Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 850
________________

८३८
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे परिमितेषु गतेषु परिसमाप्तिमुपनयतीति । 'माहिं तिण्णि अभिई सवणो धणिट्टा' माघीं त्रीणि अभिजित् श्रवणा धनिष्ठा । अत्रापि क्रमेण सूत्रालापको यथा 'ता माहिणं अमावासं कइ णक्खत्ता जोएंति ? ता तिण्णि णक्खत्ता जोएंति, तं जहा अभिई सवणो धणिट्ठा य' तावत माघी खलु अमावास्यां कति नक्षत्राणि युञ्जन्ति ? तावत् त्रीणि नक्षत्राणि युञ्जन्ति, तद्यथा अभिजित् श्रवणो धनिष्ठा च । तावदिति प्राग्वत् गौतमस्य जिज्ञासां श्रुत्वा भगवान् कथयति तावत् माघी माघमासभाविनी खलु अमावास्याम् अभिजित् श्रवणा धनिष्ठा चेति त्रीणि नक्षत्राणि युञ्जन्ति-चन्द्रेण सह यथासम्भवं संयुज्य तां माघीम् अमावास्यां परिसमाप्तिमुपनयन्तीति । अत्राप्येवंविधोक्ति र्व्यवहारदृशा ज्ञेया, परिनिष्ठदृशात्वेवंविधा ज्ञेया यथा प्रथमा माघीममावास्यां श्रवणा नक्षत्रं दशसु मुहूर्तेषु एकस्य च मुहूर्तस्य पविंशतौ द्वाषष्टिभागेषु एकस्य च द्वापष्टिभागस्य अष्टसु सप्तपष्टिभागेषु १० । । एतावन्मितेषु सडसठिया उनसठ भाग १९ ।। इतना परिमित बीतने पर समाप्त होती है। (माहिं तिनि अभिई सवणो धणिट्ठा) माघ मास की अमास को अभिजित, श्रवण एवं धनिष्ठा ये तीन नक्षत्र समाप्त करते हैं। यहां पर भी सूत्रालापक का क्रम इस प्रकार से हैं-(ता माहिणणं अमावासं कइ णखत्ता जोएंति ? ता तिणि णक्खत्ता जोएंति, तं जहा-अभिई सवणो धणिट्ठा य) माघ मास की अमावास्या का कितना नक्षत्र योग करते हैं ? इस प्रकार श्री गौतमस्वामी की जिज्ञासा को जानकर भगवान् कहते हैं-माघ मास की अमावास्या को अभिजित् श्रवण एवं धनिष्ठा ये तीन नक्षत्र चन्द्र के साथ यथासंभव योग कर के उस माधी अमावास्या को समाप्त करते हैं । यहां पर यह कथन व्यवहारदृष्टि से जानना, वास्तविक दृष्टि से तो इस प्रकार जानना चाहिये जैसे कि-पहली माघ मास की अमावास्या को श्रवण नक्षत्र दस मुहर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया छाइस भाग तथा एक बासठिया સડસઠિયા ઓગણસાઈઠ ભાગ ૧}ાદ આટલું પ્રમાણ વીત્યા પછી સમાપ્ત થાય છે.
(माहिं तिन्नि अभिई सवणो धणिट्ठा) भाषमासनी ममासने अमित श्रवण भने ધનિષ્ઠા એ ત્રણ નક્ષેત્રે સમાપ્ત કરે છે. અહીંયાં પણ સૂત્રપાઠને કમ આ પ્રમાણે છે. (ता माहिणं अमावासं कइ णक्खत्ता जोएंति ? ता तिणि णक्खवत्ता जोएंति, तं जहा-अभिई, सवणो, धणिवा य) भाधमासनी. भासने डेटा नक्षत्र 21 ४२ छ ? २मा प्रमाणे श्रीगौतमસ્વામીની જીજ્ઞાસાને જાણીને ઉત્તરમાં ભગવાન શ્રી કહે છે. માઘમાસની અમાસને અભિજીત શ્રવણ અને ધનિષ્ઠા આ ત્રણ નક્ષત્રે ચંદ્રની સાથે યથાસંભવ યોગ કરીને એ માઘ માસની અમાસને સમાપ્ત કરે છે. અહીંયાં આ કથન વ્યવહાર દષ્ટિથી જાણવું વાસ્તવિક રીતે તે આ પ્રમાણે સમજવું–જેમકે-પહેલી માઘમાસની અમાસને શ્રવણ નક્ષત્ર દસમુહૂર્ત અને એક મુહૂર્તન બાસઠિયા છવ્વીસભાગ તથા બાસડિયા એક ભાગના સડસઠિયા આઠભાગ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧


Page Navigation
1 ... 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076