Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
# અને વતું પ્રત્યાયના તુ ને – આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ફીન: અને ડીનવાનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ફી ધાતુની પરમાં જે અને વધુ પ્રત્યયની પૂર્વે ‘ડીય - તિ: યો: ૪-૪-૬૧થી
નો નિષેધ થવાથી નિદ્રા અને વધુ પ્રત્યયને આ સૂત્રથી વિદ્ભાવનો નિષેધ થતો નથી. અર્થ [બંન્નેનો) - તે ગયો. રબા
मृषः क्षान्तौ ४।३।२८॥
ક્ષમાર્થક કૃણ ધાતુ [૧૨૮૪] થી પરમાં રહેલા સેટ જી અને વતુ પ્રત્યયને ર્વિદ્ ભાવ થતો નથી. પૃ ધાતુને - વેત્ પ-૧-૧૭૪થી જી અને વધુ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ‘તાશિતો ૪-૪-૩૨થી . આ સૂત્રથી સે અને વધુ પ્રત્યયને શિર્વદ્ ભાવનો નિષેધ. “નયો. ૪-૩-૪થી ધાતુના ઝને ગુણ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ર્ષિતા અને મર્પિતવાનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ બંન્નેનો - તેણે ક્ષમા કરી. સાન્તાવિતિ વિમુ? આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ક્ષમાર્થક જ મૃ૬ [૨૨૮૪] ધાતુથી પરમાં રહેલા છે અને વધુ પ્રત્યયને વિદ્વદ્ ભાવનો નિષેધ થાય છે. તેથી સT + મૃ૬ [૫૨૮] ધાતુને # પ્રત્યયાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી અપમૃષિત વાયમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં મૃ૬ ધાતુ ક્ષમાર્થક ન હોવાથી તેનાથી પરમાં રહેલા સે . અને વધુ પ્રત્યયને આ સૂત્રથી વિવંદ્ ભાવનો નિષેધ થતો નથી. અર્થ - અશુદ્ધિવાય.il૨૮
'
૧૪૨.
