Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
અને ત્યાં + તવત્ આ અવસ્થામાં વ્યસ્જન 7 થી પરમાં રહેલા અન્તસ્થા થી ઘરમાં રહેલો આ છે અન્તમાં જેના એવા ત્યાં ધાતુથી પરમાં રહેલા જ અને વધુ પ્રત્યયના આદ્ય સ્ ને આ સૂત્રથી – આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ત્યાન અને નવીનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ: - ભેગો કરેલો. ભેગું કર્યું. વ્યગ્નને તિ શિ? આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વ્યસ્જનથી જ પરમાં રહેલા અન્તસ્થાવર્ણથી પરમાં રહેલા આકારાન્ત થયા અને ધ્યા સિવાયના ધાતુથી પરમાં રહેલા અને વધુ પ્રત્યય સમ્બન્ધી આદ્ય તુને આદેશ થાય છે. તેથી ય + ત અહીં વ્યસ્જનથી પરમાં અન્તસ્થા ન હોવાથી તાદશ આકારાન્ત ધાતુની પરમાં રહેલા ત પ્રત્યયના તને આદેશ આ સૂત્રથી થતો નથી. જેથી વાત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ગયેલો.
અન્તસ્થા રૂતિ વિ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ હયા અને થ્ય ધાતુને છોડીને અન્ય ધાતુ સમ્બન્ધી વ્યસ્જનથી પરમાં રહેલા અન્તસ્થાવર્ગથી જ પરમાં રહેલો જે મા, તદા ધાતુથી પરમાં રહેલા અને વધુ પ્રત્યયના આદ્ય – નેન આદેશ થાય છે. તેથી તિ: અહીં વ્યજનથી પરમાં અન્તસ્થાવાર્થ ન હોવાથી આકારાન્ત પણ ના ધાતુથી પરમાં રહેલા પ્રત્યયના સ્ ને આ સૂત્રથી આદેશ થતો નથી. અર્થ- સ્નાન કરેલો. - સાત રૂતિ વિ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કયા અને દયા ધાતુને છોડીને અન્ય ધાતુ સમ્બન્ધી વ્યસ્જનથી પરમાં રહેલા અન્તસ્થાવર્ણથી પરમાં રહેલો જે [સ્વરમાત્ર નહીં તદન્ત જ ધાતુથી પરમાં રહેલા છે અને વહુ પ્રત્યય સમ્બન્ધી આદ્ય તુને ન આદેશ થાય છે. તેથી યુતિ: અહીં વ્યસ્જનથી પરમાં રહેલા અન્તસ્થાવર્ણથી પરમાં મા ન હોવાથી તાદશ ઉકારાન્ત ધાતુની પરમાં રહેલા પ્રત્યાયના તૂને આ સૂત્રથી આદેશ થતો નથી. અર્થ - પડેલો.
૬૬