Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूर्यज्ञतिप्रकाशिका टीका सू० ४५ दशमप्राभृतस्य एकादश प्राभृतप्राभृतम्
ह्रियते, लब्धात्रयोदश, शेषास्तिष्ठन्ति नव, एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्काः षट्सप्तभागाः, अतोऽदमागतं यत् पञ्चमात् चन्द्रमण्डलात् परतस्त्रयोदश सूर्यमार्गाः, त्रयोदशस्य च सूर्यमार्गस्योपरि षष्टात् चन्द्रमण्डलादर्वाक् अनन्तरं नव एकषष्टिभागा योजनस्य एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्काः षट्सप्तभागाः, ततः परतः षष्ठं चन्द्रमण्डलं, तच्च षट्पञ्चाशदेकषष्टिभागात्मकं ततः परतः सूर्यमण्डलादर्वाक् अनन्तरं षट्पञ्चाशदेकषष्टिभागाः, एकस्य च एकषष्टिभागस्य एकः सप्तभागः तदन्तरं सूर्यमण्डलं, तस्माच्च परतः एकषष्टिभागानां चतुरुत्तरेण शतेन एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्केनैकेन सप्तभागेन हीनं यथोदितप्रमाणं चन्द्रमण्डलानन्तरं प्राप्यते इति । ततस्तस्मात् सूर्यमण्डलात् परतोऽन्ये द्वादशसूर्यमार्गा लभ्यन्ते । ततः सर्वसंकलनया तस्मिन्नप्यन्तरे त्रयोदशसूर्यमार्गा भवेयुः । तस्य च त्रयोदअडतालीस भाग को उसमें जोड़े तो एकसो सित्तेर १७० होते हैं, इससे पूर्व राशि का भाग करे तो तेरह लब्ध होता हैं, तथा शेष नव रहता है तथा इकसठिया एक भाग का सातिया छ भाग रहता है इसप्रकार यहां पर यह फलित होता है कि पांचवें चंद्रमंडल से पर तेरह सूर्यमार्ग होते हैं, तथा तेरह सूर्यमार्ग के ऊपर छठे चंद्रमंडल के पश्चात् एक योजन का इकसठिया नव भाग तथा इकसठिया एक भाग का सातिया छह भाग के पीछे छठा चंद्रमंडल होता है, वह इकसठिया छप्पन भागरूप होता है, उसके ऊपर के सूर्यमंडल के पश्चात् एकसठिया छप्पन भाग तथा इकसठिया एक भाग का सातिया एक भाग के अनन्तर सूर्यमंडल आता है, वह इकसठिया भाग का एकसो चार भाग तथा इकसठिया एक भाग का सातिया एक भाग से न्यून होता है इसप्रकार चंद्रमंडल के अन्तर का यथोक्त प्रमाण होता है, उस सूर्यमंडल के पर अन्य बारह सूर्यमार्ग होते हैं, ये सबको जोडने से उस अंतर में तेरह ખાવીસ થાય છે. તે પછી ઉપરના એનઠિયા અડતાલીસ ભાગને તેમાં મેળવે તે એકા સિત્તેર ૧૭૦ થાય છે, આનાથી પૂર્વીશીના ભાગ કરવા તે તેર આવે છે. અને શેષ નવ વધે છે. તથા એકસઠિયા એક ભાગના સાતિયા છ ભાગ રહે છે. આ રીતે અહિયાં એ ફલિત થાય છે કે-પાંચમા ચંદ્રમડળની ઉપર તેર સૂર્યમાળે હાય છે, તથા તેર માની ઉપર છઠ્ઠા ચદ્રમડળની પછી એક ચેોજનના એકસડિયા નવ ભાગ તથા એકસડિયા એક ભાગના સાતિયા છ ભાગની પછી છઠ્ઠું, ચદ્ર મ`ડળ આવે છે, તે એક સઢિયા છપ્પન ભાગ રૂપ હોય છે, તેની ઉપરના સૂમડળની પછી એકસડિયા છપ્પન ભાગ તથા એકસડિયા એક ભાગના સાતિયા એક ભાગની પછી સૂર્યંમ`ડળ આવે છે તે એકસડિયા ભાગના એકસા ચાર ભાગ તથા એક ભાગના સાતિયા એક ભાગથી ન્યૂન હાય છે.
९९७
આ રીતે ચંદ્રમ ́ડળની પછીનું યથાક્ત પ્રમાણુ થઈ જાય છે, એ સૂર્યમંડળની પછી ખીજા ખાર સૂર્યમાગ થઈ જાય છે, એ બધાને મેળવવાથી એ અંતરમાં તેર સૂ માગ થઈ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૧