Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
सूर्यक्षप्तिप्रकाशिका टीका सू० ४८ दशमप्राभृतस्य चतुर्दशौं प्राभृतप्राभृतम् १०२५ तावत् एकैकस्य खलु पक्षस्य पञ्चदशरात्रयः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-प्रतिपदारात्रिः, द्वितीया रात्रिः यावत् पञ्चदशरात्रयः । तावदिति प्राग्वत् एकैकस्य-प्रत्येकस्य कृष्णशुक्लात्मकस्य पक्षस्य पञ्चदश २ रात्रयः प्रज्ञप्ता:-प्रतिपादिताः सन्ति, तद्यथा-प्रतिपद-प्रतिपदा सम्बन्धिनी रात्रिः प्रतिपद्रात्रिः प्रथमा भवति, द्वितीया दिवस सम्बन्धिनी रात्रि द्वितीयारात्रिः प्रोच्यते, तृतीया-तृतीयदिवस सम्बन्धिनी रात्रिस्तृतीयारात्रिः कथ्यते । एवं क्रमेण चतुर्थपञ्चमाद्या रात्रयो षष्टयाः पञ्चदशदिवस सम्बन्धिनी पञ्चदशी रात्रिरिति । एतच्च कर्म मासापेक्षया द्रष्टव्यम् । तत्रैव पक्षे पक्षे परिपूर्णानां पञ्चदशाना महोरात्राणां सम्भवात् । अथैषां क्रमेण नामधेयानि प्रतिपाद्यन्ते-'ता एएसि णं पण्णरसहं राई णं पण्णरस णामधेजा पण्णत्ता, तं जहा-उत्तमा य सुणक्खत्ता एलावच्चा जसोधरा । सोमणसा चेव तहा सिरीसंभूता य बोद्धव्वा ॥१॥ विजयाय विजयंता जयंति अपराजिया य गच्छा य । समाहारा चेव तहा तेया य तहा य अतितेया ॥१॥ देवाणंदा निरती रयणीणं नामधेजाई' तावत् एतेषां पक्ष में पंद्रह पंद्रह रात्रियां कही गई है जो इस प्रकार से हैं-प्रतिपदा संबंधी रात्री प्रतिपदात्री कही जाती है यह प्रथम रात्री है१ द्वितीया संबंधी दूसरी रात्री है २ तृतीया संबन्धी तीसरी रात्री होती है ३, इस प्रकार क्रम से चतुर्थी पांचविं वगैरह छट्टि से लेकर पंद्रवें दिवस संबन्धी पंद्रहवीं रात्री पर्यन्त समझ लेवें । यह कर्ममास की अपेक्षा से कहा गया है कारण की उसमें ही प्रत्येक पक्ष में परिपूर्ण पंद्रह अहोरात्र का सम्भव होता है। अब क्रम से इनके नाम कहे जाते हैं-(ता एएसि णं पण्णरसण्हं राईणं पण्णरस णामधेजा पण्णत्ता, तं जहा-उत्तमा य सुणक्खत्ता, एलावच्चा जसोधरा ।
सोमणसा चेव तहा, सिरि संभूता य बोद्धव्वा ॥१॥ विजया य वेजयंता, जयंति अपराजिया य गच्छा य । समाहारा चेव तहा तेया य तहा य अतितेया ॥२॥
देवाणंदा निरती रयणीयं णामधेजाई।। राई बित्तिया राई जाव पण्णरसा राई) शु१५० सने ४५क्ष रीत ४२४ पक्षमा પંદર પંદર ત્રિએ કહેલ છે, જે આ પ્રમાણે છે–પ્રતિપદા સંબંધી રાત્રી પ્રતિપદારાત્રી કહેવાય છે. આ પહેલી રાત્રી છે. ૨ બીજસંબંધીની બીજી રાત છે. ૨ ત્રીજ સંબંધી ત્રીજી રાત્રી થાય છે. ૩ આ રીતે ક્રમથી ચોથી પાંચમી વિગેરે છઠથી લઈને પંદરમા દિવસ સંબંધી પંદરમી રાત્રી સુધી સમજી લેવું આ કથન કર્મોમાસની અપેક્ષાથી કહેલ છે, કારણ કે તેમાં જ દરેક પક્ષમાં પૂરેપૂરા પંદર અહેરાત્રીને સંભવ છે, હવે કમથી તેના નામો
उवामां आवे छे. (ता एएसि गं पण्हरसहं राई णं पण्णरस णामधेज्जो पण्णत्ता तं जहा-- उत्तमा य सुणक्खत्ता, एलावच्चा जसोधरा । सोमणसा चेव तहा, सिरिसंभूता य बोद्धव्या ॥१॥ विजया य विजयंता, जयंति अपराजिया य गच्छाय ।
समाहारा चेव तहा, तेया य तहा य अतितेया ॥२॥
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