Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
आचारचिन्तामणि- टोका अध्य. १ उ. १ सू. ५ कर्मवादिप्र०
३४७
शुभ
तत्कारणत्वासिद्धेः । तद्वैचित्र्यस्य चादृष्टकर्मारव्यहेतुं विनाऽभावात् । शरीरादीनां पुण्यकार्यत्वात्, अशुभशरीरादीनां पापकार्यत्वाच्च पुण्यपापभेदेन तस्य कर्मणो द्वैविध्यं सिद्धम् ।
पुण्यं पापं चेति द्वे कर्मणी भिन्ने स्वतन्त्ररूपे स्तः, इत्यत्रागमोऽपि प्रमाणम् । उक्तश्च स्थानाङ्गसूत्रे - " एगे पुण्णे । एगे पावे " इति । एवमेव समवायाङ्गेऽपि ।
सर्वघातिप्रकृतयः—
(१) केवलज्ञानावरणीयम् । (२) केवलदर्शनावरणीयम् । (३) निद्रा, (४) निद्रा निद्रा, (५) प्रचला, (६) प्रचलाप्रचला, (७) स्यानर्द्धिः, (८-११) अनन्तानुबन्धिकपायचतुष्टयम्, (१२-१५) अमत्याख्यानकपाय चतुष्टयम्, यह विचित्रता अदृष्ट कारण - कर्म के विना नहीं हो सकती, शुभ शरीर आदि पुण्य का कार्य है और अशुभ शरीर आदि पाप का कार्य है । अतः पुण्य और पाप के भेद से कर्म दो प्रकार का सिद्ध होता है ।
पुण्यकर्म और पापकर्म दोनों स्वतन्त्र - भिन्न हैं, इस विषय में आगम भी प्रमाण है । स्थानाङ्ग सूत्र में कहा है-' पुण्य एक है पाप एक है'। इसी प्रकार समवायाङ्गसूत्र में भी कहा है।
सर्वघाती प्रकृतिया—
(१) केवलज्ञानावरणीय, (२) केवलदर्शनावरणीय, (३) निद्रा, (४) निद्रानिद्रा, (५) प्रचला, (६) प्रचलाप्रचला, (७) स्त्यानद्धिं, ( ८-११) अनन्तानुबन्धी- क्रोध, मान, माया, लोभ, (१२–१५) अप्रत्याख्यानावरण-क्रोध, मान, माया, लोभ, (१६-१९) प्रत्याख्यानाઆ વિચિત્રતા અદૃષ્ટ કારણ-કના વિના હોઈ શકે નહિ. શુભ શરીર આદિ પુણ્યનું કાર્ય છે. અને અશુભ શરીર આદિ પાપનું કાર્ય છે. તે કારણથી પુણ્ય અને પાપના ભેદથી કમ એ પ્રકારનાં સિદ્ધ થાય છે.
પુણ્યકર્મ અને પાપકર્મ અને સ્વતંત્ર-ભિન્ન છે. આ વિષયમાં આગમ પણ प्रभाणु छे, स्थानांग सूत्रमा उधुं छे - " युएय खेड छे, पाय येऊ छे." मे ४ प्रभाणे समवायाङ्ग-सूत्रभां पशु ह्युं छे.
સઘાતી પ્રકૃતિઓ—
(१) देवलज्ञानावरणीय, (२) देवलदर्शनावरणीय, (3) निद्रा, (४) निद्रानिद्रा (4) अथला, (९) प्रशसाप्रयसा, (७) सत्यानद्धि, ( ८-११) अनन्तानुम'धी-अध, भान, भाया,झोल,(१२-१५) मअय्यानावरणु-अध, भान, भाया, बोल, (१६-१७) प्रत्याच्यानावरण
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧
