Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य.१ उ.१.१ भगवच्छब्दार्थः
" अत्थं भासइ अरिहा, सुत्तं गंथंति गणहरा णिउणा" इत्यादि ।
अर्थ भाषतेऽर्हन् सूत्रं ग्रथ्नन्ति गणधरा निपुणाः, इति च्छाया ।
भगवतीर्थङ्करोपदिष्टमर्थरूपमागममुपादाय मेधाविनो गणधरा मूलरूपमागमं निबनन्तीत्यर्थः।
एवं वक्ष्यमणरीत्या आख्यातं कथितं द्वादशविधपरिपत्सु।
भगवत्तीर्थङ्करकथितार्थजातमेव वानुसृत्य वक्ष्यमाणं वाक्यमनुवदिष्यामीति वाक्यार्थः। आगमोक्तार्थस्य काल्पनिकत्वाभावाद् द्रव्यार्थिकनयेनार्थरूपोऽयमागमोऽनादिरिति भावः। ___ एषा परंपरा परिपाटी वरीवर्ति सर्वेषां गणधराणां, यद् विनीतैः स्वस्वान्तेवासिभिर्मोक्षमार्ग सविनयं पृष्टा गणधराः "सुय मे" इतिवाक्यं प्रथमं वदन्ति । उक्तश्च
"अहन्त भगवन्त अर्थका निरूपण करते हैं। और गणधर उसे भलो-भाति सूत्र रूप में गूंथते हैं। अर्थात् भगवान् तीर्थकर के द्वारा उपदिष्ट अर्थरूप आगम के आधार पर कुशल गणधर मूलरूप आगमकी रचना करते हैं।"
उन भगवानने बारह प्रकारकी परिषद् में इस प्रकार कहा है जो आगे इस सूत्र में निरूपण किया जायगा। आगमोक्त अर्थ काल्पनिक नहीं होता, अतः द्रव्यार्थिकनय से अर्थरूप यह आगम अनादि है।
सभी गणधरों की यह परम्परा-परिपाटी है कि-अपने २ विनीत शिष्यों द्वारा विनयपूर्वक मोक्षमार्ग पूछे जाने पर गणधर महाराज पहले-पहल 'सुयं में यह वाक्य बोलते हैं । कहा भी है
અહંન્ત ભગવંત અર્થનું નિરૂપણ કરે છે, અને ગણધર તેને રૂડી રીતે સૂત્ર રૂપમાં ગુંથે છે, અર્થાત્ ભગવાન તીર્થકર દ્વારા ઉપદિષ્ટ–ઉપદેશેલાં અર્થપ આગમના આધાર પર કુશળ ગણધર મૂલર ૫ આગમની રચના કરે છે.”
તે ભગવાને બાર પ્રકારની પરિષ–સભામાં આ પ્રમાણે કહ્યું છે કે, આગળ આ સૂત્રમાં નિરૂપણ કરવામાં આવશે. આગમકત–આગમમાં કહેલ અર્થ કાલ્પનિક નથી, તેથી દ્રવ્યાર્થિક નયથી અર્થરૂપ આ આગમ અનાદિ છે.
સર્વ ગણધરની એ પરંપરા–પરિપાટી છે કે–પિત–પિતાના વિનીત શિષ્ય द्वारा विनयपू४ मोक्षमा पूछपाथी ५२ मा२।०४ प्रथम 'सुयं मे' मा पाय બેલે છે. કહ્યું પણ છે –
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
