Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 488
________________

आचारचित्तामणि -टीका अध्य० १ उ. ३ उपक्रम
सर्वविरतिरूपं पदं प्राप्तो मुनिः पृथिवीकायादिसुक्ष्मजीवसमारम्भनिवृत्त्यादिकर्तव्यतायामपीयोsपि प्रमादजातं स्खलनं समुपेक्षते चेत् तर्हि पुनस्तत्राधिकतरं स्खलनं कर्तुं न लज्जते, तथाविधनियमानुसारिणी हि मनोवृत्तिः, स्वल्पमपि संयमतः स्खलनं यथा न भवेत् तथा प्रयतितव्यं मुनिभिः ।
अतः
४६५
अत्र दृष्टान्तः प्रदर्श्यते—
केनचिद् बाल्यावस्थायामन्यस्य कपर्दिकामात्रं स्तेययाऽपहृत्य स्वमातुरग्रे निहितम् । माता तदवलोक्य हृष्टा सती तस्मै मधुरं वस्तु ददौ । अथ पुनः पुनः स्तेयकर्मणि प्रवृत्तः स्वमातृहस्तात् पारितोषिकं प्राप्तः क्रमेण
योग्यता दिखलाते हैं - सर्वविरतिरूप पदको प्राप्त मुनि पृथिवीकाय आदि छोटे-छोटे जीवों के आरंभ का त्याग करने में यदि प्रमाद के कारण थोडे से भी स्खलन की उपेक्षा करता है तो फिर और अधिक स्खलन करने में भी संकोच नहीं करता । मनोवृत्ति का ऐसा ही नियम है कि - गिरी सो गिरती ही जाती है, अत एव मुनियों को ऐसा प्रयत्न करना चाहिए कि, जिस से संयम में तनिक भी स्खलन न हो ।
इस विषय में दृष्टान्त कहते हैं
किसी बालकने अपनी बाल्यावस्था में एक कौडी चुराकर अपनी माता के पात्र रख दी । माता उसे देखकर हर्षित हुई और उसने इनाम के तौर पर बालक को मीठी चीज दी । इस के बाद वह बारबार चौरी करने लगा और अपनी माता के हाथ से पारितोषिक प्राप्त करने लगा। धीरे-धीरे वह ताम्रपण ( तांबे का सिक्का) कार्षापण
બતાવે છે—સવિરતિરૂપ પદને પામેલા મુનિ પૃથ્વીકાય આદિ નાના—નાના જીવાના આરંભના ત્યાગ કરવામાં જો પ્રમાદના કારણે ઘેાડાં પણુ સ્ખલન (ત્રુટી)ની ઉપેક્ષા કરે છે. તેા ફરીને વધારે સ્ખલન કરવામાં પણ સકાચ કરતા નથી. મને વૃત્તિના એવાજ નિયમ છે કે–નીચે પડવા પછી વધારે નીચે પડી જાય છે. એ કારણથી મુનિઓએ એવા પ્રયત્ન કરવા જોઇએ કેઃ–જેનાથી સંયમમાં ઘેાડુ' પણુ સ્ખલન નહી હાય.
આ વિષયમાં દૃષ્ટાન્ત કહે છેઃ—
કાઈ બાળકે પેાતાની બાલ્યાવસ્થામાં એક કેાડી ચારીને પેાતાની માતાની પાસે રાખી દીધી; માતા તેને જોઇને રાજી થઈ અને તેને ઈનામ આપવાના ઢંગથી બાળકને મીઠી વસ્તુ આપી. ત્યાર પછી તે ખાળક વારંવાર ચારી કરવા લાગ્યા. અને પેાતાની માતા પાસેથી (માતાના હાથથી) ઈનામ મેળવવા લાગ્યા. ધીરે ધીરે તે તામ્રપણ—ત્રાંબાના
प्र. आ-५९
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧


Page Navigation
1 ... 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781