Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूर्यप्रक्षप्तिसूत्र सूर्यप्रभायामपि प्रयोज्यते, एतच्च प्रायो बहूनां सुप्रतीतम्, अत एव एतदर्थप्रतिपत्त्यर्थ मुभयसाधारणं भूयोऽपि एकाथिकद्वयमाह-तापयन्ति प्रकाशयन्ति आख्याता इति, इहाषेत्वात् तिबाधन्तपदेनापि सह नामपदस्य समन्वयो भवति, तेनात्र पूर्वोक्तप्रकारक मित्थमर्थयोजना ज्ञातव्येति भगवान् वदेत-कथय भगवन्निति गौतमेन प्रश्ने कृते भगवान् केवलज्ञानवान् गुरुरेतद् विषयपरतीथिकप्रतिपत्तीनां मिथ्याभावोपदर्शनार्थ प्रथमतः ता एवं प्रतिपत्तय उपन्यस्यति
'तत्थ इमाओ बारस पडिवत्तिओ पन्नत्ताओ' तत्र इमा द्वादश प्रतिपत्तयः प्रज्ञप्ताः-तत्रचन्द्रसूर्याणां क्षेत्रावभासनविषये हे गौतम ! इमाः-वक्ष्यमाणप्रकारकाः खल द्वादश प्रतिपत्तयः-परतीथिकाभ्युपगमरूपाः प्रज्ञप्ता:-कथिताः, तत्तत्परतीथिकानां मतान्तराणि प्रज्ञप्तास्मृतः इति प्रकाश शब्द चन्द्र की प्रभा में एवं सूर्य की प्रभा में भी प्रयुक्त होता है, यह सब प्रायः बहुजन विदित है, अतएव इस अर्थ की प्रतिपत्तिखात्री होने के लिये दोनों में समानता के लिये फिर से एकार्थिक दो शब्द कहा है । तापित करता है प्रकाशित करता है इस प्रकार कहा है, यहां पर आर्ष होने से तिबादि पद के साथ भी नाम पद का समन्वय होता है, अतः यहां पर पूर्वोक्त प्रकार से अर्थ योजना इस प्रकार से जानना चाहिये सो हे भगवन् आप कहिये इस प्रकार गौतमस्वामी के प्रश्न करने पर केवलज्ञानवान् भगवान् इस विषय के संबंध में परतीर्थिकों के मिथ्याभाव के उपदर्शन के लिये उनके मत की प्रतिपत्तियां कहते हैं
(तत्थ इमाओ बारस पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ) उस विषय मे ये बारह प्रतिपत्तियां कही गई है, अर्थात् ये वक्ष्यमाण प्रकार की बारह प्रतिपत्तियां परतीथिकों के मत को प्रतिपादन करनेवाली कही गई है। माने परतीर्थिकों के मतान्तर को प्रदर्शित किया है। પ્રભામાં અને સૂર્યની પ્રભામાં પણ પ્રયુક્ત થાય છે, એ પ્રાયઃ બહુજન વિદિત જ છે. તેથી જ આ અર્થની પ્રતિપત્તિ અર્થાત્ ખાત્રી થવાને માટે બેઉમાં સમાનતા લાવવા માટે ફરીથી એકર્થિક બે શબ્દો કહેલા છે. તાપિત કરે છે, પ્રકાશિત કરે છે, આ રીતે બે શબ્દો કહ્યા છે. અહીંયાં આર્ષ હોવાથી તિબાદિ પદેની સાથે નામપદનો સમન્વય થાય છે. તેથી અહીંયાં પૂર્વોક્ત પ્રકારના કથનમાં અર્થ યેજના આ પ્રમાણે સમજવી. હે ભગવાન આપ આ વિષયના સંબંધમાં કહે આ રીતે શ્રી ગૌતમસ્વામીના પ્રશ્ન કરવાથી કેવળજ્ઞાનવાન ભગવાન આ વિષયના સંબંધમાં પરતીથિકના મિથ્યાભાવના ઉપદર્શન માટે તેઓના મતની પ્રતિપત્તી અર્થાત્ માન્યતાઓ બતાવે છે.
'तत्थ इमाओ बारस पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ' यो विषयमा 20 मा२ प्रतिपत्तिया કહેવામાં આવેલ છે. અર્થાત આ વક્ષ્યમાણ પ્રકારની બાર પ્રતિપત્તિ પરતીથિકના મતનું
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