Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
भवते: सिज्लुपि ४।३।१२॥ .
સિદ્ પ્રત્યયનો લોપ થયો હોય ત્યારે ભૂ ધાતુના સ્વરને ગુણ આદેશ થતો નથી. મેં ધાતુને અધતનીનો ૯િ પ્રત્યય. “સિગo ૩-૪-૫૮’થી હિ ની પૂર્વે સિદ્ પ્રત્યય. પિર્વતિ૪-૩-૬૬થી સિનો લોપ. આમ થાતો ૪-૪-૨૯થી જૂ ની પૂર્વે મ. + K + આ અવસ્થામાં નામનો ૪-૩-૧'થી મૂ ધાતુના અન્ય ' 1 ને ગુણ જો આદેશની પ્રાપ્તિ હતી. તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી મૂત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - થયું. સિનુવતિ વિશ? આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સિ પ્રત્યયનો લોપ થયો હોય તો જ દૂ ધાતુના સ્વરને ગુણનો નિષેધ થાય છે. તેથી વિ+તિ+ન+ન્યૂ+ત (અદ્યતનીનો આત્મપદનો ત પ્રત્યય) આ અવસ્થામાં તાશિતો૪-૪-૩૨થી [ઝિ) ની પૂર્વે રૂ.] નામનો ૪-૩-૧થી જૂધાતુના ને ગુણો આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વ્યત્યમવિણ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં આત્મપદમાં સિદ્ નો લોપ થતો ન હોવાથી આ સૂત્રથી જૂના ને ગુણ ગો આદેશ નો નિષેધ થતો નથી. અર્થ - પરસ્પર વ્યતીત થયું. રા.
૧૨૨