Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
આદેશ. વવા+કમ્ આ અવસ્થામાં ‘કે ૪-૩-૧૪’ થી આ નો લોપ.. વગેરે કાર્ય થવાથી નવુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - વીણ્યું. વવુ: અહીં ‘વેવ: ૪-૨-૭૪' થી ઘૃત્ નો નિષેધ છે. વુ: અહીં ય્ ને ‘ન વો ર્ ૪-૨-૭૩' થી તૃત્ નો નિષેધ છે. ‘કૃષ્ણસંયો ૪-૩-૨?' થી સ્ ને નિત્ ભાવ વિહિત છે - એ યાદ 2149.118811
: x-૬ -પ્ર: જાજારના
પોક્ષા નો પ્રત્યય પરમાં હોય તો; તેની પૂર્વે રહેલા દૃ હૈં અને TM ધાતુના અન્ય ક્રૂ ને -હસ્વ ઋ આદેશ વિકલ્પથી થાય છે. વિ + x; વિ + હૈં અને નિ + TM ધાતુને પરોક્ષાનો અતુલ્ પ્રત્યય. તેને ‘ૐન્શ્યસંયો૦ ૪-રૂ-ર' થી નિદ્ ભાવ. આ સૂત્રથી ધાતુના અન્ય ૢ ને -હસ્વ આદેશ. ‘દિર્ઘાg:૦ ૪-૨-૨’ થી રૃ હૈં અને પૃ ધાતુને હિત્વ. ‘ઋતોત્ ૪-?-રૂટ' થી અભ્યાસમાં મ ને આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી વિશઋતુ: વિદ્રતુ: અને નિષ્પ્રતુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પ પક્ષમાં આ સૂત્રથી ને આદેશ ન થાય ત્યારે ઉપર જણાવ્યા મુજબ હૈં હૂઁ અને TM ધાતુને હિત્વ. રૃ ‘-હસ્ય: ૪-૨-૩' થી અભ્યાસમાં ને -હસ્વ ઋ આદેશ. તેને ઉપર જણાવ્યા મુજબ ૪ આદેશ. ‘‰૦ ૪-૩-૮' થી ને ऋ ગુણ ર્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વિતુ:; વિતુ: અને નિપવતુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ:- તેઓ બે શીર્ણ થયા.
૨૫૪