Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
શિવિત્ કરારના
ધાતુથી પરમાં રહેલા વિત્ પ્રત્યયને છોડીને અન્ય શિત પ્રત્યયને ડિáદ્ ભાવ થાય છે. રૂ ધાતુને વર્તમાનાનો ત{ પ્રત્યય. તેને તા: શિત: ૩-૩-૧૦થી શિત સંજ્ઞા. એ અવિત - શિત્ તમ્ પ્રત્યયને આ સૂત્રથી ડિવત્ ભાવ. તેથી “મિનો ૪-૩-૧થી ને ગુણ ન થવાથી ત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- તેઓ બે જાય છે. આ ધાતુને વર્તમાનાનો તિલ્ પ્રત્યય. 'યારે ૩-૪-૭૮થી તિ ની પૂર્વે જ્ઞા પ્રત્યય. તેને આ સૂત્રથી કિર્ઘદ્ ભાવ વગેરે કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી શ્રાતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ખરીદે છે. શિવિતિ વિમ્ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ધાતુથી પરમાં રહેલા વિ પ્રત્યયને છોડીને અન્ય શિન્ જ પ્રત્યયને હિદ્ ભાવ થાય છે. તેથી રિ ધાતુને મણિ નો તીણ પ્રત્યય. ‘નામનો ૪-૩-૧'થી રિ ધાતુના ને ગુણ | આદેશ. નાખ્યત્ત સ્થાર-૩-૧૫થી રણ પ્રત્યયન { ને આદેશ...વગેરે કાર્ય થવાથી ચેઇ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં સી પ્રત્યય અવિ હોવા છતાં તે શિત્ ન હોવાથી તેને આ સૂત્રથી ડિdદ્ ભાવ થતો નથી. અર્થ - ભેગું કરેારના
૧૨૯