Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
સુધવ“સ્તેષામ્ જીજાજી
ભ્રુણ્ અને વસ્ ધાતુથી પરમાં રહેલા TM hવતુ અને જ્વા પ્રત્યયની પૂર્વે જ્ થાય છે. ક્ષુધ્ ધાતુને ‘હ્ર-વર્તે ૫-૧-૧૭૪’થી TM અને વસ્તુ પ્રત્યય. અને ‘પ્રાવાને ૫-૪-૪૭’થી વત્ત્તા પ્રત્યય. આ સૂત્રથી TM વતુ અને વત્ત્તા પ્રત્યયની પૂર્વે ટૂ વગેરે કાર્ય થવાથી સુધિત: સુધિતવાન્ અને સુધિત્વા આવો પ્રયોગ થાય છે. ભ્રૂધ્ ધાતુની પરમાં રહેલા સેટ વન્ત્યા પ્રત્યયના નિત્ ભાવના નિષેધનો ‘સુધ-નિશ૦ ૪-૩-૩૧’થી બાધ થાય છે. તેથી તે સેટ્ વક્ત્વા ર્િ મનાય છે. અર્થક્રમશ: - ભૂખ્યો. ભૂખ્યો. ભૂખ્યો થઈને. વર્ ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ TM વતુ અને વત્ત્તા પ્રત્યય. તે પ્રત્યયોની પૂર્વે આ સૂત્રથી રૂ. ‘યજ્ઞાદ્િ॰ ૪-૧-૭૯’થી વપ્ ના વ ને ૩ આદેશ. ‘ઘ-વસ: ૨-૩-૩૬'થી વપ્ ના સ્ ને ર્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ઋષિત: રૂષિતવાન્ અને ૩ષિત્વા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ: - રહેલો. રહેલો. રહીને. II૪જ્ઞા
તુખ્યત્વે વિમોહાનેં ૪।૪।૪૪૫
વિમોહાર્થક તુમ્ [૩૧૦] અને અર્ચા-પૂજાર્થક સપ્ ધાતુની પરમાં રહેલા TM વતુ અને વક્ત્વા પ્રત્યયની પૂર્વે રૂટ્ થાય છે. વિ + તુમ્ ધાતુને “ક્ત-વતુ ૫-૧-૧૭૪'થી TM અને વતુ
૨૮૦
