Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
અનાદિવ્યજ્જનનો લોપ. અન્ય ૩ ને ગુણ એ આદેશ થવાથી ટુદ્રોથ શુદ્રોથ અને સુબ્રોથ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ: - તેં સ્તવના કરી. તું દ્રવ્યો. તું ટપક્યો. તું સવ્યો. અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે તુ ક્રુ થ્રુ અને સૢ ધાતુથી પરમાં રહેલા થવુ પ્રત્યયની પૂર્વે ‘કૃત્તિ – વૃશિ ૪-૪-૭૮’થી પણ વિકલ્પે ટ્ થતો નથી. કારણકે આ સૂત્રથી પ્રાપ્ત રૂટ્ નો જ તે સૂત્રથી વિકલ્પે નિષેધ છે...ઈત્યાદિ સ્વયં વિચારવું. ।।૮૧।।
સેજસ્વઽડત: વસો: ૪૪૮
ઘણ્ ધાતુથી પરમાં રહેલા તેમજ એકસ્વરવાળા અને જેના અન્તમાં છે એવા આકારાન્ત ધાતુથી પરમાં રહેલા પરોક્ષા ના વવત્ પ્રત્યયની પૂર્વે રૂટ્ થાય છે. અર્ ધાતુને પરોક્ષા ના વિષયમાં ‘વોક્ષાયાં નવા ૪-૪-૧૮'થી ઘર્ આદેશ. ઘસ્ ધાતુને ‘તંત્ર વવમુ૦ ૫-૨-૨’થી વવતુ (વસ્) પ્રત્યય. ‘ક્રિશ્ચંદુ:૦ ૪-૧-૧'થી કર્ને દ્વિત્વ. વ્યગ્નન૦ ૪-૧-૪૪’થી અભ્યાસમાં અનાદિવ્યજ્જનનો લોપ. ‘દ્વિતીય૦ ૪-૧-૪૨’થી અભ્યાસમાં ક્ ને ૬ આદેશ. ‘હોર્ન: ૪-૧-૪૦’થી ૬ ને ર્ આદેશ. આ સૂત્રી વર્ ની પૂર્વે . પર્ + $ + વસ્ આ અવસ્થામાં ‘ગમન૦ ૪-૨-૪૪'થી ઘસ્ ના ૪ નો લોપ. ‘અષોષે૦ ૧-૩-૫૦’થી ઘૂ ને TM આદેશ. . ની પરમાં રહેલા સ્ ને ‘ઘ-વસ: ૨-૩-૩૬'થી જૂ આદેશ...વગેરે કાર્ય થવાથી ક્ષિવાન્ આવો પ્રયોગ થાય છે.
ज्
૩૩૩
