंजया, णो संजयासंजया णो णोसंजयणोअसंजयणोसंजतासंजया। १९७६. एवं जाव चउरिंदिया। १९७७. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णो संजया, असंजया वि संजतासंजता वि, णो णोसंजयणोअसंजयणोसंजयासंजया। १९७८. मणूसा णं भंते ! • पुच्छा । गोयमा ! मणूसा संजया वि असंजय वि संजतासंजया वि, णो णोसंजतणोअसंजयणोसंजतासंजया । १५ १९७९. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिया जहा णेरइया (सु. १९७५)। १९८०. सिद्धाणं पुच्छा । गोयमा ! सिद्धा नो संजया नो असंजया नो संजयासंजया, णोसंजयणोअसंजयणोसंजयासंजया। संजय अस्संजय मीसगा य जीवा तहेव मणुया य । संजतरहिया तिरिया, सेसा अस्संजता होंति ॥ २२१॥ ॥ पण्णव गाए भगवतीए बत्तीसइमं संजमपयं समत्तं॥ १. या गं भंते ! पुच्छा । गोयमा ! मु० ॥ Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३. तेत्तीस मं ओहिपयं [ सुतं १९८१. तेत्तीसइमपयस्स अत्याहिगारपरूवणं ] १९८१. भेद १ विसय २ संठाणे ३ अब्भितर बाहिरे ४ य देसोही ५ | ओहिस्स य खय-वड्डी ६ पडिवाई चेवंऽपडिवाई ७ ॥ २२२ ॥ [मुतं १९८२ १ ओहिभेयदारं ] जहा १९८२. कतिविहा णं भंते ! ओही पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा ओही पण्णत्ता । तं जहा–भवपच्चइया य खओवसमिया य । दोहं भवपच्चइया, तं देवाय रइयाण य । दोहं खओवसमिया, तं जहा - मणूसाणं पंचेंदियतिरिक्खजोणियाण य । [ सुलाई १९८३ - २००७ २ ओहिविसयदारं ] १९८३. रइया णं भंते! केवतियं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहणणेणं अद्धगाउयं, उक्कोसेणं चत्तारि गाउयाई ओहिणा जाणंति पासंति । १९८४. रयणप्पभापुढविणेरइया णं भंते! केवतियं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहण्णेणं अद्भुट्ठाई गाउआई, उक्कोसेणं चत्तारि गाउआई १५ ओहिणा जाणंति पासंति । १९८५. सक्करप्पभापुढविणेरड्या जहण्णेणं तिण्णि गाउआई, उक्कोसेणं अट्ठाई गाउआई ओहिणा जाणंति पासंति । १९८६. वालुयप्पभापुढविणेरड्या जहणणेणं अड्डाइज्जाई गाउयाई, उक्कोसेणं तिण्णि गाउआई ओहिणा जाणंति पासंति । १९८७. पंकप्पभापुढविणेरइया जहण्णेणं दोण्णि गाउयाई, उक्कोसेणं अड्डाइज्जाई गाउआई ओहिणा जाणंति पासंति । १९८८. धूमप्पभापुढविणेरइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं दिवडुं गाउअं, उक्कोसेणं दो गाउआई ओहिणा जाणंति पासंति । १ व अपड° ६० म० विना ॥ १० २० Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते तेत्तीसइमे ओहिपए [सु. १९८९ - १९८९. तमापुढवि ० १ गोयमा! जहण्णेणं गाउयं, उक्कोसेणं दिवा गाउयं ओहिणा जाणंति पासंति। १९९०. अहेसत्तमाए पुच्छा । गोयमा ! जहण्णेणं अद्धगाउयं, उक्कोसेणं गाउयं ओहिणा जाणंति पासंति। १९९१. असुरकुमारा णं भंते ! ओहिणा केवतियं खेत्तं जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहण्णेणं पणुवीसं जोयणाई, उक्कोसेणं असंखेज्जे दीव-समुद्दे ओहिणा जाणंति पासंति। १९९२. णागकुमारा णं जहण्णेणं पणुवीसं जोयणाई, उक्कोसेणं संखेन्जे दीव-समुद्दे ओहिणा जाणंति पासंति। १९९३. एवं जाव थणियकुमारा। १९९४. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया णं भंते ! केवतियं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजतिभागं, उक्कोसेणं असंखेजे दीव-समुद्दे । १९९५. मणूसा णं भंते ! ओहिणा केवतियं खेत्तं जाणंति पासंति ? १५. गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजतिभागं, उक्कोसेणं असंखेज्जाइं अलोए लोयपमाणमेत्ताइं खंडाइं ओहिणा जाणंति पासंति । १९९६. वाणमंतरा जहा णागकुमारा (सु. १९९२)। १९९७. जोइसिया णं भंते ! केवतियं खेतं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहण्णेणं संखेजे दीव-समुद्दे, उक्कोसेण वि संखिन्जे २० दीव-समुद्दे। १९९८. सोहम्मगदेवा णं भंते ! केवतियं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं, उक्कोसेणं अह जाव इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए हेडिल्ले चरिमंते तिरियं जाव असंखेज्जे दीव-समुद्दे उडूं जाव सगाइं विमाणाइं ओहिणा जाणंति पासंति । २५ १९९९. एवं ईसाणगदेवा वि । २०००. सणंकुमारदेवा वि एवं चेव । णवरं अहे जाव दोचाए सक्करप्पभाए पुढवीए हेडिल्ले चरिमंते ।। २००१. एवं माहिंदगदेवा वि। Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०१५] २-३ ओहिविसय-ओहिसंठाणदाराई। २००२. बंभलोग-लंतगदेवा तच्चाए पुढवीएं हेट्ठिल्ले चरिमंते । २००३. महासुक्क-सहस्सारगदेवा चउत्थीए पंकप्पभाए पुढवीएं हेछिल्ले चरिमंते । २००४. आणय-पाणय-आरण-अचुयदेवा अहे जाव पंचमाए धूमप्पभाए पुढवीएं हेछिल्ले चरिमंते । २००५. हेट्ठिम-मज्झिमगेवेज्जगदेवा अहे जाव छट्ठाए तमाए पुढवीए हेडिल्ले चरिमंते। . २००६. उवरिमगेवेज्जगदेवा णं भंते ! केवतियं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेन्जतिभागं, उक्कोसेणं अहेसत्तमाए पुढवीए हेडिल्ले चरिमंते तिरियं जाव असंखेजे दीव-समुद्दे उडूं जाव सँगाई १० विमाणाई ओहिणा जाणंति पासंति। २००७. अणुत्तरोववाइयदेवा णं भंते ! केवतियं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ? गोयमा ! संभिन्नं लोगणालिं ओहिणा जाणंति पासंति । [सुत्ताई २००८-१६. ३ ओहिसंठाणदारं] २००८. णेरइयाणं भंते ! ओही किंसंठिए पण्णत्ते ? गोयमा ! १५ तप्पागारसंठिए पण्णत्ते। २००९. [१] असुरकुमाराणं भंते ! • पुच्छा । गोयमा ! पल्लगसंठिए। [२] एवं जाव थणियकुमाराणं । २०१०. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! णाणासंठाणसंठिए पण्णत्ते। २०११. एवं मणूसाण वि। २०१२. वाणमंतराणं पुच्छा । गोयमा ! पडहसंठाणसंठिए पण्णत्ते । २०१३. जोतिसियाणं पुच्छा । गोयमा ! झल्लरिसंठाणसंठिए पण्णत्ते। २०१४. [१] सोहम्मगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! उडमुइंगागारसंठिए पण्णते। २५ [२] एवं जाव अञ्चुयदेवाणं पुच्छा। २०१५. गेवेज्जगदेवाणं पुच्छा । गोयमा ! पुप्फचंगेरिसंठिए पण्णते। १-३. °ए हेटिमिल्ले जे० ध० ॥ ४. सताई पुर । सयाति पु१ पु३ ॥ २० २७ Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० . पण्णवणासुत्ते तेत्तीसइमं ओहिपयं। [सु. २०१६ - २०१६. अणुत्तरोववाइयाणं पुच्छा । गोयमा ! जवणालियासंठिए ओही पण्णत्ते। [सुत्ताई २०१७-२१. ४ ओहिअभितर-बाहिरदारं] २०१७. णेरइया णं भंते ! ओहिस्स किं अंतो बाहिं ? गोयमा ! अंतो, ५ नो बाहिं। २०१८. एवं जाव थणियकुमारा। २०१९. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! णो अंतो, बाहिं। २०२०. मणूसाणं पुच्छा । गोयमा ! अंतो वि बाहिं पि। २०२१. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाणं जहा णेरइयाणं (सु. २०१७)। [सुत्ताई २०२२-२६. ५ देसोहिदारं] २०२२. णेरइया णं भंते ! किं देसोही सव्वोही ? गोयमा ! देसोही, णो सव्वोही। २०२३. एवं जाव थणियकुमाराणं । २०२४. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा । गोयमा ! देसोही, णो सव्वोही। २०२५. मणूसाणं पुच्छा। गोयमा! देसोही वि सव्वोही वि। २०२६. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणियाणं जहा णेरइयाणं (सु.२०२२)। [सुत्ताई २०२७-३१. ६-७ ओहिस्स खयवडिआइदाराई] २०२७. णेरइयाणं भंते ! ओही किं आणुगामिए अणाणुगामिए वडूमाणए हायमाणए पडिवाई अपडिवाई अवट्ठिए अणवट्ठिए ? गोयमा ! २० आणुगामिए, नो अणाणुगामिए नो वड्रमाणए णो हायमाणए णो पडिवाई, अपडिवादी अवट्ठिए, णो अणवट्ठिए। २०२८. एवं जाव थणियकुमाराणं । २०२९. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा! आणुगामिए वि जाव अणवट्ठिए वि। २०३०. एवं मणूसाण वि । २०३१. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणियाणं जहा णेरइयाणं (सु. २०२७)। ॥ पण्णवणाए भगवतीए तेत्तीसइमं ओहिपयं समत्तं ॥ : Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४. चउतीसइमं पवियारणापयं [सुत्तं २०३२. चउतीसइमपयस्स अत्थाहिगारपरूवणं] २०३२. अणंतरायआहारे १ आहाराभोगणाइ य २। पोग्गला नेव जाणंति ३ अज्झवसाणा य आहिया ४ ॥२२३॥ सम्मत्तस्स अभिगमे ५ तत्तो परियारणा य बोद्धव्वा ६। ५ काए फासे रूवे सद्दे य मणे य अप्पबहुं ॥ २२४॥ [सुत्ताई २०३३-३७. चउवीसदंडएसु १ अणंतराहारदारं] २०३३. जेरइया णं भंते ! अणंतराहारा तओ निव्वत्तणया ततो परियाइयणया ततो परिणामणया ततो परियारणया ततो पच्छा विउवणया ? हंता गोयमा ! णेरइया णं अणंतराहारा तओ निव्वत्तणया ततो परियादियणता तओ १० परिणामणया तओ परियारणया तओ पच्छा विउव्वणया।। २०३४. [१] असुरकुमारा णं भंते ! अणंतराहारा तओ णिव्वत्तणया तओ परियाँइयणया तओ परिणामणया तओ विउव्वणया तओ पच्छा परियारणया? हंता गोयमा! असुरकुमारा अणंतराहारा तओ णिव्वत्तणया जाव तओ पच्छा परियारणया। [२] एवं जाव थणियकुमारा। २०३५. पुढविक्काइया णं भंते ! अणंतराहारा तओ णिवत्तणया तओ परियांइयणया तओ परिणामणया य तओ परियारणया ततो विउव्वणया ? हंता गोयमा ! तं चेव जाव परियारणया, णो चेव णं विउव्वणया। २०३६. एवं जाव चउरिंदिया। णवरं वाउक्काइया पंचेंदियतिरिक्खजोणिया मणुस्सा य जहा णेरइया (सु. २०३३)। २०३७. