Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ોિડદ્યતનાં વા ૪ારૂાદ્દા
અદ્યતનીના વિષયમાં રિા ધાતુના અન્ય આનો વિકલ્પથી લોપ થાય છે. વૃદ્રિા ધાતુને અદ્યતનીનો વિ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી આ નો લોપ. ‘સિપ્નદ્ય૦ ૩-૪-૬રૂ' થી વિ પ્રત્યયની પૂર્વે સિક્ પ્રત્યય. ‘સ્તાઇશિ૦ ૪-૪-૩૨' થી સિક્ ની પૂર્વે . ‘સ: સિન૦ ૪-૩-૬' થી સિદ્ ની પરમાં કૃતુ. ‘રૂટ કૃતિ ૪-૩-૭૨’ થી સિધ્ નો લોપ... વગેરે કાર્ય થવાથી અદ્રિીત આવો પ્રયોગ થાય છે. આ સૂત્રથી વિકલ્પપક્ષમાં રિદ્રા ધાતુના અન્ય નો લોપ ન થાય ત્યારે સરિકા + ક્ + + ત્ આ અવસ્થામાં ૬ ની પૂર્વે ‘મિ - મિ૦ ૪-૪-૮૬' થી રૂર્ અને ધાતુના અન્તે ર્ નો આગમ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ સિપ્ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી અનિદ્રાસીત્ આવો પ્રયોગ થાય છે: અર્થ - તે દરિદ્ર થયો. II96
स्
શિત્યાનું - ાનું - વ્હાડટિ જરૂ99II
-
સાવિ સત્ પ્રત્યય; બ્ ાળ અને અદ્ પ્રત્યયને છોડીને અન્ય શિલ્ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા નિદ્રા ધાતુના અન્ય આ નો લોપ થાય છે. વુર્ + દ્રા ધાતુને ‘દુઃસ્વીષત:૦ ૯-૩-૨૩૬’ થી હત્ [Ā] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી નિદ્રા ધાતુના અન્ય આ નો લોપ... વગેરે કાર્ય થવાથી સુરિત્રમ્
૧૯૬
