Book Title: Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1945 Year 06 Ank 17 to 24 and Year 07 Ank 01 to 16
Author(s): Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/525930/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ d'ell: maNilAla meAkamacaMda zAha 1945 - 23ma5] zrI mukhaI jaina yuvakasa'dhanu pAkSika mukhapatra varSa 6] A te vAstavikatA ke kavikalpanA ? prabud mubaI : 1 jAnyuArI 1945 seAmavAra (keTalIka vAstavika hakIkatA kavikalpanAne vaTAvI staya tevI kAya che. dalapattabhAi zeThanAM bAlyakALanA keTalAka maraNeA nIce ApavAmAM Ave che. eka mitre mArA chelA lekha vAMcelA, te vAMcIne mane emaNe gayA ravivAre kahyuM ke tame trIza rUpiyAnA pagAramAM nokarI karatA hatA, e te Aje vAMcyuM tyAre jANyuM.' hakIkata ema che ke mArA nAmanI pAchaLa zeTha' zabda Ave che tene aMge mArI sthiti sabadhamAM khoTI mAnyatAnA dhADAM dhummasa chavAyAM che. nAra, mitranI upara jaNAvela TIkA paNa e ja prakAranI che. e badhAM dhummasa vikherI nAkhavAnA prayAsa huM huMmezAM karatA Avyo chuM. paNa jAheramAM ane eka lekha dvArA ema karavAnI Aje huM taka lauM chuM. mArU' kuTuMba lIMbaDInu' zeTha kuTuMba che. mArI traNa peDhI pahelAM amArUM kuTuMba sArUM' paisAvALuM hatuM. cAreka peDhIthI lIMbaDImAM mAna, kuTuMbanI sa'patti ane pratiSThA cAlyAM AvatAM hatAM. amArU kuTu'ba nAnajI DuMgarasI zevALAnu kuTuMba kahevAya che daMtakayAe te evI che, ane itihAsathI amuka prakAre tene samana maLe che, ke lI'baDInA rAjyakartAonA ame ze, hatA. rAjA pote AvIne amAre tyAM paisA mATe lAMdhavA besatA. eka rAjakumArInA lagna prasaMge e kumArIne kApaDAmAM amArA kuTue savAlAkha rUpiyA ApyAnuM kahevAya che. aneka prakAranI nakazIvALA amArA dharAnA thAMbhalA ane jharUkhAe jovA mATe aneka mANase AvatA. mama sara jasava'si'hajI pAtAnA yurepiyana mitrAne amArA dharAnI kArIgIrI jovA laI AvatA. Aje paNu e totIMga daravAjAvALA amArA DelA, e jINu staMbhe, e daMtakathA jevA amArA gharanA be khA ane jharUkhAgmA amArA kuTuMbanI jUtI jAheAjalAlInI sAkSI pUre che. amArI e jUnI jAheAjalAlInA avazeSa rUpa mArU ghara meM hamaNAM ja vecI nAMkhyu` che. eka dezI rAjyasthAnanA prajAjana tarIkenI mArI gulAmI mane eTalI trAsa-ApatI hatI ke mArA kuTuMbanA tihrAsa, mArA jUnA ghara mATenA mAre meha, ane mArA priya vatana lIMbaDI mATenI mArI gADha mamatAne meM teADIphADI pheMkI dIdhAM che. bhAvanAnI AgamAM mamatAne bALI mUkI che. svAdhInapriyatAnA yajJamAM purANu premane saLagAvI dIdhuM che. jena sthULa lIMbaDI sAme mArA ca cakSue huM badha rAkhavA mAMgu chu. chatAMye mArUM' vatana ane mArA vatananA birAdarAnI yAdatAM akhaMDa dIvA mArA jiMgaramAM sadAye jalate rahe evuM huM icchuM chuM. vaLI pAchA huM ADA utarI gayA. huM ema kahevA mAgatA hatA ke mArA pitAmaha sudhI ame zrImaMta hatA. mArA pitAnuM bALapaNu zrImaMtAimAM pasAra thaeluM'. pazu pachI, sane 1864 nA arasAnA telanA saTTAe amArI sa'patti lUMTI lIdhI. lIMbaDI, dhe.lerA vagerenI amArI peDhIe sAk thai gai. mArA pitAe peAtAnu yauvana garIbAimAM zarU karyuM. petAnuM jIvana mAsika cauda rUpiyAnA eka grAma zikSaka tarIke pasAra karyuM. mArU" bALapaNu te Aje paNa mane rIbAvatI garIbAnI yAda Ape che. mArA pitA dhrAMgadhrA rAjyamAM grAma zikSaka tarIke nokarI karatA. huM ane mArA meTAbhAi lIMbaDImAM ane pachI vaDhavANamAM bhaNutA. mArA sadgata mAtuzrI pArakAM daLaNAMpANI karI amArA abhyAsa cAlu rakhAvatA. te kALamAM prAthAmaka zikSaNa mATe lIMbaDInI zALAomAM mAsika eka AnAnI zI hatI. phI bharavAtA divasa Ave tyArathI kaMi divase ke amAre mATe nittinA AvatA. eka pAinu pANInu eka kheDu'; ema Regd. No. B. 4266 lavAjama rUpiyA 3 [aMka 17 A kAuMTamAM AvatAM dhADA samaya pahelA pravAsI'mAM pragaTa thayelAM zrI. amRtalAla --ta*l) khAra kheDAM pa NI mArA nA bharI Ave tyAre eka AA maLe. e eka AnA maLe tyAre mArI nizALanI phI apAya ! amAre khAvA mATe zAka ke dALA te karyAMthI hoya ? eTale cha!za joie te kALamAM chAza vecAtI maLatI eka pAinI eka kheAvaraNI; athavA eka paisAnu" eka ebaraNu chAza maLe. e pAi ke paisA ApavAnI paNa amArI tAkAta nahi eTale e kheAdharaNI chAzane mATe eka pAlI daLavAnuM mArA bA lai Ave. skeTalu' daLI ApI tenA badalAmAM chAza laI Ave; te khAie. dUdha : te te vakhate . eka paise zera maLatuM. paNa paisA lAvavA kayAMthI ? - lIMbaDInI prAthamika zALAmAM bhaNatI vakhate koi vakhata dUdha khAdhAtu mane yAda AvatuM nathI. huM gujarAtI zALAomAM bhaNutA tyAM sudhI te| kAi vakhata mhAre paheravA joDA huM meLavI zakayA nhotA. joDAnI eka joDanA cha AnA te vakhate paDatA heAvAnu mane yAda che. eTalA paisA naheAtA... mane yAda che tyAM sudhI aMgrejI dheAraNu khIjAmAM jyAre huM AvyuM. tyAre meM pahelavahelA jeDA paherelA. atyAre A lakhuM' chu' tyAre paNa te divasa mArI najara AgaLa jANe tarI Ave che. mArA pitAzrI lI'baDI AvelA. temaNe bAra AnAkhIne mane bUTa zIvaDAvI ApelA. te bUTa paherIne mArabhAinA DelA pAse huM ramavA gaele, mArA jevI ja garIbI dharAvatA mArA ramatanA mitra pAse mArI sapattinu' huM pradarzana karatA hatA ! : saMvata 1956 nI sAlamAM kArDiyAvADamAM duSkALa paDelA. enI kAranI yAda chappaniyA duSkALa tarIke hajI paNa cAlu che. te kALa Aje paNa mane barAbara yAda che. te vakhate mArI ummara 8-9 varSanI hatI. amArA gharanAM mArA matuzrI, ame traNa bhAie ane eka vhena, ema pAMca jaNA hatA. duSkALathI mRtyu pAmelA muDadAM tA joelA nahi, kAraNuMke e prakAranI samajaNu, dRSTi ke taka kayAMthI hoya.? AjanA bALakAne je samajaNu dRSTi taka maLe che, te te vakhate nhAtI. ame te ghera aMdhakAramAM sabaDatA hatA. paNa mArA dharanI vAta mane yAda che. mArA khAe dharana: khanu bajeTa kareluM. dhI dudhanA prazna nhAtA. zAka dALanI paNa e ja sthiti hatI. lAla maracAMnA masAlA banAvIne temAM tAjA telanu' TIpu' nAkhavu'. te zAka thayuM. temAM sheja sheja khALIne rATale khAve. e mATe dara mahine me AnAnuM tela lAvavuM. bAkI paracuraNu kharcanA be AnA. bAjarI ane khIcaDI dara mahine 3-4 rUpiyAnA meLavavA. kula pacAsa rUpiyAmAM chappaniyA kADhayA heAvAnu mane yAda che. e paisA paNa karaje kADhelA; kAraNa ke dhrAMgadhrA rAjye duSkALane kAraNe nAkarIAtAnA pagAra ja cukavelA nahIM!. eTale mArA pitAzrI mAMDamAMDa peAtAnu tyAM nIbhAvatA ane ahI sagAMvahAlAM oLakhItAo pAsethI karaje kADhIne ame nIbhAvyuM ! nizALamAM tadna phrI ke ardhI phrI vidyArthI tarIke gujarAtI ane aMgrejI hu* bha| . navAM pustaka kharIdavAne kaiA divase amArI pAse paisA nhAtA. AgaLa bhaNI gaelA vidyArthIo pAsethI jUnAM pustakA mAMgI lAvIne ke khecAra paisAmAM kharIda karIne mArA pAMya pustakA hu" meLavatA. AvI garIbAImAM huM janmyA, ucharyAM, ane pheLavAyo chu. zeTha' zabda mArI sthiti saMbaMdhamAM bhrAmaka khyAla utpanna karanArA che, e vastu spaSTa karavA ATaluM pIMjaNa mar3e karyu che. amRtalAla dalapatabhAi zeTha. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-1-4pa prabuddha jaina 1945 . sva. zrI kuMvarajIbhAI ANaMdajI dhana yAtrinA sagA ane pote ja kamenI ma saJcassa ANAe ubahie mehAvI mAraM tarati / kahate; sva. sanmitra mI kapUravijayajI mahArAja pAse zrImAna haribhadrasUri - satyanI ANumAM rahenAra buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. kRta 'yoga biMdu sAthe vAMcatA hatA ane emanI potAnI pAse lokaprakAza vagere graMtha vAMcavA ane samajavAno prasaMga prApta thayo hate; manuSyasahaja apUrNatA emanAmAM paNa hoI zake, paraMtu je sarvagrAhI ane udAra dhArmika jIvana jIvI gayA e ApaNuM anubhavanA satyapUrtA bavevAcam arIsAmAM avelekavuM te maryAdA bahAranA viSaya che; samAdhAnapriyatA | jAnyuArI 1 e te emanuM jIvanasUtra hatuM; sukhaduHkhanA prasaMgomAM nimitta kAraNa karatAM upAdAna kAraNa-pUrvakRta AtmAnAM karmonI mukhyatA upara emane Lhamezano upadeza hatA ane pine te mujaba vartatA, samyagadarzana jJAna "ane cAritranA satra-madira, upAzraya, pAThazALAo, beDIMga ane dharmazALAo vagere mATe aneka manuSyane salAha ane tana mana dhanathI - bhAvanagaramAM piSa zukla ekAdazI tA. 25-12-44 nA divase sahAya arpI hatI; bhAvanagara mahAjanamAM paNa temanI salAhanI mukhyatA "jenadarzananA prakhara vidvadaratna zrIyuta kuMvarajIbhAine 81 varSanI ummare hatI eTaluM ja nahiM paraMtu sva. divAna sAheba zrI. prabhAzaMkara khedajanaka svargavAsa thayo. ane jaina sRSTimAM eka jyotirmAna tArakane paTaNI sAthe temane bhartarinA vacanAnusAra sajajanamatrImaya asta thaye; eethI bhAI paramAnaMdanA pitA thAya; teo zeTha ANaMdajI, saMbaMdha hatA. emanAmAM pracaMDa vidyAbhyAsa, iMdriyasaMyama, vya'purUSottamanA vizALa kuTuMbamAM eka nararatna hatA; emanuM akhila jIvana vahAranipuNatA, dharmazraddhA, jJAnadAna, vizALavAMcana ane snehI dhArmika ane sAmAjika sevAnA vividha kAryomAM ane sAhityasamRddhimAM - saMbaMdhI rUpe jIvanamaya aneka guNa vikAsa pAmelI zaktio hatI. vyatIta thayuM; bhAvanagara zrI saMdhanI teo agragaNya vyakti hatA; lagabhaga daza varSa pahelAM prasAraka sabhAne suvarNa mahotsava paNa bhAvanagara zrI saMdhanA pAMjarApoLa, vidyAzALA tathA kanyAzALA vagere ujavAyuM hatuM ane emanA jIvana kAryonuM ucita sanmAna sva. sAkSara , aneka saMsthAonA sekreTarI tarIke ghaNA varSo sudhI saphaLa kAryavAhI zrI AnandazaMkara dhruvanI adhyakSatAmAM karavAmAM AvyuM hatuM; ekayAthI karI hatI. saM. 1964 mAM bhAvanagaramAM jaina kensaranA sekreTarI varSanuM jIvana dhArmika ane sAmAjIka sevAmAM vyApaka tarIke kArya karI konpharansane phatehamaMda banAvI hatIe vakhate zrI maya jamAnAmAM to saubhAgyarU5 gaNAya; emanAM abhAvathI emanA jainadharmaprasAraka sabhAne raukhya mahotsava sva. paTaNI sAhebanA kuTuMbane, bhAvanagara zrI saMdhane ane mahAjanane ane akhila hiMduadhyakSapaNA nIce ujavAyuM hatuM ane jaina samAjanuM sanmAna prApta stAnanA jaina samAjane na pUrAya tevI khoTa paDI che; prAcIna ane karyuM hatuM; pAMjarApoLa mATe lagabhaga pAMca varSa pahelAM muMbaI AvI arvAcIna jamAnAnI sAMkaLa rUpa thavA jeTaluM temanuM udAtta ane vizALa sArUM phaMDa ekaThuM karavAmAM agrabhAga lIdho hato; bhAvanagaramAM sva. pU. hRdaya hatuM. vartamAna ucca jIvana jIvI zubha saMskArathI samRddha thayele zrI vRdicaMdajI mahArAja pAse emaNe potAnA sahAdhyAyIo sva. 'emane amara AtmA jo ke thulapaNe adrazya thaye che paraMtu emaNe vaherA amaracaMdabhAI. tathA amArAM pU. pitAzrI sva. zrI jhaverabhAi vahecelA dhAnika saMskAranA bIje jaina samAjamAM bhaviSyamAM phAlIvagere sAthe bAlyAvasthAthI dhArmika abhyAsanI zarUAta karI hatI; phUlIne vRkSa avazya banaze; kavi bhavabhUtinI "thafNa teDadhi jJamair e abhyAsa pratidina vizALa thato . ane jainadarzananA aneka -e uktipUrvaka ApaNe emane alpa nivApAMjali apI graMthanuM kuzAgrabuddhithI vizALa vAMcana ane avagAhana karyuM, aneka sAthe katA mAnIe ane sva. kavisamrATu ravIndranAtha TAgoranA sAdhusAdhvIoe ane gRhasthoe emanA pAse dhArmika abhyAsa kare che. kAvyamaya zabamAM-"A bharapUra bhareluM jIvana mArUM, daIza dharAvI che; saMskRta ane mAgadhI bhASAnuM jJAna upara ajaba kAbu hata; jena- . jIvana sArU-je dina bharaNa padhAre dvAre.'-samarpaNazIla darzananA cAre anagenA ucca jJAnane pazama suMdara rIte prApta sevAmaya emanuM jIvana bhaviSyamAM jana samAjane anukaraNIya karela hato; dhArmika praznonA zAstrIya dRSTie uttare te temane kaMTharathaja daSTAMtarUpa banI rahe teTalA mATe emanA ladhu badhu gulAbacaMdabhAI, heya; jenadharma prasAraka sabhAnA pramukha tarIke ane jainadharmaprakAza zrIyuta motIcaMdabhAI ane 16mAnaMdabhAI zAMti rAkhavA sAthe mAsikanA saMcAlaka tarIke lagabhaga sATha varSanI emanI jvalaMta kArakIrdI samaNurUpe emanI samagra jIvanakalAnA raMga jIvanacaritrarUpe jana che; puSkaLa lekheArA janasRSTine sAhityasamRddha karI che; vidvattAvALI chatAM samAja samakSa mukavA prabaMdha karavA tathA bhAvanagara zrI saMdhane emanI sAdI bhASA vALI lekhanazakti ane vastatvazakti ubhayane virala saMga samAjasevA ane dhArmika sevAnI a5 kadara tarIke emanuM yogya emanAmAM hata; sva. maNIlAla dvivedInuM "purUSArthahIna jIvana mRtyu smAraka racavAnI vaijanA. karavA namra sUcanA karI viramIe chIe. karatAM paNa adhika duHkhakAraka che'-vAya-AkhA jIvanamAM purUSArthaparAyaNa phatehacaMda jhaverabhAI rUpe aviratapaNe vartanamAM mukyuM hatuM. uparAMta dezaviratipaNAnuM saMcamI vana-sAmAyika piSadha pratikramaNAdi Avazyaka kAryovALuM ane dvAdaza muMbaI jaina yuvaka saMdhane kheda vratadhArIrUpe AcAramAM mukeluM. emaNe prApta karelA jJAnanA phaLarUpa hatuM; AhAramAM mAtra pAMca ja cIjo levI ane lIletrIne sadaMtara tyAga e jaina komanA agraNI, jaina koma ane jaina sAhityanI jIvanavarSo thayAM emane vAsanA saMyama hata; sabhAdArA lagabhaga aDhIse bhara sevA karanAra bhAvanagaranivAsI zrI kuMvarajIbhAI ANaMdajI kApaDIonA graMthanuM saMpAdana emanA Adhipatya nIce thayuM che; "gvaritaSa: patta tA. 25 mI DIsembara 1944 nA roja thaelA avasAnathI samasta jazavaMti thapi = sadupadeza'-e subhASita -emane mATe sArthaka jaina samAjane bhAre khoTa paDI che. saddagatanuM jIvana sAduM ane sevAhatuM. kemake harakoI jijJAsu manuSyane emane maLIne AvyA pachI koI bhAvathI otaprota hatuM. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka pavitra ane protsAhaka mauna vAtAvaraNamAMthI ucca saMskAra meLavIne samitinI tA. 1-1-45 nA roja maLelI sabhA teozrInA avasAna Avela che ema lAgaNI anubhavAtI; aneka munivaryonA gADha paricayamAM aMge potAno atyaMta kheda jAhera kare che, teozrInA kuTuMbIo AvI varSo sudhI darzane jJAna cAritrane lAbha emaNe prApta karelo pratye dIlajI darzAve che ane sadgatanA AtmAne parama zAnti hatuM ane pitAnA samAgamamAM AvanAra manubene vahe che; 'kai che. sadabhAgye amane paNa emanA prazasta samAgamane avAranavAra lAbha maLe padhAre dareka nuM jIvana hara -daNatara Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-1-45 prabuddha jaina yugadharma ane AtmavizvAsa (sAdhvIcha zrI ujavala kumArIjInA eka vyAkhyAnanA sakSipta sAra ) yugadha` eTale AjanA yugane dharmo, kadAca kAne prazna thAya ke zuM dhama yuge yuge badalAtA haze? nahi ja. dhama te eka che, dharmo kASTa kALe badalAtA nathI ane badalAze paNa nahi. pheraphAra thAya che. phkata enAM sAdhanAmAM--deza kALa anusAra sAdhaneAmAM avazya pheraphAra thA ja joie. Rtuo badalAya che, ane jema khAnapAnamAM pheraphAra thAya che-- ziyALe Ave che ane garama kapaDAM aMga upara dharAya che.-eTale ke RtugmAnAM parivata ne jIvana vyavahAranAM sAdhanAmAM pheraphAra jarUrI che, tema dharmanA sAdhaneAmAM paNa kALa badalAye parivartananI AvazyakatA che. vivekAnaMde kahyuM che ke yuganI sAthe enA hIta rivAi khadalAvA ja joie. bhaktiyuganI paNa eka yuga hatA. kakhIramIrAM e yuganAM pradhAna saMta hatA mahAvIra ane buddha jJAna ceAgI hatA. rAjayogane paNa eka samaya hatA. AjanA yuga che kama yugane AjanA yugane niSkAma ka yoganI jarUra che. niSkAma-kama eTale sevAdha AjanA yuganI viSamatA jyAre samAja sthitimAM viSamatA vadhI jAtra che tyAre kama yAganI jarUra rahe che. samAnatA haiAya tyAM enI jarUra nathI. jyAM badhA svataMtra hoya--badhA sukhI hoya tyAM bhaktiyoga jarUrane che, atyAre jagatamAM viSamatAnu jora vyAveluM che e vakhate ka yAganI jarUra che. viSamatAne TALI samabhAva-sAmyabhAtra prApta karavA e Ajane yugadhama che. mAnatra-mAtranI sAtrika samAnatA cavI asaMbhavita che. enA e kAraNeA cheH-- (1) krama bheda-jaina siddhAMta ema kahuM che ke darekane potAnA karmAnusAra phaLa bhegavavA ja paDe che. te pachI sArvatrika samAnatA saMbhave ja kema ? dareka mAnava mAtranA kama bhinna bhinna hoya che. tadanusAra ene e mujaba jIvananI sAmagrI prApta thAya che.. (2) buddhinu' tAratamya,--darekane sarakhu'ja maLe evI jo vyavasthA hAyatA vadhu majurI karanAra ke vadhu buddhino upayoga karanAra ane ochI AvaData dharavanAra jeTaluM ja prApta kare. tyAre ene emaja thAya che ke amAre amArI zakitane vadhu upayoga zA mATe karavo ? Ama jotAM kAi kALe sArvatrika samAnatA saMbhavita nathI ja, paraMtu atyAre je prakAranI viSamatA vyApelI che temAM samAnatA lAvavAnI jarUra che ja. AjanI viSamatA kevI che te ApaNe joie. (1) eka mANusa adhikamAM adhika zrama kare che--ane bIjI tarapha eka mAsa adhikamAM adhika ArAma begave che. (2) eka mANasa kSudhAthI pIDAya che. bIjI tarapha bIjA mANusane jarUra karatAM adhika bhojana maLe che. (3) eka taraka sattAnI jamAvaTa thai rahI che, bIjI bAjue aneka prajAe gulAmI nIce hudAi rahI che. A badhI AjanA yuganI viSamatA che. e viSamatAne dUra karavI e AjanA yugadhama che. AtmavizvAsa, A yugadharmanA pAlana mATe sauthI vadhAre jarUra che. AtmavizvAsanI, tetrIsa kareDa devatAo hiMdusthAnamAM che ema kahevAmAM Ave haiM, tetrIsa kareADa devatAo ke cevIsa tItha karo je kaheA te badhI zakitamAM tamane zraddhA hoya paNa tamArAmAM AtmavizvAsa na hoya te me kazu' kAnu` nathI. sauthI prathama pAtAmAM AtmavizvAsa hAvA joie. TerIA nAmanI eka aMgreja sAdhvI hatI. e Arthika dRSTie garIba hatI paraMtu emanuM hRdaya garIba na hatuM. paNa zrImata hatu. eka divasa eNe vicAyu ae anAtha bALako mATe kAM! sAdhatA ke sagavaDe nathI teA eka anAthAlaya ubhuM karavuM. A vicAra teNe potAnA pADeAzIne jaNAvyo. pADe|zIe kahyu- A tame zuM kahA che? tamArA potAne nirvAha mAMDamAMDa calAve che ane tyAM AnAcAlaya karyAMthI ubhuM karaze? te sAdhvIe dhImA svare uttara ApyA ke kSamarI khAta sAcI che, paraMtu mArI pAse traNa mahAra' che. 'ethI e "kAya thai raheze. huM jyAM sudhI mArUM" je kAMi hAya te jALavIne kAMI karavA mAMgIza tyAM sudhI kaMi nahi thAya. huM ane mArI pAsenI traNa maheArA thehu ghaNu kArya karI zakazuM. paNa huM traNa maheArA ane mAre izvara ema" traNa sAthe maLIne tamAma kAya` purUra karI zakIzuM" ahita mArA izvara eTale AtmavizvAsa. emaNe e kAryo kharekhara pAra utAyu" aneka asabhavita kAryAM mAtra AtmavizvAsathI ja pAra pADavAnA ApaNI pAse meLuda dRSTAntA che, eka hAthI che ane eka sihaM che. drAthInuM zarIra ane zakti siMha karatAM vadhu che, chatAM hAthI haMmezA juthamAM-TALAmAM ja karaze, jyAre siddha ekalA ja vicaraze. kAraNlR zuM che? siddhane pAtAmAM AtmavizvAsa chevArthImAM e nathI kaliyuga ane satyuga (1) kalahane yuga te kaliyuga. kalahanI zAMti mATe sahiSNutA ane gaMbhIratAnI jarUra che. saztiA ane gaMbhIratA Ave ke satyuganA bhaDANa samajavA. (2) kaliyuga eTale kAlanA yuga pratyeka kAryamAM kAlanI Aja karI nAkho. ane kAya mAM Aja thaI ke satayugano AraMbha thayo jANavA. (3) kalayuga eTale phaLaneA yuga. kalanA ThekANe karanI sthApanA kaza eTale ke kayuga ubhA karI. kaliyuga eTale mazInanA yuga ane karayuga eTale grAbaudyoganA yuga, hAthanI banelI cIjonI vaparAzane yuga te kayuga eTale ke satyuga, leTa daLAvavAnI cakkIo AvI ane hajArA vidhavA ane garIba baheneAnI rAccha TaLI gai. kApaDanI mIle taiyAra thai ane hajAre badhe lAkhA kAMtanArAonI ane vaNunArAonI rAjI TI ga. A mujaba jyArathI yaMtravAdanu jora vadhyu. tyArathI grAmAghoga ghaNA ochA thai gaye. e grAmodyogane karI sajIvana karavAnI jarUra che ane e kaye ja chUTako che, 5 AjaMtA yuga parivartanano eNkrAntino che. tame nahi karo te tamArI pAse kudarata karAvaze ja. parivartana te Aje paNa ApaNAmAM caI rahyuM che paNa e viveka vinAnuM che. eka mANusa zramathI thAkIne nidrA le che ane bIjo bImArIthI ArAma le chaeN. bannenI nidrAmAM phera che. e musAphara che. eka gheADA upara svAra thaIne petAnA dhArelA sthAne pahoMce che tyAre khIjo page ghasaDAine, banne pahoMcaze teA kharA ja, paNa eka jIvatA ane khIjo marelA, A uparathI tame jANI zakazo ke vivekapUrvakanuM parivartana tame jAte ja-svaya' karA, kudarata karAve te pahelAM e thAya e ja uttama che. A mATe paNa ArizvAsanI ja jarUra che. huM karI karI che e ja kahyuM " kAi paNa kSetra hyA AtmavizvAsanI te pahelI jarUra che. eka vyApArIne potAnAmAM AtmavizvAsa na hoya te e vepAra karatAM pahelAM ja vicAraze ke hu' jenA vyApAra karIza te cAlaze ke nahi ? mArA mAlanA bhAva te ghaTI noMDhuM jAyane ? AvA AvA vicAra karaze ane AtmavizvAsanA abhAve e vyApAra nahi karI zake. sAmAjika kSetramAM joe te eka samAja sudhAraka koipaNa sudhArA samAjamAM raju karavA pahelAM evu vicAre ke A sudhArA samAja svIkAraze ke nahi? AmAM te bahuja udghApAddha thaze. khAvA AvA kAraNone laine samAja sudhAraka sudhAne rantu na kare to kazuM thAya nahi-paraMtu jo tenAmAM AtmavizvAsa hAya eTale ke vAstavika satya rajI karatAM jarA paNa acakAya nahiM eTale A nirbhaya hAya tA te jarUra kArya karI zake ane samAjane dhArI dizAmAM dorI zake. AjanA yugadha'nu' kha' preraka baLa AtmavizvAsa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-1-45 saMdha samAcAra Akata mATe dilasojI vyakata karI ravargasthanA AtmAnI zAMti mATe rAhata pravRttimAM bharAyelI vadhu rakama. aMtaHkaraNa pUrvaka prArthe che. 125 mahetA nArANucha parazetama amarazI (kaccha mAMDavI) tyArabAda svargasthanA AtmAnI zAMti mATe DIvAra mauna rAkhI 101 zrI maNIlAla mekamacaMda zAha - sabhA visarjana thaI hatI. - bahena zAradAnI lagnanI khuzAlImAM 100 zrI dhIrajalAla jIvaNalAla kezarIcaMda AMtara jJAtiya lagna 100 zrI DAhyAbhAI trIbhovanadAsa zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA kAryavAhi sabhAnA sabhya bhAI 100 zrI kAntIlAla bhogIlAlanI ku. - 50 eka gRhastha taraphathI hA. zrI harilAla zaMbhulAla zAha amIcaMda khemacaMda zAhanA putra bhAI lAlu zAhanA lagna tA. 30-12-44 - 50 premacaMda velajI mahetA zanIvAranA roja kumArI zAlInI dIlIparAya rAyajI sAthe thayA che bhAI lAlu zAha ozavAla jJAtinA jana che jyAre bena zAlInI nAgara uparanI rakamane sAbhAra svIkAra karavAmAM Ave che. komanA che. vara-vadhu baMne bI. e. nI parIkSAmAM pAsa thayA che. ame maMtrI. rAhata samiti. varavadhu banene abhinaMdana ApIe chIe. zrI ma. me. vAMcanAlaya pustakAlaya zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha gata mAsamAM pustakAlayane nIce jaNA Atmaojasa vela bheTa maLI che. vArSika sabhA - rU. 25) zeTha vADIlAla manasukhalAla uDI gaye pharujha bujhAI battIo pustaka 35 zeTha zAMtilAla bI. jhaverI zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanI vArSika sAmAnya sabhA thaMbhI gaye ghumI rahela paMkhe , 2 zeThe jamanAdAsa amaracaMda tA. 14-1-45 ravivAranA roja bapore traNa vAge nIce jaNA* ne vIjaLInI kRti zAnta sau thaI. vela sthaLe maLaze je vakhate nIce mujaba kAmakAja hAtha dharagAMdhI joIe che--lAyabrerI mATe hoMzavAmAM Avaze. eDIsane haiyuM . kalpanA baLe yAra lAyabrerIyana. maLe maMtrI. vAM. 5 (1) gata varSane vRtAnta tathA tapAsAyale hisAba jenuM kayuM zedhana te paLekamAM samiti mahAvIra pri. vakasa dhanajI maMjura karo. uDI, DubI gai vI. aMdhakAre sTrITa sIlvara menzana muMbaI 3, (2) navA varSanuM aMdAjapatra maMjura karavuM. batAvI vaijJAnikanI kRtinI - maMtrI. vAM. pu. (3) baMdhAraNa anusAra navA varSa mATe pramukha, upapramukha, mahAna zakti jaga jItavAnI. zrI kuMvarajI kApaDIAnA avasAna " - be maMtrIo, kapAdhyakSa temaja kAryavAhaka samitinI cuMTaNI karavI. mATe zaka sabhA (4) hisAba nirIkSakanI nimaNuMka karavI. uDI gaye phaphajha batAvI ojasaH jANItA yuvaka kAryakartA zrI paramAnaMda saMdhanA sarve sabhyane vakhatasara hAjara thavA vinaMti karI batAvIne ejisa jA ! uDI kApaDIAnA vidvAna pitAzrI kuMvarajI vAmAM Ave che. uDI gayelA kayu . jema ahIM ANaMdajI kApaDIAnuM bhAvanagara mukAme maNilAla makamacaMda zAha prakAza jhAjhuM ajavALI anyane duHkhada avasAna thayuM te mATe zrI vrajalAla dharamacaMda meghANI ne anyane ThaMDaka ApI jIvane, mahAvIra jaina vidyAlayamAM vidyAlayanA ratilAla sI, kerI, brahmAMDanA sarva timira vacce ahapati zrI kAMtilAla DAhyAbhAI korAnA pramukhapade eka zoka sabhA maLI hatI. ' mA. 1Ie.. prakAzavAnI muja zakti meMdhI sabhAmAM nIceno TharAva sarvAnumate pasAra sthaLa:-zrI bhavetAMbara jaina kera orIsa, 2 rI rahI hArda ii mAMDI Aje thayA hate. geDIjInI cAla,bIje mALe pAyadhunI, muMbaI-3. bhagIratha mahetA zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidyArthIo, jANItA jaina narsa thavA IcchatI jaina bahenane samAjasevaka, vidvAna lekhaka ane aneka pustakonA prakAzaka zrI. kuMvarajI ANaMdajI kApaDIAnA duHkhada avasAna mATe UMDuM duHkha anubhave che. dhI bebe prevInsIyala narsIMga esesIezanane abhyAsakrama murabbIzrI paramAnaMdabhAI ane temanA kuTuMbIjane para AvI paDelI pasAra karIne narsa thavA IcchatI keI paNa jaina bahenane dara mAse rU. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla mekamacaMda zAha che. AtmavizvAsa upara ja aniSTa praNAlikAone bhaMga thaI zake, taraphathI zro. muMbaI jana yuvaka saMdhane . 1000 maLyA che. je navA rAhe zedhI zakAya, AjanI duniyAnI viSamatAo TALI zakAya bahenane A ziSyavRttino lAbha levAnI apekSA hoya teNe potAnI ane vyApI rahelA kaliyugano aMta ANI sayuga che sthApanA karI - ummara, Aja sudhI abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigata saMdhanA zakAya. badalAyalA dezakALane lakSyamAM laIne tadanukuLa sAmAjika parivartana sAdhavuM ane navA AcAra vicAranI sthApanA karavI e Ajane maMtrI upara 45, 47 dhanajI sTrITa muMbaI 3 e saranAme turata arajI yugadharma ane te yugadharmanI je zakita vaDe sthApanA thaI zake tenuM mokalavI. AvelI arajI emAMthI sauthI vadhAre yogyatA dharAvatI bahenane nAma' AtmavizvAsa. uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubaI.. ' mudraNasthAna : sUryakAnta pi. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta'trI :~ maNilAla mAkamaca'da zAha zrI muMbaI jaita cuvakasa dhanu' pAkSika mukhapatra varSa 6] prabuddha muMbaI: 15 jAnyuArI 1945 seAmavAra saghane vArSika vRttAMta (saMvat 2000) vikrama saMvat 2000nA prAraMbha sAthe zrI muMbai jaina yuvaka sadha seALamA varSamAM praveza kare che. 1939 sapTembara mAsamAM zarU thayeluM vizvayuddha hajI paNa cAlI rahyuM che ane jo ke haju dezanI aMdaranA bhAgamAM vasatI prajAne A yuddhane sIdho paricaya thayA nathI ema chatAM paNa yudhdhe ubhI karelI prajAjIvananI viSama paristhiti uttarAttara vadhAre vikaTa ane vikarALa banI rahI che, ane 1999nA padmad amAM je bhukhamarAe baMgAlanA prANu zoSI lIdhA hatA ane je bImArIoe saMkhyAbaMdha mAnavIne yabhasadana paheAMcADayA hatA te bhukhamarA ane khImArIe hindusthAnanA anya pradezanuM AkramaNa karI rahela che ane lokAnI hADamArIe uttarAttara vRddhima'ta thai rahela che. Aje deza AkhA anna, vastra ane auSadhanI je asahya taMgI anubhavI rahela ke tevI tagI AgaLanA varSoMmAM kadI paNa anubhava ge!cara thai hoya evuM smaraNamAM Avatu nathI. A 2000nuM varSa mukhya mATe te varSa daramiyAna thayelA bhISaNa agnispheTanA kAraNe bhayaMkara zAparUpa banyu che. e asmiArTa karelI jAnamAlanI pAravagaranI hAni ane saMkhyAbaMdha kuTuMbanI upajAvelI tAlameMDAla sthiti Aje paNa saMbhAratAM mana upara asAdhAraNa glAninI chAyA patharAya che. AvA duEvapU 2000nI sAla daramiyAna zrI mu'bai jaina yuvaka sadhata e kAryo khAsa noMdhavAyogya banyA che. saMdhanI rAhata pravRtti eka te sace 1999 nA bhAdaravA mAsamAM zarU karelI vividha prakAranI rAhata pravRtti. A rAhata pravRttinuM saMcAlana AgaLanAM varSamAM karavAmAM AveluM. paNa te pravRttine kharA amala saMpata 2000 darmiyAna ja thayA hatA ane mubainA keTalAMka jaina kuTu e prastuta rAhatane sArA lAbha uThAvyA hatA. e rAhata pravRtti be prakAranI hatI. eka te jaina samAja puratI ane khIccha sAnika. rAhananI apekSA dharAvatA jaina kuTuMbane raeNzanatu je kAMi khIla Ave temAM pa TakA ane koi krAi kIssAmAM 75 TakA sudhI rAhata ApavAmAM AvatI. temaja keTalAka jaina kuTu'ne mAsika rekaDa madada paNu ApavAmAM AvatI. sArvajanika madada hAthe katAyalA sutaranA katAmaNa badala kha.dI ba'DAra taraphathI cukavAtI rakamathI bamaNI rakama ApavAne lagatI hatI. rokaDa temaja rezana rAta levA mATe zarUAtamAM bahu juja jaina kuTume AgaLa AvelA, paNa tA vadhI vadhIne A saMkhyA lagabhaga 115 sudhI pahoMcI hatI ane - keTalAka kuTune mAsika rU|. 20thI 25 sudhI madada ApavAmAM AvI hatI. keTalAya mahInAe sudhI dara mAse A rAhata pAchaLa lagabhaga rU|. 90 vaheM'cavAmAM AvatA hatA. muMbainA dhaDAkAe A pramANe rAhata letA kuTubenI sakhyAmAM sArA ghaTADe karyAM. keTalAya kuTumbe muMbai cheDIne potapotAne vatana cAlI gayA. A rAhata pravRtti Aje paNa cAlu che ane atyAre 56 kuTu A rAhatanA lAbha le che. sutara katAmaNune lagatI sArvajanika rAhatanI yeAjanA muMbanI bhaginI samAja sAthe maLIne jaina Regd. No. B. 4266 lavAjama rUpiyA 3 [a'ka 18 amalamAM mUkavAmAM AvI hatI. paNa sadhanA temaja bhaginI samAjanA aneka prayatna heAvA chatAM e yojanAnA bahu lAbha levAye nahiM ane tethI A yojanA gai dIvALIthI baMdha karavAmAM AvI che. saMdhanI rAhata pravRtti aMge 2000 nAM kAka sudI 1 thI Ase vadI 0)) sudhImAM rUA. 7419-3-0 rAhata mAge` kharacAyA che ane tene pahoMcI vaLavA mATe jaina samAjanA susthita vage sadhane rUA. 9074-10-0 ApyA che. saMdhanI A rAhata pravRttine Arthika madada ApI apanAvI levA mATe jaina samAjane A take AbhAra mAnavAmAM Ave che ane temAM paNa zrI. amRtalAla dalapatabhAi zeThanA khAsa ullekha karavA ghaTe che. temanI pAse A yojanA ghaDAtI hatI te daramiyAna raju karavAmAM AvatAM temaNe A khyAlane ekadama vadhAvI lIdhe hatA eTaluja nahi paNa zarUAtamAM darakhAse rUA. 50] ema cha mAsa sudhImAM A rAhata pravRttimAM saMte kula rUA. 3000 nI madada ApI hatI. zrI maNilAla meAkamacaMda zAhane rUA, 13833 nI thelInuM aNa svastha raoNDa varjI ANaMdajI prastuta varSa daramiyAna bIjI mahatvanI dhaTanAsaMdhanAM mAnyavara maMtrI zrI maNilAla mekamacaMda zAhane saMdhatI temaNe karelI anekavidha sevA madala temanA mitre ane praza'sarkA pAsethI ekaThI karela rUA. 13833 nI zailInA apaNune lagatI che. kAi paNa jaina sasthAe pAtAnA pramukha kA karyAMnu Avu jAhera sanmAna karyAneA pahele ja dAkhaleo che. 1998 nA aMtabhAgamAM gaMbhIra mAMdagImAMthI sAjA thavA bAda je sasthA sAthe maNibhAinuM apUrva tAdAtmya rahelu che te 'sthAnA vAMcanAlaya pustakAlayamAM rU|. 10000] nI rakama ApavA zrI maNibhAe chA darzAvI. tenI sAme sa'dhanA kAya vAhUkAe rU. 10000] ekaThA karIne te rakama zrI maNibhASTane apaNu karavAne niSNu ya kayA ane lagabhaga deDha mAsanI aMdara rU|. 1000nuM te badale ph|. 1397 3] ekaThA karyA. e yelI sabha`Nu a'ge tA. 2-4-44 nArAja AnaMdabhuvanamAM zrI. vaikubhAi lallubhAi mahetAnA pramukhapaNA nIce eka bhavya samAraMbha yejavAmAM AvyA hatA, je prasaMge jaina temaja janetara samAjanI aneka viziSTa vyaktioe zrI maNibhAIne sanmAna aMjalimA ApI hatI. A prasage upara jaNAvela za, 13833 mAM rU|. 167) umerIne kula rUA. 140063 nI rakama saMdhanA vAMcanAlaya puratakAlayane zrI maNibhAie bheTa ApI hatI. A rIte kula ekaThI thayela rUA. 24000] nI rakamanuM TrasTaDIDa karavAmAM Avyu che. ane e TrasTaDIDa anusAra saMdhanA vAMcanAlaya pustakAlayane " saMdhathI alaga karavAmAM Avyu che ane tene 'zrI maNilAla mAkamaca'da zAhu sAjanika vAMcanAlaya pustakAlaya, nAma ApavAmAM AvyuM che. A rIte sadhanu' vAMcanAlaya pustakAlaya sthAyI ane svataMtra pAyA upara mUkavAmAM AvyuM che. A vAMcanAlaya pustakAlayA vahIvaTa calAvavAnI ane tenA cAlu khate paheAMcI vaLavAnI javAbadArI sathe potAnA mAthe svIkArI che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-1-45 6 upara sarva sabhyo vagaranuM dhoraNa sudhI ane je tamannA / ApaNe vAta karIe e krAntinI tamannA ApaNuM cAlu jIvanane kharekhara sparzI hoya ema haju daSTigocara thatuM nathI. A ApaNI truTi upara sarva sabhyanuM huM khAsa dhyAna kheMcuM chuM ane je uMcuM asidhArAsam AcAravicAranuM raNa saMdhanuM baMdhAraNa mAMge che tene manathI ke tanathI pahoMcI zakAya tema nathI ema je kaI sabhyane pramANIkapaNe lAgatuM hoya te sabhyane saMdhathI chuTA thaIne paNa saMdhanA gaurava ane pratiSThAmAM vadhAro karavA huM vinaMti karuM chuM. sabhyanI saMkhyA ApaNe saMdha je Adaza svIkArIne ubhe che te AdarzanA dhoraNe ati mahatvanI vastu nathI. pramANIka ane satyaniTa sabhyanI alpa saMkhyA pilA sabhyonI vipuLa saMkhyA karatAM vadhAre AvakAradAyaka che ema huM mAnuM chuM. upara jaNAvela vicArasaraNa dhyAnamAM rAkhIne mArA kAryane saraLa karavA ane mane bane teTale Teko ApavA huM sarva sabhyone vinaMti karuM chuM. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA pramukha, muMbaI jaina yuvaka saMdha saMghanuM sneha saMmelana tA. 28-1-45 ravivAranA roja baporanA 3 vAge saMdhanA mAnyavara maMtrI zrI maNilAla mohakamacaMda zAha taraphathI zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA sabhyanuM eka staMDasaMmelana ghATakopara khAte navareja lenamAM Avela rAmanivAsamAM zrI vrajalAla dharamacaMda meghANInA nivAsa sthAna upara yojavAmAM AvyuM che. A saMmelanamAM sarva sabhyane vakhatasara hAjara rahevA nimaMtraNa ApavAmAM Ave che ane saMmelanamAM bhAga levA icchatA sabhyane aThavADIAnI aMdara saMdhanA maMtrIe ke pramukhane te bAbatanI cesa khabara ApavA khAsa vinaMti karavAmAM Ave che. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha saMghanA sabhyone udhanA tA. 14-1-45 ravivAranA roja zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI vArSika sabhA ane navI kAryavAhaka samitinI cuMTaNI thaI. A varSe paNa saMdhanA pramukha tarIke mArI varaNI karavA badala saMdhanA sabhyone upakAra mAnatAM sa dhana sabhya joga mArI A vijJApanA che. saMdhanuM navuM baMdhAraNa thayAne Aje cha varSa upara thavA AvyAM. saMdhanA baMdhAraNanI zarUAtanA bhAgamAM eka cekasa vicAra bhUmikA ane sAthe sAthe saMdhanA sabhyoe amalamAM mUkavAnA cekasa zistaniyamo raju karavAmAM AvyA che. Aje saMdhamAM lagabhaga 300 bhAI bahena sabhya che. prastuta vicAra bhUmikAnuM ane zista niyamanuM hArda zuM che te dareka sabhyanA dayAna upara huM lAvavA mAMguM chuM ane te rIte tapAsatAM pitAnA vicAra AcAramAM je kAMi zithiLatA ke maMdatA najare paDe te dUra karIne pitAnA jIvanane vizuddha karavA ane saMdhanI pratiSThA ane gauravane vadhAravA huM vinaMti karuM chuM. - rASTra mATe AjhAdInI ane samasta samAjanI navanA mATe AkhI prajAnA jIvananuM navuM ghaDatara thAya ane prajAjIvanamAM Aja sudhI rUDha thayelAM pragatibAdhaka dRSTikoNa badalAya e ati Avazyaka che. vizALa 2ASTranI draSTie AvuM Avazyaka ghaDatara ane vicAra parivartana jaina samAjamAM nipajAvavuM e saMdhanA navA baMdhAraNa pAchaLa rahelo eka mukhya uddeza che. evI ja rIte dezanA vizALa kAryamAM jaina samAja bane teTalo phALo Ape evI jaina samAjane preraNA ApavI ane pravRttio javI e paNa uparanA uddeza sAthe joDAyelo vicAra che. A dharaNe rASTrIya mahAsabhAnI pravRttine bane teTale sahakAra Ape e saMdhanI kAryanItinuM mukhya aMga bane che. ane jaina samAja vacce rahIne kAmI bhAvanA nAbuda karavI ane sAMpradAyika saMkIrNatAne bane teTale sAmane kara e dareka sabhyane Avazyaka kartavyarUpe prApta thAya che. jaina samAjamAM paNa huM vetAMbara mUrtipUjaka chuM, digaMbara chuM ke sthAnakavAsI chuM evI phIrakAbhedanI vRttine ane sAMpradAyika abhimAnane jarA paNa sthAna nathI. "pote jaina che eTale bhagavAna mahAvIra prarUpita jainadharma ane saMskRtine vArasa che" AvI vizALa dRSTinI dareka sabhya pAsethI khAsa apekSA rAkhavAmAM AvI che. je koI dhArmika temaja sAmAjika rUDhio samasta rASTranI ke jaina samAjanI pragatine bAdhaka mAluma paDe te rUDhione uchera kare te dareka sabhyane dharmarUpe prApta thAya che. vicAra ane vANInA svAtaMtrya upara AkhuM baMdhAraNuM khuba bhAra mUke che. ApaNuM karatAM anyathA vicAro dharAvanAra pratye sahiSNutA ane udAratA dAkhavavI e A vicArasvAtaMtryanA siddhAMtamAMthI sahaja phalita thAya che. saMpradAyaniSTA karatAM satyaniSThA, rUDhiniSTA karatAM parivartananiSThA, ane kimI bhAvanAne sthAne rASTriyabhAvanAnI pratiSThA A AkhA baMdhAraNanI vicArabhUmikAnuM hArda che. kema ane saMpradAya vacce rahIne kAmI bhAvanA viSanuM vamana karAvavuM ane sAMpradAyika jhanuna ane ghamaMDane nimULa karavuM ane e rIte rASTranA vyApaka kAryane saraLa karavuM ane sAthe sAthe jaina samAjanA keTalAka aMgata prazno saMbaMdhamAM jaina samAjane vizALa daSTie mArgadarzana ApavuM-A pAyA upara navA baMdhAraNanI racanA karavAmAM AvI che. zistane lagatA niyama rASTriya mahAsabhAnA sabhyane, svadezI vastronA upayogane temaja jIvanavyavahAramAM aspRzyatAnivAraNane pharajiyAta banAve che. e niyama anusAra saMghane koI paNa sabhya koI paNa aniSTa lagnamAM bhAga laI zakatuM nathI. koI paNa jJAtinuM adhikArapada svIkArI zakatA nathI, koI paNa agya dIkSAne sahakAra ApI zakatA nathI tathA devadravyanI vRddhimAM phALe ApI zakate nathI. saMdhanA baMdhAraNanI vicArabhUmikA ane zistaniyamane A sAra che. saMdhanA pratijJApatra upara sahI karavA chatAM ghaNuM sabhyanA AcAravicAra prastuta baMdhAraNane anurUpa jovAmAM AvatA nathI, temanAM citta sAMpradAyika abhinivezathI mukta bhAluma paDatA nathI, je krAntinI zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha vArSika sabhA. zrI muMbara jaina yuvakasaMghanI vArSika sabhA tA. 14-1-45 nA raja pAyadhunI upara Avela zrI jaina . konpharansanA kAryAlayamAM zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAnA pramukhapaNuM nIce maLI hatI je vakhate saM. 2000 ne vArSika vRttAnta, Avaka jAvakane hIsAba tathA vArSika saravaiyuM (je anyatra pragaTa karavAmAM Avela che) temaja AvatA varSanuM aMdAjapatra saMdhanA maMtrI zrI ratilAla koThArIe raju karyuM hatuM je maMjura karavAmAM AvyuM hatuM ane saMdhanA eDITara tarIke mesasa" khImajI kuMvarajInI ku. ne nImavAmAM AvyA hatA. tyArabAda navI kAryavAhI samitinI nIce mujaba cuMTaNuM karavAmAM AvI hatI. zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA pramukha ,, cImanalAla cakubhAI zAha upapramukha ,, maNilAla makamacaMda zAha ) , vajalola dharamacaMda meghANI 6 maMtrIo ., ratala la cImanalAla koThArI ) , pravINacaMdra hemacaMda amaracaMda koSAdhyakSa sabhyo. zrI harSacaMdra kapuracaMda dezI zrI dIpacaMda trIbhovanadAsa zAha ,, manasukhalAla hIrAlAla lAlana , vallabhadAsa pulacaMda mahetA ,, cunIlAla kalyANajI kAmadAra ,, lIlAvatIbahena devIdAsa , bhAnukumAre jaina , ramaNalAla sI. zAha che tArAcaMda lakSmIcaMda koThArI e khImacaMda maganalAla vorA , veNIbahena vinayacaMda kApaDIyA - amIcaMda khemacaMda zAha , jasumatIbahena manubhAI , menAbahena narotamadAsa zeTha kApaDIA , lIlAvatIbahena kAmadAra uparokta cuMTaNInuM kArya purUM thayA bAda zrI maNilAla mokamacaMda zAka taraphathI mAMdAnI mAvajatanAM sAdhano mATe rU. 100 nI madada jAhera karavAmAM AvI hatI. tyArabAda apAhAra bAda sabhA visarjana karavAmAM AvI hatI. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 964 11 9 1999 nI Akhare silaka 8009 14 300 . 9274 10 0 3 08 3407 371 or 2 896 h 83 348 1184 t 145 15 254 324 ' 852 15 te 1855 ' ' 2000 { 0 0 0 - . ' 1100 890 35 12.1 9 . k; 19 ''} 19 to 3 judA judA gRhasthA taraphathI maLela rAhatamAM bheTa, 0 zrI hastaudyogamAM maLelI bheTa. O 2 9274 10 . zrI vAMcanAlaya-pustakAlayanA sa`vata 2000 nA kArataka sudI 1 thI aSADa vadI 0)) sudhInA hIsAba EUR 6 daMDa ane pAsa buka vigerenA Avela te 3 zrI ma. me. zAha vAMcanAlaya pustakAlayane havAle e . te O 3 C 13 3 varSa Akhare nukasAna G prabuddha jaina zrI rAhatakhAtAnuM saM. 2000 nA kArataka sudI 1 thI Aso vadI 0)) sudhInu saravaiyuM, EUR O ', k: tA 0 lavAjamanA bheTanA sabhyAnA lavAjamane havAle varSanI Akhare khATa sabhya:nA lavAjamanA 1999 tA. 29-12-44 . ' . zrI rIjhava phUDa khAte ,, janarala krUDa khAte 31 2: *, rAhata khAte mAMdAnI mAvajata khAte 823 vyAkhyAnamALA khAte Da:hyAbhAi meghANI khAte >>>> pustakaprakAzana khAte 15029 tapAsu che ane ga* mAluma paDayu che. 2000 narsiga ziSyavRtti khAte 2001 nA sabhya lavAjama khAte 3 3 pravINacaMdra hemacaMda koSAdhyakSa 6704 14 426 3 '' 72 4 152 11 . harilAla zaMbhulAla zAhe 371, te prabuddha jainane Avaka jAvakane hIsAba u 6 zrI hastaudyoga rAta khAte. 1855 " * zrI yuvaka saMdha pAse varSanI Akhare silika 25 15 0 zrI purAMta. 220 ra 3 2522 '; 973 '' 893 (33 45 meM deg " ' re O 1 e * zrI rAhata khAte. * zrI heAnArata ane tAtkAlIka rAhata khAte. 6 zrI kheMca khAte 218 2897 } ka zrI saMdhanA Avaka jAvakanA hIsAma 1184 e 3 zrI muMbaI jaina yuvaka sadhanu' savaMta 2000 nA varSanuM saravaiyu uM kharcanA 9 pustaka ane krUranIcara ane chapAinA huM vArSika pacAsa TakAnA phALAnA va . ' pampyuTaNa khaca 0 sTezanarI janarala kharcane aDadhe hIssa 3 O 8 3 kheMcanA kula 48 13 1 0 0 .538 10 6070 5 4236 ' 1 2525 chapAmaNInA kAgaLe vaparAyA pesTa kharca vI. pI. kharca sAthe n 1 2 na 324 : 41 te samAnya khate aDadhe hIssA \') a h e kharca 2 50 ' ha 2 OM 9 peTa 12 ha 194 sabhyanA lavAjamanA prabuddha janamAM havAle sTezanarI zrI Avaka jAvaka khAte 15-1-45 pepara khAte (silakamAM) 31 ghaNI zAntArAma khAte dhI myunIsIpAlITI lena khate dhI dhuna pAipa DImengarA khAte dhI eka eka inDI khAte 4 8 0 p ra silaka oDITara zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 mudraNusthAna : kAnta pri. presa, 456, kAlabAdevI reDa, muMbai. 2 15029 3 3 maNilAla mAkamacaMda zAha vrajalAla dharamacaMda medhANI tIlAla sI. kAhArI maMtrI, mubaI jaina yuvaka sadha dhanajI sTrITa, muMbai, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ d'ell: maNilAla mAkamaca'da zAha zrI mukhaI jaina yuvakasa dhanu pAkSika mukhapatra varSa 6] Regd. No. B. 4266 prabuddha jaina ma lavAjama rUpiyA 3 'baI: 1 phebruArI 1945 gurUvAra aka 19 mArA pitA (keTalAka trivAno Agraha che ke mArA pitAne meM jevA jANyA hoya ane temane hu je rIte samaA hAu" tenuM yathArtha narlR karatu. eka rekhAcitra ALekhI prabuddha janahArA raju karavu. temanI vinaMtine mAna ApIne mArA pitA viSenI je bhUti mArA citta upara 'kAyalI che. tene zabdAkAra ApavAnA A prayatna che. paramAnada) aneka vibhUttinA kendrasamA mArA pitAnA jIvananuM mukhya tattva temanAmAM rahelI uMDI dhama zrahA* hatI. temanI anekavidha pravRttie tu prerakabaLa paNa temanI zraddA ja hatI. vItarAga-sana-praNIta jaina dhama' e temanA jIvananu meTAmAM moTuM avalaMbana hatuM. janmakALathI dhaCkriyA tarapha temanuM svAbhASika vaLaSNu tuM, yauvananA ugamakALamAM zAntamUrti sadgata zrI vRddhicaMdrajI nAmanA eka ucca kaeNATinA jaina sAdhuDa temane samAgama thayA ane te gurU temanI dharmabuddhine khuba sateja karI ane dharmazAstranA abhyAsa tarapha temane AkarSyA. Ama te| aMgrejI bIjA dhoraNane paNa temaNe abhyAsa purA karyAM nahetA. aMgata sagAe temane bahu nAnI ummare abhyAsa kheDI devAnI krUraja pADelI. paNa zabhyAsanI rUcie temane saMskRta temaja prAkRta bhASA gADha paricaya karavyo ane aneka graMthA-saMskRta, prAkRta temaja gujaratI- temanI AMkha taLethI pasAra thayA. A rIte dharmazraddhAthI sIMcAyele temane jJAnadeha dhAyA ane Aja sudhImAM pragaTa yelA jaina sAhityamAM sauthI moTA kALA temanA bhAge noMdhAyA. suvidita zAsravacana che ke jJAnakriyAmyAM moH / temanuM jIvana eTale jJAnanI akhaMDa upAsanA ane apUrva karma kuzaLatA. vAMcavuM, vacAravuM, bhaluM bhaNAvavuM, lakhavu ane pustaka pragaTa karavA-A temane ata samaya sudhI ekasarakhe| vyavasAya hatA. pAchaLanA vakhatamAM zarIra uttarAttara zivitra banatuM jatu hatu. tenA pramANamAM temanI kAryazakti paNa kSI zuM tha ii jatI hatI; pazu jyAM sudhI jeTaluM kAma peAtAnA zarIra pAsethI laI zakAtuM hatuM tyAM sudhI zakaya teTaluM kAma zarIra pAsethI levAmAM ane zakya takalI sevA samAjane ApavAmAM temaNe kadi paNu pramAda 2. nahetA. majA karavI, AnaMda mANu, ArAma bhavavA kAI suMdara sthaLe jaine rahevuM ane niSkriya banIne thoDA divase gALavAAvI bAbatene temaNe kaDhi paNa potAnA jIvanamAM nAnuM sarakhuM paNa sthAna ApyuM heAya evuM mArA smaraNamAM AvatuM nathI. kAma vinA temane kadi cena paDatuM nahiM, pravRttinI pherabadalI eTale samAjasevAmAMthI nAnApAsanA ane nAneApAsamAMthI samAjasevA-mAja temanA jIvanane nityakrama hato. temanI agAdha kAya zaktine mATe baga temaNe jaina samAjanI vividha sevA pAchaLa khacyA~ hatA. ema chatAM paNa bhAvanagaranA jAhera jIvanamAM temanI sevAonA phALA nAnesune naheAte. Aje te samAjanAM rUparaMga badalAyAM che ane rAjakAraNanA khyAlAe AjanA jAhera jIvanane navu ghaDatara ApyuM che. paNa temanA pravRttikALamAM mahAjananI sasthA jIvatI ane jAgatI hatI ane prajAne rAjya taraphathI jyAre paNu kAi agavaDa ke Ata ubhI thAya ane kaMipaNuM prakAranA prAte trAsa thAya tyAre prajAnI vatI darabAra samakSa pAkAra rajI karavA ane rAhata meLavI e kAryaM mukhyapaNe mahAjananuM lekhAtuM. A uparAMta zaherajIvananuM niyamana karavu, duSkALa jevA prasaMgAe leAkeAne rAhata pahoMcADavI ane bhinna bhinna varSAM vacce ekatA jALavavI ane matabheda ubhA thAya tyAM daramiyAnagIrI karIne salAhasa pa sthApavA e kA paNa mahAjananu ja lekhAtuM. A mahAjanamAM mArA pitAnuM agrasthAna hatuM ane temanI samAdhAnapriya vRttie bhAvanagaranA jAhera jIvananA aneka kAryomAM 1:4 mahAjananA kAmakAjamAM bahu ja mahattvano bhAga bhajavye hate. duSkALanavAraNanI aneka pravRttionA teo sUtradhAra hatA. rAjya pratye vaphAdArI dharAvavI, prajAnI bane teTalI sevA'karavI ane akhaMDita dharmopAsanA karavI-A traNa tatvAnu baneluM temanuM samagra jAhera jIvana hatuM. upara jaNAvyuM tema samAdhAnapriyatA e temane eka meTAM guNu hatA. jyAre paNuM nAtamAM, saMdhamAM, kemamAM ke prajAmAM koi jhagaDA ubhA thatA tyAre teo becena banI jatA ane banne pakSene kApaNu rIte samajAvI dabAvIne paNa ekatra karavA potAnI sarva zaktione temaja lAgavagane teo upayoga karatA. temaNe A rIte peAtAnA jIvana daramiyAna keTalIye patAvaTA karI haze ane keTalAya tuTelA taMtrA sAMdhyA haze. sau koine temanI pramANikatA ane samAdhAnakuzaLatAmAM khuba zradhdhA hatI. A samAdhAnapriyatAe temanA aMgata jIvanane paNa cAkkasa vaLaguM ApyuM hatuM. jAhera jIvanamAM bhAga lenAra sarva kAryane avAranavAra pote je samAjamAM 'kAma karatA hAya te samAjanA kApaNuM nAno meATA vibhAga sAthe athaDAvAnA prasaMga AvyA vinA rahetA nathI. kAipaNa bAbatane ke vicArane vaLagI rahevAnA Agraha dAkhavatAM samAjamAM bhAgalA paDavAne jyAre paNa sabava ubhuM thAya tyAre potAnA Agrahu heADIne vireAdhI pakSa sAthe samAdhAnI zodhavA tarapha temanu' mana dhaNI vAra DhaLI jatuM. vi zuSTha so vi, nA karaNIya nAvaraNIyam| A jANe ke temanA mudrAlekha hatA. jayavIyarAya sUtramAM jenA ullekha che e lokavirAdhayAga' temanuM eka jIvanasUtra hatuM. te peAtAnA cAkkasa mantavyane - samAvirodhane sAmanA karIne TheTha sudhI pakaDI rAkhatA nathI-A temanI eka . meTI nabaLAI che ema ghaNAne lAgatuM. jAhera vananA koi kaTekaTInA prasaMge teo peAtAnA vicAra ke pakSane makkamapaNe vaLagI raheze ke kema A Abata temanI sAthe cAlanAranA manamAM kadi kadi zaMkA upajatI. pa A nebhaLAI ke asthiratA pAchaLa kAma karatI vRtti kevaLa samAdhAnapriyatAnI ja hatI. kusaMpathI te kAyara hatA. ' kajIyAnu mAM kALuM" ema te mAnatA. kAI vicArane amala Ajane balle bhale AvatI kAle thAya, paNa te khAtara kaleza kusu pa zuM kAma karavA ? samAjamAM bhAgalA paDavA na devA, paDelA bhAgalA soMdhavA ane navA jInA vacce Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-2-45 . "bhaMgANa paDavA devAne badale koI ne koI anusaMdhAna bhUmikA zodhatA nahotA, paNa mArAmAM temane zraddhA hatI. saMbhava che ke meM temane manarahevuM A temanI nIti hatI. duHkhanAM avAranavAra kAraNo ApyAM hoya; mArA vartana vicArane lagatI *" satya ane pramANikatA upara teo haMmezA khuba bhAra mUkatA. kaDavI mIThI vAte paNa temane duHkhapurvaka gaLavI paDI hoya. paNa meM sAdhAraNa rIte vyApAra eka eve vyavasAya che ke je mANasane to temanA taraphathI haMmezAM ekasarakhuM nItAnta vAtsalya ja anubhavyuM , pramANikatA upara ekasarakho sthira rahevA detA nathI. mArA pitA che. amArA paraspara saMbaMdhanI kamanasIba bAju te e hatI ke teo kahevAyA zeTha ane vyApArI, paNa temane vyApAranI AMTIghUMTImAM paDa- svabhAve khuba narama ane sahanazILa hatA. tethI temanA A svabhAvane | vAne kadi prasaMga ja ubhe thaye nahote. mArA kAkAoe ane lAbha laine jaina samAjane sthiticusta varga tathA keTalAka dharmajhanunI - khAsa karIne mArA moTA kAkA gIradharadAdAe dravyopArjanane lagatI sAdhuo mArA dharmavirodhI gaNAtA vicAra sAme temane reSa mArA pravRttithI mArA pitAne lagabhaga nacita rAkhyA hatA. mArA pitAnuM pitA upara avAranavAra ThAlavatA. garamane dabAvI na zakAya tyAre garama ' dhama taraphanuM tathA jAhera jIvanane lagatuM viziSTa vaLaNuM joIne te sAthe joDAalA narama upara roSa ThAlave e sAdhAraNa janasvabhAva che. dizAe temane yatheccha vicAravAnI temaNe asAdhAraNa prema ane udAratA. A rIte mArA kAraNe temane khuba khamavuM paDayuM hatuM jenuM mane ghaNuM pUrvaka khuba saraLatA karI ApI hatI. amAre eka vakhata bhAvanagaramAM duHkha hovA chatAM A bAbatamAM mArI nirUpAya sthiti hatI. bAkI kApaDane bahu moTo vyApAra hatuM ane ANaMdajI purUSottamanA nAmanI temanAthI mane je saMskAvAra maLyo che tenuM mUlya melavavuM e amArI peDhI kAThiyAvADamAM bahu mazahura hatI. A peDhInuM keTalAMka mArI tAkAtanI bahArane viSaya che. te vArasAmAM mArA jIvanane aneka | varSo sudhI nAmuM saMbhALavA sivAya mArA pitAe bIjuM kazu ja rIte dhanya banAvyuM che ane te dvArA ja meM eka bhavya jIvanadarzana vyApArane lagatuM kAma karyuM na hatuM. Ama hovAthI vyApArane lagatI prApta karyuM che. paramAnaMda kaI kAlimA mArA pitAnA jIvanane sparzI nahatI. A rIte mArA apUrNa pitAne mahAna banAvavAmAM temanA bhAIone kharekhara ghaNuM maTe - saMgha samAcAra phALo hate. - mArI bALavaya daramiyAna mArAmAM dhArmika saMskAre sudaDha karavA tA. 23-1-65 nA roja zrI muMbaI jatA yuvaka saMdhanI kAya' temaNe khuba prayatna karyo hato. te vaya daramiyAna temanI pAsethI mane vAhaka samiti maLI hatI je vakhate kAryavAhaka samitimAM nIcenA traNa dhaNuM jANavAnuM maLatuM. dharmacarcAne temane khuba zekha hato ane sabhyane umeravAno nirNaya karavAmAM AvyA hatA. teo jyAM jAya tyAM dharma ane tatvajJAnanA jijJAsu mANasone zodhI zrI nAnacaMda zAmajI kADhatA athavA tevA mANase temane zodhatA AvatA. AvI aneka - zrI manubhAI gulAbacaMda kApaDIA : carcAonAM smaraNo mArA smaraNapaTa upara noMdhAyelAM che. kolejanA ' zrI khuzAladAsa jagajIvanadAsa zA zikSaNa, ugatI ummare thayelA aneka viziSTa samAgamee temaja ' rAhata samiti AsapAsanA vAtAvaraNe mArA vicAra ane vANamAM khuba parivartana karyuM ane dhIme dhIme huM temanAthI bahu ja nirALI vicArabhUmikA saMghanI rAhata samiti nIce mujaba nakakI karavAmAM AvI hatI. 1. zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA upara ume rahete the. Ama chatAM paNa amArA vicArabhede amArA kalyANa hAusa, zekha memaNa ruTa, Te.naM. 44176 vacce leza mAtra aMtara paDavA dIdhuM nahotuM ke koIpaNa kALe nAnuM sarakhuM paNa dharSaNa ubhuM thavA pAmyuM nahotuM. mArA vicAre game 2. vrajalAla dharamacaMda meghANI te hoya paNa temane jarA paNa AghAta thAya ke duHkha lAge tevuM rAmanivAsa, navareja leIna, ghATake para. Te. naM. 86878 temanI samakSa huM kadi paNa bolate nahi ke tevI rIte huM kadi vartate 3. harilAla zaMbhulAla nahi. paNa A mArI te pharaja hatI, jyAre pitA tarIke mane be lalitakuMja, caMdAvarkara kesa leIna, mATuMgA (jI. AI. pI.) AkarAM vacana kahevAne temane te adhikAra hatA. Ama chatAM 4zrI jasumatIbahena manubhAI kApaDIA . baMsIlAla metIlAla bIlDIMga bI bloka paNa jyArathI temane mAluma paDayuM ke dhArmika temaja sAmAji gIragAma TrAma TaramInasa pAse, Te. naM. 44583. ; bAbatamAM mArI vicArasaraNI temanAthI ghaNI rIte judI paDe che. tyArathI Aja sudhImAM mArA viSe kadi paNa rela ke glAni sacavate 5. zrI menAbahena narottamadAsa temaNe nAne sarakho paNa uddagAra kADhayA hoya ema mArA jANavAmAM 266/770 trIbhavana kezavajIne mALe, phIyara reDa. AvyuM nathI. mArA vicAranI jabAbadArI mArI ane temanA 6. zrI manasukhalAla hIrAlAla lAlana * - mahAvIra prInTIMga varkasa 45 46 dhanajI sTrITa. - vicAranI jabAbadArI temanI-AvuM vaLaNa temaNe mArI puratuM kaMI ' kALathI saraLapaNe. ane udArabhAve svIkAryuM hatuM. mAruM lakheluM 7, zrI ratilAla cImanalAla koThArI' ' DAyamanDa maracanTasa esosIezana teo ghaNuM kharuM vAMcatAM ane jyAre paNa temane mArI koI khAsa to dhanajI sTrITa, Te. naM. 2306pa. bhUla lAgatI tyAre teo mArUM dhayAna kheMcatA ane temAMthI amArI * | vacce kadi kadi mIThI bhAvabharI carcA upasthita thatI. amArAM che. je koI kuTuMbane saMdhanI cAlatI rAhata pravRttine lAbha levAnI apekSA hoya teNe upara jaNAvela samitinA koI paNa sabhyane maLavuM. , aMgata' vaLaNuM bahu judA hovA chatAM huM temane barAbara samajatA che ane mArI te pratIti che ke teo paNa mane barAbara ja samajatA. ' te kuTuMbanI jarUriyAta mujaba tene rAhata ApavAmAM Avaze. Ama chatAM paNa amArI vicArabhUmikA tathA rasanA viSaye bhinna ma. mo. vAMcanAlaya pustakAlaya samiti - bhinna hovAthI amArI vacce vicAravinimaya pramANamAM bahu ocho , zrI maNilAla mokamacaMda zAha sArvajanika vAMcanAlaya pustakAlaya ja thatuM. temaNe mane AvI rIte nibhAvyuM, eTaluM ja nahi paNa mArA mATe nIcenA sabhyonI samiti nakakI karavAmAM AvI che. A mArge mane mokaLA mane javA dIdhe--AmAM saMbhava che ke koI koIne mAthA zrI. dIpacaMda TI. zAha .. " to mArI putra pratye pitAne meha ke dakSiNa dekhAyAM hoya, paNa mane te te ' ,, manasukhalAla hIrAlAla lAlane (aa pAchaLa temane udAtta prema, asIma udAratA temaja navA vicArane samajavA , cunIlAla kalyANajI kAmadAra - jeTalI cittanI vizALatA ja dekhAI che. mArA vicAre temaNe svIkAryA : ', tArAcaMda lakSmIcaMda kaTArI : re . Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' . " . " " '' , tA. 1-2-4pa nIcenA sabhya prastuta vAcanAlaya pustakAlayanA TrasTIo hoIne adhikAranI rUie. uparanI samitinA sabhya tarIke cAlu rahe che. svAtaMtryadinanI pratijJA. zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA' ' , (nyuArI mAsanI 26 mI tArIkha 1930 nI sAlathI Aja sudhI , amIcaMda khemacaMda zAha dara varSe hiMdusthAnabharamAM svAtaMtrya dina tarIke ujavAtI AvI che, tevI ja rIte , vajalola dharamacaMda megha NI gaI 26 mI tArIkhe hiMdanA gAmaDe gAmaDe ane zahera zahere asAdhAraNa '' e ratilAla cImanalAla koThArI utsAhapUrvaka svAtaMtrya dina ujavavAmAM Avyo hato. A prasaMge lAkhe naranArI.. >> ramaNalAla maNilAla zAha e je svAtaMtryanI, pratijJA laIne dezane AjhAddha banAvavAnI tamannAne sateja ane vahIvaTa zrI ramaNalAla maNIlAla zAha saMbhALe che ane karI hatI te pratijJA nIce mujaba che.) vAMcanAlaya pustakAlaya samitinA maMtrI tarIke zrI manasukhalAla hIrAla la ame mAnIe chIe ke bIjI koI paNa prajAnI mApha4 hindI lAlanane nImavAnI bhalAmaNa karavAmAM AvI che. ' prajAne paNa svataMtratA prApta karavAne, zramanAM phaLone upabhega karavAne, ' mAvajata sAdhana samiti. ane jIvananI jarUrIAta meLavavAne janmasidhdha hakaka che. ke jethI mAvajata sAdhana samiti nIce mujaba nakakI karavAmAM AvI che. hindanI prajA saMpUrNa vikAsa sAdhI zake. ame ema paNa mAnIe , zrI manasukhalAla hIrAlAla sAlana chIe ke je kaMI sarakAra janatAnA A AdhikAro AMcakI le ane che, cunIlAla kalyANajI kAmadAra tenI para julama gujAre te janatAne e sarakAre UthalAvI nAkhavAne dIpacaMda TI. zAha maMtrI , saMdhanA kAryAlayamAM mAMdAnI mAvajatanAM vividha sAdhane puratA ane nAbuda karavAne vadhArene adhikAra paNa che. hindamAMnI. briTiza pramANamAM rAkhavAmAM Ave che ane nAta jAtanA kazA paNa bheda zivAya, sarakAre mAtra hiMdI prajAnI AjhAdI ja nathI chInavI lIdhI paNa jene jarUra hoya tene vAparavA ApavAmAM Ave che. A sagavaDane '' AmavarganA zeSaNa para pitAnA pAyA cahyA che ane Arthika, rAjakIya, lAbha levA najIka-dUra rahetA bhAI bahenane vinaMti karavAmAM Ave che. rasAMskRtika, ne AdhyAtmika daSTie hindane barabAda karyuM che; mATe ame sAra " mAnIe chIe ke hiMde briTana sAthenA saMbaMdhone phagAvI devA, amane jaNAvatA AnaMda thAya che ke prabuddha jainane nyusa prInTa : joIe ane pUrNa svarAjya athavA te saMpUrNa svAtaMtrya hAMsala ' upara chApavAnI sarakAra taraphathI maMjurI maLI gaI che jenA pariNAme : 13 1 SS karavuM joie. . . . ' havethI chathI ATha pAnA jeTalI vAMcana sAmagrI prabuddha nA vAcakone 1 - ame svIkArIe chIe ke hiMsA e hiMdanI - AjhAdI. hAMsala , ' purI pADavAnuM zakaya banyuM che. prabuddha jainanA kadanA ghaTADAe grAha. karavA mATe asarakAraka mArga" nathI. ' ' ' ' konI saMkhyAne sAro dhakake pahoMcADI hate. AzA che ke prabuddha jaina mahAtmA gAMdhIjInI preraNApreraka netRtva heThaLa ahiMsaka mArga " viSene asaMtoSa have dura thaze ane grAhaka saMkhyAmAM pAchI bharatI anusarIne hide zakti ane AtmazraddhA prApta karyA che ane svarAja thavA mAMDaze. ' mATenI lAMbI majala kApI che. pUrNa zradhdhAthI ane acalapaNe - saMdhanuM sneha saMmelana *, emane anusaravAnI ane emaNe dAkhavelA ahiMsaka pratikAranA paMtha .. * tA. 28-1-45 ravivAranA roja saMdhanA mAnyavara maMtrI zrI , maNilAla mekamacaMda zAha taraphathI dhaTakopara khAte zrI. vrajalAlA parathI kadI e calita na thavAnI ame navesarathI pratijJA laIe chIe. , ) dharamacaMda meghANInA nivAsasthAna upara saMdhanA sabhyanuM snehasaMmelana ' racanAtmaka kAryakramanI vidyuta zaktinuM amane bhAna UgyuM che.' javAmAM AvyuM hatuM. A prasaMge saMdhanA sabhyo uparAMta keTalAka , riyA ane ame ene joma ane bhaktipUrvaka pAra pADIzuM. . anya bhAI bahenane 'nimaMtraNa ApavAmAM AvyuM hatuM. saMdhanA sabhyonI ' komI ekatAmAM amArI zraddhA dinapratidina vadhatI ja jAya che.' sArI hAjarI hatI. paMDita sukhalAlajI paNa saMghanA nimaMtraNane mAtA ane A prasaMge ame amArA nizcayane pharIthI daDha karIe chIe ke ApIne AvyA hatA. AnaMdavineda temaja vArtAlApa daramiyAna eka samAna rASTriyatA ane samAna rAjakIya ane Arthika hitethI - : 'bhAI tathA bahene pitAnI oLakhANa ApI hatI ane tyArabAda saMdhe saMkaLAIne bIjI kemo sAthenA amArA saMbaMdhamAM ame maMtRbhUmi, zuM zuM pravRttio hAtha dharavI joddhae, jana samAjanI Aje zuM hiMdanA saMtAna tarIke vartazuM... " * jarUriyAta che, saMdha taraphathI jaina samAja zI zI AzA rAkhe che, jemaNe muMgA bhAge ApyA che, ane jemaNe svataMtratA' khAtara - 1 saMdhanI kAryazakyatA keTalI che ane kAya maryAdA paNa kaI kaI che vagere khuda dehanI Ahuti apI che evA amArA birAdarone ame aMtaranI bAbata upara avidhisaranI carcA thaI hatI ane te carcA daramiyAna 'aMjali apIe chIe. jyAM sudhI ame zrama ane yAtanAo keTalIka vyavahArU sUcanAo raju karavAmAM AvI hatI. A sUcanAo sahana karIne AjhAdI hAMsala nahi karIe tyAM sudhI japIne na upara, saMdhanI kAryavAhaka samiti vicAra calAvaze ane je kAMI thaI besavAnA amArA kartavyanI yAda A birAdaronAM garavAM bhoge ' ' 'zake tema haze tene amala karavA prayatna karaze ema saMdhanA adhi. Apaze. . : " ' kArIo taraphathI khAtrI ApavAmAM AvI hatI. chevaTe vipula upahAra amArA vahAlasoyA netAone-mahAsabhA kArobArI samitinA .. amArA vahAlasoyA netAone--mahAsabhA ka sAthe snehasaMmelana visarjana karavAmAM AvyuM hatuM. sabhyane--ane hajI ye kArAvAsanA saLIAnI bhItaramAM sabaDayA ' - narsa thavA IcchatI jaina bahenane ' karatAM bIjA birAdarone A prasaMge ame visarI zakIe nahi. - dhI bebe pravInsIyala narsIMga esesIezanane abhyAsakrama emane amAruM pUruM pIThabaLa che e punaH sthApita karIe chIe ane pasAra karIne narsa thavA IcchatI keI paNa jaina bahenane dara mAse je kAraNa kAje e leka yAtanAo sahI rahyAM che te mATe amArUM rU. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla mokamacaMda zAha jIvana samarpaNa karavAnA nizrayanI pharIthI bAMhedharI ApIe chIe. ' . taraphathI zro. muMbaI jana yuvaka saMdhane rU. 1000 maLyA che. je mahAsabhAnA sidhdhAMta ane nItinuM zistapUrvaka pAlana karavAnI bahenane A ziSyavRttine lAbha levAnI apekSA hoya teNe pitAnI ane AryAvartanI AjhAdInA AMdolana mATe mahAsabhAnI hAkalane ummara, Aja sudhI abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigata saMdhanA jhIlavA sadAya susajaja rahevAnI ane pratijJA laIe chIe. hADa- ' maMtrI upara 45/47 dhanajI sTrITa muMbaI 3 e saranAme turata arajI mArI, sAtama ane prasaMgopAtanA parAjayathI paNu leza mAtra ryA mekalavI. AvelI arajIomAMthI sauthI vadhAre yegyatA dharAvatI bahenane sivAya, amArA dhyeyanI satyatAmAM amArI zraddhA ame pharIthI vyakta uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. karIe chIe ane pUrNa svarAjanI prApti sudhI jaMga jIvaMta rAkhavAnI , ' maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha, ame pavitra pratijJA laIe chIe. de mAtaram !' 15 mAtarama , ke Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 sassa ANAe ubaThie mehAnI mAraM tati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyatAM vadedvAtvamH prabuddha jaina 1945 phebruArI 1 zakayatA ane azakayatAnA vica / sAthe ame amaranAtha javA nIkaLyA. amaranAtha jai AvanAra sarve tyAMnI muzIbate evI rIte varNavatAM ke amane paNa lAgyuM ke kadAca khUba muzkela te nahi heyane. jaina dharma ane AjanA jenAnuM kartavya paNa amArA tyAM javAno nizcaya khUbaja Ta hatA. tene DagAvavAmAM temanAM muzkelInAM vahu nA saphaLa thayA nahi ane amArI aDagatAe vijya meLavyo. tyAM jai AvyA pachIja amane khabara paDI ke teonI muzkelIe temane potAneja AbhArI hatI. sAdhAraNa rIte kaMDA pradezamAM javu hAya - eTale pUratI sAmagrI sAthe rAkhyA vinA javAya ja kema ane tethI teA. jarUra herAna thavAya. amee temanI muzkelIo sArI rIte samajI lIdhI hatI eTale sapU` sagavaDa sAthe ja ame nIkaLyA hatA. amaranAtha javAne amAre utsAha te pahelethIja hatA. paNa jema jema ame tenI najIka AvatA gayA tema tema utkaMThA vadhatI ja ga. e zukA pAchaLanuM rahasya te amane vAre vAre yAda Ave che. akharanAthane lagatI dalakathA nIce mujaba cheH pAva tIjIne amara thavAnI icchA thaI ane temaNe zivajIne vAta karI. zivajIe temane amara karavA.. vacana te ApyuM, paraMtu zuM ke huM tamane kai ekAMta sthAna zodhI kADhI jaNAvIya ane tyAM ApaNe vAta karIzuM. A vAta zukadevajI chupI rIte sAMbhaLI gayA ane te huM paNa temanI sAthe ekAMta sthaLamAM javAnI taiyArI karI. zivajI pArvatIne amaranAthanIja zukA pAse lai Ave che ane tyAM te banne vAta karatA hAya che tyAre zivajIne guphAmAM mANasa hAvAnI khabara paDe che. AvI teo uzkerAi jai zApa Ape che. tethI zukadevajI pakSI banI jAya che ane tyAM vasavATa kare che. zIvajI jevA mahApurUSane paNa potAnI vAta kAi sAMbhaLI jAya mATe krodha AvyA kharA ! . tAH 22-11-45 nA rAja thIse pIkala seAsAyaTInA agragaNya purUSa-viya zrI jinarAjadAsa bhAvanagara gayelA te daramiyAna temane zrI jaina dharma prasAraka sabhAmAM niyaMtraNa ApavAmAM AveluM. A 'sabhAnI Aja sudhInI ujjavaLa kArakIrdI pote anubhavelI prasannatAM vyakta karatAM temaNe jaNAvyuM ke "mArA abhyAsa uparathI hu* khAtrauthI kahu chu ke "jaina dhama hiMdusthAnane junAmAM june dhama che. Aya leAkA hiMdusthAnanI khIjI bAju erA vaidika dhama sAthe AvyA. te pahelAM ghaNu junA vakhatathI hiMdusthAnamAM jaina dhama' pracatrita hatA, ane A dhamanI jyAta samaye samaye upasthita thayelA tIya karAe jIvatI ane jhaLahaLatI rAkhI hatI. A dhaMnA anuyAyIo badalAyA haze; dharmAMnA bAhya AMkAramAM keTalAka pheraphAro thayA haze, paNa te dhamanA mULa siddhAntA te akhaMDa eka sarakhA Aja sudhI jaLavAi rahyA che." zrI jaina dharma prasAraka sabhAnI pustaka prakAzana pravRtti viSe 2. ullekha karatAM temane jaNAvyu ke "thAesejhIkala seAsAyaTInA mukhya kendra adiyAramAM paNuM... eka bahu ja moTuM pustakAlaya che. temAM daza dujAra jeTalA hastalikhita graMtha che jemAMnA keTalAka tADapatra upara lakhAyelA che.. AvI junI hastalikhita prate meLavavI, saMgrahita karavI; surakSita rAkhavI temaja yathAvakAro chapAvIne bahAra . pADavI e kharekhara eka uttama kAya che. keTalIye junI aMte Aje khAnagI mANasAnA dharamAM udhAna khAi rahI haze tene hastagata karI karIne AvA pustakAlayamAM surakSita banAvavI joie. A bAbatamAM adiyAranA pustakAlayamAM kevI vyavasthA che te najare jovAnI ahiMnA bha ane huM khAsa bhalAmaNu karU chuM. jaina dharmanA siddhAntAnA ApaNA jIvanamAM vyavahArU amala kave hAi zake te viSe pAttAnA vicArAnu nirUpaNa karatAM temaNe jaNAvyu ke " jaina dharma ahiMsAnuM, khArUM pratipAdana kare che. ajJAnapIDita garIba. mANasane apeAgya lAbha levA, muDInA jore temanu zASaNa karavuM, teene Arthika gulAmImAM rAkhavA, temanI sAmAnya jarUrIAte sAmuM paNa na jovu, garIba mANusAne cusI cusIne aDhaLaka paisA ekaThA karavA, AvA kRtyo kavaLa hiMsAmaya che. jainanA mArA bhAga vyApAramAM paDelo che. temAMnA keTalAka lakSAdhipatie tA. 1-2-45 ane kAi kAi karADapatie che. mIla udyoga, zera bajArA, dANAbajAra, kApaDa bajAro AvA aneka dhadhAo temanA hAthamAM che. kharA jana vyApArIe evI chApa pADavI jo e ke te kadi asatya khale nahiM ke, khelyu vayanA pAThyA vinA rahe nahi, meATA moTA sedAnI game tevI uthalApAthalamAM game teTalI lAbha hAni heya paNa te kadi anyathA vacane kADhe nahi, garIba zlokAnI cusaNunItimAM tene kAi bhAMga, sAde ja nahi AvA prakAranI vyApAranItinI jaina vyApArIoe anya samAja upUrNa chAsa pADavI joie, thoDA paNa vyApArIe Ave nizcaya kare, AvuM vrata le te paNa tenI bahu ja majabuta asara nIpaje kALA bajArA ubhAM karavAM ane te dvArA dhana ekaThuM karavuM e kharekhara adhama che. Avu kA kharA jainane di. zAbhe nahi. AvI rIte - adhama thI maLelA paise kadi TakatA nathI. A paise nIti ane amaranAtha (cADA divasa pahelAM huM bhAvanagara hatA te daramiyAna junA patro ane lekhA vI*khatAM eka mitre keTalAya varSo pahelAM lohu amaranAthanu varNana maLI Anyu'. A kAnu' lakheluM che te yAda Avatu' 'nathI. te 'jevu' maLyu tevu' ahi huM pragaTa karU chuM. parmAna'6) pahelagAma cheDayA pachI cadanavADI Avyu je traNeka mAIla dUra che, raste dhaNeAja manera'jaka lAgatA hatA. khAsa karIne caMdanavADI pahoMcyA eTale jAtajAtanA zurU, cInAra ane bIjA keTalAka jhADe|nA jIyeAnA juthee amane " jhukI jhADanAM jhuMDanI jhAjhI jhADI '' paMkitanI yAda ApI. nadInA pravAha pura josamAM vaheA hateA. taragA uThatA dharmanA adhaHpatananuM pariNAma che tema ja kAraNa bane che. meATA vyApArInI jema nAnA vyApArI paNa pAMtAnI Teka rAkhI zake che ane e rIte nAnA vyApArIpaNuM cAre bAjunA aMdhakArathI bharelA A jagatamAM nAnAmAM nAnI jyotathI bIjA anekane mArgadarzaka banI zake che. AvI vyApArI nItivALI eka nAnI paNa vratadhArI saMsthA jana samAjanu' anekavidha kalyANa sAdhI zake che." puruhitA, pAdarIo, maulavIe ane bIjA dharmagurUne urdU. zIne temaNe jaNAvyu ke "1 NuMkharU kriyAkAMDamAM mAnanArA ane racyApacyA rahenArA jovAmAM Ave che. nAnA vADAnA anuyAyIo upara potAnuM vana kema rahI zake tene ja vicAra. covIze kalAka temanA magajamAM DhoLAyA karatA hAya che, ane tethI temane upadeza mAnavInA jIvanane sparzI zakatA nathI. temanA dharmopadeza keraLa vANInA vilAsa jevA banI rahe che. AvA dhamagurUothI samAja jarA paNa uMce AvI zakatA nathI. tethI upara. jaNAvyu* te mujaba AjanA samAjane jeTalI jarUra jaina dharmanA siddhAntAne barAbara vatanamAM utAratA tathA nyAyapUrgu dravyepAja na karatAra vyApArIe nI che teTalIja jarUra dharmanA mULa tatvanAne samajanAra ane potAnA ucca cAritrya vadhu sAjIvAne upadeza ApanAra dharmagurUonI che. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-2-45 prabhu te nAza pAmatA deDADI karatA hatA. te AgaLa ja dhapatA hatA. temanA ceDA samayanA jIvanamAM paNa pIchehaThane sthAna na hatuM. temaNe amane kahyu ke " DagaluM bharyu" ke na hatuM na hatuM. ', Akhane kaI rIte sthira karavI tene te khyAlaja na Ave. ghaDImAM nadImAM AvatA tenI taragA jovA ane ghaDImAM vRkSarAjIe tarapha najara nAMkhavI ane temanI suMdaratAnu pAna karavuM. Avu AkhA raste cAlyA karatu hatu. paraMtu kharU jevAnuM tyAra pachI AvyuM. kalpanAmAM paNa na Ave evA hImanA pate teA amane dhelA banAvI mUkayA ane nAnapaNanI jevI mastIe caDhayA. barnA geLAe banAvI ekamekane mAryAM. khUba ramyA, ane thAkayA. paDAva paNu ahI'ja (caMdanavADI) nAMyeA. sAduM bheAjana paNa thAkane lIdhe ati miSTa lAgyuM. ajavALI rAtrI hatI. thoDI sa'gItanI ramajhaTa pachI prAthanA karI nidrAdevIne zaraNe thayA. prabhAta thayuM. AgaLa javA mATe nIkaLyA. jema jema AgaLa gayA tema tema baraphanA pahADAnAM darzana thavA lAgyAM ane chevaTe eka moTA dhATa caDhavAnA Avyo. pINu ghaTa tenu nAma. caDhAva khUba kaThaNa che. caDhatAM caDhatA maNasa jarUra hAMkI jAya. gheDA paNa thAkelA hatA. dhIre dhIre upara caDhayA ane visAmA lIdhe ane vaLI pAchA cAlI nIkaLyA. rastAmAM tejapALa karIne eka sthaLa Ave che. tenI paNa su'daratA manane game ane AMkhate hAre tevI che. pachI vAyu jana karIne sthaLa pAse AvyA ane A sarve nidgALatAM nikALatAM chevaTe zeSanAga AvI pahoMcyA. zeSanAga eka bahu mehu sarevara che. sAta patA sAta sapanA mAthAnI pheNanI mAphaka tenA kInArA para ubhA che. temAM barapha ane jharaNA enAM pANI bharAya che. pANInA raMga tathA tenI nimaLatA ajaba che. kAcanI nimAtA paNa tenI AgaLa echI kahI zakAya. sarovara pahADanA pratibiMbe jhIle che ane te pratibiMbe pahADa karatAM vadhu suMdara jaNAya che, koi vakhate khATuM ratna paNa sAcA ratna karatA vadhu suMdara jAya che. A suMdara. zeSanAga te kAi kALe bhulAya tema che ja nahi: jojapALa mUkayA pachI jhADInuM jarAya nAmanizAna nahetu: cAtaraka meTA pattharAnA pahADo ane vacamAM barapha patharAyelA, jyAM jyAM najara paDe tyAM tyAM kaiMka tA navIna hoya ja. zeSanAga te ja sauthI sudara cAre bAjue meTA pahADA ane vacamAM niLa sarAvara, A badhuM jotAM kayA mAnavI kudarata para mugdha na bane ? vicAra te thayo ke zeSanAga theDe vakhata vadhu rakAie, paNa amaranAthe amArA para evu' ajaba AkarSaNa jamAvyuM hatuM ke zeSanAga cheADI ame cAlI nIkaLyA ane pacataraNI javAnA bhAga lIdhA. jema, jema uMce gayA tema tema cAre bAjue baraphanA DhagalAothI chavAyelA zveta pahADe sivAya bIju kAMi ja na jaNAya. ame baraphamAM ja cAlatA hatA. temAM cAlavAnI majhA koi judI ja hatI. baraphamAM cAlatAM ca latAM khUba vAto karI thAkayAM paNa kharA; paraMtu zArIrika thAka karatA AvA suMdara kudaratI dRSyAne ane izvaranI adbhUta lIlAnA vakhANuMne mAnasika thAka khUba hatA. amArU dareka DagaluM amane jANe ke kailAsa tarapha javAnA mAga sUcavI rahyuM hatuM ! ane jANe ke dUniyAthI para thatA jaie chIe ema lAgatuM hatuM. zAMta khuzanumA vAtAvaraNu thazelA manane paNa zAMta karatuM hatuM. eka tAmbaranI zItaLatA, cAre bALue meATA meTA bharanA ja pADA, vaLI saMdhyA paDavAne vakhata. AmAM amArI DALISA cAlI rahI hatI. vacce vacce DALImAM besatAM cAkIe tyAre baraphanA DhagalAmAM cAlavAnA paNa anubhava karI letA hatA. vAre vAre eka ja vicAra Ave ke dhanya che A kailAsa bhUmine ane temAM rahenAra amaranAthajIte. ane jo muzkelIothI DarI jaIM amee paNa amaranAtha javAnuM mulatavI rAkhyu hota to te kAla kAla bhAi kAle"ja thAta. kharekhara mANasa upara vAtAvaraNanI asara teA jarUra thAya che ja. mananI temaja vAtAvaraNanI apUrva zALAthI paLavAra mAnavI prabhunI lIlA para jaina mugdha bane che ane peAtAneA badhA gava utArI tenA zaraNumAM lIna thai poDhI jAya che. lagabhaga sAteka vAge sAMje paMcataraNI paheAMcyA. ahIM amane ThaMDIne camakAra jaNAyA, eka te pahADa ane khIjI nadInA kinArA eTale ThaMDI sArI rIte lAgatI hatI.. paDAva paNa ahIM ja nAMkhyA: : prabhAta thayuM. have amaranAtha ceTukaja dUra hAvAthI AturatA anekagaNI vadhI. sau jaldI taiyAra thai gayA ane khUba muzkela evA amaranAthane raste caDhavA saue kamara kasI. rastA sAMkaDA che ane caDhAva ka che. taka cUkayA teA amaranAthanA zaraNe. paNa chevaTe ame khUbaMja najadIka AvyA. ahIM paNa jema nadImAM retI patharAyelI hAya tema baraphanI retInA ja DhagalA paDayA hatA. cAre bAju purama zAnti hatI anya AturatAne vega vadhye ja jatA hatA. "kAre amaranAthajI Ave ane temanAM darzana karIe" eja amo sanu dhyAna hatuM: Akhare zukAnAM darzana thayAM ane ame sarvee te pavitra guAmAM praveza karyAM. guDhDhA dhaNI jamhoTI che, uparathI pANI paDayA kare che. ahIM eka jagA che tyAM pANInA jharaNu jevuM che. A pANI amuka jagAe Ave che. tyAM tene baraka thAya che ane te bane DhagalA zaMkaranA liMgane dekhAva dhAraNa kare che. ahi bAvAoe peAtAnI dhuna lagAvI dIdhI hatI. keTalAka samAdhimAM beThA hatA; keTalAka suMdara uMcA rAge prabhu kIrtana karatA hatA; AvA bhaktinA bhAnamAM ame paNa bhAna bhulyA ane bhaktimAM lIna thai gayA. amar dhUna lagAvavAnA vicAra AvyA ane cAlI gayA. kharajjunA lIMgane khAvA ane zraddhALue puSpa dhUpadIpa vaMgere sAmagrIthI pUrNa rahyA hatA. te bahu ja bhaktithI za MkaraprabhunAM yazeAgAna gAtA hatA. amane te mATe mAna utpanna thayu, parama bhakata ane parama zAntine kavA suMdara sayAga ! ahIM baraphanA jevA sapheda ra'ganA kabutarA paNuM hAya che, pakSIo paNa jANe gufAmAM bhakita karavA na Avata! hAya tema tyAM kabutaronA ekadhAryAM kalAko sudhI besI rahevAthI amane lAgyuM. rastAmAM kAI paNuM jagAe ame pakSI joyA na hatA A kabutarene Rock FigionY zaka pIjIna kahevAmAM Ave che. ahIM ame paNa dhUna lagAvI. AjIvAra kayAre avAze tenI khabara na hAvAthI peTa bharIne nirAMte 'darzana karyAM, chatAM tRpti tA na ja thai. AvA suMdara sthaLane chAMDatAM kAne duHkha na lAge? paNa zuM karIe ApaNuMne haju amara thavAne vAra che. e svargIya bhUmine hADatAM amane bahu glAni thai. Akhare dUra ne dUra jatA gayA tema tema manane AnaMda ghaTavA lAgyA. chevaTe ameM pahelagAma AvI pahoMcyA. jaina subhASita vaMgA gharuvatsyenta, samalaiMga joviT // 112 // pUrvajeSu daridreSu didaridrAsatoha kraH / jo rA royAmimUteSu tevu jAmayate hana: // 114 // buddhizALI loko bApadAdAne sArAM kAmamAM ja anusare che. pUrvajo dareka ke regI heAya tethI nidhana ke regI rahevAnI kAmanA kANu kare yathA yaH zIkazveta svarNamANikya khAniSu / prAptAsu kurute vidvAnuttarottarasaMgraham // 155 // leADhA, sIsA, rUpA, seAnA tathA mANekanI khANuM Ave te buddhizALI purUSa AgalI Agala cheDIne pAchalI pAlIthI lAbha uThAve che. yaH punaH prAgmayA prAptamityasyeva sAdaraH / nottarottara saMgrAhI sa zocyaH khala bAlizaH // 156 // paNa A mate prathama maLyuM hatu ema" karIne leDhAne ja je mArgusa Adara kare ane enA pachI maLI AvelI sarasa vastune na sadhare te mUkhanI dazAzAcanIya che. ( upadezacintAmaNui--mIjo adhikAra ) vAlajI gAvijI desAI, Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuddha jaina A te kaI jAtanA rajata mahAtsava! Aja kAla jAhera saMsthAone rajata mahesavA temaja suvaNaeN mahAtsavA ujavavAnI kAI jIMdAja prakAranI dhelachA lAgI che. chellA pAMca varSAmAM AvA maheAtsavA jeTalA ujavAyA che teTalA tethI AgaLanA paccAsa varSoMmAM paNa ujavAyA nahi hAya. kAi daza varSanu te kAi paccIsanuM, kAi paccAsanu tA koi sATha varSanuM AyuSya purUM kare che ke AvA kAi samArabha ujavAya che. je sa'sthAe janasamAjanI huM eka yA bIjA kSetramAM mahevanI sevA karI hAya te saMsthA Ave -- utsava ujavatI hAya te temAM te kazuM virAdha karavA jevuM nathI " lAgatuM, paNa 'Aja kAla tA evI 'sthae paNa AvA samAraMbhe ubhA kare che ke jenu ApaNe pahelAM nAma sarakhuM" paNa sAMbhaLyuM na hAya. A bAbatamAM viveka ane aucitya buddhinA upayega thavAnI khAsa jarUra che." sasthAonA pagale have dezI rAjAoe AvA samAra'bhA ubhA karavA mAMDayA che. gAdI upara AvyA ane paccIza varSo thayAM ke rajata mahAtsavanI tAMbata vAgavI zarU thAya che. kai kALathI potapeAtAnA rAjyamAM rAjya taraphathI rAjAne janma divasa ujavavAnI prathA cAlatI AvI che. peAtAnA janmadivase rAjyanI nizALAmAM sAkara vaheM cAya, darabAra bharAya, gArDana pArTI geADhavAya, garImene temaja brAhmaNane annavastra apAya, ramata gamatanI ThekANe ThekANe "gaDhavaNI thAya ane rAjya taraphathI prajAkalyANu sAdhatI judI judI pravRttione nAnI moTI rakamothI navAjavAmAM Ave. A rIte rAjAnA janma divasa prajAne mana eka mahAna utsavanA gaNAtA ane tene sava bhAra rAjya pAte upADatu paNu AjakAlanA rAjAonA rajata mahesavA judIja rIte ujavAya che. rAjyanA sUtrasa cAlanathI prajAnI agevAnonI eka samiti ubhI karavAmAM Ave che. A samiti prajA pAsethI bane teTalA paisA udharAve che. A udharANI pAchaLa rAjA temaja rAjyAdhikArIonu amuka prakAranuM dekhANu cAlu hoya che. A samitinA pratinidhi muMbai, kalakattA jevA zaheramAM paNa Ave che ane AvA meTA zaherAmAM rahetA te te rAjyanA prajAjanA pAsethI moTI meTI rakame udharAve che. A rIte prajA pAsethI ekaThI karAyelI rakama rAjAne havAle karavAmAM Ave che jenA upayAga rAjAnI marajI pramANe thAya che. mA karavAmAM Ave che ane keTaluka dravya rajata mahatsavane lagatA -utsava samAraMbha pAchaLa kharacAya che. Ama prajA pAsethI dabANuthI ekaThA karavAmAM AvatA dravyamAMthI peAtAnA rajata maheAsava ujavavA e eka prakAranI ujaLI guDAgIrI ja che. dabAyalI prajA 'jI hajura'nI mane dazAmAMthI uMce AvI zakatI ja nathI. rAjA devuM hoya ke dAnavaprajAe te tenI pujA karavI ja rahI ane tenAM prIti madirA ubhA karavA rahyAM. rIte AvI ja rIte AjakAla pAlItANAnA DhAkAra sAheba potAnA rajata mahAtsava goThavI rahyA che. pAlItANAnA ThAkora sAhebanA agata jIvana viSe ke temanAM rAjya vahIvaTa viSe kAne kazuM ja kahevApaNa nathI. temanI ujaLI kArakIrdI daramiyAna rAjyanI Arthika sthiti ghaNI ja sudharI che. ane prazna sAdhAraNa rIte sukhI che. rAjA ane prajA vacce mIThI maheAbata che. paNa AkAra sAhebe pAtAnA rajata mahAtsavane aMge akhatyAra karelI nIti bhAre vilakSaNa che ane te tarapha "jAhera janatAnu dhyAna kheMcavu jarUrI che. bIje sthaLe te AvA rajata mahAsavAmAM prajAjatA pAsethI sArI sArI rakama ugharAvavAmAM tA. 1-2-45 lAvIne rakramA ugharAvavAmAM AvI che. pAlItANAnA jaina gurUkuLane A rajata mahotsavamAM rU|. 500 bharavA paDayA che; jenuM bALAzramane paNa lagabhaga eTalI ja rakama bharavI paDI che. judI judI dhama zaLAone temaja khuda ANuMdajI kalyANajInI peDhIne paNa A rajata mahotsavanA phALAmAM kAMte kAMi ApyA sivAya chuTakA nathI. upara jaNAvelI be sasthA jaina samAjanI udAratA upara nabhe che ane keLavaNInA kSetramAM bahu upayogI sevA kare che. nirAdhAra ane garIba mAbApanAM bALakonA nibhAva thAya ane temane sArU' zikSaNa maLe e hetuthI tyAM jatA AvatA yAtraLuo A saMsthAmAM nANAM bhare che. AvI rIte ekaThA thayelA dravyamAMthI te te sasthAnA adhikArIne rAjAnI kevaLa adbhutAne poSanArA rajata maheAtsavanA samAraMbhamAM eka paNa pAi ApavAnA adhikAra nathI. paNa dezI rAjyamAM ubhI karelI zikSaNasa sthAonA adhikArIne A bAbatamAM bahu doSa kADhavA yogya nathI-kAraNa ke te te saMstha dezI rAjyamAM rahI ane te te saMsthAnA adhikArIe ghaNuMkharU muMbaivAsI athavA te anyatra vasanArA rahyA. dezI rAjAnI johukamI judA ja prakAranI heAya che. rIjhe te rAjA, ane rUThe te rAkSasa' AvI temanI rAjyanIti hoya che. rAjAne nArAja karIne saMsthA calAvavA jatAM aneka prakAranI muzkelI ubhI thAya che. kAraNa ke aneka bAbatemAM rAjya sAthe AvI saMsthAone kAma levAnu hAya che a eka vakhata kAMi bAbatamAM rAjA ADA paDe te tenI sAme aMgreja sarakAra tA zu paNa dazvaranA ghera paNa apIla thai zakatI nathI. paNa Azcarya janaka prazna te a che ke AvI saMsthAone maLatu dhana mRtasamuM dudha ApatI gAye aa meDhA AgaLa dharelA ghAsanA tarA vu che. ane gaupALaka kahevAtA dezI rAjAe gAye nA madrAmAM paDelAM taraNAM AvI rIte jhuMTavI laine peAtAnA rajata mahotsava ujavavAmAM eve te kayA AnaMda ane kRtakRtyatA anubhavatA haze ? A te kharekhara mUrti manta kaliyuga che! pAnada Ave che. paNa ahi te mAtra prajAjano pAsethI ja nahi pa rAjyamAM ubhI karavAmAM AvelI aneka jaina saMsthAo upara dabANa sudhArA. prabuddha jaina aMka 18 mAmAM "saMdhanA vArSika vRttAMta" nA heDIMga nIce rAhata mAge kharcAyalA rUA. 7419-3-0 chapAyA che tene badale rUA. 73.3-4-0 vAMcavA ane rAhatamAM samAjanA susthita vage za. 9074-10-0 pyAnuM je lakhAyu che te jaMgyAe rAhata ane hastaudyoga mATe 8309-143 2000nI sAla daramyAna AvyA che ema vAMcavu. maMtrIo, suI jaina cuvaka sadha sanI rAhata pravRtti sadhanI rAhata pravRtti chellAM dADha varSathI cAle che. A yAjanAnA Aje Azare 65kuTu e. lAbha le che ane dara mAse rUA. 500 lagabhaga vahe cavAmAM Ave che. A rAhata pravRttine vistAravAnI sadhanI kAryavAhaka samiti vicAra karI rahI che. Aje je yojanAnA amala thaI rahyo che tene pahoMcI vaLavA mATe temaja tenA kAryopradeza je rIte vistAravAmA Ave te vistRta yojanAno amala saraLa ane te mATe Apa ApanAthI ane teTaluM dravya ApeA. ApanI AsapAsa rahetA rAhatanI apekSA dharAvatA jata kuTu khAne sadhanA kAryAlayamAM mAkalA, amane madada panArAne temaja amArI pAsethI madada lenArAnA khannatA amane khAsa khapa che. maMtrI, rAhata samiti Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-2-45 zrI. dharmAnaMda kAsAMkhI ane vANInI sabhyatA dhArmika mAnyatA ane ApaGgA iSTadevanI kalpanA eka evI vastu che ke jenA mate AdhAna pahoMce evuM ke pazu vyakita-pachI te game teTalI viziSTa, vidvAna ane pramANika hAya te paNa--vidhAna kare te! te dhama athavA saMpradAya sAthe sa MbaMdha dharAvatA vargane AdhAta tathA du:kha lAgyA vinA na rahe tema ja rASa paNu AvyA vinA na rahe. zrI. dharmAnaMda kAsAMbIe potAnA 'buddha catri'mAM karelA bhagavAna mahAvIra ane jaina sAdhuonA AmiSaAhArane'lagatA amuka dhAnee jaina samAjamAM AvI ja eka paristhiti ubhI karI che. prastuta budhdhacaritra gujarAtImAM pragaTa thaye Aje ghaNAM varSo thai gayAM, paNa Aja sudhI upara jaNAvela vidhAtA taraph kAinuM khAsa lakSya derAyuM nahAtu paNa tenA e va pahela. marAThI bhASAmAM anuvAda pragaTa thayA ane sI. pI. khIrAra jaita rIsarca insTITayuTe A bAbata tarake jaina samAjanuM dhyAna khecyuM. tyAra bAda te A saMbaMdhamAM khuba utkrupAda cAlu thayA ane AvAM vAMdhA paDatAM vidhAnA sAme viredha darzAvatI hIlacAla muMbainA jaina samAjamAM paNa Aje cAlI rahI che, thoDA samaya pahelAM A bAbatamAM sakhta virAdha darzAvavA mATe zrI. meAtIca'da gIradharalAla kApaDIAnA pramukhapaNA nIce traNe prIrakAnI eka jAhera sabhA muMbaimAM paNa LI hatI. zuddha jaina A sabhAmAM zrI. dharmAMnada kAsaLInA bhagavAna mahAvIra ane pUrvakALanA jaina sAdhue sabaMdhe jaina samAjanuM atizaya dila duHkhava nArAM vidhAna sAme sakhta viredha raju karatAM bahu ja ugratAbharyA bhASaNA thayAM hatAM. AvA nAjuka prazna saMbaMdhe jaina samAjanI ugratA saheja samajI zakAya tevI che, paNa A sabhAmAM koi koi vakatAe dharmAnaMda kAAMkhI sabaMdhe kAve tevA AkSepo ane sabhyatA-ziSTatAne bAjue mukIne aneka aTita udgArA kADhayA hatA. AvI vartaNuka sAme viredha darzAvavA mATe muMbaI jaina yuvaka saMdhanA maMtrI zrI. madhuna 1 mekamada zAha e sabhAmAM ubhA thayA hatA,-paNu e sabhA emane sAMbhaLavA ja mAMgatI nathI evu` vAtAvaraNa ubhu karavAmAM AvyuM tuM ane pariNAme teo potAnA vicArA pragaTa karI zakayA nahAtA. jyAre paNa kASa prazna upara vicAra karavA mATe maLelI sabhAmAM atizaya garamI ane AvezanI lAgaNI kAma karavA mAMDe che tyAre JAma ane te svAbhAvika che. paNa AvI sabhAnA sUtradhArAnI pharaja che ke kA/paNu vakatA koipaNa viSaya ke vyakita upara vivecana karatAM vANInAM sayama na gumAve ane ziSTatA athavA teA sabhyatAnA dhe.raNane barAbara vaLagI rahe. ApaNe je vyakitane dhamavirodhI lekhavA mAMDIe chIe tene game tema utArI pADavAmAM ane tenA viSe caDhDhA taddA khelavAmAM ApaNe jANe ke ApaNA dhamanI mATI sevA karIe chIe ane ema karavAthI AvI vAta lakhAtI phelAtI aTakI zake che evA khyAla ApaNAmAMnA keTalAka dharAve che. ghaNI vakhata ApaNe musalamAnene AvI bAbatamAM ApaNA Adarza tarIke AgaLa dharIe chIe ane kahIe chIe ke temanA dharmazAstranI virUdhdha kAchanI khelavAnI jarA paNa hIMmata cAle che kharI? kai jarA khelyA te samajI ja levuM ke tenuM AvI banyu che. ApaNe paNa ApaNA dhamanI AvI rakSA karavI joie. AvI dalIla karanArA ane AvI rIte AMdhaLA avicArI jhanunane upadeza .rA bhAgma samAjane bahu ja khATA mAge dore che. pahelAM nA upara jaNa velI rIta kevaLa 'guMDAgIrInI che. e rItathI saMbhava che ke sAdhAraNa mANase DaranA mAryAM peAtAnA dilamAM hAya te na ele. paNa e rItathI islAma dhamaiM ane musamamAna prajAne ghaNuM ja nukasAna thayuM che. e rItathI temanA dharmagraMtha kurAna ane mahamada payagaMbara pratye janatAnA Adara vadhavAne badale ghaTayo che. dhama jhanunane anekAnta ane ahiMsAne pramukhasthAna ApanAra jaina dharmamAM te khIlakula sthAna che ja nahi. mAkhI 'idu saMskRtinA pAyA X 97 gujarAtane AMgaNe gaMgA--avataraNa meDama menTIsarInu* nAma gujarAtane sauthI paheluM saMbhaLAvanAra sadgata gInnubhAI hatA. potAnA bALakonA zikSaNatA vicAra karatAM gIjubhAine menTIsarInAM pustako maLI AvyAM ane temAMthI temane navA prakAza sAMpaDayA ane sAcA khALazikSaNanI cAvI maLI. junI padhdhatimAM thatA bALakAnA ekadhArA dhana pratye ane temanAmAM rahelI aneka zakayatAone dI nAMkhatAM ane eka ja prakAranA cogaThAMmAM badhAM bALakAne jaDabesalATa karatI junI bALazikSaNu padhdhati pratye temane atya ta dhRNA AvI ane svayaMskrutinu avala'bana laine kumaLA cheADanI mAphaka bALakAnA vikAsane sAdhatI meAnTIsarI padhdhatimAM ja temane bALajagatano udhdhAra dekhAyA. meAnTIsarIne saMdeza temaNe gujarAtane ghera ghera phelAvye ane peAtAnuM AkhuM jIvana e zikSaNa padhdhatinA pracAra pAchaLa samaNuM karyuM. e meDama menTIsarI kANu haze, kevAM haze tene te vakhate ApaNane kazAja khyAla nahatA. 1939mAM zarU thayelA vizvayudhdhe meDama menDIsarIne hiMdusthAna taraph dhakakelyA ane temaNe hiMda khAte potAnA pahelA mukAma adiyAramAM karyAM ane tyAM temaNe potAnI viziSTa zikSaNa padhdhattinuM svarUpa samajAvavAnA hetuthI vargo calAvyA. tyArabAda temane hiMdusthAnamAM marajI mujaba karavAnI chuTa nahi hovAthI dakSiNa hiMdusthAnanA eka vizrAntidhAma koDAIkanAlamAM Aja sudhI teo rahetAM hatAM. tyAM nUtana bALazikSaNa saMdhanA pramukha zrImatI saralAdevI aMbAlAla sArAbhAIne temanA nikaTa paricaya thaye ane te temanAthI khuba mugdha banyAM ane temane gujarAtamAM khelAvIne vargo calAvavAnA vicAra sphuryAM, keTalI muzkelIe sarakAre meDama menTIsarIne amuka ja sthAna ke prAMtamAM rahevAnA pratibaMdhathI mukata karyAM ane meDama menTIsarI amadAvAda AvI zakayAM. gayA DIsembaranI 27 tArIkhathI temanA trimAsika vage amadAvAda khAte zarU thayA che. zikSaNanI duniyAmAM meDama menTIsarI apratima sthAna dharAve che. temanI zikSaNa paddhatie bAlazikSaNanA pradezamAM teA apUrva krAnti pedA karI che. eTalu ja nahi paNa samagra zikSaNa upara temanA siddhAMtAnI chAyA phelAI rahI che. jemanI mUrtinI gInnubhAIe gujarAtamAM sthaLe sthaLe pratiSTA karI hatI ane jemanI upAsanAnI gIjubhAie aneka zikSaNa-sika bhAI bahenAne dIkSA ApI hatI te meDama menTIkarIne jAte jovAM ane sAMbhaLavAM e kAMi nAnu'sunuM sadbhAgya na gaNAya. AvuM sadbhAgya gujarAtane AMgaNe utAravAne yaza zrI saralAdevIne bhAge jAya che. temane ahiM' te lai AvyA che eTaluM ja nahi paNa peAtAne tyAM temane rAkhyA che tathA Aje je vargo cAlI rahyA che ane jemA udAra vicAra svAtaMtrya upara racAyalo che ane te saskRtinuM utkRSTa svarUpa jaina dharma drArA pragaTa thayu` che, ugra ane aTita bhASA jene udezIne vAparavAmAM AvI hoya tene nukasAna karavAne badale AvI bhASA vAparanAra vyaktine ane te vyakti je samAjanI pratinidhi hoya tene ja mATuM nukasAna kare che. ane ghaNI vakhata ApaNe jene viredha karavA mAMgatA haiAie te vyaktine tethI pratiSTA maLe che ane tenAM vidhAne mahatvane prApta kare che. vAMdhA paDatA vidhAnA sAmenI dalIlo yogya bhASAmAM raju karavI ane te saMbaMdhenA ApaNA rASa paNu purA sayamapUrNAMka raju karavA--ane ApaNI vAta ane virAdha sAcA ane kharA dilanA che tA janatA vAMdhA paDatA vidhAne jarUra pheMkI deze ane e sabaMdhamAM ApaNe jene zAstra samata ane satyapUta mantavya gaNIe chIe te jarUra svIkAraze evI zradhdhA rAkhavI, kAi paNu dhama vire.dhI vyakitane ke tenA vidhAnane apratiSTita banAvavAno Aja eka rAjamArga che, avarNavAda, nindA ke AvI bAbatamAM ApyA jhagaDA kATa laI javAnI vRtti ane pravRtti kApaNa satya mantavyane rAkhI zakaze nahi ke asatya vidhAnane kadi Adaragya banAvaze naha. pAna, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-245 ' lagabhaga 300 bhAI baheno lAbha laI rahyA che te vargo goThavavAnI vargonI yojanA karatI vakhate gIjubhAIne ApavAnuM zuM e prazna kaI ' temaja A mATe ekaThA thayelA bhAI bahenane rahevA khAvAnI badhI yejanA A divasa AgaLa Avye ja heta. paNa ApaNane kahevAmAM Ave che ke zrI saralAdevIe-ekalAye karI che. AvI jahemata uThAvavA badala yuropamAM AvI koI sevA praNAline khyAla astitva dharAvate nathI - gujarAta temanuM kharekhara rUNI banyuM che. gujarAtanA AMgaNe menTIsarI- ane AvI rIte drapAna karavAmAM kazuM beTuM hoya ema koI :: gaMgAne kheMcI lAvavA mATe zrI saralAdevIne khuba dhanyavAda ghaTe che. mAnatuM nathI. ApaNe paNa A viSayamAM ApaNuM dRSTikoNa badalavuM che. Ama, meDama menTIsarInI gujarAtamAM thayelI padharAmaNIne joIe ane e na badalIe to paNa pazcimanI kAI AvI vyakitanA AnaMdathI vadhAvavA sAthe temanA vargone lagatI AkhI racanA viSe thoDuMka ' viziSTa jJAnane lAbha levo hoya te ApaNe te bhAMge te kIMmata | kahevAnuM prApta thAya che. A vargamAM je koI bhAI ke bahena traNa mAsanA zikSaNanA lavAjama tarIke rU. 15] Ape te joDAI zake che.' have A racanAne lAbha lenArane upara gaNAvela hIsAbe bhaNavAnA - A uparAMta AvI rIte joDAyelA bhAI ke bahene rU. 25 parIkSAnuM 'temaja khAvA pIvA tathA rahevAnA rU. 4ra 5 ane 7] javA AvavA - lavAjama ane rUA. 15 pramANapatranuM lavAjama bharavAnuM rahe che. che te ' vagerenA paracuraNa kharcanA thAya ema gaNIe te Azare rU. 500nI A uparAMta gujarAtI anuvAdane lAbha levo hoya tene ghaNuM kharUM bIjI dareka vidyArthIe vyavasthA karavI paDe. A vargomAM garIba ke sArI amuka rakama ApavAnI hoya che. taduparAMta A cAlu vargomAM joDAyA na hoya sa ! sthitinA e koI bheda rAkhavAmAM Avyo nathI, eTale ke vargomAM evA bahAranA bhAI bahene mATe meDama monTIsarIe aThavADIAnAM ' ' jeDAvA icchanAra koI garIba bhAI ke bahenane kazI paNa rAhata Apa, traNa vyAkhyAna ema traNa mAsa mATe amuka vyAkhyAnamALA goThavavAmAM vAnI goThavaNa nathI. AnI aMdara keTalAka te bALazikSaNamAM " AvI che jeno lAbha levA icchanAre rU. 75 ApavA paDe che. ema 5 kAma karatA ane mahIne dahADe 35 ke 40 rUpI bA kamAtA te kahevAya che ke A traNa mAsanA vargo calAvavAnA mahenatANA badala prastuta ke te zikSaka zikSikAo joDAyA che-e Aza e ke mesarI DIplomA * varganA prajako taraphathI meDama menTIsarIne rUA. 55000 ApavAnuM maLaze te pitAnA mAsika pagAramAM pAMca daza rUpIane vadhAre . nakkI karavAmAM AvyuM che. A mAnyatA barAbara ho ke na che paNa Aje 1 ra .. thaze. AvI sthitine mANasane rUpiyA 500 nI sagavaDa karavA | cAlatA menTIsarI vargomAM 300 bhAI bahene dAkhala thayA che. temane te mATe keTaluM kheMcAvuM paDe ane devuM karavuM paDe--ane ghaNo - ApavI paDatI rakamane saravALe karIe te paNa rUA. 5550 thAya che. " meTa varga lagabhaga aDavI ja sthitine A zikSaNa vargomAM * che. A uparAMta jAhera janatA mATe goThavAyelI alaga vyAkhyAna mALAmAM dAkhala thaye che-A bAbatanI dA gyAyogyatAne vicAra kare ghaTe che. ' Avaka thAya te judI. A badhI Avaka jyAre tenA upayoganA bIjI tenA hAthe zatA bI. eka bAju rU. 55000 jeTalI meTI rakamanI thelI meDama menTIsarIne kaI yojanA ApaNuM jANavA sAMbhaLavAmAM AvI nathI tyAre meDama A ApavI ane bIjI bAjue e rakama A vargone lAbha levA mAMgatA meTIsarIne ja maLavAnI che ema ApaNe mAnI levAnuM rahyuM. sAdhAraNa rIte garIba varga upara phALavavI-e kaI A racanAne meDama menTIsarI zAhIbAga rahe che; vargonI ane vidhAthI sAra tArave te ApaNe tene zuM javAba Apo? trIjI bAbata e che je vargomAM dAkhala thavAnI yogyatAnuM kei paNa ke ene rahevA vagerenI goThavaNu gujarAta vidyApIThamAM rAkhavAmAM AvI che. ' cesa dhAraNa rAkhavAmAM AvyuM na hoya te vargomAM vyAkhyAne kayA - sAdhAraNa rIte meDama mIsarI aThavADIAmAM traNa vakhata gujarAta ka vidyApIThamAM Ave che ane kalAka kalAka vyAkhyA ApI jAya che. teo cheraNa upara ApavAmAM AvatA haze te kalpanAmAM AvatuM nathI. jema ITAlIyana bhASAmAM bole che. temano bhatrIje merIo moTIsarI aMgrejImAM ' - sara sarvapallI rAdhAkRSNananuM vedAnta upara vyAkhyAna goThavavAmAM Ave che ke samajAve che ane tyAra bAda tene gujarAtI anuvAda zrI. majumadAra.' ane tene sAMbhaLavAne ekaThA thayelAmAMthI jemane aMgrejI bhASAnuM jJAna saMbhaLAve che. bAkInI badhI pravRttio merIo menTIsarI calAve che." na hoya ane tatvavicAraNAno paricaya hoya tevA thoDAka te temane barobara che. A prasANe dara aThavADIe lagabhaga traNa vyAkhyAna ApavA uparAMta samaje, bIjA keTalAka pitAnI yogyatA mujaba sAra grahaNa kare, bAkInAche. meDamenTiIsarIne vidyArthIo sAthe vizeSa kaI saMparka raheto nathI.. mAMthI keTalAka temanuM aMgrejI sAMbhaLIne mugdha bane ane bAkI rahelA kora gujarAta vidyApIThamAM rahevAnI sagavaDane lAbha levA icchanAra , - temanI pratibhAsaMpanna mukhamudrAnAM darzana karIne ane temanI zAstrapUta ke vidyArthIoe mAsika rU:75 lekhe traNa mAsanA rU. 225 ApavAnA ' ' vANI kevaLa zravacara karIne kRtakRtyatA anubhave-AvuM ja kAMIka A vargomAM lAbha letA bhinna bhinna koTinA vidyArthIo para banatuM che. A bAbata dareka vidhArthI mATe pharajIyAta nathI. A uparAMta kula. haze ema lAge che. huM * * * * kharaca gaNatAM je kAMI bacata raheze te vyakita dITha phALavIne pAchI . 1. AkhI AlocanAne sAra e che ke, jema koI vijJAnazAstrI . na ApavAmAM Avaze ema jAhera karavAmAM AvyuM che... - ' pitAnI zodhamAMthI paisA kamAvA lAge tyAre te vijJAnane bhekhadhArIA vargomAM dAkhala thavAnI yegyatA mATe koI cokakasa gheraNa kakasa dhAraNa ne mIzanarI-maTI jAya che tevI ja rIte meDama menTIkarIne ApaNe lekhavA te nakkI karavAmAM AvyuM nathI. ochuM bhaNela, vadhAre bhaNela, aMgrejI na joIe. temanI pAse je kAMI ApaNI prajAne lAbhadAyI nIvaDe evAM bhaNela, aMgrejI nahi bhaNela, bAlazikSaNane anubhava hoya, na paNa hoya - bALazikSaNane lagatA amUlya tA hoya te ApaNe teo je kAMI mUlya nI bhASA temaja zikSake temaja vidyArthIo-je koi upara jaNAvela mAMge te Apane jarUra kharIdavA paNa te mATe ApaNe vAta te lavAjame Ape temane dAkhala karavAmAM AvyA che. ' . . - samuha va yojavAne badale teo pote jayAre AvA vargo je tyAre nA sauthI prathama te traNa mAsenAM upara jaLyA mujabanA vargo bALazikSaNa sArA anubhava dharAvanArA ane bALazikSaNanA pracArane ja ( calAvavA mATe meDama monTIsarIne rUA. 5500 , jevaDI meTI rakama jIvananA dhyeya tarIke svIkAranAra egya vyaktione pasaMda karIne eka ja ApavAmAM Ave te che ke kema te vicAra karavA jevI bAbato kamAna lavA. teo meDama meTIsarI pAsethI jANavAnuM jANI le ane joitI che che. zikSaNa praddhAnadvArA be pAna ane te paNa AvaDA moTA pAyA preraNA meLavI le ane pachI pote je kaMI prApta karyuM hoya teno : che upara A bAbatane ApaNe tyAM Aja sudhI je vicAraparaMparA cAlatI hoya no lAbha gujarAtanA ALazikSaNasikane Ape. Ama chatAM paNu AvA : iAvI che tenI sAthe jarA paNa meLa besato nathI. jevI rIte dharmopa - paMcaraMgI keLAnA samuha vargonI jene AvazyakatA lAgatI hoya te deza tevIja rIte zikSaNapradAnaApaNe tyAM kevaLa sevA buddhithI ja AvA vargone Arthika bhAra garIba zikSaka zikSikAo upara na paDe na apAtuM AvyuM che. gIjubhAi paNa AvA vargo calAvatA. paNa AvA teTalI jarUra saMbhALa rAkhe.! . ', ' , paramAnaMda, dhI bI mubai. jena yuvaka sadha mATe tarI mudraka prakAzaka: sI. bhaNilAla makamacaMda zAha, 5-7 dhanajI TrITa, mubaI. jo , mudragusthAna sUryakAnta Dipresa, 51, hAlabAdevI reDa, mubai. 2 | Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taMtrI : maNilAla mAkamaca'da zAha zrI mukhaI jaina cuvakasa dhanu' pAkSika mukhapatra varSa 6 ] prabuddha mArA mu`baI: 1 mArca 1945 gurUvAra jena (gatAMkathI cAlu) temanu' cira smaraNa rahe evAM temanA e jIvana kAryAM. eka bhAvanagara pAMjarApeALa. potAnI samaja pramANe A kAya ne vikasAvavA vadhAravA temaja sthAyIpaNAne pahAMcADavA pAchaLa temaNe khuba zakita kharacI hatI. pAchaLanA bhAgamAM zarIra jarA-jarjarita thatuM gayuM eTale A kAnI jabAbadArI temaNe DhaMDelI. ema chatAM paNa pAMjarAyeLanA kharce vadhatA cAlyo ane dravyanI bhAre bhIDa paDI, tyAre zarIranI atyanta nAjuka sthiti hAvA chatAM keTalAka gRhaMsthA saMthe AjathI lagabhaga cAreka varSa pahelAM temAM mubai AvyA hatA ane lagabhaga rU. 55000 nuM krUDa temaNe ekaThuM karyuM hatuM. khIntu temanu` kA` zrI jaina dhama' prasAraka sabhA. A sabhAnI AjathI 6 3 varSa pahelAM temaNe poteja sthApanA karelI tyArathI Aja sudhI sabhAnA adhyakSasthAne rahIne temaNe sabhAne meTI karI ane nAnI meTI aneka AkratAne sAmane karIne TakAvI rAkhI. A sabhAnAM mukhyatve karIne be kAya pustaka prakazana ane 'jaina dharma prakAza' nAmanA mAsikanuM sacAlana..sabhA hastaka Aja sudhImAM temanI najara, dekharekha - tema davA nAce 300 uparAMta prakArAnA thayA che ane jainadhama prakAza' 61 varSathI Aja sudhI ekasarakhu pragaTa thai rahyuM che. pAchaLatA ATheka mahInA temanI jovA vAMcavAnI zakata bahu ja ghaTI gai...chatA hatI. ema hovA chatAM paNa te lekhe lakhAvatA, dhAmika bAbate ne lagatA praznonA uttarA paNa pote ja lakhAvatA ane mAsikanuM chellu pru, pote sAMbhaLIne majura kare pachI ja te chapAtuM. upara jaNAvela jainadhama prasAraka sabhAe temanA ja jIvana daramiyAna sara prabhAzaMkara paTTaNInA pramukhapaNA nIce rajata mahesava ujavyeA hatA ane AjathI dazeka varSa pahelAM AcAya zrI `nardezakara khappubhA dhruvanA pramukhaSaNA nIce suvaNa mahaeNtsava ujavyo hate. sabhAne. hIraka mahetsava ujavavAnI temanI icchA. mananI manamAM ja rahI gai. temanAM baLaSNu sAmAnyata: sthi-icumnanAM hatAM. jIvananeA yauvanakALa tema ja prauDhakALa daramiyAna temanI prakRtimAM amuka prakAranI asahiSNutAnuM tatva jovAmAM AvatuM. dharma' vizrvanI koipaNa prarUpaNA te jANe ke 'sAMbhaLe te temanuM dila ukaLI utu. sAmAjika bAbate mAM pazu temanuM vaLa sAdhAraNa rIte rUDhicusta hatu. jaina sae pratye temane asAdharaNa bhaktibhAva hato. sAdhuomAM guNe hAya tethI paNa temane meATA dekhAya ane temanA avaguNA temanI najare dhaNuM kharU paDe ja nahi ane ema chatAM paNa avagaNI ke nakArI na zakAya evI keAi hakIkata dhyAnamAM Ave tyAre paNa AkhA va pratyenA temanA asAdhAraNa pakSapAtane lIdhe AvI hakIkatAnI upekSA karavA tarapha ja temanu mana DhaLI jatuM. paNa temanI uttarAvasthA daramiyAna ApaNA dezamAM gAMdhIjInuM AvavuM thayuM. tebanA pratye mArA pitAnA dilamAM cekkasa prakAranuM AkarSaNa janmyuM. temane ceDe sarakhA paricaya paNa thayA. temane tyAga, tapa, sAdAi, AdhyAtmikatA ane sAthe sAthe temanA dvAthe thatI dezanI bhagIratha sevA, garImA, aspRzyo, dalita pratye temanA dilanI dAjha -A badhu jema jema temanA jevA anubhavavAmAM AvatuM gayuM tema tema temanuM dRSTikANu amuka pramANamAM badalAtuM gayuM ane temanAM sthiticusta vANA jaina sagmA pratyenA ekadhArA AdarabhAva temaja junA rIta rIvAjo jALavI rAkhavAnA Agraha-A badhI graMthI a'zata: DhIlI thai gai. navA yuganA vicAre te sAMbhaLavA lAgyA ane samAja krAntinA maneAratha dharAvatA Regd. No. B. 4266 lavAjama rUpiyA 3 [aka 20-21 pitA phAya kartAonA samAgamamAM teo AvavA lAgyA. kahevAtI dhAmika vyaktienA jIvanamAM rahelu' keTaluMka peAlANa ane kahevAtI dhavidhI vyakitaenA jIvanamAM rahelI satyaniSTA tathA potAnI budhdhi pramANe janatAnI sevA karavAnI kaDI dhagaza temanI najare paDatAM mANusAne mApavAnAM temanAM mApatelAM badalAvAM lAgyAM ane jemanA vicAro peAtAne mAnya na hAya evI aneka vyakita viSe paNa te svAbhAvikapaNe Adara anubhavatA thayA.. temanI dharmazraddhA jIvananA antabhAga sudhI eka sarakhI surdaDha hatI; temaja sAdhumasthA pratye temanA dilamAM eka sarakhA uDA Adara hatA; paNa jIvanabharanI dharmopAsanAe temanAmAM e tattva khuba vikasAvyA hatA (1) satyaniSThA ane (2) cAritryazuddhine asta Agraha `satyaniSThA evI vastu che ke je asthAne pratiSTita thayelA mAla ke pakSapAtane lAMkhAM vakhata sthira rahevA detI nathI. te rIte temane paNa jyAM tyAM asatya ke daMbha najare paDatAM tyAM tyAMthI te ekadama pAchA haThavA lAgyA. jyAM cAritrya doSa temanA jovA ke sAMbhaLavAmAM AvatA tyAM temane ekAeka dhRNA upajI AvatI. Ama temanA aMgata vicArAnu mULa kalevara ghaNI bAbatAmAM TheTha sudhI ekasarakhu TakI rahelu hAvA chatAM temane Adara temaja sahAnubhUti utarettara vyApaka banI rahyAM hatAM. aneka jaitu dharma virAdhI gaNAtI aneka vyakitae paMDita lAlana, sAdhue sAthe temanA saMbadha ekasarakhA jaLavAi rahyo hato ema muni jinavijayajI, paMDita sukhalAlajI, paDita khecaradAsa vagere sAthe pazu temane bahu sArA nAtA hatA. evI ja rIte dhArmika kriyAkAMDa taraphanI temanI rUci pahelAM jeTalI ja . tIvra hatI ema chatAM paNa Aje mAnavajAtanI pAra vinAnI smAta, agavaDa, hADamArIo, bhukhamare temanA hRdayane kAryAMja karatAM hatAM ane A badhAnI upekSA karIne dhAmika jalasA, samArabha temaja vagheADAe pAchaLa anagaLa dravya kharacAtu joine temane khuba du:kha thayA karatuM. temanAmAM uDI ane dabarI mAnavatAe janma lIdhA hatA. A' temanuM parivartana temanA dilanI vizALatAnuM ghotaka hatuM, 1 dharmAM ke tattvanI .maulika vicAraNAmAM temane kALA kAi khAsa mahattvanA hatA ema huM na kahyuM. tattvadRSTA rAdhAkRSNana, AcAya AnaMda za kara ke "Dita sukhala lanDanI maspezi` buddhi temanI kadAca na lekhAya. temanI virATa akSara pravRtti mekraTe bhAge jaina sAhitya puratI maryAdita hatI. temanu" kAya mukhyatve karIne saMgrAddhakanu, sauMpAdakanuM, vivecanakAranu" ane upadezakanu hatu. janatAne temano upadeza khuba sparzatA kAraNa ke eka te temanI upadeza zaigni bahu ja AkarNAMka ane rAyaka hatI ane bIjuM temanA upadeza pAchaLa saMyama, sAdAI ane pavitratAthI bhareluM tapAmaya jIvana hatuM. teo ucca kaeNArTinA vakatA ane sArA lekhaka hatA. temanI bhASA sAdI ane sAmAnya janete sucAla hatI. * teo jJAnanI eka paraba samAna hatA. temanI pAsethI keTalAye lokoe jJAnAmRtanuM pAna karyuM. haze; keTalAya lekAe dhama preraNA prApta karI haze. temanI dvArA dhama tattva jIvanta-mUrtimatta banyu hatuM. lekhA temaja upadezadrArA dhAmika bhAvanAnI janasamAjamAM puSTi karavI e ja jANe ke temanuM jIvanavrata hatuM. temanAthI keTalAya dhamamAge caDhayA haraze, keTalAya pApamArgethI pAchA vasyA haze. teo vadhunI AnagaMgA hatA. e jJAnaga'gAne Are esIne keTalAya mumukSujane e vizvAnti anubhavI ' haze ane adhyAtma, vairAgya ane samabhAvanI dIkSA lIdhI haze. (anusadhAna pAtu 106) Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-3-54. * "gujarAtane AMgaNe gaMgA avataraNa (mabuddha nA chellA aMkamAM che. paramAnaMdabhAI lakhe upara darzAvela zivALe lekha pragaTa thaye hato. te saMbaMdhamAM thI. saralAdevI sArAbhAie ( zrI. paramAnaMdabhAI upara eka patra lakhyo che ane che. paramAnaMdabhAIe te patrane javAba lakhe che je bane ahIM pragaTa karavAmAM Ave che. tetrI) : zrI paramAnaMdabhAI : ' tA. 15-2-45' ' paNa rakama nAnI yA. meTI, meDamane ApavAnuM meM temane vacana ke monTesorI varganA eka vidyArthI bhAie "prabuddha jainanA" ke evI koI paNa jAtanI samajutI ApI nathI. temaja evI koI ke tA. 1-2-4pa ne aMkamAM hamArI sahI sAthe prasiddha thayelAM apekSA tarIke paNa- meDamanA manamAM koI samajutI nathI. uparokta " gujarAtane AMgaNe gaMgA-avataraNa" vALA lekhanaka mahAre dhyAna kathana pachI tame prastuta lekhamAM vAcakane sAra kahADI Ape che ke. dayo. temAM darzAvelA hamArA. aMgata vicAre viSe hAre kaMIja "eka bAju rU. 55000 jeTalI moTI thelI meDama meserIne : . kahevAnuM hoya nahIM, paNa temAM keTalIka hakIktane vipata thayela che te ApavI ane bIjI bAjue e rakama garIba vidyArthIo upara che ke je janatAne vastusthitine tadana bhrAmaka khyAla Ape che. AthI, phALavavI" A sAra "rU. 550 0 0 ApavAnuM nakakI karavAmAM AvyuM ' e hakIkatamAM raju thatAM asatya ane asatya kathane pratye hamArU che" evI tame cahIta karelI mAnyatA uparathI kADhaye che. eTale ke, dhyAna doravuM hune jarUrI lAge che. A garIba zikSaka zikSikAone temanI lAyakAta, alAyakAta vigere tapAsyA '', '' 1. "1838 mAM zarU thayelA vizvayudhe meDama menTaserIne vinA, traNase jeTalI saMkhyAmAM vidyArthI ene vargamAM meM dAkhala karyA - hiMdustAna tarapha dhakelyAM" e kathana asatya che. e yuddha zarU thayAM che, ane rU. 55000 jeTalI meTI rakama tema' u ra phALavI nakAmo che. pahelAM De, eranDela tathA temanA patnI zrI. rukimaNI devI meDama. Athika bAjo temanA upara nAMkhe che. tamArI AvI mAnyatAthI, ' menTesorIne yuropamAM maLyAM hatAM ane A pati patnIe meDamane ' mane kharekhara dilagIrI sAthe Azcarya thAya che ke, tamArI jevA vicAra * 1 hindustAna AvavA AmaMtraNa ApyuM hatuM. e. AmaMtraNaneja - veta ane javAbadAra vyakitanI kalamamAMthI Ave sAra kevI rIte - kAraNe-nahi ke laDAInA kAraNe-meDama mArI hiMdamAM AvelA che. ' ' nItarI Avye haze? AvuM vidhAna mane ne anyAyakartA che ja ane che : '2. "yAM (koDAIkenAlamAM) nUtana bAla zikSaNa saMdhanA "prabuddha jana"nI ahiMsA ane satyanI dRSTie jotAM e sAptAhikane ( pramukha zrI saralAdevI sArAbhAIne temane kiTa paricaya thayo, ane ane tamAre pitAne mATe paNa e kathana zobhAspada nathI. ke teo temanAMthI khUba aMdha banyAM ane temane gujarAtamAM bolAvIne kesanI zI vigere bhAre che e tamArA aMgata abhiprAyanI - vargo calAvavAno vicAra chu " A kathanamAM ghaNuM ardhasatya che. bhAre carcA karavI nathI. mAre A viSayamAM eTaluM ja jaNAvavAnuM che - ' . huM meDamane kaDAImAM maLI. te pahelAMja amArA kamane temanI ke AvA pAMca ke hindamAM thayelA che. te sarvemAM phInuM Aja |'sAthe gADha paricaya thayela che. vastutaH amAre temanI sAthene dhAraNa rAkheluM hatuM. zI keTalI rAkhavI te vigere mATenI agAunI mAnasika saMbaMdha daivayoge aneka varSo pahelAM AjathI lagabhaga ekatrIsa prathA ahIM'paNuM svIkAravAmAM che. mArA pitAnA aMgata vicAre ke - varSa pahelAM zarU thayelo te uttarottara vRddhi pAmate cAle che. alabatta mAnyatAone A graMthamAM sthAna hoI zake nahIM. kAraNuM ke kesanI che temane pratyakSa maLavAno suyoga to teo hiMdamAM AvyAM tyAra pachIthIja badhI upasthiti agAunI praNAlinI pramANe ja che. ' * prApta thayuM hatuM. muMbaImAM amArA IlaplAjhAnA phaleTamAM dhaNa karIne ' , hA, eka vAtamAM huM mArI javAbadA .kAruM chuM. meDama (194 nA juna julAInA assAmAM tame mane eka vakhata maLavA AvyA ane mi. menTaserInA vagara aMgrejImAM hoya che tathA temAM joDAvA na hatA tyAre ApaNI vacce anAyAse nUtana bAla zikSaNasaMdha saMbaMdhI temaja mATe agrejInA sArA jJAnanI AvazyakatA tA hatA ja. alabata, - zrI. mijAmA. zrI. tArA eka senTamerI sidAte, mArA meDamanI paddhatinuM rahasya pUruM samajavA mATe te uparAMta lIbarala bALakanI keLavaNI vigere bAbate upara laMbANathI vAta thaI. ejayukezana paNuM hovuM jarUrI che. chatAM echuM aMgrejI jANanAra hatI tyAre A badhI hakIkate meM tamane kahI hatI. eTale meDama paNa jijJAsu ane bALa keLavaNImAM rasa dharAvanAra bhAIbAne-- * nA menTesarI sAthenA mArA saMbaMdhanA prakAra vize tame pUruM jANe che. tamAre ja zabdomAM kahuM te potAnA AMgaNe thayelA "gaMgA* : gujarAtamAM vargo calAvavAne meM temane bela vyAM che e tamArU'' avataraNu" no prasaMge te purva jaLamAM snAna karavA eTalA utsuka ': vidhAna sAcuM nathI. vargonI goThavaNa thaI te pahelAM eka varSathI meM , hatA ke teone nirAza karavA ane Ucata na lAgyuM. dareka judA judA ' temane kevaLa amArI sAthe zAntithI vakhata gALavA ane sthAnakera hetuthI AvyA haze, paNa badhAMja bA Lava gInA A vicAra levA arthe amArA mahemAna tarIke amAre tyAM AvIne rahevA mATe AmaMtraNa ukaMTha hatAM. AthI meM temane sahelAIthI dAkhala karelAM che. A ApyuM hatuM. paNa keTalAka saMjogone laIne teo ahI vahelAM avI sAthe hiMdI, marAThI tathA gujarAtI dhaNuM zikSaka bhAIoMne ane zakelAM nahIM. daramyAna je meDama A bAju AvI zake te gujarAtamAM anya bALazikSaNamAM rasa lenArAo ke jeenuM aMgrejI jJAna nahi , temanI paddhatine eka tAlima varga teo khele te sArU evI jevuM ke mudale na hatuM temanI anekanI AgrahabharI lekhI ane maulika : AgrahabharI mAMgaNIo ghaNA bhAI bahene taraphathI mane maLavA lAgI. mAgaNI AvI ke aMgrejI sAthe uparanI traNe bhASAmAM paNa vargo cAle 5. meDamane meM tenI khabara ApI. ane jaNAvyuM ke je temanAthI banI te A bAjunAM bIjA prAMtanA dhaNu bALarisake vigere tene lAbha zake che, ane temanI IcchA hoya che, ane tAlima vaga zarU : le. pariNAme ApaNA bALazikSaNamAM navA prANu Ave. A Agraha karavAnI, prAthamika taiyArIo huM karI ApIza. eTaluM ja meM sUcavyuM che paNa mane saprajane lAgyAM. hiMdI ane marAThImAM to huM kaMi vyavasthA na hatuM. senTamerI paddhati tAlIma varga, ahIM zarU karavAnuM meDamane e samayanA abhAve na karI zakI, paNa meDamanI anumati laIne gujarAtI ' anukaLa AvaMtAM temaNe anumati ApI ane evI rIte A varga varganI meM yojanA. karI ApI che. tene zubha hetu e hato ke janatA zarU thayela che. varga calAvavA mATe meM temane A bAju AvavA. * meTA pramANamAM A vargane lAbha le. nahi ke rU. 55000 nI ghelI e belAgyAM che e tamAruM kathana sAcuM nathI. ' . . . . . . . pUrI karI ApavAnI. , . ' che. 3. "A traNa mAsanA vargo calAvavAnA mahenatANuM badala prastuta . ja. " jAhera janatA mATe bIjI alaga vyAkhyAna mALA" : to varganA prajako taraphathI meDama menTaserIne rUA. 55000 ApavAnuM goThavAyelI nathI. mA bApe ke bALa zikSaNumAM rasa letAM anya koI nakkI karavAmAM AvyuM che. tamArA lekhamAMnuM A kathana tadana asatya che jemane savAra sAMjanA vargo mATe pUrane samaya na hoya ane chatAM ane prajAne ubhAge re evuM che. A kesamAM ApavAne mATe koI meDamanAM mAnasazAstra ane zikSaNanI ta vivecanA uparanAM bhASaNane * Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasura jeta tA. 1-345 lAbha levA hoya tevAMone mATe adhI zrI rAkhavAmAM AvI che. A ceAjanA paNa janatAnA Agrahane laIneja karavAmAM AvI che. 5. meDama menTeserI ane mi. mAriyA "menTaserI ane jAMne sayukta rIte A vakhatane vaga cAlaze evuM pahelethIja preAspekaTasamAM jAhera karavAmAM Avelu che. 6. meDamanAM aThavADiyAnAM traNa vyAkhyAtA uparAMta mi. menTa sArInAM pAMca svataMtra vyAkhyAnA avADiyAmAM hAya che. meDama temaja mi. monTesarI anenuM pratyeka vyAkhyAna eka kalAka nahI paNa doDhathI e kalAka sudhInu hAya che. cha:' parIkSAnI zrI za. 23 ane pramANapatranI zrI za. 15] nahIM, paga anukrame rUA. 1] ane za. jI. che. keLavaNI jevA. aMti pavitra kSetramAM tamArA jevA A keLavaNIthI suparicita taraphathI paNa prajA koipaNa kAraNasara geraraste doravAya e zocanIya che. tethI satya ane nyAya khAtara A mAre Akhe patra " prabuddha jaina "nA AvatA aMkamAM prasiddha karI AbhArI karaze. lI. saralAdevI sArAbhAInA namaskAra zrI pAna dubhAine javAba muMbai, tA. 28-2-45. pUjaya saralAdevInI pavitra sevAmAM .. ApanA tA. 14-2-45nA patra maLyA. jenA pratye thAM ghaNAM varSo thayAM hu` mAtra AdarabhAva ja nahi paNa eka prakAranA pUjyabhAva anubhavatA Avyo chuM. temanI ja sAthe athaDAmaNamAM AvavAnA prasa`ga ubhA thAya e bhAre duHkhada che. jAhera jIvana ane temAM paNa patrakAritva evA vyavasAya che ke jemAM kAika vAra AvI athaDAmaNa anivAya ane che. A uparAMta ApanA patra pAchaLa eka prakAranA ugra rASa huM joI rahyo chuM, tethI Apane javAba lakhavAnuM kAma mArA mATe dhaNu kANu khate che. mArU cAlata te huM mauna ja rahevAnu pasada karata, paNu ApanA patramAM keTalAka evAM vidhAnA jovAmAM Ave che. ane e uparAMta mArAM carcApatranA mukhya muddAone evI rIte bAjue haDaselI nAMkhavAmAM AvyA che kahuM mArA mATe maunasevana azaya ane che. mArA carcApatramAM mAhItIphera ke khyAlapheranAM aMge kAi kAcha sthaLe yathArtha vidhAna thaI gayAM che. te tarapha Ape mArU dhyAna kheMcyuM. te mATe hu ApanA upakAra mAnuM chuM, paNa AvA amacAtha vidhAnane asatya ane asatya tarIke vaNavIne mane Ape bhAre anyAya karyo che. jANuvA ane samajavA chatAM jANI joine anyathA prarUpaNA karavI enu' nAma asatyakathana kahevAya. mArA vivAdAspada lekhamAM AvI kAi, paNa prarUpaNA me karI nathI ema Aje paNa huM bhArapUrvaka kahuM chuM. ApanA carcApatranI zarUAtamAM je be, traNa bAbate Ape carcI che ane te saMbaMdhamAM mArAM amuka vidhAnomAM rahelI truTio taraphaApe mArUM dhyAna khecyuM che te mArA lekhanA mukhya muddAone dhyAnamAM letA pramANamAM bahu ja gauNa bAbata che; tethI te bAbatenI carcA karavAnI ane tene lagatA satyAsatyanI tulanA karavAnI mane khAsa jarUra lAgatI nathI. je bAbate ApanA dilane bahu ja dubhavyu che te te prastuta samuha varSAM gaDhavavA sabadhamAM meDama menTIsarI sAthe tenI Arthika bAjune lagatI kAmagoThavaNu hAvAnu mArA lekhamAM sUcana karavAmAM AvyuM che tene lagatI che. gayA DIse bara mAsanI AkharamAM bhAvanagara tarapha jatAM cAreka divasa mane amadAvAda rokAvAnu banyu hatuM. te daramiyAna meDama menDIsarIne prastuta samuddha vargo calAvavA badala / rUA. 55000 ApavAnuM nakakI karavAmAM AvyuM che ema keTalAeka. sthaLoethI mArA sAMbhaLavAmAM Avyu hatu. enI e ja vAta huM bhAvanagara gayA tyAM me karI karIne sAMbhaLI. e sastAranI chAyA nIce mArA lekhamAM meM nIce pramANe-lakhyuM hatuM z ** ema kahevAya. che ke A traNa mAsanA. vargo calAvavAnA mahenatANA badala prastuta varganA prayAjako taraphathI meDama meAnTIsarIne, rU. 5500 ApavAnuM nakakI karavAmAM AvyuM che. A mAnyatA 'kharekhara hai| ke'na hApaNu Aje cAlatA menTIsarI vargomAM 200 bhAi hainA dAkhala thayA che. temane ApavI paDatI rakamAnA jo saravALA karIe tA paNa rU. 55000 thAya che. " . avataraNuM uparathI Apa joI zakaze| ke meDama menTIsarIne rU. 15000] ApavAnI bAMhyadharI ApavAmAM AvI che. evu nizcita vidhAna--positive statement-me kai jagyAe kayu" nathI ema chatAM paNu mArA tanuM Avu nizrita vidhAna gRhita karIne mArI upara Ape. khuba rASa pragaTa karyAM che ane satya ane ahiMsAnI upekSA karavA badala Ape mane khuba rUpakA ApyA che. hakIkata tarIke kASTha vidhAna khATu hAya te bAbata tarapha mArU ane jAhera, janatAnu Apa dhyAna kheMce e huM samajI zakuM chuM. paNuM e bAbatamAM ApanA ATalA badhA rASa huM samajI zakatA nathI, kAraNa ke jemane ATalA badhA kharcALa samUha vargo cAle ane e rIte meDama meAnTIsarIne vipula dravyApArjana thAya e samata hAya- athavA te Avu dravyeApAja na saMmata na hoya emAM paNa AvA vage AvakAradAyaka che ema- jene lAgatu hoya te meDama menDIsarIne AvA vargo dvArA thatI anizcita Avaka saMbadhamAM AvI keAI samajutIthI nizcinta kare te te kazu khATu' kare che ema mAnavAne kazuM ja kAraNu nathI. ulaTapakSe te te AvaDuM mATu' jokhama kheDIne khAladuniyAnI sevA kare che ane khAlazikSaNunA kAryane AgaLa vadhAre che ema teNe mAnavu joie ane jAhera janatAe svIkAravuM joie. pazu* mULa prazna te ahiM ja che ke zikSaNanA kAya ne Ama dhadhAdorImAM viSaya banAvavAmAM Ave te yAgya che ke nahi ane te sAthe joDAyalA khIjA e muddA (1). AvA zikSaNa vargonA lAbha levA mAMgatA sAdhAraNa Arthika kakSAnA bhAi mahetAne ApavuM paDatu mATu lavAjama tathA anya AnuSaMgika kha' ane (ra) AvA vargomAM dAkhala thavA sabadhamAM ceAgyatAnA kazA paNa cAkasa dhAraNate jALavyA sivAya je kASTha jarUrI lavAjama laine Ave tene dAkhala karavAnI nIti A e muddAe paNa khAsa vicAra karavA cAgya bane che. A traNe muddAone kaze paNuM vigatavAra khulAsA karavAne badale Apa nIce mujaneA javAba ApIne amArA jevAne sa tASavA icchA che. ApanA patramAM Apa jaNAvA che ke ~~~~ kAMsanI z2I vagere bhAre che e tamArA aMgata abhiprAyanI mAre carcA karavI nathI. mAre A viSayamAM eTaluM jaNAvavAnuM che ke AvA pAMca karyAM hiMdamAM thayela che. te savamAM rItu Aja dhAraNa rAkhelu hatuM. zrI keTalI rAkhavI te vagere mATenI agAunI prathAM ahi paNa svIkAravAmAM AvI che. mArA peAtAnA a'gata vicArA ke mAnyatAAne A prathAmAM sthAna hAi zake nahi. kAraNa ke kAsa'nI badhI upasthiti agAunI"praNAlI pramANenI ja che.' AvA vargonI gADhavaNu sara kAvasajI jahAMgIra, sara eca. ema. * mahetA ke nAmadAra AMgAkhAna taraphathI karavAmAM AvI hata ane temanA taraphathI AvA javAba maLyA hata te te sAme kAine kazu kahevApaNuM na raheta. paNa A dezamAM ApanuM sthAna ane che. dezanI aneka racanAtmaka pravRttio, rASTrIya mahAsabhA ane khAsa karIne rASTrazikSaNanA bhagIratha kArya sAthe ApanA gADha sabaMdha che. akhila hiMda nUtana bAlazikSaNa saMdhanA Apa pramukha che. Apanu jema A dezamAM viziSTa mahatva che temaja ApanI javAbadArI meTTI che. meDama menTIsarInA Aja sudhImAM, jude jude sthaLe pAMca varSAM cAlyA hAya tenI game te * prathA hAya, paNa mahAtmA gAMdhI ane saradAra vallabhabhAi paTelanA gujarAtamAM Apa jevAnI mAraphata jyAre AvA vargo yAjAma tyAre tenI racanAnA agaupAMga viSe kAne paNu Apane prazna karavAne Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lI. 1 3-45 . hakaka prApta thAya che ane tevA praznakArane bane teTale saMte e mAvajatanAM sAdhano purA pADavAnI pravRtti. - Apane dharma bane che. prathama te meDama menTIsarIne AvA vargo , 100) zrI maNilAla mekamacaMda zAha. 'ochA kharacALa banAvavA ane e rIte ochI AvakathI saMtoSa che. 25: zrI nyAlacaMda lakSmIcaMda senI. - dharavA Ape temane vinavavA joItA hatA. dhAro ke teo te cAlu prathA mujaba je pitAnA vargo calAvavA mAMgatA hoya te Apa dhanA' Dhaya amadAvAdane sahakAra meLavIne A kharcane haLa karavA zrIma, zAhu vAMcanAlaya pustakAlaya che. kaMi ne kaMi jarUra karI zakatA hatA. ane trIjuM A - 25 zrI kAntilAla nAnAlAla - vargamAM praveza ApavAne lagatI yogyatAnuM kaI cokkasa dhAraNa nakkI - zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanI cAlu pravRttimAM. ' karIne tene amala karavAmAM AvyuM hatuM te AvA vargo ghaNuM vadhAre - 25 zrI abhecaMda kalyANajI medhANI. ' - saphaLa banyA hatA ane vargonA ane maLatA DIplomA vadhAre kImatI cI. prabhudAsanA lagna nimitte hA, De. meghANI. ' ja pramANabhUta ane pratiSTa pAtra banI zakyA hatA. A bAbatamAM Apa ! jana che. ma. kenpharansamAM 2ju thanArA karAvI '; kevaLa gatAnugatikatA svIkArIne cAlyA cho e sAme ja mArI jevA ' anekane vAMdho che. pharaka eTalo ja ke bIjA matamAM samajIne besI rahe - jaina samAjanA kare. mU. vibhAgamAM ekatA sthApita karavA mATe - che jyAre mArI jevAe Apane dubhavavAnuM jokhama kheDIne paNuM A 'mAlegAMva khAte 1842 nA eprIla mAsamAM keTalAka AgevAna jananI che. bAbata jAheramAM uccAravAnI dhRSTatA karI che. A dhRSTatAne : eka aikaya samiti ubhI karavAmAM AvI hatI. A samitie 1842 - udAra bhAve nibhAvI levA ane enI pAchaLa rahele kevaLa zubhAzaya nA DIsaMbara mAsamAM nIce mujabanA be TharAva ghaDI kADhayA hatA. ' . . sIkAravA Apane mArI namrabhAva tRpti che. ' TharAva 1, : ".. ApanI IcchA mujaba Apane patra prabuddha jainamAM pragaTa karavA - zrI. jana che. mUrtipUjaka konpharansa sane 1934 mAM amadAvAda ' ' mATe meM Ape che. prabuddha jainamAM e patra pragaTa thAya te pahelAM mukAme sAdhusaMmelane karelA dIkSA saMbaMdhI TharAvane vadhAvI le che ane athavA to prabudha jainamAM e pragaTa thavAne ja nathI evI pratIti teNe (konpharansa) athavA tene bIjI koI paNa peTA samitie karelA thavA pahelAM Ape ApanA patranI nakala prajAbaMdhunA taMtrI upara prakA. vaDodarA rAjyanA dIkSA saMbaMdhInA TharAve ane bIjA dIkSA saMbaMdhInA vana mATe mekalI ApI jenA pariNAme e patra ghaNA divasa pahelAM e TharAve AthI rada kare che. " sAtAhikamAM pragaTa thaI gaye e yaMgya nathI thayuM ema mane lAge che. A darAva zrI. jaina zve. kenpharansa pAsa karavAne che. A A : : le. Apano paramAnaMda, pAna, ' . . 18 rAva, 2 , - ekya samiti jaina samAjane bhArapUrvaka bhalAmaNa kare che ke . . sa gha samAcAra jaina zvetAMbara mUrti pUjaka dharmanA siddhAnta, ene pacAMlata anuSThAnA je pramANe mAnya rakhAtA AvyA che te che Ne jaina saMsthAe mAnya - ', sarakAra taraphathI cusa prInTa upara prabuddha jIna chApavAnI para rAkhaze. eTaluM ja nahi paNa tene adhikArI ke edhekA taraphathI vAnagI maLatAM ATha pAnAnuM prabuddha jaina niyamita rIte chApI zakAzetene hiNapata pahece tevuM belavAmAM ke lakhavAmAM Avaze nahi. evI mAnyatAnA AdhAre phebruArInI pahelI tArIkhane aMka ATha | A TharAva zrI jaina . konpharansa ane dhI yaMga mensa jana '' 'pAnAne pragaTa karavAmAM Avelo ane te aMkamAM te prakAranI jAherAta sosAyaTIe pAsa karavAnuM che. | ; paNa karelI. paNa te daramiyAna nyusa prInTa kaTane lagete sarakArI ' A saMbaMdhamAM tA. 28-2-45nA roja maLelI muMbaI jana patra maLatAM mAluma paDayuM ke maMjura thayelA koTAmAM cAlu ATha pAnAne yuvaka saMghanI kAryavAhaka samitinI sabhAe nIce mujaba TharAva kare che. aMka chApavAnuM zakaya nathI. tethI phebruArInI paMdaramI tArIkhane - jaina ve. mU. kenpharansanA mArca mAsanI AkharamAM muMbaI khAte aMka mulatavI rAkhavAnI amane pharaja paDI che. A bAbatamAM jarUrI maLanAra adhivezanamAM aikaya samitie karelA be karo (je upara , rAhata meLavavA 1.Te saMdha taraphathI zrI. paramAnaMdabhAIne dIlhI mekala-. ApavAmAM AvyA che) anamedana mATe AvavAnA che. A banne vAmAM AvyA hatA. tyAMnI vATAdhATanA pariNAme niyamita rIte ATha pAna hara agya dIkSA temaja vANI svAtaMtrya saMbaMdhamAM zrI. muMbaI - chApI zakAya teTale kaveTA maMjura karata- patra sarakArI adhikArI taraphathI jaina yuvaka saMdhanI svIkRta nItine virUddha ane saMdhanA sarva sabhyone " ke amane maLI cukI che ane tethI amane jaNAvatA AnaMda thAya che . . ne sakhta virodha karavA saMdhatI. kAryavAhaka samiti , ke jethI ATha pAnAnuM prabuddha jana niyamita rIte pragaTa karI zakAze. A Adeza kare che. maMtrIe muMbaI jana yuvaka saMdha, te vakhate be haNatAne eka sAthe aMka bahAra pADe che. gayA hatAne - aMka nahi pragaTa karI zakavA badala ame amArA grAhaka ane vAMca prakIrNa samAcAra konI kSamA mAMgIe chIe. taMtrI, prabuddha jaina, te ja janAdhe mU. kenpharansa .. . . . saMdhane maLelI madade che zrI. jaina zvetAMbara mUrtipUjaka konpharansanuM AgAmI adhivezana tA. 1-1-45 boda zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhane nIce . tA. 30, 31 mArca tathA tA. 1 eprIla ema 3 divasa bharavAmAM -. AvanAra che. -- . . jula che , saMdhanI rAhata pravRtti. . sthAnakavAsI jaina kenpharansa ka ra zrI. dhIrajalAla kavaNuMlAla kezarIcaMda. che ke A konpharansanI janarela kamITInI sabhA tA. 17 tathA 18 nA - 5 dhImIla sTora ko. " - roja muMbaI khAte zrI. meghajI che.bhaNa jainadharma sthAnaka kAMdAvADImAM paNa eka gRhasya taraphathI haH haribhAI . . . pachI zrI. premacaMda velajI mahetA. ; . . . . . bapore be vAge maLaze je vakhate aneka agatyanI bAbatone nirNaya - panuM eka gRhastha taraphathI haH haribhAI. . . karavAmAM Avaze. , . - paM zrI. DAhyAbhAI trIbhovanadAsa 15 sva. zeTha kuvarajI ANadajInA smaraNamAM 9H zrI. paramAnaMdabhAI - a l' zropATaNa jaina maMDaLa cAlu varSomAM judI judI pravRttio mATe zrI pATaNa jaina maMDaLI che. zrI hasarAja ema, kAmadAra. :: nIce mujaba rakama kharcAvAnuM nakkI karyuM che' 478) rA. . E - ra, 30 i skulamAM bhaNutA vidyArthIone skula phI mATe : evI mAnya karavAmAM ane susa ke TAmAM cAlI tArIkhano Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - praNa jaina tA. 1-3-4pa 3 he mA , rUA. 150 kelejamAM bhaNutA vidhArthIone lena kaeNlarazIpa pratinidhi sAthe Ave asabhyatAbharyo vyavahAra kharekhara dukhadAyI che. rU. 1000) vidhArthIone pustake bhATe .. huM eka nivedana bahAra pADavAne te, paNa hamaNAM lakhavA vAMcavAnI rUA. 350 bALAzramamAM zrI vighAthIo rAkhavA mATe grAnTa ' badhI pravRtinuM kArya baMdha hovAthI kAMI karI zakatA nathI. ' . 3000). lAyabrerImAM navAM pustake mATe - "kauzAMbIjInA lakhANa saMbaMdhI carcA karanArAone mAtra mAro - rUA. 5000 jarUrIyAtavALAM bhAkanTenene rokaDa temaja anya eTaleja saMdeza che ke ApaNe ApaNI maryAdAne cukayA vinA rItasara prakAranI sahAya mATe : tene javAba Ape eja ApaNuM kartavya che. kauzAMbI agara sAcA - rU. 17016. " ' heta ane eka vidvAna tarIke potAnA lakhANo mATe emane je mAna " bALadIkSA nAmaMjura, " hota to teo Ama bhIrutA naja batAvatA. emaNe ApaNI celeMja bhAvanagara khAte sthAnakavAsI samAjamAM Azare bAra varSanA svIkArI levI joItI hatI." . eka bALakane zrI. dhAsIla jI mahArAjanA samudAyanA eka sAdhu A bAbatamAM zrI dharmAnaMda kezanI nIce mujaba khulAso kare che:dIkSA ApavA mAMgatA hatA. ' A prazna bhAvanagaranA sthAnakavAsI saMdha "mArA viSayamAM zrI vidyavijayajInA vaktadhyanuM je uddharaNuM - ' samakSa upasthita thatAM te sAthe AvI baLadIkSAne agya jAhera karI tA. 8-2-45 nA jaina prakAzanA varSa 32 aMka 9 mAM prakAzita ' ane AvI dIkSA ApavAnI manA karavAmAM AvI. pariNAme bhAvanagara thayuM che te dizAmAM mAruM spaSTIkaraNa A prakAre cheH khAte e dIkSA ApavAnuM azakya banyuM. A aTakAyata bAda huM indauthI 1pa mAIla dUra, pAtAlapAnI sTezananI pAse vo ema kahevAya che ke anya sthaLe e bALakane dIkSA ApavAmAM AvI kALamAM mArI jhUMpaDImAM rahetuM hatuM. mArA mitra che. sukhadanakara mArI, ' che ane e sAdhu. AgaLa vihAra karI gayA che. bhAvanagaranA pAse nALAnI pelI pAra pitAnA baMgalAmAM rahetA hatA. teo mArA saMdha mAphaka sthaLa, sthaLanA sarva jaina sa bALa dIkSAnI khAnapAna vigere save Avazyaka vastuone prabaMdha karatA hatA. te A bAbatamAM mahekama bane te AvI baLadIkSAne anartha haMmezAne mATe divasamAM eka rAtre be tarUNene laIne sTezanane sipAhI mArI pAse nAbuda thai jAya. paNa kamanasIbe bALadIkSA mAM rahela gabIra anartha tarapha AvyuM, kAraNa ke teo sIdhA che. sukhanAranA baMgalAmAM jaI zakatA, sau kekanuM eka sarakhuM dhAna kheMcAyuM nathI ane jaina sAdhuonA A nahotA. De. sukhadanakaranA baMgalAmAM eka bhayaMkara kutare hate je svachaMdane piSanAra vyakatio temaja saMdhe jyAM tyAM haju maLI Ave che. gADI AvI gayA bAda cheDavAmAM Avato hato ane tenA DaranA - zrI. TI. jI. zAhane abhinaMdana kAraNe koipaNa vyakti game teTalA paisA daIne paNa tyAM javAnuM sAhasa muMbaInI jaina ejyukezana sesIvIne zrI. TI. jI. zAhe . karI zakatA nahotA. eTalA mATe te baMne yuvakone sipAhI mArI pAse 15000nI rakama bheTa ApI che. zrI. TI. jI. zAha sthAnakavAsI " laI Avyo. : komanI. eka AgevAna vyakita che ane zrI. muMbaI jena yuvaka saMdhatA ', A ko pAse eka thelA sivAya bIjI koI vastu naheHtA. ' ' paNa baM varSothI sabhya che. AvI udAratAbharI saMkhAvata mATe zrI. mArI jhUMpaDImAM mArI pAse koIpaNa prakAranuM sAdhana nahi heIna tathA - TI. che, zAhana jana samAjanA. dhanyavAda ghaTe che. ativRSTinA kAraNe A lekenuM suvuM asaMbhava hatuM. tyAre te baMnee ' . bhula sudhAraNuM . sTezana upara jaIne rAtri vyatIta karavAno vicAra karyo. paNa mane e " tA. 1-2-45 nA prabuddha jainanA aMkamAM "zrI. dharmAnaMda ke zAMbI - pasaMda nahetuM kAraNa ke tyAM paNa temane vadhAre kaSTa thatuM. eTale meM pasaMda nayata araga ke ane vANInI sabhyatA'nA mathALA vALA lekhakanuM chelluM vAkya nIce bahAra jaina che. sukhadanakaranA nekarane sAda dIdhuM. aMtamAM te nokara mujaba sudhArIne lakhavuM. . .' AvIne baMnene tyAM laI gayA ane De. sukhadanakare baMnenA suvAnI . " "aNuvAda, nindA ke AvI bAbatamAM Akhe jhagaDo kaTa Na da, adA ka alI bAbatamAM AkhA emaDA kADha saMpUrNa vyavasthA karI dIdhI. 6. javAnI vRtti ane pravRtti keIpaNa satya bAbatane TALI zakaze - * nahi. ke asatya vidhAnane kadi Adagya savAre gADI AvavAnI pahelA bane tarUNa mArI pAse AvyA. ' banAvaze nahi. A vAkyamAM "TALI ' zabdane badale AgaLanA aMkamAM bhulathI "rAkho" temaNe mane zrI vidyAvijayajIne saMdeza saMbhaLAvyo jene sArAMza A che -zrI vidyAvijayajI mArI sAthe koI paNa prakAranI carcA karavA , nahetA IcchatA paraMtu temane Agraha hatuM ke huM temanI vyAkhyAnamunizrI vidyAvijyajIne AkSepa ane zrI. dharmAnaMda mALAmAM tathA jalUmamAM upasthita thAuM. meM te yuvakone samajAvyuM ke ' } : kezabIne khulAse ' yAta zakaya huM jalsamAM upasthita nathI te ane vyAkhyAnethI paNa - jana prakAzane tA. 2-11-44 nA aMkamAM munizrI vidyA- bane tyAM sudhI dara rahuM chuM. mArU daSTibiMdu jana sAdhu jalsamAM bhAga vijayajIne eka patra pragaTa karavAmAM Avela. Aje zrI dharmAnaMda, le te mane pasaMda nahotuM kAraNa ke tyAgamANane AjanI A mAMdhavArI kosAMbInA mAMsAhArakarUpaka amuka ' ullekha sAme cAlI rahela hIla- ane taMgInA yugamAM te zobhA nathI ApatuM; ane huM paNa tyAga : " cAlanA anusaMdhAnamAM "jana prakAzanA tA. 8-2-45 nA aMkamAM te ja mArgane bhakata hAine temAM sammalita thavuM mane yeAgya na lAgyuM. bIjuM A patramAMne nIceno bhAga avatarita karavAmAM AvyuM che. ; ' atrethI raheve sivAya aMdara javAnuM bIjuM sAdhana nathI. relvenI bhIDathI ! ke "kauzAMbIjI ahiMsa che. ahiMthI dazabAra mAIla dUra rahe che, badhA suparicita che ane AvI bhIDa mArA jevA vRddha purUSa mATe saMkaTa samaya ' meM be traNa patro lakhelA tene javAba nahi maLe. chevaTe mArA taraphathI hatI. mAruM spaSTIkaraNa te yuvakone pasaMda paDayuM evuM mane lAgyuMane ? be mAse nimaMtraNa karavA mokalyA. rAtre agIyAra vAge tyAM pahoMcelA. teo savAranI gADIthI Idera gayAM. De. sukhadanakare zrI vidyA * be mANunI sAthe khuba asabhyatApUrvaka temaNe vyavahAra karyo, sAhityane vijayajIne vacana ApyuM haIne teo te divase temanI sabhAmAM gayA. koI upAsaka yA vidvAna A vyavahAra na ja kare. gayelA baMne mANasene vidyAvijayajIe prAraMbhika vaktavyamAM je kahyuM temAM jalusene dharma e jaMgalamAM rAtrI vitAvavA mATe eka bIjA grahasthane Azraya zodhavA prabhAvanAmAM upayoga batAvele je mArI dalInA pratikArasvarUpa hatuM ja paDaze. kauzAMbInI vidvatA mATe mane mAna hatuM, paNa temane vidvAnane ema che. sukhadanakarane lAgyuM ane mane temaNe jaNAvyuM ! na chAje tevo A asabhya vartAva kharekhara temanI vidvatA mATe kalaMkarUpa A sivAya thI vidyAvijayajI e A lakhyuM ke meM zrI keza-!. che. sAhityanI carcA mATe matabheda hoI zake che, paNa matabheda bIjIne A pahelAM be traNa patra zAstrArtha mATe lakhelA-vAMcIne Azraya dharAvanArA vidUte premapUrvaka sAthe besI vArtAlApa karavAnuM te na ja thayuM che. mArI pAse vidyAvijayane koIpaNa patra AvyuM nathI ! cUke. vArtAlApanI vAta te dUra rahI. eka nimaMtraNa karavA gayelA mArA ' . ! bhavadIya dharmAnaka zAMbI. