Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
९२
आचारागसूत्रे कतिविधानि खलु भदन्त ! सर्वद्रव्याणि प्राप्तानि ?, गौतम ! षडविधानि सर्वद्रव्याणि प्रज्ञप्तानि, तानि यथा-धर्मास्तिकायः, अधर्मास्तिकायः, यावत्-अद्धासमयः, इति च्छाया।
" धम्मो अधम्मो आगासं, दव्वं इक्विकमाहियं । अणंताणि य दव्वाणि, कालो पुग्गल जंतवो" ॥८॥ (उत्त० अ० २८) धर्मोऽधर्मः आकाशः, द्रव्यमेकैकमाख्यातम् अनन्तानि च द्रव्याणि, कालः पुद्गला जन्तवः। इति च्छाया।
कालस्य स्वरूपम्अर्धतृतीयद्वीपव्यापी, निर्विभागोऽनाद्यपर्यवसितः, एकोवर्तमानः समयः कालपदार्थः । एकत्वादेवास्तिकायो नायम् ।
अर्थात्- भगवन् ! सब द्रव्य कितने हैं ?' 'गौतम ! सब द्रव्य छह हैंधर्मास्तिकाय, अधर्मास्तिकाय यावत् अद्धा-समय' (भगवतीसूत्र श. २५ उ. ४) ।
उत्तराध्ययन सूत्र (अ. २८) में भी कहा है:- 'धर्म, अधर्म और आकाश द्रव्य एक एक कहे गये हैं । काल, पुद्गल और जीव अनन्त-अनन्त है " इति ।
- काल का स्वरूपसमयक्षेत्रव्यापी, निर्विभाग, आद्यन्तरहित, एकप्रदेशरूप वर्तमान समय को 'काल' कहते हैं। यह एक होने के कारण अस्तिकाय नहीं है।
અર્થા–“ભગવદ્ ! સર્વ દ્રવ્ય કેટલાં છે? ગૌતમ! સર્વ દ્રવ્ય છ છે ધર્માસ્તિકાય અધર્માસ્તિકાય યાવત્ અદ્ધાસમય ( ભગવતી. શ. ૨૫. ઉ. ૪). ઉત્તરાધ્યયનસૂત્ર (. २८) मा ५५ यु -धर्म, मध, मने मारा द्रव्य मे मे ४ो छ, કાલ, પુદ્ગલ અને જીવ અનંત-અનંત છે.
કાલનું સ્વરૂપसमयक्षेत्र (मढीती५) व्याधी, निलिमा रेनो मानपत), याचन्तરહિત, એકપ્રદેશરૂપ વર્તમાન સમયને કાલ કહે છે, આ એક હેવાના કારણથી 'मस्तिय' नथी.
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
