Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પૂર્વે તાશિતો ૪-૪-રૂર’ થી રૂ. ‘નાયત્તર-રૂ-૨ થી સિદ્ ના ને ૬ આદેશ. ‘સિવિદ્દો ૪-૨-૨’ થી અને પુર્ણ આદેશ. સિરિ૦ ૪--૪૪ થી અને હૂ ના અને ને વૃદ્ધિ માન્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રવરિપુ અને માતારિપુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થકમશ:- ઢાંક્યું. બિછાવ્યું..રૂા
इट् सिजाशिषोरात्मने ४।४।३६॥
વૃ [૧૫૬૭, ૧૨૯૪ અને ૧૯૪૬] ધાતુથી તેમજ રાન્ત ધાતુથી પરમાં રહેલા આત્મપદ સમ્બન્ધી સિદ્ પ્રત્યયની પૂર્વે તેમજ આશિ વિભક્તિના પ્રત્યયોની પૂર્વે વિકલ્પથી ટું થાય છે. 9 + H + 9 અને 9 ધાતુને આત્મપદનો અધતનીમાં ત પ્રત્યય. "સિનદાત. ૩-૪-૫૩થી ૪ પ્રત્યયની પૂર્વે "પ્તાશિત. ૪-૪-૩રથી પ્રાપ્ત રૂ નો આ સૂત્રથી વિકલ્પ નિષેધ. “માતો ૪-૪-૨૯થી ધાતુની પૂર્વે થુષ્ટ્ર - ૦ ૪-૩-૭૦થી સિદ્ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રવૃત અને વૃત આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં સિદ્ ની પૂર્વે ઉપર જણાવ્યા મુજબ રૂ થાય ત્યારે ‘નામનો ૪-૩-૧થી કને ગુણ મર્ આદેશ. સિદ્ ના ને નાખ્યો૨-૩-૧૫થી ૬ આદેશ. “તવ ૧-૩-૬૦ થી ત ને ટુ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી પ્રાવણ [વૃતો નવા ૪-૪-૩૫થી રૂને દીર્ઘ આદેશ થાય ત્યારે પ્રવિણg] અને વરદ [પ્રવીણની જેમ) આવો પ્રયોગ થાય છે.
૨૭૩