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 prazu jaina saMskRtinA pracAra Aje zI rIte karavA ? (ratalAma Antu be Avela parAMsala tItha khAte bharAyela zrI virati dharmArAdhaka samAjanA navamA adhivezananA pramukhasthAnethI zrI kAntilAla izvaralAle Apela vyAkhyAnanAM upayogI bhAga nIce pragaTa karavAmAM Ave che. taMtra) zramaNa saMskRtinA nAyaka bhagavAna mahAvIre vizvazAMti mATe guhilA ane vizvanA ekaya mATe anedhamsavAya A e ahiMsaka sAdhanA jagatane soMpI mAnavasamAjane sAcA kalyANabhAge javAnu navu dizAsUcana ApyuM che. - Aje jyAre jagatamAM bahu sukSmatApUrva ka pratyeka vastunI chaNAvaTa thai rahI che, tyAre pravRtti ke vikAsa karyAM vagara khAlI bhUtakALanA guNagAna karavA mAtrathI ApaNA tattvajJAna ane saMskRtinI rakSA na ja thai zake, kASTa prazna phakta potAnA bhUtakALanI zAbhAne unnati ane rakSaNanAM udyama sivAya yAda karavA mAtrathI AgaLa vadhI zakI nathI.' Aje te sasAranA dareka dharmonu paNu thavA lAgyuM che. ane eTalAMja mATe vartamAna zartAbdine saMskRtinAM sakrAMtikALa athavA dhamama thanakALa tarIke eka vidvAne eLakhAvela che. te eTale vata mAna kALanI zedhAne, pramANana ane nItine sayAM anukula ane vadhAranArA jaina dharma ja che. paraMtu AvuM nakkara satya prajAmAM ApaNA dezavirati bhAioe pracAravu joie. " gRhasthA ! A jamAnA buddhinA che. A budhdhivAdanA yugamAM zradhdhA ane bhaktine AjanAM zikSita mAnavasamAja tarata mAnavA taiyAra na thAya te' banavAjoga che. zradhdhAnu paNa jo buddhithI parizAdhana thaze tAja te TakI zakaro. A pramANe jo kAya hAtha na dharAya te navIna budhdhizALI zikSitavarga mAMthI jaina dhama navA anuyAyI na meLavI zake. eTaluMja nahI. pazu jIvAna pragatizALI varga paNa apasaratA jAya. jaina dharmoMmAMthI jaina yuvAne keTalAM zithila thatA jAya che tene vicAra kAie karyAM che ? hu ane bAhyaM kriyAnI vAta nathI karatA. phakata bAhya kriyAne dhama gaNI zakAya nahIM. tattvajJAnanA kharA pipAsuonI temAMthI tRSAna chIpI zake. mATe evA prayatna karavAmAM Ave ke jana dhamanA jJAnane budhdhizALI, vizALa ane Adhunika jaina dRSTivALA vidyAnA AgaLa sphoTana karAvAya, jethI buddhinI vegIlI pragatimAM jaina dhama peAtAnuM svAbhAvika sthAna prApta karI zake. jaina tatvajJAnamAM kama vAda, nayavAda, sAmyavAda, ahiM'sAdi, vratA, guNusthAnakrama, vega, matijJAnAdinA sukSma bhede AvA aneka viziSTa tatvane samAveza thAya che.. te te dareka para svataMtra vicArakAe prAcIna jainazAomAMthI tAravI udghApATha ane parizilanapUrvaka nivA, lekhe! pustake alaga alaga racavA ghaTe. ApaNe tyAM nAtanI tRSNA che. paNa tenI paritRpti mATe sAdhanAnI vipulatA nathI. - jaina dhamanI anekAnta syAdAdA zrIle sezIne atha e che ke eka madArthane aneka dRSTibinduthI joi zakAya. pratyeka jIvAtmAM e bhinna bhinna vyakita che. tenAmAM saskAranI rUci ne paraMparAnI keLavaNInI bhinnatA che. A vicArA khyAlamAM rAkhIsAmAM mANasanI draSTi samajavA jeTalI, udAratA keLavIne sudhAravA mATe prayatna karIe te tene vAta barAbara samajAya ane jagatamAM sAthe prema, zAMti ane abhedanIti pravarta ane zrI mahAvIra prabhunA sAcA anuyAyIo. thavAne ApaNe vadhAre adhikArI banI zakIe. * gRhasthA ! AvA samasta vizvane upakArI thaI zake tevA ana dharmane jyAM ApaNAmAM utArI zakayAJanathI, tyAM jagata samakSa te kayAMthI mUkI zakayA hoie ? A mATe AkhA jaina sAhityanA, saMskRtinA ane tattvajJAnanA lAbha A ane AvatA yuga kai rIte barAbara lai zake ane jIvanamAM barAbara utArI zake te mATe yogya vicAraNA ane pachI racanAtmaka kAryo hAtha dharavAnI khAsa agatya che. dezanI bIjI prajA sAthe jaina kAmane paNa sAthe rahevu che. eTale A yuganI keLavaNI lIdhAM sivAya ApaNA chuTakeda nathI, eTalu ja nahI tA. 1-45 "Nu jagata je parivartanamAMthI pasAra thaI rahyuM che te uparathI evA samaya bahuja pAse Ave che ke phakta uMcI keLavaNI lIdhela vyaktionIja, kiMmata raheze . ane svamAnapUrvaka jIvI zakaze. AvI rIte vyavahArane mATe jana vargane paNa kaLavaNI levI ja paDe che te tenI sAthe ApaNe dhArmika keLavaNIne joDIne ta vyavahArIka kaLavaNI levALAne ka paNa "jaina zAsanamAM otapreta kema na banAvI zakIe? eTale A * keLavaNI sAthe ja 'ApaNA sAhitya, saMskRti ane tattvajJAnane vega ApavA ApaNe kai rIte vyavahArU ceAjanA dhaDI zakIe te vicAravu jarUrI che. sauthI prathama AkhA dezanA jaina khALakA mATe prAthamika dhArmika abhyAsane ekasarakhA krama taiyAra karavA joie ane dareka prAMtanI - judI judI bhASAmAM te kramanA eka ja jAtanA dhAmika abhyAsanAM -pustaka "dezaviratisamAja taraphathI bahAra pADavAnI jarUra che. A AkhA abhyAsakramamAM zarUAtathI ja ApaNu" e dhyeya hovu joie ke ApaNe ApaNA sAhitya, tattvajJAna ane saMskRti ApaNA kALakAmAM ane jagata samakSa sAcA svarUpe raju karavAnA A pAyA nAkhIe chIe. A abhyAsanA purepuro lAbha levAya te mATe dezanA dareka zahera ke nAnA gAmaDAmAM jyAM pAThazALA na haiAya tyAM dhArmika pAThazALAo khelavAnA praznadha thavA joie.. " eka paNa jaina bALaka ke bALakI dhAmika abhyAsa vinA na rahe te mATe sAmAnya karIne dareka zahera ke gAmaDAnA jaina mahAjana upara ane vizeSa karIne mAMbApA upara khAsa dabANa lAvavuM joie. A pramANe pragatimANanI zarUAta karavAnI che. dhArmika saMskAranA pAye majabuta haze teja tenA upara imArata paNa caNI zakAze. eTale kolejanA jIvanamAM vidhArthIne dhArmika vRtti upara zI rIte anAvavA te upara vicAra karavAne che. A vidyArthI te jaina samAjanI bhaviSyanI AzA che, jene saMskRti ane tattvajJAnane vArasadAra che. zAsanane dipAvavAne khAjo ApaNe enA para mUkavAnA che eTale bahuja vicArapUrvaka ugatA yuvAne mATe pejanA ghaDavAnI rahe che. AvA ugatA yuvA nyAya cAhe che, 'yukita icche che. ame je kahIe chIe te pUrvajo kahI gayA che ane te A prakAreja kahI gayA che ane teja prakAre satya svIkAre ema kahevAthI badhA yuo nAnI jAya nahiM. temAM nyAya ane yukita haze ane te barAbara samajamAM utarI zake tevI rIte batAvavAmAM Avaze teja tee svIkAraze, emane jaina zAstronu' jJAna samajAvavA, ThasAvavA ane jIvanamAM utAravA jeTalA Aje ApaNI pAse zikSita adhyApaka nathI. AvA adhyApakAmAM prAcIna Adarza tarapha prekha ane navayuganA Adarzo sAthe ene samanvaya karavAnI AvaData hAvI joie ane aTapaTA savAlo navayuganA vidhI pUche tyAre tene (vidyArthIne) sa MtASa thAya tevA padhdhatisaranA javAkhe| ApavAnI taiyArI heAvI joie ane tenuM cAritrya * atyaMta Adaza priya hAvu joie. AvA adhyApaka ApaNe vyavahArika ucca jJAna dharAvanArA vidyArthIomAMthI ja utpanna karavAnA che. kAraNa ke M. A. ke PH.D. nI parIkSA janatattvajJAna upara nibadhA lakhIne pAsa karanAra vidyArthI ja ApaNI yojanAne temada banAvI zake tema che, khUba vicAraNA pachI ane e vayovRddha vidvAna AcAryo sAthenI carcA pachI nIce mujabanI yejanA Apa sarmakSa raju karU chu'. AjanI zikSaNayAjanA sAthe ApaNuM sAhitya, tattvajJAna ane saMskRtinA abhyAsakrama joDAya te mATe ApaNI svataMtra zikSaNusaMsthA khAlavI joie ane tene pUrva mahApurUSanA nAma sAthe vidyApITha tarIke ALakhavI joie. A vidyAdhAmane mAgadhI ane prAkRta bhASAnu kendra banAvavuM. temAM bhaNatA vidhArthIo mATe 4. sudhInI DIgrI maLe Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 1-3-4pa" prabhuSa jaina habrerI ane mArAmAM kharca karavuM te samajI viSa hita thatuM. "tyAM sudhI pAMca varSane dhArmika abhyAsakrama vidvAna, muni mahArAjonI , bahu tejasvI vidvAna haze temane jana dharmanA siddhAMtane samajAvavA, sala hathI sAthe maLI ghaDI kADhavAmAM Ave. *vidyApIThanA samaya ' pachI ' phelAvavA dezaparadezamAM mokalavAnA raheze. mane pUN zraddhA che ke A ; ' dararoja deheka kalAka A krama levAmAM Ave. parikSAomAM uce naMbare vargamAMthI paga sAdhu vargamAM paNa umere karaze, ane A yuganI pUratI , AvanArAo mATe uMcI chAtravRttinI zeThANuM karavAmAM Ave. jethI : keLavaNI lIdhela dhamanA daDha saMskArI kakata e pAMca sadhu paDyuM - vidyArthIvagate uttajana maLe. A pAMca varSanI parikSAmAM uttirNa * AmAMthI maLI raheze te ApaNI badhI kharcela zakti lekhe lAgaze. . thanAra vidyAthI jJAna ane kriyA pratye khAsa rUci dharAve che. enI AnA pariNAme ekAda dAyakA pachI ApaNI svataMtra jana tatvajJAna, ja saMcAlake bahuja bArIkAIthI khabara rAkhe ane AvA vidyArthIne jIvana. saMskRtI ane sAhityane vega ApanArI yunIvarsiTI paNa khelI zakIzuM. . sudhI apanAvavAnI A vidyAdhAma taraphathI khAtrI ApavAmAM Ave che. A yojanA mATe che ke ochAmAM ochA pacIseka lAkha rUpIAnI jema gavamenTa AI. sI. e , thanArane tenA jIvana parvata UMcA jogavAI karavAnI rahe paNa jaina samAja mATe A rakama huM mArA' pagAre judA judA sarakArI odhe rAkhe che ane tenI pAse rAjyanuM guNa nathI. A viSe AvA adhivezananA agAunA eka vidvAna " " agatyanuM kAma le che tevI rIte A vidyApIThanI aneka dhArmIka . dharmacusta ane vadhu pramukhazrI badAmI sAhebanA bhASaNamAMthI eka parIkSAomAMthI pasAra thanArane A saMsthA ucA vetane reketenA nAme ugI kakare Apa samakSa vAMcuM chuM. " ApaNuM kAyayio : " * pagAranI zarUAta ochAmAM ochA mAsIka rU. 250 thI 300 ane . ApaNe ghaNe bhAge bahAranA ThAThamAThamAM' ne dekhAva karavAmAM TevAI : vadhumAM vadhu rU. 1500 sudhInI rAkhavI joIe ke jethI vidyArthIne ' gayA chIe. ApaNe ghaNe bhAge junA cIlAmAM cAlyA karavAnuM pasaMda me bhAga A kAryamAM rasa letA thAya. ' , karIe chIe ane te mATe paisAne vyaya karIe chIe, paNa.. - vidyApITha sAthe ApaNI eka meTa senTrala lAibrerI ane mAruM te ' mAnavuM evuM che ke ApaNe jamAnAne oLakhIne - ApaNI saMskRti ane itihAsanuM saMgrahasthAna (myujhIkama ) rAkhavuM. kayA mArgamAM kharca karavo te samAjanA hitamAM vizeSa prakAre che te ' A senTrala lAibrerImAM AkhA vizvanA dharmanA pustaka hovA joie bAbatamAM pAke vicAra karI je mArgamAM vizeSa hita thatuM hoya te ' ane ApaNuM jJAna bhaMDAro ke jyAM keTalAka amulya pustakone phakata te akta mArgamAM kharca kare joIe." eka kAna vAddha ane dharmacusta " saMgraha khAtara ja saMgraha thatuM hoya, ane vAMdA, udhaI ne udarathI purUSanA A sAdA kaMthanamAM khuba guDha artha samAyale che, te tarapha tene nAza thatuM hoya tene A lAIbrerImAM lAvavA. AvA pustako ke Apa murakhIeAnuM bahuja gaMbhIratApUrvaka lakSa kheMcuM chuM. AmAM - jenI bAhya pUjA thaI rahI che tene have abhyAsanuM rUpa dhAraNa karAva-, phakata nANAM kharcAyAnAM vivekanAja savAla che, ane AvI karakasara vAmAM a.. AvA maratha pustakAlayamAM paNa pasAra thanAra vidhArthI , pAchaLa ' ApaNI bhAvanA paNuM keTalI ucca raheze. " savA cha karUM ' , '' "rIca" eTale saMzodhana draSTie tenuM saMze dhana kare; nadI judI zAsanarasI nI bhAvanAne sevatI jana prajA mArI uparanI athavA " . bhASAomAM tene phelAvo kare ane AvA sAhityane deza-paradeza pracAra bIjI koI paNa evI vyavahArU ejanA amalamAM muke te jarUra janatA " kare. Ama karavAmAM Ave te ApaNe ApaNA sAcA jJAnanI kharI dharmanA amULa jJAnane ApaNe jagata kalyANa arthe mukayuM gaNAya. sevA karI gaNI zakAya ane jagata je rAjamArga jevA dharmathI vaMcita vidyApIThanA nAmathI koIe bhaDakavAnI jarUra nathI. te viSaya te ' rahyuM che tene tenA kharA svarUpamAM mukI zakAya. jJAnanI AthI merI gauNa che. ApaNe mukhya Azaya te ApaNuM sAhitya, saMskRti pUjA mArI namra samaja mujaba "jI kaI hoI na zake. meM je pejanA ane tatvajJAnane pracAravA, ApaNI 'ugatI prajAne dharma, saMskAra : ArSa samakSa mukI che temAM ApaNI eka svataMtra vidyApITha ke jemAM ane jJAnathI lepita karavA ane A jagatamAM jyAM ahiMsAnuM nAma 18 , ochAmAM , chA 200 vidyArthIo bhaNI zake, vidyArthIomAM jaina ' nizAna paNuM ke.I vakhata jokhamAya evo bhayaMkara dAvAnaLa Aje . dhamanI AjJAnuM pAlana ane zista jaLavAya te mATe eka moTuM yuddharUpe cAre bAju prasarI rahyo che tevA jagata samakSa parama upakArI. chAtrAlaya, vacamAM ApaNA prAcIna pavitratama purUSanI yAda ApatuM bhagavAna mahAvIranI ahiMsA ane svAdvAdanA siddhAMtane tenA sAcA - eka bhavya maMdira, tenI pAse eka senTrala lAibrerI'. ane ApaNA svarUpe phelAvavAnuM che. jaina siddhAMtane pracAra je pUrNa rIte karavAmAM itihAsa ane saMskRtine raju karatuM eka myujhIyama-teTaluM te Ave teM bhaviSyanI bIjI laDAI AvA kAramA svarUpe te na ja pragaTe. - - ochAmAM ochuM hevuM joIe. myujhIyamamAM vidhavidha prAcIna kaLAnA : A yuganA dAvAnaLamAM mAnavajAtanI ane mAla-milkatanI je bhayAnaka namUnA, citro, nakazA, pUThA, pATalI vigere aneka vastuo mukavAmAM khuvArI thatI jAya che tene khyAla lAvatAM paNa kaMpArI chUTe. tema che.. '. Ave te pUrva nA jananA, kaLA pratyeno prema pArakhI zakAya ane , uDatA bekhethI be traNa aThavADIAmAM lAkha makAne nukazAna thayuM.' te tAthI sudara tanuM anukaraNa paNa karI zakAya. ane lagabhaga sattara hajAra ghare jamInadosta thayAM tevA dIla kaMpAva- A ApaNuM vidyApIThamAM dezaparadezanA vidvAna AvavAne lalacAya nArA samAcArI aApaNa thoDA samaya pahelA vatamAnapatromAM vAMcelA. ane jana dhamano abhyAsa karI zake evA jijJAsa vinAne jana : A atizaya anuka pa upajAve evI hakIkatathI mane ke tamane arakAra ' dharmane abhyAsa karavAnI Aje eka saMsthA nathI te kheTa paNa pUrI upaje che. chatAM te rokavAnuM sAdhana nahI hovAthI rokAtA nathI. ' zakAya. AvI saMsthA zarU karavAmAM Ave te pAMca varSa pachI dara varSe ekIkIya, beidrIya jIva paNa haNAI jAya to ApaNe AloyaNuM ochAmAM ochA 25 thI 50 uccatara jaina dharmano abhyAsIo lenAranI e eTalI javAbadArI nathI ke bhagavAna mahAvI ApaNe bahAra pADI zakIe. daza varSe AnuM pariNAma keTaluM mukhya siddhAMtane ApaNe jagatanA khUNe khUNe pahoMcADavA tanatoDa mahenata - meTuM Ave ? daza varSe ApaNe AvI saMsthAmAMthI seMkaDe saMskArI 3 karIe? jenA pariNAme sAmAjIka, rASTraya Arthika ke jAtIya vigrahanAM , ane jaina dharmane vaphAdAra vidvAne bahAra pADI zakIzuM. temAMthI aneka kAraNo svataH ochAM athavA nAbuda thaI jAya ane ene sthAne keTalAka ApaNI senTrala lAyabrerI dvArA (rIsarca khAtAmAM) saMzodhana vizvamaitrI bhAvanAne punarjanma thAya. A dharmamaMthana kALamAM je - vibhAgamAM rokaze. je 1. jIdI bhASAmAM ApaNA sAdAta ApaNA gauravavaMtA tatvajJAna, saMskRti ane sAhityane jagatanA ' prakAzana karavAnuM cAlu rAkhaze. keTalAkane : AkhA dezanA dhArmika vizALa cokamAM pradarzita karavAmAM na Ave to bhagavAna mahAvIranA e ' abhyAsa, sarakAra ata ' ApaNA dharmanI mahattA samajAvavA tatvajJAnanA vArasadArA-ApaNA mATe e khInA bahuja khedajanaka kahevAya. ' ' dezanA judA judA bhAgomAM pharatA rAkhavAnA raheze. keTalAkane sAdhu A laDAI pachI pisTa vera . (Post war) nA kAryakrama tarIke . - samudAyanA abhyAsa mATe goThavavAnA raheze. keTalAka ApaNI jaina dhadhAnI zI rIte khIlavaNI karavI te aMgenA kAryo atyArathI ja zarU '. ', saMsthAo upara AdhunIke paddhatie dekharekha rAkhaze. ane jeo thavA mAMDayAM che, paNa mAnavajAtanuM hadaya AvI ghera hiMsA karatAM aTake che Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 tevu' mAnasa pedA karavA ane te mATe yogya kAya` karavA Post-wanA kAryakramamAM kaI jagyAe sthAna nathI. jaina dharma ApaNA jevA gaNatrIbAja' viSNukAnA hAthamAM Avye teTalIja kamanasIbI che, nahi te jaina dhama' ja. eve che ke je jaganane vizvazAMti ane vizvaayanA AdhapATha ApI zake temaja sAmAjIka, Arthika naitika ane rAjakIya viSayAmAM sAcI deAravaNI ApI zake. chevaTamAM dezivarati dhama ArAdhaka samAjanA mukhya uddeza bara lAvavA mATe ApaNe jJAna ane kriyAne jema ApaNA jIvanamAM utArI zakIe tema jagata samakSa barAbara rajI karI zakIe, tevA kApaNu vyavahArU racanAtmaka, kAryo hAtha dharavAnI jarUra che. A yugamAM khelavA karatAM kAryane amalamAM mUkavAnI jarUra che. te ja AvA samelane ' pAchaLa kharcAtI zakitanuM mULa meLavyuM gAya, je mahAna dharmAMmAM ApaNane 'mahA puNya' mege janma prApta thayo che ane jene mATe ApaNe 'gaurava lai: zakIe tema chIe te mahAna parama upakArI dhamamAM bhavobhava ApaNe janma: hAjo, bhavAbhava jIna' ane Agamate vaMdana hajo ane kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAya viracina yeAgazAstramAM mahArAjA kumArapALane zrAvakAe je manerathe sevavAnA medha Apela che te nIce jaNAvela manerathA ApaNA dilamAM sadA jAgrata rahejo! jaina dhamathI rahita thaI cakravarti paNa huM na thAuM, paNa jana dharma'thI 'vAsita dAsa ke daridra paNa thAu te te paNa mane saMmata che. ahA ! huM A sarva sayAgenA tyAga karI, RNu prAya vasravaLA thai maMLathI kilagna zarIravALA mAdhukArI vRttivALI municaryAne kayAre Azraya karIza? duHzIthenI sekhananA tyAga karI, gurU mahArAjanI pAdarajate sparza karatA, yoganA abhyAsa karI A banneneA naHza karavAne hu kayAre samartha thaiza ? madhyarAtrie zaheranI bahAra kAyaeNAsaga muMdrAe dhyAnamAM rahelA . mate sthabanI mAphaka sthira rahelAne sthaMbha jANI aLada : potAnA skaMdhanu kayAre ghaNuM karaze? vananI aMdara padmAsanamAM kheDelA ane kheLAmAM mRganA baccAMe rahelA evA mane meDhA upara vRdhdha mRgayudhapati kayAre sudhaze ? zatru upara ane mitra upara, tRNu upara ane strIsamudAya upara, senA ane patthara upara, maNi ane mATI upara, mekSa ane bhava upara ekasarakhI budhdhiAvALA hu kayAre thaza? A pramANe mekSa mahela upara caDavAne guNuThANAnI zreNI rUpa nisaraNI sarakhA tathA parama AnaMdarUpa latAnA kada sarakhA manorathe zrAvakoe cittamAM dhAraNa karavA, zAnti : kAntilAla IzvaralAla, mArA pitA te (mukhapR thI calu ) asAdhAraNa buddhizALI ane tatvavizArada vyakita janatAnA sIdhA saMparkathI potAnI asAdhAraNatAnA ja kAraNe ghaNI vakhata vicata rahe che. mArA pitAmAM evI kAi baudhika asAdhAraNatA naheAtI ane tethI je te janatA sAthe bahu sahelAvI sIdheo sa Mparka sAdhI zakyA. janatAnI melI khelatA ane janatA temanI kheAlIne purA Adara ane bhAvI jhInnatI. te ja kAraNe je kA` asa:dhdha raNu kArTinI lekhAtI vyakti thai nathI zakatuM te kArya -lokamAM dhaci jAgRta karavAnuM ane adhyAtmaparAyaNutA keLaravAnu-mArA pitA vipula pramANamAM sAdhI zakayA hatA. temA mArA ekanA ja nahiM paNa anekanA pitA, praNetA ane pathapradarzaka hatA. sau koinA mATe temanA dilamAM nimaLa prema bharelA hatA. maitrI, pramAda, karUNA ane mAMdhyastha--e cAra bhAvanA upara temanA samagra mika jIvananuM maMDANa hatuM. graMthuna tA. 19345 OM Ama thai na ja zake evA kei paNa Agra temaNe rAkhyo naheAte, amArU' sukha jANIne tee jarA rAjI thAya, amArI koi agavaDa, sAMbhaLIne te jarA khinna thAya, paNa e rAjI thavApaNu ke khinna thavApaNu temanA mana uparathI paNInA relAnI mAphaka sarI jatuM, nAnI meAMTI zArIrika takalIke temane kadi kadi akaLAvatI athavA to potAnu dhAyuM na thAya te temanA cittamAM kadi kadi asamatA AvI jatI, paNa bIjI ja kSaNe AvI akaLAmaNa ke asamatA thavA badala temane antastApa thai AvatAM. temanA zvAsezvAse sarva bhUta mAtra pratye maitrI hatI, dUra najIkanA viSe samabhAva hatA. jaina saMskRti eTale zu tenuM te eka sImAcihna hatA. temanA javAthI jenI joDa Aje zadhanAM na maLe evI eka vilakSaNu saskAramUrti bhUtakALamAM vilaya pAmI che. mArA mitra bhAI vrajalAla dharamacaMda medhANI A prasaMge mane AzvAsana ApatA eka patramAM mArA pitAnA samagra jIvananI nIcenA zabdomAM yathArtha tAravaNI kare che. te jaNAve che ke sadgata kuMvarajIbhAInA avasAnathI jaina samAje eka sAcA zAstra ane samajadAra jaina, bhAvanagare eka agraNI samAdhAnapriya nAgarIka ane mAnavasamAje eka cAritryavAna, kazyamana ane jJAnapapAsu gRhastha gumAnyo che. AjanA kaTekaTInA samayamAM AvA anubhavI, samAdhAna-- priya ane bhAMga kheMcAvI lenAra vRddhanI vidAya bahu sAle tevI che" paramAnada, samAsa jIvananAM chellAM varSo daramiyAna sAMsArika bAbate paratve temanA dilamAM udAsInatA ane vairAgya vadhatA jatAM hatAM. peAte bhalA ane potAne jJAna vyavasAya. bhale. dharanI ke kuTuMbanI kAMi bhAbatamAM te jarA paNuM mAthuM mAratA nahi. Ama ja thavu joie thADA svA-thoDA lAbha-AA karA zrI. amRtalAla kALIdAsa kA eka jAhera prasaMge vyAkhyAna karatAM jaNAve che ke: "mAre eTaluMja kahevAnuM che ke khUba dIrdhadaSTithI jotAM zIkhe. ane sAhaseA na karavAnI vRtti cheADI detAM paNa zIkho. sAhase ja ApaNane TAca upara mUkI deze. ATalA hunnaraudyoga che, ATalI ekA ke vImA kaMpanIe che ethI sateSa mAnavAnA na heAya. mArI zerabajAranI bhASAmAM kahu' te e badhAM mArI pAghaDImAMnI eka TAMkaNI jeTalA che. ApaNe te paba AgaLa vadhIne AkhI pAghaDI TAMkaNIthI bharI kADhavAnI ae--jethI bahAranA koI videzIne peAtAnI TAMkaNI khAsavAnI jagyA ja na rahe. vepArI, mIlamAlekA ane badhAne mAre e ja kahevAnu che: sAdasA karA, sagIna bhUmi upara ubhA rahI AgaLa vadhe ane ekamekanI sAthe khabhA mIlAvI saddakArI kAma karaze te 10 vamAM ja pAghaDI TAMkaNIothI bharAi jAya evu tame karI zakaro. ApaNA dhaMdhA-udyoge ne mAravA, jIvADavA ke vistAravA e ApaNA hAthanI vAta che. "eka sidhdhAMta viSe mAre kahevAnu che ane te e ja ke nAnA nAnA vepArIone zodhI ze.dhIne madada kare teA ja paisau paisAne khecI lAvaze, udyogadhaMdhA vadhu khIlI uThaze, nAnA haze te meTA caraze ane dezanu hita sadhAze. vaLI hAra evA dharAkIne tame sahulAinI ane sagavaDathI nANA dhIraze te te badhA tamArI ekanI jIvatI jAherAta banI jaze. sahune pAghaDInI, AbarUnI nAkanI kImata che eTale paisA javAnI ciMtA karavAnI nathI. "je mIlamAlekAe amadAvAdanu gaurava vadhAryuM che temane paNa mAre eka vinati karavAnI che ke have theADI lAbhatti ochI kare. thADA svArtha choDI janasevAmAM, nAnAone uttejana ApavAmAM nAnA uddeAge,ne khIlavavAmAM sahAya karA... tamArA sAhama ane kunehatA khIjAmAte thADA lAbha Ape.. dezahitanI draSTie tamAre nAnAhoMge,mAM rasa leA joie, tamArI pAse sAdhatA che, nANAM che. ene lAbha Ape. navA mANasA taiyAra karo. ema karaze te 10 varasamAM gujarAtanA rUparaMga tame badalI nAkhaze." zrI. amRtalAla kAlIdAsanuM A vijJApana jaina samAjanA susthita vage khAsa dhyAnamAM levA jevuM che. zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI; maNilAla meAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muAI.. AsthAna : 'kAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI rADa, muLa ka Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 taMtrI : maNilAla meAkamaca'da zAhuM yuddha zrI muMbaI jaina yuvakasa dhanu pAkSika mukhapatra prabuddha varSa 6 ] paristhitie nIpajAvelA naitika ane tenI bhAvI jaina muMbaI : 15 mArca 1945 gurUvAra prApta yuddhane aMge jAnamAlanI bhayaMkara khuvArI, meghavArI, vyavahAranAM sAdhanAnI taMgI ane aDacaNu, jiMdagItI jarUriyAtAnI cIjo meLavavAmAM bhAre muzkelI vagere pariNAme ghaNe aMze anivAya che. nityavyavahAranI asthiratA ane aniyamitatA paNa keTaleka aMze anivAya che. e badhI muzkelIe ane avyavasthA yuddhanA 'ta sAthe TaLI jaze. ema mAnI zakAya. parantu A yuddhanAM varSAM daramiyAna nIti, pramANikatA, zuddha sAce vyavahAra, paraspara vizvAsa, kamaLa lAgaNI ane mAnavatAne je rIte nAza thai rahyo che tenAM pariNAma samAjane bahu lAMbA samaya sudhI begavavAM paDavAnAM che. ApaNAM bALakA--je uMmaramAM temanA citta upara AjubAjunA vAtAvaraNunA saMskAra khUba UMDAM paDe che, te ummaranAM bALakA--atyAre kevA saMjoga ane vAtAvaraNumAM Uchare che? cAre bAjue paisA kamAvA pAchaLa sau kAi doDadhAma karI rahetu najare paDe che. kALAMdhALAM karIne, lAMcarUzvata, lAgavaga, dakhAmaNI,. satAmaNI, dAdAgIrI, garIba ane garajAunI raMjADa, kALA bajAra, dANacArI, cerI luccAi, nAkhArI--vagere badhA ja ADA bhAge anusarIne cAre bAjue sau dhanasaMcaya karavAmAM pravRtta thayeluM jovAmAM Ave che. garIba nirAdhAra varga, sAmAnya nokariyAta varga ane nAnA dhadhAdArI nijIvananI hADamArI nIce kacaDAtA jAya che, te tarapha kaiAnuM lakSa nathI. rAtadivasa game te, mAge paise karavAnA sArAkhoTA mAganI ceAjanA thatI jovAmAM Ave che ane e rIte dhana prApta karelA sukhacenamAM mahAlatA ane samAjamAM saphaLa thanArA kArya kuzaLa mAnavIe gaNAya che. paisA meLavavA mATenA geravAjI mA nA virodha samAjamAM thate jovAmAM AvatA nathI. pelIsa, relve, rezaniMga, sarakArI khAtAM, vepArIo, bilamAlekA vagerene lAMcarUzvata ApI peAtAnuM kArya saphaLatAthI pAra pADanAra kharA dRSTAnta levA jevA gaNAya . anAja, khAMDa vagere saMgraha karanAra agara geravAjI rIte lenAra, ApanAra, rezanaiMga inspekaTarane cApa ApanAra ke lAMca ApI chUTanAra petAnAM 'parAkrame'nI kuTuMbanAM mANasA AgaLa-ucharatAM baLakA AgaLa pazu--baDAi hAMke che. relvemAM rItasara TikITa na meLavI zakanAra pAMca daza rUpiyA lAMca ApI relve TikITa meLavavAmAM saphaLa thAya che, tyAre e peAtAnI 'hAMziyArInI vAta gharanAM bALako AgaLa naTAIthI kare che. mAtApitA, vaDIle ane samAjamAM zrImata hovAne kAraNe AgevAna gaNAtA mANasAnAM A pramANe vakhANa thatAM joine bALako kevu' zikSaNa le enA samAje kadI vicAra karyAM che? rezaniMga inspekaTarane pAMca daza rUpiyA lAMca ApI ke jUThI hakIkata jaNAvI gunAmAMthI bacI janAranuM bALaka gharanA neAkarane pAvalu', ATha AnA chAnAmAnA ApI sinemAmAM nAsI jAya, agara chAnI, bIDIe maMgAvI pIe athavA chAnA paisA uDAve emAM Azraya' jevuM zuM che? kuTubamAM base cArase karma!nAra mANusa vIsa pacIsa hajAra ke lAkha rUpiyA kALAM bajAramAM athavA dANacerI karI kamAya ane e paisAthI kuTuMbanAM bALakone ane khIjA' kuTubIene meAjazekhanAM sAdhano pUrAM pADe tyAre, bALakAne pramANikatAnAM dhAraNa sAcavavAnA vicAra, sarakhA paNa zI rIte Ave? rAjane rAjadvArI ane lAkhA nirdoSa mAnavIonA saMhAra karanArA 'vIrayeddA' gaNAtA . jovAmAM Ave, 'duzmana'nA mAtra lUMTanArA ane temanA gharamAMthI Regd. No. B. 4266 lavAjama rUpiyA 3 [aMka 22 hAsa-- prajA upara paDanArI bhayaMkara asara 1 khAdhAkhorAkInA samAna 'lUTI lai temane bhUkhe mAranArA bahAdura sipa.4' gaNAtA hoya--chApAMmAM temanAM bhArebhAra vakhANu AvatAM hAya, tyAre UcharatAM bALakamAM suleha, zAMta, saumyatA, dayA, bhrAtRbhAvanA unnata guNanu bIjAre paNa kayAMthI thAya? A uparAMta garIbIne kAraNe--rAjarAjanI kuTuMbanI sAmAnya jarUriAtanI cIjo paNa na maLI zakavAne kAraNe--Aja meTAM zahe zamAM nIcalA madhyama varganA puchyo meTI sakhyAmAM potAnA kuTuMbanI strIonAM zIla vecI rahyA che enI samAjane jANa che? A jAtanI nItinI zithilatA chellAM cAra varSathI bakara pramANamAM cAlI rahI che e vAtanI jee atyAre samAjamAM AMkha kAna udhADAM rAkhI kare che tene barAbara mAhitI che. khUba ja sahelAthI vinA zrame lAkhA ziA kamAnAra mANuse potAnI AsapAsamAM, AzritAnI, kuTuMbanuM gurAna muzkelIthI calAvanArAMnI, garajAunAM kuTuMbanI strIone nItibhraSTa karavAmAM potAnA kumAge meLavelA dhanane atyAre durvyaya karI rahyA che enI samAjane khabara che? Aje muMbai, amadAvAda jevAM zaherAmAM A jAtanI sthiti bhayaMkara pramANumAM vyApI rahelI che. vadhAre bhayaMkara teA e che. ke AvAM kAryo karanArA mANasA samAjamAM peAtAnI zrImaMtAIne jore AgevAnA thai paDayA che. sAdhusatAnI patrarAmaNI karAvanArA ane derAMdeizamAM bheTa ApanArA mANumeAmAMnA keTalA badhA zrIma'tA aThavADiye pakhavADiye mubai jai keTalIka sinemA naTIe ke bIjI halakI strIo sAthe svacchaMda vihAra karI kALAM dhALAM karAna meLavelA dhanane yatheccha rIte uDAve che. muMbai, amadAvAdanA keTalA badhA 'navA' zrImaMtAnA putro atyAre dArU ane jugAranI late caDI gayelA che. A badhA atizaya jherI vAtAvaraNamAM ApaNAM khALaka atyAre uchare che. e jAtanA vAtAvaraNamAM ucharelAMnA kAla pAMca sAta varSa pachI kevA thaze tenI kalpanA karatAM kamakamATI thAya che. samAjanA hitecchuo A praznone zAnti ane rAgadveSa rahita citte vicAra karaze ? jyotidharamAMthI sAbhAra uSkRta TulAla gApIbhAI ku ( prabudhdha jaina 'nA grAhakone * pramudde jaina 'nA grAhakAne vijJapti ke jyAre, jyAre je kAI grAhakanuM lavAjama khalAsa thAya che tyAre tyAre navuM lavAjama manIeDarathI mekalI ApavA chellA aMkamAM jaNAvavAmAM Ave che ane jenuM manIorDara na Ave tene naveka vI. pI. thI mekalavAmAM Ave che. AvA vI. pI. keTalAka svIkAravAmAM Ave che jyAre keTalAka asvIkRta pAchA Ave che ane vI, pI.ne kha` vinA kAraNe sadhanA mAthe paDe che, jemanuM lavAjama purU thayAnI khabara ApavAmAM Ave te navA lavAjamanA rUA. 3 manIeDarathI athavA bIjI rIte sadhanAM kAryAlaya upara mokalI Ape, jemane grAhaka tarIke cAlu rahevu na DhAya te vakhatasara khabara Ape ane jemanA upara vI. pI. karavAmAM Ave tee vI. pI. svIkAravA kRpA kare. kevaLa samAjanI sevA arthe nIkaLatuM ane 'jAhera khabaranI kamANInA abhAve ane AjanI mAMdha vArInA lIdhe ochI vadhatI kheATamAM cAlatuM prabuddha jana dareka grAhaka pAsethI ATalA sahakAranI apekSA rAkhe che.. taMtrI, prabhuddha jaina Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 prabuddha jaina 'bALaka'ne sanmAnA (amadAvAdamAM chaThTho mATaeNsevI TreniMga kAsa za karatI veLAM DaoNkaTara meDama menTasArIe nA. 26-12-44nA roja Apela prArabhi vyAkhyAna 'zikSaNa patrikA'mAMthI sAbhAra udhdhata karavAmAM Ave che --tI] ApaNe sahu ahIM mukhyatve karIne bALakane kAraNe ekatra thayAM chIe. ApaNuM mahAna kAya bALakanI vyaktivizeSatAne sa rakSavAnu * ane tene vikasAvavAnuM che. divase divase mANasajAtane lAgatuM jAya che ke ApaNe haju bALakanA praznone hAtha dharavA mATe pUratA keLavAyela nathI. kaLatraNInA jUnA khyAle jatA jAya che--jevA ke meTerAMoe ane zikSakAe bALakane taiyAra karavAnAM che. e jUnA khyAlane badale have bALaka aneka zaktiethI bharela eka vyakitavizeSa che ema manAvA lAgyuM che. bALaka ja mANasane-meTA mAnavIne-vidhAtA (Constructo ok man) che evu samajAvA lAgyu' che ane e vicAramAM mANusa jAtanI AzA ane mukti dekhAya che. eTale keLavaNInA vicAra mAtra zALA, pAThazALA, vidyApI| ke vidyAlayAnAM khIbAMmAM vicAravAte rahetA nathI, paNa manuSyajAtanA sAmaTA utthAna mATe mANasane tenA janmathI javicAra karavAnA rahe che, arthAt ApaNuM kAma bALakamAM rahela suSupta zakitae (Potentialities) tu saMrakSaNa karavAnu, enI utkrAMti karavAnuM, ete vikasAvavAnuM che. ApaNuM. kAma bALakane saMrakSavAnu ane madada karavAnu che ema huM eTalA mATe kahu chuM ke ApaNe bALakane kazuM zIkhavI zakatAM nathI. vicAra kare! ke tAjA janmelA bALakane ApaNe zuM zIkhavIe chIe? e vanA baLakane ApaNe bhASAjJAna kevI rIte ApI zakIe chIe ? bALakane khelatAM zIkhavAnA pADe ApIe chIe kharAM?-ApI zakIe kharAM? ane chatAM e vatu' bALaka adharAmAM agharI bhASA saMpUchyu paNe khelatAM zIkhI jAya che! e bhASAnA viziSTa uccAra, bhAvA ane arthanI jhINavaTA paNa bALaka pakaDI le che! A badhuM ene kANu zIkhave che? A ja hakIkata judA judA dezanAM judAM judAM kSetrAmAM kAma karatA sadhaLA vaijJAnikAne najara AvI che, ane svataMtrapaNe judA judA dezanA dhaNA vaijJAnikA ekamata para AvI UbhA che ke bAlajIvananAM pahelAM e bahu ja AkhA jIvananA ghaDataramAM ati upayogI vakhata che. A vAtanI pratIti ApaNane have thAya che ke bALakamAM gUDha zakitane jharA che, ane te vaDe ja bALaka manuSyanuM ghaDatara kare che. navAinI vAta che ke atyAra sudhI mAnavajAta e khajAnAthI ajJAta hatI. ApaNe jANe ke e khAnA pAsethI hajAro varSoMthI pasAra thayA karIe chIe chatAM ajJAta rahyA chIe! atyAre have vaijJAnikA jema jema manuSyanA mananuM bALapaNathI avalokana kare che tema tema tenI vRddhinA niyamA temane maLatA jAya che. bALaka jAte ja potAne kema zIkhave te have samajAtu' jAya che. bALakamAM ja jANe ke kai ajJAta zikSaka vasele che, tenI pAse custapaNe amuka vakhate amuka ja bAbatene eka pachI eka graNa karAve che ! e ja enI kriyAzakti (Will) nuM dhaDatara kare che. zrI vAra bhASAzikSaNanAM ja udAharaNa laie te dekhAya che ke kAi paNa dezanu'- koi paNu bhASA-vAtAvaraNamAM janmeluM bALaka aMgrejI, jama na, baMgALI, marAThI 3: gujarAtI bhASA amuka cekakasa vakhate ja pakaDI le che ane tene AtmasAt kare che. A kAya jANe ke kASTha cekakasa vakhatapatraka pramANe ja cAle che. aMgreja, ja`na ke hiMdI bALaka e ja vakhatapatraka pramANe bhASA upADe che, jANe ke bALakanI aMdara ja koi ati ceAkakasa zikSaka (Scrupulous Teacher) rahyo hAya ! A cakkasa vakhatapatrakane ApaNe saMvedana--kALa (Sensitive Period) kahIzuM', A be varSanA gALAmAM bALaka kAryanI sIdhI sahAya vinA ja jAte ja bhASA upara kAbu meLave che eTalu' ja nahi paNa potAnI tA. 15-4-45 jAti (Race) ane rASTra (Naion) nA guNAnu paNa peAtAmAM dhaDatara karI le che. bALaka janme che tyAre te lagabhaga baherA ane mUMgA jevu ja hAya che. paNa pachI vamAM ja ATalI badhI bAbatA te AtmasAt kare che. A kriyAne ApaNe svayaMsphUrita saMskRtinuM grahaNu kahI zakIe. A badhuM te mAtra vAtAvaraNamAMthI ja sagrahe che. A avaleAkana parathI huM evA vicAra para AvI chuM ke A ja be varSanA gALAmAM bALaka sAme saMskRtinA jeTalA * viSayeA rajU karI zakAya teTalA rajU karavA-dharavA. ane bALaka vanaspati zAstra (Botany) jIvanazAstrI (Biology) ane vijJAnanA khIjA badhA viSayeA jarA paNa thAka ke bhAra vinA ApoApa svayaMsphUrita rIte ja grahaNa karye jAya che. ApaNe vAtAvaraNa taiyAra karavAnuM che. AvA vAtAvaraNamAM bALaka svata'trapaNe vadhe che, vikase che. ApaNI jUnI paddhatie badalavAnI jarUra che. jUnI mAnyatA peThe bALakane ApaNe eka khAlI vAmaNu mAnavAnu nathI, paNa zaktiothI bhareluM', svayazikSane raste AgaLa vadhatuM viziSTa vyaktitvavALu mAnavI samajavAnu che. AthI A kAma calAvavA mATe zikSA pazu navIna prakAranA ja joie. bALakane tenA vikAsakAya'mAM zikSake te mAtra madada karavAnI che-jema tAkara zeThane madada kare che tema. bALaka potAnI meLe je je zakti ane guNA vikasAvavAnuM che temAM teNe te madadarUpa ja thavAnuM che. bALaka svataMtrapaNe peAtAnA anubhavathI potAne je vikAsa sAdhe che tenA mUgA sakSI tarIke ane eka anukULa teAkaranI peThe zikSake vavAnuM che. bALaka ene mana eka pavitra vyakti hAvI joie. mANasajAte paNa A ja dRSTithI bALakane jovAnuM che. bALaka mANusajAtane apanAve che; mANase bALakanu dRSTibiMdu apanAvavu joie. bALaka ane tenI bhavyatA-meHTA ApaNe samajavI joie. bALaka e bhANuMsajAtane eka zakitazALI bhAga che; enA astitva vinA mANasajAta prema, dayA, mAyA vagere kayAMthI samajata agara anubhavata mAtapitA mATe bALaka premanI zakitarUpa che. e ja vAta meTA svarUpamAM samagra jAtane lAgu paDe che, vicAre ke enA vinA mANusAta keTalI nirdaya, kaThAra, ahaMmanya (Egotistical) ane svArthI thai jAta paramAnA pahelA pATha dareka mAMNusa peAtAnA bALaka pAsethI ja zIkhe che, bALake ja mANusajAtamAM premano jharA vaheto rAkhyo che! AvAM dRSTibiMduethI ja ApaNe keLavaNIno vicAra karIe, bALaka tarapha mAna ane premanI dRSTithI joie, ane samajIe ke A bALaka ja mANasa jAtanuM ghaDatara kare che. bALakanA vikAsanA kSetramAMthI ja ApaNune navAM navAM baLanu uddadhana thAya che. enAmAMthI ja zAMti, prema ane saMpUrNatAnuM AviSkaraNa thavAnuM che. bALakamAM evI zakita bharelI che ke jethI te mAnavajAtane atyAranI duHkha ane dardabharI dazAmAMthI zAMti, prema ane sapUNa tAne raste lai jaze, ApaNe icchIe ke bALakanA vyaktivizeSatvane eALakhAnI zakita ApaNane maLe. anulekhaka: narendra badhekA, zatAvadhAna varga zrI. TI. jI. zAha jaNAve che ke zatAvadhAna zikhavAnI icchA dharAvanAra bhAio mATe byAvara (rajaputAnA) khAte eka khAsa vaga khAla vAmAM Avela che. A varga cAlu mArca mAsanI 20 mI tArIkhe zarU thaze ane eprIla mAsanI 5 mI tArIkhe purA thaze. jemanI A va'mAM joDAvAnI icchA hAya temaNe zrI. TI. jI. zAhane TI. jI, zAhu khIlDIMga, pAyadhAnI muMbai 3 e ThekANe arajI karavI ane jemanI arajI maMjura thaya temaNe upara jaNAvela tArIkha pahelAM byAvara paheAMcI javu. zatAvadhAnanI kaLA zikhavA mATe asAdhAraNa smaraNazaktinI jarUra che ema keSTa mAnI na le. A vargone zatAvadhAnamAM rasa lenArA bhAio purA lAbha leze evI AzA rAkhavAmAM * Ave che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ t. S. * * * *": 3:3' - tA. 15-3-4 prabudhdha jaina 109 prabuddha jaina mArca 15 saccassa ANAe ubalie mehAbI mAraM tarati / anarthane jarA paNasparzatA nathI. bIjuM A mAmulI niyamanane paNa satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. te saMmelanamAM bhAga lenArA pramukha AcAryoe Aja sudhImAM anekavAra ' . bhaMga karyo che ane kahevAtuM munisaMmelana paNa Aje kevaLa bhUtakALanI bInA thaI gaI che. sAdhuonA AcAra ke vyavahAranuM leza mAtra niya mana karatI hoya evI koI paNa sAdhusaMsthA Aje astitva dharAvatI nA sapUto drAma nathI. pariNAme A TharAva paccIsa varSa pahelAM jaina samAjanI 1945 agya dIkSA saMbadhe je paristhiti hatI te upara jana samAjane pAchA ghasaDI jAya che ane A sAmAjIka prazna paratve jaina sAdhuone phAve tema vartavAne no paravAne Ape che. AgAmI jaina ve. mU. kenpharansa ane bIje TharAva dhArmika bAbatamAM dezakALa anusAra jarUrI pheraphAra . aikaya samitinA TharAve karavA sAme ja mAtra nahi paNa tevA pheraphAranI carcA sAme paNa eka ' AjathI cAra varSa pahelAM mAlegAMva khAte amuka dhArmika samA- moTI dIvAla ubhI kare che. devadravyane sAmAjika kAryomAM upayoga tha raMbha prasaMge ekatra thayelA keTalAka . mU. jaina baMdhuoe zvetAMbara joIe e AjanA jamAnAnI sauthI moTI jarUriyAta che. mUti. mUrtipUjaka vibhAgamAM ektA sthapAya ane . mU. kenpharansamAM pUjAnA nAme AMgI, zobhA, zaNagAra ane pUjA pratiSTA pAchaLa thatuM. ' judA judA pakSe bhAga letA thAya te hetuthI zeTha kasturabhAI lAlabhAInA dhaNo mATe bInajarUrI dravyaya, kharcALa dhArmika samAraMbhe, jamaNapramukhapaNa nIce zAsana, pakSa ane ve. mU. kenpharansanA keTalAka vAra, mahAsa, vadheDAo, bInajarUrI devAla ane DhagalAbaMdha AgevAna gaNAtA gRharAnI eka aikya samiti ubhI karI hatI. A mUrtio-A badhuM dhArmika anuSThAnanA nAma nIce AvI zake che aiyasamitimAM yuvaka pakSanA keI paNa pratinidhine sthAna ApavAmAM ane AvA anuSThAna virUddha jaina saMsthAoe ke te saMsthAnA Age- '. AvyuM na hatuM. A samitinI 1942 nA jAnyuArI mAsamAM vAna adhikArIoe kazuM besavuM ke lakhavuM nahi evo prastuta TharAva ., muMbaI khAte sabhA maLI hatI ane e sabhAe nIce mujabanA be Agraha kare che. dhArmika paraMparA ane rUDhio je kALe kALe pheratI.. TharAva ghaDI kADhayA hatA.' AvI che temAM have pachIthI kaze paNa pheraphAra thaI zakaze nahi ane evo pheraphAra karavAno vicAra darzAvanAra A TharAva mujaba gunehagAra "zrI. jaina ve. mU. konpharansa sane 1934 mAM amadAvAda mukAme che : gas . gaNAze-A upara jaNAvela bIja karAvane bhame che. sAdhu saMmelane karelA dIkSA, saMbaMdhI karAvane vadhAvI le che ane teNe . A baMne TharAve kevaLa pratyAghAtI ane mAtra konpharansane ja (konpharansa) athavA tenI bIjI koI paNa peTA samitie karelA vaDe nahi paNa AkhA jana samAjane pIchehaTha karAvanArA che. je kenpharansa darA rAjyanA dakSiA saMbaMdhInA ane bIjA dIkSA saMbadhInA TharA jaina samAjane pragatine mAge laI javAne dAvo kare che te ja kenpharansa AthI rada kare che. ' A be karo svIkArIne jaina samAjane jarA paNa AgaLa te laI A TharAva zrI. jaina zve. mU. kenpharanse pAsa karavAnuM che." jatI nathI paNa keTalAMya DagalAM pAchaLa laI javAnI che. AvI konphaTharAva 2 ransamAM AgaLa paDatA vicAro dharAvanAra yuvakane ke udAma sudhArAne aikaya samiti jaina samAjane bhArapUrvaka bhaLAmaNu kare che ke kAma karavAne jarApaNa avakAza rahevAne nathI. tethI A bane TharAve bane teTale sAmane kare e pratyeka krAtipriya yuvakanI anivArya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka dharmanA sidhdhAnta ane pracalita anuSThAna pharaja bane che. A banne TharAvo sAme ugra AMdelana ubhuM kapA, te je pramANe mAnya rakhAtA AvyA che te pramANe jaina saMsthAo tene saMbaMdhamAM sthaLe sthaLe sabhAo lAvIne virodhanA TharAvo karavA ane mAnya rAkhaze eTaluM ja nahi paNa tenA adhikArI ke ekvedAro jyAre adhivezana bharAya tyAre zakaya teTalI vipula saMkhyAmAM hAjara taraphathI hiNapata pahoMce tevuM belavAmAM ke lakhavAmAM Avaze nahi. rahIne A TharAvano bane teTale sAmano karavA jaina yuvakone A A TharAva zrI. jana . konpharansa ane dhI yaMgamensa jaina nivedanathI hAkala karavAmAM Ave che. sesAyaTIe pAsa karavAnuM che. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA . A banne TharAva pasAra karavAnI bhaLAmaNu karate TharAva gayA pramukha, zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha. eprIla mAsamAM surata khAte maLela konpharansanI akhila hiMda samitie pasAra karyo che ane cAlu mArca mAsanI AkharamAM bharAnAra prastuta ekatA mATe konpharansanA AgAmI adhivezanamAM A banne TharAve anudana mATe ApaNI konpharansanuM AgAmI adhivezana thoDA divasamAM bharAze " raju thavAnA che. temAM zuM kArya thavAnuM che te hajI ApaNe jANatA nathI, paNa eka upara jaNAvela ane TharAvo Aja sudhI je muddAone AgaLa . hakIkata ApaNe jANIe chIe ane te viSe huM mArA vicAro * dharIne jaina samAjamAM sudhAraka pravRtti cAlI rahI che te muddAone jaNAvavA IcchuM chuM.' nimULa athavA te nirbaLa karavAnA hetuthI ane e rIte samagra ApaNA samAjamAM keTalAka pakSe che te suvidita vAta che. 4 sudhAraka pravRttinA mULamAM dhA karavAnA hetuthI ghaDavAmAM AvyA che. sthiticusta ane pragatizIla vicAra dharAvatA vargo dareka samAjamAM agra dIkSA sAme keTalAMya varSathI jaina samAjamAM jhuMbeza cAlI rahI che hoya. kahevAya che ke e be vargo vacce A avivezanamAM ekatA ane e ezanA pariNAme agya dIkSA upara amuka pramANamAM aMkuza thavAnI che. ekatA koNa na Icche ane thatI hoya te tenA jevuM mukAya che, bALa dIkSAnA banAve virala banyA che ane vaDodarA rAjyamAM sArUM zuM? paNa A ekatA kevA prakAranI ane kevI rIte thavAnI che bALa dIkSAnI manA karane kAyade amalamAM AvyA che. keTalAMka varSo te jovAnuM che. vivAdAspada prazno atyAre be che. bALadIkSA ane pracalita pahelAM amadAvAdamAM bharAyela munisaMmelananA bALadIkSAne lagatA amuka anuSTAtamAM samayAnukuLa pheraphAra. eka varga bALadIkSAne AvakAre che, karAvane AgaLa dharIne prastuta TharAvanuM vyAjabIpaNuM sUcavavAmAM AvyuM tenuM samarthana kare che ane enI dIkSA ApavAmAM dharmanuM gaurava mAne chepahelAM te munisaMmelanane uparyukata rAva bAvAdIkSA saMbaMdhamAM je che. tevI ja rIte paraMparAthI cAlI AvatA dhArmika kriyAkAMDe ane rAhata Ape che te bahuja mAmulI che ane agya dIkSAnA vyApaka anuSThAnamAM jarA paNa pheraphAra karavA temAM dhamahAni jue che. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-45 = dA. ta. devadravyane mAnava hitArthe uga karaze temane svIkArya nathI. dA. ta. samasta jaina samAjanA hita mATe ghaNA kAryo sAthe bIjo varga bALadIkSAmAM dharmanI viDaMbanA mAne che ane yuganI , maLI thaI zake tevA che. keTalAka thAya che paNa kharA. temAM digambara, jarUrIyAta pratye sadaMtara durlakSya karI paraMparAgata dhArmika kriyAkAMDene "vetAmbarene ema kahe ke amArI sadhaLI eMnyatAo svIkAre teja - ' vaLagI rahevAmAM samAjanuM ahita jue che. A mULabhUta siddhAMtanA tamArI sAthe kAma karIzuM athavA zvetAmbara digambarane ema kahe, - matabheda che. A sAmAnya matabheda nathI. : athavA vetAmbara mUrtipUjaka sthAnakavAsIne ema kahe te ektA -: ..kenpharansane Aja sudhIne tihAsa kahe che ke kensaranse khAtara kei ema karaze? AvI mAMgaNI vyAjabI gaNuAya? . ke pragatizIla vicArene AvakAryo che. vakhate vakhata teNe karela karo konapharansanA je bhAIoe A TharAvo svIkAryo che temane hajI " , ane teNe hAtha dharela kAryo batAve che ke yuganI jarUrIyAto konpharansa paNa huM namra vinaMti karuM chuM ke potAnI bhUla samajAtI hoya te te eLakhI che. pariNAme uttarottara sthiticusta vagara kenpharansathI dUra jAhera karI pite Apela bAMghadharImAMthI mukita meLave ane jena . ...tha. mArA namra mata mujaba kenpharanse tethI kAMija gumAvyuM nathI. samAjanI pIchehA aTakAve. pragatizIla vicAro dharAvatA dareka bhAI - ' junera adhivezana pachI keTalAka bhAIoe A be vargo bahenane mArI AgrahabharI vinaMti che ke A adhivezanamAM hAjara rahI, vacce ekatA sAdhavA prayatna Adaryo. sthiticuta vaga* pitAnI zarateja AvI zaraNAgati sAme pitAne virodha noMdhAve. " kenpharansamAM joDAvA taiyAra hate. durbhAgye A vakhate konpharansanuM maNIlAla makamacaMda zAha sukAna je bhAIonA hAthamAM hatuM, teo kenpharansane saghaLA itihAsa jaina samAjane vijJApana bhUlI jaI, sAmA pakSanI sadhaLI zarate svIkAravA taiyAra thayo ane bandhao! , , , , adhivezananI saMmati meLavavA Aje prayatna kare che. te saphaLa thAya te jagatuM Aje saMkrAntikALamAMthI pasAra thaI raheluM che ane te ' ke ema thaze ke kenpharansa bALadIkSA ja mAtra nahi paNa sarva prakAranI lagabhaga navA junA banne kALanI sImA rekhA upara ubhuM che. tevA - agya dIkSA sAmene pitAne virodha kheMcI le che ane paraMparAgata ' kaparA samaye sau samAjoe bhinna bhinna rIte ekatrita thaI rUDhigata chedhArmika kriyAkAMDe ane sthiticustatA para pitAnI mahera mAre che. nA mAnyatAo ane pUrvagrahe tajI nUtana jagataracanA mATe taiyAra thai eka daSTAMtathI A samajAvuM. varNAzrama dharma, sabhAnA sabhya - mAnavasamAjanA uththAnamAM kone ApavAnA che. te sivAya bIjo koI ' ' ema kahe ke koMgresa aspRzyatA ravIkAre che ane koMgresamAM joDAvA ArevA nathI ke sadaya mATe mArga nathI. aneka athaDAmaNa, - tayAra chIe ane te sAthe gAMdhIjI ane javAharalAla neharU jevAe aneka AMtara-bAhya AMcakAomAMthI saphaLatApUrvaka je jagatu pAra 5Na te svIkAravuM ane kogresa pAse maMjura karAvavAnuM mAthe levuM. utarI jaze teja ApaNe, ApaNo samAja ane dharma Takaze. jagatathI '' ekatA khAtara A karavuM , , , , , bina ApaNAthI nahi TakAya. Ajane prazna vyakitane nathI paNa ''..huM e samajI zakuM chuM ke je pragatizIla vicAro dharAvatI vizva samasta che, paNa tene ukela vyakitagata, sAMpradAyIka ane te vyakitaonI bahumati na hoya ane sthiticusta varganI bahumati ' sAmAjika prayAsathI thavAnuM che. AvA samaye ApaNA nAnakaDA paNa . heAya ane te vaga pitAnI bahumatithI kenpharansanuM sukAna hAtha kare te ArthIika ane bhAvanAnI draSTie dezabharamAM mahattvanuM sthAna dharAvatA che ke ApaNe nirUpAya thaIe. jemake varNAzramadharma sabhAnA sabhya samAjanuM sAmudAyIka mIlana kharekhara icchanIya che. AvA mAlana pitAnI bahumatithI koMgresanuM sukAna hAtha kare. paNa gAMdhIjI. ane A vakhate bhUtakALanI bhavyatA draSTi samakSa rAkhIne jemAM ApaNe jIvavuM .. - javAharalAlajI, jIvanabharanI sAdhanA tajI, sAmApakSanI, zarata ekatA che ane je tarapha ApaNe vahI rahelA chIe te bhaviSyanI mahAna ' khAtara svIkAre ane koMgresa pAse te maMjura karAve te azakaya ane yojanAne vartamAna sAdhana pramANe vicAra karIe te, te jhaDapathI asaha sthiti che. . ; cAlyA AvatA kALane anukuLa thavA jarUra zakitamAna thaIzuM. mAyusane .' sAmAnya matabheda saMsthAomAM hoya paNa uMDA ane vyApaka jIvavuM che pasAra thatA vartamAnamAM-bhAvinI maMgaLa AzA mATe, -: jIvanasparza matabhede hoya tyAM ekatA zakaya nathI. ekatA khAtara - -AvatI kAla mATe, bhUtakALamAM nahi. eTale ApaNI janAmAM gaIkAla : pitAnA AtmAne vecI siddhAMte jatA karavA evuM jANyuM nathI. karatAM AvatI kAlanI draSTi vadhu spaSTa hevI ghaTe. bhUtakALa bhaviSya * kensaransanuM sukAna, temanI bahumatithI sthiticusta varganA hAthamAM mATe cekasa prakAranuM mArgadarzana maLe tevI draSTi jarUra Ape ane tethI " jatuM hoya te pragatizIla vicAro dharAvatI vyakitae temAMthI chuTI jarUriyAta anivArya che teTaluM paNa svIkArI laIe paNa AvatI kAlanuM thAya athavA temAM rahIne paNa pitAne virodha cAlu rAkhe ane jIvana gaIkAlamAM jIvavAne akhatare iSTa nathI. ' aMte bahumati meLavavA prayatna kare: 5NuM pote zaraNAgati svIkAre te sukhada, tandurasta ane upakAraka samAjanI bhavya kalpanA eka saMbhAtuM nathI. vakhate ApaNe karI laIe, ane pachI te samAja kevI rIte racI 3. kenpharansanA adhikArIoe bhUlathI ke nirbaLatAthI jANutAM ke zakAya, ApaNu atyAranA astitva dharAvatA sAdhate ane bhUtakALanA ajANutA, pitAnAM kAMDA pI ApyA che. teo bhale baMdhAyela hoya - vArasAmAMthI maLatI preraNA ane draSTi kevI rIte kAryamAM jI zakAya ja ane virodha na karI zake, paDyuM tema, karavA bIjAne samajAvavA, tenI vicArAja A yugamAM thAya. saMsa nI suMdaratA, saMskAritA ane ane pite tenuM samarthana karavuM zAbhAspada nathI. sAmarthya vadhAravAnI. maMgaLa draSTithI sakaLa samAjanA mIlanane vicAra A ane AvI ekatAne zuM artha ke upayogItA che? nIce thAya te kharekhara mATImAM maLela samAja jarUra uce Ave. paNa utaravuM zarU karyuM te kayAM aTakaze? sAmo pakSa te pitAnA vicAromAM AvI bhavya vAtane badale ApaNI konpharansa DuMgara, khedIne. dara leza mAtra pheraphAra karavA taiyAra nathI. ' kADhavA jevI tadana mAmulI ane samAjane pAchaLa laI javAnI bAbate T sAmA pakSane samAja haiye heya ane ekatA jotI hoya te mATe maLe che te kharekhara duHkha rUpa che ane te paNa eMyanA meTA saraLa mAMga hatuM. vivAdAspada prazna alaga rAkhI sahakAra thaI zake bahAnA nAce! junavANI rUDhicustAne manAvI levA mATe A vinipAta tevA kAryo hoya temAM eka yuvuM, AvI zaraNAgati mAMgavAno zuM samAjane uMce nahi 9Ave. * adhikAra che? ApanAranI kImata ? jo ema kahevAmAM Ave ke samAjamAM sAdhutA vadhe ane sAdhusaMdha sAcI zakitavALe thAya, sAthe bhaLI thaI zake evuM kAMija nathI te pachI ekatAthI zuM yugane palaTAvI palaTAvI yuga paDavAnI zakita dharAvate thAya te karavAnA che? ' ' ' icchavA yogya che. paNa mAtra vagaravicAryo veSabArIonI bharatI karavAmAM - ke - AvA pApa nAhanamAjakalAkAta jaNAtA kA kAmakAja ma Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1pa 3-45 mathI nahI thatI nAnA nAnA ane Ave, tethI nathI te samAjanuM kalyANa thavAnuM ke nathI thavAnuM. bhayanuM kAraNa Ape Apa nAza pAme. pavitratA ane pramANikatAnA dharmanuM. sAdhuomAM vyApelI dha dhelachA, ziSyaghelachA ke vaMza- ' Asana upara beThA pachI ja bhinna bhinna bheda ukelI zakAya!. '' vRddhinI gAMDAIe ubhA karelA aneka aniSTathI trAsIne, samAjanI badhuo! vagara vicArye apAtI agya ane bALadIkSA sAme avahelanA thatI aTakAvavA DAhyAoe koI zubha coghaDIye pagalAM lIdhAM. * mUkAyela sAmAjIka pratibaMdha ane rAjaye te dizAmAM karelA kAyadesara jyAre sAMpradAyika saMghe te dizAmAM acayAtana lAgyA tyAre rAjya TharAva tame rada karAvavA nahi ja Iccho ! samAjanA vANuM svAtaMtrya sattAoe evI vadhArIonI agya rIte thatI bharatI sAme eTale vicAra svAtaMtrya upara tarApa marAI jAya ane samAjamAM amuka kAyadAthI pratibaMdha mUkyuM. tyArathI bALadIkSA ane ayogyadIkSA gunAhita varganI niraMkuzatA svIkArAI jAya tevI pAMgaLI pAmara dazA paNa kArya gaNAyAM. sAdI samajathI nahetuM banatuM te kAyadAnI seTIthI samAjanI tame nahija nIbhAvo! ApaNI kenapharansanA A banne banI gayuM. sAdhuddhinA kAraNe samAjamAM thatI nAnA nAnA bALakanI harAvIne virodha karI yugadraSTi, vAstavika draSTi raju karAve te Ajane cerI, vecANa ane kharIdI, tethI udbhavatA aneka karUNuM pralApa ane yugadhama che ! duHkha, jevA tevA mANasane gurUpada upara besADI devAnI ghelachAe karela keLavaNI, bekArI, zArIrika baLavRddhi ane saMskAritAddhi : dharmaprItine nAza, sAdhusaMsyA pAchaLa rahela hetune nAza ane chIcharA- ane nAgarikatA vikasAvavA mATe ApaNI kalpanAmAM na AvI zake che - 5NuM samAjamAM ApyA che. yuropamAM jIpsIo bALakonI cerI karI teTaluM vizALa kArya samAja sAme paDayuM che. A karavAmAM nahi Ave * jatA ane tenA zarIramAM koIne koI prakAranI vikRti karI pitAne te, samAja ke dhama AgaLa nahi vadhe-tevuM samajavA chatAM te dizAmAM " keDa ane meha cAlu rAkhatA ane carI khAtAM. te namAle dha kaMi na karatAM daTAyelA pApa punaH khedI bahAra kADhavAnuM gojhAruM kAma ApaNe keTalAka cetakaghelaDAoe jyAre mAMDe tyAre ja bALa ane karavA konpharansa taiyArI kare che temAM tamAro sAtha te nahija hela" aya dIkSA mATe pratibaMdha mUkI jaina samAjane ugArI levAnI evI khAtrI che." " ' maNilAla jayamala che. jarUra lAgI hatI. Aje badhuo! te pratibaMdhane, sAdhuonI ApakhUda keTalAka samAcAra ane noMdha. ziSya ghelachAne ane tenA pAchaLa daTAI gayelA aneka aniSTone pharI vakhata samAjamAM vahetA mUkavAnI taiyArI aiyane nAme, dharmane nAme AgAmI jaina .mU. kenpharansa ane muMbaI jaina yuvaka saMdha thaI rahI che. te kharekhara AvA bArIka kALamAM maLatI konpharansane ekaya samitine ugra virodha karavAnuM jyAre jana yuvaka janatAne - zetuM nathI! kahevAmAM AvyuM che tyAre A hAlane keTalIeka dizAethI samagra * kema jANe A yugadroha pUrata na hoya tema samAjanI jIbha kArasane zrI muMbaI jene yuvaka saMdha virodha karavAne kaTibaddha thayela - upara tALa devAnI ane vANIsvAtaMtryane guMgaLAvI nAkhI samAjane che evI bhramaNA ubhI karavAno prayatna cAlI rahela che. zrI jana . ma. muDadAsama karI nAMkhavAnI kubuddhi aikayane nAme,', ane samAjane kanpharansa che. mU, vibhAganI eka ati mahatvanI saMsthA che. ane e - markaTanI mAphaka nacAvanAra thoDAka sAdhuone rIjhavavAne kAraNe kenpharansane saMsthAnuM Aja sudhInuM svarUpa ane baMdhAraNa evuM che ke e saMsthAnI - sujhI che. vANIsvAtaMtrya upara mUkAnAro' pratibandha sAdhu ane tenA kAryavAhImAM bhinna bhinna vicAro dharAvanAra sarva pakSe pure bhAga laI : vartana mATe keTalA niraMkuza ane bejavAbadAra banAvI mUkaze tenI zake che ane potapotAnA vicArone bAdha na Ave evI konpharansa kalpanA "A yugamAM paNa na Ave te kharekhara kamanasIba bInA ja sAthe saMbaMdha dharAvatI aneka pravRttiomAM bhAga laI zake che. prastuta gaNAya. Aje vANI svAtaMtryanA rakSaNu mATe dezabharamAMthI hajAre konpharansanI kAryavAhImAM game teTalI zithilatA AvI hoya te paNa - bhAsee, bhiSaNa bhege ApyA che; te mATe jabara AMdolane A konpharansa AkhA jana samAjane pragatinA mArge laI janArI ane cAlI rahyA che tevA samaye jeo vANI svAtaMtrya mATe bIjAe sAmAjika temaja dhAmika sudhAraNAone janma ApavAne temaja. sAthe laDI rahyA che teo pitAnA gharamAM jIbhe tALAM devaDAvavA kema vega ApavAne nirmAyalI eka ane ajoDa saMsthA che . AvI te nIkaLyA che te samajAtuM nathI. zuM dharanA ane bahAranA dharma judA ' mAnyatA Aja sudhI, paSAtI, AvI che. A uparAMta hajI jIdA che?' TIkA samAjanI zuddhinI rakSaka che ane aneka bhUlemAMthI : AMja sudhImAM evA koI ghaTanA banI nathI ke je dhaTanAne lIdhe .A ugArI lenAra mahAna mitra che te vAta paNa DAhyAone nathI" kenpharansane virodha karavAnuM ke tenI sAthe asahakAra karavAnuM kAIne samajatI? ' , ' ' ' , , , ' , ' paNa khAsa kAraNa heya. Aje zrI muMbaI jana yuvaka saMdhane virodha , , , , , , , ' 'dhArmika samArajo ane anuSkAne jyAM sudhI samAjane upakAraka ekaya samitinA kevaLa pratyAghAtI ane AvI konpharansane ripITa hAya, baLadAtA hoya tyAM sudhI tenI sAme koIne kAMI paNa kahevApaNuM karAvanArA TharAva sAme che ane tene Azaya Aje konpharansanuM. nAva' , hotuM nathI, paNa jyAre te nimitte samAjanI saMskAritA, artha ane kaI dizAe ghasaDAI rahela che te viSe lAlabattI dharavAne che. tethI - zakitane nukasAna thatuM dekhAya che, tenI pAchaLa hetuzanyatA dekhAya che AjanI konpharansa sAme koI paNa yuvake kaze paNa virodha cittavavAnuM " tyAre dizAsucana mATe paNa TIkA na thai zake ete behuduja gaNAya. atA' bahu ja thAya , kAraNa nathI. ulaTuM A konpharansamAM svAgata samitinA sabhya ke pratiche ke jIvavA sarajAyele samAja A rIte prajAnI mATe tALAM na daI zake! " nidhi tarIke bane teTalI moTI saMkhyAmAM sAmela thaIne kenpharansa. pratye samAjamAM suMdara mAnavIo sarajAvavA mATe, saMskAritA vadhAravA pitAnI sakriya saddAnubhUti dAkhavavAnI ane sAthe sAthe aikaya samitinA . . 'mATe, sAcI dharmabhavanA phelAvavA mATe dhArmika anuSThAne upadhAne ke TharAva sAme saMgIna virodha dAkhavavAnI dareka yuvakanI khAsa pharaja che. ' * tevA bIjA samAraMbhe karavA iSTa che. paNa tene badale tenI pAMgaLI Ama yuvaka janatAne AgAmI konpharansamAM bane teTalo sAtha ApavAnI, dazA te nAza na pAme paNa vahema ane dharmAnjatA jAgI uThe, dharma vijJApanA karavA sAthe bIjI bAjue kenpharansa sAthe saMbaMdha dharAvatA , bhUlAI kriyAkAMDa ja bAkI rahe eTale uMdha vecI ujAgaro ja thAya chatAM temaja temAM sAmela thatA vargonA dhyAna upara A bAbata lAvavI ' paNa te sAme cetavaNI rUpe TIkA ke virodha paNa na thAya tevI gADaravRti khAsa jarUrI che ke aya samitinA be dara prastuta kenpharansanA ' , ' konpharansa Aje icche che. sAdhuo ke kriyAkAMDI mavaDIo kema DarI rUparaMga temaja bhAvI kAryavAhI upara bhAremAM bhAre pratyAdhAtI asara ". .' rahelA che? kemane Dara che? zA mATe Dara che? sAcA kAmane Dara zAne nIpajAvanArA che. e Thara je A adhivezanamAM pasAra karavAmAM hoya? mANasa DaranA bhayanI, mUrti pitAnI bhUla ane bhIratAmAMthI Avaze te tenI AkhA sudhAraka ane pragatizIla varganA sahakAra upara saraje che. tevuM to kaMI nahi hoyane? vAstavika draSTi ane nAstikatA, bahu gaMbhIra asara paDayA vinA nahi rahe. e, irAnA pariNAme dharma ane kriyAkAMDa, zAstra ane yuganA bheda pUrepUrA samaje te tenA ' je prakAranA ane ane hIlacAla ubhI thavAnI bhIti rAkhavAmAM . . : * Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 tA. 15-3-45.' Ave che te sAcI paDatAM evI paNa paristhiti ubhI thAya ke jenA ane anyAyI mArge AkhI rakaMma bhegI karavAnI mArI icchAthI A pariNAme AkhA yuvaka vargane pitAne sahakAra kheMcI levAnI pharaja rakama sAdhAraNa rIte garIba varga upara meM phALavI-te badhuM tame mAre paDe eTaluM ja nahi paNa konpharansanA pratyAghAtI svarUpa sAme ugra mATe mAnI lIdhuM tenuM mane duHkha thayuM che." mane lAge che ke virodha karavAnuM temane dhama rUpe prApta thAya. aikaya samitinA TharA rU. 55000nI samajutInA mArA sUcanamAMthI zrI. saralAdevI ghaNe saMbaMdhamAM pitAnuM vahANa nakkI karatAM pahelAM A bhAvI paristhitine vadhAre paDato ane jeo zrI. saralA devIne jANe che tevA kedanI dayAnamAM levA pratyeka pratinidhi bhAda: yA bahenane vinaMti karavAmAM Ave che. paNa kalpanAmAM na Ave te artha kahe che. je Ave tene dAkhala zrI, jayasukhalAla mahetAne rUA. 13pa001 nI thelI arpaNa karavAnI prathA kAMI amadAvAdanA zikSaNa varge prathama zarU karI nathI. e paripATI te adiyAranA vargothI cAlatI AvI che '' tA. 21-2-45 nA roja tAja mahAla hoTela khAte zeTha prANalAla ane pUrva prathAnA sarva aMzo svIkArIne amadAvAdamAM vargo devakaraNuM nAnajInA pramukhapaNa nAce nijAyela eka kAvya sanmAna javAnA hatA ema te zrI. saralAdevIe AgaLa upara pragaTa thayela samAraMbha prasaMge InDIyana maracanTasa ceMbara ane buranA maMtrI tarIke pita nA ja patramAM jaNAvyuM che. rUA. 55000 bI. saralAdevIe pitAne satata 38 varSa sudhI sevA ApanAra zrI jayasukhalAla ke. mahetAne ApavAnA hatA ema paNa koIe kadi kahyuM ke kapyuM ja nathI. e to - rUA. 135001 nI thelI arpaNa karavAmAM AvI hatI. A prasaMge eka prakAranI bAMghadharI jevuM hatuM eTaluM ja mArA lekhamAM garbhita muMbaInA AgevAna zaherIo ane udyogapatio taraphathI zrI jaya- sUcana hatuM. enI pAchaLa kAMI paNa kaTAkSa hoya te zrI. saralAdevI mukhalAla mahetAne temanI ekaniSThAbharI sevA ane ujajavaLa che. * saMbaMdhamAM nahi paNa meDama masarInI artheSaNa paratve ja hate. kIrdI badala dhanyavAda ane prazaMsAnI anyanta bhAvabharI aMjalio . mArA je lekha sAme temaNe AvaDo me virodha karyo che te lekha AMpavAmAM AvI hatI. zrI jayasukhalAla cembaramAM 1907 mAM joDAyA. pachI AthI anya prakArane keAI paNa Azaya ke kalpanA mArA dilamAM ane 1917 mAM cuMbaranA maMtrI nimAyA. cuMbaranA pramukhasthAna upara hatI ja nahi. Ama chatAM paNa mane lAge che ke je satyaniSThAnuM dhoraNa aneka mahAzaye AvyA ane gayA. maMtrItva te Aja sudhI zrI. jaya- mArA mana AgaLa rAkhIne prabuddha jaina mATe huM lakhuM chuM te sukhalAlanuM ja rahyuM. zrI. jayasukhalAlane aneka dizAethI atyanta prale- dhoraNane laya mAM letAM prastuta menTIsarI vargonI vivAdAspada racanA bhaMka AmaMtraNa AvelAM; ema chatAM paNa temaNe ceMbarane choDavAno sAmenA mArA Avegane vyakta karavA jatAM purI tapAsa karyA , kaI kALe vicAra na karyo. vyApAra ane udyoganI aneka pravRttio sivAya rUA. 55000 nI samajutInuM sUcana karavAmAM meM utAane hIlacAle temaja sarakAra sAthenI 1 vaLa karI che ane mArA vidhAne uparathI aneka vATAghATo sAthe zrI. jayasukhalAlanuM | akaya samitinA TharAva viSe sabhA | je koI anyathA artha ghaTAvavA mAMge , nAma sadA joDAyeluM raheze. A uparAMta ,, | te tevA arthana bIlakula avakAza che ja tA. 21--4pa budhavAra nA roja | sAhitya temaja rASTrIya mahAsabhAnA rAtrInA sADAATha vAge dhanajI sTrITamAM | nahi ema na kahI zakAya eTalA puratA kSetramAM paNa zrI. jayasukhalAlanI sevAone AvelA zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhanA zrI. saralAdevIne meM anyAya karyo che. e mahatvapUrNa phaLo noMdhAyela che. je mAna - kAryAlayamAM zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA mAre kabula karavuM joIe ane te mATe ane bhavya thelI zrI. jayasukhalAlane 'mAre dilagIrI jAhera kathvI joIe ane nA pramukhapaNA nIce sabhA maLaze je prasaMge ApavAmAM AvI che tene zrI. jayasukha temanI bhAre kSamA mAMgavI joIe. AgAmI jaina che. mU. kenpharansanA adhilAla sarva prakAre gya che. zrI. jayasuvezanamAM raju thanArA aikaya samitinA TharAva ATaluM kAzcita karyA bAda paNa mane. khalAlane vyApArI AlamanA dhanyavAda viSe vivecane karavAmAM Avaze. kahevAnI pharaja paDe che ke mArA lekhamAM rU. 55000 nI samajutIne lagatA 1. zrI saralAdevIne pratyuttara karavAmAM Avelo ullekha mArI dRSTie kevaLa gauNa bAbata hatI ane che. te mArA mukhya muddAo-meDama menTesarI jevA jagavikhyAta keLavaNIkAranuM - tA. 1-3-japa nA prabuddha janamAM gujarAtane AMgaNe gaMgA dhaMdhAdArIpaNuM, vargonuM atizaya kharcALapaNuM, ane kazA paNa niyama ke avataraNuM" e mathALa nIce thI, saralAdevI sArAbhAino patra ane ce.gyatAnA dharaNu sivAya je jarUrI lavAjama laIne Ave tene AvA mAre javAba pragaTa thayA hatA. te javAbanA pratyuttara rUpe zrI. sarelA vargomAM dAkhala karavApaNuM-A muddAo emane ema ubhA rahe che. devIne tA. 12-3-45 nA roja lakhelo patra mane maLe che. ane AmAMnA chellA muddA viSe zrI. saralAdevI jaNAve che ke pahelAM prabuddha janamAM te pragaTa karavA temaNe mAMgaNI karI che. prastuta viSayanI to varga praveza saMbaMdhI rokakasa dhAraNuM nakakI karavAmAM AvyuM hatuM paNa ghaNI kharI bAju ThIka ThIka chaNAI gaI che temaja temane Akho. pAchaLathI ochI vadhatI lAlAyakAtavALA vidyArthIoe dAkhala thavA patra A aMkamAM pragaTa karI zakAya teTalI jagyA na hovAnA kAraNe mATe khubaja Agraha karyo jenA pariNAme AgaLa upara nakkI karavAmAM mArA mULa lekhamAM meDame mIsarI sAthenI rU. 55000 nI sama Avelu cheraNa jALavI zakAyuM nahi. A khulAsAnI vadhAre carcA jutInuM je vidhAna dvArA sUcana karavAmAM AvyuM che te saMbaM. karavAnA huM jarUra nathI. have pachIthI A praznanI carcA prabuddha ' dhana temanA patramAM agatyano bhAga huM nIce avatarita ja puratI baMdha karavAmAM Ave che. ' ' paramAnaMda karuM chuM. teo jaNAve che ke "e vidhAnAmAM garbhita rahelAM sabhyonAM lavAjama mArA uparanA AkSepa ghaNu gaMbhIra che. tethI mane tamArA upara repa' zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA sabhyane pitapatAnuM caDheluM methI Abe, paNa mAruM dila te kharekhara duHkhAyuM che. emAMthI lavAjama-bhAIonuM vArSika lavAjama rU. 4 ane bahenanuM vArSika nIkaLatA AkSepano dhvani ni:saMdigya e che ke meM meDama monTesarIne ahiM vargo calAvavA bolAvyA, temanA mahenatANuM badala rU. 55000 lavAjama rU. 3-saMdhanA kAryAlayamAM ekalI ApavA ane tema na bane ApavAnuM pahelethI nakakI karyuM ane pachI te mAre pitAne ApavA temane A lavAjama vasula karavA mATe niyojAyela saMdhanA kalAkane pitapitAnuM lavAjama vinA vilaMbe ApI devA vinaMti karavAmAM Ave na paDe mATe meM vidyArthIone dAkhala karavAnI yogyatA agyatAnuM che. sabhyonI saMkhyA bahu moTI che ane lavAjama vasula karanAra koi kuca dheraNa joyA vinA je Avyo te badhAne ja dAkhala karI e mANasanI zakita ane samaya maryAdita che. A bAbatamAM bane teTale rakama badhAM upara phALavI kula rU. 55000 meDamane ApavA purA karyA sahakAra ApI saMdhanA kAryane saphaLa banAvavA sarve sabhyone prArthanA che. * AvA lakha thI tarI AvatI mArI apramANikatA tathA ame gya maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha - samAna khAna ane vidita che. A vAtane prArthanA che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-3-41 prabhu jaina, graMtha, gaMthakAra ane graMthAlaya (tA. 31-12-44 nA rAja ghATApara khAte bharAyela prathama pustakAlaya pariSadanAM prakhasthAnethI zrI. vrajalAla dharamacaM medhANIe Apela vyAkhyAna), Adhunika paddhatie keLavaNI zarU thai tyArathI ja pustakAlayanI pravRtti zarU thai che ema nathI. e te jyArathI jJAna lipibaddha thayuM tyArathI ApaNA samAja jIvanamAM keLavaNI, dhama ane sAhityAdinA eka agatyanA aMga tarIke khUba mahatvanuM sthAna bhAgavatI AvI che. 1. agAunA jIvaMta pustakAlayeA:-agAMu lekhananI sAmagrI pUrepUrI zodhAi naheAtI eTale te samayanA jJAnI mANusA uttarAttara zAro ane sAhityanA amuka amuka viye| kAsya karatA ane te viSayAne jIvatA rAkhavA sajIva mAnava graMthaeN banI rahetA. te vakhate jJAnanu kSetra AjanA jeva u* vastI naheAtu, ane te samayanA taMdurasta mAnavInI yAdazakita paNa tevI sateja ane tivra hatI. tethI A vAta zakaya hatI. saikA sudhI AvA jIvaMta pustakAlayo dezabharamAM rathaLe sthaLe gurUkuLA, RSikuLA ane araNyomAM ke jaLAzayanAM kAMThe hatA. vidyAvAMcchuo tyAM jatA, jJAna meLavatA ane meLavelA jJAnanA vArasA prajAne ApatA. garaya gAMThe ane vidyA pAThe rAkhavAne e yuga hatA. 2. graMthalekhana ane pustakAlayanI racanA:-samayanA vahevA sAthe zAstro kasya karavAnI zakita upara ja nibhara rahevu jJAnIene yogya na lAgyuM" eTale tee upayogI zAo jevAM ke dhama', sAhitya, artha vaidyaka, jyotiSa, tatvajJAna ane darzana Adi zAstrone lipibaduM karyAM, A rIte prathama pustaka sUtrarUpe jhADanA pAMdaDAM, dhAtunA patarAM, lAkaDAnA pATIyAM ane pattharanI ladI upara lakhAyAM. tenI sAthe ja tevA badhA taiyAra thayelA 'thAnI jALavaNI ane vyavasthita * upayoga mATe graMthAlaya pravRtti ane putakaba'DArA racAyA, pustaka lakhava'nuM ane jJAnane lipibaddha karavAnuM mAna moTe bhAge ApaNA dezamAM jaina ane bauddha sAdhuone phALe jAya che. tyAre pustakA vikrayanI dRSTie bhAgye ja lakhAtA. rAjA ane dhanapatie 'imatI pustakA potAnA bharaDAramAM rAkhatA ane jyAre koi mahatvanA graMtha lakhAine taiyAra thatA tyAre graMtha ane graMthakAra bahumAna pAmatA ane sAmAjika utsava pramANe tene utsava manAtA. AvA pustaka bha'DA| sAthe ja keLavaNInI saMsthA paNa rahetI eTale vidyArthIe graMthAlayamAM esI graMthenA upayoga karatA, kAi kAi pAtAnI lekhinIthI pustaka bhaMDAramAM umerA karI potAnu. naM naRNu paNa pheDatara graMtha racanAnuM krama pustaka bhaMDAra drArA thatuM 3. sapradAyA ane graMthAlayA: dhArmika sapradAya) ane tenA AcAryonI vidvatA ane sakhyAnA pramANamAM tenI dhArmika mAnyatA pramANenA pustakAnA khAsa bhaMDArA ghaNAM sthaLe rahetAM. ApaNA gujarAta ane bRhada gujarAtamAM khaMbhAta, pATaNu, jesalamIra uparAMta bauddha vihArImAM A jAtanA meATA moTA pustaka bhaMDAra hatA. AvA bhaDArA jyAM jyAM rAjyAzraya ke dharmAMzraya maLe ane paradezIe tathA paradharmIothI rakSaNa thai zake evA sthaLemAM sthapAtA. deza paradezamAMthI vidyAthIM tyAM AvatA ane e jJAnamagAmAMthI pAna karatAM, te kALe AvAM sthAne yAtrAnA sthaLa jevA anI jatA. Aje paNu prajAne sakAMo vItyA chatAM paNa AvA sthAne mATe sadbhAva ane mAna rahyAM che, ane tyAM rahI vidyAupArjana karanArA sanmAnane pAtra gaNAyA che. kAzI aMte kAzInA paDIto Aje paNa bhUlAyA nathI. jema Aje keLavaNInI sasthAo vacce vyavadvAranuM joDANu (affiliation) che ane jema nAnI nAnI zALAo kAleja ane kolejo mATe yunivarsITInI cenjanA che tevI nahi teA tenA jevI yojanA agAu paNa hatI. gAmaDe gAmaDe cAlatA gurUkuLA, vihAra, RSikuLa ane maDhamAMthI taiyAra thayelA vidha e. vadhu abhyAsa mATe sArA sAdhanavALA sthaLAe jatA . 16. ane jJAnanI uccatama bhUmikAe pahoMcatA. AvA dareka sthAnene AdhAra tenA graMtha bhaDArA ane te dvArA taiyAra thayelA adhyApakonA upara ja rahetA. AvI rIte vidyA upArjana karavA AvanArAone abhyAsa pUrA thatAM gurU jJAnanA pramANamAM upAdhi ane te viSayanA pustakAnI bheTa ApI vidAya detA. 4. pustakAnA dezabharamAM phelAvA : ziSyA paNu anya upayogI graMthAnI nakala karI sAthe lai jatA. A rIte jJAna ane pustakA dezabharamAM vistaratA. AvA taiyara thayelA vidhArthIo potAnA vatana ke Azraya maLe tevA sthaLAmAM peAtAnA Azramo calAvatA ane jJAnanI paraba mAMDI potAnA pustaka bhaMDArAneA lAbha prajAne ApatAM. sAMpradAyika sAdhusamAja paNa peAtAnA jJAnanI gAMThaDI sadAya khAMdhe uThAvIne sthaLe sthaLe karatA ane pustakAnA phelAvA karatA. cAturmAMsamAM te pustaka lekhananuM kAma karatA. ApaNA ghaNA upayogI ane zAstrIya graMthA sAdhuoe ja lakhyA che ane jJAnabhaMDArA bharI ApaNane vArasAmAM ApyA che. 5. leAkabhASA ane graMtha:-ApaNuA prAcIna graMthama'DArA, graMthakAro ane graMtho A rItanA hatA. tevA graMthAmAM mukhyatve karIne zAstrIya graMtha hatA eTale te badhA saMskRta bhASAmAM ja lakhAyelA hatA. prAMtIya pracalita lokabhASAne prajA potAnA sAMsArika vyavahAra mATe upayoga karatI paNa zAstrIya graMtha temAM naheAtA lakhAtA paNa jaina temaja bauddha dharmanA udaya sAthe AkabhASAmAM dhamagraMtha lakhavAnI pahela thai ane tyAra pachI jJAnezvara Adi dhaNA vidvAnAe tenuM anukaraNa karyu che ane tyArathI prAcIna graMthAlayeAmAM paNa tevA pustaka dekhAvA lAgyA che. 6. paThana pAThananA adhikAra:-e samayanI eka vAta dhyAna kheMce tevI che te e ke e vakhatanI prajAmAM jJAnanu mahatva dhaNuM hatuM. teonu jIvana paNa AdhyAtmika ane `ika hatu. ane izvara saunA kartA ane pitA che ane ApaNe te pitAnA parivAra chIe ema mAnatA; chatAMya pustaka bhaDArAnA upayoga amuka va` ja karI zakatA. kAraNa ke padmana pAThana ane adhyayananA adhikAranA vicitra khyAle amuka vargaa jJAna letA aTakAvavAmAM AvatA eTale prajAnu* 'eka aMga pAMgaLuM rahetuM. graMthAlaye ne upayoga sthApita kakAmAM mAnavAvALI IzvaranI kRpApAtra gaNAtI amuka kAmo ja tyAre karatI. paNuM Aje A viSayamAM ATalI kaTTaratA nathI. sau mATe keLavaNInu' dhAraNa ekasarakhu" thatAM keLavaNI mATe guNu, krama ke vArasAmAM utaratA sakArA OM vyavasAya ke adhikArane badale sAmAnya mAnava adhikAranI bhAvanA pracalita thatAM ane varNabheda, kemabheda ke ucca nIcanA bheda tarapha agAu jevuM prajAnuM valaNu janasaMparka, rAjyakAraNu ane prajAnI badalAtI vRttine kAraNe na rahetAM jJAna meLavavAne ane pustaka vAMcavAnA saune adhikAra che. ema lAgavA mAMDayuM che. agAu chApavAnI kaLA naheAtI eTale lahIAe, sAdhue ke vidvAnane hAthathI moTA moTA graMthA lakhavA paDatA ane bahu ja kALajIpUrNAMka tenu' jatana karavuM paDatuM eTale graMthanI achata ane jatananA kAraNe paNa zramajIvI varganA padmanaThina upara pratibaMdha kadApi mUkAye| hoya te nA na kahevAya. 7. graMtha ane jJAna :-samayanA vahevA sAthe sthiti palaTANI, *lAkAne graMtho sahelAithI maLI zake tevI sagavaDatA chApavAnI kaLA ane lekhana sAmagrInI vadhatI jatI vipulatAe karI. AthI graMthalekhana pravRttimAM vikrayabhAvanA peDI. Aje pustakA khAnagI rIte kharIdI zakAya che. eTale vAMcananA adhikAranA vAMdhe uDI gayA che. A uparAMta Aje sthaLe sthaLe nAnA meTA pustakAlayeA astitvamAM AvyAM che, lokAnI abhirUci vadhI che ane lekhakone peAtAnI lekhinI ajamAvavAnI tAlAvelI paNa jAgI che, paNa lekAnI zodhaka buddhi, uDAN ane vidyA prema ghaTayAM che ane temAMya jJAna mATe ja dharabAra tajI tyAgI thanArA va` te| .Aje te dizAmAM sAva niSkriya thayA che. agAu je Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-3-45 jAya che. paNa haju sudhI te kASTanA bhASAMtararUpe, avataraNarUpe ke kAnA 'AdhAra' parathI taiyAra thayelu ja hAya che. ApaNI maulikatA haju pUrepUrI jAgRta thai nathI. graMthe sabaMdhI ATale vicAra karyAM te sAthe tenI utaratI jatI kakSA mATe paNa vicAra karI laIe. ApaNA sAhitya ane graMthenA uttaratA jatA dhoraNa mATe jema lekhaka ane prakAzaMkA javAbadAra che tema rAjyasattA paNa * javAbadAra che. rAjya peAtAnA sthApita hitene bAdhaka lAgatA game tevA pustakAne paNa vidrohI sAhitya tarIke jeTalI cIvaTathI aTakAve che teTalI ja kALajI prajAnI buddhimattA, nItimattA ane saMskArane valAvatA ke nukazAna pahoMcADatA pustakAnA prakAzaneAne aTakAvavAmAM rAkhe te haraaAi bhASAnuM sAhitya suMdara ane ucca kaeNTInu banI jAya ane prajAnI saMskRtinI kakSA uMce AvI jAya paNa Aje te te AzA AkAza kusumavatuM lAge che. 114 vidratApUrvakanA athaeNdhanatAvALA ciMtanapradhAna bhavya graMtho lakhAyA che tene aza paNa Aje lakhAte nathI. vaidaka vijJAna meM rasAyaNIka vijJAna, khagALa ke bhUgoLa ke tatvajJAna ke darzanazAstra uparanuM ApaNu uMDANu osarI gayu che ane jJAnanI bAbatamAM paNa chIcharApaNuM AvI gayuM che. eTale A dizAmAM jarAya pragati thayelI dekhatI nathI. sadIo thayA kAi abhyAsa graMtha vidvAnoe ke vijJAnIoe dezane ApyA nathI. bIjAoe sAhityanI anya dizAmAM paNa kAMI karyu che paNa sAdhusamAje te kAMi ja nahI. AnuM kAraNa zuM? ati pari ceye avajJA te| janmI,nathIte? jevu' tevuM dhaNu' vAMcatA ane vicAratAM vadhu suMdara vicAravAnI azakti-anicchA te prakaTI nathIne? gurU banAvatAM jJAna meLavavAnI jarUra nathI ema teA lAgatu nathIne? 8. sAhityanA pravAhe :-ApaNu purANu sAhitya ane graMthe. agAu kahyuM tema dhama', sAhitya, tatvajJAna Adine sparzatAM hatAM tyAra pachI yugapravAha palaTAye, sAmAjiMka samasyA kaparI khanI dhama ane samAjane, dhodhane dhaNo thavA lAgyAM, jIvanamAM vilAsa peThe| tyAre tenI asara sAhitya upara, lekhinI upara ane graMthAlaya upara paNu thaI. sAhityamAM vikRti peDhI jeNe satya ane vAstavikatAne geApavI zAstrane sagavaDIyAM banAvyAM. satya karatAM tarkane vadhu sthAna AApyuM. temAM khaMDanAtmaka, vinnAdAtmaka ane sAMpradAvika tatvo vadhu dekhAvA lAgyA je jhaghaDA haju paNa zamyA nathI. pustakAlayamAM tevA pustaka dekhAvA lAgyAM. lagabhaga chaThThA saikA pachI jJAnayugane badale *yuga ma'DAyeA. jyAre paradezIo ane paradharmIonA AkramaNA AvyA ane svAta''tryarakSAnA prazna mahatvanA banyA tyAre sAhityamAM paNa tevA ja bhAvA ane raMge| dekhAvA lAgyAM. ciMtana ane mekSapradhAna "sAhityane badale kamapradhAna sAhitya Avyu. hellAM sA va pahelAM ApaNuM AkhuM sAhitya kRSNa ane rAma, sInA ane gepIkAmaya hatuM. jIvananA badhA rasa, badhI saMskAritA prajAe rAma ane kRSNanA jIvanamAM dekhyA hatAM. jyAre samAjamAM vilAsa vacce tyAre jAtiya tatvA sAhityamAM, kaLAmAM vizeSapaNe dekhAvA lAgyA. ApaNAM AjanA sAhityamAM navalakathAe!, navalikA, nATakA, kAvyA ane leAkasaddhityamAM A vAta bharapUra rIte ladAyelI dekhAya che. sArAmAM sArA lekhakanA pustakamAM paNa strI purUSanA anekavidha sAMsArika prazno, romAM caka vAte ane dInnana pALatA vilAsI bhAve ja najare paDe che. AmAM paNa samAja racanAnA nUtana jhaMjhAvAte phaeNra karAvyA, Arthika samasyA prajAjIvananuM lakSya banI, dhanapati ane zramajIvI, zahera ane gAmaDAM ane tenA jevA bhAvA sAhityamAM ApyA. AjanuM' ApaNuM OM jagatabharanuM sAhitya A bhAvanA batAvatuM sAhitya che, kAraNa ke sAhitya te te yuganA mAnavajIvanane, samAjajIvAta, mi'ka jIvanano paDA che ... ane tethI jema yugapravAha palaTAya che tema sAhityane dhvani paNu palaTAya che. AvA kAraNe graMthAlayeAmAM je abhyAsathainI arita thatI hatI ane abhyAsakAne abhyAsanI dRSTizme mahatvanI pravRtti hatI temAM sAhitya lekhana mATenI palaTAi gayelI dRSTie judI ja jAtanAM pustako ApavA mAMDayA je kharekhara rIte kahIe te| sAmAnya mAhitIgraMthA ke manera"jana mATenA graMthA ja kahI zakAya. A kAraNe ApaNI lAyabrerI repharansa lAbrerIne badale sAmAnya koTinI atI gai. 9. ApaNI vaijJAnika dRSTi:-dareka deza ke prAMtane sarva sAmAnya vizvavyApI temaja potAnA aMgata pravAho hoya che je tenA sAhityamAM spaSTapaNe joi zakAya che chatAM paNa eka vAta teA cekkama che OM" AkhA dezamAM vijJAnanI dRSTi sthira te thaI nathI. paNa dRSTi pUrI khulI paNa nathI. A khAmI dezabharamAM sAmAnya che. eTale paradezanI moTI lAya brerImAM dekhAtA vijJAnanA sAhityanI ahIM uNupa dekhI zakAya che. chellAM varSomAM prajAnuM vaLaNa vijJAna tarapha vaLyu che. te mATe the|Du' sAhitya racAtuM mane spaSTa khyAla che ke eka pustakAlaya pravRttinA viSayamAM sAhityaviSayaka draSTi raju karI huM viSayAMtara karI rahyo chuM, paNa te eTalA mATe ke graMthakAra, graMtha ane graMthabhaDArane ati agatyanA sabadha che eTale te saunA samagra dRSTie vicAra karyA vinA ApaNe rahI zakIe niha. 10. va mAnapatro ane sAmAyika:-ApaNA junA pustakAlayAmAM graMthAnI bAbatamAM te pherA thayA, paNa jema jema prajA vyavahAra vadhyA, jJAnanI bhUkha vadhI tema tema navAM navAM vata mAnA jANavAnI jIjJAsA vadhI. A kAraNe sAhityamAM eka navA umerA thaye "ane te vata mAnamaMtrA ane sAmayikAnA svarUpamAM, Aje jagatanA sarvadezIya pravAhe, lokamAnasa, rAjyakIya AMdolano, prajAjAgRtinA svarUpe, sAhitya ane vijJAna uparanA bhinna bhinna abhiprayA, navIna sphUraNA ane zodhe, vyApArIka uthalapAthala vigere jANavAnuM' A eka agatyanuM sAdhana banI gayu. pustakAlayeAnI sAthe vAMcanAlayanI yojanA amalamAM AvI, jenA ghaNA lAbha prajA le che. A sivAyanI la.yabrerIe pUchyuM ane sUtI lAge che, -- ( apUrNa ) zrI. dharmAnaMda kezAMkhInI taTastha lavAdInI mAMgaNI adhyApaka dharmAMnaMda kAzAMbIjIe pAtAnA buddhu caritra' nAmanA marAThI pustakamAM bhagavAna mahAvIra ane jaina sAdhuonA AhAra vyavahAra sabaMdhamAM keTalAka ullekhA karyAM che je sabaMdhamAM jana samAjamAM khuba udgApeAha cAlI rahelA che. tevI ja caryAM AjathI keTalAMka varSoM pahelAM sthAnakavAsI munizrI gulAbaca ne tee maLelA ane te ane vacce amuka vAtacIta thayelI te sabaMdhamAM paNa cAlI rahI che. zrI. bhagavatI sUtra, AcArAMga sUtra ane dazavaikAlika sUtramAMnA amuka ullekhAnA asadhamAM zrI. dharmAnaMda kAAMkhI ane jaina paraMparA mujabanI mAnyatA vacce dhaNA meTA matabheda che. upara jaNAvela banne baLatAne lagatI carcAnA anta Ave ane satya zuM che tene chevaTane niNaeNya Ave te hetuthI nyAyamUrti harasidhdhabhAi diveTIA, nyAyamUrti bhagavatI ke evI koi vidvAna, saMskRta bhASAnI jANukAra ane pratiSTApAtra vyakitane lavAdI soMpavAnI zrI. dharmAMnada zAMkhIe ... jAhera rIte mAMgaNI karI che. banne pakSane samata DrAya evA lavAda samakSa banne pakSanA AgevAne temaja paMDite e potapotAnA abhiprAyA ane mAhItI raju karavI ane banne bAjunI badhI hakIkata sAMbhaLIne temaja Agama sAhityanuM A bAbata puraMtu... jarUrI hoya eTaluM sazadhana karIne nimAyela lavAda je kAMi cukAdo Ape anne pakSane mAnya gaNAya . ane tyArathI A bAbatanI carcAne anta Ave. AvI lavAdIthI A praznane chevaTane niSNu v Ave ke kema e zaMkAspada che. ema chatAM paNa AvI lavAdIthI AkhA praznanI sArI chagNAvaTa thAya ane AmAM rasa letA varSAMte dhaNu mAga daza na maLe. vaLI A prazna paratve upasthita thatA pakSe vacce samAdhAnInA mAga ubhuM thAya, ane kaTutAbharI carcAnA anta Ave. petapAtAnA manatA game teTalA Ayana hAvA chatAM satyanuM saMzodhana ane tadanusAra niva eja baMne pakSanuM AkharI dhyeya che ane tethI zrI. dharmAnaMda kAzAMkhInI A mAMgaNI Adarayegya lAge che. paramAnada, zro muMbai jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI, mudraNusthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taMtrI :-- maNilAla mAkamacaMda zAha zrI mubaI jaina yuvakasa nu' pAkSika mukhapatra prabuddha jaina muMbaI : 1 eprIla 1945 ravivAra varSa 6 ] sAdhu saMmelananA prastAveA ane tatkAlIna pratyAghAta daza varSa pahelAMnA bhUtakALa upara draSTipAta ( zrI jaina vaeN, m, nyuransanA tA. 7-4-45 thI zarU thanAra adhivezanamAM ekaya samitinA je khe dharAvA raju thavAnA che temAM dIkSAne lagatA TharAvamAM amadAvAda khAte 1934nA mArca mAsamAM ekatra mela zve. mU. sAdhu saMmelananA TharAvanA ullekha karavAmAM AnyA che. A sAdhu samelane cothI mArcathI pI epraula sudhI ema kula 34 divasa sudhI vATAghATa ane carcA karIne 11 TharAve! pasAra karelA, A TharAvamAMthI dIkSA, devadravya ane sadha e traNa vaSacane lagatA TharAvo ane tene lagatA pratyArAtAnI vigata ekaya samitinA TharAvAnI vicAraNAmAM pUrva bhumikArUpe upasegI thaze ema vicArIne zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe pragaTa karela zanagara sAdhu samelana' nAmanA pustakamAMthI jarUrI vibhAgenu' sAbhAra avataraNa karavAmAM Ave che, purmAna'6) dIkSA (1) AthI seLa varSa sudhI mApitAnI athavA je samaye je vAlI DhAya tenI rajA sivAI dIkSA ApI zakAya nahi', kAraNa ke tyAM sudhI' ''ziSyaniSphaTikA'' lAge che. ATha varSathI seALa vavaLAnI dIkSAmAM, dIkSA lenAranAM mAbApa athavA teA vAlInI lekhita saMmati levI. je gAmamAM dIkSA ApavAnI hAya, tyAMnA sthAnika pratiSThita e zrAvakA drArA lekhita sa Mmati pramANe lekhita samati ApanAra dIkSA lenAranAM kharA mAtapitA athavA te vAlI che tenA niNaeNya, je gAmane te heya tyAM AdamI mAkalI niSNu ya karAve ane ni ya thavA pachI dIkSA ApavI. dIkSA lenAranI yogyatAnI parIkSA sAmAnya rUpe pAte karyAM pachI, vadhAre saMmatine mATe dareka gacchavALAe potAnA sa'dhADA sivAyanA khIjA sadhADAnA e AcAryo athavA te vaDIleAnI pAse yAgyatAnI parIkSA karAvI te pachI dIkSA ApavI. je gaccha ke samudAyamAM khInna sabADA na ha|ya temaNe potAnA samudAyanAM e yeAgya sAdhuenI pAse gyatAnI parIkSA karAvI saMmati meLavI dIkSA ApavI. dIkSA prazasta sthAnamAM, jAhera rIte, zubha-muhutaeN ApavI. dIkSA lenArane dIkSA ApI grahaNu-zikSA temaja Asevana-zikSA mATe se|La varSa paryaMtanI umara sudhI zrutaparyAya--sthavira sAdhuenI pAse rAkhavA ceAgya che, jo tenA pitAdi nikaTa saba"dhI sAdhu thayela hrAya ane te enI barAbara rakSA karI zake tema hAya, te te sAdhune enA pitAdinI pAse pazu rAkhavAmAM vAMdho nathI. (2) seALa varSo pachInI dIkSAmAM zAstrokta ziSyaniSphaTikA' lAgatI nathI, te paNa AlanuM A Akhuya baMdhAraNa keTalAka aMze thayela anicchanIya vAtAvaraNane laine TharAva rUpe bAMdhavAmAM AvyuM che. tene ja anusaratuM TharAvavAmAM Ave che ke sALathI aDhAra varSa sudhInA dIkSA lenArane paNa tenA vAlInI rajA sivAya hAlamAM dIkSA ApavI nahi. (3) aDhAra varSA pachInI ummaravALA dIkSA lenAra mAtA, pitA, bhaginI, bhAryAM vagere je nikaTa sabaMdhI hrAya, tenI anumati meLavavA mATe te te prayatno karyA chatAM paNa anumati na maLe teA dIkSA laI zake che. (4) dIkSA lenAre potAnI sthitine anusAra potAnAM vRddha mAtApitA, A ane nAnAM putra putrInA nirvAhanA prAdha karelA heAvA joie. (5) dIkSA denAre dIkSA lenAramAM aDhAra deva paikInA koi doSa na hAya e dhyAnamAM rAkhavu. (6) dIkSA rUtubaddha kALamAM tithi-nakSatrAdi muddata joi zubha divase ApavI. (7) vayanI apekSAe atizaya vRddhAvasthA na thAya tyAM sudhI dIkSA ApavI. Regd. No. B. 4266 lavAjama rUpiyA 3 [aka 23 (8) padastha, vaDIla ke gurU traNamAMthI game te ekane pUchyA sivAya dIkSA ApavI niha. devadravya (1) devadravya jinacaitya tathA janamRti' sivAya khIjA kANa kSetramAM na vaparAya. (2) prabhunA maMdiramAM maMdira bahAra game te ThekANe prabhunA nimitte je je khAlI khelAya te sadhaLu" devadravya kahevAya. (3) upadhAna sabaMdhI mALA AdikanI upaja devadravyamAM laI javA yogya jaNAya che. (4) zrAvakAe pAtAnA dravyathI prabhunI pUjA vagerenA lAbha levA ja joie. paraMtu kAI sthaLe anya sAmagrInA abhAve prabhunI pUjA AdimAM vAMdhA AvatA jaNAya, te devadravyamAMthI prabhupUjA AdinA prAdha karI levA. paNa prabhunI pUjA Adi te jarUra ja thavI joie. (5) tItha ane madirAnA vahIvaTadArAe tIya' ane madira sabaMdhI kAya` mATe jarUrI milakata rAkhI bAkInI milkatamAMthI tIrthIdvAra ane jIrNoddhAra tathA navIna maMdiza mATe yogya madada ApavI joie ema A saMmelana bhalAmaNa kare che. sadha (1) zramapradhAna je sadha te 'zramaNusadha'eTale sAdhu che. pradhAna jemAM evA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha sadha te "zramaNusa'dha' (2) zrI caturvidha saMdhane karavA lAyaka kAryomAM zrI caturvidha saMdhatI mukhya sattA che. (3) (sakalasaMdha) zrAvaka sadhatI zrAvaka--zrAvikAnA samudAya upara zAsana gunhAnI bAbatamAM yogya karavA pUrNa sattA raheze, paNa zrAvaka saMghe sAdhu-sAdhvI pratye rAjA samAna, mAtApitA samAna, bhAsamAna - ane mitrasaMmAnapaNe zubhAzaye vavuM. cAgya che. (4) sAdhu-sAdhvIe upara temanA dhADAnA vaDIlanI kula sattA che. kAraNa vizeSe AcAya agara sadhADAnA vaDIlanI AjJAthI zrAvaka saMdha te saMdhADAnA sAdhu-sAdhvI pratye jarUrI kraja adA karI zakaze. temaja kAi sAdhu-sAdhvI atyaMta anucita kAya kare, te te samaye zrAvaka saMdha ucita karI zake che, paNa Ane durUpayoga thavA na joie. sAdhu samelana aMge konpharansanA gava sAdhu samelana bAda turatamAM bharAyela jaina zve. mU. kAnphransanA adhivezanamAM amadAvAdamAM maLela sAdhu samelana aMge nIcene TharAva pasAra thayeA hateAH "tAjetaramAM sAdhuvaccenA sa'melane zAstra, paraparA ane vivekabuddhi e traNenI madadathI teoe potAnI aMdaranA matabhedyane dhyAnamAM lai je prastAva sarvAnumatithI karavAmAM eka mAsa karatAM vadhAre divase gALI je mahA prayAsa karyAM che, ane dharmanA praznomAM dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI AvazyakatA svIkArI che te mATe temaja ekanA sthApana ane khInnanA utthApananI keTalIka viSama paristhitinA samanvaya karI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA karavI U ja pa Da , 'kahInI pralika . sa lekama kiraNa . . * * * * * * * * nA dara .3 - instapic Ta ' '. ? - ::.. " , , , , , 'C' 'D' ' , ' , , , , , para karI che, te mATe saMmelanane A konpharansa hayapUrvaka abhinadane lagatA je niyame karyo che, temAM upara sucavelA sudhAre che svIkAravAmAM ja kumApe che ane namratApUrvaka jaNAve che ke thayelA prastAmAM je kaMI Avaze te munisaMmelane navIna yuga pravartAvya gaNAze. ' . . aparNatA, aspRhatA, anizcitatA adhyApakatA rahI hoya te AvatA muni "muni saMmelane harAvyuM che ke devadravya rjinacaitya tathA : simelanamAM dura karavAmAM Ave tathA nIce jaNAvela bAbateno nirNaya jinamati sivAya bIjuM kaI paNa kSetramAM na vaparAya. ApaNAM karavAmAM Ave. . . . . . maMdire devadravyanA nAme je milakata dharAve che, tene upaga munisamezI (1) dIkSA lIdhA pahelAM jeTalAM abhyAsanI jarUra hoya te.'' .' 'lananAM TharAva mujaba thAya temAM vadhe levA jevuM kazuM ja nathI, paraMtu I ! (2) sAdhvIo mATenI dIkSAnI vaya, abhyAsa, pavitratA Adina munisamelane samAjanI nADa barAbara tapAsI nathI, ane atyAra sudhI " devadravyane mATe je sata cAlyo Ave che temAM pheraphAra karavAnI, '' (3) dIkSA laI choDanAra ane pAchA lenAra mATenuM rahevuM joItuM , jarUra joI nathI. maMdire bahu vaibhavazALI banAvavA pAchaLa tene vyaya . aMdhAraNuM : ' ' , , ' thAya che. ane vahIvaTa kartAonI bedarakArInA pariNAme keTalIka vakhata mi ' (4) zithilatA ane te paiSaka ekalavihAra, judA judA gacchanI moTI rakama ghalAI jAya che agara mahetAe tathA pUjArIo ucApata prityenI valaNa, vihAra, taMtra keTalIka bAbatamAM eka sthApe-bIja utthApe karI jAya che. AmAM parivartana thavAnI jarUra che. atyAra sudhImAM mArI evI vimAsaNa ane muMjhavaNamAM nAMkhe tevI sthiti, amuka muninI thayeluM dravya jINumaMdIradhAramAM vaparAya ane have pachI belAtuM dravya ka mAlakIvALA thayela pustaka bhaMDAra ane amuka saMdhADAneja utaravA sAdhAraNa khAte laI javAnuM zrI saMgha TharAve te temAM koI zAstrIya che mATenA khAsa upAzraye vagere saMbaMdhI samAcita samayasUcaka ukela. bAdha Ave tema nathI. AvA parivartana aneka vakhate thayAnAM dAkhalA (5) dIkSAne aMge saMdhanI saMmatinI AvazyakatA. * * zAstramAM mojuda che. pAMcamanI cetha ane zveta vastrane * sthAne sAdhu saMmelana aMge jaina yuvaka pariSadane TharAva pItavastra tenAM prasiddha udAharaNo che. bolIne rivAja bahu prAcIna nathI. asalanA vakhatamAM je vyakti maMdira baMdhAvatI, te tenA nibhAva 1:'; ', eja arasAmAM maLelI jana yuvaka pariSade sAdhu saMmelanane ' mATe jamIna athavA girAsa vagerenI vyavasthA paNa sAthe sAthe karatI. para aMge nIce mujaba TharAva karyo hate. elI jevA sAdhananI jarUra ja nahotI. pAchaLathI cayavAsIonA R : ' "muni saMmelanamAM pasAra thayelA ho jene samAjanI vartamAna samayamAM belInI praNAlikA dAkhala thaI ane temanA jerane lIdhe tene hita jarUriyAtone pahoMcI vaLavAne koI paNa puratA nathI ema A pariSadanI . bahu ja vega ma jaNAya che. lekasamuhe ja jarUriyAtane age zarU : " mAnyatA che, ema chatAM paNa dIkSA ApavA saMbaMdhamAM amuka niyame karelI ane pelI praNAlikAmAM parivartana karavAne lekasamuhane saMpUrNa ' svIkArIne te viSayamAM hAla pravartatI ataMtratA dUra karavA tarapha muni adhikAra che." Eaa saMmelane prAthamika pagaluM bharyu che, ane zrAvakasaMdhatI cekasa prasaMge sAdhu saMmelananA prastAvane bhaMga sAdhu-sAdhvI upara A saMmelane sattA svIkArI che, e bAbatanI. A .' (1937 mAM pragaTa thayela "rAjanagara sAdhusaMmalanamAMthI udadhRta) pariSada noMdha le che ane je munio atyAra sudhI paraspara maLI zakatA adhama ane dharma, patana ane uddhAra, avyavasthA ane niSa: ' nahAtA teo Aje samelana rUpe maLyA e ghaTanAne A pariSada 'mananAM 8 vizvamAM sadAkALa cAlyA ja kare che. jyAre jyAre adharma, AvakAradAyaka ane abhinaMdana... gaNe che." * . avyavasthA ke patana jora pakaDe che, tyAre tyAre tenA pratyAdhAtI svarUpe e sAdhu saMmelanane aMge zrI kamalabhAI bhudaradAsanuM vakatavya dharma, uddhAra ane vyavasthA hAjara thAya che. ane pharIthI jyAre e e jana yuvaka pariSadanI svAgata samitinA pramukhazrI kakalabhAI dharmAdinuM paribaLa ThaMDu paDe che tyAre punaH adharmAdi to jera para . dhokvinuM paribaLa ThaMDu paDe che , . bhudaradAsa vakIle prastuta sAdhu saMmelanane aMge pitAnA svAgata vyAkhyA Ave che; ane AkhuM taMtra cakranI jema cAlyuM jAya che. * namAM nIce mujabanA uddagAro vyakta karyA hatA:- ' jaina samAjane itihAsa A vAtanI barAbara sAkSI pUre che. - "muni saMmelananuM nAva kharAbA sAthe athaDI paDatAM sahejamAM jyAre jyAre pavitra zramaNa saMsthAmAM zithilAcArane praveza tha che, " bacI gayuM che. tetrIza divasa sudhI vATAghATa karyA pachI lokalAgaNIne tyAre koIne koI bhaDavIra nIkaLyuM che ane zuddhIkaraNa mATe gya ke mAna ApI dIkSAne lagatA keTalAka niyamo muni-saMmelane pasAra karyA prayatna karyA che. vartamAna samayamAM paNa temaja banyuM che. sAdhuomAM - che, te je ke atyAranI jarUriyAtane bahu ja oche aMze pahoMcI vaLe zramaNa saMsthAomAM dinapratidi : anicchanIya vAtAvaraNa dAkhala thatuM ' ' ' che, chatAM te. niyame lokamatane bhAre vijya sUcave che. yuvaka saMghe gayuM, ke temane sAmane karanAre sudhArakavarga taiyAra thaye; paraMtu che. '' agya dIkSAnI sAme je maracA mAMDayA hatA tenI sArthakatA siddha aneka kAraNosara sAdhuone moTo bhAga zithilAcAra tarapha ghasa thaI che. pitAnI meLe ja pitAne zAsanapremI, dharmapremI, dezavirati DAte ja gaye. pariNAma e AvyuM ke e prazna ekAda maMDaLa : tarIke oLakhAvanAra rUDhicusta muni saMmelananA TharAvo vAMcI hatAza ke saMsthAne maTI AkhA samAja banyuM, ne bhAre kolAhala utpanna thaI gayA che...samAje paNa joI lIdhu che ke dIkSA prakaraNane aMge thaye. ane e kolAhalane zamAvavA mATe ja 'sAdhu saMmelana bharI . samAjamAM kalezanAM bI repanAra bIjo kaI nahi paraMtu kahe- banI zake tevA saMdhapaTTaka taiyAra karAvyuM. vAto A dhamapremI varga ja hatuM. muni saMmelane tene megya have saMdhapaTTaka game te mATe hoya ke ugra hoya, paNa sAdhu lapaDAka lagAvI che. muni saMmelananA TharAnI sAthe ame sarjAze saMmata samudAyanI pharaja e hatI ke temaNe sarvAnumatithI karelA ne svIkArelA : chIe. ema koIe mAnI levAnI jarUra nathI. dIkSA mATe ATha e saMdhapaTTakane vaphAdAra rahevuM, paraMtu saMmelananA maMDapane vIMkhAyAne varSanI vaya gya gaNavAmAM AvI che, ane meLa varSanI uparanI gaNyAgAMThayA dahADA vItyA ke khuda rAjanagaramAM ja zrI saubhAgyavijayajI - ummaranA mATe mAtA, pitA, bhagini, bhAryAnI pharajiyAta rajA levAnuM ' nAmanA sAdhue saMdhapaTTakanI dIkSAne lagatI kalamenuM khaMDana chaDeceka TharAvyuM nathI. ahIMA amAro mukhya vadhe che. ATha varSanI vaya karyuM. emaNe be jaNane mAbApanI rajA vagara, sagAMvahAlAonI anuapavAda mArga che. koI kAraNavazAta te ekAda dAkhalo ItihAsamAM, mati vagara, rUpiyAnI lAlaca ApI amadAvAdanA nArI sarAhanA banyuM hoya ane zAstramAM teno ullekha hoya, tethI tene sAmAnya upAzrayamAM dIkSA ApI dIdhI !' niyama tarIke lAgu pADI zakAya nahi. aDhAra varSanI uMmara thayA pahelAM A khabare vartamAnapatranAM pRSTha para caDhI, jagajAhera banI, ane mAtApitA, bhaginI, bhAryA AdinI saMmati vinA dIkSA ApavAmAM paNa amadAvAdanA zrI saMdhe te mATe eka harapha paNa na uccAryo. sameAve te amAre mAnya nathI. temAM sudhAro thavo Avazyaka che. dIkSane lananI navanI kamiTie paNa mauna sevavAmAM pitAnI zobhA mAnI lIdhI. " - - Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . * * * * * * * * * tA. 1-4-4pa prabuddha jena 117 paNa kharuM jotAM te e navanI kamiTi kAMI kAyamane mATe niyukta konpharansanA saMcAlake ane sUtradhAra zAM svapna sevIne A jAtanA thaI nahatI; eTale AvA prasaMge kaI sattAnA AdhAre te pagalAM laI pIchehaTha kare che e ghaNuM vicAravA chatAM samaja paDatI nathI. aikya zake ? eTale ATalI jahemata pachI paNa sAdhu samudAyanI dazA pahelAnA samiti taraphathI je be TharAvo konpharansanI khullI beThakamAM pasAra thavA jevI ja nirNAyaka rahI, ane TharAne bhaMga thato ja rahyo. keTaluMka mATe AvavAnA che, te TharAvothI jaina samAja have ajANa nathI ja.' vartamAnapo parathI TapakAveluM TUMku TAMcaNa atre ApavuM ucita thaze. alabata, konpharansanA kAryakartAo jena, samAjanuM kalyANa karavAnA zubha samelana pachI jeTha vadI pAMcamanA divase darzana vijayajI nAmanA manoratho sevIneja A gaMbhIra pagaluM bharavA taiyArI karI rahyA haze. eka sAmAnya sAdhue, zrI sAgarAnaMda' sUrinA sAnnidhyamAM amadAvAda paNa e mahArathIo pote jevA zuddha hRdaya laIne jemanI sAthe eka khAte pAMjarApoLamAMnI jJAnazALAmAM, eTale zrI vijayanemisUrijInA sAdhanA karavA jAya che, temanAmAM paNa evI ja hRdayazudhdhi che ke khAsa nivAsa sthAne, trIje mALe jIvaNalAla bhogIlAla nAmanA haTha-kadAcaMdranuM ekAMta mithyAvabharyuM che? tyAM paNa kharekhara jaina gRhasthane chAnImAnI dIkSA ApI ke je gRhastha kevaLa 18 divasa samAjanuM bhaluM karavAnI tamannA, dhAraNuM yA udeza che ke potAno kakake dIkSA pALI mahesANAthI eka rAtre veza cheDI palAyana thai gayA. khare karAvavAneja hetu che? atyAra sudhInA samAjanA raMga jotAM * tyAra pachI jAvAlamAM samelananAM mukhya sUtradhAra khuda vijaya jaNAya che ke kenpharansanA sUtradhAra bhIMta' bhUle che. loka kahevata pramANe nemisurIjIe eka gRhasthane saMmati vinAnI dIkSA ApavAno prayAsa lakhatAM bakaruM kADhatA uMTa pesavA devA jevI paristhiti ubhI thatI karyo ane meTuM tephAna thayuM. polIsapATa hAjara thaI. mAmale vadhu lAge che. vaDodarA rAjyanA dIkSA niyAmaka nibaMdhane pAsa thayA pachI gaMbhIra thate mahAmahenate aTakI gaye. pAchaLathI te gRhasthanI patnIne bhagADI nasADIne apAtI dIkSAM, cerI chupIthI apAtI bALadIkSA. - rU.1300) nI rakama ApI zakhsa pADavAmAM AvI, ne dIkSA devAI - vigere banAve puratI kaMika aMze je zAMti hatI, te zAMtino bhaMga ema kahevAya che. akaya karavA taiyAra thayela bhAIo dvArA te nathI thaI rahyone? kacchamAM zrI ravicaMdrajIe bhacu jagazI nAmanA gRhasthane dIkSA devA ane pati-patnIne bhAI bahena tarIke oLakhAvavA karelA prasae : - koI paNa jana ke je jainatvanA marma jANe che, je jaina dharmanuM nA A paNa samAjamAM sanasanATI phelAvI dIdhI hatI. A prasaMgene paNa rahasya jANe che, te prANAMte paNa saMyama athavA dIkSA jevI pavitra visarAve te kisso morabImAM bAi yAne bu. patine dhaNuM. vastunI viruddhamAM naja bele ke lakhe, paNa je AcaraNathI jagatamAM jaina samAjanI hAMsI thAya, je banAvathI ghere ghera azAMtinI javALA samajAvavA chatAM pitAne rajhaLatI mUkI, dIkSA levA badala te ghAsaleTa pragaTe, evA dharmane nAme corI chupIthI apAtA vezapalaTo, ke jethI chAMTI baLI mUI. mahAna gaNAtA saMyamanA mulyAMkana sastA banAvI devAtAM hoya evI pAnasara mukAme zrI sAgarenaMdasRrie zubha mUhUrta ane prazasta' sthAnanI darakAra karyA vagara be sagIra bALakane dIkSA ApI. dharmaghelachA naja sAMkhI zakAya. saMyama e te khAMDAnI dhAra che. cANasmA khAte muni rAmavijayanA zie. amadAvAdanA kALu saMyamI jIvana jIvanArane khAMDAnI dhAra para cAlavAnuM che, e kAMI ; baccAnA khela nathI. tethI ziSyalolupatAthI dharmanI niMdA karAvanArA zAnI piALanA be yuvakone sTezanathI upAzraye AvyA bAda eka kalAkamAM banAva bane, tyAre samAje AMkhamicAmaNa karIne mauna dhAraNa karavuM ja dIkSAnA kapaDAM paherAvI dIdhAM. ' | zrI vijaya labdhisUrijIe ziheranI be bALAone dIkSA ApI, e koI paNa rIte nathI. ' ne dharmavijyajIe amadAvAdanA zeradalAla lAlabhAI jezIMgalAlanA nAnI bIjA TharAvamAM vANI ane vicArasvAtaMtrya para kuThArAghAta karavAmAM AvyuM che. koI paNa svamAnI, pragati icchanAra vyakita strI athavA vayanA bAI jayantilAlane lIca mukAme dIkSA ApI. lAlabhAI tyAM purUSa je svataMtra vicAra zakti dharAvanAra hoya, te AvA TharAvane jatAM belAcAlI thaI, ne tephAna jevuM vAtAvaraNa jAmyuM. zrI vijaya akSarazaH Teke naja ApI zake. pitAnI jAtane jaina tarIke oLakhAvI bhakitasUrijI ane keLiyAkanA bALakane saMtADavA-bhagADavA mATenuM jainatvane dA karanAra koI paNa jaina, jaina sidhdhAMtanI virUddha najI bhAvanagara temaja lIMbaDI prakaraNa jagajAhera che. bIjA paNa keTalAye bele ke lakhe. paNa samaye samaye dravya, kSetra, kALa, bhAva, pramANe nAnA moTA kIssA banyA, je badhAnI yAdI ApavI zakya nathI. ' A uparAMta ekalavihArIo mATe TharAva karyA chatAM, tenuM kaMI samayociMta Avazyaka pheraphAra mAMgatA anudAne mATe paNa bolanAra che ke pariNAma AvyuM nahi. ane savA cha sAdhuomAMthI lagabhaga ekase athavA lakhanAranA heTha sIvI levAmAM Ave ane hAthanI kalama chInavI levAmAM Ave e johukamI sahana na ja karI levAya. pacIsa jeTalA ekalavihArI ja rahyA. sAdhusaMsthAnI pavitratA zI rIte vadhe ane jJAnavRddhi kema thAya ? dharmane nAme rUDhI. upara marI phITa vagara ke jenI svataMtratA . tathA temaNe kevI dezanA ApavI, tene mATe karelA TharAva kAgaLa upara vicAra karavAnI zakita chInavI levAmAM AvI hoya, jemane amuka ja ja rahyA te mATe zudhdha buddhie koi sakriya prayatna thayuM hoya tevuM bAbA vAkaya pramANuM hoya, jemane amuka kriyA dvArA ja mekSa ke svarga dekhAyuM nahi! bhaLe che evI vicArazreNI baMdhAyelI hoya, evA vicAravALA ja AvA - saMpanI vRddhine TharAva jene keTalAke bahu agatyane mAnya hatuM, TharAvane Teko Ape. siddhAMta bAbata ekAMta nizcaya hoya, paNa jemAM ' te TharAvanI paNa tevIja dazA thaI. zrI vijayarAmacaMdasara ane zrI. anekAMta dRSTine mULamAMthI lepa thaI rahyo che evA anuSThAnane lagatA : sAgarAnaMdasUrijI vacce zAstracarcAne nAme bhAra vitaMDAvAda cAlI rahyo,. TharAva para konpharansa jevI pragatikAraka ane vagadAra saMsthA ja aikayanA . jenI Aje paNa purNAhuti thaI nathI. eALA jevA mRgajaLathI lebhAine matuM mAravA taiyAra thAya enA jevI - devadravya saMbaMdhI TharAva thavA chatAM koIe pitAne Agraha choDa zekajanaka bInA bIjI koI hoI na zake. konpharansa jevI saMsthAe te nahi. rAdhanapuramAM zrI vijaya rAmacaMdrasUrie cAturmAsa veLAe supananI samAjanA saDAne temaja dharmane nAme poSAtI rUDhIne paDakArI samAja dehane belInuM dhI devadravyamAM ja laI javAnA AgrahathI supana utAravAnuM ja taMdurasta kara joie. te na bane te maeNna rahevuM joIe. paNa AvA baMdha rAkhyuM. anarthakArI TharAva samAja sAme kadi paNa dhavA na joIe. hRdayazuddhi vagara ekatA sAdhavI AkAzakusumavat che. evI bedI ektAthI kaze 1 - ekatAnA mRgajI pAchI lAbha thavAne nathI. e rIte jaina samAjanuM bhaluM nahi thAya. pragatizrI jaina zvetAMbara kenpharansa aikyanI sAdhanAnA mRgajaLa pAchaLa , sAdhaka varge koI paNa jAtanI mahatvAkAMkSA temaja AtmavaMcanAthI para . . pitAnA atyAra sudhInA karelA pragatizIla TharAvo ane kAryo para zI rahIne e TharAne jerazerapUrvaka virodha karavo joIe. mahatvAkAMkSA sevIne lakheluM ane beleluM pAchuM kheMcavA taiyAra thAya che lIlAvatIbahena devIdAsa. karanA saDAne temanA bane te mane joIe. hAtha Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 savasta ANAe ubaThThie mehAvI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. prabuddha jaina satyapUtAM badedvAcam prabuddha jena eprIla 1 aikaya samitinA DarAve. ane kAnpharansanA pratinidhie. A sAtamI tArIkhe jaina mU. zve. konpharansanuM adhivezana zarU thaze ane akaya, samitinA TharAvo prastuta kenphransamAM ekatra thayelA pratinidhi samakSa anumati mATe raju karavAmAM Avaze. A TharAvanA yuvA ane sudhArakA virAdha kare che eTalA mATe ja nahi paNa khuda akayanA draSTibinduthI temaja prastuta TharAvenA aMga upAMgamAM rahelA doSane dhyAnamAM lane A TharAvane koi paNa prakAranI anumati nahi ApavA kAnpharansanA pratinidhione mArI namra bhAve prAthanA che. 1945 mULamAM te kenpharansanI muMbaImAM maLatI sthAyI samitie keTalAMka varSo pahelAM vaDedarA rAjyanA bALadIkSAnI aTakAyata karanArA koyadAne anumedana ApeluM teTalA puratA ja keTalAka sthiticusta bhAione sakhta virAdha hatA. A anumedanane TharAva te 1943 nA eprIla mAsamAM maLelI e ja sthAyI samitinI sabhAe rada karyo che. A sivAyanI pahelA ane khIjA DarAvanI badhI bAbatA pAchaLathI ubhI karavAmAM AvelI che. pahelA TharAva muni samelananA prastAveAne AgaLa dharIne konpharanse Aja sudhImAM dIkSAne lagatA karelA TharAve rada kara vAnuM kahe che. A aMkamAM kace kraye samaye kAnphranse zu zu rAve karyAM teno atihAsika tArIkha sAthe vigate anyatra ApavAmAM AvI che. pahelA TharAva junnera mukAme nIce mujaba thayele "dIkSA sabadhI A kAransanA evA abhiprAya che ke dIkSA lenArane tenA mAtipatA Adi aMgata sagAMo temaja je sthaLe dIkSA ApavAnI DrAya tyAMnA 'zrI saMdhanI samatithI cAgya jAherAta pachI dIkSA ApavI." A TharAva muni samelana pahelAM karavAmAM Avye che. ane e TharAvamAM sucavAyelI ghaNIkharI bAbate nA muni samelane svIkAra karela che. tethI e rAvane rada karavAne kazo artha nathI temaja tevI jarUra paNa rahetI nathI. khIjo TharAva muni samelana bAda eka mahInA lagabhagamAM maLela konpharanse pasAra karyAM. te je anyatra ApavAmAM ALye che. A TharAva muni samelananA dIkSAne lagatA TharAvaMte vadhAvI le che ane keTalIka bAbatamAM spaSTatA mAMge che. A rIte jotAM kenpharansanI sthAyI samitie gAyakavADanA kAyadAne Apelu anumedana bAda karatAM jInnurane sAdhu samelana pahelAMne rAva ane muMbainI kAnpharansaneA TharAva sadhu samelananA taMtrane AgaLa pAchaLa puraka che. vAMdhA paDatuM anumodana kAnpharansanI sthAyI samitie rada ka" che. varSo pahelAM maLelI mubainI kAnphranse sAdhu samelanane cegya rIte vadhAvI lIdhuM che. A badhI vigate dhyAnamAM letAM. akaya samitinA dIkSAne lagatA TharAva eka rIte kevaLa bInajarUrI che kAraNa ke * Aja sudhInI paristhitimAM te TharAvathI kAnkransa purate kazA paNa mahatvatA pheraphAra thaneA nathI paNa sAthe bIjI rIte vicAratAM A harAtra aneka kAraNeAsara vAMdhA paDatA ane virodha karavA ceAgya che. kAraNa ke AkAzamAM hAthInI AkRtinuM kai eka vAdaLa dekhAya ane hAthI dekhAya che, hAthI dekhAya che" ema kahIe tyAM te AkAra badalAi jAya ane vALa agAyara. banI jAya ema tA. 1-4-45 jenu' alpakAlIna astittva kevaLa bhUtakALamAM vilIna thaI gayu che. evuM sAdhu sa Mmelana ane tenA TharAveA jANe ke vacyukata astitva dharAvatA hAya tema temane AgaLa dharIne dIkSA niyamana saMbaMdhe have ke e kazu" paNu karavApaNuM rahetuM nathI, ane gAyakavADane kAyadA khInajarUrI che evI bhrAmaka chAyA akaya samitine TharAva ubhI kare che ane ayogya dIkSAnI Aje paNa banatI nAnI merI ghaTanA sAme AMkha ADA kAna dharavA mAMge che ane dIkSA ApavAnI bAbatamAM niyamana ubhuM' karavAnI chellA vIza paccIza varSanI AkhI hIlacAla upara pANI pheravavA mAge che. A rIte vicAratAM akaya samitinA dIkSAne lagatA harAva aneka anatho~thI bharelA che ane te uparAnta sau kAine iSTa evA akayanA te mULamAM ja dhA karanAra che. ema kenpharansanA koi paNa pratinidhine lAgyA vinA nahi rahe. bIjo dharAva kaoNnpharansanA mukhya kAryakartAonI ekatAnI garajane vaTAvavA mATe ja ubhA karavAmAM Avyo che ane e paNa navA kalahAne janma ApanAra che. e TharAva pahelI ja vAra jaina zvetAMbara mUrtipUjaka dha'' evu' jaina dharmanuM viziSTa temaja vicitra lakSaNa AgaLa dhare che. bIjuM pracalita anuSTAtA je pramANe mAnya rakhAtA AvyA che. te pramANe mAnya rAkhavAnuM kahe che, anuSTAne kAne kahevA eja eka moTA prazna che. pujA, pratikramaNa, sAmAyika, pauSA, tapakriyA A badhuM anuSThAna kahevAya ema eka mata che. bIjo mata A anuSkAnAmAM pratiSThA, udhAna, madirA, varadheDA, svAmI-vAsalya vagerene samAveza kare che. amuka tithie amuka tapa ke kriyA karavI e paNa anuSTAnano viSaya che. A anuSTAnane eka aya yAM ke bIjo artha svIkAre-A anuSTAtAmAMtenA svarUpa temaja prakriyAmAM kALe kALe pheraphAra thatAja AvyA che. kAi bAbata upara ekke te kAi Abhata upara vadhate bhAra mUkavAmAM AvyA che ane eja rIte viiinaSedhA paNa thatA AvyA che. pU kALathI Aja sudhI dhArmika anuSTAne itihAsa jenAM AvA aneka dRSTAMtA maLe tema che. jema sAmAjika temaja dhami`ka bAbate mAM jarUra jaNAye pheraphAra karatA rahevu ane tenI racanA karatAM jatA samAja mAnasane anukULa banAvatA rahevuM e paNa samAjanA dI draSTivALA agresareAnI khAsa kruja che. Ane badale dhArmika anuSTAne cAlatA AvyA che temaja raheze ane temAM kaze| paNa pheraphAra nahi thAya evA tavA kADhavA emAM nathI DahApaNa ke nathI dI dRSNui, A TharAva dhArmika acalAyatana ubhuM kare che eTaluM ja nahi paNa jaina saMsthAnA adhikArIe dhArmi ka anuSTAne te pratikuLa asara kare evuM khelavuM ke lakhavuM nahi-bAvuM e TharAvamAM antagata karavAmAM AveluM kramAna kevaLa behudu lAge che ane A yuga ke jyAre mAtra dhArmika anuSkAnA ja nahi paNa dharmanA mULabhUta gaNAtA sidhdhAntA paNa mAnavInI budhdhinA trAjave teLAi rahyA che AvA vaCmAna yugamAM kevaLa hAsyAspada bane che. AvA TharAvathI AjanA samayane baMdhaesatI na hoya. evI koi paNa mAnyatA puSTa thavAnI nathI ane apracalita banavAne nirmAyalA je kaMi anuSTAne Aje pravata mAna che. tene kASTa navI AvaradA maLavAnI nathI. A TharAvanuM pariNAma junA ane navA vaccenA sakSeAma vadhAre tIvra banAvavAmAM Avaze ane ulaTuM pracalita anuSTAneja vadhAre jarita banaze. A AkhuM nirUpaNa kAnsamAM bhAga lenAra eka yA bIjA pakSanA pratinidhionA sarvasAmAnya draSTibindune lakSyamAM rAkhInee karavAmAM Avyu che. mArI A pratinidhi badhuone punaH punaH prArthanA che ke aneka navI takarArAnAM. jemAM khIja * rahelAM che. evA akaya samitinA TharAvone pakSApakSInuM dRSTibindu cheoDI taTasthapaNe te vicAra kare ane e rIte vicAratAM prastuta TharAvothI nathI kAmanu zreya thavAnu ke nathI kAmamAM ekatA AvavAnI esa temane jo spaSTapaNe bhAse te e DarAvAne pAtAne TekA na Ape ane junA ane Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-45 budha jena AgAmI adhivezana ane jaina samAjanA prazna A muMbamAM 1924-25 mAM maLela zrI ve. sthA. jaina kAnpharansa vakhate janAne anulakSIne ApaNA kavisamrATa nAnAlAle kahyuM hatu ke ' Aje addhi' jeTalI mAnavamedanI maLI che teTalI jo rANA pratApanA samayamAM maLI hota te rajaputIne uDI gayelA ra'ga badalI jAta." paNa khe! AMhi tA Aje bhegA maLyA che gaNuMtrIbAja vANiyA eTale khUmA, barADA, husAtusI ane tevI vAte sIvAya bIju zuM hoya ? A upAlaMbha pachI dhaNI konpharanse sthAnakavAsI temaja smRtipUjaka jaitAnI maLI che ane dareka vakhate te junA du:khada ane zaramajanaka upAlaba eTaleAne eTale sAce sidhdha thayA che. kAe jaina samAjane raMga palaTAvIne tenA uttara nathI ApyA. varSo para varSa vItatA jAya che. samAjane raMga vadhune vadhu DriMka thatA jAya che. kayAre kayAre e pAMca niSkriya khAvAenI (sAdhuonI) bharatI karIne ke ekAda IMTa cunAnuM maMdIra ubhuM" karIne ke kASTha kharcALa samAraba ke anuSTAna yeAjIne tenAMmAM prANa pUravAne prayatna thAya che ane kRtakRtyatA anubhavAya che. temAMthI kAi kAchamAM dharmAMjhanuna jAge che, ADaMbara prIti pragaTe che, paNa dhabhAva ane sahadhIpaNAnI upayogI vRti nathI jAgatI. pratyeka kAryoM dharyAM nathI banatuM. pazu mAnI lIdhelA dhama jIvananuM amuka vakhate karavAnuM kAya bane che. je jIvana samAjanA meTA bhAgane jIvavAnuM nathI hetu' tenI carcAmAM lIdhA che teTalo ke Aja sudhImAM ApaNe jeTale rasa hamezA tenAthI ghaNA eche rasa ApaNA nitya jIvanane sparzatA praznomAM nathI lIdhe. ApaNe A loka ane paraleAkane, zarIra ane svargane, nitya jIvana ane saMyamane, masAranA prazno ane kAlpanika AdhyAtmika jIvanane, ane dhana ane jIvanasaMgrAmane kAyama sabaMdha vagaranA bhinna bhinna kalpIne tene eka bIjAthI chUTA pADIne dharmo ke meAkSane meLavavA iyuM che. pariNAme ApaNA nitya jIvana ane dha' vacce dhaNu aMtara paDI gayu che. dhama ane nitya jIvanane eTalA badhA sabadha che ke jo te jIvana spaSTa ane saraLa nahiM hoya te dhamane prazna paNa teTaleja aspaSTa rahevAne che. nityajIvana jema dhamanI bhUmikA che tema te dvArAja dhama'nA AvIrbhAva thAya che. eTale bannenu keTalu nikaTapaNuM che te samajI zakAya che. ApaNuM nityajIvana Arthika saMkaDAmaNa, bekArI, ajJAna, vahema, pAkhaMDa ane rUDhie DeALI nAMkhyu che. jIvananI bhUmikA kharAma ane kharabacaDI karI nAMkhI che eTale temAM dharmabhAvanA kema ugI zake ? ane kapi tevA vanamAM ugI hAya te tenI pratItI paNa kema thAya? nitya thai rahelA dharma saskArane lepa ApaNA AjanA sAMpradAyIka samAjane moTA ciMtAjanaka prazna che. junA ane navA pAtapeAtAnI rIte te vAta vicArI rahyA che. paNa jyAM sudhI nityajIvana su lAvavAmAM nahi Ave, jyAM sudhI samAjanI racanA yuga anusAra navA sava" kAIne mAnya thAya evI ayanI navI bhUmikA race. AjanA kaTokaTInA vakhatamAM bhUtakALanA bhede be biDa bhulI jate kemanuM zreya thAya, vyApAra udyoga ane keLavaNImAM kema AgaLa vadhe, kahevAtA madhyama paNa AjanA sa'yege.mAM kevaLa nikRSTa sthitie paheAMcelA vaga nI muMjhavaNo. TaLe ane rAhata maLe, ane temanI kamANI ane kha'nA be cheDA sadhAya evI yAjanA ApaNe hAtha dharIe. A praznate nathI dIkSA sAthe nisabata ke nathI tithi niSNuya sAtheka zo sa MbaMdha, tevIja rIte anuSkAna rakSAthI paNa AjatA utkaTa praznonA ke nikAla ke ukela AvavAnA nathI. akaya samitinA anaikayapreraka harAvA Apasa ApasanA jhagaDA mITAvavAne bhAga nathI e sau kAi barAbara samajI le ane kAinI doravaNI ke kAinI preraNAthI nahi paNa pAtAnA aMtarAtmA jema kahe tema AgAmI adhivezanamAM potAne mata Ape. paramAnaMda. 119 palaTavAmAM nahi Ave tyAM sudhI kaSTa banavAnuM nathI. eTale A vakhate te ApaNe avazya AzA rAkhIye ke zrI maNilAla jayamala zeThe lakhyuMH tema "sa"kAntikALamAM maLatI A konpharansa" samAjanuM nutana vidhAna racavAno ane dharma bhAvanA mATe yogya bhUmikA taiyAra karavAne prayatna jarUra karaze. samAjanI AkhI imArata Arthika baLa ane mAnava sahakAranA pAyA upara racAyela che. aArA sAdhana ane mAnava sahakArArA sAdhanane kAryamAM mUkanArI bhAvanA ane budhdhimaya jIvaMta zakita maLe che. A bannenA yeAjanA pUrvakanA saMyogIkaraNamAMthI mAnava sukha, zAnti ane vikAsa janmAvI zakAya che. A ane tatvavinA mAnava jIvana jema azakaya ane pAMgaLu' bane che tema sayeAgIkaraNanI bhUmikA taiyAra karyAM vinAnuM jIvana dhArmika bhAvanA mATe ekAraja rahe che. chellA thoDA varSo thayAM ApaNe prasaMgopAta nitya jIvananA prazno saMbadhI vicAra karIe chIe. bekArI, keLavaNI, sAdhusaMsthA, devadravya, madirA ane kriyAkAMDe| Adi upara ThIka ThIka vivAdo karyA che. paNa te saMpUrNapaNe nahi. uparachallA vicAreA karyAM che. eTale jema karansI neTanA e aDadhIyAM jo judA judA heAya te tenI kImata kaMi maLatI nathI, tema ApaNA aDadhA carcAyelA praznonu' paNu thayu che. dAkhalA tarIke Aje eka taraphathI bekArI ane tenA upAyanI ciMtA samAja sAme paDI che. bIjI taraphathI devadravya aDhaLaka rIte vadhatuM jatuM paDayu che. chatAM banne vacce mAnava upayAganA niSedhane atarAya UbhA che. eTale tenA upayega dekhI zakAtA nathI. eTale ja sAdhana sAme achata ane taMgI paDayA che. ekArI ane upAya temAM bekArI eka aDadhiyuM, upAya dravya bIjI aDadhiyuMA baMne bhinna bhinna rahe tyAM sudhI tenu mUlya zu? Aje ekArInA upAya thoDIka bhISma bhegI karIne nirmAlya rIte ukelavAnA akhataro vicArAya che. paNa koi nathI pUchatuM ke jo devadravya mAnavanA upayoga mATe vAparI zakAtu na heAya te bIjo kei evA mAga nathI ke jethI mAnI lIdheleA niSedha bhaga paNa na thAya, ane dravyane upayoga thai zake? jema Aje te bIje vyAje paDayu che. tema tene janAne sagavaDatA Ape tevI sahakArI beMka, -sahakArI maMDaLa, nAnA nAnA udyoganA kendro ane pazu sa rakSaNa ane vana (Cattle kram) jevI saMsthAe kheAlavAmAM rokI zakAya to bekArI, udyoga, pazurakSA eTale ahiM'sAnA prazno suMdara rIte ukelI zakAya, samAjane upayogI thai zakAya ane devadravyane AmadAnI ke niSedhanA bAdha AvyA vinA vAparI zakAya. ahiMsAne ApaNe ApaNA ati mahatvane prazna gaNatA AvyA chIe. ane theDAMka AMdhaLA, pAMgaLA ane AvatI kALe marI jAya tevA pazuote mAgelI bhIkhamAMthI kharIdI, khavarAvI ane marI jAya tyAre TAvIne sateSa pAmIe te karatAM vadhu sArI rIte ApaNe upayAgI ahi sA yeAjanApUrvaka kAryothI karI zakIe. madirA ane tenI vadhatI jatI saMkhyA ane jate kALe tenI rakSA ane marAmata mATenI paNa azakita, temaja sAdhuonA jIvananI niSkriyatAno prazna jema A yugane aLate prazna che tema keLavaNI ane dhArmika saMskAranI jALavaNIne prazna paNateTale ja agatyano che. agAuM madirAne moTAmAM meTA upayoga vidyAmaMdira tarIke (Temple School) tarIkeja thato. tyAM pUjArIpade bheThelA gurU janatAnA bALakone keLavaNI ApatA ane sa MskAra keLavatA. eTale maMdiza jaLavAtA, keLavaNI ane dhArmika prIti jIvaMta rahetI, prajAnI mamatA ane asmitAnI bhAvanA vadhatI, uparAMta jJAnIone yogya kAma maLI rahetu. Aje ApaNI pAse aneka vizALa maMdira che. keLavaNI temaja dhArmi ka bhAvanA jIvaMta rAkhavAne krAyaDe paNa ubhe che. ane kAma vagaranA sAdhue paNa che. paNa A traNanA sayogIkaraNanI yojanA vicaravAno samaya hajusudhI AvyA hoya tema kAIne nathI lAgatuM. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina 120 ApaNA astitva dharAvatA sAdhane, te zita haju paNa karyAM sudhI nica ka vahI javA daIzuM? samAjane ubhata karavA mathatI kAnpharansa kema AvA prazno nathI vicAratI ? Aje vidyArthIkALanI zarUAtanA ghaNAM varSo jevA tevA vAtA- varaNamAM gALyA pachI me Mgo, vidyAlaye ane skule mAM bhADuta dhArmika zikSakA rokIne dhama zIkhavavAnA ane prasaMgeApAta amuka vakhata krAi pustaka pAnAnuM vAMcana saMbhaLAvI dhArmika vAtAvaraNa jamAvavAnA niSphaLa akhatarA thai rahyo che. paNa pariNAma kaMi dekhAtuM nathI. prAthamika keLavaNI nAgarika banAvavAnI draSTie Temple Sehool mAM dhRSTa mAnelA devanI sAnnidhyamAM tyAgI sAdhueDhArA apAya tA keLavaNI, sAdhu, dhamabhAvanA ane maMdiranA upayAganA prazno ApeAApa pUrNa thAya. paNa Avu' karavuM karyA samAjane sUjhe che? sAdhuone tenA jIvanamAM rasa jAge tevuM kAryAM ubhuM karavA devAmAM nathI Avatu' tethI ja te niSkriya, susta ane jabaDAkhAra banyA che. tene cokasa prakAranI sevA ApavAnI javAbadArI heAtI nathI, temane mATe ja viziSTa prakAranI zakita meLavavAnI temane garaja nathI rahetI. ane kAmanI pAchaLa chupAyelI kaseTI nathI hatI tethI ja jevA tevA dheAtIyuM, paheraNa ane pADIne badale ameTA pacheDI ane edhe lai thoDAka vedha palaTAthI 'ApaNA samAjamAM nibha'"paNe nabhI jAya che. madirA sAthe prIti janmAve te tene upayAga, sAdhu samAja jIvananA ghaDavaiyA che tevI temanI kAmagIrIthI ubhI thayelI sanmAnanI bhAvanA, devadravya amane uce lai janArU' che tevI janatAne thayelI * pratIti dharma, sAdhu ane maMdiranI mamatA vadhAraze. bAkI tA thoDAka vagara vidyAe bhegA karelA sAdhuo, vidyAthIo pAse pharajiyAta gokhAvelI gheADIka gAthAo ke AMkha AMjI nAMkhe tevA samArA dhama te jIvanamAM jaDavAnuM kAma nahi kare te cekakasa che. AvA prazno A kAnphransa caze? ATalI maLelI medanI samAjanA uDI gayelA raMga pAhe lAvavA prayatna karaze? ema na kare tyAMsudhI te e samAja ! kavi samrATanu maheNuM ubhu che11! vrajalAla medhANI, aikayasamitinA karAvA ane samagra jaina samAja alabata eka sthAnakavAsI jainane AgAmI jaina zve. mU. kenduransane aMge ka paNa kahevAnA adhikAra na ja DrAya, paNa eka jaina tarIke jaina kAmane, lAgevaLage che tevA prazno paratve ane A yuganA mAnava-samAjamAM rahetI eka vyakita tarIke samAjanA sAmAnya prazno ke je mAzusanA jIvanamAM, cAritramAM ane vikAsamAM mahattva dharAve che tenA upara khelavAnA janma sidhdha adhikAra che e nyAye mArA mUrti pUjaka janabandhuone be zabda kahevAnu mana thAya che. jyAre samAjajIvananA ke sAMpradAyika jIvananA mArganI spaSTatA, saraLatA ane vyavasthA, saMjoga, zakita, ane dezakALanA kAraNe DeALAma jAya che, jokhamAi jAya che ane vyakitagata vicArAnI arAjakatA jAme che tyAre ghaNA DAghAe bhegA maLIne badhA dRSTikoNathI jIvanamArganI carcA ane chaNAvaTa kare, bhinna bhinna maMtavyeAnI tulanA kare ane pUrvagraha ane kadAgraha tajI sarvAMga suMdara lAgatA mAga nakkI kare ke jethI samAjamAM jAgRti Ave, jIvana Ave ane AgekucanI zakti Ave--AvA ucca hetuthI saMmelanA ke pariSado yojAya to jarUra temAMthI suMdara mArga maLavA uparAMta snehaddhi paNa thAya. snehavrudhdhi baLavRdhdhinI pUre gAmInI che. ApaNe tA Aje maLIe chIe pUrvagrahe pArka pAkAM ghUMTIne ane theDAee nakakI karela aMgata mAgane nUtana vidhAna tarIke gaNAvavAnI kheALAdharI ApIne. eTale zaratanI kAcI bhUmikA upara racAtI ane pUrvagrahe ane kadAcaheAthI pASAtI AvI pariSadeomAM satyanuM anveSaNa nathI thavanu, yuga anusAra mArganu vidhAna nathI thavAnuM, ke nathI vaparAvAnI temAM kAi tulanAzakita ! paNa rUDha mAnyatAone bIjI kAi paNa agatyanI bAbate nA kArya paNa draSTie vicAra karyAM vinA khA upara lagavaga, dhana ane jutha tA. 14-45 aLe hasAvI devAnuM kAya' banavAnuM che pragatine utsuka samAja jIvavA mathatA samAja A rIte vata mAganI chAvaTa .na kare yugane eLakhatA mAnavI temAM peAtAnA sAtha ke sUra na Ape! mArA mUtipUjaka mitrane eTalIja bhalAmaNa che ke A AgAmI kAnpharansamAM tamArA valaNa ke ma Mtavya mATe khAsa kALajI rAkhanne ke te mAnavAcita adhikArane gugaLAvI nAMkhe tevAM na hAya, saMpradAyanA vikAsane rUdhI vADAnIja ghelachA janmAve tevAM sakucita na hoya, ane rUDhi karatAM paNa vAstavikatA, sajoga ane dezakALane vadhu avakAza temAM hAya ke jethI samAja sudara, kAryazIla ane pragativAna bane, tenI sahakAra ane' Arthika zakitanA vyartha vyaya aTake. pUrvagraha, meTAnI ze, adha zraddhA ane AMkhanI zaramathI gherAIne kApaNuM TharAvane tamArI bahAlI ke nApasaMdagI na Apo, kAraNa ke ApaNe kAine rAjI rAkhavA nathI maLatA, paNa maLIe chIe samAjanu nUtana bhAvI ghaDavA. mAnavatA, rASTra, sa'pradAya ane vyakita eka bIjAnA uttarottara sASAnA che. ane enI vacce vikAsanI eka saLaMga paraparA cAlI rahelI che tene akhaMDita ane abAdhita rAkhavA ! ATaluM mArA sAMpradAyika mitrAne anulakSIne kahyA pachI eka jaina tarIke sparzatA praznone vicAra karIe. bALadIkSA ane ayogya dIkSAnA prazna jeTale mU. pU. janane lAge vaLage che teTalAja sthAnakava:sI jAne pazu sparze che. tenA aniSTa banne krikAmAM eka sarakhA du:khada che, tamAre tyAM jeTale dhArmikatAneA AdhAra te mATe levAmAM Ave che teTalA ja amAre tyAM paNa levAya che. eTale A samasparzI praznano nikAla ke ukela eka sapradAyathI nahi paNa jatAnI bhinna bhinna zAkhAnA saMyukata jorathI ja lAvI zakAya tema che. rAjye bALadIkSA niSedhanA kharaDe. paNa saMyukata jaina kAma are! AkhI hindu kema mATe karyAM che. eTale A praznane, rAjyanA TharAvane ane ane bhinna bhinna krikAne ati mahatvane sabaMdha che. jo ke paNa kaDI nabaLI thai te te praznanI AkhI sAMkaLa DhIlI thai javAnI pUrepUrI zakayatA che.' ziSya dhelachAnA atireke ane vagara vicAye sAdhuonI thatI dIkSAnA aniSTa ja A praznanane gaMbhIra banAvyuM che. A dhelachA AchA vadhatA pramANamAM badhe ThekANe che. byApaka sa'sArIonA jeTalIja petAne vaMza vadhAravAnI tIvrecchA tyAgIone paNa hoya che. Aje te nUtana yuga prajopatinA atirekane sa Mtati niyamana dvArA rokavA taiyAra thai rahela che. tevA kaparA kALamAM parapIMDavita apAtra sAdhuonA upayega vagaranA TALAMne samAja kema nIbhAvaze te prazna che. kusAdhunA trAse susAdhu taraphanA bhAva paNa nAbuda na thai jAya te mATe ja A agatyanA TharAva karavAnI samAjane jarUra paDI hatI. rAjye temAM sAtha ApyA, huMve te A knsamAM te praznane DhIle| karI nAMkhavAmAM Avaze te ApaNA bIjA phrikAmAM ane AkhI, hiMdu kAmamAM ke jyAM A prazna kAyadAnA bhArathI dabAzane paDayo che te Ape|Apa DhIleA thai jaze. pachI teA apAtrAnI paraprA sAdhuzmAmAM cAlaze ane jaze dharma rasAtaLe! ATalA mATe A bALadIkSAnA kAnpharanse .tha dharelA rAtratA huM naitika viredha karU' chu ane jeno adhikArapUrvakano avAja paheAMcI zake tema che tee adhikArapUrvakanA sabaLatAthI tenA virodha kare tevA anurodha karU chu. vANI svAtaMtrya ane yugane avAja pragaTa karavA sAme badhAnArI vADa te mAnavecita naisagiCka adhikAranI cokakhe cekakhI avahelanA che. e hukaka gumAvIne mAnavI bIjI zuM pAchaLa rAkhavAne che ? prabaLa soMpradAyanI sAme, prabaLa virAdhanI sAme ane rUDhinI zakita sAme pahelAmAM pahelI eTale prAthamika zakta avAja uThAvavAnI che te paNa jo jhuMTavI levAmAM Ave te| bAkI zuM rahyuM ? A nalezIta bharelA tahanAmA upara koi samajavALA AdamI tA kaMda potAnI anu- ` mati te na ja Ape, dIpacaMd trIbhovanadAsa zAha Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-45 prabuddha jaina 121 ' jaina samAjane vijJApana daSTigocara thAya che. kAraNa ke Aja sudhImAM jeo bALa ane agya ' dIkSAnA zikAra banyA che te kAMto hatA anAtha bALake, kAMte hatA badhuo, garIbanA saMtAno ke kAMte hatA saMsAranI dhUrA vahavAne azakata nIvaDelA ApanA netAo Aje " ", "samAdhAna " karavA nIkaLyA karajAu ke garajAu AdamI agara te vevalA bejavAbadAra mAnavAmAM che. AnaMdanI vAta che! kone ekatA nathI khapatI ? kone bhAgalA ' koI dhanika zAsanapremIne dIkare bA bane? kaI saMsAranA rAgane mIThA lAge che ? saune ekatA joIe che. pahelAM te ApaNe ekaja bharapUra mANI cUkele mUDIpati virakitanA mArge caDaye ? koI mAvaDInA che hatA. te zA mATe judA paDayA ke Aje " eka ' thavA mATe bALaka sAdhu che ? sAdhu, dIkSA, samakita vIgarAgI bhAge AdimAM ' saratI samAdhAnI svIkAravAnI ane te rIte upajatI "ekatA" ne mAnavA chatAM A Aja sudhImAM Ama kema na banyuM? zuM dharma ane virodha karavAnI ektApremIone paNa jarUra paDI che? dharmaprIti, sAdhu ke sAdhuprItinI itizrI pArakAne "jati banAvavAmAM ApaNe eka hatA, paNa pragatika ane junavANI bhinna bhinna AvI gaI? A jotAM dhamanI khAtara dIkSAno Agraha karavAmAM nathI valaNane kAraNe ubhA thayelA siddhAntabhede apane eka bIjAthI dura Avato. dakSA apAvanArAo dIkSAne umedavAra ke haLakama jIva che karyA. Aje sidhAntabhedane dura karIne eka thavA nIkaLyA chIe. A te te nANAnI chupI rakama umedavAranA sagAone cUkavatI vakhate ke ' pratyAghAtathI Aja agatyane prazna ubho thaye che ke zuM karavuM? eka sthaLethI bIje sthaLe bilADInA baccAnI mAphaka dIkSAnA umedavArane sidhAnta ke pratyAghAtI ejya? yuga javAba mAge che! "sidhdhAntatyAga" pheravatA ane saMtAkukaDInI ramata ramatA jANatA haze, agara te jANatA ane "ejyama" kevI rIte sAthe sAthe cAle che te jovAnuM che. siddhAnta haze tenI pAchaLa uThela hAyapITathI! eTale jarUra manathI te samajatA vagaranA akayanA maMDANa upara sAmudAyIka jIvana nathI jIvAtAM, sidhdhAntanA hAya che ke samAjanuM ke dharmanuM hita keTaluM sadhAvAnuM che. chatAM Ave pAyA upara ja ekatA sadhAya ane jIvana jIvAya, ema samAja- jaDabAra samAjanA agatyanA aMga dhArmika saMpradAya upara lAdavAmAM nathI ? zAstrIo kahe che. sagavaDIyA samAdhAnavAdIo A siddhAnta na svIkAre dekhAtI samAja prIti bAkI rahI dIdhadraSTi. jo A hoya te gyatA te svabhAvika che. sivAya vagara taiyArIo ane jene mAthe bIjI javAbadArIo ubhI che pragativAna samAjamAM kaI mahAna vaijanAnI siddhi mATe aya tevA koIne vagara vicAryuM mUDI na bharAya ke sAdhutAnA suMdara sthAna thAya ke kaI mahatvanA praznanA ukela mATe ekaya thAya. ApaNe tyAM " upara gehavI na devAya. artha thAya che ajJAna ane aNasamaju bALakone ane apAtrane - sAdhuo Aje pharatA pharatA mAtra dharmalAbha ja nathI detA paNa che dIkSA ApI sAdhu banAvavAnA sidhdhAntane svIkAravAnA mahAna (?) dharmalAbha sAthe ja tenA aMdhabhakto tenA hAjIhAnI biradAvaLI paNa 3 AzayathI, ane rUddhinA dhoraNe ja thatAM pracalita anuSTAmAM samayAnusAra gAvAnuM ane te rIte mAnabhUkhyA mANasane jagabatrIsIe caDAvavAnuM kArya che pheraphAra mATe egya avAja paNa baMdha karI nAkhavA prajAnA maDhe tALA kare che. sAdhuone rAjI rAkhavAnuM A paNa eka kAraNa Aje che. . devAnI : unnata (1) murAdathI!... A nabaLI bhUmikA upara thatA kaI kaIne sAdhuomAM amuka prakAranA camatkAra ane siddhine che ayanA akhADAmAM navA ane junA, yuvaka ane vRdhdha, dekhatA ane bhrAmaka khyAla baMdhAI gae hoya che eTale mamatAthI, lAlacathI ke aMdha saune AmaMtraNa che ke sidhdhAntane bhege aikayanI AratI utAravA ' DarathI, DAka bhekhane bhagavAnanA bherU samajavAnI zraddhAthI sAdhuone Avo !!!. rAjI rAkhavAnuM haMmezA kare che. bhekhadhArIo je kai bhAkhe teja kharUM . mAnI tenI icchAnA vAjabI ke geravAjabIpaNAne vicAra karyA vinA AvA muDadAla prazno pharI vakhata samAjamAM ubhA thavA devAnI, aikaya nimite bahAlI ApI junavANI mAnasane rAjI rAkhavAnI pUrNa karavAmAMja dhama mAne che. A sAdhuo je samAjazreya mATenI e mAnavadaSTi dharAvatA hoya, temanAmAM kharI ka9yANaka dharmaprIti heya te kheLAdharI upara ubhI thatI konpharansa samAjanuM keTaluM hita sAdhI teone rAjI rAkhavA ane anusaravAmAM jarUra AnaMda thAya, paNa je zakaze teno vicAra karavAnuM samAjanI vivekabuddhine saMpuM chuM. paNa rIte sAdhuonI pasaMdagI karavAmAM Ave che, je jAtano varga te mATe teja vakhate eka prazna ubhe thAya che ke kenpharansanA eTale kemanA meLavavAmAM Ave che ane je jAtanuM vAtAvaraNa tenI AsapAsa agragaNya mevaDIone AvI jAtanI kheALAdharI zA mATe ApavI paDI? jAmatuM rahe che te jotAM tenI unnata bhAvanAnI AzA teomAM, evI kevI muMjhavaNuM bharelI vikaTa paristhiti ubhI thaI hatI ke AvuM rAkhavI vyartha che. mATe ja teonI phAMTAbAja dhama dhelachAne gurUvANIpratyAdhAtI valaNa levuM paDayuM? teo tevI khoLAdharI ApIne ane dharmavANI gaNI anusaravAmAM zreya nathI. jagatane sAdhuo jarUra che karelA siddhAMtanA bhaMganI nAlezI vaherIne samAjamAM kayuM suMdara tattva joIe che, samAjamAM upayogI garavA gurU banI rahe tevI vibhUtio dAkhala karavA mAge che ? A badhuM sAmAnya rIte te nathI samajAtuM * joie che. eTale ja te vaganI zadhi mATe sAdhu elAda sudhAravAnA eTale teonuM valaNa ekane joDI bIjA pakSane teDavAnuM ja kArya karaze jarUra anivArya lAgatA ayogya dIkSA, bALadIkSA mATe pratibaMdha ema lAge che. ApaNA netAoe samAjanA hita mATe ApelI game mUkavo jarUrI che. tevI kheALAdharIone jarUra ApaNe svIkArI laIe, paNuM pratyAghAtI bIne agatyanA prazna che vANI svAtaMtrya upara paDatI tarApanA. vAte na svIkArAya! Aje AvA be ke bAvIsa harAvIne prazna nathI. devadravya samAjamAM mAnavahita mATe nathI vaparAtuM paNa kriyAkAMDa ane kadApi lAgavaga, dhanabaLa ane dhamaghelAonI bahumatIthI te TharAve tevA kAryo mATe kharcAya che agara te niSkriya rIte jamAM thayA kare che pAsa thai jAya te paNa meTI vAta nathI, paNa agatyane prazna te e ane bIjAne tyAM vyAje paDayuM rahe che. temAMthI moTA bhAge sarakArI che ke pragatinA yugamAM, aikayanA nAme agyadIkSAniSedha sAme ane tene ecarIAo kharIdI ADakatarI rIte janoe niSedha karela anuSTAnAdi viSe yugaprerIta abhiprAya vakata karavA sAmenA agya aneka kAryomAM tene upayoga thaI rahela che. te karatAM je te nANAmAMthI pratibaMdhathI AkhA samAjanuM mAnasa keTaluM gulAma ane vikRta karI janonI sahakArI benka, upaganA kendro, pazupAlana saMsthAe Adi nAMkhavAmAM Ave che te che. ' kholI zakAya te vyAjanI Avaka uparAMta jainanI sthiti sudhAravAnuM, samAja pAse raju thanArA be vivAdAsta praznonA guNadoSamAM tene bekArI ane Arthika prazna ukelavAnuM banI zake. A mATe vaSa + + , utarIe te ApaNane spaSTa pratIti thAya che ke tenI pAchaLa nathI te thayAM samAjanuM araNyarUdana cAlu che ja. paNa samAjanA cAlu dAnane dekhAtI kaI dharmaprIti, nathI dekhAtI samAja prIti ke nathI dekhAtI moTo bhAga paNa samAjanI jarUriyAta vicAryA vinA anuSThAne, samAdIrghadRSTi ke viveka budhdhi. sAdhuone rAjI rAkhavAnI, teone paMpALa- raMbhe Adi alpajIvI kAryo mATe veDaphI nAkhavAmAM Ave che. A vAnI ane e rIte mananI meja saMtoSavAnI vRtti ja moTe bhAge sAme raju thate yugaabhiprAya ke avAja junavANI ane te 444. .. -ka Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina - tA. 15-4-45. 1930 thI 1945 sudhInI keTalIka aitihAsika vigato ''. 1830 nA phebruArI mAsamAM jAnera khAte maLela jena e. mu. aikaya samiti ubhI karavAmAM AvI. A aikaya samitimAM sudhAraka konpharansanA adhivezane dIkSA saMbaMdhamAM nIce mujaba TharAva karyo hate. pakSane eka paNa pratinidhi levAmAM AvyuM nahote. dIkSA saMbaMdhI A konpharansane e abhiprAya che ke dIkSA . lenArane tenA mAtapitA Adi aMgata sagAMo tema ja je sthaLe dIkSA 1942 nA jAnyuArI mAsamAM upara jaNAvela akaya samitie ApavAnI hoya tyAMnA zrI. saMdhanI saMmatithI egya jAherAta pachI 6 . sarvAnumate nIce mujabanA be dara ghaDI kADhayA. dIkSA ApavI." TharAva 1. zrI jaina che. mUrtipUjaka kenpharansa sane 1934 mAM amadAvAda mukAme sAdhu saMmelane karelA dIkSA saMbaMdhI ThTharAvane vadhAvI le 1931 mAM vaDodarA rAjya saMnyAsa dIkSA niyAmaka nibaMdha nAmane che ane teNe (kenpharansa) athavA tenI bIjI koIpaNa peTA samitie - bALadIkSAnI aTakAyata karatA kAyade amalamAM mUko.. ' ' karelA vaDodarA rAjyanA dIkSA saMbaMdhInA ane bIjA dIkSA saMbaMdhInA TharAve AthI rada kare che. ' TharAva 2, akA samiti jaina samAjane bhArapUrvaka bhalAmaNa kare - 1934 nA mArca mAsamAM amadAvAda khAte che. mU. sAdhu che ke jaina zvetAMbara mUrtipUjaka dharmanA siddhAnto ane pracalita anumAna saMmelana bharAyuM ane te ja arasAmAM eprIla mAsamAM muMbaI khAte je pramANe mAnya rakhAtA AvyA che te pramANe jaina saMsthAo tene che. mU, konpharansa ane jaina yuvaka pariSadanA adhivezana bharAyAM jemAM mAnya rAkhaze eTaluM ja nahi, paNa tenA adhikArI ke edhedAra taraphathI ' pasAra thayelA daronI vigate anyatra ApavAmAM AvI che. tene hiSNupata pahoMce tevuM belavA ke lakhavAmAM Avaze nahi. 1940 nA DIsembara mAsamAM nIMgALA khAte jaina dhe mU. 1943 nA eprIla mAsamAM jana che. mU. kenpharansanI muMbaImAM konpharansanuM adhivezana maLyuM jemAM che. ma. vibhAgamAM ekatA sthapAya sthAyI samitinI sabhA maLI, A sabhAne ema lAgyuM ke je ane kenpharansanA kAryamAM sarva pakSe sAmela thAya evI hIlacAla hAtha prakAranA TharAve aikaya samitie pasAra karavA mATe mekalyA che te - dharavAne lagatA eka TharAva karavAmAM AvyuM. have te AkAramAM pasAra karavAnuM muMbaInI sthAyI samitinA adhikAra bahAranI vAta che ema chatAM paNa e TherA saMbaMdhamAM jarUrI nirNaya te 1941nA eprIla mAsamAM zAsanapakSa ane ve. mU. konpharansa karavo ja joIe. A uparathI eya samitinA daranuM hArda jaLavAya nA keTalIka AgevAnonI zeTha karaturabhAI lAlebhAinI pramukhapaNuM nIce evA bhAvavALA nIce mujabanA darave muMbaInI sthAyI samitie pasAra karyA. nimite sastI pratiSThA pAmatA sAdhuenA AMkhanA kaNa ke hRdayanA TharAva 1 vaDodarA rAjya sagIra saMnyAsa dIkSA pratibaMdhaka kAyade zalyanI mAphaka sAle che tethI A avAja karavAno adhikAra paNa baMdha pasAra kI tyArapachI sAdhusamalane amadAvAda mukAme sane 1874mAM dIkSA karI devAne prayatna Aje A adhivezanamAM thavAnuM che.. saMbaMdhI darAva karela che, ane te TharAvane zrI jaina zvetAMbara konpharanse"bALadIkSA ane vANuvAtaMtrya" AjanA A5Nu baLatA muMbaImAM maLelA sane 1934 nA adhivezanamAM satkAryo che, te lakSamAM prazno che. ApaNuM mevaDIee eya karavA mATe A baMne bAbate laI sthAyI samitinI AjanI maLelI sabhA, vaDodarA rAjayanA majakura kAyadA mATenA nibaMdha aMgenI peTA samitinA rIpeTa anusAra " junavANI mAnavIonI IcchA mujaba cheDI che. teoe alabata bhUla tA. 17-9-31 nI kAryavAhI samitie te kAyadAne anumodana Apa- . karI che, paNa ApaNe te sudhAravI rahI ane te AvanArA pratyAghAtI vAne harAva kare te saMbaMdhI keTalIka gerasamajutI utpanna thaI che, te. harA uDAvI daine ! dayAnamAM laI ane eya samitie karela sUcanA dhyAnamAM laI te TharAva - dhAne lAgatuM haze ke jyAM AvI namAlI vAto ja thavAnI che rada kare che ane sAdhu saMmelane karela dIkSA saMbaMdhI karAvane vadhAvI le che. tyAM bhAga ja na le ane je kenpharansa AvI pratyAdhAtI bane tene bahi- TharAva 2 zrI jaina zvetAMbara konpharanse Aja sudhI jana dharmanA kAra ja karavuM joIe, paNa tema vicAravuM egya nathI. kenpharansa akhila siddhAMta anusAra kAryavAhI karelI che, tema chatAM aikaya samitie sucanA kemanI ekanI eka madhyavartI che. saMsthA hoya te samAjanuM kendrita baLa che. karelI che te dhyAnamAM laI A sabhA paNa jena samAjane bhArapUrvaka bhalAmaNa , tethI tene samAjazreyanA yogya mArga para laI javAmAM ja samAjanuM kalyANa kare che ke jaina dharmanA siddhAMte je pramANe mAnya rakhAtA AvyA che te ja che. kAraNa ke sAmudAyIka kAryamAM vyakita karatAM saMsthAne avAja pramANe jana saMsthAe tene mAnya rAkhaze ane tenI virUddha kaMi karaze nahiM. * ane maMtavyane vadhu vajana apAya che. eTale AvI jAmelI saMsthAne navayugamAM kheMcI javA mATe ane tene yugAnusAra kArya karatI rAkhavA A rIte pasAra thayelA TharAve zeTha kasturabhAI lAlabhAine mAnya , '. mATe navIna vicAranA aneka bhAI bahenoe temAM pravezavuM joIe na banyA ane aikaya samitinA Thara ja akSaraza: kenpharansa pasAra ane prayata, te ane ye sAtha ApI che ane kare pachI ja aikayanA muddAne AgaLa calAvI zakAze-e temaNe : prazno paDayA che. eTale konpharansane mAtra meLavelA nANAne pitAnA - Agraha dAkhavyuM, jenA pariNAme 1984 nA ekIla mAsamAM jana nibhAvamAM ja upayoga karI nAMkhatI khAudharI saMsthA athavA te dIkSA ke na che. mU, konpharansanI akhila hiMda samiti bolAvavAmAM AvI ane dIkSA AMgI ke anuSThAna, mekSa ane siddhazilAnIja carcA karatI ane e samitie jena ve. mU. kenpharansane aikaya samitinA TharAve mULa AkAramAM jevA che tevAne tene pasAra karavAnI bhaLAmaNu karI. . varSa Akhare kharca pAsa karAvI, bajeTa raju karatI saMsthA ja rahevA na detAM jana samAjanA badhA prazno ukelatI ApaNI baLavAna pAlomanTa ' e be TharAva pasAra karavAnA mukhya AzayathI muMbaI khAte banAvavAne samaya Avye che. eprIla mAsanI tA. 7-8-8 nA roja jana che. mU. konpharansanuM : A mahad kArya e yugadaSTinA mAnavIo ! tamArA sivAya adhivezana maLanAra che je zuM kare che te have pachI jovAnuM rahe che. che keNuM karaze ? maNilAla jayamala zeTha. paramAnaMda zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI, sTrITa, mubaI. | mudraNasthAna: sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 - * Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " ke " * * zrI muMbaI jene taMtrI : yuvaka saMdhanuM pAkSika. mukhapatra maNilAla mekamacaMda zAha 6 varSa 6 ] prabuddha jaina Regd. No. B. 4266 lavAjama rUpiyA 3 , muMbaI: 15 eprIla 1945 ravivAra . [aMka 24 } aikaya samitinA TharAvanuM paryavasAna eprIla mAsanI 7, 8, 9 nA roja maLela jaina zvetAMbara mUrtipUjaka kenpharasanA adhivezanamAM raju karavAmAM Avela ekaya samitinA be Thara upara rItasara mata levAtAM pakSamAM 1215 mata ane virUddhamAM 1240 mata paDatAM e ane TharAvo uDI gayA che. A rIte paryavasAna pAmelA yAdagAra TharA nIce mujaba hatA. TharAva 1. zrI. jaina , mUrtipUjaka kenpharansa sane 1934 mAM amadAvAda mukAme sAdhu saMmelane karelA dIkSA saMbaMdhI TharAvane vadhAvI le che ane teNe (kenpharansa) athavA tenI bIjI kaIpaNa piTA samitie karelA vaDodarA rAjyanA dIkSA saMbaMdhInA ane bIjA dIkSA saMbadhInA TharA AthI rada kare che. TharAva 2. e ya samiti jaina samAjane bhArapUrvaka bhalAmaNa kare che ke jaina zvetAMbara mUrtipUjaka dharmanA siddhAMta ane pracalita anuSThAno je pramANe mAnya rakhAtA AvyA che te pramANe jaina saMsthAo tene mAnya rAkhaze eTaluM ja nahi. paNa tenA adhikArI ke opedAre taraphathI tene hiNapata pahoMce tevuM belavAmAM ke lakhavAmAM Avaze nahi. aikaya samitinA TharAvonA virodhamAM karavAmAM AvelA nivedano (konpharansanA prastuta adhivezanamAM raju thayelA eka samitinA TharAne adhivezananI khullI beThakamAM keTalAMka bhAioe temaja bahenoe virodha karyo hatA temAMthI zrI. tArAcaMda koThArI, zrI. lIlAvatI bahena tathA zrI paramAna kuMvarajI kApaDIAe rajU karelA vicAre anukrame nIce ApavAmAM Ave che. te tatrI) : zrI tArAcaMda koThArI agara te tame tamArI bhUla mATe pastA kare ane ame amArI A aikya samitinA nAme je TharAva tamArI samakSa mUkavAmAM AvyuM bhUle mATe pastAvo karIe te ja zakaya che. . che te TharAvanI pAchaLanI hakIkata huM tamane jaNAvavA cAhuM chuM. 1930 kahevAmAM Ave che ke ke-pharase dIkSAnA je TharAve 1830 pachI mAM jaina zve. konpharansa junnaramAM je TharAva karyo tyAre keTalAka bhAIo karyA che te utALamAM karyA che. A vAta barAbara nathI. 1928 thI rIsAine konpharansa eNDI gayelA. tyAra pachInA paMdara varSamAM ghaNA 36 sudhInAM dainika patronAM pAnAM jue. je rIte dIkSAo apAtI bhAIone lAgyuM ke ApaNe kAMika rasto kare joIe. emaNe samA hatI te rIta sAme jainenI A mahAsabhA cUpa kema rahI zake ? ane "dhAna mATe prayAsa karyA ane e prayAsa karatAM karatAM e loke thAkI vaDedarAne kAyado te tyAMnI prajAnA Agraha 5chI karavAmAM AvyuM che. gayA. chevaTe emaNe zrI. kasturabhAI lAlabhAI ane zrI. badAmIne saMpyuM * enI pAchaLa keTalAMya mAtAonAM, pitAnAM ane yuvAna navavadhUonAM '. ane teo je kare te kabula karavA baMdhAyA. Ane pariNAme zrI. badA AMsuo sIMcAyAM che- kAramAM rUdana paDayAM che. A TharAva rada karAvatAM mIe ane kasturabhAIe utAvaLamAM A TharAva ghaDa. ane thAkI pahelAM tamAre mAlegAMvanA AgevAnone nahi paNa pATaNa-vaDedarA- gaelA mANase e ene nirUpAya banIne svIkAryo. paNa kenpharasanI gujarAtanAM lekene pUchavuM joIe. zrI. hemacaMdrAcAryanuM Ajeya smAraka sthAyI samitie A TharAnuM hArda svIkArI 1843 nA eprIlamAM sAcavatAM eja hemacaMdrAcAryane saMskAraputra zA sArU navA hemacaMdrAjudA TharA karyA. zrI. kasturabhAIe ene svIkAra karyo nahi ane cAyanI-nava varSanA bALakonI dIkSAne virodha kare che te tamAre vicAravuM akSarazaH akaya samitinA TharAvane ja pasAra karavAno Agraha karyo. joIe. aikya samitinA TharAva kasuvAvaDamAMthI janmelA bALaka jevA che. ene aNudhaDa dazAmAM ApaNI samakSa raju karavAmAM AvyA che ane ke * Aje kasturabAInA nAme e TharAva pasAra karavAnuM ApaNane eja sthitimAM pasAra karAvavAne Agraha rAkhavAmAM AvyuM che. ' kahevAmAM Ave che. huM kasturabhAIe jaina samAjanI ke konpharansanI sAdhu saMmelana 1934 mAM maLyuM hatuM. teNe je TharAva karyo tene kaMI sevA karI che e jANavA mAguM chuM. vyaktionA nAme nahi, ApaNe 12 varSe AvakAra ApIe chIe. je samelana astitvamAM paNa TharAvanA guNadoSa para A TharAva para tame abhiprAya Ape ema nathI, jenA TharAvane chaDecoka bhaMga thaI rahyo che, jenA upara koIne huM tamane vinaMti karuM chuM. kAbu nathI, evA saMmelananA TharAvane A aiya samitinA TharAvane A TharAva je ekane ja hota, te A TharAva raju karavA mATe AdhAra ApavAmAM AvyuM che. viSaya vicAriNI samitimAM kANu raju kare te mATe 40-45 mInITa A TharAva eka relve sTezane maLI AvelI bega je che. te zA sArU guMcavaNa ubhI thaI hatI jemAM tamAma lekenuM kalyANa ja begamAM hajAmatanAM, sutAranAM, darajInAM sAdhano hatAM. eTale nakakI na hoya te kAma zA sArU utsAhathI karavA dareka AgaLa na deDI AvyA? thai zakayuM ke ene mAlika koNa haze ane zA sArU eNe A bhAI bhAI vaccenA jhaghaDA jyAre zamana thAya tyAre kaI Legal . bheLuM karyuM haze ! Contract karatuM nathI ke phalANu mahinAnI phalANI tArIkhe ame " anuSThAne mAnya rAkhavAnuM A TharAvamAM kahevAmAM AvyuM che. A gALa dIdhI hatI ane tame te gALa dIdhI hatI. bhAI bhAI tame-jUnA vicAranAe ! kayA anuSThAnane pracalita mAne che ? tame pitAnI bhUla para pastAya, eka bIjAne micchAmi dukakaDama tamArA vicAre phera che, tithi mATe jhaghaDA kare che ane pracalita karI mAphI mAge ane . bheTe, navA utsAhathI samAjakArya zarU kare. anuSThAne mATe amArA hAthe pakaDavA mAge che? ahiM kahevAmAM paNu ahiM te ekaja bhAIne bhUla svIkArAvavAne, ane te paNa AvyuM che ke e TharAva bhalAmaNa rUpe hoI baMdhana kartA nathI. e cekasa zabdamAM ja svIkArAvavAno Agraha thato lAge che ane e zithilatAne ame sahamata thatA nathI. e vAta pramANika nathI. amane Agraha emanAM hetu viSe zaMkA ubhI kare te banavA joga che. pracalita eTalA badhAMya anuSThAne mAnya nathI. e vAta barAbara che ke pramANIka samAdhAna kAM te bhUtakALa bhUlI bheTIe te zakaya che. ene vaDatAM hiNapatabharI bhASA nahi vAparavI joIe. . . kADhiApavAmAM Avyo che ane bhaLa Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 tA. 15-4-45 karelI pUjA saphaLa gaNAya che. ane hA AvI che. ane te ame traNeya phirakAnA aikaya mATe jhaMkhanArAM, ane bhagavAna mahA- bhaluM puchavuM. ema paNa kare. tyArabAda upara jatAM temaNe joyuM ke tyAM ' vIranA tamAma saMskAra vArasonI ekatA mATe prayatna karanAra yuvaka saMghanA te eka cAMdInI gAya hatI, tenA gaLAmAM phulanI mALA hatI. pAse - sabhya A TharAvane-bhAI bhAInI ektAna-kema virodha karIe chIe dhIne dIvo pragaTAvavAmAM aAvyuM hatuM, ane pAMca sAta bahene che. te tame khUba vicArajo. kaMkathI tenI pUjA karatI hatI. merUbhAne bArI pAse besADavAmAM " - eka mAtAne putra ayogya AcaraNa kare che. mAtA tene pakA ' AvelA. teo e prakAre thatI gaupUjA joI stabdha thaI gayA. tyAM ' Ape che. putra dhara choDI jAya che. varSo vIte che ne saMpanI bhAvanA nIce dRSTi paDatAM eka jIvatI gAya mIjIvALAnI dukAna pAse ubhelI , prakaTe che. tyAre putra kahe che ke mAtAe dilagIrI darzAvavI joIe hatI. tenAM hADakA cAmaDA eka thaI gayAM hatAM, ane bhukhyA peTe ubhI - jo ke putra enA agya AcaraNa mATe dilagIra thavAnI pitAnI ubhI kAgaLanA DucA cAvatI hatI. mIThAInI dukAnavALe lAkaDIe lAka| pharaja samajAtuM nathI. Ama saMpane nAme paNa kenpharansa mathAnA he DIe tene mAravAnI pUjA karatA hatA. A dekhAva joi. cAraNanuM - 1ra A jhAMkhapa lagADavAnI A putronI madazA samajAtI nathI. evI hRdaya dravyuM, tenI AMkhamAM pANI AvyAM ane teNe vicAryuM ke aMdha* jhAMkhapa pitAnA moM para lagADIne ja aikaya karAyuM haze te jyAre zraddhA te AnuM nAma. bhUkhI gAyane pAMca daza maNa kapAsIyA nIrIne ' " jyAre mAtAnuM mAM ApaNe joyuM tyAre tyAre zaramathI ApaNe DubI , karelI pUjA saphaLa gaNAya ke cAMdInI gAyanI A rIte karelI pUja? - jazuM. A rItanuM samAdhAna ke aiya e bhAvanAnI daSTie barAbara - ApaNI jaina samAjanI AjanI mane dazA AvI che. dareka bhAIoe - nathI ane evA samAdhAna ke aikaya karAvanAranA hetu mATe ApaNAmAM ane bahenee pitAnI AtmavaMcanA na karatAM jema lAge te vizvAsa pedA thatuM nathI. Ama kazeya vadhu vicAra karyA vinA A rIte pitAne virodha raju kare joie. TharAvane phagAvI devAnI huM tamane saune vinaMti karuM chuM. zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA - zrI. lIlAvatIbahena devIdAsa aikya samitinA TharAne pramANIkapaNe virodha karavA huM ahiM upasthita thayo chuM. A harAva viSe TuMkANamAM ja kahevAnuM heya te ' huM TharAvanI virodhamAM belavA ubhI thaI chuM. ekaya samiti e eTaluM ja kahevuM basa thAya ke je TharAvo ApaNe samAjamAM akSa konpharansa dvArA judA judA matavALA bhAI bahenane bhegA karI pita- lAvavAnA hetuthI ghaDAyA che ema kahevAmAM Ave che e TharA sAme pitAnA vicArane samanvaya karavAnI je taMka ApI che, te mATe huM ATale badhA viSedha ahiM dAkhavavAmAM Ave che e hakIkata ja e kinpharansanA sUtradhArene AbhAra mAnuM chuM. ame sudhArakoe gaLAmAM TharAvanI aikaya upajAvavAnI amRtA siddha karavA mATe puratI che. paDaghama bAMdhI vagADI vagADIne jAhera karyuM che ke ame pavitra dIkSAnA aikaya upajAve evI je koI samajutI hoya te te pramukhasthAnethI. bIlakula virodhI, nathI, prANAte paNa ame ene virodha karIza nahi. ' mukAvI joIe ane tene sau koI saharSa vadhAvatuM hovuM joIe. ame mAnIe chIe, ke saMyama vagara siddhi nathI. ame agya kapALe kapALe mati judI e nyAye ema paNa kahI zakAya ke game - dikSA, eTale nasADI bhagADI koinA bALakanI corI karIne apAtI tevI Adarza samajutI lAve paNa tene virodha karanArA koIne koI ayogya dIkSAnA virodhI chIe. zAstro paNa aDhAra jAtanA deva vajIne te nIkaLI AvavAnA. Ama AvI bAbatane mArA jevA be pAMca dIkSA ApavAnuM kahe che. ame mAMgIe chIe, ke jeo samAjanA gaNyA gAMThayA mANase virodha kare te paNa lagabhaga sarvasaMmata hoya evI , karNadhAra ane uddhAraka evA pUjaya gaNutA sAdhuonI saMsthAmAM koI samajutI lAvavAmAM AvI hoya te te ApaNe saue jarUra * dAkhala thavA mAMgatA hoya temanI lAyakAtanI purepurI tapAsa thavI ' AvakAradAyaka lekhavI joIe. paNa ahiM te Aje ApaNe joie. jema bIjAne dharma joie cha e tema ame paNa dharma mAMgIe . kaI judI ja paristhiti joI rahyA chIe. te pachI je sama: 'chIe paNa te daMbhathI bharelo dharma na hovo joie. sadhArako sAthe jutImAM aiyanuM amRta bhareluM che ema kahevAmAM Ave che huM varSothI kAma karuM chuM. satya ane ahiMsAthI prakozatA dharmamAM te samajutImAM evuM te zuM vAMdhA paDatuM che ke jethI mArI jevA mAnanArI chuM. jyAM adhama dekhAya tyAM huM eka kSaNa paNa ubhI na saMkhyAbaMdha bhAibahene tene virodha karavA prerAyA che. tene ApaNe rahuM. sAcI ekatA karAvavI hoya, kharekharI samAjanI sevA karavAnI jarA vigatathI vicAra karIe. 'tamannA jAgI hoya, te AvA takarArI praznone hajI pAMca varSa cheDI aya samitine pahele TharAva 1934 mAM amadAvAda khAte daI kSetrazuddhi thavA do. A harAva pasAra thAya teja ekatA thAya, maLelA sAdhusaMmelananA dIkSA saMbaMdhInA TharAvane vadhAvI le che ane ane teja samAjanAM kalyANa karavAnAM dvAra khullAM thAya, evI avaLI A kenpharajo ke tenI koI paNa peTA samitie Aja sudhImAM dIkSA * vAta mukI do. Aja pleTaphema upara atyArathI ja aneka jAtanA saMbaMdhI karelA sarva karone rada kare che. to ApaNe pahelAM e - tatkAla hAtha dharI zakAya sAthe besI kAma karI zakAya, evAM kAryo vicArIe ke A konpharansa ke tenI koI peTA samitie dIkSA. hAtha dhare. saMbaMdhI evA te zuM zuM karA karyA che ke jene aikya samitine . ", bIjA TharAva saMbaMdhamAM ghaNuM khelAyuM che tethI te saMbaMdhamAM huM pahelo TharAva rada karavA mAMge che. AvI traNa bAbata che. sauthI lAMbuM vivecana karavA icchatI nathI. ApaNe dravya udyota upara khuba pahelI bAbata 1830 mAM maLelI junera konpharaMsamAM karavAmAM , bhAra mUkIe chIe paNa kharI agatya bhAva udyotanI che. A bAba AvelA TharAvane lagatI che. e darAva nIce mujaba hato:-- tamAM eka dAkhalo ApuM. eka vakhate merUbhA nAmanA eka cAraNabhAIne dIkSA saMbaMdhI A kenpharansane e abhiprAya che ke dIkSA muMbaImAM gaupUjAmAM mAnanAra pAMca sAta hatAe AmaMtraNa ApyuM lenArane tenAM mAtapitA Adi aMgata sagAMo tema ja je sthaLe che ke "ame roja gharamAM gaupUjA karIe chIe, tame amAre ghera padhArI dIkSA apAvAnI hoya tyAM zrI saMghanI saMmatithI egya jAherAta pachI dIkSA ApavI." . gaupUjAnA phaLa bAbata thoDuM vyAkhyAna kare ane samajAvo." merUbhAe . A konpharansa bAda 1934 mAM sAdhu saMmelana maLyuM ane e hA pADI ane temane ghera gayA. jemane ghera gaupUjana hatuM te bahena saMmelane juntara konpharansane TharAva temaja ayogya dIkSA virUddhanI sarva bhulezvaranA latAmAM eka mALAmAM trIje mALe rahetA hatA. ghara pAse hilacAle lakSyamAM laine dIkSA pravRtti saMbaMdhamAM megya niyamana merUbhA AvatA temaNe nIce gAya jevAnI dhAraNuM rAkhI hatI, paNa A niyamana aDhAra varSa sudhInA dIkSAnA umedavAra saMbaMdhamAM ** eTalA pAse koI gAya bAMdhelI na dekhatAM temane vicAra thaye ke mAtapitA athavA te vAlI ane sthAnika saMdhanI saMmati ane gAmaDAmAM to ghara AMgaNe gAya bAMdhelI heya, paNa ahiM trIje mALe tatsaMbaMdhI gya jAherAtane pharajiyAta gaNe che. tyAra pachInI gAya zI rIte caDAvatAM haze ? vaLI lIphaTa jatAM temane thayuM, ke vakhate ummaranAne dIkSA ApatI vakhate AvI saMmati Avazyaka gaNe che gAyane lIphaTamAM nAMkhI pUjana mATe upara laI gayA haze. muMbaIgarAnuM | (anusaMdhAna pAnuM 127 juo). Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .tA. 15-4-45 pramukha jaina graMtha, graMthakAra (aMka 22 thI cAlu) 'cakAra, graMtha ane graMthAlaya sadhI ATalo vicAra karyAM pachI keLavaNInA eka mahatvanA aMga jevA graMthAlayAne vadhu AkarSaka, upayogI ane vyApaka kema banAvI zakIe tene vicAra karavA. ApaNe tyAM Aje astitva dharAvatA bhinna bhinna prakAranA pustakAlayA upara eka uDatI najara nAMkhI jaie. (1) amuka viSaya uparanA abhyAsa mATenA pustakonA saMgraha dharAvatA pustakAlayeA temaja khAsa viSayeA upara bhinnabhinna vidvAnoe lakhelA graMthAnA saMgraha heAya tevAM graMthAlayA: AvA bhaMDArA sAmAnya janatA mATe bahu upayegI na bane paNa viziSTa abhyAsIone upayogI bane. abhyAsIe tyAM jai tenA upayoga kare ane ekaja viSaya upara aneka vidvAnonA abhiprAyA jANI. teonI tulanAmAMthI peAtAnuM svataMtra maMtavya ghaDavAMnu AthI teone sulabha ane sagavaDatAbhayu bane. najIvA kharce sulabha thatI AvI yojanA vidyArthI Alama mATe kharekhara eka AzirvAdasama che. dareka rASTra A rIteja peAtAnI keLavaNI saMgIna banAvI zake che. ApaNe tyAM agAunA pustaka bhaMDArA A jAtanAja hatA, jenuM rUpa Aje paNa ApaNe itihAsadnArA joi zakIe chIe. Aje ApaNe tyAM bhAMDArakara insTITayuTa, hinda sevaka samAja, gujarAta purAtatva maMdIra bhAratIya vidyAlayanI lAibrerI ane junA bhaMDArAmAM khaMbhAta, jesalamIra, pATaNa AdinA bha'DArA tenA udADharaNarUpe che. vijJAna aMgenI kAi khAsa sadhdhara lAyabrerI ApaNe tyAM nathI. kAraNa ke haju sudhI ApaNI AdhyAtmika asara nIce ucharelI prajAne te dizAmAM joie tevI abhirUcI jAgI nathI; paNa dhIme dhIme prajA te mAge vaLatI jAya che. Aje ApaNe kayAM chIe? pazcimAdi dezomAM abhyArsI mATenA pustakAlayo sthaLe sthaLe hAya che, jemAM hajArA pustako saMgrahita karavAmAM Ave che ane pratidina navA umere temAM thayAja kare che. dhaniSThA ane rAjyasattA banne taraphathI AvI sasthA bharapUra poSaNa pAme che. jyAre ApaNe tyAM tevu nathI. jaDavAdI gaNAtA te dezamAM dhAmika abhyAsa mATenI paNa sudara lAyabrerI hAya che. jagatanA nA abhyAsa ane samanvaya karI zakAya tevI sagavaDatA paNa tyAM maLe che, jyAre adhyAtmavAdI gaNAtA ApaNA dezamAM vijJAna te dura rahyuM, paNa jJAna, prajJAna paNa vIsarAtu jAya che ane adhyAtmika vidyA "hatI' banI gai che. ApaNe tyAM dhArmika abhyAsa mATenA pustakAlayo vidyamAna nathI. agAunA hatA tyAM paNa tALAM devAyAM che. hAlamAM dezanA vidyAneAnu. lakSya te dizAmAM kaMika gayuM che ane kAi koi sthaLe zubha zarUAta thatI jovAmAM Ave che. khuda sAdhue pAse peAtAnA nitya khapanA pustaka nathI hotA. eka vidhAvAMcchu sAdhue ucAyu. hatuM ke 'amArU jJAna tAju, tulanAtmaka ane nirbheLa kayAMthI rahe ? ame vidvAna kema thaI zakIe ? amArI pAse thoDAM pustakA che ke abhyAsa karIe? amArA mATe evI vyavasthA paNa karyAM che ke jenA AzarA laie ?' A vAta Aje sAcI che. samAjanI keLavaNI viSayaka AjanI sthiti jotAM jarUra lAge che ke dareka keLavaNI temaja dhArmika saMsthAne peAtAnI viziSTa abhyAsa mATenI lAyabrerI hAvIja joie ane repharansa lAyabrerI vizeSa pramANamAM udhaDavI joie jo prajAmAM sAcA jJAnanI AzA rAkhatA hAIe tA. (2) prajAgaNane upayegI sAmAnya mAhitI temaja manArjana kare tevAM pustaka dharAvatI ane vartamAnapatro pUrAM pADatI lAIbrerI ane vAMcanAlayA:-- ane graMthAlaya 125 * sAmAnya prajA AvAM pustakAlayonA khUba lAbha le che ane jyArathI jagatanA raMge nitya adhyatAM thayAM che tyArathI rAje rAjatI hakIkatA jANavAnI jIjJAsA ane cAlu prazno RNatAM pustaka, navalakathA, navalikA, jIvanavRtAMtA ane rAjakIya, sAmAjika Arthika ane dhArmika prazno upara lakhAyalAM pustako vAMcavAnI rasavRtti jAgI che. prajAjAgrutinuM agatyanuM kAma AvAM pustakAlayA bajAve che. pustakA temaja padmAnI pasaMdagI uparaja hetunI saphaLatAnA AdhAra che. AvI lAibrerIe sahelAthI upayogI mAhItI maLe tevA nakazA, mAhitIpatra, citra, pustakonI cegya vibhAgavAra kharAbara gADhavaNu ane vAMcanArane mArgadarzana maLe tevA graMthAlayanA vyavasthApakanI graMthapAAnI tatparatA 'kharekhara graMthAlayane vadhu AkarSaka, upayogI ane vyApaka banAvI zake che. dainiko ke thoDA vakhate kADhI nAkhavA jevA patrAmAMthI amuka vakhate temAMthI upayogI lekhA ke vAMcananAM kaTIMga kADhI viSayavAra peisTIiMga phrAilamAM saMgrahavAmAM Ave te bhaviSyamAM repharansa mATe upayogI sAmagrI vagara khace jaLavAya rahe ane abhyAsIone upayogI nIvaDe. lAibrerIyana ke sacAlakAnI thoDI kALajI A kAma sahelAithI karI zake. ApaNA AjanA kahevAtA graMthAlayeA:ApaNe tyAM thoDAM khATA, pustako, chApAM, paDelAM Tebale ane vagara taiyArIe kheDelA eka AdamI eTale lAbrerI pU' thaI jAya che. lAbrerInA saMcAlakA ke AzrayadAtAe tethI kRtakRtyatA anubhave che. paNa A vyAjakhI nathI. lAbrerImAM vAMcavAnuM mAnasa janmAve ane jAgrata rAkhe tevu vAtAvaraNa, sughaDa AMgaNuM, kalAtmaka draSTi, bhALakA, strI ane sAmAnya jane temaja abhyAsIo mATe alaga alaga vibhAge ane te mujammunI cApaDI, patra vagerenI yejanA A yugamAM pustakAlaya vAMcanAlayanuM aMga gaNAvu joie. ahiM sthaLa, sAdhana ane surUcinA abhAve jevA tevA sthaLeAmAM jevI tevI rIte graMthAlayA calAvAya che. game tevA mANasane graMthapALa banAvI tene vahivaTa sAMpAya che ane pariNAme kaI dekhAtu nathI e vAtane khaTakA keLavaNInA pracAra karavA icchatI janatAne jarUra havA joie, jo keLavaNIne sarvAMgI ane vyApaka banAvavI hAya te. ', yuganI tAsIra pramANe prajAnA bhinna bhinna sa"pradAyA ke varSAM saune peAtAnA ahevAlomAM batAvavA pUratI aneka saMsthAonI sAthe pustakAlaya jevI sasthA paNa hAvI joie evA mithyA meha jAgyA che. paNa tenA vikAsa mATenI mamatA joie tevI jAMgI nathI eTale te khIcArI sasthA kaI chAne khUNe maratI maratI jIve che. A vAta tarapha prajAnu' dhyAna kheMcuM chuM ke sau potapotAnA hastakanI saMsthAenu nirIkSaNa karI le, gAmamAM rAjya keLavaNInI sasthA paNa jyAM maratAM maratAM calAve che tyAM tenI pAsethI samRddha pustakAlayanI kha karAvanArI saMsthAnI zI AzA rAkhI zakAya ? jema dareka gAmane potAnAM devasthAna, ThAkaraserA, gAMdarA ane bhinna bhinna nyAtAne peAtAnI saMsthA hoya che tema gAmane eka pustakAlaya hAvu ja joie e vAta A yugamAM jarUra svIkAravA jevI che. (3) pharatAM pustakAlayA: ApaNe tyAM purUSAmAM vAMcavAnI vRtti jAgI che. strIgmAmAM te jagavavI paDe tema che. chatAMya navA yuganA AMdalane tene paNa aDakayAM che. te jJAna meLavavA karatA paNa vakhata gALavA mATe kaika vAMcavA mAMge che, paNa lAja zaramanA bhrAmaka khyAla teone pustakAlayeAmAM ja vAMcavA ke pustako levA javA detA nathI. uparAMta divasabhara dharanI bahAra rahI kAma karatA mANasA pustakA meLavI zakatA nathI temaja dhaNAM sthaLe pustakAlaye najadIka hAtA nathI. te Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 15-4-45 Saa ane saune mATe paNa jAtinA yugamAM kaMI karyA vinA cAlI zake tema nathI. pAchaLa khAsa to haze, jenI jhINavaTamAM utAravAnI A ghaDIye jarUra tethI teo vAMcyA vinA rahe ke jevuM tevuM vAMce te karatAM temanI zakti nathI. paNa eTaluM kahIza ke je prajAmAM ane saMsthAnA kAryakartAomAM ane upaganI draSTie pasaMdagI karelAM pustakanI peTIo purI pADavAnI ekarUpatA, ekaniSThA, ekadIlI, kheladIlI ane gAma mATe sarvodayanI yojanA khuba AvakAradAyaka hoya che. pitAnA pachAta rahelA zramajIvI bhAvanA hoya ane saMsthAnA saMkucita moha karatA kArya ane sAdhya bhAMDaraDAone, bAjunA nAnA gAmaDAone A rIte ja upayogI thaI mATe kalyANakArI mamatA hoya te AdarzanI bhAvanA siddhi kAMI kaThIna nathI. zakAya. A yAjanA Aje ghaNAM sthaLAe hAtha dharavAmAM AvI che. saMsthAne meha sarvodayanI bhAvanA sAthe hoya te jarUra saMsthAne vikatene ThIka lAbha levAya che. paNa joie tevI vyApaka banI nathI. te sAvI vadhu upayogI banAve. paNa jo sarvodaya ane ekIkaraNanI bane tarapha pustakAlaya pravRttinA pravartakenuM dhyAna kheMcuM chuM. bhAvanA sAthe hoya to temAMthI Adarza vizALakAya, ane Arthika draSTie phAyadAkAraka bane. ane A banne bhAvanA vagarane saMsthAne ekIkaraNanI yojanA:-prAnta-prAntanI na banI zake te gAmanI badhI lAyabrerIone samanvaya thaI zake agara te tenuM ekI saMkucita meha pakSApakSI, kheTI harIphAI ubhI karI saMsthAne pAMgaLI banAve. huM AkSepa nathI karatA paNa IcchuM chuM ke kAryakartAo vadhu karaNa thaI zake te te karavAmAM Arthika ane upayoga temaja vikAsanI kheladIla bane te je kharca ane sAdhanathI Aje kArya thaI rahyuM che draSTie khuba lAbha thaI zake. nAnI nAnI gAmanI ramakaDAMo jevI te karatAM ghaNuM vadhAre kArya teTalAja kharce thaze e nirvivAda vAta che.. lAyabrerIo ochA kharace calAvavA mATe jevA tevA pustakonI kharIdI karakarI ke meLavI kharAba sAhitya prajAne ApI de te upaganI draSTie jema eka vakhatanA maMdire mATenA mithyA mATe aneka sthaLe iSTa nathI. khapanA ane khapa vagaranA maMdira ubhA karAvyAM, tenI pAchaLa prajAnuM dravya homAvyuM, te kALe tenI marAmata paNuM thaI zake tevI tevaDa ke ' - pustakAlaya pravRttine aMtargata hetu:- lAyabrerImAM mAtra IcchAzakina paNa na rahyAM, eTale e rIte maMdire, maMdirabhakti ane maphata ke sastu vAMcana ApanArI saMsthA vAstavika rIte nathI. paNa janatAnuM dravya gayAM ane maMdira pAchaLanuM hArda visarAyuM tema eka pasaMda kareluM, suMdara, upakAraka sAhitya sastu ane maphata purUM pADanArI nAnakaDA sthaLamAM ekaja uddezathI ubhI thatI ghaNI saMsthAonI lAMbe ' ane abhyAsaka vRtti vikasAvanArI pravRtti che. bALa, vRdhdha, strI ane kALe Aja sthiti thAya che. prajA ane saMcAlake banne thAke che. purUSa saune keLavanArI saMsthA che. ahevAlamAM mAtra gaNAvI sastA saMsthA ahevAlI saMsthA banI cetanahIna bane che. ane kheTI harIphAImAM AtmasaMtoSa meLavI lIdhA jevI takaMlAdI pravRtti nathI. pAMca paMdara AgaLa AvavA takalAdI kAryo janatAne batAvavA paDe che. sthAnika mANase AvIne laDAInA sAcA kheTA khabara jANI jAya ke bajAranI jarUrIyAta, sthiti ane zakitanA barAbara khyAlathI janatA pitAnI uthala pAthalanA AMkaDA joI jAya ke thoDAMka navalakathA ke navalikAnA badhI bhinna bhinna saMsthAonuM ekIkaraNa kare te nAnI nAnI ramakaDAM pustaka laI jAya ane mAsa ke varSa Akhare hAjarI ApanAranI jevI saMsthAne badale vadhu samRddha saMsthA gAmane maLe ane gAma Adarza saMkhyAne bheTa AMkaDo dekhAI jAya tethIja ApaNe kharI rIte khuza gAma banI zake. paNa saMsthAnA mehamamatAnAM paDaLa kayAre khare? - thavAnuM ke kRtakRtyatA anubhavavAnuM nathI. A pravRttinI pAchaLa jana kayAre sarvodayanI bhAvanA pragaTe ? keLavaNIne tenA saMskAra ane samajavRddhine mahAna uddeza paDa che. ghATakoparane nAnI nAnI nAnakaDA rUmamAM cAlatI thoDIka mInIecara pustakAlaya ane vAMcanAlayanI pravRttithI keTalA abhyAsIonI abhyAsaka . lAyabrerIo che, jyAre prajAnI jarUriyAta vadhu samRdhdha pustakAlaya vRttine piSaNa apAyuM, keTalAnI draSTi ane sAmAnya samaja nirmaLa mATenI che. jo aneka nAnI nAnI lAyabrerIe eka thaI jAya ane ane spaSTa karavAnuM banI zakayuM, keTalAne tenA aMgata samajaNanA saunA samagra baLathI eka saMpUrNa Adhunika sAdhanasaMpanna saMsthA temAMthI ajANyA khUNAmAMthI kADhI jagatanI vaccamAM mUkavA jevA banAvyAM, 1. taiyAra karI zakAya te pustakAlaya pravRttinI pAchaLa rahelI bhAvanA kharekeTalA na vAMcanArAne vAMcatA karyA ane e rIte prauDha zikSaNanI dizAmAM kharI rIte mUrtimaMta banI zake. bAkI te atyAranI lAyabrerI pragati karI dezanI nirakSaratA kADhavA upayogI banyA ane sAhitya laDAInA khabara jANavA mATenI vAMcananI DI jevI copaDIo ApaviSayaka bAbatamAM prajA pAse sAcI sAhitya pravRtti ane dRSTi raju nArI mAmulI saMsthA sivAya vadhu kaMi nahI banI zake ! karI temAM ja AvI pravRttinI saphaLatA rahelI che. A saMsthAnA kAryakaro saMsthAne navA rUpamAM ane upayogI svapustakAlaya sAthenI anya sahapravRttio:-A dizAmAM * rUpamAM jovA khUba utsuka che. AjanA A prasaMganI pAchaLa paNa teja vadhu vikAsa kare hoya te AvI pravRttinI sAthesAtha sAhityakAronI , nA ' hetu che. janatA tene Teko Ape ane nAnI nAnI saMsthAonuM ekIkaraNa : sevA paNa AvI saMsthAo mATe meLavI hastalikhita sAmayike, vAMcana karI tene eka svarUpe vikasAve, jaina saMdha tene rIpeTa mAM lakhavA sAra lekhana vibhAga, patra maMDaLa, lekhaka maMDaLa, samAlocana vibhAga jevIja saMsthA lekhavAne badale kharekhara upayogI saMsthA mAnI poSe jevI pravRttio paNa javI joIe. prAsaMgika vivecane, carcAo, evI vinaMtI che. vArtAlApa, nirakSaratA TALavA mATenI rAtrIzALA, majurazALA jevI samApta. ' vRjalAla dha, medhANI yojanA ane bhinna bhinna bhASA zIkhavavA mATenA vargo vagere pravRtti paNuM A pustakAlaya pravRttine khUba opa ApI sArI keLavaNInA . narsa thavA IcchatI jaina bahenane saMsthA banAvI zakaze. ATaluM sAmAnya pustakAlayanA sabaMdhamAM kahyA dhI bebe pravInsIyala nasIMga esesIezanane abhyAsakrama pachI A saMsthAne kaMi vizeSa karavApaNuM rahetuM nathI. kAraNa ke pasAra karIne nasa thavA IcachatI koI paNa jaina bahenane dara mAse eka Adarza pustakAlaya pravRttine aMge. meM raju karelA vicAra ane rU. