Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
મ-વ્યસ્યા: ૪ારા૪૩।।
ધાતુથી વિહિત મૈં અને વ્ થી શરૂ થતો પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા ૬ ને દીર્ઘ આ આદેશ થાય છે. પર્ ધાતુને વર્તમાનાનો મિલ્ વસ્ અને મક્ પ્રત્યય. ‘ર્રાર્થન૦ ૩-૪-૭૨' થી પણ્ ધાતુની પરમાં શક્ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી શવ્ પ્રત્યયના જ્ઞ ને દીર્ઘ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વામિ પદ્માવઃ અને પન્નામ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ:- હું રાંધુ છું. અમે બે રાંધીએ છીએ. અમે બધા રાંધીએ છીએ. !??શા
अनतोऽन्तोदात्मने ४।२।११४ ॥
અ ને છોડીને અન્ય વર્ણથી પરમાં રહેલા આત્મનેપદ સમ્બન્ધી સત્ ને સત્ આદેશ થાય છે. દ્ઘિ ધાતુને આત્મનેપદનો વર્તમાનાનો અન્ને પ્રત્યય. વિ ધાતુની પરમાં ‘સ્વારે: નુ: ૩-૪-૭૯' થી નુ [૬] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી અત્ ને સત્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વિન્વતે આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તેઓ સંચય કરે છે. આત્મનેવદ્ કૃતિ પ્િ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ને છોડીને અન્ય વર્ણથી પરમાં રહેલા આત્મનેપદ સમ્બન્ધી જ અન્ ને અત્ આદેશ થાય છે. તેથી વિ ધાતુને વર્તમાનાનો પરÂપદનો અન્તિ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય ઉપર જણાવ્યા
૧૦૩
