Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
અર્થ - મેં ભેગું કર્યું. ત્ ધાતુને પરીક્ષામાં ઉત્તમ પુરુષનો પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ આ સૂત્રથી તેને ર્વિદ્ ભાવ. ૩ ધાતુને જિત્વ. અભ્યાસમાં અનાદિ વજનનો ‘ચને ૪-૧-૪૪ થી. લોપ. “ડર ૪-૧-૪૬ થી અભ્યાસમાં ને ર્ આદેશ.
તો ૪-૩-૪ થી યુટૂ ધાતુના ઉપાન્ત ૩ને ગુણ સો આદેશ થવાથી યુકોટ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી જવું પ્રત્યયને વિંદ્ ભાવ ન થાય ત્યારે ને દા ૪-૩-૧૭” થી કિર્ઘદ્ ભાવ થવાથી યુદ્ ધાતુના ને ગુણ થતો નથી. જેથી યુવુર આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - મેં કુટિલતા કરી. અન્ય કૃતિ ?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પરીક્ષા ના અન્ય જ [પ્રથમ નહિ)ળવું પ્રત્યયને વિકલ્પથી નિર્વદ્ ભાવ થાય છે. તેથી પદ્ ધાતુને પરોક્ષાનો પર્ તૃતીય પુરુષનો જવું] પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ પદ્ ધાતુને ધિત્વ. અભ્યાસમાં અનાદિવ્યજ્જનનો લોપ. અહીં પ્રથમ પત્ પ્રત્યય નિત્ય જ ખિ હોવાથી ‘િિત ૪-૩-૫૦° થી ર્ ધાતુના ઉપન્ય ને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી સાપ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં આ સૂત્રથી પ્રથમ વુિં ને વિકલ્પથી છિદ્ ભાવ થતો નથી. અન્યથા સ પર આવો પણ પ્રયોગ થાત. અર્થ - તેણે રાંધ્યું.પદા