Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 703

६८०
-
__ आचारास्त्रे स्वात्मनः सुखरूपेण दुःखरूपेण वा परिणम्यते । एवं तयोः कार्यकारणभावं यो विजानाति, स एव स्वात्मगतसुखदुःखविज्ञातेति भावः।
परकीयसुखदुःखविज्ञाता स्वात्मनः सुखं दुःखं वा जानातीत्युक्तार्थे हेतुं प्रदर्शयन्नाह- 'एयं तुल्लमन्ने सिं' इति । एतत्-सुखं दुःखं वा, तुल्यं सदृशमेव, अन्येषाम् परेषां जीवानां स्वस्व चेत्यर्थः।
" कटेण कंटणए व, पाए विद्वस्स वेयणट्टम्स । जा होइ अणिव्वाणी, णायव्या सव्वजीवाणं ॥
जह मम ण पियं दुक्खं, जाणिय एमेव जीवाणं "॥ छाया-- काष्ठेन कण्टकेन वा पादे विद्धस्य वेदनातस्य ।
या भवति अनिर्वाणि-तिव्या सर्वजीवानाम् ॥ यथा मम न प्रियं दुःखं ज्ञात्वा एवमेव सर्वजीवानाम् ।" इति । ही अपने सुख-दुःख के रूप में परिणत हो जाता है । इस प्रकार जो उनके कार्यकारण भाव को जानता है वही अपने आत्मा के सुख-दुःख का ज्ञाता होता है ।
दूसरों के सुख-दुःख का ज्ञाता ही अपने सुख-दुःख को जानता है, इस कथन में हेतु दिखलाते हुए कहते हैं:-'यह सुख और दुःख दूसरों के और अपने समान ही है। कहा भी है:
लकडी से या कंटक से पैर में विध जाने की वेदना से पीडित पुरुष को जो असंतोष होता है, वही सब जीवों को होता है ।
जैसे मुझे दुःख प्रिय नहीं है, उसी प्रकार अन्य अन्य प्राणियों को भी दु:ख प्रिय नहीं हैं "।
આ પ્રમાણે બીજાના સુખ અને દુઃખજ પિતાના સુખ-દુઃખના રૂપમાં પરિણત થઈ જાય છે. આ પ્રમાણે જે તેના કાર્ય–કારણ ભાવને જાણે છે, તે જ પોતાના આત્માનાં સુખ-દુઃખના જ્ઞાતા હોય છે.
બીજાનાં સુખ-દુઃખનાં જ્ઞાતા જ પિતાના સુખ-દુઃખને જાણે છે. આ કથનમાં હેતુ બતાવતા થકા કહે છે કે –
" २॥ सुप मने हुम भीani अने आपण समान छे.” ४थु छ हैं:
“લાકડીથી અથવા કાંટાથી પગમાં વિધાઈ જવાની વેદનાથી પીડિત પુરુષને २ मत ना थाय छ, तेवी सर्व वान (वहना) थाय छे."
“भ भने प्रिय नथी, ते प्रभारी मी प्रमाने पण दुःम प्रिय नथी."
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