________________
જૈન શ્રમણ
૫૪૩
(૭) અનાથી મુનિ : મગધાધિપતિ રાજા શ્રેણિકને દિવસ વેશ્યાને વશ થઈ સંસારી બની ગયા. દરરોજ પણ તેની અનાથતાનું દર્શન કરાવનાર, રૈલોક્યનાથ વચનલબ્ધિથી ૧૦-૧૦ને પ્રતિબોધી ૧૨ વરસ પછી ફરી દીક્ષા મહાવીરદેવનું ગૌરવ વધારનાર તથા વન-વગડામાં એકાંત લઈને પ્રાયશ્ચિત્તના બળે દેવગતિ પામ્યા. ધ્યાન કરનાર એકાકી વિહારી એ અનાથી મુનિના કારણે કઠોર (૧૩) આર્તકમાર : પૂર્વભવની વિરાધનાના કારણે શ્રેણિક કોમળ બની ભગવંતનો પરિચય પામ્યા છે, બીજી તરફ અનઈ આર્ટ, ટેકામાં જન્મ પામવા છતાંય મંત્રીવર અનાથી મુનિ કોઈ પણ પદવી વિના મુક્તિપુરીના વાસી બન્યા
અભયકુમાર દ્વારા મોકલાવાયેલ આદિનાથ પરમાત્માની સુંદર
પ્રતિમાનાં દર્શનથી જાતિસ્મરણજ્ઞાન અને વૈરાગ્ય પામેલા (૮) અરણિક મન : બાળવયમાં ભદ્રા માતા આર્દ્રકુમારે હિન્દુસ્તાન આવી પોતાની મેળે જ દીક્ષા લઈ લીધી અને દત્ત પિતા સાથે દીક્ષિત થનાર બાળમુનિ અરણિક હતી. પતન પામી બાર વરસ સંસાર ભોગવી પાછા ફરી દીક્ષા યુવાવસ્થામાં કોઈક શ્રીમંત સ્ત્રીના મોહપાશમાં સપડાઈ ચારિત્ર- લઈ પ્રભુકૃપાએ મુક્તિ પણ પામ્યા છે. વિરાધના કરનાર થયા પણ પાપ કરતાં પણ પ્રાયશ્ચિત્ત જોરદાર
(૧૪) ઇલાચીકુમાર : ઇલાદેવીની અર્ચનાથી જન્મ કરાવનાર ભદ્રા સાધ્વીના પ્રભાવે પુનઃ ચારિત્ર લઈ ધગધગતી
પામેલ ઈલાચીકુમાર માતા-પિતાના મોહથી કુસંસ્કારી બન્યો. શિલા ઉપર અણસણ કરી મુક્તિ મેળવનારા પણ તેઓ જ છે. એક નટીના મોહમાં તેણે ખાનદાની ભૂલી નૃત્યકળા શીખવી
(૯) અર્જુન માળી : દરરોજ છ-છ પુરુષો અને ચાલુ કરી અને લેખીકાર નટને રાજી કરવા રાજા સામે દોરડા એકાદ સ્ત્રી એમ સાત-સાત પંચેન્દ્રિયની હત્યાઓ છ-છ માસ ઉપર નાચ કરવા લાગ્યો. નાચતાં નાચતાં રાજાની અંતરવાસના સુધી કરી રાજગૃહી વગેરે નગરોમાં આતંક ફેલાવી દેનારા નટી વિષેની ખ્યાલમાં આવતાં અને તે જ સમયે એક જૈન તેઓ સુદર્શન શ્રેષ્ઠીના નવકારપ્રભાવે શાંત-ઉપશાંત બની પ્રભુ મુનિને આંખો ઢાળી ભિક્ષા લેતાં દેખી પોતાની નટી-વાસના વીર પાસે દીક્ષિત થયા. પાપોની આલોચના સંયમ અને તપથી મરી પરવારી, ભાવો બદલાણા ને કેવળજ્ઞાન થયું. કરી સદાય માટે સંસારથી પર બની મોક્ષે ગયા છે.
(૧૫) ઝાંઝરિયા મુનિ : મદનબ્રહ્મ નામના આ (૧૦) વજસ્વામી સુધીના ૧૦ પૂર્વધરો પ્રભુ રાજપુત્રે એક ત્યાગી મહાત્માની વૈરાગ્યવાણીથી બોધ પામી ૩૨વીરશાસનના અલ્પાવતારી દસપૂર્વધારી દસ શ્રમણોનાં નામ ૩૨ સ્ત્રીઓ ત્યાગી સંયમ લીધેલ. ગીતાર્થ બન્યા પછી પ્રથમ છે, આર્ય મહાગિરિ, આર્યસુહસ્તિસૂરિ, શ્રી ગુણસુંદરસૂરિ, શ્રી અનુકૂળ ઉપસર્ગ ખંભાતમાં શેઠાણીનો થયો અને પગમાં ઝાંઝર શ્યામાર્ય, શ્રી સ્કંદિલાચાર્ય, શ્રી રેવતીમિત્ર સૂરિ, શ્રી ધર્મ, શ્રી લાગ્યાના કલંકથી ઝાંઝરિયા મુનિ તરીકે ઓળખાયેલ. તેઓને ભદ્રગુપ્ત, શ્રી ગુપ્ત અને શ્રી વજસ્વામી. તેમનાં પાવનકારી બીજો પ્રતિકૂળ ઉપસર્ગ પોતાની સાંસારિક બહેનની નગરી જીવન તથા પ્રજ્ઞાશક્તિનો પરિચય કરવા જેવો છે. ઉજ્જૈનીમાં થયો. બનેવીના આદેશથી રાજસેવકોએ તેમનું ગળું (૧૧) દ્રઢપ્રહારી : જીર્ણદત્ત બ્રાહ્મણનો ઉદ્ધત પુત્ર
- છેદી નાખ્યું છતાંય સમતાબળે અંતકત કેવળી થયા છે. યજ્ઞદત્ત પ્રથમ તો બ્રાહ્મણ, ગાય, સ્ત્રી અને ગર્ભની એમ ચાર- (૧૬) અષાઢાભૂતિ મુનિ : ફક્ત અગિયાર ચાર જીવોની હત્યાઓ ખૂંખાર બની કરી ખૂની બન્યો, પણ વરસની બાળવયે ચારિત્ર મેળવી વિદ્યાબળ રૂપ–પરાવર્તની ખૂન કરી ભાગતાં ક્ષમાવંત, શાંત જૈન મુનિઓને દેખી વિદ્યાથી અલગ અલગ રૂપ બનાવી એક નટના મીઠા મોદકને પશ્ચાત્તાપ કરતાં મુનિ બન્યો. બ્રાહ્મણ મટી શ્રમણ બનનાર ભિક્ષામાં મેળવવાની લાલસામાં નટની બે પુત્રીઓ ભુવનસુંદરી તેમણે છ-છ માસ આક્રોશ પરિસહ સહન કરી મોક્ષ મેળવ્યો તથા જયસુંદરી સાથેની વાસનામાં અટવાયા અને મોહાંધ
દશામાં ગુરુને ઓઘો સોંપી બેઉ કન્યા સાથે લગ્ન કરી નાખ્યાં, (૧૨) સંદિપેણ મનિ : આ તે મુનિ છે જેઓ પણ સંસારમાં પોતાની બેઉ નટી સ્ત્રીની બિભત્સતા દેખી ફરી શ્રેણિકરાજના પુત્ર હતા. ભગવાનની ના છતાંય વૈરાગ્ય બળે
વૈરાગ્યબળે ભરતચક્રીનું નાટક ભજવતાં કેવળી બન્યાનો દીક્ષા લઈ મનના વિકારોને જીતવા છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠનો તપ
અભિનય ભાવપૂર્વક કરી ફરી ગૃહત્યાગી દીક્ષિત થયા. આકરાં કરતા હતા. જંગલમાં જઈ એકાંત સેવતા હતા, પણ એક
વ્રતો પાળી કેવળી બની મુક્તિ પામ્યા.
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
