Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નિયમના કારણે સિનિ ના દ્વિતીય ને ૬ આદેશ થતો નથી. તે ૨-૨-૩૭નું અનુસંધાન કરીને સમજી લેવું. અર્થ - આપવાની ઈચ્છા કરે છે. | તનું ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન્ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રાપ્ત નો આ સૂત્રથી વિકલ્પથી નિષેધ. સન ૧૩ ૪-૨-૩ થી તન ધાતુને દ્વિવાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી તિતતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી નો નિષેધન થાય ત્યારે ઉપર જણાવ્યા મુજબ વગેરે કાર્ય થવાથી તિતનિતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - વિસ્તાર કરવાની ઈચ્છા કરે છે.
પત્ ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રાપ્ત નો આ સૂત્રથી વિકલ્પ નિષેધ. '-ત્તમ ૪-૨-૨?” થી પત્ ધાતુના આ ને ? આદેશ અને ધિત્વનો નિષેધ વગેરે કાર્ય થવાથી પિતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી રૂ નો નિષેધ ન થાય ત્યારે પત્ ધાતુને પત્રૂ આ અવસ્થામાં અન્ય ૪-૨-૩ થી ધિત્વ વગેરે કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી વિપતિષતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - પડવાની ઈચ્છા કરે છે. '
પ્રજ્ઞા [૨૨૨૪-૧૬૪6 ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ સનું પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રાપ્ત ર્ નો આ સૂત્રથી વિકલ્પથી નિષેધ. “મિનો ૪-૨-૩ર થી સન્ ને વિકત્વ ભાવ. ‘સ્વર-નળ ૪-૨-૨૦૪ થી 9 ધાતુના ને દીર્ઘ 3 આદેશ. “સૌણ ૦૪-૪-૨૭ થી ઘુના ને આદેશ. "સ-ચડશ ૪-૨-૩ થી ૩ ને ધિત્વ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ અભ્યાસમાં અનાદિવ્યશનનો લોપ. પ્રવુવુઃ- આ અવસ્થામાં ગુર ના ૩ ને “સ્વામિ . ૨-૨-દર' થી દીર્ધક આદેશ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન ના સને ૬ આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી
૨૮૯