________________
૬૨
વિશ્વ અજાયબી : ઉદાયી, દઢાયુ, શંખ, શતક શ્રાવક અને શ્રાવિકારૂપે સુલસા કૃષ્ણા, જયંતી વગેરે અનેક શ્રમણીઓનાં નામ-ઠામ ખ્યાતનામ અને રેવતી. ચોવીશેય તીર્થપતિમાં સૌથી વધુ નવ છે. અનેક નામો તો ચિરકાળના ઇતિહાસપ્રવાહમાં વહી જતાં મહાભાગીઓ પ્રભુવીરના સમયકાળમાં થયાં, જે શ્રેષ્ઠ ઉપલબ્ધ પણ નથી થતાં, કારણ કે પરમાત્માના શુભહસ્તે દીક્ષિત નાણાનુબંધ તરીકે ઓળખાય છે, કારણ કે તે સૌ સાધુઓની સંખ્યા ૧૪,૦૦૦ અને સાધ્વીઓની સંખ્યા ભગવાનની હાજરીમાં જન્મ્યાં હતાં અને તેમના તીર્થમાં જ છત્રીસ હજાર હતી. તેમાંય અંતર્મુખી આત્માઓએ આંતરસાધના નિકાચના કરનારાં થયાં છે.
કરી મુક્તિ સાધી છે, જેથી પ્રભુનિશ્રાથી ૭૦૦ સાધુઓ અને (૧) પરમાત્માના દસ મહાશ્રાવકો ઉપરાંત ૧૪૦૦ શ્રમણીઓ મોક્ષે ગયાં હતાં. અનેક શ્રાવિકાઓ : ત્રીસ વરસના નાના તીર્થંકરપર્યાયમાં (૧૨) બાર પર્વદાયુક્ત સમવસરણમાં ૧૨ પણ પ્રભુજીએ ૧,૫૯૦00 શ્રાવકો તથા ૩,૧૮,000 ગુણધારી અરિહંત મહાવીરદેવ : અશ્રુતપતિ ઇન્દ્રના શ્રાવિકાઓને વિશિષ્ટ ધર્મબોધ આપી વ્રતધારી બનાવ્યાં, બાકી હુકમથી સ્નાત્ર મહોત્સવ થયો, પછી શકેન્દ્ર-ઇશાનેન્દ્ર, અમરેન્દ્ર, તેમનો ભક્તપરિવાર તો ઘણો જ વિશાળ હતો. તેમાંય બલીન્દ્ર, હરિણગમૈષી દેવ, ૫૬ દિકુમારિકાઓ, નવલૌકાંતિક પૂર્વભવના પુણ્યથી દસ ઘનાઢય શ્રાવકો તો પ્રભુનિશ્રાથી દેવ વગેરેના પરિચય અને કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક પછી તો સતત એકાવતારી દેવ બન્યા છે, તેમનાં નામ છે આનંદ, કામદેવ, અનેક દેવ-દેવીઓના આગમનથી શોભાયમાન સમવસરણની ચુલનીપિતા, સુરાદેવ, ચુલ્લશતક, કુંડકૌલિક, સદ્દાલપુત્ર, દેશના અને ૩૫ અતિશયયુક્ત વાણીના કારણે બ્રાહ્મણ મટી મહાશતક, નંદીનીપિતા, લાંતકપિતા. તે પ્રમાણે પરમોપાસક શ્રમણ ગણધર બનનારા ૧૧ વિદ્વાનોની દીક્ષા, કુલ મળી શ્રેણિક, પુણિયા શ્રાવક, ચટક રાજા વગેરેએ વિશિષ્ટ ૪૪00ની સંખ્યામાં વૈશાખ સુદ ૧૧ના દિવસે અપાયેલ આરાધનાઓ કરી હતી. સુદર્શન શ્રેષ્ઠી, જીરણશેઠ, ચારિત્રદાન, પાંચસો ચોરોનો સંસાર-ત્યાગ, રોહિણેય ચોરથી નાગસારથી, ઢંકકુંભાર, કુણિક, અભીચિ, વરુણ વગેરે આરાધક લઈ દર્શાણભદ્રના મહાભિનિષ્ક્રમણ-મહોત્સવ, પંદરસો શ્રાવકોનાં નામ પ્રખ્યાત છે. શ્રાવિકામાં શ્રેષ્ઠ સુલસા, રેવતી, તાપસોનાં