Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ક્ષિ ધાતુને ક્ષી આદેશ થાય છે. ક્ષTUડયુમ! અહીં આક્રોશ અર્થ ગમ્યમાન હોવાથી ક્ષિ ધાતુને #- #વંદૂ ૫-૧-૧૭૪થી વિહિત ૪ પ્રત્યયના તને આ સૂત્રથી – આદેશ અને ધાતુને ક્ષી આદેશ વગેરે કાર્ય થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી જ પ્રત્યયના ત્ ને – આદેશ વગેરે કાર્ય ન થાય ત્યારે ક્ષિતાડયુf: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - આ નીચ માણસ ક્ષીણ આયુષ્યવાળો છે. આવી જ રીતે શીળસ્તપસ્વી અહીંદેન અર્થ ગમ્યમાન હોવાથી ધાતુને વિહિત ૪ પ્રત્યયના તુને આ સૂત્રથી – આદેશ તેમજ પ્તિ ધાતુને ક્ષ આદેશ. મનુIT૦ ૭-૩૦-૩૪'થી ક્ષીણ નામને સ્વાર્થિક # પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી ક્ષીણ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી જ પ્રત્યયના તને ન આદેશ વગેરે કાર્ય ન થાય ત્યારે ક્ષિતશસ્તપસ્વી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તપસ્વી, અનકમ્પનીય ક્ષીણ શરીરવાળા છે.
ત્ર - ફ્રી – ધ્રા - ધ્રા - ત્રીન્દ્ર- નુ - વિજો ર્વી
8ારાહદા.
હૃી બ્રા 2 વ મુદ્ર અને વિદ્ [૪૨] ધાતુની પરમાં રહેલા અને વધુ પ્રત્યયના આદ્ય સ્ને વિકલ્પથી આદેશ થાય છે. ૪ - વતૂ ૫-૧-૧૭૪થી ધ્રા દૈત્ર સમ્ + કન્નુ અને વિદ્ ધાતુને જ પ્રત્યય અને હૃી ધાતુને જ અને વધુ પ્રત્યય. “માત્મધ્ય૦૪-૨-૧થી ચૈ અને સૈ ધાતુના તેને આદેશ.