Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તોડે છે. ડ્ય તિ વિ? આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગ્ય પ્રત્યય જ પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા ધાતુ સમ્બન્ધી મા નો લોપ થાય છે. તેથી જૌરિવારરતિ = ભવતિ અહીં નો નામને 7 વિવપુo ૩-૪-ર થી ક્વિપૂ પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન નો ધાતુને વર્તમાનાનો તિવ્ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ૩-૪-૭૨ થી શq વિકરણ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ધાતુ સમ્બન્ધી મો ની પરમાં શ્ય પ્રત્યય ન હોવાથી આ સૂત્રથી મો નો લોપ થતો નથી. અર્થ - ગાયની જેમ આચરણ કરે છે. ર૦રા
ન -જ્ઞા -નનો ત્યા કારાજા
અવ્યવહિત પરમાં તિર્ વગેરે (ત્યા]િ પ્રત્યય ન હોય તો શિ પ્રત્યયની પૂર્વે રહેલા જ્ઞા અને ન ધાતુને ના આદેશ થાય છે. જ્ઞા ધાતુને વર્તમાનાનો તિ પ્રત્યય. યદ્દે રૂ-૪-૭૬ થી તિવું ની પૂર્વે ના [T] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી જ્ઞ ધાતુને ના આદેશ થવાથી નાનાતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-જાણે છે. નન્ ધાતુને વર્તમાનાનો તે પ્રત્યય. તેની પૂર્વે વિવારે : રૂ-૪-૭૨ થી ક્ય પ્રત્યય. આ સૂત્રથી નન ધાતુને ના આદેશ થવાથી નાતે આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ઉત્પન્ન થાય છે. અત્યાતિવિતિ ?િ આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અવ્યવહિત પરમાં ત્યાદ્રિ પ્રત્યય ન જ હોય તો શિત્ પ્રત્યયની પૂર્વે રહેલા જ્ઞા અને નન્ ધાતુને ના
' ૯૪
