Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વામિનો ૪-૩-૧થી ૪ને ગુણ મદ્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વિપરિષતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - પાલન કરવાની ઈચ્છા કરે
" જ્ઞ િાિ ૧૭૨૦ આ ધાતુને પ્રિન્ પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન પ્રય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન પ્રત્યયની પૂર્વે તાશિતો ૪-૪-૩ર થી પ્રાપ્ત નો આ સૂત્રથી વિકલ્પથી નિષેધ. વ્યાપા ૪-૨-૨૬’ થી રૂપિ ધાતુને શીખ આદેશ તથા દ્વિત્વનો નિષેધ વગેરે કાર્ય થવાથી જ્ઞાતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી રૂ નો નિષેધ ન થાય ત્યારે પરૂ આ અવસ્થામાં સ જ્જ ૪-૨-૩ થી
ને કિત્વ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ અભ્યાસમાં અનાદિવ્યવનનો લોપ. અભ્યાસમાં જ ને ? આદેશ. નિરૂપ ના અન્ય રૂ ને
મિનો ૪-૨-૨' થી ગુણ આદેશદિ કાર્ય થવાથી જિજ્ઞાયિષતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં સૂત્રમાં પણ આ પ્રમાણે જ્ઞા ધાતુના સા ને હસ્વ ૩ આદેશ કરીને નિર્દેશ હોવાથી જ્યાં -હસ્વતા થતી નથી ત્યાં આ સૂત્રથી વિકલ્પ નો નિષેધ થતો નથી. જેથી નિશારિતિ આવો પ્રયોગ થાય છે; નીતિ આવો પ્રયોગ નહિ. અર્થ જણાવવાની અથવા જાણવાની ઈચ્છા કરે છે. | સર૦] ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ તેનું પ્રત્યય. તેની પૂર્વે પ્રાપ્ત નો ઉપર જણાવ્યા મુજબ આ સૂત્રથી નિષેધ. સયેશ ૪-૨-૩ થી સન ને ધિત્વ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ અભ્યાસમાં અનાદિવ્યશનનો લોપ અને ને આદેશ. “નિ ૪-૨-દર” થી ને આ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી સિગાસતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી નો નિષેધ ન થાય ત્યારે શિક્ષક આ અવસ્થામાં તેનું ના હું ને "નાખ્યા ૨-૩-૨થી થી આદેશાદિ કાર્ય થવાથી સિનિતિ આવો પ્રયોગ : થાય છે. અહીં “ળિસ્તોવાળ -રૂ-૨૭” આ સૂત્રથી વિહિત
૨૮૮
