Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
તા. આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - કુટિલતા કરશે. વિષ્ટા કરશે. થ્થાત્ તિ કિમ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ રાતિ ગણપાઠમાંના ટુ વગેરે ધાતુની પરમાં રહેલા ગિતુ અથવા ગિતુ પ્રત્યયથી ભિન્ન જ પ્રત્યયને ડિવત્ ભાવ થાય છે. તેથી સત્ + કુટું ધાતુને માવાડwત્રે પ-૩-૧૮' થી ઘનું પ્રત્યય. તે બિન્દુ હોવાથી તેને આ સૂત્રથી ડિવત્ ભાવ થતો નથી. જેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગુન્ ધાતુના ઉપાસ્યું ૩ ને ગુણ નો આદેશ થવાથી સત્કોટ આવો પ્રયોગ થાય છે. આવી જ રીતે + કર્ધાતુને પરોક્ષાનો નવું પ્રત્યય. તે તું હોવાથી તેને આ સૂત્રથી ડિવૈદ્ ભાવ થતો નથી. જેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વેર્ ધાતુના ઉપાજ્ય ૩ને ગુણ નો આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી બ્યુરોટ આવો પ્રયોગ થાય છે. (ર્ને વિતુ:૦૪૧-૧ થી ધિત્વ. અભ્યાસમાં ‘ચનચ૦ ૪-૧-૪૪થી ટુ નો લોપ. “ડી” ૪-૧-૪૬થી અભ્યાસમાં ને આદેશ...વગેરે પ્રકિયા સ્પષ્ટ છે.) અર્થક્રમશઃ - ઘણી કુટિલતા. કુટિલતા ઘણી કરી. ફળી
લિટિ જારાશા
વિન્ ધાતુની પરમાં રહેલા ટૂ ને હિન્દુ ભાવ થાય છે. ડર્ + વિન્ ધાતુને વતની નો તા પ્રત્યય. ‘તાશિતો ૪૪-૩ર થી તા ની પૂર્વે, આ સૂત્રથી તેને ડિટું ભાવ થવાથી “નોર૦ ૪-૩-૪થી વિજ્ઞ ધાતુના ઉપન્ય રૂ ને ગુણ
૧૨૭
