Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टोका सू० २६ पञ्चमं प्राभृतम्
४८१ वता गौतमेन प्रश्ने कृते सति भगवान् महावीरस्वामी एतद्विषये यावत्यः परतीथिकानां प्रतिपत्तयस्तावती रूपदर्शयति-'तत्थ खलु इमाओ वीसं पडिवत्तिओ पण्णत्ताओ' तत्र इमाः खलु विंशतिः प्रतिपत्तयः प्रज्ञप्ताः ॥ तत्र-सूर्य लेश्याप्रतिहतिविषये, खल इति निश्चितम्, इमाः-वक्ष्यमाणप्रकाराः, विंशतिः प्रतिपत्तयः-मतान्तररूपाः प्रज्ञप्ता:-कथिताः॥ 'तत्थ एगे एवमासु-ता मंदरंसि णं पव्वयंसि सूरियस्स लेस्सा पडिहया आहिया ति वएज्जा' तत्र एके एवमाहु स्तावत् मन्दरे खलु पवेते सूर्यस्य लेश्या प्रतिहता आख्याता इति वदेत् ॥ तत्र सूर्यले श्याप्रतिहतवादविषये, तेषां विंशतिपरतीथिकानां मतान्तरवादिनां मध्ये एकेप्रथमा रतीर्थान्तरीया एवम्-अनन्तरोच्यमानप्रकारकं स्वमतमाहुः कथयन्ति-तावदिति प्रागवत् । मन्दरे-मन्दराख्ये खलु पर्वते सूर्यस्य लेश्या-संश्लेषणकारिणी-आत्मवृत्तिभावना विशेषरूपा, प्रतिहता परावर्तनशीला आख्याता इति वदेत, सर्वत्र वदेदिति तेषां तेषां महावीरस्वामी इस विषय के संबंध में जितनी परतीर्थिकों कि प्रतिपत्तियां कही वे दिखलाते हुवे भगवान कहते हैं-(तत्थ खलु इमाओ वोसं पतिवत्तीओ) पण्णत्ताओहस सूर्य की लेश्या के प्रतिघात के विषय में ये कथ्यमान प्रकारवाली वीस प्रतिपत्तियां माने मतमतान्तर रूप मान्यतायें कही गई है जो इस प्रकार से हैं-(तत्थ एगे एवमासु-ता मंदरंसि णं पव्वयंसि सूरियस्स लेस्सा पडिया आहियत्ति वएज्जा) उन प्रतिपत्तिवादियों में कोइ एक इस प्रकार से कहता है कि मंदर पर्वत में सूर्य की लेश्या प्रतिहत होती कही है ऐसा कहें। कहने का भाव यह है कि सूर्य की लेश्या के प्रतिघातवाद के संबंध में उन वीस परतीर्थिक मन्तान्तर वादियों में पहला मतान्तरवादी अनन्तर कथ्यमान प्रकार से अपने मत को कहता हुवा वह कहता है कि-मन्दर नाम के पर्वत में सूर्य की लेश्या माने आत्मवृत्तिभावना विशेष रूप लेश्या प्रतिहत अर्थात् परावर्तन પ્રમાણે શ્રી ગૌતમસ્વામીએ પ્રશ્ન કરવાથી ભગવાન મહાવીર સ્વામી આ વિષયના સંબંધમાં જેટલી પરતીથિ કેની પ્રતિપત્તિ કહેલ છે તે બતાવતાં ભગવાન કહે છે કે
(तत्थ खलु इमाओ वीसं पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ) सूर्यनी सेश्याना प्रतियातना सધમાં આ કહેવામાં આવનાર પ્રકારવાળી વીસ પ્રતિપત્તિયા એટલે કે મતાન્તરે રૂપ માન્યતાઓ કહેલ છે. જે આ પ્રમાણે છે.
(तत्थ एगे एवमासु ता मंदरंसि णं पव्वयंसि सूरियस लेस्सा पडिहया आहितात्ति ausઝા) એ પ્રતિપત્તિવાદિમાં કઈ એક એ પ્રમાણે કહે છે કે-મંદરવર્તમાં સૂર્યની ગ્લેશ્યા પ્રતિહત થતી કહેલ છે. તેમ કહેવું કહેવાનો ભાવ એ છે કે--સૂર્યની વેશ્યાના પ્રતિઘાતના વાદ વિવાદના સંબંધમાં એ વીસ પરતીથિ કે અર્થાત્ મતાંતરવાદીમાં પહેલે મતાંતર વાદી આ હવે પછી કહેવામાં આવનાર પ્રકારથી પિતાના મતને કહેતે થકો તે કહે છે કે-મંદર નામના પર્વતમાં સૂર્યની લેશ્યા અર્થાત્ આત્મવૃત્તિભાવના વિશેષરૂપ વેશ્યા
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
