Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
સ્વ નવા કારરરા
* સ્વક્ ધાતુથી પરમાં રહેલા પરીક્ષાના પ્રત્યયને વિકલ્પથી વિદ્ભાવ થાય છે. સ્વર્ધાતુને પરોક્ષાનો પ્રત્યય. “થિતુ.૦ ૪-૧-૧થી સ્વ ધાતુને ધિત્વ. ‘વ્યના ૪-૧-૪૪થી અભ્યાસમાં અનાદિવ્યશનનો લોપ. આ સૂત્રથી પ્રત્યયને શિર્વત્ ભાવ. નો ચ૦ ૪-૨-૪૫થી સ્વસ્ ના નુ નો લોપ થવાથી સર્વને આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી શિર્વત્ ભાવ ન થવાથી જૂનો લોપ પણ ન થવાથી સર્વ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - આલિજ્ઞન કર્યું.iારા
Tનશો - ચુપજો દિઃ ક્વા સારારા
ધાતુમાં ઉમાન્ય – હોય તો શું અત્તમાં છે જેના એવા ધાતુથી પરમાં રહેલા તેમજ ન ધાતુથી પરમાં રહેલા છે આદિમાં જેના એવા વત્વ પ્રત્યયને વિકલ્પથી શિર્વઃ ભાવ થાય છે. ધાતુને પ્રદિક્ષાત્રે પ-૪-૪૭થી સ્વિી [7] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી તેવા પ્રયને વિશદ્ ભાવ. “નો ચરાના ૪-૨-૪૫થી રક્સ ધાતુના ઉપાન્ત – નો [ ની ] લોપ. ૨-: મ્ ૨૧-૮૬ થી ને જ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વત્તા આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી વત્તા પ્રત્યયને વિદ્
૧૩૧