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla mokamacaMda zAha sucanAomAM A saMsthA mATenI vicAraNu ane sucanAo sahaja AvI taraphathI zro. muMbaI jaina yuvaka saMdhane rU. 1000 maLyA che. je jAya che. have mAre je kaMI kahevuM che te sthAnika prajAjanene. bahenane A ziSyavRttine lAbha levAnI apekSA hoya teNe potAnI , sthAnika janatAne-ApaNuM ghATakopara janasaMkhyA, kSetra vistAra ummara, Aja sudhI abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigata saMdhanA ane nAtajAtanI bAbatamAM ghaNuM maryAdita ane sahelAIthI saMbhALI maMtrI upara 45/47 dhanajI sTrITa muMbaI 3 e saranAme turata arajI .. rokAya tevuM parUM che. tenI pAchaLa dAna-sevAne nAnakaDo ujaLo ItihAsa mokalavI. AvelI arajIomAMthI sauthI vadhAre gyatA dharAvatI bahenane - che. tene eka Adarza gAma banAvI zakAya tevA Arthika saMjogo che uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. chatAM paNa te tevuM nathI banI zakyuM ne navAInI vAta che! AnI maMtrIo, muMbai jaina yuvaka saMdha.' Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che '+'?' tA. 15-4-45 : (29 * che (124 thI cAlu) paNa pharajiyAta lekhavAmAM AvatI nathI. sAdhu saMmemananuM A niyamana junnara konpharansanA TharAvane koI paNa rIte virodha karatuM nathI paNa tenA dhaNu azonuM samarthana kare che. junnara konpharansane TharAva pUrva bhUmikA che. sAdhu saMmelananA karI tenuM svAbhAvika pariNAma che. dIkSAne lagatA bIje TharAva pUrvokata sAdhu saMmelana bAda turatamAM ja muMbaI khAte maLela kenpharansanA adhivezane karyo che. A ziva sAdhu saMmelananA TharAvane vadhAvI le che ane sAthe sAthe keTalIka bAbatemAM spaSTatA mAMge che. A TharAva paNa sAdhu saMmelananA karA sAme nAnI sarakhI paNa pratikuLatA dAkhavatA nathI. - trIjI bAbata 1831 mAM bALadIkSAnI aTakAyata karatA nAmadAra gAyakavADa sarakAre kAyade karyo te kAyadAne te kAyado amalamAM mukAya te pahelAM muMbaImAM maLatI konpharansanI sthAyI samitie anumodana ApyuM hatuM tene lagatI che. A anumodana sAdhu saMmelananuM purogAmI hatuM ema chatAM keTalAka sthiticusta bhAIone A anumodana khuba ja khuMcatuM hatuM ane te pAchuM kheMcI levAmAM Ave te ja teo konpharansane sAthe ane sahakAra ApI zake ema temanA taraphathI jaNAvavAmAM AvatuM hatuM. aikaya samitinA TharAvo 1942 nA jAnyuArI mAsamAM karavAmAM AvyA. 1943 nA ekIla mAsamAM maLelI muMbaInI sthAyI samitie keTalAka sthiticuta bhAionI daSTie atyanta vAMdhA paDatuM evuM gAyakavADanA kAyadAne apAyeluM anumodana rItasara TharAva karIne rada karyuM. Aje ApaNe 1945 nA eprIla mAsamAM maLIe chIe. akaya samitinA have ghaDAyAne Aje traNa varSa upara mudata thavA AvI che. Aje sAdhu saMmelananA TharAvane bAdhaka evI eka paNa hakIkata astitva dharAvatI nathI ke jene rada karavAnI jarUra che ema koI paNa kahI zake. ema chatAM Aje A TharAva zA mATe lAvavAmAM Ave che ane sAdhu saMmelananA AgaLa ane pAchaLa pUraka evA A konpharansanA TharAne zA mATe pAchA kheMcI levAno Agraha karavAmAM Ave che e samajI zakAtuM nathI. karelA TharAvo pAchA kheMcI levA paDe e svamAna dharAvatI saMsthA mATe nAka kapAvavA barAbara lekhAya. vaLI konpharansanA TharAvo pAchA kheMcI levAnI geravyAjabI mAMgaNuM zA mATe karavAmAM Ave che? mani saMmela nA TharAvane vadhAvI levA mATe ? huM pUchuM chuM ke e muni saMmelana Aje kayAM che? enA TharA Aje, koNa pALe che? e TharAve.ne 1934 thI Aja sudhImAM te samelanamAM bhAga lenAra agragaNya AcAryoe temaja keTalAya sAdhuoe Aja sudhImAM keTalIye vAra chaDecoka bhaMga karyo che. temane Aja sudhImAM koIe pUchyuM che ke temanI jarA paNa kadi khabara levAmAM AvI che? sAdhu saMmelana e AjathI agiyAra varSa pahelAM banelI bhUtakALanA peTALamAM samAI gayelI eka ghaTanA che. tene AgaLa dharIne konpharansanA TharAne rada karavAnuM kahevuM e naryuM tuta che, sva ane paranI vaMcanA che. che. AvA vicitra ane kaDhaMgA TharAva pAchaLa amane eka ja mane- dazA dekhAya che. ApaNAmAM e eka varga che ke je sAdhuonI cAlI rahelI dIkSA pravRttinA kazA 5gu niyamanamAM mAnatA nathI, jemanuM evuM dhAravuM che ke dIkSA e dhArmika savAla che ane emAM ApaNe zrAvakoe bIlakula vacce paDavuM na joIe ane sAdhuone phAve tyAM ThIka paDe tene dIkSA ApI devAnI chuTa hovI joIe. dIkSA saMbaMdhI | nAnuM moTuM niyamana sUcavanAra kenpharansanA TharAva rada karavAnuM kahevuM ane te mATe bhUtakALamAM vilIna thayela sAdhu saMmelananA TharAvane AgaLa dharavA e pAchaLa sAdhuonI dIkSA pravRttine kevaLa niraMkuza banAvavA sivAya amane bIjI koI mane dazA ke bIjuM koI pariNAma dekhAtuM nathI. * ahiM spaSTa karavAnI jarUra che ke ame kaI saMyamanA virodhI nathI; dIkSAnA virodhI nathI. dharmanI rakSA khAtara sAcA tyAgI sAdhuna enI khUba ja jarUra che ema ame paNa mAnIe chIe. paNa je. - AvyuM tenI gyAyegyatAne vicAra karyA sivAya apAtI dIkSA sAme amAre vadhe che. amane sAdhuonI saMkhyAne jarA paNa meha nathI. amane guNano Agraha che. kahevAtA pAMcaso ke pAMca hajAra sAdhuo karatAM sAcA paccAsa sAdhuo vadhAre kIMmatI che ema ame mAnIe chIe ane " tethI dIkSA lenAra umedavAranI purI yogyatA puravAra thayA bAda tene dIkSA apAvI joIe e amAre Agraha che. bALa dIkSA sAmene ' , amAre virodha paNa teja kAraNe che. jyAM sudhI dIkSA saMbaMdhI kaDaka niyamana karavAmAM nahi Ave tyAM sudhI sAdhu saMsthAne saDe vadhato ja javAne che, ane e saMsthAne uddhAra kadi zakaya banavAne nathI. have aikya samitinA bIjA TharAvanI AlocanA karIe. e TharAva sAMpradAyika saMkIrNatAthI bharelo che, dhAka bAbatamAM kALe kALe jarUrI banatI sudhAraNAone virodha kare che ane dhArmika prazno , saMbadhI svataMtra vicAraNA ane carcAnI aTakAyata kare che. ApaNe dharmane ApaNe haMmezAM "jana dharma nA vizALa nAmathI oLakhatA AvyA chIe; A TharAva "jaina zvetAMbara mUrtipUjaka dharma' evA viziSTa nAmAbhimAnathI ApaNu dharmanI vizALa ane vyApaka kalpanAne vinAkAraNa maryAdita kare che. dhArmika anuSThAna kALe kALe badalAtA AvyA che ane Aje paNa je tithicarcA ApaNA samAjane kSubdha karI rahI che te paNa A hakIkatane puravAra kare che. pracalita anuSTAne mAnya : rAkhatA AvyAM che te pramANe jene saMsthAo tene mAnya rAkhaze e ' samitine TharAva Adeza kare che ane A pracalita anuSTone viruddha jana saMrathAnA AgevAna adhikArIoe kazuM bolavuM ke lakhavuM nahi e Adeza kare che. A deza kAlanI saMpUrNa avajJA kare, ane dhArmika itihAsanI upekSA karatA temaja vANI svAtaMtryanuM rUdhana karate TharAva AgalA TharAvanI mAphaka kevaLa pratyAghAtI che ane konpharansane pIchehaTha karAvanAre che ema amAruM pramANIkapaNe mAnavuM che ane te tethI A banne TharAvo sAme amAre ugra virodha che. ApaNAmAMnA eka bhAI pUche che ke ame mahAmahenata karIne badhA pakSa vacce samajutI thAya evI eka bhUmikA nakakI karI laI AvyA te tame svIkAratA nathI. pachI tame ApaNI sarva vacce samajutI thAya e kaI mAge-evI koI bhUmikA-kema sUcavatA nathI ? AnA javAbamAM jaNAvavAnuM ke amaka agatyanA vibhAgane koI paNa rIte mAnya thai na zake evI vicAra saraNIne sau kaI vacce samajutI thaI zake evI bhUmikA tarIke AgaLa dharavI e mULathI ja DahApaNane mArga nahatA. Aje jyAre sAdhAraNa samAjane paNa A bAbatamAM ATalo moTo virodha pratyakSa thaI rahyo che tyAre paNa AvA pratyAdhAtI TharAvone AgaLa ne AgaLa . . dharyA karavA e eTaluM ja anucita ane bI-DahApaNabharyuM che. . ApaNuM murabbI AgevAnI pharaja che ke A badhuM najare nihALIne, A bAbata upara temaNe pharIthI vicAra karavA maLavuM joIe ane sau koIne svIkArya bane evI bhUmikA zodhI kADhavAmAM turata ja prayatna hAtha dharave joIe ane evI bhUmikA zakaya ja nathI e kaI kahetuM hoya ke mAnatuM hoya te te barAbara nathI. AjanA ApaNu jIvananA samabhAgane sparzatA aneka savAle AgaLa aikya samitinA TharAnAM garbhamAM rahelA prazno kevaLa mAmulI che. ApaNane judA pADatI bAbate bahu ja thoDI ane bahu ja nAnI che. Aje saLagate prazna che jenA samAjane moTo bhAga jeno banelo che. tevAmAM madhyama varganI' pAra ' . vinAnI muMjhavaNane che. temanA dhaMdhA bhAMgI paDayA che; bekArI temane bALI rahI che; jIvananirvAhane prazna temane dinarAta guMgaLAvI rahela che. AvA praznane vicAra karavAmAM, AvAM bhAIbahene rAhutI ApavAmAM ApaNe kaI paNa vicArabheda ADe AvI zakatA nathI. aikya samitinA .. TharAve paNa matabhedene AgaLa dhare che; sutelA praznone jIvatA kare : che; nUtana vicAranuM meTuM zIvI levA mAMge che. ame koIpaNa sama- ke junI upara AvavAne taiyAra chIe. Aje saLagatA praznonuM darda jeTaluM che kI paDe tevI sagavanAra kAranA sAdhu saMmelananA kAna ke * * * * Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praha jene tA. 18-4-65. . tAnI vRtti-keLavI ApaNuM sAMbhaLI rahyA mArAmAM u4LI vRttine na avagaNInA tamArAM ja * dAkhavIne che tamane che teTaluM ja amane che. paNa je koI samajutI sAdhavAne ArapAra siddha karI ApI che. A uparAnta A konpharansa nAnI haze zika prayatna karavAmAM Ave te prayatna saphaLa teja thAya ane ApaNI vacce ke meDhI, pAtaLI haze ke jADI, thoDA vargone sAtha haze ke sarva vargone, sthAyI ekatA te ja pratiSThita thAya ke je ApaNe bhaviSyane dhyAnamAM A konpharansa komane pragatinA mArge laI javAne sarajAyelI che. te vartamAnanI guene vicAra karatA thaIe. aikaya samiti bhUta- dhImA pagalAM mAMDaze; be dhaDi ubhI raheze, paNa kadi paNa be pAchAM ; kALanAM paDe ane astare ukheLe che ane zamI gayelAM ApaNI vaccenAM pagalA nahi bhare. e bAbata paNa adhatana ghaTanAthI puravAra thaI cukI , dhaSaNa pradipta kare che. samajutIne bhAga na hoya. bIjuM ApaNuM , che. akaya samitinA TharAve kenpharansanA Aja sudhInA itihAsamAM sarva vacce udAratAnI bhAvanA-paraspara sAhiSNutAnI vRtti-keLavavI joIe. kadi nahi banelI evI pIchehaTha karAvanArA hatA. A TharAne pheMkI , ke navA vicAre tame je sAMbhaLI rahyA che te tamane subdha karatA hoya, daine kenpharanse pIchehaTha karavAnI ceSmI nA pADI che eTaluM ja nahi - tamArAmAM ukaLATa pedA karatA hoya, tamArI dhArmika vRttine dubhavatA paNa je bAbatanA mahatva tarapha haju samAjanuM purUM lakSya kheMcyuM nathI dara hoya te paNa te vicAro dharAvatA tamArAM ja saMtAne ane vArasa- evA sAdhu saMmelanane lagatA TharAvane viSaya vicAriNI samitimAM temaja A dAre che. temane avagaNIne temane dhutakArIne, temanA pratye ghaNuM adhivezananI khullI beThakamAM sarvAnumate pasAra karIne A. kenpharansa : " dAkhavIne tame koI mArga kADhI nahi zake. temane apanAvatA zikhe. pragatinI dizAmAM eka mahatvanuM AgaLa pagaluM bharyuM che. e TharAva ' ' te ja junA ane navA paraspara hAtha mIlAvIne kAma karI zakaze ke nIce mujaba che - - kArya sAdhI zakaze. A mATe Avazyaka che khulalA dIlanuM mIlana, "zrI sAdhu saMmelane sane 1874 mAM amadAvAda mukAme dIkSA - udAratAbharI kheladIlI, ane nahi ke cAra divasanA AdaraNa jevI saMbaMdhI je TharAva karyo che tenuM sarvAzi paripAlana saMpa ane zAnti upara uparanI saratI samajutI. A vicAra bhUmikA upara ApaNe ' mATe iSTa che ema A konpharansa mAne che ane te TharAva pramANe ja " badhA maLIe, ApaNu AjanA saLagatA praznone sAthe besIne ukela dIkSA apAya te jovAnI pUjya munivaryonI temaja savaeNsthaLanA saMdhe " vicArIe ane tarapha vyApI rahelA du:khadAvAnaLane ela navA 'temaja AgevAna temaja anya pratiSThita sajajonI pharaja che ke teo ' ApaNuM saMyukta sAmarthya kharacIe. A dhoraNe je kaMI samajutInI antaHkaraNapUrvaka satyaniSThAthI adA kare evI A konpharansa AgrahapUrva vicAraNA calAvavAmAM Ave temAM bane teTaluM namanuM ApavA huM ane bhalAmaNa kare che. A pharajapAlana paratve emane satata jAgRta rAkhavA mAre pakSa taiyAra che eTaluM ja nahi paNa atyanta a tura che. A konpharansanI sthAyI samitie pAMca vyaktionI eka samiti nImavI." badhI bAbate dhyAnamAM laine Aje raju karavAmAM AvelA TharAve je bhAIoe aikya samitinA TharAve uDI javAthI adhivezana saMbaMdhamAM tamAre pramANIka abhiprAya ApavA mArI sarva bhAI choDI cAlI javAnuM pasaMda karyuM che temanAmAMnA AgevAna gRhastha zrI. bahene vijJapti che. jIvatalAla paratApazI, amRtalAla kALIdAsa;' zrI. pipaTalAla dhArazI, kadAgrahano parAbhava temaja zrI. nagInadAsa karamacaMde paNa viSaya vicAriNI samitimAM A prastAvane pure Take Apyo hato eTaluM ja nahi khullA adhijaina che. mu, konpharansanA adhivezane aikaya samitinA TharAve vezanamAM A TharAva pramukhasthAnethI mukAya ane sarvAnumate pasAra thAya saMbadhe sau koIne cakita kare te cukAdo ApI dIdhuM ane 1215 tyAra bAda A TharAvanI agatya samajAvavAnuM kArya zrI. suracaMda badApakSamAM 1240 virUddha mate e banne TharAvo uDI gayA. A nirNayanuM 'mIe temaja zrI. amRtalAla kALIdAse svIkAryuM hatuM. A hakIkata tatkALa pariNAma zAsana pakSanA gaNAtA keTalAka AgevAna bhAIonA khAsa noMdha levA lAyaka che. kamanasIbe matagaNatarInA pariNAme tatkALa cAlI javAmAM AvyuM ane Aja sudhI konpharansane sAtha ane je kSobha utpanna karyo ane keTalAka bhAIo cAlI gayA tene lIdhe sahakAra ApatA keTalAka AgevAna bhAIone bhAvI sahakAra zaMkAspada adhivezanamAM A TharAvanI agatya samajAvavAnuM kArya thaI zakyuM nahi banyo. bIjI bAjue kenpharansanI bhAvI kAryavAhImAM navA lohIne ema chatAM paNa savAnumate karavAmAM Avela A nirNayanA amalamAM saMgIna umere thaye ane keTalAka vargo konpharansa pratye svAbhAvika rIte kenpharansathI judA paDatA bhAIo jo sahakAra Apaze te e sahakAramAM,. AkarSAyA. aikaya samitinA TharAva pasAra thavAnA pariNAme A sthiti ja sau koIne ekatra karavAne kaI bhAga nIkaLI Avaze evI AzA custa varga konpharansamAM sAmela thaze evI AzA Aje naSTa thaI che. - ahiM asthAne nahi gaNAya. '' ' ema chatAM paNa konpharansa A vakhatanI pitAnI lokazAsanane anukuLa - A pariNAmane yuvaka pakSane mahAna vijaya , lekhavAmAM ane kAryavAhIthI aneka yuvAna bhAIbahenane AkarSyA che ane samAjamAM varNavavAmAM Ave che. je aya samitinA karonuM pratyAghAtI svarUpa meTI lAgavaga dharAvate keTaleka vaga sAmela thayA che. A hakIkata purUpurUM lakSyamAM laIne pratinidhi bhAIoe pitAne mata viruddhamAM uparathI konpharansanI bhAvI kAryavAhI vadhAre sakriya ane prANavAna Apyo hoya te jarUra yuvaka pakSane aM vijaya gaNAya. paNa adhibanaze ema jarUra AzA rahe che. vezana daramiyAna uttarottara banelI ghaTanAo, A Thara bane tyAM sudhI konpharansanA chellA adhivezanamAM je kAMI banyuM che tenuM sthaLa sarvAnumate ja svIkAravA joIe e Agraha dharAvanAra keTalAka pariNAma upara mujaba AMkI zakAya. e ja ghaTanA bIjI rIte vicA- bhAIoe karelA sabhyatAvirodhI dekhAve, koI paNa prakAranI samajutI, ratAM atyaMta mahatvanI che ane samAja pragatinI dRSTie AvakAradAyaka bAMdhachoDa vicAravAnI ja nA, eya samitinA TharAvomAM kAne mAtra paNa ' che ema paNa AkhI paristhitine taTasthapaNe vicAra karanArane lAgyA pharI na ja zake e temanA taraphathI dAkhavavAmAM AvelA kadAgraha-A vinA nahi rahe. akaya samitinA TharAvo saMbaMdhamAM mata gaNatarIe badhA tattvoe mata ApanAra pratinidhi bhAio upara gaMbhIra asara nIpajAvI Apele nirNaya jaina zvetAMbara saMpradAyanI bIjI saMsthAonI apekSAe ane TharAne Teko ApavAno nirNaya karIne AvenA keTalAya bhAIone konpharansanI je khAsa vizeSatA e che tene AgaLa lAve che ane pratikuLa banAvI dIdhA. pariNAme je nirNayanI koI paNa pakSane kalpanA tenuM vizeSataH samarthana kare che. A konpharansa sava pakSone maLavAnI na hatI e nirNaya sau koinI samakSa raju thaye. A nirNaya sagIbhUmi che. e konpharansamAM bahumatIthI nirNaya levAmAM Ave sau koIe zAnti ane samabhAvathI svIkArI levuM joItuM hatuM. paNa . che ane e rIte levAmAM Avelo nirNaya kenpharansane samagrapaNe baMdhana- keTalAka bhAIone te na rucyuM ane bhISaNa keLAhala pUrvaka teo - kartA bane che. A konpharansamAM koI eka pakSanI ApakhudIne avaMkAza adhivezana choDIne cAlI gayA. A rIte A vijaya yuvaka pakSane nathI ema chatAM paNa evI ApakhudI sthapAya te te lAMbe vakhata TakI che ema kahevA karatAM A parAbhava kadAgraha-tumAkhI che-ema kahevuM zake tema nathI. A badhI bAbate A adhivezanamAM banelI ghaTanAe vadhAre ucita che. A rIte vicAratAM pitAne bhAre vijaya thayuM che ? Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-4-45 ema mAnIne malakAI javAnu yuvaka pakSane kazuMja kAraNa nathI. peAMtAtA vicAranA svIkAra thayelA joine e dhaDe AnaMdanI lAgaNI anubhavAya ane ekamekane abhinaMdana ApavA mana thaI Ave e mAnavamAtramAM rahelA adbhute svAbhAvika che, paNa mataniyanA pariNAme keTalAka AgevAna bhAI navI paristhitine samabhAvathI svIkArI levAne ale cAlI gayA e ghaTanA icchavA yogya banI nathI e te sau kAe kabula karavu paDaze. A saMbaMdhamAM e vakhate paNa sau kAinA dila upara eka saMrakhI glAni chavAyalI jovAmAM AvatI hatI. paNa A bAbatane vizeSa paritA paNa zuM karo ? yuvaka pakSa A bAbatamAM bane teTaluM namatuM ApavAne taiyAra hatA, paNa sAmethI hAtha lakhAvavAnI ja nA hatI enu zuM thAya ? vidhinI ghaTanAnI kAne khabara che? A dekhAtA bhaMgANu pAchaLa baLAbaLanuM sAcuM bhAna ane temAMthI udbhavatI sAcA dilanI ekatA nirmAyalI nahi heya ema mAnI levAne kazuM ja kAraNa nathI. aikaya samitinI AmULa hIlacAla yuvaka pakSanI-sudhAraka pakSanI --sadantara upekSA karIne sthiticusta pakSane bane teTalI rIjhavavAnI hatI. A AkhI hIlacAlanA pAye keTale khATA hatA te A aitihAsika adhivezane puravAra karI Apyu che. A uparathI jaina samAjanA AgevAnee agragaNya gRhasthe e-purA dhaDe levo dhare che. navI peDhIne anAdara karIne peAtAne vyApAra vadhAravAnI AkAMkSA sevanAra junI peDhInA nasIbe niSphaLatA ane devALu' ja lakhAyaluM che e sau koi samajI le. je netA A vastusthitine kharekhara samajaze ane te dhyAnamAM rAkhIne kAmanA vividha baLene ekatra karavA ane samanvita banAvavA prayatna Adaraze te ja sAcI ekatA janmAvI zakaze ane temanA netRtva nIce ja kAma pragatinA mArge AgaLa gatimAna thaI zakaze. ag samagrapaNe nihALatAM aikaya samitinA khe rAvene asamata karIne konpharanse potAnA svatvanI bhAre rakSA karI che ane peAtAnA gauravane aneka rIte vadhAyu che. e TharAvA pasAra thayA hata te badhA pakSA tatkALa ekatra thayA hata ane sabhava che ke jaina samAjane lAbha thAya evAM e pAMca kAryo mATe be aDhI lAkha rUpIA kadAca ekatra thaI zakayA hata. tatkALa dekhAtA A lAbha kAnpharanse ane samAje gumAvyA che, paNa 'ka' navA vicAranI pratiSThA karavI hoya athavA te! . kAi aghaTita ane pratyAdhAtI prastAvane samuhagata sAmanA karavA hAya tyAre AvA tatkALa lAbhanI saMbhAvanAne gumAvavAnu jokhama AvI mahAna saMsthAe kheDavuM ja rahyuM. bIjI bAjue e Arthika lAbha tA kenpharansa dvArA nahi te bIjI rIte ane bIjA kAMi prasaMge samAjane maLI ja rahevAne. baLAbaLanA purA bhAna sivAyanI eTale ke pAtapotAnI maryAdAnA sAcA khyAla sivAyanI ekatA uparachalIja raheta ane cAlu abhiniveze te AdhAta pahoMcADe evA bIjA kAI vicAra ke prastAvanI athaDAmaNamAM AvatAM AvI ekatAne TakAvI rAkhavAnuM atyaMta muzkela banata. AjanA sAmudAyika samelanamAM ApakhudI, kAne mAtrA paNa pharI na zake evI hujata, AgevAna sthAna bhAgavatI vyaktie phAve tema khelI ke vartI zake evu dhamaDa, kAi paNu agatyanA va'nI upekSA--A badhuM cAlI na ja zake. potAnA amuka abhiprAyane cetaraphathI game teTalu samayaeNna maLatuM hoya te paNa AvA sAmudAyika samelanamAM e abhiprAyane matapradAnanI kasoTIe caDhAvatAM bahumatI maLaze ja evI leAkazAsananA A jamAnAmAM kAthI paNa koine khAtrI ApI na ja zakAya. koi paNa vicArane kasvIkRta karAvavo hAya te te vicAra pAchaLa satyanu baLa hAvuM joie, te vicArane vyakata karatI vANI spaSTa, niDara chatAM saumya ane ni`La hovI joie ane te vicArane raju karanAranA vatanamAM purI namratA ane sAmA pakSanI muzkelI samajI levAnI tAkAta temaja tatparatA hAvI joie. AvA aneka medhapATho zikhavanAra krAnpharansanA A adhivezane samAjanA kAryakartAone bhaviSya mATe atyaMta upayogI mAgadazana karAvIne ghaNI meATI, ane carasmaraNIya sevA sAdhI che, jenA pramANumAM tatkALa thayeluM nukasAna . 129 ghaNuM najIvuM che, A adhivezananI samagra ghaTanAe sAmAjIka utthAnanA itihAsamAM eka ati mahatvanuM prakaraNa umeyu" che, samAjane krAntinA bhAge lai javA icchatA yuvako mATe eka navu AzAdAra udhADayuM che, leAkazAsananI bhAvanAne eka nAnA kSetramAM ane eka nAnA muddA upara javalanta vijaya prApta karAvyA che ane tariAdhI khaLAne adbhuta ' rIte parAbhava pahoMcADayo che. paramAnaMda sagha samAcAra (gayA aMkamAM jagyAnA abhAve ApavA rahI gayelA samAcAra) tA. 24-3-45 nA rAja maLelI mubai jaina yuvaka sadhanI kAryavAhaka samitinI sabhAe nIce mujaba nirNayo karyAM hatA. (1) jaina ve. mu. kAnpharansanA AgAmI adhivezanamAM rajI thanArA aikaya samitinA be TharAvAne ugra virodha karavAnA mukhaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhIe niNa ya kraryAM hatA e lakSyamAM laIne saMdhanI - kAya vAhaka samitinA sabhya zrI manasukhalAla hIrAlAla lAlana ke jemanI prastuta konphraransanI pracAra samitinA maMtrI tarIke nImaNuka karavAmAM AvI hatI temaNe saMdhanA bhinna bhinna adhikArA uparathI temaja sabhya tarIke rAjInAmu` ApyuM hatuM. te rAjInAmuM dilagIrI sAthe svIkAravAmAM Avyu' ane temaNe' saMdhane Aja sudhImAM je anekavidha kIMmatI sevA ApI hatI tenI khAsa noMdha levAmAM AvI. (2) zrI. manasukhalAla hIrAlAla lAlananu rAjInAmu' svIkAravAmAM AvavAthI zrI maNilAla meAkamacaMda zAha sArvajanika pustakAlayanA maMtrI tarIke khAlI paDelI jagyA upara zrI tArAcaMda lakSmIcaMdakAdArInI nImaNuMka karavAmAM AvI ane tene lagatI samitimAM eka sabhyanI khAlI paDelI jagyA upara zrI. pravINacaMdra hemacaMda amaracaMdanI nImaNuka karavAmAM AvI. (3) saMdha taraphathI cAlatI rAhata pravRtti adhika caitra vada 0)) sudhI calAvavAno TharAva karavAmAM AvelA te pravRti adha karavI ke cAlu rAkhavI te viSe keTalIka carcA thayA bAda AvatI dIvALI sudhI sadhdhanI rAhata pravRtti cAlu rAkhavAnuM TharAvavAmAM AvyuM (4) saMdha tarathI mAvajatanAM sAdhane purAM pADavAnI pravRtti cAle che ane te mATe jarUrI sAdhanA sa`ghanA kAryAlayamAM rAkhavAmAM Ave che. A pravRttinA vistAra karavA sabaMdhI vicAra karIne sUryanAe karavA mATe nimAyela samitinI bhalAmaNa dhyAnamAM laine mubaI temaja parAMomAM maLIne pAMca kendramAM vadhAremAM vadhAre rUA. 150 sudhInI kIMmatanAM mAvajatanAM sAdhanA vasAvavAM ane kAI paNa jAtanA bhedabhAva sivAya cAlu patie e sAdhanA purAM pADavAne prabaMdha karavAnuM TharAvavAmAM Avyu. ane A kArya mAvajata sAdhana samitine suprata karavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. * saMdhane nIce jaNAvela pravRtti mATe nIcenI rakame maLI che. rAhata pravRtti 10 zrI. dhIrajalAla jIvaNulAla kezarIcaMdda 25 kAntilAla raNacheADadAsa 50 sarUpacaMda ena. zro 1 karasanajI premacaMda verAvaLa ma. meA, sA wr 43 * jinaka vAMcanAlaya pustakAlaya 50 zrI. sarUpacaMda ena. zroka. mAvajata sAdhana 25 zrI. kAntilAla raNacheADadAsa maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 prazuddha jaina jaina itihAsanuM navuM pAnu zve. mUrti pUjaka banI 16 mI konpharansanu* muMbaImAM maLelu adhivezana, e jaina itihAsa tathA saMskRtinI tavArIkhamAM amara banI. rahevAnuM. sAmAnyata; jyAre jyAre AvAM adhivezane maLe che tyAre samAjopayegI TharAvonI hAramALAo pasAra thAya che; janatA tAlIothI AvA TharAvone vadhAvI le che; te samAja sagaThThananA utsAhI ThATha ane * vacce adhivezana saMpUrNa` thAya che. pariNAme samAjanu gheDu ekIkaraNa thAya che ane ekAda nhAnI zikSaNa saMsthA janma le che ke vega pAme che ane janatAne sadhadarzanane sateSa maLe che. parantu gevAlIo TaeNnkamAM maLeluM Adhivezana te eka navala itiSThAsa' sarjana kare che. aikaya samitie je be TharAvo ghaDI janatAnI samakSa mUkayA hatA te vicAra mAMgI le che. eka dIkSA viSayaka prastAva hatA ane bIjo praNAlikA paraparAthI cAlI AvatA jaina anulhAnA saMbaMdhamAM hatA. vaDAdarA rAjye karela dIkSA sabaMdhI kAyadAne kenpharansanI muMbanI sthAyI samiti taraphathI i. sa. 1931 mAM anumAdana ApavAmAM aveluM te anumeAdanane temaja dIkSAne lagatA konpharanse Aja sudhImAM karelA badhA TharAvone rada karatA eka prastAva ekaya samitie ghaDI kADhaye hateA ane te A adhivezanamAM raju karavAmAM AvyA hatA. bIjo TharAva e matalabanA hatA ke deza, kALa, bhAtra lakSyamAM lIdhA sivAya ane cegyAyeAgyane kazAja vicAra karyAM sivAya jaina praNAlikAne anusaravI ane temAM kASTa kAryasAdhaka pheraphAra karavAne avakAza na Apavo. khuba gavAyelA ane carcAyelA e be prazno atyanta vivAdAspad hatA, ane je vizALa janamedanI hAjara rahI hatI tenu kAraNa paNa A prazno ja hatA. janatA pAse e dRSTibindu spaSTa raju karavAmAM AvyA, eka te e ke samAjanA zrImanta ane junavANI pakSane jemane tema akSarazaH sahakAra meLavavo hAya te raju thayelA TharAva pasAra karavA. bIjuM e ke jo A TharAvo pasAra thaze te puna: . ayeAgya dIkSAonA daravAjA sadaMtara udhADA thaze ane pratipaLe pragati karatAM jaMgatamAM jainasamAja sthagita thaze. kANu jItyuM ane kANu hrA" tathA kAne keTalA mata maLyA e savAla mahattvanA nathI; parantu jainasamAja vamAna yugamAM kayAM ubhA che? jaina samAjanA vizALa bhAganu mAnasa zu cchI rahyuM che? prAgatika dizA prati samAjanuM kaiTaluM valaNu che? ane samAja dhama ne mAtra kriyAkAMDa purato ja pUrI rAkhavA mAge che ke jIvananI dainika kriyAomAM etapreta banAvI pramANikapaNe jIvana jIvavA mAge che? A prazno mahattvanA che ane noMdhapAtra che. jude jude samaye samAjajIvananA vaheNamAM je . dizAsUcaka ane ` sarvAMgrAhI pheraphAra cAya che te. atyaMta mahattvanA bane che, jaina itihAsa sAkSI pUre che, ke pratyeka tIthaMkare mAtra pu Mgata tItha karanuM anusaraNa ja karyu" nathI paraMtu deza, kALa ane janasamAjanI bhAvanA mujaba pheraphAra karela che. je kALe je jarUriyAta pragaTe che te dhamanA eka mahattvane bhAga ane che. dRSTAMta tarIke hiMsAnA yugamAM bhagavAna mahAvIre ahiMsAne mahada dharma upadezyA, hiMdu dharmanA ApatakALe zivAjIe yuddhane dha manAvyA, zrIkRSNe arjunane potAnA ja gurUjatA sAme hathiyAra upADavAno Adeza karI tene dharmAM manAvyA. mAMdhIjIe rASTrane lakSI dhama upadezyA che. eTale pratyeka sakrAnti kALe dhamanA mULa siddhAMtA eka rahevA chatAM tenA anuSThAtAmAM samayAnusAra pheraphAra karavAne avakAza che. dhama keAi evI jaDa ane rUdra vastu nathI ke jemAM deza, kALa ane te te samayanA samAjanI jarUriyAtane anulakSIne kAi ja pheraphAra na thaI zake, ahIMja jaina itihAsanI mahAna tavArIkha ughaDe che. eka pakSa kASTa paNa prakAranA yugAnukuLa pheraphAra karavAnI spaSTa nA pADI cUstapaNe tA. 15-4-45 paraparAgata kriyAkAMDane vaLagI rahevA kahe che jyAre bIjo samajI tathA vicAraka vaga kahe che, "bhAo ! samajo !! yuga kahe che ke mAnavatA rUDhIcustapaNAmAM nathI, parantu samayadhama samajavAmAM che ane teja sAcA dharmo che." maLelA adhivezanamAM hAjara rahelA janasamAja pAse ATalA ja prazna hatA ke teo Arthika, vyApArika, vaijJAnika ane baudhdhika pragati mAge che temAM navI navI zodha tathA vyApakatAne AvakAre che; tyAre mAtra zuM dharmAM ja eka evu pratibaMdhita sarAvara batI rahe che ke jemAM kAI yogya pheraphArane paNa avakAza nathI ? hAjara rahelAoe A atidvAsika prasaMge khare ja noMdha lIdhA jevA ane mahattvanA bhAga bhajavyo che. janoe aya samitinA TharAveA phagAvI e puravAra karyuM" che ke te vata mAna jagatI, tenA pheraphArAne, tenI pragatizIlatAne pIchAne che ane te paNa rASTra tathA vizva sAthe ja pragati icche che. A rIte A adhivezana aitihAsika ane che, ame jainasamAjanI pragati bhAvanAnuM pUraka bane che. sunilAla kAmadAra ApaNA dharma yuvakAe pote jItyA che ema samajI phulAvAnuM kAraNuM nathI, paNa ApaNA pratye je sahakAra jaina janatAe batAvyA che e hamezane kAyama rahe ane janatA ApaNI sAthe sahakArathI joDAI jAya tene sArU janatAnA samAgamamAM AvavAno tenI sevA karavAnA tenA sukhaduHkha jANavAnA, ane tene sArU ApaNAthI bane teTalo samaya e dizAmAM vAparavAnA ApaNA khAsa dhama bane che e ApaNe kharekhara samajI laie, je pakSanI hAra thai che, temane paNa samAjatI sevA karavAnI maneAbhAvanA che tamannA paNa che. temane huM vinaMti karU ke samAjane Arthika uddAra thAya, samAjanA duHkhadardInI 'sAravAra thAya, samAjanA - bhAione sukhasagavaDavALAM rahevAnAM makAne maLe, temanAM bALakone abhyAsa karavAnAM pUratAM sAdhanA maLe evI samAja uddhAranI yojanAo taiyAra karI emAM peAtAnI lakSmInA teo sadupayoga kare. chata ke hAranA kAraNe keAie paNa abhimAnI ke hatAza thavAno jarUra nathI. samAjano sevA karavAnI ApaNI saunI vRtti hAya te yuvakeAe atyArathI ja e dizAmAM kAya karatA thavuM joie ane zrImatAe ane AgevAnIe paNa jarUra eja dizAmAM prayANa karavu* joie ema mArI saune vinati che. maNilAla mAkamaca'da zAha samagra jaina samAjanI konpharansa (jaina zve. mU. kAnpharansamAM pasAra thayele TharAva) (a) vizvavigraha samApta thatAM dunIyAbharamAM rAjakIya, sAmAjika Arthika, vyApArika audyogika sthitine sparzatAM je lAbhAlAbha thAya teteA. vicAra karavA ane samasta jaina kAmanuM hita jaLavAya tevA savAlonI abhyAsapUrNa carcA karI samAjanuM dhyAna kendrita karavA ane tene mATe yeAgya pagalA levA vAtAvaraNa taiyAra karavA jaina zvetAmbara mUrtipUja ene A kaeNnpharansa bhArapUrvaka bhalAmaNa kare che. (ba) te sAthe ja, sthAnakavAsI tathA digambara jaina badhue paNa tevA praznonI carcA karI yogya bhumikA taiyAra kare te mATe temanI sasthAne AgrapUka bhalAmaNa kare che. (ka) ane tevA praznomAM traNe pIrakAonA sarva sAmAnya praznone vicAra karI samasta jaina kAmanuM hita jaLavAya tevAM pagalAM levA mATe jema bane tema jaladI traNe krikAnuM eka saMyukata sa melana karavA mATe traNe kirakAonI sasthAone AgrahapUrvaka bhalAmaNa kare che, (Da) evA sayukata saMmelanamAM kAi paNa phirakAnA aMgata vivAdagrasta prazno sivAyanA phkata sarva sAmAnya praznonI vicAraNA karI samasta jaina kAmanI unnati thAya e paddhatie kAma karavA bhalAmaNa kare che. zrI muMbai jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla meAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbai, mudraNusthAna : sU`kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1: 21mI 1m zrI muMbaI jene susaMdhAnuM lolaka ! sakhapatra Regd. No. B. 4266, buka jenA - taMtrI: maNilAla momacaMda zAha, " ke tharSa : muMbaI: 1 me 19 maMgaLavAra, lavAjama rUpiyA 3 dharmane nAme dhatIMga (amadAvAda khAte tAjetaramAM yojAyela gItA rajatajayantI tathA vizvazAnti yajJa saMbaMdhamAM jyotirdharanA taMtrI zrI gaDhulAla pIbhAI dhruve eka mama : rapa nedha lakhI che. je jAtidharamAMthI ahi sAbhAra udhUta karavAmAM aAve che. A nedhamAM raju karavAmAM AvelA udgAreza jaina samAjanA samAraMbhapriya AcAryone che ane dezakALanI asAghAraNa jarUriyAtanI upekSA karIne utsava samAraMbhe pAchaLa hajAra rUpIAnuM pANI karanArA jena dhanikone ghaNe aMze lAgu paDe che ane be vartha, pahelAM pAlItANA khAte nAcatA AvA ja eka virATa dhArmika samAraMbhanuM smaraNa karAve che. ' paramAnaMda.) ' ' vartamAna yuddhane pariNAme asahya medhavArI, hamezanI jarUrIAtanI evA purUSe pitAnA aMgata vartanathI, saMnyAsIne ucita AcaraNa ane cIjo paNa maLavAnI atizaya muzkelI, bhUkhamare, kapaDAMne dukALa, vRtti rAkhIne, emanA anuyAyIomAM tyAga, saMyama, unnata vizALaSTi madhyama varganI hADamArI vagere pUratuM na hoya tema A atinidhana niSpakSapAta vRtti, dhana, kIti prazaMsAthI para evI manovRtti ane te dezamAM aDhaLaka dhanane bIjI rIte nirarthaka vyaya thaI rahyo che ane zuddha sAtvika cAritraya utpana karI emanI pAse upadeza sAMbhaLa te dezanI ajJAnatAne lIdhe ADe mArge dorAyelI bhAvanAmayatAne lAbha rAomAM saumya sAtvika chApa pADavI joIe, tene badale lai dhUtArAo saphaLa prayatna karI prajAjanonA atyAranA mahAkaSTamAM jAtaiinA samAraMbhe karI aniSTa vAtAvaraNa utpanna karavAmAM e sahAyabhUta ka vadhAre karI rahyA che, e jANIne atizaya du:kha thAya che. " thAya che, e-khedano viSaya che. A ane e atyAre ApaNu prAntamAM yone jorathI pavana phukAyo che A vAta ke che ane jyAM juo tyAM viSa jne nAme, zivane nAme, mAtAne nAme. ane te te kahe che Ape che rezamigiyArasa ne khAMDa bhaLe che te eka karI A jAtanA samAjo mATenAM bhayane kayAMthI Ave che ke karaNI A navInatA ANuvAno mAhamAM gItane nAme dhyajho thAya che. A yomAM , che ghanA ane 4 jIbI thatI nathI teve samaye biSTanI lAkhe pIA vaparAya che ane hejhArI strIpuruSanI bhAvikatA bhALa mATe cA mATe sArA khAtA pIdhu hagalAbadhuM pANI ane rIte paNane lAbha laI evA samAMrabhanA AgevAno sastI kIti prApta Ave A kAraNe bArI phATasarI SdhakAmAM mArI rahyA che. A aMgeno samAra be ubhA karanArA ane kharIdAtA rAvajI patarA prajAnA garIba loko nIrA, visA mAM to kirInA ja bhADAya chemanI mAhitiomAM tamArI potAnA piyA, tyAre rAjA vidhAna banavA mAM karI monA rana velA thaI mAM tenA nA mAra mAravA nI che, te to nA pagamAM BEaa vidhAnanI mahArAja, pratA AmAganA haiyAmAM sArI nizALamAM phasAijhanI bImAnAM prathama pUnA htarI nA evI je A gAtonuM mAtA so karo ane te samajAvI vyavahAramAM prema nI bhAvanA rAkhIne A kapaTaro kare che dhAyA gayA sthiti ane gAma che. bhayamAM potAnI vijhArA -puSe emanA mATe megA bhAve mane ati mAdarathI zivalioko A mAmalo pato adhika AdaratI jhIle chesvAmI vidhAna che. triI bALakanA vidata na jotAvarathAe potAne mane tArI yAsI vidhAna cho , enI pahoMcelA oplAmika saMta thI tamatI vAto , raMtu vastusthiti evI che tenI hayogya mArgadarI karAvavAnI ane ravAnA Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** ( R che ane prabuddha' jena - tA. 1-5-45 che ane mArI A vAtanA * ame A bAbata hRdayanI khUba antavyathAthI lakhIe chIe; izvaranI kRpAthI mArA vepAramAM je cekabe naphe thAya tene - kAraNake hajAre strI purUSone yogya dhArmika upadeza ApI sanmArge tho bhAga dharmAdAmAM nAkhIza. vALavAnuM sAmarthya je svAmI vidhAnaMdajImAM temanA vakatRtva ane chaTAdAra 'je kadApi mArI gAMThe 20,000 Delara thAya te cekakhA lAbhavyAkhyAnapaddhatine lIdhe raheluM che te emanAthI ghaNuM vadhAre vidvAna mAMthI ardhAne dharmade karIza; ane je kadApi mArI AgaLa 30,000 ane sAcA zuddha saMnyAsIomAM nathI hotuM e ame jANIe chIe, Dolara thAya te paNAnuM dAna karIza ane 50,000 Dolara thayA pachI ane tethI ja AvI samartha zakti vibhAge jatI joI amane kheda. AkhAne dharmAda karIza. Ama karUM te bhagavAna mane sahAya thAya; " thAya che.. nahi to mane dUra karIne vadhAre niSNavanta vANotarane rAkhe." . kathA zravaNu karAvanAra, sadupadeza karanAra saMnyAsI ke mala tane, mi. keee Ama pate lIdhelI pratijJA pUrepUrI, pALI. e teo nispRha rahe, sUkSma ane sAtvika AhAra karanArA heya, nirADaMbarI pitAnA naphAmAMthI uttarottara vadhAre bhAga dharmAdAmAM kADhatA gayA ane ane sarva rIte sAtavika manovRttivALA hoya, te paNa temanA zrotAjano, ane pote bAMdhelI maryAdA be pahoMcyA eTale kamANI mAtra bhagavatuM paraspara caDasAcaDasI ane spardhA karI aneka mUlyavAna padArtho temane prItyarthe devA maMDayA. eka vAra eNe joyuM ke pitA AgaLa 50000arpaNa kare che. A arpaNa bhakitabhAvathI paNa kavacita thAya che. paraMtu DolarathI vadhAre dhana thaI gayuM che, eTale vadhArAnA 7500 Dolara eNe 'e badhuM asthAne thAya che evuM spaSTa sUcana AvA' tyAgI mahAmA tarata dharmAdAmAM nAMkhyA. oe karavuM joie. evI sarva sAmagrIne temaNe asvIkAra kare joIe ane svIkAra kare te te pitAnA sazakta, nirUghamI, lakSyamAM aMtakALe e belyA "izvaranI kRpAthI--bIjA zenAthI nahi samaya vyatIta karatA saMnyAsIonA ToLAne na ApI detAM garIba, paNa kevaLa izvaranI kRpAthI-A pratijJAne pratApe 40,000 Dolara " kaMgAla, mAMdA mANasone vaheMcI devuM joIe. A sthaLe apaNa thate karatAM moTI rakamanuM huM, dAna karI zako chuM. prabhunI dayA mArA upara mevo saMnyAsIone ApI devA karatAM ispitAlamAM melerIA ke apAra thaI che." . TAIDamAM taraphaDatA aneka garIba ane nIcalA madhyama varganA dardI- mi. keba te IzunA zrAvaka hatA. ene ApavAne vicAra A mahote kadI su che? mosaMbI ane upara rAkhavAnuM jene dAkataro taraphathI pharamAna thayuM hoya evA ahIvAra svAmInA javAmAM AvI bhagavAnanAlAla kaI che ? . ane nIcalA madhyama varganA aneka daradIo babe ane traNa vAlajI goviMdajI desAI traNa Ane e keka maLatI mosaMbIo kayAMthI lAvI zake ? evA *, kAnapharansa 'asaMkhya daradIone. rAjAmahArAjee ane rANIzeThANIo tarakethI : maLatA mevAnA karaDIA pItAlamAM agara garabanI paDIomAM che : muMbaImAM maLelI soLamIna ve. konpharansanI kAryavAhI e pahoMcADavAno yogya mArga A mahetAne koNa samajAvaze ? khare sAce mane jarUra batAvI Apaze ke pite kayAM UbhI che ane koi kArya sAtvika dharma A jAtanI sahAnubhUtinI vRttimAM rahelo che. gItAnA', , "dizAe vaLavAnI have jarUra che. vastutaH kaeNnpharanse eka ja mukhya kAma kenAM uccAraNomAM ke saMnyAsIonAM pUtaLAMne sASTAMga daMDavatuM karyuM ane te aikaya samitinA TharAva upara mata ApavAnuM. bahupraNAma karavAmAM agara agninA bhaDakAMmAM. mUlyavAna padArtho ApI matIthI konpharansa e TharAva uDADI dIdhuM che. ane e rIte aiyane devAmAM nathI rahyo. evA upadezanI e AzA A svAmIo ane nAme eka pratyAghAtI TharAva pasAra karAvavA mAMgatA junavANI matanA saMnyArI prAse rAkhalI, e vyartha che. : jAne temanI AMkha ughADI nAMkhe te javAba Apyo che. jya A satanAM dhatIMga vadhatAM jAya che, tenuM kAraNa amane to e A samitine dUrAva junA ane nevA matanA jene vaccene kalaha miTAvI aMzuAya che ayaranA suzikSituM. ane vidyAbhyAsa karatAM navA janmanAnAM : eka sthApI konpharansano prabhAva vadhAravA mATe hatuM, paraMtu te sAthe [ strI purUSomAMthI junA jamAnAnA mAsIe mAnI lIdhe che dharmane teNe e tADa A hatuM ke je sudhAraka pakSanA, bALadIkSA virodha asta thatA jovAmAM AvavAthI te navana ApavAne A mahaMte A ane dhamananA sanA dravyanA apavyayane aTakAvavA mAMganArA jananA : ane saMnyAsIenA prayatna che, tene kAraNe dhanavAna thayelA mANase badhuM karAvato hato. e rAvane uDADI daine athavA te te pasAra pitAnAM dhanathI. ene puSTi ApI rahyA che ema mAnIne ke emanAM ja rA karavAnI nA kahIne jene humatI batAvI gayuM che ke dharmane che. kALAM kamene jAtanA dhanavayathI cheda uDI jaze paraMtu e kriyA - A nAme cAlyo Avate saMDe sApha karavA vakhate have AvI pahoMcyuM che 'je thayAga, pArAyaNa ane samAraMbhanA divase bharAI cUkayA che, A ja che ane dharmanI pratiSThA javAnA khoTA bhayathI saMhAne dAbI ke chUpAvI * zuddha svarUpo hiMdu dharma e rIte puchavA pAmavAno rAkhavAthI kema tathA dharma vadhAre ne vadhAre paDAne vaza thatAM jAya che. sadhao matonA ane vadhumA (Frofile , dhamanI azva para parA upara navayugamAM buddhivAdI samRddhinA vijayanuM che. be javAna rAma mA dhana kapa navo A pAnuM zenA samAjika vAtamAM itihAsamAM kAma karavAnuM sthAna nIlAle eya gamAM mAM jaNAvavAmAM AvyuM che epa vApI , A parigraha parimANano dAkhalo , parAMomAM meLAnuM svadhAremAM vadhAre za Sa sudhInI mitatA mAra mAryakramanA sAdhane zvALAM pAMca kono vadha karavAnuM karAvavAmAM AvyuM , prakAzaka A eDa palara ko) mAM khAtA mAM mArI che. A saMbaMdhamAM khulAso karavAne ke kula pAMca kendromAM maLIne nahi , na (Cobb) che tta thA, che ke strInI mAM teNe nIce paNa. pratyeka kakamAM vadhAremAM vadhAre rUA. 150 sudhInI kImatanAM sAdhano rada ke ja karI vasAvavAno nirNaya karavAmAM Avyo che. IzvaranI kRpAthI polarathI vadhAre dhana huM e dharI nehi e marIo, mubaI jaina yuvaka saMdha, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ #### A ( 4> Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacassa ANAe ubahie mehAbI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. me 1 na satyapUtAM navedvAcam prabuddha 1945 saptama varSa praveza praqhuddha jaina Aje cha varSa purAM karIne sAtamA vamAM praveza kare che. uttarezanara utkaSane sAdhatuM prabuddha jaina gayA varSa daramiyAna sarakArI vaTahukamAne laine pahelAM jeTalI vicAra sAmagrI raju karI zakayu nathI. nyusa prInTanA krUrajiyAta upayoge tenI dehakAntine paNa jhAMkhapa lagADI che. je pramudde jaina sAdhAraNa rIte AThathI daza pAnAnuM vAMcana purU' pADatuM hatuM te gayA julAi mAsathI cAra pAnAnuM banI gayuM hatuM. tyArabAda keTalIka hIlacAlanA pariNAme phebruArI mAsathI nyusa prInTa upara chApavAnI sarate ATha pAnA chApavAnI sarakAre paravAnagI ApI che, ane tyArathI pramuddha jaina ATha pAnAnuM nIkaLavA' lAgyu' che. vacagALe prabuddha jainanu kada nAnu thayu. tenI grAhaka sa'khyA upara paNa theDIeka asara paDayA vinA rahI nathI. prabuddha jaina jevuM vicAragahana patra Dyusa prInTa jevA halakA kAgaLa upara chApavuM paDe che e asune atyaMta duHkhane viSaya che. laDAi cAle che tyAM sudhI A aMte aya adhanA svIkArIne cAlavA sivAya bIjo kAMi mALa nI viSama paristhiti vacce paNa zuddha jaina potAnI vizeSatA sarakhI rIte jALavI rahyuM che ane 'kema, samAja temaja thI rASTranA vividha prazno saMbaMdhe nirDanesaja spaSTa mAga dezana Apatu rahyuM che. chellAM chellAM jaina zve. mU. pUro konpharansamAM raju thanArA aya samitinA e pratyAdhAtI harAvAnA uThyuM. sAmatA karIne ane te DarAve.te ateka bAjuethI carcIne prakhuda jane jaina samAjanI eka moTI sevA bajAvI che. Aja pramANe jaina samAjanI temaja rASTranI sevA karatA rahevAne ane AjanI samaja, racanA parivata na pAmatI deza tema ja kALanI paristhitine anurUpa jarUrI parivartana pAmatI rahe ane lokapragati sAdhAtI. rahe evA vicAra AndolanA phelAvatA kahevA pramudra jainanA taMtravAhakone mane che. yuropIya vigraha sApta thavA AvyuM che. jApAna sa mene vigraha paNa have bahu lAMbe vakhata nahi cAle evuM dhAsvAmI Ave che. pariNAme laDAine lIdhe- sAmayika patrA upara che. vividha prakAranA A kuzA kyAM che te dhIme dhIme dUra thaze ane khAdya tema ja Antara nA mukta thaze ema AzAjI vANI svAta tryane naLAvI raheluM AjanuM aneka varSamAMthI dhanagherU baneluM haLavu bane nAra anujano vicAra teneja pANIne karI tta mAre sI para AvI jyAM e samaye gAnI anukuLatA vadhatI jAya tema tema uttarettara vikAsa dalakamalanI mAphaka prabuddha jana paNa aneka bajuethI jAya ane rASTranA sate mukhI utthAnanA prabuddha jaina paNa tatA kALo noMdhAve evuM amArU svapna ane matAkAmanA che.. dudha jainanA prazaMsako tema ja prabudhdha jaina pratye sadbhAva dharAvanArA vidrAna lekhako tema ja vicArakA amArA A dhyeyane saphaLa karavAnA bhAge zakaya teTlo sahakAra Ape evI amArI prAthanA che. taMtrI, prabuddha jaina, na hoya evu vAtAvaraNa tA. 1-5-45 zramaNa bhagavAna mahAvIranI oLakha * ApaNA paramavallabha mAnava tarapha ApaNI zraddhA ke bhakti jyAre atIva thaI. jAya che tyAre temAM ghaNIvAra aMdhatA, ajJAna vA aviveka pesI jAya che e hakIkata tadna sAdhAraNa janasamAjanA gADariyA pravAhanA valaNanI apekSAe khATI na hAi zake, adhazraddhA ke aMdha bhaktivALuM mAnasa samatAlapaNa' gumAvI bheMse che, vijJAnanI rIte vicAra karavAnI nA ja pADe che ane camatkAra bhale sAva sAcA hAya chatAM tenA upayoga caitanyanuM akaLa sAmayya samajavAmAM na thatAM ApaNI kevaLa ghelachAne ja vadhAravAmAM thAya che. aMdhazraddhA vAadhaktimAM nathI virahanI vedanA, nathI tanmayatAnA laya ke nathI pe:tAnI bhUla samajavA jeTalI dhIraja. AvI sthitimAM janasamAjanI aMdhazradhdhA ke adhaktine lAbha lai khIjA vyavahAra catura loko dhanu nAma da ApaNI pAse svapnAnI pUjA karAve, potAnI ja pratiSThA racAve, ane ApaNAM dhana, mana ane tanane bhAge potAnI avatAne poSe te doSa konA kahevAya ? aMgrejo ahIM AvIne ApaNI mULiyAM ukheDavA taiyAra thayA temAM temanA karatAM ApaNA ja deSa vadhAre che tema ja. pelA vyavahAra caturanI jALamAM AvanArA ApaNe ane jALamAM phasAvatArA e vyavahAra caturA e emAM vadhAre doSa kusAnArAnI adhazradhdhA adhaktine ja che. kharI rIte te| A prakAranI aMdhazradhdhA vA aMdhabhaktine lIdhe ApaNe ApaNA paramaeNvallabhate pIchANI ja zakatA nathI ane ethI ja e pavallabhate atyaMta kaThe evAM kAryAM ApaNe hAtha niraMtara thayA che chatAM khunnI e che ke evAM kAryo karanArA ApaNe ApaNI jAtane e paramavallabhanA sAcA upAsaka mAnatA rahIe chIe. e ApaNAM kAryo ane e ApaNI adhazraddhA vA ''dhabhakti. ApaNI DUbatI hADIne kinAre lai javAne badale ghaTInA DyUDanI garaja sArI ThIka ThIka rajhaLAve che vA DubADI de che. edha manI lae vA'e kharI hakIkata hoya ke mAnavanI prAraMbhika bhUmikAe tA zraddhA ke bhaktimAM viveka zI rIte AvI zake? prAraMbhika dazAmAM te ApaNe pate ja hAryothI ApaNI zraddhA, bhakti vA bIju badhuMya anuSThAna adha ja rahevAnuM tadana navo ja nizALiyo nizALe khelatAM ja ekaDo zI rIte kADhe ? e teA zarU zarUmAM lIMTA ja kADhavAnA. vAta taddana kharI che. navA nizALiyA bhale lITA kADhe ane enu vataraNa' ghasAi jAya tyAM sudhI paNa lIMTI kADhavA bhale thAka na ya' paraMtu tenI najara ekaDA kADhavA bhaNI haze te jarUra te lIphothI ja ekaTa nIkaLavAnuM ardhuM tenI najara ekaDA tarapha ja nahIM. hAya te bhalene e nizALio eka ja varasa te lITA kADhyA kare te ya kadI paNa ra kADhI zake. te ja prakAre adhazradhdhA ke adhabhaktivALA janasamAjanI dRSTi "Atmavat sarvabhUteSu tarapha haro, tA jarUra temAMthI saMyama pragaTaze, ahiMsA, satya ane asteya vagere samAjanAM jIvanane dhAraNa pASaNamAM sahAyaka evA evA adbhuta guNe pragaTaze ane evA paNa samaya Avaze jyAre ekavAranA adhaddhALu vA zakaze paraMtu ema kahevAmA Avatu hAryA kevaLa apakSa vA leniyama ya tha ya che, aDhAnA hAthane vakhA ja pelA nA lITA kADhavA jevuM taddana nakAmuM ja che, ahIM eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke narI zradhdhA mAtramAM devaLa bhakti mAtramAM dharma spazana-dharmAcaraNa AvI jatuM nathI-samAi jatuM nathI mATe ja mahAvIravANI kahe che keH dhammaM pahu satayA dulahayA kAraNa phAsayA / iha kAmo mucchrayA samayaM goyama ! mA pAe || [uttarAdhyayana sUtra adhyayana 10 gAthA 20] Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-5-45 prabuddha arthAt anubhavajJAnI purUSa kaheche ke dhama tarapha zraddhA rAkhanArAomAM paNa evA leAkeA dhaNA virala hAya che je dhamane peAtAnA AcaraNamAM utAre. dharmazraddhA rAkhanArAomAM vadhAre bhAge leke kAMmaguNomAM mucha ta hAya che eTale dhama zradhdhALunI moTI sakhyA peAtAnI eka jAtane ja mATe zarIrasukha, iMdriyasukha, bhegA vilAsA, dhanavaibhavanI prApti, strItI vAMchA, putranuM sukha, dAvA phariyAdImAM lAbha, AMka kane lAbha, pratiSThAnI prApti, svacchatu pASaNa ane peAtAnI vAsanAnuM prAbalya vagere vividha prakAranA kAmaguNAmAM racIpacI rahelI hoya che, e va, evI jAtane dhama zeAdhe che vA kare che ke jenAthI enA kAmaguNonA rasamAM leza paNu nyUnatA na Ave, eTaluM ja nahIM. ulaTu" jANye ajANye peAtAnA kAmaguNAmAM vadhAre ja thatA rahe. kA! eka hitaiSI kAine upara caDavA mATe nIsaraNInI sUcanA karI pachI te khasI gayA. jete sUcanA karI te adhazradhdhALu ane aMdhabhakta mAnasaneA hate. pelA hitaSI te purUSA karyAM vinA dhruvaLa nIsaraNI dharamAM rAkhavAthI ja lAkhe karaDe| varase paNa nIsaraNI upara caDI zakavAnuM nathI, ane dhArele sthaLe paheAMcAvAnu nathI, purUSA vinA ja nIsaraNI upara game teTalI zradhdhA vA bhakti rAkhavAthI paNa kaze! dahADA vaLavAneA nathI ema ceAkakhu kahI gayA hatA; chatAM pelA tradhdhALu bhakate joyu` ke purUSAtha karavA jatAM tenA vilAsa, bhAga, svacchaMda vagere badhuM mAryuM jAya che eTale eNe te bIjo kazA purUSArtha na karyo, paraMtu potAnA svacchaMda vagerene poSaka evA pelI nIsaraNIne pUjavAne purUSArtha zodhI kADhI zarU karyo.. rAja rAja nIsaraNIne pUje, tenA upara ghareNAM dAgInA caDAve ane navAM navAM niveda dhare ane sAthe potAnA badhA svacchaMda calAvye ja rAkhe. meTI meDI dhAmadhUma thavA lAgI eTalu ja nahI paNa meDhA methyu purahita tenA samana mATe rokavAmAM AvyAM ane zAstranA pATho ApI ApIne e nIsaraNInI ja rakSA karavAnA upAyo mATe seTI, kuMjane poSavAmAM AvI ane A sAthe sAthe ja nIsaraNI bhakta, tenA purAhita ane tenI phrAjagarane vividha svAda cAlyA ja karatA. have te evu paNa thai gayuM ke sarakAra dArUnI upaja na Ave te keLavaNI zI rIte ? e mA bhakta purA hita vagere loko svacchaMde na vate te pelI nIsaraNIne khaca na name eTale sudhI khaMta AvI gai, mATe ja jJAnI ane anubhavI puruSe kahyuM ke dhama nAM zradhdhA rAkhanAranI vadhAremAM vadhAre saMkhyA kAmaguNAmAM mUchata hoya che ane temA pelI masaraNInI pujA karavAnA purUSAtha kare che je, pelAmezaLiyAnA kApaNu lakSya vagaranA lITA kADavAnA prayatna karatAM jarA paNa utaratItathI. kahevAnuM tAtparya e ke zraddhA ane dharmAcaraNa-dhama prApti-vacce dhaNuM mATu aMtara che, eTalu ja nahI paNa sarvAtmabhAvanI vRtti keLavAyA vinAnI e zradhdhA ke bhakita ApaNane Thage che, UMDA khADAmAM utAre che ane je purUSa, zAstra ke padArtha tarapha ApaNI e zradhdhA ke bhakti che te purUSa zAstra ke padArthanuM kharUM svarUpa paNa ApaNane samajavA detI nathI, ulaTI temanA tarapha viparItAcaraNa janmAve che, ApaNe hAthe temanI azAtatA karAve che ane e rIte e ApaNI zradhdhA vA bhakti tenA kharI atha mAM taddana vAMjhaNI ja rahe che. A ja hakIkata bhagavAna nadhana. potAnA eka ja vAkyamAM sasajAve che: Ama karatAM karatAM e nIsaraNI mATe moTA khAsa mahAlaya baMdhAvyA, je sAdhAraNa mAnava hovA chatAM eka mAtra potAnA lakSyasAdhaka purUSAya vaDe vItarAga, alepa, aparigrahI ane sthitaprajJa bhUtI zakyA che mATe ja temanI sarakhA ApaNu mAnavA mATe ja temanuM caritra anukaraNIya che, anusaraNIya che. ane ArcaraNIya che e jAtanI vimaLa prajJA Aje zramaNa bhagavAna mahAvIranA janma divase ApaNAmAM pragaTe teAya dhaNuM kahevAya. e mahAkavi kahe che ke: " devArAma-namoyAnAmAvibhUtaya : * mAyAviSvapi dRzyante, nAtaH tvamasi to mahAna" svAmI samantabhadra ) -mAt je loko iMdrajALa karanArA hAya che, teo paNa potAnI pAse davA Ave che evu batavI zake che, teme AkAzamAM adhara cAlavAne dekhAva karI zake che, teo pAtAnI pAse cAmara chatra pAdapITha vagere vibhUti AkAzamAM adhara hatI cAlatI dekhADI zake che. mATe he bhagavAna ! evI indrajALa kevA e thI zakita tArAmAM che eTalA mAtrathI kAMi tuM amAre mATe merA nathI-eTalA mAtrathI ame tane pUjatA nathI. kavinA vAkaya uparathI ApaNe zramazuM bhagavAna mahAvIrane kema oLakhI zakIe ane pala jarUra AvI zake ema che ane kavie e vAkaya potAnA jatAnAmAM zA mATe uccAyu haze tema paNa vicakSaNa vAcakA khyAlathI zakaze. vaLI, khIjA eka. khApaNA ja saikAnA anubhavI kavi che ke Da je jinadevapramAti samavasaraNAdi, sidhdhi vaNa na samaje jitu raki rahe. nijamudhdhi gIra (AMtmasiddhi gA 15) paNane ApaNA pUrvajoe bhagavAnane oLakhavA mATe ghaNI ghaNI rIte cetavyA che, chatAya A vijJAnanA samayamAM paraMtu ApaNe nahIM cetIe ane AMkhaADA kAna karIne jema cAlIe chIe temaja cAlyA karIzuM tema gacchanA bheda bahu nayaNu nihALatAM, tattvanI vAta karatAM na lAje; udarabharaNAdi nija kAja karatA thakA, mehu naDiyA kalikAla rAje." AvI ApaNI aMdhazraddhA dUra thAya ane ApaNAmAM vivekavatI zraddhA pragaTa mATe ja kavirAja mAnatuMga kahe che ke thAmeva samyak jIvalamya jJayaMnti mRtyum (bhakatAmara zve. 23) arthAt he bhagavAna! tane ja barAbara oLakhavAmAM Ave te mRtyu upara jaya meLavI zakAya che. 5 bhagavAna mahAvIrane oLakhavA eTale emanI mAtAne AvelAM svAte pUjavAM e nahI, emaNe merUne paNa kapAvI dIdho ema kahI temane pUjavA e nahIM, pUrjuna samaye emanI padmAsanamayI dhyAnastha mUrti sAme chatAM emAM bALabhAva, rAjApaNAnA bhAva vagere mUrtinI sthitine taddana asaMgata bhAvAnI kalpanA karI temane navarAvavA pUjavA-zaNugAravA e paNa nahI, bALapuNAmAM emaNe emanI nizALanA mahetAjIne suddhAM harAvI dIdho ema kahI temane stavavA e nahI, adbhuta rAjakumArI sAthe te paraNyA hatA ema kahevAthI paNa temanuM svarUpa kaLI nahIM zakAya, emanI bhegasAmagrI, saudarya, lAvaNya vagere devA karatAMya vadhAre hatAM ema kahevAthI paNa emane nahI. eLakhI zakAya, e bhUta, bhaviSya ane vartamAna ema traNe kALanA jANukAra che ane vizvanAM aNuthI mAMDIne moTA himAlaya jevA tamAma padArthonI temane mAhitI hatI eTalAthI paNa tegmAne nahIM oLakhI zakAya arthAta game tevA laukika vA alaukika camatkArAne lIdhe tenI kharI oLakhANa ApaNane kadI ja thavAnI nathI. mATe ja mAnatu MgajI kahe che ke "vAmaya prathA 'valamba' taneja barAbara oLakhavAthI mRtyune paNa jItI zakAya che. emanI je prakAranI mUrti che, je prakAranAM emanAM prazamapUrNa niLa netro che, je prakAranu' emanu* dhyAnAsana che. ene vicAra karatAM temaNe, jagatamAM jene kAI bhAgye ja jItI zake che. evI potAnI vAsanAone jItI lIdhI che, evA ja bhayAnaka krodha, lebha, meha, mAyA, mada vagere AMtara ripuone jItI lIdhA che ane kAI "bhAgye ja keLavI zake evI sama samabhAvanI vRtti keLavI-tadanusAra chavI dekhADayu che--AvI vicAraNA tarapha lakSya karatAM temanA svarUpanI ApaNane sthUla sthUla jhAMkhI thaze ane te ApaNA ja " zrakariNato'pi mahito'pi nirIcito'vi ---(kalyANa maMdira svetra zlo0 38) arthAt he bhagavAna! meM tamane sAMbhaLelA che, tamane jelA che ane nIrakhelA che chatAM hU Mtu mAre Ara Avyo nathI, evI sthitithI ApaNA samAjane zAsanadeva bacAvI lye prAthanA Aje karavI rahI. paMDita becaradAsa Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ masuprajana mU.jaina kAnpharansa upara eka dRSTi keTalAye divase thayAM jainasamAja kutuLatApUrvaka jenI rAha jotA hatA te pariSada AvI ane gai, aneka sukhada duHkhada saMbhAraNAM pAchaLa mUkatI gai, bhAvi mATe mUgI kAra karatI gai ane jaina samAjanA uththAnanA bhUtakALanA prayatnamAM ekanA umerA karatI gai. tA. 1-1-45 tevI sthiti kadi ubhI na kare evuM te A vakhate jarUra vinavIe. kAraNake netAonuM sanmAna ane varcasva te samAjanu khaLa che. sAmAnya lokameLA ane pariSadeimAM aMtara hoya che. lekameLA AnaMda pramAda sAthe lokamAnasane lokajIvanane jIvatAM rAkhatA khaDabacaDI rIte kAi khAsa javAbadArI vagara ubhA thatAM sAmudAyIka mIlane che. te Ave che, janatAnA dilamAM Ana'danA umaLakA lAve che ane anekato mITho meLA karAvI cAlyA jAya che prajA tenAM smaraNA mANe che, pariSado jo ke che te viziSTa kAma. saMpradAya ke varganI paddhatisara amuka hetuthI maLelI mAnavamedanI,meLe, paNa tyAM . mAtra AnaMda prameAda ja na heAya, paNa jIvananA mAga nI vicAraNA hoya, yeAjanA hrAya, ane ApaNA anubhave ane anyanA mukAbalAe sujhADela jJAna pramANe mAtra parivartananI carcA hAya, paNa kamabhagye AjanI pariSada tevI gaMbhIra teA nathI banatI, paNa lokameLAmAMthI paNa gai che tema lAMbA anubhavyI kahevuM paDe che. matAgraha jeTaleA Itra heAya teTalIja te pachI thatA niya svIkAravAnI taiyArI paNa hovI joie. e siddhAMtanA amala A saMmelanamAM nathI thayo. te batAve che ke satyanA, janatAnA niyanA, ke samAjanA utkaSanA Agraha karatAM paNa peAtAnA matanA Agraha tyAM vadhu hatA. A kheladIlI na kahevAya. kheladIlI. vinA jaya parAjaya jIravAya nahi ane ekadIlI bane nahi. jyAre carcAnI kaseTI upara e bhinna bhinna abhiprAyA raju thAya tyAre niSNuya te ekaja pakSanI tarapheNamAM Ave e khInA samajIne Ave. akhatarA karavA nIkaLanAra peAtAnA matanA vadhu paDatA Agraha rAkhe ane samAjanA bhAgalA pADavA jevuM taraMga vAtAvaraNa ubhuM kare te megya nathI. kAI - khedadIla mANasa Avu na kare. dIkSAno ke sAdhune prazna alabata samAna mATe agatyane che; paNa te mAtra samAjanA pA ke` aradhA TakA mAnavIne sparze che. jyAre bIjA sAmAjika ane Arthika saMskAra ane keLavaNInA prazno navANu TakA janAne spatA prazno che. chatAM A prazno uparanI vicAraNA keTalI takalAdI, keTalI jhaDapI ane uDatI rIte thai ane pA ke aradho TakAvALA najIve prazna keTalo samaya banAvI devAmAM AvyA te ApaNane ApaNA potAnA jIvana-pranAM tarapha rahetI bedarakArI ane aMdhatA batAve che. je kAraNe ApaNA saMskAra dhasAtaH Aya che, je kAraNe ApaNA jIvanuM dhAraNa pratidina utaratuM jAya che tene vicAra uparachalle ja thaye che, ane tenA nyAyamAM huMmezanI mAphaka hAthamAM rAmapAtra laine bhIkha mAgavAnuM ja sucana thayuM che!! jyAM jIvanarIti ane jIvanamArga nakkI karavAnAM haiya, jyAM samAjanA sukha-zAnti, sa'skAra ane vikAsanI yojanA vicAravAnI DAya tevA sAmAjika saMmelane mAM banatA nAvAte jaya, parAjayanI dRSTie dekhavA na ghaTe. cAlu yuganI janatAne ni zuM che te jANI jIvana mAga mAM parivartana karI pragati sAdhavA pUra ja AvA saMmelananA hetu mAnavA dhaTe jaya ane parAjaya tA e bhinna bhinna svArtha mATe ke tenA rakSaNa mATe laDatA pazne vacce sabhave che, AMhiM to baMnenu madhyabiMdu samAja che-eTale baMnene svAtha kahA ke virodhanuM dRSTibiMdu kahe te te samAja utkarSa hatA. eTale yuvake te khullekhullI rIte jAhera kare che ke "AmAM yuvako potAnI jIta nathI mAnatA, vile ke sAdhuonI hAra nathI mAnatA, paNa yuganA pravAla, vicArasaraNI zI che te ja mAtra temaNe batAvyu che. jaina benka, udyogakendro, sahakArI ma`DaLa, keLavaNInI saMsthAo, pazurakSaka saMsthAo, zAstrIya saoNdhana ane prakAzana maMdira Adi AjanA yugamAM dekhAtI badhI ucI pravrutinI lAMkhI hAramALa rajI kasvAmAM AvI che. ApaNe sau rAjI thayA, garIbAnA uddhAra thayeA mAnyo, paNa A badhA zAmAMthI ubhA karavA che, kANu ApavAnu che te nathI vicArAyu :- muThThIbhara dhanika mANasAnA dAnanA AdhAra upara A vAta cheDavAmAM AvI che. e gAma AgaLa cAlaze ? Aje samAjamAM nathI haiyAnI varALa dharAvatA krAi jaMgaDuMzA ke bhAmAzA, nathI koi vastupALa tejapALa ke nathI koi khIme haDALAyA. emaja dhanikAnA kAi kAMi yojanA prasaMge lA TukaDAmAMthI A badhI pravRti calAvavAnI hAya, samAjane udvAra karavI hoya tenuM jIvanagheraNa ane sarakAra A lAvavAnA hoya to te vAta bhulI jaze, bhulI jo! mAnI samRddhita khyAla rakhatA vizALa zAmISANe, bhegI maLelI jyAM samAjanI zithilatAne khakherI pragatizIla banI te vadhu vikasita karavAnA vicArathI ApaNA junA anubhavamAMthI meLavela jJAna ane temAMthI sujhe bhAvi bhAga vadhu vicAraNA mATe raju kara vAnA hoya tyAM gheADIka vyaktio koi paNa kAraNe junI vAtAte ja sajIva rAkhavAtA pAke nirdhArakone ke tevI jAtanI bAMhedharI ApIne samAjane ekatrita kare te navI vicAraNA ane sujhelA bhAga nA kImata zuM? ane samAjanA bhegA thavAno artha zuM ? paMcaDa mAnavametI, taravae utsAha ane svaMyasevakAnI phAja kA bhegA maLIne paNa teno rIta ane bhAre tenI anupayogItA kAraNa ane upAyonA mArganI pUrI vinA samAjane udvAra jANavA chatAM paNa jarA paNa pheraphAra karyAM dhama cAlu rAkhavAnA hoya che. nahiM karI zake eTaluM te aneka vakhate ApaNe joyuM che. Aje pharI te ATalI badhI dhamAla, samaya, zakti ane vyaya karavAnu kANu vakhata tenu te satya joIe chIe!" vrajalAla dha. medhANI. zu? zAnti jokhamAi jAya tevu vAtAvaraNa ubhuM karavA hetuM zuM ? pUddha AMdhIne ke koi mArga ne pAcalIta mAnIne ke manAvavAnI bAMhedharI ApavAnI sarate sabhAmAM ekatrita karavAnuM sAhasa keTalu viSana ane jokhama bhareluM che te e sALamAM adhivezane batAvI Apyu che. samAjane pIche vatA paryaMta dhatA praznone netAo samAja pAse mUke, potAnA anubhava mAga darzAnA mATe raju kare ane tenA upara nirdoSa chaNAvaTa karI temAMthI nIkaLatu navanIta prajA pAse vibhAganI yojanA mATe mUke teTaluM ja yogya kahevAya, pazu choka rAma tame vicAra karo, pUrepUrA vicAra karo. paNa nirNaya te ame agAuthI jAhera karela ja svIkArbo'' evu kmAna A yugamAM na cAle. ame mAna ApI pALI ne mAnavamedanI pAse zaramajanaka sthitimAM mUkAvu paDe e amArA mATe paNa A zaramajanaka ane du:khada nathI. tetA bhaviSyamAM pote muzkelImAM mukAya ane samAjane zaramamAM mUkAvu paDe zreNIoe teo sthanA gaMbhIra (pR' 3 thI cAlu) adhivezananA bIjA meDhA bhAganA TharAvane amalI banAvavA mATe meTA bhaDeLanI apekSA rahe che. kamabhAgye adhivezane praznanI A bAju tarapha ja e lakSa ApyuM nathI. kAnpharanse jarAka vadhAre niDara thavAnI jarUra che. te petAnI AsapAsa najara nAkharo te tene jANe, ke tenI AsapAsa dhanA nAme bhegA thayela dhananA DhagalA zrIlakula niSkriya avasthAmAM paDavA che ane tene upayoga jaina dharmanA mULabhUta siddhAMtano uccheda karatAM - kAryomAM thatA jovAmAM Ave che athavA te amuka vyaktiAnA Arthika hiteA sAdhavA pAchaLa thatA jovAmAM Ave che. A dhanane upayoga bhagavAna mahAvIranA peAtAnA ja bALakAnA hita sAMdhanamAM thavA joIe ane te pramANe thAya tevA ba'dobasta karavAnI konphrasanA adhikArIonI pharaja che. AzA rAkhIe ke kAnpharansa A prazna upara jema ane tema jaldi lakSa Apaze. dIpaca'da trIbhovanadAsa zAha. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-5-45 ' samAja utthAnamAM yuvakanuM sthAna (jena ve . konpharansanI svAgata samitinA pramukha zrI kAntilAla IzvaralAlanA vyAkhyAnamAMthI udbhuta,) " AkhuM jagata eka mahAna parivartanamAMthI pasAra thaI rahyuM che, prajA taiyAra thaIne bahAra paDaze tyAre AjanA ApaNA kSudra matamatAMtaro yuddhanA aMte AkhuM jagata taddana judI ja bhAtathI ane kalpanAmAM ane AMtaravigraha temane hAsyAspad lAgaze, ApaNI saMkucita manovRtti paNuM na Ave tevA pheraphArathI bharapUra haze ane jaina samAja paNa upara teo dIlagIra thaze ane ApaNA matabhedanA khedajanaka avaze , A jagatanA nakazAnA eka bhAgamAM ja vaseluM che, te kAMI mahAvIdeha upara teo AMsu pADaze, ane khAsa aphasa te teo eTalA mATe ; kSetra jevA judA kSetramAM vasavATa karatuM nathI, eTale A yuganA dareka karaze ke je samaye nagarazeTha popaTalAla dhArasIbhAI tathA saMdhavI zeTha AMdalane, saMge, pheraphAranI asara jana kema upara paNa thavAnI ja. nagInadAsa karamacaMda jevA dharmaniSTha, dIrghadraSTA ane zAsana zubhecchako : yuddha aMge dezanI pheraphAra jotAM nANAM karatAM keLavaNIne ja mahatva apAze vidhamAna hatA, chatAM matamatAMtarane aMta kema nahI lAvyA hoya? te samaya tad najIka che, eTale have te keLavaNInI pipAsAnI gRhastha ! Adhunika keLavaNIthI ApaNI saMskRtine hAsa maryAdA ja na hoya. jagatanA ghaNA bhAganI mAlamIlakata lagabhaga nAza. thatA jAya che tevA vicAra Aje ghaNe ThekANethI jANavAmAM Ave thatI jAya che. enI punarracanA karatAM keIpaNa sarakAra keIne nANuvAna che. paNa A vicAra sAthe huM saMmata thaI zakatA nathI. bALabanavA na ja de. Capitualit te zabda dinapratIdina Acho thato jaze. paNanA saMskAra ane mAtA pitAonI bALakanA cAritryanA phata vidvAna, bhaNelA ja ane zramajIvIo je kamAI zakaze. bhaNelAnA ghaDatara pratye saMpUrNa kALajI hoya te keLavaNI upara deSa mukavAne magajanI buddhine ja delata gaNavAmAM Avaze. keLavaNI agene have prasaMga Ave ja nahIM. gAMdhIjIthI mAMDIne ApaNA dareka dezanetAo belavAne samaya rahyo nathI. have te racanAtmaka kArya hAtha dharavAnuM che. ane kAryakare. ucca zikSaNathI ja keLavAyelA che. chatAM temane tyAga chellA keTalAka varSamAM A dizAmAM kAMIka ThIka pramANamAM ApaNe ane saMyama ocho anukaraNa karavA jevuM nathI. ApaNu keLavAyelA . prayANa karI rahyA chIe. eTalA pramANamAM A yugane ApaNe samajatA yuvakoe ja rASTranI ahiMsaka laDatamAM sAre phALo Apyo che. AMdhunika thayA chIe ema kahIe to cAle. keLavaNIne pragati Ape tevI aneka keLavaNIne doSa ApanArAone huM pUchuM chuM ke hajAro yuvake ane ' saMsthAonI hajI ApaNe ghaNI jarUra che. te sAthe mArI eka namra - yuvatIoe varSo sudhI jelanI aMdhArI koTaDIomAM deza mATe gaMdhAvAnuM ke sUcanA che ke AkhA samAjanI keLavaNI aMgenI dareka saMsthAonuM pasaMda karyuM haze temAM Adhunika keLavaNIne sparza kayA rUpamAM thayeluM . ekatrita samuhamaMDaLa sthApavAnuM jarUrI che, jene uddeza e hoya ke tame samajaze ? . judI judI saMsthAomAM kharcAtI zakti ane temAMthI meLavAte lAbha , ' vepAra ane dhaMdhA "a" A audyogika yugamAM jaina kemane kai dizAmAM keTale ochevatte' karavA jevo che tene khyAla AvI zake : keTalAka varga sAdhanasaMpanna hoI puratI khIlavaNI karI zake tema che.' ane sarva saMsthAone dezakALa anusAra yogya deravaNI ApI zake che madhyama vargane mATe te jyAM sudhI ApaNe sahakArI beMka ane mArA namra sUcana mujaba A kAya" ApaNI mahAsabhAe hAtha dharavA saMsthAnI bejanA amalamAM me mukIe tyAM sudhI A varga dhadhA aMge yogya gati karI zake ema nathI. ' ' Adhunika keLavaNI sAthe ApaNA viMdhArthImAM dharmaci vadhe ane rASTravAdanA A yugamAM jaina kema alage rIte dhaMdhAmAM zI rIte sva-paranuM bhAna thAya, ene AmAnI anaMta zakti samajAya, ene . AgaLa vadhI zake te mArA vicAramAM utarI zakatuM nathI. jyAM sudhI A jIvanane udde samajAya, ene A saMsArayAtrA saphaLa karavAnA che. deza paratra sthitimAM hoya tyAM sudhI AyNA game tevA saddhara udyogane sAcA mArgo sAMpaDe ane A buddhivAdanA yugamAM pitAnI zraddhAne pAkI sarakAra kalamanA eka ghede guMgaLAvI nAkhI zake ema che. banAvI e jJAna ane kriyAne yogya rahyuM AcaraNamAM mUkatA jAya che eTale jayAM sudhI ApaNI rASTriya mahAsabhAnI svataMtratAnI laDatane tathA AkhA jagatane ahiMsA ane svAvAdanA mArge vALA je phatehuM. na maLe athavA te ApaNI National :Government na samartha ane prabhAvazALI bane te kArya eka mahilA % vidyApITha sthapAya tyAM sudhI vepAra ke udyoga mATe ApaNI badhI mahenata retInA sthApavAthI je thaI zake te mAre nakha mata che. ApaNI saMskRti DhagalA upara mahela caNavA jevuM che. rASTranA uddhAramAM je samAjanA ane tatvajJAnane vArase. ApaNe A vidharthIone soMpavAne hovepArane udhdhAra che. eTale A evuM ApaNuM lakSya khAsa karIne ! temanA pratye atyaMta prema ane saMhAnUbhUti batauvavAnAM che. te vepArI draSTie mahAsabhAnA ahi sake Teko ApavAnuM che. A dezaviratinA chellA adhRivezananA pramukhasthAnethI ApaNI bhAvI". haa huM ApaNI mahAsabhAe AvatA varSa mATe be nAnA kArya prajAne jaina tatvajJAna ane saMskRtithI raMgAyalI banAvavA meM je racanAtmaka krame hAtha dharavAnI sunA karuM chuM.... ApaNe samAjamAM keTalAka jhINA 6 kAryanuM sUcana karyuM che te tarapha Apa sarve murabbIenuM namra bhAve dhyAna matamatAMtarane mAla sI pIne A be nipakSa kAryakrama hAthamAM levAnI ! kheMcuM chuM. A mATe eka madhyastha jaina vidyApITha sthApavAnI je janA raju mArI vinaMti che. . . karI che tene apanAvavA mArI AsahabharI vinaMti che. Aje jyAre 1: vastIgaNatarI svAgatarInA je AMkaDA madhyastha. jagatamAM bahu sukSmatApUrvaka pratyeka vastunI chAvaTa thaI rahI che tyAre sarakAra taraphathI ehAra pADavAmAM Ave che temAM mArI samaja mujaba pravRtti ke vikAsa karyA vagara khAlI bhUtakALanAM guNagAna karavA mAtrathI ApaNI jaina vaMtIne sacikhAlA AvartI nathI. A mATe ApaNI A paNa tatvajJAna ane saMskRtinI rakSA na thaI zake. kaI prajA kRta , kaeNnpharanse pitAnA racanAtmaka kArya mAM sauthI pRthama kArya tarIke AkhA pitAnA bhUtakALanI zobhAne unnati ane rakSaNunA udhama sivAya caMda dezanI jaine vastInI gaNatarInuM ddhAtha dharavuM joIe evuM huM emane karavA mAtrathI AgaLa vadhI zakI nathI. meM sUcana karela vidyApIThanuM karuM chuM. je A kAya" barAbara hAtha dharI pAra paDAya te mAruM mAnavuM kArya hAtha dharAya che. mAruM khuba zraddhApUrvaka mAnavuM che ke ApaNI e che ke ApaNI vastInuM pramANuM ApaNuM dhAravA karatAM atizaya meTA saMsthAdvArA bhAvi prajAne dhamamayI banAvavA sAthe AkhA vizvane ahiMsA pramANamAM Ave. Ane pariNAme jaina samAjanI judA judA kSetranI ane svAvAdane mArge vALI zakIe. jagatane ahiMsAne bodha Apa- , sAcI paristhitinuM ApaNane bhAna thaze ane te aMge ApaNe vyaMvavAno ijAro ane pharaja jaina samAjanI mukhya hoI zake, dunIyAnA ' sthita kArya hAtha dharI zakIzuM. ' ' . . . . . . . ! eka khuNAmAM paNa jyAM sudhI hiMsA vartI rahI hoya tyAM sudhI ApaNe 2. zrI mahAvIra janma kalyANaka A janmakalyANuka dina A ahiMsA dharma parAjita haiM. AvI vidyApIThamAMthI jyAre bhAvi ApaNe je utsAhuM ane dhama" bhAvanAthI ujave joIe te rIte : Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ApaNe ujavatA nathI. AvA mahAna ane pavitra divasane jo ApaNe ceogya mahatva na ApIe to pachI ApaNA jainetara bhAio na ja Ape ane A divasa AkhA dezanA tahevAra tarIke ne ja paLAya e svAbhAvika che. AkhA vizvane ahiMsAnI sukSma chAvaTa karIne Adha ApanAra mahAna vibhUtine saMdeza jagatane samajAvavAnA sauthI prathama kAya` tarIke A divasanI mahattAne vyApaka pracAra ApaNI A mahAsabhA tarI thavAnI jarUra che.. eka mAsa agAu kAnpharansa dareka zahera ane gAmaDAmAM A mATe ghaTatA pracAra kare. A mAMgalika divase AkhA dezanA dareka zahero ane nAnA gamaDAmAM ApaNI mahAsabhAnA Adeza mujaba bhagavAnane janmakalyANaka dina ujavAya te mATe saMmelanA thAya, AkhA dezanA dareka daherAsarAnA bahAranA bhAgamAM rAtanA pUra rAzanI thAya, zrAvakA paNa pAtAnA ghere divALI mAphaka dIvA kare, teraNA bAMdhe ane jainonI dareka saMsthAo, peDhI, dukAnA, esei upara kAnpharansanA Adeza mujabanA eka sarakhA vAvaTA karake ane A pramANe AkhA varSamAMnA sauthI vadhumAM vadhu AnaMdanA divasa tarIke e dina ujavAya. ApaNI mahAsabhA taraphathI A divase bhagavAnanA ahiMsAnA sidhdhAMtAne prAMtika bhASAonI patrikAThArA dareka prAMtamAM khuba chuTathI pracAra karavAmAM Ave ane reDI dvArA judI judI bhASAmAM A divase samajAvavAmAM Ave. je A zakAya sapUNlR rIte hrAya dharavAmAM Ave te tenI asaranA pariNAme AkhA deza A janma dinane ahiMsA dina tarIke pALavA. AgaLa upara jarUra tatpara tharo, ane jagat e advitIya AtmAnuM zaraNa leze. ApaNe tyAM yuvaka, vidvAna ane temArI AvAM traNa tatkAvALA varga che. A traNenA sahakArathI ApaNe ApaNI mahAsabhA dvArA samAjane khuba pragatine mAge dArI zakIe. uparanA traNamAMthI e paNa aMgane khAvu ApaNane lave tema nathI. phrAnkransanA pleTaphoma upara eka paNa pakSa gerahAjara hoya te te konpharansa apUrNa gaNAze. dareka sAthe samajAvaTathI, maitrIthI, namratAthI, sahiSNutAthI, udAravRttithI ane eka khIjAnA guNA tarapha ja jovAnI vRttithI ApaNe sAthe maLI kAya karIzu to ja suMdara pariNAma lAvI zakIzuM'. A vRttio ApaNe keLavye ja chuTako che. vahu te Ane paNa dhamanuM eka aMga ke gaNu . jarA vicArabheda thayA ke vANI uparano sayama ApaNe bhAratane nAMkhIe te keTalAM mAThAM pariNAma Ave te samAjanI cAlu sthitithI ApaNe joi zakIe chIe, ApaNI te vepArI kAma rahI eTale dareka bAbatamAM ApaNe kSatrIya thavuM ane mAlave. ApaNe te samajAvaTathI ane chuTachATathI kAma kADhI lenArAmAM ApaNe jenI sAthe matabheda hAya che te paradeza sAthenI nathI, paNa ApaNA bhAi sAthe ja hAya che, te vicAra eka kSaNamAtra paNa bhurI dareka apUrNa chIe. ekamAM sAthe rahelA ja hoya che. jo gI rAkhIe te ApaNe ApaNI batAvI zakIe. ApaNe dRSTi ato guNagrAhI yuvake dhama vimukha thala, e. vaDile te machA nathI. jIvananA chellA aMta sudhI temane samajAvavA ane sAcI doravaNI ApavAnI viDalAnI cUka vega nAstika ke adharmI che ema mAnavA karatAM jainanA baA che yogya sAdhana maLe asala sa'skAranA vArasadAro che. enA hAthamAM jata dhUnamAM dezo pahoMcADavAnI kaLA che ane enI asara taLe bhaviSyanI jene AgevAnI che. emanAmAM saraLatA che, nikhAlasatA che ane jyAM hAya che. tyAM. samakita rUpA to jarANuM vAra nathI lAgatI. tA. 1-5-45 pratyeka jIvAtmA e bhinna bhinna vyakti che. tenAmAM saskAranI, cinI, para parAnI te keLavaNInI bhinnatA che. A vicAraNA khyAlamAM rAkhI sAmA mANasanI dRSTi samajavA jeTalI udAratA keLavIne sudhAravA mATe prayatna karIe te tene vAta barAbara samajAya ane eka bhInna pratye sAco prema, zAMti ane ametIti pravarte. yuvakone haDadhuta ke svamAnahIna zabdothI ApaNAthI na sodhAya. darekane svamAna vhAluM hAya che. jarA premathI khelAvAya te eka bIjAnA vicArAnu samanvaya karI mArga kADhI zakAya. AvA yuvakane ApaNe sAthe rAkhIe, samAjanA khojo temanA upara mUkatA jaie ane vaDIla va dekharekha rAkhatA rahe. game tyAre paNa temane mannesopyu ja chUTake che. AjanA yuvAna te AvatI kAlane vRdhdha che. AjanA uddAmavAdI te AvatI kAlanA narama vicAranA gaNAya che. pacAsa varSa pahelAM zrIyuta vIracaMda rAghavajI gAMdhI dharmAMnA kAya arthe paradeza gayA, pAchA pharyAM pachI temane mAnapatra ApavAnuM yojAyuM, temAM eka varga taraphathI temanI sAme khurazIo uchaLI ane Aje vilAyata janArane jatAM ane AvatAM pulahArathI vadhAravAmAM Ave che. samayanA pheraphArane ApaNA kAthI rekI zakAya tema nathI. vastutaH abaMdhA, ganAnugatikatA, kuprathA sAme prahAra karI jJAnapu ka zradhdhA, vicArapUrNAMka pravRti ane suprathAonu vAtAvaraNu jamAvavuM' e eka jAtanu' baMDa che.evu. baMDa teA AdaraNIya che. A aMge lakhanau vidyApIThanA 31 mA pRthvIpradAna samAraMbha prasaMge sara rAdha kIzananA bhASaNane eka mananIya kare| Apa samakSa raju karU chu. " bagaDI gayelI sAmAjika vyavasthA ane dhArmika jhununa sAme aMDa karanAra yuvakAnA hAthamAM kharU' bhaviSya che, atyAre paristhiti evI gaMbhIra che ke je te yuvakA pratye upekSA rAkhe che teo samAjanA ahu mATe aparAdha kare che, leAkAnI upekSA upara anyAya vRddhi pAme che, kharAba roDa, bhraSTa netA, asatyaniSTha gurU e badhA vadhatA jAya che. tenu kAraNa temanA pratye gAmanA kadI paNa karavAmAM nathI AvyA te che, anyAya korA nabhe che, kAraNa ke jeomAM yAyanI bhAvanA hoya te jaDabharata jevA akriya eThA he che. samAjamAMnA anyAyA sAme sAmanA karavAnA jusso e AjJAnA ke niyamAne anAdara athavA asahanazilatA che evI beTI bhramaNAmAM paDavAnuM nathI.. bIjAonI lAgaNI pratye mAna ane uSA AMtarika viveka sAthe te sAmanA taddana sagata che. paNa ziSTha samAja mATenI Avazyaka evI pradhAnabhUta, vinayazIla rItabhAtane tilAMjalI na devI joIe." ke nasa thavA IcchatI jaina bahenane dhI bebe grevInsIyala narsIMga esesIezanane abhyAsakrama pasAra karIne na thavA icchatI kAi. paNa jana bahenane dara mAse rU!. 20. nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. miNalAla mAkanaya zAha taraphathI zro. muMbaI jaina yuvaka sadhane rUA. 1000 bahenane A ziSyavRttinA lAbha levAtI apekSA hAya to tAnI ummara, Aja sudhIne abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigato saMzrvanA ma`trI upara 45/47, dhanajI sTrITa, muMbaI e saranAme turata arajI solavI. AvelI arajImAMthI sauthI yogyatA dharAvatI bahenane uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. maMtrIo, muMbai jaina cuvaka sadha, mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI.. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mukhai. mudraNasthAna : kAnta pri. presa, 4pa1, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI muMbaI jaina yuvakasidhinuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 26s ::. prabuddha jaina 'taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha. muMbaI: 15 me 1945 maMgaLavAra. varSa : 7 aMka : 2 lavAjama rUpiyA 3 saranA vizva upara dhama" viSenI parI ' nAMkhavA nI bhUmikAmAM vadhAre lA samAjamAM vahetA dharmapravAha ane AnuSaMgika samasyAo sa (sara sarva pahelI rAdhAkRSNananA keTalAka lekho zrI. caMdrazaMkara zukale anuvAda karyo che ane tene saMgraha "dharmonuM milana e nAmathI pustakAkAre bahAra pADavAmAM Ave che. A pustaka upara paMDita sukhalAlajIe AjanA aneka pratAne marma bhAgane paze te atyaMta vicArapreraka upoddhAta lakhyo cheje prabuddha jainane ' vAMcA mATe ahiM sAbhAra udhRta karavAmAM Ave che. taMtrI.) , * AmAM zrI rAdhAkRSNananI traNa vizeSatAo vizeSarUpe najara hoya che, jayAre vyAvahArika dharmo damya hoI parapraya che, pAramArthika.' AgaLa tarI Ave cheH (1), kaMTALA upaje evuM laMbANa karyA sivAya dharmane saMbandha na hoya te game teTalA jUnA ane bahusaMmata' badhA atyaMta mane hara zilIe tadana phuTa carcA karavI; (2) carcAno viSaya ja dharmo vastutaH dharmAbhAsa ja che. para gaMbhIrapaNe lakhanAra saMkhyAbaddha lekhakenI sAkSIe ApI temanAM AdhyAtmika dhama e koI eka vyakitanA jIvanamAMthI nAnA meTA kAmala thaka avataraNanA samucita saMkalanathI pitAnA vaktavyane - strotarUpe pragaTa thAya che, ane te AsapAsanA mAnavasamAjanI bhUmikAne phuTa ne samRddha karavuM; (3) emanAM tarkapATavA ane samabhAva. "plAvita kare che. e strotanuM baLa ke pramANu game teTaluM hoya chatAM te.. - ' bhUtakALanI peThe A yugamAM paNa bhArate aneka samartha dharmacintake, sAmAjIka jIvananI bhUmikAne amuka aMze ja Adra kare che, bhUmikAnI dhama viSe sAdhikAra lakhanAra-belanArAo nipajAvyA che. asAdhAraNatA ' e adhUrI bhInAzamAMthI aneka kITANuM janme che, ane te pitAnI te badhAne sAmAnya guNa che, chatAM te sanI bhUmikA judI judI che. mAthA bhAbhakati ja baraNa che. evAmAM vaNA kAI bIjI vyakitamAM bhArata ane bhArata bahAranA vizva upara dhama viSenI potAnI vicAraNA srota udbhave che, ane te prathamamAM kITANujanya saDAne dhoI ane anubhUtinI viziSTa chApa pADanAra pAMca purUSe suvidita che. ' nokhevA maLe . A bIjo strIta prathamanAM srota upara bAjhelI lIlane ! araviMda gUDha tAntrika sAdhanAdhArA ne gUDha vANIdhArA dharmanAM gUDha ta ke dhoI nAkhI. chevInI bhUmikAmAM vadhAre phaladAyI kApa mUke che. vaLI e, prakAze che; te pArAnA rasAyana jevA hala sarvabhegya nathI. kavivara kAMpanA bIjA dharA para lIla jAme che, ane kayAreka, kAlakrame trI ' ravIndra pitAnI kavisulabha sarvatomukhI biA ane sahajasiddha bhASA- . vyakitamAM " prabhavela dharma strota enuM mArjana karI nAkhe che. AvI samRdhdhinA hRdayaMgama alaMkArathI dhamanI tvanuM rasapUrNa nirU vaNare. te mAnavajIvananI bhUmikA para dharmasrotanAM aneka vaheNa vahetAM. che. te upaniSad ane gItAnI gAthAo samuM - saralatamane ane gUDhatamAma davA che, ane e rIte bhUmikA vizeSa ne vizeSu yegya temaja phaLadra5 banne prakAranuM kAvya banI rahe che; tethI te bahubhAgya, chatAM vastuta banatI jAya che. . . . . . alpabhAgya ja che. gAMdhIjInA dharma viSenI gore te lakhANuM sava-lakSI t . dharmasrotanuM prakaTIkaraNa e ke, eka deza ke eka jAtinI paitrika", hei, te gaMbhIra chatAM paNa saMtasamA, pachInI vANIe semya saMpatti nathI. eka mAnavAtirasa eka vRkSanI judI judI zAkhAo bane che. tethI te adhikArIbhede bakarI anai rAyanA dUdhanI piSaka gajebA para udbhavanAra suphaLa che. tene bhAre virala vyakirtamAM hoya che khare che sAre che. De. bhagavAnadAsanAM dha tana ane picAralekhana e aneka paNa che. dvArA samudAyamAM, amuko ane vikAsa avazya thAya che. te ja udyAnamAMnA anekavidha puSpamAM rahela makaraMdane pacAvI bhaMgAje rIte dhamanISa karI tenI pratiSThA ane tenA nAma nIce badhuM ja karelA madhusaMcaya jevAM che ne madhura ane pathya hovA chatAM dUdhanA " sArUM narasuM karavAnI ekanI eka narasAte trANuM ApavAnI enI jeTalAM supacuM nathI. zrI rAdhAkRSNananAM dhamapravacana e aneka udyAna- zakita, e badhA maLIne loko ne saMmudAmAM ajJAnane vAsanAjanya mAMthI anekavidha latAvRkSo parathI cUMTI ekatra karelA anekaraMgI ne aneka bhayasthAne paNa e ya che. kALa paNa dhamapatha AvA eka yAaneka jAtanAM kusumo vaDe asAdhAraNa kuzaLatA dharAvanAra mAlAkAre bIjA prakAranAM bhayasthAmAyo heta nathI. tethI ja A loko gUMthelI eka marama puSpamALA samAna che. te game te prekSaka adhi- ane paralokane bheTa ApI to zreya vacce abheda sAdhavAnI kArInI gine lebhAve che, ane pitAnI mahekathI temaja vividhavaNI temaja AvatA badhI jAtanA virama AtI mAnavajIvanamAM sAMmajasya suratavAlIcanAra ke zrotAne viSayamAM lIna banAvI rasa letA kare che. sthApavAnI dhamanI maulika zAha libane che. dharmanAM utthAna ane dharma eTale. satyanI tAlAvelI ane vivekI samabhAva, temaja e. paMtananAM itihAsanuM Aja vada che : ' e tanI doravaNI nIce ghaDA uchavana vyavahAra, Aja dharma pAremA- dhanadIne kinAre aneka tIrtho ubhAM thAya che. aneka cenAM thiMka che. bIjA je vidhiniSedha, kriyAkAMDe, upAsanAnA prakAre vagere ghATo baMdhAya che. e ghATo para nabhanAra vADAvI sarva paDI ke puro dharmanI kATimAM gaNAya che, te badhA ja vyAvahArika dharmo che ane te hite pitApitAnA tIrtha ane ghATanI mahattA ke zreSThatA gAine ja saMtoSa tyAM lagI ane eTale ja aMze yathArtha dharmanA nAmane pAtra che, jyAM ' nathI pAmatA; paNa meTe bhAge teo bIjA tIrtho ane bIjI paMtharUpa lagI ane jeTale aMze te ukata pAramArthika dharma sAthe abhedya saMbandha dhATanI uNapa batAvavAmAM vadhAre rasa le che. teo manI pratiSThA dharAvatA hoya che. pAramArthika dharma e jIvananI mUlagata temaja sAthe keTalAMka tane seLabheLa karI mAkhe che. temAMnuM eka tattva te - adrazya vastu che. tene anubhava ke sAkSAtkAra te dhArmika vyakitane ja e ke amAre dharma e mulataH zuddha che, ane temAM jo koI azuddhi Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - repa prabuddha jaina tA. 15-5-45 hoya te te parapathanI AgaMtuka asara che. bIjuM tatva e ke bIjA keTalAka samAcAra ane naidha dhamapamAM kaMI sAruM hoya tene potAnA dhamatI aMsara tarIke batAvavuM. trIju tatva e ke sanAtanatA sAthe zaddhi ane pratiSThAno saMbaMdha zrI, vijayarAmacaMdrasUrine a5kAlIna samudAyabahiSkAra vicAro. A ane AnA jevA bIjA viMkArI tarAthI lokonuM DA samaya pahelAM, jena ve. mU. vibhAganA sAdhu samAjamAM dhArmika jIvana paNa kSubdha bane che. dareka paMtha pitAnI sanAtanatA ne eka mahatvano banAva banI gayo jenI prabuddha jainamAM noMdha levAnuM -pitAnI zaddhi sthApavA mathe che, ane bIjA dharmapamAM rahela ucca, bIjI vadhAre agatyanI bAbate ADe rahI jatuM hatuM. A banAva che to sAme AMkha mIMcI de che. eprIla mAsanI pahelI bIjI tArIkha lagabhagamAM thayelI bALadIkSAnA dhArmika jIvananAM A saDAne dUra karavAnAM aneka mArgo paikI prakhara himAyatI zrI vijayarAmacaMdra sUrinA a95kAlIna samudAya eka bhAga-ane supariNAmadAyI mAga--e paNa che ke dareka dharma bahiSkArane lagate. zrI vijayarAmacaMdrasUrinA eka ziSya zrI cAritryajijJAsune dharmanuM jJAna aitihAsika temaja tulanAtmaka draSTie ApavuM vijayanA kahevAtA durAcArane aMge zrI vijayarAmacaMdrasUrinA gurU ane jethI dhamanuM zikSaNa mAtra ekapaMthagAmI maTI sarvapathagAmI bane, temanA samasta ziSyasamudAyanA vaDila zrI vijaya premasUrie prastuta ane sva ke para dareka paMthanAM sthUla temaja sUkSma jIvananA itihAsanuM cAritryavijayane potAnA samudAya bahAra karavA Adeza pharamaM. paNa bhAna thAya. A jAtanA zikSaNathI pitAnA paMthanI peThe bIjA A AdezanA pariNAme zrI cAritryavijayane parityAga karavAnI pharaja paMthamAM paNa rahela sutane sahelAIthI jANI zakAya che ane para zrI vijayarAmacaMdrasUri upara AvI paDI, je pharajanuM pAlana karavAnI - paMthanI jema- svapaMthamAM rahelI truTionuM paNa vAstavika bhAna thAya che ziSyamehanA kAraNe ke pote paNa cAra vijayajI sAthe kaI bAbatamAM tenI sAthe sAthe prAcInatAmAM ja mahattA ane zuddhine baMdhAyelo bhrama saMDovAyelA hoya che evA koI kAraNe zrI. vijadharAmacaMdrasUrie spaSTa nA paNa sahelAIthI TaLe che. A dRSTie dharmanA aitihAsika ane tulanA- pADI ane cAritryavijayajIne koI paNa hisAbe ane jokhame pitAnI tmaka zikSaNanuM bahu UMcuM sthAna che.' sAthe rAkhavAnI haTha laIne beThA. A AmanyA bhaMga asahya lAgatAM , dharmanuM vyApaka ane taTastha daSTie aitihAsika ne tulanAtmaka zrI vijayapremasUrie zrI. vijayArAmacaMdrasUrine potAnA samudAyamAMthI - ' zikSaNa ApavuM hoya te te mATe pUrNa gya sthAna te sArvajanika bahiSkAra jAhera karyo ane zrI rAmacaMdrasUri samudAya bahAra, saMdhADA kele ne yunivarsiTIo ja che. ema te dareka dezamAM aneka dharma bahAra AvI hakIkata te vakhatanA aneka dainika patramAM tragaTa dhAmo che, ane jyAM jyAM dharmadhAma hoya tyAM tyAM nAnAM moTAM vidyAdhAma thaI, ane A ghaTanAnI muMbaInI jaina ve. muM. kenpharansanA - hovAnAM ja, paNa ApaNe jANIe chIe ke e vidyAdhAme. je je adhivezanamAM sAmela thayelA temanA anuyAyIo upara bahu gaMbhIra paMthanA hoya te ja paMthanA vidhAthIo ane moTe bhAge teja paMthanA 'asara paDI. A banAve AkhA zrAvaka samudAyamAM bahu khaLabhaLATa pedA adhyApako temAM heva che. te vidyAdhAma game teTaluM udAra vAtAvaraNa karyo ane rUDhicusta varganuM jANe ke nAka kapAI gayuM hoya evI sarvatra dharAvatuM hoya chatAM temAM parapanA vidyArthIo ke adhyApaka jaitA gamagInI phelAI gaI. AvA eka suvikhyAta A AcAryAne jAhera nathI, ane jAya che temAM ekarasa thaI zaktA nathI, eTale pariNAma mahijhAra rALA TALI nAkhavAnA cAtaraphathI koziSI ane vATAdhATe e Ave che ke dareka paMtha dvArAlAvAlA vidyAdhAma dharmanuM zikSaNa ga', zarU thaI ane ATha ke daza divasamAM zro. vijayarAmacaMdra sUrine emanA zI I. eka dezI ja rahI jAya che. ene lIdhe paMthapaMthanAM anuyAyIonI vicA- ' gurUe emane ema potAnA samudAyamAM pAchA laI lIdhA. pelA cAritrya atara che tema rahI jAti mATe ao vizeSa vijayanuM zuM thayuM te hatu. bahAra AvyuM nathI. paNa lAge che ke che, vadhe nahi te pUrNa, kAyama te rahe che ja, jyAre vartamAna yuga dUravartI, tema Aja sudhImAM je sAdhuonA cAritryane lagatA aneka geTALAe " bhinna bhinna khaMDanA mANasane sahelAIthI maLavAnAM sAdhana dharAve che. bhUtakALamAM samAI gayA che. ane gaI kAlanA tiraskRta sAdhuo Aje dhana che ane aneka bAbate paratve vizvasaMdhanI vyavasthA karavAnI zakita dharAve pAchI : vaMdAI rahyA che te cAritryavijayanI vAta paNa le ke be pAMca ' , che, tyAre te yugamAM mANasa jAtanAM hADamAMsa sAthe saMkaLAyela dhama divasamAM bhulI jaze ane enA e ja gurUne enI e ja bheLI zrAvaka tenuM ekadezIya zikSaNa kadI bhI na zake, nabhavuM na joIe. kharI che janato-caNI-pUNAma karatI raheze. ' che rIte A yuge je savamilana ke kolejo ane yunivarsiTIo ubhI - banAvyuM jana samAjanI aneka rIte AMkha udhADe teve che. karI che; ane teja.saMsthAe acAne vidyA ane dhamaeNzikSaNanAM A kaI paNa sauthuna AcAryanAM vicAre vaLaNe game te prakAranAM dhAmenuM sthAna lai zIla .ephaN aitihAsika temaja tulanA hoya, paNa jensIMdhunuM nAma dhaMrAvatI dareka vyakitanuM cAritrya to bhaka dharmazikSaNane pAyo nakhAya che. zikSaNa mrAcIna dharma parizudhdha ane zaMkAtIta hovuM ja joie-A bAbatano Agraha navA - dhAne pitAnI dAratAthI avALI ane kAM te je te potAnI ke junA vicAranA sau keIna ekasarakhe have joIe. A bAbatamAM saMkIrNatA nahIM choDe che, temane samaya tahIna banAvaze. zo jarA paNa matabhedane avakAsa hei. na zake. prastuta dhaTanAmAM eka rAdhAkRSNana sAcuja kahe che ke kelerI viDio e dhamapracArano pratiSThita janAcArya potAnA eka kucAritryazIla lekhAtA sAdhune nibhAvI dhAme nathI e te zuddha bhASA sAlo purI pADanAra zikSaNa saMsthAo le eTaluM ja nahi paNa potAnA gurUnI AjJAne u9la dhIne paNa evA " che. Aje jyAM juo tyAM dareka viSaye zAnika zikSaNanI mahattA eka sAdhune vaLagI rahevAnuM pasaMda kare. vaLI AvA .kAgrahI ziSyane vadhI rahI che. te yugamAM dhuma nA paNuM savacAu sArvajanika zikSaNunI yugAnurUpa zikSaNa Apaze. jyAre sanAtana saMskAranA eDaminunA keTalI. aMgatya che, ane huM vikI keTalI, rUci dharAve che e vastu e zabdane Aja paNa vaLagI rahyA che, tyAre manunA grInano vAraso divase divase vadhatA jaMtA aMte lokapriya thatA. dharmaviSayaka aitihAsika - dharAvanAra eka zrI rAdhAkRSNana jevA sanAtanI mAtra tenA zabdone ane tulanAtmaka zikSaNathI siddha thAya che. jo ke AvA zikSaNanI , vaLagI na rahetAM tenA garbhita arthane amalamAM mUke che. " zarUAta yuropiyanaThAra ne yuropanI bhUmi para jaM thaI, chatAM khuzInI : buddhi, smRti, vizALa vAcana, saMkalana zakti, ane bhASA paranuM 'vAta te e che ke bhAratanAM eka sAcAM brAhmaNe e yu- asAdhAraNuM prabhutva e badhuM hovA chatAM je zrI rAdhAkRSNanane Arya panI bhUmimAM paNa A viSayanuM gurUpada prApta karyuM che. jyAre dharma ane tenAM tatvonuM vizada, sUkSma ane samabhAvI jJAna na heta menue kaheluM ke koI paNa dezanA vAsIe bhAratamAM AvIne vidyA che. teo ATalI saphaLatAthI duniyAnA badhA ja dharmonI tAttvika ane meLavavI, tyAre kadAca tene uTho Azaya e paNa hoya ke bhAratanA vyAvahArika mImAMsAM bhAgye ja karI zakata. yugAnurUpa brAhmaNe bhAratanI bahAra jaine paNa yugAnurU5 bhASAmAM apUrNa paMDita sukhalAlajI le jainAcI vAta che ke have Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1pa-pa-45 prabuddha je nAma * -.. di 13 maMgaLavAra, ta- vijayamari bahumatI pakSe pharI eka vagacara thayelI ekatA vadhAre bahiSkAra jAhera karIne ATha daza divasamAM ja bahAranI lAgavaga ane Ape ane AjanI aTapaTI duniyAmAM pote cokhA che. pitAne vATAdhATanA dabANa nIce enA e ja gurU enA e ja ziSyane samudAya cokhA che evI jAherAta karIne potAnI jAtane tema ja pitAnA samudAyamAM e mane ema pAchA laI le--A badhI ghaTanA ApaNe AkhA sAdhu samRddhane hAMsIpAtra na banAve e vadhAre ISTa ane ucita che : AkhA sAdhusamAja mAtra nahi paNa Akhe jana samAja cAritryazudhdhi jana . ma. kenkara ne chellA paratvenA Agraha saMbaMdhamAM keTale badhe zithila ane pile banI gaye A adhivezana upara eka daSTipAta che-e bhAre dhotaka rIte puravAra karI Ape che. A AkhI bInA - jaina . ma. adhivezana bharAI gayAne Aje eka mAsathI : AkhA jaina samAjane bhAre zaramAvanArI ane nIcuM jovarAvanArI che. vadhAre divasa pasAra thayA che. e adhivezana meLavavAnai Azaya bevakuphInA mAthe zIMgaDAM ugatAM nathI. keTalAMka varSo pahelAM nImAyelI aikaya samitie ghaDelA amuka be TharAve che A ghaTanAnA anusaMdhAnamAM bIjI paNa eka bAbatane ullekha pasAra karAvIne je vargo ane vibhAge jana . mU. konpharansathI asthAne nahi gaNAya. zrI. vijayarAmacaMdrasUrinA upara jaNAvela amuka vicArabhedanA kAraNe alaga rahe che te vargo ane vibhAgone bahiSkAranI vAta bahAra AvavA sAthe zrI. vijayarAmacaMdrasUri sAmela karavAne ane e rIte nabaLI pAtaLI konpharansane sakriya ane ane temanA alpakAlIna prasiddhi pAmela ziSya zrI. cArayavijayanA , samANu banAvavAnuM hatuM. A hetupura:sara bharavAmAM Avela adhi-' cAritrya ane AcAra vartana saMbaMdhamAM kaMI kaMI vAte tarapha phelAvA vezanane sAmAnya krama evo hoya ke upara jaNAvela uddeza mujaba che ane pragaTa thavA lAgI. A samudAya bahiSkAranuM prakaraNa te ATha daza adhivezana bharAya, temAM niyata karelA TharA raju thAya ane e TharAvo divasamAM bhInuM saMkelAI gayuM, paNa prastuta guruziSyane lagA kiMvadaMtIo sarvAnumate ke bahumate pasAra thatAM alaga rahetA vargo konpharansamAM kAMI ochI ja phelAtI aTake ? zrI. vijyarAmacaMdra sUrine pAchA - sAmela thaI jAya ane e rIte puSTa banelI konpharansa pitAnI navI saMdharanAra emanA gurUne A bAbatamAM kAMIka karavuM joIe ema thaI kAryavAhI ghaDI kADhe ane te mujaba amalI kArya zarU thAya. paNa A ' AvyuM ane dainika chApAomAM temaNe pitAnI sahIthI nIce mujabanI konpharansanA adhivezananI AgaLa pAchaLanI ghaTanAo te kaI judAja *; - eka jAherAta mokalI ApI. prakAranI nirmANa thaI gaI. vivAdAspada TharAva pasAra thayA bAda je - "AthI jAhera janatAne sattAvAra jaNAvuM chuM ke Aja dina vargo joDAya evI apekSA rAkhavAmAM Ave te varge prastuta TharAvo sudhI mArA samudAya ane samudAyanA anya sAdhuo saMbaMdhI patri pasAra thavAnA ja che evI AgAmI pratItine vaza thaIne kenpharansanA kAe temaja jAhera patro vigere dvArA je kAMI lakhANo AvyA che, kAryamAM pahelethI ja bahu moTI saMkhyAmAM joDAyA ane adhivezananI te virodhI pracArakonA hAvAthI koIe sAcA mAnavAM nahi. vikrama saM. . kAyadhAhImAM - temaNe sAro. sahakAra ApyuM. bIjI bAjue je 2001 nA prathama catra vadi 13 maMgaLavAra, tA. 10-4-45. dara pasAra thavA saMbaMdhamAM koI paNa zaMkAne sthAna nahotuM e " vijayapremasUri " karIne bahumatIe Azcaryajanaka rIte uDAvI dIdhA. bahumatInuM A A jAherAta pragaTa thayA pachI temanA anuyAyIoe zrI. A pariNAma ladhumatI pakSe purI kheladIlIthI, svIkArI lIdhuM hatuM te AgalA vijaya prema sUrinuM dhyAna khecyuM ke chApAmAM keTalAMka lakhANe to temanA be divasa daramiyAna sIdhesIdhI anuddhavigecara thayelI ekatA sthAyIpakSanAM paNa AvyAM che. tevAM lakhANe paNa virodhI pracArano che' ' paNAne pAmI na hatI ane konpharansanI sthiti ane pratiSTA ghaNI vadhAre ema jAhera karavuM ane evAM lakhANone nahi mAnavAnuM jAhera jana- 4 sudhI ane sarva mAnya banI hata. paNa laghumatI pakSe AvezamAM AvI tAne kahevuM e te pitAnA sAbhaMLamAM kuvADI mAravA jevuM gaNAya. jaIne e vakhate adhivezanano tyAga karyo ane A rIte je hetuthI A bAbata kharekhara dhyAnamAM levA jevI che ema lAgatAM vRddhA adhivezana bharavAmAM AvyuM hatuM te hetu siddha thayela nahi. prastuta zrI. vijaya prema sUrie traNa divasa bAda eka bIjo jAhera khulAseH- adhivezanane aMge nIcenI hakIkata khAsa dhyAna kheMce tevI che ke eka bahAra pADaye je nIce mujaba che. . . . bAjue aikaya samitinA je TharAva upara ATale badhe bhAra mUkavAmAM "AthI jAhera janatAne huM ja chuM ke tA. 10-45 nA , Ave che te karavo pasAra nahotA thayA e paristhitimAM ApaNe badhAya : rAja mArI sahIthI je jAherAta bahAra paDelI che temAM janatane keTe- ekatra thayA, sAthe maLIne kArya karyuM. ane viSayavicAriNI samitimAM lIka gerasamajuta thavA pAmI che te huM nIce mujaba sudhAre jAhera sAthe besIne vivAdAspada be haraSi sivAyanA bIjA badhA TharAve sarvAnu- ' karuM chuM. mate nakkI karyA, jyAre bIjI bAjue aikaya samitinA TharAvo saMbaMdhamAM " Aja dina sudhI mArA samudAya ane samudAyanA anya samagra adhivezane pitAne bahumatI vinA nahara karyo ke turata ja sAdhuo saMbaMdhI patrikAo temaja jAhera patro vigere dvArA je kAMI - sAmela thayelA nathI paNa eka DI gaye. A uparathI be bAbata tarI. lakhANe AvyA che te paikI keTalAka amArA virodhI pracAraka taraphanA Ave che ke kahevAtA e sAthe harAvI vastu ApaNane judA paDAvanAra : hovAthI koie sAcA mAnavA nahi. vikra ! saMta bIjA caitra zudi 1 | hatA ane bIjuM eka bilanA rahe che. ma hai to paNa ApaNe badhA zukravAra tA 13-4-45. vijayapremasUri, dhArIe to ApaNA vyaktigata visare ekamekathI game teTalA judA , zrI vijaya prema sUrine Ama uttarottara jAherAta karavI paDI paDatA hoya te, paNa ApaNe eka thaI zakIe chIe, ane kAmanA te sau sAthe virodhIoe kaI kaI bAbate bahAra pADI sarvasAmAnya aneka prazno. upara ja sAthe masalata karIne kArya karI, che ane te pragaTa karI che tenI eka yAdI ApI hotI zakIe chIe. bIjo mirsanI vijaya vicAriNI samitimAM hAjara to ja tene vadhAre mArgadarzaka thaI paData. vaLI koI paNa lakhANa rahelA bhinna bhine pakSanA eldhAne parapara kheladIlIthI judA judA virodhIe lakhyuM che teTalA ja kAraNasara te beThuM che ema mAnI TharAnI carcA karatA hatA ane nAnI moTI bAbate upara bAMdhachoDa che levAnuM mahArAja te kahe, paNa AjanI janatA eTalI saraLa, bheLI karIne nirNaya karatA hatA te jemaNe najare nihALyuM hatuM te, upara ke bevakupha nathI ke mahArAja kahe te pramANu gaNIne svIkArI le. te jaiNAvelI bAbata vize kaMpaNe kabula kare tema che. je bhAIoe ekeya te prasarelI vAte zA mATe beTI che te saMbaMdhamAM vadhAre vigatenI saMmitinA Tharo nAmajura thatAM kenpharansane parityAga karavAnuM iSTa paNa apekSA rAkhe. kharI vAta to e che ke prasarelI vAta karatAM gayuM che temanA dhyAna upara A bAbata lAvavA huM icchuM chuM. temane paNa AvI bevakuphI bharelI jAherAte ja temanA samudAyamAM ghara karI bhAre namrapaNe e prazna che ke ApaNe badhAM ekatra thaine jaina samAjanuM ! rahelI pikaLatAnuM vadhAre samarthana kare che. AvI jAherAta karavAne badale koI kAma karIe e vastu tamAre mana kharA mahatvanI che ke aikaya samitinA Atmazuddhi ane samudAyazuddhi tarapha thI. vijaya premasUri vadhAre laya (anusaMdhAna pAnuM 13 jue). " Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 12 - tA. 15-5-45 | me 1pa saccassa ANAe ubalie mehAvI mAraM tarati / rahelA ghAtakIpaNAnA pahelA prayogo teNe zarU karyA hatA ane pachI satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnava tarI jAya che. te je pote evA ja tenA sAthIoe saue maLIne mAnavInI kalpanAmAM na Ave evAM aneka hatyAkAMDe nIpajAvyA hatA. zakti, sAmarthya, vyavasthA, asAdhAraNa netRtvazakita-A badhA tenA asAdhAraNa prabuddha jaina guNo hatA ane e guNonI madada vaDe prAraMbhamAM AkhI jarmana prajAne satyapUtA badevAcam 1818 ne parAjayanA uMDA gartAmAMthI te uMce lAvI zaka hato, eTaluM ja nahi paNa yuropanI rAjyasattAomAM jarmanIne teNe sarvoparisthAna 1945 prApta karAvyuM hatuM. paNa ATalAthI saMtoSa na mAnatAM teNe sarve maryA dAone oLagIne AgaLa vadhavA mAMDayuM. kaI paNa kelakarAra, vinAzavAhI dhUmaketune vilayaH - suleha saMdhi, ke AntararASTrIya samajutI tenA mATe baMdhanakartA na yupIya vigrahanI upazAnti rahI. e ghelachAnuM-monmattatAnuM-Aje potAnA ane jarmanInA je vaDavAnala 1939 nA sapTembara mAsanI pahelI tArIkhe bhayaMkara vinAza ane durdazAmAM pariNAma AvyuM che. dazamAyurepanI bhUmi upara pradIpta thayuM hatuM ane tyArabAda dunIyAbharanA A rAvaNu Aje bhUmizaraNuM thayuM che. AkhI jarmana prajAne " * aneka dezo upara vistAra pAmyA hatA te vaDavAnalanuM yuropa puratuM me zaraNAgatInI. nAmozI nIce meDhe svIkAravI paDI che. kSubdha - bhAsanI sAtamI tArIkhanI sAMje prazamana thayuM che ane e vaDavAnalane duniyAe Aje rAhatano zvAsa kheMcyuM che. AvI rIte chellAM * mukhya sUtradhAra hara hITalara aMdRSya thayuM che. A hITalara mAryo gayo cha varSathI cAlI rahelA ghoratama vizvavigrahane ati mahatvane pUrvArdha che doe tenaH khata ya che athavA te AdhAra puro thAya che. jApAna sAthenA cAlu vigrahane avaziSTa utarAdha have bhUmitaLa nIce adRSya thayuM che e saMbaMdhamAM haju sudhI koI paNa kayAre ane kema puro thAya che e jovAnuM rahe che. A saMbaMdhamAM, pramANabhUta samAcAra sAMpaDayA nathI. paNa je hITalarane eka pracaMDa atyAre aneka tarkavitarko ca.le che. koI A vigrahanI bahu thoDA saMhAraka zakita tarIke duniyAe jANe che te hITalarane te haMmezAne kALamAM samApti dekhe che; kaMI navA saMghAno ane yuddhanI navI che mATe asta ja thayo che. '' AvRtio, kape che. sAmAnyataH te ema lAge che ke jarmanInA che . A hITalarane janma 1888 nA eprIla mAsanI 18 mI tArIkhe patana bAda jApAna have lAMbe vakhata TakI nahi zake ane bahu theDA tharyo hato 1814 thI 1918 sudhI cAlelA yuropIya vigrahamAM teNe samayamAM ApaNe samasta vigrahanuM upazamana jovA bhAgyazALI thaIzuM, eka sainika tarIke bhAga lIdho hato ane be vakhata te ghAyala ple A yuddhanA upazamana sAthe A duniyAmAM koI navaracanA ubhI thavAnI hate. e vigrahanA anta bAda keTalAMka varSo suMdhI tenuM nAma bahu ke sthAyI suleha zAti nirmANa thavAnI AzA haju baMdhAtI nathI. na paDelA deze upara pitapotAnAM sattAva jamAvavAnI cintAmAM ja AgaLa AvyuM nahotuM, paNa 1833 mAM jarmanInA presIDenTa vene ' hInDanabarge hITalarane jarmanIne senselara banAvyuM tyArathI danaiyAnuM * Aje sAmrAjaya sattAdhIze khelA hoya ema dekhAya che. sAnaphrAnsI , dhyAna A eka pracaMDa zakitanA udaya tarapha ekAeka. kheMcAvuM " . jemAM suleha zAnti ane nava nirmANanA nAme Aje eka meTuM zarU thayuM. 1934 nI ogasTanI 2 tArIkhe teNe presIDenTa : * | nATaka bhajavAI rahyuM che. paNa te pAchaLa nathI koI bhavya ane censelaranA bane. hedA kabaje karyo ane tyAra pachI sattara, diva * * dazana ke navasajananI udAta kalpanA, mahAtmA gAMdhIjIe samAM ja te AkhA jarmanIne saramukhatyAra bane. AkhA -jarmanIne 3. A pariSadanA aMge eka masvatAnuM nivedana bahAra pADI AgAmI vigraha mATe teNe taiyAra karavA mAMDayuM. gayA vigrahamAMgamAM ja AMkhI duniyAnuM dhyAna kheMcyuM che. temaNe jaNAvyuM che ke A velA pradeza eka pachI eka teNe kabaje karavA mAMDyA. 1936 pariSadanI saphaLatAne Adhahe e bAbate upara rahe che. hiMdane rahAInalenDa teNe sara karyuM. tyAra pachI 1928 mAM enTrI ane ejhAdI ApIne koI paNa rASTranI gulAmI ke Arthika zoSaNanA jhekoslevAkI, kabaje karyA, va laDAI ubhI thatI thatI zrITananA ... divase have gayA che e bAbatainI duniyUAne pratIti karAve. jarmanI ke " mukhya pradhAna nevIla cembaralenanI daramiyAnagIrIthI- aTakI gaI. jApAna-pAsA vecelo deza upara, hINapata ane gulAmI lAdavAne (1938 nA ogasTa mAsamAM razIo sAthe saMdhi karIne. sapTembaranI rAta badale samabhAva ane udAratAnA dhoraNe e deze sAsenA vyavahAranuM , pahelI tArIkhe teNe brITana' sAme eka ja karyuM ane pilAnDa upara nirmANa kare ane e rIte sthAya, zAntino pAyo nAMkho. " bhayaMkara AkramaNa karyuM. pachI varakhanAdezA eka ja pachI eka - Aje nAjhIvAda-ketIsTavAdane te nAza thayo che. paNa evo ja prANapaka zAhIvAdane rasa dA emane "ema vate jagate. teNe sara karavA mAMDayA ane bInanI bInA te cittAtaka banAvI " ubho che ane lAkho mAnavIone parAdhInatA ane gulAmInI beDImAM dIdhI. yurepane moTo bhAga kabaje bAdazA u teNe ekA jakaDI rahyo che. anya dezonA Arthika zekavaNudvArA Atmati eka AkramaNa zarU karyuMrazIo paNa vahu ane kahyuM. hITalaranA - ane Arthika abhudayanAM svapnAM sevatAM mahArAjA hiMda jevA parAdhIna - abhyadayanuM A parma risa mAM e jabaradasta - dezene zI rIte svAdhIna ane svataMtra banAvavAno vicAra karI zake ? 'ane vaira, vaira ane vairathI ja aMdha banelA vijetAo jemanI ke 'sAmane karyo ane mosko 'cAlo nA vAjethI hITalarane jApAna sAthe anyathA vartAvanI kalpanA paNa zI rIte karI zake . Ama pAchA pharavuM paDayuM ane e mAM paNa je manane zainyane pIchehaTha hovAthI vairamAMthI vaira, ane alpakAlIna zAntinI pAchuMdhA' bI pachuM karavAnI pharaja paDI. A dhaTaTyAo sAthe hAranI paDatInI zarUAta vadhAre bhayAnaka vizvAsaMgrAma-Aja dazAcakramAMthI haju AjanI thai. tyArabAda uttarottara aDhI rahyA hatA ane harasA caN: : pIDita ane trasta duniyA chuTavAnI adhikArI thaI hoya ema vyApI baMca ane nAbuda karavA mAMDayuM ene Aje jarmanI bhAMgI gayuM . lAgatuM nathI. Ama chatAM paNa AjanI pAravinAnI hADamArIo, ane bhakti hITalara nAmazeSa thaI gaye..' ', ' '" anna vastranI taMgI, vyApaka bhukhamaro, jAtajAtanAM nimaMtraNa. - . A badhAM vartamAna vizva vigrahane svAbhAvika temaja mAnava: A hITalara koI sAmAnya mAnavI nahe. duniyAmAM vinAza sajita pariNAmomAMthI ApaNe ApaNI dunIyA-thoDA vakhatamAM mukita ane pralaya lAvavA mATe jANe ke teNe janma lIdhuM hatuM. kAlInI ane rAhata meLave te eTaluM paNa AjanA duHkhadAvAnaLamAM ochuM saMhArazaktine ja jANe che. temAM avatAra hatA. tenI mahatvAkAMkSAne AzvAsaka nathI. kaI rIte Aje mAnavajAtane vinA kAraNe saMhAra koI sImA nahoMtI. mAnavaMtAne to teNe mULamAMthI tilAMjali ApI. ALa karatuM ane mAla mIlakatano bhayaMkara vinAza karatuM yuddha aTake te paNa * ghaNuM che. ATalA mATe paNa Aje thayelA eka dezIya yuddhavirAmane hatI. "huM ane mArI jarmana prajA" e sivAya tenI duniyAmAM bIjI ApaNe AvakArIe ane saMpUrNa yuddhavirAmanuM jema bane tema jaladathI keI. vyakti ke prajAne sthAne hatuM. yahudI prajA upara pitAnI prakRtimAM nirmANa karavA ApaNe sau antaHkaraNathI prArthanA karIe. premAnaMda, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-45 prabuNa jena keTalAka samAcAra ane nedha' (pRSTha 11 thI cAlu) je dhaMdho tame laI beThA che te to kRpA karIne baMdha kare ! samAjanA darAnA garbhamAM rahelA amuka vicArene svIkAra sau koIe kara jarjarita deNe karinA jaMjarita zA mATe banAvo che? . joIe e ja mAtra tamArA khAsa Agrahane viSaya che? jo aya 'paramAnaMda, e ja tamArUM dayeya hoya te aikaya mATe ekatra thayelI chatAM anaikayamAM " saMghanI rAhata pravRtti pariNAmelI A konpharansa ApaNane thoDA samaya paNa madhura aikayane atyAranA jIvana vyavahAra calAvavAnA kaparA kALamAM jaina kuTuMbane . ane saMvAditAne eTale ' mIThe anubhava karAvyuM che ke e Arthika madada pahoMcADavAnI eka pejanA zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdha anubhavanA AdhAre ApaNe sAthe maLIne aneka maMjale jarUra taraphathI lagabhaga chellAM be varSathI calAvavAmAM Ave che. A yojanA huM kApI zakIe ane komanAM aneka racanAtmaka kAryo jarUra sAdhI dvArA madadanI apekSA dharAvatA jaina kuTuMbane pa0 thI 75 TakA sudhInuM zakIe-A viSe koIne paNa zaMkA rahevAnuM kazuM kAraNa rahyuM nathI, rezana bIla cukavI ApavAmAM Ave che, athavA te cekasa rokaDa rakama ema jarUra kahI zakAya. paNa je amuka vicArane svIkAra ja je dara mahIne ApavAmAM Ave che athavA te kaI asAdhAraNa jarUriyAtane ke tamAre Agraha hoya ane bIjI badhI bAbato tamAre mana gauNa hoya pahoMcI vaLavA mATe jarUrI Arthika madada ApavAmAM Ave che. A te pachI Aje ke kALAntare evI ekatA sadhAvAne athavA te dhAro ke yojanAne Aje lagabhaga 60 kuTuMbe lAbha le che ane dara mahIne amuka saMgamAM amuka vicAranA svIkAra sAthe ekatA siddha thaI te lagabhaga rU. 600 thI 700 saMdha taraphathI A rAhata kAryane aMge 'paNa evI ekatA TakI rahevAne kaI mAga ke upAya che ja nahi. je cukavavAmAM Ave che. Ama chatAM paNa AvI rAhata janAnI' purI, aikaya tamane kharekhara iSTa hoya te Avo ! ApaNe sau ekatra thaIe mAhItInA abhAve A janAne pure lAbha levAmAM AvatuM nathI ane kAMkane kAMI kArya karIe. eya tamane jeTaluM ISTa che eTaluM ja je jaina kaTa bane AvI madadanI apekSA hoya temaNe saMdhanI rAha anya pakSene ISTa che. paNa amuka vicAranA svIkArapUrvokanI ja ekatA samitinA koI paNa sabhyane maLavuM athavA te sAdhAraNa rIte saMbha : tamane khapatI hoya te evI zaratI ekatAnI bhUmikA nIce sarva kAryAlayamAM (sIlvara menzana, dhanajI sTrITa) baporanA be thI traNuM vAgyA vicArapakSe kadi paNa ekatra thAya e zakaya nathI. A vAstavikatA sudhI rAhata samitinA maMtrI zrI. ratilAla cImanalAla koThArI hoya che - dhyAnamAM laIne je ayanuM jhAMkhu darzana gata adhivezananI kAryavAhI temane maLavAthI paNa jarUrI madadanI goThavaNa thaI zakaze. rAhata pra. 1 daramyAna ApaNe saue karyuM che tenuM mahatva samajavA, svIkAravA ane lagatI mAhItI kaMI paNa vakhate saMdhanA kAryAlayamAMthI maLI zakI na te aMkane vikasAvavA ane virATa svarUpa ApavA sarva pakSanA age : A rAhata pravRtti lAvavA mATe saMdha pAse koI zaMkA nathI vAnone mArI vijJapti che. eka anAjuthI A pravRtti ane sadbhAva dharAvanArA gRhastho taraphathI jee Aje pAchA kenpharansanI nindA karavAmAM AnaMda mAnI rahyA che, - satrane nAnI moTI rakama maLatI rahe che ane bIjI bAjue rAhatanI teo samajI le ke sarva pakSene-AkhA che. mU. vibhAgane-ekatra yevA mATe - gyatA dharAvatA kuTuMkhene jarUrI madada vahecI ApavAmAM Ave che. A Aje ke kALAntare konpharansa sivAya bIjI koI bhUmikA prApta thavAnI ke A pratti cAlu rAkhavA mATe saMdhane drayanI purI apekSA che. jevI ! ? nathI, A sthAna nathI deza virati dharmArAdhaka samAja laI zakavAnI rIte anAnA rezanamAM rAhata ApazciAmAM Ave che tevI ja rIta garIba ' nathI jana yuvaka pariSada laI zakavAnI, ANaMdajI kalyANajInI chatrachAyA ane ene saMskArI rezanIyaMsthAkAra, bALako mATe maLatuM dudha saMgha nIce paNa AvI bhUmikA kadi ubhI thaI zakavAnI nathI. kaMI navuM taraphathI purU pADavAnI goThavaNa paNa bahu sahelAithI thaI zake tema che. maMDaLa ubhuM karaze te kAM te te sarva pakSanuM nahi hoya ane je * Aje cAlI rahelI rAhata yojanAne A rIte temaja bIjI rIte paNa ke temAM sarva pakSe samIlIta haze to tyAM paNuM AvI athaDApaNe AvIne s.sArarvistAra thai zake tema che, paNa tene AdhAre Akhare A kArya ubhI ja rahevAnI. Ane badale jene oTalo lAMbAM ane ujjavaLa A mATe samAja pAsethI maLatA dravya upara ja rahe che. A zuddha purepa- pUrva ItihAsa che e konpharansa zuM khUTI che? jeo konpharansanI kAranA kAryane TakAvavA temaja ANa vadhAravA mATe nAnI moTI rakame', phAve tema nindA karI rahyA che temane kahetuMprApta thAya che ke temAM che. mokalI ApavA jaina samAja sukhI ane svastha bhAI bahene ? kenpharansanI avahelanA karIne eNkayanI- miI saMgInI baMmikA, mULa, AcahapUrvaka vinaMti karavAmAM Ave che, ''' - te mAMthI chedI rahyA che; AkhI komanAM sama hito ene svArthone, cImanalAla karI. vidroha karI rahyA che. A rIte je tamArA che ane tamArI sAthe rahevA mAMge che temane nAstikaeN adharma-vagere zabdothI mAMDIne tame te tamAruM potAnuM ja baLa ghaTADe che." konpharansane utArI pADavAne, Avo nAda keTalAka. sAdhuone ane pratiSThita AcAryone lAge che. kenpha saMdha taraphathI cAlI rAhata. mATe nIce mujaba rame maLI che. to ransanA chellA adhivezana bAda goDIjInA upAzrayanI vyAkhyAnapITha : 2001 zrI muzvilAla maracuM uparathI AgadhdhAraka zrI.. sAgarAnaMda surie uparA uparI traNa divasa 15 misasakAMtilAla zAha sudhI potAnA raMthAnane na zobhe evI keTalAka galIca dAkhalA dalIla , 15 zrI premasa slebI , vAparIne ransane ane tenA keTalAka kAryavAhakone utArI pADa- 15deg eka gRhastha ho, heribhA mAM .. " nA samAnI najaramAM halakA pADanArAM-0thAkhyAne ApyAM hatAM. 100 zrI DAhyAbhAI lIbhadAsa AvI nindI ane rAgadveSanI prarUpaNA temanA pAMca mahAvratanA pAlana ' . 5 zrI. pI. zAhanI ke sAthe-temaNe svIkArelA manavANI ane karmanA AjIvana saMyama sAthe- ' , 2 saMgata jIvarAja bhIkhAbheinA smaraNArthe temanA putra taraphathI. tuM zI rIte baMdha besatI thAya che te vicAra karavAnuM temane ja huM saMpuM ke --- ' ' chuM. sAdhu jyAM jAya tyA samabhAvanI sthApanA kare, maitrInI bhAvanAne , e ya bAvaLA , zALAo , ': 826 , . : : ' , ' " " ' ', ; ' ' . . * ja.' ' piSaNa Ape, samAjamAM paDelA bhAgalA sAdhI Ape ane rAgadveSane A uparAMta mAvajatanAM sAdhano purA pADavAnI pravRttimAM... 4 nimite echAM kare. sAdhujIvanane. A Adarza kayAM ane Aje tathA prabuddha jainane rU. 3 zrI. hIMmatalAla nAraNadAsa brahmakSatrI taraphathI : anubhavagere thatI sAdhu jIvananI AvI adhogati kayAM? mArI temane temaja saMdhane rU. 1 zrI. vaikuMdarA kacarAbhAI chApI. taraphathI vinaMti che ke jaina samudAyamAM paDelA bhAgalA sAMdhavAnuM te tamArAthI maLyA che. A nathI banI zakavAnuM, paNa aMdara aMdara vaira vaimanasya vadhAravAne Aje maMtrIo muMbaI jaina yuvaka guphA AjanI purI apekSA je kuTuMbane Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha 'ApaNA udhdhAra keLavaNIthI ja che" ' ( tA. 14--5-45 nA rAja khArasI khAte roTa rAmada muLaca' vakhArIyA jaina vidyAbhuvanantu' udghATana karatAM zrI kaThalabhAI bhudaradAsa vakIle nIce mujaba vyAkhyAna ApyuM" hatu. ta trI ) vidyArthI vagane jJAnanAM sAdhano purAM pADI jJAna meLavavAne mA saraLa karI ApavAne zubha avasara prApta thavA e mahA bhAgyanI nizAnI che. pUrva pUNyanA yoge ja te maLI zake che. teve lhAvA levAne avasara Apane sAMpaDaye te mATe zeTha rAmacaMda, mulacaMdra ane JanA paMkhIonu A take huM. abhinaMdana karU chuM. zeThe rAmacaMda lacaMda ane tenA suputra zeTha dIpacaMda rAmade potAnI sakamAimAMthI bAdazAhI rakama alaga kADhI sukRta TrasTa krUDanI sthApanA karI temAMthI Ajanu' vidyAbhuvana sthApavA vicAra rAkhyo che. lakSmIne AnAthI vadhAre sAre| yaha zake nahIM. sakabhAinA paise hAya te ja tenA sadupayoga thai zake che. bhAgyazALI pitAnA bhAgyazALI putre pitAnA ucca manoratha amalamAM mUkavA Aje kamara kasI che. bArasInA itihAsamAM ! A eka apUrva avasara che, ane te sadAne mATe yAdagAra rahI jaze, jaina zAstramAM jJAnanI mahattA bhAremAM bhAre kahI che. jJAna pratye TalA Adara jaina dhamamAM che teTalA bIjA dhamamAM bhAgye ja maLI Avaze. prathama jJAna ane pachI dayA evu zAstrakAroe pokArI peAkArIne kahyuM che. kriyA karatAM paNa jJAnanI mahattA vadhAre che. jJAnanA koi paNa sAdhananI AzAtanA thAya, paga nIce AvI jAya athavA yu'ka lAge, te jaina zAstramAM prAyazcita karavAnuM kahyuM che. nAnapacamInA divasa varSemAM eka vakhata jJAna ane tenAM sAdhanonI pUjA mATe khAsa jude rAkhavAmAM Avyo che. ATalI uMcI de jJAnanA muhimA jaina zAstramAM varSo dhye che. evA jJAnanAM sAdhanA peAtAnA jJAtIbate purA pADavAnA apUrva avasara kAi vIralAne ja prApta thAya che. bArasI jevA dezanI aMdaranA bhAgamAM AvelA zaheramAM rahIne paNa Apa keLavaNInI ATalI badhI ha thAya che; ane Apane dAkhale lai ApaNA khIjA bhAio gAmegAma AvyuM vidyAbhavanA ubhAM kare teA dezanA saputene keLavaNInA kSetramAM AgaLa vadhatAM vAra na lAge, AvA meLAvaDA karavAno hetu paNa jJAnanAM AMdezanA dezanA cAre khuNAmAM phelAya ane bIjA bhAio tevA kAryonI anumAnA karI anukaraNa karavA lalacAya te sivAya bIjo kaMI nathI. AmAM jJAnanI prabhAvanA che. sAtanI parakhA dezanAM khuNe khuNAmAM bhaDAya ger AvA utsavAnA hetu che. A avasara AvA avasara ApanA AMgaNe Avye te mATe kadara karo che te jANIne mane ja mAga Apane aneka dhanyavAda dhaTe che. 14 "C keLavaNInA kSetramAM ApaNane ghaNuM karavAnuM che. mAtra vidyA bhuvana karIne besI rahevAnu nathI. A te mAtra " prathama pagathIyuM che. : vidyAbhuvana pachI hAiskulo leje e ApaNI bhAvanA hAvI joie. vyavahArika jJAna sAthe dhArmika paNa temAM A sAmAM rahI meLave ane dharmanA sakAzanI uIpa lai te dhare jAya evI 'jAtanI vyavasthA A vidyAbhavanamAM karavAmAM AvI harI ebhahu mAnI lauM chu. AjanI keLavaNImAM huM sauthI vadhAre mRtyuM vyAyAmane * Apu chuM. zarIra sa Mpatti sArI vana ya te eka bhaNatara dhuLa dhANI vaLe che, mATe vidyAbhuvanamAM lAbha lenAra vidhArthI varga mATe vyAyAmazALAnI jogavAi karavA tenA saMcAkonuM zatake dhyAna khecavAnI rajA lauM chu. vidhyAbhavana sthApIta rau rAmacaMdra mulacaMde dezanA rASTrIya caNataramAM eka iMTA mukI che. ApaNe badhA jo A pramANe eka "eka iMTa AvI rIte mUkatA jaie to svarAjarUpI makAna taiyAra thatAM vAna lAge. ApaNo uddhAra keLavaNIthI ja che. dunInA judA judA dezanI sarakhAmaNImAM ApaNA deza keLavaNImAM bahuja pachAta che. dezanI parAdhInatAne lakane ApaNe kaMI vadhAre karavA mAgatA heAe te paNa te thai zakatu nathI.. dezanA rakSaNanA nAme karoDo rUpIyA ApaNI sarakAra dara vaSe kharace che, jyAre keLavaNI pAchaLa mAtra nAmanI ja rakama dara varSe sarakAra taraphethI kharacAya che. ApaNI sarakAra rASTrIya heya te AkhA tA. 15-5-45 dezamAM karajIyAta keLavaNInI prathA dAkhala thai hAta ane dezanA eka paNa saputa akSarajJAna meLavyA vinA rahyo na heAta. A paradezI sarakArane ApaNI kAMI paDI nathI. mAtra potAne joitA kArakunA puratA pramANamAM maLI zake teTalA puratI keLavaNI ApavAnI jogavAi aMgreja saMrakAra taraphathI karavAmAM AvI che. dezanA AvA kafADA sa Mjogene laine prajAnA meTA bhAgane keLavavAne AdhAra khAnagI sahasa ane dhanikAnI udAratA upara avalaMbI rahe che. dAnavIra zeTha rAmacaMdra mulacaMde dezanI A hAkala svIkArI khAsInA itihAsamAM eka senerI prakara gu. umeyu" che. jaina konpharansane janma AvA hetuthI ja thayA che. kAnpharanse kaMi karyuM nathI evuM kahenArAone huM pUchIza ke tame tamArA gAma mATe tamArI jJAti mATe, tamArA deza mATe keTalA bhAga Aye che ? tamArI zakti pramANe keTaluM dravya jJAnanA vikAsa mATe samAjane caraNe dharyuM" che? dAnavIra zeTha rAmacaMdra muLacaMdanI mAphaka tamArI muDIne keTale bhAga janahitArthe alaga kADhayo che? zeDa rAmaca'da mulacaMdanI mAphaka Ape keTaluM bhAtu AvatA janma mATe bAMdhyuM che? jo dareka vyakita peAtAnA AtmAne uparanA savAle pUche ane tene yayAti amala karavA mana upara le te AMkhe jana samAja taratA thai jAya. konpharansanA pracArakAya ne pariNAme AvAM vidha bhuvana, lA, hAiskula, kolejo, hAspITala, kanyA chAtrAlayA, satIgRhai, udyogagRhe| dezanA khuNe khuNAmAM Aje hastImAM AvyAM che. kAnpharansane janma sa. 1958 mAM thayA te pahelAM bhAgye ja AvI pragatizALI saMsthAe hastImAM hatI. mAre eka aMgata dAkhaleo pu. amArA rAdhanapura zaheramAM agAu hAiskula nahIM hAvAthI ame keTalAka vidyArthIo vadhu abhyAsa mATe sa. 1959 1 sAlamAM muMbai AvyA. mubai jevu pragatimAna zahera te vakhate vidhArthIne rahevA mATe eka paNa chAtrAlaya . dharAvatuM nahIM hatu. muMbanamAM roTalA maLe paNa eTale nahIM maLe. amArI muzkelInA pAra nahIM hatA. amArA sa chAtrA bhAgye te prasaMge lAlabhAga khAte munizrI mohanalAlajI mahArAja khIrAjatAM hatA.. mubaImAM jaina sAdhu mATednAM dvAra khAlanAra tathA praveza karanAra A prathama jaina sAdhu hatA. prAtaHsmaraNIya munIzrI mehanalAlajI mahArAja pAse ame keTalAka vidyArthIe amArI muzkelIo vyakta karI ane lAlabAganI dhama zALAmAM vidyArthIone rahevA mATe phrATela jevI rahevAnI sagavaDa karI ApavAnI vinati karI. mane jaNAvatAM harSa thAya che ke amArI A mAgaNInA turata ja svIkAra karavAmAM Avyo. ane mahArAjazrInA upadezathI lAlabhAga jaina kheO`ganI sthApanA karavAmAM AvI ane tenI udghATana kriyA tAzrInA varada haste thai. AkhI jana kAmamAM A prathama kheDIMga hatI ema kahu te atizayokita nahIM gaNAya. lAlaAga jaina DIMga bAda zrI gekulabhA mulacaMda jaina hAsTela, zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, zrI. sayuMkata jaina vidyArthI gRva vigere.saMsthAo hastImAM AvI. muMbaituM. anukaraNa karI gujarAta-kAThIAvA paMjAyarAjaputAnA--mahArASTra vigere prAntamAM AvAM chAtrAlaye eka pachI eka janma pAmyAM. Ane cepa khAsI jevA dezanA eka khuNAmAM AvelA paraMtu vepAramAM AgaLa paDatA bhAga lenAra zaherane lAgyA, jenA pariNAme zeTha rAmacaMdra muLacaMda jaina vidyAbhuvananA udghATanamAM ApaNe bhAga levA bhAgyazALI thayA chIe. AvA prasaMga ANuvA mATe ze rAmacaMdra muLaca Mda tathA teonA suputra zai dIpacaMda rAmacaMdanA Apa badhAnI vatI AbhAra mAnu chuM, jemAMthI puNyAnubaMdhI puNya thAya tevA uttamAttama dAna mATe teozrInuM abhinaMdana karU chu. ane zeTha rAmacaMda mulacaMda jaina vidyAbhuvana khullu' mukAyeluM jAhera karU chu. kakalabhAI bhudaradAsa vakIla Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-45 prabhuSa jena badhAM meTAM che ? zakatA nathI ke che zuMpaDuM paDAvI - gAMdhI yuga janme che. amaladAre kayAM jaIe eTale ? jAva jahAnamamAM, paDe khADa jo bIjI jagyA na hoya te ! ahi te kAyade I kAyado ane 2 sthaLa: dhanikonI havelI sAmenA medAnamAM DAMka garIbanA jhuMpaDAM.. kAMI thaDe mAM bApane che? sarakArI kAmamAM te lakhANuM i vaMcANa samaya-unALA. bhADuM nathI te zuM sarakAra choDI deze emane ? (karane) abadula, = - devala-bApA, sAmena dhanAmala zeTha bIjI navI havelI baMdhAve IsamanI kedALI, pAvaDe, tagAruM ane bakarI bhADA peTe jatImAM : che ane te mATe teNe bhagA mALInuM jhuMpaDuM paDAvI nAMkhyuM. te bicAro pachI koNa tenuM ghara getavA jaze ane sarakArane javAba deze ? e rAte pANIe rote hato. zeThanA gharamAM mANasa che AkhA cAra, temAM je sALA seLe meLe jhuMpaDA na pADI nAMkhe te ApaNuM mANuM A trIjI havelI ! bApA, enA zarIra zuM evaDAM badhAM meTAM che ke pAse paDAvI mAla japtImAM le. (abadula jhuMpaDA pADInakhellache e havelImAM paNa samAI zakatA nathI ke sAta mANasane saMdharad (zeThiyAone) basane zeThiyAo ! have dhANu nahi thAya. bhAre parTIvA garIbanuM jhuMpaDuM paDAvIne trIjI havelI bAMdhavI paDe? badhA chatanA kAga be pAMca divase ekAda phero mArI jAze. cha mAsamAM lIluMchama bagIce che. zAhukAre palIta hoya che eTale AvuM ja sujhe, paNa bhagavAna A myunisipAlaTI kharca Apaze tevu' gaI sabhAmAM ja pAsa thaI gayuM che phATa nahi sAMkhe ! zeTha--sArUM! sAheba tamArA jevA samaju mANasa khurazI u - bhALA-bApu, evuM na bolIe. sau pitAnA puNyanuM kuLa cho te ATaluM thayuM. be mahinA thayAM rAja sALAene bhAI bAM - bhegave che. zeThanA gata janamanA puNya moTAM haze ke A bhave tene karyo ke joIe te rUpiye be rUpiyA laI jAo paNa AMkha sAme zeThAI maLI. ApaNAM garIbanAM puNya pAtaLAM haze ke AvI dazA thaI. dUra thAo; reja savAre pUjA kasyA jaIe tyAM A kALamukhA sAmA badhA bhAgyazALI puNyazALI je gaNAya eTale tenI burAI belIne zuM sAmA ! bahu ja kaMTALyA hatA. tame Aje du:kha kayuM ! sAheba, ja kAma levAdevA vagara pApamAM paDavuM ? ghare pagalAM kare ane cA pANI pIne jajodevalo-bApA, tameya kevI vAta kare cheH pArakAnAM kheraDA pitAnI dhUna mATe paDAvI nAMkhe, game tene rastAmAM rakhaDatA karI mUke, marajImAM Ave tema majhA uDAve, game tenI beijatI karI nAMkhe teya te puNyazALI ! bhagavAnanA gharamAM ghera aMdhAruM lAge che, nahitara - ' sthaLa: gAmanA pAdaramAM eka AMbAnA jhADa nIce." Ave anyAya thaDe hoya! puNyazALI hoya te puNya kare. pApa tharDa : bhoLA-(svagata) AkhA gAmamAM bhaTa. kayAMya kAma na maLyuM karAya? ane kAma hoya to maMgiyAne keNu Ape ! eka ThekANe hatu te kedALI - bhoLe-mUkane vAta. ApaNe nAhakane ApaNe jIva bagADa pAvaDe ane tamArUM naheAtAM eTale jatuM karyuM. badhe mANaso navarA be nahi ke adekhAI karavI nahi. lAkaDuM lAkaDAno bhAre bhAMgaze. ApaNe ' beThA AvatI kAlanI ciMtA karatAM hatAM. sau kahe che ke jayAre amAre bhagavAnanA mAragamAM haIzuM te A vakhata nahi te Avate bhavaM te ghara na hatuM tyAre ame bIjAne kAma ApatA. Aje tA zAyAAca ApaNuM sukhane che ja. puSya ane nItinA udaramAM soma. sukhano kArakhAne karyo eTale amArAM kAma paNa gayAM. zuM karIe ? bhUkhe mare gabha sarajAI rahyo che te tene burAIthI gALI nAMkhavAmAM dIkarA, sara vAna ane gAma tajavAno samaya Avye che.. . . ' nahi. huM te bhagavAna pAse roja mAnuM chuM ke bApa, baLa deje ke . gharakhAnAMmAM gaye te teya baMdha paDayAM che. mAla banAvI vagara adekhAIe duniyAnA raMga jhI jAuM ane tArA mAMramAM, saMhAra gAma makalavo paravaDe te kArakhAnAM cAlene ! gADIyunI gADIyuM TakI rahuM. mAMDamAMDa , mAnavadehe maLe che te tene sArthaka karI levA jaine mAla paradezathI hAlyo Ave tyAM maravA vAMke jIvatAM kArakhA deje. have cakaDaLamAM pharI vakhata nathI caDavuM (mALA pherave che. jemAM nAnuM zuM gajuM? sarakAra mAbApe kArakhAnAvALAne mAryA. kArakhAnA (zaDiyAone potAnI havelI sAme paDelAM jhupaDA bhUMDA lAgatAM. jo kArIgarone mAryA. kArIgare e majurane mAyAM. majure have gAma choDIne jhuMpaDA jAya te tenA bALakaeNne khelAM enA bagIce aDI tene mAravA beThA che. badhe mAravAnI paraMparA cAlI che.' kayAMya jIvADavAnuM maMdira tyAM banAvI zakAya. tethI temaNe sudharAine arajI karelI. dhanikone kerne nathI sUjhatuM tyAM have phema chavAze? chatIzakitae peTanA pAMpaLA rAjI rAkhavA Agya ane saMskAranA nAme, mAletujAra latAmAM paDela' thayAM ! samaya Avye che". $ AMkhanA kaNa jevAM jhuMpaDAne kaDhAvI nAMkhavA eka amaladAra paTAvALo chokarI-bApa bhUmAM komI bAu? sAthe Ave che. sAthe ceMDAka zeThiyAo che.) ' ' ' ' , ' ' A tArA bApanuM kALajI ? kayAMthI lAvuM khAvAnuM amaladAra-myunisipAliTInI A jamIna upara rajA vagara koNa jANe ke rAyapApa laine janmyA chIe. duHkha, duHkha ne duHkha jhuMpaDAM kema bAMdhyAM che ? zuM bApanI jamIna samajI gayA ? Avo (chokarI raDe che eTale gussAmAM bhALe tene pachADe che. mAthuM phuTe che. suMdara late gaMdhavI mAryo ! eya buDathala, zuM sAmuM joI rahyo che? pote paNa raDe che. acAnaka rastA mAM paDelI suDAnI TocelI eka kerI kayArathI bAMdhyAM che A jhuMpaDAM? bhADuM bAhuM kAMI Ape che ke nahi ? dekhe che teM laine karIne ApI neLAmAM besADe che. AMkhamAMthI ke bheLAnA sAheba, bhADuM te nathI ApyuM. bhaMgIvAsanI chellI AMsu daDa daDa daDI paDe che. dara beThelo AMbAvADIyAne rakhepIye A AgamAM gharavakharI ane kamAno chokaro baLI gayA pachI ahi ja tamArA dekhI jAya che. eTele', gusasa erthIne chokarInA hAthamAMthI kerI' . ( Azare raka bhAsa thayAM paDayAM chIe. tama jevAnI rahema che te ' 'AMcakI, laI bheLAne mAre che.) :- - 6 pheravAyuM che. bIje ka ya ubhA rahevAne Are nathI. ' : , ' 'ropIya-sALA harAmakhera, ' kerI corIne khAya che ? amaladAra-e ? ThIka.! tyAre te pahelAM bAra mAsanuM bhADuM bApane mAla che? kAle huM rUpiye rokaDa ApIne rUDakI sAthe rUpiyA bAra ApI de ane pachI jagyA khAlI kara. A jagyA jhuMpaDA ''vAta karatA hatA temAM tArI AbarU jAtI tI. Aje cerInuM khAtA mATe nathI. bagIcA ane maMdira mATe che. jaladI uThAvI le tArA gAbhA nathI jAtI ? ahi te rUpiyA che te ghaNI rUDakI salAma bharavA ane ApI de bhADanA rUpiyA ! taiyAra che. tArI rUDakI tAre ghare rAkha beTamajI ! cAla thANa para eTale bheLA-gAbha uThAvIne sarakAra kayAM jAuM? Aje kyAM garIba dekhADI dauM ke huM koNa chuM. (bhoLAnuM kAMDuM kheMcIne laI jAya che.' mATe keIe jagyA rahevA dIdhI che ke jAu? ane bhADuMye kayAMthI kerI maphatanI nathI AvatI. tArA DosAe krAMTa eka rUpiyA sarakArane kaTuM ? chokarAM te jAra vagara TaLavaLe che. rema kare mAbApa! AvyA che. garIba galA nahi te ! ", ' ' , ' mAravA beThA che. A e majurone mAyALA mA karad , " mana : kAraNa jANa karAyA bAda tene pachADe che. AthI ja karI .. , Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-45 bheLe--mApha kara, bhAI, bhUla thaI gaI. chokarI raDatI hatI eTale nIce paDelI, saDAnI khAlI karI lIdhI che. sArI te nathI sthaLa: gAma jhAMpe kave. bheLAne chekarA phale dhaDA laIne lIdhI. jarAka te dayA rAkha ! ' pANI bharavA jAya che ane kuvAnI kuDI pAse ubho rahe che, je joIne : rakhopIya-dayAne bayA [ bela rUDakI vALI vAta kabula che-hamaNA kuve kapaDAM dhAte brAhmaNa mugaTe gusse thAya che. choDI dauM-ane mAthethI rUpiye rekaDe. | mugaTe mahArAja-e tenA peTane che? nAhIne ubho chuM tyAM dU bheLo-jarA te zarama rAkho ! bApanI AgaLa dIkarInI mAthe paDachAyo pADayo ! ubhA re sALA (pAse paDeluM teDuM upADIne IjhatInI mAgaNI karatAM bhagavAnane trAsa te rAkho. tamAreya dIkarI chuMTuM mAre che eTale ghaDe ane mAthuM bane phUTI jAya che ) sALAo heze ! dAdA ! deDhAonuM hajAra vAra nAka kApyuM ke brAhmaNa nAtA detAM hoya ke pANI ! ropIyo-cAla ema na samaje gelA ! (thANu para laI jaI bharatAM hoya tyAM pharakavuMja nahi. paNa tamane te nave nAke dIvALI ! rakhapI pilIsane kaMi kahe che. polIsa bheLAne tamAro mAre che.) bhAryAja pAdhara. bhAI bApA karyuM kAma na Ave. ( pharI vakhata nahAya che) * piolIsa-sAlA cora, cerI kema karI ? keTalI kerI corI ? bela jaya zaMkara pArvatIpate ! dalita, dIna tuM udhAra !.......jaya zaMkara.... bApane mAla hate (bIjo tamAco mAre che). - jaya......jaya. ) bheLa-jamAdAra sAheba, rastAmAM paDelI eka saDI gayelI kerI ' chokara-kuMDIthI te dUra ubho chuM ane tamathI te heThavAzamAM chuM. laIne bhUkhI chokarIne ApI temAM meM zuM ghera pApa karI nAMkhyuM che ke chatAMya narAtALa khoTuM bolIne mAruM mAthuM ane ekano eka ghaDe tame banne mane DhoranI peThe mAre che ! jhADa upara kAgaDA, suDA ke phoDI nAMkhyuM ! have pANI zemAM bharIza ? jarAka te bhagavAnane Dara rAkhe. bIjA pakSio khAI jAya te mATe vAMdho nahi mAtra eka bhUkhyuM mAnava- meDhAmAM zaMkaranuM nAma che tyAM sudhI te sAcuM bele ! amaneya kapALamAM bALa saDI gayeluM phaLa nIcethI vINIne khAya temAM ATale badhe trAsa! AMkha te che ke etama varaNuM nAtuM tuM hoya tyAM na javAya. A sAheba, jarA mera rAkhe. bhagavAna AmAM rAjI nahi thAya. jyAre kaMI u tyAM to mAthuM phoDI nAMkhyuM ? (raDe che) khAvAnuM nahi hoya. tyAre karI lIdhI haze bApa ! ' mugaTa-jA jA DAyala thayA che te. A te paDachAyo paDe - polIsa-peTa na bharAtuM hoya te phoDI nAMkhIne ! cerIne mAla temAM mAMthakaTayuM, paNa je kaMDIne hAtha lagADayA hota to jIvatA ghara khAIne zuM kAma bhare che ? (eka vadhu tamAre mArI kADhI mUke che) na jAta. zuM badhAne tArA jevAM bhaMgIyA samajI gaye ! pUjA vaTalAvI.' raste paDI jA. have hemakhema rahevuM hoya te ! chokare-te zuM keInA bApane che ! eka te vagara vAMke mAthuM (smazAna pAse AvatAM eka muDadu baLa raheluM che. pAmeM eka DI nAMkhyuM ane uparathI gALyuM! ghaDA upara lADa ane dIve che. huM eka jhADa nIce DAghue beThA beThA - '', 'mugaTe-hA ! hA! mArA bApane:che mArA bApane. ubhe re dekhADI , " . - gapATA mAre che. bhUkhe bheLe dI ThArI nAMkhI keDIyunuM dhI kuleranA 1 35 ApuM. (mAravA doDe che. cheka bhAgIne bacavA bAjunA kAlIkA mAtAnA : lADavAmAM meLavIne khAvA prayatna kare che. je joIne--} . : : maMdiramAM dhasI jAya che, pAchaLa bhInA dhe.DIye mugaTa deDe che. dUrathI DAdhuo-are ! harAmakhAra A zuM karyuM ?' devIne naivedhane. bheLA A dekhIne, chokarAne bacAvavA dete AvI mugaTA ane choka- lADa laIne A muDadAne vaTalAvyuM? mUkI de, nIce mUkI de, (bIkI rAnI vaccamAM ubhe rahe che. mugaTa bheLAnA mAthAmAM leTe mAre che. zuM joI rahyA cho? AMcakI jo e lADave ane nAMkhI de kutarAne eTale te bebhAna thaIne paDI javuM che. ) (pUjArIne) mahArAja rAja! A je devIne lAMDa bhaMgIyAnA peTamAM jaze te brAhmaNune mana bagaDI 'bhagiyAe maMdirane abhaDAvyuM ke ane devIne bhraSTa karyA che. have tame jANe jaze. sAta bhaya vRrzani nahi thAya. kaAjaga Avye ja che ne ! mANasa ' ane tamArA dhaMma jeNe tamaNe cetAvavA teTalu brAhmaNu tarIke mAruM , mAMthI dharama karama miya! deva devAnI zarma paNa gaI! (brAhmaNonu"TALuM che." bhoLA upara tuTI paDe che. tenI pachADI tenA memAthI lADave. kAma. (jAya). maMdIranaM pujArIe maMdIramAM mAtAne bakarAne bhoga , kheMcI kADhI kutarAvI de che . ', ' ApavAnI taiyArI karI rahelA che. kapALamAM kaMkune cAMdalo karelo eka , bheLe (raDatAM raDatA-samAMthI pILatAM leha, muDadAne bakare karUNa AkraMda karI rahela che. mugaTAnI vAta sAMbhaLIne pUjArIe lADa eka bhUkhyA mANese to temAM tamAre devInuM zuM bagaDI badhu paDatuM mUkI beMbhAna bheLA ane chokarA upara tuTI paDe che ane gayuM ? kutarUM khAya temAM vAMdho nahi mAMNa mATe.vAdhe! smazAnano banene DhasaraDIne maMdiranI bahAra kADhI AkhuM maMdIra pANIthI lADave? kutarAne badale meMNasa khormaranAranA dati thAya ! hari! dhevA mAMDe che.) , hari ! dilamAMthI yA gaI : " smazAnatA bAbArI AlA bhaMgIyAne! smazAna vaTalAvI pUjArI-devI, mAtA, mApha karaje ! amAre vAMka nathI. sALA , jAra-dathI, mati', mIra - mAyu. devI lADavo khAI gayeM dIvo bujhevInAMkhe. nakakI gAmanuM bhaMgiyA e ajaDAIthI maMdIra vaTalAvyuM. tAruM pavitra balidAna zreSTha AvI banyuM. jokaLA ne Ave ane gAmanA dIvA na bujhAya' kayu". ame te mAtA lAcAra chIe. AvatI amAsane divase eka vadhu darate bA eLe jouM ! bhaMgIyAnA kArasthAna kema nathI hotA ! huM te ke tA pati balidAna caDAvIza. mAtA dayA karIne mApha karaje. nI " ja kaha: chuM ke sALAne A saLagatI cItrAmAM hemI de eTale pApa TaLe.' - gAmamAM thALI pITAvI de ke AvatA maMgaLavAre devInA niveda kare dhanya he caMDike, muDike kAlIkA. aMbikA. nIkara A bhaMgIyAnA pApe devI gAmane duNaze (bheLe mAra paDavAnI jagatutArINI, dayAdhArINI. bIke bhAgI chuTe che.) . -- . jagata mAvaDI pApahArINI-jaya ho jaya he ! apUrNa . vrajalAla dha, meghANI. - ' zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mohakamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasa * zrI subaI jaina vasa dhanu' pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI: maNilAla meAkamacaMda zAha, muMbaI : 1 juna 1945 zukravAra. samAjamAM vahetA ( gatAMkathI cAlu ) A pustakamAM pade pade vizadatA TapakatI heAvA chatAM vAcakone tene ekAda namunA sUcavavA hoya te pu. 149 para Avela nivRtti vi, pravRtti' e mathALA nIce derAyaluM citra sUcavI zakAya. vAcA joI zakaze ke emAM pUrva ne pazcimanA dharmAMne svarUpabheda, temane mAnasabheda ane uddezyabheda keTalI tAdRzatAthI citrita karyA che. temanI vicArasUkSmatA mATe be traNa sthaLeA sUcavyA vinA santoSa nathI thate. zrI rAdhAkRSNana mekSanuM svarUpa catAM dharmAMnA eka gUDha kaiyaDAne ukele che. keTalAka mekSane zvaranI kRpAnuM kuLa mAnI bahArathI maLI AvanAra eka bakSIsa mAne che, jyAre bIjA keTalAka tene AtmapurUSAnuM phaLa gaNe che. enA jhINavaTa bharelA ukela lekhaka kare che tyAre kharekhara teo yogazAstranI citrabhUmikAe, jaina zAstranAM gurusthAnamAM ane bauddha piTakanA 'mAryAM'tu ja atyaMta saraLa bhASAmAM sUcana kare che. teo kahe che; "meAkSa e ApaNA hRdayamAM vasatA IzvaratvanA dhIme dhIme thuve vikAsa che.'' "zviranI kRSA te AtmAne purUSAtha e eka kriyAnAM e judAM judAM pAsAM che.'' (pR. 99) kama' ane punaHjanma viSe carcA karatAM pApInu pApa dhoI kADhavA bIjo ja mANasa duHkha bhogave che evA khristI dharmAMnA siddhAntanI te bArIkAIthI samIkSA kare che; ane samatha rIte siddha kare che ke svakRtakrama anyathA thaI zake nahIM', ane thAya teye kartAnA potAnA satpuUAya vaDeja A AkhI carcA pR. 110 thI vAMcatAM bhAre rasa paDe tema che, : bhinna bhinna saMpradAyomAM parAtmadarzana mATenAM sAdhonI bAbatamAM keTalAka na bhuMsAya eva virAdhI dekhAya che. "ko paramAtmadana mATe eka athavA bIjA prakAranI mUrtinuM avalaMbana le che, jyAre bIjA kaiTalAka mUrtine sAva nirarthaka mAnI caMpu ke cintanane ja paramAtmadarzananuM sAdhana mAne che, A e mArgo vacce je uMDA virodha che teNe bhAi--bhAi ane kAma-kAma vacce sa'krAmaka jhera siMcyu che, te anekanAM prANa ryAM che. A virodhano parihAra zrI rAdhAkRSNane je zAstrIyatA ne maulikatAthI karyo che te sAMbhaLatAM mane mArA ja jIvanane eka adbhuta prasaMga yAda AvyA. huM janmathI smRti na mAnanAra kiraznAnA hatA. aneka tIrthaM ne maMdiramAM javA chatAM emAM pASANanI bhAvanA sivAya bIjI bhAvanA sphuratI nahi. kayAreka jaina prakhara tAka ka yaze!vijayanu * pratimAzataka' mArA vAMcavAmAM AvyuM. emAM temaNe . eka saraLa dalIla karI che ke paramAtmAnuM smaraNa karavuM e upAsakanuM dhyeya che. have te maraNu jo nAmathI thatuM hoya ta| rUpathI paNa thAya che ja. evI sthitimAM smaraNanA koi eka sAdhanane ja mAnavuM te bIjAne. taracheDI kADhavuM e zuM cegya che? A dalIla mAre kAne paDI te ja kSaNe mArA janmasiddha kusaskAra sarI gaye. zrI rAdhrAkRte smRti na mAnanArane saMkheAdhIne A ja vastu bahu vistArathI te ati jhINavaTathI kahI che. temaNe kahyuM nA dharmapravAhA Regd. No. B .4266. lavAjama rUpiyA 3 ane AnuSaMgika samasyA che ke paramAtma tatva e te kharI rIte vANI ne manane agecara ja che; paNa ApaNA jevA apU` adhikArIne mATe te mAge AgaLa vadhavAne--tenuM smaraNa puSTa karavAne-aneka pratIkA che. pachI bhale te pratIkA kASTha, pASANu ke dhAtunAM bhUta rUpa hoya, agara kalpanA ke japa svarUpa mAnasika ne abhUta hoya. Akhare to e badhAM bhUta-amRta pratIkA ja che. temaNe A carcA prasaMge mAnasazAstranAM siddhAntA ane tatvajJAnanA je sumeLa sAdhyo che tenA upara kAi taTasthapaNe vicAra kare te enA manamAMthI mUrti pUjA sAmenA kALajIne virodha sarI paDayA vinA na rahe. zrI rAdhAkRSNananAM nirUpaNunI mUkhI emanA samabhAvamAM che te sahiSNutA, dayA, ane udAratA karatAM paNa samabhAvane, gAMdhIjInI peThe ja, uMcuM sthAna Ape che. jyAre teo islAmanI samIkSA kareche tyAre paNa islAmanAM e tA-izvaranu pitRtva ane mAnave nu bhrAtRtva-te apanAvavA ane jIvanamAM uttAravA hiMdune kahe che. teo mukhyatve khristIo samakSa khelatA hAikhristI dharmanI khristI dharma nAM mAna pazu ivaSe vadhAre TIkA kare che; chatAM paNa vyavasthA Adi tavAne apanAvavA sUcave che. viduone temanI aNudhaDa te jaMgalI prathAe pheMkI devAne kRSNaha rAkhavA kahyuM che te rAdhAkRSNananI samatala khuddhinuM pramANa paraMtu rAdhAkRSNananI kharI sa'skAritA ane sauMdaya dRSTi te tyAre vyakata thAya che jyAre tegmA kahe che ke "ahiMsAnI je chaTAbhera vAta kare che teo pazuyane uparanuM AmatA dekhAya che;" temaja jyAre te phahe che ke eka bIjAnuM khaMDane gheravAmAM racyApacyA rahelA aneka vAdo, buddhi nasa evA tonAM TUMpaNAM ane julamagAra prathAo jenI nIce kharI AtmA sAva kacaDAI jAya che, te badhAne nAbuda karatA ApaNane AbhaDavuM ke zrI rAdhaSNu ane ane rASTrabiMgota' e mathALA nIce Aje vicArakonAM mananA oLAi laieka matyanA praznane chaNe che. emane muddo e che ke dhanasaMdhAnamAM rAbhimAnane vaza na thavu joie, temaNe A bAbatano mukhyapaNe satI thama te lakSIne kahyu` che. khristI dhame rASTrAbhimAnane vaza thaI pAtAra AmAM gumAvyA che. khristI saMghe potAnA rASTrane je vaphAdAra kahe che. isuMnA sidhAntane nahi, A doSa musalamAtAmAM pAkIstAna rUma puna Aje avatare che. kemake pachI ema thaze ke islAma dharma pALanAra jemAM rahe te deza ja sarvocca, nahi ke kurAnanA siddhAMta. ne hiMdu mahAsabhA e pramANe kara tA te pazu hiMdu dhama mAM vikAra lAve. jApAnI bauddhoe peAtAnA bauddha dharmane jApAnanI rAjasattAne havAle karI dIdhA che. A rIte dhamanuM tema haNAtAM te te rASTro laDe tyAre dharmagurU temane laDAkhathI mukata karavAnu dhArmika baLa gumAvI bese che. gAMdhIjI rAjakAraNamAM paNa dhama dAkhala kare tyAre te dharma eTale kAi sauMpradAya nahi', paNa sarva sauMpradAyasaMnata prema, sevA te tyAganAM dhama che. gAMdhIjI Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16-45 navatAnA khAtA tama sa rASTrane mATe laDe che, paNa te dharmane nirjIva ke gauNa karIne prakIrNa samAcAra nahi. rASTra ADe raste jAya tyAM tene paNa teo dharmadRSTie ja cetave che. teo jema parAdhInatAmAMthI mukta thavA vyApArI tathA TekanIkala zikSaNa aMge sagavaDa . dharmane Azraya laI kAryanI janAo ghaDe che tema svarASTra paNa zrI pATaNa jaina maMDaLanA maMtrIo taraphathI jAherAta karavAmAM AvI zudhdha dharmathI viheNuM na thAya tevI sAvacetI rAkhe che. ghaNu kahe che ke che ke "pATaNanA koI paNa jaina bhAI agara bahenane aradhA athavA kula TAIma gAMdhIjI rASTrIya, nahi paNa dhArmika che, tyAre ema samajavuM ke teo che mATe komarziala ane TekanIkala viSayo jevAM ke TAIpa rAITIMga, tA rASTrIya, paNa rASTrane ADe raste na javA devAmAM sAvadha rahe che zeTahenDa, ekAunTansI, beMkIMga, reDIo TekanolojI, vAyaramensa korsa, mATe ja teo dhArmika che. mAtra dhArmika hota to teo bIja niSkriya kADI"ga, spInIMga, vIvIMga ke evAja koI viSe zIkhavAnI IcchA A bAvAonI peThe ekAMtamAM besI jAta; paNa teo te dhama vATe ja hoya teone te zikSaNa aMge dareka jarUrI sagavaDa maMDaLanA kharca karI para rASTradhdhAra karavAmAM dhama mAne che, ane te dvArA ja dhama che ke nahi ApavAnuM nakakI karyuM che. mATe jeo teno lAbha levA icchatA hoya tenI parIkSA kare che. gAMdhIjI mAtra dhArmika hota te dharmanuM nAma laI temaNe 3/7 dhanajI sTrITa muMbaI 3 e saranAme maMDaLanA maMtrIo AkhA dezane uzkerata ane tene bIjA dharmonI sAme thavA kaheta, paNa upara turata lakhI jaNAvavuM." teo te bIjAonI lUMTArU vRttinI sAme thAya che, nahi ke bIjAonA * jana rAhata kendra - astitva sAme. eja rIte teo dezanI nirbaLatA sAme thAya che. ke ane sAthe ja rASTranA uddhAramAM udAsInatA paNa jarAye dAkhavatA nathI. jaina rAhata kendranA maMtrIe gayA varSanA bhayaMkara agnisphoTamAM jyAre dhama rASTrane vaza thAya tyAre rASTranA AkramaNa kAryamAM te te nukasAna pAmelA bhAI bahenane uddezIne pAThavelA paripatramAM jaNAve che keH sahAyaka bane che, ane bIjAonI gulAmI paDyuM che temaja sAthe "tA. 14 mI eprIla 1844nA roja thayelA bhayaMkara dhaDAkAmAM sAthe svarAjamAM gulAmInAM bIje paNa vAve che. jema zrIsa, rema, ' tamane nukazAnI thayelI tene kaleIma tamee amAre kendramAM noMdhAvela ' arabastAna AdimAM thayuM che tema. Aje jApAnI bauddha dharma A hatA. te pachIthI nukazAnI ApavAnI sarakAre karelI yojanA anusAra ja vastu karI rahyo che. vaLI jyAre dhama rASTrane AdhIna thAya che tyAre mIsa ta ya ra da noMdhAvavA mATe amArA ghArAzAstrI pAse javAne patra ame tamane : rASTra pitAnA bacAva mATe adharmAcaraNa kare temAM paNa dharma sahAyaka lakhela hate. AzA che ke tamee te pramANe tamAre dAve, neMdhAvyo bane che. jema ke cInane auda dhama, cIna ane sAme hiMsaka lA haze. paraMtu koI paNa kAraNasara tamo kaleima noMdhAvavA na jaI zako laDe che tyAre tyAMne bauddha dharma temAM sahAyaka bane che. eja dharmanI he to A patra maLethI nIcenA saranAme amone athavA amArA ke rASTradhAnatA. jo dharma pradhAna sthAne rahe che te rASTrane AkramaNa karavA nuM de dhArAzAstrIne, sAMjanA sTA. TA, 5-30 thI 7 sudhImAM maLI jaze. temAM te sahAyaka na bane; ane svarASTra gulAmIthI mukata thatuM hoya tyAre ApanI bIjI yegya jarUrIAta jaNAvaze. sarakAra taraphathI Apane , che paNa te adhamya sAdhanathI temAM madada na kare. urdu dhamya sAdhane taddana kaleIma cukavAI gayo hoya te jaNAvazo. jIma laI jA huM - navA yojI te dezane gulAmIthI choDave. A dRSTie jotAM je koI paNa ,, , maMtrIonuM saranAmuM: jaina rAhata kendra, maMtrI bIlDIMga, maMtrIonuM saranAmuM jene rAha deza Aje dharmanI svataMtratA sAcavavA thatAM hoya to te bhArata ja ' kIkAsTrITa, muMbaI 3, 9 A che, ane te paNa gAMdhIjIne hAthe: gAMdhIjIne dhama sakriya che ane khriya. ' ' '' dhArAzAstrInuM saranAmuM: zrI kezavalAla maganalAla zAha * paNa che. parasatva haravAmAM te niSkriya che, jyAre svasattva siddha kara 27, pIkeTa reDa, muMbaI 2, vAmAM te sakriya che. bhArata AkramaNa te karatuM ja na hatuM. eTale tenA zrI. dhIrajalAla turakhIyAne arpaNa dharmomAM AkramaNuM kAryamAM madada karavAne deva te AvyuM je naha. na karAyelI rU. 21111nI thelI je islAma ke khristI dharmamAM Avyo che. paNa tenAmAM AvI che. ' bIyAvara khAte urjAyelA jaina gurU kuLatA utsava prasaMge gurUkuLanA | AkramaNuM sahevA devuM. ke anyAya khamavAne doSa purepura Avele tene ja gAdhIo dUra karavA mathe che. dharma dvArA rASTrane gulAmIthI niyAmaka ane jaina samAjanA jANItA sevaka zrI. dhIrajalAla turakhIyAne temanI chellAM paccIza varSanAM aneka sevAonI kadararUpe temanA prazaMsako - mukata kaMravAne gAMdhIjIne apUrva patha che. zrI rAdhAkRSNana ke TAge. - Adi jyAre dhamane rASTrAbhimAnane seLabheLa yaMtA aTakAvavA kahe che. guNa pUjA pAsethI ekaThI karela. rU. 21111) nI thelI muMbaInA che tyAre temanI sAme aMdhAM adhamaMgabhI ronuM sajIva citra hoya che. rezamI kApaDanA jANItA vyApArI zrI durlabhajI khetANInA pramukhapaNA ! nIce jAyela sanmAna samAraMbhamAM tA. 1-4-45 nA roja Apa[ A pustakanuM dharmomalana rAkheluM che te bahu ja ucita vAmAM AvI hatI. A rakama zrI. dhIrajalAlabhAIe samAjazreyanA che. emAM saMgrahAyelAM badhAM ja lakhANelluM pravacana mukhe dhamamIlanamAM ja paryavasAna pAme che dhamamilananuM sAdhya zuM e mukhya kAryamAM vAparavA mATe zrI. sthAnakavAsI saMdhane pA 3 ApI che. zrI. dhIrajalAla turakhIne A prasaMge samasta jaina samAjanA abhinaMdana ke prazna che. tene uttara zrI rAdhAkRSNane pote ja mahAsamanvaya'nI carcA ghaTe che. jaina samAje AvA ucca koTinA sevakanI A rIte megya : dvArA ApyuM che. dareka dharmanA nI cA anuyAyI ane jJAtAone A kadara karI che ane pitAne arpaNa thayelI rakama samAjazreyArthe pAchI A - Aje nizcita mata che. ke dhamataranI TimaLa pravRtti aniSTa ja che. sAthe ApIne zrI. dhIrajalAlabhAIe eka sAcA ane ni:svArtha sevaka sAthe koI dhamane uccatara aMyAsI ane vicArake e nathI je tarIkenI pitAnI yogyatA vizeSataH puravAra karI ApI che ke ( pitAnA paraMparAgata dhamarma svarUpamAM ja saMtuSTa hoya. dareka suvicArI utsAhI pitAnI paraMparaNata dhamabhUmikAne che te karatAM vizeSa unnata ne apanAvI zake ane bIjo dharma pahelA mAthI. A rIte ja dareka dharmanuM [, vizeSa vyApaka banAvavA mAge che. eka taraphathI patthAntarane uggIkaraNa saMbhave che, ane eja kharA dharmajijJAsuonI bhekha che. ke dharmAntarane vadhate ja aNagamo ane bIjI taraphathI pitAnA A bhukha zrI rAdhAkRSNananA sarva dharma viSayaka - udAra ne taTastha dhamane vikasAvavAnI vizeSa vyApaka ane zuddha banAvavAnI utkaTa tulanAtmaka adhyayanathI saMtevAya che. ane te pote gAMdhIjInA jeTalA ja abhilASA-emAM dekhIte virodha che. paNa e virodha ja "mahA dharmAntaranA kaTTara virodhI hovA chatAM potAnA AvA nirU paNa dvArA samanvayanI kriyA sAdhI rahyo che. koI eka dharma saMpUrNa nathI, jyAre judA judA dareka dharmanA anuyAyIone potapotAnA dharmamAM rahIne ' bIje kaI pUrNapaNe pAMgaLA nathI. mAtra jAgarUka dRSTi ane vivekazIla ucIkaraNa sAdhavAnI taka purI pADe che. udAratA, heya te harake dharma bIna dhamamAMnuM sAruM eTaluM badhuM samApta paMDita sukhalAlajI. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-6-4pa prabhu jena zrI rAmacaMdra muLacaMda jaina vidyAthI bhuvananuM uddhATana muMbaImAM aikya saMvardhaka samitinI sthApanA bArasI khAte tA. 14-5-45 nA roja zrI. kakalabhAI bhudaradAsa thoDA samaya pahelAM jANItA hiMdI lekhaka zrI. jenendra kumAranuM vakIlanA hAthe zrI rAmacaMdra mu.caMda ja vidhArthI bhu nanuM udghATana muMbaImAM Agamana thayuM hatu ane temanI preraNAthI jaina samAjanA karavAmAM AvyuM hatuM. zeTha rAmacaMda muLacaMda vakhArIo ane temanA traNe vibhAganA kaiTalAka AgevAna zrI zreyAMsaprasAda jananI ophIsamAM putra zeTha dIpacaMda rAmacaMde eka moTI rakama alaga karIne tenuM eka ekatra thayA hatA. A prasaMge jaina samAjanA judA judA phIrakAomAM sukRta TrasTa phaMDa karyuM hatuM ane temAMthI rU. 3 000 nI rakama aikyanI kema sthApanA ane vRddhi thAya te viSaya upara khuba carcA * prastuta vidyArthI bhavana ubhuM karavA mATe ApavAmAM AvI hatI. AvI thaI hatI ane dareke A viSaya paratve pita pitAnuM dRSTibindu raju . udAratAthI prerita thaIne bArasInA karyuM hatuM ane aikayanI bhAvanAnuM sau koIe khuba samarthana karyuM* temaja anya sthaLeAnA AgevAna jaina hatuM. keTalIka carcA ane vicAra vinimaya thavA bAda nIce mujabane , gRhasthoe maLIne A vidyArthI bhavananA nirNaya TharAvanA AkAramAM karavAmAM AvyuM hatuM:phaMDamAM rU. 24523 nI rakama e. pI. "jaina samAjanA traNeya saMpradAyanA sammalita badhuonI A sabhA ' ane e rIte rUA. 54523 nA pAyA prAstAvita kare che ke traNe saMpradAyane paraspara adhikAadhika saMparkamAM upara hAIskulanA vidyArthIone khAvA lAvavA ane temanA sarva sAmAnya viSayano nirNaya karI temAM ekatA pIvA rahevAnI madada maLe tathA vyAyAma sthApita karavA tathA lokamata zikSaNa ane jAgRti mATe nimna lIkhita ane dhArmika zikSaNanI sagavaDa maLe. vyaktionI jaina ekatA saMvardhaka samiti sthApita karavAmAM Ave che - evuM A vidyArthI bhavana upasthita (1) zrI zreyAMsaprasAdajI jaina (2) zrI ratanacaMda jhaverI. thavA pAmyuM che. AvI udAratA mATe (3) zrI motIcaMda giradharalAla kApaDIA (4) zrI caMdulAla vardhamAna zeTha rAmacaMda muLacaMda zeTha rAmacaMdra muLacaMdane jaina samAjanA . zAha (5) zrI cImanalAla cakubhAI zAha (6) zrI durlabhajI kezavajI dhanyavAda ghaTe che. Aje AvAM vidhAthIbhavane ane zikSaNa saMsthAo khetANI-maMtrA. A samitine pitAnAmAM yathAzaya sadRsya umeravAne jyAM tyAM ughaDI rahela che ane cetarapha AvI sagavaDonI vadhatI jatI adhikAra raheze." thoDA vakhatamAM A samiti pitAne ri jarUriyAta ane sagavaDanA abhAve vidhArthIone bhAgavavI paDatI sabhA samakSa raju kare tema nakakI thayuM hatuM.' pAravinAnI hADamArIo dhyAnamAM letAM AvI pravRttio khuba ja je vizALa uddezathI A samiti upasthita karavAmAM AvI che. te . AvakAradAyaka che. udezane A samiti pitAnA kAryavaDe pAra pADe ane AkhA jaina prastuta uddhATana samAraMbhanA prasaMge zrI. mahAvIra jaina udyoga samAjamAM ekatAnI buddhine pure vega Ape evI AzA rAkhavAmAM maMdiramAM cAlatA zivaNa guMthaNakAmanuM pradarzana goThavavAmAM AvyuM hatuM Ave che. te ane te pradarzananuM uddaghATana zrI. kakalabhAInAM patnI zrI. kAntAbahenanA ' vanavAsI sevAsaMdha, mevADa hAthe karavAmAM AvyuM hatuM. zrI. kalabhAIe prastuta prasaMgane anulakSIne " zrI. kezarIcaMda jesaMgalAla jaNAve che ke mevADanI kula pitAnI taraphathI nIce mujabanAM dAnanI jAherAta karI hatI. vastI vIsa lAkhanI che temAM bhIlonI vastI sADA cAra lAkhanI 1501] zrI. rAmacaMda muLacaMda jaina vidyArthIbhavana che. teo DuMgaramAM rahe che ane ajJAnamAM DubelA che. temanA 501) zrI. mahAvIra jaina udyogamaMdira. * udhdhAra mATe chellA bAra mahInA thayA pU. Thakakara bApAnI preraNAthI 501 zrI. muLacaMda jotIrAma jana pAThazALA : vRAvAsI, sevAsaMdha (bhIla sevAsaMdha) nAmanI saMsthA sthApavAmAM pa) zrI. mahAvIra jaina maMDaLa. ' . . . . AvI. che. tenA taraphathI bAra prAthamika nizALo tathA udepuramAM bhIla A udAratA mATe zrI. kakkalabhAine paNa dhanyavAda ghaTe che. vidyApITha zarU karavAmAM AvI che. prAthamika nizALamAM lagabhaga sADA - ena. sara zAntidAsa AsakaraNane mAnapatra , traNase chokarAo abhyAsa kare che tathA vidyApIThamAM kyAlIsa ekarAo vagara lavAjame rahe che ane abhyAsa kare che. tene rahevA tathA jema tA. 19--45 nA roja muMbaInI judI judI 23 vyApArI muMbaInI judI judI 3 vyApArI ke vAnI tathA kapaDAMnI badhI sagavaDatAM, purI pADavAmAM Ave che. temaja ; saMsthAo taraphathI inDIyana maracanTrasa ceMbara enDa buranA pramukha zrI. * bhalene kuvA dAvavA mATe sAmane purA pADavAmAM Ave che. saMsthAnI manasukhalAla mAstaranA pramukhapaNa nIce monyavara zrI. zAntidAsa ke kAryavAhImAM tathA * sI. zAntidAsa : kAryavAhImAM tathA phaMDa kamITImAM lamIdAM zrIkAMta zeDa dAhoda, sukhadevabhAI ! AsakaraNane mAnaputra ApavAmAM AvyuM hatuM. gayA varSe eprIla vivedI dAhoda, jhavaNadAsa saMpaTa tathA kesarIdejesImalAla (muMbaI) mAsamAM thayelA bhayaMkara agniATanA pariNAme jAnamAlanI je pArAvAra che. uparanA cAra bhAio sarathAnI' 'kAya yAhI jovA mATe udepura tathA : khuvArI thaI hatI te prasaMge banatI rAhata pahoMcADavAnuM je bhagIratha AjubAjunA gAmaDAmAM nyA. sarathAnuM kAma cAlI rahela che tyAM gayA ! kArya sara zAntidAse karyuM hatuM ane sarakAra sAthenI lAgavaMgano hatA. saMsthAnuM kAya jaIne temane sASa thayo che ane AvA pachAta paga karIne lokone thayelI nukasAnI bharapAI karI ApavAnI dizAe pradezamAM vadhAre kAryonI jarUrIyAta dekhAya che te A saMsthAne madada sara, zAntidAse je tanatoDa mahenata karI hatI tenI kaMdara karavAnA nimitte karavA sarve bhAIone AgrahapUrvaka vinarta karavAmAM Ave che. madada A mAneputranI ejanA karavAmAM AvI hatI ane A sanmAna- " mekalavAnuM ThekANuM nIce mujaba che , samArabhaM muMbaI zaheranI aneka AgevAna vyakitaoe temaja bhinna - zeTha jIvaNadAsa saMpaTa checunAITeDa piTarI bhinna pakSoe bhAga lIdho hato. muMbaInA gavarnare temaja hiMdanA vAisaroye mahamada alI roDa, muMbaI naM. 3. A prasaMge je sahAnubhUtibharyo bhAga bhajavyo hato temAM sara zAntidAsanI daramyAnagIrI bahu ja upakAraka nIvaDI hatI. e vakhate teo che . muMbaInA jaina have mR. vidyAthIone . muMbaInA zarIpha hatA ane kamanasIbe muMbaInA meyara zrI. nagInadAsa " pAThaya pustaka tathA phInI madada mAstara jelanA saLIyA pAchaLa purAyelA hatA. A prasaMge zarIka tarIkenI . muMbaInI zrI. jana .. muM. keLavaNI pracAra samitinA maMtrIo : pitAnI javAbadArIne puro khyAla karIne sara zAntidAse je kArya jaNAve che ke A samiti taraphathI bAlavathI mAMDIne meTrIka sudhInA bajAvyuM che te kharekhara Adara yogya che ane have pachInA zarIranI vidyArthIo ane vidyArthInIone chellAM sAta varSathI jarUrI pADyuM ? paraMparAne dha levA yogya che. (anusaMdhAna pAnuM rara juo) * kAkAne kuvA khelavavA sagavaDatA karI ane rahevA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacassa ANAe ubaTThie mehAcI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyu tarI jAya che. jIna 1 prabuddha jaina 'satyapUta' vadedvAcam 1945 zuddha jaina 1 vacanasi-bhASAsamiti paratve adhamedArakanI AgamavANI badhA jIvA jyAM sukhanI AkAMkSA sevatA hoya evA jagatamAM ahiM'sAnuM mahAvrata dhAraNa karIne jIvanayAtrAneA nirvAha kema karavA e . mahA praznanA nirAkaraNamAMthI khIjA cAra vrata satya, asteya, brahmacaya ane aparigrahanI upalabdhi thai che. jaina sAdhujIvana mAtra hi MsA na karavI, juThThuM na khelavu, cerI na karavI RtyAdi niSedheAmAM pUrNa thatu nathI, paNa tenI sAthe sarva jIva pratye maitrI rAkhavI, satya khelavu, vinaya dhAraNa karavA Adi sapravRttionI paNa apekSA rAkhe che. ane A rIte aniSTathI nivRtti ane iSTamAM pravRtti A bannene sumeLa sadhAya tyAre ja sAdhujIvana pUrNa bane che. sAdhujIvananI cAvI rUpa gaNAtI ATha pravacanamAtAmAM manegupti, vacanagupti ane kAyagupti tathA iryAM samiti, bhASA samiti, eSaNA samiti, AdAna bhaDabhattanikSepaNA samiti, ane pAriSTApanikA samiti ema traNa gupti ane pAMca samitine samAveza thAya che. AmAM gupti asat kriyAmAMthI nivatanane ane samiti sat kriyAnAM pravatanate sUcave che. AmAM vacana gupti ane bhASA samiti sAdhuvananA samarthya vANIvyavahAranuM niyamana kare che. A saMbaMdhamAM dazavaikAlika sUtramAM vacana zuddhi upara eka mahattvanuM prakaraNa Ave che. jaina sAAenA AcAra vicAranuM mAdana karAvatu dazavaikAlika sUkta eka ati mahattvanuM Agama che. sat bhagavAna mahAvIranI graMthArUDha vANI' eTale jaina AMgama--AvI jaina paraparAmAM cAlI AvatI mAnyatA che. ane AvA, Agamo pratye sAdhu temaja zrAvaka ubhaya varga apAra Ana temaja zraddhA dharAve che. sAkSAganA parama upAsaka jaina sAdhunI vANI kevI hovI joie ne saMbadhA upara jaNAvela dazavaikAlika jJanA vacana Ave che. "buddhimAna suSe vANInA cAraghakAra, jANIne temAMthI kheta prayoga karavA; ane badhAnA ekadI prayAga na karavA. te cAra prakAra A pramANe che. satya, asatya, satyAsatya ane na-satya ke na-asatya. "sAcI hAya paNa khelavA jevI ta DAya, sAcI-jUrI ema mizra hAya, asatya, hAya, ke sAcI yA judI na hovA chatAM DALyA purUSoe AcarI na hAya--AvI vANI na khAvI pahelA ane cothA prakAranI vANI paNa nirdoSa hoya, tathA patAne te khAane upakAraka hoya te elavI. te paNa kaka zaNe nahi ane saMdigdhapaNe nahi evI rIte khelavI. satya vANI parNa sapApa hoya ke karkaza heya, athavA khIcha kApta rIte zodhdhata padArthanI sidhdhimAM pratikULa hAya, ke thoDI sa temaja thoDI tUphI evI mizra hAya, teA budhdhimAna purUSe na olavI. tA. 1-6-45 pramANe 'murakhA !" 'rAMDanA !' 'vaNuM saMkara !" 'kutarA !' 'chinALa ? ka'gALa !' 'abhAgIyA !" evAM sodhana na vAparavAM." "meTA ke vaDilanu dila dukhAya evI kaThera vANI sAcI hAya te paNa na khelavI; kAraNa ke tethI pApabaMdhana thAya che. te pramANe kANAne kANA, napu sakane napuMsaka,' rogIne rAgI' ke cArane 'cAra' ema na kahevu. bIjA paNa evA je prakArathI bIjAne maravA jevuM lAge te prakAranI vaNItA budhdhizALI manuSya prayoga na kare. te ja "je vANIthI kAinA doSanu' anumedana thAya tevI vANI, ke nizcayAtmaka vANI, ke khIjAte pIDA karanArI vANI, kreAdhathI, lebhathI, bhayathI ke hasatAM hasatAM paNa na kahevI." "je muni peAtAnI vANI zudhdha che ke nahi tene vicAra karI, duSTa vANIne parityAga kare che, tathA parimita ane dAyarahita evuM vicArIne khele che te satpurUSomAM prA'sA pAme che. bhASAnA dASA ane guNAne barAbara vicAra karIne duSTa vANIne hu mezA tyAga karavA. jye prakAranA jIvavargAnI bAbatamAM haMmezA AtmanigrahI rahenAra sAdhu pariNAme sundara tathA sAmAnA mananuM raMjana kare tevI vANI khele. je muni vicArIne khele che, jenI ndriya| sunitrahita che, jeNe krodhAdi vikAranA niredha karyAM che tathA je sarvatra anAsakata che te pUrva janmamAM kareluM pApa khakherI nAkhIne. A lAka tathA paralokane sudhAre che. ema hu kahu chuM." * e ja dazavaikAlika sUtranA antabhAgamAM A viSaya paratve vizeSataH jaNAvavAmAM Avyu che keH " satya vANI khelavAnI sAtheja teNe kaleza ubho kare tevI vANI na khelavI; temaja anutyaMta iMdriyavALA tathA rAgAdi doSothI rahita thaine kAinI upara gussA na karavA. sAcA bhikSu hu'mezAM sa`yamamAM ja lavalI-- - na rahe che tathA anAkULapaNe vicare che. mAnya purUSonA te kadI anAdara karatA nathI. sAce! bhikSu khIjAnAM marmavedhI vAgyA. temaja tiraskAra sahana kare che; tathA atyanta bhayajanaka zabdo ke aTTadAsyA. bannenAM sukhadu.kha samAnarUpe sahana karI le che." te mahA munie haMmezAM Aze jaNAvelA zuddha dhamamArgane ja upadeza karavA tathA jAte dharma mAM sthita thane khIjAne paNa temAM sthApita karavA. sarva prakAranA kuzIlane tathA hAsya-prahAsyane teNe tyAga karavA. e pramANe nitya kttikara evA mekSa mAga'mAM sthita thayelA te bhikSu A apavitra ane anitya. evA dehavAsanA tyAga karI, tathA janmamaraNanuM baMdhana yAgI, apunarAgamanUvALI siddhagatine pAme che ema AvI vacanazrupti-bhASa samitinA dRSTAntarUpa AgamAdhdhAraka'nI amRtavANI ! muMbaImAM cAturmAsa gALIne vihAra karI gayelA sUricakracUDAmaNi zrI sAgarAnaMda suri kahevAya che te mujaba kAnpharansanA kAryane ja vega ApavA mATe adhivezanathI eka avADIA pahelAM mubai khAte pAchA padhAryA, konpharansanuM adhivezana bharAyu, aya samitinA e rovA upara bhAre rasAkasIbharI . carcA thai, te upara mata levAyA ane ahumatIe e banne TharAvenA asvIkAra jAhera karyo: * pachInA divase savAre pAdhunI upara AvelA zrI goDIjI mahArAjanA upAzrayamAM saMkhyAbaMdha nara nArIe ane aneka zrImAna jene AgevAnA zra sAgarAnaMda surinI vyAkhyAna zALAmAM mAdarzana mATe ekatra thayA. ane mahArAjazrIe konpharansanA kArya ne temaja kAya kartAgmAne anulakSIne eka bhavya vyAkhyAna Apyu. A vyAkhyAna tA. 6-5-45 vivAranA 'hiM'dusthAna-prajAmitra'mAM pragaTa thayu che. e AkhuM vyAkhyAna ahiM ApavuM. zakaya nathI.. paNa jeNe varSo sudhI AgamAnI upAsanA karI che ane jeNe zatrujyanI taLeTImAM eka bhavya Agama madira baMdhAvIne ane temAM jaina Agamone zilAbadhdha karIne Agame dhAraka'nuM pada Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-45 pRddha jaina nuM me kALA che. thayuM. te chatA peta joNutA ke satyathI hRdayapalaTA vi. nA. thelIo prApta karyuM che temanI A amRtavANImAMthI keTalAka lAkSaNika namu ... pariziSTa nAe tAravIne nIce ApavAmAM Ave che. kathA nutathA rANa:, vathA nAgA tathA kA. ' | konpharansamAM aikaya samitinA TharAva pasAra thaI na zakyA temAM e ja arasAmAM gurUnA pagale cAlatA-zrI sAgarAnaMda sUrinA deSa kone A praznanI carcA karatAM surisamrATa jaNAve che ke " jyAre * ziSyarana-zrI. caMdrodaya sAgare A ja viSaya ane A ja prasaMga A lekae (Aja sudhI konpharansanA kAryamAM bhAga letA upara jANe ke jaina dharmane niSkarSa hoya ema "kAkA maTIne bhatrIjA lokoe ) TharAva pasAra na karyA ane madade gayelA pAchA AvyA banatA nahi" evuM lAkSaNika mArgadarzana mAtra zrotA maMDaLane ja nahi emAM vAMka kono? konA mAthe dedhane Topalo ? bAyaDIo paNa phaTANuM paNuM te mArA samasta janasamAjane bheTa dharatuM eka kAvyamaya vyAkhyAna jAnaiyAne nathI gAtI. kone gAya che? jene tyAM prasaMga hoya tene madada ApyuM hatuM. te vyAkhyAnane prAraMbha temaNe nIcenI marmasparzI gayelAne zira doSAropaNa karanAra bAyaDIthI paNa halakA kharA ? - AkhyAyikAthI karyo hato :dayA jarUra Ave ke madade AvyA chatAM A bicArA kArya kALuM karavA jatAM pitAnuM ja kALuM thAya che. juo, sAruM karI na zakyA. keTalAka kahe che ke ApaNe hArI gayA. paNa e vahu be jaNA che. vahu vicAra kare che ke sAsune. eka vakhata batAvI bhUle che. huM te temane dhamane mAga saMbhaLAvuM. sAMbhaLa dauM. tethI teNe dhuNavAnuM zarU karyuM. pati A. dhuNatAM bolI ke nAra na pAme temAM amAro deSa ? kesanA cukAdAnuM jokhama "tArI mA muMDana karAve ane meTuM kALuM kare to sAruM thAya." bhAI kene zira ? vAdI-prativAdIne zira paNa sAkSIne zuM ? zAsanapremIo paNa ustAda hatA. teNe kahyuM "basa eTaluM jane? tema karI ApuM." te sAkSI tarIke gayA che. jatI-jela saLIyA pAchaLa javAnuM-vAdI bhAI upaDayA pitAnI sAsu pAse. sAsune kahe ke "tamArI dIkarIne AropI karanArane, paNa sAkSIne zuM ? sAkSIe te mAtra joyeluM kahevAnuM. 'bhUta vaLagyuM che. bace tema nathI. phakata eka upAya che. bhUta kahe che tame hAryA nathI, nApAsa thayA nathI. kahe ke bacI gayA. A lokoe ke tenI mAM mAthuM muMDAvIne gadhdhA upara besI ahiM'A Ave amane madade bolAvyA. ame TALAbaMdha AvI madada karI, chatAMya A ' te huM cAlI jAuM," sAsu kahe "basa eTaluM ja ne ? : dIkarI bIcArA kArya karI na zakayA ! tamAro vAMka zI rIte ? bace te tema karUM." uparanI vidhi karI ghumaTo tANI sAsu ' "hIjaDAne kanyA devAI ane putra na thAya temAM vAMka paraNAvanArane AvyA. vahu belI ke "dekha raMDIkA cALA, mAthe muMDana aura ke paraNanArane? keie pitAnI kanyA hIjaDAne bhUlamAM paraNAvI dIdhI meM kALA " bhAI paNu ustAda hatA. te belyA ke "kha maradakI pherI : ane putrasaMtati na thaI tethI kanyAne vAMka? paraNAvanArane vAMka ? ke mA terI ke merI ?" eTale vahu sAsunuM meM kALu karAvavA jatAM pitAnI rAMkaDA evA hIjaDAne ? kAne doSa konA zire ? kaMika vastu samaje ! mAnuM ja meMDhuM kALuM thayuM. tema kenpharansavALA zAsanapremIenuM kALuM zAsanadevInI stuti kare ke tamane bacAvI dIdhA ! ghaDibhara mAnI le ke IcchatA pitAnuM ja kALuM thayuM ane sahakArathI ThagAyA. te bIcArI nathI paccIsa mata tamArA vadhyA hatA te tame jItyA ema ? nA. nA. thelIo jANatA ke satyathI vegaLA rahIne satyanI vAta karIne daMbha calAvanArA tamArI mAlikInI jAta ane vahIvaTa hRdayapalaTA vinAnAo karatA tamAsa mATe paNa eka divasa evo che ke kamarAjAnI jajirathI zAsanadevInI stuti karo ke tamane e hRdayapalaTA vinAnAonA saMsa- jakaDAI jaze, bhukako nIkaLI jaze ane raDatAM paNa tamAre chuTakAro : gathI bacAvyA, anarthakara bhaviSyathI bacAvI lIdhA." ; , nahi thAya...' ' . . . . tyAra bAda AgaLa cAlatAM vyAkhyAnasabhAmAMthI prazna karavAmAM AvyuM ke "chApAmAMnA eka muddAnI cokhavaTanI jarUra jaNAya che. eka " e amRtavANI ane bekadara jaina samAja ! pakSa adhe raste Ave te asvIkAra zakayATe ? A zirSaka tathA te na ke ' gurUmahArAjanI AvI amRtavANI ane ziSyaratnanI AvI suMdara, zirSaka taLe thatI bhaLatI vAtathI thatA rasamaja dUra karavAnI jarUra lAge * puravaNI pratye kRtajJatA darzAvavAne aMdale te sAme zrI muMbaI jaina yuvaka che." A praznanA uttaramAM zrI. sAgarAnaMdasUrie jaNAvyuM ke "A bhAIne saMghanI kAryavAhaka samitie potAnuM saMta-virodha jAhera karyo che, prazna pitAne nathI. chApAmAMthI uchInAM lIdhe cheeka luMTArUM -eku . ane samasta jaina samAjane AMcamahArake suMdara samrATa sAgarAnaMda | dhADapADuM-AvyuM ane manuSyane luMTI lIdho ane pachI te luMTArUe sarinA A zakavartI bhArgadazama sAme pitAnI sakhata nApasaMdagI vyakta te mANasane kahyuM ke "have mArI be AMkhe, pheDavADe pale AMkhe karavA AhavAna karyuM che. e virodhane. harAva nIce mujaba che :pheDavA devAnI vAta kabule khare ? pachI koI musIra tyAMthI jateM'. - - "tA. 12-5-45 nA roja bagaDIjI mahArAjanA upAzrayamAM hate teNe kahyuM "AvuM hoya ?" luMTA kahe "kAMi nahi. eka AMkha . * meTI mArNavarmedinI samakSa zrI. sAgarAnuM rie jaina zve. mU. kanphapheDavA de.'' tyAre pele musAphIra kahe ke "have e aradhe raste AvyA che. bemAMthI ekaja AMkha phaDavAnuM kahe che mATe mAnI jA" te e ransanA chellA adhivezananA koya ne aDe. kenpharansanA kAryakartAone ke musAphIra ke ? mukha hoya te ema ja kahe. koI mANasa bIjA pAse vakheDI nAMkhatuM ayana galIca ane dhaNAjanaka dAkhalA dalIlethI bharapura je brAdhyAna ApyuM hatuM. te sAme tA. 23-5-85 nA roja eka vAra mAM tathA bAyaDI eyanI mAMgaNI kare. pachI pele na mAne tyAre kahe ke, " kAMI nahi. kAM mA Apa, kAM-bAyaDI Apa." AnuM bhaLelI zrI. muMbaI jana yuvaka ghatI kAryavAhaka samitinI sabhA pitAne sakhta virodha jAhera kare cheene jaNAve che ke e vyAkhyAnamAM nAma aradhe raste? ane Ane aradhe raste AvyAnuM kahenAra mAne ke evAne sAgarIta ja hoya agara gamAra hoya. mAMgA te bahena raju karavAmAM AvelA vicAra ane vAparavAmAM AvelA bhASA je vacanagupti ane bhASA. samitinuM anupAuMnA dareka jaina sAdhune mATe beTInAM hoya, kAMI mA bAyaDInA hoya? Avazyaka che te vacanagupti ane bhASAsamitine mULamAMthI lepa , "zAsanapremIone madade bolAvyA ane teoe kAyade pAsa na * karanAruM che, eTaluM ja nahi paNa mAnava sabhyatAnI sAmAnya vivekakaryo. pachI jeo cAlI AvyA temaNe pharaja bajAvI che. besI rahyA maryAdAnuM paNa akSamya ullaMdhana kare che, Avo vANIsvaccheda mAtra temaNe nahi. pachI te te ja besI rahe ke jenuM kALajuM kutarA khAI sAdhu saMsthAne nahi paNa AkhA jaina samAjane zaramAvanAro ane gayA hoya. hRdayapalaTAnuM devALuM dekhAtAM cAlI AvavAnuM ja hoya. emAM nIcuM jovarAvanAre che ane tethI jaina saMskRti ane sabhyatAne : navAI zI che ? tame koInI jAnamAM baNI haNIne gayA ane tyAM hIzupata pahoMcADatA AvA vyAkhyAna sAme pitAnI sakhta nApasaMdagI corImAM jAhera thayuM ke vararAjA te napuMsaka che. pachI jAnaiyAnI pharaja jAhera karavA dareka jaina saMsthA ane jaina saMdhane A sabhA khAsa : zI ? besI rahevuM ema ? pachI te besI rahe e napuMsakane bhAI." Agraha kare che." saMpAdaka-paramAnaMda ke tamane | e hRdayapalaTa vinAnAo karatA A surinA A zakavatA . rike to saMnnATa sAgarAnaMda ke "ve. mArI be AMkhe, kovAnA mAtAnI sakha nApasaMdagI ane javA AhvAna karyuM . A hRdayapalaTAnuM vAhanamAM baNa karIne temAnI pharaja Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s tA. 1-6-45 T I . vadhArI zake--AvI paricaya sadhAya " kucha vAgavAmAM ati Avako hAra para kArya karavAnI saMgha samAcAra - maryAdita rAkhI che ane tethI muMbaI bahAranI madada mAMganArA jaina bhAIone nirAza karavA badala ame bahu dilagIra chIe. eprIla mAsanI 24 mI tArIkhe saMdhanA nimaMtraNathI digaMbara samAjanA jANItA AgevAna zrImAna zreyAMzaprasAdajI, tathA De. tA. 15-5-45thI, Aja sudhImAM rasaMdhanI rAhata pravRttimAM DIrAlAla, zrI nAthurAma premI), De. jagadIzacaMdra jaina, De. e. ena. nIce mujaba rakama maLI che. upAdhyAya, zrI nArAyaNuprasAda jaina vagere digabara samAjanA keTalAka 500 mesasa kAmANI bradharsa. viziSTa sajajane saMghanA kAryAlayamAM Avela hatA; paMDita sukhalAlajI 100 eka gRhastha taraphathI hA. zrI phulacaMda amaracaMda dozI. paNa A prasaMge AvyA hatA. jaina samAjanA traNa phIrakA vacce ekatA 51 zrI maMgaLadAsa nAgaradAsa talasANIA. kema sadhAya ane jaina samAjanA sarva sAmAnya kAryo kema AgaLa 51 amRtalAla cunIlAla. vadhArI zakAya ane e dizAe muMbaI jaina yuvaka saMdha jevI saMsthA 25 rAvasAheba maNilAla hIrAcaMda zeTha zuM kArya karI zake-AvI aneka bAbate viSe sArA vicAravinimaya thayuM hatuM ane paraspara sAre paricaya sadhAya hate. rU. 727 ratilAla cImanalAla keDArI. ' kapALa jJAtinA ja mAtra nahi paNa kAThiyAvADanA suvikhyAta maMtrI, rAhata samiti kAryakartA ane muMbaInA eka viziSTa nAgarika zrI khuzAladAsa (prakIrNa samAcAra.................... pRSTa 18 thI cAlu) kurajI pArekhanA sanmAnAthe saMdhanI kAryavAhaka samitinI eka pustake temaja varga phInI madada ApavAmAM Ave che. te A sagavaDane sabhA belAgavAmAM AvI hatI. A prasaMge zrI khuzAladAsane lAbha levA IcchatA vidyArthIoe nIcenA sthaLethI Ane lagatA phrema saMdhanA pramukha taraphathI hArdika AvakAra ApavAmAM AvyuM hatuM ane maMgAvI levA. te AvakArane uttara vALatAM zrI khuzAladAsa pArekhe pitAnA jAta ( zrI mahAvIra prInTIMga vakarsa anubhavanI aneka hakIkata jaNAvI hatI ane potAnI kArya karavAnI rItanuM svarUpa samajAvyuM hatuM. niHsvArtha bhAve kArya karavuM, je kArya A sIlvara menzana, dhanajI sTrITa. hAthamAM lIdhuM te purUM na thAya tyAM sudhI jaMpa vALIne besavuM nahi, ntra evuM nahi. zrI khImajI mAMDaNa bhujapurIAne zrI koIne duHkha lAge tevuM bane tyAM sudhI besavuM ke vartavuM nahi, rU70001 nI thelInuM arpaNa : koI apamAna kare te kadi beTuM lagADavuM nahi, viredhIne vizeSataH tA. 12-4-45nA roja dhI bebe grena DIlarsa esosIezana | upayogI thavAnI kALajI rAkhavI, tathA sAmAjika kArya karatAM je kaI taraphathI te saMsthAnA mukhya kAryakartA zrI. khImajI mAMDaNa bhujapurIAne dhasAre lAge te jAte khamI leva-A mujaba temanA bRhatu sevAkArya temanI Aja sudhInI te saMsthAnI, vyApArI samAjanI, tema ja pAchaLa rahelAM AvAM keTalAMka rahasyo temaNe bahu sundara rIte raju muMbaInI vizALa janatAnI anekavidha sevAonI kadara rUpe karyA hatAM. Aja prasaMge hiMdu yunIvasaTInA adhyApaka De. bUlacaMdcha inDIya maracanTasa cebara enDa burenA pramukha zrI manasukhalAla paNa saMdhanA nimaMtraNane mAna ApIne. hAjara rahyA hatA ane kArya mAstaranA pramukhapaNA nIce jAyela bhavya sanmAna samAraMbhanA | vAhaka samitinA sabhyone temanA paricaya che paNa sAro lAbha meLAvaDAmAM rUA. 70001 nI thelI arpaNa karavAmAM AvI hatI. zrI. , maLyuM hatuM.. bhujapurIA kacchI samAjanI eka viziSTa vyakita che. ajanA kaTokaTInA , # # ', ' ' vakhatamAM dANAnA paracuraNa mApArIonA hita jALavavA pAchaLa temaja tA. 25-5-45 nA reje maLelI saMdhanI kAryavAhaka samitinI ' ' temanI dvArA prajAne sarakhI rIte anAja maLI zake te mATe sarakAra A sabhAe zrI. vrajalAla medhANInI vArtAone saMgraha bahAra pADavAne sakriya sahakAra sAdhIne vyaMvasthita anAjanI mApabaMdhI ubhI karavAnI , lagatI maMtrIo taraphathI mUkAyalsa jatA maMjura karI hatI ane tene te te dizAe temaNe khuba kArya karyuM che. e prajAnI temaNe aneka sevAo 6 amala karavAnuM te lagatI peTA samitine saMpavAmAM AMdhyuM hatuM. " karI che temeja jarUra paDe tyAre pitAnA vyApArI baMdhuonA temaja 6taduparAnta zrI jaina che . kenpharansanA chellA adhivezana kacchI prajAnA hitamAM laDato paNa upADI che. teo sAcA sevaka che. ' bAda zro. sAgarAnaMda siriye adhinezana kAryane ane kAryakartAone va temaja eka AgevA netA che. bebe myunIsIpala koraporezana, Immu. atyaMta vakhoDI nAMkhatuM ane asabhyatA bhareluM je vyAkhyAna ApyuM 4 vamenTa TrasTa, inDIyana maracanTsa ceMbara, phuDa eDavAijharI borDa vagere ' hatuM te sAme sakhta virodha raju karata karAve karavAmAM Avyo hato je aneka saMsthAonA teo sabhya che. InDayana cena DIlarsa esasIe: A aMkanA agralekhamAM saMkalita karavAmAM Avye che zananA teo pramukha che. muMbaInA prajAjanomAM AvuM viziSTa sthAna - dharAvanAra vyakitanI A rIte megya kadara karavAmAM AvI che. zrI * evIe muMbaI ti yuvaka saMdha, bhujapurIAe pitAne maLela rU. 70001 nI. dANAnA nAnA vyApA* saMdhanI rAhata pravRtti rIonA ja kalyANakAryamAM vAparavA mATe pAchI ApI che. che saMdhanI rAhata pravRttinI: prabuddha-janamAM jAherAta vAMcIne muMbai jenAbhyAsa mATe chAtravRttio bahAranA keTalAka jaina bhAIo taraphathI maMda mATenI mAMgaNI karatA jaina kalcarala rIsarca sosAyaTInA pramu che . bUlacaMda jaNAve - pa AvI rahyA che. A saMbaMdhamAM jaNAvavAnuM ke amArI A che ke banArasa hiMdu yunivarsITImAM rahI je tatvajJAnane ucca : rohatapravRtti mAtra muMbai ane pAMo puratI ja maryAdita che. eka abhyAsa karavAnI icchAvALA egya jaina-jainetara chAtrane temanA badhAM . che te amArI A kAryane pahoMcI vaLavAnI tAkAta parimita che. bIjuM kharcane pahoMcI vaLe teTalI chAtrattio ApavAnI che. chAtrAe nAma, bahArathI madada mAMganArAonI gyAyogyatAne nirNaya karavAnuM kArya hAma, jAta, abhyAsa tathA saMskRtanI gyatAne ullekha karI pramANapatre atizaya muzkela ane amArI AjanI vyavasthA zakitanI maryAdAnI sAthe jaina kalcarala rIsarca sesAyaTI, hiMdu yunIvarsITI, banArasa e bahAranuM che. vaLI vizALa zremane pahoMcI zakAya evI saMdhanI pAse saranAme che. bUlacaMda upara potAnuM Avedanapatra tA. 15 mI juna Arthika sagavaDa paNa che ja nahi. AvAM aneka kAraNone laIne sudhImAM mokalI ApavuM. amArI rAhata pravRtti amee muMbaI ane parAMo puratI saMcAhakaH paramAnaMda Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-6-45 gAMdhIyuga janme che. ( gatAMkathI cAlu ) sthaLa-gAma jhAMpe jhADa nIce Avelu bheLAnu raheThANu. prasutra jaina (bheALAnI pAse keTalAeka tenA jevA du:khI mANase Ave che. teoe paNa bheLAnI jevI ja hADamArI, apamAnA, atyAcAra ane ujaLiyAta varganI pAzavatA, sattAdhArIonA tumAkhIbharyAM jhulame ane dharmAMndha dharmAcAryAMnA pradghArA bhogavyA che. bhUkhamarA, narI nagnAvasthA ane tiraskAree tenA AkhA dilane vatuM karI nAMkhyuM che. temAM varanI, pAzavatAnI bhAvanA saLagI uThI che.) pahelA jaNa-bhoLA, tArA ane tArA chokarAnA hAlahavAla viSe jANyuM tyArathI amane lAge che ke A jagamAMbhalA ane garIba, namra thaine have nahi jIvI zakAya. ghaNAM varSo sudhI du:kha bhogavyAM, apamAna veThyAM, lUTANAM ane mANasa maTIne pazu jevA thai rahyA, paNa du:khano aMta na AvyA. na bhagavAna madade Avye ke na kAimAM rAma jAgyuM ! sa sahanazIlatAne aMta AvI gayA ! badhAne hada hAyane . have ekaja avAja nAda aMtaramAMthI uThe che ke vaira ! have lAte khAIne nathI jIvavuM, have bhIkhI bhIkhIne nathI nabhavuM, have dayA nathI bhAgavI. te nizcaya ! jo bheLA ! ame zeThiyAonI havelIe kADavAnuM, dhanikAnI mIlakatAmAM Aga lagADavAnu, taka maLe tyAM lUTavAnuM ane jeNe jeNe ApaNate raMjADayA che, tenuM kAsaLa kADhI nAMkhavAnu nakkI karyuM che, te rAtre taiyAra raheje. AjathI ApaNA duHkhanA aMta ! kharAbara khAra vAge AvazuM. samajyone ! kAM A pAra ke kAM pele pAra ! 1 bALA-are ! AvA adhama karavA krama sujho ? eka pApanAM phaLe te A bhave pUrAM thayo nathI tyAM navAM pApa karIne karavu che zuM ? kADhayAM eTalA have nathI kADhavAM. bhagavAnanA bhaTTA rAkhe! mArA bhAI ! karama dharamane hisAba dIdheja chUTako che.! bIjo jaNa--teSTa lIdhe tArA bhagavAna ane joye tene bhase ! AvI namAlI bhagatAmAM ja bhava AkhA karamAM dharamane rASTra dezane kADhyA, paNa kAMi bhALyu nahiM teAya akkala nathI AvatI ? tArane bhagavAnane zu? jo bhagavAna haze te kai zeTha zAhukArane haze, vANiyA brAhmaNatA haze, rAjA mArAjA ke dharamagurUne haze. tArA kevA ! kAleo thayA kAMi ! bhagavAna bhagiyAnA thavA navaze nathI!. A yugamAM te badhA pApe ja peTa bhare che tyAM sat dharanI pUchaDI thai marIza terya sukhane mAraga nai dekha ! have to pAku vera levu te kALAntaraiya ni ya ! - taiyAra raheje. bhale thane amArI bAjI uMdhI vALIza mAM, te kADhavA eTalA nathI kADhavA eTale zuM? tu te marIza paN tArI prajAnuM zuM? tenI prajAnuM zuM? tArI nAta khIrAdarInuM zuM? bALA--mArU dila teA nA pADe che. tama tamAre karavu hoya tema karAne. mane mAre mArage jAvA de! pahelA jaNa--eTale ? chaTakI jaIza ema? jyAre jyAre kai mAraga kahIe tyAre AvAne AvA bhagataDA, dharamanA pUMchaDAM ADAMne ADAM ! have. te mAragamAMthI AvA meDhAne kADhaye ja chUTako. khIju pachI. jo bALA! Aje jarAya ADA cAlyA ke cucAM karyuM. te tArI kheriyAta nathI. amArA veranI AgamAM zekAi jatAM khInnane te ThIka paNa tame te vAra nahi lAge. nAhakane vAleALa bhegI prayaLa, mAphaka baphAI jaiza. kAM te amArI sAthe khabhekhabhA meLavIne cAla ane kAM te duzmana banIne ubhA rahe; paNa tArI bhagatAi nathI jotI. Aje hisAba cUkatA karave che. ame marazuM ane e julmIe jIvaze? ame bhUkhe TaLavaLazu' 'ane te khAi jaze ema? ema have nahi bane. amAre te Ameya maravuM che ane mArIneya maravu che. bIjo jaNa-ema kara ! tuM rAta sudhImAM vicAra karI rAkhaje. pachI na kahetA ke ame tane cetavyo nahAtA ! (banne jaNa jAya che) 33. bhALe he ! bhalA bhagavAna zuM karU? A lekane pazu zuM kahuM ? sau vAtane hada hoya che ne ! duHkhamAM bhAnabhUlI javAya te Thapako zuM apAya ! hu te muMjhANA mAlika ! kayAM jAuM! huM ! bhagavAna ! te' tA kRpA karIne mAnavadeha Apyo, paNa ahi te mArA ja bhAIe mane pazu karatAM paNa napAvaTa karI nAMkhyuM! bilADA ke kutarAMthI na abhaDAya, paNa mArA te paDachAyo paNa pApI gaNI mane dUra rAkhe che ! he bhagavAna ! zuM mArI AvI mazkarI uDAvavA mATe te mane mAnavadeha ! Apyo che ? zuM kahu' vA'lA tane ? zuM ThaMpA Apu? te te| mane sazakta zarIra Apyu ke jethI jagatamAM tenA AdhAre jIvananA mArga kADhuM, teM kudaratamAM ghaNuM banAvyuM ke jemAMthI huM ka pAmI zakuM. paNa nAtha ! Aje dhanikAe kene mATe sthaLa ke kAma kAM rahevA dIdhAM che ke mArU' zarIra vAparI jIvana dharI rahu! kAM kudaratanI bakSisA khUllI paDI che ke temAMthI cetana meLavuM! prabhu ! Ama bhUkhe maravA, lAcAra jIvana rAtA rAtA vItAvavA te mane zA mATe mAnavI banAvye ? pazu banAva hatAne ke duHkha sukha samajI zakata nahi ane jIvana pUrUM karata ! nAtha! duHkhathI hArIne bhAna bhUlI rAnI pazu jevA na khatI jAuM ke lAgaNIzUnya jaDa patthara jevA na thai jAu teTalA mATe AzvAsana zodhavA tane zodhatA Avu' chu, tA tyAMya dvAra adha che, tyAMya mane mAra paDe che, mArI ane tArI vacce dIvAla bAMdhI devAmAM AvI che. eTale mArAmAM mANasA paNa kema Takaze? nA bhase, kaiAnA AdhAre huM duHkha sahI zakIza? prabhu ! kadApi mANasAi vagare huM mAraga bhUlI patita thaI jAuM to ThapakA na Apaje! peTane baLyA, verano baLyo pApa karyuM ke jagatane Aga lagAvI dauM te! emAM mArA vAMka paNa ze? paNa nAtha ! gabharAuM chuM ke aneka bavAnA puSpanA saMcayathI A mAMnavadeha maLyeA che te mithyA thai jAya ane pharI vakhata ene e ekaDo ghUMTavA paDe ! bhagavAna ! khaLa Apa mArA aneka bhavAnuM bhAraNu mithyA na thAya ! OM kai bhAga sujhatA nathI. mana mAMkaDu mu jhANuM che. mArA samaduHkhI bAie AkaLA thayA cheM. eTale bannenI bhIMsamAM bhIMsAi " bhAre maravAtu Avyu che. tethI bahetara che ke pApamAM paDavA karatAM mArA chaganane aMta lAvuM! AmAMya pApa thAtu hoya te mAlika ! mAk ghera (phrAMsa) khAvA jAya che.) aMtarikSamAMthI. vadhe glAni jyAre dharama lopAya ahi A pIDA pAme prANI sakhaLanA anyAyathI jyAM, anAthAnI vahAre dhasI jevA ati are! lauM chuM janmA huM. janape A vidha Are. (bhoLA, Ayacikata thayela rahe mAnavI najara eka eka zvetavastradhArI * zvetavastradhArI are e bhAi. A zuM karI rahyo che ? A ze gajaba tArI jAta upara gujArI rahyo che? khola zuM du:kha che ke AvA mUlyavAna mAnavadeha nAza karavA taiyAra thayA che. jarA sambura kara. mane vAta kara ka upAya thai zakatA hAya to karIe. utAvaLA thA mA. bheLA-jA, bhAi, jA. mane maravA de. tame sukhe jIvavA detA nathI. have maravAne paNa mAre adhikAra nathI, marIne tamArI AbhaDasTeTa maTADu chuM, samAjanI zarama ane suga dUra karU chuM. tame ane tamArA dharama bace eTalA mATe hu mAre mArage cAlyo jAuM chuM, tuM jA tAre mArage. nAhakano A gaMdakImAM ubhIne zuM kAma herAna thAya che? zvetavastradhArI eka vAra mane tArI vAta kara ane tuMya mArI vAta sAMbhaLa. pachI ThIka lAge tema karaje. ceDI vAra te saburI kara! ekAda kSaNamAM zu khArUM meLuM thaI javAnuM che ? Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-6-45 | bheLa-barAbara che. peTa bharIne AvyA che eTale bhUkhyAne saMskAra, ane sthitinA mithyA khyAlane tajI tenI sAthe AtmIyatA saburI pakaDAvavI kema na pAlave ! je peTamAM lAya lAgI hota ane - sAdhuM nahi tyAM sudhI badhI dayA, badhI saburI. badhuM tatvajJAna beTA, AMkha sAme chokarAMone bhUkhe maratA jete hota te khabara paDI ke hajAravAra eTA, naryuM pAkhaMDa ane dayAno daMbha ! ! ! - saburI kema pakaDAya che ! navastrA dehe cIMtharehAla dazAmAM jo TADhamAM (prakaTa) bhAI samajANI tArI vAta. jyAM sudhI sau koIne vastra na tharathara kAMpavuM paDatuM hota ane AMkha sAme jhuMpaDIya tuTI jAtI dekhI maLe, jyAM sudhI sukha na maLe, jyAM sudhI samAjamAM yogya sthAna na maLe, hAta te khabara paDatI ke eka kSaNa paNa jIvavAmAM keTalI- kaDavAza che ? Dagale ne pagale bhAra, apamAna ane jAkAro maLatA hatA te tame koIne jyAM sudhI saunA bhUkhyA peTamAM anna ane AtmAmAM dharma ane jJAnahuM koI divasa saburI pakaDavAnuM kahetA nahi. tamane dhanikone, dharmAtmAone, prakAza na maLe. ane jyAM sudhI saune kAryakSetra na maLe tyAM sudhI huM sukhe nahi jaM!! A mArI pratijJA. A mAruM vacana. jarA sabura ke sattAvALAone bodha ApavAne, ane bIjAne ramADavAne abAdhita adhikAra hoya che neeTale zuM kAma amArA garIbanA duHkhanI karUNa kara, hiMmata rAkha. tArAM duHkha ane sahanazILatAe mane saraLe che ane tArI saburI ane sacAI mane TakAvaze. je tuM bhAMgI paDIza mazkarI karavA ane jIvavAnuM ane saburI pakaDI revAnuM tame na kahe te te mArAthI nahi TakAya. jo tuM nirbaLa thaiza te mArA paga ubhA Aja sudhI tamArA jevA aneka kAnamAM zAstranAM pUmaDA bharIne, nahi rahI zake ane je tArUM sAca gayuM te mArUM sarva cAlyu jaze. " AMkha ADe dharmAnjatAnA paDaLa paherIne, haiyA upara samAja Ava, Ava, ApaNe samadu:khI banIne sukhane DhaLI jagADIe ! Ava " rakSAnI zilA bAMdhIne ane hAthamAM satAne daMDa laIne AvI gayA, ApaNe jagatune na mAnavatAne dhama ApIe ! Ava ApaNe dayAnAM, premanAM, gItaDAM gAI gayA, haiyA paMpALI gayA ane korA dhAkera sRSTimAM svarga utArIe ! cAlI gayA ! ane ame karamagyA, akakalanA AMdhaLA A dagAi, khATAIne na samajayA eTale tamoe nacAvyA tema nAcyA, tame IcchayuM bheLe-are! bhAI have bhAMgI nahi paDuM. nabaLeya nahi paDuM. tema karUNa pralApa karyA, tame karAvI tenI gulAmI karI ane ApI ekale ho tyAre paga bhAMgI gayA hatA, nabaLa Ie hIra hayuM hatuM. , tevI sthiti pata karI. have hada thai, amArI mANasAI paravAre ane sahAnubhUti mane navuM baLa Apaze. bApa ! du:kha te bhAgavI nAMkhyuM. duniyAne saLagAvI daI narakAgAra karI mUke te karatAM ame ja paNa dilanI kaDavAza, tiraskAra, apamAna ane jAkAre amArAthI nathI { paravArI jaIe te zuM khoTuM che? belo! mane jIvADIne tamAre zuM e che ? che ane vADIne tamAre zu sahevAtA. te Aje navuM jIvana ApyuM. have zA bhAra che dArUNa lAbha kADhave che ? emAMthI te kaMI svArtha nathI sAdha ne ? koI du:khanA ke mane tADI zake ? zA bhAra che pApanA, lAlacanA, ke : chApe caDAvI tamAse te nathI kare ne? burAInA ke amane paTakIne bhavanuM bhAraNa mithyA karAvI nAMkhe ? - tavastradhArI-(svagata) sAce che ane puNyaprakopa, kavetavastradhArI-(svagata) hRdayane karUNa pralApa ! sadIo thayAM zAstroe ane zAstrakAroe, samAje galIe galI DhaMDhIza huM bhamIza khUNe khAMcare, ane samAjanA vRriNAo, dharmo ane dharmAmAoe ane rAjya ane A AMkhanA AMsa vaDe karIza dakhanI cAgane rAjyasattAe garIbonA du:kha sAme AMkhavIMcAmaNuM ja karyA che, tenA * A verAna sama A vizvamAM agaNita are! muDadAM paDayAM. rakta upara, rUdana upara rAyAM che, kavio ane lekhakoe te upara marasiyA te zaba maMhI pheMkIza huM jagavIza mIThI cetanA.-vilApI) - mANyA che, tyAM Aje tene kayuM meTuM laine saburI rAkhavAnuM kahuM? bicArAM mAnava pazuo ! jyAM sudhI amArA kAnamAMthI zAstranA tivAdI huM hato, advaitavAdI huM thayo. brahmAnDa mArUM, brahma mArUM, brahmavAdI huM thaye-(kalApI) 1 uparathI samAja rakSAnI zilA ane sattAne DAranAro daDa dUra na thAya (baMne eka bIjAne khabhe hAtha mUkIne jAya che.) huM tyAM sudhI garInI kharI vAta kema saMbhaLAze? temanA du:khano khare aMtarikSamAMthI. !' ': khyAla kayAMthI Avaze?-garIbanI Aha sAcI kema manAze ? samAja uMcA nIcA pharaka visarI eka sAthe ramI , : Aje kahI uThe che garIbonAM rUdana ane vizvAsa jagatunI zAMtine ka nAdhArane karathI ucaMkI re dilAsA daI ; { prajaLAvI rahelA che, jagatumAMthI sAra mANasAI paravArI patA. AvatI jAya che teya kayo koInI AMkhe uDe che ? sevA keje priyajana badhA divya saMnyAsa leze, enuM me'NuM sAcuM che dhoLuM, te bhUkhyA che; huM vastrothI tyAre he ! parama du:khanI javALa phelAI jAze. (vilApI) DhaMkAyeluM chuM, te lagabhaga nevata che mArU badhe sanmAna thAya che, tene ja samApta vrajalAla meghANuM, sthaLe sthaLe lAta ane apamAna maLe che, tyAM mane kema Ave tenA . - na thavA IcchatI jaina bahenane duHkhanI sAcI ka9panA matema samajAya tenA dilanI javALA? ane tenA che paNa mArI vAta jAtI A sthiti : dhI bebe pravInsIyala nasIMga esosIezanane abhyAsakrama tenA karma sarajAvI hoya te detAM amArA jJAna ane svArtha vadhu pasAra karIne narsa thavA IcchatI koI paNa jana bahenane dara mAse saraLa che, ane te sthiti paTAvavAnI tAkAta ke taka paNa na maLe che. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla makamacaMda zAha ane vadhune vadhu kharAba thatI jAya tevI samAja ane madhyavasthA taraphathI pro. muMbaI jana yuvaka saMdhane rUA. 10 0 0 . "maLyA che. je i. racI dIdhI che. A varasvarithati AkhI palaTAvI joIe. tene tenA bahenane A ziSyavRttine lAbha levAnI apekSA hoya teNe pitAnI ke mAnava svarUpanI. ane temAM vasela anaMta zaktinA dhaNI AtmAnI ummara, Aja sudhI abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigate saMghanA ke pIchANa karAvavA sivAya sadIo thavAM daTAyela jIvana, saMskAra zakita 'maMtrI upara 45/47 dhanajI sTrITa muMbaI 3 e saranAme turata arajI ane mAnavatA jAgrata nahi thAya. A kArya karyuM ja chaTake che. paNa mekalavI. AvelI arajI emAMthI sauthI vadhAre yogyatA dharAvatI bahenane ' jayAM sudhI huM mAruM aMgata vyakitatva tyAgu nahi, jyAM sudhI svecchAe uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. ' - garIbI svIkArI tenA jevo thaI rahyuM nahi, jyAM sudhI mArI keLavaNI, maMtrIo, muMbai jana yuvaka saMgha, tenA ja Ave tenI tenA mAtA mArI vAta avaka saMghane pakSA hI vigata sa .' zrI aMbaMdha jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka, prakAzaka: zrI, maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, pA, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 - TrITa, muMbaI.. - Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra - Regd. No. B. 4266. prabuddha jaina taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha. lavAjama muMbaI: 15 juna 145 zukravAra aMka : 4 rUpiyA 3 baMgALAnI vartamAna durdazA ane adhogati (tA. 6-5-45 nA sarve konIkalamAM pragaTa thayelI keTalIka noMdha uparathI) mAM pheravAI jAya che? ema zA mATe banI rahyuM che ke nirAdhArene - kalakatA ane baMgALAnA keTalAka tAlukAomAM keTalAya aThavADIAM kAma purU pADanArI saMsthAo ja keTalIye vAra malIna vyApAranAM mathake banI sudhI pharI Avela eka mitra jaNAve che ke baMgALA upara haju paNa bese che ?" AgaLa cAlatAM sAmAjika temaja naitika hrAsanuM je citra ! mRtyunI zyAma chAyA vyApI rahelI che. lAkhe kheDuto gharabAra vinAnA zrI. maNisiMha raju kare che te citra Arthika ghasArAnA pariNAme . thaI gayA che. kauTuMbika jIvana zIvizIrNa thaI gayuM che. lAkho ekara prajAnuM AkhuM sAmAjika baMdhAraNa kevI rIte bhAMgIne bhukSe thaI jAya, jamIna nAnA kheDutenA hAthamAMthI jamInadAre, dhIradhAra karanArAo ane che tene Abehuba khyAla Ape che ane te vicAratAM ApaNuM dila - kensekaTaranA hAthamAM cAlI gaI che. baMgALAnI grAmya janatAnuM naitika kaMpI uThe che. teo jaNAve che ke -"ApaNe kabula karavuM paDe tema baMdhAraNa bhAMgIne bhukako thaI gayuM che. hoThe lIpasTIka lagADelI ane che ke AjanA vyApAra vyavasAyanA badalAmAM ApaNe jIvananuM tattva vastrAbhUSaNathI sajaja thayelI keTalIye strIo Aje divasanA bhAgamAM khei beThA chIe ane AtmAne gumAvI beThA chIe. ApaNI naitika yuddhane lagatAM bAMdhakAma upara majurI karavA jAya che ane rAtre potAnI bhAvanAokALA bajAranA chaLaprapaMca AgaLa nivIya banI beThI che. zarIrane vecI rahela che. strIone purI pADavA ane vecavAne dhadha bhukhamarAnA divasomAM je banAva eka apavAda samajI lekhAte hatA te laI beThelAe na kahI zakAya na chApI zakAya evI bhayaMkara durAcAra- Aje lagabhaga rojabarojanI ghaTanA banI rahI che. e divaso lIlAo calAvI rahyA che. ATha daza varSanAM nAnA chokarAo paNa daramiyAna bhukhanA mAryA purUSe pitAnI strIone ane mAbApa AvI jAtIya bAbatathI vAkephagAra banI gayA che ane strIdalAlanuM pitAnAM bALakone cheDIne cAlI jatA hatA ane strIo pitAnAM kAma karI rahyAM che. gAMDapaNanuM pramANa paNa cetarapha khuba vadhI rahyuM ziyaLane vecatI hatI. duSkALanA vikrALa paMjA nIce purUSo nAsI gayAM , che. duSkALa bAda eka pachI eka upadrava ApavA lAgyA. pahelAM hatA ane strIo asahAya banIne lazkarI konTekaTarane zaraNe jatI melerIA Abe, pachI kolerA, pachI kALA bajAra, strIo, purUSa hatI ane kahevAtI lebara-kara -majuradaLe-nAM durAcAra mathakamAM ane bALake mAkhIonI mAphaka marI rahyA che. DAhyA, bhaNelA ane dAkhala thatI hatI. kaI rIte jIvavuM eja eka sarvopari citA sau. samaju gaNAtA ane dezadAjhathI baLatA mANasa A badhI paristhitithI koImAM cittane vaLagelI hatI. paNa te vakhate je adhaHpatana : ajANa che ema nathI, paNa temanAM hRdaya AvIja bInAe keTalAya anivArya lekhAtuM hatuM te Aje cAlu sAmAnya vyavasAya samayathI cotarapha banatI joI joIne. temaja sAMbhaLI sAMbhaLIne thai rahela che. gAmaDe gAmaDe A durAcAranA mathakonI durgaMdha phelAI Dara thaI gayAM che ane Abha phATela che tyAM thIgaDuM kayAM daIe evI rahI che ane lebara-kora'-majuradaLa-nAM nAme ane nirAdhAra-AzrayaaMsahAyatA dAkhavI rahyAM che. . }, ' . . . kendranA nAme lazkarI ke TrekaTare A mathakanA AzrayadAtA banI beThA gayA mahInAmAM maLela akhila hiMda, kisAna sabhAnA svAgata che. lazkarI temaja bInalazkarI ghaNA kharA lokomAM Aje strIzarIranI- | pramukha zrI. maNisiMhAe pitAnA svAgata-vyAkhyAnamAM baMgALAnI ' sauthI vadhAre pramANamAM mAMgaNI thaI rahI che. baMgALAmAM Aje hajAro | vartamAna durdazAne nIce mujaba hRdayavidAraka khyAla Ape che. gharamAM mAMjarI AMkhavALA ane ghauMvarNa athavA jADA heThavALA ane 4 baMgALAmAM Aje kALAbajAra sivAya bIjI kaI bajAra rahI zyAmavarNA bALake najare paDe che. ane beMgALAnA kALAbajAramAM strIne nathI. apramANIka ane gerakAyadesara vyApAra sivAya bIjo koI vyA- deha ane strInuM ziyaLa Aje eka ati agatyanI bajArU vastu banI pAra jovAmAM AvatuM nathI. ane A badhAM sAthe nAnA moTA adhi- gaI che. baMgALAnI alI ardhagatine khyAla ApatA e mitra jaNAve kArIonI, daramiyAnagIrI ane lAMcarUzvatanA pariNAme lekanI Apa- che ke zrI. maNi siMhAe potAnA ridhAnamAM je rajuAta karI che ! dAo, Aphata ane hADamArIe kalpanAmAM paNa na Ave eTalA te akSarazaH sAcI che ane temaNe pote najare nihALI che. ApaNA moTA pramANamAM ubharAtI rahI che. amuka jAtanA mAlane vyApAra kara lokonI A parAkASTAe pahoMcelI agatinI kathA sAMbhaLIne koInI paNa AMkhomAM AMsu AvyA vinA rahe nahi, A adhogati kyAM che vAnA lAchusensa meLavavAnI kevI paDApaDI thAya che e ApaNe joyuM sudhI ? kayAM sudhI ? jeo maryAdA, zIla ane saMvamAnane vahAluM gaNatA che. kApaDanI keTalIe gAMsaDIo adhdhara ja AkAzamAM adRSya thaI hoya te sarvane mATe A patita. bahenanI vahAre dhAvAno A kharekhara jatI ane mIThuM, tela, kelase, kAgaLa, davAo, ane khAnapAnanI ane kSaNabhara paNa upekSA sahana na karI zake tevo avasara che ane aneka vastuo sarakArane paNa patto ne khAya evA bhoMyarAomAM daTAI te paNa kaMI upara maherabAnI karavAnI ane uparathI nIce hAtha laMbAjatI ApaNe. asahAya paNe nihALI rahyA chIe. bhayaMkara naphAkherI vavAnI rIte nahi, paNa purI namratApUrvaka ane e badhA devanI javAba- karatA narapizAce kALA karama karatAM dhoLA dahADe najare paDe che. chatAM , dArI pitAnI ja che ema samajI svIkArIne-kAraNa ke je te bahene. polIsa temane pakaDatI nathI athavA te sarakArI koTa. temane haiyuM patita thaI hoya te te ApaNuM lIdhe-ApaNI upekSA. udAsInatA. zikSA karatI nathI. ema kema che ke kALAbajAranA mAletA te ja niSpharatA, ApaNI gulAmI ane parAdhInatAne lIdhethai che. baMgALAnI ! pitAnA ejanTa nAme che? ema kema bane che ke prajAnI khorAka strI jAtanA zIyaLanA cAlI rahelA A bhayaMkara lIlAma sAme ApaNuM hRdaya samitio sarakArI adhikArIonI yuktiprayuktiothI naphara-maMDaLI. kayAre baLavo karaze ane A hevAniyatano kyAre cheDe Avaze ? paramAnaMda' Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-6-45 vALA sAthe udadhATana ka khAsa vadhArI che. keTalAka samAcAra ane nedha Ave che ane A rIte jaina samAja naitika dharaNe mApatAM keTalo nIce utarI gayela che enI vAstavika kalpanA bhAre glAni ane roTha rAyacaMda gulAbacaMda acchArIvALA nirAzA upajAve che. sArvajanika hAIkulanuM uddaghATana, 3. bulacaMdajI ane jaina saMskRti kendra damaNareDa pAse AvelA vApI khAte zrI. jaina yuvaka maMDaLanA De. bUlacaMdajI hiMdu yunIvarsITInA rAjakAraNI vijJAnanA adhyApaka Azraya nIce ubhI karavAmAM Avela zeTha rAyacaMda gulAbacaMda achArI che. teo jana che ane zrI. jaina ve. me. konpharansa taraphathI niyAvALA sArvajanika hAIkulanuM tA. 3-6-45 nA divase zeTha mANekalAla jAyelI jaina cera jenA prAdhyApaka tarIke pahelAM paMDita sukhalAlajI cunIlAlanA hAthe uddaghATana karavAmAM AvyuM hatuM. keLavaNInA kSetramAM kArya karatA hatA ane temanA nivRtta thayA bAda hAla zrI. dalasukha A jaina yuvaka maMDaLanI sevAo khAsa beMdhapAtra che. 1838 mAM mAlavaNIyA kArya kare che te jaina ceranA vahIvaTane zrI. jaina zve. ke zeTha rAyacaMda harakhacaMda vApIvALAe A maMDaLane vApImAM mIDala skUla mU, kenpharansanA pratinidhi tarIke saMbhALe che. temAM thoDA divasa khelavA mATe rU. 10000 ApyuM ane tenA pariNAme Ara. eca. muMbaI rahI gayA ane te daramiyAna che. mU, kenpharansanA kAryakartAone che sArvajanika mIDala skula ubhI karavAmAM AvI je Aje sthAnika maLyA ane jaina ceranI vartamAna paristhiti, tenA bhAvI vikAsanI mAdhyamika zikSaNanI jarUriAtene purI phattehamaMdIthI pahoMcI vaLe che. zakyatAo ane sAthe sAthe pArzvanAtha jainAzrama, tathA jaina kalcarala tyArabAda zeTha rAyacaMda gulAbacaMda achArIvALAe A maMDaLa mAraphata rIsarca sosAyaTInA kArya saMbaMdhe temanI sAthe temaNe puSkaLa carcA sArvajanika hAIskula ubhI karavA mATe rU. 31001 nI sakhAvata karI ane e bannenI jarUriyAte saMbaMdhe muMbaInI jaina samAjanA jAhera karI, jenA pariNAme taiyAra thayela hAIskulanA makAnanuM AgevAna kAryakartAonuM sArI peThe dhyAna kheMcyuM. hiMdu yunIvarsITInI tA. 3-6-45 nA roja uddaghATana karavAmAM AvyuM. vApInA jaina yuvaka chatrachAyA nIce jaina zAstro ane dharma sAhityanA adhyayananI keTalI maMDaLanI AvI sArvajanika zikSaNa pravRttio kharekhara dhanyavAdane pAtra badhI sagavaDa che ane teno lAbha levA mATe jaina vidyArthIone sArA che ane anya kemI maMDaLae anukaraNa karavA egya che. pramANamAM AkarSavA joIe ane sAthe sAthe saMzodhana kAryamAM upayogI 'A te kaI hadanI kAMcanapUjA ? thaI zake evuM moTuM jaina pustakAlaya jaina kalcarala rIsarca sesAyaTInA - paNa pAMca bALakanI mAtA evI petAnI patnIne tyAga karanAra, Azaya nIce ubhuM karavuM joie, taduparAnta vadhAre vidyArthIone svachaMdanA ja pariNAma rU5 ekanI hayAtImAM bIjI strI sAthe lagna rAkhI zakAya te mATe temanA rahevAnI ane temanA adhyayanakaranAra, patnIdrohI, kuTuMbadrohI, dayAvAridhinA birUdane kevaLa parihAsa viSayaka kharcanI purI vyavasthA karavI joIe ane A rIte hiMdu karAvanAra gRhasthanI pitAne yuvaka maMDaLanA nAmathI oLakhAvatI saMsthAe yunIvarsITInuM aMgabhUta evuM eka jaina saMskRti kendra ubhuM karavuM potAnA ja hastaka ubhI thayelI saMsthAnuM udaghATana karavA mATe kema, joIe--A badhI bAbate tarapha De. bulacaMdajIe temane samAgamamAM pasaMdagI karI haze e bhAre Azcaryajanaka che. AvA udaghATana kArya - AvanAra sau koInuM dhyAna kendrita karyuM hatuM. muMbaInA kAryakartAoe mATe zuM zrImAna ja joIe ? ane zrImAna joie te paNa zuM bIjA , temanA kAryone purA utsAhathI vadhAvI lIdhuM hatuM, ane temanI tatkALa ke zrImAna upalabdha ja nahotA ? Apaze te samAja mATe e jarUriyAtone pahoMcI vaLavAnI purI tatparatA dAkhavI hatI. jeTalo udAra che teTalo udAra bhAgye ja anya koI samAja haze, keI' upara jaNAvela pArzvanAtha janAzrama thoDA samaya pahelAM avasAna paNa zrImAna eka kALuM karma kare che. chApAmAM te kAryanI cakacAra zarU na pAmelA munizrI sehanalAlajInA maraNamAM upasthita karavAmAM Avela thAya che, ane thoDo samaya samAja ghaNAne varasAda varasAve che. zrImAna zrI. sohanalAla jainadharma pracAraka samiti taraphathI 1838 mAM sthA chupAtA phare che. jAheramAM meTuM batAvavAnI te hIMmata dharatA nathI. paNa pavAmAM Avela che ane e Azrama sAthe zatAvadhAnI ratnacaMdrajI jaina { A badhuM kayAM sudhI ? dhIme-dhIme sAmAjika ghaNA osaratI jAya che. pustakAlaya paNa joDavAmAM AvyuM che. A Azramano hetu hiMdu yunI zrImAnanA manamAM paNa pote karelA apakRtyanI zarama. haLavI thatI varsITImAM bhaNavA AvatA ane khAsa karIne jainadarzana, sAhitya temaja ; jAya che. dhArmika vyAkhyAnamAM ane jAhera sabhAmAM pelA zrImAnanAM chuTA saMskRtine viziSTa abhyAsa karavAnA haituthI yunIvarsITImAM joDAtA chavAyAM darzana thavA mAMDe che. judI judI saMsthAedhALA potapotAnI jana vidhArthIone khAvApIvA tathA rahevA vagerenI sagavaDa ApavAne : Arthika jarUriAte mATe zeTha : arlI hebanI khuzAmata zarU karI de che che. A Azramane Aje ATha vidyArthIo lAbha le che ane te pAchaLa ane zeTha sAhebane hA vi chuTa hoya ja che. pachI te AmaMtraNa temaja ratnacaMdrajI jana pustakAlaya pAchaLa upara jaNAvela zrI sehanalAla ane nimaMtraNanI hAramALA zaru thAya che. koI ThekANe pramukhasthAna mATe jaina dharma pracAraka samiti dara varSe lagabhaga rU. 8000 kharce che. to koI sthaLe uddaghATana kArya mATe lekhako ane kaLAkAre pitAnAM A Azrama kaI paNa jaina vidyArthI mATe khulluM che. samiti taraphathI pustako arpaNa karavA mAMDe che. thoDA samaya pahelAnuM kALuM kRtya AzramamAM rahelA vidyArthIone dara mAse rUA. 35 nI ziSya- sadAne mATe bhulAI jAya che, te upara vismaraNanAM vAri pharI vaLe che, vRtti ApavAmAM Ave che tene lAbha sthAnakvAsI jana purato maryAdita . ane enA eja zrImAna pAchA dayAvAridhi, sakhAvate bahAdura, sArA che. A Azrama vizeSa vikAsanI AvazyakatA temaja apaTa samAjanA mugaTamaNi banI- bese che ane samAja ane sAmAyika che. tenI bAjue Azare vIzeka vIghA jamInano TukaDe paDe patro temane mAnapA, ane sanmAna samAraMbhathI. navAje che. che te TukaDe kALAntare tyAM jaina vidyArthIbhavana ubhuM karavAnA hetuthI zrImAnene sadA pUjatA rahevAnI ane temanA game tevA de ' kharIdI levAnuM javAbadAra jaina AgevAne taraphathI De. bulaMcaMdajIne bahu jadithI gaLI javAnI samAjanI A hIna mane dazA bhAre zoca- khAsa kahevAmAM AvyuM che. nIya che. pariNAme zrImAna pate kadi khoTuM karate ja nathI ane ' AnI sAthe ja joDAyelI bIjI pravRtti Jain Cultural zrImantAI game tevA pApane gheI nAkhavAnI zakti dharAve che AvI Research Society-jaina saMskRti saMzAdhana maMDaLa-nI che. A mAnyatA ane zraddhA zrImAno dharAvatA thAya che ane eka bAju * maMDaLanI theDA samaya pahelAM ja sthApanA karavAmAM AvI che. DaeN. . temanA svaccha ane bIjI bAju temanA mAna sanmAnanI bUlacaMdajI A maMDaLanA pramukha che. (1) jaina tatvajJAna, ItihAsa - paraMparA cAlyA ja kare che. jaina dharmane Adarza cAritrya pUjA-guNa ane sAMskRtika sAhityanuM saMzodhana (2) jaina saMpradAyane itihAsa ' pUjA bhale hoya, paNa jaina samAjane Adarza te kevaLa kAMcanapUjA ja ane temanI maulika ekatAnA AdhArenuM anveSaNa ane (3) sAdhanAtmaka che-A hakIkta ane satya AvI ghaTanA dvArA pharI pharIne dhyAna upara sAhityanuM prakAzana e maMDaLanA uddezo che ane jaina AgamanuM Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-6-45 mArI 'jijIviSA' ane mArU 'rAmarAjya' puTTugala-parAvartananI zakayatA yunAITeDa presanA zrI. zailendranAtha caTTopAdhyAye mane nIcenA prazno pUchyA che. prabudh jaina 1. Apa 125 varSa jIvavAnI icchA zA mATe rAkhe che ? 2. rAmarAjya eTale zuM? prazno eTalA ucita ane (mAre mATe) TANuAsaranA che ke AjakAla javAba na ApavAnI meM je Teva pADI che ene cheDIne A savAlanA javAba ApavAne huM lalacAye! chuM. eja savAlA mulAkAtIo ane patra lakhanArAo pUchyA kare che, tethI huM A takane vadhAvI lauM chu ane mArI zakti pramANe eka vakhata enA javAba ApIne e savAlA patAvI devAnI AzA rAkhuM chuM. 125 varSa nuM AyuSya kema sadhAya muMbaimAM mahAsamitinI mekamAMnA 1942 nI 8 mI ogasTanA mArA bhASaNa daramiyAna 125 varSa jIvavAnA vicAra mArA magajamAM ekAeka sphuryAM, sabhava che ke khAnagI vAtacItamAM pahelAM paNa e vicAra meM prakaTa karyAM hAya. paNa tema karyAMnuM mane atyAre smaraNa nathI. iSApaniSadnA hu* satata abhyAsI chuM. emAM kukata 18 maMtrA ja che. khIjA maMtranA pUrvAdhamAM kahe che ke 'A pRthvI upara kavya krama karatA karatA 125 varSa jIvavAnI icchA rAkha." mULamAM saMkhyAvAcaka zabda zatama che. evuM bhASAMtara sA karavAmAM Avaze. paraMtu mArA bhASaNa pahelAM theADA ja vakhata agAu tenuM eka bhASya mArA vAMcavAmAM AvyuM. jemAM ' zatam ' te a 120 ke 125 karavAmAM AvelA me joyA. sabhAmAM meM meTAmAM moTA AMkaDA irAdApUrvaka vAparyAM. kAraNa mAre mATe nirmAyelu pUrU pADavA ane teTaluM vadhAre jIvavAnI mArI utkaTa icchA. huM tyAM Re ga pragaTa karavA icchatA hatA. e icchA pragaTa karavAmAM me mAnelAM dhama vacanA pramANe vartavAnI IcchA rAkhavAnI mArI jUnI Tevane huM anusaryAM. thaLI nisaga`pracAraka tarIke huM mAnu chu ke AyuSyanI pUrI avadha pramANe jIvavu' mANasane mATe zakaya che. vaidaMkIya dRSTie jotAM e zakyatA mAre mATe AchI gaNAya. kAraNa,huM hamezAM kudaratane anusau nathI. kharAbara kudaratI rIte jIvana gALavAnu te dakSiNa AphrIkAMmAM sane 1903 mAM athavA te arasAmAM meM zarU karyuM. mArA pariNIta jIvananA pUrva bhAgamAM brahmacarya nA abhAve e paNa pUrI avadha jIvavAnI sAme jAya che. zrIjI khAkhatAnI mAphaka naisagika upacAranA mArA vicArAmAM pazu uttarAttara pragati thatI gai che. ghaNAM varSoMthI huM mAnatA AvyA * ke mANasa prabhumaya jIvana gALate thAya teA dIrdhAyuSya sAmenI pramANIka saMpAdana tathA prakAzana, sanmati sAhityamALAnuM tathA maMDaLanA mukhapatranuM prakAzana Adi pravRttio A mA~DaLa hAtha dharavA mAMge che. A maMDaLanI kAryakAriNI samiti temaja sapAdana samiti hiMdabharanA keTalAka jANItA vidvAneAnI khanelI che ane A maMDaLanA kAryaMne Arthika temaja anya prakAre sahakAra ane sahAyatA ApIne AgaLa vadhAravAnI khAsa AvazyakatA che. hiMdu yunIvarsITImAM sthapAyela jaina ceranA pArzvanAtha jaina Azrama ane jaina saMskRti saMzodhana maMDaLa puraka agA che ane traNenA saMpuNaeN vikAsadArA hiMdu yunIvarsI'TInI chAyamAM eka mahatvapUrNa jaina saMskRti keMdra ubhuM karavu e A bhinna bhinna pravRttinu dhyeya che. A sa` pravRttie pAchaLa DaoN. khulacaMdanA zakitazALI AtmA che. hiMdabharanA jaina samAjane A AkhI pravRttine apanAvavAnA ane tyAMnA kAkartAonAM svapnane alpa samayamAM mUrti manta karI ApavAnI khAsa anurAdha karavAmAM Ave che. dharmAna'da -27 muzakelIone te tarI jaI zake. vaLI meM karelAM nirIkSaNa uparathI tema ja zAstranA vAcana uparathI huM e niCya upara Avye chuM ke mANasane e mahAna zakti upara saMpUrNa ane jIvanataH zraddhA hAya ane eNe rAgadveSa jItyA heAya teA enA zarIramAM Antarika rUpAntara thavA pAme che. A vastu kevaLa icchA kaye prApta thatI nathI. te mATe satata jAgRti ne satata abhyAsanI jarUra che ane te e hAvA chatAM paNa jyAM sudhI izvaranI kRpA na Utare tyAM sudhI manuSyaprayatnanu' kazuM cAlatu' nathI. rAga upara vijaya meLavavA e bahu kaThaNa vastu che. jo amA na hoya to saMpUrNa ahiMsA siddha karavI bahu sahelI vAta thai paDe. ahiMsA viSe mArU ThIka jJAna ane te pramANe AcAranA prayatna hAvA chatAM rAga upara vijaya meLavavAmAM hu* kevaLa damananI kakSA sudhI ja pahoMcyA chuM. damana karavAmAM zarIra tema ja mana upara bhAre tANa paDe che. kharI vastu te zamana che. ene atha e nathI ke mANasamAM lAgaNI ja na rahe. je prANImAtra sAthe abheda anubhavavA icche che tene jagatanA A du:kho joine jarUra lAgaNI thAya. parantu e tenAthI nile pa rahevA joie. AvI jAtanI samatAmAMthI je kriyA nipaje tenI asara duragAmI, vyApaka ane satvara hAya. svAbhAvika rIte e kriyA sa pUNa' ahiMsaka hoya. A vastu siddha karavI kANu che tethI cintA karavAnI jarUra nathI. ApaNe sAce mAge` heA-e tA dhyeyanI samIpa ja jae chIe, tethI jo ke huM 125 varSa jIvavAnI icchA rAkhuM chuM ane AzA paNa sevuM chu. tA. paNa kAle ja maraNa Ave teya zu'? maraNane bheTatAM mane koi jAtanI zAkanI ke niSphaLatAnI lAgaNI thavAnI nathI. huM vRddhelo cAlyo jAuM te tenuM mane kazu du:kha nathI. vaLI huM lAMdhyuM jIvavAnI icchA sevuM chuM tethI kAMi bhArI pravRttiomAM zithilatA na thavI joie. e icchA phaLIbhUta thavAnA gaCmAM ja kazI paNa cetavaNI vinA zarIranA tyAga karavAnI taiyArI hovI joie. bIjI zarata e che ke rAjanuM kAma sahelAthI ukelAvuM joie. koi paNa jAtanI tANu mRtyune AgaLa lAve che. : mRtyu e krAMi tamAma prayatnone aMta nathI. te mRtyu e manuSya prayatnAno aMta hoya te e jIvanta kAyado, jene ApaNe 'izvara' nAme 'oLakhIe chIe tenI te hAMsI ja thAya. A jIvana pachI zuM ? e izvarI bheda che. emAM rASTrIya karavAne ApaNane adhikAra nathI. ATaluM" jANavA pUratI zradhdhA ApaNAmAM hAvI .joie ke sAcI rIte jIvelAM jIvana pachInuM maraNu e bIjA vadhAre sArAM ane vadhAre samRdhdha jIvananA Arbha che. rAmarAjya eTale zu? have rAmarAjya viSe ane dhArmika artha A pRthvI upara izvaranu rAjya evA thAya. enA rAjakIya atha saMpUrNa lokataMtra, jemAM dhana, raMga, kAma, saMpradAya keliMganA bheda upara racAyelI asamAnatAne sthAna nhAya, jemAM jamIna ane rAjasattA lAkA pAse hoya, jemAM insApha satvara pUrAM ane sastuM hoya, jemAM dharmanI, vANInI ane akhabAranI svataMtratA hAya. A badhuM eTalA ja mATe zakaya bane che ke emAM jAte svIkArI lIdhelA nIti ane saMyamanA niyamathI taMtra cAle che. AvuM rAjyata Mtra satya ane ahiMsA uparaja ja cI zakAya. ane te samRdhdha, sukhI ane svAvalaMbI gAmaDAM ane grAmapa McAyatanu baneluM hAya. saMbhava che ke mArUM" A svapnuM svapnuMja rahI jAya. paraMtu e svapnasRSTimAM jIvavAmAM, vahelAmAM vaheluM e sidhdha karavAnA prayatnamAM meATu' sukha ane zAnti rahelAM che. mAhanadAsa karamacaMda gAMdhI. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-6-45 sAmAjika saMbaMdhamAM hiMsAnuM sthAna vizvasamasyA ane vratavicAra Aja sudhI manuSyanA pArasparika saMbaMdhanuM niyamana, savaMzataH (sadgata che. veNIprasAda jaina hatA, jaina dharmanA UMDA abhyAsI nahi paNa adhikAMzataH pAzava balaprayoga (hiMsA) nA AdhAre thatuM hatA, ane alhAbAda yunIvarsITImAM rAjanIti zAstranA adhyApaka hatA. AvyuM che. arthAt vyakita, dala, varga, rASTra athavA vibhinna jAtio temaNe jaina dharmanA ja mAtra nahi paNa samagra hiMdu dharmanA AcAra potAnA bhautika baLane upayeAga karIne je bIjAnuM zoSaNa karatI AvI vicAranA pAMca mukhya sthaMbha samAna pAMca vrata-ahiMsA, satya, asteya, che. temane pitAnA AdhipatyamAM rAkhI temanA pitAnA svArthanI siddhi ane apasTikanA dhoraNe ApaNA jagatanI Adhunika mATe Aja sudhI upayoga karavAmAM AvyuM che. AnuM phaLa e AvyuM samasyAone ukela dAkhavata World Problems and Jain che ke vyakitanA vyakitatvanI ane manuSyatvanI maryAdAnI koI kImata Ethics" e mathALAne eka vicArapreraka nibaMdha lakhyo hato je nathI rahI. bIjI bAju, jemanA upara baLaprayoga karavAmAM AvyuM banArasanI "jaina kalcarala rIsarca saMsAyaTI' taraphathI pragaTa karavAmAM temaNe dhRtatA athavA chaLaprapaMcane Azraya lIdhe che. A rIte baLaprayoga AvyuM che. thoDA samaya pahelAM ja e ati tejasvI ane AzAspada ane chaLakapaTa eka bIjAnA pUraka banyAM che. jyAre ApaNe sAmAjika tArakane asta thayo. emanA upara jaNAvela lekhane akSarazaH nahi paNa saMbaMdhenuM vizleSaNa karIe chIe tyAre ApaNane mAluma paDe che ke sAragrAhI anuvAda mULa hiMdImAM karavAmAM Avela je temaNe maMjura karyA A baMne eka ja vastunAM be judAM judAM rUpa che. chaLakapaTanuM avalaMbana hite. te hiMdI lekhane A anuvAda zrI. zAntilAla maNilAle karI Apyo mAtra zeSita ja nathI letA, paraMtu baLane praga karavA chatAM jyAre che je mATe temane AbhAra mAnavAmAM Ave che, De. veNIprasAdanI mAtra temAM kAMIka tUTI jAya che tyAre pitAnA zeSaNanuM cakra pUrNa paNe jaina samAjane ja nahi paNa AkhA hiMdI samAjane kevaDI meTI khoTa gatizIla karavA zASaka paNa chaLakapaTane Azraya le che. AjhAdIpaDI che tene temanA A nAnA sarakhA chatAM vidvattApUrNa ane vicAra- svAdhInatA-tarapha dareka vyakitane kheMcI jatI svAbhAvika preraNAo parAgahana nibaMdha uparathI "prabuddha jainanA vAMcakone khyAla Avaze. thoDA dhIna dazA sAthe haMmezAM gharSaNamAM Ave che. svAdhInatA tarapha dareka samaya pahelAM che. bhagavAnadAsanA pramukhapaNuM nIce sthapAyela hIMdI kalcara vyakita svabhAvathI ja kheMcAya che. grehAma velese svAdhInatAnI esesIezananA teo eka ati upayogI sabhya hatA. paramAnaMda). suMdara vyAkhyA karI che. te kahe che ke saMpUNuM unnatinA patha , dharmanI paribhASA para sadA agresara rahevAnI ane unnata banavAnI satata dharmanI aneka rIte vyAkhyA karavAmAM Ave che, paraMtu mAnasa antarika preraNA-eka zabdamAM kahIe te svAnubhUti-e ja svAzAstranI draSTie ApaNe kahI zakIe chIe ke vyakitane samaSTi ane dhInatA che. tethI parAdhInatA-gulAmI-sAme ' mAnavInuM mAnasa - maulika AdhyAtmika tenI sAthe meLa eja vastutaH dharma che. tethI svabhAvataH baLa anubhave che. sattAdhIze A baLavAnI svAbhAvika dharmamAM eka bAju te jIva, ajIva ane temanA pArasparika saMbaMdhane vRttine dabAve che, pracAra dvArA jIvananuM bhAna bhulAve che, ane bhaya, vicAra karavAmAM Ave che te bIjI bAju manuSya potAnA svarUpane 'he . lobha, jaDatA, svArthaparatA Adi patana tarapha laI janArI pravRttione dha ane pitAnI abhivyakita jevI rIte kare che tenuM nirUpaNa. * haNa karIne jIvananAM svAbhAvika mUlyanI vismRti karAve che. karavAmAM Ave che. A bIjI dRSTine sanamukha rAkhI AMpaNe e Ama AjanA sAmAjika saMbadhAnA mULamAM baLaprayoga ane chaLakapaTa :jevAne prayatna karazuM ke jene samagra mAnava samAja patiAnA vizALa vyApta che. A uparathI Adhunika samAjazAstrI eja nirNaya anubhavathI saMsArane mATe kalyANakArI mAne che tevA kayA kayA' upara Ave che ke sabhyatAne mULa AdhAra A baLaprayoga ane siddhAntane dharmamAM samAveza thAya che. bIjA zabdomAM ApaNe e chaLakapaTa ja che. jovAno prayatna karazuM ke dhamamAM kayAM sudhI sAmAjika nyAya, hita vartamAna yuganI mULa samasyA ane sukhanAM tana samAveza thAya che. ' . ' A AkSepa satya che ane khAsa karIne Adhunika yuga viSe te ' ', ' , jana AcAra ' ' A vadhAre satya che. chellAM se varSamAM pahelAM je eka sthAnathI bIjA ke A sAmAjika draSTikoNane sakha rAkhI ApaNe . saMkSepamAM sthAnanuM antara hatuM te naSTa thaI gayuM che. vibhinna jAtie, saMskRtio 'jaina-AcArazAstra upara draSTipAta karazuM. saMkSepamAM temAM pAMca mahAvrata ane vicAranA dRSTikoNa eka bIjAnI najIka AvyAM che. AvI nuM vidhAna che. pAMca mahAta A pramANe che-ahiMsA, avasthAmAM navIna vyavasthA mATe prayatna thavo anivArya che, paraMtu AvA saMya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha. mahAbatonA maryAdita pAlanane prayatnanI pAchaLa prAyaH vargavizeSanuM prabhutva sthApita karavAnI bhAvanA aNuvrata kahevAmAM che. tethI ahiMsAdi pAMcatratAne aNuvratamAM paNa pradhAna rahI che. tethI prasiddha vaijJAnika ane samAjazAstrI badrAnDa samAveza thAya che. A pAMca aNuvratanI rakSA vAste traNa guNavrata- raselane kahevuM paDayuM che ke jema bhautika vikAsane mULa AdhAra zakita * digvirati, dezavirati ane arthadaMDavirati tathA cAra zikSAtrata-sAmAyika, che tema rAjanItine , mULa AdhAra baLaprayoga che. chellA baso pivapavAsa, bhUgopabhegaparimANu ane atithi vibhAganuM vidhAna varSanA ItihAsamAM vijJAnanI pragati sauthI vadhAre pradhAna rahI che. karavAmAM AvyuM che. eka bIjhane. daSTie dharmanA daza lakSaNa upara bhAra vijJAne utpAdana ane saMgajhUtAM navAM yaMtra ApyAM, jethI saMsAranA mUkavAmAM Avyo che. dharmanAM te daza lakSaNa A pramANe che-1. uttama badhAM strI-purUSe mATe AnaMda ane sukha, saMskRti ane jJAna tathA - kSamA, 2. uttama mAdava, 3. uttama Ajava, 4, uttama zauca, 5. uttama zAti ane surakSAnAM sAdhana sulabha thayAM che. paraMtu atyAra sudhI 'satya, 6. uttama saMyama, 7: uttama tapa, 8. uttama tyAga, 4. uttama ceDA ja dezamAM ane temAM vaLI thoDAja vargomAM A sAdhana sulabha * * akiMcanatA ane 10 uttama brahmacarya. je ahiM badhA mahAvrata, thaI zakyAM che. AmAM yuddhane lIdhe vacce vacce vyavadhAna paNa paDe che. aNuvrata, guNavata, zikSAvrata ane dharmanA daza lakSaNonI carcA karazuM to AnuM koI gUDha kAraNuM nathI. AnuM mukhya kAraNa te saMdharSa, dhRNA, lekha bahu lAMbe thaI jaze. tethI ahiM te kevaLa sAmAjika saMbaMdha, zeSaNa ane parAjayanI jUnI bhAvanAothI otaprota jAtio, rASTro, - vana ane saMgaThThananI dRSTie jaina AcArazAstranA pAMca mukhya vrata : vargo ane samudAyae navIna sAdhane upara potAne adhikAra ane aNuvratanI carcA karavI Agya lAge che. ApaNuM prAcIna sthApita karI lIdhuM che te che. tethI Aje ApaNe A virodhAbhAsa , vicArakonI daSTi keTalI sUkSma hatI tenuM AthI vadhAre bIjuM kayuM joIe chIe ke vastuonI pracuratA hovA chatAM manuSya garIba che. pramANa hoya zake ke teoe uccajIvana mATe sauthI pahelo ane ane AbhaprakAzanA aneka sAdhana upalabdha hovA chatAM paNa te sauthI vadhAre utkRSTa siddhAMta ahiMsA mAnya che. aMdhakArathI vyApta che.' ja banAM tatvene samaja AcAra ApaNe saMkSepamAM . Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-45 prabuddha jaina svapnabhaMga A samasyA AkhI duniyAnI sAme upasthita che. A samasyAnA ukela ANuvA mATe dArzanikAe ane rAjanItijJoe vividha ceAjanA dhaDI che. AjathI 25 varSa pahelAM, gata prathama mahAyuddhanA aMta pachI, mAnavakulAnA vicArazIla purUSonu dhyAna lokataMtravAda, Atmani ya, AntararASTrIya sahayAga tathA nyAyya niHzastrIkaraNa ane sthAyI zAntinA upAya zodhavAmAM pravRtta thayelu. te samayanI yugabhAvanA amerikAnA presIDenTa vuDDA vilsananI vANImAM vyakata thaI. tenA AdarzavAda ane vAgmitAe pUrva ane pazcimanA lokone eka sarakhI rIte AkarSita karelAM. paraMtu 20 varSanA gALAmAMja khalAM svapno naSTa thaI gayAM. ane pharIthI vartamAna yuddha zarU thayuM, svapnabhaMganuM' pradhAna kAraNa rAjanItimAM prAyaH thatI ApaNI eka bhUla che. ApaNe rAjanaitika ane Arthika kSetranA bhAgeAnA mULa kAraNane upacAra na karatAM lakSaNeAno upacAra karavAnA prayatna karIe chIe. rAjanItinuM vAtAvaraNa azAnti ane jaldI jaldI badhuM patAvI nAkhavAnI vRtithI vyApta hoya che. sAmAnyataH rAjanItijJa uMDANamAM na utaratAM kevaLa uparanA staranuM nirIkSaNa kare che ane upara uparathI upacAra karI teSa mAne che. 1918 thI 20 nA sasAramAM Aja vastu banelI. AnuM mULa e Avyu ke jUnA roge karIthI dekhAvA lAgyA athavA te rAge| cAlu ja rahyA. zastrIkaraNamAM pratiHndritA pahelAnA jevI ja rahI, gupta kUTanIti kAyama rahI, ane ugra rASTrIyatA, sAmrAjyavAda, sabala dvArA nirbaLanu zoSaNa, nItigata anuMkAra tathA yuddhanI khelabAlA rahI. svapnabhaMganA eka du:khada pariNAmane ahi khAsa ullekha karavA jarUrI lAge che. jyAre udAtta vicAra ane adamya utsAhanI sauthI vadhAre AvazyakatA hatI tyAre nirAzAne lIdhe manuSyamAM adhI vAtane upahAsa karavAnI ane temAM doSa kADhavAnI eka vizeSa vRtti utpanna thaI. pAzcAtya rAjanIti maulika punaHnirmANanI vAtathI.--bhaDake che ane emaja mAluma paDe che ke enAmAM bhaviSya viSe vizvAsa nathI rahyo. yuddha: vartamAna samAjavyavasthAnu eka aMga ke tethI ahiM e nirdeza karavA jarUrI lAge che ke yuddha, zastrIkaraNa ane kuTila rAjanIti A badhAM eka bIjAthI judAM nathI. AnAM tAtkAlika kAraNo upara dRSTipAta na karIe te. paNa eTalu tA kahevu ja paDaze ke peAtAneA dAvA manAvavAnA ane jhagaDAnu nirAkaraNa karavAnA upAyarUpe A badhAnA upayAga thayo che. sakSepamAM je samAja, vyavasthAmAM hiMsA Avazyaka gaNAtI haiAya ane eka vaga bIjA varga upara baLa prayoga karI tenu zeNa karatA hAya te samAja vyavasthAmAM A adhu sava thA svAbhAvika che. ApaNu sAmAjika jIvana dhRNA, nairAzya ane zASaNathI Atapreta che tethI balaprayoga dvArA jhagaDAnuM nirAkaraNa karAya che. A bhAvanA antarrASTrIya sabadhAmAM, AMtarika sa'gAnamAM, sAhityamAM ane jIvananA pratyeka draSTikANamAM etapreAta che. sAmAjika jIvanamAM paNa hajI khalaprayoga ane chaLakapaTanuM prAdhAnya che. tethI sudhArA prAraMbha mULamAMthI thavA joie. janatAne atyadhika bauddhika ane naitika prayatna vaDe A vAta samajAvavAnI khAsa AvazyakatA che ke vata mAna sardhAnA aMta karavAne ane vizvazAntinI sthApanA karavAnA upAya balaprayAga (hiMsA) nathI. ahiMsA ja tenA eka mAtra upAya che. tethI ahiMsAnA pAyA uparaja sAmAjika saMbaMdhenu zodhana thatu jarUrI che. AntarrASTrIya anubhava - sa. 1919mAM sthApita rASTrasaMdha tathA niHzastrIkaraNa kamIzane ane sammelaneAnA anubhava uparathI mAluma paDe che ke yuddhanuM nirAkaraNa tenA mULabhUta kAraNa hiMsAnA nirAkaraNathIja zakaya che. ahiMsAnI ucca bhUmikA upara AvavAnA atha e che ke rAjanaitika ane Arthika kSetramAM eka vargoM para khIjA varganA prabhutvanA vicArane tilAMjali ApavI paDaze ane yuropa athavA amerikAnI, eziyA athavA AphrIkAnI badhI prajAnI abAdha unnatinA ane temane samAna avasara ApavAnA siddhAntane vyAvahArika rUpe svIkAra karavA paDaze. ( apUrNa) DA. veNIprasAda 9 AjanA rAjyavahIvaTamAM gaMbhIra pheraphAra sUcavatI sarakAranI navI darakhAsta Aje dezabharamAM je rAjakIya maDAgAMTha dhara dhAlIne beThI che. tenA ukela lAvavAnA hetuthI tA. 14-6-45 nA rAja aMgreja sarakAra taraphathI nIce mujabanI darakhAsta raju karavAmAM AvI che. (1) hiMdI sarakAranI madhyastha kArobArI sabhA nAmadAra gavanara janarala ane sarasenAdhipati sivAya kula hidInI khanaze ane yudhdha khAtA sivAya bIjA badhA khAtAe nANAkhAtuM tathA paradezane lagatu' daphatara paNa--hiMdIone soMpavAmAM Avaze. (2) A kArakhArI sabhA sava vageitu pratinidhitva dharAvatI haze ane temAM musalamAno ane sava hiMduonuM pratinidhitva sarakhuM raheze. (3) A kArrAbArI atyAranA baMdhAraNanA cegAmAM rahIne kAma karaze ane nAmadAra vAisarAyanI khAsa sattA (vITA pAvara) ne aMkuza kAyama raheze. Ama chatAM paNa A sattAne geravyAjakhI rIte upayoga karavAmAM Avaze nahi. (4) A kArebArInI nImaNuka paccIzamI junanA divase sImalAmAM khelAvavAmAM AvanAra nIce jaNAvela AgevAnAnI pariSada sAthe maMtraNA karyAM bAda gavana rajanarala peAte karaze, upara jaNAvela netA pariSadamAM nIce jaNAvela vyaktione AmatraNa ApavAmAM Avaze. prAntAmAM atyAre je vaDA pradhAnA adhikAra. upara hoya athavA te 93 mI kalama nIcenA prAntAmAM chellAM chellAM jemaNe vaDA pradhA nAnA adhikAra bhegabyA hAya te, madhyastha dhArAsabhAnA koMgresa -pakSanA netA, muslIma lIga pakSanA upanetA, rAjasabhA (kAunsIla eka sTeTa)nA koMgresa ane lIga pakSanA netA, tathA dhArAsabhAnA nezanAlIsTa pakSa tathA yurepIyana pakSanA netAo tathA e pramukha rAjadArI pakSanA netA tarIke mahAtmA gAMdhI ane janAba jhINA. (5) navI kArAbArInu` mukhya kAya nIce mujaba raheze. (ka) jApAnanA saMpUrNa parAjaya thatAM sudhI purepurI tAkAtathI jApAna sAme yuddha calAvavu. (kha) navA kAyamI baMdhAraNa viSe nirAkaraNa thAya ane te ama lamAM Ave tyAM sudhI brITIza hiMdanI sarakAra samakSa paDelA yuddhottara vikAsanAM vividha kAryAM sameta brITIza hi MdanI sarakAranA vahIvaTa calAvavA. (ga) Avu* baMdhAraNIya nirAkaraNa kevA upAyA dvArA sidhdha thaI zake tema che te viSe sarakAranA sabhyA vicAraNa karatA rahe ane ceAgya lAge tevA prayatno hAtha dhare. (6) hiMdamAM brITananA vyApArI tathA zvetara hitonI rakSA karavA mATe 'sthAnAnI mArka hiMda khAte paNa eka brITIza hAI kamIzanaranI nImaNuka karavAmAM Avaze. A uparAnta prAntAmAM jyAM jyAM 93 mI kalama heThaLa sarakArI vahIvaTa cAle che tyAM tyAM visarjina thayelA pradhAna maMDaLeA punaH astitvamAM Ave ane vahIvaTanI javAbadArIe dhAraNa kare evI ane A pradhAnamaDaLA mizra heAya. evI vAisarAya taraphathI AzA sevavAmAM AvI che. oNMgresanI kArAbArI samitinA sarva sabhyone mukata karavAmAM AvyA che ane bAkInA rAjakedIonI mukitanA praznane upara jaNAvyA mujabanI navI madhyavatI sarakAra ubhI thAya te tene ane prAntika sarakArane soMpavAmAM Avyo che. A badhA rAjakIya pheraphArane mAtra brITIza inDIA sAthe ja sabaMdha che. dezI rAjyeA sAthenA saMbaMdhamAM A darakhAstAthI kaze paNa pheraphAra thavAnA nathI. A darakhAstoe rAjadvArI traNa dhuMce tatkALa mATe ubhI karI che. most 4 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina vItarAganI mUrtinI A te kevI viDaMbanA ? (pa divaseAe tItha kara" prabhunI mUrti upara thatI jAta jAtanI AMgI ane zaNagAraracanAthI anubhavelA AdhAtane DaoN. jayantIlAla ema. badAmIe potAnI viziSTa zaili vaDe nIcenI paktae ArA sundara ane saceTa rIte nyakta karyo che. zAnta ane padmAsane ala'kRta dayAnidhi kevalajJAnI ! mahAprabhu nirjana nirAkAra tIrthaMkara ! vIrAnA vIra te AtmAnA udnAraka ! Aja karyAM tArI zAnta mukhamudrA ne kayAM gayA amIjharatAM cakSu ? eka dhyAne AtmAsahu saMcaravA sUcavatu jAmA vAghA taLe kema sa'tAyu' padmAsana ? hA - kAraNa dhama ghelachAe zilpanA zAnta sAmya bhAva veDaphyA te kRtrima ananta AbhUSaNA caDhAvyAM. zAstranA niyame ullaMghI zAnta sarjAyelI mUti rAgI banAvI. ratneAjaDita muguTa paherAvI mukhabhAva vikRta kIdhAM; hIrA meAnI pAnAe aMga mahI sphaTika sAMya gANu gaNu, vAghA, jAmA, sAphA racI kRSNanA zRMgAranI spardhA kIdhI. jIvAjIvanI sUkSmatAnA saedhakane puSpAnA DhagalAe DhAMkI jIvahiMsAne upahAsI. anya dharmonA annakoTa avagaNI ananta vaividhyabharyAM nevedya dharyAM. phUlalAda e jIvahiMsA jANavA chatAM enI chAme chalakAvI. emAM kharA dhama mAnyA te AtmAnI mukita gaNI kharI rIte-- jyAM, dharma sthAna evAM hAya ke dInane dInatA na dekhAya, dhanikanI ghelachA na dekhAya te, AtmamuktinA ekaja mAge dIna ane dhanika samatA rahI Anada eka sarakhAM pagalAM pADe nirAgI, nile paNa nimehu alabhya meAkSasukhagAmI prabhu ! prAthanAnA avala bankAja jJAnIoe tane AkAra Apya; pAdacaraNa sevI Atma-ekatA ANavA caMdana pUjA ne stuti svIkArI; paNa dharma dhurdhA ane sAdhujanAe ` adha zradhdhAne AzA laI (1) rASTrIya mahAsabhAnA pramukha zrI maulAnA abula kalAma AjhAdane upara jaNAvela netAonI pariSadamAM niyaMtraNa ApavAmAM AvyuM nathI. (2) hiMdu mahAsabhAnI sadantara' upekSA karavAmAM AvI che. (3) sa MpUNa kArAbArI sabhA mATe hiMdu * sarakhA hIsse pasaMdagI karavAnI che. musalamAnanI pasaMdagI karavAnu melema lIgane kahevAmAM Avaze ane saMpUrNa hiMduonI pasaMdagI ane musalamAnanI paramAnada) manamAnyA dhanyavahAra racce; pUjAmAM vaividhya ANyu; rathayAtrA, svapnAM, ujamaNAM sapatti reDatA aneka mArgo-ceAjyA jyAM dhanikanI pUjA thai te dIneAnAM duHkha na bhAMgyAM. paNa have huM zivagAmI ! adhazradhdhAne acaLA aLage thaye te kAraNu ane satya samajavA mAnasa jAgyuM', rUDha bhakti ane Akhara aLagAM karI satya dharma samajavA kutuhalatA AvI; zAsanadeva ! dAkhava ke AgamAe AjJA che AhavI ke racavI amAre sudara AMgI ? prakAre ekendriya hi'sA avagaNavI ? pUjA karavI zaNagAranI ke prabhunI dAkhava. satya dAkhava. avAre athaDAtAne mA sUADa ke vipathagAmI manatA aTake aTakAve. # + ******* tA. 15-1-45 * zAnti sthira preraNA pAtI, ekAgratAnuM mAndvAna karatI, namaNAM nayane zAMti sUcavatI, sthApatyanI magaLamayI mUti ! bhavya mahAkalAne avagaNatA dharmanAM kahevAtA sthabhAne sajJeSa ke tane tALA sAMkaLathI mukata kare, akhila mAnava jAtane tArAM dana de te satya ahiMsAe savane dare. tuja darzIne nhAya. 'dhana. bhAvika Ave ane pita, karI samyak dana jJAna cAritra ahiMsA satya sidhdhAMtane prAthanA karatA AtmAmAM UtAre. tuM AMgaNe nhAya ADaMbara AMgI, nhAya vasalakAra, puSpAda, danakAja dvAra khullAM hAya jayAM nhAya varNAntarabheda. jainatva svIkAre te jaina tuja mUtinAM darzIna pAve vadana karatA karatA Atma mukitanA pa'the sAMcare, jayantIlAla ema pANI. karavAnu... kAMgresane kahevAmAM Avaze. pariNAme kAI rASTravAdI muslImanu A yejanAmAM kazuM paNa sthAna nahi rahe ane kaoNMgresa Akhare hiMduonI eka sasthA che evA ADakatarI rIte svIkAra karyAM gaNAze. vizeSa carcAne ahiM avakAza nathI. AvatAM pakhavADIyA daramiyAna hiMdanA bhAvI paratve asAdhAraNu mahatvanA nirNaya karavAmAM Avaze. pAna da Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-6-45 : prabuddha jaina abhyAsa choDayA pachI mujaba viSaye ane kAmanI pasaMdagI te karI zake. sAmAnya rIte A paddhatithI aradhA samayamAM ApaNI keLavaNIne kAryakrama saMpUrNa ane to eka tAjetaramAM parIkSAmAM pAsa thayelo garIba vidyArthI pitAnI tAtkALIka upayogamAM javA lAyaka banI jAya. A te keLavaNInA A duHkhada kathA jaNAve che, jeno sAra nIce mujaba che. kSetramAM pAyAnA pheraphAra karavA jevI dUranI vAta thaI, paNa atyAranI che huM eka garIba vidyAthI chuM. mArAM mAbApa nAnapaNamAM gujarI cAlu paddhatithI bhaNate garIba vidyArthI jyAre abhyAsa pUro kare che. gayA hatA tethI anAthAzramamAM rahIne prAthamika keLavaNI ane jJAtinI tyAre te kaMI pAmatuM nathI. tenA mastakamAM jJAna hoya che, paga ane huM eka begamAM. mArI vidyArthI tarIke rahIne bI. e. thayo. vidyArthIkALa hAthamAM kArya karavAnuM jema hoya che, kaLA paNa hoya che, paNa kAmanA daramiyAna mane beDa'gamAM Azare maLe, jJAtinA maMDaLo taraphathI kSetre taiyAra hotA nathI. hastadhoga jANanAra mATe te koI paNa pustakonI sagavaDatA maLI ane nAnAM nAnAM pAritoSake meLavIne ane ThekANe kAma karavAnI taka maLI jAya che paNa mastakanA jJAna mATe te khAnagI vidyArthIone bhaNAvIne meM mArUM kapaDAdinuM bIjuM kharca kSetre zedhatAM jarUra amuka samaya lAge che, eTale kSetra ane sAdhana kADhayuM. A rIte mane koIne kaI rIte madada maLI, jenA AdhAre meM maLe tyAM sudhI parIkSA--pasAra karI navare paDelo garIba vidyArthI zuM che bhAre abhyAsa pUrNa karyo ane jIvananA vIza. varSa kheMcI kADhayAM ! kare ? zI rIte Take? A samaya kharekhara viSama hoya che. A samayamAM tyAra pachI mAre cheDe samaya kaparAmAM kapare gaye. parIkSAnuM pari. bhAMgI paDela vidhArthI bhava Akhe nirAzAmayaja rahe che. NAma AvyuM eTale huM vidyArthI maTI gaye; tethI boDIMgamAMthI ApaNe samAja vidhArthIone madada karavA thoDe ghaNe taiyAra maLatI badhI sagavaDatA ane bIjI sahAyatA baMdha thaI. hoya che. paNa tAjetaramAM ja vidhArthI maTI gayelAne dhaMdhe lAge tyAM sudhI baginuM rasoDuM baMdha thayA pachI thoDA vidyArthIoe pariNAma AvatAM sudhI potAnA kharce raDuM cAlu rAkhyuM hatuM. meM madada ApI TakAvavAne koI taiyAra nathI hotA, kAraNa ke tevAone paNa tene Azare lIdhe hatA, kAraNake mAre javA jevuM bIjuM koI karelI madada jJAnadAna gaNAtI nathI eTale ke vidyAdAna ke jJAnadInanA thaLa nahatuM. uparAMta mAre ahIM rahIne kaI dhaMdhAnI zodhakhoLa ane puNyanA vAMcchue bIjI rIte madada na kare te svAbhAvika che. paNa bhaviSyanI vyavasthA karavAnI hatI. pariNAmane bIje divase ja raDuM keLavaNIno pracAra karavA IcchatI saMsthAonuM lakSya paNa A vAta tarapha baMdha thayuM tyAre bAra divasanA kharcanA rUpiyA navA prazna gayeluM dekhAtuM nathI te navAInI vAta che. " mAre mATe ati bhAre hato. mane vIza varSamAM je nahetuM vItyuM te A nava rUpiyA ane dhaMdhe lAguM tyAM sudhI AluM kharca mATe ". thoDAne keLavaNI ApI saMtoSa mAna ane AkhA samAjamAM jarUrI rakama meLavatAM vItyuM. vidyArthI tarIke koI udAra gRhastha pAse keLavaNInuM mAnasa ubhuM karavuM te banne vacce ghaNuM aMtara che. yuganI madada mAgI zakAya; paNa have te huM vidyAthI maTI gayA hatA. eTale asarathI ApaNAmAM keLavaNIne madada karavAnI eTale vidyArthIone madada kema bhAgI zakAya ? kANuM madada kare? ghaNIvAra huM chAne chAne -sAdhana-sAmagrI Adi pUrAM pADavAnI vRti avazya jAgRta thaI che, paNa raDa chuM ane nirAza thaI gayo chuM. kAraNa ke mAre beTI rIte madada : keLavaNInuM mAnasa sarajavA jevI teyArI ApaNI khuda ApaNI keLamAgavI ke levI nahatI. mArI sthiti samajIne mane Teko Ape vAyelAonI ane keLavaNIkAro gaNAtAM mahAnubhAvonI-paNa pUrepUrI te koI sage ke snehI mArA dhyAnamAM na hatuM. ane jevAtevA nathI. eTale alabata prativarSa thaDAka bhaNelA vadhe che. paNe kharA pAse mAgatAM mAruM svamAna ane keLavaNI ghavAtAM hatAM. chevaTe eka arthamAM keLavaNuM vadhatI nathI. lokonuM mAnasa keLavaNImaya banI. sahavidyAthIe thoDI rakama uchItI ApI. eTale rUpiyA nava bharI jIvana keLavAtAM nathI. A te tyAre bane ke jyAre keLavaNI nityanA zake. ane eka oLakhItAnI sAthe eka khAnagI maMDaLamAM "dharagatu jIvanamAM upayogamAM laI zakAya tevI ane keLavaNI pAmelAo jIvajamavAnA bahAne dAkhala thayo. turata mATe ciMtAmukta thaze. pachI nanA harakeI kSetra mATe sadAya taiyAra ane navo Adarza raju kare tevA te re reDa upara eka lAkaDAnA, vyApArIne tyAM nokarI maLI gaI. dekhAya. ema thatAM samAjamAM eka jAtanuM utsAha preraka sukhada vAtAAvI sthiti mArI ekanI nathI aneka garIba vidyAthIonI che. varaNa ubhuM thAya che ane janatA sahuja keLavaNInI, pakSapAtI banI che abhyAsa baMdha thayA pachI dhaMdhe lAgI javAya tyAM sudhI Teko ApI keLavaNI tarapha DhaLatI jAya che. ' , ' ' vidhAthIone bhAMgI paDatA bacAvavAnI koi janA samAja nA vicAre?" ApaNe tyAM kevaLAyelAmAM vyApelI bekArI ane nirAzAjanaka ' - A vidyArthInI upara jaNAvelI hakIkata gaMbhIra vicAraNA mAMge - manodazA keLavAyelAne ja nukazAna kare che eTaluM ja naMhi paNa keLavaNInA che. ApaNI AkhI keLavaNInI padhdhati ja evA prakAranI thaI gaI che. A praznane nukazAna pahoMcADe che. jyAre keLavAyele ucca kharcALa ke te ati lAMbo samaya le che ane tenI pAchaLa nitya kharca ja karavuM keLavaNI pachI paNa sAdhana vagara lAcArapaNe bhaTakatA dekhAya che, jyAre paDe che. prAthamika keLavaNIthI mAMDIne kelejanI bI. e. sudhInI soLa mAtra prAthamika sAdhanane abhAve ja jevI tevI rIte jIvana jIvatA varSanI lAMbI keLavaNImAMthI kaMI utpanna maLe ane mananI A keLa dekhAya che, jyAre mAmulI TekA mATe paNa mAmulI mANasa pAse nAnA vaNInI sAthosAtha hAthanI tAtkAlIka upayogI thaI zake tevI kaLA ke dekhAvuM paDe tevI kaDhaMgI sthitimAM te mUkAya che tyAre tenI asara hunnara maLe tevI koI paNa vyavasthA ke padhdhati temAM hatI nathI. bane keLavAyelA ane bInakeLavAyelA upara zuM thAya? lokenI eTale keLavaNIne je bhaNanArane temaja tenA vAlI bannene bhAre AMkhamAM keLavaNInI zuM kImataM vase? je eka vakhata keLavaNInI paDe che. je ApaNI atyAranI keLavaNInI paddhati badalAvI nAMkhI nirarthakatA lokonA dilamAM vasI jaze, ane keLavAyelAonA dIlamAM temAM utpAdaka zramavibhAgane dAkhala karavAmAM Ave ane te rIte je kaMI hatAzA pravezI jaze te teonI daSTimAMthI keLavaNInA ucca Adarza. . utpanna thaI zake temAMthI vidhArthIne kaMIka maLe tevI goThavaNa karavAmAM Ave marI jaze. samAjamAM keLavaNI vyApaka karavI hoya te te keLavAyelA te keLavaNInA kharcane bejo amuka aMze haLavo banI jAya ane bIjAnA Adarza banI rahe tevuM ucca vAtAvaraNa ubhu karavAnI prathama jyAre vidhAthI abhyAsa pUro karI saMsAramAM praveze tyAre tenA hAthamAM jarUra che ane teTalA mATe keLavAyelAomAM vyApatuM mAnasika daurbalya thoDIka bacata rahe ane turata kAma Ape tevI ekAda kaLA maLe. A aTakAvavA teone dhadhe sAMpaDe tyAM sudhI TakAvI rAkhe tevI saMgIna upara jaNAvela muzkela praznane sAco upAya dekhAya che, ane AthI ekI janA hAtha dharavAnI anivArya jarUra che. AvA AzayathI karelI madada ' sAthe be kArya sare che. jyAre AvI padhdhatie keLavaNI apAya tyAre badhA jJAnadAna ja gaNAya ema mAruM mAnavuM che. vidhArthIo mATe ekaja dheraNa na rahetAM zakti ane kudaratI valaNa vrajalAla dha, medhANI Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + : prabuddha jaina tA. 15-6-4pa A svaccheda vANivihAra pahelavahelo che ? zrI sAgarAnaMda sUrinA vyAkhyAna saMbaMdhe zrI muMbaI jaina yuvaka chIe. zrI sAgarAnaMdajI paNa dharmarakSA mATe ja AvA jhanunI bane che saMdhe karelA TharAva paratve tA. 1-5-4panA janano agralekha jaNAve ema pitAnA zrotAone ThasAvatA hoya che. maryAdAbhaMga ke sAmAnya - sabhyatAno bhaMga thato hoya te paNa. teo jainadharmanI praNAlI ane "jana konpharansanA chellA adhivezananA aMge zrI sAgarAnaMdasUri siddhAMtonI rakSA mATe jhajhumI rahyA che ema mAnI maunabhAve ene bacAva ane emanA ziSya zrI caMdrodayasAgare ApelA eka-be vyAkhyAnane karanArAo eka-e gaNyAgAMThayAja nathI hotA-meTI mAnavamedanI hoya che. aMge hAlamAM thoDe UhApoha thayo che. ema kahevAmAM AvyuM che ke eTale te maryAdAnI ke ziSTatAnI paravA karyA vinA teo virodhIone udhaDA jana muninI bhASAmaryAdAne na zobhe evA zabdone emaNe upayoga laI zake che. sAgarAnaMdajI jevA sUrae te pitAnI pAse jevA - karyo che, ghaNI aziSTa zailImAM gAlIpradAna karyuM che--ane te paNa prakAranI mAlamilakata hoya tenuM khullekhulluM pradarzana karI batAve, paNa hajAre mANasanI medanI vacce. muMbaInA jaina yuvaka sAthe te teno enA grAhakonI-anumodakanI saMkhyA joyA pachI enI javAbadArI khule virodha paNa karyo che. te pitAnA TharAvamAM kahe che ke vacanagupti kone zIre mUkavI e zuM eka samasyA nathI banI jatI ? tithicarcA ane bhASAsamitinuM je anupAlana dareka jaina sAdhune mATe Avazyaka prakaraNa ke je hajI paNa dhUMdhavAyA kare che temAM kaye pakSa himmatapUrvaka I che. tene emaNe mULamAMthI lopa karyo che, eTaluM ja nahi paNa mAnava maryAdA ke sabhyatAnA nAme pitAne bacAva karI zakaze? ane chatAM sabhyatAnI sAmAnya viveka-maryAdAnuM paNa akSamya ullaMghana karavAmAM AvyuM ApaNe badhuM maunabhAve-udAsabhAve nabhAvI levAmAM ja dharma ane samAF" che. A vANIsvaccheda mAtra sAdhu saMsthAne nahi, paNa AkhA jaina samAjane januM gaurava hAya ema nathI mAnatA ? A vAta ATalethI ja nathI ke zaramAvanAre ane nIcuM jovarAvanAra che. jANe ke surijI sAgarAnaMde A aTakatI. jeo AmAM vANIsvaccheda sAme pokAra uThAve che temanI ja 'pahelavahelo vacanagupti ane bhASAsamitine bhaMga karyo hoya ane jaina pAse bInazaratI zaraNAgatinI darakhAsta raju karavAmAM Ave che, * saMdhane pahelavahelo zaramAvAne ke nIcu jovAno prasaMga AvI paDyo. ekaya ane sulehanI khAtara have pachI e viSe eka akSara sarakhe hoya ema A TharAva vAMcatAM lAge. AvI maryAdAnA bhaMganuM pahelavaheluM ' paNa na bolavAnA karAra upara sahIo levAya che. aikyane artha ja - mAna sAgarAnaMda khATI jatA hoya evo paNa kaI koIne AbhAsa che e ke sUrivarane game tevA svachaMda sahI levA. thAya. jaina carcAnI jUnI phAile ane te pachI devadravyanI garamAgarama citrapaTamAM ke nATakamAM koI citra yA nATaka aziSTa ke maryAdA: carcA vakhate patrikAo-rUpI vIMjhAtI samazeronA teja ane khaNakhaNATa bhaMga karanAra hoya te vivecake enI khabara laI nAMkhaze ane prekSakake jemaNe sAMbhaLyA che ane aMtaramAM zAMtithI saMbhAvI dIdhA che-pAMcamA varga paNa evA citrano bahiSkAra karaze. mAtra dharmanA kSetramAM eka ArAne prabhAva gaNI vismRtimAM sarAvyA che tene "hIjaDAnA lagna AMgaddhArakanI asabhya vANI viSe jANe ke eka--be patro athavA di ane "sAsunA ziranuM muMDana" jevI vAta ati sAmAnya lAgaze. saMrathAo sivAya koIne kaMI paDI ja nathI. zrotAo paNa ethI kaiI kaheze ke sAgarAnaMdajInI jabAnamAM AvI kaTutA che-junA samayanI alI " saMtuSTa ke prasanna hoya ema lAge che. AvI sthitimAM ApaNe caMdroaziSTatA che-tethI karIne madhuratA ke sabhyatA nathI banI jatI. vAta dayasAgara. ke sAgarAna iMjInA doSa kahIe e lagabhaga nirarthaka che. ja kharI che. paNa sAgarAnaMdajI pAse je gALonuM sAhitya che tene upabhoga yA che te samAjano moTo bhAga vANIsvacchaMdane jyAM sIdhI-ADakatarI rIte karanAro varga nA sUto nathI. emanI kadara thAya che eTale to emane ' , - satkArete hAyaenA sUtradhAre paNa jaina dharma ane saMskRtinA staMbha ' gaNAtA hoya tyAM kone dhekhe kare ? di uttejana maLe che ane vANIsvacchedamAM vakhatovakhata bharatI Ave che." . . ame mAtra muMbaImAM apAyelA eka-be vyAkhyane viSe ja ahIM ( kaTutA ane aziSTatA bhale madhuratA ke sabhyatA na bane, paNa ene . nathI bolatA. amArI daSTi sAme chellA daza varSa daramyAna khelAyelI rasapUrvaka sAMbhaLanArA ane udAsInabhAve-maunabhAve anumodanArA hoya " - patrikAonI gaMdI ramata naravarI rahI che-jenA pRSTapeSake ApaNuM . ke tyAM sAgarAnaMdajIne vAMka kADhavAM nakAme che. emaNe AvA eka-eka - jaina dharmanA samartha acAye hatA.. kSamAzramaNa gaNAtA purUSanA hiM paNa jenI gaNatarI karavI muzkela baMne eTalA vANItAM yuddha - vANIsvachaMda mATe ghaNIvAra ema lAge che ke jaina samAjanA moTA melyAM che ane e saghaLamAM emane A prakArane maryAdaoNbhaga soLe : - bhAganI rUci ane udAsInatA echI javAbadAra nathI. je dharma ane kaLAe khIlI nIkayAM che. carcA e mAtra yuddhanuM medAna nathI-yuddhanA saMskRtimAM navuM-kalyANamaya vizva racavAnI zakita rahelI che te dharmo medAnamAM nIti-anItine vicAra viralA ja kare che. ApaNe te che ane saMskRtinA AcAryonI A vAstavatA joIne ke zraddhALu e AvA uhApohane dharmarakSAnuM aMge mAnIe chIe-manAvavA mathIe.. haro ke jenI AMkha AgaLa nirAzA nahi chavAtI hoya ?" B i gayA aMkanA agralekha, ApelA zrI. sAgarAnaMdasUrinA vyAkhyAnamAMnA keTalAka phakarAo vAMcIne keTalAka bhAIo.pUchAve che ke "khare sura sAgarAnaMdasUri AvuM belyA hatA , AgadhdhArakanuM bIrUda dharAvavA jevaDI pratiSThA pAmela AcArya te zuM paNa eka sAmAnya sAdhu - sAmAnya zrAvaka, sabhyatAne sAdhAraNa khyAla dharAvanAra koI eka sAmAnya mAnavI paNa AvA uddagAra na kADhe evI upara prazna karanArAonI * mAnyatA hovAne lIdhe ja teo A prazna kare che. uparanuM vyAkhyAna e koI Akasmika mAnasika vikRtinuM pariNAma nathI, paNa A zrI sAgarAnaMdanuM Di sarinA temaja emanI haroLane keTalAka anya AcAryone A sAmAnya abbAsa che ane virodhIo sAme A galIca bhASA prayoga karavAnI temane visAlu Adata che A hakIkatane AvA praznakAne khyAla Ave te hetuthI uparano lekha uddhata karavAmAM Avyo che. e lekhamAM A vyAdhinuM je nidAne ja karavAmAM AvyuM che ke Avo vANI svachaMda jaina samAjamAM cAle che tenI kharI javAbadArI temanA AvA vyAkhyAnane muMge meDhe nibhAvI letA ane kadi kadi anumodana ApatA jaina samAjanI che te nidAna tadana barAbara che. ApaNe sAMbhaLIe chIe eTale teo niraMkuzapaNe elyuM jAya hato tethI A vyAdhinA nivAraNane upAya paNa jaina samAjanA hAthamAM che. AvA AcAryo jyAM sudhI pitAnI vANI upara jarUrI saMyama na mUke ! lAM sudhI temane bahiSkAra karavo ane te rIte temanI sAna ThekANe lAvavI Aja eka upAya che. paNa duHkhanI vAta e che ke jaina samAjanI ) satyatAnI vRni paNa buThThI banI gaI che. tenAmAM sabhyatAne Agraha rahyo nathI; asabhyatA sAme kazI dhRNa rahI nathI. AthI AcAryo nirbhaye. gaNe varte che ane phAve tema cAle che. A duSita cakranA koI paNa rIte aMta Avavo joIe. nahi te sAdhusaMsthA ane saMdhasaMsthA ubhayane ! niratara hAsa ane Akhare vinAza ja nirmAyale che e sau koI samajI le. - . t paramAna da.. I zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe tatrI mudrakaprakAzaka: zrI maNilAla mekamacaMda zAha 45-47 dhanajI TrITa, muMbaI. tema mI mA mudraNasthAna : sayakAnta pri. presa, pAna kAlabAdevI reDa, muMbaI. ra 1 : : ja rahI che-jenA paMtha jena dharmanA samartha adalA vANItAM yuddha kaLA emaLamAM emano A Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - : " * * - , *ka, " " * zrI muMbaI jaina yuvasaMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. prabutha jaina taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha, lavAjama : varSa : aMka : 7 5 muMbaI : 1 julAI 1945 ravivAra. rUpiyA 3 - - . 194ra thI 1945 sudhInA rAjakAraNanuM vihaMgAvalokana ane mArgadarzana zrI zaMkararAva deva saMdhanA kAryAlayamAM nA ogasTa mAsamAM akhila hiMda mahAsabhA samitinI beThaka bolAvavAmAM tA. 26-6-45 nA roja koMgresa kArobArInA sabhya ane AvI ane e beThakamAM aitihAsika TharAva karavAmAM AvyuM. A mahArASTranA AgevAna rAjakAraNI netA zrI zaMkararAva devanuM zrI muMbaI TharAvane Azaya paNa eja hatuM ke keMgresa pahelAMthI dharI jaina yuvaka saMdha taraphathI saMdhanA kAryAlayamAM svAgata karavAmAM AvyuM rAjyane virodha karatI AvI che ane Aje paNa e rAjyanI che hatuM. A prasaMge saMdhanI kAryavAhaka samitinA sabhya. uparAnta bIjA nItinI eTalI ja kaTTara virodhI che ane jo mitrarA hiMdane che paNa keTalAka bhAI baheno hAjara hatAM. prAraMbhamAM saMghanA pramukha zrI svAdhIna banAve te mitrarAjyane vartamAna vizvayudhdhamAM zakya teTalo paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAe zrI zaMkararAva devane AvakAra ApatAM sahakAra ApavAne taiyAra che, paNa jo sarakAra A mAMgaNI svecchAe 1942 nA ogasTa mAsathI Aja sudhInI rAjakAraNI ghaTanAo maMjura na rAkhe sAmudAyika satyAgrahane Azraya laIne A mAMgaNI | saMbaMdhe temanA dila upara je kAMI pratyAghAta paDayA hoya tene kAMIka sarakAra pAse koI paNa rIte maMjura karAvavAno kesa IrAde dharAve che. ' khyAla ApavA ane have pachInI paristhiti paratve mArgadarzana e TharAva karatI vakhate turatamAM ja satyAgrahanI laDAI zarU karavAnI karAvavA temane vijJapti karI, jenA pratyutara rUpe zrI zaMkararAva deve gAMdhIjIne ka95nA sarakhI' nahatI. pratipakSI sAthe bane teTalI vATAghATe eka kalAka sudhI eka ati mananIya pravacana karyuM hatuM. zarUAtamAM karIne koI paNa yogya samAdhAnanI bhUmikA ubhI karavI ane sarakAra pitAnA svAgata mATe AbhAra pradazita karIne tema ja 142 nA ' sAthe upasthita thaI rahele jhagaDe koI paNu rIte TALave ema gAMdhIjI ' ogasTanI akhila hiMda mahAsabhA samitinI beThaka bAda turatamAMja kharA dilathI IcchA dharAvatA hatA. paNa sarakAranI AvI kaI dAnata ja saMdhanA kAryAlayamAM AvavA mATe temaNe zrI paramAnaMdabhAIne ApeluM nahotI. 184ra- ogasTanI navamI tArIkhe zuM banyuM te tame sau jANe vacana Aje pite purU kare che e bAbatano ullekha karIne AgaLa cAlatAM che, ane jyAre ahamadanagaranA kIllAmAM praveza karyo tyAre amane ! temaNe jaNAvyuM ke bhAluma paDayuM ke tyAM te eka mahInAthI amane rAkhavAnI taiyArI 1842 nA prAraMbhamAM jyAre yuropamAM jarmanI khubaja AgaLa ane goThavaNa cAlI rahI hatI. tyArathI te Aja sudhInA gALAmAM zuM vadheluM hatuM ane yuropanI dakSiNethI' ane AphIkAnI bAjuethI jarmanI banyuM te amArA karatAM tame badhAM vadhAre jANe che.. ezIA tarapha DhaLI rahyuM hatuM tyAre A bAjue jApAna dUra pUrvanA 1942 tA prajAkIya utthAna saMbaMdhe sauthI mukhya prazna e che sarvadeze ekAeka sara karIne hiMdusthAonI sarahada upara AvIne karavAmAM Ave che ke te pAchaLa ApaNe je hetuM hatuM temAM ApaNe ubhuM hatuM ane hiMdusthAna upara kayAre caDhAI kare enI ja rAha jovAtI taddana niSphaLa nIvaDayA ke kema ? tatkALanuM pariNAma joIe te hatI. hiMdI sarakAranI e vakhatanI sthiti bahu ja DAmADoLa hatI. ApaNe kabula karavuM joIe ke sAmudAyika laData pariNAme taratamAM ane je jApAna hiMda upara caDhAI kare te aMgreja sarakAra tene zI' ja ApaNe sarakArane namAvIe ane ApaNe sAthe saMdhi karavAnI rIte sAmano karI zakaze e eka moTo savAla hatA. AnuM moTuM ' sarakArane pharaja pADIe e ApaNI, memamAM te vakhata puratA kAraNa te e hatuM ke sarakArane hiMdI prajAne hArdika sahakAra naheta. ApaNe jarUra niSphaLa nivaDayAM chIe. paNa prajAe je pAra che koMgresanuM ema kahevuM hatuM ke A vakhate jApAna sAme hiMdusthAnane vinAno bhoga Apyo te nakAme gayogresa dabAI gaI, rASTranI te ja bacAva thaI zake, je hiMdI prajA pitAnA dilane khare sahakAra AjhAdInI vAta hAla turata te svama jevI thaI gaI ema kaI Ape ane potAnA sarvasvane A mATe bhega ApavAne taiyAra thAya kahetuM hoya te te taddana khoTuM ane kAraNa vinAnI nirAzA A te ja banI zake ke je hiMdI prajAnA dilamAM ema spaSTapaNe phelAvanArUM che. tame joze ke 1942 nA ogasTanI ghaTanAthI amArAM bhAse ke A jApAnano sAmano kare te mAtra brITIza hakumatane hiMdu- ' chuTA thavA sudhInI sarakAranI nIti eka sarakhI rahI che. teNe be sthAnamAM TakAvI rAkhavA mATe nathI, paNa pitAnA dezanI AjhAdInI ja gAMThe bAMdhI hatI ke ogasTanA TharAva pAcho kheMcI levAmAM na Ave che rakSA karavA mATe che. A tyAre saMbhave ke jyAre hiMdI prajAne taratamAM tyAM sudhI bIjI kazI rAjakIya vATAdhATa zakaya ja nathI ane koMgresa ja svAdhIna ane svataMtra banAvavAmAM Ave ane zAhI sattAne hiMda. kArIbArInA sabhyone jelamukta karI zakAze nahi. ane bIjuM uparanI " mAMthI vAstavika anta Ave. A khyAla nIce rahelI koMgresane jyAre bAbata bane to paNa kIsanI je darakhAsta AjathI traNa varSa pahelA ema lAgyuM ke krIpsanI rAjakIya darakhAsta prajAne sattAnuM satva nathI raju karavAmAM AvI hatI te haju emane ema ubhI che. temAM kaze ApatI, paNa sattAnI pherabadalIno kevaLa upara dekhAva raju kare che pheraphAra thaI zake tema nathI. Aje je banAvo banI rahyA che te jotAM tyAre koMgrese te darakhAstano asvIkAra karyo. gAMdhIjIe Quit India" tamAre kabula karavuM paDaze ke A banne bAbatane Agraha choDI nI-hiMda choDa jAo'nI-dhaSaNa zarU karI. A gheSaNAne artha paNa devAnI sarakArane pharaja paDI che. 1843 ogasTane TharAva haju 'hiMda uparanI sattAne tyAga kare" eTale ja hatA. A nemathI 1942 emane ema ubhe che; kegresa kArobArInA sabhyone bInazarate choDI Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-19-45 ApaNane dayAthI koI na kevaLa punIta Revolution-sivAya vahIvaTadAre che e mukavAmAM AvyA che; ane krIsanI darakhAstane bAjue mUkI nAmadAra dhAraNa vega ApI rahyA che-A tamAre mana atyanta AnaMda ane ke vAIsarAya leDa vevala navI darakhAsta AjanI maDAgAMTha ukela gauravanI hakIkata hovI joIe. ahiMsAne lagatI sAmAnya kalpanA karavAnA hetuthI laI AvyA che. A AkhI kegresanI laDatane eka bhAre ane gAMdhIjInI ahiMsAmAM thoDo pharaka che. gAMdhIjInI ahiMsA anya vijaya che. jela bahAra rahelI prajAne paNa dhanyavAda ghaTe che ke game lokamAM svarga meLavI ApavA mATe nathI ke mekSaprAptine hetu dharAvatI teTalI yAtanAomAMthI pasAra thavA chatAM prajA kesane eka sarakhI nathI. e te A lekane mATe che, banI zake te A lokamAMja svargone vaphAdAra rahI che, egasTane karAva pAcho kheMcI levAnuM ke sarakAra utAravA mathI rahI che. duniyAne vyavahAra vadhAre saraLa ane ocho - sAthe koI paNa rIte samAdhAna karI levAne prajAe svapna vicAra kalezamaya thAya e hetu gAMdhIjInI ahiMsA pAchaLa rahelo che. rASTranA sevya nathI. ane samAjanA prazno ahiMsaka sAdhana vaDe teo ukelavA karavA mAMge che. fii leDa vevalanI yojanAsaMbaMdhamAM Aje kaze paNa abhiprAya ApaNu AkhAM sAmAjika vyavahArane teo ahiMsAnI bhAvanAthI na ApavAno artha nathI. sImalAmAM A saMbaMdhamAM ApaNA AgevAno sa karavA mAMge che. duniyAnI gaMdakI joIne teo bhAgatA nathI. A vITAghATa karI rahyA che. teo ApaNA svamAnane hAni thAya ke kogresane ekAnta khuNo pakaDIne pite saMpUrNa ahiMsaka jIvana akhatyAra karyuM svatvane AghAta pahoMcADe evuM kazuM kabula nahiM kare evI che AvI bhAvanA ke vRtti kadi temanI nathI. duniyAnAM sukhaduHkha ane ja ApaNane zraddhA hovI joie. sAthe sAthe e paNa ApaNe dhyAnamAM gaMdakI sAthe teo tAdAtmya anubhavI rahyA che ane te haLavA ke rAkhavuM joIe ke ApaNe vevalane page paDatA gayA nathI; ApaNane na bane tyAM sudhI temane AtmA A bhave te zuM paNa aneka teNe bolAvyA che. ApaNe hArI gayA chIe ane dayA mAMgI rahyA bhavo paNa sudhI jaMpa vALIne besavAne nathI. Ama jaNAvyuM chIe evI koI mane dazAmAM ApaNumAM hovI na joIe. tema hovAne kazuM chuM tyAre mArI najara AjhAdI prApta karyA pachInI ApaNA A kAraNa paNa che ja nahi ane koI ApaNane dayAthI kAMI Apaze ane dezanI sAmAjika punarghaTanA tarapha jAya che. e sAmAjika ja ApaNo udhdhAra karaze ane e paNa rAjakAraNamAM ke jyAM kevaLa punardhaTanA athavA te vadhAre thAya zabda vAparuM te sAmAjika krAnti- baLAbaLanI jUnAdhiktA upara ja badhA niNa avalaMbe che tyAM AvI Social Revolution-sivAya ApaNu dezane khare uddhAra saMbhavate koI mAnyatA dharAvatuM hoya te te kevaLa bevakuphI che. dayAdhamane rAjakA- nathI; gorA vahIvaTadAronuM sthAna kALA vahIvaTadAre le ethI ApaNuM [ raNamAM-prajA prajA vaccenA rAjakAraNamAM-kazuM paNa sthAna che ja nahi." koI daLadara phITavAnuM nathI. e paristhitimAM te enuM eja zeSaNa ane tyArabAda Ansara bAhya prazno para kesanI Aja sudhInI nIti dezanA dhaNu meTA bhAganuM dAridraya ane hADamArIo cAlyA karavAnAM che, che. ane ahiMsAnA siddhAntane kevA ane kaI maryAdA sudhIne meLa che e A mATe ApaNe meTA pAyA para sAmAjika krAMti karavI rahI ane - saMbaMdhamAM cekhavaTa karatAM zrI zaMkararAva deve jaNAvyuM ke "eka bAjue AkhI racanAmAM dharamULathI pheraphAra karavAnA rahyA-A ApaNe zI rIte - aMgreja sarakAranI gulAmImAMthI mukta thavA. saMbaMdhamAM koMgrese karIzuM? A mATe razIAe svIkArelo bhAga kevaLa hiMsAne che. e ke ahiMsAnI nItine svIkArI che ane tene Aja sudhI purI vaphAdArIthI " varIthI mArga sAthe saramukhatyArInAM bhayaMkara duSaNa ane mAnavInA sarva svAche vaLagI rahI che ane vaLagI rahevA mAMge che, jyAre bIjI bAjue. taMtryanuM apaharaNa joDAyelAM che. bIjo mArga ahiMsAne hoI zake * - antara rASTrIya prazno saMbaMdhI nirNaya karatI vakhate ane sarakAra je che. paNa, ahiMsAnA mArge sAmAjika kAnti zI rIte vyavahArU banI Eche. hiMdanuM rAjataMtra prajAne svAdhIna banAve te kogresa A yuddhamAM leka che zake che e ghaNo ja aTapaTo savAla che. A ahiMsaka sAmAjika zAsananA pakSe sarakArane puro sahakAra ApavAne taiyAra che evI avAra - krAntinI samasyAno huM ukela zodhI rahyo chuM." para navAra jAherAto karatI vakhate koMgrese ahiMsAnA tatvane kadi AgaLa ahiMsAnA nAme nivRtti mAgane Azraya letA sAdhu saMnyAsIone - dharela nathI ke pitAne sahakAra ahiMsAnI nItithI maryAdita haze. anulakSIne temaNe jaNAvyuM ke "vaLI duniyA pApa ane hiMsAthI bharelI evuM saratI veNu koMgrese kadi uccAyuM nathI, ane artha e 'joIne koI saMsArane tyAguM kare che. dharmasthAna, upAzraya ke upavananA khuNe che ke grese ahiMsAne lagatI pitAnI tAkAtanI maryAdA bAMdhI che. jaIne bese che ane tenA bhakatajane tenI badhI jarUriAta purI pADe che. e pAchaLa e paNa sucita che ke pitAnA dezanuM anya dezanA A tyAgI purUSa pitAne kRtakRtya samaje che ane jANe ke saMpUrNapaNe ahiMsaka jIvana pite jIvI rahela che ema pitA viSe gaurava citta iAkramaNa sAme ahiMsAthI kSaNa karavAnI prajAmAM haju tAkAta nathI, che. paNa A kevaLa bhramaNa che. tenI jarUriyAne purI pADanArA bhaktaE eTalI zraddhA paNa nathI. lakhalA-taMrIke ApaNA hAthamAM deza AkhAne ' , rAjyavahIvaTa Ave to te ahiMsaka rIte ApaNe calAvI zakavAnA - jananI samRddhi je anyanA zeSaNanuM pariNAma hoya ane e rIte nathI. vaLI ghaDIbhara mAnI le ke sarakAra sAthe atyAre cAlatI temanuM jIvana hiMsAthI bhareluM hoya te tenA Azraya upara nirbhara ja vATaghATanA pariNAme koMgresanI sarakAra sAthe samajutI thaI ane koMgresa 19 rahetAsAdhujane paNa e hiMsAdeSathI mukata rahI zakatA ja nathI. - adhikAra upara AvI te jApAna sAme mA sarzastra yuddhamAM koMgresane sAmela Ane artha e che ke ApaNuM samagra jIvana ahiMsAnI dRSTie A ra thavuM paDe e AjanI vastusthiti che. A vastusthitine InakAra koMgresa * zuddhIkaraNanI apekSA dharAve che ane e zuddhIkaraNanI javAbadArI nahi karI zake. AvA prasaMge gAMdhIjInuM vyaktigata vaLaNu zuM haze te jeTalI duniyAdArImAM DubelA gRhastha vagaranI che teTalI saMsArathI virakta kahI na zakAya. paNa koMgresanI nIti A bAbatamAM spaSTa che. A * kahevAtA sAdhujananI che. saMsArathI kaI dUra jaI zakatuM ja nathI. ApaNI ahiMsA viSenI azraddhA nathI sUcavata. paNa ApaNe tene Akhare ApaNe A saMsArane ja sudhAro rahyo." tyArabAda zrI. lagatA tAkAtanI maryAdA ' sUcave che. AnI aMdara koIne paraspara virodha kararAva devanuM puSpApahArathI sanmAna karavAmAM AvyuM ane alpAhAra jevuM, jarUra dekhAze eTaluM nahi paNa e virodha vAstavika che ema vi. Teka bAda bAda sabhA visarjana karavAmAM AvI hatI. saMpAdaka: paramAnaMda paNa ApaNe kabula karIe. paNa e rIte te ApaNe sau koI paraspara | mAre vArasadAra keNa ? virodhI vaLaNIthI bhareluja jIvana jIvI rahyA chIe. apUrNa mAnavI- "mAre vArasadAra te e ja bane, je pAMtrIsa kareDa mAnavIomAM enA jIvananuM svarUpa ja AvuM hoya che." ' . ' . pitAnI jAtane otapreta kare. bhAre vArasadAra che te e ja bane, je mArI ekatra thayelI maMDaLI mukhyatve karIne jenenI hovAthI jenonA. A dezanA garInuM'. nasIba potAnA nasIba sAthe joDI rahe, je. Adi sI dhamane anulakSIne temaNe jaNAvyuM ke "tamArA dhama te satya bele, je sadAcaraNamAM ja mazagula rahe, je ahisAnuM pUjana ziSya siddhAnta ahiMse che. te ahiMsAne gAMdhIjI jagatuM AgaLa kare ane je A jagatanAM dukhIyArAone tAravA mATe pitAno jAna Lii dharI rahyA che ane bina bhinna pravege vaDe ahiMsAnA tatvane asA- kirabAna kare." A ": da . gAMdhIjI.. azraddhA nathI suvatuM paraspara virodha jo ke Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-7-45 prabudha je at- nAtA . pI . pI te ane saMbhaLAvI dInA te game tane nAmAMthI nAsI che tenA pati ramatA cAlyA. chevaTe to AtmAnI zudhdha vaijJAnika sthitimAM skula vicArazakita e mAnava - dharmane nAme ! pragatinuM prAthamika sAdhana che. vicArazakitano upayoga na karatAM je te noMdha-(eka yuga hato ke dharmanI sattA sAme thanAra kitane "dharmagurUo daMbha ane asatya devaLanI AsapAsa vasatA dharmagurUo zradhdhAne nAme para nahetA, svataMtravicAraNA ke matamadana e eka gunhA, cAlAve che te asatya che, asatya che." - - gaNA, Aje sahaja judI rIte paNa pracalita dhama samAja sAme ke, sAdhusamAja bruno prati tenA gurU enselamane ghaNe prema hato. teNe tene sAme thanArane samAja sanmAna nathI ke saMdha nathI. dharma gurUonI sattA bAIbala virUdha tathA pracalita dharmasaMdha virUdhdha kazuM na bolavA vinavyA. Aje paNa mAnavasamAjane gugaLAvI tene svataMtra havA levA detI nathI. dharma ane dhArmikatA nahi paratuM dhArmika mAnyatAonuM bAMdhaLuM jhanuna A rIte je satya che ane je janasamAjanA hitamAM che ema mane lAge che mAnavatAne mArga "dhI rahela che e khare ja zocanIya che. pUrva ke pazcima badhA te huM avazya ja kahevAnuM chuM. satya vAta jAhera karavI ja joIe" ema dezamAM dharmajhanuna lagabhaga samAna setAnasvarUpa rahyuM che. lekhaka) teNe dharmagurUne saMbhaLAvI dIdhuM. . . bola have tArI zI mAnyatA che ?" * jema jema brune satyavakattA thato gayo ane jAhera rIte kahe che - "mArI mAnyatA " kedI ubhA thavAno prayatna karatA be lAgyo ke "huM kethelIka nathI, huM preTesTanTa nathI, paraMtu huM te satya che "mArI mAnyatA jagajAhera che. Aja trIsa trIsa varSathI e jevIne bhagavAnanI pUjArI chuM ane leke satya samaje e ja mAtra icche tevI aphara rahI. che. bAibalamAM lakhelI aneka vAte beTI che. satya chuM." tema tema sAdhusaMdho vadhune vadhu uzkerAtA cAlyA. chevaTe tene e je bhagavAna che. satya e ja jIvana ane dharmane mama che." mAravAnuM kAvataruM goThavAyuM. tenA prati mamatA rAkhatA vRdhdha enselame | Ane reka para suvADe. enuM zarIra chelAI jAya tyAM sudhI reka tene maThamAMthI nAsI javA sucanA karI. teNe kahyuM: "brutI! beTA mAM cAlu kare." eka sapheda vastradhArI dharmAcAryo AjJA karI. tArA vicAre tArA duzamana banyA che. huM maThAdhIza pAsethI sIdhe brune zAntithI eka zabda paNa bolyA sivAya reka para jaI AvuM chuM. tuM nAstika puravAra thayuM che. sAdhu jemanA gussAne pAre jAte suto. enuM aMgeaMga saMkhta rIte jakaDI levAmAM AvyuM. reka nathI. kAle savAre tene pakaDI laI javAmAM Avaze. bacavAne tAre cAlu thai. brunenA kapALe prasveda nItaravA lAgyuM. AMkhemAM lohI tarI mATe koI upAya nathI. mATe huM kahuM chuM ke tuM Aja rAtre ahIMthI AvyuM. hAtha paganI nase taNAvA lAgI. tene apAra vedanA thavA nAsI chUTa." vRdhdhanI AMkho palaLI. kaMTha rUMdhAye.. " . lAgI. pharI dharmagurUne avAja tenA kAnamAM athaDAyo, "ela ! have ' juvAnanI AMkhe camakI, paga TaTAra thayA, abhimAnamAM mAthuM tArI mAnyatAmAM phera thaye? bhagavAna IzunI sAme baLavo karI nAstika sthira banyuM, chAtI phulANI: niDaratAnA paDadhA. mADato ene sIdhI banavAne lAbha joya ? hajI 5zu vicAra." brune cupa rahyo. dharmagurUnA ane spaSTa avAja AvyuM, 'mAre mATe kadi' Darazo nahI, kAraNuM ke gussAne pAra na rahyo. reka calAvanArAone te jorathI pheravavA AjJA karI. mRtyuthI huM Darate nathI. .' le che brunenI AMkhamAMthI lohInI dhArA vachUTI. tenI nasakorI phUlI gaI. : vRdhdhanI atyaMta vinavaNIthI jIvavA khAtara nahi paNa moMmAMthI lohInI ulaTI thaI ane te bebhAna banI gayuM. satyano pracAra karavAnA hetuthI aMte te maThamAMthI nAsI chUTayA bezudhdha banelA brunene kedakhAnAmAM laI javAnI AjJA thaI. ane pagapALA mUsApharI karI bhaTakatAM bhaTakatAM sUrya prakAzamAM jhagamagatA pracaMDa ane bhImakAya dharmagurUe tenA sAthIdArane udezI, kahyuM: "A epInAinsanI zikharanI lagolaga AvI pahoMcyuM. tene thayuM ke A jayaMkI gheTuM ema nahi mAne ! ene te jIvo saLagAvI nAMkhe . zikharanI bIjI bAju svIjharlenDanA leke sudhAraka che. tyAMnA loko paDaze. eTaluM ja nahi paNa te pahelAM teno cAmaDI utaraDAvavI joize." tene samajaize ane vicArasvAtaMtrya paNa maLaze. chellI vakhata teNe ehate ITAlInA nepalsa zaheranI bAjunA khelA nAmanA gAma- ITAlIti joyuM. tenuM hRdaya pokArI uThayuM, 'AvaDA moTA vizALI DAne bhaDavIra yuvaka brune. ene pitA sattAnA chabalA mATe khUnakhAra dezamAM eka mAre mATe ja jagyA nathI. bhale! huM jAuM chuM ane yudhdha karatAM saradAre eka saMnika hatA ane te kArya mAMja marI khUTa visuviyasanA lAvAnA dhumADAMo sAthe te adrazya banI jInIvA zaheramAM hatA. enI mAtAnA premane vaza banI A niDara yuvAna yuddho na AvyuM. ahIM AvI sudhAro ane buddhimAnonA teNe bAraNAM ThekyAM banatA dharmagurU banya. dharmagurU pAse dIkSA laI eka varasanA je vidvAnI ane vicArakonI sabhA bharAI..A trIsa varasanA satata abhyAsa ane ciMtana bAda tenI bAIbala parathI zraddhA uDI gaI. navayuvAne erIsToTala viSenI aMdhazraddhA kara karAra karyA. eNe dharmanI eNe dharmazAstra para khUba vAMcyuM ane vicAryuM. bhagavAna izunI Asa- dhatIMga. ughADA pADayA. aya samajavAnI ane AcaravAnI teNe pAsa ubhA karelAM jhADAjhAMkharAmAM teNe asatya joyuM. dhamanI gAdI para : hAkala karI.' ' , , caDhI lekenA darzana pAmatAM e vevalAonA saMghamAM tene sAdhutAne.... " sudhArake paNuM ghavAyA. AMkhamAM jhera lAvI brunene teoe dhame - daMbha dekhAyo. mahAtmA izune nAme carI khAtA lebhapradipta svAgadhArIo drohI jAhera karyo ane tene prANu levA iMtejAra banyA. koIpaNa paLe jyAre jyAre bAIbala viSe vAta karatA tyAre temAMnAM aneka asatyo tene jelanI divAle pAchaLa dhasaDavAnI taiyArI hatI. ghera AvI vicAro * teNe joI lIdhAM. manathI, buddhithI, cittathI ane hRdayathI teNe pharI karI brunoe aMdhArI rAtre sviTajharlenDane chellI salAma karI ucALaMgI , 'bAIbala vAMcI ane mana sAthe nakakI karyuM ke mahAna dharma e eka : upADayAM. ekalavAya ane agrale e juvAna satyane khAtara zaheranI mAtra satya che. satya eja mAnavajIvanane rAjamArga che. bAkI haiyAta divAle vaTAvI aMdhakAramAM maLI gaye. saMpradAya te dharmane nAme cAlatA mahAna dhatIMge che ane janasamA- ' have te perIsa Ale. brune AvyAnA samAcAra maLatAMja rAjA janI zraddhA para AzAnI mITa mAMDI temane ajJAnapaje deravanArA che. luIe tene satkAra karyo. perIsanI vidyApIThamAM tene khurazI ApavAnI che .. brunene satya samajAyuM. eTale eNe jana samAjane e rIte upadeza IcchA dAkhavI. rAjAe kahyuM, "brune ! meM sAMbhaLyuM che ke tame dhArmika Apa zarU karyo. deza bharanA sAdhusaMgho brune dharmavirodha sAMbhaLI pharajamAM jarA bedarakAra che. te have sAmudAyika prArthanAmAM roja hAjara nA kakaLI uThayA. brune nAstika che tevo pokAra temaNe zaru karyo. paNa raheje; kAraNa ke loko para tamArI chApanI asara bahu upayogI che. brunee pitAnI hakIkata prajA samakSa aNurUka kahevI jArI rAkhI. " " "mApha karaje rAjA ! huM dhArmika pharajamAM bedarakAra nathI; dhArmika "devaLanI AsapAsa aMdhazradhdhAnI ubhI karelI divAla toDI nAkhavA kriyAkAMDemAM huM mAnato ja nathI. huM te dhArmika jIvanamAMja mAnuM chuM jevI che. naraka ane devalokanA kAlpanika bhaya manuSyanI vicArasRSTinI "zuM tame pavitra devaLanI sattA nathI mAnatA? tame lyutharane vikAsa pragatinA rUMdhanArA che. manuSya pote ja karmakAraNane kartA che; kelvInanA sudhArA paNa nathI mAnatA ? tamane dharmamAM zradhdhA paNa nathI ? * ane te kartA AtmA-zarIrasAdhanadArA pitAnuM nasIba ghaDe che. eTale (anusaMdhAna pRSTha 37 juo ) . Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prabuddha jaina tA. 1-7-45 saccassa ANAe ubalie mehAbI mAraM tarati / che. AvI vyakita A ummare ane AvI nAjuka zarIrasthiti hovA satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. chatAM pitAnI ja ziSyA sAthe parasparanI vayanI ATalI badhI asamAnatAnI upekSA karIne lagna kare A kadi kalpanAmAM na Ave evI eka ghaTanA banI che ane tethI ja samAja A saMbaMdhamAM vismaya prabuddha je na anubhavI rahela che. (4) vaLI upara jaNAvela kAraNo uparAta A satyapUtAM badevAcam lagnasaMbaMdha vizeSata: dhAtaka eTalA mATe bane che ke zrI rAmanArAjulAI 1 yaNa pAThaka hIrAbahenanA kuTuMbanI eka aMgabhUta vyaktisamAna hatA. hIrAbahenanA pitA zrI rAmanArAyaNane pitAnA moTA bhAIthI pazu vizeSa lekhatA. nAnAM moTAM vekezane moTe bhAge teo muMbaI khAte zrI eka vilakSaNa lagnaghaTanA hIrAbahenanA gheraja gALatA. hIrAbahenanA mAbApane zrI. pAThaka upara . tA. 18-6-45 nA roja adhyApaka zrI rAmanArAyaNa pAThake - asAdhAraNa vizvAsa hato ane tenA kAraNe hIrAbahena pAThaka sAthe di muMbaInI kave kelejanA adhyApikA zrI. hIrAbahena mahetA sAthe kareluM game tyAM jAya, game tyAM game teTalA divasa rahe te bAbatamAM temanA lagna gujarAtI janatAmAM bhAre carcAspada ane vismaya pamADanAruM mAbApanA mananuM eka rUMvADuM sarakhuM paNa pharakatuM nahi. zrI. pAThake nIvaDyuM che. Aja kAla yojAtAM ane carcAspada banatAM aneka lagna : A lagna saMbaMdha svIkArIne hIrA bahenanA mAtApitAno bhAremAM bhAre | saMbadhe karatAM prastuta lagna vilakSaNa prakAranuM che. A kAMi eka strInI vizvAsa droha karyo che. A lagnavidhi hIrAbahenanA kuTuMbIothI kevaLa chupI | hayAtImAM bIjI strI karavAne kaI kIssa mathI; ekanA bhoLapaNane rIte karavAmAM AvI che. jo zrI rAmanArAyaNa pAThaka jevI eka lAbha levAtuM hoya ke paraNanAra vacce koI chetarapIMDI karavAmAM AvI Adarza parAyaNa ane sAdhucarita vyakti AvuM karI bese te kayA hoya e paNa A kaI banAva nathI. je ghaTanAthI haju ApaNe mAbApe Aje kono vizvAsa karavo e eka moTo prazna thaI paDe che. devAyA nathI tevuM sthaLa, jAti ke kulajhamAgata dharmanuM asAdhAraNa zrI hIrAbahena ' svataMtra rIte vicAra karavAnuM sAmarthya dharAvatI '' aMtara dAkhavatI evI kaI lagnadhaTanA A nathI. vizeSataH A lagna prANavAna saMskAramUrti che. temanAmAM svAtaMtrya sAthe saMyamane meM sArI koI kSaNika AveganuM pariNAma nathI. baMne vyakitao lAMbA mane- sumeLa joye che. temanAmAM kaDhaMguM, asvAbhAvika abnormal-evuM kazuM di maMthananA pariNAme ane sAdhaka bAdhaka sarva bAjuone puro vicAra jovAmAM ke anubhavavAmAM AvyuM nathI. temanI sAthenA aMgata paricayanA | karIne svecchAe lagna saMbaMdhathI joDAyela che. Ama chatAM paNa koI pariNAme baMdhAya A mAro abhiprAya che. A badhuM jotAM ApaNI : paNa mANasa amuka lagna saMbaMdhanA samAcAra sAMbhaLe ke tarata ja tene najare kevaLa asvAbhAvika lAgate saMbaMdha svecchAe svIkArI levA [ AdhAta thAya ane sAMbhaLIne sahaja prazna kare ke "A zuM sAcI teo kema kaTibadhdha thayA haze e eka bhAre mAnasika keyaDe che. vAta che ?" evI A eka vicitra ghaTanA te jarUra che ja. A ema chatAM paNa temane potAnA jIvana sAthe bIjA konA adhikAra upara . AghAta sau koI anubhave che tenAM keTalAMka kAraNo che. (1) sauthI. kaze paNa kApa na paDe e rIte potAne phAve te prayoga karavAne [, moTuM, kAraNa, te baMnenI vaya vacce mahadattara. zrI. hIrAbahenanI huM hato ema samajIne temanA viSe ApaNe mauna dhAraNa karIe ummara 28 varSanI che jyAre zrI. pAThakanI urjara 58 varSanI athavA tejenA pariNAme temanAM AkhA bhAvI jIvananI amuka maryAdA che. A uparAMta je sthaLe arthamAM ApaNe lagna saMbaMdhano lagnasaMbaMdha sAthe ja nirmANa thaI bese che ane vicitra ane ai* vicAra karIe chIe te ardhanA dhoraNe vicAratAM koInI paNa bhavanIya nAda temanA cittamAM kema uddabhavyo haze e viSe ApaNe sAthe lagna saMbaMdhathI joDAvAne apAtra gaNAya evI zrI pAThakanI vismaya ane sAthe sAthe viSAda anubhavIe. paNa zrI rAmanArAyaNa E jarjarita zarIrasthiti paNa prastuta saMbaMdhanI AlocanA karatAM pAThaka viSe Ama vicArI zakAya tema nathI. temanI javAbadArI ghaNI ApaNA dhyAna upara AvyA vinA rahetI nathI. (2) bIjuM kAraNa moTI hatI; temanA sayAge ghaNA bhinna hatA. temanuM A kAya che. banne vacce varSothI sthapAyale gurU ziSyAno saMbaMdha. zrI hIrAbahena karve kaI paNa rIte saMhaje kSamya banI zakatuM nathI. sadbhAgye AvA lagna ja yunIvarsITInI pI. e. nI DIgrI dharAve che. A DIgro je nibaMdhane - saMbadhenuM anukaraNa thavAno saMbhava baMhu ocho che. kAraNa ke hAthamAM : lIdhe temane maLI che te nibaMdha zrI pAThakanI doravaNI nIce temaNe dI laIne khADAmAM kudI paDanAra mAnavI jyAM tyAM maLatA nathI. paNa - AjathI keTalAMka varSa pahelAM taiyAra karyo hato ane te pahelAM keTalAka - A banAve aneka vizvAsagya strI purUSone avizvasAya banAvyA che - samayathI te Aja sudhI teo banne vacce A prakArane sabaMdha cAlu e kAMI jevuM tevuM sAmAjika nukasAna nathI. I rahyo che. zrI hIrAbahenanI gujarAtI sAhitya pratyenI niSThA eka mIzanarI A badhe vicAra ApaNe zrI rAmanArAyaNa pAThaka tathA hIrAche. jevI che. temanuM A sAhityaghaDatara zrI rAmanArAyaNa pAThakane AbhArI bahenanA lagnane lagatA bAghAMge lakSyamAM laIne karyo. paNa A ghaTanAnA che. A rIte temanI vacce rahelo gurU ziSyAne saMbaMdha kevaLa mULamAM rahelo eka prazna e che ke jeo vacce ummara ane zarIra cheaupacArika, Akasmika ke alpakAlIna nathI, paNa vAstavika ane sthitinI AvaDI moTI asamAnatA rahelI che ane jemanA lagna - aneka varSo payatano che. A ja jyAM saMbaMdha hoya che tyAM jyAre saMbaMdhane bAdhaka bIjA paNa aneka aMgata kAraNo jovAmAM Ave che - lagna sabaMdhanuM nimaoNNa thayAnA samAcara bahAra Ave che tyAre teonA dilamAM ekameka sAthe lagnathI joDAvAnI vRtti kevI rIte [ gurUziSyonA saMbaMdhamAM amuka prakAranA pAviyanI bhAvanAne Arepa uddabhavatI haze ? bIjo prazna e che ke paraspara viSe uttarottara vadhatI karavAne TevAyela samAja svAbhAvika rIte sakhta AMcaka anubhave che. jatI kAmAbhimukhatA e ja mAtra AvA lagna saMbaMdhenI preraka bhUmikA . (3) trIjuM kAraNa zrI. rAmanArAyaNa pAThaka viSe sArA samAjanA asA hoya che ke e sivAya anya koI uccatara bhUmikAnI saMbhAvanA thaI zake - dhAraNa Adara buddhi ane temanA cAritrya viSe samAjane dhaNe ja che kharI? A baMne prazno jarA vigatavAra pRthakakaraNunI apekSA dharAve che. ' - uce khyAla. zrI. pAThaka mAtra sAkSara ke kavi ja nathI. teo eka strI purUSanA saMbaMdhanuM svarUpa ja evuM che ke koI paNa strI purUSa ke sukSma vivecaka ane sArAsAranA mimAMsaka che. vizeSamAM saMyama upara vacce jema jema paricaya vadhatuM jAya che tema tema temanAmAM vadhAre teo haMmezA sAdhAraNu bhAra mUkatA AvyA che. dRSTiqtaM tha7 sahavAsanI AkAMkSA ubhI thatI jAya che. AvA saMbaMdhomAM bIjA keAI A te temane mudrAlekha che. temanI sattAvIza varSa jeTalI bahAranA anullaMdhanIya antarA ADe Ave tema na hoya te bannenA. i lAMbI vidhura avasthA paNa temanA asAdhAraNa saMyamI jIvananI sUcaka dilamAM satata sAhacaryanI kalpanA uge che; e kalpanA dhIme dhIme IchAnuM Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -4 tA. 1-7-45 ane e icchA nAdanuM svarUpa pakaDe che. A nAda ubhayamAM rahelI nAnI meTI asamAnatAnA cheda uDADI muke che ane eka anyane apratima bhAvathI nihALavA lAge che, jenu* pariNAma sAdhAraNa rIte lagna sabaMdhamAM Ave che. A uparathI ema kahI zakIe ke AvA aicchika lagna satata sAhacayanI kAmanAmAMthI janme che ane AvI kAmanA game teTalI bhinna kakSA upara ubhelAM strI ane purUSamAM paNu saMbhave che. have khIjo prazna vicArIe. kAi amuka strI ane purUSanA dilamAM udbhavelI AvI satata sAhacayanI kAmanA haMmezA tIvra kAmAbhimukhatAnuM ja pariNAma hAya che evI sAdhAraNa mAnyatAM kharAkhara nathI. ghaNI vakhata amuka viSaya ke pravRtimAM samAna "rasanA anubhava ane samAna sa Mvedana eja mAtra strI ane purUSanI mIkSanabhUmikA bane che. sAhitya, kaLA, dharmAMpAsanAM, adhyAtma- sAdhanA-AmAMnA kAi paNa viSayanI bhUmikA upara khIjI rIte ghaNI asamAnataH dharAvatA amuka strI ane purUSanA paricayanA prAraMbha thAya che, ane e viSayanA samAna adhyAsa ja A paricayane gADhatara banAve che, jemAMthI kALantare satataM sAhacaryanI AkAMkSA janme che. bannenA dilamAM ema thavA lAge che ke jo bannene sAthe rahevAnuM ane te bannenA samAna raviSayamAM keTaluM badhuM kA thai zake ane bauddhika pragati paNa keTalI badhI sAdhI zakAya. bannene sabadha eka bAjue bahu ja gADha ane Ardika hAya che, paNa khIjI bAjue kevaLa nimaLa ane vizudhdha haiAya che. temanA mIlananI bhUmikA kevaLa bauddhika athavA teA mAdhyAtmika hAya che ane kAi cesa viSayane nAda ja temane satata sAhacaryanI kalpanA tarapha kheMcyA kare che. AvI sAhacaya budi paNa ubhaya vaccenI bIjI viSamatAnA bhAtane sarvathA lupta kare che. AvA saMbadhe ghaNI vakhata Akhare ubhayanA lagnamAM pariName che. bauddhika sAhacaryanI sAdhanA kAyadesaranA lagnanI apekSA dharAve ja che ema nathI. jo parasparanAM mana nirmaLa ane pavitra hAya te paraNyA vinA paNa te sAthe rahI zake che. paNa samAja AvuM sAhacaryaM sahana karI zakatA nathI; AvA sahuca mAM samAjane svacchaMdanI ja gaMdha AvyA kare che, tethI samAjanI DakhalagIrI ane vadhatA jatA trAsathI bacavA mATe baudhdhika bhUmikA upara joDAyalA strIpurUSa lagna sabaMdhane Azraya levAnuM keTalIka vakhata pasaMda kare che. gujarAtI sAhitya paratve ubhayanI. uMDI bhakti ane niSThA eja zrI rAmanArAyaNa pAThaka ane zrI hIrAbahena mahetAnI mIlana bhUmikA hatI. temanA paricayane uttarAMtta vikAsa paNa e bhUmikA upara ja thatA. AvyA hatA. saMbhava che ke e ja viSayanA adhyAse temanAmAM satata sAhacaya nI bhUkha jagADI hAya ane AjanA sAmAjika saMyogAmAM AvuM satata sAhaca lagna Azraya lIdhA sivAya zakaya nahi lAgavAthI temaNe lagna Azraya levAnuM pasaMda kayu" heya. khIjI aneka dRSTie lAgatA lagnanI AvI vizudhdha bhUmikA paNa hAi zake che. ApaNe jyAre temanA lagna sabaMdhane khIjA aneka kAraNesara vakhADI rahyA chIe tyAre te sabaMdha pAchaLa AvI kAI 'udAtta saMbhAvanA paNa hAi zake che e bAbata tarapha samAjanu' dhyAna khecavu te-rakhene zrI. pAThaka tathA hIrAbahenane ApaNAthI anyAya thaI na jAya te mATe-khAsa jarUrI che. temanA puratI A sabhAvanA keTale darajje sAcI ane vAstavika che te viSe kAMi paNa cekakasa niNaeNya ApavA te ApaNI mAhItI ane adhikAra bahAranI vAta che. ApaNe to eTalu kahIe ke temanA "gata sabaMdhanI game teTalI vizudhdha bhUmikA hAya tA paNa upara jaNAvela bhinna bhinna sa Myoge ata kAraNe| dhyAnamAM letAM A lagna saMbadhane ApaNe kAi paNa rIte AvakArI zakatA nathI. pAnada prabuddha jaina sthAne baMdhanA aniSTa " dharmane nAme! (pRSTa 35 thI cAlu) "nA" e jIvAne ekaja zabdamAM patAyuM. huM ! te! tame nAstika che ?" (hu|jIka' "tame kAnI sAme khelA che. tenu bhAna che ?'rAjA ukaLI uThayA khakhkhara che. DarAvavA mAgeA che. mahArAjA ? '' jIvAnanI AMkhe camakI rahI. tenI niDaratAne lui joi rahyo. teNe jIvAnane hAtha jhAlI premathI kahyuM; "brune ! tame phrAnsa cheADI Ae ema mArI salADa che. sArakhAnanA vidvAneA tamane jIvatA nahi cheADe. ' pANInA relAnI mAphaka te pharI pravAse upaDayA ane sudhAraka rANI elIjhAbetha prati upaDaye . ene AzA hatI ke jeNe pApanI sattA nAsI dIdhI che, jeNe rAkhanI dhama sattAne phagAvI dIdhI che, te kadAca mane AzA Apaze. te eksapharDa AvyeA. vidvAna ane vicArakAthI A zahera bharacaka hatuM. eNe vidyApIThanA bAraNAM DhAkayAM, okasapharDa nA vyAkhyAnagRhamAM khIje divase tene sAMbhaLavA mAnavamedanI ulaTI. vyA sapITha parathI sAvajanI jema te pAkArI uThayA dharma prAthamika dazAnA taraMga che. mANasa vicAra karatA ane tyAre te taraMga nAza pAme che. devaLanI sattAne nAza thavo joie. leAkasattA vinA khIjI kAI sattA mAnavA jevI nathI. vAstava jIvavanu satya eja sAcuM che" leAkAmAM kAlAhala thaye, 'setAna! pApI !! nAstika!!! dhanidaka 'dhamagurUoe peAkAra pADayA, "ene jIvatA zekI nAkhe!' khIjeja divase iMglAnDa dheADI te mAragamAM pahoMccA. yAMnI vidyApIThanA kulapatie tene DeTaranI padavI ApI, paNa yuvAna yuvatIe samakSa zikSaNa ApavAnI manA karI; eTale DaeNAkaTaranI upAdhinA kAgaLa teNe phagAvI dIdhA. kulapati gusse thayA ane keda pakaDavAnI dhamakI ApI. brune' tyAMthI karI upaDaye ane jama'nI pahoMccA. jamanIe ene jIravyeA. enA vicArane jIravyA. jamanI e varSoM rahyo tevAmAM iTAlInA eka amIranu tena AmaMtraNa maLyuM. mAtRbhUminuM tene bahuja AkaSa Na thayuM. dhamagurUo zekI nAkhe te bhale paNa iTAlI teA javuja tema mAnI te tyAM jevA mATe taiyAra thayA. venIsa zaheramAM AvyA pachI the|DAja divase mAM dharmAMgurUonA kAvatarAkhoroe tene pakaDayA ane kedI banAvI upADayo. aMdhArI rAtre jyAre te kudaratanA sauMnu avalokana karatA hatA tyAre - te yugamAM dhama rakSaka gurU dhama parapurAnI virUddha janArAone bhayaMkara yAtanAo ApatA ane e rIte teo dhamanI rakSA karyAMnA sa MtASa anubhavatA. ApaNe joyu` ke keda pakaDAyela jInene reka para caDAvI kevI yAtanA ApavAmAM AvI hatI. "mane koIne Azaro na khape. bhAre AnI thA mAMgavI nathI. satya sivAya koi dharmasaMpradAyane huH upAsaka nathI" e zabdo vAra bAra ka khelatA khelatA kedamAM sakhta jIma ane trAsa sahana karatA ATha varasa vItI gayAM. tenAM aMga kheMcAyAM; vALa pakhAyAM; divAle sAthe jakaDI khaMdhAyA; zarIranA hADamAMsane agopAMgane dhasanI pavitra adAlate cuMthAya teTalA cuthyAM. enA samasta devuM. eDALa banI gayA. AMkhe uDDI utarI gai. cAmaDI utArAi gai. e jIvatA hatA-jIvananA chellA zvAse pUratA, paNa tenuM kapALa tejathI tagatagatuM hatuM; tenI uMDI AMkhAmAM nirdoSatA tathA nimaeNLu'' hAsya dRSTigocara thatuM hatuM. Aje dharmagurUoe kedIne hAjara karavA mATe pharI AjJA karI ane tene jIvate bALI mukavAnI taiyArI karavA jaNuMAvyuM. lAkaDAnI citA para brunA jAte ja caDavA mATe pagalA bharavA lAgyA. ATale varSe tenI mAtA brune!! mAre khune!!?-nI jIma nAkhatI tyAM AvI caDI ane peAtAnA pyArA putra pAse bebhAna banI paDI gai. jInenI AMkhamAM mAtRpremanu' eka azrubindu dekhAyu, paNa jotajotAmAM te lUchI te 'svastha banyo. tenI e vatI citAne dhama sattAdhIzoe have agni cAMpyA. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-7-45 chatAMya te aDaga rahyo. aNanama rahyo. choDI devo paDe che. jeTalI arajIo Ave che tenA cothA bhAgane satya e ja dharma che ema eNe pharI pikAyuM. dharmanA nAme paNa A saMsthAomAM samAsa thaI zakatA nathI. kelejamAM bhaNatA pratyeka saMpradAyanA dharmagurUo lokone puNya pApa, naraka svaga, lAbha vidyArthIo mATe Aje jeTalI sagavaDa vadhArI zakAya eTalI ochI leAbha dekhADe che te asatya che e teNe pharI jAhera karyuM. che. A hakIkata khyAlamAM rAkhIne saMyukata jana vidhAthagRhane vikahA baLatAM baLatAM te pokArI uTha, "leke cetajo! A ane sAvavAnI khuba jarUra che. AvA pratyeka dharmanA saMpradAyagurUo tamArI avaijJAnika aMdhazraddhAne lAbha bIju Aje traNa phIrakAnI ekatAnI vAto ApaNe ghaNI karI dauThAvI dhamane nAme pAkhaMDa calAve che; adharma upadeze che; jIvananI rahyA chIe, paNa e ekatAnI bhAvanAne amalI dizAe ApaNI saccAIne uccheda AcarAve che. tame-o leke !-eka mAtra satyane- pAse kaze kAryakrama nathI. jaina samAjanA traNa phIrakAnI ekatAnI jIvananI saccAIne ja oLakho!" . kharI zarUAta vidyArthI jIvanathI ja thaI zake che. ugatA che . jotajotAmAM A krAntivIranA dehanI rAkha banI gaI. paNa janatAne . : vidhArthIonA dilamAM ekatAnI bhAvanA ropavAmAM Ave te ekatAnA teNe bedheluM satya Aje paNa eTaluM jIvatuM ane jAgatuM che. amara che. dhyeyane bahu jadithI vega ApI zakAya. thaDA samaya pahelAM * cunilAla kAmadAra, jANItA lekhaka ane pracAraka zrI. jainendrakumAranI preraNAthI muMbaInA ke keTalAka samAcAra ane neMdha : keTalAka AgevAna jainonI eka aiya saMvardhaka samiti ubhI karavAmAM saMyukta jaina vidyAthIha ' AvI che. AvI samitinA sabhyone ekatAnI prAthamika bhUmikA rUpe upara jaNAvela saMyukta jaina vidyAthIMgRhane vikasAvavA tarapha pitAnuM che. muMbaI zaheramAM kolejamAM bhaNatA jaina vidyArthIone rahevA khAsa lakSya ekatra karavA vinaM- karavAmAM Ave che. saMyukta jaina huM khAvAnI sagavaDe ApatI je gaNIgAMThI jaina saMsthAo che temAM zrI vidhAthI gRha jenI samagra ekatAnuM kendra banI zake che, e samitimAM mahAvIra jaina vidyAlaya bahu jANItI saMsthA che. hAlamAM jaina ejyu sAmela na thayA hoya evA ekatApriya, baMdhuo paNa saMyukata jana kezana sosAyaTI taraphathI eka chAtrAlayanI zarUAta karavAmAM AvI che. vidhArthI gRhane lagatI A vijJapti dhyAnamAM le ane jyAM saMkhyAbaMdha gokulabhAi muLacaMda haTelanI keTalAMka varSa pahelAM sthApanA karavAmAM jaina vidyArthIo pote zvetAMbara ke digaMbara evA kazA paNa bhedabhAva AvelI, je vacagALe kevaLa suSupta avasthAmAM hatuM, paNa thoDA samaya vinA sAthe rahe ane vizALa jainatvanI bhAvanAthI otapreta bane pahelAM hAla jeno zrI mahAvIra jaina vidyAlaye punarUdhdhAra karyo che ane evuM vizALa jaina vidyArthI kendra ubhuM karavAmAM kaTibaddha thAya evI - jyAM Aje 40 jaina vidyArthIone rAkhavAmAM Ave che. zrI hIrAcaMda prArthanA karavAmAM Ave che. Aje A saMsthAnA mukhya kAryavAhaka zrI. ha gumAnajI jaina boDIga AvI ja eka saMsthA che je sauthI vadhAre maNilAla makamacaMda zAha che. A saMsthAne sArA ane saMgIna pAyA ka junI che. A badhI saMsthAo dvArA jaina vidyAthIone sArI sagavaDe upara mukavAnI temane khuba ja jhaMkhanA che ane te mATe banatuM karI maLe che. ema chatAM paNa A badhI saMsthAo amuka eka athavA te chUTavA teo taiyAra che. zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdha pachI bIjI koI - bIjA phIrakAonA vidyAthIonI jarUriyAtane pahoMcI vaLavA mATe nirmA, ,, " bAbata temanA dilane gADhapaNe vaLagelI hoya te A zrI saMyukata jaina celI che. traNe phIrakAnA jaina vidyAthIone rAkhavAno koI paNa sthaLe vidyArthI gRha che. ane samagra jaina samAjanuM aikaya AvI eka vizALakAya - prabaMdha thatuM hoya te te mAtra saMyukta jaina vidyAthIgRhe ja che. A che. saMyukata jana viMdyArthIgRhane paricaya Apavo e A beMdhane heta che. A saMsthAdArA , mAta mane ' thayeluM jovAnI temanI bhAvanA che. paNa AvA saMyukata jaina vidhAthIgRhanI mULa preraNA ApanAra jaina .. A bAbatamAM temane anya kAryakartAo ane AgevAna jainone puro hita samAjanA prasidhdha tatvajJa lekhaka ane vakatA sadgata vADIlAla motIlAla '' sahakAra joIe. e sahakAra jaina samAja taraphathI temane purA pramANamAM maLI raheze ane saMyukata jaina vidyArthIgRhane vikasAvavAnI temanI da zAhanA nAmathI bhAgyeja koI jaina ajANyuM haze, teo ane ', prabaLa IcchA pAra 5Daze. evI AzA rAkhavAmAM Ave che. temanA mitra zrI maNilAla mekamacaMda zAhanI bIka, maNilAla zrI. ena. bI. zAhanuM du:khada avasAna enDa kuM. nA nAmanI bhAgIdArI peDhI cAlatI hatI. te peDhI taraphathI * zrI. narottamadAsa bI. zAhanuM tA. 27-6-45 nA roja ekArUA. 31000 prastuta saMyukata jana vidhAthIgRhanI sthApanA karavA mATe che, eka hRdaya baMdha paDavAthI avasAna thayuM che. AgaLanA divase zrI. e ja sakhAvata karavAmAM AvI hatI ane 1918 nI sAlamAM jhAlAvADanA zaMkararAva deva saMdhanA kAryAlayamAM AvelA tyAre teo hAjara hatA. hara marahuma mahArAjAnA hI A saMsthAnuM udghATana karavAmAM AvyuM hatuM. - te prasaMge ApaNane kalpanA sarakhI paNa nahotI ke bIje divase hara e uddaghATana prasaMge ja A saMsthA mATe bIjA rU. 25000 nI rakama teo ApaNI vaccethI haMmezAne mATe vidAya levAnA che. - ekaThI thaI hatI ane kula rUA. 560 0 nA phaMDa upara A saMsthAne vahIvaTa kALanI gati gUDha ane agamya che ! sadgata baMdhu ghArI jaina zarU thayo hato. pronsesa sTrITa upara AvelA pIrabhAI bIlDIMganA cothA davAkhAnAnA sthApaka hatA; jaina samAjanA eka namra kAryakartA ja mALa upara saMyukata jaina vidyArthIgRhanI zarUAta karavAmAM AvelI. hatA; ane jaina vastIgaNatarI ane tene lagatA avAntara prazno Aje paNa e saMsthA te sthaLe ja che ane tene Aje 42 vidyArthIo temanA khAsa rasa ane abhyAsane viSaya hatuM. A saMbaMdhe temaNe rilAbha le che. upara jaNAvela phaMDanA vyAjanI vArSika Avaka rU. 2240 AjaM sudhImAM vipula sAhitya temaja sAmayika patromAM aneka - mAMthI A saMsthA cAle che ane tenA hAlanA TrasTIo nIce mujaba che. carcApatro ane lekha pragaTa karyA hatA ane jainenI utaratI ka . zrI. mANekalAla amulakharAya mahetA, jatI vasatIviSayaka paristhiti ane AnuSaMgika bAbate upara jana ,, maNilAla makamacaMda zAha samAjanuM satata dhyAna kheMcyA karyuM hatuM. teo eka mUka samAjacImanalAla cakubhAI zAha sevaka hatA ane zAnta sucAritryazALI sajjana hatA. cittanI prasannatA ke , zAntilAla harajIvana zAha ane saMtoSa e temanA viziSTa guNo hatA. eka nirmaLa pavanalahari ,, zAntilAla vADIlAla zAha mAphaka pitAnA saMkIrNa sagomAM je kAMI banI zakI te sevAo para vizeSa AvakanA abhAve A vidhArthIgRhamAM Aje phakata karate karate aihika jIvananI maryAdA vaTAvIne temaNe paralokamAM praveza - rahevAnI tathA abhyAsa karavAnI sagavaDa ApavAmAM Ave che. khAvA karyo che. temanA AtmAne parama zAnti maLe ! ja pIvAnI sagavaDa vidyArthIoe pateja karI levAnI rahe che. zeTha bhegIlAla dolatacaMda hAIskulanuM udghATana Aje upara jaNAvelI traNa cAra saMsthAo astitva dharAvatI ' tA. 16-6-45 nA roja pATaNa khAte gAyakavADa rAjyanA mi hovA chatAM ghaNA jaina vidyArthIone sagavaDanA abhAve pitAne abhyAsa vidhAdhikArI zrI. jotIndra mAkaDarAya mahetAnA zubha haste zrI. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-7-45 prabuddha jena , che. bhogIlAla delatacaMda hAIskUlanuM uddaghATana karavAmAM AvyuM hatuM. ' vizvasamasyA ane vratavicAra dezabharamAM bhaNatA vidyAthIonI saMkhyA eTalA meTA pramANamAM vadhatI jAya che ke AjanI kai paNa sarakArI vyavasthA A jarUriyAtane ' (gatAMkathI cAlu) pahoMcI vaLI zakatI ja nathI. A mATe samAjanA zrImAne taraphathI nizALe, hAIskula ane kolejo ughaDavAnI khuba ja jarUra che ane sAthe Antarika vyavasthAmAM ahiMsA sAthe saMkhyAbaMdha chAtrAlayanI parNa eTalI ja AvazyakatA che. bahenane Ama kevala AntararASTrIya saMbaMdhomAM ja nahi balake Antarita zikSaNa ApavA mATe kanyAzALAonI paNa eTalI ja apekSA che. vyavasthAmAM paNa navIna adhyAyane sUtrapAta thaze. koIpaNuM sthUladraSTIne sadabhAgya sthaLe sthaLe navI navI zikSaNa saMsthAone UddhATana samA- A vAta jaNAyA vagara nahi rahe ke ghaNuM kharA dezanI Antarika cAra AvyAja kare che ane A kharekhara khubaja AvakAradAyaka Arthika vyavasthA adhikAMza janavagane samAna sagavaDa na ApavAnI ane prazaMsA che. upara jaNAvelI sArvajanika hAiskulanI zarUAta ' nIti para avalaMbita che. tethI jo ApaNe vizleSaNa karIzuM to spaSTa karavA mATe zrI. bhogIlAla bhAI taraphathI thoDA samaya upara rUA. 61000 bhAsaze ke ApaNI jAtivyavasthA tathA vargavyavasthA kAMIka te baLaprayogathI nI rakama ApavAnI jAherAta karavAmAM AvI hatI. prastuta uddhATana- 1 upara ane kAMika te paraMparA tathA prakRti upara nirbhara che. prAcIna . samAraMbha prasaMge A hAIkulane vadhAre saMgIna pAyA upara mUkajanA samayamAM vastuonI achatane lIdhe A vyavasthAnA pakSamAM game te dalIla karavAmAM AvatI, paraMtu te badhI dalIle Adhunika yugamAM vastu enI chatane lIdhe nakAmI thaI gaI che. have navIna siddhAnta para mAnavIya saMbadhanI racanA karavAno mArga prazasta thayo che. ahiMsAnA siddhAntane che vastutaH eja artha che ke pratyeka strI purUSanA hitane samAna rIte vicAra karavAmAM Ave, ane vadhAre ne vadhAre pramANamAM darekane AmAnubhUtine avasara maLe. ahiMsAnuM vidheyAtmaka svarUpa thI e vastu te spaSTa thaI gaI haze ke ahiMsAno siddhAnta enA nAmathI sUcita thAya che tema kaI niSedhAtmaka sidhdhAnta nathI. A A te eka krAMtikArI vidheyAtmaka siddhAnta che. A siddhAnta vibhinna rASTronI Antarika zAsana praNAlImAM AmUla parivartana ane sAmAjika tathA Arthika vyavasthAmAM saMzodhana karavA tarapha saMketa kare che. A - siddhAntanI dRSTimAM saMsthAonuM punaH saMgaThana jeTaluM mahatvapUrNa che. teTaluM ja mahattvapUrNa ApaNuM daSTikoNamAM thavuM joItuM jarUrI ' parivartana paNa che. TUMkamAM, saMpUrNa jIvananA saMpUrNa dRSTikoNamAM parivartananI AvazyakatA che. pleTa ane erisToTalanuM kahevuM che ke Tii pratyeka prakAranI saMsthA mATe tadanukULa AcAranItinuM hovuM jarUrI che. * * jo tadanukuLa AcAranItinuM nirmANa nathI thatuM te saMsthAonuM ' zeTha bhegIlAla dalatacaMda * saMgaThThana zaktihIna thaI jAya che, te yaMtravatuM banI jAya che ane thoDA.. te hetuthI zrI bhogIlAlabhAie bIjI 3. pa nI rama che ja . vakhata pachI te saMsthAo kAM te prabhAvahIna thaI jAya che athavA temAM che ka kAryamAM eka sarato sAthe ApavAnI IcchA darzAvI che. jANItA vikRti utpanna thAya che. tethI ahiMsAnA siddhAMtane jIvanapathanA hIrAnA vyApArI zrI. eca. bI. zAhanA zrI. bhegIlAlabhAI pitA mArgadarzaka tarIke svIkAra thavo joIe. paraMtu ahiM eka amathI, che thAya. baMne pitA putra samAjanA tema ja rASTranA aneka kAryomAM kAryomAM sAvadhAna rahevuM Avazyaka che. sAthe ' avAranavAra nAnI moTI rakama ApatA AvyA che. temanI udAro upara je kAMI kahyuM che tene e artha nathI ke mAnava mAnava nI vRtti . ane dilane bhAva--saraLatA tathA sujanatA-sau ke.....vacce saMbaMdha mAtra baloga (hiMsA) para avalaMbita che. AvI che zrImAnane anukaraNIya che. eka lAkha ane agiyAra hajAra jAtanuM vAtAvaraNa samAja sahana na karI zake. pArivArika, kauTuMbika jevI bhavya sakhAvata AvA jJAnadAnanA sArvajanika kAryamAM ane jAtIya jIvananA nirmANamAM adhikAMzataH sahAnubhUti, pArasparika ApIne pitAnI zrImannaIne temaNe sArthaka karI che. temanA hAthe sahAyatA, sneha, tyAga ane ekaniSThAnI bhAvanAone paNa phALa hoya to utAra AvAM aneka kAryo thatAM rahe evI paramAtmAne prArthanA che. kahevAnuM tAtparya eTaluM ja che ke A bhAvanAo jeTalI jaIe. che. prastuta prasaMge yojAyela saMmAraMbhamAM pATaNa zaheranA jaina jainetara teTalI mAtrAmAM vidyamAna nathI. hiMsAnI prabaLatA che. tethI hiMsAnA pI AgevAnee khuba utsAhathI bhAga lIdho hato ane sau koIe zrI pUrNa avadha upara ja ahiMsAparaka sAmAjika guNanA aMkura utpanna che bhogIlAla bhAIne dhanyavAdathI vadhAvI lIdhA hatA. paramAnaMda, , thaI zake ema che ane temane vikAsa saMbhave che. bIjI paNa eka bhula sudhAra vAta samajavAnI jarUra che ke vaiyakitaka jIvananI naitikatA ane sAmAjika tA. 1-6-45 nA aMkamAM saMdhanA rAhata kAryamAM maLelI madadanI vAtAvaraNane nikaTa saMbaMdha che. vyaktitvanuM nirmANa samAjamAM thAya che.' yAdImAM "rU. 100 eka gRhastha haH pulacaMda amaracaMda dezI' ema ' bIjA zabdomAM vyakitatva samAjanI utpatti che. tene sAmAjika jaNAvyuM che tene badale rU. 100 eka gRhastha haH pulacaMda mANekacaMda vyavasthA, sAthe ghaniSTa saMbaMdha che. anubhavathI mAluma paDe che ke jAtIya dezI" ema vAMcavuM. jIvanamAM naitikatA ANavA mATe kevaLa upadeza ke prArthanA paryApta nathI. tA. 15-6-45 nA aMkamAM "vItarAganI mUrtinI A te kevI bIjanA vikAsa mATe tadanukULa khAtara ane Rtu arthAta vAtAvaraNanI jA viDaMbanA ?" e lekhanA mathALAnI dhamAM zrI. jayantIlAla ema.