Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
૪-૩-૧૯થી ડિક્વેદ્ ભાવ થાય ત્યારે કઇ ધાતુના ને સંયોમાન્િ ૨-૧-૫રથી આદેશ થવાથી પ્રવીત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તેણે ઢાંક્યું. દિ આ પ્રમાણેનો નિર્દેશ આ સૂત્રમાં ઉપયોગી ન હોવા છતાં આગળના સૂત્ર માટે છે..કદા
व्यञ्जनादे वोपान्त्यस्याऽत: ४॥३॥४७॥
પરૌપદના વિષયમાં વ્યસ્જનાદિ ધાતુના ઉપાજો મને; તેની પરમાં સિ પ્રત્યય હોય તો વિકલ્પથી વૃદ્ધિ થાય છે. | ધાતુને પરમૈપદમાં અઘતનીનો દ્ધિ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે સિન ૩-૪-૫૩થી સિદ્ પ્રત્યય. ‘: સિન ૪-૩-૬૫'થી સિદ્ ની પરમાં છું. “તાશિતો૪-૪-૩રથી સિદ્ ની પૂર્વે . આ સૂત્રથી વ્યસ્જનાદિ [ ધાતુના ઉપાસ્ય માં વૃદ્ધિ આદેશ.
૨ ફુતિ ૪-૩-૭૧'થી સિવું નો લોપ.વગેરે કાર્ય થવાથી સવાણીતું આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અને વૃદ્ધિ ન થાય ત્યારે મળત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ તેણે અવાજ કર્યો. એક્શનરિતિ વિમ્?= આ સૂત્રથી ઉપર જૈણાવ્યા મુજબ પરસ્મપદના વિષયમાં જનાદિ જ ધાતુના [ધાતુ માત્રના નહિ) ઉપાજો ને, તેની પરમાં શેત્ સિદ્ પ્રત્યય હોય તો વિલ્પથી વૃદ્ધિ થાય છે. તેથી મવાનું સત્ અહીં સ્વરાદિ ધાતુના ઉપાન્ય મ ને આ સૂત્રથી વૃદ્ધિ થતી નથી. અહીં માફ અવ્યયના યોગમાં જવા
૧૬૨
