Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વિ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રત્યય પરમાં હોય તો; તેની પૂર્વે રહેલા પ્ર ઉપસર્ગથી જ પરમાં રહેલા આરંભકાલીન દાનાર્થકતા ધાતુને વિકલ્પથી જ્ઞ આદેશ થાય છે. તેથી પરિ+તા + તે આ અવસ્થામાં પર ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા યા ધાતુને આ સૂત્રથી વિકલ્પ આદેશ થતો નથી. જેથી સ્વરાહુ ૪-૪-૮થી
ધાતુને નિત્ય 7 આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પીત્તમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ‘તિ ૩-૨-૮૮’થી રિ ઉપસર્ગના રૂને દીર્ઘ છું આદેશ થાય છે. ઘુટો દિ ૧-૩-૪૮' ના વિકલ્પપક્ષમાં પ્ર..ઈત્યાદિ પણ પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - આપવાની શરૂઆત કરી. II
જિં-વિ-સ્વર્વવત્ કાઝાટા
- નિ વિ કુમનું અને મા ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા ધાતુને; તેની પરમાં જે પ્રત્યય હોય તો વિકલ્પથી 7 આદેશ થાય છે. નિ + રા, વિ + રા; ; + રા; મન + ર અને બવ + ધાતુને
-વહૂ. ૫-૧-૧૭૪થી જ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ધાતુને આદેશ. યુરો શુદિ ૧-૩-૪૮થી જૂ ના અન્ય સ્ નો લોપ.
તિ ૩-૨-૮૮થી નિ અને વિના રૂ ને દીર્ઘ હું આદેશ. તેમજ હું અને મન ના અન્ય ૩ ને દીર્ઘ ક આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી નીમ્ વીરમ્ સૂનું નૂતમ્ અને ભવમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી 7 ધાતુને 7 આદેશ ન થાય ત્યારે તું
૨૪૩
