Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
થવાથી વ્યપ્રિયતે આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તલ્લીન થાય છે. ધાતુને ભાવમાં વર્તમાનાનો તે પ્રત્યય. “વા શિતિ ૩-૪-૭૦ થી તે પ્રત્યયની પૂર્વે [] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી 5 ધાતુના ને રિ આદેશ થવાથી ાિતે આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - કરાય છે. ૮ ધાતુને મણિ નો પ્રત્યય. આ સૂત્રથી દૃના અને રિઆદેશ થવાથી ક્રિયા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - હરણ કરે. ક્રિયાત્ વગેરે સ્થાને રિના રૂ ને રીકવ૦૪-૩-૧૦૮' થી દીર્ઘ આદેશ થતો નથી. અન્યથા આ સૂત્રથી રિનું વિધાન કર્યું ન હોત.??ગા
ईश्च्वाववर्णस्या ऽ नव्ययस्य ४।३।१११॥
વિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા, અવ્યયને છોડીને અન્ય નામના ૩ વર્ણન [, ને હું આદેશ થાય છે. अंशुक्लः शुक्लः स्यात् भने अमाला माला स्यात् मा अर्थमा शुक्ल અને માના નામને -સ્વતિ ૭-ર-ર૬ થી વિ પ્રત્યય. “હાર્વે ૩-૨-૮' થી રિનો લોપ. આ સૂત્રથી વિ પ્રત્યાયની પૂર્વેના ૩ ને અને મા ને દીર્ધ ડું આદેશ...વગેરે કાર્ય થવાથી ગુઠ્ઠસ્થતિ અને માત્નીત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ કમશ :અશુફલ ફુફલ થાય. જે માળા નથી તે માળા થાય. મનવ્યયસ્થતિ મ્િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અવ્યયથી ભિન્ન જ. નામના અન્ય વર્ણન; તેની પરમાં થ્વિ પ્રત્યય હોય તો હું આદેશ થાય છે. તેથી વિવાવિવામૂિતા આ અર્થમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ
૨૩૧
