Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વૃદ્ધિ થઈ શકે છે. તેથી આ સૂત્રનું પ્રણયને આવશ્યક નથી. પરંતુ અનાવશ્યક જણાતું આ સૂત્ર વ્યર્થ થઈને જ્ઞાપન કરે છે કે ‘कृतेऽन्यस्मिन् धातुप्रत्ययकार्ये पश्चाद् વૃદ્ધિdવધ્યો - અર્થાત્ “સ્વરાજે ૪-૪-૩૦થી વિહિત વૃદ્ધિ સ્વરૂપ કાર્ય ધાતુ પ્રત્યય સમ્બન્ધી અન્ય કાર્ય કરીને પછી જ કરાય છે અને ત્ તો વૃદ્ધિની પણ પછી કરાય છે. આથી * [૧૧૩૫) ધાતુને હ્યુસ્ટનમાં મન પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી : આ પ્રયોગ અને ધાતુને |િ પ્રત્યયાદિ કાર્ય કરવાથી અંધતીમાં સવીરત્ આ પ્રયોગમાં “ના. ૪-૧-૬૪થી દીર્ઘ આદેશ થઈ શકે છે. અન્યથા ન્યાયના અનાશ્રમણથી એ અનુપપન્ન બને છે...ઈત્યાદિ અધ્યાપક પાસેથી સમજી લેવું જોઈએ.રૂના
स्वरादेस्तासु ४।४।३१॥
સ્વરાદિ ધાતુના આદ્ય સ્વરને, સૂર્યાસ્તની મદતની અને શિયાતિપત્તિ ના વિષયમાં મફિનો યોગ ન હોય તો વૃદ્ધિ થાય છે. મદ્ ધાતુને બદતની નો ૯િ પ્રત્યય. રિ ની પૂર્વે સિન રૂ-૪-૧૨થી સિદ્ પ્રત્યય. ‘તાશિતો ૪-૪-રર” થી સિની પૂર્વે , “ સિન ૪-૨-૬૯ થી ૯િ ની પૂર્વે રૂં. “ તિ ૪-૩-૭૨ થી સિદ્ નો લોપ. આ સૂત્રથી શ્રદ્ધાતુના આદ્ય સ્વર અને વૃદ્ધિ મા આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી મટતુ આવો પ્રયોગ - થાય છે. અર્થ - તે ભટક્યો. રૂ ધાતુને યિતિપત્તિ નો સત્
૨૬૬