\ jarUra hoya che. tethI samasta saMsAranA jIvanamAM vAstavika rIte badAmI" lakhyuM che tyAM badAmIne badale 'paTaNI" vAMcavuM. taMtrI ahiMsAne prAdurbhAva to ja thaI zake ke je sAmAjika saMgaThThana ane , n Ch , ,,,! # E '' ' , ' , - | * * , ' + ke. * ' , , ' , , ' ' Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - satya " prabuddha jaina tA. 1-7-45 -- - - vyavahArano AdhAra ahiMsA upara hoya. tethI ahiMsAnA siddhAntane che. cAre bAjune vicAra karyA pachI ApaNe eka ja pariNAma upara divAstavika artha e che ke saMpUrNa mAnava jIvane bala prayoga (hiMsA) AvIe chIe ke jIvananA duSyakrane rokavA mATe, tenA para cAre - nI bhUmikAne tyAga karIne viveka, namratA, sahanazIlatA ane pArasparika bAjuthI prahAra kare Avazyaka che. e te badhA svIkAra kare che ke ja sevAnA stara upara pratiSThita thAya. rASTrIya ane AMtararASTrIya vyavahAramAM ekasarakhI rIte satyane ucca Adarza sthApita karavAnI jarUra che. satyane Adarza jeTalo UMco haze teTalo ja samAja vartamAna duSyakramAMthI nIkaLI viveka ane naitikatAnA E " e te badhA jANe ja che ke ahiMsAne satyanI sAthe nikaTa ucca stara para sthira thaI zakaze. ' - saMbaMdha che. upara ullekha karavAmAM Avyo che ke jyAre sattAdhIza acaurya - balaprayoga kare che tyAre parAdhIna chaLa kapaTane Azraya le ' A vAta kahevAnI te bhAgyeja jarUra haze ke AvA sAmAjika punaH che. upara e paNa kahevAmAM AvyuM che ke kevaLa baLaprayogathI saMgaThThanamAM pratyeka vyakti bIjAnA samucita adhikArIne Adara karaze. - sAmAnyataH uddezanI siddhi nathI thatI ane te mATe chaLakapaTa athavA trIjA vrata acaurya athavA asteyano mULa AdhAra A ja che. Ane dhUrtatAnuM avalaMbana levAnI paNa jarUra paDe che. tethI ja kahevAmAM zabdArtha te eTalo ja che ke corI na karavI, paraMtu Ane mArmika di Ave che ke yuddhamAM badhuM nyAyasaMgata hoya che. vastutaH yuddhamAM badhI - jatana mAyA mRSAvAda ane chetarapIMDIne Azraya levAmAM Ave che. artha e che ke kaI paNa vyaktie bIjAnA adhikAra para AkramaNa na karavuM. ahiM adhikAranI tAttvika carcA anAvazyaka che, paraMtu eTalo - Adhunika kALamAM yuddhamAM badhI zaktione prayoga karavAmAM Ave che. saMketa kare te jarUrI jaNAya che ke vyakitatvanA vikAsa mATe je arthAta saMpUrNa bauddhika, naitika ane bhautika sAdhana vaDe yuddhanuM saMcA kAMI sAmAjika paristhiti anivArya athavA anukuLa hoya tenuM lana thAya che. AnuM pariNAma e Ave che ke zastrAstronA baLanI nAma adhikAra che. adhikAra arthAta sAmAjIka - jIvananI anukULa sAme janatAne abhiprAya dabAI jAya che. paraMtu AjanA vakhatamAM avasthAne dareka upabhega kare che. tene upabhoga saMyuktarUpe karavAmAM janatAnA abhiprAyanI Ama upekSA karavI pAlave tema nathI. vartamAna Ave che. adhikAra pUrNataH vayakitaka na thaI zake; te te sAmAjika A yuddhane lIdhe janatAnA sahayoganuM mahatva vadhI gayuM che. tethI AjakAla hoya che. tenA prAdurbhAvane AdhAra pArasparika sahakAra upara che chejudA judA rAjya mane vaijJAnika pracAra dvArA janatAnA abhiprAyane anu- . ane pArasparika sahakAra upara ja te TakI zake che. badhA vAste je kULa karavA ATaluM badhuM vizALa saMgaThana kare che. tethI yuddhamAM sauthI uttama jIvananI vyavasthA saMbhavita karavI hoya to kevaLa pitAne pahelAM satyanI katala karavAmAM Ave che ema kahevAmAM Ave che te mATe ja tenI AzA na rAkhavI, paraMtu dareka mANase evuM vartana E taddana barAbara che. pharajiyAta prAthamika zikSaNa ogaNIsamI sadInI akhatyAra karavuM joIe ke jethI bIjAnA uttama jIvana akhatyAra sauthI vadhAre mahatvapUrNa siddhi mAnavAmAM Ave che. paraMtu Adhunika karavAnA adhikAramAM bAdhA na paDe, eTaluM ja nahi paraMtu pratyeka * pracArasAdhanAe " AnuM mahattva ekadama zunya banAvI dIdhuM che. je vyakitae evo prayatna karo ke jethI bIjAne te dizAmAM javAnI preraNA - Aje pracAranI gaMdha vAtAvaraNamAM saMpUrNapaNe phelAyelI che. maLe. je potAnA pratye adhikAra che te ja bIjA pratye pitAnuM kartavya jala, sthala ane AkAzamAM reDIenuM baTana dabAvatAM te sAMbhaLI che. Ama adhikAra ane kartavya parapara sApekSa che. te eka ja vastunA na zakAya ema che. rASTranI Antargata nItinuM vAtAvaraNa paNa kAMi sAruM che be judA judA svarUpa che. je pitAnI daSTie vicAra karavAmAM Ave F. nathI rahetuM. badhA A vAta jANe che ke cUMTaNIne lagatA pracArakArya mAM to te adhikAra che paraMtu tene je bIjAnI dRSTie ApaNe joIe to te ki satyanI jarApaNa paravA karavAmAM nathI AvatI ane kacerIo ane kartavya che. A adhikAra ane kartavya banne sAmAjika che ane | nekarIomAM te satyanI sauthI vadhAre hatyA karavAmAM Ave che. darekane vArate uttama jIvata vyatIta karavAnI te Avazyaka zata che. [, tethI eja kahevuM prApta thAya che ke satyane mAga teTalo ja adhikAra kartavyanI pahelA Ave che ke pachI Ave che tenI kaThaNa che jeTalo ahiMsAno. kahevata che ke "jJAte. jo Ane carcA karavAthI kAMI vaLe ema nathI. jo pratyeka vyakita potAnA adhiA artha e thato hoya ke chevaTe satyano ja vijaya thAya che to te ThIka che. kArane Agraha rAkhe ane bIjA pratyenAM kartAvyanI avahelanA kare te ja paraMtu e kahevuM bhamapUrNa che ke mana, vacana ane karmathI satyanuM te adhikAra ja nathI. A sAmAjika jIvanane mULa pATha che, je - pAlana karavuM e saphaLatAne saraLa mArga che. Aje satyane bhAga badhAe grahaNa kare joIe. e kahevAnI bhAgye ja jarUra jaNAze ke kAMTAthI bharelo che. te virodha, utpIDana ane kaSTasahanathI paripUrNa che. bIjAnA adhikAronuM sanmAna karavuM e paNa ahiMsAnuM ja eka satyanA mArga para cAlavA mATe sAhasa, baeNya ane sahanazIlatAnI sakriya rU5 che. AvazyakatA rahe che. vastutaH asatyane hiMsAnI sAthe ghaniSTa saMbaMdha che ' brahmacarya C ane hiMsAnA anta sAthe ja asatyane paNa anta nIpajAvI zakAze. Aje uparathI dabANa karIne bIjAnA adhikAronuM sanmAna ane kartA- eka manuSyanA vaiyaktika jIvanamAM sadA satya bolavAnI saMbhAvanA hoI vyanuM pAlana vadhAre vakhata na karAvI zakAya. vastuta: naitika AcaraNanuM zake che, paraMtu eTalAthI ApaNI samasyAne ukela nathI Avato. vAstavamAM baLajabarIthI pAlana karAvavuM e ja eka virodhagrasta vastu che. naitika che. A samasyAnA be rUpa che. eka te e ke kevI rIte sAmAnya vyektinA AcaraNane anukuLa evI. paristhiti utpana karI pakSa rIte tenuM jIvanamAM satyanAditA saMbhavI zake ane bIjuM e ke bhinna bhinna pAlana karAvavuM zakaya che. ApaNe upara joI gayA chIye ke ahiMsAnuM saMghe, rAjanaitika daLo ane judI judI sarakAra mATe paNa, vaiyaktika pAlana hiMsAnI gaMdhathI mukta vAtAvaraNamAM ja saMbhave che. A rIte ke jIvanamAM satyanuM pAlana jeTaluM saMbhavita che teTaluM ja saMbhavita kevI rIte naitikatAnuM pAlana uparanA dabAvathI na karAvI zakAya. te to Antarika A banAvAya. sAmAjika, thANunI dRSTie evA vAtAvaraNanuM nirmANa Avazyaka preraNAthI ja thaI zake. tethI vicAra karatAM mAluma paDe che ke sAmAjika che che, ke jemAM satya bhaviSyamAM ja nahi paraMtu tatkAla paNa lAbhadAyI siddha jIvana chevaTe te AtmasaMyama upara ja nirbhara che. cethA brahmacarya da thAya, ahiM pharIthI kahevuM jarUrI jaNAya che ke jIvana akhaMDa che. ' vratane mama A ja che. DaoN. veNIprasAda, te tenA vividha aMgone vikAsa pArasparika sahayoga upara avalaMbita apUrNa zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 .] Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B.: 42661 prabuNa jenA taMtrI: maNilAla mekamacaMda zAha, aMka : 6 muMbaI: 15 julAI 1945 ravivAra * : BpiyA 3 zrImatI vijayAlakSmI paMDitano amerikAne paDakAra : svAtaMtryadina-pravacana zrImatI vijayAlakSmI paMDite amerikA jaine hiMdusthAnanI je sevA karI che tenuM mUlya zabdomAM AMkI zakAya tema nathI. aMgrejI sarakAranA pracAra khAtAe koMgresa ane gAMdhIjI virUddha amerikAmAM pAra vinAnI gerasamajutIo phelAvI hatI. A gerasamajutI aneka nivedana, vyAkhyAne, chApAjagI mulAkAta temaja lekhe dvArA zrImatI vijayA lakSmIe nAbuda karI che ane hiMdanI vartamAna paristhiMtine satya AkAramAM raju karI che. temanA prabhAvazALI vyakitatve hiMdanA gaurava ane pratiSThAmAM khuba vadhAro karyo che. temanA kAryanI prabuddha jananA vAMcakone kAMIka jhAMkhI karAvavAnA hetuthI temanAM aneka tejasvI vyAkhyAne ane pravacanamAMnA eka lAkSaNika vyAkhyAnane anuvAda nIce ApavAmAM Ave che. A vyAkhyAna zrImatI vijayAlakSmI paMDite hiMdabharamAM svAtaMtryadina tarIke ujavavAmAM Ave che te gayA jAnyuArI mAsanI 26 mI tArIkhe mIsa pala bakanA pramukhapaNa nAce maLelI amerikananI eka jAhera sabhAmAM ApyuM hatuM. A vyAkhyAnanI saLage nakala haju thoDA samaya pahelAM ja hiMdusthAnamAM AvI zakI che. mULa aMgrejI vyAkhyAna aneka dainika aMgrejI chApAomAM pragaTa thaI cUkyuM che. mIse parla baka ane mitra! laDI rahyA chIe ema nathI, paNa duniyAbharanI sarva dabAyelI prajAonI . mitra tarIke tamane saMbodhavAnI anujJA mAguM chuM. kAraNake makSasAdhanA e amArI laDatanuM dhyeya che. (tALIekAraNa ke tamArA dilamAM mArA mATe, je vicArapakSanuM huM pratinidhitva dharevuM amane mAluma paDayuM che ke duniyAnA sarva vibhAgomAM vasatI prajA jyAM chuM te vicArapakSa mATe ane mArA deza mATe je amuka aMze sadabhAva sudhI mukta jAhera na thAya ane samAnatA prApta na kare tyAM sudhI duniyAmAM - ane pakSapAta na hota to ATalI kaDakaDatI ThaMDImAM sakhta vAyuvIMjhatI" ta'' kharI zaktinI sthApanA thaI zakavAnI nathI ke sAcI pragati sadhAvAnI ziyALAnI rAtrIe jene tame bahu ochuM jANe che evI eka bahena nathI. ane Aja bhAvanAthI Aje hiMdusthAnamAM hajAro kuTuMba ekaThA pAsethI pahelAM anekavAra sAMbhaLelI ja vAta karIne sAMbhaLavAne tame gAMdhara thayA haze ane A pratijJA ke jemane thoDe bhAga huM tamane hamaNAM sarva ahiM bhAgye ja ekaThA thayA hatA. atyAre keTalAka amerikana ja vAMcI saMbhaLAvuM chuM tenuM temaNe punarAvartana karyuM haze. mele te mitrone uddezIne kahevAne A avasara mane prApta thayo che tene huM ' , eka vakhata hato ke jyAre aneka zahero ane gAmaDAMomAM saMkhyAbaMdha mAruM eka sadbhAgya lekhuM chuM, kAraNa ke mIsa mekasavele hamaNA ja " mAnavIo ekaThA thatA ane moTI moTI virATasabhAomAM A prati jaNAvyuM te mujaba hiMdI prajAnA saddabhAvanI ane zubhecchAonI '. jAhera rIte levAtI hatI. paNa Aje e zakya nathI, kAraNa ke 1942 " tamane bheTa dharavI ane sAthe sAthe prasaMge cite be vAto tamane thI hiMdusthAna eka virATa kArAgRha banyuM che, jyAM 86000 strI saMbhaLAvavI eja mAtra mArA ahiM AvaivAne hetu che. hiMda ane ( purUSa kazI paNa korTanI kAryavAhI sivAya emane ema ja jelamAM amerikA vacce Aje keTalAMka varSothI saMparka zarU thayo che. A saMparka puravAmAM AvyA che. e eka evo deza che ke jyAM amAre kahevu ApaNe IcchIe te prakArane haju ghaDA tathI; ema chatAM paNa eka hoya, te ame kahI zakatA nathI, amArI icchA mujaba chApuM chApI meka sAthe saMparka ane ane ekamekanI oLakha ApaNe paraspara A zakatA nathI, temaja dhAryA mujaba sabhAo bharI zakatA nathI. kAraNe najIka AvatA hovAnuM prathama cine che. " ke A badhI bAbatonI amArA dezamAM baMdhI karavAmAM AvI : -- che. koI eka prAMtamAMthI bIjA prAMtamAM musApharI kare ane khabara ja Aje ApaNe eka bhAvanAnuM dhyeyanuMudyAna karavA ekaThA thayA laI jAya e sivAya eka prAMtamAM zuM banI rahyuM che tenI bIjA chIe, kAraNa ke tame jANo cho tema hiMdanI AjhAdI haju amUrta. manta svapna che. atyAre je huM amArI, svAtaMtryadinanI pratijJAna - prAMtane khabara paDatI nathI. Ama havAthI pahelAM mAphaka Aje tyAM jAhera sabhAo bharI zakAtI nathI. Ama chatAM paNa Aje evA amuka bhAga tamane saMbhaLAvuM te tame kRpA karIne dhIrajapUrvaka mane A asaMkhya juvAna chokarAo ane chokarIo, vidyArthIo ane anya sAMbhaLaze. svAtaMtryanAM dhyeyanI punaH dIkSA aMgIkAra karavAnI bhAvanA prajAjane jarUra nikaLI Avaze ke jeo pAMcathI vadhAre bhANasAe sAthe A AkhI pratijJA vAMcI javI e AjanA divase dareka hiMdI kaI paNa jAhera sthAnamAM ekaThA thavuM nahi e kAyadAno chaDecoka bhaMga mATe dharmakArya jevuM thaI paDayuM che. tamoe svAtaMtrya prApta karyuM che na karaze ane lAThImAra, goLIbahAra ke jelavAsanuM jokhama kheDaze. : ane tethI Aje e hakIkatane, saMbhava che ke, tamane bahu vicAra Ave nahi hoya. paNa jeNe haju svAtaMtrya hastagata karyuM nathI evI amArI (tALIo) ane Aje AkhA dezamAM keTalIye dharapakaDa thaze ane je "prajA mATe svAtaMtryadinanuM udyAna khAsa Avazyaka bane che. amArA , huM tamArI samakSa vAMcI saMbhaLAvuM che te vAMcavAnI dhRSTatA karavAmAM khAtara AvatI kAle A vakhate keTalAye navajuvAne jelanI dIvAlo mATe evA eka nizcita divasanI vadhAre AvazyakatA rahe che ke jyAre pAchaLa purAI gayA haze. mAtra amArA dezane ja AjhAda banAvavA mATe nahi paNa AkhI mAnavajAtane mukti ApAvavA khAtara-je mATe hiMda' pratijJAbaddha che svAtaMtryapratijJA -amArI svAtaMtryapratijJAne ame tAjI karI zakIe. amArA dezanA cAlIsa e ' "ame mAnIe chIe ke hiMdanI prajA pitAne saMpUrNa vikAsa karoDa mAnavIone ja mukita apAvavI evA kevaLa sAMkaDA arthamAM ame sAdhI zake te hetuthI bIjI koI paNa prajAnI mAphaka hiMdI prajAtA ' . - - - Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-9-45 saMtatratA prApta karavAne, zramanAM phaLano upabhoga karavAne, ane hiMdusthAna te lokazAsananI bhAvanAno, mANasa mANasa vacce-jA . jIvananI jarUriyAto meLavavAne janmasiddha hakaka che. ame ema paNa prajA vacce-nyAya ane samAnatAne svataMtra vicAra ane niraMkuza mAnIe chIe ke je koI sarakAra janatAnA A adhikAra upara vANIne TukAmAM kahuM te svAtaMtryacatuSTayane pakSa laIne ubhu che. AkramaNa kare ane tenI upara julama gujAre te janatAne e sarakAra ' hiMda ane amerikA vaccenuM sAmya uthalAvI nAMkhavAno ane nAbuda karavAno viziSTa adhikAra prApta thAya tamArI ane amArI vacce ghaNI bAbatamAM sarakhApaNuM che. che.' hiMdamAMnI brITIza sarakAre mAtra hindI prajAnI AjhAdI ja chInavI 'tame aMgrejo pAsethI tamArI AjhAdI prApta karI che, ame amArI lIdhI che ema nathI, paNa Ama vaganA zoSaNa upara pitAnI mahe- svataMtratA temanA pAsethI ja hAMsala karavA hIlacAla karI rahyA chIe. svataMtratA temanA pAsethI je hAsala karavA helicAla lAtanA pAyA cahyA che ane Arthika, rAjakIya, sAMskRtika ane keTalIka vAra jyAre jyAre tame hiMdI laDatanI amuka bAju viSe AdhyAtmika dRSTie hidane barabAda karyuM che. mATe ame mAnIe chIe nApasaMdagI darzAve che ane lAMbAM varSonA damanane pariNAme jemanA ke hide brITana sAthenA saMbadhe phagAvI devA joIe ane pUrNa sva- dilamAM eka jAtanI tIkhAze ane kaDavAze ghara kyuM che tevA diMdI eka rAjya arthavA te saMpUrNa svAtaMtrya hAMsala karavuM joIe. prajAjanonI koI kaI bAbatamAM TIkA karavA tarapha tamAruM mana DhALI "nAta jAta ke dharmanA bheda sivAya prajAjano vacce sadabhAvanI jAya che tyAre tyAre tamane e yAda karavA huM vinaMti karuM chuM ke e lAgaNI phelAve thAya te mATe ame zakaya teTalA prayatna karIza. je divase gayAne haju bahu varSo pasAra nathI thayAM ke jyAre tame paNa jemanI Aja sudhI upekSA karavAmAM AvI che temane ajJAna ane evI ja lAgaNIothI prerAIne baLavo karyo hato ke jenA pariNAme garIbAImAMthI ume lAvavA mATe temaja jemane pachAta athavA te duniyAnI eka mahAna prajAnuM rathAna tame prApta karI zakayA che. kAraNa dalita vargo kahevAmAM Ave che temane dareka rIte AgaLa lAvavA mATe ke je varSo pahelAM amerikAne potAnA svAtaMtrya vigrahamAM vijaya ame sadAya prayatnazIla rahIzuM. ame jANIe chIe ane jaNAvIe thayo na hota to Aje ame joI rahyA chIe tevI duniyAnI eka " chIe ke je ke ame AjanI zAhI paddhatine nAbuda karavA kaTibaddha sarvotkRSTa prajA amerikA zI rIte banI zakayuM hota? R. thayA chIe, ema chatAM paNa adhikArI ke bInaadhikArI aMgrejo sAthe eka bIjuM ApaNI vaccenuM sarakhApaNuM ApaNe vicArIne [ amane koI paNa prakArano jhagaDe ke vairabhAva nathI." , tame tamAruM svAtaMtryacatuSTaya AgaLa dharI rahyA che. ame paNa . . huM tamane pUchuM chuM ke je prajAnI meM hamaNAM vAMcI saMbhaLAvI amArA loko mATe eja vastunI sAdhanA karI rahyA chIe. tame Aje tevI pratijJA che ane je prajA apAra saMkaTa, ApadAo ane keTalIka duniyAnA bhAvIne ghaDI rahelAM navAM baLe samajavAno yatna karI rahyA vakhata prANahAninuM paNa jokhama kheDIne dara varSe eka bhAvanA khAtara che, duniyAmAM mAnavatAnI bhAvanA jethI vadhAre sthAyI padane prApta kare laDavAnI-mAtra pitA khAtara ja nahiM paNa duniyAbharanI samasta trasta evI rIta rasama tame zodhI rahyA che, ane punarghaTanAnI yejanA prajAe khAtara laDavAnI-pratijJA laI rahI che te prajAmAM evuM kAMIka ghaDavI tame zarU karI dIdhI che. te dizAe amArathI bane teTale phALe, nathI ke jenI tamane sAcI samajaNa hovI khAsa jarUrI che? e Apa e bIjI koI paNa vastu karatAM amane vadhAre ISTa che. chellAM prajAmAM evI eka zakita tamane nathI dekhAtI ke je zakitane duniyAnA thoDAM varSa daramiyAna duniyAmAM je koI aniSTa to ubhA thayA che te nAgu kalyANa mATe khuba upayoga che ane duniyAnI vividha samasyAone thAya, have pachI nIcalA vargonuM-parAdhIna prajA enuM-zeSaNa baMdha thAya ukela lAvavAmAM je khuba madada rUpa nivaDe tevI che ? ane Ama chatAM meTI sattAo, nAnI sattAo, tavaMgara ane garIba, zoka ane '. kamanasIbe hiMdI samasyA evI vikaTa ane jaTila che ke jenI zASita evA bheda nirmULa bane, dareka prajA pitAne pUrNa vikAsa para AMTIghuMTI ukelavA mATe varSone abhyAsa joIe ane te paNa jene sAdhI zake, ane dareka prajA pitAnA saMskAra vArasAnI bharapura samRdhi puro ukela thaI zake ke nahi e eka savAla che ema ApaNane ' mAMthI ApI zakAya teTaluM ApIne duniyAnA saMskAra vArasAne vize' kahevAmAM Ave che. " ane vizeSa samRdhdha banAve evI rAjyanIti duniyAnI prajAo ane hiMdI samasyAnuM sAdu ane sIdhuM 2varUpa ' rAjya aMgIkAra karelI samajaNa phelAvavAnI ane AvI cheH :- . . paNa huM tamane hiMdI samasyA bIjA dRSTikoNathI samajAvavA sthiti nIpajAvavAnI bAbatamAM tamane madadarUpa banavA ame khuba chuM. hiMdanI samasyA e kAMI hiMdu, musalamAna ane aspRzyanI intajAra chIe. mane lAge che ke A kAryamAM ame tamane jarUra mada samasyA nathI. e kAMI dharma, saMpradAya ke laghumatInI samasyA nathI. karI zakIe, paNuM gulAma prajA tarIke nahiM. e evI paNa samasyA nathI ke jenA mATe uMDA abhyAsanI ka saMza- saramukhatyArene paMpALavAnI nIti sAme kesane sULathI varALa dhananI koI jarUra hoya. e kevaLa sAdI ane sIdhI samasyA che. te eka | saramukhatyArene saMtoSavA ane paMpALavAnI je rAjyanAti judA prajAnA ghaNA moTA varganI samasyA che -te e konI samasyA che ke judA rASTra anusarI rahyA hatA ane yuropamAMthI AgaLa vadhatI jeo bhukhyA che, navastrA che, abhaNa che, jemane mAMdagImAM koI madada je rAjyanIti AphrIkA thaIne ezIo sudhI prasarI rahI hatI ane maLI zakatI nathI. hiMdanI A samasyA che. ane A cAlIza kareDanI jenuM AkharI pariNAma Aje cAlI rahela vizvavigrahamAM ApaNe vastIne lAgu paDe che-pachI te game te jAtanA hoya ke dharmanA hoya. joI rahyA chIe te saramukhatyArene paMpALavAnI rAjyanItimAM rahelAM A samasyAne amerikA baMbara samaje ane tenuM gAMbhIrya amerikA jokhama tarapha 1928 nI sAlathI je rAjakIya pakSa duniyAnuM bane yathArtha rIte grahaNa kare ema huM khAsa icchuM chuM. teTaluM dhyAna kheMcato Avyo che te rAjakIya pakSanI huM eka sAdhya matabhedanuM tuta chuM. huM 1838 mAM madhya yurepamAM hatI ane pilAMDa, kArtavAkIA amAre tyAM matabheda che, jarUra amAre tyAM matabheda che ane ane haMgarImAM pravAsa karI rahI hatI. e e vakhata hatuM ke jyAre amAre tyAM hamezA matabheda rahevAnA. je prajAmAM matabheda hovAnuM AkhA yuropamAM eka prakAranI aMdhAdhuMdhI phelAI rahI hatI ane - baMdha thaI jAya to te prajA jaDa banI jAya ane tene AtmA hiMdusthAnamAM je hiMdu-musalamAnane prazna che tevA ja suDeTana avasAna pAme. ane janma thayA pahelAM ja hiMdanuM AvuM avasAna jarmananA praznane ukela karavA mATe romAnIAnuM pratinidhi maMDaLa; thAya e to paramezvara paNa na kare ! paNa huM pUchuM chuM ke evI kaI keseyAkImAM AvI pahoMcyuM hatuM. vaLI jyAre cembaraleprajA che-evI kaI prajA tame mane dekhADI zako cho-ke je prajAmAM hITalarane maLavA banca geDana gayela tyAre huM laMDanamAM emanI koI Antargata matabheda astitva dharAvatA nathI ? jyAM saramukhatyArI- sabhAmAM hAjara hatI. jyAre cuMbaralena tatkALa jenAthI zAnti sthapAI DIkaTeTarazIpathI rAjya cAlatuM hoya tyAM ja AvI sthiti zakaya che jyAre ( anusaMdhAna pRSTha 47 juo ) *. - Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15 7-45 prabuddha jaina zrI indulAla yAjJikanuM pratikramaNa ane 'micchAmi dukakaDam' savAtraNeka varasanA gALA vachI hamaNAM saradArazrIne maLavA gayA tyAre mArA dilamAM DumeA bharAi AvyA. lAMbA kArAvAsa daramyAna temanuM zarIra rAgathI pIDAyuM haze. te karatAM paNa temanuM dila dezanA duHkhathI ane zrI. kasturabA te zrI. mahAdevabhAInA avasAnathI vadhAre dhavAyu' haze. vyAdhinI pIDA, aMtaranA dhA ane navA kAmanA bhAranI rekhAe temanA vherA para jaNAI. paNa temanI tIrachI najaratu teja dhaTayuM nathI-temAM vajrathIye kANu ane kusumathIye kAmaLa hRdayane prakAza caLakatA dekhAyA. trIsa varSanAM smaraNA temane joIne huM namI paDayA te namrabhAve kaIka vAta karI. paNa kharU jotAM mane kema vavuM te zuM khelavuM tenI gama na paDI. lagabhaga trIsa varasanA gALA daramyAna meM temane keTalI vAra pUjyA, te keTalI vAra taraDADayA, tenuM bhAna mane thaI AvyuM ane amArA jUnA snehI ne sAthI DA. caMdubhAie Takora karI ke: have pAchA palaTA khAze| ?' tyAre mArI jabAna lagabhaga aMdha thai gai. sana 1917 mAM naDIAdanA sTezane bIjA varganA DabbAmAM zrI vallabhabhAIne pahelA maLyA tyArathI temaNe mane saheje apanAvI lIdhA. pachInAM varasAmAM temanA snehane vizvAsanuM pAtra huM vadhAre ne vadhAre banatA gayA. sana 1918 nA kheDA satyAgraha, ane lazkarI bharatInA, sana 1919 nA duSkALanivAraNa ane kALA kAyadAnI temaja 1920- 21 nI pracaMDa asahakAranI pravRttimAM temanI sAthe nAnA bhAI tarIke meM kAma karyu che, tenAM mIThAM smaraNA mArA dilamAM taravare che. pahelu bhaMgANa durbhAgye sana 1921 mAM paheluM bhaMgANa paDayu. saradArazrI prakhara rAjapurUSa ane huM asalI samAjasevaka. ' achUta ane bhIlasevAnA mahatva viSe temanI sAthe mAre ugra matabheda thayA. ane tethI prAMtika samitinA maMtrIpadanuM meM rAjInAmu ApyuM, tyAre mArI AMkhAmAMthI ceAdhAra AMsu vahyAM, te| zrI. vallabhabhAinI AMkhA snehubhAvathI bhInI thai. A bheda dilanA nahi paNa dRSTine hateA. te pAhe saMdhAvA lagyA. mahAtmAjInI nirbheLa asahakAranI nIti para svarAja pakSe hAtha ugAmyo tyAre huM pAchA saradArazrIne paDakhe AvI ubhe ane gayA kaoNMgresanA TharAva mujaba satyAgrahanI taiyArI karatAM huM jela gaye--te carADAmAM mahAtmAjIne sAthI thayA. sane 1924 mAM jelamAMthI chuTA thayA bAda thADA mAsamAM carakhAnA matAdhikAra viSe gAMdhIjI ane mahAsabhA pratyeja matabheda thatAM meM gujarAta ane tenI sa the jAhera jIvana cheDayu. juvAnI dIvAnInA teramAM muMbaimAM paradezI vAghA sajI unmatta patrakAra banyo ane gAMdhIjI, mahAsabhA ane khAraDelInI laData para sakhta TIkAnI jhaDIe varasAvatA gayA. tyAre saphALA jAgyA duniyAnA aneka raMga joyA pachI sana 1930 mAM rASTriya laData zarU thai te gAMdhIjI jelamAM gayA tyAre mane kaika bhAna AvyuM chatAM purU' nahi. jyAre AjhAda medAna para vIrAMganAo para lAThIo varasI tyAre huM saphALA jAgyA. paradezI vAdhA ghaDIvAramAM phagAvI dIdhA. muMbaInA kaoNMgresabhavananA yAtrALu banyA. evAmAM saradArazrI jelamAMthI chuTI rASTrapati tarIke mubai padhAryA tyAre temane maLavA gayA. temaNe bhUtakALanI bhUle viSe eka zabda ucAryo nahi-eka TANA mAryAM nahi. niHsIma kSamAbhAva ane snehabhAvathI mane saheje apanAvI lIdhA ane kAmakAja viSe kaiMka carcA karavA lAgyA. paNa ' evAmAM mane paradeza javAne khuTTo AvyA. te saMbadhI pre. ke. TI. zAha sAthe vAtacIta karavAne, mArA AgrahathI mArI sAthe teotemanI ophIse gayA. mArI muMjhavaNu pArakhI temaNe mitrakhAve rajA ApI ane huM sADApAMca varasa mATe paradeza paravaryAM. pharI mane apanAvyo vilAyatamAM jane paNa huM sakhaNeA te na rahyo. gAMdhI iravIna samAdhAna thatAM vAra tenA para meM TIkAnA varasAda varasAvavA mAMDayA. ane gAMdhIjI viSe eka TIkAtmaka pustaka lakhavA mAMDayuM, paNa jema sana 1931 mAM temaNe ja laMDanamAM mane eka nAdAna hekarA tarIke satkAryAM, tevA ja bhAvathI zrI vallabhabhAie sana 1935 nI Akhare amadAvAdanA sTezane mane bAthamAM ledhA. pharI vAra gagujarAtI bhUlIne temaNe mane snehabhAvathI apanAvyA-jUnA sAthI tarIke svIkAra lIdhA. eka jAhera sabhAmAM temaNe mukatakaThe je zabdomAM mArA atizayokita bharelAM vakhANu karyAM tenuM smaraNa thatAM mane Aje dhaNI zarama Ave che. pharI vAra sAmA mArAmAM paNa temane zI khabara ke mArU svAbhimAnI buddhivAdanuM ajIraNuM zamyuM nahatu. ceDA ja mAsamAM gujarAtamAMthI hadapAra thatAM muMbaI jaine meM navA mAracA mAMDayA. asalI asahakArI tarIke huM pradhAnapadAMnAM svIkAranA kaTTara virodhI hatA; paNa saradArazrI have AvA hAdA svIkAravAnA vicAra mAtra kare che ema jANIne hu* temanI sAthe rIsAi gayeA. na huM temane maLyA. na temanI sAthe carcA karI ane kisAnavAdI nI jamInadArI mUDIdArIne huM kaTTara virodhI anate gayeA. tema tenA kAka taraphadAra temane mAnI late temanI sAthe virAdhabhAva senate gaye( pharIvAra temanAthI ane mahAtmAjI temaja mahAsabhAthI--sAmA pakSamAM huM bharAi eDa. saradArazrInA caraNamAM namuM chuM A badhuM te nirdoSa rAjakIya matabhedanu prakaraNa gaNAya, paNa ahaMbhAva ane madamasarathI huM eTale AMdhaLA banI gayA ke navIdhArAsabhAnA agresara tarIke amArA mAnItA bhAI narImAnane badale mArA jUnA mitra zrI bALAsAheba kheranI cUMTaNI thai, tyAre te| me saradArazrI paraja. nanAmI tIrAjI chApAmAM zarU karI. rAjadvArI ramata tarIke Arabelu' A prakaraNa dhIme dhIme ghaNuM AgaLa vadhI gayuM.. kadAca zrI vallabhabhAi para kadI na varasI hAya evI jherIlI ane dveSIlI TIkAo varasAvavAmAM hu* nimittarUpa banyo. jhanunI pArTIkhAjI ane rAjakIya dveSabhAva zrI vallabhabhAi jevA sAnA hitastrI vaDIla tarapha dAkhavava mATe me sana 1942 mAM khAnagI rIte binazaratI mArI mAgI che--ane jAheramAM Aje zaramathI temanA caraNu AgaLa huM zira namAvuM chuM. * mahAtmAjInA Adarzona' vrata kadAca te vakhate ja temaNe dhAyu haze ke huM badhA AgalAM zastra cheDI dai temanI sAthe rAjakAraNamAM joDAza. anekavAra temane maLI AvI keTalAka mitronI AzAone meM uttejana paNa ApyuM haze, chatAM te vakhate me sAmyavAdI banatI jatI kisAna sabhAmAM alaga etarA kAyama rAkhyo. 5Nu '42nA ogaSTanI laData zarU thai ane sarve mahArathIe jelamAM purAyA tyArathI mArU dila levAvA lAgyuM. dhIme dhIme mahAtmAjI, saradArazrI ane mahAsabhA tarapha mArA bhAva vadhatA ja gayo. mahAsabhAnI nIti te tenAM kAya kartAo para sAmyavAdIe je tIrakhAjI calAvavA mAMDI, tethI temanAthI mArU dIla aLaguM thatuM gayu. tethI '43 nA julAimAM me' kisAna sabhA DI. gai sAla juhu khAte mahAtmAjInAM keTale varase dana karyAM tyAre nirdaya etrakAinuM bhAna thatAM mA` dila raDI uchyu.. temane sevAgrAmamAM maLyA, tyAre temanA ( anusadhAna pRSTha 46 juo ) G Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacassa ANAe ubaTThie mehAbI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. jaina satyapUtAM vadedvAcam prabuddha prabuddha jaina julAI 15 1945 jaina kAmanuM khAsa pratinidhitva ! rAjakIya navI racanAmAM jo khIjI kAmAne agatyanI laghumatI kAmA heAvAnA kAraNe pratinidhitva maLatu hAya to jaina kAma paNa eka agatyanI laghumatI kAma hAine tene paNa khAsa pratinidhitva maLavu joie. AvI mAMgaNI cetaraphathI saMbhaLAI rahI che. A mAMgaNI pAchaLa jaina kAma hiMduothI alaga evI eka kAma che ane viziSTa rAjakIya hakakA meLavavAnI yogyatA dharAve che evI mAnyatA rahelI che. laghumatI kAmeAnA khAsa hakakonA prazna hiMdusthAnanA rAjakAraNI praznane atyanta jaTila banAvI dIdhela che. A praznane jaina kAma kAmI dhoraNe khAsa hakako ane pratinidhitvanI mAMgaNI karIne vadhAre jaTila banAve te kaI paNa rIte IcchavA yegya nathI. vizeSamAM AvI mAMgaNI jaina kAmane potAne lAbhaprada thavAne badale atyanta hAniprada thavA saMbhava che. je kAma pAMtAnI yogyatA mujaba cAlu rAjyaracanAmAM potAnu sthAna meLavI zakatI nathI athavA tA je kAmanA AgevAne rASTranA samagra kalyANune gauNa athavA te kevaLa upekSApAtra gaNIne kAi paNa bhegaeN peAtAnI kAmane ja AgaLa vadhAravI e, dhyeyane AgaLa rAkhIne kAmI ke sArvajanika pravRttiomAM bhAga letA heAya che te kAma ja upara jaNAvI tevI--peAtAnI kAma mATe khAsa Dukko, adhikAre ane pratinidhitvanI-mAMgaNI kare che. musalamAnAnA meTA bhAganA avAja rajI karatI meslema lIganA AgevAnonu dhyeya kevaLa kAmI che; temane samagra rASTranA kalyANu--akalyANanI kAMi paDI ja nathI. A ApaNe Aja sudhInI temanI sarva hIlacAlAmAM joi rahyA chIe, A vage anya laghumatI kAmAnI apekSAe potAnI ati vipula saMkhyAnA lAbha laine hiMdanI rAjakAraNI paristhitimAM guMDAgIrI ane dhAkadhamakIthI eka evI phUTa vastusthiti ubhI karI che ke vastIgaNatarInA dhAraNe atyaMta aghaTita lAgatI evI temanI mAMgaNIone bane teTalI sataiSIne paNa kAMika bhAga kADhavA ApaNA rASTravAdI netAo ane gAMdhIjI paNa prayatna karI rahyA che. keLavaNI, rItarIvAja temaja sabhyatAmAM bIjA vargonI harALamAM ubhI rahI zake tema nahAya ane tene lIdhe mAtra ceAgyatAnA dheAraNe cAlu rAjyaracanAmAM jene yogya sthAna maLavA bahu ochA saMbhava hAya tevA ApaNA dezanA pachAta vargo che jene 'Scheduled castes' tarIke oLakhavAmAM Ave che ane jemAM aspRzya gaNAtA vargonA meTA bhAge samAveza thAya che. A vargInA hakko sabaMdhe vicAra karatAM sApekSabhAvanI ane viziSTa sahAnubhUtinI AvazyakatA sarvatra svIkAravAmAM AvI che ane tethI temanA khAsa pratinidhitvanI mAMgaNIne ApaNA rAjakAraNI sUtradhArA haMmezA majura rAkhatA AvyA che. A sivAya bIjI kAI kAi ladhumatI kAmane koI khAsa hu ke pratinidhitva ApavAnuM vicArAyu` ke sa`mata karavAmAM AvyuM hoya te te pAchaLa kAine koi viziSTa rAjakAraNI hetu ke prAntika mahattvanA khyAla rahelA hAya che. jaina tarIke khAsa pratinidhitvanI - mAMgaNI karavA mATe jaina kAma pAse AvuM kAu mahattvanuM ke khAsa viziSTatA dharAvatuM kAraNa nathI, eTalu ja nahi paNa bIjI kAmonI apekSA e dhana, vidyA tema prabhutvamAM jaina kAma eTalI AgaLa paDatI che ke sarva sAmAnya harIphAImAM jaina kAmanA AgevAna kAya kartAe je viziSTa tA. 15-7-45 sthAna bhegavI rahyA che te dhyAnamAM letAM. eka kAma tarIke viziSTa ha ke pratinidhitvanI mAMgaNI karavA jatAM jaina kAmane kAM vizeSa meLa vavAne badale ulaTu' dhaNu gumAvavuM paDe evA sabhava che. Aja rIte hiMduethI paNa pAtAMne taddana alaga lekhAvavA jatAM jaina phrema peAtAne atyanta hAni karI besaze ane samagra hiM du samAja upara Aje je varcasva bhegavI rahela che te paNa khAi besaze e bhati paNa avAstavika nathI. A badhA vyavahArU khyAlA dhyAnamAM late jaina kAme kAi paNa viziSTa hakkanI ke khAsa pratinidhitvanI mAMgaNI karavI jarA paNa ucita nathI. Avu spaSTa vidhAna vAMcIne kAi prazna karaze ke jo madhyastha kArobArImAM pArasI pratinidhi hAya teA eka jaina pratinidhi kema nahi ? pahelAM te pArasI keme kadi paNa khAsa pratinidhitvanI mAMgaNI karI ja nathI. madhyastha kArobArImAM ke anyatra jo koi pazu pArasI mahatvanuM sthAna dharAvatA hAya te pArasI che eTalA mATe nahi paNa eka vyakita tarIke te sthAnanI yogyatA dharAve che e kAraNe ja te sthAna sudhI te paheAMcela hoya che. jaina kAme TujI dAdAbhAi navarejI ke sara prIrAjazAha mahetA jevA narapuMgavA pedA karyAM nathI. A dizAe pArasI kAma khIjI kAmA karatAM ghaNI AgaLa che. jaina samAja paNa AvatI kAle AvA asAdhAraNa pratibhAvALA purUSo jarUra pedA karaze ane pote jaina che eTalA mATe nahi paNa pAtAmAM rahelI asAdhAraNa viziSTatAnA kAraNe tee navI rAjaracanAmAM sarvopari sattAsthAne prApta karaze. Aje paNa dhArAsabhAmAM, yunIvarsITI sIneTamAM, kaeNlejomAM temaja sarakArI tekarIomAM jane mahatvanuM sthAna bhogave che. vyApArI maLIe'mAM tema ja udyogapatiomAM jaine AgevAna sthAna dharAve che. rASTrIya mahAsabhAnI sa` hIlacAlamAM jainoe AgaLa paDate bhAga bhajavyA che ane tene lIdhe aneka sthAnika mahAsabhAnI kAryavAhImAM adhikAra--ArUDha jaine najare paDe che. je kAmamAM purUSAtha che ane svAzraya che, je kAma anya vargA sAthe keLavaNI, vyApAra ane udyogamAM AgaLa vadhI rahelI che teNe peAtAnA ujjavaLa bhASI ke bhAvI navaracanAmAM peAtAne maLanAra sthAna viSe leza mAtra cintA karavAnI jarUra nathI. ulaTu te keme jyAre aneka laghumatI kAme petAnI mAMgaNIe kAmanA nAme AgaLa dharI rahI hAya tyAre evI jAherAta karavAnI jarUra che ke "amArI kAmanA nAme kAMi paNa viziSTa hakka, adhikAra ke pratinidhitvanI amane leza ma AkAMkSA nathI. jyAM rASTrIya mahAsabhA tyAM ja ame deza AjhadI eja amArI kAmanA. te khAtara sauthI vadhAre balidAna Apavu eja amArA adhikAra. e khAtara amane je kAMi kAma nAnu ke moTu soMpavAmAM Ave te purI niSTAthI karI chUTavuM eja amArU dhyeya. deza pahelA, pachI ame ane amArI kAma" AvI jAherAta karIne rASTraniSThAnI sau kAine pratIti karAvavI emAM ja jaina kAmanI zAbA, pratiSTA ane ujjavaLatA rahelI che. paramAnada, navAjUnAnuM gharSaNa chellA ekAda dazakAthI ApaNA samAjamAM jUnA ane navA vaccenuM gharSaNa dekhAyAM kare che. A dhaNu kai navu nathI. e tA sanAtana che, itihAsa kALathI jANItuM che. paraMtu ema kahI zakAya ke chellA dazakAmAM e gharSaNa vadhu spaSTa ane vadhu tIvra banyuM che. sane 1930 nA satyAgraha saMgrAmamAM ApaNane keTalAMka navAM mUlyo prApta thayAM che. jemAM eka 'AtmAnA avAja' che. tyAM sudhI jIvAnA pAtAnA aMgata vicArene samAja pAse rajI karavAne joie teTalI hiMmata dAkhavatA nahAtA, athavA te ane tyAM sudhI samadhAnavRttithI kAma letA. gAMdhIyugamAM jIvAnAmAM naitika hiMmatarapurI che, ane te 'AtmAnA avAja' rajU karatA thayA che, tyArathI navA jUnA vaccenu dhaNa tIvra thayuM che. A dhaNu dareka kSetramAM che. rAjadvArI, sAmAjika ane dhArmika kSetra uparAMta kauTuMbika kSetramAM paNa spaSTa vakatavya khIlatuM thayuM che, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tA. 15-7-45 prabutha jaina te aMgata moDI "mAma vyAkhyAmAM koI ane ene kAraNe AgevAno vacce, gurU ziSya vacce, ane snehI bhikhabadhI saMbaMdhI sacita sarakArI niyamana che mitre vacce paNa matabheda ane athaDAmaNuM utpanna thayela che. zrI. jaina zve. mu. konpharansanA mukhya maMtrI taraphathI tA. 10-4-45 pramANika matabheda e pragatimAna buddhivAdanI nizAnI che. aMdha- " nA sarakArI gejheTamAM bhikhabadhIne aMge pragaTa thaela kAyadAnA kharaDA zraddhAvAdanA yuga Aje AthamI gayuM che ane dareka mUlya budhdhinI..saMbaMdhamAM nIce mujabanuM nivedana prasiddhi mATe mokalavAmAM AvyuM che. e kaseTI para kasatAM thayAM che. aitihAsika pramANe ke buddhigamya dalI * . "muMbaI prAntamAM bhikha mAMgavAnI badhI karavI, bhikhArIone lethI ja Aje pitAnAM maMtavyo bIjAne gaLe utarAvI zakAya evI aTakamAM levA. temane tathA temanA Azritane sarakAramAnya saMsthAomAM . paristhiti pravarte che. hunnara udyoganI tAlIma ApI kAmadhaMdhe vaLagADavA ane zikSako Ama chatAM navayuganAM maMDANane na oLakhanAra junavANI mane gunehagArene pakaDI tenI tapAsa calAvI temane sajA karavA muMbaI - dazA sevatA AgevAno Aje navA vargonA navA vicArathI coMkI uThe sarakAre kAyadAne kharaDe ghaDI kADhayo che je tA. 10 eprIla 1945 che ane temanI daSTie utAvaLIA,' 'TuMkI dRSTivALA" ane "bIna nA muMbaI gavarmenTa gejheTamAM prasiddha thayela che. A kharaDAmAM "bhikhArI anubhavI" juvAniyA samAjanuM satyAnAza kADhI nAkhaze e bhaya nI karavAmAM AvelI vyAkhyA jaina sAdhuo tathA sAdhvIone lAgu emanA manamAM pesI jAya che. paDe che ema zrI. jaina zve. mU, konpharansanuM mantavya che. A A AmAMnA keTalAka AgevAne pitAnA jUnavANI ane pratyA bAbatamAM zrI. jena ve. mU. konpharansa taraphathI muMbaI sarakAranA ghAtI vicArone custapaNe sAcA, Tharela ane zreyaskara mAne che, svadeza khAtAnA maMtrI upara eka patra lakhIne jaNAvavAmAM AvyuM jyAre emAM ja eka bIjo paNa e varga che ke jemane potAnA che ke kAyadAnA kharaDAmAM bhikhatI evI vyAkhyA karavAmAM AvI vicAra karatAM potAnuM mamatva, mele, sAcavI rAkhelI pratiSThA ane che ke "bhikha mAMgavI" eTale "khAnagI makAnamAM bhikSA levA athavA nI AgevAnInI rakSAne ja prazna agatyane hoya che. jUnavANI vicAranA mAMgavA mATe dAkhala thavuM.' A vyAkhyA eTalI vyApaka che ke emAM AgevAne vadhu bhayaMkara nIvaDe cheM. jaina sAdhuo tathA sAdhvIo AvI jAya che. jyAre eka mAnavI Aje ApaNI konpharansa, saMmelane ane sthAnika samAM saMsAra tyajI sadhu bane che tyAre te dhana, delata ane mAlamIlkatane A jAtanuM gharSaNa Thera Thera pravartatuM ApaNe joI zakIe chIe. tyajI de che ane bhikSAnA rUpe svecchApUrvaka vaherAvavAmAM AvatI taiyAra Thera Thera juvAnanA navA vicAra sAme bhaDaka ubhI thaI che, ane raseI upara nabhe che. A kAraNasara temane khAnagI makAnamAM praveza jUnavANI tavenA maracA maMDAyA che. jUnavANI tara pAchaLa kuTuMba kare paDe che. jaina zAstra mujaba jaina sAdhu khAsa pitAne mATe banAvavAmAM jananuM, AzritanuM, sAdhuonuM, rAjyanuM ane aMgata mUDInuM jabaruM AvelI raseI laI zakate natI. AthI jana sAdhu bhikhADInI pIThabaLa hoya che; ane enA pratApe ghaNIvAra teo navA tatvo sAme vyAkhyAmAM koI paNa rIte AvI zakatA nathI, amane dahezata rahe che vijaya meLavI jAya che; athavA uzakerAI jAya che. uzkerATamAMthI taNakhA jyAM sudhI sacita kAyadAmAM evuM spaSTa pratipAdana karavAmAM nahi paNa utpanna thAya che, ane samAjamAM kalezanuM vAtAvaraNa chavAI rahe che. Ave che khabadhIra kamara sAdho tathA jana sAdhIone phlezathI ApaNe bahu DarI jaIe chIe. kaleza e kharAba | lAgu paDatA nathI tyAM sudhI e kAyadAnI rUie polIsa taraphathI jaina vastu che, ema sahu koI mAnatuM AvyuM che. paraMtu kaleza pahelAMnI - dharmanA prakAzadhatA sAdhuo tathA sAdhvIonI kanaDagata thavAnI paikI zAnta paristhiti kazI pragatikAraka ke zreyaskara nIvaDI nathI, jyAre yAra rahe che. jaina sAdhu saMsAra tyaje che tyAre te pitAnA sagAMvahAlAMo te che ke kalezamAMthI kartavyaparAyaNatA ane jAgRtine udbhava thAya che. e vAta sAtheno saMbaMdha toDI nAMkhe che tethI tene koI Azrita hotA nathI kAM sAmAnya janasamuhane samajAtI nathI. ' , , , - jo sucita kAyade hAlanA svarUpamAM pasAra thaze te jaina sAdhuo tathA kalezamAMthI ghaNIvAra sArAM pariNAma Ave che. dareka pakSane jana sAdhvIone bhUkhe maravuM paDaze ane jaina sAdhu tathA sAdhvInI dhamAM tAnI sahAnubhUti miLavavAnI kozISa karavI paDe che, ane tethI Apa - saMsthAnI hastIne anta AvI jaze. A mATe sUcita kAyadAmAM upara khudI haLavI bane che. janatAne pitAnA tarapha kheMcavA mATe samAjanuM . mujabane sudhAro karavAnI atyanta AvazyakatA che." zreya ane sevAne mArga dareka pakSe aMgIkAra karavo paDe che. ane je tu jaina bhejanazALAnI vicArAI rahelI yojanA che pakSanA hAthamAM saMsthAne kAbu hoya che athavA Ave che, temaNe kaMi sArUM, hariphAIne mATe paNa, karI batAvavuM paDe che. - jaina samAjanA madhyama vargane rAhata ApavAne lagatA TharAvo te AmAMthI sAre mAga e che ke junA AgevAno jemane ghaNAM ke jaina zve. mU. kenpharansanA muMbaI khAte maLelA chellA adhivezanamAM varSo sudhI pitAnI IcchA mujaba kAma karavAnI taka maLI che, temaNe karavAmAM AvyA hatA. te TharAvane amalI svarUpa ApavAnI dizA have navAnI tarapheNamAM rAjIkhuzIthI nivRtta thavuM joIe. koI sthAne zuM karavuM te viSe muMbaInI sthAyI samitinI chellI sabhAmAM keTalIka paraNe cUMTI rahevAthI TI rahenAranI kiMmata kaDInI thaI jAya che. carcA thaI hatI ane A kArya mATe bane teTaluM bhaMDoLa ekaThuM karavuM navA kAma karI zakavAnA nathI' ema kahevAne badale navAne kAma ane pahelAM pagalAM tarIke muMbaInA madhyama vagana jainene rAhata maLe sepavAthI, je temanAmAM avaData nahi hoya te janatA ja temane pheMkI te hetuthI muMbaImAM eka jaina bhojanazALA banatI tAkIde kholavI deze, ane nivRtta thaelA AgevAnone mAna sahita pAchA bolAvaze. evA nirNaya karavAmAM AvyuM hatA. prastuta konpharansanA mukhya maMtrI ema kahevuM ane vicAravuM vadhAre che. jaNAve che ke A kArya mATe joItI rakamanAM vacane meLavavAmAM AvyA paraMtu jUnA AgevAnane emAM zraddhA nathI, eTale pitAnA ane kAlabAdevI, pAyAnI ke mAMDavI jevA latAomAM 250 thI 500 siddhAMtanI satyatAmAM ja zraddhA nathI; eTale teo potAnA sthAne . mANasane jamADavAnI ane teTalI rAinI vyavasthA thaI zake tevI cITakI rahe che, ane samAjamAM svayaM mAnahAni pAme che. jagyA maLe ke turata ja jaina bhejanazALA zarU karavAnI dhAraNA che. AvI rIte sthAna para ceTI rahenArA AgevAnoe potAnI AvI jagyA meLavI ApavAmAM madadarUpa thavA lAgavaga dharAvatA janaka javAbadArI samajI levI joIe. jo teo samAjane pragatine paMthe teo taraphathI khAsa vijJapti karavAmAM AvI che. , laI jaI zake ema na hoya te e sthAna temaNe svayaM tyajI devuM eka sAMbhaLelo saMvAda: joie; nahitara samAjane baMdhiyAra kuvAmAM pUrI rAkhavA mATe, bhAvI spIniMga mAstara-alyA rANIyA ! tuM navI bairI paraNI lAvyo ke zuM ? samAjanAM zApa temanA para utaraze. deza, prAnta ke zaheranI saMsthAonA rANI-hA zAba ! hoddedAre A praznane zAntacitte pUrvagraharahita thaine vicAre. spI. mA.-paNa tuM te gharaDe che ane bairI juvAna dekhAya che. " jaTubhAI mahetA. rANI-mAre kAMI vAMdhe nahi, zAba ! huM kayAM sAkSara chuM ? (prajAbaMdhu) Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-7-45 saMgha samAcAra 5. zrI menAbahena nattamadAsa | 266/270, trIbhavanadAsa kezavajIne mALA phIyara roDa P; zrI. amRtalAla dalapatabhAI zeTha saMdhanA kAryAlayamAM 6. zrI ratilAla cImanalAla koThArI - tA. 2-7-45 nA roja amerikAnA pravAsanAM saMsmaraNe muMbaI jaina yuvaka saMgha kAryAlaya, 45/7, dhanajI sTrITa ' saMbhaLAvavA mATenA saMghanA nimaMtraNane mAna ApIne zrI. amRtalAla vizeSataH saMdhanA kAryAlayamAM ravivAra sivAya sAdhAraNutaH hamezAM dalapatabhAI zeTha saMdhanA kAryAlayamAM padhAryA hatA ane saMdhanI kAyaeNvAhaka baporanA rAA thI yA daramiyAna je koIne madadanI apekSA hoya te mane samitinA sabhya tema ja anya mitro samakSa potAnA uDatA pravAsanI maLI zake che. madadanI apekSA dharAvatA ane chatAM paNa saMkeca sevatA keTalIka bAbate temaNe bahu rasaprada rIte saMbhaLAvI hatI. sAna jaina bhAIone amArI tarapha mokalI ApavA anya baMdhuone paNa SphAnsIskonI pariSadanI keTalIka vigate uparAMta tyAMnA chApAo-sAmA- amArI khAsa vijJapti che. , jika pa-kevA gaMjAvara pAyA upara cAle che ane khetIvADInA - tA. 1-6-45 thI Aja sudhImAM saMghanI rAhata pravRttimAM maLelI dha viSayane paNa keTalo vyavasthita vikAsa karavAmAM AvyA che e viSe madadanI yAdI nIce mujaba - che. temaNe ghaNI Azcaryajanaka hakIkate raju karI hatI. amerikAnI virATa samRddhi ane sAnaphrAnsiskonA apUrva saundaryane ane tenI 251 zrI jAdavajI narasIdAsa - ma sarakhAmaNImAM ApaNo deza keTale pachAta ane garIba che tene temaNe 75 , kanaiyAlAla mulajI { Abehuba khyAla Apyo hato. sAthe sAthe zrI. vijyAlakSmI paMDita 15 ,, nyAlacaMda lakSmIcaMda senI che tyAM rahIne ApaNA dezanI karelI sevAnuM ane temanA apUrva vyaktitvanuM 11 nImacaMda dhArasI cuDAcekasIvALA temaNe recaka varNana karyuM hatuM. saMdha taraphathI zrI. amRtalAla zeThanuM ke svAgata karavAmAM AvyuM hatuM ane saMghanA pramukhe temano AbhAra rU. 352 da mAnatAM saMdhanI vividha pravRttio pratye temanI sahAnubhUtine ane . A uparAMta prabuddha jainane zrI. kanaiyAlAla muLajI kANakIyA, - saMdhanI rAhata pravRttimAM kula rUA. 3000 nI rakama ApIne te pravR taraphathI rU. 25 maLyA che. A sarva gRhasthane saMdha taraphathI AbhAra ttine temaNe je asAdhAraNa vega Apyo hato te hakIkatano ullekha mAnavA mAnavAmAM Ave che. ratilAla cImanalAla kekArI karyo hate.. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha che maMtrI, rAhata saMmati | ' saMdhanI rAhata pravRtti ' prabuddha jaina nA grAhakene ane vAMcakone- ', saMdhanI rAhata pravRtti yathApUrva cAlI rahI che ane Aje 10 prabuddha jainanA grAhakone savinaya vijJapti ke je je grAhakonAM je [, jaina kuTuMbe A ejanane lAbha laI rahyA che. A khAtAmAM aMka sAthe lavAja purU thAya che temane AgaLanA aMkamAM e bAbatanI ke Aja sudhImAM maLelAM nANAM dIvALI sudhI. paNa A pravRtti calAvavA rItasara khabara ApavAmAM Ave che ane navuM lavAjama manIorDarathI [mATe puratAM nathI. jaina samAje amArI A rAhata pravRttine Aja 1 mekalI ApavA athavA te je pite grAhaka tarIke cAlu rahevA mAMgatA * sudhI je rIte nibhAvI che teja rIte have pachI paNa saMdhane jarUrI na hoya to te mujaba vakhatasara khabara ApavA vinaMti karavAmAM Ave di nANAM mokalatA rahIne A rAhata pravRttine protsAhana ApavA jaina che. Ama chatAM koI paNa grAhaka manIorDarathI lavAjama mekalatuM " samAjanA saMsthita vagane amArI AgrahabharI vinaMti che. A pravRtti nathI temaja patra baMdha karavAnI khabara ApatuM nathI. pachIne aMka da muMbaImAM vasatAM jaina kuTuMba puratI maryAdita che e dhyAnamAM rAkhIne vI. pI. thI mokalavAmAM Ave che, jemAMthI keTalAka vI. pI. * je kaI kuTuMbane rezamAM rAhata, rokaDa rAhata ke anya prakAranI madadanI svIkAravAmAM ave che jyAre keTalAka vI. pI. pAchA AMve che. A apekSA hoya temane satata samitinA nIce jaNAvela sabhyomAMthI A rIte vI. pI. karavAnI keTalIka takalIpha nakAmI jAya che ane koIne paNa maLavA vinati karavAmAM Ave che. vI. pI. ne lagatuM keTaluMka kharca nakAmuM jAya che. prabuddha jaina koI 1. zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA , paNa prakAranI jAhera khabara letuM nathI. tene kamANInuM anya koI sAdhana - ' kalyANa hAusa, zekhamemana sTrITa, Te. naM. 44176. nathI. ane tene nibhAvavA pAchaLa saMdhane dara varSe Azare rU. 500 - 2. De. vrajalAla dharamacaMgha meghANI thI 600 umeravA paDe che. prabuddha jaina pAchaLa janasevA ane loka' ' ' rAmanivAsa, navaroja lena, ghATake para Te. naM. 86878 jAgRti sivAya bIjo koI uddeza ke hetu nathI. saMdhanuM temaja prabuddha 3. zrI. harilAla zaMbhulAla jainanuM kAmakAja parimita mANasethI saMbhALavAnuM hovAthI saMghanI vividha pravRttione pahoMcI vaLavuM ghaNI vakhata bahu ja muzkela bane ' lalitaku ja, caMdAvarakara kesa lena, mATuMgA, jI. AI. pI. che. to je grAhakone lavAjama purUM thayAnI khabara maLe teo manI 4. jasumatIbahena manubhAI kApaDIA baMsIlAla motIlAddha bIlDIMga. bI bleka orDarathI pitAnAM lavAjama mokalI Apaze to saMdha upara meTI kRpA thaze. ema na bane te temanA upara karavAmAM AvatuM vI. gIragAma TrAma TaramInasa pAse Te. naM. 44583 pI. te kRpA karIne pAchuM na ja Thele. chellAM cha varSathI pragaTa thaI (pRSTa 43 thI cAlu) rahela prabuddha jaina jaina samAjanI tema rASTranI vividha samasyAo viSe -: sAMgopAMga Adeza pALavAnuM vrata laI AvyA. have zrI vallabhabhAI spaSTa ane niDara mArgadarzana ApI rahyuM che tevI je kaI bhAIo AgaLa zira kukAvIne pharI vAra mane apanAvavAnI mUka vinaMtI karI temaja bahenane pratIti thaI hoya temAMthI jemanAthI banI zake temane - Avyo chuM. prabudhdha jainanA nibhAva arthe nAnI moTI rakamo mokalI ApavA Agraha have palaTe zakaya nathI pUrvaka vinaMti karavAmAM Ave che. AvI madadathI prabuddha jaina calAvavAnI di che. caMdubhAInI mazkarIne meM javAba Apelo ke have 53 varSe amArI cintAne bhAra haLave thaze, eTaluM ja nahi paNa prabuddha janane palaTe khAvAne saMbhava nathI. have jIvanane uttarArdha gAMdhIjI ne vallabha- * vikasAvavAmAM amane tethI savizeSa protsAhana maLaze. I bhoI jevA jIvananA pahelAM rAjakIya gurU ane sAthInA saMgamamAM ja maNilAla mekamacaMda zAha gALavAnI mArI saMpUrNa khAtarI che. IndulAla yAjJika, taMtrI, prabuddha jaina Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-45 prazuksa jena ( pRSTa 42 thI cAlu ) hatI te sulehapatrane hAthamAM pakaDIne Ama tema dekhADatA hatA tyAre huM vhAiTahAlamAM hatI. huM laMDananA rAjamArgo upara thaine pasAra thaI rahI hatI ane 'zAnti sthapANI ane potAnAM bALabaccAM ugarI gayAM.' e rIte khuba nirAMta anubhavatI, prAthanA karatI ane AMsu sAratI laMDananI aneka strIonA ToLeTaLAM ca tarapha dhasI rahelAM meM joyAM hatAM. e hRdayadrAvaka dRSya hatu. phesIsTa iTalI ke nAjhI jamanImAM loko eTalA badhA mUDha banI gayelA dekhAtA hatA ke temaNe svataM tra rIte vicAra karavAnI tAkAta ja gumAvI dIdhI hatI. A dRSya jeTaluM ja uparanu dRSya zocanIya-kApUrNa hatu. 1938 mAM aMgreja prajA paNa eTalI ja vicAramUDha banI gai hatI. Apakhuda sattAdhIzaeNne pa pALavAnI ane temanI hrAe hrA bhaNavAnI rAjyanItinA svarUpane temAMthI kAi paNa prajA samajI zakI nahatI, temaja te sAme peAtAnA avAja uThAvavAnI tAkAta bannee gumAvI dIdhI, hatI. A kharekhara bhayAnaka hatuM. kAraNa ke je ApaNe pharIthI ubhuM' karI zakIe tema nathI tene teADI pADavAneA mane, tamane ke ApaNAmAMthI kete paNa zaiA adhikAra che? je sabhyatA ane saMskRtinu dujAre varSoMnAM balidAna, parizrama, Amabhega, prAthaeNnA ane zubha manAyenI sAmagrI vaDe cahuMtara karavAmAM AvyuM che te jApAnIjha, jana, proTIza, phreMca ke hiMdI game te hA -AvI sabhyatA ane sa MskRtinA rAjamahelane jamInadAsta karavAnI ApaNe kema' hIMmata karI zakIe ? duniyAnI saMskAra sAmagrI ApaNu sanA mAlekInI vastu che ane mahattvAkAMkSA ke navA deze! sara karavAnA lAbhane vaza thaine duniyA sAme mAthuM uMcakavu. ane laDAio jAhera karavI e ApaNune kAi paNa rIte zAbhatuM nathI. (tALIo). jeNe cetavyA teja daMDAyA pahelAthI je A rAjyanItinAM anivAya` * pariNAme joi zakayA hatA ane tenI avAra navAra AgAhI karIne duniyAne cetavI rahyA hatA tevA amane duniyAnuM bhAvI kevu racAvu joie te viSe avAja raju karavAnA Aje koi hakka nathI. ame ke jemane e AgAhI thai hatI ane e AgAhI jagata samakSa yathAsvarUpe raju karavAnI jemaNe hiMmana dAkhavI hatI temane Aje vANIsvAtaMtryathI vaMcita rAkhavAmAM AvyA che. amArA netAo Aje jelamAM che. jemaNe A jokhame ane bhayasthAne tara6 duniyAnuM sauthI pahelAM lakSya khecyuM hatu te Aje kArAvAsanI abhedha divAle! pAchaLa purAyelA paDayA che. jyAre jApAnIjha lazkara dUrapUrvanA eka pachI eka dezA ALa gIne khA~ tarapha dhasI rahyuM hatu. tyAre hiMdusthAnanA rakSaNa kAya te purU' sagIna ane majabuta banAvavAnI AvazyakatA tarapha ame sarakAranuM khuzna dhyAna khecyuM hatuM. hiMdane A bAbatamAM purepurUM sAmarthyavAna jovAnI amane tIvra AkAMkSA hatI. ame e vakhate hiMdane eTalA mATe svataMtra ane svAdhIna banAvavAnI mAMgaNI karI rahyA hatA ke jethI hiMdu duzmanane bareAbara sAmanA karI zake, jethI hiMdu peAtAnu barAbara rakSaNa karI zake eTalu ja nahi paNa bAM, malAyA, ane cIna ane AsapAsanA anya sava deze jemane hiMdusthAnanI madadanI purI apekSA hatI te dezanuM paNa hiMda rakSagu karI zake. paNa A mAMgaNInA javAbamAM amane zuM maLyuM ? . amane ema kahevAmAM AvyuM ke je sthitimAM ame hatA eja sthitimAM amAre laDavAnu che, laDAinA vakhatamAM prajAne svataMtra banAvI zakAya nahi, laDAinA samayamAM kazApaNu mahatvanA pheraphAro thai zake ja nahi. paNa tamane yAda hoya te phrAnsanu' patana thayuM' tenI ceDA divasa pahelAM phrAnsanu' iMgla MDa sAthe joDANa karavA mI. carca hIle hAtha laMbAvyA hatA. e zu eka mahattvanA pheraphAra nahAtA ? ane tethI, amArI vinavaNI chatAM, hiMdusthAnane jokhamAvI rahelAM bhayasthAne pratye varaMvAra dhyAna kheMcavA chatAM amane evuM kAi paNa vacana ApavAmAM nahotuM khAtara cAlatI hatI evI jarA paNa kAraNa maLe. bhUtakALanI racanA TakAvI rAkhavI eja AvyuM ke jethI A laDAI koi Adaza AzA rAkhavAne ke kalpanA sevavAne amate mAtra vartamAna vigrahano hetuM ame je kAMi samajI zakayA te eTaluM ja hatuM ke duniyAnI sthiti ane racanA cAlatI AvatI hatI tenI teja sthiti ane racana cAlu rAkhavAnA hetuthI A laDAi laDavAmAM AvatI hatI, ane jyAM laDAi purI thaze tyAre meTI. rAjyasattAo ekaThI thaze ane jItelA pradeze ane hAtha karelI sapatti ane sAmagrI aMdara aMdara vaheMcI leze.--e ja pariNAma te vakhate amane dekhAtuM hatu. ane haju A paNuM dekhAya che. AvA kaDavAM veNa uccAravA mATe huM dIlagIra paNa hiM dusthAnanA lokonA dilamAM je khyAla hatA te A che. ane, jApAnIjha humalAne javAba tamArAM amerIkana lazkara vALavAmAM AvyA. tamArA yuvAnane hiMdusthAnamAM maravA mATe mekalavAmAM AvyA jyAre mRtyune bheTavAnA badalAmAM kAM paNa nakkara vastu dezane maLe ema che' evI leAkAte pratIti heta te hiMdusthAnanA cAlIza karADa mANusA maravA mATe taiyAra ane tatpara hatA. dezanI khAtara peAtAnA Ana mAlanI Ahuti ApavAnA avasarane te jarUra rAjIkhuzIthI vadhAvI leta. tamArA yuvAnane tyAM maravA mekalavAmAM AvyA ane Aje tyAM tee mRtyune bhAga thaI rahyA che. tamAro sainika bahu meTI sakhyAmAM tyAM gayA ane baMgALAmAM duSkALe AvaDe moTA bhAga lIdhe te 'zataH e vastusthitine AbhArI che. [ ` hiMdusthAnamAM A rIte badhA kArabhAra cAlI rahyo che. amArAmAM sahaMkAra buddhi che, amArI pAse viraTa mAnavazakti che, amArI pAse * dhana ane lata che, mitrarAjya sAthe amArI baLa, rAkti ane saMpatti vaDe khabhekhabhA meLavavA ame Atura chIe, kAraNa ke amane lAge che ke mitrarAjya pAse cekasa Adaza' ane dhyeya che athavA teA hovA joie, jene amane jo purA khyAla ApavAmAM Ave te ame te daza ane dhyeyane mUrtimaMta karavAmAM madadarUpa banI zakIe ane ame ke je mULathI phesIsTavAdatA ane nAjhIvAdane virodha karatA AvyA hatA te phesIsTavAda ane nAjhIvAdane nirmULa karavAnA AkharI 'kA'mAM ame amArA kALA ApI zakIe ane suleha zAntite haMmezA cAhanArA ame duniyAne te mAge lai javAmAM banatI sahAya ApI zakIe. paNa rAjyasattAe judI ja rIte kAma lIdhuM ane amArA maneratha mananA manamAMja rahyA. sAcI suleha ke kevaLa yuddhavirAma ? Aje ApaNane ema lAge che ke ApaNe sulehanI samI AvIne ubhA chIe. e divasa game te Die AvIne ubhA raheze ke jyAre sulehanI jAherAta thaze. paNa hu ene suleha nahi kahuM. e te mAtra yuddhavirAma ja haze. kAraNa ke sAcI suleha ane zAnti kai rIte AvI zake ? ke naitika sattAnAM khaLa upara ja sAcI sulehanuM nirmANa thai zake che. atyAre te suleha thaze te pAchaLa tA amuka rAjyasattA karatAM anya rAjyasattA vadhAre zastrasAmagrI raju karI zakI e eka ja kAraNa hAvAtu. vadhAre baLavAna sattA AchI baLavAnaM sattAne kacaDI nAMkhaze; ane jyAM sudhI A laDAI kAI udAtta naitika bhUmikA upara rahIne laDavAmAM Ave che evI janatAmAM pratIti pedA thAya evu kAMika karavAmAM nahi Ave tyAM sudhI A laDAI pAchaLa kAi naitika siddhAnta rahelA nathI ema ja sau kAine kahevAnuM raheze. (tALI) Aja sudhImAM te Avu kazu jovAmAM AvatuM nathI. dhRNAjanaka punaHnA ApaNe punaTanAnI yejanA carcI rahyA chIe. e zabda sAme mane atyanta suga Ave che, ame trAsI jaie ane teAbA pekArIe ex Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1pa-7-45 [f " e hada sudhI e punardhaTanA zabda hiMdusthAnamAM jyAM tyAM hAlatAM cAlatAM sattA che ane e mata tamArA vibhAgane matadAra tamane ApI zake ke amArA mAthA upara mAravAmAM Ave che. emAM kaze ja artha nathI. che athavA te tamArI bAjunA harIpha umedavArane paNa ApI zake che. tamAre zenI punardhaTanA karavI che ? sauthI pahelI punardhaTanA te tamArA che ane te mata ApyA bAda je umedavArane teNe mata ApyA hoya thI potAnA--mananI tamArA dilanI-karavAnI jarUra che. jyAM sudhI mANasenAM te umedavAre dhArAsabhAmAM te matadAranI jarUriyAta ane mAMgaNIo ji. nanamAM parivartana na thAya tyAM sudhI teo duniyA sAme je samasyAo barAbara raju karI che ke kema e jevA, jANavA tathA e bAbata yAda AvIne ubhI che temAM punardhaTanA zI rIte nipajAvavAnA che? (tALIo) javAba mAMgavAno te matadArane hakka ane purI satA che. A badhuM A tethI, mitro Aje tamane vinavavA AvI chuM, nahi ke mArA matadArane samajAvavAnuM kAma sauthI vadhAre kaThaNa hatuM. A bAbata te - dezanI AjhAdI mATe kAraNa ke maherabAnInI rAhe bakSAyelI AjhAdIne samajI ja zako nahiM. pitAnA nAmanI sahI karavI athavA te kAga- kAMI artha ja nathI, te apAyA bhegI ja adrazya thavAnI che paNa upara LanA TukaDA upara potAnA aMguThAnI chApa mAravI e te ne samajavAmAM jaNAvelI badhI bAbate tame barAbara dhyAnamAM utAro ane jeo kaI rIte AvI zakatuM nahotuM, kAraNa ke jene puratuM khAvAnuM maLatuM che; AvatI kAle duniyAnI punarracanAnuM kArya hAthamAM levAnA che, jeo nahotuM ane je pitAnAM bALakaeNne keLavaNI ApI zakto nahoto ane - sulehanI carcAmAM bhAga levAnA che, jeo kAM te duniyAne bhAMgIne so mAIlanA vartulamAM kazI paNa DAkaTarInI madadanA abhAve jenuM I bhukko thaI jAya, eka laDAImAMthI bIjI laDAI ane eka aniSTa- kuTuMba vadhavA sAthe ja nAza pAmetuM jatuM hatuM, evA eka ardhanagna, - mAMthI bIju aniSTa janma ane ema aniSTonI ja paraMparA arghabhukhyA gAmaDIAnA abhiprAyanI ke madadanI koIne paNa jarUra cAlyA kare evI A duniyAnI sIkala ubhI karI zake tema che athavA hoya te tenI kalpanAmAMja AvI zakatuM nahotuM. A badhuM te kaI rIte che. te jo teo dhAre te mAnavajAta pragati sAdhI zake ane ati unnata samajI ja zakate nahi. cuMTaNInA AkhA ja ganI aDadhI mahenatu te || ane bhavya bhAvI tarapha AgaLa vadhye jAya evI sukha, svAthya ane tene samajAvavA pAchaLa ja kharacavI paDatI hatI. , mi zantithI bharelI navaracanAnuM jeo nirmANa karI zake tema che, AvI duniyAnA bIjA dezomAM ane buddhizALI prajAomAM Aje huM [ sattAdhArI vyakitaonA AtmAmAM jAgRti Ave ane temane nUtana AnI Aja sthiti nihALI rahI chuM. paNa tenuM kAraNa bIjuM che. cetanA prApta thAya evuM baLa tame dAkha ane e prANavAna vicAraNo javAbadArInA khyAlanI apekSA rAkhe che ane ApaNe koI avAja tame raju kare. A mATe tamane vinavavA huM ahi upasthita paNe jAtanI javAbadArI svIkAravA mAMgatAM ja nathI. ApaNe jevA thaI chuM. A tamArI sattAnI bAbata che, tamArI zakitane viSaya che. chIe tevAja rahevAmAM ApaNane sukha lAge che. divasanuM eka bhajana tame eka mahAna prajA che, tame eka AjhAda prajA che ke jeNe Aje maLatuM hoya te vadhAre gaDamathalamAM paDavAnI zuM jarUra che? eka cAlatI laDAImAM ghaNo moTo phALo ApyA che. IMglAMDa viSe paNa ema karatAM be maLe te jarUra vadhAre sAruM. paNa jyAM sudhI eka bhojana sarakhI A ja kahI zakAya tema che. IMglAMDa paNa eka mahAna prajA che. mArA rIte maLe che tyAM sudhI bIjAnI citA ke upAdhi zuM kAma karavI ? nikaTavartI mitramAM aneka aMgreja bhAIo ane bahena che e Aja bapore atyaMta dhanADhaya henanI eka maMDaLI sAthe huM che. jaNAvatAM mane abhimAna Ave che. paNa sAthe sAthe IMglAMDamAM cAlI mArU bhajana letI hatI. teo eTalI badhI dhanADhaya hatI ke huM temanI B rahelI je rAjyapraNAlikA mArA dezane gulAmImAM jakaDI rAkhe che eTaluM - dolata ane samRdhdhi joIne kevaLa digamUddha ja banI gaI. temanAmAMnI A ja nahi paNa jeNe saMsthAnane lagatI aneka dUSaNothI bharelI samasyA eka bahenanuM hITara (cIjone garama karavAnuM yAMtrIka sAdhana) barAbara - ubhI karI che ane jenA sattAbhane kaI thobha nathI e rAjya kAma nahi ApatuM hoya athavA te naLa jarA bagaDI gaye haze athavA - praNAlikAne sAmane kara e paNa mArI eTalI ja maTI pharaja ' te te divasa garama pANuM maLyuM nahIM hoya. AvI koI bahuja na bane che. Aje tamArI sAme duniyA joI rahI che. je pitAmAM rahelI sAdhAraNa sagavaDano ullekha karIne e bAIe jaNAvyuM ke mArI jarUrItAkAtanuM amerikana prajAne sAcuM bhAna thAya te Aje zuM karavuM vAta bahuja ochI che. mane je rahevAne sAruM ghara hoya, ThIka ThIka sAre di joIe ane zuM na karavuM joIe e kahevAnI ane eno nirNaya ane enA nirNaya khorAka maLato hoya, meTara hoya ane bIjI thoDIka najIvI sagavaDe ApavAnI kharI gyatA ane adhikAra amIrakane prajA ja prApta hoya te pachI bIjuM kazuM mAre joituM nathI !" (hasAhasa) kAra karavAnI che. vArU ! A ThIka vAta che. ane ApaNane ghara, gADI ane bIjI . 193pa nI cuMTaNIne anubhava keTalIka majazokhanI vastuo maLe te mane khAtrI che, ke ApaNAmAMnA '." amerikAmAM pharatAM pharatAM ame hiMdusthAnamAM 1835 mAM cuMTaNIne ghaNA kharA jarUra ApaNI jAtane ThIkaThIka sumI gaNIe. paNa prazna to e - sauthI pahelo jaMga calAvI rahyA hatA e divase mane yAda Ave che. che ke A badhuM duniyAnAM bIjA badhA loko mATe ApaNe sulabha banAvI . tamane yAda ApavAnI jarUra nathI ke 1835 ne hiMdI sarakArane kAyade zakIe tema che kharUM? "are hA, ame te bAbatanI yojanA karI IMglAMDamAM aMgrejoe hiMdamAM hiMdIonA upayoga mATe ghaDI kADho rahyA chIe" e javAba ApTe cAle tema nathI. ApaNe ghaNuM ghaNuM - hatA ane tene hiMdamAM sau koI pakSee asvIkAra karyo hato. chellAM varSothI yojanAo karI rahyA chIe ane e yojanAono amala daza varSamAM evA mAtra be prasaMge banavA pAmyA che ke je saMbaMdhamAM karavAne vakhata have AvI pahoMce che. je bhavya svapna paNe sarva hiMdIe ekamata hatA. eka te 1935 nA kAyadAno asvIkAra Aja sudhI cintavI rahyA chIe tene vAstavika svarUpa ApavAne ' ane bIjo krIpsanI darakhAstano asvIkAra. hiMdusthAnamAM trIjI eka- avasara A laDAInA aMta sAthe ApaNI samakSa AvI rahyo che, 5 matI "kavITa inDIA'-'hiMda cheDa jAo -nI ghoSaNAne lagatI che. svAtaMtrya ane sahisalAmatI : aMgrejo hiMda choDI jAya ane jema bane tema jaldithI choDI jAya ApaNe besI rahevuM na joIe ane bArTana esa ane evI IF ' ema ame sau koI eka avAje mAMgI rahyA chIe. bIjI vAta karavAmAM vakhata gumAvo na joIe. te badhI tenI rIte prastuta bAbatathI A jarA viSayAntara the. AgaLa meM ThIka bAbata che, paNa jyAM sudhI prajAne tene Teke na hoya, prajAmAM jaNAvyuM tema 1875 mAM amAre tyAM sAmAnya cuMTaNI jaMga te bAbatanI samajutI na hoya ane jyAM sudhI prajAnuM tene pIThabaLa cAlI rahyo hato. eka umedavAra tarIke mArA pitAnA matadAra- na hoya tyAM sudhI A badhI bAbate taddana nakAmI che ane mane bhaya da vibhAgamAM ane cuMTaNImAM ubhA rahelA anya mitra mATe paNa mAre che ke je prajA jAgRta nahi thAya ane vicAravA nahi lAge te kazuM ja hajAro mAIlanI musApharI karavI paDI hatI. mArA matadArone banavAnuM nathI. navA zabdavaDe junA vicAro raju karavAmAM Avaze ane mAre samajAvavAnuM hatuM ke matapradAna e matadArane maLelI eka khAsa vaLI pAchI bIjI laDAI, vaLI pAchI suleha ane vaLI pAchI bIjI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S tA. 15-7-45 prabuddha jaina vizvasamasyA ane vratavicAra spazI ja nahiM zake. pariNAme eka jAtanI vyarthatAnI-zUnyatAnI , bhAvanA enAmAM utpanna thaze. tethI teNe bIjI dizAmAM vikAsa (gatAMkathI cAlu) sAdhavAnI sAthe sAthe AtmasaMyamanI dizAmAM paNa vikAsa sAdhava cAritrya joIe. teNe aniSTa viSayane tyAga ane ISTa viSayane svIkArI mAnava svabhAva na te sAre hoya che ke na te narase. e te '': karo. joie ane kaI vastu kalyANakArI che tenI pasaMdagI karavAnA mATInA piMDa je hoya che. tethI cAritrya sAruM ke narasuM jevuM Teva pAvI joie. tyAjya viSaya tarakathI vRtti dara karI abhISTa viSaya ghaDavuM hoya tevuM ghaDI zakAya che. vAtAvaraNanI sAthe pUrNa samanvaya tarapha tene lagADavI joIe. Ama vividha pralebhanI jALamAM phasAtAM temAM - rathApita karavAnI draSTithI prerAIne sAdhavAmAM Avela saMmasthitinI je kriyAzakitano vyaya thavAnI saMbhAvanA hoya che te kriyAzakitazrI upalabdhi eja kharo vikAsa che. ane artha e che ke badhI pra9- , viSa tarapha vALavI joIe. manuSyanA hRdayamAM je aneka prakAranI ttio ekaja uddezathI arthAt buddhi ane hRdayanA sAmaMjasyathI A lAlasAo utpanna thAya che temanuM anusaraNa na karavAthI te lAlasA naitika bhAvanAmAM ekAgra karavI joIe. Ano bIjo artha pitAnuM svarUpa badRlI iSTa manokAmanAmAM pariNata thaI jAya che. jyArethI e paNa che ke pravRttimAM sAmaMjasya rahevuM joIe. AvI samasthiti khoLake AcArane-vivekane-grahaNa karavA lAge che tyArathI ja A uM ane pravRttione ekAgra karavAnI bhAvanAthI nizcita udyama kara karaNane prAraMbha thAya che. eka tarapha zakita ane kAmanAnI vRddhi thAya che. vAnI vRtti utpanna thAya che. A vRttine saMka9pa kahI zakAya. AvI te tenI tulanAmAM bIjI bAju naitika bhAvanA ane AtmasaMyamanI vividha saMkalpanuM ekIkaraNa ja IcchAzakti kahevAya che. tethI vRddhi thAya che ane pariNAme urdhvIkaraNa sadhAtAM vyakitane vikAsa uparanA vicAra pramANe cAritryanI sarvottama paribhASA saMpUrNa susaM kR ane pragati thAya che. A uMndhakaraNanI pravRtti damananI pravRttithI icchAzakti' kahI zakAya. keTalAka manovaijJAnike ema mAne che ke rUDhigata bilakula bhinna che. jo vibhinna vAsanAo ane lAlasAonuM damananA pariNAme je AtmAbhivyakti utpanna thAya che teja cAritryane upara jaNAvyA mujaba udhdhakaraNa ane te dvArA niyamana na karavAmAM mULa AdhAra che. A mAnyatA bAbara nathI. evI AbhAbhi- * Ave to te manuSyanI zakitane nAza kare che, tene vikAsa aTakI ke te te vyakti abUdhasthAnI najIka paNa pahoMcI zake che ane tethI te paDe che ane tenuM svAthya bilakula naSTa thaI jAya che. jo sAmAjika pratiSThA ane sukhanI vinAzaka che. manuSyanA kalyANa mATe temanuM kevaLa damana ja karavAmAM Ave che. te te aMdara gucA UbhI AtmAbhivyakita eka khAsa uddeza sAme rAkhIne samanvayazIlatA ane kare che, tenAthI eka jAtanuM mAnasika saMdharSa utpanna thAya che sahiSNutA para avalaMbita thavI joIe. AnAM parepakAra, tyAga, . ane svapna, ciMtA ane mAnasika saMgharSanA rUpe tene punA sevA Adi aneka nAma che. vyakitatvane carama vikAsa paNa Aja che. prAdurbhAva thAya che. vRttionuM udghakaraNa vyakitatvane akhaMDa rAkhe che tethIja saMyamanI-khAtmasaMyamanI-AvazyakatA upara khAsa bhAra mUkavAmAM AtmasaMyamano rAjamArga paNa teja che. sau ke vadhAre athavA ochI Ave che. A AtmasaMyama bahAranA dabANuthI sarvathA bhinna vastu che. aze vRttionuM ulthakaraNa kare che, paraMtu ucca vicAra ane AdezanI bahAranuM dabANa damana ane nairAzyabhAvane utpanna kare che. jema choDane pIThabaLa vinA athavA unnata lakSya ane jIvananI preraNA vagara te gya rIte kApavAthI te vadhAre suMdara rUpe palavita ane puSita thAya apUNa rahe che. AvuM" urdhvIkaraNa eTale ke AtmasaMzodhana zakitavRddhi che tema saMyama AtmAne bhavyatA ane vikAsa tarapha pravRtta kare che. * ' ane naitika bhAvanA tathA mahattvAkAMkSAnI vRddhine barAbara samatala rASTra kesa lAvatA vRttionuM urdhvIkaraNa : * * che ane saMpUrNa vikAsane mArga khullo kare che. te aMdara koI paNa jAtanI manuSya je potAnI aneka jAtanI pravRttio ane bAhya uttejanAnA ! gUMca ubhI nathI karatuM ane sArA ane narasA , vive pravAhamAM pitAne nibaMdha vahete mUke te te jIvananI paraspara virodhI, ' na utpanna karI gya vikAsamAM sahAyatA Ape che. te Adarzane samaja zuddha ane nirarthaka vAtamAM kasAI paDe. te jIvananA mULastrotane .. nanA mULastrotane.. vala kare che ane sarvasAdhAraNa jIvanamAM utsAhapUrvaka bhAga levA prerituM " laDAI-ema badhuM pahelA hatuM temanuM tema cAlyA karaze. ApaNe vAta kare che. je saMpUrNa AcArazAstranuM dhyeya che tevA vyakitagata sarvata karatAM rahIzuM ane sabhAo bharatAM rahIzuM ane jItyA hazuM te chatane mukhI nirmANamAM te sahAyatA Ape che. AnA vinA manuSyamAM je ujavatA hoIzuM ane hArIzuM te khinna banIne khUNe besI rahIzuM. ucca bhUmikA sudhI pahoMcavAnI kSamatA che te-jJAna, sAdhanA ane . paNa atyAre mane evAM keTalAMka gharane vicAra karavAnuM mana thaI Ave pavitra AdarzonI-bhUmikA sudhI pahoMcI zakAtuM ja nathI. vRttione che ke je gharamAM dIvA have saLagavAnA nathI, kAraNa ke temAM vasanA udhdhakaraNa AMtarika vikAsanI eka sIDI che, kemake te jIvananuM naitika kuTuMbIoe A duniyAmAMthI haMmezane mATe vidAya laI lIdhI che. dheraNa unnata kare che ane ardhacetana athavA acetana mananI adhe mArA dezamAM paNa A ghaTanA banI rahI che. amArAM aneka bahAla- . mukhI pravRttine aMkuzamAM rAkhe che. te mananA cettana ane suSupta seyAM svajano jelamAMthI ane aTakAyata chAvaNIomAMthI pAchA bhAgomAM sahayoga TakAvI rAkhe che; te jIvananI ekatA sthira karyA nathI. e divasa mATe laDI rahI chuM ke jyAre AvI rAkhe che ane vividha pravRttio, bhAvanAo ane AdarzomAM sAmAnya ghaTanAo asaMbhavita banI gaI haze, ane jyAre purI sthApita kare che. virodhI pravRttionA nirAkaraNathI athavA temanI sahisalAmatIpUrvaka rahevAne, purI sahisalAmatIpUrvaka kAma svarUpamAM parivartana karavAthI vyaktitva akhaMDa rahe che ane tene karavAno, pitAnI mahenatanAM miSTa phaLa bhegavavA ane pitAnA abAdha gatie ane suMdara rIte vikAsa thato jAya che. urvIkaraNanA pADozI sAthe sarva prakAre samAna banavAne dareka mAnavIne hakka prApta pariNAme thaMktitva zreSTra naitika bhUmikA upara uMcu uThe che ane tethI the haze. huM mAnuM chuM ke je amerIkA icche te A mahAna svapna bAhya ke AMtarika saMdharSa utpanna ja nathI thatAM. te sukhaprAptinuM sAdhana jarUra satya ane saphaLa banAvI zake. eTalA ja mATe mArA le.kenI che kema ke te vividha kSetromAM sAmaMjasya rAkhI vyaktitvanA vikAsane zubhecchAo raju karavA mATe ja mAtra nahi, paNa tamArA mAthe je saMbhavita banAve che. duHkha paraspara virodhI pravRttio ane bhAvanA mahAna kAryanI javAbadArI rahelI che tenI mAnavatAnA nAme tamane yAda enuM ja pariNAma che. ApavA mATe huM Aje rAtre ahiM upasthita thaI chuM. mane khAtrI che saMyama ke amerikAnI prajA A paDakAra jhIlI leze ane jevI duniyA ApaNAM urdhvIkaraNano saMyamanI kaTimAM ja samAveza thAya che. te judI bALako mATe hovI joIe tevI duniyA ubhI karavA mATe paDatAMthI * * judI zakitaone saMgaThita kare che ane temane sAmAjika lakSya : terI banatuM karI chUTaze. A anuvAdaka : paramAnaMda, pravRtta kare che. ApaNe joI gayA chIe ke saMyamanuM pAlana antarike ubhI nasanA mArga khullo karIne barAbara samatala ht Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-7-45 samAja tarapha yA vivekane paNa samAvetAnA anekavidha - preraNAthI ja zakaya che, te bahAranA dabANathI saMbhavatuM nathI. saMcamane paDatA saMgrAma eTale badhe vikaTa thaI gayuM che ke tene eka mAtra | pATha bhaNAvavAmAM nathI AvatuM. te te jyAre manuSya potAnuM ane aparigrahane zastra sivAya bIjI koI rIte sAmane thaI zake tema ke samAjanuM kalyANa zemAM che te samajavA lAge che ane tene anusaravA nathI. eka bIjA dRSTIkoNathI paNa ApaNe kahI zakIe ema chIe E prayatna Adare che tyAre aMdarathI ApoApa utpanna thAya che. ke A vrata vivekabudhdhi ane vastuonAM samucita mUlyAMkananI dikSA che te eka vidheyAtmaka zakita che, te niSedhAtmaka niyaMtraNa nathI. Ape che. AnAthI Antarika zaktio sunizcita mArga tarapha vaLe che, jIvana ' vratonI akhaMDatA ' vyavasthita bane che ane javAbadArInI bhAvanA pedA thAya che. e manane vatanA ukta vivecanathI e te spaSTa thayuM haze ke te badhAM samAja tarapha pravRtta kare che ane vyakitatvane vizeSa vikAsa tarapha - paraspara sApekSa ane eka bIjAnA pUraka che. eka vratanuM pAlana gatizIla kare che. saMyamamAM vivekane paNa samAveza thAya che. AthI svAbhAvika rIte ja bIjA vrata tarapha ApaNane derI jAya che. bIjA - e paNa sUcita thAya che ke saMyamI manuSya pitAne anekavidha vratanA pAlana vagara te vrata vastuta: be ja siddha thaze. A kAryone artha, pitAnI vividha pravRttionI pasaMdagI, ane abhISTa tratomAM ahiMsAnA vratane ja sauthI paheluM sthAna ApavuM paDaze. A lakSya tathA upalabdha sAdhane vacce sAmaMjasya kevI rIte sthApita vata ucca AdhyAtmika jIvanane mULa, AdhAra che. jaina ane bauddha [ karavuM te barAbara jANe che. saMyama e buddhi ane nItinA sajananuM dharmamAM ahiMsAne artha mAtra dayA ja nathI. tene vAstavika artha - sarvotkRSTa udAharaNa che. sAmAjika lakSya saMgaThThana ane avasthA te prANImAtra pratye maitrIbhAva e che. ahiMsAno siddhAMta svataH pUrNa marmo evI rIte hRdayaMgama thavA joIe ke jethI te jIvanacarcAmAM che. ahiMsA cokkasa prakArano mAnaMsika dRSTikoNa athavA te vaLaNu dha sahajapaNe pratibiMbita thAya. saMyamI purUSa uzya bhUmikA para che ane temAMthI sarva bAhya AcAranuM nirmANa thAya che. ahiMsAnI pahoMcyuM hovAthI te pite udAharaNarUpa banI bIjAne paNa te jema ja asteya ane aparigraha paNa upara uparathI jotAM niSedhAtmaka bhUmikA upara pahoMcavAnI satata preraNA Ape che ane tema karatAM siddhAMtarUpe bhAse che, paraMtu vyavahAramAM te vidheyAtmaka siddhAMta che. pAMce samAjanA naitika jIvanamAM paNa niraMtara pitAne phALo Ape jAya che trata bhegA maLIne samasta naitika ane AdhyAtmika jIvanane akhaMDa ' AtmasaMyama siddhAMta siddha thAya che ane AtmonnatinA mArgane nirdeza kare che. | sAmAjika vyavahAramAM AvA saMyamane atmasaMyama paNa kahI samApta sva. DaoN. veNuprasAda, zakAya. AtmasaMyama sAmAjika, Arthika ane rAjanaitika ucca naitika - bhUmikAne mukhya AdhAra che. AtmasaMyama na hoya te rItarIvAja ane kAyadAo kAryasAdhaka nathI thaI zakatA. eTaluM sAruM che ke pratyeka vidyAthIe lIdhelI lena upara vyAjano asahya bejo samAjamAM kAMIka aMze AtmasaMyama vidhamAna che, paraMtu tene vikasita A bAbata saMbaMdhI eka mitra taraphathI nIcenuM carcApatra maLyuM che. ane prabuddha karavAnI jarUra che, jethI te vizvakalyANakArI Arthika muMbaI zaheramAM keTalAMka jaina keLavaNI phaDe che. teo vidhArthIA vyavasthAne mULa AdhAra banI zake ane tene Avazyaka preraNA ApI zake. - ene bhaNavA mATe dhIrela rakama upara 5 thI 10 TakA sudhInuM vyAja aparigraha le che te uparAMta rakama lenAra vidyArthI pAsethI amuka rakamane vImA saMyamanA zikSaNanuM svAbhAvika pariNAma aparigraha che. A levAya che. e uparAMta eka agara be jAmIna levAya che. dhIrela rakama jaina dharmane eka maulika siddhAMta che. sAMsArika sukhono. svecchApUrvaka pAchI vALavA sAme ke te mudala rakama kaDakAIthI vasula karavA ha tyAga, vAsanAothI virakita, nirADaMbaratA ane vastuonA saMgrahanA ". sAme paNa keIne virodha na hoI zake, paraMtu upara jaNA mehano tyAga-eja aparigrahanAM lakSaNa che. aparigrahane, bhAva sama- velI vImA jevI salAmatI chata dhIrelI nAnI meTI kame RE: . jAvatAM zAstrakAra kahe che ke mANase potAnI bhautika saMpattino meha upara aNaghaTatA dare je vyAja levAya che te joI tenA bhAga thanAra choDI de ane pralebhanathI sadA dUra rahevuM. te pitAnI AvazyaktAnI vidyArthIgaNa mATe A lakhanArane aMtarAtmA kakaLe che. duniyAmAM badhuM pUti arthe saMpatti ane bIjI vastuo rAkhI zake che, paraMtu paisA kAyadA ane baMdhAraNa nIce paNa karI zakAya che ane vidhArthIone meLavavAnI dhunanI pAchaLa te pitAne bhUlI na jAya e jovuM jarUrI adAlatamAM paNa ghasaDI zakAya che; chatAM eka be TakA jevuM nAmanuM che. teNe rAga, dveSa, krodha, mAna, lobha zAka, bhaya, jugupsA vagerene vyAja nahi letAM koI devAdAra kamanasIbe vaheluM moDuM kare te kaMThe ' - tyAga kara joie. taraphathI vyAjano dara pAMca-cha ke dasa TakA sudhI levAya che. mAruM da je A vratanuM ega rIte pAlana karavAmAM Ave te Adhunika yuganA cokakasa mAnavuM che ke A pramANenI madada vidyAnuM utejana nathI, paNa ke zApa rUpa ane badhAM duHkhanuM mULa kAraNa evI dhana ane sAmrAjya tamAM vidharthIvarganuM zeSaNa che ane te jana samAjane zobhAspada E mATe karavAmAM AvatI krUra ane pracaMDa pratiyogitAnAM aMta Avaze. nathI. sArA zaherIo Ama te na ja utpanna karI zakAya. vadhumAM A [, Aje aparigrahanI jeTalI AvazyakatA che teTalI pahelAM kadi nahotI. sItamacakInA dabANamAM vidyArthIonAM devAM vadhatAM jAya ane te saMjogamAM aparigraha sarvabhakSI bhautikavAdane parihAra karI zake ema che. vijJAne teo udAsInatA seve to te sahaja che. mahArASTro paNa devAnAM bhAranIce vastuonuM utpAdana anekagaNuM vadhAyu che ane jyAM tyAM anAvazyaka zuM kare che te suvidina che. koI koI vyaktigata kesamAM vidyArthIonI cIjonA DhagalA khaDakI mUkyAM che. Adhunika udyoga ane vyavasAyane kSati-jarUra haze. Ama chatAM naitika rIte A prazna tapAsatAM vidyAupArjana ** lIdhe moTA moTA zaherane vikAsa thAya che, jyAM jIvana khuba utAvaLamAM mATenI rakama para vyAja levAnI A rIta ghaNApAtra che. A Akheye prazna ane eka prakAranA kRtrima vAtAvaraNamAM vitAvavuM paDe che. manuSya eka hAlanA samayanI kaTokaTI ane abhyAsa bAda vidyArthIone bhegavavI aya duzcakramAM phasAI jAya che ane te mAnasika vyAdhi ane aMzataH paDatI Arthika taMgI ane bIjI javAbadArIo dhyAnamAM laI samaju athavA pUrNataH eka jAtanA mAnasika thAkanA rogathI pIDita rahe che. sacAlake ane janatAnI vicAraNA mAMgI le che. hita dharAvatI A Adhunika yuganI sauthI vadhAre duHkhada bAju che. jIvana saMgrAma janatA ApanI jevA pAse AvA praznamAM mArga darzana meLavavAnI , athavA vadhAre spaSTa rIte kahIe te ucca jIvana jIvavA mATe khela jarUra IcchA rAkhe." - zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI. mudraka prakAzaka: zrI, maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 851, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd No. B. 4266 prabutha nA jemAM temaNe sImalA pariSadanI rAsa mahatvabharI cekhavaTa karI che a che ane sAthe paMDita javAharalAla naheruna mAM Ave che. mAlanu paNa rASTrIya - taMtrI: maNilAla mohakamacaMda zAha, lavAjama muMbaI: 1 ogaSTa 194pa budhavAra " "+: rUpiyA 3 hiMdI samasyAnuM tAtvika, pRthakkaraNa ArSadaSTi paMDita javAharalAlanuM nivedana julAI mAsanI 14 mI tArIkhe sImalA pariSada' bhAMgI paDI te divase cAra mahatvanAM nivedana bahAra paDayAM hatAM. eka te nAmadAra vAIsaroyanuM TuMku nivedana jemAM sImalA pariSadanI niSphaLatAnI sarva javAbadArI teo pitAnA mAthe vahorI le che; bIjuM kAyade AjhamanuM jemAM vevala yojanA ane sImalA pariSadane eka jALa tarIke ane 'gAMdhI-hiMdu ke gresa," lorDa vevala, paMjAbanA gavarnara glAnsI ane paMjAbanA mukhya che. pradhAna khIjhara hayAtakhAnanA eka saMyukta kAvatarA tarIke teo varNave che; trIjuM rASTrapati abulakalAma AjhAdanuM jemAM temaNe sImalA pariSadanI vATAdhATe ane koMgrese bhajavelA bhAga viSe keTalIka atizaya mahatvabharI cokhavaTa karI che ane kesanI niSThAne sacoTa rIte puravAra karI ApI che; ane cothe paMDita javAharalAla naheranuM jemAM temaNe sImalA pariSadane nimittabhUta banAvIne AjanI AkhI hiMdI samasyAnuM adbhuta pRthakakaraNuM karyuM che. sImalA pariSadane lagatA tatkAlIna AdhAta pratyAghAta ADe paMDita javAharalAla naheranA nivedana tarapha prajAnuM joIe tevuM lakSya kheMcAyuM nathI. tethI temane nivedanane anuvAda prabuddha jainanA vAMcako samakSa raju kraravAmAM Ave che. A nivedana paMDita javAharalAle ! patrakAranI maMDaLI samakSa karyuM hatuM. dezanA AgevAna rAjakAraNI netAomAM AntararASTrIya daSTi kharekharI koIne sAMpaDI hoya te paMDita javAhara lAlane che. sAthe sAthe dezanA antara bhAgamAM vahI rahelA vicArapravAhanuM paNa. temane Abehuba darzana hoya che. dezamAM ke. duniyAmAM banatI pratyeka ghaTanAnA dhabakArA temanuM sadA jAgrata ane tarala mAnasa jhIle che ane pratidhvanita kare che. temanA prabhutvabhaya vyaktitvanI ApaNane nIcenA che *: * nivedanamAM jhAMkhI thAya che.'- ' ' '' ' . .' ', ' ''- , paramAnaMdI to sImalA pariSada pAchaLanI kenI bhUmikA A madhyakAlIna khyAlane namatuM ApavuM e hiMdusthAnanA rAjakIya , bhAMgI paDelI sImalApariSadane anulakSIne paMDita javAharalAle temaja Arthika vikAsanA sarve cakrone ulaTAM pheravavA barAbara che temaja patrakAramaMDaLone jaNAvyuM ke "A badhA prayatna AvI rIte niSpha- jIvartana paNa kSetramAM AjanI vAstavikatA sAthe jarA paNa meLa LatAmAM pariNamelA joIne svAbhAvika rIte huM nirAza thayo che. Ama na khAya evI racanA ubhI karavA barAbara che. tame vAstavikatAnI lAMbA chatAM paNa rAjadvArI kSetramAM male thayelA. aneka anubhavonA pariNAme, vakhata sudhI kadi 'paNa upekSA karI nahi zake ane ema karavAne prayatna huM khaDatala rAjanItijJa banyA to rAjadArI ghaTanAomAM cAlatA ' karo te tenAM mAThAM phaLa tamAre ja bhegavavAM rahyAM. A avarohanI paraMparAno mane zu khyAla hovAthI huM cheka hatAza , huM samaju chuM tyAM sudhI ApaNI kamI samasyAnuM hArda A thaI beThe nathI. A pariSadanuM amuka pariNAma na AvyuM e hakIkata che. e kAMI hoddhAo, adhikAra, beThaka ke bIjI kaI bAbatano prazna jeTalI du:khada che te karatAM paNa je bhUmikA upara A badhA praznonI nathI. hiMda pote lokazAsanapradhAna ane arvAcIna rASTra banavA mAMge che sAdhAraNa rIte chaNAvaTa karavAmAM Ave che te bhUmikA vadhAre du:khada che. che ke lokazAsanavaMcita madhyakAlIna deza banavA mAMge che te bAbatane e bhUmikA A che. ApaNA A baMdhA prazno Akhare kemI samasyAne hiMdusthAne Aje nahi te AvatI kAle ke pachInA keI divase nirNaya lagatI kaIne kaI bAju upara DhaLI jAya che. kema savAlanuM temaja karavo ja paDaze. bIjo vikalpa hiMda svIkArI zake ja ' nahi, kAraNa ke bIjA dhaNA savAlenuM tame pAyAmAMthI pRthakkaraNa karaze te madhyakAlInatA Aje koI paNa deza e bhUtakALanA mArge jaI zake tema che ja nahi. ane arvAcInatA athavA te junavANI dRSTibindu ane adhatana dRSTi- duniyAnA dezoe Aje pasaMdagI karavAnI hoya to te madhyakAlIna bindu vacce ja A visaMvAda che, athaDAmaNa che ema tamane mAluma rAjyapaddhati ane lekazAhI vacce karavAnI nathI, paNa rAjakAraNI loke paDayA vinA nahi rahe. e spaSTa che ke eka jagyA ahiM ke keI eka zAsana ane ethI paNa AgaLanI kaTi Arthika lekazAsana je eka jagyA tyAM-kei eka sabhya A pakSane ke koI eka sabhya anya yA anya prakArane samAjavAda ja che-A be vacce karavAnI rahe che. A pakSano-ene lAgate A koI prazna nathI. rAjakAraNI temaja Arthika , A badhA uparachallA visaMvAde jene keTalIkavAra bhinna bhinna bAbatane lAge vaLage che tyAM sudhI ane huM vizeSa kahuM te rASTrIya pakSanI AgevAna vyaktio dvArA AgaLa dharavAmAM Ave che tenI temaja AntararASTrIya rIte paNa rASTrIya mahAsabhA bIjA koI paNa pakSa pAchaLa cekasa prakAranAM avyakata baLe kAma karI rahyAM hoya che. dAkhalA karatAM ghaNuM vadhAre pramANamAM arvAcIna dRSTibindu dharAve che. muslima tarIke leDa vevala vAIsaroya tarIke AgragaNya sthAna dharAvI rahyA hatA. . lIga athavA te anya koI kamI saMsthA anivAryapaNe kaMI paNa ane temanA vyaktitvane amuka prabhAva paDate ja hato. mI. gAMdhI amuka kema ke varganA cekasa hakkonuM ja pratinidhitva dharAve che, athavA te rASTrapati paNa agragaNya sthAna dharAve che ane teo je eTaluM nahi paNa tene pracAra paNa te madhyakAlIna dhoraNe ja kare kAMI bole ke kare tenuM mahatva paNa dhyAnamAM levuM ja rahyuM. e ja che. kAmI dhoraNe rAjakAraNane vicAra kare te lokazAsananA Adarza rIte mI. jhINA. paNa A sarva vyaktio pAchaLa evAM avyakta baLI sAthe ke rAjakAraNa ke arthazAstranA keI paNuM adyatana khyAlo rahelAM che ke je A vyakitaonuM niyaMtraNa kare che temaja temane vega * sAthe bIlakula , asaMgata che. ahi ja kharI puMca rahelI che. Ape che. leDe vevale Akhare te brITIza rAjyanAtinI maryAdAmAM ja Arthika ane huM vizeSa karatAM anararASTrIya rIte paNa Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina - tA. 1-8-45 jarUra karatA keme pota potAnA ra ka che. paNa temane ha ja kAma karavAnuM rahyuM. mahAsabhAvAdIe hidI rASTravAdanI ane khuMcI gayeluM gADuM AgaLa cAlavA mAMDe pachI kamI samasyAno ukela | OAta myunA bhayodA svIkAravAnI rahI. mI. jhINAnA prerakabaLa lAvavAmAM ApaNane bahu vAra lAgaze. kAraNa ke jevA ApaNe madhya yAdAo zuM che e kahevAnI huM yogyatA dharAvatA nathI. tethI kAlIna vicAragraMthimAMthI chuTA thaIzuM ke tarata ja AjanA vAstavika Akhare vyakitagata pramANIkatA ane niSThAne A savAla nathI, paNa prazno ApaNI sAme AvIne ubhA raheze, ane te praznone amuka hiMdu anAjaNa hi damAM rahelI aMgreja sattA ane hiMdI rASTravAda vacce che ke amuka musalamAna che e rItanI vicAraNuM sAthe kazI nisabata 6 ane gauNapaNe hiMdI prajAnA mAnasa upara prabhutva dharAvatI keTalIka E: madhyakAlIna preraNAo temaja keTalIka bhayagraMthie ane Adhunika komI matadAra maMDaLa pragatizIla vaLaNo vaccene-AvA paraspara virodhI avyataH temaja paMDita naherUe madhyapUrvanA lokonA valaNa viSe ulekha karatAM anaMgata baLe vacce-A visaMvAda che." jaNAvyuM ke "jo ke A lekene hiMdamAM ke anyatra vasatA pitAnA - agrejonI AjanI rAjanIti sAdhama musalamAnabhAIo pratye samAnadharmatAnA kAraNe sahAnubhUti " - keneDAnA eka patrakAre prazna karyo ke "koI paNa hisAbe sattAne che, ema chatAM paNa Aje ApaNe tyAM zuddha rAjadArI bAbatonuM je - vaLagI rahevuM eja aMgrejonI rAjanIti che ane jyAre paNa koI komI rUpAntara karavAmAM AvyuM che ane dhArmika segaThAMo vaDe je gharSaNa ubhuM thAya tyAre aMgrejonI rAjanIti hiMdI rASTravAdanI sAmeja rAjadvArI copATa khelAI rahI che tenI temane kazI samajaNa nathI ke - rahevAnI e Apane abhiprAya che ? A praznanA javAbamAM te pratye temanI kazI sahAnubhUti nathI." taduparAnta dAkhalA tarIke P :paDitajIe kahyuM ke "brITIza zAhIvAda ane hiMdI rASTravAda vacce Aje je amerikAmAM kethelIphasa, methoDIsTa, yahudI ane bIjI keTa* mUlabhUta visaMvAda te che ja, paNa badalAtA sagA ane bIjA lIka khrIstI ane anya kAmenA bhinna bhinna matadAra maMDaLe ubhA aneka navAM tatvee A rAjyanItimAM parivartana nipajAvyuM che. mane karavAmAM Ave te zuM thAya e tarapha temaNe paradezI patrakAronuM khAsa cekasa lAge che ke duniyAnI paristhiti Aje jevI che ane have karIne dhyAna kheMcyuM ane jaNAvyuM ke "AvI koI bhUmikA upara pachI jevI nirmANa thavAnI che tenI aMgrejI rAjyanIti upara evI lekazAsita rAjyaracanA ubhI karI zakAya evI tamane ka95nA sarakhI asara paDI rahI che ke jene lIdhe temane hiMdI prajA sAthe koIne koI ja paNa nahi Ave. Ama chatAM paNa Aja bAbata hiMdusthAnamAM Aje [ saMmajutI upara AvyA sivAya cAlavAnuM ja nathI. A samajutInI banI rahI che. Aje dezamAM evA saMge nirmANa thaI rahyA che ke - sarate brITIza hitene bane teTalI vadhAre : anukuLa hoya e jovAnI jene lIdhe tipitAnA matadAra maMDaLa sAthe joDAyelI judI judI temane jarUra cintA rahevAnI ane tevo prayatna teksa jarUra karatA kema potapotAnA varganA khAsa lAbhonI daSTie ja badhe vicAra hi. rahevAnA. A svabhAvika che. paNa temane have omAna thavuM joIe karavA prerAya che. koI paNa dezamAM jo kAmI dhoraNe alaga matadArache ke hiMdamAM AgaLanI purANI vyavasthA carcahale game teTaluM Icche che - maMDaLo ubhA karavAmAM Ave te huM tamane khAtrI ApuM chuM ke paNa kaI rIte cAlI zake ja tema che nahi." hiMdamAM komI prazna che te karatAM paNa te dezamAM vadhAre aniSTa prazno cha mAslama lIganA badhA sabhyo madhyakAlIna vaLeNanA che? ubhA thayA vinA rahevAnA nahi. - musalamAno eka alaga prajA? ke bIjA eka praznanA javAbamAM paMDitajIe jaNAvyuM ke "meslema lIgane koI paNa sarerAza sabhya madhyakAlIna dRSTivALA che ema huM . musalamAno eka alaga prajA che evo meslama lIga je dAvo kahevA mAMgatA nathI. huM ema mAnuM chuM ke mAslama lIgamAM pragati kare che te saMbaMdhamAM javAba ApatAM paMDitajIe jaNAvyuM ke "huM zIla vicAro dharAvatA evA ghaNuM musalamAne che ke jemAM eka kabula karIza ke ApaNAM dezamAM eka alaga prajA ema nahi paNa che. vakhata madhyakAlIna vicArasaraNIne rUkhasada ApavAmAM Ave ke tarata ja ' eka evo alaga rASTravirodhI' varga ubhuM thAya ke je pitAne alaga ' rAjakAraNamAM uddAmavAdI sthAne pahoMcI javAnA. prajA tarIke lekhAve-AvI paririthati, saMbhava che ke, ApaNA dezamAM upasthita thAya. paNa kharI vAta to e che ke prajAo saMbaMdhamAM | mokhare AvelA a5 agatyanA savAla AvI rIte vicAra kare prastuta nathI temaja egya paNa nathI. prajAnA evA keTalAka savAlane Aje mahatva maLI gayuM che ke jene khyAla sAthe rASTranA khyAlane guMcavA na joIe e AjanuM vaLaNu - lIdhe dezanA kharekhara agatyabharyA rAjakAraNI temaja Arthika sarva nA rAjakAraNa temaja nAyaka sava che. moTA moTA deze Aje aneka prajAonA eka kendra samA banI savAle lekanA dhyAna uparathI sarI javA pAmyA che. Ama ghaNIvAra . rahyA che. pote eka alaga prajAnA AdamI che ema mAnavuM mI. jhINAne dara bane che. te pachI tame pUchaze ke ApaNI rAjakAraNI samasyAne kharA rA ke ApaNA rAjakAraNI samasyAnA kharA gamatuM hoya te tyAM te bAbatane cheDe Ave che. te rIte teo potAnI sauthI mahatvanA mudAM kheDuto ane khetIne * jAtane oLakhAvI zake che. paNa tethI koI praznane nikAla AvatA [: lagate che. enI sAthe joDAyele mo madhura ane udhogane lagatuM nathI, hiMdusthAnamAM che. traNa ke pAMca prajAe che ema mAnI laie te ; che. audyogika praznanA ukela sivAya jamIna ane khetInA praznane paNa A badhAe sAthe maLIne kema AgaLa cAlavuM eja Ajane [ ukela lAvavA zakaya nathI. te baMne kSetro ekamekamAM otapreta kharo prazna che." na banelA che. A ApaNA mULabhUta savAla che ke je hiMdu ane musala:; mAnene ekasarakhI rIte lAgu paDe che. kamanasIbI e che ke A - musalamAnone bhayamukta zI rIte karavA? para prazno bIju vahema, AzaMkAo ane kamI kadAgraho nIce dabAI eka patrakAre pUchayuM ke "musalamAne je bhaya ane AzaMkAo gayA che ane A badhI mAnasa graMthIo game teTalI prajAmAnasamAM sevI rahyA che tethI temane mukata zI rIte karavA ?" paMDitajIe javAba uparachaluM sthAna dharAvatI hoya ema chatAM paNa A kSaNe te abhedya ApyuM ke "bhaya ane AzaMkAo dUra karavAne koI rAjamArga che ja divAle mAphaka ApaNI sAme AvIne ubhI rahI che ane pragatinA nahi. e eka evI graMthi che ke jenuM mAnasazAstranI dRSTie nidAna sarva mArgonuM rUMdhana karI rahela che. ane cikitsA karavI joIe. vaLI A eka bhAre vicitratA che. eka hiMdanI kahevAtI komI samasyAnA mULa uDAM nathI. Ama kahIne bAjuethI jo ke mI. jhINA taraphathI nahi paNa moskema lIganA keTalAka cheAjanI kakSAe tenA mahatvanI huM jarA paNa avagaNanA karavA mAMgatA AgevAna sabhyo taraphathI ema kahevAmAM Ave che ke musalamAne ghaNA nathI. Aje enuM mahatva ghaNuM gaMbhIra che, paNa ema chatAM paNa temAM vadhAre baLavAna ane tAkAtavALA che ane jo aMgrejI hakumata na hota mULa uDAM nathI ane tethI huM nathI dhAro ke eka vakhata ApaNuM (anusaMdhAna pRSTha 58 juo ) Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-8-45 keTalAka samAcAra ane noMdha prabhu jaina tAnI ADe abhedha kIllAnI mAphaka ubhA rahe ane ApaNI praga tinAM--mekSanAM-sava dvArAnu rUdhana ja karyA kare-A te kevI ApaNI asahAMyatA ? AvI maryAvidAraka vedanA ADe vAMNIvivekanI maryAdAno . khyAla ApaNA mana uparathI hiMdardi sarI jAya che. A kIllA teDavAnu -A divAlane jamInadosta karavAnuM--zvara ' ApaNu sate baLa Ape ane AjhAdInu* amRta sau koinA AsvAda ane udhdhAra mATe che evI musalamAna jAIonA dilamAM ApaNI ananya niSTAdvArA. jema ane tema jaddhithI pratIti nIpaje AvI dada bharI prAthanA anta ranA uMDANamAMthI udbhave che. koMgrese sUcavelI kArobArInI nAmAvali sImalA pariSada kema bhAMgI paDI? jhINAnI kaDakAI ane sarakAranI nabaLAI AzAspada vAtAvaraNa sAthe zarU thayelI sImalA pariSada kema bhAMgI paDI tenI vistara, sAlAcanAnI have jarUra rahI nathI. sAmayika patramAM A viSe eTalAM badhAM lAMbAM lAMbAM TIppaNA AvyA che ke e dizAe ' kAi navA prakAza ApI zake e savita nathI. tethI sImalA pariSadanA sakSepamAM vicAra karIe teA eTaluM ja kahevAnuM rahe che ke sImalA pariSadanA sUtradhAra loDa vevala prAraMbhamAM jevA makkama dekhAyA hatA tevA pAchaLanA bhAgamAM rahI zakayA nahi. musalamAna pAMca sabhyo meslema lIganA ja sabhyo hAvA joie ane emanI nimaNuka meslema lIga ja karI zake e kAyade Ajhama jhINAnI makakama mAMgaNIne temaNe svIkArI tA nahi; paNa te mAMgaNIne DelIne te anya sa` pakSAne samata thAya evI navI kArobArI racI zakayA nahi, dhaNAnu' ema mAnavuM che ke jyAre zrI jhINAe hakAra nakAranI chevaTanI ghuMca ubhI karI tyAre zrI jhINAne vaTAvIne AgaLa cAlavAnI bAbatamAM emerI--cahIla ADA paDayA ane leDa vevala asahAya thaI paDayA ane sImalA pariSadanI niSphaLatAnI badhI javAbadArI potAnA mAthe oDhI laI leDa vevele pariSada visarjana karI. A anumAna yathAtha hai| ke na hai, paNa 1942 mAM skrIpsa prakaraNamAM banyuM hatuM tema A vakhate paNa pAchaLanA bhAgamAM sarakAranuM valaNa badalAyu ema te jarUra lAge che, kAyade AjhamanI sAme thavAnI sarakAra hi"mata dAkhavI na zakI ane AkhA dezamAM jene lIdhe apUrva AzA ane utsAhanu Andolana ubhuM thayuM hatuM te pariSadanI kasuvAvaDa thai gai. AvA phrI krUrI thanA anubhava uparathI eka ja sAra tarI Ave che ke Aje ke AvatI kAle jyAM sudhI jhINA ane meslama lIgane bAjue mUkIne AjanI paristhitine cegya nIkAla lAvA ane tene lagatA sa okhama kheDavAne aMgreja sarakAra kaTi bahu nahi thAya tyAM sudhI hiMdI samasyAne kAi ukela zakaya ke sabhavita nathI. kAraNa ke koi paNa prakAranu` samAdhAna karavu' e tattva janAba jhINA ke tenI preraNAthI prerAtI meslema lIganA mAnasamAM ja nathI. jyAre paNa temane khelAvA tyAre peAtAnu meDhu methyu karavu', mAMgaNIomAM vadhAre pharyA karavA ane kAi paNa vyavahArU ukela zodhavAmAM jarA paNa madadarUpa na banavuM-mA temanI rUDha nIti thaI paDI che. zrI. jhINAnu vaLaSNu, vana ane kathana haMmezA dezanA anya AgevAnA temaja maslema lIgamAM na heAya evA peAtAnA ja musalamAna badhuo pratye kevaLa teAchaDAi, apamAna ane tiraskArathI bhareluM hoya che. A badhA leAkAne 'duzmane' tarIke 'bAdhatA tene jarA paNa sakAca nathI ke zarama nathI. ApaNI upara kAi asAdhAraNa du:kha, dudhaiva ke vyAdhi AvI paDe che tyAre ApaNA meDhAmAMthI ghaNI vakhata evA sAmAnya uddagAra nIkaLI Ave che ke Avu du:kha, dudhaiva ke vyAdhi duzmanane tyAM paNa nahendre !' zrI jhINuAnI akhaMDa rASTradrohI ane viSa vamatI ane vistAratI rItabhAta tathA kAya nIti jotAM ApaNuM dila ukaLI uThe chaeN, rASTranI AjhAdInuM amRta hAthavetamAM keTalIye vAra AvyuM ane dareka vakhate mAtra tenI ja ADA ane naphaTAie DhALI nAMkhyu ane sarakArI hukumatanI zRMkhalAe ApaNane hiMdu ane musalamana sarva kAine-jakaDatI ja rahI-A sava AsurI lIlA jotAM khecena becena banI rahelu' ApaNu..dila pekArI uThe che ke duzmananA dezamAM paNa kAi kALe jhINuA na pAko." ApaNe evA te kayA ane kavAM. pApA karyAM che ke ApaNe tyAM Aje AvA zrApa utaryAM che? A udgArA saMbhava che ke cAlu . sabhyanAnI maryAda.te kadAca ' 'eLaMgI jatA kAine lAge, paNa eka ja mANasa AkhA dezanI hiMdu ane musalamAnanI-AjhadI ADe, rAtA; ane rAdhIna nAta jAta ke kAmI khyAlene jyAM kaMzu' paNa sthAna ke avakAza nathI evI zuddha rASTraniSTAnI upara jAvela sImalA pariSada daramiyAna rASTrIya mahAsabhAnI kArobArI samitie rASTrapati abula kalAma AjhAdanA kuzaLa sUtradhAritva nIce AkhA dezane temaja duniyAne A vakhate purepurI pratIti karAvI che. AnI vigatavAra carcAne ahiM avakAza nathI. paNuM madhyastha kArobArInI nAmAvali taiyAra karIne raju karavAmAM sImalA pariSadamAM hAjara rahelA sarve pakSene leDa vevala taraphathI kahevAmAM AvatAM mahAsabhAnI kArebArIe je nAmAvali raju karyAMnu kahevAmAM Ave che te nAmAvali je pramANabhUta haya-ane A nAmAvila badhA chApAmAM ekasarakhI pragaTa thayelI havAthI temaja te nAmAvali apramANabhUta che evu sUcana sarakhu paNuM kAi paNa dizAethI karavAmAM nathI AvyuM e jotAM A nAmamaline pramANabhUta gaNavAmAM zaMkAne kASTha sthAna hoya ema lAgatuM nathI koMgrese A rIte potAnA vizuddha khInakAmI mAnasanI ane zAMtAna rASTraniSTanI eka viziSTa pratIti jagatane karAvI che. A nAmAvila nIce mujaba hatI. kegresa sabhyo mau. abula kalAma AjhAda pa. javAharalAla neharU saradAra vallabhabhAi paTela DA..rAjendraprasAda erIsTara asaphaalI janAba zrIgu navAkhajhAdA liyAkata alIkhAna navA mahaMmada ismAila DA. zyAmaprasAda mukarajI zrI. gaganavihArI mahetA zrI munIsvAmI pIlA (madrAsanA mAjI pradhAna) zrI rAjame.hanadAsa (baMgALA) mAstara tArAsIMga (zikha) sara aradezara dalAla (pArasI) zrI. rAjakumArI amRtakuMvara (khrIstI) muslIma lIga sabhyo khInaY=oMgresI sabhyo dalita varganA sabhya anya laghumatInAM sabhya| braTanamAM lekhara gavarmenTa-majura sarakAra greTa brITanamAM chellI sAmAnya cuMTaNI thaI tenu pariNAma nIce mujaba AvyuM che. lebara (majura) lIbarala nezanala inDIpenDanTa kAmyunIsTa . 2 kAmanaveltha 1 ta. A cuMTaNInA pariNAme. lebara pArTI sattA upara Ave che; mejara eTalI mukhya pradhAna thAya che; ane 'cIka ane ene pakSa sattA bhraSTa bane che. hiMdanI AjhAdInA kaTTara zatru tarIke paMkAyelA nAmavara emerI sa heba cuMTaNImAM uDI jAya che, 381 14 1deg kAnjhave TIva 193 lIbarala 11 InDIpenDanTa lebara 3 nezanala Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' prabuddha jaina tA. 1-8-45 E ? carcAhIlane pakSa AvI rIte mahAta thaze ane lebara pakSa ATalI yojanA vicArAI che tenA be vibhAga che. eka gujarAta mATe ane E baMdhI beThaka meLavaze e AjanI rAjakAraNI duniyAmAM eka adbhuta anya muMbaI mATe. zrI. mahAdevabhAInA smaraNamAM AjIvana grAmasevaka C ane asAdhAraNa ghaTanA banI che. lokazAsananAM dhoraNe karAtA mata taiyAra karavA mATe eka grAma svarAjya vidhAlaya ubhuM karavuM, navAM navAM saMcayanAM pariNAme keTalIka vakhata ApaNI kalpanAmAM na hoya evAM zikSaNa kendro avAranavAra upasthita karavA ane grAmasevAne lagatAM ka vicitra Ave che ane jagatane Azcaryacakti karI nAMkhe che. A abhyAsa vargo calAvavA ane gAMdhIjInI kalpanA mujaba grAmasevA karaA cuMTaNInuM pariNAma AvuM ja aNadhAryuM ane aNakahayuM AvyuM nArA aAjIvana grAmasevakane saMdha ubhe kara- gujarAtane lagatI che. A pariNAmane vicAra karatAM thoDA samaya pahelAM bharAyela jaina smArakojanAno hetu che. zrI. mahAdevabhAInuM pragaTa apragaTa, purA . mU, kenpharansanA adhivezanamAM amuka TharAvo upara levAyelA matanuM adhurA sarva lekhane saMgraha kare, tenuM saMzodhana karI legya AkAramAM che, je aNadhAryuM pariNAma AvyuM hatuM tenuM smaraNa thAya che. sImalA , pragaTa karavA, mahAdevabhAInA saMgrahita sarva lakhANo uparathI gAMdhIjInA mu pariSada cAlatI hatI te daramiyAna cintAvyAkuLa banelA janAba jhINAe vicAronuM tAtvika nirU paNa taiyAra karavuM temaja tene lagatuM sAhitya : - sAmAnya cuMTaNI tAkIde karAvavAnI sarakAra pAse bahu dabANapUrvaka mAMgaNI pragaTa karavuM, gAMdhIjInA vicArone bhASaNa, abhyAsa vage. temaja ja karI hatI ane e mAMgaNI haju paNa cAlu che. kAraNa ke AgAmI tevAM bIjAM sAdhana vaDe phelA kare ane grAmodyoganI zakayatAone " cuMTaNI upara teo mATI madAra bAMdhe che ane gaI cUMTaNI karatAM ghaNI khyAla Ave ane kendrastha udyogarcanAnI vizeSatA samajAya evuM - meTI saMkhyAnI beThako musalamAne mATe sara karavAnI teo AzA seve " eka saMgrahasthAna-myujhIyama-ubhuM karavuM ane A kAryanA pracAra che. paNa "na jAne jAnakInAthaH prabhAte kiM bhaviSyati' e mujaba mATe kAryakaro rokavA-A muMbaInI smAraka yojanAnA hetuo che. [ AjanI sadA karatI tarala duniyAmAM ane parivartana pAmatA dezanA gujarAtanI smAraka yojanA mATe daza lAkha rUpIAnI ane muMbaInI [, vAtAvaraNamAM AgAmI cUMTaNImAM amuka ja pariNAma Avaze ema smAraka yojanA mATe paMdara lAkha rUpIAnI mAMgaNI karavAmAM AvI : kaI cekasapaNe kahI zake tema che ja nahi. AgAmI cUMTaNI temanI che. A egasTa mAsanI soLamI tArIkhe sAta mahAdevabhAInI AzAne chelle kIllo che. ApaNe AzA rAkhIe ke paraspara ghAtaka saMvatsari Ave che te pahelAM A kula paccIse lAkha rUpIA ekaThA kamI rAjanIti ane pAkIstAnanuM anartha gAMbhIya musalamAna janatAnI karavA joIe e smAraka prajAne khAsa Agraha che. Aja samajaNamAM barAbara utare ane jevuM grebrITanamAM cuMTaNInuM pariNAma sudhImAM ekatra thayelI rakamane khyAla karatAM paccIsa lAkhanA AMkaDAne AvyuM che tevuM ja hiMdanI cuMTaNInuM pariNAma Ave ane hiMdusthAnane A soLamI tArIkha pahelAM pahoMcI zakAze ke kema te viSe zaMkA che, ema AjhAdIthI dUra rAkhanArA ane bhAgalA pADIne kamajora banAvanArA chatAM paNa A puccIsa lAkhanI gAMdhIjIe ane smAraka janAnA Eii temaja kevaLa kemI dhoraNe ja rASTranA sarva praznone vicAra karanArA sUtradhAroe deza sAme je tela nAMkhI che tene jema bane tema jahidathI vargonI murAda arthavaMcita bane. ' purI karavI te ApaNI khAsa pharaja che. mahAdevabhAIe AkhA hiMdu- A te ApaNe jarA AnuSagika carcA karI. brITananI cuMTaNInuM, sthAnanI gAMdhIjInA sAnidhyamAM rahIne je sevA karI che tene te ja A pariNAma-lebara pakSanuM sattArohaNa--ApaNuM dezanI AjhAdInA ApaNe kaI rIte badale vALI zakIe tema che ja nahi. paNa e ke dharaNe kavuM nivaDavA saMbhava che-A prazna Aje ApaNAmAM aneka sevAnI nAnI sarakhI kadara tarIke jenAthI jeTalI bane teTalI rakama | tarkavitarko prerI rahela che. 1930-32 mAM lebara gavarmenTa hatI. te A smAraka phALAmAM bharavAne zrI, mahAdevabhAI pratye apUrva Adara vakhatane ApaNe anubhava AvakAradAyaka nathI. paNa te vakhatanuM dharAvatA dareka prajAjanane khAsa dhama che. A vAta sau koI pitAnA lebara pakSanuM sattArohaNa bahu ja asthira ane anya pakSonA mana upara leze te khAsa karIne AjanA phugAvAnA samayamAM AvatI sahakAra upara nirbhara hatuM. Aje majura " sarakAranuM - soLamI pahelAM paNa pIze lAkha bharAI javA e jarA paNuM azakya sattArohaNa bahu ja sudaDha pAyA upara sthapAyuM che. majura pakSanA nathI. vinA vilaMbe pitApitAne phALe mokalI ApavA mahAdevabhAInA nathI. AgevAnee vacana ane AzAo paNa bahu meTI maTI ApI che. prazaMsako ane pUjA kone-rASTranI AjhAdI jhaMkhatA prajAjanone-Agraha prazaMsako ata pUja kAna-rASTranI AjhAdI jhakha Ama chatAM paNa brITanane lekamata hiMdane AjhAdI ApavA saMbaMdhamAM pUrvaka vinati karavAmAM Ave che. ' keTalo AgaLa vadhe che tene ApaNane koI spaSTa khyAla nathI. A zrImAna bheLAbhAi jesaMgabhAIne dhanyavAda lokamatanuM dhoraNa e ja haMmezA lebara pakSanA kAryamaryAdA raheze. hiMdI zrI bhoLAbhAI jesaMgabhAi prazna saMbaMdhe carcAhIla-emerI ane lebara pakSa ekamata thaIne Aja dalAla amadAvAdanA eka jaina sudhI cAlatA AvyA che ema mAnavAmAM Ave che. sImalA konpharansa zrImAna che ane hAla keTalAka ! je prazna upara bhAMgI paDI te saMbaMdhamAM je carcAhIla-memerI ane samayathI muMbaI rahe che. temaNe lebara pakSanI sahamatI haze te turatamAM hiMdI prazno ukela lAvavA thoDA samaya pahelAM kolejanA tarapha lebara pakSa jarA paNa gatimAna thAya ema mAnavuM yaMgya nathI. zikSaNabAda hiMdI saMskRtinI !' je sImalA konpharansanuM bhaMgANa mAtra carcAhIla-emerInI manasvItAnuM bhinnabhinna zAkhAone a ja pariNAma haze te jarUra lebaranA sattArohaNamAM hiMda mATe AzAnuM bhyAsa karavAnI sagavaDavALI navuM kiraNa ugyuM che ema mAnavAne kAraNa rahe che. deDI deDI pAchA eka 'ekeDemI'-zikSaNasaMsthApaDelA, AzA sevIne aneka vAra nirAza banelA ApaNe Aje dhIraja ubhI karavA mATe gujarAta varnA. dhAraNa karIne zuM thAya che te joIe, na nirAza banIe, na beTI kayulara sosAyaTIne be lAkha AzAmAM jhulAIe, aNadhArI koI ghaTanAnA garbhamAM bIjI aneka rUpI ApavAnI jAherAta - aNadhArI ghaTanAo rahelI haze evI kalpano sAthe ApaNe ApaNu karI hatI. tAjetaramAM zrI kartavyamAM vadhAre jAgrata ane sakriya banIe. mahAvIra jaina vidyAlayane muMbana zrI, mahAdevabhAI smAraka imAM jevuM vADIlAla sArAbhAi - saddagata zrI mahAdevabhAInuM nAma ane kArya Aje eTaluM badhuM vidhArthIgRha che tevuM amadA[.. paricita che ke temanA smArakanA anusaMdhAnamAM temane kazo paNa pari- vAdamAM temanA nAma sAthe dara caya ApavAnI jarUra che ja nahi. temanuM je smAraka ubhuM karavAnI joDAyeluM eka vidhAthaJDa zarU karavA mATe eka lAkha rUpIa uparanI -nA Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-8-45 rakama temaNe bheTa ApI che ane te e rIte ke elIsabrIjanI khIjI bAjue sarakheja roDa upara Avela temanI eka mATI mIlkata che, jenI Aje traNathI sADAtraNa lAkha jeTalI kImata AMkavAmAM Ave che. te zrI mahAvIra jaina vidyAlayane e lAkha rUpIAnA badalAmAM zrI bheALAbhAI vecANa Ape je be lAkha rUpI upara jaNAvyA mujaba gujarAta varnAkayulara sosAyaTIne suprata karavAmAM Ave, ane e mIlkata upara zrI mahAvIra jaina vidyAlaya amadAvAda khAte kAlejamAM bhaNatA vidyArthIo mATe vidyArthIgRhanI zarUAta kare. zrI. bhALAbhAi zeThanI A mAM pahelavahelI sakhAvata nathI. keTalAka samaya pahelAM temaNe eka lAkha rUpIA amadAvAdamAM eka seneTArIyama baMdhAvavA mATe ApyA che. rU|. 50,000 peAtAnI osavAla jJAtinA bhAIone madada ApavA mATe temaNe kADhayA che, rUA. 10,000 sara harakIsanadAsa hAspITalane ApyA che. zrI bhALAbhAi ApaNane bahu jANItA nathI, kAraNu ke teo jAhera prasiddhithI dUra rahenArA ane ucca koTinu' zradghAparAyaNa jIvana gALanArA eka sajjana che, keTalAMya varSothI te ekAkI jIvana gujAre che. satsaMga ane dhama karaNImAM temane putra rasa che. sAdAi, saraLatA ane ekAntaparAyaNatA e temanA khAsa guNA che. upara jaNAvela udAra sakhAvata mATe temane jaina samAjanA hrAdika dhanyavAda ghaTe che. zrI mahAvIra jaina vidyAlayanuM vistaratu kArya kSetra zrI mahAvIra jaina vidhAlayanI eka nAnA sarakhA sAmAnya vidyAthI~gRhathI zarUAta karavAmAM AvelI, te Aje muMbaimAM lagabhaga 150 vidhArthIo mATe me vidyArthIgRhe calAve che; e uparAnta punA, karAMcI tathA banArasamAM bhaNutA keTalAka jaina vidyArthIone ziSyavRttie Ape che; muMbaimAM kanyAchAtrAlayanI yojanA mAtra anukuLa makAna maLavAnA abhAve haju sudhI amalamAM mukI zakela nathI, ema chatAM paNa muMbaImAM temaja anyatra bhaNatI keTalIka baheneAna zrI. mahAvIra jaina vidyAlaya taraphathI madada ApavAmAM Ave che. upara jaNAvela zeTha bheLAbhAinI mAMgaNI mAnya karIne zrI. mahAvIra jaina vidyAlaye eka navuM sAhasa kheDayuM che ane navI javAbadArI svIkArI che. amadAvAda keLavaNI ane ucca zikSaNanuM eka asAdhAraNa mahattvabhayukendra che. thoDA samayamAM tyAM gujarAta yunIvarsITInI zarUAta thavAneA purA sabhava che. AvA vatamAna ane bhAvI sayege vacce mahAvIra jaina vidyAlaya muMbaimAM calAve che tevA eka viziSTa jaina vidyArthIgRhanI amadAvAda mATe atyaMta AvazyakatA hatI. AvI jarUriyAta upara jaNAvelI sakhAvatane lIdhe zrI mahAvIra jaina vidyAlayArA the!DA samayamAM purI pADavAmAM Avaze e samasta jaina samAja mATe ati AvakAradAyaka ghaTanA che. AzA rAkhIe ke amadAvAdane dhanADhaya jaina samAja zrI. mahAvIra jaina vidyAlayanA A sAhasane purA utsAha ane udAratAthI apanAvaze ane the|DA samayamAM zarU thanAra prastuta 'vidyArthIgRhane guja rAtanA pATanagarane zeAbhAve evu susamRddha banAvaze. zrI mayAbhAI telIe ekanI hayAtImAM bIjI sI sAthe karelu lagna zrI mayAbhAI telI jaina samAjanA eka saMskArI yuvAna che ane navasArImAM te udyoga vyavasAya calAve che. temanuM prathama lagna je vhena sAthe thayeluM te mhete vairAgyane lIdhe ke viSama lagnajIvanathI kaMTALIne keTalAMka varSo pahelAM dIkSA lIdhI che. tyAra pachI temaNe peAtAnI pasaMdagIthI khIjuM lagna karyuM hatu jaine Aje lagabhaga paMdara va thavA AvyAM che. tAjetaramAM kahevAya che te mujanma pAtAnI pariNIta strInI sa"mati laine temaNe zrI bhAgIlAla meAtIlAla jhaverInI putrI sAthe lagna karyu che. peAtAnI AgaLanI strI sAthe manane meLa nahAtA e A navA lagnanI bhUmikA che. AvAM lagna viSe samAja dhRNA anubhave e svAbhAvika che. peAtAnA adghika sukha khAtara potAnI najIkanAM svajatAnAM sukha temaja zreyane tathA temanI pratyenI pAtAnI javAbadArIone game teTale bhAga apAya e viSenI taddana beparavA A tatva AjanA vAtAvaraNamAM vadhArene vadhAre vyApaka banatu jovAmAM Ave che ane tethI ja samAjane game teTalA virAdha temaja aNugame| hAvA chatAM AvA banAve avAranavAra banatA sAMbhaLavAmAM Ave che. sukhanI dhelachA ane katavyaniSThuratA-A vRttie AjanI yuvAna janatAne bejavAbadAra banAvI rahI che ane je dizAethI apUrva Abhega ane AdazaniSThAnI ApaNe AzA ane apekSA rAkhIe te dizAethI svachaMda ane na samajI zakAya tevI. manasvItAne anubhava karAvatI ghaTanAo ApaNe "joi rahyA chIe, sAMbhaLI rahyA chIe. AmAM paNa jyAre ekanI hayAtImAM bIjI strI karavAne lagatI ghaTanAemAM AgaLanI strInI sa"matinuM nATaka bhajavavAmAM Ave che tyAre dAjhayA upara DAma devAtA hAya athavA tA prahAra upara apamAnanuM lIMpaNu thatu hAya ema ApaNane lAgI Ave che. eka strInA patnI tarIkenA sahakone tamAre lAta mAravI hAya, ane tenI vidhavA sadRza sthiti karavAne tame ughukta thayA ho teA tamArUM" apakRtya tamane mubAraka paNa te upara paNa tyakatA patnInI saMmatinI maheAra mAravAne A daba zu' kAma AcaravAmAM Ave che te samajAtuM nathI. A te AvAM lagno pratye ApaNA dilamAM udbhavatI dhRSNA ApaNe vyakata karI. paNa AvI ghaTanAe te have banyA ja karavAnI e vastusthiti ApaNe svIkAryAM sivAya ApaNA chuTake nathI. AvA lagnanI bhega banatI strotuM zuM ? teNe potAnA dhaNInI ozIyALI ane vidhavA sadRza sthitimAM ja bAkInu jIvana purU karavAnuM ke tenA rakSaNane uddhAranA kAi upAya kharA ? Aje kAyadAnuM, moTA pheraphAra sAthe punaHvidhAna karavAnI hIlacAla cAlI rahI che ane temAM amuka asAdhAraNa saMyogAmAM lagnaviccheda kAyadAthI thai zake evI chuTa ane eka patnInI hayAtImAM anya strI sAthe lagna karavAnA pratibaMdhane samAveza karavAmAM AvyA che. paNa A AkhA punaHvidhAnane kAyadAnuM amalI svarUpa maLatAM haju keTala samaya lAgaze te kahI zakAya tema nathI. te daramiyAna AjanA kAyadAmAMghuM ATalo 'tAtkAlika pheraphAra thavA ja joie. eka te AvI tyakatA strInA sukhamaya nirvAhanI anya strI sAthe lagna karatAM pahelAM purepurI vyavasthA karavAnI punaH`gna karavA IcchatA puzmane kAyadAthI pharaja pADavI joie ane AvI tyaktA strI jyAre paNa anya keSTha purUSa sAthe lagna karavA Icche tyAre tene tevA lagna karavAnI kAyadAthI purI saraLatA karI ApavI joie. Ama thavAthI kAMi pUrva pariNIta strIne thayelA anyAyane purA banne maLI raheze athavA te AvA kAyadAno AvA dudaivanA bhoga thayelI sa` strIe lAbha leze ema mAnavAte kazu' ja kAraNa nathI. paNa AthI tyAM patnIene kAMika rAhata jarUra maLaze ane jene peAtAnA mAga karavAnI taka sulabha haze te tevI tarkanA lAbha lai zakaze. zrI. amRtalAla savacaMda gApANIne abhinadana zrI. amRtalAla savacaMda geApa:NI jee kAThIyAvADanA vatanI che. ane keTalAka samayathI muMbainA zrI, bhAratIya vidyAbhuvanamAM kAma kare che temane durgAdevanA 'riSTa samuccaya' nAmanA graMthanI saTIka AvRtti taiyAra karIne raju karavA badala muMbai yunIvarsITI taraphathI pI. eca DI.nI padavI samarpita karavAmAM AvI che. zrI. gepANI jaina sAhitya ane daza nathenA eka nipuNu abhyAsI che. A sanmAna maLavAM badala temane jaina samAja taraphthI dhanyavAda ApavAmAM Ave che ane temanI uttarettara sAhitya pravRtti aMdhArAmAM paDelA ati kIMmatI jenuM sAhityane adhikAdhika prakAzamAM lAvavAmAM upakAraka nIvaDe evI Aza rAkhavAmAM Ave che. pata Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-8-45 zrI kAkAsAhebanuM AkhuM ubedhaka pravacana taiyAra thaI nahi zakavAthI A sa gha samAcAra aMkamAM ApI zakAyuM nathI. banaze te have pachI ApavAmAM Avaze. saMdhanI rAhata pravRti zrI zAntilAla zAhane AvakAra ane abhinaMdana A muMbaI jaina yuvaka saMgha taraphathI cAlatI rAhatapravRttimAM hAla tA. 28-7-45 nA roja zrI viThThalabhAI paTela reDa upara hAla 1 kuTuMbane rokaDa madada ApavAmAM Ave che, ane 55 mANasane AvelA AnaMda bhuvananI vyAkhyAna zALAmAM zrI muMbaI jana rezana rAhata ApavAmAM Ave che. Ama kula 66 kuTuMbamAM lagabhaga yuvaka saMdha taraphathI zrI. motIcaMda gIradharalAla kApaDIAnA pramukhapaNumAsika rUA. 750 vaheMcavAmAM Ave che. A rAhata yojanAne lAbha nIce tAjetaramAM lAMbA kArAvAsathI mukta thayelA saMdhanA sabhya, lenAra kuTuMbanI saMkhyAmAM ane tadarthe apAtI rakamamAM uttarottara muMbaInI hAikorTanA selIsITara, lejIsTreTIva kAunsIlanA sabhya ane vadhAre thatA jAya che. A saMkhyA paNa vadhatI rahe, saMghanuM rAhatakArya muMbaInI dhArAsabhAnI koMgresa pArTInA sekreTarI zrI. zAntilAla harajIvana bane teTaluM vistAra pAme ane bIjI bAjue saMdhanI A pravRttine zAhane AvakAra ApavAne samAraMbha javAmAM AvyuM hatuM. prAraMbhamAM TakAvI rAkhavA temaja vikasAvavAnI dizAe susthita varganA bhAIo saMdhanA maMtrI zrI ratilAla cImanalAla koThArIe prastuta samAraMbha - taraphathI nAnI moTI rakamone pravAha vaheto rahe evI amArI jaina "uddeza jaNAvIne, zrI. zAntilAla zAhane thaDe paricaya ApI sabhAnuM samAja pAse mAMgaNI che-vinaMti che. A rAhatapravRttimAM tA. 1-7-45 kArya zrI. metIcaMda gIradharalAla kApaDIAne zarU karavA vinaMti karI thI 1pa-7-45 sudhImAM amane nIce mujabanI rakama maLI che. hatI. tyArabAda saMdhanA pramukha zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAe zrI. - 500 zeTha zAntidAsa jIvaNabhAI za.ntilAla zAhane saMdha taraphathI AvakAra Apyo hato ane dezanI '' 25 rAmapurAvALA zeTha haragoviMda ThAkarasInA putra zrI. jamanAdAsanA - khAtara uparAuparI jelavAsa bhegavavA mATe temane dhanyavAda Ape | zubha lagna prasaMge. hatA. saMdha pratye zAntibhAInI mamatAne sabhAjanene khyAla Ave : 10 zrI. pAsubhAI khImasI kurIyA hatA ane temanA vistRta kArya pradezamAM saMdhanI ciMtAne paNa the [ A uparAMta mAMdAnI mAvajatanAM sAdhano purAM pADavAnI pravRttimAM sthAna ApatA rahevA zAntibhAIne temaNe vinaMti karI hatI. tyArabAda . amane zrI pAsubhAI khImasI kurIyA taraphathI rUA. 10 maLyA che. A zrI cImanalAla cakubhAI zAha jeo zAntibhAInA bahu lAMbA samayanA ; rIte saMdhanI pravRttione pretsAhita karanAra gRhasthane AbhAra mAnavAmAM mitra che temaNe zAntibhAInA apUrva vyaktitvane-temanI niDaratA tathA [ Ave che. ratilAla cImanalAla jeThArI spaSTatRtvane, sAdAI' ane saralatAne, bauddhika vicAra dhAraNa ane maMtrI, rAhata samiti khullA dilathI dareka bAbatane grahaNa karavAnI Tevane, niravatA ane - kAkAsAheba kAlelakarane saMdha taraphathI AvakAra cittanA samatvane--bahu suMdara khyAla Apyo hato. zrI. kAkubhAI tA. 21-7-45 zanivAranA roja zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha (khAdI bhaMDAravALA) jeo temanA ghaNe samaya jelasAthI hatA taraphathI lAMbA samaye jelamAMthI chuTelA zrI kAkAsAheba kAlelakarane temaNe temanI sAthenA jelajIvana daramiyAna banelA ramujI TucakAo - AvakAra ApavAnI sabhA pAyadhunI upara AvelA jaina zve. ane vinodI prasaMgo dvArA zAntibhAInA aneka viziSTa guNa tarapha m. konpharansanA kAryAlayamAM javAmAM AvI hatI. sabhAsthAna bahu ja vidI rIte sabhAjanenuM dhyAna kheMcyuM hatuM. tyAra bAda bI. zrotAjanathI cIkAra bharAI gayuM hatuM. A prasaMge saMdhanA maNilAla makamacaMda zAha ane zrI. lIlAvatI bahena devIdAse zAntipramukha taraphathI kAkAsAheba kAlelakaranuM svAgata karavAmAM AvyuM. bhAI viSe prazaMsAnA uddagAro vyakata karyA hatA. zrI. amRtalAla dalapatahatuM, ane pahelAM mAphaka have pachI paNa saMdhanI vividha pravRttiomAM bhAI zeThe bhAre umaLakAthI zAntibhAine AvakAra Apyo hato ane . rasa letA rahevA ane khAsa karIne prabuddha jaina mATe avAranavAra lekho hRdayanI saccAI, niSThA, pramANIkatA, ni:svArthatA, vigere zAntibhAinI ja mokalIne prabuddha jainanA vikAsamAM madadarUpa banatA rahevA vinaMtI karavAmAM ' vizeSatAo upara bhAra mUkIne Aje ApaNe tyAM je pAMca paccIsa , AvI hatI. te prasaMganA uttara rUpe zrI kAkAsAhebe eka suMdara pravacana soLavalA senA jevA agragaNya kAryakartAo ApaNI jANamAM che na karyuM hatuM, je daramiyAna pitAnA lAMbA jelavAsanI keTalIye hakIkate, temAMnA zAntibhAI eka che ema jaNAvyuM hatuM. zrI. sebhAgacaMda Di temaja jJAnacaryAnI vigate temaNe saMbhaLAvI hatI ane AjanI jeThAbhAIe pitAnA digaMbara samAja taraphathI zAntibhAInuM abhinandana duniyAnI sAmAnya paristhiti viSe ullekha karatAM jaNAvyuM hatuM ke karyuM hatuM ane zrI. caMdulAla kasturacaMda zAntibhAIne bahu mamatAthI "AjanI duniyAnAM traNa bhayasthAne che-Concentration of AvakArIne moTA kSetramAM paDIne nAta jAta ke komane AgaLa vadhAravAnI people, of wealth and of power-meTI saMkhyAmAM thatu' le kenuM koI pravRttimAM zAntibhAI bhAga letA nathI ke rasa dharAvatA nathI enI kendrIkaraNa eTale ke Aje meTAM thatAM jatAM zahere, dhanadelatanuM kendrI zAntibhAI viSe temaNe phariyAda raju karI hatI ane pitAnI vAta - karaNa eTale ke amuka ja vyaktionI vadhatI jatI dhanADhayatA ane jAta ane digaMbara samAjane na bhulI javA zAntibhAIne temaNe vinaMti nAjhIjhama ane phesIjhama jevuM vikrALa svarUpa dhAraNa karatuM rAja sattAnuM karI hatI. pramukha sAhebe sarva vivecanane upasaMhAra karIne pitAnA ke kendrIkaraNa, A kendrastha janatA, dhanadelata ane rAja sattA vikendrita nahi sArtha upara kuhADI mArIne paNa pitAne lAgatI sAcI bAbatanuM thAya ane nAnA ekamamAM vaheMcAI nahi jAya tyAM sudhI duniyAmAM zAntibhAIe amuka prasaMge kevI rIte samarthana karyuM hatuM tenA * sukha, zAnti ane sahIsalAmatI sthapAvAnAM nathI. A uparAnta jaina dAkhalo Apyo hato ane e rIte zAntibhAnuM temaNe aneka . samAjane uddezIne temaNe kahyuM hatuM ke "jainoe jINuM pustakaeNdhdhAra prazastio vaDe sanmAna karyuM hatuM. A sarvanA uttara rUpe zrI zAnti* eTale ke bhUtakALane sparzatA graMthonuM uddhArakArya choDIne navuM ahiMsaka bhAIe lagabhaga paNa kalAka sudhI vyAkhyAna karyuM hatuM je daramiyAna , arthazAstra, rAjazAsanazAma, samAjazAstra, zikSaNazAstra ane AMtararASTrIya temaNe aneka bAbate temaNe carcA hatI. A vyAkhyAnanuM savistara che. zAstra racavuM joIe, je dvArA ahika sarva praznone ahiMsAnA * nirUpaNu AvatA aMkamAM karavAmAM Avaze. zAntibhAinA vyAkhyAna bAda - dhoraNe ukela kema lAvo tenI janatAne sujha paDe. Aja sudhI anya zrI. khImacaMda maganalAla verAe samAraMbhanA mukhya mahemAna zrI che sAMpradAyika samAja mAphaka jaina samAja paNa vartamAna kALamAM jIvate zAntibhAino tathA pramukha zrI motIcaMda gIradharalAla kApaDIAne tema ja " AvyA che, paNa tenI dRSTi bhUtakALa tarapha rahI che ane bhaviSyakALa anya AmaMtrita gRhasthane AbhAra mAnatA AvI viziSTa vyaktinuM viSe teNe aMdhatA sevI che. havethI jana samAje bhUtakALa taraphathI dRSTi AkhA jaina samAja taraphathI sanmAna jAvuM dhaTe che e bAbata tarapha | vALAne bhaviSyakALa upara sthira karavI joIe ane e rIte prApta sabhAjanenuM khAsa dhyAna kheMcyuM hatuM. phulahAranA samarpaNa sAthe sabhA para thatA darzananuM avalaMbana laIne vartamAna kALamAM A tAM zikhavuM joIe." visarjana karavAmAM AvI hatI. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMgha Ama na karavA ane kalAnA yuvaka saMgha Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-8-45, pramukha jaina mAtAnI jhaMkhanA anile peAtAnI mAtAne joi hatI, tene khALeA khUdyo hatA, aneka vAra teNe tene hasIne hasAvI hatI - vigere vAtenI smRti paNa tene nahAtI. pote deDheka varSanA hatA tyAM te te adraSya thaI hatI. paNa jyAre tene gharanA junA sAmAnamAMthI peAtAne teDIne ubhelI mAtAnI eka chabI maLI tyAre ja mAtAnI jhaMkhanA tenA dIlamAM jAgI. jema jema te mAtAnI kalpanA karatA gayA tema tema manAmana mAtAnI ja nahi paNa mAtRtvanI paNa madhura-magaLa mUti tenA hRdayapaTa upara aMkita thatI gai ane dilamAM mAtRmIlananI jhaMkhanA vadhatI gai. gharanA mANusAnI caMDALa jIbhe varNavelI-mAtA kANu hatI ? kevI hatI? vigerebadhI amaMgaLa vAtAne badale tenA ditramAM nayu zuddha mAtRtva sthapAtuM gayuM. vAta ema hatI ke anilanI mAtA jyAre te doDha varSanA pAra AmAM paDhatA dhAvaNA bALaka hatA tyAre dhara - tajIne kayAMya cAlI gai hatI. paNa kayAM ? konI sAthe ? ane zA kAraNe ? te kAi kahetu' nahi, paNa jyArathI te bhAgI gai, tyArathI anilanA kAkA purUSettama gAmamAM anekanI khATI mIThI carcAnA viSaya banyA hatA.. ane TIkAthI :; kaMTALI AphrikA tarapha cAlI gayA hatA, jyAMthI haju sudhI na te pAchA pharyA hatA ke na kAMi khabara mokalyA hatA. anilane mana A eka agamya samasyA ja hatI. ane te dharamAM thatI sAmAnya vArtAmAMthI kaDIo meLavIne tene ukelavAnI hatI. lAkanA ke lekavAyakA samAja jIvananI pArAzIzI che. ane aneka kAyaDAnA ukela temAMthI sAMpaDe che. te tarapha dRSTi rAkhI jIvanane yeAgya vaLAMka ApavAthI ghaNI vakhata meTI galatImAMthI kheMcI javAya che. - anila jANI zako ke tenA pitA kIsanadAsa jyAre paraNyA tyAre tenI uMmara 45 varSanI ane tenI mAtA mAyAnI mAtra 14. varSanI hatI. mAyAnA mAmAe bane teTalA vadhumAM vadhu paisA laIne A lagna saMbadha yeAjyeA hateA. bahAragAma dIkarI na paraNAvavAnI kALIonI pracalita rUDhine kAraNe mAyAnI khUNAmAM beThelI vidhavA mAtAe AvA khIjavara sAthenA lagnanI saMmati ApI hatI. lagna pachI e varSe anilanA janma thayo ane te mAtra eka varSA thaye| tyAM te kIsanadAsa plegathI A duniyA tajI' khIjI duni SAmAM cAlI gayA. pAchaLa rahI bhayaMkara karajAuM garIbI, gabharU bALavidhavA ane AdhAra vagaranA dhAvaNA bALaka. kIsanadAsanA paraNavA yogya nAnA bhAInA lagnanI AchI AchI dUranI saMbhAvanA paNa AthI adRzya thai ga' thoDA vakhata bharanAra bhAInI AMkhanI zarama TakI. pachI te dhIme dhIme bhAInA kheThAM je bhAbhI hatI te acAnaka kalANAnI dIkarI banI gai ane tenA kALa pagalAMeMja dharane nAza karyo che ema te khulle khulluM kahevA lAgyA. pachI te| aneka jAtanI kanaDagata ane patana thaI jAya tyAM sudhInI sthitie vAta pahoMcI. paraNavA ceAgya vaya hoya, mahenata karIne gharanIbhAve tevI sthiti hoya, paNa lagnanA bIjA kharcane paheAMcI vaLe tevI zakita na hAya ke tevI sthiti turatamAM utpanna thavAnI AzA na heAya eTale ghara baMdhAvAnI kAi sabhAvanA na heAya evuM jyAre koinA mana upara pUrepurU sAi jAya che tyAre tenI lagna mATenI zrRtA vadhatI jAya che. koI bhAgyazALI mANasa prayatnapUrvaka jIvanane kacarIte, bhAvanA mArI nAMkhI koI paNa prakAranA rasa vagara jIve che, paNa moTe bhAge te| te vikAramAM sa'pUrNa paNe gaLI jai vikAramUrti banI jAya che. te adha bane che. gRhajIvananA aMtagata saDA A adhatAnuM pariNAma hAya che. prathama - manamAM chUpAyele vikAra dRSTimAM dekhAvA lAge che ane tyAMthI zarIra sudhI vyApI te pazutAnI sudhI pahoMcI jAya che. garIba duniyAmAM meTI umaranAM kuMvArAomAM dekhAte vikAra AvA kAraNe ja che. paisAnI khAmIe ubhI thatI kuMvArApaNAnI du:khada sthiti samAjane eka ati 57 bhAre prazna che. mAyAe mATI umaranA kuvArA dIyaranI AMkhamAM pazutA dekhI. ati mujhAine AgaLa pAchaLane vicAra karyA vinA prabhune bhase bALakane mUkI bhagavAnabharUse te bhAgI nIkaLI. pachInI hakIkata aspaSTa hatI. ke e mAyAne amadAvAdamAM te keie tene vaDAdarAmAM joi hatI. evI bhinna bhinna vAtA sabhaLAtI, paNa eka vAta teA te uparathI nakakI thai ke te amadAvAda, surata ke vaDodarA jevA zaheranI koi saMsthAmAM hatI. mAtAnA gRhatyAga pachI anilane koi uchere tevu' nahetu eTale tenI eka ke tenA ucherane khAjo lokalAje mAthe lIdhe hatA, jeTalI kALajI ane prIti tene tenI nijIva mUrti e mATe hatI, jeTalI phaLImAM caNatAM kabutarAM mATe hatI, teTalI namAryA, nakhAMmA du:khI bALaka mATe naheAtI. te Akasmika eka bALakanA uchera pUratI mAtA banI 'hatI, paNa tenAmAM mAtRtvane madhu bhAva kardi Avyo ja naheAtA. mAsI te te dhAmika vRtivALI hatI ! jyAre kheDiMgamAM mUkavA jevaDI anilanI uMmara thai tyAre tene eka anAyAzramamAM anAtha tarIke dAkhala karI dIdhA. A samayathI ja mAtAnI khAdya tene jaNAvA lAgI. anAthAzramamAM * sagavaDatA maLavA chatAM paNa jIvanamAM khIcArApaNu' AvatuM hatuM ! uchera thatA hatA chatAM paNa tene jIvanamAM khAlIkhamapaNuM lAgatuM hatuM. pratikSaNe jIvanamAM kaMi ne kaMi samaja, prakAza bharAtA hatA chatAM paNa tyAM ghera aMdhakAra dekhAtA hatA. bIjA bALakAne peAtAthI bhinna sthitimAM jote tyAre saheja tenA manamAM thaI jatuM. ke "tene te| mAbApa haze! mAre kayAM che kai ? ' huM te anAthAzramanA bALaka ! acAnaka te vicAre caDI jatA ke mAtA zu kAma cAlI gai haze ? kAinI mAtA cAlI jatI nathIne potAnI ja mAtA krama jatI rahI? zuM kAkAe parANe kADhI mUkI haze ? haze ! game te kAraNu haze! paNa te sukhe te nahi ja gai hAya ! kei mA peAtAnA bALakane tajIne thoDI sukhe ja zaMke che ?" tenuM haiyuM peAkArI uThatuM "mA, mA, tAre keTaluye zASavuM paDayuM haze ? keTalAye kaDavA ghUMTaDA gaLavA paDayA haze ? keTalAye mana! dhA chUpA chUpA saDavA paDayA haze ? mAtA ! maMmatAnA tAra teADatAM teDatAM tArU' dIla tuTI gayu haze? AnA badlA mA jIvIza te vALIza ! mA...mA.." pratidina mAtA mATenI tenI jhaMkhanA vadhatI jatI hatI. pachI te te meTrIka thayA. skolarazIpa meLavIne kAlejamAM dAkhala thayo. svasthiti saMbhALI zake tevI zakita ane vaya AvI gayAM, paNa mAtAnI jhaMkhanA teA eka nAnA bALakanI mA jevIne, tevI rahI . tapAsa karAvatAM vaDAdarA zradhdhAnaMda AzramamAMthI keTalIka mAhItI maLI ke varSoM pahelAM eka divase khebhAna avasthAmAM kAi tene la AvyuM hatuM. cAra pAMca varSa AzramamAM teNe abhyAsa ane nekarImAM kayAM. pachI mAdhavarAva jozI nAmanA eka dakSiNI brAhmaNu sAthe punaHlagna karI surata gai. tyAM.......prInTIMga presamAM te gRhastha menejara tarIke kAma kare che. mAyAnA eka patra cAra pAMca varSa pahelAM hatA temAM teNe Azrame karelI madadanA badalAmAM AbhAra mAnyA hatA ane pacAsa rUpi bheTa tarIke mokalpA hatA. tyArapachI dara divALIe te rIte bheTa niyamIta mokale che. A mAhitI uparathI tapAsa karatAM jaNAyuM ke, eka varSa thayAM te kuTuMba surata choDIne nAsIka gayela che. ane tyAM svataMtra dhaMdhA kare che. mAtRmIlananI tIvra jhaMkhanAe anilane sukhe esavA na dIdho. ceDA vakhata pachI eka prabhu-prema-dhelA bhakatanI mAphaka te punaH upaDayA. nAsIka e divasanI satata mahenata pachI bhALa meLavI jyAre te tenA ghera gayA, tyAre teNe traNa nAnAM bALako ane eka 35/40 varSanI umaranI strIne dharamAM joyAM. chAnI rIte peAtAnI sAthenA phoTA sAthe khaIne sarakhAvI jotAM ane khALA sAthe vAta karatAM tene khAtrI thai ke te teja che ke jenI te varSoM thayAM jhaMkhanA karI rahyo che, te teja che ke jenA vinA tenuM jIvana Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ) (1 prabuddha jaina tA. 1-8-45 mi khAlIkhama lAge che; te te ja che ke jene meLavIne te dhanya thavAne paNa dakSiNIe kevI rIte vyavasthAthI sagavaDatAbharI rIte vAparI jANe ja che. A rIte tene tenI mAnasika mAtA mUrtimaMta svarUpe maLI. tenuM che te gujarAte avazya zIkhavA jevuM che. bhinna bhinna prAMte ane [dile nAcI uThayuM. A badhe vakhata te bAI tene nIhALI rahI hatI. prajAmAM kaMI ne kaMI viziSTa to hoya che eTale teonA parasparanA hitethI jyAre bALako sAthenI vAtacItamAMthI te navare paDaye tyAre teNe ' mIlana rASTrIya ane saMskAranI dRSTie ati mahattvanA che. te ja vakhate di pUchayuM ke "bhAI, konuM kAma che? aMdara Avo." anila aMdara jaI mAdhavarAva paNa AvI gayA. te kaMi pUche te pahelAM ja mAyAe dUdha caTAI upara beThe. ane potAnI oLakhANa ApI. bAI pahelAM te tene kahyuM ke "ApaNe ghaNI vakhata jenI vAta karatA hatA te mAre - A sAMbhaLIne Azcaryacakita thaI lAgI. tenA mukha upara mizra lAga- A bALaka. Aje mane zodhatA zodhatA maLavA AvyA che." anila ENInA pravAha ekI sAthe pasAra thaI gayA. zaramanA ! AnaMdanA ! tarapha pharIne tene kahyuM "beTA A tArA kAkA. eNe te mArUM aneka - gaMbhIra viSAdanA ! pitAne aMgata Aptajana sukha duHkhanA kaThIna rIte rIte rakSaNa karyuM che ane jagatamAM jIvavA jevuM rahevA dIdhuM che. jo [ vItelAM varSo pachI jyAM mAMDa karIne hAma beThA tyAM junI duHkhada kathA e na hota te tArI mAtA kutarAne te rastAmAM marI gaI hata. eNe ukheLavA ane zaramabharI pUrvajIvananI vAta svamukhe jANavA Avyo ane enA svargastha devIe mane rastA upara bebhAna paDelIne sukavA che te vicAra tene asahya lAgyuM. putra mAtAnI zarama kathA jANavA karIne jIvADI; pachI mAMdagI ane bhUkhamarAmAMthI prabhu prItyarthe bacAvI, da AvyuM ? jANIne tenA dilamAM zuM thaze? mAtA putrane te vAta kevI ? ane AzramamAM mArA rakSaNuM ane vikAsa mATe rAkhI. potAnI garIba Si rIte kahI zakaze? varSo thayAM dATI dIdhelI. jIvananI aMgata vAte AvakamAMthI mane te daMpatIe madada karI, paNa vadhu te teNe te devInA re pharI vakhata kayA sukhe ukheLI zakAze? A vicAre tene vya- mRtyuvakhatanA vacana khAtara paMdara varSa pahelAM mArI sAthe punarlagna karI ke gracitta karI nAMkhI. tyAre zuM karavuM? AvanAra ajANyo jene mArA jIvananI ekAMta TALI. mane punarjIvana ApyuM ane Aje mArA di zodhe che te pote nathI tevuM juThuM bolIne AzAsaha AvelA gumAvelA bALakane jIvanamAM pAcho Apyo ! tArA e kAkA !" anile mAdhelAne pAcho kADhavo? te paNa kema bane? eka taraphathI varSo pachI hAtha joDI namana karyo. teNe tenA mAthe hAtha mUkI AzIrvacana uccAryA. ipatAnA jIvanamAMthI sarajelo bALaka tene maLe. jenI smRtithI aneka sI matithI aneka apUrNa. vrajalAla dha. meghANI. 5 vakhata AMkhanA AMsu akhalitapaNe vahevADI anidrita rAte kADhI che hiMdI samasyAnuM tAtvika pRthakkaraNa (pRSTa para thI cAlu) I tevA bALakane kema chetaro ? zarama ane duHkhanA dvamAM mAtRtva jItI te teo bIjA upara kyAranAye rAjaya calAvatA hota. bIjI bAjue | gayuM! teNe aNusaha AMkhe kahI dIdhuM ke "jene tuM zedhe che te bahumatI varganI hakumata taLe AvI javAne bhaya jyAre ne tyAre abhAgaNI mAtA huMja chuM ! jenA nAmathI zaramAvuM paDe tevI liMkiNI raju teo karI rahyA che. koIpaNa eka varga ATha ke nava karoDa musalamAna mAtA huM chuM. tArA samAjanI aspRzya nArI huMja chuM.! " anila upara sattA calAve ema kahevuM e kevaLa mUrkhAibharyuM che. e A che ekadama mAtAnA pagamAM paDI gayuM. raDI paDayA. "bA. huM e kaMi khyAla ja kevaLa vicitra ane taraMgI che. mArI vicArabhUmikA mI. ke nathI jANatA ! huM te jANuM chuM. mAtra mArI bAne ! mArI janetAne! jhINAnI vicArabhUmikAthI kevaLa alaga prakAranI che. te utaratI | mA mAre pUrvanuM kaMI nathI jANavuM. mATe tArI duHkhada vArtA nathI koTinI haze, paNa bhinna te che ja." - sAMbhaLavI. e kaMI mArA mATe mArI bAnI vANI nathI; bAnI, vANI - bALaka mATe judI hoya. te vANIne huM bhukhya ! te mane to " AmAM have rasto zuM ? " tyAra pachI lAgaNI vagaranA bIjAoe ucheryo tArI uparanuM vera bIjo prazna e pUchavAmAM Avyo ke "AmAMthI have rastA " mArI upara letAM letAM! pachI ucheryo anAthAzrame pAMjarApoLanA zuM ?" paMDita naherUe javAba Apyo ke "rastA te dhaNuye nIkaLe. E pazu mAphaka dayA dhama nimite ! pachI paDaye zaheranI vayamAM paDelI je eka mArga Aje sulabha nathI te mArga te e che ke A raMga- kolejanI hosTelamAM ! paNa kayAMya me nathI sAMbhaLI mAtR-vANI ! jIvana , bhUmi uparathI trIjo pakSa vAstavika rIte ke tAtvika rIte cAlI jAya. 6 bhara te vANIthI huM vaMcita rahyo chuM. Aje e sAMbhaLavA mAMgu chuM. huM ema kahevA mAMgu chuM ke trIjo pakSa anya be pakSe upara pitAnI Aje mane tenI bhUkha che. Aje mArI te vAMchanA che. mA !" icchA ke nirNaya lAdI zake e vastusthiti ApaNe tyAMthI TavI E mA dIkarAe kyAMya sudhI rayAM karyuM ane vAto karyA karI. bIjA joie. ane bIjA be pakSane spaSTa bhAna thavuM joie ke trIjA : chokarAMo paNa navAI pAmatAM hatAM ke A na raDAvanAre ane raDanAra koI paNa pakSanI daramiyAnagIrI saMbhavita ja na hoya evI rIte | koNa che? zA mATe raDe che? zA mATe raDAve che? keTalAM rUdana evAM pitAnA praznone pote ja sAmano karavAnuM che ane nikAla ANavAne hoya che ke jene cepa bIjAne jaladI lAge che. eTale bALako paNa che. ema thaze tyAre ja kAM to vAstavikatAne teo pote ja sIdho sAmane cupacApa raDatAM hatAMA prasaMga arthagaMbhIra banI gaye, sau raDatAM karI leze athavA te vikalpa tarIke ane te paNa AvakAradAyaka vika95 E hatAM, paNa kaI jANatuM nahatuM ke pote zA mATe raDe che? sau apUrva tarIke badhA pakSa sAthe maLIne AgaLa cAlavAnI koI vyavahArU janA ( mIlana pAmyAM hatAM chatAM paNa raDatAM hatAM ! A sukhada mIlana azrumaya zedhI kADhaze. bIje paNa eka mArga che. paNa tene AdhAra eka kema teya koI jANatuM nahotuM! bhUtakALanA duHkha ane tenI vAto athavA te sAthe joDAine kAma karavA mAMgatA vadhAre pakSe asAdhAraNa - have gujarI cUkI hatI; du:khabhAra nIce daTAine bhUlANI hatI. temAMthI tAkAta keLave tenA upara che. A tAkAta eTalI hada sudhInI hovI pAra nIkaLI jaI zAntinA kinAre sau beThAM hatAM, chatAM paNa rUdana kema ? joIe ke jenI anya pakSa upara ati baLavAna asara paDavI joIe. da, bhUtakALa ke du:khabhAra AMsudhArA vahevADI mANasa haLa bane che. sau Akhare ema paNa bane ke dezanI Arthika racanAne uttarottara hAsa | haLavAM banyAM ! thaI rahyo che. te racanAnA pAyA bhAMgI paDe, sarvatra anavasthA ubhI ' mAtAe AMsu lUchI bALakone kahyuM "juo A tamArA mATe thAya ane dezanA judA judA bhAgomAM, baLa ane krAnti phelAvA " bhAI ! tenI sAthe vAta kare, huM dUdha laI AvuM. mAtA uThI. dUdha ane ' lAge. AjanI Arthika sthiti vicAratAM uparanA varganA keTalAka lokoe - kaMi khAvAnuM lAvI. te daramyAna anile AkhA gharanuM nirIkSaNa karI aDhaLaka dravya ekaThuM karyuM che tema chatAM paNa hiMdusthAnamAM Arthika - lIdhuM ke sAmAnya rIte ThIka ThIka sthitinA keLavAyelA dakSiNInA ghara vALAmukhI game tyAre phATI nIkaLe to temAM Azcarya pAmavA jevuM - jevuM ghara hatuM. ochI vastuo ane ghaNuM suMdara. echI Avakane kazuM ja nathI." anuvAdaka paramAnaMda, - zrI muMbaI jena yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI TrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta' pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ni : iii " ja kama mArI zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. prabutha jenA lavAjama rUpiyA 3, tyA - taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha. . muMbaI: 15 oNgaSTa 194pa budhavAra aMka : 8 prajJAcakSunuM maMgaLa pravacana (tA. 14-7-45nA roja navA varSanA satrAraMbha prasaMge zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidyArthIo samakSa prajJAcakSu paMDita sukhalAlajIe Apelu maMgala pravacana) udabodhana - vidyAthI tva . cheka chellI ghaDIe zrIyuta motIcaMdabhAI te mArA sthAne AvyA - mAnasa tatvanI dRSTie vicArIe te vidhAthIpaNAnA eTale ja na hota te tabiyatanI pratikuLatAne lIdhe huM Aje ahiM prathama karela ' saMskAra grahaNa karavAnI yogyatAnAM bIje bALakanA mAtA pitA 'dAMpatya nizcaya pramANe AvavAne na hato. meM tethI ja kaI amuka viSaya viSe uchavanamAM praveza kare tyArathI ja temanI manobhUmikA rUpe saMcita thavAnuM prathamathI ja vicAra karI rAkhelo nathI. zrIyuta motIcaMdabhAInI sAthe lAge che. ane te bIjo garbhAdhAnanA samayathI vyakta rUpa dhAraNa karatAM ' ' rastAmAM cAlatI vakhate thoDeka vicAra karI lIdhA che eTaluM ja. jAya che. paNa ApaNuM gulAmI mAMnasa A satya vastunuM Akalana, zrIyuta motIcaMdabhAIe mAre paricaya karAvatAM kahyuM che ke huM karI zakatuM nathI. zizu, kizora ane kumAra avasthAnA vidyArthI jIvana vIsamI sadInA vicArapravAha ane dRSTibiMduethI paricita chuM. temanA ane kALajI bharelI suvicArita deravaNI malatI hoya evA dAkhalA A kathanamAM satya hoya to huM mArI draSTie tenuM spaSTIkaraNa karavA ApaNe tyAM bahu prayatna paNa bhAgye ja jovA maLaze. ApaNI sAmAnya IcchuM chuM. bhAgye ja AThase mANasanI vastIvALA evA eka gaMdA vidyArthIonuM jIvana nadI-paTamAMnA pASANunI peThe Akasmika rIte ja gAmaDAmAM bhAre janma ane uchera che. Adhunika saMskAra, zikSaNa ane ghaDAya che ane ane AgaLa vadhe che. nadInA paTamAM pathara jema te sAdhanane sAva abhAva hoya tevA ja vAtAvaraNamAM huM ogaNIzamI avAranavAra pANInA puranA ghasArAthI dhasAte ghasAto kayAreka ApameLe che. sadImAM Gryo ane bhaNe chuM. gujarAtI gAmaDIyAM nizALathI AgaLa goLamaToLa suMdara AkAra dhAraNa kare che, tema ApaNe sAmAnya vidhAthI vaga che mAre mATe kaI zikSaNanuM vAtAvaraNa hatuM ja nahi. mane yAda che tyAM nizALa ane skUlanA, samAja, rAja temaja dharmaziratAjanA vividha sudhI meM vizeka varSanI umare ekAda sAMpradAyika mAsikanuM nAma sAMbhaLyuM niyaMtrAvALI zikSaNa praNAlikAnA jaMtaraDAmAMthI pasAra thaI eka yA bIjI hatuM. ogaNIzamI ke vIsamI sadInA koleja ane yunivarsiTInA rIte ghaDAya che. soLa varSa sudhInuM vidyArthIjIvana bIjAnA gaLaNe vidyapAna zikSaNaviSayaka lAbho meM meLaMvyA nathI. A daSTie. huM eka rIte karavAmAM vIte che. eTale ApaNe tyAM kharA vidyArthIjIvanane prAraMbha ogaNIzamI sadIneye nahi paNa caudamI sadIne gaNavA chuM. skula choDI kolejamAM praveza karatI vakhate ja thAya che. e vakhate A badhuM satya hovA chatAM teo kahe che tema jo huM vIzamI " ''vidyArthInuM mAnasa eTaluM te pakave thaI jAya che ke have te ApameLe . sadIne houM te eka arthamAM te sAcuM che. te artha eTale game te zuM zikhavuM, zuM na zikhavuM? zuM satya ane zuM anupayogI ? e kALanA. game te dezanA ke game te viSayanA junA ke navA vicAro badhuM vicArI zake che. tethI vidhArthI jIvanamAM koleja kALa ' bhAre mArI sanmukha Ave che tyAre huM te upara kazA ja baMdhana sivAya saMpUrNa agatyano bhAga bhajave che. pahelAMnI apakava avasthAmAM rahI gaelI mukata mane vicAra karuM chuM ane temAMthI satyAsatya tAravavA huM yathA- truTIo ke thayelI bhula sudhAravI e kAma karavA uparAMta kelejazakti prayatna karuM chuM. mArA A prayatnamAM mane jAti, dharma, saMpradAya, jIvanamAM AkhA jIvanane spaze ane upayogI thAya evI samartha zAstra ke bhASAnA pUrvagraha bhAgye ja jakaDI rAkhatA haze. huM AcarI taiyArI karavAnI hoya che. ane te vakhate eTalI javAbadArI vicAravAnI zakuM ke nahi te prazna purUSArthane che, paNa huM jijJAsA ane vicAranI ane nibhAvavA puratI buddhi ane zarIranI taiyArI paNa hoya che. tethI - daSTie mArA mananAM badhAM dvAra eTale sudhI khullAM rAkhavI kALajI, A samaya daramyAna vidyArthIe leza paNa gAphala rahevuM e jIvananA sevuM chuM ke rakhe koI jJAtavya e satya aMza mAtra pUrvagraha ane madhyabiMdu upara ja kuThArAghAta karavA jevuM che. upekSAne kAraNe dhyAna bahAra rahI na jAya. manane pUrvagraho ane huM thoDuM ghaNuM kolejanA vidyArthIo vacce rahyo chuM ane me saMkucitatAnAM baMdhanothI para rAkhI tathya jANavA, vicAravA ane tene joyu' che ke temAMnA bahuja ochA vidyAthIe maLela taka ane zakitanA svIkAravAnI tatparatA sevavI e je vIsamI sadInuM lakSaNa hoya te saMpUrNa jAgRti pUrvaka upayoga kare che. parIkSAmAM yena kena prakAreNa huM te arthamAM vIsamI sadIne gaNAu khare. bhale bIjA arthamAM huM " " pasAra thaI javuM e dheraNa sAmAnya hovAthI vidhAthI'ne puSkaLa kiMmatI ogaNIzamI ke caudamI sadIne houM. huM ema mAnuM chuM ke satyanI samaya ane temanI zaktisaMpatti kAryasAdhaka rIte vaparAtAM nathI.' jijJAso ane zedha kai paNa eka sadIne varelI nathI. dareka sadI mArA eka mitra jeo hamaNAM kuzaLa vakIla ane prajA sevaka che, ane yugamAM che tene mATe ene saMbhava che ane bIjAne mATe game temaNe mane kaheluM ke ame vidyAthI e-khAsa karI buddhimAna gaNAtA te sadImAM ane game te yugamAM paNa enAM dvAra baMdha ja che. vidyAthIo-divasa ane rAtane mATe bhAga gapagoLA ane anAvazyaka A aMgata carcAthI huM Apa badhAnuM dhyAna be muddA tara6 vAgayuddhamAM veDaphI nAMkhatA ane ema mAnI letA ke parIkSA pAsa kheMcuM chuM. eka te jIvanamAM haMmezAM vidyAthIpaNuM cAlu rAkhavuM ane karavI. emAM te zuM? jyAre parIkSA najIka Avaze tyAre taiyArI karI keLavavuM ane bIjo mudo e ke vidhAthIpaNuM paNa mukta mane eTale laIzuM ane e pramANe karI paNa letA. paraMtu jyAre bI. e. ke nidhana ane nirbhayapaNe keLavavuM. . . pAsa thayA ane AgaLa UMDA adhyayanane vicAra Avyo tyAre ema hAM rAkhavA kALa biMdu upara ja kahI vidyArthIo vacce Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ it 6, prabuddha jaina tA. 15-8-45 kaLA " jaNAyuM ke ame zarUAtanA cAra varSone ghaNo samaya beTI rIte jIvananI kharI khUbI e che ke game tyAM game te sthitimAM hoIe barabAda karyo che. e vakhate badhAja sAmarthya ane samayane gya rIte chatAM vidhArthIpaNuM cAlu ja rAkhavuM joIe ane tene uttarottara kirakasarapUrvaka niyamita sadupayoga karyo hota te ame khAtrIthI koleja vikasAvavuM joIe. ' dijIvanamAM meLavyuM che te karatAM bahu vadhAre meLavI zakyA hota. khulluM ane nirbhaya mana . huM dhAruM chuM ke e mArA mitranI vAta tadana sAcI che ane dareka jJAna ke vidyA e mAtra bahu vAMcanathI ja maLI jAya che ema ka kelejIyanane ochevatte aMze lAgu paDe che. tethI huM dareka vidyArthI je nathI. echuM ke vadhuM vAMcavuM e rUci, zakita, ane sagavaDatAne savAla - atyAre kelejamAM na dAkhala thaye hoya ke AgaLa vadhela hoya tenuM che. paNuM, game teTaluM ochuM vAMcavA chatAM jo vadhAre siddhi ane lAbha 1ii dayAna A muddA tarapha kheMcuM chuM. kolejanA jIvanamAM eTalI badhI sArI meLavavuM hoya te tenI anivArya zarata e che ke manane khulluM rAkhavuM - tako che ke mANasa pote dhAre te potAnuM saMpUrNa navasarjana karI ane satya jijJAsAnI siddhimAM koI paNa pUrvagrahone ke rUDha saMskArone zake che. temAM judA judA viSayanA samartha adhyApake, joIe tevuM ADe AvavA devA nahi. mAre anubhava ema kahe che ke A mATe - pustakAlaya, ane navIna zeNitanA utsAhathI thanaganatA vidyArthIone sauthI pahelAM nirbhayatAnI jarUra che. dharmane kAMi paNa khare ane siMhacAra e jIvana taiyAra karavA vAstenI mulyavatI saMpatti che. mAtra upayogI artha thato hoya te te nirbhayatA sAthenI satyanI zodha che. che tene upayoga karavAnI jIvanakaLA hastagata hovI joIe. ' tatvajJAna e satyazodhane eka bhAga che. ane game te viSayanuM jIvanakaLA adhyayana karatA hoIe chatAM dharma ane tatvajJAnane saMbaMdha rahele ja vidyArthIjIvanamAM jo kaMI siddha karavA jevuM tattva mane lAgyuM che. e baMne vastuo kaI cakAmAM baMdhAtI nathI. mananAM badhAM dvAre - satya mATe khullAM hoya ane nirbhayatA enI pRSThabhUmimAM hoya te je E hoya te te jIvanakaLA che. je jIvavAnI kaLA hastagata kare che tene kAMI vicArIe ke karIe te badhuM ja tatvajJAna ke dharmamAM samAI jAya che. - sAdhune tathA sagavaDanI uNapa viSe phariyAda karavApaNuM hotuM nathI. te jIvanasaMskRti - te pitAnI sAme jeTalAM ane jevAM sAdhana hoya, jeTalI ane jevI jIvanamAMthI mela ane nabaLAI dUra karavI ane tene sthAne . sagavaDa hoya tene evI sajIva kaLAthI upayoga kare che ke temAMthI ja tenI sAme ApeApa navAM sAdhanonI sRSTi ubhI thAya che, te vaNa sarvAgINa svacchatA tema ja sAmaMjasyapUrNa baLa ANavuM-eja mAgI AvI ubhI rahe che. je AvI jIvanakaLA jANatA na hoya te jIvananI sAcI saMskRti che. Aja vastu prAcInakALathI dareka deza ane jAtimAM dhamane nAme prasiddha che. ApaNA dezamAM saMskRtinI sAdhanA 6. haMmezAM A nathI, te nathI, AvuM nathI, tevuM nathI evI pharIyAda hajAro varSa pahelAMthI zarU thayelI ane Aje paNa cAle che. A E karyA ja kare che. ane tenI sanmukha game teTalAM ane game tevAM sAdhanA mATe bhAratanuM nAma suvikhyAta che. tema chatAM dharmanuM nAma - sAdhane upasthita hoya te paNa tene tenuM mUlya samatuM nathI. kAraNa - ke te jaMgalamAMthI maMgala karavAnI kaLA ja dharAvatuM nathI. te - suga upajAvanArUM thaI paDayuM che ane tatvajJAna e nakAmI kalpanA emAM khapavA lAgyuM che. enuM zuM kAraNa? e Ajane prazna che. E pariNAme evA vidhAthI maLela sagavaDanA lAbhathI te vaMcita ene uttara dharmagurU, dharmazikSaNa, ane dharmasaMsthAonI jaDatA tema ja # rahI ja jAya che ane bhAvI sagavaDanA lAbhe te mAtra tenA manArAja-, niSkriyatAmAMthI maLI jAya che. dhama ke tatvajJAna pite te jIvananuM hmAMja rahI ulaTI vyAkuLatA ubhI kare che. tethI ApaNe game te kSetramAM sarvavyApI saurabha che. emAMthI AvatI durgadha e tenA dAMbhika Thekagame te karatA hoIe, chatAM emAM jIvanakaLAnI ja prathama jarUra che dArene lIdhe che. jema kAcuM- anna ajIrNa kare ane vAsI ke saDeluM che ane e kaLA eTale eAchAmAM ochI ane na jevI gaNAtI sAdhana ' anna dugadhI pheMke tethI bhojana mAtra tyAjya banatuM nathI ane sAmagrImAM paNa saMtuSTa mane AgaLa vadhavAmAM tene upayoga karI che - * jema tAjA ane poSaka anna vinA jIvana cAlatuM ja nathI tema jaDatAhuM levuM ane svapurUSArthathIja pitAne joItI suSTi ubhI karavI. . paSaka dhamanuM kalevara yAjya chatAM, sAcI saMskRti vinA mAnavatA ke E' agavaDe atibhAra je jIvanane kacaDI nAMkhatA hoya e deSa sagavaDonA DhagalAmAM paNa rahelo che. jene bahu sagavaDa te haMmezAM , rASTrIyatA nathI sarajAtI ke nathI TakatI. te vyakitanI badhI zaktio siddhio ane pravRttimAM eka mAtra prigati karI ja zake athavA kare che e dhruva niyama nathI. tethI ulaTuM je vadhAre agavaDa ke muzkelImAM hoya te pAchaLa rahI jAya che ke sAmAjika kalyANanI dizAmAM jAya tyAre ja dharma yA saMskRti caritArtha che kacaDAI jAya che e paNa dhruva niyama nathI. paNa dhruva niyama te e thAya che. dharma, saMskRti ane tattvajJAnanI vikRta samaja dUra karavA che che ke buddhi ane purUSArtha hoya te ja game te sthitimAMthI AgaLa ane saikAo-jInA vahemenuM mUla ucchedavA vAste paNa saMskRtinI vadhI zakAya. jenAmAM e tattva vikasAvavAnI bhUkha hoya che te sagavaDa sAcI ane UMDI samaja Avazyaka che. [agavaDanI tathAmAM bahu paDatA nathI. ghaNI vAra te te vA: - A dRSTie gAMdhIjI ni: zazvan e kuntInA vAkayathI agavaDone notare che. ApaNe jANIe chIe ke gAMdhIjI eka mahAna rAjapuruSa che. ' meM evA eka mahArASTrIya vidyArthIne joyele ke je mAtA-pitA temanI rAjakIya pravRtti ane hIlacAlanA mULamAM satata vahete taraphathI maLatI badhI sagavaDa choDI daIne Apa purUSArthe ja kolejamAM amRtane jhare puro pADanAra keAI akhUTa ugama sthAna hoya te temanI bhaNatA hatA ane bI. esa. sI. ne abhyAsa karavA sAthe kharca lAyaka saMskRtiviSayaka sAcI samaja che. temanI nirNAyaka zakti, sunirNayane kamAvA uparAMta svayaMpAka karI DAM kharcAmAM rahevAnI kalA siddha karate vaLagI rahevAnI makakamatA ane game tenA game tevA judAM paDatAM dRSTihite. meM tene pUchyuM ke "vAMcavA vicAravAnuM bahu ochuM banatuM haze ?" biMduone sahAnubhUtithI samajavAnI mahAnubhAvatA-e badhuM temanI te kahe "meM goThavaNu ja evI karI che ke Arogya ane abhyAsa saMskRtinI sAcI samajane ja AbhArI che. e sivAya temanI pAse sacavAya temaja svAzrayavRttimAM AtmavizvAsa vadhe.' chevaTe teNe ucca bIjuM kazuM dharmabaLa nathI. AvI sarakRti-pradhAna vidyAnuM vAtAvaraNa viMgamAM bI. esa. sI. nI parIkSA pasAra karI. ApaNe e jANIe racavuM e jema saMsthAnA saMcAlako ane zikSaka para avalaMbita rahe chIe ke mAtra vyApArI vRttivALAM mAtA-pitA potAnI saMtatine vadhAre che tema vidyArthIo upara paNa tene ghaNo AdhAra che. siMpattine vArase ApI javAnI ja khevanA rAkhatAM hoya che, teo - dhaMdhAdArI ane kuTuMbapatine keTalIye peDhI sudhInI svasaMtatinA sukhanI ciMtA sevatAM hoya che, paNa ApaNe ema mAnIe chIe ke je kAMI zikhavAnuM che te te AnuM pariNAma ulaTuM ja Ave che ane saMtatinI kAyamI salAma. mAtra vidyArthIone ja zikhavAnuM che ane ApaNe dhaMdhAdArI ke kuTuMbamAM tInI temanI dhAraNA ja dhULamAM maLI jAya che. tethI mArI draSTie ( anusaMdhAna pRSTha 66 juo). Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 tA. 15 8-45. prabuddha jaina za. 15 zrI mahAvIra jaina vidyAlaya zrI sArAbhAI maganabhAI modI ucca abhyAsa ziSyavRtti TrasTanI viziSTa samitie nIce jaNAvela vidhArthIone tA. 1-6-45 thI 31-5-46 sudhI eka varSanA abhyAsa mATe lena maMjura karI che. naMbara nAma ' gAma rU. naMbara - noma gAma rU. ka 1 zrI vinayacaMdra prabhulAla dezI morabI " 120 ' ,, zAMtilAla devazIbhAI parIkha lIMbaDI ' 2 ,, tejapAla cImanalAla zAha , amadAvAda 120 12, choTAlAla hIrAcaMda zAha rAMdera 120 che 3, , ramaNalAla cunIlAla cAMpAnerIA borasada 120 '13 ,, bhogIlAla mulajIbhAI zAha , vaDhavANukempa 4 , gulAbacaMda ratanacaMda nAkara punA 12 * bAbulAla maNilAla mahetA rAmapurA. - 150 manubhAI jebhAI zAha beDavA ' harilAla harajIvanadAsa zAha bhAvanagara * 150 , dhIrajalAla jIvaNalAla zAha bhovanagara ,120 maNikAnta ratilAla gAMdhI kheDA , mehanalAla bhAIcaMda zAha bAraDolI 12 0 mAMgaroLa , caMpakalAla amIcaMda mahetA - muMbaI kAntilAla cimanalAla zAha ' 12 04 120 aMbAlAla punamacaMda zAha cANasmA , 150 18 , ratilAla cunIlAla gujara' IslAmapura 12 : 10 , ratilAla jasarAjabhAI zAha sANaMda 150 - 18 , phulacaMda bakhtAramala bAphanA mAravADa 12 - zrI sArAbhAI maganalabhAI modI lona skolarazIpa phaMDanI viziSTa samitie nIce jaNAvela. vidyArthIone tA. 16-45 thI 31-5-46 sudhI eka varSanA abhyAsa mATe lona maMjura karI che. naMbara nAma gAma rUA. naMbara , nAma gAma * 1 zrI puSpAbena nagInadAsa zAha. 16 zrI jazavaMtalAla rUpacaMda zAha . rAMdera, 87 2 , bAbulAla kasturacaMda zAha 17 , harakhacaMda ugaracaMda zAha ahamadanagara 120 3 , kAntilAla mohanalAla zAha - raNuMja che, mANekalAla hIrAlAla ceraDIA , cAlIsagAMva 48 bhegIlAla uttamacaMda zAha saMDera rAjamala javAramala berA hiparakheDA 75 5 , jayaMtilAla maNilAla zAha caDhela mIsarIlAla dagaDulAla DuMgaravALA parasula 36 6 ,, pramIlAbahena nagInadAsa , cuDA - ( 21 ) manubhAI melIcaMda zAha mAMDala , rIkhavacaMda popaTalAla zAha ' raNujA , caMdrakAnta zAlAla zAha : mAMDala * 8 ' navInacaMdra paTalAla zAha pAbaLa , kezarImala hIrAlAla mahAjana ' devAsa , jayaMtilAla mehanalAla zAha julIyAnAmuTha 60 , metIlAla gaNezamale surANa , pIMparagAMva , manasukhalAla vADIlAla gAMdhI mAMDala * ramaNikalAla maNilAla zAhe mAMDala - 25 , navInacaMdra vADIlAla jhaverI punA , kumArI' damayantI kacubhAI zAha 'punA ) 26 , bhogIlAla jIvarAja gujarAtI DuberA : ' 63 ke kumArapALa kacubhAI zAha ( punA dharamacaMda svarUpacaMda zAha mAMDavI : 7 14. sI. kalAvatI kacubhAI zAha 28 ' panAlAla vanecaMda bhaMDArI manamADa , 63 , jayaMtilAla amRtalAla zAha samanI 60 29, maphatalAla maMgaLadAsa zAha khAMDIbAra godharA 120. ; '1944-45 nA varSamAM yunivarsiTi tathA kolejanI vArSika parIkSAnA pariNAma nIce mujaba che. ' ' ' ' beTA ' pAsa ema. bI., bI. esa. (chelluM varSa) 3 2 phasTa ela ela. bI. 1 1 thI sekanDa ema. bI., bI. esa. . 