વૈરાગ્ય અને કેવળજ્ઞાન, પર૭ની સંખ્યામાં જયંતી, ભદ્રા, ધારિણી, શિવાનંદા, શ્યામા, ધન્યા, બહુલા, જંબૂકુમાર સાથે થયેલ સૌ દીક્ષિત પુણ્યાત્માઓ વગેરે પ્રસંગો પુષ્પા, અગ્નિમિત્રા, અશ્વિની, ફાલ્ગની, યશોદયા, યશોદા, ઉપરાંત અભયકુમાર જેવા મહામંત્રીઓનાં જીવન પરિવર્તન યશોમતી, પૃથ્વી, સુદર્શના, શેષવતી, સુભદ્રા, સોમા, વિજયા, સાથે અંતિમ રાજર્ષિ ઉદાયનને સંસારમાંથી કાઢવા પ્રભુજી પ્રગભા, સાધુદાસી વગેરે અનેક મર્યાદાશીલ શ્રાવિકાઓનાં દ્વારા થયેલ લગભગ ૧૬00 માઇલ જેવો લાંબો વિહાર વગેરે નામનો ઉલ્લેખ આજ સુધી પણ જોવા મળે છે. પ્રભુજીએ ઘટનાઓ રોમાંચક ગણાય છે. અપાપાપુરીમાં ગોઠવાયેલ સ્થાપેલ ચતુર્વિધ શ્રીસંઘમાં શ્રમણોપાસકો-ઉપાસિકાઓના અંતિમ સમવસરણમાં લાગટ ૪૮ કલાક ચાલેલ દેશનાઓ કારણે પણ જિનશાસનનો જયજયકાર અનેકવાર થયો હતો. વગેરેની વાતો આશ્ચર્યપ્રદ સત્ય ઘટનાઓ છે, સાથે નકારાત્મક
(૧૧) શ્રમણ ભગવાનના ૧૧ ગણધરો અને બાબત એ પણ છે કે કુલ મળી ૩૬૩ પાખંડીઓ પરમાત્મા અનેક શ્રમણ-શ્રમણીઓ : ગણધરોમાં ઇન્દ્રભૂતિ, પ્રરૂપિત શુદ્ધ ધર્મના વિરોધીઓ પણ પ્રસંગે પ્રસંગે પ્રભુજીની અગ્નિભૂતિ, વાયુભૂતિ, સુધર્મા, મંડિત, મૌર્યપુત્ર, અકમ્પિત, દેશના સુણવા આવતા હતા. વીરપ્રભુનાં છિદ્રો જોવાના અલભ્રાતા, મેતાર્ય, પ્રભાસનાં નામ કોણ નથી જાણતું?
ઉદ્દેશ્યો હતા, પણ જેવા સમવસરણમાં પ્રવેશ થાય તેમના શ્રમણોમાં ધના-શાલિભદ્ર, ઉદાયન રાજર્ષિ, પ્રસન્નચંદ્ર રાજર્ષિ,
મનોભાવો પલટાઈ જતા હતા, જીવનાંત સુધી પણ તેઓ દર્શાણભદ્ર રાજર્ષિ, હસ્તિપાલ રાજર્ષિ, શાલ-મહાશાલ,
વિરોધ કરતા રહ્યા પણ અતિશયયુક્ત પરમાત્માનું જ્વલંત મેઘકુમાર, અમરકુમાર, અભયકુમાર, આદ્રકુમાર, સર્વાનુભૂતિ,
શાસન આગળ ચાલતું રહ્યું, જ્યારે મિથ્યામતિઓના મત સુનક્ષત્ર, નંદીષેણ, જમાલી, રોહિણેય, સિંહમુનિ, ઋષભદત્ત,
કાળાંતરે નાશ-વિનાશ પામી ગયા. હલ-વિહલ્લ, શિવરાજર્ષિ વગેરે શ્રમણોની જેમ શ્રમણીઓમાં (૧૩) તપસ્યાના ૧૩ અભિગ્રહો અને ૧૩ ચંદનબાળા, મૃગાવતી, ચેલણા, પ્રભાવતી, પદ્માવતી, શિવા, વિશિષ્ટતાઓ : ૧૨ાા વરસની ઘોર તપસ્યાઓમાં જયેષ્ઠા, સુજયેષ્ઠા, અંગારવતી, દેવાનંદા, પ્રિયદર્શના, મહાસેન- સંગમદેવના ઉપદ્રવ સમયે લાગટ છ માસના ચૌવિહાર
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
