Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નિવૃત્તેઃિ કારારૂટા
ૐ પ્રત્યય છે પરમાં જેના એવો નિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા રૂ ધાતુના ઉપાન્ય વર્ગને વિકલ્પથી ૐ આદેશ થાય છે. ‘પ્રયોજૂ૦ રૂ-૪-૨૦' થી થ્રા ધાતુને નિત્ પ્રત્યય. ‘અત્તિ - રી-વ્ની ૪-૨-૨' થી ધાતુની પરમાં ઘુ[] નો આગમ. પ્રાપ્તિ ધાતુને અદ્યતનીનો વિ પ્રત્યય. વિ ની પૂર્વે ૩ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી પ્રાપ્ ના ઉપાન્ય આ ને ૐ આદેશ. થ્રિપ્ ને હિત્વ. અભ્યાસમાં અનાદિ વ્યન્નનનો લોપ. ‘દ્વિતીય૦ ૪-૨-૪૨' થી અભ્યાસમાં ફ્ ને ર્ આદેશ. ૬ ને ‘હોર્ન: ૪-૨-૪૦' થી ન્ આદેશ. ધાતુની પૂર્વે સદ્... વગેરે કાર્ય થવાથી અનિપ્રિત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિક્લ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ધ્રા ના આ ને ૐ આદેશ ન થાય ત્યારે પ્રાપ્ ના ફ઼ા ને ‘૩૫ાન્ત્યસ્વા૦ ૪-૨-રૂ’ થી -હસ્વ આ આદેશ. પ્રાપ્ ને દ્વિત્ય. અભ્યાસમાં અનાદિ વ્યન્નનનો લોપ. અભ્યાસમાં TM ને -હસ્ય ૐ; ૬ ને જૂ અને ગ્ ને ઝ્ આદેશ. અભ્યાસને સવર્ ભાવ. અભ્યાસના અ ને ૐ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અનિદ્મવત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. [પ્રક્રિયા માટે જુઓ પૂ.નં. ૪-૨-૩] અર્થ - સુંઘાડયું. રૂ૮॥
इ
૩૭