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिया जहा असुरकुमारा (सु.२०३४)। [सुत्ताई २०३८-३९. चउवीसदंडएसु २ आहाराभोगणादारं] २०३८. णेरइयाणं भंते ! आहारे किं आभोगणिव्वत्तिए अणाभोगणिव्वत्तिए ? गोयमा ! आभोगणिव्वत्तिए वि अणाभोगणिव्वत्तिए वि । २० १. तरगयाहारे जे० विना ॥ २-४. परियायणया पुर। परियाइणया मु०॥ ५. परियाइणया पु२ मु०॥ Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२० पण्णवणासुत्ते चउतीसइमे पवियारणापए [सु. २०३९ - २०३९. एवं असुरकुमाराणं जाव वेमाणियाणं । णवरं एगिदियाणं णो आभोगणिवत्तिए, अणाभोगणिव्वत्तिए । [सुत्ताई २०४०-४६. चवीसदंडएमु ३ पोग्गलजाणणादारं] : २०४०. रइया णं भंते ! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते किं ५ जाणंति पासंति आहारेंति ? उयाहु ण जाणंति ण पासंति आहारेंति ? गोयमा ! _ण जाणंति ण पासंति, आहारेति । २०४१. एवं जाव तेइंदिया । २०४२. चउरिंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! अत्थेगइया ण जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया ण जाणंति ण पासंति आहारेति । २०४३. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा ! अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति १ अत्थेगइया जाणंति न पासंति आहारेंति २ अत्थेगइया ण याणंति पासंति आहारेंति ३ अत्थेगइया ण याणंति ण पासंति आहारेंति ४ । २०४४. एवं मणूसाण वि । २०४५. वाणमंतर-जोतिसिया जहा णेरइया (सु. २०४०)। २०४६. वेमाणियाणं पुच्छा। गोयमा ! अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति १ अत्थेगइया ण याणंति ण पासंति आहारेंति २। से केणट्ठणं भंते ! एवं वुच्चति अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति अत्थेगइया ण जाणंति ण पासंति आहारेंति ? गोयमा ! वेमाणिया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-माइमिच्छद्दिट्ठिउ ववण्णगा य अमाइसम्मद्दिटिउववण्णगा य, एवं जहा इंदियउद्देसए पढमे भणियं २० (सु. ९९८) तहा भाणियव्वं जाव सेतेणटेणं गोयमा ! एवं वुञ्चति०। [सुत्ताई २०४७-४८. चउवीसदंडएसु ४ अज्झवसाणदारं] २०४७. णेरड्याणं भंते ! केवतिया अज्झवसाणा पण्णत्ता १ गोयमा ! असंखेजा अज्झवसाणा पण्णत्ता। ते णं भंते ! किं पसत्था अप्पसत्था ? गोयमा! पसत्था वि अप्पसत्था वि। २५ २०४८. एवं जाव वेमाणियाणं। १. वुच्चति वेमाणिया मत्थे जे० पु२ मु०॥ २. मादिमि जे० ॥ ३. अमादिस जे० ॥ Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२१ २०५२] ३-६ पोग्गलजाणणाइदारचउक। [सुत्ताई २०४९-५०. चउवीसदंडएसु ५ सम्मत्ताभिगमदारं] २०४९. णेरइया णं भंते ! किं सम्मत्ताभिगमी मिच्छत्ताभिगमी सम्मामिच्छत्ताभिगमी ? गोयमा ! सम्मत्ताभिगमी वि मिच्छत्ताभिगमी वि सम्मामिच्छत्ताभिगमी वि। २०५० एवं जाव वेमाणिया। णवरं एगिदिय-विगलिंदिया णो सम्मत्ता- ५ भिगमी, मिच्छत्ताभिगमी, णो सम्मामिच्छंत्ताभिगमी । [सुत्ताई २०५१-५३. ६ परियारणादारं] २०५१. देवा णं भंते ! किं सदेवीया सपरियारा सदेवीया अपरियारा अदेवीया सपरियारा अदेवीया अपरियारा ? गोयमा ! अत्थेगइया देवा सदेवीया सपरियारा १ अत्थेगइया देवा अदेवीया सपरियारा २ अत्यंगइया देवा अदेवीया १० अपरियारा ३ णो चेव णं देवा सदेवीया अपरियारा। से केण?णं भंते ! एवं वुच्चति अत्थेगइया देवा सदेवीया सपरियारा तं चेव जाव णो चेव णं देवा सदेवीया अपरियारा ? गोयमा ! भवणवति-वाणमंतर-जोतिस-सोहम्मीसाणेसु कप्पेसु देवा सदेवीया सपरियारा, सणंकुमार-माहिंद-बंभलोग-लंतग-महासुक्क-सहस्सारआणय-पाणय-आरण-अचुएसु कप्पेसु देवा अदेवीया सपरियारा, गेवेजऽणुत्त- १५ रोववाइयदेवा अदेवीया अपरियारा, णो चेव णं देवा सदेवीया अपरियारा, सेतेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चति अत्थेगइया देवा सदेवीया सपरियारा तं चेव जाव णो चेव णं देवा सदेवीया अपरियारा। २०५२. [१] कतिविहा णं भंते ! परियारणा पण्णत्ता ? गोयमा ! पंचविहा पण्णता। तं जहा-कायपरियारणा १ फासपरियारणा २ रूवपरियारणा ३ सद्दपरिया- २० रणा ४ मणपरियारणा ५। से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चति पंचविहा परियारणा पण्णत्ता तं जहा कायपरियारणा जाव मणपरियारणा ? गोयमा ! भवणवति-वाणमंतर-जोइससोहम्मीसाणेसु कप्पेसु देवा कायपरियारगा, सणंकुमार-माहिंदेसु कप्पेसु देवा फासपरियारगा, बंभलोय-लंतगेसु कप्पेसु देवा रूवपरियारगा, महासुक्क-सहस्सारेसु देवा सद्दपरियारगा, आणय-पाणय-आरण-अच्चुएसु कप्पेसु देवा मणपरियारगा, गेवेज- २५ अणुत्तरोववाइया देवा अपरियारगा, सेतेणटेणं गोयमा ! तं चेव जाव मणपरियारणा। १. अत आरभ्यास्मिन् सूत्रे यत्र यत्र परियारणापाठो वर्तते तत्र तत्र जे० ध० म० प्रतिषु परियारणया इति पाठ उपलभ्यते । Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते चउतीसइमे पवियारणापप [ सु. २०५२ [२] तत्थ णं जे ते कायपरियारगा देवां तेसि णं इच्छामणे समुप्पज्जइ-इच्छामो णं अच्छराहिं सद्धिं कायपरियारणं करेत्तए, तए णं तेहिं देवेहिं एवं मणसीकए समाणे खिप्पामेव ताओ अच्छराओ ओरौलाई सिंगाराई मणुण्णाई मणोहराई मणोरमाइं उत्तरवेउव्वियाई रुवाई विउव्वंति, विउव्वित्ता तेसिं देवाणं अंतियं ५ पादुब्भवंति, तए णं ते देवा ताहिं अच्छराहिं सद्धिं कायपरियारणं करेंति, से जैहाणामए सीया पोग्गला सीयं पप्पा सीयं चेव अतिवतित्ता णं चिट्ठति, उसिणा वा पोग्गला उसिणं पप्पा उसिणं चेव अइवइत्ता णं चिट्ठति एवामेव तेहिं देवेहिं ताहिं अच्छराहिं सद्धिं कायपरियारणे कते समाणे से इच्छामणे खिप्पामेवावेति । अत्थि णं भंते! तेसिं देवाणं सुक्कपोग्गला ? हंता अत्थि । ते णं भंते! तासिं अच्छराणं १० कींसत्ताए भुज्जो २ परिणमंति ? गोयमा ! सोइंदियत्ताए चक्खिदियत्ताए घाणिंदियत्ताए रसिंदियत्ताए फासिंदियत्ताए इट्ठत्ताए कंतत्ताए मणुण्णत्ताए मँणामत्ताए सुभगत्ताए सोहग्ग- रूव-जोव्वण-गुणलायण्णत्ताए ते तासिं भुज्जो २ परिणमति । [३] तत्थ णं जे ते फासपरियारगा देवा तेसि णं इच्छामणे समुप्पज्जइ, एवं जव कायपरियारगा तहेव निरवसेसं भाणियव्वं । ४२२ [४] तत्थ णं जे ते रूवपरियारगा देवा तेसि णं इच्छामणे समुप्पज्जइइच्छामो णं अच्छराहिं सार्द्धं रूवपरियारणं करेत्तए, तए णं तेहिं देवेहिं एवं मणसीक समाणे तव जाव उत्तरखेउव्वियाई रुवाई विउव्वंति, विउव्वित्ता जेणामेव ते देवा तेणामेव उवागच्छंति, तेणामेव उवागच्छित्ता तेसिं देवाणं अदूरसामंते ठिच्चा ताई ओरालाई जाव मणोरमाइं उत्तरवेउव्वियाई रुवाई उवदंसेमाणीओ २ २० चिट्ठति, तए णं ते देवा ताहिं अच्छराहिं सद्धिं रूवपरियारणं करेंति, सेसं तं चेव जाव भुज्जो २ परिणमति । १५ [५] तत्थ णं जे ते सहपरियारगा देवा तेसि णं इच्छामणे समुप्पज्जतिइच्छामो णं अच्छराहिं सद्धिं सद्दपरियारणं करेत्तए, तए णं तेहिं देवेहिं एवं मण - सीक समाणे तव जाव उत्तरवेउव्वियाई रुवाई विउव्वंति, विउव्वित्ता जेणामेव ते देवा तेणामेव उवागच्छंति, तेणामेव उवागच्छित्ता तेसिं देवाणं अदूरसामंते ठिच्चा अणुत्तराई उच्चावयाइं सहाई समुदीरेमाणीओ २ चिट्ठेति, तए णं ते देवा ताहिं अच्छराहिं सद्धिं सद्दपरियारणं करेंति, सेसं तं चैव जाव भुज्जो २ परिणमंति । २५ १. वा एतेसि जे० ध० ॥ २. ओरालियाई जे० ॥ ३. जहा णं सीया जे० ॥ ४-५. पप्प पु२ प्र० मु० ॥ ६. मणापत्ताए इतिपाठानुसारिणी मलयवृत्तिः ॥ Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०५३] ६ परियार णादारं । [६] तत्थ णं जे ते मणपरियारगा देवा तेसिं इच्छामणे समुपज्जइ - इच्छाम णं अच्छराहिं सद्धिं मणपरियारणं करेत्तए, तए णं तेहिं देवेहिं एवं मणसीकए समाणे खिप्पामेव ताओ अच्छराओ तत्थगताओ चेव समाणीओ अणुत्तराई उच्चावयाई मणाई पंहारेमाणीओ २ चिट्ठति, तए णं ते देवा ताहिं अच्छराहिं सद्धिं मणपरियारणं करेंति, सेसं णिरवसेसं तं चैव जाव भुज्जो २ परिणमति । २०५३. एतेसि णं भंते! देवाणं कायपरियारगाणं जाव मणपरियारगाणं अपरियारगाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा देवा अपरियारगा, मणपरियारगा संखेज्जगुणा, सद्दपरियारगा असंखेज्जगुणा, रुवपरियारगा असंखेज्जगुणा, फौसपरियारगा असंखेज्जगुणा, कायपरियारगा असंखेज्जगुणा । ॥ पण्णवणाए भगवतीए चउतीसइमं पैवियारणापर्यं समन्तं ॥ १. संपहारे मु० ॥ २. फरिस पु२ ॥ ३ परिया जे० विना ॥ ४२३ ५ १० Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३५. पंचतीसइमं वेयणापयं [सुत्ताई २०५४. पणतीसइमपयस्स अत्थाहिगारपरूवणं] २०५४. सीतां १ ये दव्ब २ सारीर ३ सात ४ तह वेदणा हवति दुक्खा ५। अब्भुवगंमोवक्कमिया ६ णिदाय अणिदा य ७णायव्वा ॥२२५॥ सातमसातं सव्वे सुहं च दुक्खं अदुक्खमसुहं च । माणसरहियं विगलिंदिया उ सेसा दुविहमेव ॥२२६॥ [सुत्ताई २०५५-५९. चउवीसदंडएम १ सीताइवेदणादारं] २०५५. कतिविहा णं भंते ! वेदणा पण्णता ? गोयमा ! तिविहा वेदणा १० पण्णत्ता। तं जहा-सीता १ उसिणा २ सीतोसिणा ३। २०५६. णेरड्या णं भंते ! किं सीतं वेदणं वेदेति उसिणं वेदणं वेदेति सीतोसिणं वेदणं वेदेति ? गोयमा ! सीयं पि वेदणं वेदेति उसिणं पि वेदणं - वेदेति, णो सीतोसिणं वेदणं वेदेति । २०५७. [१] केई एक्कक्कीए पुढवीए वेदणाओ भणंति [२] रयणप्पभापुढविणेरइया णं भंते ! ० पुच्छा। गोयमा ! णो सीयं वेदणं वेदेति, उसिणं वेदणं वेदेति, णो सीतोसिणं वेदणं वेदेति। एवं जाव वालुयप्पभापुढविणेरइया। [३] पंकप्पभापुढविणेरइयाणं पुच्छा । गोयमा ! सीयं पि वेदणं वेदेति, उसिणं पि वेदणं वेदेति, णो सीओसिणं वेदणं वेदेति । ते बहुयतरागा जे उसिणं २० वेदणं वेदेति, ते थोवतरागा जे सीयं वेदणं वेदेति । [४] धूमप्पभाए एवं चेव दुविहा । नवरं ते बहुयतरागा जे सीयं वेदणं वेदेति, ते थोवतरागा जे उसिणं वेयणं वेदेति । [५] तमाए तमतमाए य सीयं वेदणं वेदेति, णो उसिणं वेदणं वेदेति, ___णो सीओसिणं वेदणं वेदेति। २०५८. असुरकुमाराणं पुच्छा। गोयमा! सीयं पि वेदणं वेदेति, उसिणं पि वेदणं वेदेति, सीतोसिणं पि वेदणं वेदेति । २०५९. एवं जाव वेमाणिया। १.सीता १दव्व २सरीरा३ साता ४ तह पु१पुर पु३॥ २.दजे.ध०॥ ३. गमविक जे.ध०॥ Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२५ २०७०] १-५ सीताइवेदणादाराइदारपंचगं। [सुत्ताई २०६०-६२. चउवीसदंडएसु २ दवाइवेदणादारं] २०६०. कतिविहा णं भंते ! वेदणा पण्णता ? गोयमा ! चउविहा वेदणा पण्णता। तं जहा-दव्वओ खेत्तओ कालओ भावतो। २०६१. णेरइया णं भंते ! किं दबओ वेदणं वेदेति जाव किं भावओ वेदणं वेदेति ? गोयमा ! दबओ वि वेदणं वेदेति जाव भावओ वि वेदणं वेदेति। ५ २०६२. एवं जाव वेमाणिया। [सुत्ताई २०६३-६५. चउवीसदंडएमु ३ सारीराइवेदणादारं] २०६३. कतिविहा णं भंते ! वेयणा पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा वेदणा पण्णता । तं जहा-सारीरा १ माणसा २ सारीरमाणसा ३। २०६४. णेरइया णं भंते ! किं सारीरं वेदणं वेदेति माणसं वेदणं १० वेदेति सारीरमाणसं वेदणं वेदेति ? गोयमा! सारीरं पि वेयणं वेदेति, माणसं पि वेदणं वेदेति, सारीरमाणसं पि वेदणं वेदेति। २०६५. एवं जाव वेमाणिया। णवरं एगिदिय-विगलिंदिया सारीरं वेदणं वेदेति, णो माणसं वेदणं वेदेति णो सारीरमाणसं वेयणं वेदेति । [सुत्ताई २०६६-६८. चउवीसदंडएसु ४ साताइवेदणादारं] १५ २०६६. कतिविहा णं भंते ! वेयणा पण्णता ? गोयमा ! तिविहा वेयणा पण्णत्ता। तं जहा-साता १ असाया २ सायासाया ३ । २०६७. णेरइया णं भंते ! किं सायं वेदणं वेदेति असायं वेदणं वेदेति सातासायं वेदणं वेदेति ? गोयमा ! तिविहं पि वेयणं वेदेति । २०६८. एवं सव्वजीवा जाव वेमाणिया। २० [सुत्ताई २०६९-७१. चउवीसदंडएमु ५ दुक्खाइवेदणादारं] २०६९. कतिविहा णं भंते ! वेयणा पण्णत्ता ? गोयमा ! तिविहा वेयणा पण्णत्ता । तं जहा-दुक्खा सुहा अदुखैमसुहा।। २०७०. णेरइया णं भंते ! किं दुक्खं वेदणं वेदेति० पुच्छा । गोयमा ! दुक्खं पि वेदणं वेदेति, सुहं पि वेदणं वेदेति, अदुखैमसुहं पि वेदणं वेदेति। २५ १-२.क्खसु जे० ध० ॥ Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२६ १० पणवणात्ते पंचतीलइमे वेयणापए २०७१. एवं जाव वेमाणिया । [ सुत्ताई २०७२-७६. चउवीसदंडएस ६ अब्भोवगमियाइवेयणादारं ] २०७२. कतिविहा णं भंते! वेदणा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा वेदणा पण्णत्ता । तं जहा - अब्भोवगमिया य ओवक्कमिया य । [ सु. २०७१ २०७३. णेरइया णं भंते! किं अब्भोवगमियं वेदणं वेदेति ओवक्कमियं वेदणं वेदेति ? गोयमा ! णो अब्भोवगमियं वेदणं वेदेंति, ओवक्कमियं वेदणं वेदेंति । २०७४. एवं जाव चउरिंदिया । २०७५. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया मणूसा य दुविहं पि वेदणं वेदेति । २०७६. वाणमंतर-जोइसिय- वेमाणिया जहा णेरइया (सु. २०७३ ) । [ सुत्ताई २०७७ -८४ चउवीसदंडएस ७ णिदाइवेदणादारं ] २०७७. कतिविहा णं भंते ! वेदणा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा वेयणा पण्णत्ता । तं जहा - णिदा य अणिदा य । २०७८. णेरइया णं भंते! किं णिदायं वेदणं वेदेंति अणिदायं वेदणं १५ वेदेंति ? गोयमा ! णिदायं पि वेदणं वेदेंति अणिदायं पिवेदणं वेदेंति । सेकेण भंते ! एवं वच्चति रइया णिदायं पि वेदणं वेदेंति अणिदायं पि वेदणं वेदेंति ? गोयमा ! णेरइया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - साण्णिभूया य असण्णिभूया य । तत्थ णं जे ते सण्णिभूया ते णं निदायं वेदणं वेदेंति, तत्थ णं जे ते असण्णिभूया ते णं अणिदायं वेदणं वेदेंति, सेतेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चति णेरइया निदायं २० पि वेदणं वेदेंति अणिदायं पि वेदणं वेदिति । २०७९. एवं जाव थणियकुमारा । २०८०. पुढविक्काइयाणं पुच्छा । गोयमा ! णो निदायं वेदणं वेदेंति, अणिदायं वेदणं वेदेंति । से केणद्वेणं भंते! एवं वुच्चति पुढविक्काइया णो णिदायं वेदणं वेदेंति अणिदायं वेयणं वेदेंति ? गोयमा ! पुढविक्काइया सव्वे असण्णी २५ असण्णिभूतं अणिदायं वेदणं वेदेंति, सेतेणट्ठेणं गोयमा ! एवं वुञ्चति पुढविक्काइया णो णिदायं वेयणं वेदेंति, अणिदायं वेदणं वेदेंति । २०८१. एवं जाव चउरिंदिया । Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२७ २०८४] ६-७ अब्भोवगमियाइ-णिदाइवेदणादारदुर्ग। २०८२. पंचेंदियतिरिक्खजोणिया मणूसा वाणमंतरा जहा णेरइया (सु. २०७८)। २०८३. जोइसियाणं पुच्छा। गोयमा! णिदायं पि वेदणं वेदेति अणिदायं पि वेदणं वेदेति । से केणटेणं भंते! एवं वुचति जोइसिया णिदायं पि वेदणं वेदेति अणिदायं पि वेदणं वेदेति ? गोयमा ! जोतिसिया दुविहा ५ पण्णता, तं जहा-माइमिच्छद्दिट्ठिउववण्णगा य अमाइसम्मद्दिट्ठिउववण्णगा य, तत्थ णं जे ते माइमिच्छद्दिडिउववण्णगा ते णं अणिदायं वेदणं वेदेति, तत्थ णं जे ते अमाइसम्मद्दिट्ठिउववण्णगा ते णं णिदायं वेदणं वेदेति, सेतेणट्टेणं गोयमा! एवं वुच्चति जोतिसिया दुविहं पि वेदणं वेदेति । २०८४. एवं वेमाणिया वि। ॥पण्णवणाए भगवतीए पंचतीसइमं वेयणापयं समत्तं ॥ १, ३. मायमि जे० ध०॥ २. अमायस जे० ध०॥ ४. अमातिस जे. ध० म० पु३॥ Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १० १५ ३६. छत्तीसइमं समुग्धायपयं [ सुताई २०८५-८६. समुग्धायभेयपरूवणं ] २०८५. वेयण १ कसाय २ मरणे ३ वेउव्विय ४ तेयए य ५ आहारे ६ । केवलिए चेव भवे ७ जीव - मणुस्साण सत्तेव ॥ २२७॥ २०८६. कति णं भंते! समुग्धाया पण्णत्ता ? गोयमा ! सत्त समुग्धाय पण्णत्ता । तं जहा - वेदणासमुग्धाए १ कसायसमुग्धाए २ मारणंतियसमुग्धाए ३ वेउव्वियसमुग्धाए ४ तेयासमुग्धाए ५ आहारगसमुग्धाए ६ केवलिसमुग्घाए ७ । [ सुत्ताई २०८७-८८. समुग्धाय कालपरूवणं ] २०८७. [१] वेदणासमुग्धाए णं भंते ! कतिसमइए पण्णत्ते ? गोयमा ! असंखेज्जसमइए अंतोमुहुत्तिए पण्णत्ते । [२] एवं जाव आहारगसमुग्धाए । २०८८. केवलिसमुग्धाए णं भंते! कतिसमइए पण्णत्ते ? गोयमा ! असमइ पण्णत्ते । [ सुताई २०८९ - ९२. चउवीसदंडएस समुग्धाय परूवणं ] २०८९. णेरइयाणं भंते ! कति समुग्धाया पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि समुग्धाया पण्णत्ता । तं जहा - वेदणासमुग्धाए १ कसायसमुग्धाए २ मारणंतियसमुग्घा ३ वेउव्वयसमुग्धाए ४ । २०९०. [१] असुरकुमाराणं भंते ! कति समुग्धाया पण्णत्ता ? गोयमा ! २० पंच समुग्धाया पण्णत्ता । तं जहा - वेदणासमुग्धाए १ कसाय समुग्धाए २ मारणं - तियसमुग्धाए ३ वेउव्वियसमुग्धाए ४ तेयासमुग्धाए ५ । [२] एवं जाव थणियकुमाराणं । २०९१. [१] पुढविक्काइयाणं भंते ! कति समुग्धाया पण्णत्ता ? गोयमा ! तिणि समुग्धाया पण्णत्ता । तं जहा - वेदणासमुग्धाए १ कसायसमुग्धाए २ २५ मारणंतियसमुग्धाए ३ । [२] एवं जाव चउरिंदियाणं । णवरं वाउक्काइयाणं चत्तारि समुग्धाया Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२९ २०९६] समुग्घायमेय-कालपरूवणाइ । पण्णत्ता, तं जहा-वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउब्वियसमुग्घाए ४। २०९२. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं जाव वेमाणियाणं भंते ! कति समुग्घाया पण्णत्ता ? गोयमा ! पंच समुग्घाया पण्णत्ता । तं जहा-वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउव्वियसमुग्धाए ४ तेयासमुग्घाए ५। ५ णवरं मणूसाणं सत्तविहे समुग्घाए पण्णत्ते, तं जहा-वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउब्वियसमुग्घाए ४ तेयासमुग्घाए ५ आहारगसमुग्घाए ६ केवलिसमुग्घाए ७। [सुत्ताई २०९३-९६. चउवीसदंडएम एगत्तेणं अतीताइसमुग्धायपरूवणं] २०९३. [१] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स केवतिया वेदणासमुग्घाया १०, अतीता ? गोयमा ! अणंता। केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेन्ना वा असंखेजा वा अणंता वा। [२] एवं असुरकुमारस्स वि, णिरंतरं जाव वेमाणियस्स । २०९४. [१] एवं जाव तेयगसमुग्घाए। [२] एवं एते पंच चउवीसा दंडगा। २०९५. [१] एगमेगस्स णं भते! णेरइयस्स केवतिया आहारगसमुग्घाया अतीता ? गोयमा! कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा, उक्कोसेणं तिण्णि। केवतिया पुरेक्खडा? कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि जहण्णेणं एको वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं २० चत्तारि। [२] एवं णिरंतरं जाव वेमाणियस्स। नवरं मणूसस्स अतीता वि पुरेक्खडा वि जहा पेरइयस्स पुरेक्खडा । २०९६. [१] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स केवतिया केवलिसमुग्घाया अतीया ? गोयमा! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा? गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ २५ णत्थि । जस्सऽत्थि एक्को। [२] एवं जाव वेमाणियस्स। णवरं मणूसस्स अतीता कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि एक्को । एवं पुरेक्खडा वि। Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमे समुग्घायपए [सु. २०९७ - [सुत्ताई २०९७-२१००. चउवीसदंडएमु पुहत्तेणं अतीताइसमुग्घायपरूवणं] २०९७. [१] णेरइयाणं भंते! केवतिया वेदणासमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! अणंता । केवतिया पुरेक्खडा? गोतमा ! अणंता। [२] एवं जाव वेमाणियाणं। २०९८. [१] एवं जाव तेयगसमुग्घाए। [२] एवं एते वि पंच चउवीसा दंडगा। २०९९. [१] णेरइयाणं भंते ! केवतिया आहारगसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! असंखेजा। केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! असंखेजा।। [२] एवं जाव वेमाणियाणं । णवरं वणप्फइकाइयाणं मणूसाण य इमं १० णाणतं-वणप्फइकाइयाणं भंते ! केवतिया आहारगसमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! अणंता। मणूसाणं भंते ! केवतिया आहारगसमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! सिय संखेजा सिय असंखेजा। एवं पुरेक्खडा वि । - २१००. [१] णेरइयाणं भंते ! केवतिया केवलिसमुग्घाया अतीया ? . गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! असंखेजा। १५ [२] एवं जाव वेमाणियाणं । णवरं वणप्फइकाइय-मणूसेसु इमं णाणतं वणप्फइकाइयाणं भते! केवतिया केवलिसमुग्घाया अतीता ? [ग्रन्थाग्रम् ७६००] गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! अणंता । मणूसाणं भंते ! केवतिया केवलिसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! सिय अत्थि सिय णस्थि । जदि अस्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं सतपुहत्तं । केवतिया २० पुरेक्खडा ? गोयमा ! सिय संखेजा सिय असंखेज्जा । [सुत्ताई २१०१-२०. चउवीसदंडयाणं २४ दंडएसु एगत्तेणं अतीताइसमुग्घायपरूवणं] २१०१. [१] एगमेगस्स णं भंते ! गेरइयस्स गैरइयत्ते केवतिया वेदणासमुग्घाया अतीया ? गोयमा! अणंता। केवतिया पुरेक्खडा? गोयमा ! २५ कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेज्जा वा असंखेन्जा वा अणंता वा। [२] एवं असुरकुमारते जाव वेमाणियत्ते । १. चउवीसदं जे० मु० । चउवीसं दं म० ध०॥ Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २११०] चउवीसदंडएसु एगत्तेणमतीताइसमुग्धायपरूवणं। ४३१ २१०२. एगमेगस्स णं भंते ! असुरकुमारस्स हेरइयत्ते केवतिया वयणासमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! अणंता। केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि तस्स सिय संखेजा सिय असंखेज्जा सिय अणंता । २१०३. [१] एगमेगस्स णं भंते ! असुरकुमारस्स असुरकुमारते केवतिया वेदणासमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! अणंता। केवतिया पुरेक्खडा ? ५ गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखिज्जा वा असंखेजा वा अणंता वा। [२] एवं णागकुमारते वि जाव वेमाणियत्ते। २१०४. [१] एवं जहा वेदणासमुग्घाएणं असुरकुमारे णेरइयादिवेमाणियपज्जवसाणेसु भणिए तहा णागकुमारादीया अवसेसेसु सट्ठाण-परट्ठाणेसु १० भाणियव्वा जाव वेमाणियस्स वेमाणियत्ते । [२] एवमेते चउव्वीसं चउव्वीसा दंडगा भवंति। २१०५. एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स णेरइयत्ते केवतिया कसायसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि एगुत्तरियाए जाव अणंता। २१०६. एगमेगस्स णं भंते ! नेरइयस्स असुरकुमारत्ते केवतिया कसायसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! अणंता। केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि सिय संखेज्जा सिय असंखेज्जा सिय अणंता । .. २१०७. एवं जाव णेरइयस्स थणियकुमारत्ते। पुढविकाइयत्ते एगुत्तरियाए णेयव्वं, एवं जाव मणूसत्ते । वाणमंतरत्ते जहा असुरकुमारत्ते (सु. २१०६)। २० जोतिसियत्ते अतीया अणंता, पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि सिय असंखेजा सिय अणंता । एवं वेमाणियत्ते वि सिय असंखेजा सिय अणंता। २१०८. असुरकुमारस्स णेरइयत्ते अतीता अणंता। पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि सिय संखेज्जा सिय असंखेज्जा सिय अणंता । २१०९. असुरकुमारस्स असुरकुमारत्ते अतीया अणंता। पुरेक्खडा २५ एगुत्तरिया। २११०. एवं नागकुमारते निरंतरं जाव वेमाणियत्ते जहा णेरइयस्स भणियं (सु. २१०७) तहेव भाणियव्वं । १. मारत्ते जाव निरंतरं वेमा जे० ध० ॥ Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४३२ पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमे समुग्घायपए [सु. २१११२१११. एवं जाव थणियकुमारस्स वि [जाव] वेमाणियत्ते । णवरं सव्वेसिं सट्टाणे एगुत्तरिए परट्ठाणे हेव असुरकुमारस्स (सु. २१०८-१०)। २११२. पुढविक्काइयस्स णेरइयत्ते जाव थणियकुमारत्ते अतीता अणंता । पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि सिय संखेजा सिय असंखेन्जा ५ सिय अणंता। २११३. पुढविक्काइयस्स पुढविक्काइयत्ते जाव मणूसते अतीता अणंता । पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि एगुत्तरिया। वाणमंतरत्ते जहा णेरइयत्ते (सु. २११२)। जोतिसिय-वेमाणियत्ते अतीया अणंता, पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि सिय असंखेजा सिय अणंता। १० २११४. एवं जाव मणूसे वि णेयव्वं । २११५. [१] वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणिया जहा असुरकुमारे (सु. २१०८-१०)। णवरं सटाणे एगुत्तरियाए भाणियव्वा जाव वेमाणियस्स वेमाणियत्ते। [२] एवं एते चउवीसं चउवीसा दंडगा।। २११६. [१] मारणंतियसमुग्घाओ सट्ठाणे वि परट्ठाणे वि एगुत्तरियाए १५ नेयव्वो जाव वेमाणियस्स वेमाणियत्ते। [२] एवमेते चउवीसं चउवीसा दंडगा भाणियव्वा । २११७. [१] वेउब्वियसमुग्घाओ जहा कसायसमुग्घाओ (सु. २१०५-१५) तहा णिरवसेसो भाणियव्यो । णवरं जस्स णत्थि तस्स ण वुच्चति । [२] एत्थ वि चउवीसं चउवीसा दंडगा भाणियव्वा । २११८. [१] तेयगसमुग्घाओ जहा मारणंतियसमुग्घाओ (सु.२११६)। णवरं जस्स अस्थि । [२] एवं एते वि चउवीसं चउवीसा दंडगा भाणियव्वा । २११९. [१] एगमेगस्स णं भंते! णेरइयस्स णेरइयत्ते केवतिया आहारगसमुग्घाया अतीया १ गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! णत्थि । २५ [२] एवं जाव वेमाणियत्ते । णवरं मणूसत्ते अतीया कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा, उक्कोसेणं तिण्णि। केवतिया पुरेक्खडा? गोयमा! कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि जहण्णेणं एको वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं चत्तारि । २० १. जहा असु जे० ध० ॥ २. अदीया अ° जे०॥ Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४३३ २१२३] चउवीसदंडएसु पुहत्तणमतीताइसमुग्घायपरूवणं । [३] एवं सव्वजीवाणं मंणूसेसु भाणियव्वं । [४] मणूसस्स मणूसत्ते अतीया कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि । जस्सऽत्थि जहण्णेणं एको वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं चत्तारि । एवं पुरेक्खडा वि। [५] एवमेते वि चउवीसं चउवीसा दंडगा जाव वेमाणियस्स वेमाणियत्ते। २१२०. [१] एगमेगस्स णं भंते! हेरइयस्स णेरइयत्ते केवतिया ५ केवलिसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! णत्थि। केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा! पत्थि । [२] एवं जाव वेमाणियत्ते । णवरं मणूसत्ते अतीया णत्थि, पुरेक्खडा कस्सइ अत्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि एको । [३] मणूसस्स मणूसत्ते अतीया कस्सइ अस्थि कस्सइ णत्थि, जस्सऽत्थि १० एको । एवं पुरेक्खडा वि। [४] एवमेते चउवीसं चउवीसा दंडगा। [सुत्ताई २१२१-२४. चउवीसदंडयाणं चउवीसदंडएसु पुहत्तेणं अतीताइसमुग्घायपरूवणं] २१२१. [१] णेरइयाणं भंते ! णेरइयत्ते केवतिया वेदणासमुग्घाया १५ अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! अणंता । एवं जाव वेमाणियत्ते । [२] एवं सबजीवाणं भाणियव्वं जाव वेमाणियाणं वेमाणियत्ते। ___२१२२. एवं जाव तेयगसमुग्घोओ। णवरं उवउजिऊण णेयव्वं जस्सऽत्थि वेउव्विय-तेयगा । २१२३. [१] णेरइयाणं भंते ! णेरइयत्ते केवतिया आहारगसमुग्धाता अतीया ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा १ गोयमा ! नत्थि । [२] एवं जाव वेमाणियत्ते । णवरं मणूसत्ते अतीया असंखेजा, पुरेक्खडा असंखेजा। [३] एवं जाव वेमाणियाणं । णवरं वणस्सइकाइयाणं मणूसत्ते अतीया २५ अणंता, पुरेक्खडा अणंता । मणूसाणं मणूसत्ते अतीया सिय संखेजा सिय असंखेज्जा, एवं पुरेक्खडा वि । सेसा सव्वे जहा णेरइया । २० १. मणूसाणं भा ध० म०प्र० । मणुस्साणं भा' मु०॥ २. ग्धाते पु१ पु३ । ग्यायो पु२ ॥ २८ Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४३४ पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमे समुग्घायपए [सु. २१२४[४] एवं एते चउव्वीसं चउव्वीसा दंडगा। २१२४. [१] णेरइयाणं भंते ! णेरइयत्ते केवतिया केवलिसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! णत्थि । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! णत्थि।। [२] एवं जाव वेमाणियत्ते । णवरं मणूसत्ते अतीता णत्थि, पुरेक्खडा असंखेजा। - [३] एवं जाव वेमाणिया । णवरं वणप्फइकाइयाणं मणूसत्ते अतीया णत्थि, पुरेक्खडा अणंता । मणूसाणं मणूसत्ते अतीया सिय अस्थि सिय णस्थि । जदि अत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं सतपुहत्तं । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! सिय संखेजा सिय असंखेजा। [४] एवं एते चउव्वीसं चउव्वीसा दंडगा सव्वे पुच्छाए भाणियव्वा जाव वेमाणियाणं वेमाणियत्ते। [सुत्ताई २१२५-३२. समुग्घायसमोहयासमोहयाणं जीवाईणमप्पाबहुयं] २१२५. एतेसि.णं भंते! जीवाणं वेयणासमुग्घाएणं कसायसमुन्घाएणं मारणंतियसमुग्घाएणं वेउव्वियसमुग्घाएणं तेयगसमुग्धाएणं आहारगसमुग्धाएणं १५ केवलिसमुग्घाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा आहारगसमुग्धाएणं समोहया, केवलिसमुग्घाएणं समोहया संखेज्जगुणा, तेयगसमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा, वेउव्वियसमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा, मारणंतियसमुग्धाएणं समोहया अणंतगुणा, कसायसमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा, वेदणासमुग्घाएणं २० समोहया विसेसाहिया, असमोहया असंखेजगुणा। २१२६. एतेसि णं भंते ! णेरइयाणं वेदणासमुग्धाएणं कसायसमुग्धाएणं मारणंतियसमुग्घाएणं वेउव्वियसमुग्घाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा णेरइया मारणतियसमुग्धाएणं समोहया, वेउब्वियसमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा, २५ कसायसमुग्घाएणं समोहया संखेजगुणा, वेदणासमुग्धाएणं समोहया संखेज्जगुणा, असमोहया संखेजगुणा। २१२७. [१] एतेसि णं भंते ! असुरकुमाराणं वेदणासमुग्घाएणं कसायसमुग्घाएणं मारणंतियसमुग्धाएणं वेउव्वियसमुग्घाएणं तेयगसमुग्धाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१२९] समुग्धायसमोहयासमोहयाणमप्पाबहुयं । ४३५ वा १ गोयमा ! सव्वत्थोवा असुरकुमारा तेयगसमुग्घाएणं समोहया, मारणंतियसमुग्घाएणं समोहया असंखेन्जगुणा, वेयणासमुग्धाएणं समोहया असंखेजगुणा, कसायसमुग्घाएणं समोहया संखेजगुणा, वेउब्वियसमुग्घाएणं समोहया संखेज्जगुणा, असमोहया असंखेजगुणा। [२] एवं जाव थणियकुमारा। २१२८. [१] एतेसि णं भंते ! पुढविक्काइयाणं वेदणासमुग्घाएणं कसायसमुग्घाएणं मारणंतियसमुग्घाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कयरे० ? गोयमा! सव्वत्थोवा पुढविक्काइया मारणंतियसमुग्घाएणं समोहया, कसायसमुग्धाएणं समोहया संखेजगुणा, वेदणासमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, असमोहया असंखेजगुणा। १० [२] एवं जाव वणप्फइकाइया। णवरं सव्वत्थोवा वाउक्काइया वेउब्वियसमुग्घाएणं समोहया,मारणंतियसमुग्घाएणं समोहया असंखेज्जगुणा, कसायसमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा, वेदणासमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, असमोहया असंखेजगुणा। २१२९. [१] बेइंदियाणं भंते ! वेयणासमुग्घाएणं कसायसमुग्घाएणं १५ मारणंतियसमुग्धाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४? गोयमा! सव्वत्थोवा बेइंदिया मारणंतियसमुग्घाएणं समोहया, वेदणासमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा, कसायसमुग्घाएणं समोया १. अत्र सर्वेष्वपि प्राचीनार्वाचीनेषु सूत्रादर्शेषु 'कसायसमुग्धाएणं समोहया असंखेज्जगुणा' इत्येव सूत्रपाठ उपलभ्यते, केवलं श्रीसागरानन्दसूरिचरणमुद्रिते सूत्रपाठे असंखेजगुणास्थाने संखेजगुणा इति सूत्रपाठो वर्तते। अपि चात्र यद्यपि श्रीसागरानन्दसूरिसम्पादितमलयगिरिपादवृत्ती "तेभ्योऽपि कषायसमुद्घातेन समुद्धताः संख्येयगुणाः, तेभ्योऽपि वेदनासमुद्धातेन समुद्धता विशेषाधिकाः, तेभ्योऽसमवहता असंख्येयगुणाः, सकलसमुद्धातगतवातकायिक.” इत्यादिरूपो मुद्रितो वृत्तिपाठो दृश्यते, तथाप्यस्मत्पार्श्वस्थप्राचीनार्वाचीनासु सर्वास्वपि श्रीमलयगिरिपादविरचितटीकाप्रतिषु मुद्रितवृत्तिगतपाठस्युटित एवोपलभ्यते, तथाहि--" तेभ्योऽपि कषायसमुद्घातेन समुद्धता असंख्येयगुणाः,..... ............ सकलसमुद्धातगतवातकायिक०" इत्यादिरूपः खण्डित एव वृत्तिपाठः प्राप्यते, अतः सम्भाव्यते यत् श्रीमद्भिः सागरानन्दसूरिपादैरेवायं वृत्तिपाठः स्वप्रतिभया एव पूरितोऽस्ति इत्यतोऽत्रैतद् विचारास्पदमेव वर्तते यत् कषायसमुद्धातसमुद्धता वातकायिकाः किं संख्येयगुणाः ? उत असंख्येयगुणाः ? इति । अत्र निर्णये टीकाप्रतयः खण्डिता एवेति सूत्रप्रतय एवात्र प्रमाणभूता इत्यतोऽस्माभिः प्राचीनार्वाचीनासु निखिलास्वपि प्रतिषूपलभ्यमान एव सूत्रपाठोऽत्रादृतोऽस्ति। तदत्र वस्तुतत्त्वनिर्णये तज्ज्ञा बहुश्रुता एव प्रमाणमिति॥ Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४३६ पण्णवणासुत्ते छत्तीसहमे समुग्धायपर संखेज्जंगुणा, असमोहयाँ संखेज्जगुणा । [२] एवं जाव चउरिंदिया । २१३०. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! वेदणासमुग्घाएणं कसायसमुग्घाएणं मारणंतियसमुग्घाएणं वेउव्वियसमुग्धाएणं तेयासमुग्धाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा पंचेंदियतिरिक्खजोणिया तेयासमुग्धाएणं समोहया, वेउव्वियसमुग्धाएणं समोहया असंखेज्जगुणा, मारणंतियसमुग्धाएणं समोहया असंखेज्जगुणा, वेदणासमुग्धाएणं समोहया असंखेज्जगुणा, कसायसमुग्घाएणं समोहया संखेज्जगुणा, असमोहया संखेज्जगुणा । [सु. २१३० २१३१. मणुस्साणं भंते! वेदणासमुग्धाएणं कसायसमुग्धाएणं मारणंति१० यसमुग्धाएणं वेउव्वियसमुग्धाएणं तेयगसमुग्धाएणं आहारगसमुग्धाएणं केवलसमुग्धारणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा मणूसा आहारगसमुग्धाएणं समोहया, केवलिसमुग्धाएणं समोहया संखेज्जगुणा, तेयगसमुग्धाएणं समोहया संखेज्जगुणा, वेउव्वियसमुग्धाएणं समोहया संखेज्जगुणा, मारणंतियसमुग्घाएणं समोहया असंखेज्जगुणा, वेयणासमुग्धा१५ एणं समोहया असंखेज्जगुणा, कसायसमुग्धाएणं समोहया संखेज्जगुणा, असमोहया असंखेज्जगुणा । २१३२. वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणियों जहा असुरकुमारा । [ सुताई २१३३ - ४६. कसायसमुग्घायवत्तव्वया ] २१३३. कति णं भंते! कसायसमुग्धाया पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि २० कसायसमुग्घाया पण्णत्ता । तं जहा – कोहसमुग्धाए १ माणसमुग्धाए २ मायासमुग्धाए ३ लोभसमुग्धाए ४ । १. अत्र " कसायसमुग्धारणं समोहया असंखेज्जगुणा' इति सूत्रपाठः श्रीसागरानन्दसूरि सम्पादिते सूत्रपाठे दृश्यते, एतत्सूत्रवृत्तिरपि तैः " तेभ्यः कषायसमुद्घातेन समुद्धता असंख्येयगुणाः, अतिप्रभूततराणां लोभादिकषायसमुद्धातभावात्" इत्येवं स्वमुद्रितसूत्रपाठानुकूलैव मुद्रिताऽस्ति । किञ्चा स्मत्पार्श्ववर्तिनीषु सर्वास्वपि सूत्रप्रतिषु '० समोहया संखेज्जगुणा' इति सूत्रपाठः, वृत्तिप्रतिषु च ce • समुद्धताः संख्ये यगुणाः" इत्येव च वृत्तिपाठो वरीवृत्यते । अपि च वृत्तिकृता निष्टङ्कितः 'अतिप्रभूततराणां लोभादिकषायसमुद्धातभावात्" इत्यत्र हेतौ तरप्रत्ययप्रयोगोऽपि संख्येयगुणत्वमेवाविष्करोति, नासंख्येयगुणत्वमिति ॥ २. 'या असंखे जे० ६० ॥ ३. 'या संखेज' पु२ मु० विना ॥ ४. याणं जहा असुरकुमाराणं । मु० ॥ Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१४२] कसायसमुग्घायवत्तव्वया। ४३७ २१३४, [१] णेरइयाणं भंते ! कति कसायसमुग्घाया पण्णत्ता ? गोयमा ! चत्तारि कसायसमुग्घाया पण्णत्ता। [२] एवं जाव वेमाणियाणं। २१३५. [१] एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स केवइया कोहसमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! अणंता। केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! कस्सइ अत्थि ५ कस्सइ णत्थि। जस्सऽत्थि जहण्णेणं एक्को वा दो वा तिण्णि वा, उक्कोसेणं संखेजा वा असंखेजा वा अणंता वा। [२] एवं जाव वेमाणियस्स। २१३६. एवं जाव लोभसमुग्घाए । एते चत्तारि दंडगा। २१३७. [१] णेरइयाणं भंते ! केवतिया कोहसमुग्घाया अतीया ? १० गोयमा ! अणंता । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अणंता। [२] एवं जाव वेमाणियाणं । २१३८. एवं जाव लोभसमुग्धाएं। एए वि चत्तारि दंडगा। २१३९. एगमेगस्स णं भंते ! णेरइयस्स णेरइयत्ते केवतिया कोहसमुग्घाया अतीया ? गोयमा ! अणंता, एवं जहा वेदणासमुग्घाओ भणिओ (सु. १५ २१०१-४) तहा कोहसमुग्घाओ वि भाणियव्वो णिरवसेसं जाव वेमाणियत्ते। माणसमुग्घाओ मायासमुग्घातो ये गिरवसेसं जहा मारणंतियसमुग्धाओ (सु. २११६)। लोभसमुग्घाओ जहा कसायसमुग्घाओ (सु. २१०५-१५)। णवरं सबजीवा असुरादी णेरइएसु लोभकसाएणं एगुत्तरियाँ णेयव्वा।। २१४०. [१] णेरइयाणं भंते ! णेरइयत्ते केवतिया कोहसमुग्धाया २० अतीया ? गोयमा ! अणंता । केवतिया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अणंता। [२] एवं जाव वेमाणियत्ते।। २१४१. एवं सट्ठाण-परट्ठाणेसु सव्वत्थं वि भाणियव्वा सव्वजीवाणं चत्तारि समुग्घाया जाव लोभसमुग्घातो जाव वेमाणियाणं वेमाणियत्ते। २१४२. एतेसि णं भंते! जीवाणं कोहसमुग्घाएणं माणसमुग्घाएणं २५ मायासमुग्घाएणं लोभसमुग्घाएण य समोहयाणं अकसायसमुग्घाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहितो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा १. °ए। एवं एए मु० ॥ २. विम० प्र० पु२ ॥ ३ याते णे मु०॥ ४. °स्थ भा पुर मु.॥ ५. चत्तारि वि समु मु० पु२॥ Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४३८ पण्णवणामुत्ते छत्तीसइमे समुग्घायपए [सु. २१४३अकसायसमुग्घाएणं समोहया, माणसमुग्घाएणं समोहया अणंतगुणा, कोहसमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, मायासमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, लोभसमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, असमोहया संखेजगुणा । २१४३. एतेसि णं भंते ! णेरइयाणं कोहसमुग्घाएणं माणसमुग्घाएणं ५ मायासमुग्घाएणं लोभसमुग्धाएणं समोहयाणं असमोहयाण य कतरे कतरेहिंतो अप्पा वा ४ ? गोयमा ! सव्वत्थोवा णेरइया लोभसमुग्घाएणं समोहया, मायासमुग्घाएणं समोहया संखेज्जगुणा, माणसमुग्घाएणं समोहया संखेजगुणा, कोहसमुग्घाएणं समोहया संखेजगुणा, असमोहया संखेज्जगुणा। २१४४. [१] असुरकुमाराणं पुच्छा। गोयमा! सव्वत्थोवा असुरकुमारा १० कोहसमुग्धाएणं समोहया, माणसमुग्धाएणं समोहया संखेजगुणा, मायासमुग्घाएणं समोहयों संखेजगुणा, लोभसमुग्घाएणं समोहया संखेजगुणा, असमोहया संखेजगुणा। [२] एवं सव्वदेवा जाव वेमाणिया। २१४५. [१] पुढविक्काइयाणं पुच्छा। गोयमा ! सव्वत्थोवा पुढविक्काइया माणसमुग्घाएणं समोहया, कोहसमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, मायासमुग्घाएणं १५ समोहया विसेसाहिया, लोभसमुग्घाएणं समोहया विसेसाहिया, असमोहया संखेजगुणा। [२] एवं जाव पंचेंदियतिरिक्खजोणिया। २१४६. मणुस्सा जहा जीवा (सु. २१४२)। णवरं माणसमुग्घाएणं समोहया असंखेजगुणा। २० [सुत्ताई २१४७-५२. चउवीसदंडएसु छाउमत्थियसमुग्घायपरूवणं] २१४७. कति णं भंते ! छाउमत्थिया समुग्घाया पण्णत्ता ? गोयमा ! छाउमत्थिया छ समुग्धाया पण्णत्ता। तं जहा-वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउव्वियसमुग्घाए ४ तेयगसमुग्घाए ५ आहारगसमुग्घाए ६। २१४८. णेरइयाणं भंते! कति छाउमत्थिया समुग्घाया पण्णता ? गोयमा! चत्तारि छाउमत्थिया समुग्घाया पण्णत्ता । तं जहा-वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउब्वियसमुग्घाए ४ । १. °या असंखेज जे० ध० ॥ २. °या असंखेज जे० ध० ॥ Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ । २१५३] चउवीसदंडएसु छाउमत्थियसमुग्घायपरूवणाइ। २१४९. असुरकुमाराणं पुच्छा। गोयमा ! पंच छाउमत्थिया समुग्घाया पण्णत्ता। तं जहा-वेदणासमुग्धाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्धाए ३ वेउब्वियसमुग्घाए ४ तेयगसमुग्घाए ५। २१५०. एगिदिय-विगलिंदियाणं पुच्छा। गोयमा ! तिण्णि छाउमत्थिया समुग्घाया पण्णत्ता। तं जहा-वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ ५ मारणंतियसमुग्घाए ३। णवरं वाउक्काइयाणं चत्तारि समुग्घाया पण्णता, तं जहावेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणतियसमुग्घाए ३ वेउव्वियसमुग्घाए ४। २१५१. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा! पंच समुग्घाया पण्णता। तं जहा–वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउव्वियसमुग्घाए ४ तेयगसमुग्घाए ५। २१५२. मणूसाणं भंते! कति छाउमत्थिया समुग्घाया पण्णता ? गोयमा ! छ छाउमत्थिया समुग्घाया. पण्णत्ता। तं जहा–वेदणासमुग्घाए १ कसायसमुग्घाए २ मारणंतियसमुग्घाए ३ वेउब्वियसमुग्धाए ४ तेयगसमुग्घाए ५ आहारगसमुग्घाए ६। [सुत्ताई २१५३-५४. वेयणासमुग्घायसमोहयजीवाईणं ओगाहफासाइपरूवणं] १५ २१५३. [१] जीवे णं भंते ! वेदणासमुग्धाएणं समोहए समोहणित्ता जे पोग्गले णिच्छुभति तेहि णं भंते ! पोग्गलेहिं केवतिए खेत्ते अफुण्णे ? केवतिए खेते फुडे १ गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ते विक्खंभ-बाहलेणं णियमा छद्दिसिं एवइए खेते अफुण्णे एवइए खेत्ते फुडे। [२] से णं भंते ! खेत्ते केवइकालस्स अफुण्णे केवइकालस्स फुडे ? २० गोयमा ! एगसमइएण वा दुसमइएण वा तिसमइएण वा विग्गहेण वा एवइकालस्स अफुण्णे एवइकालस्स फुडे। [३] ते णं भंते ! पोग्गला केवइकालस्स णिच्छुभति ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तस्स, उक्कोसेण वि अंतोमुहत्तस्स । [४] ते णं भंते ! पोग्गला णिच्छूढा समाणा जाइं तत्थ पाणाई भूयाइं २५ जीवाई सत्ताई अभिहणंति वत्तेंति लेसेंति संघाएंति संघटेंति परिया-ति किलावेंति १. किलामेंति मु.॥ Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४० पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमे समुग्धायपर [ सु. २१५४ उद्दवेंति तेहिंतो णं भंते ! से जीवे कतिकिरिए ? गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चकिरिए सिय पंच करिए । १० [५] ते णं भंते! जीवा ताओ जीवाओ कतिकिरिया १ गोयमा ! सिय तिकिरिया सिय चउकिरिया सिय पंचकिरिया । [६] से णं भंते! जीवे ते य जीवा अण्णेसिं जीवाणं परंपराघाएणं कतिकिरिया ? गोयमा ! तिकिरिया वि चउकिरिया वि पंचकिरिया वि । २१५४. [१] रइए णं भंते ! वेदणासमुग्धाएणं समोहए० एवं जव जीवे (सु. २१५३) । णवरं णेरइयाभिलावो । [२] एवं णिरवसेसं जाव वेमाणिए । [ सुतं २१५५. कसायसमुग्धायस मोहय जीवाईणं ओगाहफा साइपरूवणं ] २१५५. एवं कसायसमुग्धातो वि भाणियव्वो । [ सुताई २१५६-५८. मारणंतियसमुग्घायसमोहयजीवाईणं ओगाह फासाइपरूवणं ] २१५६. [१] जीवे णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहए समोह१५ णित्ता जे पोग्गले णिच्छुभति तेहि णं भंते! पोग्गलेहिं केवतिए खेत्ते अफुण्णे केवति खेत्ते फुडे ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ते विक्खंभ- बाहल्लेणं, आयामेणं जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं, उक्कोसेणं असंखेज्जाई जोयणाई एगदिसिं एवइए खेत्ते अफुण्णे एवतिए खेत्ते फुडे । [२] से णं भंते! खेत्ते केवतिकालस्स अफुण्णे केवतिकालस्स फुडे ? २० गोयमा ! एगसमइएण वा दुसमइएण वा तिसमइएण वा चउसमइएण वा विग्गणं एवतिकालस्स अपुणे एवतिकालस्स फुडे । सेसं तं चैव जाव पंचकिरिया । २१५७. एवं रइए वि । णवरं आयामेणं जहण्णेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं उक्कोसेणं असंखेज्जाइं जोयणाइं एगदिसिं एवतिए खेत्ते अफुण्णे एवतिए खेत्ते फुडे, विग्गणं एगसमइएण वा दुसमइएण वा तिसमइएण वा, णवरं चउ२५ समइएण ण भण्णति । सेसं तं चैव जाव पंचकिरिया वि । २१५८. [१] असुरकुमारस्स जहा जीवपए (सु. २१५६ ) । णवरं विग्गहो तिसमइओ जहा रइयस्स (सु. २१५७ ) । सेसं तं चैव । Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१६५] कसायाइसमुग्घायसमोहयाणमोगाहफासाइपरूवणं। ४४१ [२] जहा असुरकुमारे एवं जाव वेमाणिए । णवरं एगिदिए जहा जीवे णिरवसेसं। [सुत्ताई २१५९-६४. वेउव्वियसमुग्घायसमोहयजीवाईणं ओगाहफासाइपरूवणं] २१५९. [१] जीवे णं भंते ! वेउब्वियसमुग्घाएणं समोहए समोहणित्ता ५ जे पोग्गले णिच्छुभति तेहि णं भंते ! पोग्गलेहिं केवतिए खेत्ते अफुण्णे केवतिए खेत्ते फुडे ? गोयमा ! सरीरप्पमाणमेत्ते विक्खंभ-बाहल्लेणं, आयामेणं जहण्णेणं अंगुलस्सं असंखेजतिभागं उक्कोसेणं संखेजाइं जोयणाई एगदिसिं विदिसिं वा एवतिए खेते अफुण्णे एवतिए खेते फुडे। [२] से णं भंते ! खेत्ते केवतिकालस्स अफुण्णे केवतिकालस्स फुडे १ १० गोयमा ! एगसमइएण वा दुसमइएण वा तिसमइएण वा विग्गहेण एवतिकालस्स अफुण्णे एवतिकालस्स फुडे । सेसं तं चेव जाव पंचकिरिया वि। ___ २१६०. एवं णेरइए वि । णवरं आयामेणं जहण्णेणं अंगुलस्स संखेजइभाग, उक्कोसेणं संखेजाइं जोयणाई एगदिसिं एवतिए खेत्ते० । केवतिकालस्स० तं चेव जहा जीवपए (सु. २१५९)। १५ २१६१. एवं जहा णेरइयस्स (सु. २१६०) तहा असुरकुमारस्स । णवरं एगदिसिं विदिसिं वा। एवं जाव थणियकुमारस्स। २१६२. वाउक्काइयस्स जहा जीवपदे (सु. २१५९)। णवरं एगदिसिं। २१६३. पंचेंदियतिरिक्खजोणियस्स णिरवसेसं जहा णेरइयस्स (सु. २१६०)। २० २१६४. मणूस-वाणमंतर-जोतिसिय-वेमाणियस्स णिरवसेसं जहा असुरकुमारस्स (सु. २१६१)। [सुत्तं २१६५. तेयगसमुग्घायसमोहयजीवाईणं ओगाहफासाइपरूवणं] ___२१६५. जीवे णं भंते ! तेयगसमुग्घाएणं समोहए समोहणित्ता जे पोग्गले णिच्छुभइ तेहि णं भंते ! पोग्गलेहिं केवतिए खेत्ते अफुण्णे० ? एवं २५ जहेव वेउब्वियसमुग्घाए (सु. २१५९-६४) तहेव। णवरं आयामेणं १. °स्स संखेज मु० ॥ २. स्स असंखे मु० पु२ ॥ Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४२ पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमे समुग्धायपण [ सु. २१६६ जहणणं अंगुलस्से असंखेज्जतिभागं, सेसं तं चेव । एवं जाव वेमाणियस्स, णवरं पंचेंदियतिरिक्खँजोणियस्स एगदिसिं एवतिए खेत्ते अफुण्णे० । [ सुत्ताई २१६६-६७. आहारगसमुग्धाय समोहयजीवाईणं ओगाहफा साइपरूवणं ] २१६६. [१] जीवे णं भंते! आहारगसमुग्घाएणं समोहए समोहणित्ता जे पोग्गले णिच्छुभइ तेहि णं भंते! पोग्गलेहिं केवतिए खेत्ते अफुण्णे केवतिए खेत्ते फुडे ? गोयमा ! सरीरपमाणमेत्ते विक्खंभ-बाहल्लेणं, आयामेणं जहणणेणं अंगुलस्सै असंखेज्जतिभागं उक्कोसेणं संखेज्जाई जोयणाई एगदिसिं ऍवइए खेत्ते॰ । एगसमइएण वा दुसमइएण वा तिसमइएण वा विग्गहेणं १० एवतिकालस्स अफु एवतिकालस्स फुडे । [२] ते णं भंते! पोग्गला केवतिकालस्स णिच्छुभति ? गोयमा ! जहणणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तस्स । [३] ते णं भंते! पोग्गला णिच्छूढा समाणा जाईं तत्थ पाणाई भूयाई जीवाइं सत्ताइं अभिहणंति जाव उद्दवेंति तैओ णं भंते ! जीवे कतिकिरिए ? १५ गोयमा ! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंच किरिए । ते णं भंते ! जीवा तो जीवाओ कतिकिरिया ? गोयमा ! एवं चेव । २० [४] से णं भंते! जीवे ते य जीवा अण्णेसिं जीवाणं परंपराघाएणं कतिकिरिया ? गोयमा ! तिकिरिया वि चउकिरिया वि पंचकिरिया वि । २१६७. एवं मणूसे वि । [ सुत्ताई २१६८-७५. केवलिसमुग्धायवत्तव्वया ] २१६८. अणगारस्स णं भंते ! भावियप्पणो केवलिसमुग्धाएणं समोहयस्स जे चरिमा णिज्जरापोग्गला सुहुमा णं ते पोग्गला पण्णत्ता समणाउसो ! सव्वलोगं पि य णं ते फुसित्ता णं चिट्ठति ? हंता गोयमा ! अणगारस्स भावियप्पणो केवलिसमुग्घाएणं समोहयस्स जे चरिमा णिज्जरापोग्गला सुहुमा २५ णं ते पोग्गला पण्णत्ता समणाउसो ! सव्वलोगं पि य णं ते फुसित्ता णं चिट्ठति । १, ३. 'स्स संखेज्ज' ध० म० प्र० ॥ २. क्खजोणियाणं एग म० ॥ ४. एवइए खेते इत्यनन्तरमयं पाठोऽवगन्तव्यः- 'अफुण्णे एवइए खेत्ते फुडे । से णं भंते! केवइकालस्स अफुण्णे केवइकालस्स फुडे ? गोयमा ! " ॥ ५. तते णं भंते ! म० पु१ पु३ । ते णं भंते! पुर मु० ॥ Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१७०] केवलिसमुग्घायवत्तव्वया। २१६९. छउमत्थे णं भंते ! मणूसे तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं किंचि वण्णेणं वण्णं गंधेणं गंधं रसेणं रसं फासेण वा फासं जाणति पासति ? गोयमा ! णो इणढे समढे । से केणद्वेणं भंते ! एवं बुचति छउमत्थे णं मणूसे तेसिं णिजरापोग्गलाणं णो किंचि वि वण्णेणं वणं गंधेणं गंधं रसेणं रसं फासेणं फासं जाणति पासति ? गोयमा ! अयण्णं जंबुद्दीवे दीवे सव्वदीव-समुद्दाणं सबभंतराए सव्वखुड्डाए बट्टे ५ तेल्लापूयसंठाणसंठिए वट्टे रहचक्कवालसंठाणसंठिए वट्टे पुक्खरकण्णियासंठाणसंठिते वट्टे पडिपुण्णचंदसंठाणसंठिए एगं जोयणसयसहस्सं आयाम-विक्खंभेणं, तिण्णि य जोयणसयसहस्साइं सोलस य सहस्साई दोण्णि य सत्तावीसे जोयणसते तिण्णि य कोसे अट्ठावीसं च धणुसतं तेरस य अंगुलाई अद्धंगुलं च किंचि विसेसाहिए परिक्खेवेणं पण्णत्ते । देवे णं महिडीए जाव महासोक्खे एगं महं सविलेवणं गंध- १० समुग्गयं गहाय तं अवदालेति, तं महं एगं सविलेवणं गंधसमुग्गयं अवदालेता इणामेव । कट्ट केवलकप्पं जंबुद्दीवं दीवं तिहिं अच्छराणिवातेहिं तिसत्तखुत्तो अणुपरियट्टित्ता णं हव्वमागच्छेन्जा, से गूणं गोयमा ! से केवलकप्पे जंबुद्दीवे दीवे तेहिं घाणपोग्गलेहिं फुडे १ हंता फुडे । छउमत्थे णं गोतमा! मणूसे तेसिं घाणपोग्गलाणं किंचि वण्णेणं वण्णं गंधेणं गंधं रसेणं रसं फासेणं फासं जाणति पासति ? भगवं! णो इणढे समढे। १५ सेतेणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चति छउमत्थे णं मणूसे तेसिं णिज्जरापोग्गलाणं णो किंचि वण्णेणं वण्णं गंधेणं गंधं रसेणं रसं फासेणं फासं जाणति पासति, ऐसुहुमा णं ते पोग्गला पण्णत्ता समणाउसो! सव्वलोगं पि य णं फुसित्ता णं चिट्ठति । २१७०. [१] कम्हा णं भंते! केवली समुग्घायं गच्छति ? गोयमा ! केवलिस्स चत्तारि कम्मंसा अक्खीणा अवेदिया अणिजिण्णा भवंति। तं जहा- २० वेयणिजे १ आउए २ णामे ३ गोए ४। सव्वबहुप्पएसे से वेदणिजे कम्मे भवति, सव्वत्थोवे से आउए कम्मे भवति । विसमं समं करेति बंधणेहिं ठितीहि य। विसमसमीकरणयाए बंधणेहिं ठितीहि य ॥ २२८॥ एवं खलु केवली समोहैण्णति, एवं खलु समुग्घायं गच्छति । [२] सव्वे वि णं भंते! केवली समोहॅण्णंति ? सव्वे वि णं भंते! केवली समुग्घायं गच्छंति ? गोयमा! णो इणढे समढे, १. महासक्खे इति मलयवृत्तिनिर्दिष्टः पाठभेदः॥ २. एतावत्सूक्ष्मा इत्यर्थः ॥ ३. °हणइ मु०॥ ४. हणंति मु०॥ Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४४ १५ पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमे समुग्धायपर जस्साऽऽउएण तुल्लाइं बंधणेहिं ठितीहि य । भवोवग्गहकम्माइं समुग्धायं से ण गच्छति ।। २२९ ॥ अगंतूणं समुग्घायं अणंता केवली जिणा । जर - मरणविप्पमुक्का सिद्धिं वरगतिं गता ॥ २३० ॥ २५ २१७१. कतिसमइए णं भंते! आउज्जीकरणे पण्णत्ते ? गोयमा ! असंखेज्जसमइए अंतोमुहुत्तिए आउजीकरणे पण्णत्ते । करेति, ततिए समए मंथं करेति, चउत्थे समए लोगं पूरेइ, पंचमे समये लोयं १० पडिसाहरति, छट्ठे समए मंथं पडिसाहरति, सत्तमे समए कवाडं पडिसाहरति, अट्टमे समए दंडं पडिसाहरति, दंडं पडिसाहरिता ततो पच्छा सरीरत्थे भवति । [ सु. २१७१ - २१७२. कतिसमइए णं भंते! केवलिसमुग्धा पण्णत्ते ? गोयमा ! अट्ठसमइए पण्णत्ते । तं जहा - पढमे समए दंडं करेति, बिइए समए कवाडं २१७३. [१] से णं भंते! तहासमुग्धायगते किं मणजोगं जुंजति वैइजोगं जुंजति कायजोगं जुंजति ? गोयमा ! णो मणजोगं जुंजइ णो वइजोगं जुंजइ, कायजोगं जुंजति । [२] कायजोगण्णं भंते! जुंजमाणे किं ओरालियसरीरकायजोगं जुंजति ओरालियमीसासरीरकायजोगं जुंजति ? किं वेउव्विय सरीरकायजोगं जुंजति वेउव्त्रियमीसासरीरकायजोगं जुंजति ? किं आहारगसरीरकायजोगं जुंजइ आहारगमीसासरीरकायजोगं जुंजति ? किं कम्मगसरीरकायजोगं जुंजइ ? गोयमा ! ओरालियसरीरकायजोगं पि जुंजति ओरालियमीसासरीरकायजोगं पि जुंजति, णो वेउव्विय२० सरीरकायजोगं जुंजति णो वेउव्वियमीसासरीरकायजोगं जुंजति, णो आहारगसरीरकायजोगं जुंजति णो आहारगमीस सरीरकायजोगं जुंजति, कम्मगसरीरकायजोगं पि जुंजति; पढममेसु समएसु ओरालियसरीरकायजोगं जुंजति, बितिय छट्ट-सत्तमेसु समएस ओरालियमीसगसरीरकायजोगं जुंजति, ततिय-चउत्थ-पंचमेसु समएसु कम्मगसरीरकायजोगं जुंजति । २१७४. [१] से णं भंते ! तहासमुग्धायगते सिज्झति बुज्झइ मुच्चइ परिणिव्वाइ सव्वदुक्खाणं अंतं करेति ? गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे, से णं तओ पडिनियत्तति, ततो पडिनियत्तित्ता ततो पच्छा मणजोगं पि जुंजति वइजोगं पि जुंजति कायजोगं पि जुंजति । १. अगंताणं जे० ध० पु१ २ ३ ॥ २. वयजोगं पु२ ॥ ३. कायजोगे णं पु२ मु० ॥ Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१७५] केवलिसमुग्घायवत्तन्वया। [२] मणजोगणं झुंजमाणे किं सच्चमणजोगं जुंजति मोसमणजोगं गँजति सच्चामोसमणजोगं जुजति असच्चामोसमणजोगं सृजति ? गोयमा ! सच्चमणजोगं जुंजति, णो मोसमणजोगं जति णो सच्चामोसमणजोगं झुंजति, असच्चामोसमणजोगं पि जुंजइ। [३] वयजोगं जुंजमाणे किं सच्चवइजोगं जुंजति मोसवइजोगं झुंजति ५ सच्चामोसवइजोगं जुजति असञ्चामोसवइजोगं जुजति ? गोयमा! सच्चवइजोगं जुजति, णो मोसवइजोगं झुंजइ णो सच्चामोसवइजोगं सृजति, असच्चामोसवइजोगं पि जुंजइ। [४] कायजोगं जुंजमाणे आगच्छेन्ज वा गच्छेज वा चिटेज वा णिसीएज वा तुयट्टेज वा उलंघेज वा पलंघेज वा पाडिहारियं पीढ-फलग-सेजा-संथारगं १० पञ्चप्पिणेजा। २१७५. से णं भंते! तहासजोगी सिज्झति जाव अंतं करेति ? गोयमा ! णो इणढे समझे। से णं पुवामेव सण्णिस्स पंचेंदियस्स पजत्तयस्स जहण्णजोगिस्स हेट्ठा असंखेज्जगुणपरिहीणं पढमं मणजोगं णिरंभइ, तओ अणंतरं च णं बेइंदियस्स पजत्तगस्स जहण्णजोगिस्स हेट्ठा असंखेजगुणपरिहीणं दोचं १५ वइजोगं णिरुंभति, तओ अणंतरं च णं सुहुमस्स पणगजीवस्स अपज्जत्तयस्स जहण्णजोगिस्स हेढा असंखेज्जगुणपरिहीणं तचं कायजोगं णिरंभति । से णं एतेणं उवाएणं पढम मणजोगं णिरुंभइ, मणजोगं णिरंभित्ता वइजोग णिरंभति, वइजोगं णिरुंभित्ता कायजोगं णिरुंभति, कायजोगं णिलंभित्ता जोगणिरोहं करेति, जोगणिरोहं करेत्ता अंजोगयं पाउणति, अजोगतं पाउणित्ता ईसीहस्सपंचक्ख- २० रुचारणद्धाए असंखेजसमइयं अंतोमुहुत्तियं सेलेसिं पडिवज्जइ, पुव्वरइतगुणसेढीयं च णं कम्म : तीसे सेलेसिमद्धाए असंखेजाहिं गुणसेढीहिं असंखेजे कम्मखंधे खवयति, खवइत्ता वेदणिज्जाऽऽउय-णाम-गोत्ते इच्छेते चत्तारि कम्मसे जुगवं खवेति, जुगवं खवेत्ता ओरालियतेया-कम्मगाई सव्वाहिं विप्पंजहणाहिं विप्पजहति, विप्पजहित्ता उजुसेढीपडिवण्णे अफुसमाणगतीए २५ एगसमएणं अविग्गहेणं उडूं गंता सागारोवउत्ते सिज्झति बुज्झति०। १. पडिहा पु२ विना ॥ २. अजोगत्तं मु०॥ ३. अओगतं जे० । अजोगतां पु२ । भजोगत्तं मु० ॥ ४. °त्ता ईसिं ह° मु० ॥ ५. विप्पहयण्णाहिं विप्पहयति, विप्पहयत्ता जे० ॥ ६. ज्झति तत्थ सिद्धो भवति। २१७६. ते णं मु०॥ Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४६ पण्णवणासुत्ते छत्तीसइमं समुग्धायपयं। [सु. २१७६ [सुत्तं २१७६. सिद्धसरूवपरूवणं] २१७६. ते णं तत्थ सिद्धा भवंति, असरीरा जीवघणा दंसण-णाणोवउत्ता णिट्ठियट्ठा णीरया णिरेयणा वितिमिरा विसुद्धा सासयमणागतद्धं कालं चिट्ठति । से केणद्वेणं भंते! एवं वुञ्चति ते णं तत्थ सिद्धा भवंति असरीरा जीवघणा दंसण-णाणो५ वउत्ता णिट्ठियट्ठा णीरया णिरेयणा वितिमिरा विसुद्धा सासतमणागयद्धं कालं चिट्ठति ? गोयमा! से जहाणामए बीयाणं अग्गिदड्राणं पुणरवि अंकुरुप्पत्ती न हवइ एवमेव सिद्धाण वि कम्मबीएसु दडेसु पुणरवि जम्मुप्पत्ती न हवति, सेतेण?णं गोयमा ! एवं वुच्चति ते णं तत्थ सिद्धा भवति असरीरा जीवघणा दंसण-णाणोवउत्ता निट्ठियट्ठा णीरया णिरेयणा वितिमिरा विसुद्धा सासयमणागयद्धं कालं चिट्ठति ति । णिच्छिण्णसव्वदुक्खा जाति-जरा-मरण-बंधणविमुक्का। सासयमव्वाबाहं चिट्ठति सुही सुहं पत्ता ॥ २३१॥ ॥ पण्णवणाए भगवतीए छत्तीसइमं समुग्घायपदं समत्तं ॥ ॥पण्णवणा समत्ता॥ अनुष्टुप्छंदसा ग्रन्थाग्रम् ७८८७ ॥ छ । मङ्गलं महाश्रीः ॥ छ । सं० १३८९ वर्षे ॥ १५ . Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सुद्धिपत्तयं पत्तस्स पंतीए शीर्षके सोहणीयं पण्णवणासुत्ते °पण्णवणा बेंदिय असुद्धं पण्णवण्णासुत्ते °पण्णवण बदिय पूईकरंज आढई अइ जे० ध०॥ छिराली जारू. जीरू णिहुया अट्टई आढई जे. ध० विना ।। छीराली जोरू जीरु णिहु या °° वा पुढवीसु भागे काओय मज्झिमे दस दि रक्खिया वच्छ पुढविसु 'मागे कोओय मज्झिम दसदि रक्खियाइसी भरणादिव्वई पुर मु० विना ईसीपभारा तणुयरी चाइत्ता °दिविहि कतर एक्कारसम तउकाइया दसवास अपजत्तियाणं जहण्णेण महासुक्क छट्ठाण वडिए 'भरणा दिव्वाई पुर विना ईसिपब्भारा तणुययरी चइत्ता दिट्ठीहि कतरे ५८ एक्कारसमें तेउकाइया ११५ १२६ १३१ दस वास अपजत्तियाणं जहण्णणं महामुक्के छटाणवडिए १ Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सुद्धिपत्तयं .. पत्तस्स पंतीए १४० शीर्षके ___ असुद्धं ओगाहणाइसु नरइए ओगाहणाइसु सोहणीयं ओगाहणाईहिं नेरइए ओगाहणाईहिं १४३ २५ १४४ १४६ १४८ पनवेहि य ओगाहणाइसु पनवेहि ओहिदसणपज्जवेहि य छ° मु०॥ चउट्ठाणवडिते णवरं सट्टाणे पनवेहिं [ओहिदसणपजवेहि व ओगाहणाईहिं पजवेहि य छ° सर्वास प्रतिषु ॥ ४९३] चउ(ति टाणवडिते णवरं [ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिए,] सट्टाणे ति(चउ)ट्ठाणवडिए १.° ए चउहाण सर्वासु प्रतिषु ॥ २. णवरं सट्ठाणे सर्वासु प्रतिषु ।। ओगाहणाईहिं तिट्ठाणवडिए १. °ए तिहाण मु०॥ २. णवरं ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिए सट्ठाणे मु०॥ ओगाहणाइसु १५१ १६३ १६९ उववज्जति १७७ १८१ १९१ १९८ २०५ २१० उववेज्जंति द्वितीया टिप्पणी निष्कासनीया प्र० मु०॥ बुझंति तेविहा अचरिम नोत्पद्यन्ते पु३॥ अहमेसाबु यामि भंते मणुस्से ! महुर' याभेद अमेव सररिपए जहा ओहिया - १.°या। आहा तिरियंग २३ प्र० रा तेहिंतो भाणियव्वा मु०॥ -बुज्झंति तिविहा अचरिमे नोपपद्यन्ते पु ३ ह.॥ अहमेसा बुयामि भंते! मणुस्से मधुर यामेदे अभव' सरीरपए जहा ओहिया १,°हा ओरालिया । आहा तिरियग २१२ २१७ २१९ २२३ २२६ २२८ १७ २४ शीर्षके १. २० २३१ २३९ शीर्षके Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४४९ पत्तस्स पंतीए २४० शीर्षके २५० २६० २६४ २६७ २७१ सुद्धिपत्तयं असुद्ध पढसुद्देसे उबओगप्पा उवओगद्ध गोयामा दिया ? गो असंखज्जा अहवगे पओगिणा सीद्ध आयरिय समगं पट्ठिया ३ विसम उवाहिया म० पुर प्रत्योरेवो मु ॥ तेउलेस्साण इत्तरिय सोहणीयं पठमुद्देसे "उवओगद्धप्पा उवओगद्धा गोयमा दिया अतीया ? गो असंखेना अहवेगे प्पओगिणो सिद्ध आयरियं विसमं पट्ठिया ३ समगं उब्बहिया म. पुर मु० प्रतिष्वेको मु०,एतत्पाठानुसारिणी मलयवृत्तिः॥ तेउलेस्साणं 4 . इत्तरिय 'तुम्बी घोसाडिए अणोवमाइ उवमाइ मालावगा मणूस्से उसप्पिणि ३०८ ३१२ ३२४ 'तुंबी घोसीडिए अणोवमा इ उवमा इ आलावगा मणूसे उस्सप्पिणि अट्ठार [उववजह] संठाणपए १५०७[१] धणू अपज्जत्तग शीर्षके अठ्ठार ३३० उववजेजा संठाणए १५०२ ३३४ ३३५ ३३७ धणू अपजत्तग शीर्षके पए। पए वेउवियरीरे ३५० ३५४ २६ २९ 'वेउब्वियसरीरे पदे प्रतिष्वेवो प्रतिष्वेवो 'बंधिए बंधए अट्टविहंब अट्टविहबं° Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४५० पत्तस्स पंतीए ३६३ शीर्षके ३६४ २५ ३६५ ३ ३७१ ३७३ ३७७ ३८१ ૩૮૪ ३८६ " " ३९० در " ४४२ " ور ૪૪૩ ५ ९ ११ ५ १३ १७ १८ ފ २१ २२ २६ १ . २६ २८ भसुद्धं राध्य णियम बद्ध - फास-पुट्ठस्स भंते आबाहा गो एवं ि कलि सुद्धिपत्तयं " 'स्स संखेज्ज' ध० म० प्र०|| सोहणीयं ध्य णियमा १. महासक्खे इति मलयवृत्तिनिर्दिष्टः पाठभेदः बद्ध फासपुट्ठस्स भंते अबाहा एगो 'ताव होज्जा' इत्येतत्पाठानन्तरं 'सत्तविहबंधगा य' इत्येतत्पाठाश्च पूर्वमस्मदनवधानतो गलितः सूत्रपाठ एवमनुसन्धातव्यः - " सत्तविहबंधगा य अविबंधगा य एगविहबंधगा य १ अहवा" । १ २ १ अहवा अबंधए य, भाणियाव्वं असंखेज्जतिभागं एवं ति संकलि २ ३ १ [जाव] अहवा बंध [२०], भाणियव्वं संखेज्जतिभागं " 'स्स असंखेज्ज' ध० म० प्र० विना ।। १. महेसक्खे महासक्खे इति च मलयवृत्तिनिर्दिष्टौ पाठभेदौ Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________