1 * siniyara bI. kema, - phasTa ema. bI., bI. esa. inTara komasa bI. esa sI. (Teka) ' phasTa Iyara komasa siniyara bI. esa sI. punA enjaniyariMga (Ile. mike.) chelluM varSa 1 1 thI juniyara bI. esa sI. , , bIjuM varSa 2 1 e prathama varSa 1 inTara sAyansa 1 DarI banArasa , , chelluM varSa 2, 2 rs phasTa Iyara sAyansa ' 33 33 che bIjuM varSa 2 2 . . . siniyara bI. e. bI. esa. sI. (iDasTrIyala kemIsTI) pharsTa iyara Asa ' 4. 3 bahAra judI judI kelejanA vidyArthIo varSa daramyAna 17 grejyueTa thayA. ema. bI., bI. esa. 2. bI. esa sI. () 1, bI. esa sI. 4, bI. e. (Ile. mike.) . 3, bI. esa. sI. (InDasTrIyala kemIsTrI) 1 bI. kema. pa. bI. e. 1 1945-46 mAM dAkhala thavA 166 arajIo AvI hatI, temAMthI 54 arajIo dAkhala karavAmAM AvI che. hAla vADIlAla " no sArAbhAI vidyArthI gRhamAM 110 vidhAthIo che ane elphInsTana roDa uparanA gokuLabhAi muLacaMda jena hosTelamAM je zAkhA khelavAmAM AvI che temAM 48 che. te uparAMta 14 vidyArthIone lena maMjura karavAmAM AvI che. maMtrIo, zrI mahAvIra jaina vidyAlaya 60 + punA Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jena tA. 15-8-45 1: 5.. saccassa ANAe ubalie mehAbI mAraM tarati / razIAnuM samagra vartana bhAre vivAdAspada anubhavavAmAM AvyuM che. satyanI ANamAM rahenArI buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. duniyAnuM uddhAraka hovAne dAvo karanAra razIA kevaLa svArthasAdhu ane sAmrAjyavAdI banI gayuM hoya tema tenI vicitra, kuTila ane mahatvAkAMkSI rAjanIti uparathI mAluma paDe che. jevI rIte jarmanInI vijayapari kammAne lAbha uThAvavA iTalIe A yuddhamAM praveza karyo hato tevI ja . satyapUtA badevAcam rIte aNuba nIce DubavA mAMDela jApAnanA pitA pakSe bane teTalo ogaSTa 15 lAbha uThAvavAnI kevaLa azubha niSThAthI ja zIAe jApAna sAme cAlatA vigrahamAM praveza karyo hoya ema lAge che. bIjAne zuM maLaze ane zuM nahi maLe e te kone khabara ! paNa sTelIna jApAnIjha para vigraha virAma zaraNAgatImAMthI ghaNo mATe lAbha jarUra uThAvavAne. razIAnI jApAna sAmenI yuddha-jAherAte razIAnI niSThA viSe saMdigdacitta banelA - Aje jApAna bInazaratI zaraNAgatI svIkAre che ane cha cha aneka lokone razIAvirodhI banAvyA che. razIAnI pratiSThAne AthI varSathI cAlatA A bhISaNa vizvavigrahanI ekAeka aNadhAryo aMta ghaNo moTo dhakako lAgyo che ane bhAvI zAntinI sthApanAmAM razIA ki Ave che. vigrahane aMge keTalAya samayathI kSubdha banelI duniyA Aje " chuTakArAna-zAnti; zvAsa kheMce che-ugAmelAM zastra myAna bane che eka moTuM bhayacihna banyuM che. 8 ane duzmanone saMhAravAne AkAza vIMdhIne uDI rahelA havAI jahAje be aNubebanA upage jApAnanA surata ane amadAvAda [ Aje sthagita thAya che. Aje duniyAbharanAM keTalAMye kuTuMba laDAImAM jevaDA be moTA zaherane tArAja karI nAMkhyA che ane A agamya kAyalAM pitAnA svajane viSe nizcita bane che ane keTalAya samaya zaktine sAmano karavA jatAM AkhuM jApAna jamInadesta banaze e bAda duniyAnA loko Aja rAtre nirAMte UMdhavA pAme che. vartamAna bhItie jApAne hathiyAra heThAM mukyAM che ane je yuddha haju cha ATha vigrahane vikarALa paMjo eka dezathI bIjA deza upara pasarI rahyo mahInA te jarUra cAlaze ema sau koI dhAratuM hatuM te yuddhane eka'hato; Aphatano jyAM tyAM varasAda varasI rahyo hata; deza dezanI prajAo eka anta avyuM che. A aNubathI dhAryuM pariNAma siddha thavA bhayatrasta banI rahI hatI; duniyA taraphathI raMdhAI rahI hatI ane badala amerikA ane mitrarAjya Aje bahu malakAI rahyA che ane ( uttarottara vadhatI jatI muMjhavaNa, hADamArIo ane pAyamAlIthI AkuLa ekamekanuM abhinandana karI rahyA che, paNa A aNubebanI pratyakAriNI vyAkuLa banI rahI hatI. Aje svasthatAnuM, zAntinuM, rAhatanuM virATa zaktinI vigate sAMbhaLIne AkhuM jagata hebatAI gayuM che ane AjaeNlana jaganA khuNe khuNe pharakI rahyuM haze ane Adhi, aneka nirdoSa bALabaccAM ane strIpurUSathI bharelAM zaherone Ama vyAdhi ane upAdhithI vikaLa ane vyAkuLa banI gayelAM lokahaiyAM AMkhanA palakArAmAM nAza thayele sAMbhaLIne janatAnI AMtaraDI * Aje "hAza' karIne heThAM beThAM haze. duniyA Aje dAnanA kakaLI uThI che. A aNuboMbanA bacAvamAM amerikAnA pramukha dramene meTo bacAva karyo che ane jema laDAIne aMta vahele [, pAzamAMthI chuTI; kALapurUSanuM tAMDava nRtya purUM thayuM; pralayakAriNI kALInuM khappara Aje bharAI cukyuM zaMkaranI saMhAralIlA Aje samApta thaI lAvavA mATe ane sulehazAntinI satvara sthApanA karavA khAtara ja pote yuddhamAM praveza karyo che ema razIA dA kare che te ja dAvo aNuM- A yudadhanA takALa pariNAma lekhe unnati ane zakitanA uSkaTa babanA pakSamAM presIDenTa mena karI rahyA che, ane vizeSamAM ame zikhare pahocela jarmanI ane jApAna parAsta thayAM ane te evI rIte ke te banne dezane uce AvatAM-anya dezanI A zodhane lAbha lIdhe naM hota to jApAna e zenI samIpa jaI rahyuM hatuM ane thoDA samayamAM amArI sAme AvA ja aNubaMbane samakakSAe pahoMcatAM-koNa jANe keTaleye samaya lAgaze! banne upayoga karavAnuM hatuM ema teo bacAva kare che. sabhyatAparAyaNa madenmata banyA hatA. baMnenI mahatvAkAMkSAne keI sImA nahatI. jagatane sakhta AghAta lAge evA koI paNa pagalAno A ja bacAva " pitAnA manorathanI siddhi ADe bannee mAnavatA upara mULamAMthI AkramaNakArI rASTra haMmezA karatuM AvyuM che. jarmanIe laDAInI zarUchINI mUkI hatI. ApaNe A banne dezane A yuddha daramiyAna eka Ata AvA ja bacAvathI karelI; razIA sAmenA AkramaNane prAraMbha "vakhata caDatInI parAkASTAe pahoMcatA joyA hatA. hITalaranA hakArAe AvI ja dalIlathI karavAmAM Avelo. razIAnI pilAMDa sAmenI jagata hAlI uThatuM hatuM. yuropanA ghaNuM moTA bhAga upara nAjhIne nItinuM A ja rIte samarthana karavAmAM Ave che. kAM te AtmarakSaNa 'svastika vija pharakI rahyo hateA. jApAnanA digvijaye jagatane cakita athavA to jagatanuM kalyANa A be sivAya jANe ke bIjuM koI paNa ka karI nAMkhyuM hatuM. Aje e banne sattAo bheMya jogI thaI beThI; kAraNa ajA sattAdhArI rASTrone koI paNa anya rASTra upara anarthonI'hITalara pRthvInA peTALamAM samAI gaye; jApAnane caDatA surya astA durdazAnI-AMdhI varasAvavA pAchaLa hatuM ja nathI ema duniyAne samacaLanI pAchaLa alopa thaI gaye. jAvavAmAM Ave che. paNa A te kevaLa sAdhutAnA vezamAM narI pIzAcI A vigrahanuM bIjuM pariNAma cInane svAdhIna banAvavAmAM manodazAnuM ja pradarzana cAlI rahyuM che. a ne Avo upayoga karI " athavA te jApAne keTalAMya varSothI bharAvelI cuDamAMthI mukita apA niSpharatA ja dAkhave che ane batAve che ke jarmanI ane jApAnanuM 'vavAmAM Avaze. Aje A vigrahanA pariNAme cInI prajAmAM jeTalo damana karavAmAM mitrarAjya savAIja mane ane savAIjApAna banI rahyA | AnaMda vyApI rahyo haze teTalo AnaMda bhAgye ja anyatra vatata haze. che. aNubanI vinAzakatAnI apekSAe jamanInI saMhArakatA ane chelle taLIye beDeluM cIna Aje uMcu Ave che, tenA mArgamAM haju tadviSayaka janatAnI ghaNA gauNa banI jAya che. ': aneka vidgo ADe ubhe che; chatAM AzA rahe che ke jApAnanA abhedya aNuboMba hiMsaka vRtti ane zaktinI parAkASTA sUcave che. bharaDAmAMthI chuTakAro pAmeluM cIna have jarUra pitAne sarvatomukhI enA upayogathI jema vartamAna vigrahamAM mitrarAne maLela sarvAgI mekSa sAdhI zakaze. vijaya kalaMkita banyuM che tevI ja rIte AgAmI yudhdha jyAre paNa - vartamAna vigrahanA antabhAgamAM banelI be ghaTanAo khAsa phATI nIkaLe tyAre keTaluM bhayAnaka, bhISaNa ane pralayakArI haze enuM vicAraNA mAMge che. eka te jApAnane ekAeka namAvavA mATe jagatane bhAna thayuM che. jevI rIte havAI bebamArAe junA ( amerikAe karela aNubebane upaga ane bIju razIAe jApAna vakhatanA kIllAo ane evI anya rakSaNa janAone nirarthaka thI sAme karelI yuddhanI ekAeka jAherAta. vartamAna vigraha daramiyAna banAvI dIdhI che, tevI ja rIte A navI saMhAraka zakita havAI tema ja Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-45 dariyAi javAonI rakSaNa ke sahArazakitane lagabhaga zUnyavata banAve che. Aje AvA se! base metranI mAlekI dharAvanAra deza agaNya sainya ane yuddhasAmagrI dharAvanAra dezathI ghaNI caDIyAtI sadgArazaktine svAmI bane che. A meba zAstramAM varNavelI teolezyA jeve che. Aje te anyane vinAza karI rahela che, paNa duniyA AjathI huM cete ane kAyamI sukezAntinI majjabuta pAyA upara sthApanA nahi kare teA e teolezvA aNubhebanA zodhaka ane prayAjakA upara ja pAchI pharavAnI che. A aNuoSe asahAya dezonI zastraviSayaka asahAyatAmAM te jarUra dhaNe! vadhArA karyAM che; paNa sAthe sAthe aNumebanA zeAdhaka ane anumedaka deroe peAtA upara ja eka jabarajasta kALacakra ubhuM karyu che, karaNa ke te kahevAya che te mitrarAjye; paNa Aje paNa temAM paraspara saMpUrNa ekadIlI che ema mAnavAne kazuM ja kAraNa nathI ane anyanA bhege. ane anyane dabAyalA rAkhIne AtmavistAra zodhI rahelA ane sAdhI rahelA mitrarAjye AvatI kAle paraspara athaDAyA sivAya zI rIte rahevAnA che? aNumebanA bacAvamAM ema kahevAmAM Ave che ke A zeSatA jarA paNa durUpayoga na thAya te mATe A zodha ' atyanta gupta rAkhavAmAM Avaze ane tenAthI janatAne lAbha thAya evI kaTalIye karAmate zadhavAmAM Avaze. pahelAM te vaijJAnikAe karelI kAI paNa zaidha lAMbA samaya sudhI gupta rahI zakI ja nathI. AvI kAI guptatA Aje zakaya ke saMbhavita ja nathI. bIjI teneA vyApAra udhogamAM lAbha uThAvI zakAya evI bhale game teTalI karAmate zodhAya paNa ethI aNumebanI saMhArazakayatA dinAbuda thaI zakavAnI nathI. e zakayatAmAM te dinapratidina vadhAro ja thavAnA che. prabhupta jena ane tethI AjanI duniyA sAme A mATe prazna AvIne ubhe rahe che. 1914-18 nA yurepIya vigrahathI purA odhapadma duniyAne maLyA nahotA ane tethI 1939-45 te vizvavigraha AvIne ubhe rahyo ane A vAnika vigrahanuM uttarAttara vadhatuM jatu pIzAcI svarUpa duniyAe narI AMkhee joyu - nihALyuM, ane sAthe sAthe aNukhAMbha dvArA kevA bhAvI taraph AjanI duniyA ghasaDAi rahI che enI paNa AjanI duniyAne jhAMkhI thai cukI. Aje - paNa have enA e ja raste eTale ke saramukhatyAravAda, sAmrAjyavAda, muDIvAda, Atmantika yaMtravAda, nibaLa upara saLanuM saCparIpaNuM A mArge ja AjanI duniyA cAlavA mAMge che ke ethI anya kai * mAga upara duniyA peAtAnI cAla badalavA mAMge che ? hiMsAnI parAkASTAe paheAMcI rahela duniyA satvara AtmavinAza tetarI rahela che. eka bAjIe aNuprema dvArA pragaTa thatI AjanA sattAdhArI dezeAnI hiMsAparastI che; khIjI bAjue je yugamAM ApaNane aNuobatuM daza na thayuM che e ja yugamAM game tyAre paNa jemanA jIvanapradIpa elavAi jAya evI atyanta nAjuka zarIrasthiti dharAvatA gAMdhIjInI ahiMsA parastI 'cete cete'nA pAkAra karI rahI che. vinAza ane uddhAranI ane cAvI jagata AgaLa vidhAtAee raju karI che. eka rIte yuddhanA antabhAgamAM amebha chuTI nIkaLyo e bahu ja sArUM thayu. nahi te jApAna te theADA samayamAM parAsta thavAnuM ja hatuM te A yuddhatA bahu thoDA samayamAM anta AvavAne ja hatA. paNa ema chatAM paNa jagata to enA e ja mAge` AMdhaLAnI mAphaka doDayA ja karatuM' hAta. aNukSetra jaganI AMkha udhADe che ane kai dizAe jagat * gati karI rahyuM che tenuM bhAna karAve che; gAMdhIjI temAMthI bacavAnA mAga dekhADe che. jagane ThIka lAge te aNumebanA mAgecAlIne jagat peAtAnuM Atmavilepana svIkArI le; ThIka lAge teA gAMdhIjIno mAga svIkArIne jagata A pRthvI upara svarga nuM sarjana kare. paramAnada vyApAranuM naitika adha:patana zukravAre sAMje satIyA nirAzrita bhejanAlayanA ceAgAnamAM zaherana Azare 112 vepArI mahAjane taraphathI saradAra vallabhabhAIne satka karavAmAM AvyuM hateA. hajAre zrotAoe hAjarI ApI hatI. zra caMdulAla satIyAe AjanI paristhitinuM nIce muja" nivedana vAMcyuM hatuM.] "ogasTa krAntimAM vidyArthI e tathA mila kAmadAroe sudara kALI ApyA che, paNa vepArIe tathA milamAlikAe prajAne sArI rIte cUsI sarakAranA Tekasa ugharAvanAra dalAlA tarIke kAma karyu che. prajAne kApaDanA anahada bhAva ApavA paDayA. 1943 mAM sarakAre kApaDane kanTrola zarU karyAM, je kharI rIte mila mAlika ane vepArIonI kaja hatI. A prasaMga kharekhara ameA badhA mATe zaramAvanArA kahevAya, sarakArI kharIdI, paradeza nikAsa vagere kAraNe kApaDanI taMgI rahI, sarakAre nANAMno kRtrima DugAvAne dhodha vaheto mUkayA, amArI vepArIonI nANAMnI bhUkha vadhatI cAlI. kALA bajAra nIpajAvyAM. dareka vastunA kALAM bajAra thayAM. madhyama vanI muzkelIneA pAra na rahyo. udyogapati ane vepArIe senAnA caLakATamAM badhuM bhUlI gayA ane e rIte naitika adhaHpatana netayuM. adhu sAMbhaLatAM tamane kheda thaze paNa A badhI hakIkata nagna satya che. have te mAtra saradArazrI ! Apa salAha ApIte jAva ke have basa karo, prajAne vadhu na lUMTA ane dhaMdhAmAM paN nIninu dhaNa rAkhe." prajAmaMmAMthI udhRta. * tA. 3-8-45 nA rAja vidyArthIo samakSa pravacana karatAM hatuM keH-- sIDanahAma kelenja eka kAmanA AcArya zrI kirapalANIjIe jaNAvyuM AjanI rUDhigata vyApArI nItimAMthI samAja pratyenI naitika javAbadArInA khyAla taddana laya pAmI gayeA che. kharI rIte mAnava jIvanamAM tenA viziSTa pradezanI teNe taddana upekSA karI che. mULamAM samAjanI cokkasa sagavaDa pUrI pADavA mATe temaja judI judI vastuenA vinimaya mATe vyApAra pravrutine prAraMbha karavAmAM Avyo hateA. paNa Aje te kevaLa dravyApAka vyavasAyamAM avanata thayela che. vyApAranA kSetra jeTaluM bIjA koi paNa vyavasAyamAM dravyane ATalu meru mahatva ApavAmAM AvatuM nathI. mAnavajIvanamAM teNe je sAmAjIka kAnI puravaNI karavAnI che tenI taddana upekSA karavAmAM AvI che. badhA dhadhAe eka yA khIjI rIte lekAnI sAmAjIka jarUrIyAtane paheAMcI vaLavAnA hetuthI nirmANa thayA che. paNa Aje ApaNane mAluma paDe che ke vai, vakIla ane vyApArI peAtAnA bhAge pabhAga mATe ja DhagalAdha dhana ekaThuM kare che, jyAre e dhanate mULa pedA karanAra bhUkhe maratA jovAmAM Ave che. kALA bajArane paisA dharma zALAe badhAvavA pAchaLa vaparAya che, ane temAMnA keTalAka gAMdhIjInA kuMDamAM paNa bharavAmAM AvyA che, paNa jo kai bhUkhyA mANasa temanA baraNe AvIne ubhe raheze te temane taraphathI vyApAra e vyApAra che' ema javAba maLavAtA, jene bIjo atha chetarapIMDI ja thAya che. jo samAjane AgaLa vadhavu haiAya te| AvI AtmavacanAnA ThaMDA AvavA joie. AjanI cAlu vyApAranIti sava naitika javAbadArInA khyAlathI vacita banI che ane leAkeAnI jarUrIyAte ke sagavaDa, agavaDanA khyAlanI taddana upekSA karI rahI che. deza pratye temaja lAkA pratye temanI cokakasa karajo ke e vyApArIe taddana bhUlI gayAM che, e barAbara che ke je dezamAM rAjasatA pote ja artha zoSaNa karI rahela hAya ane kALA bajAranI upekSA karatI hAya, tyAM leAkAne kazI sagIna rAhata ApavAnuM saMbhavita nathI. ema chatAM paNu lekanI hADamArIo ane duHkhA haLavAM Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina : tA. 15 8-45 karavAnuM aneka rIte zakya che. jo ke vyApAra kevaLa dravyalolupa sAta divasa zrI. vIThThalabhAI paTela roDa upara AvelA AnaMda bhuvanamAM banI gayela che ema Aje ApaNe kabula karyA sivAya cAle tema savAranA navathI agiyAra sudhI haMmezAM be vyAkhyAne ApavAmAM Avaze. nathI, ema chatAM paNa vyApAra eka vakhata anya vyavasAya jeTalI ja chevaTanA be divasa mATe haju sthaLa mukarara karavAmAM AvyuM nathI, eka umadA pravRtti hatI. drapAjana e tene mukhya Azaya na hate. pahelA divase paMDita sukhalAlajI "aitihAsika dRSTie bhagavAna mahAvIra" A tatva - jo sahu koI bAbara samaje ane te pramANe tene amala e viSaya upara vyAkhyAna Apaze. taduparAnta syAdavAda-ane sarva kare to dezanuM avazya ghaNuM zreya thAya. dhama samabhAva" e viSaya upara pahelA ane bIjA divase kAkAsAheba AjanI muDIvAdI paddhati vyApArI vargoe nirmANa karI che. anukrame be vyAkhyAna Apaze. A uparAMta jANItA sAhityakAra zrI. hiMdusamAja racanAmAM vaione anya vargothI alaga lekhavAmAM jainendrakumAre A vyAkhyAnamALAmAM "mata ane dharma" tathA "sevA ane AvyA che. e bhAre duraMdezI bharyuM tattva che. temanAmAM kSatrIyanI dhana" e be viSaya upara vyAkhyAna ApavA kabulyuM che. anya vyAyuddhazakti nahotI ke brAhmaNanuM pAMDitya nahotuM. hiMdu samAja yAtAo temaja temanA viSayo haju nizcita thayA nathI, paNa A racanAmAM. je vagane alaga karavAmAM Avyo hato tenI pazcimamAM vakhatanI vyAkhyAnamALA aneka rIte saMpUrNa ane udhaka bheLaseLa thaI gaI che, ane sau koI vyApAraparAyaNa banI gayA che. ' banaze evI AzA rahe che. aMnA pariNAme zAhIvAda ane phAsIvAda astitvamAM AvyA che, ane - zrI viThThaladAsa jerAjANInI grAmapravRtti tene pratyAghAta rUpe sAmyavAdane paNa prAdurbhAva thayo che. A banne paddhatinAM pariNAme samAja mATe atyaMta prANadhAtaka nivaDyAM che. A zrI. muMbaI jana yuvaka saMdhanA nimaMtraNane mAna ApIne tA. 11-845 ane datyAne dUra rAkhe evA koI madhyama mArganI AvazyakatA ubhI mAMnA roja zrI vIThThaladAsa jerAjANI teo chellAM traNa varSathI muMbaInI thaI hatI, ane gAMdhIjIe Arthika samadhAraNa upasthita karatI padhdhati : najIka velA vajezvarInI AsapAsanAM gAmaDAomAM je kAma karI rahyA raju karIne A madhyama mAga pure pADe che. udyogIkaraNa samAjane che tene khyAla ApavA mATe zrI muMbaI jana yuvaka saMdhanA kAryAlayamAM keTaluM upayogI che athavA samAja upara tenuM keTaluM zAsana ceogya padhAryA hatA. khAdI pravRtti sAthe prAraMbhathI joDAyelA zrI vIphUladAsa gaNuMya e gAMdhIjInI janAmAM bahu suMdara rIte raju karavAmAM AvyuM che. bhAine kANuM nathI ekhatuM ? kharI rIte lagabhaga 18 05 thI zarU dareka vastu potapotAnA egya sthAne goThavAI jAya evuM mAnavajIvananuM thayela ane muMbaImAM tyArathI cAlI rahela svadezInI pravRtti sAthe sarvatomukhI dazane temAMthI maLI rahe che. temaNe jIvananuM arthazAstra temane mULathI ghana saMbaMdha hatA ane lekamAnya tIlaka sAthe temanA prajA samakSa raju karyuM che. sAmyavAda AkhA dezane eka phekaTarI samAna avasAna sudhI zrI vIphUladAsabhAie svadezInA kSetramAM muMbaI khAte kalpa che. phekaTarI calAvavA mATe eka sarvasattAdhIza menejara joIe puSkaLa kAma karyuM hatuM. tyAra pachI gAMdhIjInI khAdInI pravRtti zarU athavA te eka evuM sattAdhArI nAnuM sarakhuM maMDaLa joIe. je thaI ane temAM otapreta banIne temaNe Aja sudhI ApaNA dezane udyoga ane vyApAra upara ja badhI bAbatene nirbhara karavI hoya te puSkaLa sevA ApI. kAlabAdevI khAdI bhaMDAra e temanuM mukhya saMva' kaIi kendrIbhuta karavuM joie. AnA pariNAme vyakitavAtaMtrya kAyayi rahetuM. chellA cAra pAMca varSa yA e kAyanA A sarvathA nAbuda thAya ane bauddhika vizeSatAnI keI upayogItA rahe nahi. temaNe zrI kAkubhAInA mAthe nAkhe che ane chellAM traNeka varSathI A rIte vicAratAM mANasa ane mazIna bemAMthI kone', vadhAre mahatva to teo vezvarA pAsanA akalAla ApavuM e koyaDe ApaNI samakSa AvIne ubho rahe che. tame beThA che ane gAmaDAne lekanI paristhitine talasparzI abhyAsa mazInane vadhAre pasaMdagI Ape to tame sAmyavAda tarapha vaLe che. karI rahyA che ane e pradezane anukuLa grAmodyoga vikasAvIne e anyapakSe gAMdhIjI mANasane prAdhAnya Ape che ane mazInane, gauNa dvArA e lekanI zakaya teTalI sevA sAdhI rahyA che. upara jaNAvela sthAna Ape che. eka bAjue sarva sattAdhIza rAjyataMtra, yaMtravAda sabhAmAM temaNe prAraMbhamAM svadezInA kSetramAM zuM zuM kAma karyuM hatuM. ane saramukhatyArI ane bIjI bAjue sattA ane yaMtrasamuhanuM e pravRtti khAdI kAryamAM kevI rIte rUpAntara pAmI, e kAryamAM temane vikendrIkaraNa A be vacce AkhA jagate pasaMdagI karavAnI rahe zuM zuM anubhava maLyo. vajezvarI javAnuM zI rIte banyuM ane tyAM che. AjanI vizvasamasyAnuM A svarUpa che. badhI bAbatenuM vikendrI- temaNe zuM joyuM, jANyuM ane anubhavyuM tene temaNe bahu vigatavAra karaNa thAya evI janatAnA bhAvanI apekSA che. vikendrIkaraNa artha khyAla Apyo hato. teo je pradezamAM vase che tyAMnI vasatI atyanta virodhI nathI, eTaluM ja nahiM paNa vijJAnavirodhI paNa nathI. vidhuta pachAta vargonI banelI che ane tyAM vasate uMcAmAM uMce varga kaNabI zaktinA Agamana sAthe jema vijJAnazAstrIo moTAM moTAM kArakhAnA keLIne che. vANIyA brAhmaNanuM to tyAM lagabhaga nAmanizAna nathI. te lokonI bAMdhe che tema dharagatu kAryo sAdhavA mATe nAnAM kArakhAnAo paNa ApaNI kalpanAmAM na Ave tevI garIbAI, pramAda-zIlatA, ajJAna, badhI zake che. dareka kuTuMba khetI karI zake che temaja eTalI zArIrika nAdurastI ane sarakAra, zAhukAra ane udyogapationA hAthe saraLatAthI pitApitAnA gharagatu udyoge paNa saMbhALI zake che. thatuM temanuM cAlu zeSaNa-A badhI bAbatone temaNe atyanta hRdayagAMdhIjIe pitAnI yojanAne purepurI vikasAvI nathI te barAbara che, sparzI khyAla ApyuM hatuM. lagabhaga be kalAka sudhI temanuM kathana paNa gAMdhIjIe je Adeza Apyo che tene vANIdhArA vyakta karavA laMbAyuM hatuM ane ema chatAM temane kahevAnuM ghaNuM ye rahI gayuM hatuM, ane prAgadArA siddha kare te AjanA vidyArthInI pharaja che." ' tema kAryane ane kAryakSetrane khyAla ApatA keTalAMka citro temaja anuvAdaka paramAnaMda, " tyAM cAlatA udyogonA keTalAka namunAe temaNe raju karyA hatA. eka navalehIyA yuvAnane anurUpa dhagaza, sevAparAyaNatA, utsAha ane saMgha samAcAra pitAthI haju kazuM ja thaI zakayuM nathI evI namratA temaja AgAmI paryuSaNa vyAkhyAnamALA asaMtoSane preraNAdAyI anubhava karAvatA lagabhaga 70 varSane .. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA Azraya nIce yojAtI paryuSaNa zrI jerAjANIne sAMbhaLavA e eka jIvanane lahAvo che. antamAM grAmavyAkhyAnamALAne tA. 3-9-45 somavArathI prAraMbha thaze. A vakhatanI sevAnA kSetramAM temanA bahoLA anubhavane prabuddha jainanA vAcakane thayuSaNa vyAkhyAnamALA jena vetAMbara mUrtipUjaka vibhAganI ane avAranavAra lAbha ApavAnI vinaMti sAthe temano upakAra mAnIne sabhA sthAnakavAsI vibhAganI sAMvatsarika parvatithio alaga divasa upara visarjana karavAmAM AvI hatI. AvavAthI AThane badale nava divasa goThavavAmAM AvI che. zarUAtanA maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha. ane bIjI ja sattAdhIza rAjAnane gauNa * . . '; ; ; ; , Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-45 pramukha jaina kAmaye duHkhataptAnAM prANinAmArtinAzanam / [ tA. 28-7-45 nA roja zrI mubai jaina yuvaka sadha taraphathI ceAnacelA sanmAna samAra la prasage aneka mannAe karelI temanI guNaprazastinA rUpe zrI zAntibhAie ApelA vyAkhyAnano sAra bhAga nIce mukha hatA, ] tri, A rIte mAr` sanmAna karavA badala tame sarvane huM antaHkaraNapUrvaka upakAra mAnu` chuM. mArA lAMbA jelavAsane me TA AtmabhAga tarIke tamAe varNavyA che, kAraNa ke jelanI sAthe aneka prakAranAM duHkhA ane kaSTo sahana karavAnA khyAla sAdhAraNa rIte joDAyalA haiAya che. paNa A vakhatane amArA jelavAsa AvA kAI duHkhothI bharelA nahatA. dhara cheADIne lagabhaga traNa varSa amuka eka sthaLe badhAne rahevu paDayu. e kharekhara che, pazu AvA lAMbA jelavAsa daramiyAna je vAMcana, lekhana, cintana ane carcAnA lAbha maLe che te lAbhane vicAra karatAM meM jela javAmAM koi mATe bhega ApyA hAya ema mane lAgatu nathI. saravALe kAyado ja thaye che. 'mArI kahevAtI sAdAinA tamA bhAioe bahu vakhANa karyAM che, paNa e mArI sAdAI mArA kAI khAsa guNu tarIke mane lAgatI nathI. vastutaH huM nAnA hatA tyAre aNudhaDa hatA. mane kapaDAnuM ke svacchatAnuM bhAna nahAtu, te vakhate bhAre eka sahAdhyAyI mitra hatA. tene huM abhyAsamAM madada karatA. te mitra mArAM kapaDAMlatAM vagerenI saMbhALa rAkhatA ane mane sudhaDa banAvavA sadA prayatnazIla rahetA. dharasa'sAramAM paDayA pachI A kAmane kheAjo mArI patnIpe upADayeA che. jyAre tame mArAmAM sAdAine Aropa kare che tyAre mane mArI jAta viSe eTalA ja khyAla Ave che ke huM pahelAM karatAM ekke aNudhaDa ane vadhAre sudhaDa banyo chuM. . A mArI AtmasudhAraNAne A rIte maulika guNa tarIke varNavavAmAM Ave che temAM atizayokita thAya che ema mane lAge che. huM AdhyAtmika vRtti ke vaLaSNunA mANasa nathI. have pachInA bhavanA ke punaHjanma che ke nahi evA praznomAM mane rasa paDatA nathI. dezanA ane samAjanA aihika praznomAM ja mane rasa che ane tene samajavA, tenA ukela zodhavA ane deza ane samAjanAM kAryoMmAM bane teTale phALA ApavA e ja mArU jIvana lakSya che. je mArAthI thaI zakatu nathI tenI ceAgyAyeAgyatAnI carcAmAM huM paDatA nathI. dAkhalA tarIke rAtrI bhAjanane tyAga mArA mATe zakaya nathI ema mane lAge che. te pachI rAtrI bhe!jana yeAgya che ke ayogya tenI carcAmAM huM kaze| rasa anubhavatA nathI. maMdire javAne kAMi artha nathI ema eka vAra mane bhAsya". pachI huM madire jatA nathI. mArI sAthe mArI patnI temaja bALako hoya ane temane maMdiramAM javAnI icchA hAya tyAre tame badhAM maMdiramAM jai Ave, huM bahAra kheTho chuM" ema kahIne huM bahAra besI rahyo hAu" ema paNa kadi kaMda banyuM che. zekhate khAtara kAi kAi vAra dhamanI ane adhyAtmanA prazno viSe mitra sAthe lAMkhI lAMkhI carcAe karI haze; paNa e mArA khAsa rasanA ke abhyAsano viSaya nathI. huM Akhare saMsArI mANasa chuM ane kaoNMgresa, rAjakAraNa, Antara rASTrIya samasyA, hiMdu musalamAna ekatA, aspRzyatA nivAraNa, samAjanI punarracanA, artha zAstra, harijana sevA, majurA ane kheDutAnA prazno, dalita vargAnA uddhAra, samAjavAda ane sAmyavAda-AvA ApaNA saMsAranA praznomAM ja huM sAdhAraNa rIte rasa lauM chuM. Aja dheAraNe mane koi paNa kema ke sapradAyanA praznomAM rasa nathI. temAM hu' paDato nathI. rASTranA vizALa viSayamAM kAma ane samAja AvI jAya che ema huM mAnu chu. Aja rIte mane sAMpradAyika sAdhuonA paricayanI kadi icchA nathI. temanA sAMkaDA jIvanadana sAthe mArA meLa nathI khAtA. hu" kAchano ziSya nathI. kAi pAse me* dharmodIkSA lIdhI nathI. AvI mArI manedazA hAvA chatAM huM zrI muMbaI. jaina yuvaka sadhatA ghAM varSAthI sabhya chuM ane e saMdhanA sabhya hovAmAM me gaurava cintayuM che. AnAM e kAraNa che. eka teA zrI mubai yuvaka sadhatu kAryo ane kAya kSetra bhale nAnu hAya, ema chatAM paNa saMdhanI AkhI vicArabhUmikA ati vizALa ane samAjakrAntinI sa' rIte samaka che. sanu baMdhAraNa evuM che ke temAM ke paNa rASTravAdI mokaLA mane joDAi zake che. saMdhanI vividha pravRttie paNa rASTravAdathI raMgAyalI che ane sAvajanikatA tarapha DhaLelI hAya che. bIjuM kAraNa sadhanA pramukha kA kartA zrI. paramAnaMda ane maNibhAi e e jyAM haiAya tyAM joDAvAmAM mArI jevAne koi vAMdhe ke kaiAya hoI ja na zake. A khemAMthI paNa zrI. maNibhAi sadhane khare, AtmA che. sadhanA utkarSanI sarva cintA temanA heDa che. temanuM hRdaya zuddha sevAbhAvathI sadA dhabakatu' hAya che ane te sevA bhAvamAM kAi nAtajAtanA bheda me' joyA nathI. temanu tamAe gaye varSa je thelI ApIne sanmAna karyuM hatuM temAM huM hAjara rahI zakaye naheAte; tethI Aje huM temane jAte aMjali ApIne kRtArthatA anu bhava' chuM. ahi' huM spaSTa karU ke jaina dharmanA mUlabhUta AcAra siddhAMtA--ahiMsA, satya, asteya, brahmacaya ane aparigraha emAM mAnu chuM ane enI upayogitA huM svIkArU' chuM. mane tenA kriyAkAMDama ane sAMpradAyika matabhedomAM kazA rasa nathI. mubai jaina yuvaka sa paNa AvI vizALa bhUmikA upara racAyalA hAine temaja rASTrIke bhAvanAthI saMpUrNa paNe AtaprAta hAine te sadha pratye mArU mama rahyuM che ane jo ke meM saMdhanI koi khAsa sevA bajAvI nathI, chata paNa ` jyAre saMdhanu koi paNa kAya` paramAnande ke maNibhAIe batAvyuM che tyAre te kAya te paheAMcI vaLavAmAM meM AnaMda mAnyAM che kAi paNa kAmate meM nAnuM ke moTuM mAnyu nathI. jyAre je kAM kAma Avyu' ane meM svIkAyu" te tene purI cIvaTathI kema pAra pADavuM e ja mArU' lakSya rahe che. mArA jevAtI sevAonA ane kAya nA jyAre bahu vakhANa karavA Ave che ane e badhI sevA ane kAnA amane ja badhA yu ApavAmAM Ave che tyAre jenA cAlu * muMgA sahakArathI AvAM kAryo ane sevA zakaya bane che te amArI patnIonA AmAM keTalA mA kaLA hAya che tene sAdhAraNa janatAne purA khyAla heAtA nathI. ghaNI va evu' bane che ke du:kha, Akruta ane sakaTa rAjakAraNI kAryakartAone patnIe bhAgave che ane amApa balidAna ane AtmabhAga ApyA sarve yaza temanA patine jAya che. jo rAjakAraNI kAryakartAo patnIonI pariSada khelAvavAmAM Ave ane e bahenene peAtAnA dhaNI rAjakIya sAhasane lIdhe kevAM du:khAmAMthI pasAra thavuM paDe che te lagatI peAtAnI vItaka kathAo te raju kare te meM upara jaNAvyuM tene janatAne khare khyAla Ave. sAdhAraNa rIte huM jANuM chuM ane mArA mitre jANe che ke bahu ALasu mANasa chuM, dhAyu* kAma karU` nahi, dhAye vakhate paheAra na evA mArA svabhAva che. paNa koIka vakhata mane kAma karavAM zura chuTe che. 1942 nA egasTanA baLavA mArA mATe AvA avasa hatA. 1857 pachI A bIjo ja avasara hato ke jyAre AkhA de khaLabhaLI uThayA hatA ane A pAra ke pele pAra evI tamannA AkhA dezamAM na kalpIe evA juvALa AbhyA hatA. dezanI sAdhAra rIte kevaLa suSupta manAdA kayAM ane kareMge yA mareMge'nI tamannA karyA? A sava dRSya jotAM bhAi medhANInI eka pakti e vakhate vAravAra yAda AvatI hatI. e pukti A che. zI jAgIyA A ajagara sarakhA supta teAtIMga deza ?" e vakhate je kAMi thoDA divase maLyA te daramiyAna zakaya eTaluM meM kAma Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 sarakAranI mArI upara najara paDI ane mane jelamAM pUravAmAM Avye tyAre kAMika karyAMnA me sASa anubhavyA ane e rIte jelavAsathI prAsa thatA akhAdha ArAmane huM kAMika adhikArI chuM ema mane lAgyuM. pazu Aja vakhata daramiyAna dezanA nava juvAtAe je kAma karyuM che, je bhAga ApyA che, je na javA sudhInA ane phrAMsInA lAkaDe caDavA sudhInAM jokhama kheDayAM che tenI sarakhAmaNImAM meM je kAMi kAma karyu hatu te kAMI ja hIpALamAM nathI ema kahevAmAM huM jarA paNa atizayeAMkita karatA nathI. tame jANA che ema e vakhate koi cokkasa kAryakrama nahato, jenA hAthamAM kAryanuM sUtra AvyuM tene sujhe tema kAryanI ceAjanA karavAnI hatI ane balidAnatatpara banelA yuvAnene dAravaNI ApavAnI hatI. A vakhate je kAMi thayuM te viSe jyAre gAMdhIjI ane anya dezanetA chuTaze tyAre kevA abhiprAya Apaze e bAbatane ame keTalAka jelasAthInA mana upara khuba bhAra rahetA haste. rakhene te evo cukAdo te nahi Apene ke ahiMsAnI sukSma dRSTithI cakAsatA ogasTanI 8 mI tArIkha pachI je kAMi banyuM hatu, je kAMi pravRttio calAvavAmAM AvI hatI--te sa aTita hatI? AvA cukAdo ApavAmAM Avaze te ame te| bhulyA tyArathI karIne gaNIzu ema vicArI mana vALIne besI rahezuM; paNa je navaAAhIyA juvAnae peAtAnI AkhI kArakIrdInI, bhaviSyanI AzAonI, jAna ane mAlanI acyAdI karI che temane kevA AdhAta lAgaze ane teo keTalA utsAhabhaMga thaze e bAbatanI amane bhAre cintA ane muMjhavaNa hatI sadbhAgye paDita javAharalAla naherUe e yuvAnenu' abhisandana karyuM" che ane temanI zubhaniSTane svIkArI che ane vikrelI sarakAra sAme baLavA karatAM je kAMi karavAmAM AvyuM che tenI sava javAbadArI potAnA mAthe lIdhI che. saradAra vallababhAi paTele paNa meja rIte bahAdurI ane vIratA dAkhavatA yuvAnAnA balidAnane dhanyarAdathI navAjyA che. A jANI sAMbhaLIne amane khuba nirAMta vaLI, muMba AzvAsana maLyuM. amArA pagamAM navuM jora AvyuM. Aje paNa mArU Aja vaLaSNu che. jo dezane gulAmImAM rAkhatI sarakAra mAthuM mAve ane vikre ane prajA prANane chuMdI nAMkhatI damananIti akhakAra kare te prajAe zuM karavuM? mArI pAse tenA eka ja uttara " ke banI zake tyAM sudhI ahiMsAne vaLagI rahIne AvI sarakAra jAe sakhtamAM sakhta sAmanA karavo. hiMsaka sAmanA ane kAyarapaNA eja pasaMdagI karavAnI hAya teA kAyarapaNAne pahelI take tilAMli ApavI. mArI jIMdagImAM jyAre paNa AvA prasaMga Avaze tyAre te sujhaze tevA ane te tyAM sudhI ahiMsAne najara AgaLa rAkhIne dhAvI vikarelI sarakAranA hu` sAmane. karavAnA huM kadi kAyara na tuM vI mArI abhilASA che. prabuddha jaina jelanA vAtAvaraNamAMthI chuTaye| ane bahAra AvIne je citra jouM chuM te bhAre nirAzAjanaka lAge che. Aje nIti anItine iM viveka rahyo nathI. jyAM tyAM kALA bajAra vyApelAM najare paDe che, carUzvata jIvananA sAmAnya krama thai paDayA che. A kALAM bajArenAM ne lAMcarUzvatanAM pApAthI jaine paNa mukta nathI. vaizya vRttimAM adha tA ane hInatA dAkhala thai gayAM che. leAkAnI hADamArIne ke i ra nathI. anna vastranA abhAve prajAnA keTalAye vargo TaLavaLe che. nijavAbadAra rAjyataMtra, ane khInajavAbadAra udyogapati tathA pArIe ubhaye maLIne yuddha paristhitithI vikaTa khavelA prajAjIvanane jainta viSama banAvI dIdhu che. AvI vicitra paristhiti vacce liyojanA ApaNI samakSa AvIne ubhI rahI. karyAM 1942nI 'karege maMrege'nI udveSaNA ane kAM cAlu rAjya vahIvaTamAM upara uparanA leka pheraphAra sUcavanArI vevala ceAjanA ? 1942 nI uddAma bhUmikA parathI nIce utarIne vevala yojanA apanAvavA kAMgresa potAnA hAtha mAve emAM pahelI STie koMgresanI amane meTAmAM meTI hINapata gI. paNa bIjI bAjue leAkAnI bhayaMkara duzAnA vicAra karatAM tA. 15-8-45 temane rAhata ApI zakAya evI kAi paNa yeAjanAne koMgrese AjanI vAstavikatAne khyAla karatAM potAnA svamAna ane svarUpane bAdha na Ave e rIte sahakAra ApavA ughukta thavu joie ema mane temaja mArA sAthIene spaSTa dekhAyuM' ane tethI sImalA kAnsamAM kegresanI kAre.bArIe je bhAga bhajavyo che temAM kazuM khATu thayu nathI ema amane lAge che. madhyastha sarakAra javAbadArI kaoNMgresanA hAthamAM Ave te eka te lokonI aneka, hADamArIo haLavI karI zakAya, leAkeAmAM vizvAsa dhIraja ane naveza utsADhu prerI zakAya ane prAntika kaoNMgresI pradhAnama`DaLe| paNa punarjIvita karI zakAya. madhyastha sarakAramAM sattAvAhI sthAna maLyA sivAya prAntiH pradhAnamaDaLA ubhAM karavAne kAMi atha nathI ema huM mAnuM chuM; kAraNa ke AjanI yuddha paristhitimAM madhyastha sarakAramAM ja ghaNI kharI sattA kendrita thai che ane te sattAe hAthamAM AvyA sivAya leAkeAne kazI paNa saMgIna rAhata ApavI zakaya ja nathI. Aje te sImalA pariSad bhAMgI paDI che. have pachI zu bane che te jovAnu rahe che. . Aje ApaNA AkhA deza samAjavAda tarapha ghasaDAi rahyo che ane samAjavAdanA siddhAntAnA adhikAdhika amalamAM ja ApaNo uddhAra rahele che ema huM mAnu chuM. mArA vicArenuM sava valaNa samAjavAda tarapha che. jaina dharmonAM ahiMsAthI mAMDIne aparigraha sudhInA mukhya siddhAnta! samAjavAdanA poSaka ane samarthaka che ema mane lAge che. samAjavAdanI cAvI nIcenA jANItA zlokamAM rahelI che. na tvahaM kAmaye rAjyaM na svarga nApunarbhavam / kAmaye duHkhataptAnAM prANinAmArtinAzanam // A mArA priya zloka che ane AmAMthI maLatI preraNA mujaba mArU bAkInuM jIvana ghaDatA rahevu e mArI icchA che. Ama chatAM paNa mArI aMgata paristhitinAM baMdhane ane mArI aMgata javAbadArIonI mArAthI upekSA thai zake tema nathI. jelamAM eThAM evAM tA evAM svapnAM sevatA hatA ke bahAra nIkaLyA bAda rASTrakA'mAM ja have AkhuM jIvana joDI devuM. paNa bahAra AvyA bAda thatuM vastusthitinu kharUM bhAna A manerathane amalamAM mUkavA de tema nathI lAgatuM. Aje teA seAlIsITaranA je vyavasAya Aja sudhI hu' karatA AvyA chu te cAlu rAkhaze ane sAthe sAthe majuranuM je kAi kAma thai zake te karavu AvI meM mArA mATe maryAdA bAMdhI che. Apa sarve e mArA pratye A rIte ATalA badhA sadbhAva dAkhavyA te mATe tamA satA hu' krIyI antaHkaraNapUrvaka upakAra mAnu chuM. zAntilAla ha. zAha, "samaya yugadharma oLakhaje'' jagata raDatu jarA joje, gaNI nija du:kha tyAM dhAje; paDe pokAra nA UMdhaje, samaya cugaMdhamAM ALakhaje, vitaMDAvAda tuM tajaje, kalaha ka'kAsa dUra karaje; samAje sapa relavaje, samaya cugadharma oLakhaje, rUDA saMskAra tyAM sIMcaje, jIvana palaTA thavA deje; ure kartta OM dharaje, samaya yugadharma oLakhaje. samapa Na jJAna tuM zikhaje, parArthe zAya dAkhavaje, phanA karaje phanA thAje, samaya yugadhama oLakhaje. sadA sAdAImAM vasaje, prabhunuM nAma nA bhulaje; du:khInI dAjha dila leje, samaya yugadharma' ALakhaje, prabhu madade have raheje, kinAre nAva lAMgarave; dizA prati tarapha vaLaje, samaya yugadharma oLakhaje. aMganalAla dalIcaMdra desAI, Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-45 prabudha jena mATe kaMie vAva utA, mArAM ane vAMdho nathItemAMja vAMdho teja vadhe bhAla ane karatAM paNa : ' mAtAnI jhaMkhanA "tamArI lAgaNI game tevI hoya ane temAM bAnA jIvananI ' asara hoya te samajAya che. paNa samAjamAM vyakti ekalI pitAnI (gatAMkathI cAlu) . CIya lAgaNI upara jIvI na zake ne? bIjAnI lAgaNI paNa ApaNA samAja . be divasa pachI jyAre anila pachI karyo tyAre tenI mAtA, jIvanamAM saMmilita thaIne ja sukhada sAmAjika sura nIkaLe che. te paNa navA kAkA ane maranAra devI tenA hRdayane mITho khuNo rokI beThA hatA. bhUlavA ke avagaNavA jevuM nathI. ApaNe tene madada karIe, te sukhI pachI be varSa vItI gayAM. tene abhyAsa pUrNa che. vadhu abhyAsa rahe tere baMdebasta karIe, avAranavAra tene maLI AvIe, agara mATe vilAyata javAnI sagavaDatA thaI. tenI AkhI jJAtimAM vilAyata, ApaNI najadIkamAM ajANI rIte tene judA rAkhIe. tema to huM paNa * bhaNavA janAra prathama pote hatA. tethI eTale tene pitAne AnaMda jarUra IcchuM. paNa sAthe rAkhavA ane te paNa mA tarIke ane tenA hate eTale ja bIjA nehIone paNa hatuM, paNa mAbApa jeTalo harSa punarlagnanA pati sAthe te te ati ajugatuM lAge che. game tema tema bIjA koIne na hoya; te khyAle anilane vyagracitta karI nAMkhe.' te jagabatrIsIe caDyA che eTale ! ekalA AvIne rahetA hoya te "bApa te na hatA. bA hatI. te zuM na AvI zake ? mane, TImaramAM bIjI vAta che. ' jatA najare na nihALI zake ? huM jatAM jatAM dUra dUrathI paNa tene * "zyAmA, bA ekalA Ave te kadApi tuM sahana karI zake, paNa hAthamAM rUmAla halAvI mArAM AkharI naMmana na ApI zakuM ? aneka , tenA pati nahi ! AmAM tuM eka strInAM dIlane eka strI tarIke vicAro vyaktie tyAM AvI haze. paNa badhuM lakhuM', badhu lakhuM. mAM vagara. - , nathI karatI. Aje je tAre mana huM chuM ane jema mArUM sAnnidhyamAM badhuM adhurUM! tenA AzIrvAda pAmavA e paNa eka lahAvo ! jatAM ahoniza tuM icchI rahI che tevA ja bAne mana paNa tenA pati che, ane tethI teTalI ja lAgaNIthI te tenuM sAnidhya icache ja. daMpatinA jatAM kahyuM ke bA huM dUra dUra sapheda parIonA dezamAM bhaNavA jAuM chuM ke tuM AziSa Apa." mA kahe ke "mADI bhaNIgaNIne vahelo Avaje. joDA khaMDita karavAnuM kAma eka strIne na zobhe. zarIra sAcavaje. sAjo naravo raheje." AvA gAmaThI vacanamAM je "jo AbarUnI bhItine bAuna hoya to tane vAMdho nathI. emajane? hANa che te bIje kayAM maLe ? sadAya mane bALaka ja kalpanAra keNa - . jo tArA dIlamAM tenA tarapha kaDavI lAgaNI nathI paNuM zubha bhAvanA che. che bIjuM!" teNe mAyAne muMbaI AvavAnuM lakhyuM ane te AvI. mA to bIjA zuM kaheze tenI zuM paDI che? ApaNe punarlagna karelAne dIkare cAra divasa saradAragRhamAM sAthe rahyA. anila vilAyata gayo kayAM dharamAM nathI rAkhatA ? tArA pitAe punarlagna karyA hatAM, mArAM ane mAyA pitAne ghera ! pitAe paNa punarlagna karyA hatA. te badhA mATe koIe vAMdho na lIdhe. mAtra strI punarlagna kare temAM ja vAMdho ? eTale kharI rIte ApaNune - vaLI bIjA traNuM varSa vItyAM anila parIkSA pAsa karIne pAchA punarlanane vAMdho nathI paNa koNe karavAM ane koNe na karavAM teja vadhe che. te AvyuM. dha zarU karyo. eka varSamAM te te sArI rIte phAvavA lAgyo.' bIju te nahi ? AmAM nIti maryAdA karatAM paNa sagavaDatA agavaDatA, dina pratidina tenI Avaka ane sukha vadhatAM jatAM hatAM. tenA gharamAM AbarUne mAnI lIdhe khyAla ane pracalita rUDhi ja agrasthAne Ave che | hatAM mAtra be jaNAM, pite ane tenI patnI zyAma. vadhatAM jatAM sukha. che. ATaluM je jatuM karIe te bA sAmene vAMdho na Ave emajane ?" sAthe anilane mAnasika du:kha vadhatuM jatuM hatuM. te vadhu dhutI banate ' " chatAMya junA saMskAra che ne eTale manane kSebha rahe che ane jato hatuM ke "A badhuM zA kAmanuM? je putranuM sukha tenI mA lAge che ke A jaMjALamAM zuM kAma paDavuM? samAjane kaI nathI na vakhANe te kAyama adhurUM, adhurUM ja ! mArI mAM mArI sAthe hoya paheMcyuM te ApaNe koNa? ApaNe tyAM AvIne ene paNa zuM vadhu te tenA jIvane keTalI zAMti thAya? keTale AnaMda thAya? keTalI sukha thavAnuM che? tene samAja sukhe rahevA kema deze? tenuM te echI echI thaI jAya ? paNa mAre te chatI mAtAe paNa jIvanamAM ghavAyeluM dIla- che. eTale evuM ALuM dIla samAjanA prahAra nahi sahe. ahI zunyatA che !" tenuM mana tene kahyAMja karatuM ke "zA mATe mAtAne nathI tethI te jyAM che tyAM ja rahe temaja zreya che. te jANe che ke tame bolAvate? lAvIne sAthe rAkhate ? punarlagna' karelA mAmA ane sukhI che. te jANe che ke tamane tenA mATe mAna che ane upayogI kuvAnI sAthe rahetAM vAMdho nathI Avate te punarlagna karelI mAtA thAo tema che. eTaluM enA mATe pUratuM nathI ?" sAthe rahevAmAM zuM vAMdho che? lagna thoDuM mAne mA maTADI de che. mAtra zyAmA, enA dIlanI jhaMkhanA te pastAvAmAM baLI rahI che. mananI suga, bhramaNA ane aprIti janmAve che. tuM te lagnanI bAbatamAM ene zuM joIe che ane zuM nahi e vAta vicAravAno paNa tene kayAM udAtta vicArane che. punarlagnanI bAbatamAM tuM mAnavAvALe che ane vadhu te avakAza ke adhikAra che? A te mArI mAtRjhaMkhanA che. ene bALaka mAtRtvane pUjArI che te zA mATe acakAya che ? eka vakhata matanI ' joIe che ke nahi te eka vAta che, paNa mAre. mA joIe che te bIjI - nabaLAI khaMkherI nAMkha, loka zaramanI bhrAmaka vAta choDI de ane anya vAta che. chatAMya tane nArAja karIne mArA aMtaranI bhUkha nahi saMtADyuM. ' badhI bAbata sAme AMkha mIcI manane mAtRtva upara sthira kara eTale "mArI te mA che, paNa Akhara che te eka strIne? ene e bhAga sujhI jaze. eka divase teNe zyAmAne pitAnA mananI muMjhavaNa rIte vicAra kara. enI vItaka kathA sAMbhaLa eTale khabara paDaze ke teNe kahI, tyAre teNe loka abhiprAyanI bhIti AgaLa dharI ke "duniyA zuM zuM zuM duHkha bhogavyA che! samAjanI cAre taraphathI paDatI lAge che mAnaze? ApaNuM AbarUnuM zuM? samAjamAM bhAgeDunI zAkha sArI nathI tene bhAnabhUlI karI nAkhI eTale ja teNe bALaka taryuM, ghara to gaNAtI, eTale AMgaLI cIMdhAmaNu thaze. ane leke Dagalene pagale TIkA samAjamAM sthAna TakyuM ane je AbarUnI tuM Aje vAta kare che. teyA karI ApaNane ane ApaNI prajAne pajavaze." ' tajI ane bhAgI. bhAgyanA bharese koI agamya uDANamAM koInA panAre che sthAmAM meM badhI vAtane khyAla karyo che. lokApavAdane ane 'AbarUsara besI jIvana pUruM karavA IcchayuM. AmAM guno nathI. ApaNI zAntine. mArA dilamAM varSo thayAM jAgelI jhaMkhanA mArI mAtAnA adhama nathI. narI karUNA che ! e bIcArI te pitAnuM badhuM hRdayamAM paNa premALa dIlane paDadhe che. te pitAnA bALakane choDI bhAgI gayelI dATIne jIvana vItAvI rahI hatI ane eka upakAraka ajANyA mAM game tyAM game te jAtanuM jIvana jIvelI ane chevaTe paranAtIlAnI sAthe sajajananI ekalatA TALI tenI patnI rUpe rU cUkavI rahI hatI. tenA para lagna' karI beThelI jANyA ane joyAM chatAM paNa mArI vRtimAM je du:khanA sUtelA sApa tA spAyA me jamADayA che. tenA dilanA AcharatA ' nizcalatA rahI che tene mAtAnA premanI sAtvikatAnI jIvaMta asura che. nIrane halAvIne meM Debyu che.'' huyeSu hRdayam jo sAcuM hoya te A be bhinna bhinna honuM ekaja : "haze. jarUra sajoga kharAba haze. bhAvinI sahisalAmatI ane dizAmAM thatuM AkarSaNa te svayaMsiddha sidhdhAMtanuM pariNAma ja che." zAnti mATe lagnajIvana teNe pharI vakhata svIkAryuM haze. badhuM haze. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' prabuddha jaina tA. 1pa-8-45 mAro trividha unmAda - jagatuM A kayAM jovAnuM che. paNa tenA pratyeka kAryamAM samAja patana ja ja jaze ane tethI tamane ane tene nadIne mUDha mAre mArI nAMkhaze. ke e DarathI huM ne paDuM chuM. bAkI to mA tarIke nahi te eka duHkhI . [1907-8 daramiyAna zrI. aravinda ghoSe pitAnA patnI zrI. mRNAlinI ja abaLA tarIke jarUra mane lAgI Ave te svAbhAvika che." ravIne keTalAMka pa lakhelAM. temAMnA eka patramAM agatyano bhAga-nIce muvatarita - "zyAmA, patita ke patitAnAM dIla khelIe te jANI zakAya ke karavAmAM Ave che. e avataraNa zrI. aravinda zeSanI e vakhatanI madazAnu , eka bhavya darzana karAve che ane AjanI yuvaka janatA mATe paNa eTaluM ja | tyAM zuM zuM bharyuM che, tene koNe patitA, karI? zA mATe karI? ane - preraka citra raju kare che. . paramAnaMda] - ApaNe paNa tevA kayAre thaI jaIzuM ane ApaNuM paNa tevA tane kadAca have barAbara khyAla AvavA mAMDayuM haze ke jenI vi. saMjoga kyAre Avaze te kAMI thoDA khabara che ? svAmI! patana sukhathI sAthe tuM lagna saMbaMdhathI joDAI che te kharekhara eka bhAre vicitra ki ke AnaMdathI nathI thatuM. paNa chellAmAM chelle bhAga laIne ja thAya che. - patananA prathakkaraNa na hoya. tenA te padaccheda ja karAya ane jayAM patana mANasa che. mArI bhAvanAo ane pravRttio A jamAnAnA anya - teija patitane prajALI rahyuM hoya che tyAM mAnavaduniyAmAMthI te lokonA khyAlo, icchAo ane pravRttikSetre sAthe maLatI AvatI dayAnI amIvarSA ja zobhe. je aMgata mela dhatuM AvyuM na hota te nathI... te pachI tuM tene gAMDe mANasa gaNIne kADhI mUkIza?...te - te navuM melamaya ja banI jAta ane temAM jIvavuM AkaruM banata! pAvanakArI pachI tuM eka khuNe besIne tArA kamanasIbane raDayA karIza? ke eka E bhAvanA ja patananI durgadhane dUra kare che. bAkI te mAnavInA AjanA sAthIdAra mAphaka tenI sAthe jIvanamAM jhukAvavAnuM kabula karIza? mane saMjAge Dagalene pagale patanakArI ja che." Aje traNa ghelachAo vaLagI che. huM (1) cokakasapaNe mAnuM chuM ke "bhale bAne bolAvo mArI saMmati che. tamArI mAnyatA tadRna ApaNI badhI zakti, guNa, buddhi, ucca zikSaNa ane keLavaNI, - sAcI ane mAnavatA bharI che. mA e mA te che, paNa vizeSa te ane mAla mIlakata A sava izvaranAM che. je kAMI kuTuMbanA " saMjogane bhega banelI du:khI strI che e vAta huM kadI nahi bhUluM !" bharaNa poSaNa mATe jarUrI hoya ane jenA sivAya jIvana vyavahAra " "... . mArA jevI mArgabhUlI mAtAne jIvanamAM pharI sthAna calAvo azakya lAge lAge teTaluM ja aMgata upayoga mATe rakhAvuM na ApavAnI tamArI taiyArI ane icchA mArA jIvanane eTale ke mAtRtvane joIe. bAkInuM badhuM Izvarane pAchuM soMpI devuM joIe. jo huM mArA apUrva vijaya che. paNa beTA! Ane mATe samAja teTalA taiyAra nathI. hAthamAM rahelI sarve mAla mIlakata mArI jAta mATe, mArI sagavaDa ane te mArA, tArA ke zyAmAnA dIlane nahi samaje, tane sukhe besavA bhogavilAsa mATe vAparUM te huM kharekhara era chuM.......A kaThaNa nahi de e nizcita vAta che, eTale mArA AvavAthI duHkha sivAya divasamAM deza mArA bAraNe bhikSA mAMgI rahyo che. A dezamAM mArA bIjuM kaMI mane nathI dekhAtuM. huM te mArA bhAgye duHkhI chuM ja, paNa trIsa karoDa bhAI bhAMDuo che. temAMnA keTalAye loke bhukhe mare che. 'tamane paNa mArA karmanA phaLa zA mATe bhegavavA jevI sthitimAM mUkuM ? temAMnA keTalAya loko aneka ApadAothI bhareluM kaMgALa jIvana jIvI mArA jIvanamAM meM pratikSaNe tane huMDha che, dUra dUra beThA manathI tAruM rahyA che. ApaNe temanI paDakhe ubhA rahevAnuM che, temane upayogI sukha icchayuM che te Aje sukhanI AzAe tyAM AvI duHkha ubhuM thavAnuM che. A badhA mahAbhArata kAryamAM tuM mArI sakriya sAthI thavAne kema karUM ? huM nahi AvuM! beTA tane AthI du:kha thaze te barAbara taiyAra che? (2) bIjI eka ghelachA paNa mArAmAM zarU thaI cUkI che samajuM chuM, paNa te duHkha samAjanA sAtama ane niMdA karatAM kayAMya 'te A che. koI paNa hisAbe izvarane mAre sAkSAtkAra kare che. ochuM che -tane bhUlI javA prayatna karIza, tuM tArI abhAgiNI mAtAne hAlatAM cAlatAM vAkaye vAkaye IzvaranuM nAma lIdhA karavuM, samuha prArthanAbhUlI jA, bhUlI jA. tArA sukhanA mArgamAMthI huM jAuM chuM. eka vakhata emAM bhAga levo, pote keTalo badhe dhArmikatA bharelo che ane bahAranI gaI hatI jyAre tuM bALaka hatA tyAre. Aje jAuM chuM pharI vakhata teja duniyA samakSa dekhADa kare-AjanA dharmanuM A svarUpa jovAmAM Ave mATe! pharI vakhata mane TUMDhavA na Avata. have nahi maLuM. ame che. A badhAne mane kazo khapa nathI. je izvara astitva dharAve che nAzika cheDIe chIe ane jaIe chIe para............... jyAM to tenA astitvane jANavAne, tene najaronajara nihALavAne kAine tArI najare na caDuM tyAM..........." koI mArga hovo ja joIe. A mAga game teTalo kaThaNa ane samAsa vrajalAla dha medhANI, asAdhAraNa prayatna sivAya hAtha na lAge te hoya te paNa mAre te prajJAcakSunuM maMgaLa pravacana (pRSTha 60 thI cAlu) te ja mArge javuM che. hiMdu dharma kahe che ke mANasanA zarIra ane paDelA zuM zIkhIe ? ane kevI rIte zIkhI zakIe ? paNa, A mananI aMdara ja te mArga rahelo che. A pravAsa mATe hiMdu dharma mAnyatA sAva bhUla bharelI che. menTesarInI zikSaNa paddhatimAM mAtra niyamo ghaDI ApyA che. e niyamane anusaravAnuM meM zarU karI dIdhu ' zizu ane bAlakanA ja zikSaNa upara bhAra nathI apAto, paNa tenA che. eka mahInAnA gALAmAM ane pratIti thaI che ke hiMdudharmane zabda khoTA nathI. temAM je cihano sUcavavAmAM AvyA che vaDile.suddhAMmAM susaMskAranuM vAtAvaraNa jamAvavAnI himAyata karAya che. te meM pratyakSa karyA che. have mArI icchA tame paNa e mAge laI kemake ema thAya teja zizuo ane bALakonuM jIvana dhara ane javAnI che.......(3) mArI trIjI ghelachI A. che. keTalAka leke zALAnA saMskArabhedanI athaDAmaNa vacce veDaphAtuM aTake. teja rIte ApaNI mAtRbhUmi eTale ke khetara, jaMgalo nadIo ane parvatane moTI umaranA vidyArthIonI bAbatamAM paNa che. game te dhaMdhArthI ane kuTuMbI hoya te paNa te bacata samaya ane zaktine upaga susaMskA- jANe ke kaI jaDasamuha heya ema mAne che. huM mAro deza mArI ritA meLavavA ane vikasAvavAmAM karI zake. eTaluM ja nahi paNa teNe mAtA hoya ema anubhavuM chuM. huM tenA viSe atyanta AdarabhAva ' tema karavuM paNa joIe. nahi to temanAM ane temanAM saMtAno vacce dharAvuM chuM; tene huM pUchuM chuM." eka bIjA kogaLamAM temaNe lakheluM '' evI eka divAla ubhI thavAnI ke saMtAna temane uvekhaze ane teo ke "mane khabara che ke A pahelI prajAne uddhAra karavA mATenuM jarUrI - saMtAnane uvekhaze. evI sthiti kadI paNa ISTa nathI ke jyAre saMtAne baLa huM dharAvuM chuM. e baLa zArIrika baLa nathI, kAraNa ke huM baMduka ' kahe ke vaDilo vahemI, jaDa, ane rUDhIcusta che ane vaDilo kahe ke bhaNelA gaNutA vidhArthIo mAtra havAmAM uDe che. vaDila ane ke taravArathI laDavA mAMgatA nathI. mArI pAse jJAnameLa che. zArIrika | vidyAthIo vaccenI khAI vadhAre uMDI na bane tene rAmabANa ' zakti athavA te kSAtra-teja eja kAMI eka mAtra zakti nathI. brahma . . IlAja mukhyapaNe vaDilonA hAthamAM ja che. pachI bhalene te game tevA athavA IzvaranA jJAnamAMthI udbhavatuM brahmateja paNa evI ja athavA dhaMdhAdArI ane kuTuMbI hoya. e ilAja eTale temaNe pite pitAnI ethI paNa baLavattara. zakti che." samajane zuddha karavAno prayatna karavo te. paMDita sukhalAlajI anuvAdaka paramAnaMda, aravinda ghoSa. . zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAnaH sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarI - zrI muMbaI jaina yuvakasaMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. prabuddha jaina taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha, rUpiyA. 3 muMbaI: 1 sapaTembara 1945 zanivAra.' lavAjama bhagavAna mahAvIra ane temanA vArasadAro paMDita becaradAse gaI mahAvIra jayantI prasaMge kheDAnA ajitamaMDaLa samakSa ApelA vyAkhyAnamAM keTaloka upagI bhAga nIce ApavAmAM Ave che. to paryuSaNa parva daramiMthana vagavAna mahAvIranA caritranuM sthaLe sthaLe paThana pAThana thAya che, e parvanA prAraMbha prasaMge nIcene lekha vizaiSataH cantanapreraka banaze evI AzA rAkhavAmAM A che. paramAnaMda] . tame Aje bapore paMcakalyANakanI pUjA bhaNAvI temAM bhagavAna che ke e rAjAoe te samayanI kheDa karanArI, vepAra karanArI vAta mahAvIranuM AkhuM caritra paurANika paddhatie varNavAyeluM ApaNe bIjI" kArigarInAM kAmo karanArI prajAo . upara jarUra jabarA kare che saue sAMbhaLyuM ja che. vaLI, tame badhA, varasevisa kalpasUtranA zravaNa nAMkhyA haze, prajAe pAse veTha paNa karAvI haze., jema vartamAna -dvArA paNa zrImahAvIra svAmInuM AkhuMya carmakAramaya caritra sAMbhaLatA kALanA. rAjavIe prajAnA khabhA upara caDIne amana-camana to rahe che. eTale e paurANika caritra vize mAre khAsa kazuM kahevAnuM bhagave che ane jo uDAvI rahyA che tema e samayanA rAjAo nathI. mAre te bhagavAnanA samayanuM kALabaLa dhyAnamAM rAkhIne bhagavAna paNa te samayanI prajAnA khabhA upara caDI potAnA vaibhava viSe becAra vAto tamArI samakSa kahevAnI che. tenA mukhya muddA A vilAsa mANI rahyA hatA. ApaNe jema atyAre paradezanI sattA nIce pramANe che: (1) mahAvIrane vairAgya thavAnuM kAraNa. (2) mahAvIranI kacarAyelA chIe, e sattAnI vyApAranIti ane te nItine surakSita pravRtti. (3) mahAvIranA vArasa tarike ApaNI pravRtti. rAkhanArUM zastrabaLa ApaNane cagadI rahyuM che ane ApaNuM-ApaNI * ApaNe badhA jANIe chIe ke vardhamAna mahAvIra rAjaputra hatA, tamAma prajAnuM-ApaNAM vahAlAM pazuonuM-lehI pI rahyuM che tema te temanI pAse rAjavaibhava hatA, saMpatti, sattA ane vikAsanAM badhAM samayanI rAjasattAnA AkramaNane lIdhe te kALanI prajA paNa bhAre sAdhune temane maLelAM hatAM, juvAna avasthA hatI ane vallabha patnI bhIMsAyelI hatI ane je rAjya gaNarAjyA hatAM te 5Nu dhanavAdI nI paNa hatI tathA zarIra, mana ane indriyane AnaMda upajAve evI hAI potAnI rAMka prajAnI saMbhALa laI zakatAM nahotAM. je loke jAtatamAma sAmagrI temane sAMpaDelI hatI. chatAMya teo 28 varSanI bharaju mahenata kare che teone saMyamapUrvaka rahevuM paDe che ane temanA gI vAnImAM e badhuM choDI zA mATe vanavAse cAlI nIkaLyA ? temane A vilAsAne amuka mayaoNdA hoya che. jAtamahenata karanArA kadI paNa A - badhA vaibhava vilAse khArA jera jhevA zA mATe lAgyA? jagatanI A rAjAo jevA vilAsa mANI na ja zake. amaryAda vilAsa hoya tyAM mAyA mamRtamAM prANImAtra kephamAM paDelI mAkhInI jema ceTI rahe che tenI pAchaLa julama hoya ja. julama vinA e amaryAda vilAsa - tyAre temaNe A mAyA mamatAne taNakhalAnI peThe tajI kema dIdhI ? saMbhavI ja na zake. je rAjAe sAcA arthamAM kSatriya hoya-prajA A prazna eka koyaDe che. zAstranA akSare ene khulAse sAkSAtu pAlaka hArya-teo paNa evA vilAsa kadI bhANI na zake. Ape tema nathI. paraMtu bhagavAnanA samayanuM vAtAvaraNa, temanA jAtabhAi temane vilAsa maryAdAvALA hoya, tene prajA upara karo to. A kSatrinI raheNIkaraNI, te samayanA kheDute, nekare,cAMDALe ane nAMkhe, paraMtu te pitAnA bhogavilAsa mATe nahIM, mAtra prajAnA vebahArIAonI paristhiti tathA temanA samayanuM dhArmika vAtAvaraNu, kalyANa mATe. e samayanA rAjA zreNika vA biMbisAra athavA dAsakathA, strI saMsthA vagere viSe vicAra karatAM saMbhava che ke A tenA putra kANika vagerenAM vaNane vAMcatAM je kampanA cittamAM keyaDAne ukela AvI jAya. khaDI thAya che te jotAM emanA vilAse, vaibhavo anahada hovA joIe. bhagavAnane janma vizAlAnagerInA (vartamAna vasADapaTTI) kSatriyakuMDa kathAnakamAM AvatAM varNane sAcAM hoya te e rAjAo bhAre vilAsI nAme parAmAM thayeluM. pitA siddhArtha rAjA hatA. e samaye magadha ane ane viSayalaMpaTa lobhI hovA joIe. ethI e badhAM zAstrIya varNanene bihAramAM tathA tenI AsapAsanA pradezamAM vadhAre sthaLe rAjasattA AdhAre e zreNika Adi rAjAone svacchaMdI, kSatriyanI kharI paraMparAnI che adhAra e zreNika Adi rAjAone svacchadA, kSatriya sthapAyelI hatI. keTalAMka gaNarAjya-prajAsattAka rAjya hatAM. te have ne nahIM sAcavenArA ane lAlupa kahevAno harakata nathI. zAstramAM jyAM tuTavA lAgyAM hatAM, je hatAM. te paNa amerikAnI peThe lokapakSIya na jyAM aMtaHpuranI rakSA mATe aneka kaMcukIo kayAnI vAta Ave che rahetAM sattApakSIya thavA mAMDayAM hatAM. prajA AkhI rAjasattAnA tathA te lagabhaga badhA ja paMDha hoya che. ATalA badhA SaDhe janmathI ochA ho * sattApakSIya gaNasaMsthAnA paMjAmAM sapaDAyelI hatI. rAjAe potAnA maLe che paraMtu antaHpuranI rakSA mATe amuka prakAranA saMbhavataH dAsI nibhAva mATe kaI jAtane ughoga karatA na hatA, chatAM temanAM moTAM jAtinA vA parAjita prajAnA manuSyane khasI karavAmAM AvatI hatI ane moTAM mahAlaye, RtuRtunAM judAM judAM ArAmagRhe, temanAM bahumUlya AvA khasI karAelA paMDhe rANIonA ataHpurane sAcavatA hatA. Ane AbhAraNo, temanI aneka rANIonA zaNagAre, mahAmUlya javAhIra, artha e thayuM ke rAjanI rANIone sAcavavA mATe purUSone khasI temanI nAcanArIo, gAnArIo, nATakiyA, dAsadAsIonuM meTuM ToLuM karI baMDha banAvavAmAM Ave che ane e jAtanI eka judI jamAta ja che ane emanAM zarIra, mana ane dine satapaMka evAM bI aneka racavAmAM AvatI hatI. A kAMI ochA julama che ? phakata rANIone " sAdhanA je emaNe ubhAM karelAM hatAM te badhuM AvyuM kayAthI? e sAcavavA sArUM amuka prakAranA purUe mane ke kamane khasI thaI che samayanA rAjAonI badhI mAjazekhanI sAmagrI jotAM - jaNAI Ave gRhasthAzramane tilAMjali ApI purUSa maTI jaI AkhI jIMdagI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina karI zake-ta AcarI zake. evAM bhaya kara dehadamane svIkAryAM hatA. tene" joine kevaLa camatkAra pAmatI AmajanatA te tApasAne caraNe mAthuM namAvatI. keAi tApase kevaLa nadInI zevALa ja khAtA, koi vaLI pANImAM ja rahetA, kAi le!DhAnI aNIdAra zazayyA upara paDayA. rahetA, keTalAka vaLI taddana nagna rahetA; A rIte bhayaMkara dhruvaDane dharma mAnavA manAvavAnI temanI prathA hatI. A bhayAnaka dedA Ama janatA zI rIte * karI zake? Ama thavAthI AmajanatAnA niyavana-vyavahAraDALA gayA hatA ane temane AcaraNIya dhama sUjhe ema na hatuM. A prakAre sAdhAraNa loko ahiMsAdika pavitra dharmAMthI vimukha thayA hoya te emAM zI navAi? A uparAMta enI dazA paNa zAcatIya hatI. ene te bhAgavilAsanuM ja sAdhana gaNavAmAM AvatuM ane putaLInI peThe te zaNagArAtI ane naranI lagabhaga badhI pravRttimAM anuyAminI rahetI, meTAmeTA vebhArIyAe kevaLa dhana kamAvAmAM ja paDayA hatA, dhIradhAra vyAjavaTu paNa ThIka cAlatAM, mANase paNa--strI ke purUSa suddhAM-bharabajAre vecAtAM. gulAmA rAkhavAnI ane tene pazu peThe pAlya samajavAnI prathA te samaye cAlatI hatI. ema e samaye brAhmaNa, kSatriya, vaizya, zudra, strIsamAja vagerenI paristhiti dhavimukha hAize canIya banI gayelI ane ene lIdhe zrI vadha mAna-mahAvIranI janmabhUmi bihAra vA tenI AsapAsanA magadha vagere tamAma dezenI paNa sthiti hINI thaI gayelI; e badhu joIne paNa zrI vardhamAna mahAvIrane rAjyasattA, bhAgA vA vaibhavA prati kaMTALo AvI gayA heAya ane teo e tarapha udAsIna banI asa'teSI banyA hoya. vItAvavI, A kAMI ochI bhayAnaka ghaTanA che? strIo mATe e samayanA rAjA laDI maratA ane e laDAimAM rAMka bicArI prajAnAM kalaiyAkuvara jevAM saMtAneA hai|mAi jatAM. rAjA zreNike rANI cillaNAne meLavavA gaNarAjA ceTaka sAthe bhayaMkara yuddha karelu ane temAM anekAnA prANa cAlyA gayA. strIo mATe zreNike potAnA putra abhayakumAra pAse taTA paNa karAvelAM. rAjA kANike potAnA pitA zreNikane ba'dIkhAne nAkhyA, peAtAnA bhAi hallavihala sAthe eka hAthI ane hAra mATe kANika bhAre saMgrAma karelA, temAM saMkhyAtIta mAnavA kapAI gayAM. e saMgrAmane mahAzilAka Taka nAma ApI zrI bhagavatI sUtramAM paNa velA che. e vAMcatAM e laDAinI bhayAnakatA jaNAya Ave che ane temAM thayelI narahatyA kamakamATI upajAve tevI mAluma paDe che. A uparAMta te samayanA rAjAnI kSeAlupa laDAinAM varNanA niyamAvalI sUtramAM paNa Ave che. te samayanA prajApAlaka kSatriya rAjAenI AvI paristhiti hatI. je hetune mukhya rAkhI AIe kSatriya sa'sthAne ubhI karelI te pAtAnA kharA dhama tajI daI keTalI badhI hINI dazAe pahoMcI hatI ? temanI zUravIratA kayA mArge vaLelI hatI ? AvI rAjasasthAnI dazA joi kAi paNa sAcAM kSatriya cce rAjasattAne zI rIte mANI zake? vA te dvArA maLatA vaibhava vilAsene paNa kevI rIte bhagavI zake? vartamAna kALamAM thayelA bAdazAhI kuTuMbanA TAlasTAye ane ApaNA dezamAM janmelA khAnana kuTubanA gAMdhIjIe rAjyanI julamI prathA tathA dabAyalI praznonI paristhiti jo bhegA taraph audyAsinya keLavyu tema te samayanA rAjAnI nira'kuza vRtti ane tethI bhIMsAelI prajAnI paristhiti jo koi paNa kharA kSatriya rAjasattA vA bhegA tarapha audAsinya kevaLa emAM zI navAi? bhagavAna mahAvIramAM vizuddha kSAtrateja hatuM, te sAcA kSatriyanI paraMparAne sAcavanArA vIra hatA. nAnapaNathI gaMbhIra vicAravaMta hAi "te potAnA samayanI ukata prakAranI paristhitimAM kadI paNa rAjya karavu kakhule evA na hatA. eTale temanA vairAgyanu eka kAraNa temanA samayanA rAjAe)nI niraMkuza sthiti hatI. saMbhava che ke e sthitinA chAMTA emane paNa uDayA hAya ane e dvArA paNa emane rAjyasattA ane bhAgA tarapha audAsinya AvI gayu. hAya. kSAtratejanI peThe te vakhatanu brahmaNuteja paNa e samaye atyaMta hINuM thai gayeluM. e sthiti zrI vamAna mahAvIre sAkSAt najare joyelI. te samayathI pahelAnAM brAhmaNA alelupa, aparigrahI, namra ane sadAcAravaMta hatA, tyAre zrI vardhamAnanA samayanA brAhmaNone meTA bhAga barAbara ethI viparIta svabhAvanA eTale leAlupa, parigrahI, uddata, ane asadAcArI hatA. ema heAvAthI ja te samayanA brAhmaNoe dhamanI vyavasthAne mAThI hade pahoMcADI hatI, dhamane nAme yajJayAgamAM pazuvadha dvArA dhAra hiMDeMsA phelAvI hatI, kSatriya vagere khIjA traNe varSoMnI svaMtatratA temaNe apaharI lIdhI hatI, gurUsthAne rahelA e brAhmaNava satra potAnI ja sattA calavatA-gRhasthAzramanI dareka pravRttimAM janma saMskArathI mAMDI maraNusaskAra sudhInI tamAma pravRttimAM-prabhutva brAhma tuM ja. e viSe bIjA kAi svata MtrapaNe vicArI na zake te vartI te kema zake? janmajAtivAdanu ja prAdhAnya sthapAyeluM, ceAthe vaNu zudra kIDA jevu jIvana jIvatA, chatAM tenI temane kazI paDI na hatI. zudrane na dhama nA adhikAra, na bhaNatarane adhikAra ke na tapane adhikAra. kevaLa traNe varNAnI temAMya brAhmaNAnI teA khAsa zUke gulAmI karavAnI. A badhA vRttAMta smRti ane dharmasUtrAmAM noMdhAyelI vyavasthAne vAMcatAM spaSTapaNe kaLAi Ave che. A rIte te vakhatanA kSatriyA ane bIjI tamAma prajA brAhmaNonI rItabhAtathI bhAre trAsI gayelI hatI; e jotAM paNa sAcA kSatriyane, gItAmAM jaNAvyA pramANe puSpitA vANIne khelanArA brAhmaNeAne vaza rahIne rAjya karavAnu` mana krama thaI zake ? vanadhanA pravrata kA tApaseA hatA. temaNe Ama janatA na tA. 1-9-45 zAstramAM kahelA vRttAMta uparathI ApaNe jANIe chIe ke zrI vadhamAna nAnapaNathI ja vizeSa samaju hatA, ci'tanazIla hatA ane cAlu cIlA upara cAlavAnA svabhAvavALA na hatA. evA zrI vamAna temanA samayanI ukta paristhitithI vyAkuLa thayA vinA rahe kharA? emane vyAkuLatA thavA sAthe echAmAM pUre mArtApatAne dehAMta thayo ane tethI te vadhAre vyAkuLa banI kei potAnA samAdhAnate mA odhatA ja haze. temanI dRSTie pArzvanAtha bhagavAnanA zramaNe vA khIjA zramaNA AvyA haze ane emaNe pachI potAnI meLe ja aicchika garIbI svIkArI samAdhAnabhayu" jIvana svIkAryu haze. jyAM du:khanA DuMgaranA bhArathI janatAnA moTA bhAga kacarAyelA hAya tyAM te tamAma janatAne zArIrika vA mAsika sukha paheAMcADavuM e azakaya jevuM che, paraMtu temanAM du:khamAM nimitta na banavuM e tA zrI vardhamAnasamAna zUravIra purUSone mATe sulabha hAya che. ethI ja emaNe janatAnAM du:khAnI jevAM aicchika duHkhA peAtAne mAthe svIkAryAM ane e uddezathI mahAbhiniSkramaN karI peAte sanAdhAna meLavavA prayAsa karyAM DeAya ema bhAse che. bhAre kaThera sAdhanA karI peAtAnI vRttiene keLavavAnA temaNe jabbara prayAsa karyAM, vrutine sama karI, Atmavat sarva bhUteSunA siddhAMtane AcarI batAvyA, rAga, dveSa, kredha, meha vagere dejene dUra vaDAvyA ane e samayanA anyAyane, vaiSamyane dUra karavA akhUTa zakti meLavavA dhaNA lAMbA samaya sudhI mauna sevyu, khAnapAnane tyAga karyo, vyApaka brahmacaya nI bhAvanA keLavI ane pachI 42 varSanI pIDha ummare AvyA pachI peAtAnA samayamAM pravartI rahelA anyAyane teDavAnA rastA temaNe ekalA hAthe hAya karyo. prathama te emaNe buddha thayA pachI turata ekadama eka rAte lAM vihAra karI brAhmaNI sAme bAtha bhIDI ane rAAMti rAkhI badhuM temane samajAvyu', caMDALAne ane kuMbhAreAne peAtAnA sadhamAM bheLavyA, gulAma rike vecAyelI caMdanA nAmanI nArIne potAnA saMdhamAM laI pratinInuM sthAna ApyuM ane janmajAtivAdane badale guNavAdane pradhAna sthAna ApI sAcA brAhmaNAnA kharA svabhAva temaNe janatA samakSa ceSita karyAM. manuSyamAtra munine adhikArI thai zake che e paNa jAhera karyu", AtmA mAtramAM kaze| bheda ja nathI ema kahI sarvatra Atmavat rIte vavAnA pracAra karyAM ane vadhAremAM vadhAre te emaNe emanI zakti te Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * prabutha jaina ByanA anyAyane teDavAmAM ja vAparI hatI. e hakIkata AtmasAdhanA nAme kadIpaNa kalaha na ja karata. vaLI ApaNe tyAM sthAdinI zailI che. RaaN emane je je yAtanAo sahavI paDI che te dvArA paNa samajI eTale ApaNI ApaNI vacce ane ApaNI paranI vaccenA matabhede '', ya ema che. e samayanA brAhmaNe lokabhAthA sAme sUga rAkhatA ApaNe samabhAve sahana karatAM zIkhavuM joIe ane sarvapaNa temaNe AmajanatAnI bhASAno upayoga karI TALavA prayAsa dharmasamabhAvanI vRti keLavatAM zIkhavuM joIe. AMpaNe le che. arthAtu potAnA samayanA je je kSetramAM anyAya ane bhagavAne kahelI ahiMsAnuM AMtara ane bAhya baMne svarUpa sAcI rIte . dhamatA hatAM te badhAnI sAme bhagavAna mahAvIre dharmayuddha pikAreluM samajyA hota te vartamAnamAM ApaNI ahiMsA tejasvI hota ane te je mAge pitAne samAdhAna saMtoSa maLelAM te bhAgane temaNe ApaNe kAyara na dekhAta. tathA ApaNA upara, "mANasa mAre ane para karela. maMkoDA bacAve" e je AkSepa che te kayAranoya bhuMsAI gayuM hota. " - have mahAvIranA vArasa tarIke ApaNI pravRtti saMbaMdhe ApaNe A rIte bhagavAnanI saMpattine ApaNe sAcavI nathI. ulaTI veDaphI ' . . phuvicArIe. vArasadAre traNa prakAranA hoya che. eka pitAne vArasAmAM nAkhI che ane udhe pATe caDAvI dIdhI che. eTale ApaNe trIjI keTInA . kolI saMpattine vadhAranArA, bIjA e saMpattine jemanI tema sAcavI rAkha agya vArasadAre chIe emAM mane te zaka lAgatuM nathI. rA ane trIjA vArasAmAM maLelI saMpattine ghaTADanArA vA uDADI denArA. paMDita becaradAsa" paNa bhagavAna mahAvIranA vArasadAra ApaNe eTale sAdhu, sAdhvI, kayAM dharmano Adarza ane vaka ane zrAvikA; e traNa prakAranA vArasadAromAM kaI koTimAM kayAM ApaNe Ajane jIvanavyavahAra? vIe chIe e ApaNe Aje jarUra vicAravuM joIe. huM ahIM | ba vArasA viSe vAta nathI karavAne, paNa pAchalA zrAvaka ane sara TreDa krIse hampaDanA udyAnagaranA seMDa jyuDanA devaLamAM vikA vize jarUra vAta karavA mAguM chuM. huM pote zrAvaka chuM eTale e che ' eka ravivAre vyAkhyAna ApatAM jaNAvyuM hatuM ke:meM vAta na kare te ThIka na kahevAya. zrI vardhamAna mahAvIranI saMpatti "ApaNuM dhArmika tane lagatAM pravacane eka "ravivAranA upayoga le ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigaDha tathA mATe te ThIka che, paraMtu dareka vicArazIla manuSyane pUchavAnuM mana thayA vinA devAyane teDavAnI prabaLa zakti. bhagavAne ApaNane vArasAmAM uparanI rahetuM nathI ke e ta dhA-vepAra, rAjakAraNa ke arthataMtrane lAgu mAmUlI cIjo ApelI che. ApaNe tene vadhArI che ? jemanI tema pADavAne tame kaI vAra vicAra karyo che kharo? naitika dhoraNe vinAnI evI che ke ghaTADI nAkhI UDADI dIdhI che mArI buddhi pramANe ' lekazAhI duniyAnA bhAvi sukhane mATe saramukhatyArazAhI ke umarAva- cAra karatAM mane lAge che ke ApaNe zrAvaka zrAvikAoe- e saMpatti zAhInA jeTalI' ja bhayaMkara nIvaDI zake. vastutaH eka mANasanI ke mArI nathI, sAcavI paNa nathI, kiMtu ghaTADI nAMkhI tene UDADI dIdhI mANasenA juthanI sattAzAhI karatAM ApaNI lokazAhI khristI dharmanI eTale ApaNe trIjA prakAranA vArasadAranI koTimAM AvIe chIe. preraNAthI vadhAre yukta havAne ApaNe dAve che. te kaheze ke deza AkhAmAM ATalAM badhAM devamaMdire che, lAkhalAkha "Aje AkhI duniyA pitAnA durbhAgyathI aMdha thaine spaSTa piyAnA te bhagavAnane mAthe mugaTa caDI rahyA che, tenA rUpa hIrA ane nizcayAtmaka doravaNIne jhaMkhI rahI che. huM mAnuM chuM ke jeo 1 jhaverAtanI bhagavAnanA aMga upara AMgIo zobhI rahI che. khristanA upadezone bhAvanApUrvaka mAne che te ja AvI deravaNI dire maMdire akhaMDa dIvA baLI rahyA che ane rAja re ja bhagavAnane ApI zake tema che. ApaNe ApaNA jIvananA tANAvANAmAM khristanA ' ne abhiSeka thaI rahyA che, snAtra, pUjA ane zAMtisnAtro paNa upadezone gUMthI levA joIe che, ane tenA ja sUAne anusarIne che rahyAM che, chatAM ApaNe trIjI keTInA vArasadAra chIe e zI ApaNA re jabarajamAM kAryone vyavasthita banAvavAM joIe che. jeo te? kahuM chuM ke ApaNe bhagavAne batAvelI ahiMsA vagerene pitAne khristIo tarIke mAnatA ane oLakhAvatA heya, teo badhI majyA hatA ane temanI anyAyane teDavAnI zaktine ApaNe vAra- rASTrIya ane AMtararASTrIya rAjanItinI navAM mUlyAMkananI dRSTie cakA- . mAM sAcI rIte sAcavI rAkhI hota te lAkhalAkhanA mugaTonI saNI karavAno Agraha rAkhavAmAM saMgati thAya te ApaNe thoDA hara na paData ane je dezamAM mAnavabALakane dUdha maLavuM durlabha che dasakAonI aMdara AkhI duniyAne palaTAvI nAMkhI zakIe. . bhagavAnane dUdhanA abhiSeka karavAne badale e abhiSekanAM dUdha eka aitihAsika hakIkata dIvA jevI spaSTa che ke bhautika piNe e bALakane pahoMcatAM karyA hota. ApaNe ahiMsAne samajayA mUlya upara ApaNe je. ApaNuM dhyAna kendrita karI rahyA chIe tethI tuM te ApaNuM AkhA samAjanA aMga upara ahiMsaka vastro ja ApaNe atyaMta karUNa sthitimAM AvI paDayA chIe ane ApaNI vI gayAM heta ane je vastro kIDAnA matathI nIpaje che tevA saMskRtimAM je kAMI mUlyavAna vastuo che tene nAza thaI rahyo che. mI vastrone samAje kayAranAM ya tajI dIdhAM hota. ' ' ' ApaNAM duHkhene daivI pratyuttara ApaNane khristanA upadezamAMthI sAMpaDe [ A badhI te ApaNuM bAhya ahiMsAnI gerasamajanI hakIkata che te ApaNe jANIe chIe, paraMtu ApaNA rojanA jIvanamAM te have AMtaraahiMsA vize paNa thoDuMka kahI dauM. zvetAMbara - upadeza ane doravaNI karanArAM sane anusaravAnI hiMmata ApaNe barane kalaha, sthAnakavAsI-derAvAsIne kalahaM, chagacchane kalpita dAkhavI zakatA nathI. chellAM 15 varSanA rAjakIya, sAmAjika ane bhAva, bhinna bhinna jaina saMpradAyanA bhinna bhinna vezavALA sAdhuomAM Arthika koyaDAonA abhyAsamAMthI mane keTaloka anubhava maLe che, kSa nIca bhAvane, Apa-A badhuM ApaNI AMtara ahiMsAne ane jema jema meM vadhu muzkelIo joI che tema tema mane vadhAre na karanArUM che ane bhagavAne kahelI ahiMsAnI mUlagata vyAkhyA khAtarI thatI AvI che ke e badhA koyaDAonA ukelane eka ja ' samajavAthI ApaNAmAM pesI gayeluM che. uttarAdhyayana sUtramAM upAya vyavahArika khristI dharmanA mArgamAM ja rahelo che." ane gautamanA saMvAdanA adhyayanamAM e banne mahAnubhAvoe sara sTepharDa khrIstI hoIne temaNe AjanA jIvanavyavahAranI kAMvALAM sAdhu ane kapaDAM vinAnA sAdhu e baMnene samanvaya karI sarva ghaTanAo ane prastI dharmamAM mUlabhUta Adarzo vacce keTaluM velo che, chatAM ApaNe zvetAMbara digabare eka bIjA laDIe antara paDI gayuM che ane dharma vicAra kevaLa ravivAranI koI carcamAM e' ane vezane ja pradhAna mAnI guNane anAdara karIe chIe. jAtI samuha prArthanAne viSaya banI jatAM ane khristI prajAnI cAlu ne pakSavALA eka bIjAnA zAstra paNa na vAMce ane emane ema * raheNI karaNI temaja vicAra saraNI upara tene koI jIvanta sparza na samaja vadhAryA ja kare te e kalahane aMta zI rIte Ave ? kalakane rahetAM samasta khItI prajAna kevI avanati thaI che tene khyAla che eja sAco dharma che ema ApaNe samajyA hota te dharmane Ape che, paNa A kathana AjanA sarva dharmo ane tene anusaravAne Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-9-45 te ja sUcave che ke temane jIvanahetu vyakita ane samAjanA saMbaMdhane zuddhiparva kalyANamaya banAvavAnuM hatuM. temaNe jema samAjanA AzayathI svapurUSAvyakti ane samAja: mAtra manuSyane ja nahi, paNa pazu paMkhI dorA saguNa vikasAvavAnI kaLA sidhdha karI hatI tema temaNe potAnA e vagere koI paNa prANIne jIvanavyavahAra ane jIvanadharma nihALIe saguNa-upArjananI kRtArthatA samAjanA kSemamAM ja mAnI hatI. te vyakti ane samaSTi vacce zo ane kevo saMbaMdha che te pavitra aSTAdvikA: dIrdhadaSTi maharSioe yuga yuganA nava dhyAnamAM AvyA vinA nahiM ja rahe. sthaLa dRSTie jotAM dareka vyakita samAjane dIvAdAMDIrUpa bane evA uddezathI varSAvAsanuM eka aThavADiyuM svaparyApta che ke pitAnAmAM ja pUrNa bhAse che. upara uparathI jotAM evI rIte ejyu che ke temAM AMpaNe bhagavAna mahAvIranI puNyathA ApaNane ema lAge che ke dareka prANI ke vyaktinI AtmakathA e sAMbhaLavA ane tenA mama upara vicAra karavA pUro avakAza meLavI mAtra tenA ja jIvananI kathA che, kemake te tenA jIvananA prAraMbhathI zakIe. bhagavAne potAnI kaThora sAdhanA dvArA je satya anubhavyA zarU thAya che ane tenA jIvananA aMta sAthe ja te aMta pAme che. hatA ane temaNe pote ja je satyane samakAlIna sAmAjika paristhiti paraMtu jo ApaNe sUkSma ane tAtvika dRSTie nirIkSaNa karIe. te sudhAravA amalamAM mUkyAM hatA ane loko e pramANe jIvana dhaDe e ApaNane tarataja jaNAze ke koI paNa vyaktine jIvanapravAha mAtra hetuthI je satyane samartha pracAra karyo hato. te satye saMkSepamAM traNa che. vyakti-maryAdita che ja nahi. kemake te tenA pUrvakAlIna ane samakA- (1) bIjAnA duHkhane potAnuM duHkha lekhI jIvanavyavahAra ghaDave, lIna samAjanAM aneka jIvanavaheNAthI racAya che ane samRddha thAya che. jethI jIvanamAM sukhazIlatA ane viSamatAnA hiMsaka tatve praveza koI paNa manuSya potAnA pUrvakAlIna ane samakAlIna mAnava-samAja na pAme. (2) pitAnI sukha sagavaDane samAjanA hita arthe pUrNa temaja Itara prANI-jagatanA saMbaMdho ane tethI utpanna thatA saMskArene bhoga Apavo jethI parigraha baMdhana maTI lapakAramAM pariName. pitAnAmAMthI bAda kare che te mAtra zunya banI rahe ane tenAmAM (3) satata jAgRti ane jIvananuM aMtaranirIkSaNa karatA rahevuM jethI kazI ja jIvanazakita zeSa na rahe. pUrva kALane peDhIutAra ane saMskAra- ajJAna ke nabaLAIne kAraNe praveza pAmatA doSanI cekI karI zakAya vArasa e ja pratyeka tyeka vyakitanAM jIvanadhAraNa ane vyakitanAM jIvanadhAraNa ane jIvana vikAsanI vana vikAsa ane AtmapurUSArtha mAM oTa na Ave. nakkara bhUmikA che; ane e ja bhUmikA samakAlIna samAja sAthenA AtmavaMcanA: bhagavAnanI jIvanakathA sAMbhaLavI, tenA sthaLa vyakitanAM sArA ke narasA saMbaMdhothI vizeSatA pAme che ane te bhAvi ane bAhya aMgenuM anukaraNa karavuM e eka vAta che; ane tenA samAjanA ghaDataramAM sAre ke narase phALe ApavAnI zakita anivArya hAdane samajI yathAzakita tene potAnA samayanI paristhiti sudhAravA paNe keLave che. ATalA uparathI spaSTa thaze ke vyakita ane samAjane upayoga kare e judI vAta che. e kharUM che ke nAnAM moTA badhA ja saMbaMdha e puSpa ane tenI suvAsanA saMbaMdha je avibhAjya che. bhAvuka jene ochAmAM ochuM pajusaNanA divasemAM te mahAvIrane guNadoSa vicAra prANIvargamAM mAtra mAnavajAti ja evI che ke pagale cAlI nAnuM moTuM tapa Acare che ane anyanA duHkhane petAnuM je ati lAMbA kALanA saMskAravArasAnI rakSA karavA uparAMta temAM te lekhavAnA pratika rUpe nAnuM moTuM pagaluM bhare che. e paNa sAcuM che ke dhAryA pramANe pheraphAra ane sudhAre vadhAre karI zake. vaLI te bhAvi dareka dhArmika jaina pitAnI udAratAno bIjAnA hita arthe koIne kAMI peDhIne AzIrvAda ke zAparUpa nivaDe evI sAmagrI paNa thai zake. upayoga kare che. temaja e paNa satya che ke vadhAre nahi te pajusaNanA je sadaguNo ke je vyakitamAM dekhAya che ke vyakitagata manAya chedivasamAM nitya ane tema nahi te chevaTe saMvatsarIne divase avazyameva te kharI rIte samAja-sApekSa hAI te te samAjanA guNudoSanuM prati- badhAja nAnA moTA gRhastha ane tyAgI pratikramaNuM karI saunI sAthe biMba mAtra che. koI paNa vyakita rUcipUrvaka pitAmAM sadaguNa keLavavA maitrIbhAva darzAvatA kahe che ke amAre koInI sAthe vaivirodha nathI. ane vikasAvavA mAge che te jIvananI dizAne samAjathI sAva vimukha A badhu chatAM ApaNe jaina samAjanI AMtarika sthitine taTasthapaNe banAvI kadI sadguNa sAdhI zake ja nahi. saguNane artha ja e che abhyAsa karIe, rASTramAM ane samagra mAnavasamAjamAM tenuM zuM sthAna ke game tevI athaDAmaNe ane game tevA saMdharSa vacce paNa bIjA che eno vicAra karIe te ApaNane jaNAyA vinA nahi rahe ke pratyenuM pitAnuM vaLaNa madhura ja banAvI rAkhavuM, temAM kaDavAza AvavA ApaNe mahAvIranA siddhAMtanA bAhya dekhAnAM ja AcaraNamAM dhamanuM na devI. mANasa sAva ekale hoya te tenI vRttinI madhuratA ke kaTutAnI vAstavika pAlana mAnI AtmavaMcanA karIe chIe. tapa, vrata, vinaya, kaseTI thaI ja na zake ane te pote paNa ema nakkI na karI zake dAna ane prabhAvanA AdidvArA ce Are varyAnI ke tenA udyotanI je ke jene te saddaguNa mAnI rahyo che, te vakhata AvatAM sadgaNa ja siddha kuMkumapatrikAo arasa parasa saMghane lakhavAmAM Ave che, tenuM thaze. e ja niyama doSane paNa lAgu paDe che. koI vyakita krUratA, pokaLapaNuM ApaNe te ja gRhastha ane sAdhusaMdhanA jIvana jIvavAnA lobha ke bhagavRtimAM rasa dharAvatI hoya ane te samAjathI sAva chUTI mApadaMDa dvArA saraLatAthI jANI zakIe chIe. paDe che te kadI pitAnI navI rasavRttine tRpta karI zakaze nahi. satya ukela mAgatI samasyAo: pajusaNu jevuM dhamaMparva je bolavuM ane AcaravuM e sadguNa che. asatyAcaraNamAM deva che. paNa kharI rIte AtmazuddhinuM parva che temAM samAja praveza karI rahyo che. je manuSya ekale hoya te te satya ke asatyanuM AcaraNa kevI rIte jana samAja e ziSTa samAjomAMnuM eka che. rASTrIya ane mAnavaane tenA pratye kare? tethI e niHzaMkapaNe phalita thAya che ke itara saMskRtimAM ahiMsAnA kaTTara anugAmI tarIke tene maLe che. tene jagata sAthenAM mANasanA saMbaMdhamAM je guNa doSanI vRdhdhi ke hAninI keTalAye susaMskAra peDhIutAra' anAyAse prApta thayA che. tethI zakayAzakayatA samAyelI che. AtmazuddhinuM parva ujavavA utsuka e jana samAja pAse thoDI paNa mahAna purUSa: pRthvInA paTanA koI paNa bhAga upara kayAre tAtkAlika samasyAnA ukelanI kaI AzA rAkhe te te jarAye asthAne paNa thaI gayela ane atyAre vartamAna evA mahAna purUnI jIvana- nathI. kharI rIte samAjanA jIvita dharmAtmAonI te tenA ukelanI kathA eTale saMkSepamAM kahIe to temane temanI AsapAsanA jagata , dizAmAM vadhAremAM vadhAre prayatna karavo e svayaMsiddha pharaja banI rahe pratyeno draSTi keNu ane jIvanavyavahAra. je rIte bhagavAna mahAvIre vArasAmAM che. kemake samAjagata mukhya lAlace ane dezanuM nivAraNa karyA sivAya maLela saMskArone Itara jagata pratyenA pitAnA baMdhutvamaya ane vizALa yugAnurUpa sAmAjIka pratikramaNa agara Atmazuddhi kadI zakya ja nathI. dRSTikoNu vaDe temaja kamaLa ane madhura AcaraNathI udAta banAvyA AvI samasyAo mukhyapaNe ApaNI sAme traNa che. (1) taMgI ane tenA pariNAme mAnava-jAtinA abhyadaya ane niHzreyasanI dRSTie ane garIbI (2) kALAM bajAra (3) aspRzyatA. kAlAbAdhita mULabhUta siddhAMte Itara payagaMbaranI peThe prarUpippA, taMgI ane garIbI: A samasyAonA ukelanI eka cAvI dAvo karatI bhinna bhinna prajAne saMpUrNAze lAgu paDe che. paramAnaMda te gurUvarganA jIvanaparivartanamAM rahelI che. AkhA dezamAM vyApaka (jagyAnA abhAve A nedhane avaziSTa bhAga AvatA aMkamAM) rUpe vartatI taMgI ane garIbIne anubhava eka paNa jaina tyAgI, te . Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1-9-45 vhAya e dAkhale adyApi jANamAM nathI. tethI ulaTu* zrAvAmAM kAMi virala maLI AvavAnA ke jemaNe e taMgI ane garIkhIne anubhava karelA che ane jee muMgI sevA ApI che. ApaNe joie chIe ke dareka krikAnA tyAgI gurUe tyAM rahevuM ane jIvana gALavuM pasaMda kare che ke jyAM purepurI sukha vaDa prApta thatI hAya. paraduHkhe duHkhI thavAnA siddhAMtApara je jIvanasviIkArelI teja jIvanacaryAne Adaza mAnI dharabAra cheADI bhekha bhikSugaNu jo sAdagI, sahiSNutA ane acchika vAstavika garImAM kRtA tA mAMnavAne badale sukhasagavaDamAM ja tyAga mAnavAnI bhUla tA te kadI khIjApura naitika vajana pADI zake nahi. game teTalI hA bhaNavA chatAM anuyAyI bhakatA manamAM te jANatA ja hAya ko A gurUva Mte kazI taMgI ane garIkhInA sAcA. anubhava che nahi. ema jANavA chatAM bhakatA paNa eka athavA khIjA kAraNe paganI badhI ja asvAbhAvika, kharcALa ane vadhAre paDatI jarUriyAta pADatA rahe che ane tyAgane pAMSaNa ApyAnA khATA sa'teSa ve che. A eka gurU ane bhakatAnI tyAga viSenI mAnyatAnu' duzrcakra che, cakranA deSanuM nivAraNa karyAM sivAyanuM pratikramaNa te nathI jIvanazuddhi tethI zuddhi panIsAcI ujavaNInuM mukhya aga. kayAM te aicchika vaDa vaheArI lenAra bhagavAnanI jIvanakathA, ane kayAM aicchika sukhasaganI zodhamAM paDela gurUvaga tu' e kathAvAcana ane bhakatAnuM e kathAzravaNa ! IMaMtara banate prayatne nivAravuM emAMja pasaNu panI zudhdhi che. kALA bajAra: jaina para parAmAM dharmaprAptinI prAthamika . zarata Ne je chatrIsa mArgAnusArI guNA khatAvyA che temAM nyAyapUrNAMka pArjana karavu e prathama ane mukhya guNa manAyela che. yuddha daramyAna traM cAlatAM kALA bajAramAM jana vyApArIne hAtha nAnA sUtA keTalAMka nikhAlasa jaina bhAioe e vAtanA jAherapaNe svIkAra karelA che. jelamAM paDayA paDayA paNu rASTra puzyone kALA bajAranI [ thayelI ane mukata thatAM ja tee badhAe ekI avAje kALAM taranAM kRtyane takAyu che, tema chatAM atyAra lagImAM kASTha pazu kInA eka paNa jaina gurUe kALA bajAranI cerI virUddha sAmAnyapaNe .avAja udbhAgye, hAya evuM jANavAmAM AvyuM nathI. zu' e gurUe bajAranI kamANIne anyAyApArjita che ema nathI mAnatA ? ane bhAnatA hAya tA te virUddha, avAja uThAvatA kema Dare che ? A praznauttara ApaNane temanI sukha sagavaDanI vRtti ane te sagavaDa pUrI tAra bhakatAne rAjI rAkhavAnI maneAvRttimAMthI maLe che, jenI pAsethI anyAyanA vivekanI deAravaNInI AzA rAkhI zakAya teja gurUvaga aMtamu kha thai jIvana--vicAra na kare te teeA bhAva kramaNa dvArA zudhdhipavate sAcI rIte ujave che ema kANu kahI rI? A mATenA ahiMsaka saraLa upAya bhagavAna mahAvIre potAnA nathI ja darzAvyA che. ane te e ke game tevI agavaDamAM jIvana- IMda mANuve, paNa lUMTa ane cerInA dhanathI maLatI kAi puN tenI sagavaDa levAnA sadaMtara vicAra hyujave. jo eka paNa gurU A nomAM ceAgya pagalu bharaze te sAceja te pasaNu pate ajavA eTaluM ja nahiM paNa te jaina samAjanA mebhA ane vArasAne vaze. peAtAne maLatI deSamUlaka sagavaDa svIkAravAmAM asahayega e / tevA lAbhI ane lAlacu vyApArIonI nyAyavRtti jAgRta karavAne ANu upAya che. peDhIe thayAM corInA dhaMdho karatI ane cerI, parAkrama nAnA jIvanane namAluM samajatI dhArALA jevI meTI kAmanI e vRttimAM kalA viza'kara mahArAjanI tapasyAe palaTA ANyA te| dIdhRtapasvInA sadAranI yathArtha tapasyA kALA bajAranI vRti para thoDA paNa kAbu na va e kadI mAnI zakAya nahi. jarUra hoya te| eTalI ja.. che ke ennAdasUri Aya magirinu' anukaraNa karI Aya suddhastine cAlatA AjanA sukhazIla ane rAMka mananA munigaNune yogya vALe. tethI ApaNe AzA rAkhIe ke gurUvaga varadhADA, arcA bhAvanA, ane zAstronI pUjA upara bhAra Ape che te karatAM vadhAre kALA ajAranI cerInA mULagata doSa nivAravA . tarapha prabuddha jaina 91 Ape. teo evI cerIne bhAga anatA lokeAnA mauna AzIrvAda paNa meLavaze ane peAtAnA anuyAyIone kamANInI harIkAInI avicArI pApanI jALamAM paDatAM a'zataH paNa acAvI zakaze. yudhdhajanya paristhitine vadhAremAM vadhAre lAbha levAnI harIphAinAM vAtAvaraNamAM athavRttithI TevAyele jaina vyApArI kALAbajAramAM leAbhanu savara karI na zake evI dalIla karanAre paNa vicAravAnuM rahyuM ke khare TAMkaNe ja anyAya lAlaconA sAmanA karavA emAM ja dharmavRttisatpurUSA --che. sa Mtatine anyAyApArjita dhananA vAraseA seAMpanAra pitA vArasAmAM mAtra dhana ja nathI ApatA, paNa te dhana karatAMye aMti sukSma evI anyAya vRttine paNa vArasAmAM Ape che. dhanane vArasA nAza pAmaze tyAre paNa e anyAya--durbudhdhinA sakArA peDhIutAra saMtatimAM cAlu raheze. eTale kALAbajAra karanAra ekadara kuTuMba ane saMtatinuM teA ekAnta. ahita ja kare che. anyAya dhanamAM ucharelI, tAlIma pAmelI saMtati kadI lAMbe vakhate tejasvI rahI zake nahi. cerInA dhananI gAdI upara besanAra kadI dharmArAdhana karI zake nahi. tethI pasaNunI ArAdhanA karavA icchanAra vyApArI vage` paNa kALA bajAranA kRtyanuM pratikramaNlR prathama karI te pachI ja paraMparAgata pratikramahunI sAthe katA lekhavI joie. arayatA: aspRzyatAnI bAbatamAM buddha ane mahAvIre vaiki paraMparA viddha bhAre sAhasapUrvaka AMdolana zarU karelu. e AMdolananA mULA eTale sudhI uMDAM gayAM ke te banne mahAtmAonI pachI paNa e dizAmAM aneka satAe anekavidha prayatna karyAM. mahAvIra pachI lagabhaga 1500 varSe dakSiNa hiM'dustAnanA vaiSNava saMta lavArAe aspRzyatAnu kalarka TALavA purUSArtha karyAM. tyArabAda rAmAnaMda, kazmIra ane nAnaka vageree paNa prayatna karyo, paraMtu sauthI chellA ane sa dezIya prayatna mahAtmAjInA ane tene lIdhe koMgresanA che. ahiMsA jaina para'parAne mukhya sidhdhAMta che. gAMdhIjIe nAnA moTA tamAma kSetrAmAM ahiMsAnA prayoga sauthI pahelAM ja zarU karyo che. ahiMsAtattva mAtra dhArmi ka kSetra puratu ja na rahetAM te samAja, akAraNa ane rAjakAraNanA pradeza sudhI vistayu che. enI samaja, vyAkhyA ane prayAganA prakAro bhUtakALanA saMskAremAMthI vikAsa pAmyA chatAM sAva apUrva che, jaina paraMparAne te anAyAse pAtAnA prANabhUta sidhdhAMtane vistAranAra, vizada karanAra ane tenI vizvabharamAM pratiSThA karanAra evA saMta maLI AvyA che te kAMi jevA teveA lAbha na kahevAya. ApaNe pote ahiMsAne bahulAvI leAkapriya karI na zakIe ane kai khIjo jIvane jokhame te kAma kare teA tene peAtAnA karatAM pAchA paDIe te tenAthI vadhAre vinipAta khIjo karyo| hAI zake? mahAvIre te ahiMsAnA vicAramAMthI ja aspRzyatAnA dhama pradeza purataH virAdha karelA. gAMdhIjIe teja ahiMsAnA AdhAre aspRzyatAnA satra kSetramAM virodha karyAM che ane te khUba saphaLa paNa thai rahyo che. sanAtana dharmanA bahumata, ane khIjA baLA sAme janA aspRzyatAnA virAdhanI bAbatamAM Takkara jhIlI zakayA na hatAM. temane e sAcA sidhdhAMtanI bAbatamAM paNa vyavahAra dRSTie vaidika paraparA sAme hAra khAvI paDI hatI. paraMtu satya lAMkhA vakhata dukhAvyuM khAtuM nathI. eTale aspRzyatAnA pApa nivAraNanuM parama satya Aje pUrI pratiSThA pAmI rahyuM che. gAMdhIjI ane koMgresa ja nahi paNa prAcIna kALanA kaTTara vaizvikAnA aneka brAhmaNa vaMzajo paNa A satyanI paDakhe che. eTale khIjI rIte vicArIe te budhdha ane mahAvIranA vAvelAM khIja Aje AlyAM phUlyAM che. tevI dRSTi pAmelA saMkhyAbaMdha jenA aspRzyanA--nivAraNamAM sIdhA sAtha ApI pratikramaNane saphaLa karI rahyAM che. pAchI pAnI karatA hoya te te mAtra ahiM sAdhvajadhArI gurU ane temane pagale cAlatA rUDhicustA. have temaNe vakhata eLakhave joie. eka bAju temane kayArekanA potAnA virodhI kaTTara vaizvikAnA sAtha che ane khIjI bAju temanI potAnI navI peDhI temanI paDakhe che, eTale atyAre aspRzyatAnuM kalaka dhoi nAkhavAnI je sArI taka jaitAne sAMpaDI che teneA rUDha dRSTivALA nirbhayapaNe satkAra nahi kare tA punaH punaH prAyazcitanuM smaraNa karAvatAM pratikramaNanA badhAM sUtrA e mAtra bakarAnA gaLAno AMcaLa jevAM atha vinAnAM thai paDaze ane tee yuga temaja petAnI ja peDhI dvArA upahAsa pAmaze. ApaNe A varSanA zudhdhipava prasage uparanI samasyAonA ukela tarapha kadama uThAvIe eTaluM ja vAMchanIya che, paMDita sukhalAlajI Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu ddha jana - - - - ka mArge? mokSa. jagata mATe evo kAyamI aMta nathI. tethI jagata-saMsAra anaMta. jagata nathI ekadhArI pragatinA paMthe ke nathI ekadhArI ave prazna: A anItimAMthI sunIti thaze kharI? natine paMthe. tenI thAya che caDatI paDatI. jagatanA ItihAsamAM keda uttara A praznano uttara sAMbhaLI je jIva anIti samaye nItinuM tatva vadhAre vijayavaMta dekhAya che, tyAre jagata saMskAra - Iche, tene te (uttara) upayogI thAya ema thavA devuM ane pragatine pathe jaNAya che. koI samaye anItinuM tattva vijaya nathI. sarva bhAva anAdi che, nIti anIti paNa tathApi' vaMta dekhAya che tyAre jagatamAM hiMsA, asatya, daMbha vigere prasare che tame ame anIti tyAgI nIti svIkArIe, te te svIkArI paNa asatyathI jagata Take nahi. tene AtyaMtika nAza paNa nathI zakAya evuM che, ane eja AtmAne kartavya che. sarva eTale jyAre jagatamAM anItinuM tattva vadhatuM jaNAya che tyAre gItAma jIva AzrI anIti maTI nIti sthapAya evuM vacana kahI kahyuM che tema zakAtuM nathI. kemake ekAMte tevI sthiti thaI zakavA yogya paritrANAya sAdhUnAm, vinAzAya ca duSkRtAm / / nathI." dharmasaMsthApanArthAya, saMbhavAmi yuge yuge|| sana 1884 mAM mahAtmA gAMdhIjIe dakSiNa AphrIkAthI zrImad eve samaye mahAtmAo, saMta purUSa, payagambare, elIyAe rAjacaMdrane 27 prazno pUchelA jenA zrImade javAba ApelA. upara jagatane cetave che; pitAnA cAritryathI, tyAgathI, jIvanathI ane cheva temAM eka prazna che. gAMdhIjIno prazna huM samajuM chuM tyAM sudhI, ema mRtyuthI dharmabhAvanAnI puna: sthApanA kare che, - " hatuM ke jagatamAM je anIti atyAre pravarte che ane kAyama theDI - dareka jIvanuM eka kartavya che ke pitAnA vikAsa mATe ane ghaNI dekhAya che temAMthI kAyamI sunIti thAya ke nahi? zrIma jagatanA kalyANa mATe A dharmabhAvanAne satata jAgrata rAkhe, pitAna - uttara mitAkSarI ane mumukSu mATe che. uttaranI zarUAtamAM ja emaNe jIvanamAM ane pitAnI AsapAsanA vAtAvaraNamAM potAnI zakita mujai cetavaNI ApI che ke je jIva anIti Icche che, eTale ke jene tenI sthApanA kare. pAramArthika pravRti eTale AvI dharmabhAvanA jAgR anItine pathe javuM ja che tene A uttara upayogI thavA de yogya rAkhavI. vyakitanAM aMtaramAM sad asad vRtionuM je yuddha cAle 6 nathI. A uttarane Azraya laI tevA jIve anItinA paMthe javuM temAM satRta jAgRta rahI nItinA tattvane sarvoparI banAvavuM te te anucita che. pachI javAba Ape che ke sarva bhAva anAdi che, nIti kartavya che. tema karavAmAM dareka saMsArI jIvane pitAnI AsapAsana anIti paNa. vyaktie te anIti tyAgI nIti svIkAravI eja rAjakIya, sAmAjIka Arthika vigere saMbaMdha nakakI karavA rahyAM. potAnI kartavya che; paNa jagatamAM sarvathA anItine nAza thaI kAyamI nIti jAtanI unnati karavA mATe potAnuM jIvana viziSTa svarUpe jovuM joize sthapAya evuM vacana kahI zakAtu nathI. tema karavAmAM samasta samAjanuM svarUpa pite vicAravuM joIze ane A uttara khUba vicAraNIya che. jagata pragatinA paMthe che ke pitAnI sAcI unnatine anurUpa tene banAvavuM paDaze. ema saMbhava che avanatine pathe evA savAle ghaNI vakhata pUchAya che. eka varga ema ke Ama karavA jatAM samAjanI pragati na joI zakato mANasa nirAza mAne che ke jagata ekadhArI pragati karI rahyuM che. bIjo varga ema thAya ane sAmAjIka pragatinA prayatnone mRgajaLavatuM mAne. paha jene satyanA aMtima vijayamAM eTale ke IzvaramAM zraddhA che te mANasa ke mAne che ke jagata ekadhArI avanatine paMthe che. ahIM pragati athavA divasa nirAza nahi thAya. saMsAranI pragati turata dekhAtI nathI, paNa avanati kone kahevI e viSe matabheda hovA saMbhava che. vaijJAnika zodha- - khoLanI pragati ke naitika pragati-zuM sAcI? ahIM ApaNe svIkArIzuM vyaktine pitAne tene anubhava thAya che. eka samaya evo Ave che ' ke naitika pragati teja sAcI pragati che. jo jagatamAM "sarva jIva vyakti ema kahe ke A saMsAramAM meM ghaNI pravRttio karI, have mArI IzvaranA sAnnidhye jaIne huM tenA caraNe besIza. AvI sthiti dare - AzrI anIti maTI nIti sthapAya evuM vacana kahI zakAtuM nathI" te samAja sudhAraNA, leka kalyANanI sarva pravRttio tene kAMI artha vyaktinA jIvanamAM AvatI nathI ane jene Ave che tene paNa lAMba samayanA abhyAsa, vairAgya ane jIvana anubhava pachI Ave che. viraha artha che kharo ? . vyaktio apavAda rUpa hoya. vyakitanA vikAsa mATe A jagata raNaAvI daSTinuM eka sIdhuM pariNAma terApaMtha. saMsAra kALA kalase gayuM che. temAM rahIne satatuM paDate Atho e jIva AgaLa vadhe che, tene game teTalo dhoIe tepaNa te kALe ja rahevAne, tene sudhAra che. pitAnI zakitanuM mApa kADhavAnuM A kSetra che. tene sahasA tyAga vAne prayatna kare vyartha che, mATe AtmakalyANa IcchatI vyakitae saMsArane tyAga karI, pitAnA kalyANanI IcchA karavI-e ja AtmAnuM karI virala vyakitao ja potAne vikAsa sAdhI zake che. jagata , vyakitanI sAdhanAnuM ane tenI pragatinuM mApa karavAnuM sAdhana che kartavya che. saMsAra anAdi, anaMta che. te che tevo ja rahevAnA. vyakitane vyakitane vikAsa mATe bhAge kramika hoya che ane tenA pitAna mekSa maLe, paNa te mATe samAja sudhAraNAnI pravRti athavA bIjI svabhAvane AdhIna rahIne ja te sAdhI zake che. potAnA svabhAva virUddha rIte kahIe te pAramArthika pravRtio vyartha che. AcaraNathI karavAthI dekhAvane khAtara bIjAnA anukaraNathI pragati zrImadanA javAbo Avo artha karavAmAM Ave che te sAce zakaya nathI. dareka vyakitae pitAnI zraddhA mujaba pitAne svabhA nathI lAgatuM. e vAta kharI che ke "sarva jIva AzrI anIti maTI keLava rahyo. - cImanalAla cakubhAI zAha nIti sthapAya evuM vacana kahI zakAtuM nathI." saMsAra anAdi anaMta narsa thavA IcchatI jaina bahenane che te vAta paNa sAcI che. paNa tethI nirAzAne koI avakAza nathI. 1 dhI bebe grevInsIyala narsIga esosIezanane abhyAsakrama huM javAbane kevI rIte samajuM chuM te jaNAvuM. pasAra karIne narsa thavA IcchatI kaI paNa jana bahenane dara mAse saMsAra eTale sad asat tattvanuM satata ane tumula yuddha, rUA. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla mokamacaMda zAha vyakitanA aMtaramAM tema bAhya jagatamAM. A devI ane AsurI vRtti taraphathI zro. muMbaI jaina yuvaka saMdhane rUA. 1000 maLyA che. je ene puMja eTale mAnavI. tene vikAsa ane mokSa eTale e asa bahenane A ziSyavRttino lAbha levAnI apekSA hoya teNe pitAnI vRttio upara vijaya ane tene aMtima nAza. asad vRttio hovAM - ummara, Aja sudhIno abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigato saMdhane chatAM mAnavI Take che ane pragati kare che sad vRttiothI ane tenA maMtrI upara 45 47 dhanajI sTrITa muMbaI 3 e saranAme turata arajI vikAsathI. tevI ja rIte jagatamAM nIti anIti baMne che, paNa jagata mokalavI. AvelI arajIomAMthI sauthI vadhAre yogyatA dharAvatI bahenane " , Take che ane pragati kare che nItinA svIkArathI, anItinA tyAgathI. uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. vyakita mATe A AMtar yudhdhane eka divasa aMta Ave che te tene , maMtrIo, muMbai jaina yuvaka saMgha, Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-9-45 nA 'vadhAro. paryuSaNa vyAkhyAnamALA zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA Azraya nIce tA. 3-9-45 seAmavArathI tA. 11-9-45 maMgaLavAra sudhI yAja vAmAM AvelI paryuSaNa vyAkhyAnamALAnA kAryakrama nIce mujaba nakkI karavAmAM AvyA che. sthaLa vyAkhyAtA AnaMdabhuvana 19 22 23 .. 31 mahAvIra jaina vidyAlaya bhAMgavADI thIeTara Anadabhuvana tA. tArIkha 3. semavAra "" 4 magaLavAra "3 5 budhavAra 6. gurUvAra 7 , e J " ', 8 zanivAra 33 93 zukravAra 33 ' (khapAranA 3 10 sAmavAra ravivAra 11 ' magaLavAra paMDita sukhalAlajI kAkAsAheba kAlelakara zrI. kAnajI karasanadAsa (kAkubhAi) * meAtIcaMdra gI. kApaDIA dr 35 , DeA. tArApAravALA Do. jagadIzacaMdra jana zrI. baLavatarAya ka. ThAkAra wr 23 23 zAntilAla ha. zAha maganabhAi desAI vAge) mahAsatIjI ujjavaLakumArI paMDita sukhalAlajI .. zrI. zakararAva deva . cImanalAla ca. zAha maganabhAi desAI anedrakumAra jaina kanaiyAlAla mA. munazI jaitendrakumAra jaina azAka mahetA vyAkhyAnaviSaya aitihAsika dRSTie bhagavAna. mahAvI syAdvAda ane sadhama samabhAva zabdonA sAthI tA. 2-9-45 ravivAra rAtrInA AThe vAge zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAna zALAmAM zrI muMbai jaina yuvaka salanA sabhyonA raMjana temaja uddeAdhana athe zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidyArthIo vidyAlayanA ja vidyArthI zrI vADIlAla DagalIe racela 1942 nA egasTa mAsanI krAntine sparzatuM " zabdonA sAthI' nAmanuM nATaka bhajavaze. sarva sabhyone A prasaMge sahakuTuMba AvavA vinaMtI karavAmAM Ave che. 3. gAMdhIyAjanA bahuAta gai thoDI rahI kAmaye duHkhataptAnAM prANinAmArtinAzanam muktinA traNa mArgo bhagavAna mahAvIra JAmbrITIza gujarAta kAunTa lITACAya dhama zikSaNa sevA ane dhana bhagavad gItA jagatanA mahApurUSo. bhagavAna mahAvIranA sadeza jaina dhama nI rUparekhA zAzvata sukhanA mArgo mata ane dhama hiMdI asmitAnA cirantana tattvA vyAkhyAnasthaLa ane samaya:-zarUAtanA sAta divasanA temaja navamA divasanA vyAkhyAnA zrI. vIThThalabhAi paTela rADa upara Avela AnaMdabhuvananI vyAkhyAnazALAmAM huMmezA savAranA 9 thI 11 sudhI ane AThamA divasanAM vyAkhyAnA kAlabAdevI rADa upara Avela bhAMgavADI thIeTaramAM savAranA hA thI 11aa sudhI ApavAmAM Avaze ane mahAsatIjI zrI ujjavaLakumArIjItu' vyAkhyAna tA. 9 ravivAranA rAja pere sADA traNa vAge gAvAlIyA TeMka roDa upara Avela zrI. mahAvIra jaina vidyAlayamAM ApavAmAM Avaze. samasta vyAkhyAnamALA daramiyAna prajJAcakSu paMDita sukhalAlajI adhyakSa sthAne khIrAjaze. A pramANe goThavAyalA kAryakramamAM vakatAonI kAi khAsa anukuLatA pratikuLatAnA aMge jarUrI pheraphArA thavAno saMbhava rahe che, je khAkhatanI jAherAta cAlu vyAkhyAnasabhA daramiyAna karavAmAM Avaze. A vyAkhyAne niyata karelA sthaLe ane niyata karelA samaye kharekhara zarU karavAmAM Avaze. jaina-jainetara savabhAi bahenane A vyAkhyAnamALAnA lAbha levA nimatraNa ApavAmAM Ave che ane te mATe vakhatasara hAjara rahevA ane vyAkhyAna daramiyAna purI zAnti ane zista jALavavA vinati karavAmAM Ave che. maNilAla mAkamacaMda zAhe vrajalAla dharamacaMda medhANI ratilAla cImanalAla koThArI maMtrI, mubai jaina yuvaka saMdha Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanI bhinna-bhinna prabuddha jaina: Aje sAta varSoMthI prabuddha jaina pragaTa thaI rahyuM che ane mAtra jaina samAjanI ja naRsi paNa samasta rASTranI anekavidha sevA karI rahela che. jaina samAjamAM avAranavAra upasthita thatA prazno viSe prabuddha jainamAM spaSTa, sacoTa temaja vizALa mAgadazana ApavAmAM Ave che tema ja rASTra tema ja vizALa samAjanI aneka samasyAenu hAda sAmAnya janatAnI buddhi saraLapaNe grahaNa karI zake e rIte raju karavAmAM Ave che. rAjakAraNanI niDara carcA prabuddha jainanu eka pradhAna aMga che. navA vicArAne vega Apave, sa'skAritAne pracAra karavA ane samAjanA nAnA ke meTA praznonuM mAnavatA ane rASTrIyatAnI vizALa bhUmikAne anulakSIne sugamya bhASAmAM nirUpaNa karavuM-A prabuddha jainanu lakSya che. prabuddha jaina viSe je kAi bhAi bahenane AvI pratIti thaI hAya te tene phelAvA karavAmAM ane grAhakA, vadhAravAmAM bane teTalA madadarUpa thAya. prabuddha jainatu lavAjama rU. 3 che. grAhaka thavA icchanArane vArSika lavAjama rU. 3 mAkalI ApavA athavA rU.3. 4. 0 nu vI. pI. mAMgavavA vinaMtI karavAmAM Ave che. A uparAMta pramuddha jainanI pravRtti calAvavA pAchaLa sadhane dara varSe rUA. 500 thI 600 joDavA paDe che te te bhAra bane teTalA haLavA karavA prabuddha jainanA vAMcakAne khAsa vinati karavAmAM Ave che. maNilAla mAkamacaMda zAha sArvajanika vAMcanAlaya ane pustakAlaya: A vAMcanAlaya ane pustakAlaya paNa chellAM sAta varSathI calAvavAmAM Ave che. sadhanA kAryAlayanI sAMkaDI jagyAmAM hamezAM lagabhaga 125 bhAIe vAMcanAlayanA lAbha lai rahyA che ane pustakAlayanA cAlu lAbha lenAranI sakhyA 800 nI che. A pravRttinA aMge sadhanA zire vahIvaTI kharca temaja navA pustaka kharIdavAne aMge Azare rUA. 2000nI javAbadArI che. A pravRtti zuddha arthImAM sAva janika che ane tene lAbha lenAra pAsethI kazuM' paNa lavAjama levAmAM AvatuM nathI. A sArvajanika kAmAM bane teTalI madada karavA jAhera janatAne vijJapti che. rAhata pravRtti: saMdhanI kAryazakti parimita hoine A pravRtti mu'i tathA parAMomAM vasatA jaita samAja puratI maryAdita rAkhavAmAM AvI che. A pravRttidvArA 65 kuTuMbane rokaDa athavA rezana rAhata dvArA dara mAse Azare kula rUA. 700 jeTalI mada ApavAmAM Ave che. A uparAMta kAI asAdhAraNa paristhiti ke mAMdagI jevA saMyoge lakSyamAM laine sadha taraphathI chuTaka madado paNa ApavAmAM Ave che. A pravRtine puSTa karavA pAchaLa jaina samAja pAtAnA udAra hAtha lakhAve evI prAthanA che. pravRttie mAMdAnI mAvajatanAM sAdhano purAM pADavA: A sAdhanA kazA paNa nAtajAtanA bheda sivAya purAM pADavAmAM Ave che. saMdhanA kAryAlayamAM A sAdhanA puratA pramANumAM rAkhavAmAM Ave che ane cokkasa anAmata rakama sAme jene jarUra paDe te A sAdhane lai jai zake che. sabhyAnAM lavAjama A varSa te zrAvaNa mAsa purA thavA AvyA che, ema chatAM hajI saMdhanA ghaNA sabhyAnA lavAjama vasula thavA bAkI che. AgAmI payughaNuM vyAkhyAnamALA daramiyAna vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA sabhya peAtapeAtAnAM lavAjama sAthe letA Ave ane e rIte saMdhanA vahIvaTI kAne aMte teTaluM saraLa kare evI sa` sabhyone khAsa vijJapti che. rASTravIra subhASabunA avasAna sAthe TharAva zrI. muMbai jaina yuvaka saMdhanI tA. 27-8-45 somavAranA rAja maLelI kAya vAhaka samitinI sabhAe sadgata subhASabAbunA akALa avasAna sabaMdhe. nIce mujabanA TharAva karyAM che, ''rASTravIra subhASabAjInA paryuSaNa vyAkhyAnamALA: dara varSe sadha taraphathI payu paNu parva daramiyAna A vyAkhyAnamALA cAjavAmAM Ave che ane A prasaMge mu'bai temaja bahArathI suprasiddha vidvAnA, vicArakA temaja samAjasevakAne dhArmi`ka, AdhyAtmika temaja sAmAjika viSaya upara vyAkhyAne ApavA mATe nimatraNa ApavAmAM Ave che. A vyAkhyAnamALA jo ke paryuSaNa parvanA anusa dhAnamAM geAThavavAmAM Ave che ema chatAM paNa kAi paNa sAMpradAyikatAnA khyAlathI A pravRttine hu'mezA mukta rAkhavAmAM Ave che. kricAra ane unnata bhAvanAonA sA janika pracAra eja mAtra A vyAkhyAnamALAnA hetu che. A vyAkhyAnamALAneA prabaMdha paNa rUA. 500 thI 600 sudhInA kharcanA viSaya bane che. saghanA sabhyo aneA. sadhanI A vividha pravRttio dhyAnamAM laine je kAi jaina bhAI ke bahena sabanA sabhya thavA icche te sadhanuM baMdhAraNa vAMcI vicArI samajIne temaja temAM rahelA zistanA niyamAnu baMdhana svIkArIne sadhanA sabhya thaI zake che. sAdhAraNataH vArSika lavAjama bhAie mATe rU|. 4 ane bahene mATe rUA. 3 che. paryuSaNathI AgAmI varSanA AsA vada amAsa sudhI sabhya thavA IcchanAra bhAine rUA. 5 ane bahenane rUA. 4 lavAjama ApavAnuM rahe che, sadhanA dareka sabhyane prabuddha jaina vinA lavAjame maLe che, ALAM haiyAM prabuddha jananA vAMcakAne bhAi vrajalAla dharamacaMda medhANInuM nAma suparicita che. temanI karUNApradhAna hRdayasparzI ane samAjanA nIcalA caranA duHkha, darda ane yAtanAothI bharelA jIvananI jhAMkhI karAvatI keTalIka kathAonA saMgraha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI thoDA samayamAM bahAra paDanAra che. AmAMnI reMTalIka kathA prabuddha jainanA akAmAM pragaTa thai cukI che. A 250 pAnAnA daLadAra pustakanI kImata rU|. 25 rAkhavAmAM AvI che. sabanA sabhyone temaja prabuddha jainanA grAhakAne A pustaka rU|. 15 mAM ApavAmAM Avaze. bhAi medhANInI vArtAonI leAkapriyatA temaja prastuta pustakanI pratAnI parimita saMkhyA dhyAnamAM letAM A pustaka bahu jadithI khapI jaze ema dhAraNA rAkhavAmAM Ave che te pustakanA grAhaka thavA icchanArane jaddhithI nAma noMdhAvavA vinati karavAmAM Ave che. maMtrIo, subaI jaina yuvaka sadha sadha samAcAra akALa avasAnanI A sabhA atyanta khedapUrvaka noMdha le che. temanI kAya padhdhati viSe game te matabheda haiAya, paNa rASTranI AjhAdI e ja temanA jIvananuM eka mAtra dhyeya hatuM ane te dhyeyanI pAchaLa temane peAtAnA AkhA jIvananuM balidAna ApyuM che e viSe lezamAtra matabheda hAvA sabhaba nathI. temanA sva`gamanathI dezane eka mahAna kamavIranI khoTa paDI che. AgAmI peDhIene temanu jIvana akhaMDa preraNArUpa banaze ane temanI niDaratA ane vIratA haMmezAne mATe yuvaka janatAne dRSTAMta rUpa raheze. paramAtmA temanA tejasvI chatAM asvastha AtmAne parama zAnti Ape evI A sabhA prArthanA kare che. matrI, mukharjI jaina yuvaka sadha suryakAnta pri. presa, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-9-45 73 pArakI mAM (gAmaDAmAM janmelo abhaNuM ane aptaraMgI brAhmaNa bhIkhanA dhaMdhA ane gAmanA tiraskArathI kaMTALI paMDa vAparI peTa bharavAnI IcchAthI ; muMbaI AvavA nIkaLe che. rastAmAM tene pitAnI jevA ja jagAne paricaya thAya che. samAna garIbI, ane samAna thama temane najadIka lAve che. temAMthI sahAnubhUti janme che. kura kALa A sabaMdha acAnaka teDe che. khIma mArAja pitAnA upakAraka jagalAnuM Akhara vakhatanuM hRdayamaMthana ane mA mATenI tenI vaLagaNAM svaAMkhe juve che. tenuM bhAvIheNuM aNuM hevuM ghavAya che-ane jagalAnI mAne potAnI mA banAvI pite tene kharo putra banI jagAnuM mitrarUNa pheDe che tyArathI ja te naphikaro, raMgI bhegI masta mANasa potAnA jIvane vahenane palaTI nAMkhe che. badhI upAdhi mAMthI mukta rahevA Icchato te mAnavI mAne sukhI karavA saMsArane be upADe che, sakhta majurI kare che ane jagAnI sadgatine bhAra paNuM veMDhAre che. A mA-dIkaro-Aje haiyAta che. tra, dha, medhANI.) chellAM keTalAMye divasa thayAM jagale savAra sAMja thaI rahyo che. keTalIye vAra te AnaMdamAM dekhAte ane tenI mArakaNI prakRti narama jyArathI marakInuM nAma paDayuM tyArathI ja saunA manamAM eka vAta te banI jatI. ene mana potAnA raMgIbhaMgI, taraMgI ane akaramI jIvanakkI che ke "izvara kRpA hoya to ja mANasa AvA daradamAMthI umare." namAM A jAtanI pUjA ane bhakita moTI muDI hatI. te mAno ke ane temAMya jyAre khImAe dukAnane gallo khaMkherI tene prerI bhagavAnanA copaDAmAM te jamA thAya che ane khapa paDe upayogamAM ane pitAne cAMdIno kaMdare vecIne bolAvelA moTA DAkaTare, sAravAra Ave che. AvatA bhavanI sArI gati mATe A muDI upara tene mATe karyA vinA mAtra joIne ja marAThA hospItAlamAM laI javAnI zANI madAra hatA. A muDInI teNe jagalAne bhagavAna upara huMDI ApI. salAha ApI ane badalAmAM jagalA ane khImAnI sAmaTI muDI re! bheLA bhAmaNa ! pitAnA gajavAmAM mUkatAM mUkatAM nirlepa bhAve kahyuM ke "kesa sudharavAnI AzA nathI, tamAre vaheluM cetavuM joItuM hatuM, have te ghaNuM beDuM " jagale ane khIma sagA te nahi, paNa eka nAtanA ke gAmanA thaI gayuM che." tyArathI te pAke pAye jagalAnI mA ane khImA paNa na hatA. jagalo luhANa ane khIme brAhmaNa. paNa kharI rIte mA"rAjane khAtrI thayelI ke "have jagalo paNa nathI, bhagavAnane che. te bane majuranI jAtanA ane eka sarakhI garIba sthitinA hatA. e pitAnI thApaNu kayAre upADI le te kAMI kahevAya nahi. A paNe savArathI sAMja sudhI majurI karanArA, majura jevuM agavaDatA bharyuM jarA gaphalatamAM rahyA, je vahelA cetyA heta to jarUra DAkaTara kahe che AkarUM tApasa jIvana jIvanArA, majurane maLe te lukhe suke roTalo tema kaI phera paData." dekhItI nirAzAmaya sthitimAM paNa jIvana, mRtyu mA te khAI prabhune AbhAra mAnI bIjAnI irSyA vagara jIvana ke tevI bIjI keTalIye bAbate anizcita ja rahelI che ane AvI kheMcanArA mAnava prANuo hatA. samAna garIbIe temane eka bIjAnI anizcita bAbatamAM AzA ja nizcitatA jevuM ja AzvAsana ApI najadIka ApyAM. nirvAha mATenA samAna ame eka bIjAne joDayA. mAnavIne gatizIla rAkhI pariNAnA bIjA cheDA sudhI kheMce che. ane temAMthI sahAnubhUtie jIvananI kaDavAza bhUlAvI tene jIvavA AthI ja jagata ke jIvana jIvavAM ke kheMcavA jevuM raheluM che. meMdhI jevuM rAkhyuM . DezI ane khIma mA'rAja bharapUra nirAzA ane hatAzAmAM paNa te khImAne janma brAhmaNanA gharamAM thaye eTalo ja e brAhmaNa sAmAnya azAnA darathI kheMcAyA ane jagAnI zArIrika sthiti ane hato: bAkI te ekakeya AcAra, vicAra ke saMskAra garIbIe tenAmAM pitAnA Arthika saMjoganI kalpanA karyA vinA ja tene hArpItAlamAM brAhmaNanA rAkhyAM nahotAM, bIjA upara sarasAI bhegavavA jema laI gayA. muDIvAdIone muDInuM sAdhana hoya che tevuM ja abhaNa ane ajJAna juvAnImAM jagalAnA bApa kAnA ThAkara sAthe jAtrAe gayelI, upara sarasAI meLavavA saMskAra, zikSaNa ane amuka prakAranA AcAra tyAre mathurAmAMthI kharIdelI, aneka mIThAM smaraNothI bharelI ane bhagavaMtu vicAranuMya baLa tenI pAse rahetuM. uparAMta masta, lAparavAhI aptabAvathI DekamAM nAMkhelI potAnI zrInAmI jyAre DozIe vecI nAMkhI raMgI jIvanane kAraNe samAjamAM paNa tenuM joIe tevuM sthAna nahatuM. tyAre tenI AMkhanA khUNuM bhInAM thayAM. kAraNake pati ane tenI nizALa vagaranA enA nAnA gAmaDAnI abhaNa vastImAM paMDita manAtA pAchaLa gharanI eka pachI eka vastuo jatAM bAkI tenAM smaraNa jevAM be cepaDI jeTaluM bhaNelA tenA bApe tene pitAnI je paMDita be vAnAM ja rahyAM hatAM ane te eka jagalo ane bIjI zrInAmI.' banAvavA ghaNI mahenata karI, paNa jaDa bharata khImAnA karamamAM vidyAja dIkarAnI bhayaMkara mAMdagI ane manamAM jAgelI A zaMkAthI thayuM lakhelI nahi hoya eTale tene kaMI AvaDavuM ja nahi. A vAtane mAdhA ke have patinA smAraka je dIkaro ane zrInAmI bane jatAM, tenuM bhane jhAjhe che. nahe. kAraNa ke te mAnatA ke na bhaNe teya zuM ghara ane haiyuM, eTale tenuM jagatuM ane jIvana khAlI khama thaI jaze ! bagaDI gayuM. bhAmaNa te sarasvatI mAtAne dIkaro gaNAya! ene to patinA nAma mAtra sivAya bIjuM koI smaracinha bAkI nahi rahe. vagara bhaNe paNa koThA vidhA hoya! jyAM sudhI jajamAna jIvatA che ' varSo pahelAM marelA pati Aje ja tene mana punaH mRtyu pAmyA! tyAM sudhI zeDa bAmaNane chokarA bhUkhe maravAne che ! amAruM te A davAkhAnAne eTale ardha bhUkhI te paDI rahetI ane ekaja gAmamAM sAta peDhI thayAM ekadhAruM cAlyuM. ema enuMya cAlaze pratikSaNe dIlanI bhItithI DarI vAraMvAra sanepAtamAM lavatAM AthI mAdhAbha namAyA khImAne kAcavIne bhaNAvyuM nahi ane khImo chokarAne joI AvatI. khIme paNa hAthamAM mALA laI bhaNe nahi. paNa naphIkaro masta banI gAmamAM game tenI sAthe kajIe. jagalA pAse jaDabharata je kaMika gaNagaNate besI rahetA. ane karavAmAM ane pArakAnA kAma karI ApavAmAM pAvara thayo. tene ane manamAM bhaMgavAnane Araju karate ke "he ! bhalA bhagavAna ! A tenA bApane roja savAranA pahoramAM TapATapI thAya ja. bApa Icche rAMkaDI vidhavAnA ekanA eka chokarAne ugAje. jo tane pugatuM ' ke "khImo tAMbaDI laI pitAnA garAsa jevA jajamAnone tyAM loTe hoya to mAruM Aja sudhInuM pUjA-pAThanuM phaLa ene ApuM chuM. jaI Ave. " A garAsa mATe te nAtamAM moTA kachuA thayelA, ke garIba e vinA bIjuM zuM ApI zaku?" e pUjA eTale zuM mAthAM phUTelAM ane gaLAnA pANI harAma thayelA pachI ja tene bhAga te te te nahote jAte paNa nitya nAhIne kaMi karate te pATha paNu Ave, AvA e kIMmatI garAsane bhagavaTe khImAe karavuM ane che te nahoto jANato, teya gItAne guTake pethImAM rAkhI mUkta ane pUjA | kuTuMbanuM nAka sAcavI rAkhavuM eTalI AzA mAdhAbhaTTe rAkhelI. . vakhate animiSa AMkhe tenI sAme joI bhaktibhAve "vat kRpA tamahaM khImAne A garAsa ke bhIkhane bhogavaTo karI bhAmaNaveDA karavA vaMde paramAnaMda mAdhavam " belI namana karatA. AvI pUjA karyA pachI na gamatAM. te gAmamAM badhA chokarAone, saradAra ane kaTIyA varaNane varSa pahelA nA mArA aA vAkA hAthamAM rahetA ane Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 prabuddha jaina paNa mAre evA baLIyA hatA. badhA tenAthI Dare tevu pahelavAna jevuM tenuM zarIra hatu, tethI tene bhIkha mAgatAM zarama AvatI. temAM tenuM aLa ane svamAna dhavAtuM tene lAgatuM, ApanArane paNa AvA tagaDAne ApatAM dhRNA AvatI. te kAinA khetaramAM majurI ke koinI khepa karatA, paNa bhIkha mAgatA nahi. bhAmaNunI duniyAmAM te pAkaipA akaramI hateA !. tenA bApa nizvAsa mUkatA ke nazIkha che ne ke cAra bhAi vacce ekano eka chokarA che, paNa tenAmAM bhAmaNanuM ekeya lakSaNu nathI. rAjavaLA jevA biDalanA garAsa nathI gamatA, paNa majurI game che. pUjA pAThe nathI gamatA ane mArAmArI game che, bhAmaNu jevu uttama khALIyu bhuMDA lajave che. nakkI cheAkarAne janama kAi codhaDiyA phera thayA lAge che. nIkara jAdava bhaTTane dhare AvA kuLAMgAra hAya ke jene sukhanI kheThI Avakane badale kALI mahenata game ? '' dIkarA-pAMtInI AzA mUkI baLatI lhAye ceDA vakhate mAdhavajI bhaTTa sIdhAvyA svarge . eTale bhIkhanA bhAgavata jevA garAsana copaDA ane mAgavaTAnA amarapaTA jevu' lakhata pItrAne soMpI, muA bApanI sadgati karyAM vagara ja, khImA mubainA mALe paDayA. gAme pITakAra dIdhe ! rastAmAM relvenA DabAmAM ja jagalAnI oLakhANu thai, jaMgA muMbainA jANItA hatA. mAMDavI upara te bAradAna zIvavAnuM kAma karatA, eTale tene suvA mATe vakhArA eTale ' hatA. khImA pahelavahelA muMbaI jatA hatA. tene kAinI eALakhANa ke etha nahotI. ane gAMThe paisAya nahAtA, gherathI lIdhela dhasIyA, sAyA ane ceDIka dazamInA tene pAMca divasa pUratA AdhAra hatA! bAkI te muMbai te| bhAMgyAnA bherU manAya, temAM hAthapagavALA bhUkhe na mare. evI zraddhAe tene AMhi khecyA hatA. tyAM te jagalAe rastAmAM ja kahyuM ke ''mA'rAja ! jo utaravAnuM kArya ThekANu na hAya te mArI sAthe Avajo. ApaNe suvA besavAnI sagavaDatA che ane bAjumAM eka bhAmaNanI vIzI che. kAmadhaMdho maLe tyAM sudhI tame mArA me'mAna ! tamArA nazIe mane eTalu maLI raheze." muMbaImAM khImA jagalA sAthe ja utaryAM, jagalAe majurInu kAma gatI ApyuM. A bannenI oLakhANa, sabaMdha ke sagAi, thADA vakhate bannee bhegA maLI bhajIAnI nAnI dukAna karI, khImA rasemAM huziyAra ane jagalo dharAka sAcavavAmAM. eTale eka tAvaDe bese ane bIje ese thaDe. navarA paDe tyAre meTI hATela ke vIzI kADhavAnA, ghara saMsAra mAMDavAnA ane evAM evAM aneka svapnAM seve! paNa varSa purU' thAya te pahelAMja jagalAne marakI thaI ane bhajIAne mele tavA ane nAnakaDI trALuDI pAchaLanI kothaLAnI gAdI sunAM thaI gayAM. sau svapnAMo vIkharAI gayAM! Kai davAkhAnAmAM DA. nAzIre chellu injekazana ApyA pachI khImAne kahyuM ke dardI bacaze nahi. kalAka be kalAka mAMDa kADhe teA. hRdaya dhIme dhIme dAtu jAya che. khImAe mAne pAse khelAvI lIdhI ane jorathI jagAnA kAnamAM rAmarAma raTavA mAMDayA. paDakhe DeAzI du:khamAM hIbakatI hatI ane jagalA sanepAtamAM mAte ja jhakhateA hate. khImAe, te samaje che ke nahi tenI paravA vagaraja kahyuM ke "jagA, bhAI, rAma rAma kara, kRSNa kRSNa kara. bhagavAnanuM nAma le. AkharI enA Azare sAcA che, khela rAma, kRSNe rAma kRSNa." jagA lavatA hatA. 'bhA......bhA...kayAM gaI? huM jaMgo mADI tArA jagalo....mAlane mA...kayAM gai...?..." khImA-"jagalA, bhagavAne bhagavAna kara. saMsAranI vaLagaNA tajI rAma rAma kara. Apu ! marada thA ! Akhara vakhate mA kevI ane AMkhamAM AMsu kevAM ? marada jevA marada thaine Akhara vakhate mALeA paDacha-ane AMkhamAM AMsu lAvecha ? bhagavAna, bhagavAna kara, rAma, rAma kara !--- zrI muMbai jaina yuvaka jaMgaleA cakaLa vakaLa AMkhe kAine gotatA hoya tema tejahIna AMkhA cAre tarapha pheravatA hatA ane AMkhamAMthI AMsunI dhArA cAlI jAtI hatI. mAM...tu na AvI. huM jAuchuM.... mArI mA...kayAM . ?... .HI... .241....... khImA peAtAnI ane jagalAnI AMkhanA AMsue dhotIyAnA cheDe lUchatAM lUchatAM "samajyuM ! samajyA ! mAnI vaLagaNA ! AkharI baMdhana ! jo jagA, tArA jIvane sadgati kara. tane mAnI ciMtA chene? jA huM mAne jIvatAM pALIza ane muA bALIza! mAre nAnapaNathI mA nathI. ane tu' te| javA eDe eTale mAne have dIkarA nathI. eTale AjathI e mArI mA. ane huM ene dIkarA! le tane AkharanuM pANI dauM... chuM." ema kahI eka camacI bharIne pANI tenAM moMmAM mUkayuM. te gaLatAM gaLatAM ja jagAne prANa prayANa karI gayA ! khImA mA'rAje nedhArI sthitimAM mAne tajI jatAM putranu Akhara vakhatanuM" hRdayadrAvaka mathana dekhyu. bALaraDApA ane kAramI garIbInA duHkhA pata karI jIvanane bhAMgI paDatu bacAvavA aneka AzA jenAmAM kendrita karI rAkhI hatI tevA putrane AMkha sAmeM jAte jonAra nedhArI mAtAnI hRdayavidAraka sthiti dekhI ene enI pAtAnI mA yAda AvI. mA jatAM tenA jIvanamAM vyApela ekAMtanI ane peAtAne vIle| mUkI marI janAra e mAtAnA du:khanI karUNa kalpanA Aje ja tene pahelIvAra thai. e putra banyuM. eTale tenA jIvanamAM khUTatuM sahaja tene maLI gayuM'. # sau duHkhatuM auSadha samaya. duHkhanA kaiMka mahinA vItI gayA. eka divase mAe kahyuM. khImA. Aje jagAnI maratiya che. tuM vAsa nAMkhIzane bApu ! ka tA. 1-9-45 "mArI vAsa tene pahAMcaze? mA! huM te bIjI jAtane, bIjA gAtranA. tameja nAMkhAne !' "mADI! jo jagatamAM bhagavAna hoya te tArI vAsa pahoMcavI joie ! jo tArI vAsa na pahoMce teA bIjA kAchanI naja pahoMce !" "bhale mA! tyAre huM nAMkhIza. mADI. jagAe te mArA jevA rakhaDu, raMgIbhagI ane ajANyAne prabhuprityaye AArA Apyo, haiyAnI huM. ApI, bhAi vagaranA bhAi banI mArUM ujaDa dIla pharI vakhata vasAvyuM ane mane mANasa banAvyA eTale huMya eneA nAnA bhAi ja chune!' # chellA aDhAra varSa thayAM khImA jagAnu' zrAddha kare che. ane te divase mA dIkarA bannenI AMkhamAMthI prema ane kRtajJatAnA AMsue vahe che ane AkhA gharanuM vAtAvaraNa te divase gabhIra banI jAya che. vrajalAla bra. medhANI, ma, mA. vAcanAlaya pustakAlayane maLelI mA 100 zrI. ma'gaLadAsa jainai mIstrI 51 kanaiyAlAla muLajI kANukI nemacaMdabhAi vAlajI 13 50 50 isTa inDIyana TreDIMga kuM. 25 zrI. kezavalAla karamacaMda saMdhavI Si zrI maNilAla mAkamacaMda zAha sArvajanika vAMcanAlaya pustakAlayane nIce mujabanI rakama bheTa maLI che je mATe dAtAonA AbhAra manavAmAM Ave che. [[, ' caMpakalAla jamanAdAsa panAlAla hemarAja matrIo, muMbaI, jaina cuvaka sadha saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla meAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI, mudraNusthAna : sUrya kAnta tri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai 2 ' Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. 8. 4256. 3 ke pro jaina taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, muMbaI : 25 sapaTembara 194pa zanivAra lavAjama rUpiyA 3 syAsvAda ane sarvadharmabhAva [ii muMbaI jaina yuvaka sa dhanA Azraye navalI paryuSaNa-vyAkhyAnamALAmAM zrI kAkAsAheba kAlelakare pahelA be divaso daramiyAna ApelAM vyAkhyAnanA temaNe piteja lakhI Ape sAra nIce ApavAmAM Ave che. taMtrI.] zrI paramAnaMdabhAI jevA saMskArI snehIne dIrdhakALa samAgama kahe che te ajJAnI che. gItAe paNa kahyuM che ke eka aMzane saMpUrNa hovA chatAM, ane paMDita sukhalAlajI jevA pragADha paMDitane paricaya mAnI le e tame guNI jJAna che, eTale ke ajJAna dazAnI bhUmikA hovA chatAM, ane zrI gopALadAse taiyAra karelI jaina graMthanI cepaDIo che. evuM jJAna a95 eTale ke chIcharuM hoya che. temAM tatvArtha samAI vAMcyA chatAM, huM evo dAvo na ja karI zakuM ke jaina dharmanAM siddhAM- zakato nathI. jIvananA prayajanane khyAla emAM pakaDAto nathI. tenuM meM adhyayana karyuM che. meM je kAMI thoDuM vAMcyuM haze te paNa jyAre ApaNe kahIe chIe ke amuka vicAra ekAMgI che tyAre bhulI gayA haIza. evI sthitimAM janadharmI suzikSita samAja AgaLa ApaNe be vastune svIkAra karIe chIe. eka e ke ekAMgI vastumAM svAvAda jevI dArzanika vicAra paddhati viSe bolavA ubhA thavuM e pUrNa satya AvI jatuM nathI ane bIjuM e ke ekAMgI vastu taddana dhRSTatAnI sImA che e huM jANuM chuM. eTale prathama ja kahI dauM ke satya zUnya hotI nathI. vastu ekAMgI che temAM eka aMga puratuM te mAre saptabhaMgI nyAyanuM ahiM zAstrIya vivecana karavuM nathI, gerasamaja satya hoya ja che, ane tethI, teTale daraje, ene Adara have ja pedA karanArUM mathALuM mArA vyAkhyAnane ApavA mATe mAre prAraMbhamAM ja joIe. e ja satya jyAre pitAnuM bIju aMga laIne darzana de che kSamA mAMgavI rahI. jIvanadhama viSenuM mAruM je cintana cAle che tenI tyAre prathama aMga sAthe virodha kalapI ene InakAra karavA besIe keTalIka bAjuo raju karavA mATe svAvAda zabda mane kAMIka phAvata chIe tyAre ja ApaNe satyano droha karIe chIe. je kaI paNa evA Avyo eTale eja mathALuM meM pasaMda karyuM che. aMga dvArA ApaNe satyanuM hRdaya pIchANI zakayA hoIe, te bIjuM svAvAd viSenuM mAruM jJAna pelA sAta AMdhaLA ane emaNe aMga ApaNI AgaLa raju thatAM veta bhale ApaNe bhaDakI jaIe, 'joyelA' hAthI viSenI pelI prakhyAta vArtAthI sImita che. ApaNI bhale ApaNane e aDavuM aDavuM lAge, paNa ApaNe ene dRSTi ekAMgI ja hoya che. ApaNe koI paNa vastu ekI sAthe badhI mAnasika virodha te na ja karIe. je ApaNI niSThA satya bAjuthI jaI samajI zakatA nathI. ApaNuM jJAna te te sthaLa ane pratye ja haya, je ApaNe satyanuM ja dhyAna dharyuM hoya te kALathI maryAdita hoya che. tethI ekAMgitAne zApa ApaNuM jJAnane game te rUpe e ApaNane darzana de te ApaNe ene ochevadhata eTale ja che. e vastu jANavI ane svIkAravI ane te dRSTinA svIkAra aMze oLakhI te zakavanA ja, satya cheDIne je bIjI koI vastune sAthe je vicAra jAgRti ane bauddhika udAratA phalita thAya che te keLavavI svAda paNAmAM jAgye heya, ApaNAM hRdayanA siMhAsana para satyane enuM nAma te jainadharma, eTaluM meM jANyuM che. mArI A samajaNa choDIne bIjI koI vastunI ApaNe sthApanA karI hoya, te satyane tamArAM zAstravacane sAthe baMdha bese che ke nahi te meM tapAsyuM nathI. enA vividha aMgomAM oLakhavAnI zakti ApaNe khoI besIe te dRSTine sAkSAtkAra mane thayuM che ane te jIvanamAM utAravAne huM chIe. pachI ApaNI dRSTi mithyA daSTi thaI jAya che.' prayatna karuM chuM.. eTaluM mAre mATe basa che. te sAkSAtkAra keTalA chIchare "mArI dRSTi sAcI ane bIjAnI dRSTi mithyA" ema jhaTa jhaTa che ane te prayatna keTale zithila che tenuM mane bhAna che; tethI sAdhakane je kahI bese che tenI ja daSTi mithyA hoya che ema samajatA ke svIkAratA. mATenI meTAmAM meTI muDI je namratA te choDavA huM taiyAra nathI. vAra na lAgavI joIe. darzana zAstramAM daita, adaita, viziSTa advaita eTale jIvanane vicAra karatAM jevA vicAronI bhUmikA upara huM AvyuM jevA bheda che, vivartavAda, pariNAmavAda jevA bheda che. upAsanA paddhatimAM chuM te namrabhAve ahiM huM raju karIza. emAM kAMI grAhya tatva hoya te paNa zaiva, vaiSNava, zAkata Adi bheda che. e badhAmAM aMtima satyanuM tene svIkAra karaze ane mArI bhUmikA samajIne mane samajAvavA eka yA bIjI rUpe pragaTa thayeluM hoya ja che. jevuM kaMI lAge te samajAvaze evI prArthanA che. mANasa bhale dara vakhate satyanI eka ja bAju jaI zakato hoya, mANasanuM jJAna ekAMgI hoya che tene te ilAja nathI. paNa paNa enAmAM sthaLAMtara ane kALAMtara karavAnI zakti che, eka bhUmikA e je samaje ke pitAnuM jJAna ekAMgI che, amuka vastuno vicAra choDIne bIjI bhUmikA para ArUDha thavAnI zakti ene maLelI che ane * jema pate kare che tema bIjAne paNa karavAne hakka che, pate eka tethI ja je je vastune ke bAjune e vicAra karavA mAMDe che te vastu bAjuthI joyuM ane eka ni ya upara Ape te ja pramANe bIjAe' , paratve e tatratya ane taMdAnItana banI zake che. tatratya eTale te na bIjI bAjuethI joze ane emane e rIte bIjuM ja darzana thavAnA sthAnane ane tadAkIMtana eTale te kALane. saMbhava che ane ene mATe e darzana sAcuM mAnavAno ene eTale ja je kalpanA zakita vaDe mANasa sthaLakALa pheravI game te bhUmikA hakaka che eTale ApaNe svIkArIe te ApaNA manamAM saMpUrNa satyanI sudhI pahoMcI zake che te kalpanA zakitanuM dArzanika ane AdhyAtmika udAratA Avaze. mArI ja vAta sAcI che, mArI dRSTi zuddha che, ane mahattva nAnuM sunuM nathI. e kalpanAzakita zraddhAnI ja eka vibhUti che, A bIjAnI vAta ke tenI dRSTi tadana khoTI che, mithyA che, ema .je Atmazakitano ja te eka AvIbhava che. e kalpanAzakita keLavavI e | Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-9-45 mANasajAtine sanAtana dharma ane adhikAra che. AjanA te e - jyAM jJAtibheda che, tyAM lokoe yAda rAkhavuM ghaTe che ke nyAta vizeSa yugadhama che. dareka bhUmikA upara pahoMcI javuM, te te bhUmikAnI bhinna hovA chatAM dhama te eka ja che ane eka dhamamAM koI ucca AMzika satyatA ane suMdaratA oLakhI levI, e bhUmikAne svIkAra ane keI nIca e bheda na ja heya. nAnA bhAI umare mAne che, karI ene badhe rasa cUsI le ane ene svIkAra kAyama rAkhavA eTalA mATe kaI kALe haDadhUta thaye che? eka vAra mane pUchavAmAM chatAM enAthI bhinna bhUmikA upara pharI ArUDha thavuM, ane tyAM zraddhA- AvyuM hatuM ke "aspRzyatAnivAraNanI hIlacAla saphaLa thaI ema tame bhakitapurvaka ene paNa svIkAra kare, ane e navI bhUmikAne jUnI kayAre gaNaze ?' meM kahyuM ke "harijane vacce ane savarNo vacce reTIbhUmikA sAthe anubhavanA adUtane jere samanvaya sAdhave eja A beTI vyavahAra thAya, eTaluM ja nahi, paNa zrI zaMkarAcAryanI gAdI yugadharmane purUSArtha che. Ama syAdavAdanI bhUmikA parathI ja ApaNe upara kaI dhama harijana bese, ane badhA hinduo vagara saMkoce sarvadharma samabhAvanI bhUmikA tarapha sarI paDIe chIe. ene zaMkarAcArya tarIke name, tyAre mAnIza ke aspRzyatA have nesta nAbUda | sarvadharma-samabhAvanuM Asana saheja juduM che. svAduvAda thaI che.' darzananI paribhASAmAM bole che, jyAre sarvadharma-samabhAva dharma dharmAtara karavuM bIna jarUrI che ema te huM svIkAruM chuM. sAthe ane saMskRtinI bhUmikA svIkAre che. dharmamAM dArzanika tatvajJAna sAthe koI dharmAtara kare, te te pApa kare che, e dharmabhraSTa thAya che, paNa Ave che ane zAstrIya graMthaprAmANya paNa Ave che, sadAcArane ema paNa mane lAgatuM nathI, na lAgavuM joIe. A sthiti tyAre ja dhama paNa Ave che ane AdhyAtmika sAdhanA paNa Ave che. upA siddha thAya jyAre bhinna dhamAM loko vacce vivAha thavA mAMDe eTaluM ja sanA paNa Ave che ane sAmAjika AcAra dharma paNa Ave che. nahi, paNa evA vivAhone loko uttejana Ape. binadharmIo vacce dhamamAM Ama badhA pAsAone samAveza thato hovAthI sarvadharma vivAha thavAthI dharmI tuTI jaze ema mAnavAnuM kAraNa nathI. tuTI samabhAva keLavavA mATe asAdhAraNa saMskAritA keLavavI paDe che. evI javAnA haze te tuTI jaze. paNa AMtaradhama vivAhane kAraNe dharmo saMskAritA phakata ApaNA dezamAM ja moTA pAyA upara phelAyelI che tuTI javAnuM kazuM kAraNa nathI. bhinna gAtromAM ja thAya e niyama ema mAnIe to temAM jarAya atizayokita ke pakSapAta nathI. anAdikALathI cAlatA hovA chatAM je ge tuTayAM nathI, te . sarvadharmasamabhAva kahe che ke duniyAmAM je nAnA moTA dharmo dharmo tuTaze, ema mAnavAnuM kazuM kAraNa nathI. vivAha thavAthI dhame manuSya samAjamAM pratiSThA pAmyA che, ane manuSya hRdaya keLavavAnuM vaccene uccanIca bhAva dUra thaze. kAma kare che te badhA ja dharmo satyaparAyaNa che, badhA ja ka9yANakArI Aje vaiSNava ane jene vacce vivAha thAya che, daitI ane che, badhA ja prabhumAmI che, ane tethI badhA ja eka bIjA pratye ' ' advaitI vacce vivAha thAya che. brAhmaNa vANIA vaccenA vivAha paNa kharekhara jotAM avirodhI che. lokonI bhinna bhinna paristhitine lIdhe, ApaNe vadhAvavA lAgyA chIe, zava, zAkta, vaiSNava evA bheda samajaNabhedane lIdhe ane jIvananA AdazamAM bhAra mukavAmAM utpanna vivAhane ADe AvatA nathI. TUMkamAM jAtibheda, upAsyabheda, darzanabheda, thatA pheraphArane lIdhe judA judA dekhAI Ave che, paNa aMdarakhAnethI ke graMthabheda Aje vivAhamAM naDatararUpa nathI, te badhA dharmo sAcA ane badhAne prANu eka ja che. tethI badhA ja dharmo sAcA che, badhA ja patIkA mAnyA pachI, dhamabheda ADe zA mATe AvavA joie ? sArA che, ane badhA pratye ApaNuM vaLaNa AdarabhAvanuM ja nahi, paNa eka jamAno hato jyAre vyakitagata temaja sAmAjika, tamAma svIkAranuM hovuM joIe. jIvanane kabaje dharmanA hAthamAM hatuM. jIvana vyavasthAnI sarvoparI sattA ApaNe amuka dharmamAM janmyA, athavA amuka dharma svIkAryo, dharmAnI hatI. Aje evI sthiti rahI nathI. kemake dharma saMkucita eTale ravAbhAvika rIte ene viSe ApaNe vadhAre jANIe, ene viSe thavA lAgyA che. gharamAM cAra bhAIo rahetA hoya, te emanA upara ApaNA manamAM vadhAre mamatA jAge, e dharmamAM mAnanArA ApaNane emanA pitAne aMkuza hoya che. gharamAM kartA purUSa che tyAM sudhI enA vadhAre paDatA AtmIya jevA lAge. ApaNe je ene badale bIjA dIkarAo saMpIne ja rahe che, chUTA paDatA nathI. evI ja rIte koI dharmamAM ucharyA hota, to e paNa ApaNane eTalo ja vahAla ane paNa dezamAM eka karatA vadhu dhame pracalita hoya te e badhA dharmo AtmIya lAgyuM hota. jo ApaNe saMskArI hoI, zuddha dRSTivALA saMpIne rahe ene mATe e dharmo karatAM paNa vyApaka ane zaktizALI hoIe te saheja vicAra sAthe ApaNe evI dRSTi jarUra keLavI koI paNa zreSTha vastu ke murabI saMsthA hovI joIe. zakIe ke jyAre badhA ja dharmomAM eka yA bIjI khUbI che ja ke e che ApaNI hiMdustAnI saMskRti. jene saMpUrNa jIvanamAM suMdara sarakhuM sthAna che ja, te badhAM ja dharmo hiMdustAnanI bhAratIya saMskRti parApUrvathI aneka jAtio, pitAnA che ema ApaNane samajatA ane lAgatA vAra na lAgavI aneka dharmo ane aneka prajAo vacce samanvaya karatI AvI che. joIe. jema vyakita viSe, tema ja dharmo viSe paNa kahI zakAya hiMdustAnanI sabhyatA, hiMdustAnanI saMskRti pahelethI bahujInI che___"ayN nija; paro vA iti gaNanA laghucetasAm / / Complex Civilisation che-mATe ja ene huM saMgamasaMskRti kahuM udAracaritAnAM tu vasudhaiva kuTuMbakam " // chuM. Arya ane drAviDa eka thayA, bhAratIo ane nAgalake eka thayA, AvI udAratA eTale ke satyaSTi keLavyA pachI AkhuM zaka, KNu, yuecI, pallava, pulinda, pulakasa ItyAdi asaMkhya jAtio vizva eka kuTuMba te zuM eka nAnakaDA mALA jevuM thaI jAya che-"vatra ahi eka bIjA sAthe bhaLI gaI che. jyAM sudhI ApaNe e badhAne bhavati vizva eka nIDam' meLavatA gayA, eka bIjAmAM bhaLavAnI kaLA keLavIne jyAM sudhI ApaNe badhA ja dharmo sAcA che, badhA ja mArA che, ema nizca thayA ene jIvatI rAkhI, tyAM sudhI ApaNe caDhayA, ane duniyAne mekhare pachI dhamAMtara karavAno prazna ja rahetuM nathI. jyAM chIe tyAM badhA rahI duniyAnI sevA karI zakayA. have pharI e ja bhAga AkhI duniyAnA dharmonA chIe, AkhuM ghara mAruM hoya tyAM adhikAra jamAvavA raMgamaMca para bhajavavAne vAre ApaNe bhAge ApaNA sadbhAgyathI AvyuM mATe mAre eka oraDImAMthI bIjI oraDImAM javuM nathI paDatuM. che. e ApaNuM mizana ApaNe jo vakhatasara eLakhIe te sRSTinA * paNa je koI paNa kAraNe bIjI oraDImAM huM gaye, te meM ghara prAraMbhathI Aja sudhI ApaNuM jIvyonuM sArthaka thaze. choDayuM ema te koI mane kahe nahi. evI ja rIte ApaNAmAMthI koI Aje vijJAna ane hiMsA e daMpatinuM tAMDava AkhI dharatI jo dharmAntara kare te e ApaNuM maTIne pAyA thayA ema kema kahe- upara bhayAnaka rIte cAlyuM che. e daMpatine peTe eka bALaka janamyuM vAya ? gharamAM eka bhAI DuMgaLI khAte hoya, ane bIjo na khAte che je bhasmAsurane nave avatAra che, enuM nAma te eTamika bomba hoya, te teTalA parathI kAMI e parA nathI thatA. (Atomic bomb). A aNuTaka hiMsaka rASTrono bhoga lIdhA Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-45 prabuddha jaina H keTalAka samAcAra ane noMdha AvI saMsthAonuM nAma ane rU5-ubhayanuM rUpAntara karI nAMkhI joIe e bAbata upara upara jaNAvela samAraMbha prasaMge pitAnI zrI, sAvarakuMDalA dazA zrImALI jaina yuvaka maMDaLa vicAre raju karatAM zrI. cImanalAla cakubhAi zAhe khuba bhAra muka A saMsthAnuM kAryakSetra kAThiyAvADamAM Avela sAvarakuMDalA che. hatA. temaNe pitAnA vakatavya daramiyAna jaNAvyuM hatuM ke - te ja saMsthAnI muMbaImAM vasatA keTalAka sAvarakuMDalAnA bhAIoe "huM jouM chuM ke tamArI pravRttio sArvajanika che. temAM kAma zAkhA udhADI che. muMbaImAM vasatA pitAnA sahavatanI bhAIo pAsethI ke jJAtinA bheda nathI. paNa tamArI saMsthAnuM nAma jJAti ane 'dhUma dravya udharAvI sAvarakuMDalAmAM cAlatI prastuta maMDaLanI pravRttione (dazA zrImALI jana) baMnenI maryAdA sucave che. dareka saMsthAnuM nAma pAvavI e A zAkhAnuM mukhya kArya che. A zAkhAe tA. 26-8-45 potAnI pravRttione anurUpa joie, tethI janatA bhramamAM na paDe ravivAranA roja potAnA maMDaLanI vividha pravRttione vizeSa jAherAta sAthe ApaNA vicAronI spaSTatA rahe. navI bhAvanA junAM bIbAM , maLe e hetuthI zrI. durlabhajI khetANInA pramukhapaNuM nIce mane raMjaka mAM gaThavI zakAtI nathI. nAma, baMdhAraNa, vAtAvaraNa vigere dareka . kAryakramathI bharele eka vArSika samAraMbha yeA hatA ane saMsthAne saMsthAe pitAnI bhAvanAne anukuLa rAkhavuM joIe. tethI mArI namra vArSika vRttAnta e prasaMge raju karavAmAM AvyuM hatuM. e vRttAnta sUcanA che ke tamArA maMDaLanuM nAma sAvarakuMDalA yuvaka maMDaLa, rAkhaze jotAM mAluma paDe che ke A yuvaka maMDaLa pitAnI kAmanA kuMDALAmAM ja te vadhAre sArthaka lekhAze. tethI tamane samasta sAvarakuMDalAnI janattAmAM pitAnI sarva pravRttio maryAdita karIne beThuM che ema nathI, paNa e sAtha maLaze ane tamArI bhAvanA vadhAre vizada thaze.' maMDaLanI pravRttione mATe bhAga sAvarakuMDalAnI sAmAnya janatAnA - "tamArA ahevAla uparathI huM jouM chuM ke jJAtinuM saMgaThThana karavuM sukha tema ja zreyane sAdhavA tarapha DhaLela che. maMDaLanA kAryavAhake e paNa tamArI eka bhAvanA che. te sAthe rASTrIya kArya paNa tame AkhA gAmane vaidyakIya rAhata maLe tevI keTalIka pravRttio calAvI karo cho. A be vastu saMgata nathI, tene meLa nathI. jJAti saMsthAnI rahyA che ane tene vizeSa ane vizeSa vikasAvavI e temanuM lakSya che. koI upayogItA huM have mAnato nathI. te saMsthAne aMta Avavo reTIyA pravRttine paNa teo sArvajanika dhoraNe vividha prayatna vaDe joie. tenuM saMgaThThana thAya ane jJAtibhAvanA vadhe evuM koI kArya yuvaka protsAhana ApI rahyA che. dhArmika zikSaNa ane keLavaNI viSayaka maMDaLe karavuM na joIe. jJAtimAM rahelAM aniSTono makakama vireja kare sahAya pitAnI jJAti ane saMpradAya puratI temaNe hajI maryAdita rAkhI ane jJAti saMsthAne aMta lAvavA e AvA yuvaka maMDaLanuM kartavyo che, jyAM haju kema vADAo ane valene sarvathA uccheda zakya hovuM joIe. gAMdhIjI te AMtarajJAtiya lagnane paNa AvakAre che. te banyo nathI evA ApaNA dezamAM AvA kemI yuvaka maMDaLe pitAnI prastuta prasaMgane lAbha laIne jJAti, koma, gheLa vagere nAnA kamI pravRtti uparAMta sArvajanika zreya ane svAdhyanI pravRttio hAtha nAnA vADA vatuLamAM kAma karatA ane sIdhI ke ADakatarI rIte A dhare e AvakAradAyaka che, ema chatAM paNa vyApaka laya ane saMsthAnuM jJAtinI divAlone ja vadhAre majabuta karatA aneka yuvakene temaja yuvaka komI svarUpe A banne vacce koI saMgati saMbhavatI nathI ane udAtta , maMDaLAne zrI. cImanabhAIe spaSTa mArgadarzana karAvyuM che. A mArga- dayeya dharAvatA yuvakoe AvA kAmI vartAmAMthI chaTA thavuM joIe ' dazanane svIkAra karIne upara jaNAvela "zrI. sAvarakuMDalA dazA zrImALI, ' ane komI saMgaThThanane dayeyanA sthAne rAkhatI pitAne hastaka cAlatI jaina yuvaka maMDaLa" "zrI sAvarakuMDalA yuvaka maMDaLamAM potAnuM satvare . ' vinA ane ane potAnI mAtA hiMsAne ja bhoga lIdhA vinA zamavAne rUpAntara pAmIne eka anukaraNIya dAkhalo besADaze evI AzA nathI. vijJAne hiMsA sAthe paraNIne bhAremAM bhAre bhUla karI che. e rAkhavAmAM Ave che. ' zApamAMthI duniyAne ugAravAnuM kAma ApaNuM che, paNa tene mATe prathama aNuba ane Izu khrIstanA vArasadAre aNa ApaNe ApaNA potAne uddhAra karI rahyo. te zakita keLavavA mATe, aNubebanA upage Aje AkhA jagatane uMDA vicAramAM premathI devane jItavA mATe ApaNe mAnavatAnI navaracanA karavI rahI. nAMkhI dIdhuM che ane mAnava jAtanA samagra bhAvIne cintAgrasta banAvyuM ApaNA zAstramAM kahyuM che ke--mahAbhAratamAM che ke-satyayugamAM che. A aNubebanA upaga sAme aneka dizAethI virodhanA sura aneka deve na hatA. eka purUSottama nArAyaNanI ja upAsanA thatI. uThayA che, jyAre kaI kaI dizAethI tenaanudana paNa maLyuM che. manuSyajAtimAM rahelA zreSTha tatvanI,-uttamatAnI-upAsanA ja thatI ane AjanA pAdarIo Izu khriIstanA custa anuyAyIo ane temanAM vaNuM paNa eka ja hato. varSonI anekatA te te yuganI AvazyakatAne amUlya upadezanA sIdhA vArasadAra hovAno dAvo kare che. A vargamAMthI lIdhe pAchaLathI janmI. Aje ApaNe tyAM cAturvane ThekANe anaMta keTalAke avazya aNubanA A bhayAnaka ane niSphara upaga sAme vaNene goTALe janme che ane ApaNe chinnabhinna thaI duniyAnA sukhamAM sakhta virodha uThAvyA che. temanI AMtaraDI zahera jevA zahera tiraskAranA pAtra thayA chIe. je loko potIkane InakAra kare, teo ' rane aNuoMbathI rakSaNa mAtramAM saMhAra thaye sAMbhaLIne kakaLI uThI che, badhe tiraskArane pAtra na thAya te zuM thAya ? have ApaNe badhAne vagara ane A aNubaMba upara kaDakamAM kaDaka antarrASTrIya maryAdA mUkavAne zarate svIkAra kare rahyo. te mATe jAte pIlAI jaine emAMthI nIkaLatuM . teo Agraha karI rahyA che. paNa bIjA evA paNa keTalAka pAdarIopitAnuM tela (sneha) sAmAjika gharSaNa maTADavA vAparavuM rahyuM. evA khrIstI-sAdhue pragaTa thayA che ke jeo bezarama rIte ane purI naphaTAIthI rasAyaNathI ja ApaNe eka thaIzuM. AjanA Confusion sAme A aNubebanA upayoganuM samarthana karI rahyA che. dAkhalA tarIke kena ApaNI AgaLa eka ja esiDa che ane te che Fusion nuM kaliyuga * lanA gharanDa galAmayala jaNAve che ke "aNubAbanA upayA TALIne ekavaNuM satyayuga sthApavAnuM. Azcarya thayuM che ema huM kahI zakatA nathI. eka bhalA dayALu mANasanI dhaMdhoparatve ApaNA vaNe bhale game teTalA hoya, paNa jIvana- vAta che ke tene eka kutarAnI pUMchaDI kApavI hatI, paNa AkhI puMchaDI para ApaNe badhAe ekajinsI (homogenious) ekavaNuM prajA eka sAthe kApI nAMkhavAnI tenI hIMmata nahotI cAlatI, tethI te thavuM ghaTe che. duniyA AgaLa Aje eka ja savAla che. kAM te haMmezA te pUMchaDI kaTake kaTake kApato hato. huM pote chuTaka chuTaka hiMsA gAMdhIne svIkAra kare. nahi te aNuTakanI adhIne. ApaNA mATe karatAM sAmudAyika hiMsAne vadhAre pasaMda karuM chuM." anya dharmAdhikArI eka kSaNane paNa vicAra karavA jevuM nathI rahyuM. svAvAda ane sarva senTajona ervAna jee eka jANItA nATakakAra paNa che teo jaNAve * dharmasamabhAva jANunArA ApaNe, ApaNuM mizana oLakhI, badhAne je che ke "aNuba viSe keTalAka loke bevakuphI bharelI carcA karI rahyA che svIkAra karIe, ane badhAnA ja sahakArathI vizvakakSANunI yAtrAe ' che. je mArUM evI ja kaI rIte mRtyu thavAnuM hoya te baMdukanA nI sthira pagale AgaLa vadhIe. - kAkA kAlelakara . ( anusaMdhAna pRSTha 98, juo). Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. sacassa ANAe ubalie mehAbI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. sapTembara 15 prabuddha jaina satyapUtAM vadedvAcam 1945 prabuddha jaina taLAjA--mUrti khaMDana ogasTa mAsanI aThThAvIzanI tArIkhanI rAtrInA taLAjAnI TekarInA zikhara upara Avela cAmukhajInA maMdiranI cAre mUrti enI khaMDanaghaTanAe AkhA hiMdusthAnanA jaina samAjamAM atyanta duHkha ane dhRNAnI lAgaNI pedA karI che. hiMdusamAja paNa A ghaTanA paratve pUNa` sahAnubhUti temaja samasaMvedana dAkhavI rahyo che. sthaLe sthaLe jainajainetara samAjonI temaja sasthAonI sabhAe bharAi rahI che ane prastuta ghaTanA viSe dhaNuA dAkhavatA ane A bAbatamAM sakhta pagalAM laine gunehagArAne pakaDI temane yAgya'nasIyata paheAMcADavA ane AvI ghaTanA krIne navA na pAme te sakhta prabaMdha karavA bhAvanagaranA nAmadAra mahArAjAne Agraha karatA harAvA pasAra thaI rahyA che. A bAbata polIsa tapAsa calAvI rahI che ane e traNa musalamAnanI A saMbaMdhamAM dharapakaDa karavAmAM AvI che. keTalAMka apakRtye svataH kAne paNu dhRNA ane kaMpArI upajAve tevAM hoya che, paNa pariNAmanI dRSTie eTalAM badhAM mahatvanAM hAtAM nathI. dAkhalA tarIke khuna, cerI, luMTa, chetarapIMDI vagere. samAjamAM AvA banAvo banyA kare che; mAnavatAnI dRSTie sau koi tene niMdya gaNe che. ema chatAM paNa tenA AdhAta-pratyAdhAta pramANamAM alpakAlIna hAya che. samAja AthI TevAyela che. rAjyA bAbatamAM jarUrI anuzAsana karatuM rahe che ane AvA banAvAnI samAjanA samadhAraNu upara bahu moTI asara paDatI nathI. khIjI bAjue taLAjAmAM khanI che evI dhaTanA evA prakAranI che ke jenA kevaLa sthULa dRSTie ja jo vicAra karavAmAM Ave te pramANamAM bahu sAmAnya apakRtya lAge; tene kSeAbha je samAja sAthe tene sIdho saMbaMdha hoya tethI vadhAre vyApaka kSetrane sparzatA na heAvAthI amuka varga tene asAdhAraNa mahattva Ape te anya vargo tene eka sAmAnya ghaTanA tarIke lekhAne bahu mahattva na paNa Ape. Ama chatAM paNa pariNAmanI dRSTie AvI ghaTanAe atyanta dArUNa ane bhayAnaka hoya che. kAraNa ke prastuta ghaTanAne barAbara vicAra karatAM ApaNune la:gyA vinA nahi rahe ke amuka mUrti enA khaDana dvArA A apakRtya AcaranAra duSTa mAnavIoe eka meATA vanA dhama prANanAmamabhAgamAM eka atyanta dANu prahAra karyAM che. AvI ghaTanAmAMthI saheje na rAmAvI zakAya evA roSa ane dhRSNAnI lAgaNI eka moTA samAjamAM pedA thAya che ane enA AdhAta-pratyAdhAtAnI saheje na TALI ke vArI zakAya evI du:khada paraparA zarU thAya che, samAja Akhe AvA banAvathI eTale badhA kSubdha thAya che ke tene samadhAraNa upara lAvavA e atyaMta kaThina kArya ane che. AvI ghaTanAne samabhAvathI jovAnu samAja mATe zakaya rahetuM nathI ane AvA banAvathI sAmAjika aikaya kAmI sauhAda -meTA jokhamamAM AvI paDe che. prastuta ghaTanA pAchaLa kAne hAtha che. ane e kAma karavAmAM koNe zu` bhAga bhajavyo che ane teo kai nAta ke jAtanA che e viSe ApaNe hajI kazu jANatA nathI. paNa jeNe A apakRtya kayu heAya ane jeNe jeNe Avu* karavAnI preraNA ApI hAya te sarvee vizALa janasamAjatuM Ayantika akalyANu kayu che, kAmI ekatAnA moTA droha karyAM che ane na kalpI zakAya evI aneka dudhaTanAenI zakayatAone-khAsa tA. 15-9-45 karIne je kAThiyAvADa zAnta ane svastha sUtuM hatuM tevA kAmI ekhalAsathI bharelA kAThiyAvADamAM-janma Apyo che. A dudhaTanAe TALavAnA--enA duSpariNAmeAthI bacavAnA-eka ja upAya che ke kAma kAmanA lokA hiMdu ane musalamAna sau kAI peAtAnA saMdha ane jamAta dvArA A duSTa kRtyane jAhera rIte ane antaHkaraNa pUrvaka vakhADI nAMkhe ane A pIzAcI kRtya kAi magaja bhamI gayelA ane geraraste dAravAyalA e pAMca eku mAnavInuM che ane e sAthe kAi nAta jAta ke kemane kazI paNa levAdevA nathI evI sArvajanika pratIti Ama prajAmAM utpanna kare. A prasaMge kAThiyAvADanA temaja anyatra vasatA musalamAna bhAIenu eka bAbata tarapha khAsa dhyAna kheMcavAnI jarUra lAge che. prastuta bhUti khaMDana kANe karyu" che te viSe haju koi paNa cakkasapaNe kahI zake tema nathI; ema chatAM paNa parApUrvenA itihAsanA sassArA evA che ke AvuM jyAre kAMi bane che tyAre hiMdu samAjanuM mAnasa rakhene A pAchaLa koi musalamAneA teA hAtha nahi hoyane evI kalpanA upara sahajapaNe DhaLI gayA vinA rahetuM nathI. vastutaH AvI bhUtakALamAM banelI dareka ghaTanA pAchaLa susalamAneAne ja hAtha hoya che ema mAnavAne kazuM paNa kAraNa nathI. jaina jainetara vacce paNa vaira vaimanasyanA banAva banatA AvyA che. vaLI jyAre AvI ghaTanA pAchaLa amuka musalamAnane hAtha heAya che tyAre paNa AkhI musalamAna kAmanu AvA kIssAne anumedana heAya che ema mAnI levu e paNa musalamAna bhAienA dilamAM rahelI mAnavatAne inakAra . karavA rAbara che. kAmI ekatA ane paraspara sadbhAvabharyuM sabaMdha jeTalA hiMdu janatAnI cintAno viSaya che teTale ja musalamAna janatAnI cintAne viSaya hAvA ja joie. parasparanuM hita ane svAtha paNa kAma kAmanA mIThAM sadbhAvabharyA saMbaMdha upara ja avalaMbe che. A badhuM hAvA chatAM AvA banAva bane che tyAre je samAjanA dhama prANane AvI ghaTanAthI atyanta AdhAta lAgyo hAya che tenuM haiyuM asAmAnya rIte Avu ane saMzayagrasta bane che. AvI paristhitimAM muqhalamAna bhAie peAtAnA pADe|zI samAjanI sAthe ja che ane temanA maMdira ke mUrti nA je dhAta karavAmAM AvyA che te peAtAnI masadane teDavA barobara ja teo lekhe che evI hamadardInI pratIti jo parasparano bhAIcArA musalamanAne paNa eTalI ja ISTa vastu hoya te-samA, jAhera nivedane tema ja anya sava vyavahArU rIte vaDe musalamAna bhAie hiM'du samAjanA dilamAM utpanna karavI joie. AvA prasaMge kevaLa mauna dhAraNa karyAthI na cAle. mauta teA ulaTu' koi kAcha vAra anatha pariNAmI ane viparIta kalpanA ene janma ApanAra bane che. AvI ghaTanAe prasaMge te A bAbata barAbara dhyAnamAM le ane kAmI svAsthyamAM bhaMgANa paDavAnI je bhIti Aje sevAi rahI che te TALavAmAM bane teTalA madadarUpa thAya evI jo musalamAnabhAine vinati karavAmAM Ave te te asthAne nahi gaNAya. pramuddha jaina jevA eka nAnA sarakhA patranA khuNethI vyakata karavAmAM AvatI A sUcanA temaja abhyarthanA musalamAnabhAgmAta pahoMcaze ke kema e eka prazna che. paNa A viSama avasara upara je vaga ne ane je samAjane uddezIne je kAMi kahevA yAgya bhAse te spaSTa ane niDarapaNe kahevu e prabuddha jananA eka saMcAlaka tarIke mAro dhama bane che. ema samajIne ATalI vAta musalabhAine uddezIne kahevAnI meM dhRSTatA karI che. jaina samAje A prasaMge yogya dhairya dhAraNa karavu jarUrI che ane Aveza ke rASathI eka yA bIjI bAjue kheMcAi na jatAM purI dI`STi vAparIne je katavya lAge tene anusaravA kaTibaddha thavu ghaTe che. A saMbaMdhamAM bhAvanagara rAjya sAme eka asAdhAraNa viSama kruja AvI paDI che ane te adA karavAmAM bhAvanagara rAjya nahiM cuke evI hiMdusthAnane jaina samAja AzA rAkhe che. dareka dharmonAM devasthAnAnuM saMpUrNa rakSaNa Apavu e dareka rAjyane eka viziSTa Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-45 uparanA . dha che. e dharmonA anupAlanamAM rAjya jo cuke ane dekhItI guMDAgIrIte nIbhAvI levAnI nIti svIkAre athavA te upara gunehagAra mAMthI be cArane zikSA karI. uparachalAM thIgaDAM mArIne A bAbata patI gai ema mAnIne jo rAjya cAle teA rAjya bhAremAM bhAre galatInuM bhAga bane che ane pariNAme guMDAgIrInI navI AvRttiene nAtare che ema samajavu. A tapAsa prastuta atyAcAranA mAtra karmacArIone pakaDI pADavA sAthe purI nathI thatI, paNa enA mULamAM jaine AvA atyAcAranI preraNA ApanAra ane sUtrasaMcAlana karanAra kANu kANu che tenA uMDANumAM rAjye javAnI jarUra che ane have pachIthI AvI guMDAgIrInI bIjI AvRtti kadi paNa thavA na pAme evI paristhiti rAjyamAM hu MmezAne mATe ubhI karavAnI ane e dhAraNe cAlatA jarUra jaNAya teTalI kaDakAthI kAma levAnI rAjyanI khAsa pharaja che. gheADAM varSo pahelAM Aja rAjyamAM prabuddha jaina AthI anya prakAranI guMDAgIrInI eka ghaTanA banI hatI ane te vakhate je sakhtAithI rAjye kAma levuM joitu hatuM tevI sakhtAthI kAma levAmAM rAjye mandatA darzAvI hatI. Aje samAja jIvananA khIjA pradezamAM evA ja prakAranI guDAgIrIe dekhAva dIve che. rAjyasattA nIce sau kAi sarakhI rIte surakSita havA joIe; 'dira ke masada koi paNa pavitra devasthAna ke dharmasthAnane koi AMgaLI paNa aDADI na zake evI surakSitatA ane ni yatAne pratyeka prajAjanane rAjye purA vizvAsa ApavA joie. rAjya A rIte potAnA kartavya dharmanu purI makkamatAthI pAlana kare ane e rIte atyanta dubhAyalI jaina kAmate zAnta, svastha ane nizcinta kare evI mAtra jaina samAja ja nahi paNa samasta hiMdu Alama bhAvanagara rAjya ane bhAvanagara mahArAjA viSe AzA seve che ane apekSA dharAve che. AvI rIte pratyeka pakSa potapotAnA kRta vyaMmanu yogya rIte pAlana karIne taLAjAnI durghaTanAnA mAThAM ane bhayAnaka pariNAmAmAMthI rAjyate, prajAne temaja kAThIyAvADanI janatAne bacAvI zake che. paramAnada, puravaNI : taLAjA khAte banela mUrti khaMDananI durdhaTanA pratye atyanta dhRSNA vyakata karatA ane bhAvanagara mahArAjAne A bAbatamAM sattara pagalAM bharavAnI vinaMti karatA aneka dharAvA jAhera sasthA temaja sabhA taraphathI amane prakAzana mATe maLyA che. e sa dharAve lagabhaga eka ja matalabanA che ane temAMnA ghaNA kharA anya sAmayikomAM pragaTa thai cukayA che. te sa` TharAveA taLAjAnA banAve upasthita karela tumula Andolana ane asAdhAraNa samAjakSema vyakta taMtrI. kare che. keTalAka samAcAra ane neAMdha ( pRSTha 77 thI cAlu ) kaTAI gayelA bhAlAthI vIMdhAIne maravA karatAM aNumenathI khalAsa thaI javAnuM... huM vadhAre pasa Mda karU'. e aNuee AkhA vizrA anta ANyA chaeN ane lAkhA mANase te mRtyunA meDhAmAM ha|mAtAM bacAvI lIdhA che. eka mANasane mAravA karatAM eka lAkha mANasane eka sAthe mAravA e vadhAre dhaNApAtra che ema kahevAmAM Ave che; paNa A vAta mArI te puddhimAM ja utaratI nathI." "jo tArA eka gAla upara tane koi eka tamAce mAre teA tenI sAme tArA khIjo gAla dharaje" AveluM zAnta avarodhane sadezeA ApanAra ane eja rIte AjathI be hajAra varSa pahelAM jIvI ane marI jANanAr bhagavAna Izu khrIstanA vArasadAra ane dharmAdhikArInA meDhAmAM AvI vANI svapne paNa saMbhave kharI ? ema chatAM paNa AvA udagArA ane te paNa dhama nI vyAsapITha uparathI ApaNe chaDeceka nIkaLatA sAMbhaLIe chIe, tyAre A AsurI saskRti ane tenA svAbhAvika pariNAmarUpa vigrahe mAtra sAmAnya janatAnI ja nahi, paNa vizvama dhruvane meAkhare rAkhanAra dharmAMnA anuyAyI sAdhugaNa jevA viziSTa vanA cittanI paNa keTalI bhaya kara vikRti karI nAMkhI che. tene ApaNane kAMika khyAla Ave che. A vigrahe nipajAvelu. bhautika tuka zAna te daza paMdara ke pacIza vaSa mAM bharapAi thai jaze, paNa eTa nIpajelA dArUNa AdhyAtmika hAsanI puravaNI thatAM kANu jANe keTalA samaya vItI jaze e kahI zakAtuM' nathI, Aje te dhamanA sthAnama adhamanI, ahiMsAnA sthAnamAM sahAranI ane vizvabavanA sthAnama vaitRptinI pratiSTA thaI rahI che. mAnavI pazuthI paNa nIcenI keATie pahoMcyA che; dhamadhikArI niSThuratAnA upAsaka banyA che; sAdhue jANe ke setAnanI upAsanA karI rahyA che. bhagavAna zu Aje pekA karI rahela che ke "AjathI be hajAra varSa pahelAM tA bhArA virAdhI ee. mane krAsa upara laTakAvyA hate. paNa Aje te mArA anu yAyIo ja mane pharIthI krAsa upara laTakAvI rahyA che. kharekhara tee zuM karI rahyA che tenI temane khabara nathI. e parama pitA! tema sanmati Apa !" bhAI anilakAnta hemacaMda amaracaMdane abhinaMdana jaina zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAgamAM mAMgaraeNALanivAsI sva ze hemaca'da amaracaMdanu nAma temanI udAratA temaja keLavaNIpracA pratye temanI viziSTa abhirUcine age bahu jANItu che. mubaIma Avela zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA Adya saMcAlakAmAMnA teo e hatA. temanA trIjA putra bhAIzrI anibhrakAnta mubai yunIvarsITIna bI. esa. sI. nI parIkSA pasAra karIne TekasTAilanA viSayanA vizi abhyAsa karavA mATe 1937 nI sAlamAM iMglAMDa gayelA ane menacesTarama rahelA. tyAM temaNe bI. esa. sI. Teka.nI temaja ema esa. sI. parIkSA pasAra karI. ema. esa. sI. mATe temaNe kRtrima rezamana sodhanane viSaya pasaMda karyo hateA. temane abhyAsa te! ghaNA sama pahelAM purA thayA hate; paNa vizvavigrahe temane ahiM AvavAmAM mATa antarAya nAMkhyA. tee iMglAMDamAM impIrIyala kemIkala inDasTrIjhamAM varSa pahelAM joDAyA hatA ane e ja kaMpanImAM Aje paNa te ahi kAma kare che. cAlu varSoMnA jAnyuArI mAsamAM te hiMda khAte pAchI karyo che ane lagabhaga sAta varSanA IMglAMDa khAtenA temanA cAlu nivAsane lIdhe ane yuddha pravRttine lagatA anekavidha rAkANAne lIdhe temaNe vyApAra temaja udyoganA kSetramAM baheLe anubhava prAptA karyAM che. temanA moTA bhAi zrI. pravINacaMdra muMbaI jaina yuvaka sadhanI kAryavAhaka samitinA sabhya che temaja bIjI aneka jaina sasthAomAM joDAyalA che. bhAIzrI anilakAntanuM abhinandana karavA mATe tA. 11-8-45 no rAja mAMgaroLa zrImALI samAja taraphathI zrI cImanalAla cakubhAI zAhe nA pramukhapaNA nIce sanmAna samAra'bha yojavAmAM AvyA hatA. potAnA viDane pagale cAlIne bhAizrI anilakAnta peAtAnA utkarSa sAthe jena -samAjane temaja vizALa rASTrane potAnI zakita ane vizALa anubhavane purA lAbha Apaze evI AzA rAkhavAmAM Ave che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha jaina vipula vidvattA ane vismayajanaka sa`kucitatA ! sva. caMpatarAya jaina digaMbara samAjanA eka baheAza dhArAzAstrI hatA. teo bhAre vidvAna ane taMtrasAhityanA abhyAsI hatA. temanu Key of Knowledge nAmanu` mATuM daLadAra pustaka. temanA vipula pAMDityanA purAvA che. A uparAMta bIjuM pazu temaNe dhaNu' lakhyuM' che. zvetAMbara temaja digambare vacce varSoMthI cAlI rahela sametazikhara tIya ne lagatA jhagaDe bahu jANItA che. digaMbara pakSe te ja huMmezanA salAhakAra ane dhArAzAstrI tarIke vagara mahenatANuM kAma AvI vipula vidvattA ane deza paradezanA baheALA anubhava dharAvanAra "vyakitanA saMbaMdhamAM zrI kAvyaprasAda jaina taraphathI thoDA samaya upara bahAra paDela berisTara zrI capatarAya jaina' e nAmanI eka pustikAmAM digaMbara samAjanA jANItA AgevAna sajjana zrI nAthurAma premInI nIce mujabanI eka smaraNanoMdha jovAmAM Ave che. karatA hatA. eka vAra teA mane lAgyuM` ke sva. caMpatarAyajI mAtra jaina nathI. pAkA digabara jaina che. e divaseAmAM te sukhAnaMda dhama zALAmAM utaryAM hatA. meM emanI sAthenI vAcitamAM sUcavyuM ke jainadhama nu purepurU jJAna meLavavuM hAya teA. ekalA digambara jaina sAhityanA abhyAsa pUratA nathI. zvetAMbara AgamA ane bauddha sAhitya - paNa vAMcavu joie. e vinA zramaNa saMskRtinA kramavikAsane ane jainadhama nA siddhAntAnI vizeSatAoneA khyAla na Ave." mArA A kathananA javAbamAM zrI 'patarAyajIe kahyuM ke "nA bApu ! zvetAMbara AgamAdi vAMcIne huM mArA samyaktvane malIna karavA nathI mAMgatA" me te sAMbhaLIne TakAra karI ke "te te tamArU" samyaktva bahu sukumAra haze. ene khuba sabhALajo.' zrI capatarAyajIte e Takora na gamI' kayAM zrI ca'patarAyanI agAdha vidvattA ane kayAM potAnuM samyaktva zvetAMbara AgamA vAMcavAthI malIna thavAnI bhItIdrArA vyakta thatI temanI sAMpradAyika sakIrNatA ! A koyaDA ukela mAMge che, ApaNe ema mAnIe chIe ke vizeSa ane vizeSa jJAnaprAptithI mAnavInuM mana huMmezA vadhAre vizALa ane udAra bane che. paNa A saMva-sAdhAraNa niyama nathI. jJAnanA upayoga Antara nirIkSaNa tarapha vaLe ane saskAraprApta ane paraMparAgata aMgata adhyAso ane abhinavezanu pRthakkaraNa ane padaccheda karavA tarapha DhaLe tA jarUra mAnavInI dRSTi vadhAre viza, vizALa, vivekayukta ane udAra bane. paNa uttarottara ddhi pAmatA jJAnanA Atmagata adhyAsA ane abhinavezezanA kevaLa samathana arthe ja jo upayAga karavAmAM Ave te tenu pariNAma tenI sakatAne ja sudRDha karavAmAM Ave. A dheAraNe jJAnasa Mcaya karanAra vyaktimAM kadi sAcI udAratA, vizALatA ke anekAnta vRtti janme ja nahi, tenuM jJAna tenI peAtAnI ja kheDI ane baMdhana bane. tenA pAMDityamAM ane eka bukaselaranA vipula graMtha saMgrahamAM kaze! paNa pharaka na rahe. upara jaSNuAvela -praMsaga dvArA sva. caMpatarAyajImAM ApaNane je AzcAryajanaka sAMpradAyikatAnu darzana thAya che tenA A rIte khulAsA thai zake che. tamArU" nAma matadAra patrakamAM noMdhAve tA. 15-9-45 khAsa kharekhara samajI laIne yogya vyakitaone mata ApavAnI bAbatamAM purA jAgrata thavAnI jarUra che ane je kAi bhAi ke bahena sarakAre nakkI karelA dheAraNu anusAra mata ApavAnI cagyatA dharAvatA hoya ema chatAM paNa jemanu nAma matadAra patrakamAM noMdhAyaluM na hoya e sava kAie veLAsara peAtAnuM nAma sarakArI matapatrakamAM noMdhAi jAya e mATe jarUra arajI karavAnI temaja te mATe jarUrI pramANupatra meLavI levAnI kALajI dharavAnI AvazyakatA che. sarakArI matapatrakAnI chellI yAdI prasiddha thayAne Are daza varSoM upara muddata thavA AvI che ane tethI e matapatrakamAM matanI yogyatA dharAvanAra aneka bhAi bahene!nAM nAma noMdhAyalAM nathI: A bAbatanI jarUrI arajI karavAne chevaTane divasa sarakAre AgAmI eka Tobara mAsanI padaramI tArIkhane nakakI karyAM che, te matapradAnanI yogyatA dharAvatA sarve bhAi bahenane vinati ke tee vinA vilae peAtapeAtAnA sthAna sAthe dharAvatA mahAsabhA samitinA kAryAlayamAM jane potAnuM nAma sarakArI matapatrakamAM che ke nahi tenI tapAsa kare ane peAtAnuM nAma noMdhAyaluM nathI ema jete mAluma paDe te A sabaMdhamAM zu karavAnu' che tene lagatI purI mAhItI meLavIne te mujaba amala karavAmAM jarA paNa vilaMba na kare. matapradAnanI caeNgyatA sabaMdhamAM sarvasAmAnya e bAbate te e che ke eka tA koi paNa mata ApanAra strI ke purUSanI ummara ekavIza varSanI nIce na hAvI joie ane bIjuM mata ApanAra matadAranA matadAra kSetramAM cha mAsathI vadhAre samayane nivAsa hovA joie. A uparAMta je koi vyakti nIcemAMnI kAi paNa eka prakAranI cAgyatA dharAvatA hoya te vyakti matadAra banI zake che. prAntika temaja madhyastha dhArAsabhAnI cuMTaNIe jema bane tema jaddhithI karavAmAM sarakAre nirNaya jAhera karyo che ane A banne cuMTaNIe AgAmI varSanA bhA` mAsa pahelAM patAvI devAmAM Avaze ke jethI navA varSanI dhArAsabhAmAM navA cuTAyalA sabhyo bhAga lai zake AvI aTakaLa karavAmAM Ave che. A dhArAsabhAmAM prajA peAtAnI bahumatIthI potAnA prItipAtra ane vizvAsapAtra sajjane ane sannArIone potAnA pratinidhi tarIke mekalI zake che. A pratinidhi hiMdanA bhAvI rAjakAraNamAM asAdhAraNu agatyanA bhAga bhajavavAnA hAine A vakhatanI cuMTaNI viziSTa mahatva dharAve che ane tethI pratyeka matanu paNa A samaye khAsa mahatva che. tethI sarakArI matadAra patrakamAM jenuM nAma noMdhAyalu hoya teNe potAnA matanuM mahatva (1) muMbai zaheramAM mAsika rU|. 5 ane bahAra gAma ke uSanagaramAM mAsika rUA. 15 bhADu". bharatA hoya agara te. (2) jemaNe kAi paNa yunIvarsITInI meTrIka ke skula lIvIMganI parIkSA pasAra karI hoya agara te (3) je rITAyaDa penzanara ke mukata karAyela mIlITarI adhikArI agara teAna-kamIzanDa adhikArI hAya agara te (4) jemaNe AgalA hisAkhI varSoMmAM inkamaTekasa bharyAM hAya A uparAMta strIe. saMbaMdhamAM matapradAnanI yogyatAnuM dheAraNa nIce mujaba vadhAre vyApaka rAkhavAmAM Avyu che. ekavIza varSoM uparanI ane matadArakSetramAM cha mAsathI vadhAre samayathI rahetI kA paNa strI matadAra thai zake che, jo te strI (1) kAi paNa bhASAmAM lakhI vAMcI zakatI hAya agara te (ra) tenA pati matadAra thavAnI upara jaNAvela dheAraNe yogyatA dharAvatA hAya. e ja rIte harijane sabaMdhamAM je kAI harijana ekavIza va uparanA ane matadAra kSetramAM cha mAsathI vadhAre samayathI rahete hAya te harijana kAi paNa bhASAmAM lakhI vAMcI zakatA hAya te te harijana matadAra banI zake che. vizeSamAM avibhakta kuTuMba mATe evI goThavaNa che ke jyAM e karatAM vadhu mANusA eka dharamAM rahetA haiAya tyAM dareka mANusa dITha bharAtuM bhADu A pramANe gaNavAmAM Avaze;-dharanuM je bhADuM hAya. tene gharamAMnA mANasAnI saMkhyAvaDe bhAMgavAnAM Avaze ane je AMka Ave te rakama te pratyeka mANusa bhADapeTe Ape che ema gaNuAze. A badhI bAbatA dhyAnamAM laine je kAi bhAi bahena matadAra thavAnI yogyatA dharAvatA hAya te potAnuM nAma AgAmI ekaTembara mAsanI padaramI tArIkha pahelAM pAtapeAtAnA sthAna, jIllA ke prAntane lagatA matadAra patrakamAM dAkhala karAvI levAnu na cuke. pAna . Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina, tA. 15-9-45 para mane lAge che ke rAjakAraNamAM caraNasparzanA vevalApaNAthI aLagA caraNasparza rahevAne jema paMDita javAharalAle hiMdI janatAne Adeza Apyo che, koIpaNa kSetramAM asAdhAraNa pratiSThAne pAmelA. ane lokadarane tevI ja rIte ApaNI ane bhakitapAtra banatA gurUjane vacce koI pAtra banelA mahApurUSano caraNasparza karavAnI paraMparA prajAjIvanamAM abhedya asamamatA rahelI che ema sUcavate Ajane vadhAre paDatA kiI kaLathI rUDha thayelI che. A paraMparAne sakhta virodha karatAM thoDA vaMdanavyavahAra, sASTAMga praNAma, caraNasparza ke kevaLa vevalApaNuM dAkha samaya pahelAM lAhoramAM maLelI eka jAhera sabhAmAM paMDita javAharalAla vatA gurUjana-pUjAnA vividha prakAre-A sarvane sau koIe ane di naherUe jaNAvyuM hatuM ke, "eka vakhata sImalAmAM huM pharavA nIkaLe khAsa karIne AjanI navayuvaka janatAe parityAga kare ja joIe. na hate. eTalAmAM acAnaka eka jaNa bahAra nIkaLI AvyuM. e mArA bhakita ane Adara dilanI vastu che. tene jAheramAM vyakata karatAM pagamAM evI rIte jhukI paDe ke jo sAvadha ane sAvadhAna na hota ApaNe pramANabuddhi ane viveka vicAra dhAraNa karavAnI khAsa jarUra che. che te sImalA bAjunI eka uMDI khAImAM ja huM gabaDI paDayA hatA. pracalita vaMdanavidhi ane caraNasparzanI prathA vadanasparza karanAramAM Eaa sArA nasIbe huM bacI gaye. A caraNasparzanI prathAne prajAe eka- pAmaratAnI pratIti sudRDha kare che ane vandAtA gurUjanamAM pite kaI ima tyAga karavo joIe. e mANase je kAMI karyuM hatuM e mArI asAdhAraNu-asAmAnya vyakita che evo khyAla ja sadA dahIchepratyenA premanA lIdhe ja karyuM hatuM e huM kabula karuM chuM. paNa pitAnA bhUta kare che. mAnavI tarIkenI samAnatAne khyAla baMnemAMthI prema ke Adarane vyakata karavAnI A padhdhatine huM jaMgalI ane gulAbI alopa thavA mAMDe che. AnuM pariNAma eka bAjue hInatA, manodazAnI sUcaka gaNuM chuM. A caraNasparzanI prathA AjhAdInI bhAva- dInatA, aMdhazraddhA, AtmavizvAsane abhAva, parAvalaMbItA ane ke - nAnI cheka virUddha che. hiMdanA strI purUSo ! A prathAne tilAMjali Ape ! AdhyAtmika gulAmImAM Ave che, anya pakSe ahaMkAra, sattApriyatA, EK caraNasparza karavAnA ane laLI laLIne namavAnA AcArane satvara paridaMbha ane pAkhaMDa piSavAmAM ane saMvardhita karavAmAM Ave che. ' tyAga kare ! e ApaNI pratibhAne tadana pratikuLa che. mAthuM uMcuM pariNAme sAmAjIka anArogya vadhe che ane gurUvarga ane anuyAyIra rAkhIne ane chAtI kADhIne TaTTAra thaine cAle ! ApaNe pAmara chIe, varga ubhaya AtmavinAzane mArge ghasaDatA cAle che. A badhAnuM mULa ' iApaNAmAM kAMI nathI ema mAnavAnAM ane evI rIte vartavAnA divase vandana vyavahAra ane gurU pUjAnA atirekamAM raheluM che tethI te - na have cAlI gayA che." * atirekathI sau koI dUra rahe e Avazyaka che, iSTa che. tethI rAjakAraNa ka dharmakAraNamAM gurUjanane caraNasparza karavAne vyavahAra ApaNA ke dhamakAraNa--ubhaya kSetramAM caraNasparza ane tasadaza bhakitabhAvapradarzaka mi dezamAM kaMi kALathI cAlyo Ave che. gurUjana samakSa guMThaNabhara thaIne, prathAo satvara parityAga-gya bane che. A mAthuM jamInane spaze. evI rIte vaMdana karavAne vidhi jaina paraMparAmAM ahiM kaI evI dalIla jarUra ogaLa kare che ke ekanI anya ja paNa parApUrvathI rUDha thayela che. Ane paMcAMgI praNAma kahevAmAM Ave pratye rahelI uDA dilanI bhakita vyakata karavAmAM AvI maryAdA zA . che. jainetara saMpradAyamAM gurUjana samakSa bheMya upara lAMbA thaIne jamInane mATe dilanI bhakita phAve tevI rIte vyakata karavAnI so koIne chuTA P. paga, peTa tathA mAthuM spaze tevI rItane vaMdana karavAno vyavahAra praca hovI joIe. pitAnA aMgata ane khAnagI vyavahAramAM A viSayamAM ilita che. Ane sASTAMga daMDavata praNAma kahe che. A uparAMta gunA jene jema ThIka lAge tema te bhale kare ane varte; paNa ApaNe ahiM te paganuM prakSAlana karIne caraNAmRta levAne vidhi paNa amuka sthaLe vya- , , ' je prakAranA vyavahAra sAmAjika prathAnuM svarUpa pakaDyuM che tene ja E vahAragata jovAmAM Ave che. jaina samAjamAM gurUjanapUjAnA aneka e prakAre daSTigocara thAya che. gurUnI mUrtio karavI, gurUmaMdiro ubhAM vicAra karIe chIe. A bAbatamAM ApaNI AgaLa eka ja ' dhAraNa hovuM joIe ane te e ke ApaNe jemane ApaNuM gurUjana na karavo, gurUnAM sAmaiyAM karavAM, gurUsamakSa nANAM dharavAM, gurUnAM pagalAM lekhatA hoIe, jeo cAritrya ke vijJAnI bAbatamAM ApaNAthI paDAvavAM, gurUne motIthI baMdhAvavA vagere. upara jaNAvela---vaMdanavidhi ghaNA uMcA ane AgaLa vadhelA ane tethI ja asAdhAraNa Adara karato ke gurUpUjA AcaratA janasamudAya ane AvI vidhine ke pUjAte ane sanmAnane yogya ApaNane lAgatA hoya teo paNa Akhare AcAra svIkArate sAdhuguNa--A bannemAMthI koI paNa vaga AmAM koI ApaNI samakakSAnA mAnavIo che e hakIkata para eka yA anya pakSe che, atizayatA thatI hoya ema svapna paNa mAnato nathI ke cintava nathI. koi kadi paNa bhulamAM ke brAntimAM na paDe e rIte ApaNo temanI nA keTalAye varSa pahelAM eka sArA ane suratiSTita sAdhune meM prazna sAthe vinayavyavahAra nirmANa tha joIe.' prastuta caraNasparza karela ke "ame zrAvako te bhakita, zradhdhA ane paraMparAne vaza thaIne - Apane trividha vaMdana karIe chIe, paNa Apane koI divasa . e ane tatsadaNa namaskAra vidhimAM A jokhama raheluM che. te kAraNasara ja paMDita javAharalAle A bAbata tarapha jana samudAyanuM ja prazna nathI thatuM ke A badhA loko amane Ama zA mATe vandana kare dhyAna kheMcyuM che. ApaNe paNa rAjakAraNamAM tema ja dhamakAraNamAM . mi che? amArAmAM te evI zI gyatA che ke A leko Ama jhukI A maryAdA svIkArIne cAlIe. paramAnaMda. che jhukIne amane namana karavA prerAya che ? ane koI vyaktimAM evI ALAM taiyAra hata koI viziSTa segyatA hoya to paNa tethI te vyakita pitAnI jAtane ja AvA vidhipUrvakanA vandananI adhikArI zA mATe lekhe ? AvuM kriyAkAMDI prabuddha jainanA vAMcakane bhAI vrajalAla dharamacaMda meghANInuM nAma samuhavandana Apane akaLAvatuM ane muMjhavatuM nathI? ane Apane suparicita che. temanI karUNApradhAna hRdayasparzI ane samAjanA nIcalA ema paNa nathI lAgatuM ke ochI pAtratA ke yogyatAvALA sAdhuo ke tharanAM duHkha, darda ane yAtanAothI bharelA jIvananI jhAMkhI karAvatI ke jenI Aje samAjamAM kaI kamInA nathI, temanuM te AvA cAlu vandana keTalIka kathAone saMgraha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI thoDA vyavahArathI magaja ja banI jAya ? A praznane temaNe ema uttara , samayamAM bahAra paDanAra che. AmAMnI keTalIka sthAo prabuddha jainanA E Ape ke "A vandana amane potAne vyakitagata nathI karavAmAM aMkamAM pragaTa thaI cukI che. A 250 pAnAnA daLadAra pustakanI iAvatuM, paNa amArA vezadvArA vyakta thatA sAdhudharmanA Adarzane kImata rUA. rA' rAkhavAmAM AvI che. saMdhanA sabhyone temaja prabuddha - che karavAmAM Ave che. tethI temAM amane kazuM vAMdhA paDatuM nathI lAgata' jananA grAhakone A pustaka rU.. 1 mAM ApavAmAM Avaze. ke paNa A uttarathI mane saMtoSa nahoto thayo. ra : maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mokamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubaI. , mudraNasthAna: sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 , ' ' * . .. * * ... Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-45 * 1 prabhuSa jena vizva-AtmotthAnanI virATa pragabhUmi dina bhika jIvana jIvavAnI kaLA darzAvI che ane e siddhAMta dvArA mAnavInI * AMdhibhautika vartamAna jIvana vyavasthAne sarvoparI banAvavA prayatna vizvayudhe pratyeka dezanA vatanIomAM jAtajAtanA pheraphAra ApyA karI rahela che. mAnavI potAnA thoDA ja hinadInA svArthI jatA che. lokonuM jIvanapratinuM draSTikoNa badalAyuM che. pratyeka mAnavI mAtra kare che te potAnA rAjA jIvanane vyavahAra ochAmAM ochA ke pitAnA ja svArtho jete hato, te divase bhUtakALanA banI gayA che. nahivata gharSaNa dvArA calAvI zake che. jeTaluM hoya teTaluM mAre mATe che amuka aMze pratyeka samAja potAnI TuMkI maryAdAnA vicAravatuMlanI bahAra e muDIvAdI satrane temaNe jeTaluM che temAMthI ochAmAM ochuM jarUrI jotAM zIkhyo che. pratyeka samAja Aje spaSTa joI jANI zake che ke mAre mATe ane bIjuM samAjanA utkarSa mATe -e samAjavAdI sUtramAM tenuM kArya tenA saMpradAyanI maryAdAmAM rahIne paNa rASTriya hitamAM hovuM pheravI batAvyuM che. pratyeka mAnavI pitAnI jarUrIyAta evI rIte joIe. je samAja rASTriya vidhAnaprati nirlakSa che tenuM sthAna prAgatika echI kare ke jethI samAja rASTra ke vizvamAM koIne jIvananI jarUrIyAta tanA saMdhamAM hoI zake ja nahi. AjanA vizvayudhe pratyeka vinA calAvavuM na paDe ane koIne Arthika yuddhanI aghAratAne jIvanamAM rASTrone paNa bhAIcArAnI najIka lAvavAmAM madada karI che. pratyeka nAnuM AcaravI na paDe. eTale ke pratyeka mAnavI pitAnuM jIvana prAmANika svataMtra rASTra Aje jANe che ke baLavAna rAjya sAme te dhe raNe, prAmANika prayatnothI pramANa jALavI che ke jethI bIjAone ekaluM TakI zakavAnuM nathI. tenI Arthika, naitika ke sAmAjika pragati anyAya na thAya. jo Ama thAya te vyakitanI, samAjanI, ne rASTranI pitAnA rASTranI ekAkI divAlo vacce zakya nathI. eTale evA pratyeka A vyavasthA tathA valaNa bIjI vyakita, samAja ke rASTrapati evAM rahe ke rASTra eka yA bIjA baLavAna "Adarza vizvasaMdhanI joDANa yojanAmAM jemAMthI 'bahujana kalyANa hetu' saphaLa thAya, svArthI saMdharSaNa na thAya joDAyeja chuTake che. te sivAya tenI svataMtratAnI ke astitvanI ane darekane joItI cIjo vinimaya ane pramANika aMga mahenata dvArA koI kiMmata rahI nathI. pratyeka rASTra pitAnA taravahivaTa tathA vyava- maLI rahe. ' hAra mATe svataMtra hovA chatAM vyApAra ane vinimaya mATe AMtara- uparokata siddhAMta para racAyela udhoge vyakitanA svArthanuM kIya rASTrIya saMdhanA baMdhanamAM che. AjanI khAmIbharI AMtararASTrIya vyava- na karatAM janasamAjanI upayogItA vicAratA thaze. samAjamAM Aje sthAmAM baLavAna rAjya sarvAdhikAra pacAvI pitAnA rASTrIya svArtho dazya thatI Arthika asamAnatA dUra thatAM vizvamAtrane mAnavI pachI te sAdhavAmAM mazagula che e nirvivAda che-paratuM vaheluM ke meDe vizvasa- kALo hoya ke gere hoya, pachI tene deza sonAnI khANa dharAvato mastanA rASTronI eka nisvArtha saMyukta svataMtra saMsthA sthapAya te ja hoya ke lokhaMDanI,-te vicAryA sivAya vizvasamagra baMdhutamAM mAnatA mAnavajAtine vikAsa thaze. tema nahi thAya te Aje meTAM rAjya thaze ane pitAnA rASTranI upaja bIjA rASTra sAthe vinimaya karI pitapatAnAM Arthika hitonI zodhamAM ghUme che ane pariNAme trIjo paraspara bhautika sukhasagavaDamAM phALo Apata thaze. vizvane samasta vizvavigraha avazyapaNe AvavAno che. mANasajAta mULe te svArtha prati mAnavasamAja jyAre samAna vaheMcaNI dvArA bhautika sukhasagavaDa DhaLI janArI che, eTale jyAM sudhI AMtararASTriya saMghanA mevaDI tarIke ane zakti prApta karaze tyAre te avazya AdhyAtmika koi niHsvArtha" baLavAna mAnavI nahiM janme, tyAM sudhI mAnava mAtra pate unnatinI prAthamika vikAsa pagathI para ubhe haze, ane te vakhate svataMtra banI bIjAonI svataMtratAne mAna ApI tene sanmAnaze nahi- mAnavI, mAtra vadhu dhana mATe, vadhu sattA mATe, bIjAone gulAma tyAM sudhI svArtha lupa mAnavI pitAnI adIrgha buddhi, dRSTinA kAraNe banAvI tenuM zoSaNa karavA mATe unmatta nahi hoya; parantu naitika praga - mAnavajAtinA vinAzane netaryA ja karavAne. tinI nirdoSa hariphAImAM rAcatA haze; kANu samAja mATe vadhu nisvArtha bIjA vizvayudhdha mANasa jAtane kaI bodhapATha Ape che kharA? banI zake che tevI hariphAi dvArA Atmika pragatinA suvarNa zikhare e bedhapATha mAnavajAti pitAnA rojIMdA jIvanamAM ane nAnI nAnI mAnavasamAja rAcato haze. Ajane gAMdhIvAda tenA hAImAM khareja eka samAja vyavasthAmAM utArI-AcarI rahela che ke na i? A prazno addabhUta kAga che ke je dvArA mAnavajAtanuM ujajavaLa bhAvI pragaTaze hAlane tabakake atyaMta mahatvanA che; kAraNa ke ane te rASTra, samAja ane vizva samAnatA, zAnti ane amArA jIvana jIvavAnA eka tathA vyaktisamUhene saMdha mAtra che. eTale jyAM sudhI mAnavajAta sarvazreSTha ane virATa pragabhUmi banI raheze. cunilAla kAmadAra vyaktigata rIte tathA sAmAjika rIte jIvanamAM vyavasthita kayAM dharmano Adarza ane nahi bane, tyAM sudhI. vigraha cAlu rahevAnA ja. vizvanA baLavAna * kayAM ApaNe Ajane jIvanavyavahAra karIne samAje tathA tenA Adarzo ' jotAM ghaDIbhara to ApaNane [ jagyAnA abhAve gatAMkamAM avaziSTa rahela nedha bhAga ] nirAzA lAge che ke mAnavI svArthathI uparanI pagathI haju eka bAjue ApaNA jIvanamAMthI dharmane AtmA adRSya thayo che. zrI sthirapaNe zodhI zaka nathI. amerikAnI " kelaranI " bhUkha, iMglenDanI ane cAlu kriyAkAMDa ane bAhya dhArmika vyavahAranA anupAlanamAM mananI sAmrAjyanIti' ane raziyAnI 'svasalAmatI' mATenI yojanA jotAM mAnelI dhArmikatA saMtoSAI rahI che ane bIjI bAjue je ke evo ghaDIbhara te emaja lAge che ke dareka rASTra bIjA nAnA prajAsamuhane eka paNa dharma nathI ke je vizvabaMdhutvane dharmapAlananA eka agatyanA bhege pite dhanavAna ane mAladAra banavA mAge che. AMtararASTriya aMga tarIke svIkAratA na hoya ema chatAM paNa anya dharmIone rAjakAraNane pravAha Ama spaSTa rIte potAnA viziSTa hakkonI svAthI pitAthI alaga ane utaratA gaNavA e ja Aje dhArmikatAnuM eka laDatapati vaLI rahyo dekhAya che, tyAre bIjIbAju vigrahanI amAnuSI agatyanuM aMga banI rahela che. Ama eka bAju pelI dhArmikatA che khAnAkharAbIne kAraNe eka evo baLavAna vicAraka varga janme che ke je ane bIjI bAju kheTuM dharmAbhimAna-AvA ApaNA cAlu jIvanamAM vyApaka vaiyakatika svArthone daphanAvI samasta mAnavajAtanA uddhAra mATe jAgRta che. A banelA A be aMze--Aje aneka anarthonuM mULa banI rahela che varga nA hovA chatAM tenA mULa ghaNAM ja uMDA che ane samAjanA vyakti che ane komI athaDAmaNanAM viSavRkSo vAvI rahela che. sara TreDa krIsa gata hita sacavAya chatAMya svAtha vigrahanI jaDa sadAne mATe dUra kevI jaNAve che tema ApaNA dharmatane, AjanA jIvananI sarva samasyAo rIte karavI tene te vicAra karI rahela che. A baLavAna varganA pratinidhi upara lAgu pADIe ane e dvArA AjanI samasyAone ApaNe ukela tarIke gAMdhIvAda kArya karI rahela che. mahAtmA gAMdhIjInA siddhAMta upa* zodhavA lAgIe ane tadanusAra ApaNA sarva jIvanavyavahAranuM rUpAntara laka najare jonArane Adhibhautika dRSTie ghaDIbhara baLavAna na lAge, karavA prayatnazIla banIe to AjanI ApaNI aneka guMgaLAmaNane asta paraMtu tenI AdhyAtmika kiMmata ghaNI moTI che. gAMdhIvAdanI mahattA, Ave ane nirAzA bharelI taraphanI paristhitimAM sukha, svAcya ane saphaLatA tathA utkRSTa baLabhAvanA to e che ke eNe mAnavIne AdhyA zaktinI AgAhI Apate AzAsUrya udaya pAme. paramAnaMda Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-45 - prabuddha jaina saMgha samAcAra saMdhanI vividha pravRttione maLeluM Arthika sIMcana tA. 1-8-45 pachI ane khAsa karIne paryuSaNa parva daramiyAna judI judI vyakitao taraphathI saMdhanI bhinna bhinna praka mujaba rakamo maLI che. saMdhanI rAhata pravRtti * 100) zrI. rasikalAla mANekalAla zrI. ma. e. zAha sa 1) zrI. pipaTalAla gIradharalAla amadAvAdavALA. | vAMcanAlaya ane pustaka RpaS , dIpacaMda lakSmIcaMda saMdhavI. 10] , maNibahena amIcaMda khemacaMda. 'pa1 zrI. pI. bI. zAha (25) , caMdulAla mehanalAla jhavevI. 100] , cImanalAla pI. zAha 5] , vanamALIdAsa gulAbacaMda " 101] , vanamAlIdAsa gulAbacaMda. , pa0 , durlabhajI umedacaMda parIkha 50,, dIpacaMda lakSmIcaMda saMghavI 10) , mAnabAI padamazI. 50) , vallabhadAsa phulacaMda mahetA 25 ,, mehanalAla nagInadAsa jarIvALa 11] naretamadAsa amaracaMda. 25] , ema. je. thANAvALAnI ku. " 16 , caMdulAla sArAbhAI medI. '501] 25 ,, kAntilAla nAnAlAla zai0) , bhIkhAbhAI bhudarabhAI koThArI. paryuSaNa vyAkhyAna mALA 10) ,, maMgaLadAsa nAgaradAsa lAsANIA 75 , kezavalAla karamacaMda saMdhavI. 10 zrI. maNilAla mohanalAla jhaverI 51 , nAnacaMda paramAnaMde. . 75] , pipaTalAla gIradharalAla , * paj , mehanalAla ratanala la pArekha 235 re: vasula. paU , nathubhAI nemIdAsa pArekha 5] , jecaMda kuMvarajI hA. jagajIvanadAsa 5] >> bhIkhAbhAI bhudarabhAI koThArI A uparAta nIce mujabanuM vacana maLyuM che. 6 jecaMda . 25 , ramaNIkalAla mehanalAla jhaverI 5) zrI. dulabhajI umedacaMda parIkha [5, gulAbacaMda ANaMdajI kApaDI. '25] , dIpacaMda lakSmIcaMda saMdhavI. A vAMcanAlaya pustakAlayane nIce pay , caMdanabahena DAhyAchoI trIbhavanadAsa 1] , khuzAladAsa enDa kuM. 51 , nathubhAI nemIdAsa pArekha jaNAvyA mujaba pustako maLyAM che. 1) ' pI. bI. zAha : * 8 zrI jamanAdAsa amaracaMda gAMdhI 336) rUA. vasula paS , ema. je. thANAvAlAnI ku. 3 , vimaLAbahena bApAlAla zeTha - uparAMta nIce mujaba vacane maLyAM che. paLa , caMdulAla esa. vaida. : 6 , aMbAlAla lallubhAI parIkha. 3] , pI. bI. zAha. 51] zrI. sumatilAla zivajIbhAI ' (1 , jayantIlAla vIracaMda ' (3) , maMgaLadAsa nAgaradAsa talasANIyA. paS , vallabhadAsa phulacaMda mahetA 1 , narottamadAsa bhavAnadAsa zAha I. , khuzAladAsa enDa kAM. paS , pravINacaMdra hemacaMda amaracaMda , damayaMtIbahena menamehanadAsa , mohanalAla nagInadAsa jarIvAlA. 50] >> svarUpacaMda ena zropha 3 , vI. ke. zAha 2y , caMdulAla maNilAla. 50) , cImanalAla pI. zAha 2 , jaina zvetAMbara konpharansa. ' 25 , menAbahena na. zeTha. , maNilAla mehanalAla ,, maNibahena savacaMda. ,, vIrajI ladhAbhAi 25 lIlAvatIbena cImanalAla prabuddha jaina , muMbai jana svayaM sevaka maMDaLa vIracaMda zeTha. 51) zrI vanamALIdAsa gulAbacaMda 1 eka gRhastha taraphathI : 25 eka gRhastha. taraphathI hA. zrI 51, nathubhAI nemIdAsa pArekha premacaMda. , pI. bI. zAha zrI hIMmatalAla haricaMda khaMdhAra. 25 ,, dIpacaMda lakSmIcaMda saMghavI : 20) , kapuracaMda mAdhavajI verAM. , kezavalAla karamacaMda saMghavI taLAjA mUrtikhaMDana 15 ,, kAMtAbahena kasturacaMda jhaverI. 25 , ema. je. thANAvALAnI ku. A ,, pAsubhAI khIyarasI kurIyA taLAjAmAM banela mUtikhaMDananI dudha 24 ,, nAnacaMda zAmajIbhAI iii eka gRhastha taraphathI. TanA saMbaMdhamAM khabara maLatAMveMta A 15] >> khuzAladAsa enDa ku. 5 zrI pI. eca. desAI. duSTakRtya pratye asIma dhRNA dAkhavatA ane 1] , maMgaLadAsa nAgaradAsa taLasANI A saMbaMdhamAM satvara pagalAM bharIne gunehagAre zedhI kADhI temane megya 8383 3. vasula. ' 277) . vasula. nasIyata pahoMcADavAnI bhAvanagaranA nAmadAra saMdhanI sAmAnya pravRtti e uparAMta nIce mujasanAM vacano maLyAM che. mahArAjAne vinaMti karatA tAra zrI muMbaI 10, zrI sundarajI devacaMda jana yuvaka saMdha taraphathI karavAmAM AvyuM ha0 zrI pravINacaMdra hemacaMda amaracaMda. 5 ,, muLacaMda hIrajIbhAI hato. A sivAya zrI. pI. bI. zAha ane zrI dIpacaMda lakSmIcaMda saMghavIe rAhata pravRtti cAle tyAM sudhI temAM dara mahIne rUA. 15 ApavAnAM vacana ApyAM che. temAM zrI pI. bI. zAhanA bhAdaravAnA ane A mAsanA rUA. 30) AvI gayA che je rAhatamAM AvelI rakamamAM upara darzAvyA che. e uparAMta paryuSaNa daramiyAna prabuddha jainanA 40) grAhake navAM thayAM che ane 32 batrIza saMdhanA sabhya thavA mATenI arajIo AvI che. kula Avaka ekaMdare nIce mujaba thaI che. dU . 2782 rokaDA maLyA ane rUA. 803 nAM vacane maLyAM che. maMtrIo, mubaI jaina yuvaka saMdha, ' - bn bh 25t , mh dr sm fy 31 y Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina paryuSaNa vyAkhyAnamALA 'na yuvaka saMdhanA Azraye ceAjAyelI payuSaNa vyAkhyAnameM gatAMkamAM jaNAvyA mujaba bahu thoDA pheraphAro sAthe pAra paDayeA hateA. prastuta kA kramamAM jaNAvela vyAkhyAtAvalimAMthI e vyAkhyAtA (1) zrI. kanaiyAlAla mANekalAla te (2) zrI. zaMkararAva deva anyatra anivAya` rAkANane aMge kayA nahotA. kAryakramamAM nahiM jaNAvela evA hiM...du yutI! mAjI adhyApaka zrI. nAgaradAsa gAMdhIe * vijJAna ane dhama' tA. 8-9-45 nA zaiAja vyAkhyAna ApyuM hatuM. A vakhatanI yAnamALAmAM zrI. kAnajI karasanadAsa, zrI. baLavaMtarAya ka. ThAkora, 1. jainedrakumAra, zrI. nAgaradAsa gAMdhI ane zrI. azaeNka mahetA navA nAgantukA hatA. saMdhdhanA nimaMtraNane mAna ApIne kAkAsAheba kAlelakara varSoMthI, zrI. bhaganabhAi desAi amadAvAdathI, ane zrI. jene kumAra dIlhIthI A vyAkhyAnamALAmAM vyAkhyAna ApavA mATe khAsa AvyA hatA. 1942 nA ogasTa mAsathI lagabhaga Aja dina sudhI jelamAM purAi rahevAne lIdhe jemaneA lAMbA gALe zrotAone A vakhate lAbha maLyA hate. tevA traNa vakatAo hatA. kAkAsAheba kAlelakara, zrI. zAntilAla zAha, zrI. maganabhAI desAi. A vakhate pahelI vAra A vyAkhyAnamALAmAM sAtha ApanAra zrI. azoka mahetA paNa tAjetaramAM ja lAMbA kArAvAsathI mukta thaine AvyA hatA. vakatA tema ja viSaya ubhayanI bAbatamAM vaividhyanI dRSTie AkhI vyAkhyAnamALAne purI saphaLatA maLI hatI ane jyAM jyAM vyAkhyAne gaThavavAmAM AvelAM tyAM tyAMnI vyAkhyAnazALA prAraMbhathI zrotAonI hAjarIthI bharacaka rahetI hatI. khAsa karIne tA. 9-8-45 ravivAranA roja zrI. mahA vIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALAmAM yAjAyela mahAsatIjI zrI ujjavaLa kumArInA vyAkhyAna samaye tema ja tA. 10-9-45 nA rAja bhAMgavADI thIyeTaramAM ceAjAyela vyAkhyAna sabhAmAM sAMbhaLavA AvanAra zrotAonI eTalI badhI bhIDa jAmI hatI ke temanA samAveza karavAnuM azakaya thai paDayuM hatuM. bhAMgavADI thIyeTaranI vyAkhyAna sabhAmAM paDita sukhalAlajInu 'jaina dharmanI rUparekhA' upara ane zrI. jainedrakumAranA * mata ane dhama` ' uparanuM vyAkhyAna purU thayA bAda kave kAlejanA adhyApaka zrI. umedabhAI maNiyAre vAjitrAnA sAja sAthe jANItA bhaktajamAnAM khAsa pasaMda karelAM sAta bajanA saMbhaLAvIne zrotA ma`DaLInA cittanuM sumadhura ra'jana kayu hatuM. dara varSe` mAka A varSe paNa bhAMgavADI thIyeTaranA temaja zrI dezI nATaka samAjanA mAlIkAe kazu paNa bhADu lIdhA sivAya tA. 10-9-45nI vyAkhyAna sabhA mATe bhAMgavADI thIyeTaranA upayoga karavAnI anumati ApI hatI ane e prasaMge sa` prakAranI sagavaDa ApI hatI. AkhI vyAkhyAnamALA prajJAcakSu paMDita sukhalAlajInA pramukhapaNA nIce calAvavAmAM AvI hatI ane paMDitajIe pUrva niyeAjitakrama pramANe khe vidvattApUrNa vyAkhyAna ApIne prasaMgecita vakatavyo tema ja mArgadarzana dvArA vyAkhyAnamALAne saphaLatApUrNAMka pAra pADavAmAM bahu moTA phALo ApyA hatA. sadhanA nimayaMtraNane mAna ApIne judI judI sabhAomAM upasthita thayelA vakatAone, bhajana, saMgIta mATe adhyApaka zrI. umedabhAi maNiyArane, bhAMgavADI thIyeTaranA temaja zrI dezI nATaka samAjanA mAlike temaja je zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhane haMmezAM doravaNI ApatA rahyA che evA paryuMSaNa vyAkhyAnamALAnA pramukha prajJAcakSu paMDita sukhalAlajIne sarva kAMinA sAtha ane sahakAra mATe aMtaHkaraNapUrvaka upakAra mAnavAmAM Ave che. tA. 15-9-45 A rIte haLavI karavA mATe madada ApanAra sava` bhAi bahenane paNa AbhAra mAnavAmAM Ave che. prastuta vyAkhyAnamALA daramiyAna "saMdhanI vividha pravRttiomAM keTalAMka bhAi baheneA taraphathI nAnI moTI Arthika mA maLI hatI, jenI vigate anyatra pragaTa karavAmAM AvI che. saMdhanI javAbadArIone zrI. jainedrakumAra sadhanA kAryAlayamAM hiMdI bhASAnA suprasiddha lekhaka, vivecaka ane leAka jIvana' nA mukhya sacAlaka zrI. jainedrakumAra je paryuSaNa vyAkhyAnamALA nimitte muMbaI AvyA hatA temanA paricayane saMdhanI kAryavAhaka samitinA sabhyAne temaja jaina samAjanA anya kAryakartAone lAbha maLe te mATe tA. 12-9-45 nA rAja saMdhanA kAryAlayamAM temanI sAthenuM eka paricayasa'melana yejavAmAM AvyuM hatu. A prasa Mge zrI jaine kumAra sAthe digaMbara samAjanA jANItA AgevAna zrI, zreyAMsaprasAda sAhu paNu padhAryAM hatA. saMmelananA prAraMbhamAM sadhanA pramukha zrI. pAnaMda kuMvaccha kApaDIAe zrI jetedrakumArane AvakAra ApatAM temane sabhAjanAne paricaya karAvyA hatA. tyAra bAda zrI. jenemAre prasaMgocita vivecana karatAM jaina samAjanI ekatA kevaLa khyAlI vastu na rahevI joe ane tene kete kaI rIte cekasa mUrta svarUpa maLavu joie, ane te ja AvI vyAkhyAnamALAonA kAMi atha che e bAbata upara khuba bhAra mUkayA hatA ane tyAra pachI e viSayane anulakSIne keTalIka carcA thai hatI. zrI. zreyAMsaprasAdajIe peAtAnA vicAro jaNAvatAM judA judA saMpradAyanA AMgevAneA ane kArya kartAo vacce. vadhAre ne vadhAre sapaka sadhAvAnI khAsa jarUra che ane te mATe badhA vibhAganA bhAIhetA sAthe maLIne bhAga lai zake tevI pravRttio cenjavAnI khAsa AvazyakatA che e bAbata upara sabhAnuM dhyAna keMdrita karyuM hatuM. alpa uSAhAra ane AbhAranivedana sAthe sabhA visarjana karavAmAM AvI hatI. zabdonA sAthIA' tA. 2-9-45 ravivAranA rAja rAtrinA zrI mubai jaina yuvaka saMdhanA Azraya nIce zrI mahAvIra jaina vidhAlayatI vyAkhyAna zALAmAM elAvAyalI sabhA samakSa vidyAlayanA ja vidyArthIoe zrI, vADIlAla DagalIe taiyAra kareluM zabdonA sAthIA nAmanuM nATaka bhajavI khatAvyuM hatuM. vyAkhyAnazALA prekSakajanethI bharAi gai hatI ane vidhArthIoe sundara abhinaya pUrNAMka e eka aMkanI nATikA raju karI hatI. nATakanu lekhana temaja bhajavaNI ane viziSTa prakAranA DAIne prekSakAnAM citta khuba rajita thayAM hatAM ane nATakanA ante nATakanA lekhaka bhAIzrI DagalIne ane nATakamAM bhAga letA vidyArthIone sabhAjane taraphathI dhanyavAda ApavAmAM AvyeA hateA ane saMdhanA maMtrI zrI maNilAla mAkamacaMda zAha taraphathI nATakanA lekhaka temaMja amuka viziSTa pa bhajavanAra vidyArthIomAM rUA. 100 vaheMcI ApavAmAM AvyA hatA. ma`trIo, mukhaI jaina yuvaka sadha na thavA IcchatI jaina bahenane dhI mee preAvInsIyala narsIMga esasIezananeA abhyAsakrama pasAra karIne nasa thavA IcchatI kAi paNa jana bahenane dara mAse rUA. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla mekamacaMda zA taraphathI zro. mubai jaina yuvaka sadhane rUA. 1000 maLyA che. je bahenane A ziSyavRttine lAbha levAnI apekSA hAya teNe peAtAna ummara, Aja sudhInA abhyAsa tathA Arthika sthitinI vigata sadhana maMtrI upara 4547 dhanajI sTrITa muMbai 3 e saranAme turata arajI mokalavI. AvelI arajIomAMthI sauthI vadhAre yAgyatA dharAvatI bahenane uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. ma`trIo, muMbai jaina yuvaka sadha Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. E prabudha jenA ? taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha muMbaI : 1 ekabara 1945 semavAra, lavAjama. rUpiyA 3. ! - ja, .ke. kAyadAno kaDaka amala! koI anubhavIe sattAnI khurazIne Daphara TIMbA (Heartless kAyadAnA keraDAnA bIjAne ALAM soLa uThatA hatA, loko trAsatA hatAM, soil) sAthe sarakhAvI che. A vAta sarvathA kheTI nathI ja. jyAM garIba pheMsAtA hatA, chatAM paNa mane chUpe chUpe AnaMda thato hato ? aneka caDatI utaratI pAyarInA amaladAronI tAre vacce, naryA kAya- ke have huM paNa kaMIka chuM. ane jyAre mArA uparI adhikArIe dAthI ja ekadhArUM kAma levAnuM hoya che, tyAM te mANase potAnI jAta, Ha Hold sej : "That's the way to improve the City bhAvanA ane AjubAjunuM badhuM bhUlIne mazInavat kAyadAkAnuna ane I am glad that you have picked up the right tenI peTA kalamene vadhu vaphAdAra rahevuM paDe che. koI vakhate jo point." (zahera sudhAravAnI Aja sAcI rIta che. mane AnaMda thAya vivekabuddhi vAparavAnI hoya te te kAma uparI adhikArInuM, paNa nAnA che ke tame barAbara mude pakaDI zakayA cho.) tyAre te mane keTalAye amaladAree te kAyadAne saMpUrNa upaga karI tenI maryAdA barAbara AnaMda thayo hato. - jaLavAya teTalA mATe aMgata mAnyatA, bhAvanA ke lAgaNIne dUra muka- loke kAyadAnA mArathI DaratA, "kaDaka amalane saraLa upAya vI ja rahe che. dhIme dhIme mAnavI Robot-yaMtramAnavI-banatA jAya che. paNa teo jANatA hatA ke peTavALe amaladAra game tevo kaDaka hoya che samajaNo thaye tyArathI ja mArI dRDha mAnyatA hatI ke "vyavasthA, te paNa "bhUkha lAge" eTale "narama' banI jAya. be pIThavALA ja kaDaka zAnti ke tevA bIjA bahAnA nIce kAyadAnI kalamathI koIne koI paNa rahI zake." mAre peTa te nahotuM. bIjI bhAvanA sAthe ja meM pramAjAtanuM nukasAna pahoMcADavuM te narAdhama amAnavatA che. kAyado hoya te NikatA ane nIti mATe paNa vicAre bAMdhI rAkhyA hatA eTale "kaDaka bhale hoya, paNa tene amala jaDatAthI karatAM pahelAM jenI upara te amalane saraLa upAya" te mArA upara kAma na AvyuM. paNa mArI ajamAva paDe tenA saMjoga ane bhAvi pariNAmane paNa vicAra kare pramANikatAnI bhATAI-khuzAmatanuM eka viparIta pariNAma mArA anudhaTe che. janatAne kAyadesaranuM nAgarika jIvana jIvatAM zIkhavavAno prayatna bhavavAmAM AvyuM che. le ke mArI pramANikatAnA vakhANa karatA. AthI karyA pachI ja. kAyadAne kaDaka cAbuka vIjha egya gaNAya." AvI - mArA manamAM mithyA garva che ke "jema huM mArI pharajamAM kaDaka chuM - AvI aneka bhAvanAo ane mArA jIvananA pratyakSa padArtha pAThe mane tema nItinI bAbatamAM paNa chuM." A jAtanI zekhIthI dhIme dhIme je na khUba bhAvuka karI mUkyA hatA. tyAre te huM vidyArthI hatuM eTale bhAvanA eka nirmaLa guNa sama hatI te garva ane mithyADaMbaranuM kAraNa vicAra karavA uparAMta bAju ka I amalA kAma karavAnI taka mana banatI gaI. Aja sudhInA pramANikatAne khyAla sahaja hatA. tethI, nahotI. paNa jyAre abhyAsa pUre che ane nokarImAM dAkhala thaye, manathI lAgatuM ke "kudarate hAtha, paga ane zakti ApI che te keInA tyAre mArA hAthamAM kAyade ane tene amala karI zakAya tevo janatAne hakakanuM-keinA zramanuM-laI levuM ane pachI susta ane kAmacora banI eka bhAga AvI paDayA. tyAre te mane svapneya khyAla na hatuM ke jaI bIjAne anyAya thaI jAya tema vartavuM te yogya nathI-te mAnavatA bhAvanA ane sattAne bahu ochA meLa hoya che. ane dalIla ane nathI." A sIvAya bIjo koi khyAla mArI pramANikatAnI bhAvanA zAhI kAgaLanI vipulatAnA A jamAnAmAM kuNAM haiyAM upara lakhAyelI pAchaLa na hatuM. paNa jyAre amala karavAno kaTakALa AvyuM tyAre dilanI bhASA bhAgye ja vaMcAya che." kAyadAe mArUM zarIra, buddhi ane A sahaja bhAvane sthAne mApha aha, mithyA gava AvI besI gayAM. bhAvanA badhuM kharIdI laine ja mane nokarImAM rAkhyA hatA, eTale tenI mArI nItinA vakhANu mane rIjhavatA ane jyAM te nIti teDAvavAnA upara mAre kAbu nahote. e vAta te bahu moDI jANavAmAM AvI, prayAsa thatA tyAM mArAmAM tiraskAra ane kuratA AvI jatI, ane chatAM paNa e vakhate te maLelI amaladArIthI huM bahu rAjI thayA hatA. vivekabuddhi ane saraLatAne lopa thaI jato. jyAre koI lAMca ApavA * * tAjI amaladArI ane tAjA athANAM hamezAM tejadAra hoya che. AvatuM tyAre tevuM hINuM kAma kayA saMjogane vaza thaine te karI rahyo mArA mananI khumArI paNa AvI ja hatI. tethI AvatI vahu ane che te jANavAnuM ke tene sAcI vastu samajAvavAno prayatna na karatAM besatA rAjAnI mAphaka "chApa" besADI mAruM kAma saraLa" karavAnuM lAgalo ja tene koi bhayaMkara gunehagAra mAnato. A rIte mArA saumya meM mArA momana nakko kayuM'. amaladArI chApa besADavI eTale "huM jIvanamAM khuzAmata, karatA ane laghutAgraMthInuM jhera pravezatuM gayuM. - kaMi chuM ane kAyadAthI lAbhAlAbha ApavAnI cAvI mArA hAthamAM che dhIme dhIme mArA pramANikatAnA khyAlo mAnacita sahaja guNa rahevAne . evI pratIti ADakatarI rIte thAya te Dhabe saMkhta hAthe kAma levuM te !": badale mArAmAM eka jAtanuM aha, dhamaMDa ane chIcharApaNuM utpanna AmAM kAmanI "saraLatA" karatAM pitAnI chApa ane rUvAba pADI, karanAra vidhArI vRkSa banI gayA. eTale eka sArI bhAvanAthI bIjAne kAyadAnA bhayanuM vAtAvaraNa jagAvI le kaeNne kAyama ezIyALA rAkhavAnI - sArA banAvavAne badale huM tenA je deSita banate gaye. bIjA nI ane e rIte bhaviSyamAM eAchA zrame paNa taMtra cAlyA kare tevI pAkI karatAM huM u chuM, lAMca letA nathI, A eka phAMkA magajamAM janA karI nAMkhavAnI vRti hoya che. meM "chApa" pADavI zarU karI. janme. Aje anubhavathI lAge che ke je guNu eka divase mArA | eTale bIjA kare che tema kAyadAne karaDe vIMjhavA mAMDe, ane lokomAM mananI mastI ane majhAmAMthI nimaLa bhAve janmyA hatA, jyAM mArI eka mAnyatA daDha karAvI dIdhI ke huM kaDaka amaladAra chuM. A AMkha sAme mArA manane amUlya AnaMda hatuM, tyAM Aje lekeSaNA, Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 zuddha jaina AbarUne khyAla ane AtmavacanAnA jherI sApa chupAine paDayA che ane mAre nizadina tenI cekI karavI paDe che. AthI karIne jyAM tyAM me vagara khyAle aneka nabaLA e AcarI che, khuzAmatathI aneka vAra murakha banI khIjAne anyAya karyo che. khuzAmata nA karanAra mAnI mANasa tarapha krura thai tene kAraNavagara nukasAna pahoMcADayu che. have mane lAge che ke bhAvanA ane sattA banne sAthe jIravavA A yugamAM duSkara che. kAraNa ke bannene tADanArAM prabaLa baLe vizvamAM Aje eka sarakhAM kAma karI rahelAM che. jyAM sudhI eka guNa jIvananA aMza jevA sahaja rahe che, tyAM sudhI ja te zuddha guNa che, tenu abhimAna pADanArU che. mahAt mANasAne peAtAnI mahattA ke pavitratAnA kavakhatanA khyAle pADayA che, tyAre huM kANu ? kAyadAnA kaDaka pAlananA ghamaMDamAM mArI bhAvanA maratI hatI, huM paDatA hatA. paNa .......tenu mane bhAna naheAtu huM amaladAra hateADaThura TIMbA upara beThelo hatA! eka taraphathI manamAM purANI bhAvanA hatI; khIjI taraphathI kAyadAnuM pAlana karAvavAnu` sAcu` ke mAnI lIdheluM sadaiva dabANu hatuM. eka taraphathI manamAM kAyadAthI ubhAM thatAM duHkha ane nukasAnanA khyAla hatuM ane bIjI taraphathI nItimattAnuM dhamaMDa hatuM. eTale A dvidhAmAM me" nizadina khAvu ja che. mAr', mana diraMgI banyuM che. jyAre amala upara hAuM tyAre mana kAra ane anyathA kAmaLa banatu gayuM che. . mAtabara cama udyoganA kAraNe dhArAvIne garIba ane gadya latto paNa muLavAsIone ThIka ThIka paricita che. cAmaDAM, AMtaraDAM, ane sarasa banAvavAnA kArakhAnAonI dudha kema jANe kamatI na hoya tema AkhA zaheranu` melu lai .jatI eka moTI gaTara tyAM khUlle khUllI nira'kuza vahI. rahI che. AvA lattAmAM paNa dezane kareADAnu dhana ubhuM karI ApanArA cAmaDakAma karatA garIba madrAsI majurA gaTaranA kAMThe jevAM tevAM jhuMpaDAM bAMdhIne paDayAM rahe che. AvI jagyAmAM zA mATe rahetAM haze? teMone durgaMdha, bheja vigere nahiM lAgatAM hAya ? AvI jagyAthI kamakamAM nahi AvatAM hAya ? A prazno asthAne che. e pUchavAnI ke vicAravAnI kAine jarUra paNa zuM? lAkhAnu dhana raLatAM kArakhAnAnA mAliko to ThIka, paNa maraNa pramANe, tadurastI vigerenA kAmanA meLa rAkhatI sudharAine paNa pUchyuM kayAre sujhe che! e ja galIe jyAM jagyA maLe tyAM sudharAinA kAyadAnA viMcAra karyAM vinA jhuMpaDA bAMdhI bese che, dhANa kare che, pachI mAMdA paDIne gAmanA sukhI mANasAmAM mAMdagI phelAve che te aTakAvavu joie." ATale khaTakA sudharAinA mANasone hAvA joie ane hoya che. kAyadAnI maryAdAmAM kANu Ave che te vAtanu teenI dRSTimAM jeTaluM mahattva che teTaluM zA mATe kAyadAnI cuMgAlamAM tegmAne AvavuM paDe che te vAtanu nathI hAtu' ane hevu jarUranuM paNa zu che? Ajanu' ekalapeTu vyavahArU DahApaNa te jarUra kahe che ke "zaheramAM tAjamahAla hATela che, bIjA aneka AlizAna mahelA che, gajAvara makAna che tenI barAbara sAme ja A jhuMpaDAM che, gaTaranA gaMdha mAratA kAMThe che, bhejathI kacakacI gayelI jamIna che ane pArAvAra macchara, mAMkhI ane DAMsane kaMTALAbharyAM gaNagaNATa che. temAM A nAdAnA kazAya kacavATa vagara, kIya ryAM vagara paDayA rahe che te tenI lAparavAhI nahi te khIjuM zuM?'' aneka kAraNe zaherane garI, zramajIvIo joie che. nikA teone rAjInI lAlaca ApI kheAlAve che. te bicArA jIvana TakAvavAnu sAdhana meLavavA deDatAM Ave che. 'peAtAnA paMDane kurUpa karI nAMkhIne paNa zaheranI suMdaratA saraje che, peAtAnI ati alpa jarUriyAtanI akLa AzAe khIjAnI jarUriyAta pUrI pADavA tuTI mare che. pachI te ja khelAvanArAe tenI garIbIjanya pAmaratA, hevAniyata, "kusaskAra ke patanathI trAse che ane kAyadAnA kArDa vIMjhe che, tema tA. 1-10-45 dhArAvInA cAmaDAnA kArakhAnA jIvatA rAkhavA zaherane mArA zvetA hatA. garImAne reTI ane rahevA Azare. jote hatA. aDadhI paDadhI reTalI teA maLatI. paNa Azaro jyAre mAlikAe, rAjyasattAe ka Housing Problem ne agatyanI samasyA gaNatI sudharAie na ApyA tyAre ja temaNe gaTara kAMThe jhuMpaDAM bAMdhyAM ane peAtAnA durbhikSa parivAra sAthe paDayA. Ama paDavuM' e te dekhIto kAyadAnA bhaMga. sajAga sudharAI evuM mAthAbhArepaNuM kema calAvI le ? tenI pAse mahuma sara kAjazAha mahetAne taiyAra karelA ekaTa hatA; tenI eke eka kalamanu purepurU' rahasya samajI cukelA mANaseA hateA; tenA bhaMganI cADI khAnAra aneka pagAradAra cADiyA hata; ane zahera sudhAravAnI aneka yojanAo daphtaramAM taiyAra paDI hatI tyAM navIna brANu teA kema thavA devAya ? paNu zahera kayAre sudhare. sudhAreluM zahera ? leAkeAne sudhAraze ke sudhArelA lAkA zaherane sudhAraze ene haju dhRtAAre pArka vAvAztrAdhAre dhRtam / nI jema aNu kailyA koyaDA ja rahyo che! svargasama gaNAtA muMbaimAM naka jevA gaNAtA dhArAvIne latA mane soMpAyA hatA ane te sudhAravA kAyadAnA amala mAre ja tyAM karavAnA hatA. AnI agAu jyAM kalarava karatA dariyA ane mahulA che, jyAM puSpAthI hasatA bagIcA ane mahAlayA iM, jyAM zAntidAyaka kuvArA ane prAsAdo che evA suMdara latAmAM, sukhI ane kaLavAyelA lekanI vacamAM ane jyAM zahera sudhAravAnA prathama akhatarA pAchaLa sudharAie vadhumAM vadhu kharca karela che tyAM meM kAma karyuM hatuM. tyAMnA tAjA khyAle! bharIne ja huM dhArAvInA gaMdA gaTarakAMThAnA pradezane sudhAravA gayA, eTale garIkhAnA saMjoge!, khAtAne pakSapAta ane udyogakendranI gaMdakInuM svAbhAvikapaNuM mane samajAya te pahelAM tyAMnI gaMdakI ane mANusenI pAmaratA mArI AMkhamAM vadhu vasI gayA. A pUrvagrahe kharI vastusthitithI mane khUba dUra rAkhyuM. jyAre pahelA te jagyAe gayA tyAre te mane khUba glAni thaI. huM nathI kahI zakatA ke A glAni mArI ghrANendriyane pahoMcelA AdhAtathI thai ke garIne AvA kharAba sthaLamAM samAjanI vikRta vyavasthAthI rahevAnI krUraja paDe che te du:khe thaI? paNa eTaluM kharU. ke jyAM sudhI huM tyAM ubhA hatA tyAM sudhI mAre rUmAla mArA nAka ADe ja me rAkhyo hatA. ane agAu eka vakhate jyAre 'sevA ma'DaLa' taraphathI yojAyelA "daridranArAyaNanAM darzana" nAmanA prasaMgane sacAlaka banIne huM tyAM gayA hatA tyAranI mRdu premALa vANI AM kharA amala karavAne TANe mArAmAM naDatI. me sahaja paNa temanA saMjoganu na pUchyuM, tenA bALabaccAnI hAlatanuM na pUchyuM', AMhiMthI javu paDe te kAM jaine teo paDaze te paNa na pUchyu. tenI rejanI Avaka zI che ane temAM mATale parivAra kema nabhe che te paNa na pUchyuM. paNa te vakhate te jema vIMchI caDAvanAranA manamAM vIMchI caDAvavAne maMtra sahaja Ave tema A jhupaDAMbhagane 380 nakharaneA sudharAInA kAyadAne maMtra mArA manamAM gheLAtA hatA. Akhare amaladArazAhI vANImAM meM kahI dIdhuM ke A jhupaDAM ATha divasamAM kADhI nAMkho. nahitara kATamAM daMDa thaze.' dhare gayA tyAM vaLI bIjA ja vicArA AvyA ke "garI kayAM kayAM, kevA gadA lattAmAM paDayA che? kevI agavaDatA bhogavIne jIvana pUrU' kare che? jhuMpaDA kADhI nAMkhe te pachI jAya kayAM ? che khIje kayAMya Azare ? sarakAre sastA makAno pUrAM pADavAM joie. sudharAi khAtAe kAyadAnA amalamAM vadhu narama ane rahemadIla thavu joie. nahitara garIbe marI jaze." A rIte dharane huka' ane amaladAra hu"" bhinna banI gayA. eka " huM " bIjA hu" ne chetaratA hatA. eka "hu" bIjA "hu" sAme baLavA jagavatA hatA. bIjo " 'huM' '' (anusaMdhAna pRSTha 92 juo) Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 tA. 1-10-45 - prabuddha jaina saMgha samAcAra keTalAka jaina AgevAno temaja kAryakartAo vacce saMparka keLavAya e hetuthI tA. 23-9-45 ravivAra sAMjanA 6 vAge zrI muMbaI janA zrI caMdrodayasAgara saMbaMdhe zrI muMbaI jaina yuvaka saMghe yuvaka saMdha taraphathI zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALAmAM karelI jAherAta eka snehasaMmelana yojavAmAM AvyuM hatuM. A samaye akhila hiMda che - zrI. sAgarAnaMda sUrinA praziSya zrI caMdrodaya sAgaranA saMbaMdhamAM mahAsabhA samitinuM kAmakAja purUM thaI gayuM haze evI dhAraNA hatI tA. 18-8-45 zrAvaNa suda 10 nA roja bhAyakhalAnA jena upA paNa te beThakano pahelo divasa dhvanivardhaka yaMtra bagaDI javAthI lagabhaga zrayamAM banelI ghaTanA viSe chellA pakhavADIyA daramiyAna muMbaImAM vasatA nirarthake gayA hatA ane mahAsabhAnuM kAmakAja cAlu hatuM, tethI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAgamAM khuba cacAra cAlI rahela che. nimaMtraNAnA pramANamAM snehasaMmelanamAM ochAM bhAi, bahena hAjara A bAbata viSe zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samitie rahI zakyA hatA. ema chatAM paNa prastuta saMmelanamAM lagabhaga sATheka che * tapAsakArya hAtha dharyuM hatuM ane saMdhanA maMtrIo taraphathI A bhAI bahenoe bhAga lIdho hato. prAraMbhamAM saMghanA pramukha zrI. paramAra bAbatamAM maLelI keTalIka vigate dhyAnamAM laIne tA. 13-8-4pa nA naMda kuMvarajI kApaDIAe A snehasaMmelana bharavA pAchaLa rahelo hetu che reja maLelI saMdhanI kAryavAhaka samitinI sabhAe A ghaTanA saMbaMdhamAM samajAvyo hato ane jaina samAjane saMpradAyanA bhAgalAmAM vaheMcI che vadhAre mAhItI meLavavA mATe traNa sabhyanI eka peTA samiti nImI rAkhanArI bAbate keTalI cheDI che ane sarvasAmAnya bAbate keTalI hatI. A peTA samitie prastuta ghaTanA viSe sAce prakAza pADI zake badhI vadhAre che e bAbata upara bhAra mUkIne jaina samAjamAM paraspara evI sarva vyakitaone jAte maLIne jarUrI sarva vigato ekaThI ekatAnI buddhi vadhArene vadhAre sudaDha karavA mATe jarUrI pravRttio hAtha dharavAmAM karI hatI ane te sarva vigatono sAra tA. 19--45 nA roja saMmilita bhAIbahene vijJapti karI hatI. temane anusaratAM zrI jainendramaLelI saMghanI kAryavAhaka samiti samakSa raju karyo hate. A badhI kumAre jaNAvyuM hatuM ke ApaNAmAM eTale ke jaina samAjamAM saMpradAyavigata viSe puro vicAra karIne zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryo- buddhinI jaDa eTalI badhI uDI paDelI che ke sthAnakavAsI jaina ke digaMbara vAhaka samiti zrI caMdrodayasAgara saMbaMdhamAM potAne nIce mujabanA jena ke zvetAMbara mUrtipUjaka jaina eTale zuM e sau kaI bAbarI nirNaya jAhera kare che - samaje che ane je je vibhAganA hoya te te vibhAganA jaina tarIke "zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samiti samakSa traNa pitAne barAbara oLakhe che ane oLakhAve che, paNa pite eka jaina sabhyanI banelI eka peTA samiti dvArA calAvAyelI tapAsanA pariNAme hovAnA aMge pitAnI zI vizeSatA che tene koI paNa kahevAtA janane je hakIkate raju karavAmAM AvI che te uparathI zrI caMdrodaya sAgaranA kaze khyAla hete nathI. A sarvasAmAnya jaina tarIkenI asmitA geravartana saMbaMdhe je AkSepa karavAmAM Ave che te satya hevAnI - ApaNAmAM sakriyapaNe jAgrata thavAnI khAsa jarUra che. Ama karIne saMdhanI kAryavAhaka samitine khAtrI thaI che ane prastuta AkSepanuM tamane huM saMkuciMta banavAnuM nathI kaheto, paNa dezakALanA bhede je gAMbhIya dayAnamAM letAM zrI. caMdrodayasAgara jaina sAdhu : rahevAne lAyaka vargIkaraNa ApaNI jAta sAthe joDAyeluM che tenI ApaNAthI upekSA nathI ema saMdhanI kAryavAhaka samiti jAhera kare che. thaI zake tema nathI. A vargIkaraNa be prakAranuM che. rASTrIya ane - "AvI ghaTanAne DhAMkapIchoDo karavAno prayatna kare emAM samAja dhArmika, dhamanI vizALa bhUmikA cheDIne sAMkaDA vADAomAM baMdhAyelI ane dhamano droha rahelo che. tethI A saMbaMdhamAM javAbadAra vyakti ApaNI manodazAne vizALa jainatvanA khyAlathI ApaNe saceta ane enI ane upAzrayanA TrasTIonI pharaja che ke zrI caMdrodaya sAgarane sakriya karavI joIe. AgrAvALA zrI. acalasiMhajI ane paMjAbanAM jaina sAdhu tarIke jana samAjanA dharmagurU kahevarAvavAnI koI taka bahena zrI. lekhavatI jene paNa jaina samAjanI ekatAnA khyAlane rahevA devI na joIe. AvA sAdhune koI paNa jaina upAzrayamAM sthAna judA judA daSTibiMduothI puSTa karyo hato. temaja zrI. cImanalAla hovuM na joIe-tema ja temanA gurUe AvA sAdhune pitAnA saMdhADA, cakubhAI zAha ane zrI. metIcaMda gIradharalAla kApaDIAe paNa e ja ! mAMthI bahiSkAra jAhera karavA joie. Ama karavAthI sAdhu saMsthAne viSayanuM samarthana karyuM hatuMA saMmelanamAM punAvALA zrI. pipaTalAla, hINapata lAgaze ema mAnavuM bhula bhareluM che. balake jemanA jemanA rAmacaMda zAha, jaina ve. mu. konpharansanA pramukha zrI. medhajI sejapAla adhikArane A viSaya che te upara jaNAvela pagalAM nahi bhare te jana niMgALA konpharansanA pramukha zrI. choTAlAla trIkamadAsa pArekha, zrI. samAja ane jaina dhamanI avahelanA thaze ane javAbadAra vyakitao dhIrajalAla turakhIA, zrI ratanacaMda cunIlAla jharIvALAM temaja anya khare vakhate pitatAnA kartavyadharmathI cukyA gaNAze ema muMbaI jANItA bhAI bahenee hAjarI ApI hatI. ekatra thayelI maMDaLInuM upAhAra che 'jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samiti mAne che. ane jaNAve che. vaDe svAgata karavAmAM AvyuM hatuM ane AbhAra nivedana sAthe saMmelana paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA visarjana karavAmAM AvyuM hatuM. A saMmelananI sarva vyavasthA mahAvIra | - pramukha, muMbaI jaina yuvaka saMdha - jaina vidyAlayanA suprITenDanTa ane saMdhanA sabhya zrI kAntilAla kArAe yakhalA maMdira ane upAzrayanA TrasTIone karI hatI te mATe temane khAsa upakAra mAnavAmAM Ave che. zrI caMdrodayasAgara saMbaMdhe TharAva : kogresanA sabhya ane !' bhAyakhalA jaina maMdira ane upAzrayane vahIvaTa karanAra "zeTha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhane dareka sabhya rASTrIya mahAsabhAne metiza rIlIjIyasa ane cerITebala TrasTanA TrasTIoe tA. sabhya hovo ja joIe e saMghanA zistaniyamomAMnuM eka che. Aja 15-8-45 nA roja maLelI TrasTIonI sabhAmAM upara jaNAvela bAbata viSe nIce mujaba TharAva karyo che. sudhI keMgresanI saMsthAo gerakAyadesaranI sthitimAM hovAthI saMdhanA . "amane maLelI hakIkate tathA purAvAo uparathI amArI pure A zistaniyamane amala zakaya nahotA. have koMgresanI sarve saMsthAo purI khAtrI thaI che ke caMdrodayasAgara pitAnA sAdhupaNAnA kartavyane kAyadesaranI jAhera thaI che, tethI upara jaNAvela bAbata upara saMdhanA dareka sabhyanuM dhyAna kheMcavuM jarUrI che. AgaLa upara thanAra kAMgresa cukI jaIne teoe potAnA sAdhupaNAmAM mahAvatane bhaMga karyo che. samitio ane adhikArIonI cuMTaNImAM jeo AgAmI navembara tethI ame e (bhAyakhalAnA TrasTIoe) sarvAnumate caMdrodayasAgarane mAsanI 30 mI tArIkha pahelAM koMgresanA sabhya thaI cukyA hoya teo bhAyakhalAnA derAsarajInA upAzrayamAM sAdhu tarIke dAkhala thavA devAnI ja mAtra bhAga laI zakaze tema thoDA samaya pahelAM maLela akhila. manAI karanAre TharAva pasAra karyo che." hiMda mahAsabhA samitie nakkI karyuM che. te saMghanA dareka sabhya te pahelAM saMghe yojeluM sneha saMmelana koMgresanA rajIsTara upara pitAnuM nAma noMdhAvI levuM joIe. A bAbatamAM muMbaImAM akhila hiMda mahAsabhA samitinI beThaka bharAya te koI sabhya pramAdazIla na rahe evI apekSA rAkhanAmAM Ave che. daramiyAna muMbaInA temaja bahAragAmathI Avela judA judA vigAganA maMtrIo, mubaI jaina yuvaka saMdha che Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 prabuddha jaina bhakitanA prasAda ( prabuddha jainanAM gatAMkamAM pragaTa thayela caraNaspaza' ziSa ka lekha kAkAsAhebanA vAMcavAmAM AvyA ane temAM geraila viSaya saMbaMdhe temanI sAthe carcA karavAnuM banyuM te daramiyAna temaNe paNa Aja viSayane anya dRSTikANuthI carcA hatA evA-keTalAka samaya upara lakhAyalA- "temanA eka lekhanu temane smaraNa thayuM ane temaNe jaNAvyu` ke "sAdhAraNu rIte huM gAMdhIjIne maLu' chu' tyAre temane namaskAra yA tA praNAma karU' chu, paNa jyAre lAMbA gALe temane maLavAnuM ane che tyAre svAbhAvika rIte mArAthI temanA page paDI javAya che. 1933 nA arasAmAM jyAre gAMdhIjIne harijana pravAsa cAlatA hatA ane eja kAraNe te siMdha haidrAbAda AvI caDhelA ane huM paNa eja arasAmAM haidrAbAda jelamAM lAMkhA kArAvAsa bhogavIne chuTelA temane maLavA gayA ane temanA page paDayA ke turata ja temanA page ujharaDA paDelA ane temAMthI raktabinduo savatAM mArI najare paDayAM. meM bApujIne pUchyuM ke bApu A zu ?' bApujIe hasatAM hasatAM javAba Apyo ke "A te| bhakatajanAnA caraNaspazanI prasAdI che." A anubhavanA pratyAdhAtamAMthI e lekhane prasava thayA hatA. e lekha 'bhakitanAM prasAda' tA. 22-7-1934 nA 'rijanaba'dhru'mAMthI ahiM* nIce sAbhAra uSkRta karavAmAM Ave che, paramAnaMda) avatAra mAnavA ApaNe besIe ane ApaNI ghelachAmAM enAM sukha duHkhane ke enI lAgaNIne vicAra na karIe, e te avivekanI sImA thai, speza` ane sparzanI vIjaLI uparanA vizvAsa e nA| dhArmika rivAjomAM ghUselA jaDavAda che. ghaNA loko bhegA thAya eTale eka khIjAtuM joine emanuM gAMDapaNu vadhI jAya che. pachI teA satpurUSanA Aya jIvanane vicAra karavAne badale enA pratyenI peAtAnI bhaktinI ja e kadara karavA lAge che. ane ate izvarane nAme potAnI nabaLI pazu uzkerAyelI lAgaNInI ja te upAsanA karatA thAya che. gAMdhIjInI harijana yAtrAmAM A vAtane anubhava-atyaMta kaDavA anubhava-Dagale ne pagale thAya che. gAMdhIjInA darzana arthe leke madharAte paNa sTezane Ave. rAtanA be traNa vAge paNa cheDe nahi. gAMdhIjI sUtA che ema kahIe te emane uThADavA kAna phADI nAMkhe evAmeTA jayadhvani calAve. emanI tabiyata ciMtAjanaka che ema samajAvIe te pote dUra dUrathI AvyAnI vAte karI enI ja kadara mAMge che. Ama gAMdhIjIne divasa rAta herAna karazeA te! tame emane khAi besazo' ema kahIe te avAja ochA karavAne ale, ane emane vizrAMti ApavAne badale, tyAre te hamaNAM ja emanuM daza na karavA de e jAtanI vRti batAvanAra leAkeA paNa ApaNe tyAM paDelA che. A Amika leAbhamAM dhArmikatA leza paNa nathI hatI e vAta A loko kayAre samajaze ? sabhAnI bhIDamAMthI pasAra thatAM keTalAye leAkeA caraNaspaza mATe doDI Ave che. gAMdhIjI oNkara khAne paDI jaze evA vicAra karavA jeTalI * jAgRti e vivekazUnya bhakitaghelA leAkAmAM nathI hAtI. puNya meLavavAnA lAga che, e cheDIe te ApaNe evakuph gaNuie, e eka ja vRtti UchaLI AvelI hoya che. namratA e dhArmikatAnI nizAnI che sAcI namratA hoya te ja bIjA pAsethI jJAna maLI zake, khedha laI zakAya ane peAtAnA jIvanamAM sudhArA karI zakAya. jenI pAsethI ApaNe dhajJAna meLavavA mAMgatA hAe tenA pratye amuka vizvAsa, niSThA ane zradghA hAvAMja joie, kemake dharma e kevaLa buddhino viSaya nathI, paNa nine viSaya che, e namratA vyakta karavA khAtara ja zuzruSA eTale ke kahyuM 'sAMbhaLavA' nI te mAnavAnI taiyArI jijJAsu pAse mAMgelI che. 'tamArU kahyuM mAnIza. jIvanamAM jarUrI pheraphAro karavA taiyAra chuM. tamArA sahavAsamAM rahIne tamArA jIvanamAM Atapreta thaIne ja jIvanarahasya samajI zakAya ema heAI tamArAM kAmeAmAM paNa huM bhAga laiza.' e badhe saMkalpa batAvavA mATe upaniSad kALanA jijJAsu havananI samagrI te samidhe hAthamAM laine gurU pAse jatA. tyAra pachI bhakatAe e namratAmAM vadhu umerA karyAM. jJAnI mANasanA caraNu jyAM che tyAM peAtAnuM mAthuM pahoMce te paNa te unnata thAya evI lagaNI vyakata karavA khAtara page lAgavAnA, paga para mAthuM mUkavA rivAja dAkhala thayo. pachI te| namratAnI hariphAi cAlI. 'huM dAsanA dAsanA dAsa chu', gulAmane gulAma chu, Apa gurUnA gurU che, vagere viveka vadhavA lAgyA. pachI te caraNane choDIne caraNanI rajate leAkA vaLagyA. izvara ane izvaranAM nAmamAM je camatkArI zakita che tevI zakitanA ArApa jJAna, bhakata ane paDitAnA caraNuspardhA viSe paNa thavA lAgyA. eka jaNe teA potAnA mAnelA gurUnA paga paranI dhULarAja theADI theADI bhegI karI eka kothaLI bharI kADhI. enA para rezamanAM ane jarInAM kapaDAM vITALI ene reAja mAthA para mUkavA lAgyA. eTalAthI ene saMtAya na thayA. dharanI pUjAnI mUrtio paNa ene e caraNarajanI kAthI AgaLa tucchavat lAgavA mAMDI. eTale eNe e mUrti e theADI dakSiNA sAthe pAtAne gArane ApI dIdhI, ane pachI e kothaLInI ja pUjA karavA lAgyA. bhakita e sArI vastu che; paNa jIvana jo prAkRta hAya te bhakitathI kevaLa vevalApaNu ja AvI jAya che. caraNaspaza e namratA vyakata karavA mATe prathama yeAjyA hatA. ene badale caraNusparza'mAM ka jAduI asara che, emAMthI dhArmikatAnI vIjaLI, vagara mahenate, ApaNA zarIramAM praveza karI zake che, evA eka vahema pedA thaye ane puchI leAbhI vRtti jyAM tyAM AvA maktanA lAbha meLavavA doDavA lAgI. eka tarapha bhakatA caraNaspardhAnuM mAhAtmya dahADe dahADe vadhAravA lAgyA, khIjI tarapha lokone A sahelI dhAma katA mATenA leAbha vadhavA lAgyA. ane jete viSe manamAM pUjyabhAva haiAya tene akaLAvIne paNa leke AvA caraNasparAnI harIphAi karavA lAgyA. paththaranI ke dhAtunI mUrtine pUjA mATe game teTalI vAra navarAvIe, game teTalI vAra khavarAvIe, ane game tevA upacAra enA para lAdIe tAye e mUrtine akaLAmaNu thAya ema nathI. tethI bhakitanAM vahAla smRti upara ThAlavavAmAM kazI muzkelI nathI. maMdiranA mukhiyAe jema Icche tema mUrtinI pUjA karI zakAya. tyAM bhakatA eka khIjAte herAna kare tenA ja vicAra karavAne rahyo. paNa kAi dehadhArIne izvarane tA. 1-10-45 hajAravAra caraNasparze . karyo chatAM mananA mela gayA nathI, hRdaya unnata thayu' nathI, evA anubhava thayA chatAM mANasa eTaluM spaSTa jotA nathI ke hRdayamAM palaTo jyAM sudhI thayA nathI tyAM sudhI A. sparzanI vIjaLI bhAgye ja kaMi karI zakavAnI che, bhakate AgaLa AvI vAta kAi kare to tene nAstika gaNI kADhatAM emane vAra lAgatI nathI. kavie atizayekita karI vA lakhe che. siddhAMtavAdIo cheka chellI TAMce pahoMcIne e vacanAne bacAva kare che ane sAmAnya loke e badhAM vacane nA akSarAne vaLagI rahevAmAM ja dhAmikatA jue che. lokone peAtAnA saMta mahA ane dhArmiCka sevA paNa bhogavavA hAya che.A vRttimAM kharI dhArmikatA nathI, hInatA nahi te jaDatA te che ja. ethI dhana vijaya nathI thavAnA. hamaNAM ja sidhamAM leAkeAe caraNasparza karavA jatAM gAMdhIjInA pagane ujharaDA kADhayA. enA klAja hajI cAle che. [sAcI vAta ena jaNAya che ke bhakitadhelA lokAne khaseDavA doDanAra paNa emanA jeTalA ja bhakitadhelA evAM svayaMsevakaiAthI ye ujharaDA thayA hatA. A sudhArAthI paNa mULa vAta badalAtI nathI.] leAkeAnI gAMDI bhakitane AvA prasAda gAMdhIjIne dhaNI vAra cAkhavA paDe che. mATInA rastA parathI udhADe page cAlavAnA jyAM rIvAja che tyAM paganA ujharaDA Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-10-45 : prabhu ddha jaina pAtra banI hatI. rASTrIya mahAsabhAnI dareka jAhera sabhAmAM paNa jenI keTalAka samAcAra ane noMdha svayaMsevaka maMDaLa ghaNuM kharUM hAjara thayeluM ja hoya. AvI ja rIte zrI muMbaI jaina svayaMsevaka maMDaLane rajata mahotsava kemI hullaDe daramiyAna paNa A maMDaLa bahu suMdara rIte rakSaNa kAya zrI. muMbaI jana svayaMsevaka maMDaLe sapTembara mAsanI tA. karatuM AvyuM che. gayA varSe muMbaImAM thayela agnisphoTanI AMdhIe 20 thI 23 sudhInA divase daramiyAna vividha kAryakrama vaDe pitAne jyAre keTalAye kuTuMbane gharabAra vinAnA karI dIdhAM hatAM, tyAre muMbaI lo rajata mahotsava ujavyuM hatuM. A prasaMge muMbaI jana svayaMsevaka jaina svayaMsevaka maMDaLe nAtajAta ke dhamanA kazA paNa bhedabhAva sivAya maMDaLane pitAnI Aja sudhInI anekavidha sevAkAryothI aMkita bahu moTA pAyA upara rAhatakArya bajAvyuM hatuM. jenA sevA thayelI ujajavaLa kArakIrdI mATe jaina samAjanA dhanyavAda ghaTe che. A kAryanI AvI anekavidhatA che te maMDaLa, pitAno rajata maMDaLanI sadgata vijayadhama surinI preraNAthI i. sa. 1920 mAM mahotsava purA gauravapUrvaka ujavI zake che ane e prasaMge sthApanA thaI hatI. A maMDaLanA sabhyo savathA nahi te ghaNu meTA sau koInA dilamAM A maMDaLa pratye sadabhAva ane zubhecchAnI logabhAge zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAganA che. ema chatAM paNa A NIe svAbhAvika rIte pragaTa thAya che. maMDaLanI pravRtioe ane sevAoe koI nAta, jAta ke dharmanA A maMDaLanI je be traNa vizeSatAo che te AjanA kALamAM paNa bheda jANyA nathI ane jyAre je saMsthAne temanI sevAnI jarUra paDI . astitva dharAvatI sarva komI saMsthAoe dhyAnamAM levA gya ane - tyAre te saMsthAne A maMDaLe purA tana ane manathI joItI sevA ApI amalamAM utAravA egya che. eka te nirbhayatA. game tevuM jokhama ka che. sAmAnyataH jaina vADAmAM, jamaNavAramAM temaja parva divasee kheDIne hAthamAM lIdheluM sevAkArya pAra utAravuM. bIjI vizALatA. A jaina maMdira pAse vyavasthA jALavavAnuM kArya A maMDaLa kare che; maMDaLa maMDaLanAM mULa che jaina zvetAMbara mUrtipUjaka samAjamAM, paNa tenI : eka suvyavasthita beMDa dharAve che; sabhAo, temaja pariSadamAM paNa pravRttionI DALIo ane pAMdaDAM pahoMce che. rASTrIya mahAsabhA sudhI Aja maMDaLa vyavasthA jALavavAnI javAbadArI mAthe le che. chellI jaina ane jemAM hiMdu musalamAnane kaI bheda nathI evI sarva sAmAnya Q. mU. kenpharansanI beThaka daramiyAna temaNe je tana teDIne ane mAnavajAtanI ArAdhanA sudhI. A nirbhayatA ane vizALatA sAthe jokhama vaherIne vyavasthA jALavI hatI te sau koInI prazaMsAne A maMDaLe pitAnI cokkasa maryAdA paNa jALavI rAkhI che ane gaMbhIra svarUpa le che. asvaccha mATInuM jhera lehImAM praveza kare che. te che zuddha sevAnA khyAlane ja vaphAdArIthI vaLagI rahevAnI. . A maMDaLa koI pakSApakSImAM utaratuM nathI. tene nathI navA emAMthI bhAre mAMdagI paNa pedA thAya. rUjha AvatAM ghaNI vAra lAge. ke junA vicAranA koi bhedabhAva sAthe karaze saMbaMdha ane tethI ekavAra madharAte gAMdhIjIne na satAvavAnuM samajAvavA jatAM keTa | sarva pakSanA mamatvanuM A maMDaLa adhikArI banyuM che. te te aThThAI lAka leke kahe, "gAMdhIjI te IzvaranA avatAra che. emane vaLI thAka . mahotsavamAM paNa vyavasthA jALave, yAtrAsaMdhane paNa saMbhALe, kenpharansa ke ?" meM kahyuM, 'teo pote ja kahe che ke huM thAka chuM. teo je " ane yuvaka pariSadamAM paNa vyavasthA kArya mATe jAya ane rASTrIya sAcuM na kahetA hoya te teo mahAtmA nathI ane jo sAcuM kahe pravRttiomAM paNa eja kArya mATe hAjara hoya. A maryAdA eja che ema kabula karo te AvA thAkamAMthI emane jarUra bacAvo. meM tenA svatvanI rakSA che, ane tethI tenA kAryavAhakane upara jaNAvI mAnyuM ke AvI dalIlathI e loko samaje nahi te niruttara te te maMDaLanI vizeSatAo jALavI rAkhavA mATe sadA kaTibaddha rahevA thaze ja. paNa purANakAra ane bhASyakAronI tAlImamAM taiyAra thayelA , ApaNe vinaMti karIe, temaja koI paNa kAmanA ke dezanA takarArI, ApaNA loke ene paNa javAba ApavAnA je. emaNe kahyuM, "e praznothI sadA alaga rahI, jema paraba to je Ave tene pANI ja pAya te lIlA kare che. pote avatArI purUSa che e emane chupAvavuM che, e rIte, A maMDaLa te kevaLa sevA ApIne ja chuTe-AvI tenI eTale pite thAkayonI vAta kare che. zrI rAmacaMdrajI sItAjInA vira maryAdAnI teo barAbara cokI kare ane tene bAdhaka ke virAdhaka evI hamAM raDatA hatA ane bebAkaLA thaI Amatema pharatA hatA. tyAre e . koI pravRtti ke yojanAnA pralebhamAM kadi na paDe ema paNa ApaNe zuM jANatA nahotA ke sItA te pitAnI citRzakti che, te guptarUpe jarUra icchIe. pitAnI pAse ja che?" AtmanirNaya saMbaMdhe spaSTatA AvI dalIla AgaLa javAba za? bhagavAne pite buddhanuM rUpa akhaMDa hiMdusthAna virUddha AtmanirNayanA prazna viSe rASTrapati dhAraNa karI duniyAne chetaravAne baMdha karyo ema kahI navamA avatAranuM maulAnA abulakalAma AjhAda, zrI. asaphaalI, paMDita javAharalAla naherU, marI rahasya samajAvanAra dharmavAcaspatio AgaLa buddhine sthAna ja nathI. saradAra vallabhabhAI paTela temaja anya dezanetAonAM chellA be mAsa : ane sAcavI dhamanuM rahasya ukelI zakAya ema kaMIne lAgatuM. daramiyAna bahAra paDelAM judAM judAM nivedanane lIdhe lekamAM pAkIstAnane * nathI, tyAM bIcArI dalIle zuM kare ? anulakSIne koMgresanuM zuM mantavya che te viSe khuba gerasamajutI darzananI abhilASA svAbhAvika che. saradhase, yAtrAe, sabhAo phelAvA lAgI hatI. A hakIkata dhyAnamAM laIne muMbaImAM e. AI. ane saMmelanamAM vicAronI Apa le thAya che, eTaluM ja nahi paNa sI. sI. nI beThaka maLI te pahelAM punAmAM maLelI koMgresanI kArobArIe vicAranA pracAranuM te uttama pratibiMba che. lAgaNI keLavavAnuM ane eka- A prazna viSe spaSTatA karatuM nIce mujabanuM nivedana pragaTa karyuM che. mAnasa nihALavAnuM te eka jabaradasta sAdhana che. hajAronI saMkhyAmAM ' "hiMdanA bhAvI baMdhAraNanA saMbaMdhamAM I. sa. 1842 mAM pasAra loko bhegA thAya e aniSTa nathI. virATa janatAnI jAgRti evA karavAmAM AvelA keMgresanI kArobArInA ane e. AI. sI. sI. nA janasamudAyathI ja dekhAI Ave che: meTA samudAyamAM badhA sAtvika keTalAka TharAva aMge keTalIka gerasamajutI ubhI thaI che. tethI koMgresanI bhAva phUTavA mAMDe te te jeTaluM svAbhAvika che teTaluM ja iSTa paNa che. kArebArI nIce mujabanI spaSTatA kare che. paNa enI sAthe lekamAM amuka tAlIma te AvavI ja joIe. e. AI. sI. sI. nA 1942 nA ogasTa mAsanA TharAva mujaba bIjAnAM sukha duHkha viSe, bIjAnI lAgaNI viSe eve vakhate vadhAre prajAnA sava vargone svIkArya bane tevuM hiMdI sarakAranuM baMdhAraNa nakakI kamaLatA pragaTa thavI joIe. ane sAmAjIka jIvanane viveka te eve karavAnuM kAma lekazAsananA dhoraNe cuMTAyalI "kensTITayuanTa eseMblI'prasaMge pradhAna dhama tha joie. ghelachAmAM upara varNavI tevI bhakitane baMdhAraNa samiti hastaka raheze. A baMdhAraNa kAMgresanA abhiprAya prasAda cakhADIe e te julama ja kahevAya. mujaba nirNata adhikAravALuM samavAyataMtra svIkAraze ane avazeSa kAkAsAheba kAlelakara, rahetI sarva sattAo bhinna bhinna kAMtene athavA te antargata bhinna Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jena - tA. 1-10-4pa - bhinna kendrone suprata karaze. karAMcInA TharAvamAM mukarara karAyelA ane kAma kevI rIte calAvavuM. e bAbatano nirNaya karavA mATe sImalA tyArabAda temAM je kAMI umeravAmAM AvyA hoya te prAgaNanA maulika pariSadanA dheraNe netA pariSada bolAvavAmAM Avaze ane sAthe sAthe hakko baMdhAraNamAM aMtargata thavA ja joIe. vizeSataH 184ra nA me mAsamAM mukhya rAjakIya pakSane saMmata thAya evI vacagALAnI madhyastha sarakAranI | alAhAbAda khAte maLelI e. AI. sI. sI.e jAhera karyA mujaba kArobArI uMbhI karavAne paNa prayatna karavAmAM Avaze. upara jaNAvela - hiMdI samavAyI taMtra ke yunIyanamAMthI koI paNa antargata rAjya ke baMdhAraNa maMDaLe hiMdanI bhAvI racanAne 1942 mAM raju karavAmAM bhaugolika kendrane alaga rahevAnI chuTa ApIne hiMdusthAnane chinna bhinna AvelI sTrepharDa krIpsanI darakhAstanA dhoraNe vicAra karavAnuM raheze. kare evI koIpaNa darakhAsta keMgresa saMmata karI zake nahi. 1942 nA A jAherAtanA pariNAme cha mahInA sudhI te AjanA rAjakIya A eprIla mAsamAM koMgresanI kArobArIe jaNAvyuM che te mujaba hiMdanI vahIvaTamAM kaze pheraphAra thaI zakaze ja nahi ane pachI te Age - AjhAdI ane ektAnA Adezane koMgrese svIkAra karyo che ane Age gorakha jAge ! A jAherAta prajAnI AzA upara ThaMDuM che. AjanI dunIyAmAM ke jyAre lokamAnasa vadhAre ane vadhAre pANI reDe che ane samIpa dekhAtuM svarAjya pAchuM kSitijane pele pAra " vizALa rASTranI kalpanA svIkAratuM thayuM che tyAre e ekatAmAM nAnuM haDaselAtuM dekhAya che. AzA ApavI, mudata nAMkhavI ane vidata ubhA sarakhuM paNa bhaMgANa paDe te sau koIne atyanta hAnikartA nIvaDe ane karavA-e sAmrAjyavAdI sarva koI sarakAranI sarvamAnya nIti che. AvA koI paNa bhaMgANanI kalpanA paNa bhAre duHkhada bane. Ama chatAM uparanI jAherAtamAM ApaNane satvara svAdhIna banAvavAnI vRttine badale paNa e kArobArIe jaNAvyuM hatuM ke kaI paNa bhaugolika kendrane - rASTranI svAdhInatAnA praznane eka yA bIjA kAraNe dUra ne dUra ThelyA . tenI rItasara pragaTa karelI ane nirNata thayelI IcchA virUdhdha hiMdI karo-AvI ThelaNanIti ja najara upara tarI Ave che. sAmrAjyavAdI madhyastha taMtramAM rahevAnI pharaja pADavAne koMgresanI kArobArI kadi enI A ThelaNanItinuM nIcenA saeNkamAM bahu sundara nirUpaNa jovAmAM T vicAra karI zake nahi. A siddhAnta dhyAnamAM laIne sarvasAmAnya Ave che - * parasparAvalaMbI rASTrIya jIvanane vikasAvavA tarapha bhinna bhinna kendro aAzAM kAlavatIM dadyAt , tAMca vighnena yojayet / { AkarSAya evI paristhiti ubhI karavA mATe bane teTalA prayatno hAtha vinaM nimittabhAvena, nimitaM cApi hetutaH // ': dharavA joIe. A siddhAMtanA svIkAramAMthI svAbhAvika rIte e paNa (mudata-bAMdhI AzA ApavI, te AzAmAM vina ubhuM karavuM, phalita thAya che ke evA koI paNa pheraphAra karavA na joIe ke jenA viddha sAthe koI nimitta joDavuM ane te nimitta pAchaLa koI hetu pariNAme koIpaNa bhaugaulika kendramAM navA prazno ubhA thAya athavA te e ubhe karave.) ' bhaugolika kendramAM rahetA vipula vastIvALA anya prajA vargone judA aMgreja sarakAranI Aja sudhInI rAjyanItine ItihAsa paNa e paDavA mAgatA kendramAM joDAyelA rahevAnI pharaja pADavAmAM Ave. madhya- lagabhaga A ja mAluma paDe che. bahu dUra na jaIe te paNa 1818 vartI rASTrIya taMtranI majabutI jaLavAI rahe e rIte dareka bhaugolika mAM sarakAre ApaNane javAbadAra rAjataMtranA mArge laI javAne potAne kendrane madhyavatI rASTrIya taMtra nIce zakaya teTalI svAdhInatA hovI niradhAra jAhera karyo hato, paNa te sAthe ja te mATe temaNe daza daza | joIe. varSanI majala nakakI karI hatI. dara daza varSe ApaNI jeTalI gyatA sezIyala velapherane tA. 21--45 nA aMkamAM A nivedananuM vadhe teTalA pramANamAM ApaNane rAjyasattA suprata karatA javAnI pRthakakaraNa karatAM nIcenA pAMca muddAo tAravavAmAM AvyA che. temaNe AzA ApI hatI. Ama 1920 AsapAsa meTega' (1) hiMdusthAnane eka majabuta madhyavatI rASTrIya rAjataMtra cemsapharDanA mAmulI rAjakIya sudhArAo amalamAM mukAyo. dazavarSa | hovuM joIe. bAda ApaNI yogyatAnuM mApa nakakI karavA mATe sAimana kamIzana (2) samanvIta thatAM kendrone zakya teTalI svAdhInatA ApavA nImAyuM. tene AkhA deze sakhta virodha karyo. savinya sAthe baMdhAraNa samavAyI (federal) hovuM joIe. bhaMganI laData AvI ane Akhare paMdara varSanA gALe (3) avaziSTa sava sattAo samanvIta kendrone suprata karavI joIe. 1835 mAM svAdhIna rAjyataMtranA mArge be DagalAM AgaLa bharatA ' (4) baMdhAraNamAM prajAnA maulika hakane lagatI kalama dAkhala bIjo haphate sarakAre ApaNA havAle karyo. mukammala AjhAdI-saMpUrNa karIne ladhumatI vargonA hakane purUM rakSaNa ApavuM joIe.' svAdhInatA-te haju dUranI dUraja rahI. 1938 mAM bIje vizvavigraha (5) A hiMdI madhyavartI taMtramAM koI paNa bhaugolika kendranA maMDAye; hiMdanA sahakAranI sarakArane khuba garaja paDI. lokazAsananA - lokone joDAvAnI ke joDAyelA rahevAnI pharaja pADavI na joIe e ane AtmanirNayanA aMgreja sarakAre tarapha khuba baNagA phukavA F siddhAnta svIkAravAmAM Avyo che. paNa A siddhAntanA amalane mAMDayAM. hiMdusthAnanI prajA uMcI nIcI thavA lAgI. sarakAra vacana - e rIte maryAdita karavAmAM AvyuM che ke upara jaNAvelI chuTa ApavAmAM te haMmezAM zurI purI rahI che. 1943 mAM kIsane - ApavA jatAM koI navA prazno ubhA thavA na joIe, temaja eja mekalya. yuddha bAda badhA pakSo ekatra thaI saMmata kare evuM rAjyabaMdhAraNa : kSetramAM rahetA bIjA mahattvanA vargo upara judA paDatA kendramAM joDAyelA svIkAravAnuM vacana ApavAmAM AvyuM. prajAnA sarva rAjakIya pakSone [ rahevA mATe koI paNa prakAranuM dabANa lAvavuM na joIe." AmAM vizvAsa na paDe ane tatkAla kAMine kAMi amalI kArya thavuM |. Aje AtmaniNaya ane pAkIstAnanA prazna dezanA rAjakAraNamAM joIe ane prajA svAdhIna banI rahI che evI pratIti prajAne thavI | jaldI na ukelI zakAya e keyaDe ubhe karyo che. A bAbatamAM joIe--e pikAra taraphathI uThavA lAgyuM. megyatA-agyatAnI rASTrIya mahAsabhAnuM vaLaNu kayA prakAranuM che e bAbatano khyAla rahe dalIla jarI purANI thaI gaI. have vaLI, navI vAta sarakAre zarU karI. e hetuthI kAMgresanI kArobArInuM nivedana ane tenuM vizeSa spaSTIkaraNa "tamArAmAM ekatA kayAM che ? eka thaIne Avyo ane mAMge te maLaze." - upara ApyuM che. A praznanI vizeSa carcA AgaLa upara karIzuM. A ghuMca upara sImalApariSada sarakAre bhAMgI nAMkhI ane bhaviSyamAM sarakAranI navI darakhAsta *, paNa sarakAra jayAM sudhI sattAnI pherabadalI karavAne taiyAra nahi hoya nAmadAra vAIsaroya pharIthI IMglAMDa jaI AvyA ane tyAMnA tyAM sudhI Aja ghuca sarakArane kAmagAra nIvaDavAnI che. AvaDA meTA , E pradhAna maMDaLa sAthe vATAghATa karIne pAchA AvyA. tyAra bAda temaNe dezamAM sarakAra mAMge che tevI ekatA zakya ja nathI, ane evI sAmAnya karelI jAherAtane sAra eTalo ja che ke AvatA ziyALAmAM madhyastha ekatA ubhI thAya to paNa A dezamAM koIne koI virodhI sura . 3 ane prAntika dhArAsabhAnI cuMTaNI karavAmAM Avaze ane tyAra bAda ubhe karo e bahuja sahelI vAta che, ane e bahAnA heThaLa prajAnI - kevuM baMdhAraNa maMDaLa ubhuM karavuM ane te baMdhAraNa maMDaLe pitAnuM AjhAdInI mAMgaNIne sarakAra bahuja AsAnIthI ThelI zake che. Aje () bAlA hakakAne 9mAM kAI paDI jaie Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-10-45 hiM'du musalamAnanI ekatAnA prazna * AgaLa dharavAmAM Avaze te AvatI kAle brITIza hiMdu ane dezI rAjyonI ekatAnI muzkelI AgaLa dharAvAnI ja che. dezamAM Aje ekatA nathI e hakIkatane kAi inakAra karI zake tema nathI. paNa e hakIkata nirmANa karavAmAM sarakArane keTalA kALA che e khAbata have ajANI rahI nathI. yogya bane ema kahevu' ane yAgyatA AvavA ja na devI, eka bane ema kahevuM ane ekatA keLavAvA ja na devI-AvI duSita rAjyanItinA avalaMbana vaDe rAjyasattA hatI emane ema haju naLye jAya che ane prajA kadama uThAvI uThAvIne pAchI jyAM hatI tyAM AvIne ubhI rahe che. A viSama vatu lamAMthI prajAne tyAre ja mekSa thAya ke jyAre rAjya karatI satAnI sava" karAmatA prajA ArapAra samajI jAya ane 'kare'ge yA mareMge' evI prabaLa bhAvanApUrvaka prajAne moTA bhAga ekarUpa banI sthApita satAnA purepurA sAmane karavAnI tAkAta keLave. e divasa na Ave tyAM sudhI ApaNu sava mATe dIlhI hajI dUra che' e hakIkata svIkAye ja chuTakA che. muMbaImAM bharAyalI e. AI, sI. sI. nI beThaka prasuMddha jaina gayA sapTembara mAsanI 21, 22 ate 23 nA rAja akhila hiMdu mahAsabhA samitinI Aja sudhImAM kide jovAmAM nahi AvelI evI virATa sabhA maLI gaI. AjathI traNa varSa pahelAM je sthaLe sarakArane paDakAra karatI e. Ai. sI. sI. nI yAdagAra beThaka maLI hatI e ja sthaLa upara AgalI beThaka karatAM paNa traNagaNuA vizALa maMDapamAM A kheTaka baravAmAM AvI hatI. dezadezAvarathI sakhyAbaMdha naranArIe A beThakamAM bhAga levA mubai utarI AvyAM hatAM ane muMbaSTanI janatA paNa A beThaka pAchaLa ghelI ghelI banI gai hatI. pariNAme aneka bhAI baheneAne TIkITa nahi maLavAnA kAraNe nirAza thavu paDayuM hatuM. lAMbA gALe maLavAnuM banatAM lekAmAM apAra utsAha uchaLI rahyo hatA ane traNe divasa beThakanA samaya daramiyAna sabhA sthAna tarapha janatAnA askhalita pravAha vahI rahyo hate. pariNAme A eka viSayavicAriNI samitinuM svarUpa cheDI. eka virATa rASTrIya jalasAmAM pariNAma pAmI hatI. A beThakamAM banelI ghaTanAo viSe dainika patramAM eTalAM badhAM vigatavAra vaNunA pragaTa thayAM che ke tenI vigatA. ahiM punaH rajI karavAnI jarUra nathI. temAM pasAra thayelA lAMbA lAMbA TharAvA paNa ahiM vigatathI ApI zakAya tema nathI. paNa tene sakSipta sAra dhyAnamAM rAkhavA jarUrI che. pahelA TharAva 1942 nI laData ane tyAre pachInI paristhiti sabaMdhe karavAmAM Avyo che. A TharAva 1942 nI laData daramiyAna prajAe je pAra vinAnAM balidAna ApyAM che ane sarakAranA` amaryAda damana sAme je ajaba dhaiya, sahanazIlatA ane bahAdurI dAkhavI che te mATe prajAne dhanyavAda Ape che, parAdhIna prajAnI mukti puratA chellA vizvavigraha pariNAmazUnya nivaDayA che ema jAhera kare che, ane 1942 nA ogasTa mAsanI AThamI tArIkhe karelA TharAvavAmAM jaNAvelA rASTrIya temaja Antara rASTrIya mantavyonuM puna: samana kare che. bIjo TharAva chellA sATha varSathI cAlI rahelI AjhAdInI laDatanuM ane kaoNMgresanI samaye.samaye pari vana pAmatI Aja sudhInI nItinuM nirUpaNuM kare che ane chevaTanA bhAgamAM jaNAve che ke keMgresa jema rASTranI AjhAdI hAMsala karavA khAtara jarUra paDaye sapUNaeN ke maryAdita asahakAranA tyAga karI zake nahi tevI ja rIte game teTalAM uzkerATanAM kAraNA ubhA thAya tepaNa ahiMsAtmaka nItinI mama rUpa vATAdhATa ane samAdhAnInI pattine paNa koMgresa kadi tyAga karaze nahi. Ama hovAthI zakaya hoya tyAMsudhI vATAdhATa ane samAdhAnI, ane jarUra paDe tyAre asahakAra ane sIdhI laData--A koMgresanA sadA mAdaka niyama rahevA joie." eka TharAva kharmo temaja dUrapUrvanA anya dezamAM ubhAM thayelAM hiMdI * rASTrIya senAnA sainApattine ane sainikone mukata karavAnI ane AjhAda hiMda lIgamAM joDAyelA hiMdIone jarA paNa herAnagatImAM nahiM mUkavAnI sarakAra pAse mAMgaNI kare che. hiMdusthAnamAM rASTrIya sarakAra sthapAya te pahelAM aMgreja sarakAra je kAMi hiMdanA nAme Arthika ke anya prakAranI javAbadArIe svIkAre te hiMdusthAnana aMdhana kartA nahi gaNAya ema khIjo eka TharAva jaNAve che. anya eka harAva dvArA kaoNMgresa vijita thayelA vizvayudhdha daramiyAna hiMdu khAte iMglAMDamAM ja thayelI meTI sTarlIMga purAMta hiMdane havAle karavAnI mAMgaNI kare che. eka - TharAva bhArata koMgresanA baMdhAraNamAM chellAM traNa vanI asAdhAraNa paristhitine aMge jarUrI evA keTalAka kAmacalAu sudhArAe majura karavAmAM AvyA che. khIja eka TharAva vaDe AgAmI cuMTaNInI vyavasthA karavA mATe, umedavAro nakkI karavA mATe temaja cuMTaNIne lagatI jarUrI pravRtionuM sacAlana karavA mATe amuka AgevAnanI eka dhArAsamA cuTaNI--samiti nImavAmAM AvI che. racanAtmaka kAryakramane vega ApavAne lagatA, dezI rAjAnI ApakhudIne vakhoDatA ane dezI rAjyanI prajAonu chellI laDatamAM bhAga levA mATe abhinandana karatA, khAM ane malAyAmAM vasatI hiMdI prajAnA hakakAnI rakSA upara bhAra mUkatA, cInanu abhinandana karata ane dUra pUrvanA dezanI AjhAdI rakSA viSe cintA dAkhavatA temaja balucIstAnanI anumate vatananI saMbaddhatA svIkArate mujabanA keTalAka TharAvA paNa majura karavAmAM AvyA che. sauthI vadhAre agatyana TharAva agreja sarakAranI navI darakhAsta ane AgAmI cuMTaNIne lagate che. A TharAva dvArA sarakAranI tAjetaramAM pragaTa thayelI darakhAstA viSe koMgresa pAtAnI atyanta nApasa MdagI ane asatISa vyakata kare che ane ema chatAM paNa AgAmI cuMTaNImAM bhAga levAnA peAtAno nirNIya jAhera kare che. A TharAva upara paMDita javAharalAla naherUe ane saradAra vallabhabhAi paTele bahuja ugra bhASaNA karyAM hatAM ane e bhASA daramiyAna temaNe meslema lIga ane janA" jhINA sAthe Aja sudhI akhatyAra karavAmAM AvelI kAi . paNa rIte samAdhAna karavAnI nItinA havethI tyAga karavAmAM Ave che ema spaSTapaNe jAhera karyuM hatuM. e. Ai. sI. sI. nI beThakanA A TuMka sAra che. A vakhatanAM rAve kAMika narama hatA jyAre bhASaNe garama hatAM. TharAveAmAM ugratA ochI dekhAya che, samAdhAnInuM mAnasa vadhAre pragaTa thAya che, jyAre dezanetAonAM vyAkhyAne pahelethI cheDe sudhI atyanta ugratAthI bharelAM ane laDAyaka mAnasane ja vyakata karatAM hatAM ane e sAMbhaLatAM AgAmI AjhAdI jaMga-jo sarakAra hunnu paNa samayasara AjanI maDAgAMThane nikAla na lAve tA--bahu dUra nathI evI chApa sau koInAM mana upara pADatA hatA. e. Ai. sI. sI. nI beThakanA pariNAme lekAnA jussAmAM nave juvALa AvyA che; janatAmAM navI cetanA pragaTI che, AjhadInI tamannA cetarapha taravaravA lAgI che, ane AvatA su'TaNIjaMga upara samasta bhAratanI janatAnuM citta kendrita thavA pAmyuM' che. pracaMDa Andolana ubhu* karavAnI dRSTie e Ai. sI. sI. nI A beThaka asAdhAraNa saphaLatA prApta karI che. AvatI AMdhI ! tA. 27-9--45 nA phrI presa jarnalamAM nIce mujaba samAcAra ApavAmAM AvyA che. meslema lIga AgAmI cuMTaNImAM kevI rIte kAma levA mAMge che tene kAMika khyAla akhila hiMda maslima lIganA maMtrI navAkhajhAdA liyAkataalI khAne je cuMTaNI saMbadhI mArgadarzana ApatA paripatra judI judI prAntika samiti upara mokalyuM che. te uparathI AvI zake tema che. A paripatra bIjI khAkhatA sAthe jaNAve che ke "A cuMTaNI jaMga elIganA jIvana maraNane savAla che. jyAre eka prajAnA jIvanamAM AvA kaTAkaTIne samaya Ave che tyAre kAi paNa Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha jaina rIte ane prakAre peAtAnI rakSA karavI eja tenA mukhya dhama bane che, ane te hetu sidhdha karavA mATe koi paNa rIta ke kArya padhdhatigame te prakAranI--taddana vyAjabI che." Ane ahiMnI lIgI, maDaLAmAM ema atha karavAmAM Ave che ke cuMTaNInuM kAmakAja calAvavAmAM yAgyA- ceAgyatAne karaze| vicAra rAkhyA sivAya sArA kharAba badhAM ja sAdhane vAparavAnI prAntene nirapavAda chuTa ApavAmAM AvI che. pariNAme rASTravAdI musalamAnA viSe kheATA ahevAlo phelAvavAmAM Ave che. upara jaNAvela mAdaka paripatra AgaLa cAlatAM jaNAve che ke lIganA muddAo tarapha musalamAneAnI sahAnubhUti vadhatI rahe te hetuthI jyAM jyAM zakaya hAya tyAM tyAM kAmI prazno badhI sthAnika lIgAe ekadama ubhAM karavA. AvA prazno upasthita karavAthI koMgresa ane rASTrIya musalamAnAnA pakSa nabaLA paDaro ane hiMdu mahAsabhA ane lIgane majabutI maLaze tethI AvA muddA upasthita karavAthI aniSTa pariNAmA Ave te tenI jarA paNa ciMtA nahi dharavAnuM musalamAnane sUcavavAmAM AvyuM che. laDAi pahelAM koMgresa pradhAna maMDaLeA keTalAka prAMtAnA vahIvaTa calAvatAM hatAM te daramiyAna keMgresa pradhAna maMDaLeAnA hAthe vAstavika rIte anelA ke kalpanAthI ubhA karelA atyAcArAnA atizayokitabharelA ahevAlA pustikA ane patrikA dvArA pragaTa karavAnu paNa prAntika samitione kahevAmAM AvyuM che. sAthe sAthe lIganI madhyastha pArlo-menTarI kamITI paNa AvI pustikA ane patrikAonI hAramALA prAMtAmAM pracAra karavA mATe taiyAra karI rahI che. 'musalamAne ne jIvavA mATe jarUrI jagyA' baMgALAnA duSkALa mATe lIga javAbadAra nathI' lIgI pradhAna ma`DaLAnI kAryasiddhi' 'pAkIstAnamAM laghumatI vargAnu sthAna' 'pAkIstAnanA phAyadAo' 'krIpsanI vAtA' 'sImalA pariSada' ane 'sIkaMdara-jhINA-tahanAmu"-AvAM e pustikAonAM nAma raheze. prastuta mAga daza ka paripatra e paNa jaNAve che ke rASTravAdI musalamAnA virUddha pracAra karavA mATe temaja temane 'kAkara' tarIke jAhera karavA mATe maulavI ane ulemAonI jeTalI bane teTalI meTI senAne gAmaDAMomAM ravAnA karavI joie." jo A paripatrane lagatI hakIkatA pramANabhUta hoya te ApaNe ema ja mAnavuM rahyuM ke ApaNI kAmI ekatAnI game teTalI uMDI ane pramANIka niSThA hAya teAM pazu ane ApaNe sarvanu sate mukhI kalyANa game teTalu icchatA hoie tApaNa A paripatra je prakAranA jherI pracArane vega ApI rahela che .tenA pariNAme arAjakatA ane Antara vigrahane neAtaratI kAi bhayaMkara AMdhI A deza upara AvI rahI che. upara jaNAvela paripatra pAchaLa koi pizAcI manedazA kAma karI rahI che. peAtAnI kAmanI ajJAna ane dharmAMdha janatAne pAkIstAnanA zarAba pAye rAkhavA e ja tenI nIti che. ApaNe AzA rAkhIe ke musalamAne nA samajI ane vagadAra vaga paraspara vinAzanA bhAge ghasaDAi rahetI peAtAnI kAmane sAcA bhAge TakAvI rAkhavA jeTaluM sAmarthya ane zakita dAkhavaze ane rASTrazaktinA atyanta hrAsa karatI ane sarakArI hukumatanI ja AvaradA laMbAvatI A dhAtaka pracAranItine cegya sAmane karaze. paryuSaNa vyAkhyAnamALA saMdhanI paryuMSaNa vyAkhyAnamALA vizenI vigate AgaLanA e aMkamAM pragaTa karavAmAM AvI che. AvI vyAkhyAnamALAe ceAjavAnA ane te dvArA navA vicAra-pradezA tarapha jaina samAjane AkaSavAnA khyAla vega pakaDatA jAya che ane sthaLe sthaLe paryuSaNu vyAkhyAnamALAnI zarUAtA thatI jovAmAM Ave che. amadAvAda jaina yuvaka saMghe dara varSa` mArka A varSe paNa pa paNuM vyAkhyAnamALAnI sundara yojanA purI saphaLatApUrvaka pAra pADI hatI ane jaina jainetara janatAe tenA khuba lAbha lIdheA hatA. amadAvAdanA sAkSara vage` A vyAkhyAnamALAne huMmeza mAka sAro sahakAra ApyA hatA. muMbaimAM paNa e eka varSathI cAlu thayelI kacchI tA. 1-10-45 zA ozavALanI vADImAM bharAtA paryuSaNa vyAkhyAnamALA A varSe paNa cAlu rahI hatI. dhArTakaeNAparanA sthAnakavAsI saMdhe A varSe papaNuM vyAkhyAna mALA geAvavAnI pahela karI hatI ane tene tyAMnI jaina janatAe khuba utsAha ane sahakArathI AvakArI hatI. bhAvanagaramAM paNa zrI. trIbhAvanadAsa bhANujI kanyAzALAnA saMcAlako zrI namadA bahena rAvaLe ane gaurI bahena trivedIe A vakhate paryuSaNa vyAkhyAnamALA yeAjavAnu` sAhasa karyuM hatuM ane Azare dazeka vyAkhyAtAne krama gAvyo hate. A batAve che ke junI paripATI mujaba cAlatAM jaina upAzrayamAM jaina sAdhuonAM vyAkhyAnomAMthI jaina samAjane ane khAsa karIne ugatI prajAneA rasa dhaTatA jAya che ane lokeA kAMi navuM jANavAnuM--vicAravAnuM-mAMge che, zeAdhe che. A bhukha dina pratidina vadhatI jAya che ane tene junA cIle cAlatI sAdhusaMsthA kAi paNa rIte paheoMcI zakatI nathI. kalpasUtranAM pAna pAnamAM lokone have rasa rahyo nathI. jaina AcAyenI junavANI zailI leAkeAne ane khAsa karIne ziSTa vane have jarA paNu AkarSatI nathI. kALa badalAyA che, vAtAvaraNa badalAyuM che, leAkamAnasa badalAyuM che. ene jhIle ane navuM jIvanadarzana Ape evI vyAkhyAna pravRtti ja Aje Avazyaka temaja AvakAradAyaka ane tema che. jaina sAdhue A barAbara samaje, peAtAnAM daSTikANa badale, junA vicAranAM RNu vastrone parityAga kare, navaracanA tarapha lai jatA nava vicAranA vAdhA dhAraNa kare ane e mujaba peAtAnA mAnasane ane bAhyajIvanane saMskAre te ja temanuM ugatI prajAmAM sthAna rahevAnu che. ema jo banI na zake te janatAne doravAnA meAhune hamezAne mATe te nilAMjali Ape. matapradAnanA adhikAra ane sayukta kuTuMba gayA aMkamAM A sabaMdhamAM nIce mujaba jaNAvavAmAM AvyuM hatuM:vizeSamAM avibhakta kuTuMba mATe evI geDhavaNu che ke jyAM e karatAM vadhu mANase eka dharamAM rahetA haiAya tyAM dareka mANasa dITha bharAtu bhADuM A pramANe gaNavAmAM Avaze;-dharanuM je bhADu hAya tene dharamAMnA mANasAnI sakhyA vaDe bhAMgavAmAM Avaze ane je AMka Ave te rakama te pratyeka mANasa bhADA peTe Ape che ema gaNAze." A mAra vidhAna bhUlabharelu' hatuM ema mane mAluma paDayuM che. A saMbaMdhamAM sarakArI niyama evo che ke sayukta kuTuMba eka gharamAM sAthe rahetu hAya ane te dharanu muMbaI zaheramAM masika rUA. 5 athavA tethI vadhAre ane bahAragAma ke upanagaramAM mAsika rUA. 15 athavA tethI vadhAre bhADu hAya tA te dharanA bhADuAta tarIke te gharamAM zvasatA saMyukata kuTuMbanA mukhya mANasane ja mata ApavAnA adhikAra raheze. A temaja AgaLanA aMkamAM jaNAvelI anya bAbate dhyAnamAM laIne je kAine matAdhikAra prApta thatA te pratyeka bhAie . ane bahene peAtAnA A adhikAra matadAra patrakamAM rajIsTara thayA che ke nahi tenI khAtrI karI levI ane e mujaba jenA adhikAra rajIsTara thayA na heAya teNe cAlu mAsanI paMdaramI tArIkha pahelAM potAnA matAdhikAra rajIsTara karAvavA sabaMdhamAM je kAMi jarUrI kriyAkAMDa haiAya te karI levAmAM jarA paNa ALasa ke pramAda sevavA nahi. kaoNMgrese AgAmI cuMTaNImAM bhAga levAne niya karyAM che ane A cuMTaNIjaMga upara hiMdanI bhAvI rAjakIya ghaTanAnA ghaNA moTA AdhAra rahelA che. tethI A jaMgamAM kaoNMgresane pahelAM karatAM paNa ghaNI moTI saphaLatA maLe e mATe jarUrI sa prayatna karI chUTavu e Aje dareka dezavAsInI prathama ja bane che. paramAnada, ALAM haiyAM prabhuddha jainanA vAMcakAne paricita bhAI vrajalAla dharamacaMda medhANInI keTalIka kathAonA sagraha zrI muMbai jaina yuvaka sadha taraphathI thoDA samayamAM bahAra paDanAra che: A 250 pAnAnA daLadAra pustakanI kImata za. rA rAkhavAmAM AvI che. saMdhanA sabhyone temaja prabuddha jainanA grAhakAne A pustaka rUA. 15 mAM ApavAmAM Avaze. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka tA. 1-1 -45 prabuddha jaina . zrI. kAntilAla IzvaralAlanuM pramukha sthAnethI pravacana [ muMbai jana svayaMsevaka maMDaLanA rajata mahatsavanA aMgamAM tA. 23-9-45 ravivAranA roja suMdarakhAI hAlamAM pramukharathAnethI zrI kAntilAla IzvaralAle eka preraka ane jaina samAjanA keTalAka prazno upara mArgadarzaka vyAkhyAna Apyu hatu je nIce ApavAmAM Ave che. taMtro,] muMbai jana svayaMsevaka maMDaLanA rajata mahotsavamAM bhAga letAM 'gunhegAra nathI. AnI pAchaLa game te kAraNa hoya, paNa ApaNI ApaNane atyaMta AnaMda thAya che. jaina ane jainetara baMdhuone Dagale nabaLAI ane ApaNI vadhu paDatI kahevAtI udAratAne huM mukhya kAraNa ane pagale pitAnI hArdika sevA ApavA je maMDaLe chellA paccIsa gaNuM chuM. ApaNe pharIthI bhAvanagara rAjayane ApaNI mAdhavabAganI varSathI khaDe page ubhuM rahyuM che te maMDaLane Aje tene rajata mahotsava sabhAnA naramamAM narama zabdamAM vinaMti karIzuM ke sakhtamAM sastI ujavavAne saMpUrNa adhikAra che. jana svayaMsevaka maMDaLe samAjanA hAthe A prakaraNane tene hAtha dhare. hadayamAM pitAnuM sthAna prApta karyuM che. tenI pacIsa varSanI kAryavAhI .. muMbaI prAMtanA bhikSAnA kAyadAmAM jana sAdhu AvI jAya che. AthI jotAM enI sevAono saravALo Apavo kaThIna che. sevAbhAvI yuvakethI vAkya sAMbhaLatAM ja uMDA apamAnanI asara ApaNane thAya che. jenI saMgaThThIta banI pitAnI sarva zaktie dhArmika ane sAmAjika kAryomAM dharma aMgenA sAhityane jyAM sudhI ApaNe bahoLA pracAra dareka bhASAmAM racanAtmaka rIte kharcavA badala A saMsthA AgaLa dareka jainanuM mastaka : chuTA hAthe na karIe, tyAM sudhI AvI chuMcavaNe ghaNI vakhata ubhI thavA nimavuM joIe. svayaMsevaka maMDaLane rajata mahotsava te muMbaInA janAne saMbhava che. ane ApaNe keTalAka sAdhuonA zithilAcAranA prakaraNe khAsa karI gauravane viSaya che. - vartamAna patromAM najare paDe che tyAre te mane taLAjA prakaraNa jeTalI paccIsa varSanI tamArI kArakIrdI sevAthI khIcakhIca bharela che. kaMpArI chUTe che. mUrtikhaMDana ane sAdhunAM cAritra khaMDanamAM jarA paNa tamane leka samuhamAM bhaLavAnA aneka prasaMge prApta thAya che. A phera samajavAnI mArI sAmAnya buddhi nA pADe che. jaina dharmane TakAvI prasaMgane pUrepUro lAbha levA jevo che. have A jJAnapipAsAne yuga ' rAkhanAra ApaNe sAdhu vaga che tevuM meM jAhera pleTaphorma uparathI cAle che. lokone navuM jANavAnI jijJAsA vadhatI jAya che tevA samaye ghaNI vakhata kahyuM che. teTalA ja mATe A varga pavitramAM pavitra tamArI sevAnA avasara prasaMge nAnAM pAnIo dvArA keTalAka pracAra rahe te jovAnI ApaNI pahelI pharaja che. AvAM prakaraNane karavAnI jarUra che. ApaNuM Arogya, vyAyAma, jamaNavAramAM ApaNI ke egya nyAya ApavAne sauthI prathama adhikAra dareka saMdhADAnA AcAryone. asvacchatAnAM kAraNe, keLavaNI pracAra, zistupAlana, vyApaka dharmabhAvanA che. sAdhu samAjanI mayArdIe ApaNu gRhastha vaga karatAM aneka rIte svadezI, rASTra ane dharma, AvA atizaya upayogI viSaya uparanAM bahuja TuMkI che, eTale AvI hakIkato upara chellA nirNaya upara AvatAM gRhajI nAnAM sAhityane maphata phelA AvA samuhamAM karavAnI jarUra che. stha vaguM karatAM temane vadhAre samaya lAge te banavAjoga che. paNa - rASTrIya kAryomAM paNa tamAre hisso nAne sune nathI. ApaNI kamanasIbe ATalI dhIraja gRhastha vage" rAkhe ja chuTako che. AvA rASTrIya mahAsabhAnI dareka pravRtiomAM tame je rasa lai rahyA cho te samayanI maryAdA pachI je sAdhu varganA adhikArIe jarA paNa samaya mATe jana kema kharekhara magarUba thaI zake che. tamArA maMDaLanA aneka barabAda kare athavA te DhAMkapIchoDe karavA prayatna kare, te jarUra gRhastha che sabhyae dezanA kaTokaTInA samaye, amUlya hAkala vakhate, jarUra paDe vage A kAryamAM saMgaThana karI pakSApakSInA bhedane tilAMjali ApI tyAre jela nivAsa bhogavavAnuM paNa hasate cahere svIkAryuM che. egya nyAya ApavAnuM kArya hAtha dharavA jevuM che. AvA mahatvanA tamArI A udAra bhAvanA jainatvane zobhA ApanArI che. rASTra sukhI kAryomAM sAdhuvanA adhikArI ke samAjanI javAbadAra vyaktio ane saMtoSI haze te ja dhama barAbara sacavAI zakaze. e Adarzane DhAMkapIchoDe karavA prayatna kare te jana zAsanane jokhamamAM mukavAnuM tamee pUrNa rIte svIkAryo che. pApa teo pitAnA mAthe vahore che. paccIsa varSanI kAryavAhImAM tamAre mATe je kaI du:khadAyaka . svayaMsevaka badhuo ! je samAjasevAnI tamane tamannA logI ghaTanA mArI najaramAM AvI hoya te te phakata eka ja che. jaina che, je samAja mATe tamArI jevA sevAbhAvI yuvake dareka jAtanI samAjane jenI Aje vadhumAM vadhu jarUra che tevI vyAyAmazALAnuM kArya zakti kharacavA tatpara thayA che te samAja je ATalI paNa pragati nI ghaNA ja duHkhI hRdaye tamAre baMdha karavuM karavuM paDayuM che ane te paNa sAdhI zake te tamArI sevA niSphaLa jAya ane tamArI zaktine khetI eka jana saMsthA dvArA ke jene aneka vinaMti karavA chatAM eka vyaya thayela gaNAya. tamArI sevA ane zakti saphaLa nIvaDe te mATe lazkarI hukama mAphaka AvI vyAyAmazALA baMdha karAvI. e ghaTanA ja meM uparanA udagAro tamArI samakSa raju karyA che. ' : tamArA mATe jeTalI khedajanaka che teTalI jaina samAja mATe zaramajanaka have huM besI jAuM te pahelAM tame svayaM sevaka baMdhuo pratye che, maMDaLane suvarNa mahotsava ujavAya te samayanA arasAmAM jaina teTalI ja zubhecchA che ke jaina dharma ane janatAnA hRdayamAM sthAna kAmane vadhumAM vadhu jarUra have vyAyAmanI raheze. ApaNI sArvajanika prApta karanAranuM cAritra keTaluM nirmaLa hovuM joIe te jaina dharmanA saMsthAo ke jenI pAse jagyAnI chuTa hoya temanA kAryakaroe A ati anuyAyIne zikhavavAnuM na hoya. sevAbhAvI yuvaka sAce svayaMsevaka te mahatvanA kArya mATe maMDaLa mATe tarata hAtha laMbAvavAnI jarUra che. ja banI zake ke je cAritrane teNe tenA jIvanamAM mukhya sthAna ApyuM che ravayaMsevaka baMdhuo ! je samAjamAM tamAro janma thayo che ane ' hAya. tame samAjanA sAcA sevaka thajo ! jene tIrthaMkare paNa name che jenI sevA mATe tamane tamannA lAgI che te samAja mATe A sthAne che te saMdhanI sevAnuM bIDuM tamee jhaDapyuM che te tamArA ahIM* be bola boluM te te asthAne nathI. jana kemanI sAmAjika sthiti bhAgyanI nizAnI che. jene janatAmAM dhArmika prasaMgomAM pUrNa madadagAra dina-prati-dina jIrNa avasthAmAM pahoMcatI hoya tema jaNAya che. banaze. tenA sAmAjika kSetromAM tamArI zubha bhAvanAo reDajo ! vatI ApaNA jana samAjamAM AMtaravigraha paNa teTalA ja uMDA utarelA che. mAna ane bhaviSya kALane vicAra karI tenI pAse nAnA meTA racanAtmaka taLAjAnuM prakaraNa, muMbaI IlAkAmAM bhikSAnA kAyadAmAM ApaNA tyAgI kAryo raju karajo ! lAbhAlAbhanI daSTie kayA kAryo dharma ane samAjane vargane thate sparza, chellA ekAda varSathI muMbaI ane amadAvAdanA vadhu phaLadAyI che te dekhADavA prayatna karazo. jaina samAja pAse dravya che vartamAnapatromAM najare paDatAM ApaNAM sAdhu vargamAMthI keTalAkanA paNa tamArI jevA nakakara sevAbhAvI yuvakonI khAmI che te pUrI pADaje. zithilAcAranA banAve, A dareka hakIkata upara vicAra karatAM Apa- A pramANe janatAnA hRdayamAM praveza karajo! saMdhane eka eka mAnavI Nane raDavuM Ave tema che. taLAjAmAM jaina mutienuM khaMDana te A bhagavAna thavAne sarajAya che. tenI anupama sevA karo ane AjanI vIsamI sadInI ajaba ghaTanA che. mArI buddhi mujaba te muti khaMDana sevaka te AvatI kAlane sAce agresara thavAne kudaratI ja rIte nirmANa karanAra vyakita karatAM caritra khaMDana karanAra sAdhu jarA paNa, ochAM thayAM che te pracalita sUtrane na visaratA." Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 prabuddha jaina kAyadAnA kaDaka amala ! (pRSTha 84 thI cAlu ) vyavahArU DahApaNanI madadathI pahelA hu'' te zamAvate hatA ! 'A rIte mArA AtmAmAM baLavA ane chetarapIMDI nizadina cAlyA ja karatA. rAja kUMDu sattA ane bhAvanAnI haDapheTe caDatA hatA ane jIvana vahateA hate. "Ave te huM kayAreya naheA. tyAre Ama kema thayuM...? mane keNe AvA karI nAMkhyo ? A teA asahya che" ema mAnI dhaNI vakhata gharane "hu'khelI uThatA ke "mUkI dete e hRdayavidAraka dhaMdhA ane kAyado ! tane karyo sattA ane paisAnA eTaleA badhA mAha che ?' tyAre mana kahetu' ke ''khATuM, taddana khATu'. kANu kahe che ke mane sattA ane paisA nathI gamatA? meM kayAre khAvAmAM kuriyAvALuM perabadarI dhI ane kesarI dudhanA kaTArA nathI yAM? mane gAlIcA ane sArI sajAvaTa vaMgaranA dharanI zarama kayAre nathI AvI? peAtAnI nahi te pArakAnI . meTarakAranI sahelagAha mane kayAre mIThI nathI lAgI ? me dhI kerI na kharIdI zakANI tyAre raDatAM chekarAone joi mArI dhanahIna dazAe mane nathI raDAvyA ? sArAM kapaDAnAM abhAve sagA bhANejanA lagnamAM jatAM huM nathI aTakI gayA? rastAmAM nIkaLatA mArA latAnA mANasonI salAmAnA mate gava nathI thayuM ? mane duniyAmAM dhanikAnA jevu...ja badhu joie che. leAkeAnI salAme ane khIjA upara mArI chApa paDe tema joIe che. e badhuM Ave che mArA A kAyadAnA amalavALA hRdayavidAraka dhaMdhAmAMthI. te cheADIne ATalA varSe kAne AdhAre jAuM' ! karyAM jAuM ! bhASanA ThIka che, paNa.........huM phakIra nathI. sanyAsI nathI eTale lAcAra chu! Aje te huM nA~ Root yaMtramAnavI chuM. te kharU che. paNa karU zuM?........ te mArI AzIsamAMthI jhuMpaDAM pADI nAMkhavAnI, ane jo jAte nA pADe te sudharAie tenA kharce pADavAnI neoTIsa chuTI hatI. A taiTIsanA sAmane karavAnI baLavAkheAra tithI te nahiM, paNa khIjI kAi yogya jagyA nahiM maLI hAya tethI agara te| sudharAi jevI kalyANaka" saMsthA, kIDI upara kaTaka lai, pArevaDAM jevAM rAMkane raMjADavA doDatI na ja Ave evI zraddhAthI teoe jhuMpaDAM pADayAM nahi. kadAca thoDA vadhu samaya nIkaLI jAta, paNa bAjumAM thayelI mIlanA zrImaMta mAlike phariyAda karI eTale eka divase majurA ane peAlIsAnuM TALu lai gayAM. ane jhupaDAM paDAvI nAkhyA te divasa huM kadi nahi bhUluM. haiyuM kahetuM hatu. garInA jhupaDAM rAkhavAnuM ane hAya calAvatA hatA jhuMpaDAM pADavA kAtIla kuThAra ! bhAvanA kahetI hatI ke "burU" thayuM", nAkariyAta mAnasa kahetu hatu` ke "dvAza pasuM ! brANu ga" ! jhupaDAM pADavAnI sAthe thoDI ghaNI kacarApaTTImAMthI vINIne kAmamAM lIdhelI teonI bhAMgI tuTI gharavakharI paNa mATImAM maLI gai. eka tarathI che|karAMe bhUkhe raDatAM hatAM; kAraNake jhupaDAM pADavA Avaze te bhayathI teo mAgavA ke majurI karavA gayA nahAtAM. strIe raDatI raDatI kaMika aspaSTa zApA varasAvatI hatI. eka be mALA paherelA vRddho sajaLanetre AkAza sAme joi bhagavAnane ThapakA ApatA hatA. mallApA ane tenI strI nAgAmA badhAne dhamakAvatA dhamakAvatA bhAMgelI vastuo vINI ekaThI karatAM hatAM. ane ame sau sthirabhAve ubhA ubhA garImAnI hAlatane karUNa tamAme jotA hatA. mate lAge che ke te divase te keie khAdhuM nahiM hAya. bhUkhyA bhUkhyA kAM te rASamAM bhAna bhUlI. Apasa ApasamAM jhaghaDayA haze; bALakane DhImyAM haze ane pachI thAkayAM haze tyAre bhUzaiyA upara lAMbA thaine sutAM haze! tA. 1-10-45 jhupaDAM pADatAM lAgelI peNI kalAka sudhI tyAM ubhA rahetAM vaLele pasInA lUMchI luchIne mArA AkhA rUmAla bhIMjAyA hatA; sau khUba akaLAyA hatA; te paNa te vakhate jarAya khyAla na Avye ke 'bhara unALAnA badhA taDakA mAthe letAM A garImAne zuM vItaze? tenA mAMdalA che|karAM ane vRddonuM zuM thAze? tenI teADI phADI nAMkhelI vastu pharI vakhata kema vasAvaze? ane jhu MpaDA teDavAnI majurInA rUpIyA cAra te kayAMthI bharaze ?" te He You thoDAka divasa pachI teja latAmAM phrI vakhata javAnuM thayuM tyAre te leAkAne rastA upara eka jhADa nIce paDelAM joyAM. eka cheAkarA turatamAM marI gayA hatA ane tenu' zaba khUllu kaphana vagara tyAM paDayuM. hatuM. ane mallApA ane nAgAmA tenI pAse beThA beThA raDatAM hatAM. eka AdheDa vayane mANasa tenI AkharI kriyA mATe rastA upara jatA mANase pAse bhIkha mAMgatA hatA. bIjA traNa cAra mANase eka bIjI bimAra bAi pAse beThA hatA. paisA udharAvanAra mANase mArI pAse AvI paisA mAgyA. huM javAba ke paisA Apu' teTalAmAM te malTApAye AvI tene vAryuM ke "dhUllApA ! e te ApaNAM jhupaDAvALA sAheba che. nathI. eLakhatA ? mANasa tA eLakhatAjA ke kAnI pAse mAguM chuM? sAheba, manamAM kAMi na lAvatA, tama tamAre jAva, e mANasa tA murakha che. ene khabara nathI ke kayAM magAya ane kayAM na magAya ! enI vatI hu mArI mAguM chuM." Ama kahI nIce namI mArA paganI raja mAthe caDAvI dhUllApAne laIne cAlI gaye. hu' tyAM kayAMya sudhI ubho rahyo. meM jhADa nIce beThelA mANasAne mArI tarapha tAkIne jotAM joyAM ane mane lAgyu ke kema jANe tenI AkhA mane Thapako ApatI na haiAya ke kAyadAnA rakSaka bhAi ! amArA garIbanA jhuMpaDA paDAvI nAMkhyA tene have to tane sateja chene ? have tA gAmanI ta'durastI sudharI gai chene? gAmanA nikA maratA bacI gayA chene ? TADha, taDakA, pavana, dhULa ane varasAdathI amane ceDu dhaNuM rakSaNa ApatA, amArI ardhanagna dehane DhAMkI maryAdA jALavatA, ane vizALa sRSTimAM karyAMka amArUM gaNI zakAya tevA e raMka jhuMpaDA jatAM have te lAgu nahi thAya ne? A jhADa nIce jo tArA kAyadAnI kalama lAgu paDatI hoya te baleA thaine agAuthI kahI deje eTale kAi pAtALamAM jaine paDIe ! nahitara tArA sarakArI kharcanA bIla cUkavatAM ama garIbanAM cAmaDAM cIrAi jaze ! jhuMpaDAM gayAM, tenI pAchaLa A yaMkAppA gaye, bIjI amallAmA jAvA eDI che. tema bAkItA paNa cAlyA jaIzuM. pachI tu ane tArA kAyadA sukhe jIvo''! mArI AMkhanAM AMsue edhyAnapaNe laheAtAM laheAtAM A dIvAsvapna me kayAMya sudhI joyAM karyuM ane jyAre mArA madadanIze bUma pADI tyAre yaMtravat tenI pAchaLa huM cAlI nIkaLyeA. paNa kayAMya sudhI mArA kAnamAM avAja guMjatA hatA ke jhupaDA gayAM, yakAppA gayA, amallAmAM jaze...... pachI kAi kAyado nahi bhAMge!" ahA! zI karUNlR asaMgatatA !!! vrajalAla dha, medhANI. zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 4547 dhanajI sTrITa, muMbaI. 'mudraNusthAna : sU kAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI rADa, mubai. 2 A vAta paNa bhUlata, paNa te jhupaDAMnI najadIkamAM eka dhanake peAtAnI jamIna upara bhADA khAvA mATe banAvelA jhuMpaDA Aje me traNa varSo thayAM jemanA tema ubhAM che. te paDAvavAnA kAgaLo taiyAra thAya che, kesa maMDAya che, mudata lakhAvAya che ane Akhare koi adraSya kAraNe te mAMDI vALavAmAM Ave che. te tarapha nAgAmAye najara karI vizvAsa nAMkhI tenA paDanA cAmaDA cUsatA kheALAmAM paDelA chekarAne gussAmAM nIce pachADayA tyAre kharUM bhAna thayu` ke A garImA che mATe pIlAya che. te dhanika che mATe bacI jAya che.! tyAreja mane kAyadAnA vivekahIna amala kAyadAnA hetune ja kevI rIte haNe che te samajAyuM, mArI zuSka kAyadAprItimAM narI pazutA ja dekhANI. jhuMpaDAM pADI garIbene bhagavAna bhase cheDI caDelA thAka utAravA irAnInI hArTelamAM jaI hAza ! izvarakRpAthI badhu nivi ne patI gayuM" ! evA AzvAsana sAthe cahAne pyAlA khAlI karI te vAta upara paDadA pADI dIdho. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zro muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. ' . prabuddha jaina taMtrI: maNilAla ekamacaMda zAha, muMbaI : 15 okaTobara 1945 semavAra. . lavAjama rUpiyA 3, aMke : 12 bhagavAna mahAvIrano trividha saMdeza : "ahiMsA, aparigraha, anekAnta" mAM [thI. muMbai jena yuvaka saMdhane Azraya nIce nicalI paryuSaNa cAkhyAnamALA jamavAnuM tA. 9-9-45 dvivAranA roja zrI mahAvIra jaina vidyAlayaMmAM prajJAcakSu paMDita sukhalAlajInA aga paNa nIce mahAsatIjI zrI ujajavala kumArIe Apela vyAkhyAnane nIce saMkSipta sAra ApavAmAM Ave che.] . nI purANanI eka kathA che ke ekavAra deva, dAnava ane mAnavIe te jAti pazu sAthenA vartAva je bIjI mAnavajAta sAthe vartAva karaze tapazcaryA karI. tapa pUrNa thayA pachI prathama deve brahmA pAse Adeza tAtparya e ke prajJA mAnava samAjanI unnatinuM kAraNa hoI pariNAme mAMgavA gayA. brahmA samAdhimAM lIna hatA, samAdhi pUrNa thaye devone tAraka bane che, paNa jo tene ahiMsAne sAtha na hoya te te mAraka Adeza mAMgatA joIne brahmAe ' 'da' akSara nuM uccAraNa karyuM ane ... paNa bane che. punaH samAdhimAM lIna thaI gayA. devatAo samajI gayA ke ame vilAsI manuSya samAjanA Adhunika ItihAsamAM paNa AvI ja ghaTanAo che chIe, tethI brahmAe "da' akSarathI daddhinuM damana karavAne upadeza dekhAya che. arikA ane osTreliyAmAM yurepanI gArI jAtie jaI Ape che, pachI dAnave brahmA pAse AvyA ane Adeza mAge.. tyAMnAM mULa rahevAsIone lagabhaga nAza karI nAMkhe che. AphrikAmAM che temane paNa brahmAe pUrvavat "da' akSara saMbhaLAvyuM. teo samajI habasI lokone temaNe saMhAra nathI karyo te paNa temanA para bhayaMkara gayA ke ame krara chIe, tethI brahmAe dayA ne pATha zikhavyuM che. trIjI jume gujAryo che. hiMdusthAnamAM A vartAya teo karI na zakayA, te vAra temanI pAse mAna AvyA ane temane paNa teja dara akSara paNa dhanazeSaNa arthe temaNe ahiM paNa ghaNA atyAcAra karyo che. saMbhaLAvI brahmA samAdhistha thayA, bhAna kRpaNu ane saMgrahakhera hovAthI A badhuM zA mATe? kAraNa temanI prajJA vadhI, paNa dayA dezanA temaNe "da ne arthe dAna karyo. A rIte brahmAe eka "da' akSaramAM ja sImADAmAM ja rahI. prajJA ane ahiMsAmAM sAmaMjasya na thayuM, tethI sane zAMtino saMdeza ApI dIdhe. temanA hAthe sarvatra AvA bhayaMkara atyAcAra thayA ane thaI rahyA brahmAnI mAphaka bhagavAna mahAvIre parasparanI athaDAmaNathI trasta che. ApaNuM vyApArI varge ubhA karelA kALA bajAronuM Aja kAraNa banIne trAhI trAhI pikAratI dunibA.. 'a kahI zAMtimAne divya che. temanI prajJA ane dayA vaccenI viSamatA. tethI ema siddha thAya saMdeza saMbhaLAvyo che. te traNa "aeTale "ahiMsA, aparigraha ane che ke mAnava samAjanA kalyANa arthe prajJAnA vikAsa sAthe ahiMsAne - anekAnta. bhagavAna mahAvIranI ApaNI duniyAne A mahAmUlI bheTa che. vikAsa anivAryapaNe Avazyaka che. ahiMsA jIvana zAstranuM sArI paraspara athaDAtA mAna mATe ane mAnavasamuhe mATe A eka ja sarvasva che. sarva guNAmAM guNatama ane AdhyAtmika sAdhanamAM zirarAmabANa upAya che. jema gurutvAkarSaNano niyama adhdhara rahelA caMdra, maNi che. ahiMsAne saMdeza che ke koIe paNa bIjA koInI khAMdha che sUrya, grahamaMDaLa ane tArAgaNane tathA pRthvI, samudra, uttuMga zikhara upara caDI besIne uMcA thavAno prayatna kare na joIe. badhAe vALA mahAkAya parvatane tathA nadIone samatulAmAM rAkhe che, keIne samAnapaNe jamIna para ubhA rahevuM ane pitAnI karAmata ke tAkAtathI derAvA paNa casakavA detA nathI ane pitAnA prabaLa prabhAvathI paraspa- pitAnuM mAthuM joIe teTaluM UMcuM karavuM. paganI samatA rahevI joIe, ranAM saMdharSaNane aTakAve che, temaja A bhagavAna mahAvIre mAthAM ochA vattA uMcA nIcA rahe tene vAMdho nahi. upadezela ahiMsA, aparigraha ane anekAnta mAnavasamAjane saMgharSaNa 'jI ane jIvavA de" e ahiMsAnuM mukhya sUtra che. mAMthI bacAvI levAnuM pUrNa sAmarthya dharAve che. paNa e kahetAMnI sAtheja kahevata yAda Ave che te "nIvo vAvastha- anya prANIo karatAM mAnavanI eka vizeSatA che ane te temAM nIvana A banne vidhI dekhAya che. AvuM ja eka aMgrejI rahelI prajJA che. pazu pakSImAM paNa eka jAtanuM jJAna hoya che, paNa te tatvajJAnIe lakhyuM che ke " Living is killing." je jIvavuM, prajJA na kahevAya. pUrvAnubhavathI je jJAna vikAsa pAme te prajJA. evI eTale mAravuM e sAcuM hoya te ahiMsA kema pALI zakAya e prazna ja pratA manuSyamAM ja dekhAya che. hAthI Adi prANI pAMca hajAra varSe thAya che. jIvavuM eTale mAravuM e prakRtine niyama che khare, paNa che pUrve jema juthamAM rahetAM hatAM tema Aja paNa rahe che. pAMca hajAra e mAnava jIvanane dharma heI na zake. e te prANajIvanane lagatI varSa pUrve pakSIo je jAtane mALA banAvatAM hatAM, teja jAtane Aje eka sArvatrika hakIkatanuM vidhAna che. paNuM mAnavI e mAtra pazu ke prANI paNa banAve che. temanA jJAnamAM pUrvAnubhavathI kaI vRddhi thaI dekhAtI nathI. ethI kAMIka vizeSa che. upara jaNAvela sarva sAnya hakIkata sAthe A nathI. paNa mAnavI evo nathI. e pUrvAnubhavane upayoga kare che ane mAnavInI vizeSatAone meLa meLavatAM ApaNane upara jaNAvela, enI prajJA satata vikAsa pAmatI rahe che.. sarva sAmAnya niyamanuM Killing the least is Living the best- paraMtu prajJAnAM vikAsa sAthe ahiMsAne vikAsa na thAya te prajJA ' e chAmAM ochI hiMsA eja uMcAmAM uMcu jIvana che-e mujaba che joIe teTalI lAbhaprada thatI nathI. mAne ke eka jaMgalI jAtie rUpAntara karavAnI pharaja paDe che. na mAravA tarapha badhAne bacAvavA navuM hathiyAra zepyuM. tenA vaDe zikAra karI pitAne nirvAha kare che, tarapha-hRdayane vALa eja jIvananuM rahasya che. zarIrane vizALa ke baLavAna paNa jo temanI prajJAnA pramANamAM dayAne vikAsa thayo nahi hoya te karI AvaradA laMbAvavA mATe ApaNe jIvatA nathI, paNa hRdaya vizALa Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. - tA. 15 14-45 -- kavA mATe ApaNe jIvIe chIe. ApaNuM jIvavuM ke maravuM hRdayanA bAlyAvasthAthI ja pALe che ema kahI teNe vadhu jANavAnI jijJAsA vikAsa arthe ja hovuM joie. darzAvI. Izue tene pUrNa nirdoSa thavA mATe badhI saMpatti garIone " . saMyama ne tapa e bhagavatI ahiMsAnA be paga che. A be ApI daI aparigrahI thavA kahyuM, paNa te tene na rUmyuM ane te hatAza che "paga vaDe ja ahiMsA vikAsa pAmI zake che. ahiM saMyamane thaIne cAlI gaye. pachI Izue pitAnA anuyAyIone kahyuM "huM kahuM dUra arthe bhagavA, kezarIyA ke dhoLA kapaDAM paheravAM yA kapaDAM chuM ke uMTane sAyanA nAkAmAMthI nIkaLa! saheluM che, paNa dhanavAnone vinA rahevuM nathI temaja tapane artha upavAsa karavA, ekAdazI karavI izvanAM rAjyamAM pravezavuM asaMbhava che." jema Izue parigrahadhArI che. ane cAMdrAyaNa Adi tapa karavA eTale ja nathI. ahiM saMyama ane mATe svarganAM daravAjA baMdha karI dIdhA tema bhagavAna mahAvIre parigrahIne ra' tapane kaMIka vizeSa artha thAya che tene khyAla eka dAkhalAthI ahiMsAnI ArAdhanAne adhikAra Apyo nathI, tethI jeTalA pramANamAM aparigrahane pAye majabuta haze teTalA ja pramANa mAM ahiMsAnI vika che. eka vyApArI nItipUrvaka dhadha kare che. khATuM elata nathI, ImArata majabuta banaze. te mAlamAM seLabheLa karatA nathI, jarUrIyAtathI vadhAre kharca rAkhatA nathI, AnA anusaMdhAnamAM bIjI vAta e jaNAvavAnI che ke saMpatti 5? vilAsanA mArge ghasaDAto nathI. kuTuMbamAM traNa cAra nAnAM moTAM che graha uparAnta bIje tyajavA yogya parigraha che ane te che sAMpradAyikatAne chetemane paNa teNe eja rIte keLavyA che. eka vakhate A vyApArIe parivaha. je saMpatine parigraha choDe che te paNa A sAMpradAyikatAnA [ " koI amuka mAla amuka samaye bIjA eka vyApArI pAsethI kharIdavAne parigrahamAM sapaDAI jAya che. saMpradAya bhale hoya, paNa sAMpradAyikatA : sede karyo ane e mATenA bhAvatAla paNa nakkI karyA. have e mAla na hovI joIe. mANase siddhAMta sevI banavuM joIe, siddhAMtapakSI - pure pADavAno samaya Avye eTalAmAM e mAlanA bhAva pAMca gaNA nahi. sAMpradAyikatAne parigraha paNa sthala nahi te sukSahiMsA to vadhI gayA ane e mAla pure kema pADe e bAbatanI vecanAra utpanna kare ja che ane sAMpradAyikatAnA pariNAme nipajelI sthala hiMsAnA S: vyApArIne bhAre muMjhavaNa ubhI thaI. paNu ghaNu dAkhalAo ApaNA jAvAmAM Ave che. samAjavAdIe sAMpradAche. bIjI bAjue pelA nItimAna vepArIe pote je mAla nIcA vikatAne eka prakAranuM aphINa kahe che. meskomAM te ghaNAM makAna upara E', bhAve kharIdavAne se karyo hato te mAlanA bhAva anekagaNA vadhI ' kAla mAkarsanuM "dharma e aphINa che" e vAkya meTA akSarethI lakheluM ' javAnI khabara paDatA teNe vicAryuM ke e mAla puro pADatA hoya che. chesAme vepArI herAna thai jaze ane tethI teNe pitAne sade vaLI je sudhArakoe sAMpradAyiktAne phagAvI dIdhI che temane gaLe ja rada karyo. A sede rada karavAmAM je prabala bhAvanAe kArya karyuM hatuM trIjo parigraha vaLagI paDe che ane te che rASTriyatAne. rASTriyatA che tenuM ja nAma ahiMsA. anyane bacAvI levAnI bhAvanAmAM ahiMsA paNa parigraha che. tenAM lIdhe ja A vizvayuddha phATI nIkaLyuM che. pitAnA che . samAyelI che. tema karavA jatAM teNe je abhivRti dAkhavI teja rASTra mATe game tevuM kukama karavuM e agya nathI e avaLe che. saMyama che ane abhivRti dAkhavatAM je bhautika lAbhane teNe tyAga pATha rASTriyatA zIkhave che. sAMpradAyikatA je aphINu hoya te rASTriyatA karyo te tapa che. e vepArIe je alabhavRti rUpa saMyama na dAkhavyo zarAba che temAM jarAya zaka nathI. ApaNe Adarza rASTriyatAne nahiM kaheta ane bhautika sukhene tyajavAnuM tapa na AcaryuM heta te kadi paNa vizvabaMdhutvane che. dhanavAne saMpatti parigraha, sAmAnya janatAne | 1 paNa sAmenAM vyApArIne bacAvI levAnI ahiMsA pALI zakI na hota. sApadAyikatAne parigraha ane zikSita vargane rASTriyatAne parigraha-A che. A rIte AvA saMyama ane tapa e be ahiMsAne cAlavAnA paga che. traNe samAna rIte ahitakartA che. ahiMsAnAM ArAdhana mATe A ", keTalAka leke pazupakSIo para dayA rAkhI zake che, paNa traNamAMthI mukata thavAne bhagavAna mahAvIrane saMdeza che. mANasa upara prema rAkhavAnuM temanAthI banatuM ja nathI. mANasane te bhagavAna mahAvIrano trIjo saMdeza anekAntane che. dhArmika jue che ane tenAmAM tenI pAsethI kaMIka phAyado uThAvavAnI vRti asahiSNutAthI thatAM verajherane aTakAvavA mATe A saMdeza che. anya dila jAge che ane je te anukula na thAya te tenI sAthe vera bAMdhavAnI prakAranI asahiSNutAne aMta game te rIte AvI zake che, parantu vRti jAge che. keInI paNa burI, avasthAnA pariNAme tenI sthitine dhArmika asahiSNutA te dharmAbhimAnanI poSaka hoine AvakAradAyaka * phAyado uThAvI zakAya tema hoya te tene bane teTale nIcovI le enuM ane utejavA ya." manAya che. bhale AthI samAjamAM vikSepa thAya, - nAma zeSaguvAda cheH A zeSaNavAda mAnava samAjane korI khAnAre roga jaga mace, mAnavasaMhAra thAya, te paNa dharmAbhimAnanA bahAne dhArmika che. AjakAla e roga duniyAbharamAM phelAyeluM che. te hiMsAne ja asahiSNutA, surakSita rahe che. anya asahiSNutA karatAM A asahiSNu ! E. eka prakAra che. kALA bajAra dvArA thatAM AvA zeSaNakAryane tyAga vadhu bhayaMkara che. di karavAmAM Ave ja mAnavajAta parasparanAM gharSaNamAMthI bacI bhagavatI - bhagavAna mahAvIre anekAnta siddhAMtathI sarva dazanAno samanvaya hiMsAnI ArAdhanA karI zake. karyo hate. daita-adaMta, nityasva-anityatve Adi virodhI siddhAMtane che bhagavAna mahAvIrane bIje saMdeza aparigraha che. aparigraha paNa aviredhI siddha karyA hatA. eka ja vastu judA judA dRSTibindue ' e ahiMsAne pAme che. jyAM parigraha hoya tyAM ahiMsA saMbhavatIja dvArA judI judI kevI rIte dekhAya che te batAvyuM hatuM. bIjAnA nathI. kAraNa kevaLa hiMsAtmaka buddhibaLathI saMpatti upArjita thAya che dRSTikoNane samajI sarvadharmo sAthe samabhAva rAkhavAne pATha anekAnta ' ane hiMsAbaLathI tenuM rakSaNa thAya che. aMgrejonA hAthamAM hiMsAbaLa ekatra zikhave che. paNa khedanI vAta che ke anekAnanA pujArI be ja anekAntanuM thayeluM che, eTale saMpattivALAne aMgrejonI madada levI paDe che ane khuna karI paraspara laDI rahyA che ane sarakArI adAlate sudhI je hiMsAne Azraya levAya te ahiMsAnAM sAmrAjayamAM kema pravezI jhagaDavAmAM ane khUnakharAbI karavAmAM paNa dharmarakSaNa mAnI beThA che. - zakAya ? $ anekAntamAM be zabda che. aneka ane aMta. aMtane atha - ' , bAyabalamAM eka kathA Ave che ke eka vAra bhagavAna Izu khrIsta dharma thAya che. aneka dharmono samuha te anekAnta, eka paNa dharma E pAse eka dhanavAna yuvaka AvyuM ane teNe pUchayuM ke "mahArAja ! chuTI jAya te anekAMta adhUrI kahevAya. badhA mate anekAMtanAM aMga di ciraMjIva kevI rIte thavAya ? " Izue kahyuM ke "IzvaranI AjJAnuM che. anekAMtane svIkAranAra keinuM khaMDana na kare. bIjAnuM khaMDana karavuM pAlana karavAthI." teNe pharI pUchyuM "IzvaranI zI zI AjJAo che ?" te potAnA ja khaMDana jevuM che. pitAnA aMgene kApavA ke zuM pasaMda hatyA na karavI, mAtA-pitAne vinaya kara, pADozI para prema kare kare ? eka hAtha bIjA hAthane teDe athavA eka paga bIjA pagane ki ityAdi izvaranI AjJAe Izue batAvI paNa te yuvake A badhuM pote (anusaMdhAna pRSTha juo) Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-45 -- - keTalAka samAcAra ane noMdha dezane chinnabhinna karI rahela zaktione sAtha zedhI rahela che. jyAre aneka pakSa ane vyaktio ke je eka vakhata kogresamAM baLavAkhora gAMdhIjI ghaNuM che ! ta gaNAtAM hatAM teo Aje kesamAM ekarUpa thaI rahyA che tyAre te A mahInAnI bIjI tArIkhe gAMdhIjIne janma divasa AkhA A pakSa ane tenA netAne koMgresa sAme ja baLavo karavAnuM sUjhayuM che. ahI dezamAM ghera ghera ujavAya ane temanA dIrdhAyuSya mATe lAkho naranArI- A sAmyavAdI pakSanI atyanta vikRta mAnasa dharAvatI netAgIrInuM ee ekalAM ane samuhamAM maLIne prArthanA karI. e jagavaMdya vibhUtine zocanIya pariNAma che. AnA pariNAme kesane te kazuM ja nukasAna na ApaNAM paNa aneka vaMdana ho ane temanA dilamAM ApaNuM sthAna thavAnuM nathI. paNa sAmyavAdI pakSe to tenA pramukhanA nivedanathI pitAnA ane ApaNA dilamAM temanuM sthAna sadA avicaLa rahe. tA. 7-10-45 astitvane ja atyanta jokhamAvyuM che. nA prajAbaMdhunI prArthanA ApaNA aMtaramAM sadA pratidhvanita thatI rahe ! zakantalA kAntilAla IzvaralAla kanyAzALA ane mana-vacana-kAya ke ahisA thaDI, jItyuM duka hisAbu jeNe, "mAtRbhUminA taMtrInuM vANItAMDavI mAdha adhathI, moha mehathI, asat chandu satata satya che, " chellA keTalAka divasathI mAtRbhUminA taMtrI zrI cImanalAla nima ma , parigraha jItI bhAna pragaTAvyu jagamAM manuSyatva ke', teha gurUdevanA punita padAravide cirasthAna he nitya mAruM ! vADIlAla zAha zakuntalA kA. i. kanyAzALA ane temanA kAryakare sAme sAmyavAdIonA kegresa sAthe chuTAcheDA . amuka eka ghaTanAne anulakSIne eka prakAranI jehAda calAvI rahyA che. A A mULa dhaTanAnI vigate nIce mujaba che :- ' ' * tA. 5-10-45 nA roja sAmyavAdI pakSanA pramukha zrI. pI. sI, jepIe rASTrIya mahAsabhAmAMthI nIkaLI javA hiMdusthAnanA savA zrI. zakuntalA kA. I. kanyAzALA taraphathI tA. 7-10-45 huM sAmyavAdIone AhAhana karyuM che. 1942 ne ogasTa mAsamAM ravivAranA roja savAranA 8 vAge "naMdA' nAmanuM nATaka bhajavavAmAM. aMgreja sarakAra jo hiMdI prajA sAthe kaI egya samAdhAna na kare AvanAra hatuM ane tenA AgalA be divase eja thIeTaramAM savAranA te e sarakArane asahakAra ane savinaya bhaMga vaDe sArvatrika sAmano vahelAM te nATakanI rahIasala rAkhavAmAM AvI hatI. A nATakamAM karavAne jyAre rASTrIya sahAsabhAe TharAva karyo tyAre sAmyavAdIo. bhAga letI nAnI moTI bahenane A mATe savAranA sAta vAge thIeTara koMgresanA e TharAvane asvIkAra karIne tema ja e vakhate cAlatA upara hAjara thavuM jarUrI hatuM. muMbaImAM e divase komI gharSaNanA mitrarAnA dharI sattAo sAmenA yuddhane yuddha' tarIke jAhera karIne hatA ane rAtre karaphayu orDara cAlatuM hatuM. sAMjanA vakhate saraLatAthI sarakAranA pakSe ubhA rahyA hatA ane rASTrIya mahAsabhAne kaTokaTInA jarUrI prekaTIsa' thaI zake ane savAranA vahelAM thIeTara upara vakhate temaNe eka moTo droha karyo hato. A prakAranA temanAM vartana vakhatasara pahoMcI zakAya e hetuthI traNa rAtrI mATe saMsthAnA prInsIpAla ane chellA traNa varSa daramiyAnanA temanA vartAva saMbadhe koMgresanI bahena, anya be traNa zikSikAe temaja paccIza trIza bahene kArobArI vicAra calAvI rahI hatI ane AvA sAmyavAdIone kogresanA mATe kanyAzALAnA makAnamAM suvAnI sagavaDa karavAmAM AvelI ane koI paNa adhikArasthAna upara cAlu rahevA devA ke nahi e bAbata zrI kAntilAla IzvaralAlane tyAM sAMjanI jamavAnI sagavaDa karI ApavAmAM upara pitAne nirNaya thoDA samayamAM bahAra pADavAnI hatI e arasAmAM AvelI. ATalI hakIkatane saMsthAnA maMtrI zrI cInubhAI lAlabhAI 'Grapes are sour-drAkSa kaeNNa cAkhe? e te tadana khATI ane zeTha kanyAzALAnA makAnamAM pahele mALe keTalAya samayathI rahe che e besvAda che-e nyAya mujaba sAmyavAdI pakSe pote ja kegresamAMthI bAbatane joDI daIne aneka tarka vitarka ane kutakAthI bharelI ane nIkaLI javAne nizuMya karyo che ane e nirNaya sAthe koMgresa upara saMsthAnA pramukha zrI kAntilAlabhAI ane maMtrI zrI cInubhAInA cAritrya che saMsthAnA pramukha zrI kAntilAlabhAI ane mAtrA mAM cAnubhAinA thAya aneka asatya ane ayogya AkSepa thI bhareluM zrI. pI. sI. joSIe , viSe paNa sIdhI temaja ADakatarI rIte AkSepa ane kaTAkSa karatI eka nivedana bahAra pADayuM che. e nivedanamAM kegresane Apakhuda, lekhamALA mAtRbhUmimAM te patranA taMtrI zrI cImanalAla vADIlAla zAha phasIsTa, pratyAdhAtA, kAma koma vacce aMTAkIsAda ane jhadhaDA vadhAranArI pragaTa karI rahyA che. e lekhamALAnA pratyeka mudAno ahiM . vigatavArI ane rASTramAM AntarAvagrahane uttejanArI saMsthA tarIke varNavavAmAM uttara ApavAne koI Azaya nathI. paNa AvA lekha vAMcIne sAmAnya rI AvI che ane AvI nItithI dezanuM satyAnAza vaLaze evI AgAhI janatA prastuta kanyAzALA ke tenA kAryakaro saMbadhe kaI bhramamAM na - karavAmAM AvI che. A sAthe bIjA eka javAbadAra nivedanamAM koMgresa- paDe. e hetuthI mULa hakIka ahi ApavI jarUrI bhAsI che. aneka virodhI meslama lIganA umedavArone AgAmI cuMTaNImAM rASTravAdI anarthothI bharelI, satya ane sabhyatAnI, saMyama ane aucityanI sImA musalamAne sAme Teko ApavAne sAmyavAdI bIrAdarane Adeza karavAmAM vaTAvI jatA lekhe vaDe zrI mAtRbhUminA taMtrI jaina samAjanuM bhAremAM Avyo che. Ama sAmyavAdI pakSa koMgresathI sadAne mATe chuTA thAya bhAre akalyANa karI rahyA che. strI keLavaNInA kAryane pivatI eka karI che ane sAthe sAthe purI kaDavAza phelAvate jAya che. zrI. pI. sI. ugatI saMsthA, tenI mukhya adhyApikA, temAM bhaNatI nirdoSa bahene, ugatA strI joSInA nivedanamAM vyakata thAya che tevI ja je sarva koi sAmyavAdI.' AvaDI moTI javAbadArI vahana karatA tenA pratiSTita ane cAritryaenI manedazA hoya to temanA chuTAcheDAthI koI paNa kAMgresavAdIta zALI kAyaeNkatoe-A sava" upara temaNe upara jaNAvela lekhoThArI 'lezamAtra dilagIra thavAnuM kAraNa rahetuM nathI. *- . phAve tema kAdava uDADe che, ane A kArya mATe potAnA hastaka che 1942 mAM, kayuddhanI ApaNe pahelI AvRtti joI ane te cAlatA sAmAyikane upayoga karIne patrakAritvane kalaMkita karyuM che. A zAhIvAdI sarakArapakSe besIne rASTrIya krAntine bane teTalI nirbaLa jaina samAjanA javAbadAra AgevAnoe temaja AjanA patrakAroe banAvavA puratI hatI. Aje e ja "yuddhanI bIjI AvRtti AvI malIna lekhanIti sAme pitAne sakhta virodha spaSTa bhASAmAM che zarU thAya che ane te chellA pacAsa varSathI rASTrIya AjhAdanA eka raju karavuM joie ane bheLI janatA aneka chaLathI bharelI temanI dhArI sAdhanA karI rahelI, ane kAma koma vacce ekatAne bane teTalI vANIthI na bharamAya e mATe jAhera janatAne sAcuM mArgadarzana karI puSTa karanArI rASTrIya mahAsabhA sAmeja maracA mAMDavAnuM rUpa dhAraNa kare karAvavuM joIe. * che, ane je meslama lIga ane tenA netA janAba jhInA A dezanI ApadhAta virUdha AmaraNAnna anazana AjhAdI ane akhaMDatAnA parama zatrunuM kAma karI rahyA che temanI sthAnakavAsI saMpradAyamAM jaina sAdhvIone "mahAsatI" kahevAmAM kadamabesI karavAmAM pariName che. je sAmyavAdI pakSa pragativAdI vicA- Ave che. AvI eka mahAsatI zrI. raMbhAkuMvaranuM lagabhaga 80-92 ronA mekhare ubhelo he joie te Aje pratyAghAtI baLe ane pariNA (anusaMdhAna pR% 88 juo ), ja potAne niNo para cAra Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saccastra ANAe ubalie mehAbI mAraM tarati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. okaTobara 15 prabuddha jena satyapUtAM madedvAcam # 1945 aNumAMbanA malakATa " sthuLa dRSTie aNu pe navI vastu che. naitika draSTie aNubeba Aja sudhImAM vaparAyelA laDAyaka sAdhanethI krAi judA prakAranI vastu nathI paNa tenI hiMsaka zakti atyaMta bhayAnaka ane AgaLanAM hiMiMsaka sAdhatAthI pramANamAM ghaNI vadhAre che. eka kSaNamAM daza lAkha mANasAnAM eka sAthe saMhAra karavAnI bhayaMkara zakti dharAvanAra A ebadrArA A mahAna yuddha vidAya thavA sAthe. samasta jagatane evI cetavaNI Apatu gayuM che ke have pachIthI kAi paNa mAnavI game teTalA -pavitra kAraNasara paNa ApaNI jema kevaLa pavitra mAnavajIvananI rakSA karavAnA hetuthI paNa pApathI kharaDAyA sivAya laDAinI kalpanA sarakhI paNa karI zakaze nahi. " (laDanamAM seTa peAlanA ketheDralamAM ogasTa mAsanI 9 mI tArIkhe izvaranA AbhAra mAnavAnA samAMrabha prasaMge kenTarabarInA vaDA dhamagurUe uccArelA udgAreAmAMthI uSkRta.) Pin Juan yuddha jena "hiTalara e te game tevA nIvaDe paNa atyAre briTalarazAhInu rUpa kevu" prakAzI rahyuM che. te ApaNe jANIe chIe. naryAM dayAhIna pazubaLanuM jhINAmAM jhINI vigatanI cekasAvALuM zAstra banAvavAmAM Avyu' che, ane tene vaijJAnika jhINavaTa ane cekasAithI amala karavAmAM Ave e Aje hiTalarazAhIne atha thai paDayA che. enI asara evI nIpaje che ke enI sAme Takkara jhIlavI azakaya thaI paDe che xxx hiTalarazAhI e sAmI hiTalarazAhIthI kadI hAre ena nathI. ema karavAthI te pArAvAra ugratAvALI AMjanA karatAM kaiMka Di yAtI evI hiTalarazAhI ja pedA thavA pAme." (gAMdhIjI, harijana, tA. 23-6-1940). "dareka briTanavAsIne... huM apIla karUM chuM ke bhalA thaI talavAra myAna karI ane prajA vaccenA arasaparasa sabaMdha temaja AmaMttenI samajUtIne sArU laDAne badale ahiMsAno mAga akhatyAra kare ! tamArA rAjaddura dharAe pokArIne jAhera karyuM' che ke A laDAi leAkazAsananI rakSAne khAtara che....mArA muddo e che ke laDAine anta game te pakSa jIte tece leAkazAsananuM pratinidhitva karavA kai leAkazAsana ja rahevA pAmaze nahi. A laDAi mAnavajAti upara zApa ane cetavaNI rUpe utarI che. "A laDAi zAparUpa che, kAraNa ke Aja sudhI kadI na jANelI hada sudhI e mANasane hevAna banAvI rahI che. emAM laDanArA, na laDanArA evA bhedabhAva bhuMsAi gayA che. koi mANasane ke koi cIjane mUkavAnI vAta nathI....... "A laDAi cetavaNIrUpe paNa che. cetavaNI ema ke mANasa... pazuja banI jaze. sAceja, Aje e potAnA karatUkAthI hevAnane paNa zaramAvI rahyo che........ " huM hathiyAra myAna karavA tamane apIla karU chu. tamAre nAjhIvAdanA nAza karavA che. adhakacarI rIte ene svIkArIne tame tema kadI ddhi karI zake...tamArA sipAione paN jaladI ja temanA tA. 15-12-45 (jamatAnAM) karatAM vadhu nahi te temanA jevA pAMvA anye ja chUTako. bIjI kA sarate tamArAthI laDAI jItAvAnI nathI. bIjA zabdelamAM kahuM te tamAre nAjhIone mAthe pachADe evA ghAtakI thavuM rahyuM. game tevA nyAyya kAryane sArU paN atyAre...cAlI rahI che tevI dhAtaka kriyAo karavI paDe te kAya dhamma ke nyAyasaranuM kahI zakAya nahi.... asakhya suMdara makAne sAthe tamArA suMdara TApu paN bhale teo kabaje le. e badhAna! tame emane sukhe kabajo levA dejo. eka mAtra tamArA AtmAne kabajo na Apajo. tamArA mananA kabajAM na Apajo....tame purUSa, strI, bALA bhale katala thai jajo, paNa enu zaraNuM na kabUlajo." ( gAMdhIjI, hirajanabadhu, 7-7-1940 ) " pAzcAtya lokazAsana Aje jevuM che te svarUpamAM haLavA nAjhIvAda ke phAsIsTavAdathI judu" nathI. bahu te sAmrAjyavAdanI nAjhI ke qAsIsTa vaLaNene DhAMkavAne. e mAtra eka acaLe che." ( gAMdhIjI, harijana baMdhu, 19-5-40 ) mahAbhAratakAra vyAsa jaNAve che ke parAjayane pAmelA kauravonA bAkI rahelA senAnI kRpAcAya ane azvatthAmA pAMDava kauravo vaccenu yuddha khallAsa thai gayA bAda eka madhyarAtrIe pAMDAnI chAvaNImAM chupI rIte dAkhala thayA ane AkhI chAvaNIne temaNe saLagAvI mUka ane pAMDavAnA bAkI rahelA nidrAvaza sainikanI katala karI nAkhI. A vakhate zrI kRSNe agamacetI vAparI te rAte pAMDavanu kAi bIjA sthaLe rahevAnu gAThavyuM na heAta te pAMDavAnI paNa eja dazA thAta. kRpAcAya te azvatthAmAnA upara jaNAvelA kAryane mahAbhAratakAre sauthI vadhAre, halaku ane vakheDavAyegya varSoMdhyu che. je ApaNe kRpAcAya ane azvatthAmAnI asahAya paristhitinA vicAra karIe ane durgaMdha ne mArI nAkhavA mAMTe bhIme je vAMdhApaDatI rIteA akhatyAra karI hatI ane mRtaprAya banelA mugaTadhArI rAjA pratye je duSTatAbharyo vartAva karyuM hateAM te jotAM pAMDave pratye temane je rAma upajyuM haze tenI svAbhAvikatA ApaNe dhyAnamAM laie te AjanI yuddha--nIti AgaLa A banne senAnIonuM upara jaNAvela kRtya ApaNane eka banela bInA hovA uparAnta jarA paNa vadhAre vicAra karavA yegya lAgaze nahiM. paNa e divase mAM te temane zikSA karavAmAM AvI hatI, eTaluM ja nahi paNa temane karavAmAM AvelI zikSA paNa vilakSaNa prakAranI hatI. e vakhatanA kAyadA mujaba temane dehAMta da'DanI zikSA thaI zake tema nahatu, ane tethI te vakhatanA nItinipuNa purUSaSe temanA mATe e zikSA jAhera karavAnI hatI ke je dehAMtadaMDa jevIja lekhAya, ema chatAM temanA prANane kazI paNa hAni thavA pAme nahi, azvatyAmArge tenI coTalI kApIne brahmasuta bhraSTa karavAmAM Avyo, ane tenA mAthAmAM eka eve sakhta prahAra karavAmAM Avyo. ke te jIMdagInA anta sudhI asaddha zirovedanAthI ja pIDAyA kare. kRpAcAya ke je AjanA nAzala petAthI pazu vadhAre vayevRdhdha hatA ane je pAMDava temaja kaurava ubhayanA gurU hatA, temanu* sakhta apamAna karIne temane derAzanikAla karavAmA AvyA ane kathAmAM jaNAvavAmAM AvyuM che. te mujaba te bannene cirajava rahevAno zApa ApavAmAM AvyuM. pariNAme je zAnti mRtyudvArA sau koi prANIne prApta thAya che te zAntithI temane sadAkALa vaMcita karavAmAM AvyA. kRpAcAya ane azvatyAmA viSe hiMdamAM eTale adho bhAva ane aNagamA che ke ha jANuM chuM tyAM sudhI hiMduomAM koI paNa mArpitA potAnA bALakanu kRpAcAya ke azvatthAmA evu nAma kardi pADatAM nathI. lokamAnyatA evI che ke te haju jIvatA ja che. yuddhane lagatI nItinA A dhAraNa sAthe Aje ApaNe ApaNA kALamAM je nItinuM dheraNa nihALI rahyA chIe tenI sarakhAmaNI karIe. hIrezImA ane nAgAsAkI e be zaheranA nAza AMkhanAM Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10 -45 , palakArAmAM karI nAkhavAmAM AvyuM ane chApAmAM samAcAra AvyA ke : saMgha samAcAra jyAre amerikana presIDenTe A samAcAra sAMbhaLyA tyAre temaNe malakAIne dAMta dekhADayA; teo rAjI thayA. ane carcAhIla ane eTalI " eka galIca patrikA paNa rAjI thayA ane huM dhAruM chuM ke helIna paNa rAjI thayA haze. thoDA samaya pahelAM jaina yuvaka saMgha'nA nAmathI pragaTa karavAmAM sau koI ema samajIne ke be ke tethI vadhAre lAkha jApAnIjhane AvelI " A navayuga jamAnAmAM cAra keTavAlane daDe te kema mArIne hajAre amerIkane, aMgrejo ane raziyanane bacAvI zakAya. nabhAvAya' e mathALAnI eka galIca patrikAnuM baMDala amane TapAlI mAnavatA sAmenA A bhayaMkara aparAdhanuM pariNAma zuM Avaze? mAraphata maLyuM hatuM. saMbhava che ke A prakAranI patrikA bIjI vyakti amerikAnA pramukhe dAMta dekhADayA te malakATe ja hiTalarane punaH janma enA hAthamAM paNa AvI hoya. e patrikA chApanAra presanuM paNuM kazuM jAhera karI dIdhuM. AjanA cInanA AgevAnuM game te vaLaNa hAya nAmanizAna nathI. AvI bInajavAbadAra patrikAo javAbadAra vyakitao te paNa A be zaheranA AvA vinAzanA pariNAme cIna ane jApAna temaja saMsthAo saMbaMdhe samAjamAM pAyAvinAnI bhramaNAo ubhI vacce pahelA kadi saMkhe paNa saMbhavatI nahatI evI gADha maitrI jo karatI heIne samAjasvAthyane atyanta hAnikartA bane che ane tethI ubhI thavA pAme te mane Azcarya nahi thAya. jApAnanA pitAnA baLAtkArathI AvI patrikAothI cetatA rahevAnI ane muMbaI jana yuvaka saMdhanA je sAdhI na zakAyuM te A moTI sattAo ja kadAca jApAnane siddha javAbadAra adhikArIonI sahI vinAnA keI paNa lakhANane ke upara karAvI Ape. je jItathI na thaI zakayuM ne tArathI thAya. jaNAvI tevI bIna javAbadAra rIte pragaTa karavAmAM AvelI kaI patrikAne suleha ane zAnti ! ene AvIne vasavAgya sthAna ja kayAM muMbaI jaina yuvaka saMdha sAthe nahiM joDavAnI. jaina janatAne amArI che? ezIyAmAM, AphrIkAmAM ane raMgIna prajAo jyAM vase che evA khAsa vinaMti che., maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saM che rASTromAM te khacita che ja nahi. ane gorI prajAomAM paNa te zI - bhUla sudhAraNA rIte vasI zake ? te te pachI gheTuM varUo vacce paNa vasI zake. (gatAMkamAM zrI caMdrodayasAgarane bhAyakhalAnA upAzrayaMmAM pravezabaMdhI dArUgoLAnA bhaMDAra ja mukta thavA mATe pikAra karI uThaze. cetanA- pharamAvate bhAyakhalAnA maMdira ane upAzrayanA TrasTIone karAve zakitanI madada vaDe banelI saMhAra sAmagrI cetanAvihoNI che tA. 15-4-45 nA roja karavAmAM AvyA hatA ema bhUlathI jaNAya ema mAnI levuM bhUlabhareluM che. mANasanI prANahAni ane vavAmAM AvyuM che. majakura TharAva tA. 22-9-45 nA roja karavAmAM milkatahAni karavAnA hetuthI ja te taiyAra karavAmAM Avela che ane AvyuM hatuM ema sudhArIne vAMcavuM. taMtrI, prabuddha jaina evI zakitao jarUra janma leze ke je irAdA pUrvaka ke ajANapaNe saMdhanI pravRttione dravyasIMcana karI e hetune pAra pADayA vinA nahi rahe. mane te pure bhaya rahe che ke : tA. 15-9-45 pachI judI judI vyakitao taraphathI saMdhanI gaI AkhI laDAI daramiyAna jApAnIjha zaherane nAza ane bIjuM bhinna bhinna pravRttiomAM nIce mujaba rakama maLI che. A yAdImAM je kAMI nukazAna thayuM che te sarva karatAM paNa ghaNuM vadhAre nukazAna payuSaNa daramiyAna jenAM vacane apAyAM hatAM ane je pAchaLathI - e aNabeba ane e lekazAhI tathA majurazAhInA malakATathI vasula thaI che evI paNa keTalIka rakamane samAveza thAya che. te thavAnuM che. rAhata pravRtti gAMdhIjIe duniyAne vakhatasara cetavI hatI. te se TakA DahApaNanI 10eka bahena , salAha hatI. 5Nu kamabhAge se TakA DahApaNanI salAha bahu meDuM thavA 10 dhI rUbI greDa ku. pahelAM bhAgye ja mANasajAta dhyAnamAM le che. izvara mANasane DahApaNuM 100) zrI cImanalAla pI. zA te Ape che, pazu te DahApaNu kamanasIbe bhAgye ja vakhatasara 10 , rasikalAla mANekalAla premacaMda ApavAmAM Ave che. laDAyaka mane dazAvAlA dezo saMbaMdhe te mane 50vallabhadAsa phulacaMda mahetA bhaya rahe che ke temaNe saMpUrNa nAzanA pallAmAM pitAnuM bhAvI khaDakayuM che. paS , jeThAlAla rAmajIbhAI - hiMdusthAna haju paNa bacI zake tema che. suratanA bhUtakALa sAme 40 , kesarIsiMha amRtalAla dalAla - daSTipAta karatAM sImalA pariSada niSphaLa nIvaDI, ane A mahApApanI - paryuSaNa vyAkhyAna mALA irAdApUrvakanI bhAgIdArImAMthI hiMdanI prajA bacI gaI e eka IzvarI 51) zrI sumaticaMdra zivajIbhAI. kRpA ja thaI kahevAya. je rASTrIya pradhAnamaMDaLe Aje amala upara 50 , svarUpacaMda ena. zropha. AvI gayA hota to aNuboMbanA hatyAkAMDanI javAbadArIthI teo 50] , cImanalAla pI. zAha. - dUra rahI zakata nahi. gAMdhIjInA bhAge paNa A mahApApanI theDI paS >> vallabhadAsa phulacaMda mahetA. . bhAgIdArIne hIssa AvyA vinA raheta nahi. jo ke ApaNe te - mAvajata sAdhana sAmagrI - ApaNI ahiMsAnI pratijJAne eTale sudhI parityAga karavAne taiyAra 13] eka gRhastha taraphathI thaI gayA hatA ke pite A bAbatane virodha karavA jeTalI tAkAta 5) zrI kezavalAla caMdulAla dharAvatA nathI ema gAMdhIjI paNa anubhavI rahyA hatA, ema chatAM zrI ma, me, zAha sArvajanika vAMcanAlaya ane pustakAlaya paNa je izvarI kRpAthI hiMda A vigrahanuM svecchApUrvakanuM bhAgIdAra - 25 zrI jeThAlAla rAmajIbhAI banatuM bacI gayuM e IzvarI kRpAmAM huM te eka navA dharmanAM ane prabuddha jaina , navI saMskRtinA janmanI zakayatA jouM chuM. prabuddha jainane bahoLo phelAvo thAya te hetuthI yogya vyaktione " kizoralAla dha. mazarUvALA, tema ja saMsthAone prabuddha jana vinA lavAjame mokalavA mATe nIce jaNAvela rame maLI che. A rIte dara traNa rUpInA hIsAbe lavAjama - ALAM haiyAM bharanAra vyakti taraphathI te jaNAve athavA to prabuddha jainanA saMcAlake prabuddha jainanA vAMcakone paricita bhAI vrajalAla dharamacaMda meghANInI nakakI kare te vyaktine yA saMsthAne eka varSa sudhI prabuddha jana vinA keTalIka kathAono saMgraha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI gheDA lavAjame mekalavAmAM Avaze. samayamAM bahAra paDanAra che. A 250 pAnAnA daLadAra pustakanI zrI catrabhuja suMdarajI dezI 25 lavAjamanA rUA. 75 , cunIlAla kAmadAra ( 5 ) rU. 15' para kImata rU. 2thA rAkhavAmAM AvI che. saMdhanA sabhyone temaja prabuddha - a phulacaMda mANekacaMda 5 ,, se. 25 jainanA grAhakone A pustaka rU. 1 mAM ApavAmAM Avaze. