Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 349
________________

३२६
आचाराङ्गसूत्रे
मिथ्यात्वम् १ | सावद्ययोगेषु प्रवृत्तिरविरतिः २ । सदुपयोगाभावः प्रमादः, मोक्षमार्ग प्रति शैथिल्यं वा प्रमादः ३ । कष्यते पुनः पुन्मर्जन्ममरणादिक्लेशोऽनुभूयते येन स कषायः, मोहनीयकर्मोदयजनित आत्मपरिणतिविशेषः, यद्वा-कष्यते यत्र शारीरिक मानसिक दुखैः, स कषः - संसारः, तस्य आय: - प्राप्तिकारणं कषायः = क्रोधादि : ४ । युज्यते - आत्माऽनेनेति योग: = मनोवाक्कायव्यापाररूपः ५ । उक्तञ्श्च"पंच आसवदारा पण्णत्ता, तंजहा - मिच्छत्तं १, अविरई २, पमाया ३, कसाया ४, जोगा ५ " । ( समवा० समवाय ५ ) ' आसवदारा ' इति - आस्रवो बन्धकारणम् ।
श्रद्धान मिथ्यात्व कहलाता है ? | सावध योगों में प्रवृत्ति करना अविरत्ति है २ । सम्यक् उपयोग (यतना) का अभाव प्रमाद कहलाता है, या मोक्षमर्ग के विषय में शिथिलता होना प्रमाद है ३ । जिस के द्वारा आत्मा कषा जाय अर्थात् वारंवार जन्म-मरण का क्लेश भोगा जाय उसे कषाय कहते हैं । कषाय, मोहकर्म से उत्पन्न आत्मा की एक परिणति है । अथवा - जहाँ शारीरिक एवं मानसिक दुःखों से जीव कषा जाय ( युक्त हो) उसे कष अर्थात् संसार कहते हैं और उस कष (संसार) की आय प्राप्ति जिस से हो वह कषाय कहलाता है ४ । जिस से आत्मा व्याप्त हो, ऐसा मन, वचन और काय का व्यापार योग कहलाता है ५ । कहा है
"पंच आसवदारा पण्णत्ता, तं जहा- मिच्छतं, अविरई, पमाया, कसाया, जोगा । (समवायाङ्ग, समवाय ५ ) यहाँ ' आसवदारा' का अर्थ है - आश्रव के द्वार अर्थात् बन्धके कारण ।
39
શ્રદ્ધા તેને મિથ્યાત્વ કહે છે (૧). સાવદ્ય ચેગેામાં પ્રવૃત્તિ કરવી તે અવિરતિ છે . (ર). સમ્યક્ ઉપયાગના અભાવ તે પ્રમાદ કહેવાય છે, અથવા મેાક્ષમાના વિષયમાં શિથિલતા થવી તે પ્રમાદ છે (૩). જેના દ્વારા આત્મા કષાય અર્થાત્ વાર ંવાર જન્મ મરણના કલેશ ભાગવવાય તેને કષાય કહે છે. કષાય, માહ કમથી ઉત્પન્ન આત્માની એક પરિણતિ છે. અથવા—જ્યાં શારીરિક અને માનસિક દુઃખેાથી જીવ કષાય અર્થાત્ પીડાય તેને કષ અર્થાત્ સંસાર કહે છે, અને તે સંસારની આય-પ્રાપ્તિ જેનાથી હાય તે કષાય કહેવાય છે (૪). જેનાથી આત્મા વ્યાપ્ત હેાય એવા મન, વચન અને કાયાના વ્યાપાર તે ચેાગ કહેવાય છે. (૫), કહ્યું છે કે ઃ—
“पंच आसवदारा पण्णत्ता, तंजहा-मिच्छत्तं, अविरई, पमाया, कसाया जोगा." (सभवायांग, सभवाय ५ ) अडि " आसवदारा" तो अर्थ मे छे :- आश्रवना દ્વાર, અર્થાત્ ખધના કારણ.
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧


Page Navigation
1 ... 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781