Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
સૂત્રથી ને દીર્ઘ છું આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી તિરીતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી રૂને દીર્ઘ આદેશ ના થવાથી તિષિતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તરવાની ઈચ્છા કરે છે. '
પક્ષવિર્નન ?િ આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પરીક્ષા આશિપુ અને પરસ્મપદના સિદ્ સમ્બન્ધી ને છોડીને જ અન્ય - કૃ અને ગુજરાત ધાતુથી વિહિત જે ; તેને વિકલ્પથી દીર્ઘ આદેશ થાય છે. તેથી વરદ અને તેથિ અહીં પરોક્ષાના ટું ને આ સૂત્રથી દીર્ઘ આદેશ થતો નથી. 9 અને ટૂ ધાતુને પરોક્ષાનો થવું પ્રત્યય. થર્ ની પૂર્વે વૃધાતુની પરમાં -વૃ-ચે ૪-૪-૮૦' થી રૂ. “કૃ૦ ૪-૪-૮ થી ધાતુની પરમ ટુ દિર્ધાતુ:૦ ૪-૨-૨” થી કૃ ધાતુને ધિત્વ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ અભ્યાસમાં * ને * આદેશ. “નામનો ૪-૨-૨''થી વૃ ધાતુના ને ગુણ
આદેશ થવાથી વથિ આવો પ્રયોગ થાય છે. હૃ+ 3 + થ આ અવસ્થામાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ ક ને ગુણ મદ્ આદેશ. ‘-ત્રપ૦ ૪--ર૬ થી તમ્ ના ને ઇ આદેશ તથા ધિત્વનો નિષેધ થવાથી રથ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ: - તે સ્વીકાર કર્યો. તું તર્યો. પ્રવીણ અને સપ્તરિષીણ અહીં શિસમ્બન્ધી રૂદ્રને આ સૂત્રથી દીર્ધ આદેશ થતો નથી. 9 + 1 + કૃ અને મા + ડૂ ધાતુને gિ માં લઈ પ્રત્યય. સિનાઇ ૪-૪-૬ થી સીઝની પૂર્વે રૂ. “મિનો ૪-૨-૨’ થી 5 અને કોને ગુણ મમ્ આદેશ. નાખ્યા. ર-ર-થી સીખ પ્રત્યાયના ને ૬ આદેશ થવાથી પ્રવરિપીણ અને નાસ્તરિપીણ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ:- તે ઢાંકે. તે બિછાવે. પ્રવાડુિ અને સસ્તા અહીં પરસૈપદ સમ્બન્ધી સિદ્ ના ને આ સૂત્રથી દીર્ધ આદેશ થતો નથી. પ્ર+મા+વૃ અને રૂ ધાતુને અઘતનીનો લન પ્રત્યય. ‘સિનદી રૂ-૪-૧૨ થી ધાતુની પરમાં સન્ ની પૂર્વે સિદ્. તેની
૨૭૨
