Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05

Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Page 366

स्पृशादि - सृपो वा ४|४|११२ ॥
स्पृश् मृश्
તિ પ્રત્યયને છોડીને અન્ય - ઘુટ્ વર્ણથી શરૂ થતો પ્રત્યય પરમાં હોય તો; તેની પૂર્વે રહેલા સ્પૃશ્ મા જ્ તવ્ પ્ અને મૃધ્ ધાતુના સ્વરની પરમાં વિકલ્પથી જ્ઞ નો આગમ થાય છે. પ્ તૃપ્ તૃપ્ અને સૃક્ ધાતુને શ્વસ્તની નો તા પ્રત્યય. આ સૂત્રથી સ્પૃશ્ વગેરે ધાતુના ક્રૂ ની પરમાં ૐ નો આગમ. ‘વનસૃન ૨૧-૮૭’થી स्पृश् અને મૃગ્ ધાતુના ૢ ને ર્ આદેશ. ‘તવર્ષાં ૧-૩-૬૦’થી તા પ્રત્યયના ર્ ને પ્ ના યોગમાં ર્ આદેશ. ‘વળfo ૧-૨-૨૧’થી ને ર્ આદેશ થવાથી સ્પ્રેષ્ટા દ્રષ્ટા હ્રષ્ટા ત્રૈસા કક્ષા અને સ્ક્રૂ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ઋ ની પરમાં ૬ નો આગમ ન થાય ત્યારે ‘નયોરુપ૬૦ ૪-૩-૪’થી ઋ ને ગુણ અર્ આદેશ થવાથી સ્પń માઁ જઈ તાં વસ્તું અને સસ્તું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ: - સ્પર્શ કરશે. સ્પર્શ કરશે. ખેંચશે. તૃપ્ત થશે. ગર્વ કરશે. જશે. ૧૧૨।
-હસ્વસ્થ ત: વિસ્તૃતિ ૪।૪।??
-હસ્વ સ્વરાન્ત ધાતુની પરમાં; તેની પરમાં પિત્ - ત્ પ્રત્યય હોય તો મૈં નો આગમ થાય છે. મ્ ધાતુને “વિદ્યુત્ ૫-૨-૮૩'થી વિપ્ [0] પ્રત્યય અને નિપાતનના કારણે ગમ્
૩૬૧