Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પ: છું – Tહને ૪/૪ાદ્દશા
‰ [દુ:ā અથવા દુ:ખનું સાધન] અને ગહન અર્થમાં પ્ ધાતુથી પરમાં રહેલા TM અને વસ્તુ પ્રત્યયની પૂર્વે રૂટ્ થતો નથી. ઘું ટુલમ્; ટો ત્નિ: અને o વતં યુવામ્ અહીં અનુક્રમે દુ:ખ, દુ:ખનું સાધન અને ગહન અર્થમાં; પ્ ધાતુથી ‘ – વતુ ૫-૧-૧૭૪'થી વિહિત TM પ્રત્યયની પૂર્વે ‘સ્તાઘશિતો૦ ૪-૪-૩૨’થી ટૂ ની પ્રાપ્તિ હતી. તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી ર્ ના યોગમાં ‘તવî૦ ૧-૩-૬૦’થી TM ના સ્ ને ટ્ આદેશ વગેરે કાર્ય થયું છે. અર્થક્રમશ: -દુ:ખ કષ્ટ છે. અગ્નિ કષ્ટકારક છે. વન ગહન [દુ:ખે કરીને પાર કરી શકાય એવું] છે. છુપાહન કૃતિ વ્હિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અને ગહન અર્થમાં જ; ધ્ ધાતુથી પરમાં રહેલા TM અને વતુ પ્રત્યયની પૂર્વે ર્ નો નિષેધ થાય છે. તેથી છું અને ગહન અર્થ ન હોય ત્યારે ઋષિત સ્વર્ગમ્ ઇત્યાદિ સ્થળે ક્ + TM આ અવસ્થામાં આ સૂત્રથી TM પ્રત્યયની પૂર્વે ર્ નો નિષેધ ન થવાથી ‘સ્તાદ્યશિતો ૪-૪-૩૨’થી રૂર્ થાય છે. અર્થ - કસેલું સોનું. ॥૬॥
૩૧૩
