Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
અર્થક્રમશ: તે બોલ્યો. તે ગયો. તે પ્રજ્વલિત થયો. તે ટપક્યો. ૪૮
નશ્વિના - શH - ક્ષણ -વિત: ઝારાજા
પરસ્મપદના વિષયમાં શ્વિ નાણુ શ ક્ષન્ ધાતુના તેમજ સ્ અથવા યુ જેના અને છે - તે [દાન્ત મન્તિ અથવા વાર્તા] ધાતુના અને પવિત્ [ જેમાં રૂ છે તે] ધાતુના સ્વરને તેની પરમાં સે-સિદ્ પ્રત્યય હોય તો વૃદ્ધિ થતી નથી. ક્વિ ધાતુને પરસ્મપદનો અધતનીમાં દ્ધિ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે 'સિન ૩-૪-૫૩થી સિદ્ પ્રત્યય. સિદ્ ની પરમાં ‘: સિના ૪-૩-૬૫'થી . ‘તાણિતો ૪-૪-૩રથી સિદ્ ની પૂર્વે , ક્વિ ધાતુના રૂને સિરિ પર ૪-૩-૪૪થી પ્રાપ્ત વૃદ્ધિનો આ સૂત્રથી નિષેધ. તેથી “નમનો ૪-૩-૧થી તે રૂને ગુણ આદેશ.
ને દ્વિતો ૧-૨-૨૩થી અત્ આદેશ. “દ તિ ૪-૩-૭૧'થી સિદ્ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી નશ્વય આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ તે ગયો. ના ધાતુને અધતનીનો દ્રિ પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ તેની પૂર્વે સિદ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી ને ગુણ આદેશ બાદ મારી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-તે જાગ્યો. ધાતુને અધતનીનો દ્રિ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ઉપર જણાવ્યા મુજબ સિદ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી નિષ્પન્ન + + $ + + આ અવસ્થામાં “વઝન ૪-૩-૪૭થી પ્રાપ્ત; શમ્ ધાતુના
૧૬૫
