Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
९९४
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्र वस्तुतत्वं जातं यत् तृतीयात् चन्द्रमण्डलात् परतो द्वादश सूर्यमार्गाः, द्वादशाच्च सूर्यमार्गात परतो योजनद्वयमतिक्रम्य सूर्यमण्डलं तच्चतुर्थाच्चन्द्रमण्डलादक अभ्यन्तरं प्रविष्टं चतुस्त्रिंशतमेकषष्टिभागान् एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्कान पञ्चसप्तभागान् , ततः शेष सूर्यमण्डलस्य त्रयोदश एकपष्टिभागा एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्कौ द्वौ भागो इति, एतावच्चतुर्थमण्डलसम्मिश्र, चतुर्थस्य च चन्द्रमण्डलस्य सूर्यमण्डलात् बहिर्विनिर्गतं द्विचत्वारिंशत् एकषष्ठिभागाः एकस्य च एकपष्टिभागस्य सत्काः पश्चसप्तभागाः, ततः पुनरपि यथोदितपरिमाणं चन्द्रमण्डलान्तरं, तत्र च द्वादश सूर्यमार्गा लभ्यन्ते, द्वादशस्य च सूर्यमार्गस्योपरि द्वे योजने त्रय एकपष्टिभागा योजनस्य एकस्य चैकपष्टिभागस्य सत्काश्चत्वारः सप्तभागाः, तत्र च आधचतुर्थचन्द्रमण्डलस्य सूर्यमण्डलात् बहिर्विनिर्गताः द्वाचत्वारिंशदेकषष्टिभागा सठिया एक भाग का सातिया पांच भाग होते हैं । इससे यह प्रतिपादित होता है कि तीसरे चंद्रमंडल से पर बारह सूर्यमार्ग होते हैं, तथा बारह सूर्यमार्ग के पीछे दो योजन जाने पर सूर्यमंडल होता है, वह चौथा चंद्रमंडल के पीछे अभ्यन्तर में प्रविष्ट इकसठिया चोतीस भाग तथा इकसठिया एक भाग का सातिया पांच भाग होता है, एवं सूर्यमंडल का इकसठिया तेरह भाग एवं इकसठिया एक भाग का दो भाग शेष रहता है, इतना चतुर्थ मंडल से मिश्रित चौथा चंद्रमंडल का सूर्यमंडल से बाहर निर्गत इकसठिया बयालीस भाग तथा इकसठिया एक भाग का सातिया पांच भाग होता है, तदनन्तर फिरसे यथोक्त चंद्रमंडल का परिमाण कहा, वहां बारह सूर्यमार्ग होता हैं, बारह सूर्यमार्ग के ऊपर में दो योजन तथा इकसठिया तीन भाग एवं एक योजन का एक इकसठिया भाग का सातिया चार भाग होते हैं उसमें पहले का चौथा चंद्रमण्डल का सूर्यमंडल से बाहर निकला हुवा इकसठिया बयालोस એકસઠિયા ચોત્રીસ ભાગ તથા એકસઠિયા એક ભાગના સાતિયા પાંચ ભાગ થાય છે. આથી એમ જણાય છે કે ત્રીજા ચંદ્રમંડળની ઉપર બાર સૂર્યમાર્ગ હોય છે, તથા બાર સૂર્યમાર્ગની પછી બે જન જવાથી સૂર્યમંડળ હોય છે, તે ચોથા ચંદ્રમંડળની પછી અત્યંતરમાં પ્રવિષ્ટ થયેલ એકસઠિયા ત્રીસ ભાગ તથા એકસઠિયા એક ભાગના સાતિયા પાંચ ભાગ હોય છે. અને સૂર્યમંડળના એકસઠિયા તેર ભાગ તથા એકસડિયા એક ભાગના બે ભાગ શેષ રહે છે, આટલું પ્રમાણુ ચેથા મંડળમાં મળેલ ચેથા ચંદ્રમંળનું સૂર્યમંડળથી બહાર નીકળેલ એકસડિયા બેંતાલીસ ભાગ, તથા એકસઠિયા એક ભાગના સાતિયા પાંચ ભાગ હોય છે, તે પછી ફરીથી ચંદ્રમંડળનું યક્ત પરિમાણુ કહ્યું, ત્યાં બાર સૂર્યમાર્ગ હોય છે, બાર સૂર્યમાર્ગની ઉપર બે યેજન તથા એકસડિયા ત્રણ ભાગ અને એક
જનના એકસયિ એક ભાગના સાતિયા ચાર ભાગ થાય છે. તેમાં પહેલાના થા ચંદ્રમંડળના સૂર્યમંડળથી બહાર નીકળેલ એકસડિયા બેંતાલીસ ભાંગ તથા એકસડિયા
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
