Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
૭૬ ને આ સૂત્રથી વૃદ્ધિ થતી નથી. અર્થ - તેણે પતલું કર્યું. આ સૂત્રમાં વ્યગ્નનાનામ્ આ પ્રમાણે બહુવચનનો નિર્દેશ હોવાથી વ્યઞ્જનાન્ત ધાતુના વ્યઞ્જન અને સમાન સ્વરની વચ્ચે વ્યન્જનનું વ્યવધાન હોય તો પણ આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વૃદ્ધિ થાય છે. તેથી અતાĒત્ [ā] ની જેમ સાક્ષીત પણ પ્રયોગ આ સૂત્રથી સિદ્ધ છે. II૪॥
वीण्रग: सेटि ४।३।४६॥
પરૌંપદના વિષયમાં ઝળું ધાતુના અન્ય સ્વરને; તેની પરમાં સેટ્ સિક્ પ્રત્યય હોય.તો વિકલ્પથી વૃદ્ધિ થાય છે. X + ઝળું ધાતુને અદ્યતનીનો વિ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ‘સિનદ્યત ૩-૪-૫૩’થી સિક્ પ્રત્યય. ‘સ: સિન૦ ૪-૩-૬૫’થી સિક્ ની પરમાં ૐ. ‘સ્તાદ્યશિતો૦ ૪-૪-૩૨'થી સિપ્ ની પૂર્વે ર્. પ્ર + ઝળું + રૂ + ક્ + ૐ + ત્ આ અવસ્થામાં ણું ધાતુના અન્ય ૩ ને આ સૂત્રથી વૃદ્ધિ સૌ આદેશ. સૌ ને ‘ઓવૌ ૧-૨-૨૪’થી આર્ આદેશ. ‘સ્વરાવે૦ ૪-૪-૩૧'થી નુઁ ધાતુના આદ્યસ્વર ને વૃદ્ધિ સૌ આદેશ. ‘ટ કૃતિ ૪-૩-૭૧’થી સિદ્ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રૌવીત આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ખ્ખું ધાતુના અન્ય સ્વર ૩ ને વૃદ્ધિ ન થાય ત્યારે ‘મિનો ૪-૩-૧’થી ૩ ને ગુણ ો આદેશાદિ કાર્ય થવાથી પ્રૌńવીત્ આવો પ્રયોગ થાય છે અને જ્યારે ‘વોર્નો:
૧૬૧
