Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
* + + + આ અવસ્થામાં નવોપ ૪-૩-૪થી ને ગુણ આદેશ. ધાતુના યિ ને “સ્વરાજે ૪-૧-૪થી ધિત્વ. દ્વિતીયo ૪-૧-૪૨થી અભ્યાસમાં હિના ને આદેશ. “નાખ્યૉ૦ર-૩-૧૫'થી સન્ ના સને ૬ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી િિધષતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - સમૃદ્ધ થવાની ઈચ્છા કરે
પ્રશ્ન ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન પ્રત્યય. આ સૂત્રથી સન્ પ્રત્યયની પૂર્વે પ્રાપ્ત ર્ નો ઉપર જણાવ્યા મુજબ નિષેધ. “પૃનો મર્જ ૪-૪-૬'થી પ્રર્ ધાતુને આદેશ. “સના ૪-૧-૩થી મ ને ધિત્વ. અભ્યાસમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ અનાદિ વ્યસ્જનનો લોપ. દ્વિતીય ૪-૧-૪ર'થી અભ્યાસમાં ૬ ને ૨ આદેશ. ૪-૧-૧૯થી અભ્યાસમાં જ નેફ આદેશ. વિમ + + આ અવસ્થામાં વન-ન્યુઝ૦ ૨-૧-૮૭થી ને ૬ આદેશ. “પહોટ ફ્રિ ૨-૧-૬૨થી ૬ને આદેશ. ‘નાયા ૨-૩-૧૫રથી સન પ્રત્યયના ને ૬ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વિપક્ષેતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી દ્ થાય ત્યારે વિMર્નિતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. [મૃનો બ૪-૪-૬થી વિકલ્પપક્ષમાં પ્રશ્ન ધાતુને જ આદેશ ન થાય ત્યારે વિપત્તિ, અને વિપ્રનિષતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. રૂદ્ન થાય ત્યારે સંયોro ૨-૧-૮૮થી પ્રશ્ન ધાતુના નો લોપ થયો છે અને થાય ત્યારે હું ને “તૃતીય ૧-૩-૪૯થી ટૂ અને હું ને ‘તવચ૦ ૧-૩-૬૦થી ૬ આદેશ થાય છે. અર્થ- ભુંજવાની ઈચ્છા કરે છે.
રૂ ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ તેનું પ્રત્યય. તેની પૂર્વે પ્રાપ્ત નો આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ નિષેધ. “મો. ૪-૧-૧૮થી ટ્રમ્ ધાતુને થિ, અને થી, આદેશ તથા ધિત્વનો નિષેધ....વગેરે કાર્ય થવાથી વિપ્નતિ અને થીષ્મતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી નો નિષેધ ન થાય ત્યારે મ્
૨૮૫