Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० २८ सप्तमं प्राभृतम्
५५३ तावन्मन्दरोऽपि प्रोच्यते तथैव यावत् पर्वतराजोऽपि प्रोच्यते ॥-तावदिति-प्राग्वत् योऽसौ पर्वतः सूर्य वरयन्नाख्यातः स मन्दरोऽपि प्रोच्यते, मेरुरपि प्रोच्यते, मनोरमोऽपि उच्यते, सुदर्शनोऽपि उच्यते एवं यावत् पर्वतराजोऽपि उच्यते ॥ यतोहि सर्वेऽपि मन्दरादयः शब्दाः परमार्थत एकार्थवाचका एव सन्ति तथापि अत्र भिन्नभिन्नाभिप्रायतया प्रवृत्ता वर्तन्ते तेनात्रोक्ताः प्राक्तनाः सर्वा अपि प्रतिपत्तयो मिथ्यारूपा एव सन्तीत्यवगन्तव्या इत्यभिप्रायः ॥ 'ता-जेणं पोग्गला सूरियस्स लेस्सं फुसंति ते पोग्गला सूरियं वरंति अदिहावि णं पोग्गला सूरियं वरंति, चरमले संतरगया विणं पोग्गला सूरियं वरंति' तावत् ये खलु पुद्गलाः सूर्यस्य लेश्यां स्पृशन्ति ते पुद्गलाः सूर्य वरयन्ति, अदृष्टा अपि खलु पुद्गलाः सूर्य वरयन्ति, चरम लेश्यान्तर्गता अपि पुद्गलाः सूर्य वरयन्ति ॥ तावदिति प्रागवत् परिभावकहता है एवं यावत् पर्वतराज भी कहता है अर्थात् जो ये पर्वत सूर्य को अपने प्रकाशक रूप से स्वीकार करते कहे हैं वह मन्दर पर्वत भी कहता है, मेरू पर्वत भी कहता है तथा मनोरम पर्वत भी इस प्रकार से कहता है सुदर्शन पर्वत यावत् पर्वतराज पर्वत भी सूर्य को अपने प्रकाशक रूप से कहता है। कारण की मन्दरादि ये सभी पर्वत के नामवाचक शब्द वास्तविक रूप से एक अर्थ का ही बोध कराने वाले हैं, तो भी भिन्न भिन्न अभिप्राय से कहे गये हैं अतः यहां पर कही गई पूर्वोक्त सभी प्रतिपत्तियां मिथ्याभाव प्रदर्शक कही है ऐसा जान लेवें यही इस कथन का अभिप्राय है। ___ (ता जे णं पोग्गला सूरियस्स लेस्सं फुसति ते पोग्गला सूरियं वरंति, अदिट्राधि णं पोग्गला मृरियं वरंति, चरमलेसंतरगया विण पोग्गला सरियं वरंति) जो पुद्गल सूर्य की लेश्या का स्पर्श करते हैं, वे पुदगल सूर्य को अपने प्रकाशक पने से स्वीकार करते हैं, अदृष्ट पुद्गल भी सूर्य को स्वीकार करते हैं, चरम लेश्यातर्गत पुद्गल भी सूर्य को स्वीकार करते हैं, तावत् माने पूर्वोक्त प्रकार से પર્વતે સૂર્યને પોતાના પ્રકાશક તરીકે સ્વીકારે છે, તે પ્રમાણે મંદર પર્વત પણ કહે છે, અને મેરૂપર્વત પણ કહે છે, તથા મનોરમ પર્વત પણ કહે છે, સુદર્શનપર્વત પણ કહે છે યાવતું પર્વતરાજપર્વત પણ સૂર્યને પોતાના પ્રકાશક તરીકે કહે છે, કારણ કે મંદરપર્વતા વિગેરે આ બધા પર્વતોના નામ જણાવતા શબ્દો વાસ્તવિક રીતે એક અર્થને જ જણાવનારા છે, તે પણ જુદા જુદા અભિપ્રાયથી કહેલા છે તેથી અહીંયાં કહેવામાં આવેલ પૂર્વોક્ત બધી જ પ્રતિપત્તિ મિથ્યાભાવ પ્રદર્શક જ છે. તેમ સમજવું. એજ આ કથનને ભાવ છે.
(ता जे ण पोग्गला सुरिटम्स लेग्सं फुसति ते पोग्गला सूरि वरंति अदिवावि णं पोग्गला सूरियं वरंति, चम्मले संतरगया बि पोग्गाला सूरियं वरंति) पुगत। सूर्यनी वेश्याने। સ્પર્શ કરે છે. તે પુદ્ગલે સૂર્યનો સ્વીકાર કરે છે, અદૃષ્ટ પુદ્ગલે પણ સૂર્યને સ્વીકાર કરે છે. ચરમ લેશ્યાન્તર્ગત પુદગલો પણ સૂર્યને પોતાના પ્રકાશક તરીકે સ્વીકારે છે એ સર્વ પૂર્વોક્ત પ્રકારથી સમજી લેવું. અથાત્ જે પુદ્ગલે મેરૂમાં રહેલ હોય કે
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