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMke Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15 10-15 ke keTalAka samAcAra ane noMdha (pRSTha 45 thI cAlu) " sevAgrAmamAM gAMdhIjIe haiDA divasa upara che. e. jI. varSanI umare AmaraNAnta anazananA pariNAme gayA julAI mAsanI teDulakara ane zrImatI indumatI guNAjInuM 'lagna karAvI ApyuM, evA mI tArIkhe 43 divasanA upavAsanA pariNAme avasAna nipajyuM samAcAra chApAmAM pragaTa thayA hatA. gAMdhIjIe e "lagna' karAvI hatuM. temanA saMbaMdhamAM citramaya jagatu" jaNAve che ke: ApyuM ane artha e ke lagna pratijJAone vidhi gAMdhIjIe i "Adhunika kALamAM AvA prakAranI dhArmika niSThApUrvaka prANa- yojelo hate. A lagnamAM keTalIka 'abhUtapUrva" padhdhati anusaravAmAM . tyAga karyAnA banAve bhAgye ja bane che. jyAre deha' uparanI Asakti AvI hatI. prathama te A lagna karAvanAra purohitane sthAne brAhmaNa ja chuTe che ane AtmatatvamAM dRSTi ekAgra thAya che, tyAre ja mekSa- nahi paNa sevAgrAmanI IspItAlamAM kAma karatA AMdhanA eka harijana - prAptinI kharI tAlAvelI lAge che. eka jaina sAdhvI dvArA AvuM eka gRhastha hatA. zrI. kAlelakara ane zrI. vinobA bhAvee hindustAnImAM asAdhAraNu duSTAnta je dhamane pALatA samAjamAMthI ApaNane prApta thAya taiyAra karelA lagnavidhine A 'lagna mAM Azraya letA hatA e mi e dharma kharekhara dhanya che. zrI raMbAkuMvarajIne janma mALavA prAntamAM bIjo pheraphAra hatA. saptapadane badale kanyAne daza prazno pUchavAmAM | Avela pratApagaDhamAM vasatA eka vaiSNava kuTuMbamAM thayuM hatuM. nava varSanI AvyA hatA ane tenA gya utare maLyA pachI gAMdhIjIe pote kAMtela A ummare temanA vivAha thaye hatuM ane tera varSanI ummare temane vaidhavya ' sUtarane tAMtaNe e bene joDayA hatA. pratitArUpa daza ane varakanyAne - prApta thayuM hatuM. vaidhavyanA pariNAme temane vairAgya AvyuM ane kAI na puchAyA hatA te nIce pramANe che :- ' sAdhunA upadezanI temanA citta upara khuba asara paDI ane jaina dIkSA ' (1) Aje tame lagnagraMthIthI joDAvA taiyAra thayA che, tyAre i levAne temaNe nizcaya karyo. temanA mA bApe A sAme virodha karyo, paNa teimanuM kahevuM temaNe mAnyuM nahi. paMdara varSanI ummare temaNe jaina dIkSA : tame mAnasika rIte svastha cho ne ? | aMgIkAra karI ane maraNaparyaMta jaina munie darzAvela dIkSAvratanuM eka (2) tame sAta yajJa (gepUjA, jalapUjA, AdI) karyo che? E sarakhI rIte temaNe AcaraNa kayu. page cAlIne vihAra kare, IzvaranAM (3) lagna e kAmavAsanA tRpta karavAnuM sAdhana mAtra nathI ema nAmano japa karavo, garIbagarabAnI sevA suzraSA karavI, asaMgraha, tame mAne che ? ahiMsA, zAnti, tyAga, saMyama vagere tanuM temaNe purI kaDakatApUrvaka (4) tame dharmabhAvanA, tyAgabhAvanA ane sevAbhAvanAthI laga - pAlana karyuM. chevaTe jaina dharmanI anujJA mujaba AmaraNAnta upavAsa karI saMbadhe joDAo che ne? pitAnA dehane tyAga karyo. virakita, bhakti ane saMyamanuM teo mUrtimaMta ... , (5) AthI tame tamArA sevAkArya mAM parasparane virUpa nahi | udAharaNa hatAM. chellA paMdara varSathI teo punAmAM ja rahetAM hatAM." thavAnI ane manasA, vAcA, karmaNa parasparane sahAya karavAnI pratijJA che. sAdhAraNa rIte AvAM AmaraNAnta anazane ApaNane eka le che? A prakAranA haThaga jevA lAge che. ema chatAM paNa lokanidita ApaghAta * ( ) hinda ravataMtra na bane, tyAM sudhI prajotpatti nahi karavAne i ane AvA anazana vacce AsamAna jamInane pharaka che e bAbata | tame pramANika prayAsa karaze ne? ApaNA lakSya bahAra rahevI na joIe. ApadhAta sAdhAraNa rIte (7) kahevAtA achUte sAthe eka paMgate besI jamavAmAM ke - vAstavika paristhitino sAmano karavAnI azakita ane tAtkAlika achUte sAthe lagnasaMbadhe joDAvAmAM tame mAno cho? evAM lagnane * AveganuM pariNAma hoya che. mAthA upara AvelI koI AphatanA ke tame yogya gaNe che? che ke mAnasika muMjhavaNanA atizayatAbharyA khyAlamAMthI ja Apa ' (8) strI ane purUSonI samAnatAmAM tamane zradhdhA che? ghAtanI ghaTanA banavA pAme che. ApaghAta karavAnA prayatnamAM eka () tamAro saMbaMdha sevaka ane sevyane nahi paNa mitra 1 vAra mANasa cuke che pachI tenAmAM ApaghAta karavAnI bhAjI tarIkato rahe evuM tame mAne che ? | vakhata hIMmata AvatI ja nathI. vaLI ekAeka AvI ubhelA . ' (10) sAta ya saptapadIne sthAne che evuM tame mAno cho ?' di mRtyune koI cokkasa Avega, lAgaNI ke bhAvanAne vaza thayela - A lagnavidhi sau koIne anusaravA yogya che evuM pratipAdana mANasa gabharAyA vagara purI vIratApUrvaka svIkArI zake che, paNa AmaraNAnta anazananA pariNAme dhIme dhIme AvatA mRtyune zAnti karavAnA hetuthI ahi ApavAmAM AvI nathI. mArI dRSTie te AjanA che ane samabhAvathI bheTanAra mAnavI virala ja hoya che. upara jaNAvela kAyadA mujaba "sIvIlamereja' kara nI je vidhi che te eka strI ane purUSane anazana te ApaNA dilamAM kAI judA ja Adara ane sanmAnanI lagna saMbaMdhathI joDavA mATe puratI che. temAM lagnanA sthAyItvanuM gya umi uttejita kare che. 80-82 varSanI ummara evI che ke mRtyu samarthana che temaja asAdhAraNa saMga nIce temAM lagnavicchedane paNa to game tyAre AvIne ubhuM rahe ane, mAnavIne A saMsAramAMthI avakAza che. paNa Aje ATalI TuMkI vidhithI sAmAnya janatAne , vidAya levAnI pharaja pADe. ema chatAM paNa mAnavInA mAnasa upara saMtoSa thatA nathI. sAmAnya karAranAmAthI lagna saMskAra koI viziSTa | dehane adhyAsa eTale baLavAna hoya che ke mAnavI svecchAe AvatA vastu che ane tenI sAthe aneka bhAvanAo joDAyelI che e sUcavatI mRtyune svIkAravAne bhAgye ja taiyAra hoya che. Ama mAthe jhajhumatuM ane lagnaghaTanAnI bhavyatA dAkhavatI kaMI viziSTa vidhinI sAmAnya - mRtyu hukama kare ane dehane tyAga karavAnI pharaja pADe enA badale jana apekSA rAkhe che. junI lagnavidhi Aje koine saMteSatI nathI. - jyAre dehanI kAryazakti atyanta kSINa thatI jatI lAge, ane jIvana navI kaMI lagnavidhi haju sarvasvIkArya banI nathI. AvA saMgamAM laMbAvavAnuM kazuM paNa prajana na bhAse tyAre mAnava prakRtimAM rahelI kAkAsAheba kAlelakare ane zrI. vinobA bhAvee yojelI ane gAMdhIsvAbhAvika jIviSAne vaza na thatAM mRtyune premapUrvaka nimaMtraNa ApavuM, jIe saMmata karelI lagnavidhi janatA je koi zodhI rahI che te dizAe mArgadarzaka banaze evI kalpanAthI uparanI lagnavidhine saMkSiptaanna jaLane svecchAe tyAga kare ane ema karatAM jayAre mRtyunI sAra Ape che. temAM lagna karAvanAra purohitanA sthAne brAhamaNa nahi - ghaDi Ave tyAre mRtyune premapUrvaka bheTavuM -e asAdhAraNa vIratA che, paNa eka sevAbhAvI harijana gRhastha hatA e hakIkata khAsa davAna ane AvI vIratA jeNe sthitaprajJa jevI sthiti prApta karI hoya te kheMce tevI che ane samAjanuM kaMi kALathI cAlI AvatuM ane cAtu.. ja mAtra dAkhavI zake che. AvuM svecchAe samAdhimRtyu svIkAranAra parama pavitra mahAsatI raMbhAkuvarane ApaNe aneka vandana hai !!! varNanA nAme rUDha baneluM vargIkaraNa AmUla punarghaTanA tarapha gati eka vilakSaNa lagnavAdha karI rahela che ema sUcave che. varNapratiSThAnA sthAne A rIte Aje " tA, 15-8-45 ne tirdharamAM sevAgrAma khAte thayela eka samAja jIvananA aneka pradezomAM je guNapratiSTa thaI rahI che e lagna vidhine nIce mujaba sAra ApavAmAM AvyuM che : aneka rIte AvakAradAyaka che. . paramAnaMda, Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-45 prabhu ddha jaina 1 mAta lAnA tAlAlA- vADare che. na TI caMdrodayasAgara prakaraNa ane jaina sAdhuono zithilAcAra muMbaI zaheranA jaina samAjanA zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAgamAM lagatI jAhera sabhAnA pramukhasthAnethI vyAkhyAna ApatAM jaNAve che ke caMdrodayasAgara prakaraNe bhAre uhApoha upasthita karyo che, chApAomAM A "ApaNA keTalAka sAdhuonA zithilAcAranAM prakaraNe vartamAna patromAM * prakaraNa saMbaMdhe nAnA moTA lekhe, patrakAranI mulAkAte ane javAbadAra najare paDe che tyAre te mane taLAjA prakaraNa jeTalIja kaMpArI chINI vyaktionAM nivedane bahAra paDI rahyAM che. bhAyakhalAnA maMdira ane che. mUrtikhaMDana ane sAdhunA cAritryakhaDanamAM jarA paNa phera samajo upAzrayanA TrasTIonA TharAva anusarIne vAlakezvara jaina maMdiranA vAnI mArI sAmAnya budidha nA pADe che. jaina dharmane TakAvI rAkhanAra menejIMga TrasTI taraphathI paNa e maMdiranA upAzrayamAM caMdrodayasAgarane ApaNA sAdhu varga che tevuM meM jAhera pleTaphorma uparathI ghaNI vakhata dAkhala thavA devAnI manAI karavAmAM AvI che ane senDahasTa reDa kahyuM che, teTalA ja mATe A varga pavitramAM pavitra rahe e jovAnImAM upara AvelA maMdira ane upAzrayanA TrasTIonI sabhA puratA koramanA Apa guNI pahelAmAM pahelI pharaja che. AvAM prakaraNone yogya nyAya abhAve haju belAvI zakAI na ii, paNa bahAra bha gayelA TrasTIo * ApavAne sauthI prathama adhikAra dareka saMdhADAnA AcAryone che. muMbaI AvI pahoMcatAM keramanI muzkelI dUra thatAMveMta TrasTIonI sAdhusamAjanI maryAdA che ApaNA gRhasthavaga karatAM aneka rIte TuMkI che. sabhA belAvavAmAM Avaze ane teo egya pagalAM avazya leze ja eTale AvI hakIkate upara chelA nirNaya upara AvavAmAM gRhastha vaga eme temanAmAMnA eka TrasTI zrI maNilAla mehanalAla jhaverIe chApA karatAM te ne vadhAre samaya lAge te banavA joga che. paNa kamanasIbe mAraphate jaNAvyuM che, bhAyakhalAnAM upAzrayamAM temaNe calAveluM geravartana ATalI dhIraja gRhastha va rAkhe ja chuTake che. AvA samayanI maryAdA te bahu jANItuM thaI gayuM che. paNa e uparAMta vAlakezvara maMdiranA pachI je sAdhuvarganA adhikArIo jarA paNa samaya barabAda kare menejIga TrasTI jhaverI bhegIlAla laheracaMda muMbaI samAcAranA eka khabara- athavA DhAMkapIchoDe karavA prayatna kare te jarUra gRhasthavarge A kAryamAM patrI sAthenI lAMbI mulAkAta daramiAna jaNAve che ke "A munie saMgakUna ka, pakSApakSI . bhedane tilAMjali ApI egya nyAya ApavAnuM , "vAlakezvaranA upAzrayamAM eka karatAM vadhAre vakhata nahiM icchavAyegya kArya hAtha dharavA jevuM che. AvA mahatvanA kAryomAM sAdhuvaMganA vartana calAveluM che ane tenI amane saMgIna khAtrI thaI cukI che." adhikarI ke samAjanI javAbadAra vyaktio DhAMkapIchoDo karavA prayatna bIjI bAjue prastuta muni caMdrodayasAgare bhAyakhalAnA TrasTIone kare te jana zAsanane jokhamamAM mUkavAnuM pApa teo pitAne mAthe pite kayA mahAvratane bhaMga karyo che te bAbata spaSTa karavAnI selIsITaranI noTIsa dvArA mAMgaNI karI che. Ama Akho kIssa keTenA evI ja rIte aneka jana saMsthAo, temaja maMdira-upAzrayanA AMgaNe ghasaDAya ane mahArAjA bAIbala kesanI eka nAnI AvRtti janma pAme evI saMbhAvanA ubhI thaI che. TrasTI zeTha bhogIlAla laheracaMda tA. 3-10-45 nA muMbaI samAcAramAM * A prakaraNe jaina sAdhuomAM jyAM tyAM najare paDatA ane jaNAve che ke:-- avAranavAra sAMbhaLavAmAM AvatA zithilAcAranA banAva tarapha AkhA "sAdhusaMthAmAM Ave je saDe paDe che te DhAMkapIchoDa karavAnI jana samAjanuM dhyAna kendrita karyuM che ane sAdhAraNa rIte sthiti: nItirItine ja AbhArI che ane samAja jo jAgRta thaI jAya te custa gaNAtA ane gharanI vAta gharamAM samajI levI ane samAvI A saDe vadhate aTakaze. te samAje A bAbatamAM saMgaThita banIne devI evI vRtti ane vaLavALA lekhAtA keTalAka AgevAnonAM dila kaDaka hAthe kAma levuM joIe. AvA banAvamAM pagalAM levAthI zAsananI paNa ca drodayasAgarane lagatI dhaTanAthI Aje halI uThayAM che ane helana thaze ema mAnIne DhAMkapIchoDe karanArAo ja zAsananI meTI samagra sAdhu samAjamAM Aje vyApaka banI rahelA saDAne jarA paNa * kusevA karI rahyA che." DhAMkapIchADa kare na joIe e matalabanA ugAre temanA taraphathI pragaTa thaI rahyA che. dAkhalA tarIke zAsanapakSanA kaTTara AgevAna zeTha sudhAraka varganI A bAbatamAM zI mAnyatA ane kevuM vaLaNa chavalAla paratApasI tA. 1-10-4pa mI nA muMbaI samAcAramAM ja che e te bahu jANItuM che. sAdhuone saDo dUra karavAnI bAbatamAM jaNAve che ke - , AvI rIte junA ane navA, madhyastha ane ugra gaNAtA sarva AgevAnI "hAlamAM banelA caMdrodayasAgaranA banAvathI temaja bhutakALamAM ekavAkayatA atyanta AvakAradAyaka che. e badhAMnI pAchaLa ekaja mansa kiI vakhate khuNe khAMcare AvI bAbatanI aphavAo sAMbhaLavAmAM najare paDe che ke AjasudhI ApaNe AvI bAbatamAM bahu DhAMkapIchoDo calAvyuM; Ave che tyAre ati duHkha thAya che. ane te karatAM vadhAre te jyAre ane pariNAme saDe ja vadhate cAlyA. have A DhAMkapIchoDAnI nIti choDIne saMDe dura karyuM ja chuTake che. jaina sAdhunI bIjI koI paNa guTi pakSApakSInA kAraNe sAdhupaNumAM mahAbatanuM khaMDana karanAranI paDakhe caDI tene Teke ApI rahyAnuM jotAM zAsananI thatI helanA ane samAja calAvI levAya nIbhAvI levAya, paNa zrI. kAntilAla IzvaralAlanA zabdomAM 'vinAzanA paMthe dhasaDAI raheluM joI pArAvAra duHkha thAya che. AvA cAritryakhaMDana karanAra sAdhu mUrtikhaMDana karanAra karatAM jarA paNa , prasaMge agAu kavacita banI gayela hovAnuM kahevAya che ane tevA eAchA gunehagAra nathI ema samajIne keIpaNa sAdhunI cAritryavruTi nIbhAvI ke sahana karI zakAya ja nahi.' vakhate dharmaniSTha purUSa e zudhdha AzayathI zAsananI helanA na thavAnA kAraNe dabAvI calAvela, paNa tenuM pariNAma Aje zuM AvyuM che te vicAra pradezamAM rahelI AvI makkamatA ane daDhatA jeno samAja samajI zake che ane Aje paNa jo agAunA dAkhalAne laIne samAjanA AgevAne geravartana calAvatA sAdhuo sAme kAma levAmAM upasthita banela banAvane dabAvI devAmAM Ave che tenuM pariNAma keTaluM ane temanuM niyamana karavAmAM yathArthapaNe dAkhave ane tevA prasaMge bhayaMkara nIvaDe te nahi kalpI zakAya tema che, ane tethI A samaye "A mArA sAdhu ane A anyanA sAdhu" evI koI pakSApakSImAM bI dharmaniSTha mANasoe zuddha bhAvanAthI pakSApakSImAM gayA sivAya, jyAM utaratAM pitapatAnA sattakSetramAM ane varcasvanA pradezamAM AvatA jyAM A saMDe dekhAya ane puravAra thAya tyAM tene kheMcI kahADI zithilAcArI sAdhuo sAme kaDaka hAthe kAma levA mAMDe eja ApaNI nAMkhethI A pavitra saMsthAnI pavitratA jaLavAI rahe eja zubha bhAvanA. samAjanA sthitapranniSTha AgevAna paratve ApaNI apekSA che. ApaNe zAsanadeva sarvane sabuddhi Ape! " . kevaLa vANIzauryathI AgaLa vadhI zakavAnA nathI ke sAdhuone saDe evIja rIa dezavirati dharmArAdhaka samAjanA pramukha zrImAna dUra karI zakavAnA nathI e ApaNe kadi na bhUlIe temaja teo kAntilAla dhruzvaralAla muMbaI jana svayaMsevaka maMDaLanA rajata mahotsavane paramAnaMda Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1pa-1 - - -45 bhagavAna mahAvIrane trividha saMdeza (pRSTha 84 thI cAlu) ke nahIM. pariNAma e AvyuM ke bhagavAnanA sIdhA vArasadAra gaNutA lAta mAre te zarIranI kevI durdazA thAya ? anekAMta koInuM paNa khaMDana tyAgI e ja e dhrA riddhAMtathI sAva vegaLA jaI paDayA. ane na kare. mAtra hiMsA, asatya ke pApanuMja khaMDana kare. te sarvadharma hajAra varSa pahelAnA tyAgInA AcAra-khAne majabutapaNe vaLagI samabhAvane pATha zIkhave che. . rahyA. gRhastho ke je mukhyapaNe tyAgIonA jIvanane Adarza mAnI . bhagavAna mahAvIranA A siddhAM amalamAM mukavAnA che. e cAle che ane temanuM anukaraNa kare che teo paNa evAja zuSka kaI pUjavAnI vastuo nathI. enI mUrti banAvI gharamAM besADI AcAranA khekhAne majabutapaNe vaLagI rahyA ane anekAMta temaja ahiMsA-aparigrahanI jAgatI duSTija 9gabhaga gumAvI beThA. - gharane maMdira banAvavAnI jarUra nathI. enA gIte banAvI pustakamAM - bIjAnA zrama upara na jIvavAnI dRSTie kayAreka jAyela * lakhI tenA para phula caDAvavAnI paNa AvazyakatA nathI. paraMtu anagAra-mArga Aje eTale badhe vikRta thaI gayo che ke tenuM pAlana anyanA draSTikoNane samajIne, sahiSNu banI, jaDavastunA anupayogI eka mAtra bIjAnA zramane ja AbhArI thaI gayuM che. ughADe page | saMgrahane pheMkI daI, koIne satAvyA vinA jIvanavyavahAra calAvavA che eja te sidhdhAMtanI sAcI pUjA che. duniyAnAM zAntitarasyA leka cAlavu, hAthe vALa kheMcI laI loca kara vagere kaThaNu AcAre ane mIlamAM taiyAra thayela jhINAM temaja rezamI-bhogI janane zobhe tevAM kapaDAM ke nagna thaI, nirlobha thaI, nirahaMkAra thaI, jyAre A divya saMdeza amalamAM mUkaze tyAreja duniyAmAM zAntinuM sAmrAjya sthapAze. e beno tyAgIjIvanamAM meLa che? e vicAravuM ghaTe che. ahiMsA ane aparigraha mATe ja nagnatva ke ardhanagnatva svIkAranAra tyAgI' mahAsatI ujajavaLakumArI jo ke tyAra bAda sabhAnA adhyakSa prajJAcakSu paMDita sukhalAlajIe Apela varga jamAno badalAtAM vastra dhAraNuM kare ane zaheramAM paNa rahe to te cAkhyAnane nIce saMkSipta sAra raju karavA mAM Ave che.) e ja siddhAMtane anusarI pitAnAM kapaDAM pite taiyAra kama na kare ? - sAdhvI zrI ujajavalakumArIjIe traNa muddAo upara je sarala A prazna agharo ane dharmaghAtaka lAgatuM hoya te tenuM kAraNa e che che ane spaSTa vivecana karyuM che tene harakeI saraLatAthI samajI zake ke ApaNAmAM e dhruva siddhAMto viSenI sAcI ane UMDI samajaNa ja L. tevuM che. te badala huM mArA taraphathI ane saMdha taraphathI temano AbhAra nathI. nidoSa gaNuAya evA nirakSaratA nivAraNa ane sAmAjika jJAnadAnanuM ra. mAnuM chuM. gaye varSe sAdhvIjI gAMdhIjIne roja bIralA hAusamAM maLatAM. kArya kaI tyAgI javAbadArIpUrvaka kare te tene samAja tyAgacuta thayela che temanI sAthe ahiMsA ane tene lagatA muddAo viSe carcA karatAM. ' mAne che. AnuM kAraNa e che ke ApaNe nivRttine ja pUrNa dharmamAnI mAre paNa sAdhvIjI sAthe paricaya te vakhate tAjo ja hatuM. huM temanI lIdho ane e bhUlI gayA ke nivRtti e te dhama mAtranI eka pho ane gAMdhIjI vacce thayelI carcAo viSe temanI ja pAsethI kAMIka jANI bAjU ja che ane te paNa sAmAjika kalyANanI pravRtti karavAnI mAtra leto. tenA saMskAra mArA mana upara paDelAja che. tene dhyAnamAM rAkho prAthamika zarata che. pariNAme sapravRttine Agraha jatAM ja nivRtti paNa atyAre temanA pravacana-zravaNa uparathI je vicAro ryA che teneja banAvaTI banI gaI. gRhastha kALAM bajAra ane zoSaNa kare te temane TUMkamAM darzAvavA dhAruM chuM. - deSa che ja, paNa e jANavA chatAM evI AvakamAMthI tyAgI jIvana . je anekAMta ahiMsA ane aparigrahanI pRSThabhUmikA che te vivuM e zuM kALAM bajAra ane zoSaNathI UtaratuM che ? tyAgIe ka anekAMta kevaLa zAstrIya vAdonA samayamAM ja samAto nathI. te te gRhanA dhaMdhAne dUSita kahe che jyAre gRhastho UDe UMDe samajatA jIvananA pratyeka kSetrane sparze che. vyavahArU jIvananI dareka bAjune avivekI hoya che ke dhadhe dUSita che, paNa enI zudhdhi tyAgIonA piSaNadvArA atyaMtikatA tarapha DhaLatAM rokavI e ja sAcI anekAMta dRSTi che. evI thaI jAya che. eTale sAmAjika azuddhinuM cakra cAlu ja rahe che. daSTi na hoya to ahiMsA ane aparigrahanA siddhAMta vyaktigata ane paristhiti badalAtAM siddhAMtanI vyAkhyA badalavI jarUrI bane che che. sAmAjika jIvanamAM vikRta thayA vinA rahe ja nahi. sAmAjika uva eno eka dAkhale vicArIe. svadArateSa e gRhasthanuM brahmacarya nane saMvAdI ane surIluM banAvavA mATe A traNe siddhAMta agatyanA trata che. have Aje AvA vratane dhAraNa karanAra koI gRhastha parastrI na hoI te samagra jIvanamAM dhruva sthAne che. Ama chatAM ane te upara taraphe kadI paNa najara na karatAM mAtra svastramAM saMtuSTa rahe ane - vAraMvAra thatAM vivecane sAMbhaLavA chatAM ApaNe jyAMnA tyAM chIe, te pote piSaNa ane saMskAra dAnano prabaMdha karI na zake eTalI saMtati pedA karyA kare te dekhItI rIte te svadAra -- to tenuM zuM kAraNa? e prazna mArI peThe saune thatuM haze. . enA uttara UMDe vicAra karatAM ema lAge che ke ApaNe satelanuM gata pAlavA chatAM tAvika rIte tene bhaMgaja kare che, ema siddhAMta ane tenA bAhya khekhA vaccenuM aMtara jANI zakayA AjanI paristhitimAM kahevuM joIe, kAraNa ke svastrImAM saMtuSTa rahevuM nathI. eTale eka kALe tevA siddhAMtane jIvanamAM sidhdha karavA e te svadAra saMtezane artha che ja, paNa tethI AgaLa vadhI emAM e paNa gati artha samAyeluM che ke pitAnuM, saMtatinuM ane samA( amalamAM mUkAyelA ane atyAre nirarthaka banI gayelA AcAronA januM jIvana na vaNase eTalI ja hade dAmpatya jIvanamAM jAtIya cIlAneja anusarI ApaNe tevA sidhdhAMte pramANe jIvana jIvyAne saMbaMdhane avakAza Apa. . beTo saMtoSa mAnI laIe chIe ane prasaMga Ave tyAre te sidhdhAM sAdhvIjIe kahyuM ke kumArika bhaTTe budhdha ane mahAvIra jevA tenuM gaurava gAI pAcho eja nirarthaka siddha thayela bAhya AcAranA kSatrinA mukhethI upadezAyelI ahiMsAne camapAtramAM bharela dUdha jevI khAne bacAva karIe chIe. kahI che. temanuM A kathana sAcuM che; paNa A uparathI zrotAo rAkhe : bhagavAna mahAvIre ahiMsA ane aparigrahanA jIvanagata bIjane ' ema mAnI le ke brahmaNa kumAriye mahAvIra jevA ahiMsaka kSatrionI niMdA karI che ane tethI brAhmaNe mAtra niMdaka ja che. vAta ema che - vikasAvavA temaja siddha karavA gharabAra choDayAM, jaMgalane rAha lIdhe ke kumArika to sAtamA saikAmAM thayA, jyAre tethI keTalIye zatAbdi ane bIjAnA zrama upara jIvavAnuM bAjue mUkI mAtra svAvalaMbI ' pahelAM ja e brAhmaNa kuLane aMta prAMta 'ane tucha kuLa kaheluM che, - ane sahiSNu tyAga jIvana svIkAryuM. temaNe e jIvanadvArA te kALe kumArile janoe brAhmaNakuLa upara karela AkSepane uttara ja Ave anekAMta daSTi ane ahiMsA-aparisaha siddha karI tene vArase bIjAne che ane AgaLa jatAM bAramA saikAmAM A. hemaca ke kumArikane tethIye * Ape. paNa anuyAyIo badalAtI paristhitimAM paNa bhagavAnanA te vadhAre sakhata javAba Apyo che. tethI ApaNe ahiMsaka draSTie te e vicAravuM ghaTe ke game te pakSa taraphathI AkSepa zarU thAya * vakhatanA bAhya jIvananA khAneja vaLagI rahyA ane UMDANathI e paNa emAM taTastha ja rahevuM joIe ane bIjA karatAM potAnAja - jovuM bhUlI gayA ke vastutaH mULa siddhAMta pramANe jIvana jIvAya che. dene jovAnI vRtti keLavavI joIe. paMDita sukhalAlajI. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla makamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubaI. - mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka : 7 13 zrI muMbaI jaina yuvakasa dhatu' pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI : maNilAla mAkamacaMda zAha, muMbaI : 1 navembara 1945 gurUvAra, mIrAMne khabare nahi ke enI pAchaLa kevu' jherI kAvatru' racAyu. che. ene khabara hatI ke rANAjIne patha nyAre che, ane peAtAne patha judo che. ene kAraNe je kaleza pedA thayA hatA te te e kayAranI pI cUkI hatI. eNe mAnyuM hatu ke sa MsAranI asae vahue jema sahana kare che tema ApaNe paNa A kaleza sahI lazuM. ApaNA mATe .te e karmeza jevA rahyo ja nathI. jyAM sa` jaMga khArU thayu che, tyAM rANAjInI kaDavAza vadhAre zuM asara karavAnI hatI? paNa rAjA lAke tA jANe che ke emanI pAse dareka agavaDa mATenuM chellu esaDa maraNa ja che. maraNa keTalu nirvIya che e samajI levA jeTalI buddhi sattA AgaLa hatI ja nathI. duniyAnA prAraMbhathI Aja sudhI, maraNunI madadathI e sArI ke narasI eke vastune nAza karyAM nathI. AveluM maraNu athavA Apelu maraNa badhI rIte niSphaLa nIvaDe che. svecchAe svIkArelu maraNa ane vadhAvI lIdheluM maraNu e ja jIvananI paripUti che. e ja jIvananI kRtAMtA che. evuM . maraNa ja amaratAnuM eka mAtra bAraNu che. .1 66 viSam api amRtAyate " [tA. 11 mI sapTembarane divase nezanala thIeTaravALAo taraphathI mIrAM nAmanI eka nRtyanATikA bhajavAI. nRtya mAraphate nATayanI asara pedA karavAneA e eka sArA sarakhA nA prayoga hatA. nRtya ane nATaya e bane kaLA kevaLa dhadhAdAra lokonA hAthamAM ja rahe te samA te te kaLA mAraphte saskAritA meLavavAnI taka na maLe. e ugrupa dUra karavA mATe saMskArI samAjanAM purUSo zekha tarIke e kaLama keLavavA lAgyA che e AnaMdanI vAta che. mIrAnI nRtyanATikA A ja DhabanA prayAga hei, enI khUbI samajAvavAnI dRSTie mArA mitra, mute e jovA lai gayelA. tyAM mIrA rANAjI tarA mAkalele jherane pyAle hAthamAM lai e bhagavAnane bAraNe rAkhe che, ane rAdhezyAmanI dhunamAM tallIna thaIne nRtya kare che, ane pachI jyAre rAdhezyAma sAthe tadAkAra thavA sudhI dhunanI asara caDhe che, tyAre pyAlAmAMnu jhera pI jAya che. e nATikAmAM bhAga bhajavatI baheneA sAthe uparanA prasaMganA rahasyanI carcA karatAM jai vicAra upajyo, te ja ahiM noMdhela che, mIrAMnI jIvanasiddhinuM rahasya AmAM AvI jAya che ema huM mAnu chuM. kAkA kAlelakara pAtanI - dhuna, ane enI rANAjIe maraNu vATe mIrAMnI agavaDa maTADavAnA vicAra karyAM ane ete mATe jherane pyAlo mekalI dIdho. ahiM mIrAM zyAAsudaranA dhyAnamAM ane rAdhezyAmanI dhunamAM magna hatI. enI AgaLa jyAre jheranA pyAle AvyA tyAre e zuM che e samajavA pUratI e nIce UtarI, ene khabara paDI ke rANAjI akaLAyA che, ene enA prANa levA che. koi mANasa ApaNI pAse ApaNAM gharanA kacarA magavA Ave tyAre jema "hAza, sArUM thayuM, dharatI gurraDa gaI ane kAkane nA upayoga thayeA," evI lAgaNI pedA thAya che, tevI ja rIte mIrAMne thayuM. e jANatI hatI ke enA zarIramAM ramatA prANa e 'kAMI ja vastu nathI. havAnuM kevaLa calanavalana che. e te kAInA hAthamAMye AvavAnA nathI. enAM hRdayanAM pacaprANa te eNe enA rAdhezyAmane kayAranA aNu karyAM hatA. e prANA sudhI duniyAnA koi paNa rANAjInI pahoMca hatI nahi. Regd No. B, 4266 rANAjIne hetu samajatAMveMta mIrAMe jheranA pyAle! hAthamAM lIdhe, ane "diranI mUrti AgaLa bhakatabhAve mUThThI dIdhuM. lavAjama payA pyAlA mUkIne eNe potAnuM dhyAna, sAthenuM sarvAMgINa nRtya cAlatuM rAkhyuM. e vakhate mIrAMnA dhyAnamAM zuM cAlatuM hatuM ? kRSNanI dhunathI nIce utarAya ja nahi. ane rANAnA saMkalpanA aka rUpI e jherane paNa bhUlAya nahi. e jaina vacce mIrAMe raste zI rIte kADhayA haze ? dhyAnamAM dvaita cAle nahi, ane ahiM te A che. vastumAMthI ekano tiraskAra karAya nahi. mIrAMe manamAM kahyuM 'A rUpe AvyA che, mArA zyAma ? A jherane raMga kRSNana raMgathI jarAya jUdA nathI. haLAhaLe vizvanA sahAra karyAM, kRSNe paNa mArI duniyAne kayArano nAza karyAM. e dekhAe mAre mATe kazuM ja rahevA na dIdhuM. basa ekalA pote ja rahevA mAge che. mane lAgatuM hatuM ke ame e chIe-zrI kRSNa ane enI mIrAM, paNa e te mIrAMne paNa kema rahevA de ! hAya tA e kRSNa ja hAya. A jhera zarIranA nAza karaze ane AtmAne mukata karaze. zrI kRSNe paNa bIjuM zuM kare che ? duniyAne naSTa kare che. mATe ja te ene 'ri' kahe che, 'janAdana' kahe che, 'bhavarAMgadana' kahe che. Ama kare che tyAre ja tA bhakato mukata cAya che. rANAjIe mokaleluM A jhera jhera nathI, paNa pote zrI kRSNa ja che. enI vATe paNa huM te mArA zyAmanuM ja dhyAna karavAnI. duniyAnI dhArA ulaTAvavAnuM nuM kAma che. mATe ja teA rAdhAnI sRSTi thaI. e rAdhA sAthe hu ekarUpa cAu ane rAdhA thaine zrI kRSNane pI jAuM. tyAre ja te huM amara thavAnI. mIrAMe rAdhA sAthe abheda sAdhye. rAdhA thaine zrI kRSNa sAthe abheda sAdhyuM. Ama karIne jheranuM amRta kayu", mIrAMe e jherane amRta karIne pI gaI tyArathI tamAma bhakata hRdayamAM e avatarI 'ane amara thaine dareka bhakata-hakyane rAdhezyAmanI dIkSA ApatIrahI che. mIrAM eTale ja abheda bhakita, jIvana sAthe bharaNu bheLavIne taiyAra kareluM' amRta rasAyaNu, kAkA kAlelakara. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha, jaina baheneAne saradAranu udbodhana [ lAMbA jelavAsa bAda saradAra vallabhAi paTela gayA ogasTa mAsamAM pahelI vAra amadAvAda gayA tyAre amadAvAdanA srIsamudAya taraphathI caeNniyalA sanmAna samArMba prasage saradAra vallabhAi paTele eka preraNAtmaka vyAkhyAna ApeluM. temAMnA mahatvanA bhAga tA. 12-8-45 nA prabamAMthI udhdhata karIne ahiM ApavAmAM Ave che, tazrI ] rakSaNa karatAM zIkhA oenI saMsthA calAvavA mATe juvAna heAkarIe taiyAra thavAnI jarUra che.. traNa varSamAM tame TIyaragesane sAmane karyAM che, lAThI khAdhI che, gALA khAdhI che, apamAnA sahyAM che, atyAcAro ane julmA sahyAM che. e tA eka prakAranuM zikSaNa maLyuM che. hiM dusthAna parataMtra che, kAraNa ke ekalA purUSo ja kAya kare che. Apatti nakhate strIoe mAnI lIdhuM che ke purUSo ja temanuM rakSaNa karI zake. te kheATu' che. guMDAothI tamAre tamArUM rakSaNa karatAM zIkhavu joie. pati mAre tyAre... agAu eka sabhAmAM prazna puchaye hateA ke erIte dhaNI khAre te zuM karavuM ? meM kahyuM "tuM sAmuM mAra". pati paramezvara che te vAta sAcI paNuM jyAre te rAkSasa thAya te tenA sAmanA karavA joie, gussA kare to temane spaSTa zabdomAM kahevu ke tame te bhaNelA che ke evakuka-gabhara che ? mAravuM te gamAranu kAma che. evA mAra nA khAve joie. evA dhaNIne sudhAravAnI zakti tamArAmAM hAvI joIe. sahana karazA te teA te pApanA bhAgIdAra tame paNa thazeA. tamAre guMDAone mukAbale karavA joie. vilAyatathI mizanarIe ane pAdarIonI strIo ane chekarIe gAmaDAMomAM davAkhAnAM calAve che. gAmaDe gAmaDe dhADA upara besI jAya che. rastAmAM kAi nAge ke guDe maLe tA .tenA sAmanA kare che. gorI cAmaDIthI badhA Dare che. paNa ApaNuneya evA purUSonI sAme thatAM AvaDavu' joie. paNa tame Ara nIkaLeA te ne?. jAhera kAmamAM hissA leze! te badhuM AvaDaze. A vakhate jImA karanArA ApaNA ja mANasa hatA. geArA nahotA. paNa peTiyA gulAme ja julama karatA hatA. paNa tame peALAmAM sa`gana karI ene kahyuM heAta ke dhULa kema khAte nathI ? te AvuM peTiyA gulAme nu kAma kare che ?' sa'gardana karI tame enAM dharanI bairI pAse gayAM hAta ane tene kahyuM hAta ke "te Avu kAma kare che ene aTakAve.' te vakhate strI puruSo barAbara, jAgRta thai tyAM hatA te badhA sIdhA thaI jAta. vidhavAo kAma zIkhe tA... have svarAja AvavAnuM che. temAM puruSanA jeTale ja hiMssA strIe ApavAne che. yuropamAM juvAnIAe tA laDAmAM kapA muvA kAma paNa strIoe paNa teTaluM ja, karyuM. DokaTarA te| malamapaTTA kare, paNa pAchaLanu narsiga kAma tA oe ja karatI hatI. eTaluM ja nahi paNa dArUgoLAnA kArakhAnAmAM paNa krama karatI hatI. hiM'damAM bALavidhavA te aneka che ane te ghera ghera che. e badhu strIdhana gumAvI nahi devuM joie. tene A badhu... zikhavavu joie ane te kAma karatI thAya. tA ane vaidhavya nahi sAthe. enA jIvananA vikAsa thaze ane badhuM ullAsamaya lagaze ane na zikhavIe te te paga ja banI raheze, anItine raste caDhI jaze, luccA lagAo tene dabAvaze. e badhI vidhavA kAma zIkhe te mulakanu kevu kAma cai jAya ? mAyakAMgalI prajA peDhA karavAnA zA artha ? gAmaDAMomAMthI nAnI nAnI abhaNa bALAone phAsalAvIne guMDAe uThAvI lAvI anItine raste lai jAya che. temane badhAMnee bacAvavI joie. kasturakhA phALAmAMthI je kAma karavAnAM che te strIonA kalyANa mATe ja che, ene tamAre sAca ApavA joIe, nAnI nAnI tA. 1- 11-45 jhAkarIene paraNAvI devI nA joie. hAkaDI meATI thai kuMvArI rahe tenI zama nahi AvavI joie. mArI chekarI kuvArI che ane cAlIsa varSa thayAM che. te rAta divasa mulakanu kAma kare che, evAM lagnathI te gulAma mulakamAM vadhu gulAmeA pedA karIzuM". deza AjhAda heta te ThIka che. mAyakAMgalA jevI elAda pedA karI. dharatI para bhAra nAMkhavA ene athaze? heAkarIne bhaNAvavI paNa tarata paraNAvI devI. tene chekarsa thAya. gharanA khAjo ya te nA upADI zake. te mulkanuM kAma zuM kare? keTalIka bhAione varSe DhokarAM thAya che. te bimAra thaI jAya che. tenu zarIra bhAMgI jAya che, tUTI jAya che eTale e badhu ejArUpa che, emAM / nIkaLI javA strIone tAlIma ApavI joIe. lAcArI bhogavavI nA joIe. purUSone tamAre kahevu joie 'tame nahi karI zakAtA ame karIzuM". mAtAmAM himmata hAya teA putra ane putrIomAM Ave. pazu mAtAmAM himmata nA hoya te zuM thAya? khapamAM himmata nA hAya te chekarAomAM nahi Ave. nakAmu khAlI dUdha lAjaze, tame nA mAtA che ane je bhaviSyamAM banavAnI cheA teNe te! bilkula Dara kADhI nAkhavA joie. garIba para dayA karo, ane pADAMthI dhanavAna haiAya te tenI ryAM nA kareA, pADezIne mada caDhayA hoya ane enI strI khUba zaNagAra karatI hoya, dAgInAne ThaThAro karatI hAya. raMgaberaMgI sADIe paheratI hAya te| enA DhaMge ApaNe nA caDhavu. ene mada tADI nAMkhIe. ApaNI ze.bhA e ApaNuM cAritrya, dhareNA e strInu AbhUSaNu nathI. strInu' strIpaNu, sAdhvIpaNu, udAratA, vagere guNo te khare zaNagAra che. mAtAe niya banavuM joie ane heAkarIe dezasevAnI tAlima levI joie. e badhu kare| / mulakanu kAma AgaLa ca.lI zake, sAcuM derU tame badhA bhAra nIkaLyA che tethI. khUba rAjI thayA chuM. huM dhara jane zrIjI baheneAte paNa mArA sadeze! sabhaLAvo. thoDu' thADu' sutara rAja kAMtA, hiM'mata lAvA, vicAra karatAM thA te huM' khUba rAjI thaze. Aje maLyA te pharI maLIe evuM nahi karatAM paNa ApasaApasa vicAra karI, sasthAomAM jAe, maMdiramAM khUba dhana Apyu che, kare DI rUpiyAnA TrasTo keTalAMka madirA pAse che. tenAM dAva e paNa thAya che. have e Apavu baMdha kare. temAM paisA bheLAya che. dezamAM derAM khUba che; ane sAcavanArA paNa ghaNA che. paNa A eka kahe che ke je jAgRta nA kayu" tethI e saDI gayu che hu e sAcu che, temAM prabhutA vAsa che. e sAka nA karyuM, e veyu nahi tA temAM bhagavAna nahiM rahe. bhagavAna teA hradayamAM hAya te pattharamAM dekhAya ane hRdamAM nA hAya te pattharamAMya na dekhAya. tame gharamAM jaine bharAtA jaze. strI sasthAonA dareka kAmamAM sAtha Apajo. h ALAM haiyAM cha prabhuddha jainanA vAMcakone bhAI vrajalAla dharamacaMda medhANInu nAma suracita che. temanI karUApradhAna hRdayasparzI ane samAjanA nIcalA tharanAM du:kha, darda ane yAtanAothI bharelA jIvananI jhAMkhI karAvatI keTalIka kathAoneAsa'graha zrI muMbai jaina yuvaka sadha taraphathI thoDA samayamAM bahAra paDanAra che. AAmAMnI keTalIka kathA prabud jainanA aMkamAM pragaTa thai cukI che. A 250 pAnAnA dadAra pustakanI kIMmata rUA. rA rAkhavAmAM AvI che. sadhanA sabhyone temaja prabudda jainanA grAhkAne A pustaka za. 15 mAM ApavAmAM Avaze. matrIo, mukhaI jaina cuvaka saba. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-45 keTalAka samAcAra ane noMdha caya sAgara prakaraNa kArtaka suda punama sudhI jana sadhuthI sthAnantara thaI na zake devI naMdA e niyama dhyAnamAM laine senDarsa roDanA maMdira ane upAzrayanA TrasTIoe AgAmI kArtaka suda punama bAda turata ja senDalasTa roDane ke jANItA nATayakAra zrI. prabhulAla dvivedIe racela "devI naMdA' upAzraya choDI javA muni caMdrodaya sAgarane pharamAna karyuM che. prastuta nAmanI ekAMkI nATikA ane zrI. avinAza vyAse racela mAlakeMsa munie eka lAkha rUpIAnI badanakSInI muMbaI samAcAranA taMtrIne rAga-rAgiNI nAmanI nATaka thI. zakuntalA kAntilAla IzvaralAla kanyA- neTIsa ApI che. A sarve kALanI balihArI che. . zALAnI bALAoe muMbaInI janatA samakSa gayA mAsa daramiyAna be kALI caudaza vAra bhajavI batAvI hatI. "detI naMdA'mAM rAjagRhInA rAjA zreNIka ' A dezanI evI koi vicitra khAsIyata che ke koI amuka che athavA te bIbIsAranuM naMdA nAmanI vaNIka putro sAthenuM lagna, mahAna vyakti ke supratiSThita saMsthAnI amuka niSTa viSe koIne abhayakumArane janma ane abhayakumAranuM maMtropadAhaNa vigere paNa lezamAtra anyathA vicAravAnuM kAraNa ja na hoya, te niSThA e ja kathAnakanuM nirupaNa karavAmAM AvyuM hatuM ane mAlasa rAga-rAgiNI te vyakitane yA te te saMsthA prANumaMtra heya, ema chatAM paNa te nATikAmAM mAlakausa rAmane sarva rogane rAjA kalpIne te dvArA bhinna nidA viSe ja zaMkA uThAvanAra koIne koI. vyakita ke saMsthA dezanA bhinna rAgarAgiNInI 2juAta, pratispardhI dIpaka rAga mAlakauMsanA kei khuNethI ubhI thayA vi rahe ja nahi. dAkhalA tarIke aspRzyatAzarIra mAM upajAvele dAha ane anta bhairava ane bharavIe medharajanInI nivAraNuM ane gAMdhIjI vaccenI ekarUpatA viSe koIne paNuM svapna paNa madadathI kareluM dAha zamana AvI eka kAlpanika vastunuM nirUpaNa zaMkA karavAnuM kAraNa hoI zake ja nahi. ema chatAM paNuM che. AMbeDakara karavAmAM AvyuM hatuM. A bane nATikA taiyAra karavA mATe kanyAzALAnA ane tenA anuyAyIe gAMdhIjInI A niNA kabula karavAnA ja nahi. saMcalakoe khuba zrama . te ane kharca paNa sArI rIte karyo hate. hiMdu musalamAna ekatAthI anya koI tara! gAMdhIjIne ke rASTrIya sAdhAraNa rIte saMgIta, nATaka, nara sa vigere pratti emAM jaina samAja maha samAna adhikAra cintAno viSaya hoI na ja zake. ema chatAM bIjA vargo- karatAM bahuja pAchaLa che ane tenuM pratibiMba te samAja paNa janAba jhIzA ane pI. sI. joSI, melema lIga ane sAmyavAdI che hastaka cAlatI jaina zikSaNa saMsthAo dvArA raju thatA AvA kAryakramamAM pakSa gAMdhIjInI ke koMgresanI A bAbatanI niSThA kadi svIkAravAnA ja jovAmAM Ave che. ghaNI vakhata AvA saMgIta-nRtya-nATakane lagatA nahi. evI ja rIte hiMdu mahAsabhA paNa gAMdhIjI ane koMgresane kAryakrama nirUpaNa ane abhinayanI bAbatamAM bIjI AgaLa, vadhelI virodha karyA karavAmAM ja pitAnA astitvanI sArthakatA samajavAnA. saMsthAonuM nakalI anukaraNa jevAM ane vIsa paccIsa varSa pAchaLanI anya dezomAM bhinna bhinna pakSo hoya che, matabheda hoya che, paNa te bhUmikA jovAmAM Ave che. devI naMdA ane rAgarAgiNI nATikA AvI vilakSaNa manedazA bhAgyeja jovAmAM Ave che. hiMdanI o eka che jotAM zakuntalA ka. I. kanyAzALAe chelA. pAMceka varSa daramiyAna moTAmAM meTI kamanasIbI che. A ja bahu sArI pragati sAdhI hoya ane anya zikSaNu saMsthAonI haraLamAM , bIjI bAjue koI paNa mahAna pravRttine teDI pADanAra ApaNe AvI rahela hoya ema kahevAmAM jarA paNa atizayokitane kaI tyAM pratyAghAtI baLe cAlu kAma karatAM ja hoya che ane parizame ApaNI AkSepa kare e saMbhava nathI. Ama chatAM paNa devI naMdAnI nATaya- pragati vize kalAka gatina ghANI baLada nI pragati jevI jANe vastu bahuja sAdhAraNa lAgI ane te bhajavavAnI rIta paNa Aje ke bhrAmaka hoya ane deDI doDIne hatA tyAMnA tyAM ja avIne umA. dezI nATaka samAja ane anya nATakamaMDaLI e bhajave che tene taddana rahetA hoIe ema dhaNIvAra lAge che ane ApaNuM dila gherI nirAzA | maLatI-vadhAre paDatA hAvabhAvathI bharelI ane e rIte kAMIka kRtrima- anubhave che. aspRzyatA TALavAnI game teTalI jhuMbeza calAvavA chatAM tAne jyAM tyA anubhava karAvatI lAgI. Aje nATaka bhajavavAnI asvatA TaLatI nathI; komI ekatA sAdhavAnI game teTalA prayatna che ApaNI junI zailImAM paNa vikAsa thayuM che, jene khyAla muMbaInI chatAM hiMdu musalamAna vaimanarava ghaTatuM nathI ane AjhAdI jaMganI raMgabhUmi upara geranAM nATake je rIte bhajavAya che te uparathI eka be traNa ema aneka AvRttimAM nirmANa thavA chatAM agrejI . athavA te thoDA samaya upara bhajavAyela 'mIrAM ane bhUkha" uparathI, sahatanatanI hakumata Aje paNa ApaNane eTalIne eTalIja guMgaLAvI hAla bhajavAtA 'dIvAra" urathI temaja pIpa9sa thIyeTara taraphathI rahI che. ApaNI A kamanasIbIne kayAre anya Avaze? pratyAdhAtI : avAranavAra bhajavatA ane ju thatA nRtya-nATaka uparathI AvI zake baLA kayAre nirmaLa thaze? ane samasta prajA mAnasamAM samyagu draSTine tema che. devInaMdAnI sarakhAmaNIe mAlakausa-rAga rAgaNI nATikAnuM -' ane sabhya valajIne kayAre udaya thaze? Ama gADha nirAzAmAM garakAva banatuM nirUpaNa vadhAre uttama pratinuM ane Aja sudhImAM raju thayelA AvA dila pikAra karI uThe che. Ama chatAM paNa madhyarAtrInA pragaDha aMdhakAra ane nATaya pragamAM eka nAnI bhAta pADe tevuM hatuM ane te mATe tenA pachI uSAne prakAza, timirane vinAza ane sUrya udaya anukrame jika zrI avinAza vyAsane saMskArapriya janasamAjanA jarUra dhanya Ave ja che evI ja rIte abhedha lAmatI nirAte pAchaLa samyaga che vAda ghaTe che. vastutaH "devI naMdA' cAlu paddhatie bhajavatA eka nATaka daSTine prakAza, pratyAdhAtI baLe.ne vinAza ane sArvatrika AjhAdInA paNa jevuM hatuM, jyAre "mAlakausa' eka nRtya nATikA hatI. devI naMdAmAM chayA- sUryane udaya nirmA ja che e zraddhApUrvaka prApta kartavya dharmanuM citra dvArA keTalIka ghaTanAo nRtya nATikAnI paddhatie batAvavAmAM AvI ApaNe anulata karatA rahIe ane pitAnA vyaktigata jIvanamAMthI ja hatI te kharekhara AkarSaka hatI. samagrapaNe jatAM ane AgaLanAM varSomAM aspRzyatA nAbuda karIe, ane AjhAdInI tamannAne cetarapha phelAvatA che. Aja saMsthA taraphathI raju thayelA saMgIta kAryakramo sAthe prastuta rahIe. vyakitanuM rUpAntara samaSTinA rUpAntara pAme che. eka divasa nATayagone sarakhAvatAM A saMsthAe bahu AvakAradAyaka ane evI eka virATa kAntine janma thaze ke jyAre Aje dekhAtI abhedya pretsAhaka pagati sAdhI che ema jarUra kahI zakAya. ane tethI Aje dIvAlo bhAMgIne bhukakA thaI jaze, ane aneka jaTila samasyAne che A saMsthA A viSayamAM haju bIjI saMsthAo pAchaLa pagalAM bharI AkhanA palakArAma ThaMda thaI jaze, aspRzyatA alepa thaI jaze, rahI che evI AjanI sthitithI AgaLa cAlIne nRtya ane , pratyAghAtI tarave bhasmIbhUta thaze, ane akhaMDa ane avibhAjya hiMda che nayamanA pradezamAM anya saMsthAone atI ane koNa A svataMtra ane svAdhIna rASTra tarIke jagatubharamAM svIkAra thaze. saMbhava sImAcita A saMthArmANa karavA mAMDe evI AzA asthAne che ke e bahu dUra dekhAte divasa atyanta samIpamAM ja hoya. kALanA , gamAM zuM che te koNa kahI zakayuM che ? nahi lekha.. (anusaMdhAna pRSTha 104 juo) ' ' Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ safely 104 sacassa ANAe ubaTTie mehAvI mAraM tati / satyanI ANumAM rahenArA buddhimAna mAnavI mRtyune tarI jAya che. navembara 1 prabuddha jaina satyapUrNA mayedvAcam 1945 prazuddha jaina nUtana varSanA ma MgaLa prabhAte zivamastu sarvajagataH - parahitaniratAH bhavantu bhUtagaNAH / doSAH prayAntu nAzaM sarvatrasukhI bhavantu lokAH // vikrama saMvat 2001 nuM varSa gai kAle avasAna pAmyu che. vikrama savatu 2002 nA Aje prAraMbha thAya che. nUtana varSanA maMgaLa prabhAte prabudhdha jananA vAMcakagaNanu* abhinaMdana karavAmAM Ave che. AvatuM varSe sau kAIne sukha, aiya ane zreyanI vRdhdhi karanArUM nIvaDe evI aMtaHkaraNapUrvaka prArthanA karavAmAM Ave che. jhellAM chaeka varSathI jagantyApI vigrahanI cuDamAM AkhI duniyA sAyalI hatI ane bhAratavanA te gaLe prANa AvyA hatA. pAMca pAMca varSanI dIvALIe kazA paNa AnaMda ke ullAma vinA ApaNe pasAra karI hatI. haju paNa ApaNe tyAM AnaMda, zAMti ke ullAsanA sUrya ugyeA nathI; haju paNa aneka navadhi yAtana. ApaNane cetarathI pIDI rahI che ane paradezI sattAnI gula mI ApaNI pragatinAM sa dvArA rokI rahI che. ema chatAM paNa vizvayudhdhanu kALacakra vidAya thatA varSa daramiyAna virAma pAmyu che ane keTalAya samayathI vinAkAraNa cAlI rahela pAravinAnI mAlamIlkatanI khuvArI ane saMkhyAbudha mAnavIonI prANahAni aTakI che. mAnavajAta chuTakArAne the.DA sarakhA dama khecI rahI che ane e kALamukha yudhdha hatre badha thayu che eTalA puratI kAMIka rAhata ApaNe sau anubhavI rahyA chIe. chellAM cha varSa kevI kevI yAtana:emAMthI mAnavajAte pasAra karyo, kayA kayA deza upara kevI rIte Akrute gujarI gai, eka ThekANe saMhAraka zastrAstroe sakhyAbaMdha mAnavIonA bega lIdhe te khIje ThekANe bhukhamarAnA kALamukhamAM keTalAMye naranArIo hemAi gayAM-A badhu vicAratAM ApaNI kamakamAM Ave che ane kALacakranI gadghanagati lakSyamAM letAM ApaNI buddhi mUDha banI jAya che. kInAre yuddha tA purU' thayuM; zastra myAna thayAM; jaLavinAzikA AvI ubhI, ane sa'dvAraka vimAnamAM pAchAM bhUtaLa upara AvIne ArAma letAM thayAM. A badhu thavA chatAM zuM duniyAmAM kharI zAntinI sthApanA 2.! che kharI ? zuM bhinna bhinna rASTro ekamekanI duzmanAvaTa bhUlIne sadbhAva ane sabhAvanA hoya. labAvatA thayAM che kharAM? zuM sAmrA jyavAdanA anta Avyo che ane pAradhIna deze! svAdhIna banyA che ? zu saramukhatyArInA yuga avasAna pAmyA che ane sAcA lekazAsananA uThya thayA che? zuM muDIyAda ! svAmitva laya pAmyuM che ane samrAjvAdanI pratiSTA thaI che? zuM kALA ane gerAnA bheda natha pAmyA che ? zu zasrALa uparanI zraddhA ochI thai che ane ahiMsAnI bhAvanA vadhAre pratiSThita thai che? nA haLu teA Avu. kazuM ja banyuM dekhAtuM nathI, razInA rAjakAraNI gUDha halanacalanane ane saramukhatyArInA haLu anta Avyo nathI; brITananA zAhIvAda Aje paNa eTale ja jIndAbAda rRkhAya che; amerikAnA eTama bebanI pIstAla mAnavajAtane ecena banAvI rahI che. janmanI temaja jApAnane ane teTalA dabAvavA sivAya duniyAmAM zAntinu pArka pAye sAmrAjya tA. 1 1141 sthapAya evI kaMi nAMtinI sarva sattAdhIza rASTratripuTane Aje bIjI kAi kalpanA DrAya ema jovAmAM AvatuM nathI. hiMdanI gulAmI hajI enA e svarUpe kAyama ja che. mAM ane malAyA jApAnanI alpa kAlIna hakumatamAMthI pAchA brITIza sattA nIce AvI gayA che. jAvA ane hiMdI cIna mAthu uMcakI rahyA che tene Daca ane phrema sattAdhIze anukrame kabajo lai rahyA che ane agre ja sarakAra jAvA ane hiMdI cInanI prajAnA damanakArya mAM potAnAM pitrAi bhAi Daca ane phreMcane madada karI rahela che. ApaNA peAtAnA dezamAM hajI paNa bhukhamarA jarUrI vastuonI taMgI ane pArivanAnI khImArIo lekAnA prANudhAne seSI rahela che ane lAMcarUzvatathI saDele rAjakAramAra vaju peAtAnI purANI rIte vahIvaTa calAvI rahela che. Ama vizvayudhdhanA virAma thavA chatAM hajI nathI ke ThekANe zAnti, nathI kAi ThekANe svasthatA, nathI kAi ThekANe Aba,dI, Ama haju ce.tarapha aMdhakAra phelAyalA haiAvA chatAM Atmantika nirAzA cintavAnuM kAi ja kAraNa nathI. navanirmANunAM keTalAMye cihnA dRSTigocara thaI rahyAM che. vizvayudhdhanu eka meTu ane atyanta AvakAradAyaka pariNAma che. cIna jevA eka mahAraSTrane prApta thayelI AjhadI. jApAnanI AjanI zaraNAgati sa`bhava che ke pariNAme tene ane te dvArA AkhA ezIyAne lAbhaprada nIvaDe. jApAnanA ahuMkAra zamana pAme ane ezIyAnAM anya rASTrA sAthe mitrabhAva keLavavAnI agatya tene budhdhigata thAya. jAvA, hiMdI cIna, malayA ke barmAM ochA ja have khAtA che? ane 'idusthAna Aje bhayaMkara yAtanAemAMthI pasAra thatAM je navacetanA pAmyu che, je navI asmitA anubhavI rahela che te navacetanA ane nUtana asmitAnI jyota ve thoDI ja elavAI zake tema che? anya dezo mAphaka AkhuM hinda pazu ArapAra saLavaLavA lAgyu' che. prajAkIya jAtane Aje kei khaLI ke TALI zake tema nathI, ApaNe tyAM AjhAdI AvI rahI che. ApaNe tene cegya banIe, ApaNe te mATe kaTibaddha e, Aje pUrvAkAzamAM uSAnA udaya thai cU'kayA che; arUNunAM ajavALAM viMdanI puN bhUmine ajavALI rahyAM cheM; AjhadIno sUrya pUrvAkAzane sparzatA kSitija pAchaLa TamaTamI rahyo che. Aje nUtana vaSa~nA maMgaLa prabhate ApaNe ekamekanuM abhi nandana karIe, prANImAtranu kalyANa cintIe, ahika ane adhyAtmika mekSa sAdhavA udyakata thaie, namra bhAve chatAM draDhatApurvaka AgaLa vadhIe, svAta MtryasAdhanA je lidana mAMge te hasatA meDha ApatA rahIe. gai kAla pArakAnI hatI, AvatI kAla ApaNI che. nUtana varSanA maMgaLa prabhAte A ja ApaNI bhAvanA hai ! ane A ja ApaNI pratijJA hA. ! ! ! pAMda keTalAka samAcAra ane noMdha (puSTa 103 thI cAlu) sAhityApAsaka zrI. meAhanalAla dalIcaMda desAInI sevAonA sanmAna prama'va muMbainA jaina zve. vibhAganA eka agevAna kArya kartA tarIke ja mAtra nahi paNa gujarAtI sAhityanA eka AjIvana upAsaka tarIke zrI mehanalAla dalIcaMda desAinu nAma bahu jANItu che. temaNe Aja sudhImAM aneka jaina saMsthAeAnI tA khuba sevA karI ja che. eTalu ja nahi paNa Aje je kAMi jaina kAvya sAhityapragaTa thayuM te sarva lagabhaga temanI ja satata sAhityaupAsanAne AbhArI che. te mubainI smela kAjhIjhakAmAM vakIlAta karatA hatA ane navarAzanA baMdhA vakhata sAhitya vAMcana, lekhana ane sodhana pAchaLa zrutIna karatA hatA. evI kAi nAnI ke AhityaviSayaka sabhA na hoya ke jyAM temanI hAjarI tema ja agrabhAga na hoya. chellAM be varSathI tabiyatanI nAdurastInA kAraNe tee muMbainI vakIlAta saMkelIne rAjakoTa jaine vasyA che. tyAM javA bAda temanI tabiyata uttarAttara lathaDatI cAlI che Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-45 ane AjakAla te temanI zarIrasthiti bahu cintAjanaka che ane na kAne eLakhe ke na kazuM samaje evI temanA magajanI sthiti thaI paDI che evA samAcAra AvyA che. AvA eka sAhityasevakanuM temanI hayAtI daramiyAna yogya sanmAna karavuM e dareka jananI khAsa pharaja che. tAjetaramAM jaina zve. mU. kenpharansa taraphathI temanI Aja sudhInI aneka- vidha seva enuM sanmAna karavAnA hetuthI eka samiti- ubhI karavAmAM AvI che ane A nimite kALA udharAvavAnuM zarU karavAmAM Avyu' che. ane temAM lagabhaga rUA. 6000 jeTalI rakama bharAI cukI che. A kaLAmAM yathA zita rakama bharavA ane e rIte jaina samAjanA eka kA karyAM ane sAcA sAhitya pAkanI ujjavaLa kArakIdIrI yogya kadara karavA jaina temaja jainetara bhaTTa mahetAne prAthanA karavAmAM Ave che. A sanmAna - kAryoMmAM sahakAra ApavA IcchatA bhAi bahune potAne kALe! kAM tA jaina tre mU. kaoNnpharansanA maMtro upara geDIjhanI cAla, pAdhunI e ThekANe mokalI Ape athavA teA muMbai jaina yuvaka sa`dhanA maMtrI upara peAtAnA phALe Avaze. mAkalI Apaze te paNu te rakama cegya sthAne pahAcADavAmAM Avaze. prabuddha jaina saradAra vallabhabhAI paTelanI janmadina jayaMtI muMbai za}re saradAra vallabhabhAI paTelanI sItteramI varSagAMThanu zaheranI pratibhAne anurUpa udyApana karIne eka mahAna rAsevakanA Aja sudhInA bhavya purUSAnI ceAgya kadara karI che. saradAra vallabhabhAI Aje kevaLa gujarAtanA saradAra nathI rahyA, paNa peAtAnI rAjakAraNI kuzaLatA ane ekadhArI dezavyapI sevAo vaDe kAMgresI rAjakAraNanA eka apratima sUtradhAra banyA che. hiMdI rAjakAraNanA kSetramAM gAMdhIjI, javAharalAla ane vallabhabhanI tripuTinuM sthAna adritIya ane ajoDa che. aneka visaMvAdI tatvane samanvaya karatA ane samasta rASTrane sAcuM. mA darzana karAvatA gAMdhIjI hiMdI rAjakAraNanA viSNu che; prajAmAM navA prANanuM nirmANu karatA javAharalAla hiMdI rAjakAraNanA brahmA che; paNa prAntika temaja madhyastha dhArAsabhAenA navanirmANu ane e kAraNe ubhI thatI pArinAnI kaDavAza ane matadu:khanAM jheranu" hasate meDhe pAna karatA saradAra vallabhabhAi hiMdI rAjakAraNanA mahezvara che. AvA viziSTa purUSanA virATa kAryanI hiMdI janatA jeTalI kadara kare teTalI AchI che. sevA karate karate temaNe petAnuM zarIra ghasI nAkhyu che ane jene jaldithI upAya thai na zake evA AMtaraDAnA vyAdhithI teo pIDAi rahyA che. Ama chatAM paNa sukhamAM ke du:khamAM jemanA meDhAmAMthI ekasarakhI vIravANI nIkaLI rahI che ane hiMdI janatAne zo ane balidAnanI preraNA ApI rahI che evA purUSasiMha vIra vallabhabhAIne temanA janma dina prasaMge sau kAI antaHkaraNano zubhecchA pAThavI rahyuM che. paramAtmA temane dIrghAyuSya ane nirAmayatA Ape ane svarAjyanA pAye nAkhavAnuM sadbhAgya temane prApta thAo evI sau kAnA dilanI prAthanA che. paramAnaMda. koMgresanA aitihAsika DhaDho hiM'danA itihAsamAM mazahura thaI gayela 1942 nA egasTa 8 nA TharAvanA AdhAre ane potAnI raNuhA sAthe kaoNMgresa dhvastha ane prAMtika dhArAsabhAnI cUMTaNImAM jhaMpalAve che. madhyastha vaDI dhArAsabhAnA cUMTaNI kheDa te nIcenA DhaDherA prasiddha karavAnI satA ApavAmAM AvI che ane kAMgrese dezabharanA madhyastha dhArAsabhAnA tamAma matadArene hAkala karI che ke AgAmI cUMTaNIomAM badhI ja rIte koMgresI umeda vArene ja mata ApavA ane atyAranI kaTATInI paLe je bhAvi zakayatAo sabhara bharI paDI che tenAM dhrAMgresanI paDakhe ubhA rahevu. kaoNMgrepanA cUMTaNInA DhaDhaDherAnA mahattvanA muddA nIce mujaba tAravAmAM AvyA che. (1) keMgresa hiMdanA pratyeka zarInA samAna hukA aMte takanI hiMmAyata kare che. (ra) tamAma krame ane dhAmika juthe.nI ekatA ane temAM saddiSNutA temaja zubhecchanI bhAvanAnI himAyata kare che. (3) samagra prajA potapotAnI icchA ane budhdhi zakti pramANe vikAsa sAdhI zake eTalA mATe ene sapUchyuM tA maLe evI himAyata kare che. (4) pratyeka jutha ane pradezika tribhAgane vizALatara bhAratamAM potapotAnuM jIvana ane saMskRti vikasAvavAnI svataMtratAnI hiMmAyata kare che. (5) prAntAnu bhASA temaja saMskRtinA pAyA upara pharIthI vargIkaraNa karavAnI te himAyata kare che. (6) sAmAjIka trAsa ane anyAyathI pIDAi rahelA tamAma leAkAnA hakko himAyata kare che ane samAnatAMnI ADe AvatI pALane dUra karavA mathe che. (7) tamAma zaherIonA mULabhUta hakakA ane chUTachATAnI baMdhAraNamAM ja bAMhedharI Apatu eka AjhAda leAkazAhI rAjya sthApavA koMgresa cAhe che. (8) keMgresa eka evA samavAyI badhAraNanI himAyata kare che jemAM samavAyI taMtramAM joDAyelAM ekamAne sArA pramANamAM svataMtratA hAya (9) kAMgresa hiMdanA sauthI vadhu tAkIdanA ane prANusparzI prazno jevA ke garIbAIneA zApa nAbuda karavAnA tathA Ama janatAnuM jIvanadhoraNlR sudhAravAnA praznonA ukela karaze. (10) kaoNMgresa udyoge ane khetInu adyatanIkaraNa karavAnI himAyata kare che ane sapattinA tathA utpAdana ane vaheMcaNInI paddhationAM tamAma sAdhatA upara samAnTiMka aMkuza mUkavA mAge che ke jethI karIne hinda sahakArI kAmanaveltha banI zake. (11) AMtararASTrIya babateAmAM koMgresa tamAma Ajhada udezanuM samavAyI taMtra sthApavAnI himAyata kare che. (12) kAMgresa tamAma gulama rASTronI mukti tathA satra sthaLethI zAhIvAdanI nAbudInI himAyata karaze. 'prajAbaMdhu'mAMthI udhRta. jaina AratI ( AjakAla jaina zve. mU. bhAdAmAM 'jaya jaya AratI di chaguMdA ! nAbhirAyA bhArUdevakA naMda !' e dhruva padavALu" kevaLa atha - zUnya-bhAvanAzUnya-pada jina mUrtinI AratI utAratAM sAdhAraNa rIte gAvAmAM Ave che tenuM sthAna nIcenu' bhakitapUNu-bhAvapUNa -56 le tA kevu* sArU* ! - pAna) jaya antaryAmI svAmI jaya antaryAmI / "dukhahArI sukhakArI tribhuvana ke svAmI // jaya antaryAmI // Teka // nAtha niraMjana saba dukha bhaMjana, santana AdhArA / pApa nikaMjana bhavijana, sampatti dAtA || naya. | karuNAsindhu dayAlu dayAnidhi, jaya jaya guNavArI / vAMchita pUraNa zrI jina, saba jana sukha kArI // jaya0 // 2 // jJAna prakAzI zivapura vAsI, avinAzI avikAra / alakha agocara zivamaya, zivaramaNI bharatAra // jaya0 // 3 // vimala kRtAraka kalamala hAraka, tuma ho dInadayAla / jaya jaya kAraka tAraka, SaTa jIvana rakSapAla nyAmata guNa gAve pApa nazAve, caraNana zira nAve | puni puni araja sunAve, ziva kamalA pAve na // 4 // niya. vA saranAmAM-sudhAraNA prabudhdha jananAM chApelAM saranAmAM purAM thavA AvyAM che ane tethI saMghanA sabhyonI ane mudhdha jainanA cAlukAnI AkhI yAdI saMzodhita karIne krIthI chapAvavAnuM kAma zarU karavAmAM Avyu che te je kAi sabhya ke grAhakanA saranAmAmAM bhUla thatI haiAya te sabhyane temaja grAhakane potAnu sudhAreluM saranAmuM turata ja saMdhanA kAryAlaya upara lakhI meAkalavA khAsa vijJapti karavAmAM Ave che. chApelAM saranAmAM sudhArI sudharIne mekalavAmAM ghaNI takalIph paDe che te A bAbatamAM je kAMi bhUla sudhAravAnI haeNAya te jaNAvavAmAM jarA paNa vilaMba nahi karavA khAsa vinaMtI che. taMtrI prabuddha jaina, Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maphata jaina tA. 1-11-45 saMgha samAcAra divALInI beNa Ape! saMdhanI vividha pravRttione dravyasiMcana kare! vika prabuddha jenaThArA saMdhanI vividha pravRttione avAranavAra paricaya ja ApavAmAM Ave che. A sarva pravRttio samAja taraphathI thatA cAlu ' maLatI madada vaDe cAlI rahI che. saMdha pAse koI meTuM evuM bhaMDeLa . da nathI ke jenA AdhAre A bAbatamAM saMdhanA kAryavAhake ciMtAmukata rahI zake. A aMka divALInA divase budha jainanA vAMcakenA hAthamAM Avaze. e prasaMge dIvALInI boNI tarIke nIce jaNAvelI saMdhanI koI paNa pravRttimAM bane teTalI Arthika madada mokalavA vinaMti karavAmAM " Ave che. : ma, me, sArvajanika vAMcanAlaya ane pustakAlaya - saMdha taraphathI calAvavAmAM AvatA vAMcanAmAM hamezA lagabhaga 12 bhAIo vAMcavA Ave che ane jANItA lagabhaga sarva dainika, sAptAhika, pAkSiko temaja mAsika vAMcavA mATe mUkavAmAM Ave che.. [vAMcananA samaye saMdhatA kAryAlayamAM vAMcavA AvatA bhAIone samAvavA ke muzkela paDe che. eTaluM ja vAMcakenuM dabANa pustakAlaya upara rahe che. nuM pustako vAMcavA lai javA mATe anAmata mukanArAnI saMkhyA 700 uparanI che. A ba- sau keIna mATe khulA che ane tene lAbha vinA lavAjama " ApavAmAM Ave che. A saMsthAnA nibhAva pAchaLa saMdhane vArSika virUA. 2200 lagabhagane kharca che. A jJAnanI parabamAM je kAMI dravyanI ( puravaNI karavAmAM Ave te jJAnanI ja ArAdhanA che. saMdha mATe A javAbadArI sauthI bheTI che. tene bane teTalI haLavI karavA ane A jJAnapacAranI pravRttine TekavavA jAhera janatAne temaja khAsa karIne vAMcamAlaya ane pustakAlayane lAbha letA bhAIone vijJapti karavAmAM Ave che. , , ' rAhata pravRtti saMdhanI kAryazakti maryAdita hoIne je pravRtti jana samAja puratI chellAM be varSathI calAvavAmAM Ave che tene Aje 65 upara che jena kuTuMbe lAbha le che, ane dara mAse lagabhaga rU. 700 nI vaheM: caNa A kArya pAkaeNLa karavAmAM Ave che. sAdhAraNa rIte A pejanAne - lAbha letA kuTuMbane tenA mAsika rezana bIlanI je rakama ane te 50 { TakA ane keTalAka kuTuMbane 75 TakA sudhI rakama cukavavAmAM Ave che. A pravRtti savaMtu 1984nA bhAdaravA mahInAmAM zarU karavAmAM AvI hatI. te kAryane calAvavA mATe A ja sudhImAM janasamAja taraphathI lagabhaga rU. 17000 maLyA che ane bIjI bAjue judA judA kuTuMbamAM dIvALI sudhImAM rU. 15000 upara vaheMcAyA che. A pravRtti dara cha mahInA mATe nakakI karavAmAM Ave che ane saMge vicAra karIne temaja samAjane keTale sahakAra maLe che te kAnamAM laIne bIjA cha mahInA mATe laMbAvavAmAM Ave che. A mudata A { dIvALIthI purI thatI hatI te tyArabAda A pravRtti cAlu rAkhavI ke nahi te prazna cheDA samaya pahelAM maLelI saMghanI kAryavAhaka samiti E samakSa upasthita thaye hatA, je vakhate dIvALI sudhInI javAbadArIne pahoMcI vaLatAM A khAte rU. 1800 lagabhaga vadhaze ema aDasaTadavAmAM AvyuM hatuM. AjasudhI jaina samAjanA dhanika temaja sAdhAraNa ka sthitinA bhAIoe ravecchAthI maTI nAnI madada mokalIne A pravRtine A je sahakAra Ape che te sahakAra cAlu raheze evI zraddhA upara saMghanI rAhata pravRtine have pachInA cha mahInA laMbAvavAno nirNaya karyo che. - samaya have badalAtA jAya che ane je saraLatAthI ane chuTathI A A kArya mAM Aja sudhI madada cAlI AvatI hatI e rIte have nAnI moTI rakama cAlI AvatI nathI e jotAM A rAhata pravratti cAlu rAkhavAmAM sAthe moTuM Arthika jokhama kheDayuM che. ema chatAM paNa A dekhAtI ! ! chatAM madada letA kuTuMba mATe ati mahatvanI mAsika rU. 10-15 thI 25 ke 30 sudhInI madada ekAeka baMdha karavAmAM Ave te temanI muMjhavaNa keTalI , badhI vadhI jAya te dhyAnamAM laine A pravRtti cAlu rAkhavAno nirNaya karyo che. upara jaNAvI tevI rezana rAvana uparAMta rokaDa mAsika madada temaja chuTaka madada paNa ApavAmAM Ave che. sAMpradAyika kazA paNa bhedabhAva sivAya calAvavAmAM AvatI A rAhata pravRttimAM Arthika puravaNI karavA jaina samAjane amArI AgrahabharI vinaMti che. prabuddha jaina - zrI muMbaI jena yuvaka saMdha taraphathI pragaTa thatuM prabudha jaina chellA sAta varSathI mAtra jaina samAjanI nahi, paNa vizALa mAnava samAjanI sevA karI rahyuM che. A patrane Aja sudhImAM uttarottara vikAsa thaI rahela che ane grAhaka saMkhyAmAM paNa uttarottara vRddhi thaI rahela che. vacagALe prabuddha jaina sarakArI kAnunane laIne mAtra cAra pAnAnI ja vAMcanasAmagrI ApI zakatuM hatuM, ane tenI thoDI asara grAvaka saMkhyA upara paDI hatI, Aje sAdhAraNa rIte ATha ane kada kadi daza ane bAra pAnAM sudhI vAMcanasAmagrI ApavAmAM Ave che. ane pariNAme zrAvaka saMkhyA paNa have ThIka ThIka vadhavA lAgI che. prabuddha jaina ne pracAra Ama janatAmAM vadhAre pramANamAM thAya evI IcchAthI vArSika lavAjama rU. 3 lekhe pAMca, daza paMdara ke. parIsa lavAjamanI rakama prabuddha jainanA prazaMsake taraphathI bharavAmAM Ave che ane tenA badalAmAM teo jaNAve temane athavA te amane ucita lAge tevI saMsthA e, vAMcanAlaye temaja vArSika lavAjama na bharI zake tevI vyakitaone prabuddha jana vinA lavAjame mokalavAmAM Ave che. prabudhdha janane jAhera khabara dvArA ke bIjI kaI rIte AvakanuM anya koI sAdhana nathI tema ja saMdhA sabhyone vinA lavAjame prabuddha jana mokalavAmAM Ave che, tethI AjanI asAdhAraNuM meghavArInA samayamAM prabuddha jaina haju pagabhara thaI zakatuM nathI. tethI upara jaNAvyuM te rIte athavA te sIdhI rIte madada karIne prabudhdha jainane bane teTaluM Arthika Teko ApavA vinaMti karavAmAM Ave che. prabuddha jainamAM vadhAre ne vadhAre vAMcana sAmagrI ApatA rahevAnI amane khuba icchA rahe che, paNa. e IcchA pAra pADavAno AdhAra eka te upara jaNAvI tevI Arthika puravaNI upara rahe che. bIju vidvAne, vicAraka ane samAjasevake pitAnI vidvatA, vicAraNA ane anubhavane lAbha lekhe dvArA prabuddha jainane ApatA rahe tenA upara prabuddha janane bhAvI vikAsa avalaMbe che. prabuddha jenI Aja sudhI ( zai la uparathI jemanA dilamAM prabudhdha jainanI satyaniSThA ane udAtta vicArasaraNI viSe vizvAsa baMdha hoya te sarvane prabuddha jainane arthasamRddha ane vicArasamRddha banApavAnI dizAe banate sahakAra ApavA amArI namrabhAve vijJapti che. - narsa thavA IcchatI jaina bahenane dhI bebe grevInsIyala. nasIMga esesIezanane abhyAsakrama pAra karIne nasa thavA IcchatI keI paNa jaina bahenane dara mAse rU. 20 nI ziSyavRtti ApavA mATe zrI. maNilAla makamacaMda zAha taraphathI zro. muMbaI jana yuvaka saMdhane rU. 1000 maLyA che. je bahenane A ziSyavRttine lAbha levAnI apekSA hoya teNe pitAnI ummara, Aja sudhI abhyAsa tathA Arthika sthiti / vigate saMghanA maMtrI upara 45/47 dhanajI sTrITa muMbaI. 3 e saranAme tukta arajI ekalavI. AvelI arajIomAMthI sauthI vadhAre gyatA dharAvatI bahenane uparanI ziSyavRtti ApavAmAM Avaze. maMtrIo, muMbai jaina yuvaka saMja, Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' tA. 1-11-45 prabhu ddha jaina e preraNA kayAMthI maLI? ['~tidharanA tatrI zrI gaDhulAla gopIbhAi bru *DA samaya pahelAM varSAM gayelA. tyAM temaNe je joyu ane ANyu" tenAM keTalAMka saMsmaraNA temaNe jayAtiSa ramAM lakhyAM che. A sa'naraNemAM teo vardhA khAte zrI. maneAhara balavaMta divAna nAmanA sevAparAyaNa gRhasya eka rakasaMpitta Azrama calAve che tenI savistara noMdha ApavAmAM AvI che, je prabuddha jainanA vAMcakA mATe ahi' 'sAbhAra uSkRta karavAmAM Ave che. to varSoMmAM je je me' jo !* temAM mArA citta upara jethI sauthI uMDI asara thaI te tyAMtu ra-pitta Azrama. raktapitta ane sapheda kADha e be judA vyAdhi che . ane e bannenI vyAdhi tarIkenI utkaTatAmAM paNa mATe taphAvata che. rakatapittane rAga ati prAcIna che. ApaNA dezamAM i. sa. pUrve' e traNa hajAra varSI pUrve paNa e rAganA ullekha maLI Ave che. atizaya trAsajanaka e rega che, dhaNA ja cepI che ane enA upAya hajI sudhI kAi ThekANe jaDelA jaNAtA nathI. khIjA roganA dardInI suzruSA karanAra ghaNe bhAge maLI Ave che, paraMtu rakapittanA dardInI sAravAra karanAra bahu ja javalle maLI Ave che. bauddha sAdhusAdhvIe ane sukhrista tathA tenA ziSyo ane anuyAyIo A rAganA dardIonI sAravAra potAnA prANunA jokhame karatA hatA, e hakIkata vAMcIne ApaNane temanA pratye pUjya bhAva utpanna thAya che. e rAganI sAravAra karanArane jIvanuM jokhama che, eTaluja nahi paNa e rAganA cepa lAgavAthI enI trAsadAyaka asarathI thatI pIDA jIvanabhara bhagavavI paDe che e sauhuthI vadhAre asahna che. ApaNA dezamAM rakatapittanA Azrama meTe bhAge khriti mizanarIe calAve che. rita mizanarIone hastaka cAlatI 37 saMsthAo che ane bIjI khAnagI vyavasthAthI 'cAlatI 15 sasthAone A saMsthAe madada kare che. A badhAmAM thaine kula daza hajAra regIone khAvApIvAnA, rahevAnA ane sAravArane badobasta karavAmAM Ave che. paraMtu dezabharamAM A sakhyAnA khasAmAM bhAganA dardIone ja A rIte sAravArane avakAza maLe che-arthAt AkhA dezamAM Azare lAkha jeTalA rakatapitanA dardIo che, evI gaNutarI karavAmAM AvI che. varSAM jIllAmAM ane madhyaprAntanA bIjA jIllAomAM A rAganA phelAvA vizeSa pramANamAM hAya ema jaNAya che.. ATalA varSAM jIllAmAM ja lagabhaga cha hajhAra jeTalA A roganA dardIo che. arthAt dara hajhAre dasa mANasA A rAgathI pIDAya che evI gaNatarI karavAmAM AvI che. varSA jIllAmAM je sAravAranI saMsthAo che, temAM mAtra traNaso jeTalA dardIonI sAravAra thaI zake che. evA ugra cepI reganA dardIone kAMi paNa sAravAra vinA samAjane khAzare mUkI devAnI ane e rIte AkhA samAjamAM e trAsadAyaka roga cepa phelAvanAranI saMkhyA keTalI meDhI che te A uparathI jaNAze. varSoMmAM amane je saMsthA jovA lAbha maLyeA te gAMdhIjInA sevAgrAmanA kAryakara ane zrI trineAbAnA ziSya manahara balavaMta divAna nAme eka kharekharA paropakArI ane sAcA sAdhurita gRhastha calAve che. ApaNA dezamAM bhUtayA, sevAbhAvanA ane mAMdAnI sAravAranI krUrajanI lAgaNInuM pramANa e.chuM nathI. mANasa uparAMta jAnavaranI paNa sAravAra karavAmAM Ave che; tema chatAM A roganI sAravAra karanArA ApaNA hiMdIenA hastaka cAlatI saMsthA AMgaLIne veDhe gaNAya eTalI ja che. vastusthiti AvI havA chatAM, vardhAmAM jyAre meM sAMbhaLyu ka ahI pAse ja eka raktapitta rogathI pIDAtA mANase mATe Azrama che ane tenA saMcAlaka ahIMnA ja eka sevAbha.vI sagRhastha che. tyAre mane e sa MsthA jovAnI khULajijJAsA thai. amAre je sasthAo jovA javAnu' nakkI karavAmAM AvyuM hatuM, temAM A sa'sthAnA paNa samAveza karavAmAM AvyA hatA. ame lagabhaga cALIzaka mANuse e * sa'sthA jovA gayAM. varSAthI e sthaLa lagabhaga traNeka mAila dUra che. tyAM amane sa`sthAnA saMcAlaka zrI. manAhara baLavaMta divAne badhuM krdIne batAvyuM ane kADha tathA raktapittanI sAravAranI paddhati samajAvI. A saMsthAmAM Azare cAlIsa jeTalA daradIonI sAravAra karavAmAM Ave che ane avADImAM traNa vakhata bahAranA dardIone vA tathA sUcanA ApI vAmAM Ave che. AvA dardIe dara vADIe Azare khasA jeTalA thatA haze. zrI. maneharane saue A saMsthAne aMge dhaNA prazno pUchyA ane te sapanA temaNe bahu satASakAraka uttara ApyA. temanA kahevA uparathI jaNAyuM ke A rAga mATe bhAge trIsa varSanI uMmara pahelAM thAya che. e karatAM puSamAM enu pramArgu enDru hAya che. strIna purUSanA sahavAsathI e rAganA phelAvA vizeSa ca.va che. paraMtu eka vArasAmAM utaratA nathI. kADhavALI strInA bALakane, tenI prasUti thatAM ja jo mAtAthI alaga karI devAmAM Ave te te A rAgathI bacI jAya. che. mAtAnuM dUdha enA pIvAmAM Ave te raMga lAgavAnA ghaNA saMbhava che. cALIsa varSanI uMmaranAM mANasAne A rAga navA utpanna thavAna sabha dhaNA ochA che, jo ke saMsanA cepathI te keTalIka vakhatta thavA pAme che. 'ame sau e saMsthA jotA hatA, tevAmAM puSkaLa varasAda AvavAthI amAre tyAM vadhAre rokAvu' paDayuM, eTale A sasthA amArAthI sArI rIte jovAi ane zrI. maneharane khUba prazno pUchI ene viSe sArI mAhitI meLavI zakAI. lagabhaga badhA prazno A reAga ane A saMsthA vize pUchAyA pachI me' prazna karyo ke A kAryo karavAnI preraNA (Inspiration) Apane kayAMthI maLI? A mArA prazna dhRNAne rUgye nahi. dhRNAne ema lAgyu ke gAMdhIjInA seva grAmamAM rahelAM, sevAvRttivALA, ane zrI. vineAmAnA ziSyane mATe kAnI pAsethI preraNA meLavI" e prazna savathA asthAne hatA. eTale me A pUchyu tethI ghAM mArI snAme joi rahyA, jANe ke je atyaMta saraLa ane spaSTa rIte samajAya evu (obvious) tuM tene vize prazna zA mATe karavA? paraMtu jyAre emaNe uttara ApyA, ane je UMDA upakArabhAvathI uttara ApyA, tyAre saune thayuM ke A paramArthI sevakanA hRdayamAM keTalI UMDI sevAvRtti bharelI hatI. "A prazna tame bahu sArA pUchyo" zrI. mane re jaNAvyuM," " gAMdhIjInA sevAgrAmamAM kAya karavAthI ane zrI. vineAkhAnA sahavAsathI mane sevA karavAnI vRtti utpanna thaI hatI. paraMtu A kAya pratye mArI vRtti vaLavAnuM kAraNu khIjI che. Azare vIseka varSa upara ahIM eka keneDIyana mizanarI bAI AvyAM hatAM. te mizananuM, dha pracAranuM ane kanyAzikSanuM kAma karatA hatAM. eka divasa emanA a'galAnA baTalare emane khabara ApI ke baMgalAnA eka nAkarane kADha jaNya che. A bhAI gabharAI gayAM ane e nekarane tatkALa rajA ApavAnA vicAra karyAM. parantu theDIja vAra pachI emane e nAkaranI badhI hakIkata jANavAnuM mana thayu. tapAsa karatAM jAyuM ke e tAkaranA eka. bhAi koDha nIkaLavAthI, ane te maTe ema na heAvAthI ApadhAta karIne marI gayA hatA. khIjo eka bhAi kADhane lIdhe kuMTuMba cheDI nAsI gayo hateA. A mizanarI khAne lAgyu` ke A nAkarane jo rajA ApavAmAM Ave, te te nAsI jAya ane khIje cepa phelAve eTale ene chUTA, mUkavo e sama.4 mATe jokhamabhare.' hatuM. A uparathI "I dismissed the idea of dismissing him" ema e bAie pAtAnI DAya--- rImAM lakhyuM che. teNe A nAkarane mATe kAmpAuMDamAM eka eraDI alaga kADhI ane khetI sAravAranI tajavIja karIe. Ane ema lAgyuM" ke AvA bIjA khe cAranI paNa sAravAra thai zake te sAra, kAraNa ke e pradezamAM A thI pIDAtA ghaNA mANasA enA jovAmAM AvyA, dhIme dhIme rakatapittanA dardIo mATe khAsa ispitAla ane OM Azrata bAMdhavAnA emane vicAra AvyA. eTale amerikAthI paisA Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 prabuddha jaina jaina saMghanu saMvatsarI pratikramaNa (jaina saMpradAyamAM 'pratikramaNa e savAra sAMja karavAnI eka dainika kriyA che. cAlu jIvananI paryAlecanA karavI, thayelA deSo viSe pazcAttApa cintA ane vadhAre niLa jIvana jIvavAne nizcaya keLavavA e A pratikramaNu kriyAnA hetu che. A ja bhUmikA upara savari pratikramaNa nAmanI dara varSe eka vakhata karavAnI dhakriyA jaina AcArazAstramAM nirmANa karavAmAM AvI che. A divasa sAdhAraNa rIte jaitAnA paryuSaNu satranA cheDe Ave che. AvI AntaranirIkSaNupUrNAMka karavAmAM AvatI deSaparyAlAcanA ane uccatara jIvana nirmANa karavA mATenu cintana mAtra jaino mATe ja upayogI che ema nathI, paNa je Ai mAnavIne aiddhika temaja AdhyAtmika mekSa sAdhavAnI kAmanA hoya te darekane mATe AdaraNIya che. A varSanA paryuSaNa parvanA prAraMbha pahelAM tA. 1-9-45nA pramuddha jainamAM zuddhipava'e mathALAnA paMDita sukhannAlajIne lekha pragaTa thayA hatA. temAM raju karavAmAM AvelI vicArasaraNIne anurUpa vicAra pradezanu nirUpaNa karatA ane ema chatAM e lekha joyA sivAya tadana svataMtra rIte nirmANa thayele mArA mitra zrI. devacaMda amaracaMda zAhanA cintana preraka lekha Aje jyAre eka vikrama saMvatsara purA thAya che ane anya vikrama saMvatsara zarU thavAnI aNI upara che tyAre pragaTa thai rahyo che. e lekhadvArA mAtra jaina samAjane ja nahi, pazu samasta bhAratavaSa nI janatAne, saMvatsari pratikramaNa karavAnuM ane petAne jIvanamA` nirNIta karavAnuM nima MtraNa karavAmAM Ave che. pAna, ) amuka samayanA a tare pratikramaNuArA sUkSma AtmanirIkSaNa karI kAraNa e che ke dareka nANusa athavA kuTuMba potapotAnu phADI le che, jAgrata rahevAnI prathA e javAnI agatyanI viziSTatA che ane praga- ane samAja ke tenA jUdA jUdA vya-sthita vibhAge jhIMNuvaTathI OM tinI pASaka che. ghaNAkharA jaine mATe pratikramaNa pariNAmadAyI taTastha nirIkSaNa karI, jagatanA pravAhA tapasI. bhaviSyanA mAga AMkI AtmanirIkSaNu maTI hAla mAtra rUDhi rUpe rahyu hAya teH te pratikramaNanI te mArge samAjane doravAne prayatna karanAra vyakitae ke "sthAnI prathAne doSanaya, paNa samaya pramANe temAM pheraphAro na karI temAnuM hiMdamAM dhaNI achata hAya che. vyakitagata pratikramaNa karavAmAM jo cetana mujhAvA denAra saMdhanA netAonA doSa che. je rUpamAM pratikramaN pahelA hAvA chatAM saMdha ke samAjanu pratikramaNa ke saravaiyu karavAmAM vhAla thAya che te rUpamAM paNu saMvatsarI pratikramaNe nItidhama pratye te bahu pAchaLa rahI gayA haiAya ema lAge che. e saravaiyAmAM sAcA anurAgavALI sakhyAbaMdha vyaktiene AtmAbhimukha karI bhAvika rIte aneka bAbate Ave. sAdhu, sAdhvIe, zrAvaka, zrAvikAtemanI pragatimAM jarUra sahAya karI haze. enI sakhyAmAM vadhAro thayo ke dhaTADA, jaina sakhAvatA keTalI ane kayA kayA kAma mATe thai, tenA upayoga kaeNva thayo, derAsarA, upAzrayA, dhama zALA vagere kaTalAM kayAM kayAM badhAyAM, tene vahIvaTa kevA hatA, vidyAlayo, chAtrAlayaeN, pAThazALAe vagerenI sakhyAmAM ane kAmakAjamAM keTalI pragati thaI vagerenI channuAvaTa jarUra thAya. paNa A badhu eka dare gauNu gaNAya. kAraNa ke koi paNa dhamanuM dhyeya keTale aMze sadhAyu' che ane sadhAtuM jAya che tenuM mApa te dharmanA anuyAyIonI saMkhyAthI ke te dhama nA nAme cAlatI saMsthAethI kADhI zakAya nahi. mahAnubhAva khrista manuSya pUratI te sapUNu` ahiM'sA jarUra upadezatA. temanA kahevAtA anuyAyIonI sakhyA meTI che chatAM temaNe prarUvelA dharmanA kahevAtA anuyAyIo yuddhanA nAme manuSya pratye vadhAremAM vadhAre hiMsA Acare che. jaina dharmanA anuyAyIonI saMkhyA ghaNI nAnI che, chatAM je te dharmanA viziSTa siddhAMte jagatamAM jaine ane ane vadhAre ane vadhAre pramANamAM mAnya kare ane AcAramAM mUke te jaina dharmanI pragati thai ema gaNAvuM joie. tethI ulaTu, jenAnI saMkhyA vadhe ane chatAM jatA ane aja / jaina dharmanA mukhya siddhAMtane AcaraNamAM ochA pramANamAM mUke tA jaina dharma pAchAM pagalAM bharyAM ema gaNAvu joie. eTale jagatanI mukhya ghaTanAe tapAsI temAM jaina ane jaina dharmanA mukhya siddhAMtAe zu` bhAga bhajagyeA te jANI zakAya teA jaina vyakti ane saMsthAnI kharI unnati, avanatinuM mApa ApoApa nIkaLI jAya. Ama hovAthI khIjI hakIkatAnI sAthe sAthe nIce jaNAvela jagatanA traNa mukhya pravAhAnI bALatamAM gayA varSa daramyAna jainee zuM zuM ka" te jaina ane anya janatAne jANavAnA hakka che, ane tenuM khAsa kAraNa te e che ke e traNe pravAhAne yeAgya raste vALI manuSyanA aidgika ane pAralaukika jIvanane anukULa poSaka banAvavAmAM jaina dharma sArA phALA ApI zake tevu hatu ane che. vyaktine mATe te hAla che tevA sa vatsarI pratikramaNa dvArA dhamanI dRSTie vArSika saravaiyu* kADhI nA tATAne hisAba kADha vAnA prasaMga gheADA divasa pahelAM ja AvI gayA. paraMtu jemAM sAdhu, sAdhvIo, zrAvaka, zrAvikAo, nAnAM, meTAM, garIba, tavagara badhAMne samAveza thAya che. tevA" samasta jaina saMdha athavA jaina samAjavatI tenA bUMdA jUdA ghaTakAnI ane AkhA sadhanI, savatsarInA divase pUrA thatA varSa daramyAnanI sthiti, pravRtti, pragati, pIjhehaTha vagerenu karI te varSanuM saravaiyu* jaina ane "samakSa mUkavAnA koI AgevAna vyakita athavA saMsthAe prayatna karyo che? hiMdanI avanati game te kAraNeAne lIdhe thai hoya, paNa te avanati vadhavAnuM, cAlu rahevAnu ke pUratA pramANamAM na ghaTavAnuM eka mukhya anya janatA ekaThA karAvI Ane peAtAnuM jIvanakAya' batAvavAnA emaNe nizcaya karyAM. paisA maLI rahyA ane emaNe spItAla tathA Azrama zarU karyAM. pacIsa varSa sudhI A khAie A ispitAlanI ane AzramanI askhalita sevA karI, vacamAM emane pharlo rajAmAM vatana pAchA javAnu kahevAmAM Avyu, te paNa temaNe svIkAyu nahi. A khAine tenAM chellA varSAmAM meM joyelI. bhayaMkara vyAdhithI pIDAtA ahIMnA samAje tyajI dIdhelA mANasonI zuzruSA karavAmAM jIvana vItAvI A Aie' ahIM ja potAnA deha tyajyA. ekaniSThA ane agAdha sevAkRttivALI A bAinA paropakArI kAryanI mArA upara bahu UMDI chApa paDI ane mane lAgyuM ke je kAya A paradezI bAi hajArA mAilathI AvIne, kevaLa izvaraprItyarthe karI gai, te kA` mAre mArA dezabandhuo mATe karavuM e mArU" parama kartavya che. A premathI me A kAya mArA jIvanakAya tarIke svIkAryu che,' zrI. maneAhara divAne peAtAnI hakIkata khUba saraLatAthI ane kAi paNa prakAranA ahaMbhAva vinA temaja asara karavAnA jarA paN hetu sivAya amane jaNAvI hatI. huM kAMi sevA karUM chuM evI paNa lezamAtra lAgaNI vagaranA A sAcA sevaka pratye mArA hRdayamAM pUjyabhAtra utpanna thayuM ane dharmanA sAcA vAstavika svarUpanI mArI mAnyatA vizeSa dRDha thai. sevAgrAma ane vardhAnA mArA pravAsamAM A sasthA ane tenA paraduHkhabhaMjana sauMcAlakanA kAryanI asara mArA upara cirasthAyI rahe e mArI ataranI IcchA che. gaTTulAla gApIbhAI dhu, tA. 1-11-45 pApa puNyathI AtmAne eka prakAranu baMdhata thAya che eja eka vAta upara aNaghaTate bhAra mUkI jANe jaina dhamamAM nItine mahattva na ja uAya evI gerasamaja keTalAka jaine banne utpanna karatA DrAya, te| . paNa e vAta te nivivAda che ke jaina dhamamAM manuSyanA A duniyAmAMnA yogya AcaraNa athavA nIti upara jeTale bhAra mUkavAmAM Avyo che teTalA bhAra bIjA kAi. dharmamAM bhAgye ja mUkavAmAM AvyeA haze. tethI ja mahAvratA, aNuvrata, tapazcaryAM vagere rUpamAM jUdI jUdI kATinA jene mATe AcaraNunA kaDaka niyamo rAkhavAmAM AvyA che, yuddhakALamAM Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. * * * * * * * tA. 1-11-45 sita ma " . " zaurya, AdamaNa, dezAbhimAna vagere aneka saMzu khIle che. paNa , bIje jagatano pravAha te manuSya pUratI ahiMsAne vyavahe tenI sAthe sAthe ja verajhera, strI purUSe vaccenA jAtIya saMbaMdhamAM kevI rIte banAvavI te viSenI vyApaka vicAraNA e che. eka zithilatA, lAMca rUzavata, kALA bajAra, saMgharAkherI vagere dvArA prajAnA jotAM manuSyonI hiMsA nAbUda karavAnI jarUra upara budha, mahAla nabaLA vargonuM nirdaya zeSaNa vagere ghaNA avaguNo paNa pitAnA pracaMDa' ane khrista bahu bhAra mUke che. chatAM bauddha, jaina ane khira phAMsAmAM manuSya samAja vadhAre ane vadhAre jakaDe che. manuSyanuM rAjAo, senApatio ane sainika hiMsAtmaka yudhdha kheDatA Ave yuddhakAlIna AcaraNa te gayA varSane jamatane vartamAna pUrata eka che. ane keTalIka vakhata to yuddhanuM kAraNa dharma paNa banyA che. A atyaMta agatyane pravAha. amuka dhyeya. mATe athavA potAnA dezanI khAtara sudhI yudhdhamAM manuSya hiMsA ochI thavAne badale vadhatI cAlI je mANase laDatA hoya athavA te laDAIne madada thAya tevuM kAma karatAM mAtra manuSya manuSya vaccenA bIjA vyavahAra jevA ke gunho hoya temanAmAM amuka saddaguNa jarUra khIle che. rIte pitAmAM sadaguNo temaNe karelA gunhAne badale ApavAmAM, nokara pAsethI kAma levAmAM khIlAvavAno prasaMga DAka jaine ja prApta thaze haze. jainene moTo bhAga purUSo ane strIo vaccenA sAmAnya vyavahAramAM ke bALakane keLA vepAra udyogathI pitAnuM bharaNapoSaNa karate hovAthI ghaNuM jene ApavAmAM vadha athavA zArIrIka zikSAnA rUpamAM hiMsAne A raNAMgaNathI dUra rahI hiMdamAM cAlatA laDAIthI ochA athavA vadhAre na levuM joIe te bAbatamAM pragatinI thoDI zarUAta paNa raMgAyelA ayiMka vyavahAromAM pitAnA svArthane khAtara sakriya bhAga che, ane teTalA pramANamAM hajAra varSa pahelAM hiMsAthI bharI levAnuM banyuM haze. te bhAga letI vakhate jaina dharmane zobhe tevuM vAtAvaraNamAM ahiMsAnI jarUra joI tene baMdha karanAra kema jene e vatana rAkhyuM hatuM ke nahi ? lAMcarUzavata, kALA bajAra, purUSonA vicArane mUrta svarUpa maLatuM jAya che ema mAnavA saMgharAkherI vagerethI dUra rahI temaNe bIjAne dAkhalo besADo hato ? harakata nathI. paNa bIjI bAju vijJAne manuSyanA hAthamAM ghaNI me pitAnI badhI vaga ane zakita vAparI bIjAne nItidharmane mArgeja hiMsaka-sarvanAza karanArI-zakita mUkI dIdhI che, ane thoDA vakhata cAlatA rAkhavAnI temaNe mahenata karI hatI ? zrAvakanA bAra vratamAMnA te zakti anekagaNI vadhI jAya te saMbhava che. te zakita ekathI zrAvake che. vadhAremAM vadhAre keTalo parigraha rAkhe tenI ' , bhaviSyamAM upayoga thAya te lagabhaga AkhI manuSya jAta ane e maryAdA bAMdhavAnI hoya che. AvI maryAdA te bahu thoDA zrAvakoe bAMdhI haze, paNa tenAthI utaratA darajjAnI paNa dareka sAmAnya sajajane dhvajAtanI sAthe tenA dharmo, saMskRtio, ane bIjuM je kAMI se paNa pALavI joIe tevI anItithI dhana na meLavavAnI maryAdA paNa narasuM hoya te nAza thaI javAne pUro saMbhava che.-suvikhyAta le barnADa zeM te eTale sudhI jAya che ke paramANu bomba dvArA che. temaNe pALI che? ke dhananA-parigrahanA lobhathI AMdhaLA banIne karAI mUkavAmAM AvelI paramANuM bhaMganI zakita ApaNI AkhI pRthvI raste, bIjA jena ajana dezabAMdhavAnuM game te thAya te jANIne athavA . jANavAnI darakAra na rAkhIne dhana-parigraha meLavavAnuM jainane na chAje hAlanA svarUpane nAza karI tene mAtra vAyunA rUpamAM pheravI nAkhe e paNa kadAca bane. AvA koI ghera pariNAmane mATe manuSyanI hi tevuM eka ja dayeya temaNe rAkhyuM hatuM ? kasAI pazu, paMkhIoneja , javAbadAra na bane evo koIka rasto zodhI kADhavAnI hAla sau mAre che. manuSyabhakSI mANase manuSyane mAratI vakhate sAmAnya rIte vadhAre jarUra che ema badhAM vizArazIla strI puruSane have lAgI temane rIbAvatA nathI. paNa laDAI daramyAna naryA parigraha lobhane lIdhe * lAMca rUzavata, kALAbajAra saMgharAkherI vagerene azraya laIne tene maDiyuM che, ane saune mAthe jhajhUmatI A AphatamAMthI mana piSanAra mANase te garIbone ribAvI ribAvIne mAravAmAM kAraNabhUta jAtane kevI rIte bacAvavI e mATe lekhaka, rAjanItine samAna sevaka vagere sau prayatna karavA maMDI paDayA che. mULa muzkelI banyA hovAthI kasAI ane manuSyabhakSI mANase karatAM paNa vadhAre che ke jUdAM judAM rAjya vaccenI takarArate chevaTano nikAla Ave kharAba lekhAya. AvA meNu che jene hoya te temane vizeSa zaramAvA jevuM che ane jaina dharma che te muLamAM ja temaNe kahADAnA ghA mAryA sudhI hiMsAthI ja thatuM AvyuM che. ane dareka dethamAM dezanI dhamanI ke bIjA keI dayeyanI khAtara. sAmA pakSanA manuSyane mA gaNAya. e paristhiti aTakAvavA mATe sAdhu ane zrAvaka netAoe zuM karyuM hatuM? zrAvakane bAjue mUkIe topaNa, kaMcana ane vAnA prayatnamAM maranArane A jagatamAM bahu uMcuM sthAna ApavAmAM kAminInA tyAgI sAdhu sAdhvIoe te temanA zrAvaka anuyAyIene AvyuM che. eTaluM ja nahi, paraMtu maraNa pachI paNa evI rIte marano 3 AvA adhaHpatanamAMthI bacAvI levA mATe tanatoDa prayatna kare jotA rane svargamAM khUba ja mANavAnI maLe che vagere arthanAM lekagIte hatuM. te temaNe karyo che? ke adhama rIte prApta karele zApita dhanane pata kara vArtAo ane bIjuM sAhitya puSkaLa hoya che. A mULabhUta mAnyatAne paM lAtA ghaNe theDe bhAga kahevAtA zrAvakoe derAsara. upAzraya, varaha, dhI, nAza na thAya tyAM sudhI hiMsAnA mAnasane nAza na thAya. ane hiMsA lANI vagere pAchaLa kharcavAthI temaNe dharmane prabhAva vadhAryo vagere vAte mAnasane nAza na thAya tyAM sudhI manuSya jAta sahisalAmata banI zI karI sAdhu varge te zrAvakonI pITha thAbaDI, temanuM bahumAna karI jene nahi. AvuM gheruM vAtAvaraNa jyAre duniyA upara phelAyeluM che. te vakhate udhe mArge doravI jaina dharmane droha karyo hate? anItithI meLavI ahiMsAne potAnI viziSTatA ane kadAca IjArAnI vastu che e zakAtA dhanane lAta mArI jANI joine garIba rahelA ceDA zrAvako ke mAnatA jenA netAoe manuSya jAtine mArgadarzana karAvavA mATe zuM jee pitAnI garIbIne lIdhe dhArmika kriyAo pAchaLa dhana na kharca karyuM? mahAvIra amuka upadeza ApI gayA che eTaluM ja mAtra kahevAya zakayA heya temanuM temaNe bahumAna karavuM joItuM hatuM te karyuM che ? . kAMI artha sare nahi. temanA upadezane vartamAna deza, kALa ane bhA kaMcananA tyAgI sAdhuvargamAMnA keTalAka pitAnA anuyAyIo pAse keTalA vicAramAM letAM kevI rIte vyavahArU upayoga karI zakAya te batAvavAne e lAkha ke karoDanI lata che, keTalA baMgalA che, keTalI moTaro che tene prayatna kare che jenA netAonuM kAma che. temaNe vicAra karI che hisAba rAkhI jema dhanavAna anuyAyIo vadhAre ema temanI petAnI meTAI ejanAo ghaDI, paraspara cacI jaina ane ajaina samAja pAse maNa vadhAre ema mAne, manAve temAM teo jaina dharmane ke siddhAMta pALatA che? vaLI manuSya manuSya vaccenA vyavahAramAM hiMsAne sthAna na hai haze te samajAvuM muzkela che. dezamAM phelAyelAM lAMca rUzavata, kALA joIe e siddhAMta svIkArI kAryakArI sAdhanene moTAmAM meTe praya bajAra, saMgharAkherI vagerene nAbUda karavAmAM athavA kAbumAM rAkhavAmAM gAMdhIjIne hAthe hiMdanAM thayo che. te prayogamAM jananA keTalA netAone mahAvIra bhagavAnanA anuyAyIo je saphaLa thayA hota, tema nahi te pite bhAga lIdho ? jaina dharma bAMdhelo ahiMsAne siddhAMta je jaina dharmane te adhamatAthI dUra rahyA hatA te jaina dharmane prabhAva keTalo vadhata ? netAo ane adanA anuyAyIone sAce ja gaLe utaryo hato te e prasaMgane sadupayoga karavAne badale jenee tene durUpayoga karyo pragamAM temaNe kurabAnI karI jhaMpalAvyuM heta. te prayogamAM paNa hoya te gayA varSanA saravaiyAmAM jana saMdhane merI boTa gai ema je UNapa mAluma paDI che te potAnA AcaraNathI TALavAne temane saMto ' pratikramaNathI jaNAvuM joIe. ', - - * prayatna heta, kAMI nahi te bIjA dharmanA netAo ane anuyAyIo : - '- Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 karatAM ghaNA moTA pramANamAM jaina dharmonA netAe ane anuyAyIoe e prayAgamAM sakriya bhAga lIdho hAta. te prayoga taddana bAlyAvasthAmAM che, ane vividha saMyogAmAM te kevI rIte yazasvI thAva te ha AcaraNa ane anubhavathI nakkI karavAnuM che. AvA ne ne prayAgA thAya temAM sAcA dilathI bhAga lenArane vizeSa nahi tA bhAga levAnI mudata daramyAna ahiMsAnI sAthe sAthe ja satya, zauya, parigraha pratye udAsInatA, nyAyaotti vagere guNo keLavavA paDe che. tethI tevA mANaso ajaina heAya te paNa mahAvIranA mukhya siddhAMtAne AcaraNamAM mUkavAne prayatna karatA hovAthI hAlanA sAmAnya jene karatAM vadhAre aMze jaina gaNAya. AvA kharA jainonI saMkhyA vadhAravAmAM ane jaina dharmanA anuyAyIone kharA jana banAvavAmAM AgevAna 'AcAryAM ane zrAvakAe gayA varSa daramyAna zu' bhAga bhajavye ? te te bhAga najIvA hoya ane ahiM'sAne vyavahAramAM zreSTha pade stha pavAnI kAi ceAjanA temanI pAse na hAya / jaina dharma pAsethI maLelI milakatanA yeAgya vahIvaTa karI tene anekagaNI vadhAravAneA apUrva avasara prApta thayo hAvA chatAM te avasarane jene lAbha lai zakayA nathI ane te mATe pUratI taiyArI paNa nathI ema savatsarI pratikramacchumAM gayA varSoMnuM saravaiyu' tapAsatAM ApaNune mAluma paDe. e hakIkatanI noMdha lai dareka jaine tenA upAya yejavA mahenata karavI DI. zuddha jaina kharAmAM manuSyo paNa AvI jAya. hajI badhA dezAmAM garImI, Arthika asamAnatA ane anizcitatA, rega, ajJAna vagere eTalA meTA pramANamAM che ke te dUra karavA mATe kasIne yatna varSa. sudhI thaze tyAre mAMDa temAM thoDA ghaNA sudhArA thavAno sa bhava che. tethI hAla turatanA prayatna mATe teA dharmomAM zradhdhAvALA ane dhama mAM zradhdhA vagaranA badhAne ekaja mAge sAthe cAlavAmAM aDacaNa na heAvI joie. paNa te ja vakhate chevaTanu dhyeya paNu bane teTalu nakakI thayu. hAya ane visarAI na javAyuM hAya te| zikSaNu, saMskRti vagere pravAha ADe raste vaLI manuSya samAjanI pragati taraphanI sane bhayAvahu na nIvaDe te mATe je je khabaradArI rAkhavI ghaTatI haiAya te viSe atyArathI ja vicAra ane vyavasthA thAya te sArUM'. A vicAra ane vyasthAmAM jatene hissA keTalA hatA te sa MdhanuM saMvatsarI pratikramaNa batAve. rAjaDhArI ane sAmAjika vaTALIyAnI dhULamAM paNa pAtrane mAtra ane pAnAnu lakSya spaSTa rIte jonAra ane yAda rAkhanAra te hiMdanA maha purUSa gAMdhIjI ja che. temanI yAjanAemAM paga saMyega anusAra pheraphAra thavAnA ja, pazu temanI vicAraNAnA sAmAnya sidhdhanA ekadare jaina dharmane anukULa che, tethI game te dhaMdhAdArI pravRtimAM paisA meLavavAmAM huMmezAM mokhare rahetA nA, je yojanAe jaina dharmanA mukhya siddhAMtane anukULa na hAya tene sAtha ApavA cheADI dai paikA saMbaMdhe e chu. vadhAre nukasAna sahana karavu' paDe te! te sahana karavA taiyArImAM rahe tevA praznadha jena netAe karavAnA prayatna na karI zake? teja pramANe navaracanA mATenI yejanAe yazasvI banAvavA mATe yogya mANasAnI meTI sakhyAmAM jarUra paDaze. temAM paNa jene potAnI vastInA pramANamAM ghaNA moTA phALA Ape te jaina dhama bahu zebe A maTe gayA varSa daramyAna kIka pragati thaI hatI te saMghanA vArSika saravaiyAmAM dekhAvu joie. jaina dharma tu dhyeya mekSa che, duniyAmAM zuM thAya che te janane koI paravA nathI, dareka jaina vyakti petAne mArge svataMtra rIte cAlI purUSAthI AtmAne mekSa maLe te mATe mathe eTale basa che; ane te mATe jana netAone prayatna che ane cAlu raheze, AvI khUnavANI dalIla AgaLa dharI vAstavikatAne neve mUkavAthI kAMi vaLaze nahi. manuSyanuM kAi paNa jUtha manuSya samAjathI taddana svataMtra rahI zakatuM ja nathI. kAMte| samAja tene raMge che, kAM te te samAjane raMge che, athavA ghaNI vAra tA ochA vadhatA pramANamAM eya eka bIjAne raMge che. je sayegene lIdhe lAMca zavata, kALAM bajAra, saMdha-AkherI vagerenuM vAtAvaraNa UbhuM thayuM te samegA mATe jene javAbadAra naDDAtA. chatAM jyAre te vAtAvaraNa astitvamAM Avyu. tyAre jaina dhama temane te vAtAvaraNanI aniSTa asaramAMthI bacAvI zakayA nahiM, ane. ulaTuM e vAtAvaraNane vadhAre ghe' banAvavAmAM jenA kAraNabhUta thayA e eka dAkhaleo ja batAvI Ape che ke jagatamAM zuM cAle che tenI sAme AMkhamIcAmaNAM karI manuSyanu kAi paNa meTuM jUtha svataMtra rIte adhyAtmane ke bIje kAI mArge cAlI zakatu nathI. paramANu emba paDe tA tenAM pariNAme jaitA ane jananAM derAsaro upAzrayA vagerene bhogavavAMja paDaze. teja pramANe navaracanA mATenI je yAjanAnAe amalamAM Avaze te ce:janAonAM sArAM narasAM phaLa jatene cAkhavAMja paDaze. jaina sadhanA nAmane paNa jagatanA samudramAM ja calavAnu che ane koipaNa nAvika te pravAhAnI upekSA karI peAtAnuM nAva calAvavAnu icche nahi, kAraNake tema karavAthI nAva avazya kharAme caDI jAya. mahAvIranuM AcaraNa ane temane upadeza ane batAve che ke temanA samayanI samAjavyavasthA vageremAM atyaMta phephAranA teo himAyatI hatA. Aje temanI hayAtI hai|ta tA te sAmAnya jane ane ajanAne krAMtikAraka lAge tevA pheraphAro jarUra sUcavata. AvA mahAvIranA anuyAyIoe jagatanI agatyanI ghaTanAmAM jaina dharmanA mukhya sidhdhAMte ane teTalA vadhAre sacavAya ane aniSTAmAMthI jaina ane ajaina samAja bacI jAya e hetuthI savizeSa bhAga levA joie, ane e bAbatamAM jaina saMghe penAnI karaja bajAvI. ke nahi te viSe sAmayika sUkSma vicAraNA karavAmAM Ave teja pratikramaNunI temanI viziSTa sasthAne pUrA upayAga jatAe karyAM ema kahevAya. devacaMdra amaracaMda zAhe trIjo agatyanA jagatanA pravAha te navaracanAnu' Ape.jana. mAtra thoDA mANasanA prayatnathI nahi paNa sAmAnya janatAnA saMgaThita prayatnathI mitrarAjyo jItyAM che. te yuddha amuka dhyeyeA mATe laDavAmAM Avyu hatu ema te mitra rAjyonI sAmAnya janatAnA sAre| sarakhA bhAga mAne che. rAjakAna humAM sAmAnya janatAnuM jora vadhatu jAya che. vijJAne manuSyane sAdhanenI vipulatA karI ApavA chatAM manuSya samAjanA moTA bhAgane kherAka, - kapaDAM, ghara, vadhakIya madada, zikSaNa, vagere jIvananI mULabhUta jarUriyAneA caiAgya pramANamAM pUrI paDatI nathI, manuSya manuSyanuM zoSaNa kare che, vaNu, jAti ane varganA bhede haju cAlu che. A ane bIjA aneka aniSTa nAbuda karI dareka dezamAM manuSyajIvana lAMbu, sukhI ane samRdhdha thAya tevI kAMIka vyavasthA laDAi pachI karavAne yuddhamAM jItanArI prajAenA uddeza che. ema kahevAmAM Ave che. ane te viSe anekavidha vicAraNA cAlI rahI che. AMtararASTrIya vicAraNAmAM eka agatyanA deza tarIke hiMda AvI jAya. te uparAMta hiMdu ane tenA jUdA jUdA prAMte pUratI paNa aneka ceAjAe thai che te thatI jAya che. e yeAjanAe amalamAM mUkAze tyAre tenA pariNAmamAMya jai / / ke khIjuM kAi bAtala rahI zakaze nahi. A yojanAnA dhaDatara ke vicArazuAemAM jaina dharmanA viziSTa siddhAMtanA vyavurU upayAga karI kAMi sUcanA karavAnuM 'gayA varSamAM teAnA sAdhu ke, zrAvaka AgevAtethI banyuM hatuM ke nahi ? taiyAra thayelI ane thatI yeAjanA saMpUrNa na ja hAi zake. vaLI te yAjanAete amalamAM mUkavAnu kAma paNa je ane jevA manuSyA hAla che temanA hAthamAM AvavAnuM che. eTale te yojanAne bane teTalI sArI ane hAlanA sajogone anukuLa banAvavI teTaluM ja banI zake. ane te amalamAM mUkatI vakhate jeTalAM sAcA, nisvArtha ane jJAnasaMpanna mANase maLI zakaro teTalA pramANamAM te yazasvI banI zakaze. A yojanA jatA ane ajanAnu aihika jIvana sudhAre ane chatAM jaina dharmanA mukhya sidhdhAMtane anukULa rahe ane adhyAtma dRSTi puSe e mATe jaina dharmanA netAonA prayatna hovA joie. bane teTalAM aihika sukhanAM sAdhane ekaThAM karI dareka mANusa vadhAre ne vadhAre meAja mANe eTaluM ja jo A yAjanAnuM ekanuM eka dhyeya banI jAya te aMte A duniyA upara Aphata utare ja ema keTalAka pAzcAtya vicArAne lAgavA mAMDayuM che. kAraNa ke evI mejane ke cheDA hAtA nathI, ane tenAthI sa MtoSa paNa te nathI. ane eka vakhata eNTalu ja dRSTi samakSa rAkhavAnI Teva paDI eTale pachI tenI khAtara khIjA prANIo athavA jaDa vastuonI khAnAkharAbI karavAmAM paNa bAkI rahe nahi ane chevaTe te prANIonI khAnA tA. 1-11-45 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-45 prazuM jaina jyAre samAjamAM nyAya na dekhyA.... arUNNA chellA traNa mAsa thayAM patinuM dhara tajIne tenA bApane tyAM cAlI gaI che. tenA jevI eka ucca jJAtinI hindu kanyA patinA gharanA sarvathA tyAga karI deze. tevA te! kAne svapna, paNa khyAla nahatA. paNa jyAre teNe potAnA nirdhAra tenA sasarAne lakhI jaNAvyA tyAre ja vAtanI gaMbhIratA tene samajANI, ane tumna teNe aNNAne tAkIde mAkalI ApavAnuM vevAne dabANa karyuM. arUNuAe tenA bApane spaSTa kahI dIdhuM ke "mAre te dhara sAthe kaMi levAdevA nathI. tyAM mArUM kAi nathI. tyAM javA karatAM teA bahetara che ke 'huM' koi adhAre| kuvA purUx ke jhera pIne suSka rahu. jo huM bhAre paDatI hAuM" te kaheze| tyAre ahiMthI paNa cAlI jaiza. pazu jyAM mArUM kAi nathI, jyAM mArA saMsAra nathI, tyAM sItama ane zaramanI saLagatI bhaThThImAM bhUjAvA nahi jAuM." arUNA agAu kadI ATalI hade gai nahetI tethI tenA Apa muMjhAyA ane tene dhanika sagAnI, mahAjananI ane peAtAnA vyavahAra aTakI paDavAnI bhAvI muzkelInI kalpanAthI kamakamAM AvI gayAM. paDatI mujhavaNamAM putrInI mujhavaNane vicAra karavA paNa tene na sujhayA. gAmamAM paNa dhIme dhIme A vAta prasarI gai. sau pAtapeAtAnI rIte temAM rasa letA ane tene cAratA thaI gayA. zikhAmaNu ane DhapA jagatamAM mukhyatve karIte khIjhane apAya che. tethI arUNNAnI AvI haThanI pAchaLa zuM gaMbhIra kAraNa paDayu che ane tene AvA niNaeNya para javA jevI sthiti ubhI karanArA kANu kANu che, te jANyA ke joyA vagara dharanI aMgata vyaktithI mAMDIne mahAjana ane dharmagurU suddhAM saue tene cunehagAra gaNI Thapako ApavA mAMDaye. koi ThapakAmAM murabbITa, kAi ThapakAmAM sattAne Akaro sAda tA kAimAM niSkriya sahAnubhUti hatI. paNa kayAMya nyAya nahAtA, nikhAlasatA nahAtI ke anuka`pA nahAtI. koie kahyuM ke "arUNA, AvI brekara-. mata zu" karacha! ApaNA te vANiyA brAhmaNanA avatAra, ceDA kALI vAdharI chIe ke A eka mukayA paDatA ane mAMDayu. bIjAnuM' dhara! ' te bIjAe kahyuM ke dharma kazmanI khAmInu AM pariNAma. mArI metIe pAkA kalAM sAthe Akhu jIvana emane ema mugA muMgA kADhI nAMkhyuM, paNa jANyu che keAe ke enA haiyAmAM kevA agArA paDayA hatA ?- eka dharmAtmAe te kahI dIdhuM ke na joyAM hAya te jAjA AjakAlanA vikAranAM pUtaLAM? che kAMi zarama dhaNInA paDanI khAmInI vAta karatAM? vadhumAM khAmI heAya te zu thaI gayuM? theDu kuMbhAranA gharanuM hAMDalu che ke bada ii nAMkhIe. nazIbe Apyu. te nIbhAvI laI jIMdagI kADhI nAMkhavI joie. ame cAyA vratanI bAdhA hAthe karIne lAdhA to zu' nathI jIvata!! dharmamAM prIti hAya te game tevA purUSAtanahIna pati paNa jIravI levAya! paNa hADAhADa vikAra vyApyA hAya tyAM zuM thAya? dharamathI nathI samajAtu' te ' sarakAranA hindu kAyadA samajAvaze tyAre kema jakha mArIne samajavuM paDaze?" DAghA mahAjane arUNuAnA bApane cetavaNI ApI ke "ko mArIne kADhaya dharanI bahAra jo na samaje te, ane DAMsI AvaeNnA sAsare ! DhIlA thaye kAMi nAtanA badhA na rahe! gAmanI AbarU khAvarAvavI. nathI !''. aNNAe A badhuM sahana karyuM. koine kaSTa kahyuM nahi. ene mana tA e sau hatA sasAranI ghaTamALamAM krUratA svAtu mAnavIo, pApapuNyanAM pUtaLAM. paNa jyAre jana AryajIe nyAyane badale dIkSA lai tenI celI banI javAnI chUpI salAha ApI, tyAre tene puNyaprakApa pragaTI uThayA ke '"mahAsatIjI ! mArAmAM tyAga vairAgya Avye che mATe sAsare nathI jatI ema te kAMi nathI, paNa tyAM mane mAre sAsaravAsa gAtAMya nathI jaDate, mATe nathI jatI. mane mArA dhaNI joie che, mArU dhara joie che, paNa te tyAM nathI, eTale te A satApabharyo kaparA kalahu jAgyo che. vikArarahita jIvana gALavu hAya ke game tevuM nilAsI jIvana jIvavu hAya to te vANiyAnI pAMca 111, lAkhanI pUjI upara beThAM beThAM badhu* karI zakAya tema che. tamArI mA lAkaDA jevu' suku jIvana jIvavAnI paNa jarUra nathI. paNa huM" sasA rathI ke cAritryathI paravArI nathI eTale te sasAra Mgatu apAvavAnI trevaDa DaeNAya te zIkhAmaNu Apajo" * * zIkhAmaNu ApanArAM sau koi ne kaMi bahenanA bhAi ane putrInA pitA hatA. saune ayagya lagna sAme suga hatI. saune sArAM joDANuM gamatAM hatAM, chatAMya jyAre bIjAne nyAya tALavAne samaya AvyA. tyAre ja teonI vivekamuddhi kema bahera mArI gai te eka agamya koyaDA che. lagna pahelAMja sau jANatAM hatA ke mAdhava kudaratI rIte kAi zarIrika khAmIvALA che, purUSAtana vagaranA che, eTale lagna mATe taddana ayeAgya che, chatAMya kAie eka mAnava tarIke paNa tevA lagnane virAdha tA na karyo, eTalu ja nahi paNa lagna pachI dubhAyelI lAcAra arUNA evA patinu dhara taje che, ane gupacupa khApanA dharatA khUNA pakaDI jIvana purU" karavA mAge che, tyAre tenA tarapha sahAnubhUti batAvavI te dUra rahI paNa nazIba, tyAga, dharama, ucca kAma Adi kAraNeA AgaLa karI tevA namAlA patinu dhara vasAvI chatI AMkhe anyAya nIbhAvI raDatAM raDatAM jIvana purUM karavAnI salAha Ape che. 'dhAraNu ane kAyadA AdhAre dabANa kare che tyAre te! harda thAya che. kAi khyAla paNa nathI karatuM ke purUSatanahIna pati sAthe te kevI rIte jIvana vInAvaze ? dharanA vikArI vAtAvaraNa vacce te kema surakSita rahI zakaze? yeAgya dAMpatya sivAya tene vikAsa kema thaze? ane A nirNuyanI pAchaLa te keTalI uttaradAyI che te jANyA vagara, pakhAlInA vAMke pADAne DAma paDe tema paraNavA nIkaLela namAlA vararAjA, ThAThamAThathI jAta joDI paraNAvavA nIkaLela tenA mApa ane te saunA kAmane maheAra mArI denAra mahAjanane eka gabharU bALAnA jIvana sAthe AvI krura ramata ramavAnA gunA mATe AgamAM AkarI sajA karavAne badale jyAre te sau kanyAne ja sajA karavA nIkaLe che tyAre, tA mAnavatAnu dIvALu nIkaLI gayu. hAya tema lAge che. AjatA Akhe! samAja dIvALAnI sthitimAM che. mAnavajAtanI A kAnI avadhi che ! * aNNAnAM lagna eka varSa pahelAM ja rAjapuranA zrImAna rAmazeThanA putra mAdhava .sAthe thayAM hatAM. paNa vevizALa thayu tyArathI AkhA gAmamAM te prasaMga sInI kaDavI carcAne viSaya banI gayA hatA. ke mAdhavamAM purUSAtananA sarvathA abhAva che. tenI mukhAkRti, vANI, cenacALA ane khIjA lakSaNA uparathI sAmAnya mANusa paNa vahemAya tema hatuM. chatAM paNa kAi kanyAdalAlanI daramIyAnagIrIthI, kaiMka paisAnA tejamAM bhAna bhUlIne ane ka MIka dheALamAM muratiyAnI achatane kAraNe, vevizALa karavA taiyAra thatA bApane arUNAe mAdhavanI zArIrika sthiti mATe cetAvyA hatA. tyAre te; manaharalAlane peAtAnA DaDDApaNu ane putrInI bAlizatAnI pAkI khAtrI hatI. eTale tenA virodha ane lAMkacarcA avagaNIne paNa teNe aNunu vevizALa mAdhava sAthe karyu. ane mUDha mahAjane tene maheAra mArI ApI. tyAra pachI virAdha dhareNAM, kapaDA, Adi bheTa laine vevAinI meATaranA avAjamAM dabAi jatA ! ane manaharalAlamAM lAMkhI akala paNa naheAtI, tethI te mAnatA kaiMtikAnI sau irSyA kare che ane AvuM sArU phekANu` cheDavAnA te harAmakherAnAM A prayatna che. lagna lakhatI vakhatanA viredhatu teNe pazunyAye kAma lIdhu, eTale kaThora zabdo ane bhAra sivAya bIjuM kaMi pariNAma na AvyuM. pazu paNa mAra pAse rAMka thaI jAya tema paMdara varSanI mA vagaranI arUNA rAMka banI gaI. jAna AvI. jhAMpe maDhelA vararAjAne joI AvelI karIenI TIkAthI te saLagI gai. ane bApane AMsu sahita vinabyo ke lagna thai gayA pachI kaMi nahi bane. hindu lagnanA kAyade ane kuLanI AbarU ADA AvIne ubhA raheze, tyAre mArA bhAgyamAM kAyama rAvA Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11:ra tA. 1-11-45 kAkA na kara.'' - vinA bIjuM kaI nahi rahe. koi sArA DokaTara pAse tame tapAsa te mukAvI mane AganI ramata ramavAnuM dabANa karyuM eTale have e ramata karo ke te lagna jIvana mATe lAyaka che ke nahi ? Ama vagara vicArye eka vakhata mAre ramI nAMkhavI che. tyAre jene zarama AvatI hoya " mArI jIMdagI dhULa meLa mA " A vakhate paNa te mUDha bApane te bhale AMkha vAMcI jAya; je akaLAtA hoya te bhale dUra haTI - kuLanI AbarU ane nAtanI bIka ADe AvyAM. tene lAgyuM ke AMgaNe jAya; huM chuM. ane jagata che. tamArA samAjanI, dharamanI ke kAyadAnI AvelA lAkheNA sagAnI AbarU sAthe eka chotA jevaDI chokarInA mane paravA nathI. jagatabharamAM jyAM mArUM khUTatuM tattva pUrNa thatuM Raa kahevAthI De hAtha naMkhAya! pAchaLa maTe vyavahAra paDe che, nAta lAgaze tyAM jaIne TharIza paNa "bAyalAnI bAyaDI"nI zaramajanaka gALa - hA mane vIMkhI ja nAkhene ! joyuM jAze. bhAgya meTI vAta che. lagna te nahi khAuM!" "gagI! utAvaLI thAmAM, tArA sAsaNa DekaTara . . . thayAM hIbakate haiye ane azrapUrNa mUchita dazAmAM - pAsethI mAdhavanI tabiyatanuM sarTIphIkeTa paNa lAvyA che, ethI vadhu te che ke chello virodha jAna vaLAvatI vakhate paNa arUNAe karyo, paNa te bicArA zuM kare ? ane DokaTara kAMI kheDuM lakhI Ape ? nAtanA tene artha kaMi na hate. lagna tene pArakI karI nAMkhI hatI. lagna beThA thoDuM koInuM ghara bhAMgaze! samajI jA, tArA sasarA vIsa hajAranuM tene hindu kAyadAnA cogaThAmAM jakaDI lIdhI hatI. lagna tenI upara paheluM mukavA taiyAra che." tenA bhAviAne badale koI bIjAne adhikAra sthApI dIdhuM hatuM. "elAvo mAM mane! sarTIphIkeTa kema maLe che te jANuM chuM. mAre eTale jyAre sagA bApe tenI dhA na sAMbhaLI tyAre te ajANya, mahinAne jAtI anubhave che. te karatAM zuM kAgaLanuM cIthar vadhe ? AbarUbhUkhe zrImAna tene pikAra kema sAMbhaLe ! nAnA junavANI mUke e sarTIphIkeTa tamArA daphataramAM? kAma Avaze." mAnasavALA khuzAmatIyA gAmaDAmAMthI garIbanI chokarIne sAda kANu sAbhaLe ? mahAjane sarTIphIkeTanA AdhAre mAdhavanI tarapheNamAM cukAdo ApI dIdhuM. arUNA sAsare gaI! ane carcAnI satyatAne paricaya meLavI arUNane samajanAra eka ja cakrama jevo mAnavI te gAmamAMthI ': pAchI AvI: nIkaLe. te tene pItrAI hate. nizALamAM mahetAjI hatA. paNa garIbI - ATalo arUNAne pUrva ItihAsa, ane dhunI prakRtinA kAraNe samAjamAM tenI kaMI vizeSa gaNatarI nahotI tenuM dIla A jAtanA anyAyathI raDI uDyuM. kAyadAnuM, AbarUnuM mAdhava ane tene bApa cAhatA hatA pitAnA kuLanI AbarU dhaMdhAnuM jokhama kheDIne paNa bahenane madada karavAne taiyAra thayuM. teNe [ rakSA. arUNAne bApa cAhatA hatA pitAnA chokarA mATe saddhara otha, mahAjanane spaSTa saMbhaLAvI dIdhuM ke "arUNA mArI bahena che ane da, chokarI mATe sAkaranA ozIkAM ane goThaNupura jAra ane bhAvi vyava eka bhAI tarIke game te bhege huM madada karIza. pachI bhale nyAta ke na hAro mATe pitAnI khAnadAnInI rakSA ! mahAjana cAhatuM hatuM samAjanA kAyadAne karavuM hoya te karI le." che. baMdhAraNanuM kaDaka pAlana ane junavANI tattvanI jALavaNI! kAyade eka divase teo ghara choDIne bhAgyA. tisaMdhanI madadathI... i cAhatA hatA strInA bhAge puSajAtane paMpA nI moTI hindu ke mane gurUdvArAmAM zIkha vidhithI eka lAyaka yuvaka sAthe arUNAnAM lagna karAvI ka rIjhavI rAjayanA pAyA surakSita rAkhavAnuM! ane A badhAnI sAme ApyAM. ane pote kanyAdAna ApyuM. mAtra arUNA ekalI ja ichatI hatI pitAnuM ghara, vara ane saMsAra! te meLavavA mATe teNe mAnavatAne nAme nyAyanI badhA nAMkhI. paNa A thoDA vakhate arUNAnA pitA manaharalAlane eka ja divase be dhA koIe na sAMbhaLI. jo mAdhavane sAMbhaLavI hota te nAmarada hovA patra maLyA. eka hate arUNAnA AgalA sAsarAno ane bIje chatAM paNa paraNavA nIkaLata nahi; tene bApa tene lADe koDe koIno arUNane. mAdhavanA bApe lakhyuM hatuM ke - bhava bALavA jAna joDI Avata nahi; je tenA bApane sAMbhaLavI tamArA utarela gAmane jANa hato ane aneka jaNanI heta te baMdhAraNanA nAme anyAya karavA jevuM karata nahi ! nA hovA chatAM paNa karame mane bhUlAvyA eTale tyA tamArA jevA - devI ane bhakatanI vaccamAM ubhelA bakarA jevI arUNAnI halakaTa kuTuMba sAthe saMbaMdha bAMdhIne samAjamAM ame bahu gumAvyuM che sthiti hatI. devI rIjhAya ke khIjAya bhakata upara ane bhAga banI jAya ane jyAM sudhI te saMbaMdha ubhuM raheze tyAM sudhI khevAnuM ja che. ' bicAre bakare-tema samAjanI jaDatA ane pitAnA saMsAranI viSa eTale saDayuM tyAMthI kApI nAMkhavuM te nyAye ame tamArI ane tamArI matAnI vacce arUNu hatA. be rIte tene ja bhogavavAnuM hatuM. ukhaDela chokarI sAthe saMbaMdha hoDIe chIe. mArA cI. mAdhavanA hAtha akSaranI phAragatI A sAthe che ........ . ...eka divase zAnta, rAMkaDI arUNAnA paiyanI sImA arUNAnA patramAM lakhyuM hatuM ke :AvI gaI. teNe samAjanI zaramane paDade pheMkI mAthu uMcakyuM. mAdhava - ... .jyAre mane tamArA koInA nyAyamAM zraddhA na rahI tyAre ane tenA bApanI ApelI arajIno vicAra karavA maLelI nyAtane ' ' ja mAro potAno nyAya jAte karI levA bhagavAna bharUse nIkaLavuM paDayuM che. , teNe jaNAvI dIdhuM ke, "namAlAnI nArI banavAnI mane pharaja pADanAra pADanAra anila bhAInI madadathI meM........nI sAthe zIkha vIdhithI lagna karyA tame koNa che? tamane puchuM chuM ke tame tamArI putrIne, bahenane kaI che. je tamArI khAnadAnI ane kuLamaryAdAne vAMdho na hoya te ane napuMsakanI sAthe paraNAvazo ? "bAyelAnI bAyaDI" karatAM bIjI kaI karelA pApane pastAvo thato he ya te have te manathI AzIrvAda ApI meTI gALa strI mATe nathI ane te sahana karavI keTalI agharI che, mArA pagalAne nyAyathI jeje ane mane madada karanAra anila bhAIne hRdayavidAraka che te gharamAM tamArI patnIone pUchaze te samajAze ? mApha karaje. eTaluM mAMguM chuM..... purUSAtanahInanI patnI banI jagatamAM zaramajanaka chaMdagI gALavA karatAM mAre bhAge huM ja vicArI lauM te yogya che. mane duHkha che ke arUNa te sukhI thaI, paNa manaharalAle nAtanA nirNaya chatAMya Aje mAre ATalI badhI hade javuM paDe che. tamAre mana tamArI sAme pitAnI putrIne sAsare na vaLAvI ane anile tene bhagADI bIje A baLa haze, paNa mAre te A janma maraNane prazna che. te paraNAvI dIdhI te gunA mATe temanA jJAtibahiSkAra thayo eTale jyAre tame ukelavA mane dayAbhAve paNa madada na karI tyAre mAre jAte anilanA sAsarAe anila sAthenuM pitAnI putrInuM vevizALa pheka te ukelo rahyo che. Aja sudhI huM mArA duHkhane retI beThI hatI, kyuM che ane teja kanyA sAthe zrImAna mAdhavanA bIjA lagnanI taDAmAra tene bhegavI nAMkhavA mAgatI hatI, paNa tame saue mArI maryAdA taiyArI cAlI rahI che !!!...... vrajalAla medhANI. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mubai. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 4pa1, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -{ 94: ka * 14 zro su'khaI jaina yuvakasa'dhanu' pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI : maNilAla mekamacaMda zAha, muMbaI : 15 navembara 1945 gurUvAra ahiMsAnA siddhAMta anya para parAmAM ghaNA ja prAcIna che ane tenA Adara badhI A zAkhAemAM ekasarakhA rahyo che. te pazu prajAjIvananA vistAra ane vibhinna dhArmika para parAnA vikAsanI sAthe sAthe te siddhAMtanA vicara tathA vyavahAramAM paNa anekamukhI vikAsa thayelA jovAmAM Ave che. ahiMsA viSayaka vicAranA mukhya e pravAha prAcInakALathI ja Aya paraparAmAM vahevA lAgyA ema jaNAya che. eka pravAha te mukhyatayA zramaNujIvananA AzrayathI vahevA lAgyo, jyAre jo pravAha brAhmaNuM paraMparAnA-catuvidha AzramanAM jIvana saMbadhIvicAranuM avalaMbana laine pravAhita thayA. ahiM'sAno tAttvika vicAra viSe uDana banne pravAhamAM kAI matabheda jovAmAM nathI AvatA, paraMtu tenI vyAvahArika bAjI athavA jIvanagata upayoga viSe ukta banne pravAha|mAM ja matabheda jovAmAM Ave che. eTaluM ja nahi paNa pratyeka zramaNa ane brAhmaNa pravAhanI nAtI meTI avAntara zALAomAM pazu aneka jAtanA pArasparika viredha jovAmAM Ave che. tAttvika rIte ahiMsA badhAMne ekasarakhI mAnya che. tApaNu tenA vyAvahArika upayAgamAM ane tadanusArI vyAkhyAmAM je matabheda ane viredha dekhAya che tenuM mukhya kAraNu jIvanadRSTine bheda che. ahiMsAnuM svarUpa ane vikAsa. prajJAcakSu paData [bhAratIya vidyAbhavana dvArA pragaTa thatI zrI. bahAdurasiMhajI soMdhI graMthamALAmAM prasiddha thayela zrImad caze:vijayajI racita 'jJAnabiMdu'nI sukhalAlajIe hiM dI bhASAmAM vidvatApUrNa rastAvanA lakhI che temAMthI nIcenA bhAga dhRta karavAmAM Atmya che. tenA anuvAda zrI. zAMtilAla maNilAle karyAM che. A avatarata vibhAgamAM ahiMsA tatvanA 2.5 ane vikasanI vigrAhya carcA karavA sAthe ahiMsA paratve zramaNa paraparAnA ane brAhmaNa paraMparAnA khyAleAnA sudara samanvaya raju karavAmAM AnyA che je ahiMsA tavanA abhyAsIone jarUra vicArapreraka nivaDaze evI AzA rAkhavAmAM Ave che. paramAnada] zakate - A zramaNu paraMparAnI jIvanadRSTi pradhAnatayA vaiyaktika ane AdhyAtmika rahI che, jyAre brAhmaNa paraMparAnI dRSTi mukhyataH sAmAjika athavA lAkasaMgrAhaka rahI che. paDelImAM lokasaMgraha tyAMsudhI ja che jyAMsudhI te AdhyAtmikatAnA viredhI na hoya. jyAM tenA AdhyAtmikatAnI sAthe virAdha TrUkhAyo tyAM paDelI dRSTi lAkasa'graha tarapha udAsIna khanI jaze athavA tenA viredha karaze, jyAre bIjI dRSTimAM leAkasa graha eTalA vizALa pAyA upara karavAmAM Avyo che ke jethI temAM AdhyAtmikatA ane bhautikatA eka bIjAnI sAthe akaLAtAM nathI. Regd. No. B, 4266. huM zramaN paraMparAnI ahiMsA saMbaMdhI vicAradhArAnA eka pravAha peAtAnA viziSTarUpe vahete hute. te vicAra-pravAha kALakrame AgaLa jatAM dItapasvI bhagavAna mahAvIranA jIvanamAM udAttarUpe vyakata thaye. ApaNe e prakaTIkaraNa AcArAMga.. sUtrakRtAMga Adi prAcIna jaina AgamAmAM spaSTa joie chIe. ahiMsAdhamanI pratiSThA te AtmaupamyanI draSTimAMthIja thai hatI. paraMtu uta AgamemAM tenuM nirUpaNa ane vizleSaNa A rIte thaela che- 1. duHkha ane bhayanu kAraNa hovAthI hiMsAmAtra varjya che--A ahiMsA siddhAMtanI upapatti thai. lavAjama rUpiyA 3 tA kevaLa prANAnA nAza hiMsAnI keATimAM nathI AvI ahiMsAnu... vizleSaNa che. 3. jemanI hiMsA karAya che tevA vadhyuM jIvAnu kada, temanI saMkhyA ane temanI indriya Adi soMpattinA tAratamya upara hiMsAnA dAtuM tAratamya valakhita nathI; paraMtu hiMsakanA pariNAma arthAt vRttinI tIvratA--maMdatAM, sajJAnatA ajJAnatA athavA bala prayAganI nyUnA dhikatA upara avalakhita che ~~~ A kaeNTikrama thaze. uparyukta traNe vAte bhagavAna mahAvIranA vicAra ane AcAramAMthI kulita thaIne AgamemAM grathita thaI che. keAI eka vyakti athavA vyaktisamuhu game teTale AdhyAtmika hAya tApaNu jyAre te sayamalakSI jIvanadhAraNane paNa prazna vicAre che tyAre temAMthI upayu kta trizleSaNu ane keTikrama potAnI meLe ja kulita thAya che. A dRSTithI ApaNe. joie teA kahevu' paDaze ke pAchaLanA jaina vADmayamAM ahiMsA viSe je vizeSa UdyApeAha thayA che tenA mULa AdhAra tA. prAcIna AgamAmAM pahelethI ja hatA. samagra jaina vADmayamAM je ahiMsA viSayaka uhApe maLe che. tenA upara jyAre ApaNe dRSTipAta karIe chIe tyAre ApaNune spaSTa dekhAya che ke jaina vAGamayanA ahiMsA sabadhI uhApAta mukhyatve cAra khaLA para avalakhita che. prathama te e ke te pradhAnatayA sAdhujIvanane ja ane tethI navarkoTika ahiMsA (arthAt mana, vacana ane kAyAthI kRta, kArita ane anumodita hiMsAnA tyAga)-pUchyuM ke ahiMsAnA ja vicAra kare che. bIjuM e ke te brAhmaNu paraparAmAM vihita manAtI ane pratiSThita gaNAtI yajJIya Adi anekavidha hi MsAnA virodha kare che. trIju e ke te anya zramaNa paraMparAnA yAgIjIvana karatAM paNa jaina zramaNanu tyAgIjIvana vizeSa niya Mtrita rAkhavAnA Agraha rAkhe che. ceAthuM e ke te jaina paraMparAnA ja avAntara phirakAomAM utpanna thatA pArasparika virAdhanA praznonA nirAkaraNanA paNa prayatna kare che. navakATika arthAt pUNu ahiMsanA pAlananA AAgraha paNa rAkhavA ane saMyama athavA sadguNAnA vikAsanI dRSTie jIvananirvAhanu' samaya na * paNa karavuM-A virodhamAMthI hi...sAnA dravya, bhAva Adi bhedane udgApAddha kulita thayA ane aMte eka mAtra nizcaya siddhAMta sthApita thaye ke chevaTe teA pramAda ja hiMsA che. apramatta jIvanavyavahAra jovAmAM hiMsAtmaka lAge te paNu te vastuta: ahiMsaka ja che. jyAM sudhI A atima nizcayane sabaMdha che tyAM sudhI zvetAMbara-digaMbara Adi' kAi paNa jaina phirakAne AmAM jarA paNa matabheda nathI. badhA krikAnI vicArasaraNI, paribhASA ate dalIdhe ekasarakhI ja che. 2. yadyapi hiMsAne atha prANunAza karavA athavA du:kha devuM evA che tathApi hiMsA karavAthI je doSa lAge tene AdhAra te mAtra pramAda arthAt rAgadveSAde ja che. jo pramAda athavA Asakti nahAyaka hiMsA thatI hatI. ane te dhArmika kAryomAM karAtI hAvAthI pratiSThita vaidika para parAmAM yajJa, atithi zrAddha Adi aneka kAraNane lIdhe Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-45 ka ane avazya karavA gya manAtI hatI. tene virodha je ke sAMkhya AcAranA bhedane lIdhe thayelI AvI parasparanI carcAthI paNa ahiMsAnA bauddha ane jaina paraMparAe ekasarakho karyo che te paNa AgaLa jatAM hAhamAM ghaNe vikAsa thayela che. je edhaniyukti Adi graMthamAM hiM A virodhamAM mukhya bhAga te bauddha ane janane ja rahyo che. jena * spaSTa jovAmAM Ave che. kayAreka ahiMsAnI carcA zuSka tarka jevI nIrasa di vAlmayagata ahiMsAnA uhApohamAM ukta virodhanI uMDI chApa ane jaNAya che. eka vyakti pUche che ke "je vastra rAkhavuM ja che te te phADayA - pratikriyA paNa che. jaina sAhityamAM Dagale ne pagale vaidika hiMsAnuM vagara akhaMDa ja kema na rAkhavuM? kemake te kADavAmAM je sUkSma aNu khaMDana javAmAM Ave che. sAthe ja vaidika ke jyAre jaina samakSa uDaze tenAthI jIvane ghAta avazya thavAne." A praznano javAba paNa AvI AzaMkA kare che ke dhArmika hiMsA paNa akartavya che te tame evI ja rIte ApavAmAM AvyuM che. javAba ApanAre kahe che ke jana loko tamArI samAjaracanAmAM maMdira-nirmANa, devapUjA Adi "je vastra phADavAthI cAre bAju phelAtA cANuothI jIvane ghAta thAya - dhArmika kRtyane samAveza ahiMsakarUpe kema karI zakaze ? A praznane che te tame amane vastra phADatA rokavA mATe je kAMI kare che tethI - khulAso paNa jainavADmayanA ahiMsA saMbaMdhI uhApohamAM savistara paNa chavaghAta to thAya ja chene ?" AvI AvI nirasa ane bAlIza carcA paNa jovAmAM Ave che. - pramAda-mAnasika deSa ja mukhyatve hiMsA che ane e deSamAMthI paraMtu jaina paraMparAsaMmata ahiMsAnuM pUrNa svarUpa jinabhadrANinI te prANunAza ja hiMsA che. A vicAra jaina ane bauddha paraMparAmAM spaSTa vANImAM ApaNane jovA maLe che. teo kahe che ke sthAna sajIva ekasarakhe mAnya che. te paNa ApaNe joIe chIe ke prAcIna hoya athavA nijIva, emAM kaI jIva ghAtaka dekhAtuM hoya athavA | kAlathI jana ane bauddha bane paraMparAonI vacce ahiMsA viSe adhAtaka jaNAte hoya paraMtu eTalA mAtrathI hiMsA yA ahiMsAne - dhANu ja khaMDana thayuM che. sUtrakRtAMga jevA prAcIna AgamamAM paNa nirNaya nathI thaI zakata. vastutaH hiMsA pramAda-ayatanA-asaMyamamAM ja te ahiMsA viSayaka bauddha maMtavyanuM khaMDana che. e ja rIte maMjajhamanikAya che. pachI bhale koI jIvane ghAta na paNa thatuM hoya. evI ja rIte , jevA piTakathAmAM paNa janasaMmata ahiMsAnuM saparihAsa khaMDana je apramAda athavA yatanA-saMyama surakSita hoya te jIvAta dekhAte che jovAmAM Ave che. pAchaLanA niyukti Adi jaina graMthamAM ane hoya chatAM vastutaH te ahiMsA ja che. abhidhamaSa Adi bauddha graMthamAM paNa eja prAcIna khaMDanamaMDana navA uparyukta vivecana uparathI ahiMsA saMbaMdhI jana uhApohanI rUpamAM jovAmAM Ave che. jyAre jA, bauddha bane paraMparAo vaidika hiMsAnI nIce lakhelI kamika bhUmikAe phalita thAya che- eka sarakhI virodhI che ane jayAre bannenI ahiMsAnI vyAkhyAmAM (1) prANane nAza hiMsArUpa hovAthI tene rokave e ja [ paNa koI tAtvika matabheda nathI tyAre zarUAtathI ja bannemAM paraspara ahiMsA che. 5 khaMDanamaMDana kema zarU thayuM ane AgaLa vadhatuM gayuM - A eka (2) jIvanadhAraNanI samasyAmAMthI phalita thayuM ke jIvana ane dika prazna che. Ane javAba jyAre ApaNe banne paraMparAonA sAhityanuM khAsa karIne saMyamI jIvana mATe anivArya manAtI pravRtti karatAM yadi A dayAnathI adhyayana karIe chIe tyAre maLe che. khaMDanamaMDananAM aneka - jIvane ghAta thAya te paNa jo apramAda hoya te te jIvAta hiMsArUpa [ kAraNemAMthI pradhAna kAraNa te e ja che ke jaina paraMparAe navakaTika na heI ahiMsA ja che. | ahiMsAnI sUkSma vyAkhyAne amalamAM lAvavA je bAhya pravRttine vizeSa niyaMtrita karI tema bauddha paraMparAe na karyuM. jIvanasaMbaMdhI bAhya pravR (3) je pUrNapaNe ahiMsaka rahevuM hoya te vastutaH sauthI - ttionuM ati niyaMtraNa ane madhyamamArgIya zaithilyanA prabaLa bhedamAMthI pahelAM cittagata kaleza (pramAda)ne ja tyAga kare joIe. A pramAdane ki ja bauddha ane jaina paraMparAo paraspara khaMDanamaMDanamAM pravRtta thaI. tyAga thaye te ahiMsA siddha thaI, ahiMsAne bAhya pravRttio sAthe ' A khaMDanamaMDanane paNuM jana vADmayanA ahiMsA saMbaMdhI UhApohamAM koi niyata saMbaMdha nathI. niyata saMbaMdha te mAnasika prattio, || khAso hisso che. jyAre ApaNe bane paraMparAonA khaMDanamaMDanane sAthe ja che. taTasthabhAve joIe chIe tyAre niHsaMkoca kahevuM paDe che ke bahudhA . (4) vaiyaktika athavA sAmuhika jIvanamAM evAM paNa apavAdasthAna ke bannee eka bIjAne samajavAmAM bhUla karI che. AnuM eka udAharaNa Ave che jyAre hiMsA kevaLa ahiMsA ja nathI rahetI, paNa ulaTI te E "majhimanikAya'nA upAlisutta (1, 1, 2, 24-32) ane bIjuM - guNavardhaka bane che. AvA apavAdanA sthAnamAM je kahevAtI hiMsAthI udAharaNa sUtrakRtAMga (2, 6, 26-28) nuM che. DarI ene AcaraNamAM na mUke te ulaTo deSa lAge che. che. jema jema sAdhusaMdhane vistAra thato gaye ane judA judA deza upara hiMsA-ahiMsA saMbaMdhI saMkSepamAM je vicAra karyo che - tathA kALamAM navI navI paristhitione lIdhe navA navA prazno pedA thatA tenI pUrepUrI zAstrIya sAmagrI upAdhyAya yazavijayajIne prApta hatI. tethI gayA tema tema jaina tatvaciMtakoe ahiMsAnI vyAkhyA ane teoe "vAkayAI vicAranA prasaMge jaina sammata ane khAsa karI - vizleSaNamAMthI eka spaSTa nave vicAra prakaTa karyo. te e ke je sAdhujIvana sammata ahiMsAne laI usa-apavAdabhAvanI carcA karI apramattabhAvathI koI jIvavirAdhanA-hiMsA thaI jAya athavA karavI che. upAdhyAyajIe jaina zAstramAM upalabdha thatAM apavAdene nirdeza paDe to te mAtra ahiMsAnI koTinI ane tethI nirdoSa ja che eTaluM karIne spaSTa karyuM che ke A apavAde game tevA ahiMsA virodhI kAM ja nahi paNa guNa (nija) vardhaka paNa che. A vicAra pramANe na bhAse chatAM temanuM mUlya sargika ahiMsA jeTaluM ja che. apavAda | pUrNa ahiMsAne svIkAra karyA pachI paNa sAdhu agara saMyata jIvananI aneka batAvyA che ane deza, kALa pramANe navA apavAdanI paNa sRSTi | puSTi arthe vividha prakAranI hiMsArUpa manAtI pravRttio kare che te thaI zake che te paNa badhA apavAdone AtmA mukhyatve be tomAM te saMyamavikAsamAM eka DagaluM AgaLa vadhe che. A ja janaparaMparA samAI jAya che. temAM eka te che gItArtha arthAta pariNata zAstrapramANe nizcaya ahiMsA che. jJAna (je zAstrajJAna jIvananA anubhavathI paripakava thayuM hoya te) ane ' je tyAgI vastra Adi rAkhavAnA bIlakula virodhI hatA te bIjuM che kRtagirva athAM 6 cittasAmya yA sthitaprajJatA. maryAdita rIte vastra Adi upakaraNa (sAdhana) rAkhanAra sAdhuonI jayAre upAdhyAyajIe batAvelI jana ahiMsAnA utsarga-apavAdanI hiMsAne nAme niMdA karavA lAgyA tyAre vastrAdinA samarthaka tyAgIoe A carcA ThIka ThIka pramANamAM akSarazaH mImAMsA ane rakRtinA ahiMsA eja nizcaya siddhAMtane Azraya laine javAba Apyo ke mAtra saMyama saMbaMdhI utsarga-apavAdanI vicArasaraNIne maLatI Ave che. phera che dhAraNa ane tenA nirvAha vAte ja zarIranI jema maryAdita upakaraNa te te mAtra eTalo ja ke jyAM jana vicArasaraNI sAdhu athavA pUrNa | Adi rAkhavAthI ahiMsAne bAdha nathI AvatA. jaina sAdhusaMdhanI tyAgInA jIvanane lakSamAM rAkhIne pratiSThita thaI che, tyAM mImAMsaka ane Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-45 - prabuddha jena a ' hovA saMbhava che tene paNa pitAnA rAjyamAM Ave kaI paNa AhAra keTalAka samAcAra ane noMdha banaze te rAjya have kSajbhara sahana nahi kare ane e mATe Ama to DaeN. TI. e. zAhanuM akALa avasAna H ', vagane rAjya javAbadAra gaNaze; evuM sacoTa bhAna nahi karAve te 'De. TI. e. zAhanA thoDA samaya pahelAM nIpajela avasAnathI bhAvanagara rAjya ane prajA ubhayanuM bhAvI bhAre bhayAnaka che ane koI eka. bahuM jANItAM ane kuzaLa sarjananI vizALa samAjane khoTa paDI nirbaLa ke narama vagane bhAvanagara rAjyamAM rakSaNa maLavAnuM nathI e * che. temanI DAkaTarI kuzaLatA sAthe temanA mIThA svabhAvane lIdhe teo bhAvanagara rAjyanA adhikArIo temaja prajAnA AgevAne barAbara samajI te atyaMta lokapriya hatA. teojana hoIne temanI khyAti jaina samA- le. A prazna para je je samAcAra Ave che te uparathI bhAvanagara tA. jane gaurava rUpa hatI. aneka sAdhu sAdhvIonI temaNe sevAbhAve rAjyanA dIvAna sAhebanuM valaNa bhAre vicitra, tIvra asaMteSa uparanI upacaryA karI hatI. temanAthI ArAma ane rAhata pAmelA aneka karAvanAruM lAge che. dIvAna sAheba muMbaI Ave che ane jAya che, dardIe temanI bhalamanasAI badala temane jIMdagI sudhI jarUra saMbhA- muMbaInA jaina AgevAne temane maLavAnI mAMgaNIo kare che. paNa raze. temanA AtmAne paramAtmA parama zAnti ape! ' dIvAna sAheba temane maLI zakatA nathI, maLavA mAMgatA nathI. taLAjA mUrtikhaMDana ane A bhAvanagara mahArAjAne paNa A prazna upara maLavA devAnuM hajuM zakya " . bhAvanagara rAjyanI zithila kAryavAhI banatuM nathI. A atyanta du:khada che. jANe ke AvelI Aphata upara *. taLAjA mUrtimaMDanane Aje lagabhaga traNa mAsa thavo AvyA : ThaMDu pANI nAMkhIne rALI TALI nAMkhavI ane AgaLa banaze te joyA * ema chatAM e mUrtinuM khaMDana karanAra koI paNa gunehagArane bhAvanagara jaze evI rAjyanIti najare paDe che ane tethI AkhA hiMdanAM jene - rAjyanI polIsa haju sudhI kazA patto meLavI zakI nathI e bhAre - samAjamAM atyanta asaMtUSa phelAte jAya che. haju paNa ApaNe AzA Azcaryajanaka che. A bAbatamAM bhAvanagara rAjyanuM zuM vaLaNu che , rAkhIe ke, A prazna paratve nirAMte sutelA dIvAna sAheba ane viSe jaina samAjanA dilamAM aneka tarkavitarko pedA thaI rahyA che. mahArAjA sAheba jAge, pitAnI polIsane A bAbatamAM sakhta tAkIda A atyAcAra karanAra keNuM vaganA che ene nirNaya karavA mATe kare, avizvAsagrasta ane zaMkAgrasta banatI jatI mAtra jaina samAja ja bahu kalpanA karavAnI jarUra che ja nahi ane tethI ja je A nahi paNa AkhI hiMdu samAjane vizvAsamAM le ane bhAvanagara rAjyanA - bAbatamAM rAjya kazuM paNa kaDaka vaLaNa akhatyAra na kare, dubhAyelA samA- A bAbatane aMge kSubdha banatA jatA vAtAvaraNane zAnta ane svasthatI jane purI takedArI rAkhIne ane cAMpatA upAye laine nizcitta na banAve. Aje jaina mUrtione prazna che; AvatI kAle kAI zivaliga, * banAve ane A atyAcAranA nipAdana sAthe je vagane saMbaMdha viSNu, gaNapati ke hanumAnanI mUrtine prazna ubho thaze. thoDA samaya pahelA smArtAnI vicArasaraNI gRhastha ane tyAgI badhAnA jIvanane kendrasthAnamAM saradAra vallabhabhAI paTela upara humalo thayo hato. AvatI kAle bIjo koidI na rAkhI pracalita thaI che. bannenuM sAmya A pramANe che netA ke AgevAno kAryakartA evI ja koI guMDAgIrIne bhega nahi ja bane ema mAnavAne kAMI kAraNa nathI. vastutaH AvI guMDAgIrIne nimULa - (1) sarave vAjI ne hRtavA. karavA mATe rAjya zakya teTalA upAye hAtha dharavA joIe. jemaNa (2) sAdhu jIvananI azakayatAno prazna. . guMDAgIrIne uttejana ApyuM che, teo rAjya zuM kare che te joyA kare che . (3) zAstravihita pravRttimAM hiMsAdevano abhAva arthAt niSiddhA ane rAjya jeTalI nabaLAI, bhIratA ane cazamapozI dAkhavaze eTalA caraNe ja hiMsA pramANamAM guMDAgIrI petAno kadama AMgaLauThAvavAnI ja che. guhAgIrInA puro sAmane e ja guMDAgIrI, TALavAne , sAce upAya che. AMkhaDI ) mA vAtta sarSamUlAni. mIyAmaNAnI AjanI nIti atyaMta jokhamI che. bhAvanagaranA nAmadAro - ' , ' ' (2) cAre AzramanA sarva prakAranA adhikArIonA jIvananI tathA . mahArAjA sAheba temaja dIvAna sAhebane A amArUM nAvijJApane che ( tatsaMbaMdhI kartavyanI azakyatAne prazna. zrI veNubahena kApaDIAne abhinandana, ane dhanyavAda . (3) zAstravihita pravRttimAM hiMsAdevane abhAva arthAtu niSiddhA , hiMdI akhila hiMdanI rASTrabhASA che. A bhASAvaDe hiMdusthAnanA cAra ja hiMsA che. ' koI paNa khuNe ApaNe vyavahAra cAlI zake che. A rASTrabhASAnuM - ahiM A dhyAnamAM rahe che jena tatvanuM zAstra' zabdathI jana gAMdhIjIe ApaNane kha3 mahatva samajAvyuM che ane gAMdhIyugamAM e ke zAstrane ane khAsa karI sAdhujIvananA vidhi-niSedhanuM pratipAdana karanArA - bhASAnA khuba pracAra thayela che. AjanA zikSaNakramamAM paNa aneka zAstranuM grahaNa kare che, jyAre vaidika tattvaciMtaka zAba zabdathI tevA sthaLee ane aneka vidyApIe e bhASAnA abhyAsane pharajyiAta badhAM zAstrone le che jemAM vaiyakitaka, kauTuMbika, sAmAjika, dhArmika ane banAvela che. rASTranI vyApaka sevA karavAne mane ratha dharAvanAra sarva kAI rAjakIya vagere sarva kartavyanuM vidhAna che.' yuvaka yuvatIne mATe A bhASAnuM jJAna ane A bhASAdvArA belavA lakhavAnI AvaData atyanta jarUrI che. A bhASAne cekakasa abhyAsakrama (4) chevaTe ahiMsAne mama | , (4) chevaTe ahiMsAnuM tAtparya nakakI karavAmAM Avela che ane tene lagatI bhinna bhinna TinI parIkSAo jinAjJAnA arthAt jenazAstranA | ' veda ane smRtionI AjJAnA levAmAM Ave che ane e pasAra thanArane judI judI padavI yathAvat anusaraNamAM ja che.. pAlanamAM che. ApavAmAM Ave che. A abhyAsanI antima kaTi pasAra karanArane upAdhyAyajIe uparyukata cAra bhUmikAvAlI ahiMsAnuM caturvidha rASTrabhASAratnanI upAdhi ApavAmAM Ave che. amane jaNAvatA vAkSArtha dvArA nirUpaNa karI tenA upasaMhAramAM je kAMI lakhyuM che te ' sanma, muMbaI jana. mahilAsamAjanA tema ja bhaganI samAjanA e Anada thAya che ke zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samitinA vedAnuyAyI. mImAMsaka ane naiyAyikanI ahiMsA viSenI vicArasaraNInI kAryakartA ane dezasevikA daLanA sabhya zrI veNIbahena vinayacaMdR kApaDIe che. A sAthe eka rIte jana vicArasaraNInI tulanA mAtra che, athavA ema rASTrabhASA ratnanI parIkSAmAM pasAra thayA che ane e mATe temanuM ane kahevuM joIe ke vaidika vicArasaraNI dvArA jana-vicArasaraNInuM' vizleSaguja - saharSa abhinaMdana karIe chIe. zrI. veNIbahena aMgata temaja teoe karyuM che. jema mImAMkee vedavihita hiMsAne mUkI daIne - sAhityane temaja saMgItano abhyAsa cAlu rAkhI rahela che. asAdhAraNa jAhera jIvananI aneka javAbadArIonuM vahana karavA sAthe bhASA bAkInI, hiMsAmAM aniSTa phaLanuM kAraNa paNuM mAnyuM che tema upAdhyA : khaMta ane utsAhabharI jJAnopAsanA mATe temane dhanyavAda ghaTe che. e yajIe paNa chevaTe svarUpa hiMsAne alaga rAkhIne ja mAtra hetu-pariNAme maNilAla memacaMda zAha hiMsAmAM ja aniSTajanakala svIkAryuM che. ' paMDita sukhalAlajI '' - 1 taMtrI, prabuddha jaina Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jene tA. 15-11-45 '' tI sarvadharma samabhAva ' svarU5 ghaDavuM paDe che. jenadharma ahiMsaka daSTie ati sukSma havA ' chatAM vyAjano temAM niSedha nathI, jyAre muslIma dharmamAM bIjI hiMsA (zrI muMbai jaina yuvaka saMghanA Azraya nIce jAyelI vi. saM. 1997 hovA chatAM temAM vyAja khAvAne harAma gaNavAmAM Ave che. A badhA nI paryuM paNa hayAkhyAna mALAmAM paMDita darabArIlAlajIe Apela vyAkhyAnane saMjoga ane sthaLa kALanA taphAvatane bAda karIne joze te dharma kisa kSipta sAra) - samabhAva aneka jAtane hoya che. sarvenI sAthe prema kare, mAtranuM mULa tatva eka che. jo tame sAcA jaina che te tame sAcA sanane lAte lagAvavI, sarvanI upekSA karavI e paNa samabhAva che. paNa muslIma paNa banI zakazo, sAcA IsAI paNa banI zakaze. dharmomAM - duniyAne Aje sauthI prathama prakAranA samabhAvanI jarUra che. ApaNane je aMtara, dekhAya che e to pANI sAthe maLelI mATInI A jagatamAM jeTalA dharmo che, te badhAne huM sAMpradAyika mANasanI asara che. mULa pANImAM kazo pharaka nathI. jema uMce laI javA mAgatA nathI, tema keI nAstika laI jAya - mUrtipUjaka ke amUrtipUjakamAM kazo pharaka nathI. A vastu te teTale nIce paNa laI javA mAgatA nathI. dharma e mANase kevaLa avalaMbana mATe che. cAra paisAnuM gAMdhIjInuM citra kharIdanAra banAvelI vastu che tenI ApaNA sAmAjika jIvana upara sava. prakAranI jANe che ke, te kAgaLa ane citra che ane cAra paisAmAM gAMdhIjIne E asara che. paNa manuSya ghaNIvAra eka dharmane pitAne mAnIne bIjAne te kharIdata nathI, paNa tenuM nAma avalaMbana le che. tema dharmanuM bAhya mithyAtvamAnI le che, tene tiraskAravA maDe che, ane jhanunathI tenuM te svarUpa e avalaMbana mATe che. paNa jhaghaDI e mATe thAya che ke amuka khaMDana paNa kare che ane dharmane nAme dharmanI ja vagevaNI zarU kare che. avalaMbana zA mATe lIdhuM ane bIjuM avalaMbana zA mATe na lIdhuM ? A bajAranA Arthika vyavahAramAM grAhaka ane vepArI banne araspa kitAbamAM kAgaLa ane zAhI che, chatAM tene sahAro laine ApaNe rasane lAbha levA icche che, chatAM bane paraspara Adara, prema, satkAra * jJAna prApta karI zakIe chIe. karI jANe che, paraMtu bajAranI A laDAI aTakAvavA mATe je dhamane. - tAmilavAsIo sAthe kAma levuM hoya te tAmila zikhI levuM lAvavAmAM AvyuM che te dharmanI ja jyAM vAta Ave che tyAM mANasa joie, gujarAtIomAM vasavuM hoya te gujarAtI ane mahArASTramAM Adara sahiSNutA badhuM bhulIne laDavA lAgI jAya che. vasavuM hoya te marAThI zikhI levuM joie ke jethI ApaNe temane samajI zakIe. paNa jo A na zikhAya te temanA pratye ghaNu ke A badhAnuM muLa kAraNa ahaMkAra che. paNa kharI rIte jagatamAM mANasa pAse koI evI cIja nathI ke jene mATe te ahaMkAra karI tiraskAra zA mATe rAkhavuM joIe ? AvI ja rIte bIjA dharmane zake. duniyAmAM zrImaMta, bahAdura ke bIjA game teTalA guNa AdarapUrvaka jANIe, ane na jANI zakAya te tene tiraskAra te zALIne paNa savAla maLatAM tene ahaMkAra curNa thaI jAya che. na ja thAya. * ApaNA dezamAM hiMdu ane muslIme vacce aneka vakhata jhaghaDA . paNa chatAM mANasa. dhamane evI rIte vaLage che ke jemAM ahaMkArane thayA che. najIvA kAraNosara kama koma vacce aneka prakAranA kalahe nAza na thAya. A kharI rIte dhamane badale ahaMkAranI ja pUjA che." - thayA che. ghaNA varSo thayAM chatAM sumeLa sAdhI zakayA nathI, ka dharmanA viSayamAM yuropamAM zuM banyuM che te Apa jANe che. tethI A gabharAvAnI jarUra nathI. eka bUkatanA jIvanamAM palaTo ahiM hiMdamAM bahAra kadAca na dekhAyuM hoya te paNa aMtaramAM te te ja lo hoya to pAMca daza varSamAM thaI zake, paNa meTA ' samAjanA agni, ahaMkAra bharyo che. sArA ke khurAne viveka ApaNe karI jANe jIvanamAM parivartana lAvavuM hoya te varSo jeetethI nirAza thavAnI nathI." bApane dhama te sadAya sAre e mAnyatAne vaLagIne jIvanabhara jarUra nathI. kadAca ApaNuM jIvanamAM A vastu paripUrNa na thAya cAlIe chIe. paNa huM kahuM chuM ke koI paNa dharma saMpUrNa nathI, te paNa zuM ? tema koI dhama bura nathI. vAdaLAmAMthI jema pANI pRthvI upara paDIne hiMdamAM aneka saMskRti ane prajAe bahArathI AvI che, te meluM banyA pachI ApaNI pAse Ave che ane ApaNe tene zuddha badhIne hiMda pacAvI gayuM che, ane A mIlanamAMthI hiMdI saMskRti karIne pachI pIvuM paDe che, tema dhama upara paNa ApaNA samAja - khIlatI rahI che, puSTa banatI rahI che ane samanvayane na saMdeza saMjogarUpI mInI asara paDI che, te zudhdha svarUpamAM ApaNane na , jagatane ApatI rahI che. hiMdu dharma Aje zuM che? aneka vastuono prApta thatI nathI, ane chatAM dareka potAnA dharmane saMpUrNa zuddha mATe zabhumeLo. temAM jaNAya che. aneka deva ane aneka rItanI pUjA temAM che ane bIjAne azuddha mAne che. pitAne sarvasatya prApta thayuM che, che. ziva ane viSNunA-Aryo anAryonA- aApaNe tyAM bheda rahyA nathI. ane bIjAne satyanuM eka kaNa paNa prApta thayuM nathI ema joraze sAdhAraNa hiMdu te badhAne pUrI che, te muslIma pIrane namaze, pUrvaka pratipAdana kare che. jaina maMdiramAM praNAma karaze, game te dharmanA deva hoya te mATe te ni paNa dharma te eka zarIra che. jaina dharma tarIke jIvavAnI pUjya che evI tenI pramANika mAnyatA che, ane Aja sAcI vastu jene Adata paDI che, te jaina dharma pramANe jIve. islAma dharmanI che. tArA bApa te mArA te kAkA e sAde ane saraLa nyAya bAdata paDI te islAma dharma pramANe jIve. pANI te sarve temanA manamAM che. rASTra kalyANa ane ekatA mATe A ja nyAyanI thaLe eka che, paNa judA judA pradezanI mATI pramANe tenA jarUra che. vAdamAM pharaka paDe che, ApaNe pANIne badale mATInA svAda premamUti isu khristanA nAma para aneka saMhAra ane jhagaDA iTe jhaghaDIe chIe ane mATInAM svAdane tenI khubI tarIke thAya che, manamAM ahaMkAra ane jhaghaDAnI vRti haze tyAM sudhI jhadhaDavAnI meLakhavAmAM Ave che paNa tenuM mULa svarUpa je pANI che, tene khubI cIjo te maLatI ja raheze. eTale badhA jena ke muslIma banI jaze tarIke oLakhavAmAM nathI AvatuM. satya pALavuM, ImAna rAkhavuM, alpa ta, jhaghaDA maTI jaze ema mAnavAnuM kAraNa nathI. paMDitAI paMDita rigraha seva, prANI mAtranI sevA karavI e badhA je dharmanA mULa ane vidvAna upara cheDe, paNa mULa tatvane vaLage. ImAnadAra hoya te he che, te te badhA dharmamAM samAna che. te ApaNe jANatA nathI, jaina, ImAnadAra hoya te muslIma-e sAcI vyAkhyA che. paNa AvuM | munione AcAra zuM che, kapaDAM bhagavAM che ke pILAM che, evI svarga hoya, A tyAM hoya ema mAne te jaina athavA muslIma jIvI ane bAhya bAbatene bhedanA kAraNe gaNIne tene mATe jhaghaDIe e kalpanA peTI che. sadAcAra ane samyakUvane bhAge laI jAya te ja 1e. sAIbIrIyAmAM sAdhuo mATe AcAra judA hoya, arabastAnamAM ... sAce dharma che, AcaraNIya che, te ja zraddheya che. tuM hoya, hiMdustAnamAM judo hoya te bhUlI jaIe chIe. sthaLa : * ApaNe je jarAka udAra vRtti keLavIe te sAce jaina, sAcA pramANe pegaMbaree pitAnA jamAnAne oLakhIne dhamanuM bAhya hiMdu sAcA muslIma banI zakIe ane chatAM jhadhaDA vagara rahI zakIe. 1 enI tenI pramANika mAnyatA che, ane A bAdata paDI te na ma .amANe jIve. islAma dharmanI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka T tA. 15-11-45, '' prabhuSa jena : eka peDhIthI bIjI peDhI sudhI eNe A pavitra dhyeya mATe pitAnI kurabAnI AgAmI cUMTaNI: koMgresanuM jAheranAmuM karI che ane enA jhaMDa heThaLa- A dezanA asaMkhya strI purUSa - hiMdI koMgresanI madhyavartI cUMTaNI eDane nIcenuM jAheranAmuM pretAnAM jIvananI AhutI ApI che ane pratijJAnA pAlana mATe kaSTa pragaTa karavAnI sattA maLI che. A jAheranAmuM madhyastha dhArAsabhAnI veThayAM che. sevA ane bhaMga thakI eNe ApaNI prajAmAM, ucca ane AvatI cUMTaNIonA saMbaMdhamAM muMbaI khAte maLelI- koMgresanI mahAne pavitra sthAna meLavyuM che. ApaNA dezanI mAnahAnIne AdhIna thavAno samitie ApelI deravaNI mujaba koMgresanI kArobArI samitie inakAra karIne eNe paradezI sAsanane sAmane karavAnI eka jabarajasta bahAra pAya che... . ' ' , ' , ' ' . ' caLavaLa ubhI karI che. *, *, , , , , , , , , 60 varasa lagI hiMdI keMgrese dezanI svataMtratA mATe mahenata , ' . A be mukhya aMge . karI che. A lAMbA varase daramyAna koMgresane itihAsa, potAne jakaDI leMgresanI kArakIrdI be prakAranI rahI che. teNe lekenA bhalA mATe rahelA baMdhanane DhIlAM karavAne sadA prayAsa karI rahelI hiMdI prajAne racanAtmaka prayAsa paNa karyo che ane svataMtratA meLavavA mATe paNa itihAsa bane che. nAnI zarUAtathI e dhIme dhIme maTI thaI che avizrAMta saMgrAma calAvyuM che. A saMgrAma daramyAna enI sAme pAro ' ane hiMdanAM nagara temaja cheka khuNe khAMcare AvelAM gAmamAM rahetI vAra kaTokaTIe AvI che ane eka mahAna sAmrAjyanA sazastrabaLanI - ApaNI prajAmAM svataMtratAne saMdeza pahoMcADIne e A vizALa " sAthe sIdhI athaDAmaNumAM tene AvavuM paDayuM che. ahiMsaka upAya dezamAM phelAI gaI che. e janatAmAMthIja eNe tAkAta ane sattA ke anusaraNa karIne e A athaDAmaNamAMthI jIvato bahAra AvI che meLavI che ane eka zaktizALI saMsthAmAM pariNamI che. te chuTApaNuM eTaluM ja nahi eNe e athaDAmaNamAMthI baLa:: paNa meLavyuM che. ane svataMtratA mATenI hiMdI prajAnI icchAnA javalaMta pratIka samI che. traNa varasanI tAjetaranI saMpUrva prajA-utkrAMti ane tenA dura ane ' che A dezamAM hiMdu, muslIma ane janadharma e traNe mukhya dharmo che. nida thA ane pachI kAgrasa pahelA karatA vadhu majabUta banI che. ane - A traNe dharmano samanvaya karIne je temAMthI traNa cIja laI zakIe jenI paDakhe e AMdhI ane saMkaTamAM ubhI hatI. ejanatA.. ene te ApaNuM ghaNuM meLavI zakIe. hiMdu dharmamAMthI ApaNe samanvaya laI vadhu cAlavA lAgI che.' : . . . . ' .. zakIe, muslIma dharmamAMthI ApaNe jAti samabhAva ane birAdarI " , " ' keMgresanI kalpanAnuM taMtra" . . . . . laI. zakIe, mAnavatA ane birAdarI vagara ApaNe. rASTrIyatAne prApta kAMgresa hiMdanA purUSa ke strI dareka zaherIne mATe samAna hakI nahi karI zakIe. jainadharme anekAMta siddhAMtane saMdeza ApIne jagatane ane takaeNnI hImAyata kare che. te badhI kema ane dhArmika jUthanI. sahiSNutAne pATha Ape che. Ama traNe dharmamAM sarvadharma samabhAvanAM ekatA ane temanI vacce sahiSNutA tathA zubha niSThAnI himAyatI che. te - bIja che. jainadharmamAM siddhAMta svarUpe che, hiMdu dharmamAM eNvahAra rUpe lekanI pitAnI IcchA ane buddhiprabhA anusAra vRddhi ane vikAsa karavAnI ja che, 'ane islAma dharmamAM AnA rUpe che. ', ' samagra prajA mATenI saMpUrNa takAnI himAyatI che. te rASTramanA pratyeka IslAma viSe ApaNe tyAM ghaNI gerasamajuti che. maMdira bhAMgavA - jUtha ane prAdezika vistAranI vadhu vizALa mALakhAnI aMdara, pitAnA jIvana ane pheDavA e muslIma dharmanuM lakSaNa che ema mAnavAnuM kAraNa nathI. ane saMskRtine vikasAvavAnI svataMtratAnI paNa himAyatI che ane A islAmane kurAnanI najarathI, mahamaMda pegaMbaranI dRSTithI ane tenA hetu mATe AvA prAdezika vistAro athavA prAMtanI zakaya hoya tyAM - traNa khalIphAnI najarathI jovA joIe. ApaNA cazmAthI tene na sudhI bhASA tathA saMskRtinA dhoraNe racanA thavI joIe. jeo sAmAna joIe. IslAma dharmo te sApha kahyuM che ke duniyAmAM dareka kAmamAM, jika julma ane anyAya sahana kare che te badhAnA hako mATe temane ' dareka sthaLa ane dareka kALamAM khudAe pegaMbaro banAvyA che, ane A evA loko mATe samAnatAnI ADe AvatA tamAma aMtarAye durI pega bane : na mAne te nAstika che. Ama hovA chatAM je karavA mATe paNa koMgresa hImAyata kare. che. ' ' , ' , ' ', no " . " muslIma A vastu na samajatAM pagabaMre baMdhA arabastAnamAM A kogrese evA svataMtra lokazAhI rAjyanI kalpanA karI che ke jeno ' , ja AvI gayA, ane hiMdustAnamAM ke duniyAmAM bIje.' pagabare baMdhAraNamAM ja badhA zaherIonA muLabhuta hako ane nAgarika svAtaMtryanI nathI ema mAne tene sAce muslIma kema kahI zakAya? te bAMhedharI apAyelI hoya. * , rAma, kRSNa ke, mahAvIranI jaya zA mATe na bele ? na bole te saMgresanA maMtavya mujaba A baMdhAraNa samavAyI hovuM joIe te sAce muslIma kema kahevAya ? ane muslImoe rAma, kRSNa ane, ane e samavAya taMtranA aMgabhUta ekama mATe sArI peThe svazAsananI ' , kAlI ane gaMgA maiyAnAM gIto gAyAM che, paNa ApaNe temanuM sAhitya jogavAI hovI joIe ane enI dhArAsabhAo. sAvajanika pukhta _jANyuM nathI, temaNe ApaNuM sAhitya jANyuM nathI. ApaNe badhAe matAdhikArathI cUMTAvI joIe. ' ', " . . - mIsa menI najarathI bIjAnI . gaMdakI zodhI che. A mATe ApaNe ' ' sAmrAjyavAdane zApa ApaNI daSTi pheravavAnI jarUra che. bAhya kavaca, paDaLa, mela ane doDhase uparAMta varSothI paradezI zAsane, dezanA vikAsanI ' ' . kaDhionI heThaLa AMdamiyata eka che, ane karaDhIone vagevatAM ApaNe rUkAvaTa karI che ane evI saMkhyAbaMdha mahatvanI samasyAo - Adamiyatane na avagaNIe e ja jovAnuM rahe che. upajAvI che je tAtkAlika ukela mAgI rahI che. A muda ApaNe vizvAsa rAkhavo joIe ke A bheda, daMgA badhuM kSaNika daramyAna dezanA ane prajAnA thayela vistRta zeSaNane lIdhe Amajanata che, ane ApaNI Adamithata temAMthI acuka jAgRta thavAnI che, evI kaMgAlIyata ane bhUkhamarAnI gartAmAM dhakelAI gaI che. dezane rAjadAre zraddhA rAkhIe.. , rIte gulAmImAM rAkhavAmAM ane manabhaMga karavAmAM AvyuM che eTale - 'A vastune bajArU sedAnI vastu na banAvavI joIe. muslIma ja nahiM balake deze Arthika, sAmAjika, sAMskRtika ane AdhyAtmi . maMdiramAM Ave to huM majIdamAM jAuM evI gaNatarI na thavI aAgati sahana karI che. yuddhanA varSo daramyAna ane hamaNAM 5 huM joie. jo khudA muralImane banAve che. te hiMdu banAvavA mATe bInajavAbadAra sattAdhArA A zASaNanI kriyA temaja hiMdI hitA, e teNe juduM kArakhAnuM kADhayuM haze ema mAnavuM e mUrkhAI, che. matabenI saMpUrNa avagaNunA navI parAkASTAe-vahIvaTamAMnI khIra ApaNane je sAcuM lAge te apanAvavA taiyAra rahIe. bIjAne meDu ' kuzaLatAe-pahoMcI che, je ApaNe lokomAM bhayaMkara dukALa A sajhe te bhale te meDuM lya, teja sAcI samadraSTi ane samabhAva bahoLI kaMgAlIyatamAM pariNamI che. svataMtratA ane AjhAdI siva keLavAya ane dezadharmanuM kharuM kalyANa sadhAya. : - - A tAkIdanI samasyAo ukelavAne bIjo koI upAya nathI. rAjadhA . paMDita darabArIlAlajI revAtaMtryane vistAra Arthika ane sAmAjika hovA joIe. ] te pAnAM gItA mA nathI. Aje bhAre keLavAya ane dezamAM che. te ja sAcI samaja ane Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha na tA. 15-11-45 ja che. thayo pheraphArane nikI ADe je kaMI karI ane jAhera karavA janatAnuM ka9yANa ' hindanI samasyAomAM sauthI agatyanI ane tAkIdanI samasyA gAmanI dIkarI garIbAInA zApane kevI rIte dUra kare ane janatAnuM jIvanadhoraNa alabatta huM eka seMdaryabhUkhyA lakSmInaMdananI bhADuta patnI banI kema ucuM lAvavuM te che. Ama janatAnA zreya ane pragati pratye hatI, chatAM paNa gRhasthIjIvana meM keTaluM vAMca7yuM hatuM te te mAre koMgrese pitAnuM khAsa lakSa ane potAnI racanAtmaka pravRttio vALI paramAtmA ja jANe che. mAruM AjanuM jIvana kaI zekhanuM nahatuM paraMtu che. janatAnA zreya ane pragati dvArA ja teNe pratyeka darakhAsta ane parANe ladAyeluM hatuM. pratyeka pheraphArane nihALyAM che ane teNe jAhera karyuM che ke amArA hajuya mane sAMbhare che mArI bAlyAvasthAmAM gharanA AMgaNe gItaDAM darAnI janatAnA zreyanI ADe je kaMI AvatuM hoya tene dUra karavuM gAtA ane satIonA rAsa letA te. mArA bApunI vAMcelI rAmAyaNa joie. udyoga ane khetI, sAmAjika sevAo ane jAhera upa- mahAbhAratanI kathA ane mAtA pAsethI sAMbhaLelI vIrAMganAonI gAthA - gitAnAM khAtAMone protsAhana maLavuM joIe, temane arvAcIna dhAraNa paNa evI ne evI sAMbhare che. bhaDabhaDa baLatI citA ane temAM 'jaya aMbe para mukavAM joIe ane temane jhapATAbaMdha vistAravAM joie, jethI jya ane' khelatI chUTA keza ane bhAlamAM kaMkunI piyaLa sAthe kudI karIne dezanI latamAM vadhAro thAya ane dezane bIjAo para AdhAre paDatI satIe haju paNa AMkha sAme taravare che. paNa huM kyAM chuM? [ rAkhyA vinA svavikAsa mATenI zakita maLe. ' huM eka "vespA rAMDa' "bhamAMganA' chuM A bhAna mArA hadayana - 5Na A badhuM ApaNI prajAnA AmasamudAyanuM bhaluM karavAnA, satata kerI khAya che. chatAM paNa tethI thoDI chUTI zakuM tema chuM ? temanA Arthika, sAMskRtika ane AdhyAmika dheraNu unnata banAvavAnA, temAMthI kAMI mAre thoDe uddhAra thaI zake tema che? - bekArI TALavAno ane vyaktinA gauravamAM vadhAro karavAnA prAthamika hetu kadAca tame pUchaze ke ATalI samaja ane bhAvanA hovA chatAM che ane sarvoparI kartavyadvArA thavuM joIe. A hetu mATe sAmAjika paNa kema mArga bhUlI? bApunI kathA ke satIonI guNagAthI kAma na Agekuca aMge tenA badhA saMkhyAbaMdha kSetrenuM Ayojana ane samI- ' AvyA ? zuM badhuM nirarthaka gayuM? nA, kaMI nirarthaka nathI gayuM. A karaNa karavAnI, delata ane sattAne vyaktio tathA juthonA hAthamAM janA jIvanamAM paNa pramANika thavAnI vRtti e jJAnanuM pariNAma nathI kendrita thatI aTakAvavAnI, samAjanA zatru samA sthApita hitane vikAsa lAgatuM ? sukha, sAhyabI ane yauvana chatAM paNa AjanuM jIvana sAle - zakavAnI ane khanIja sAdhane, vyavahAranA sAdhana temaja jamInuM che te jUnA saMskAranuM phaLa nathI lAgatuM? Aje hadayamAM rahuM chuM, udyoga ane rASTrIya pravRttinA bIja khAtAMomAMnA utpAdana ane pratikSaNe mArI bIjI bahene jevI banI rahevA dila jhaMkhe che, paNa - vaheMcaNInI mukhya paddhatio para sAmAjika aMkuza meLavavAnI jarUra samAja kayAM banavA de che? A te jagata sAme gunehagArarUpe patitA paDaze, jethI svataMtra hinda vikAsa pAmIne sahakArI rASTrasamUha bane. tarIke ubhI chuM! "mane mArA pApanI sajA thavI ja joie' ema vizvasamavAyataMtra kahI duniyA pitAnI saddavartana taraphanI abhirUci pragaTa kare che, tya - AMtararASTrIya bAbatomAM koMgresa svataMtra rASTranA vizva samavAya mAre mArI vAta kahevA jevuM kyAM che? 'taMtranI sthApanAnI himAyatI che. AvuM samavAyataMtra sarakAra dhAraNa mArA bApu eka rAjyamAM nekara hatA, paraMtu rAjya khaTapaTanA kare tyAM sudhInA samayamAM hiMde tamAma rASTro sAthe ane khAsa karIne zikAra banI e ghare beThelA ane mAla-milakata vagere gumAvI nirAdhAra pUrva, pazcima tathA uttaramAMnA pitAnA pArDozIo sAme maitrIbharyA dezamAM AvI paDelA. A arasAmAM ja mArI du:khada sthitinI zarU[ saMbadhe vikasAvavA joIe. dara5vamAM, agni-eziyAmAM ane pazcima Ata thaI. | eziyAmAM hiMdane varSothI vyApArI ane sAMskRtika saMbaMdho hatA ane ' amArA gAmamAM garInI chokarIone upADI jaI moTA zaheramAM svataMtratA maLe tyAre te A saMbaMdhe navesarathI bAMdhI vikasAve e ? vacanAnA thadhA karatA eka chUpA TALI hatI. A ToLInI jALamAM anivArya che. salAmatInA kAraNo ane vyApAranA bhAvi pravAhe paNa A huM sapaDANA. * huM sapaDANI. relave-sTezana para kAma karatA mArA bApu mane belAve che A pradeza sAthe gADhatara saMparko mAgI le che. ahiMsaka dhoraNe svataMtratA karavAnuM TharAvyuM che te ema batAvI ApavA mATe ke cUMTaNIo mATenI pitAnI laData calAvanAra hiMda haMmezAM pitAne Teke vizvazAMti game teTalI maryAdita hoya te paNa temanuM anivAryuM pariNAma AjhA[ane sahakArane pakSe Apaze. te bIjA badhA gulAma rASTro ane lekanI dInA muddA para matadAronA abhiprAyanu ati bhAre pIThabaLa dekhADavAnuM AjhAdI pakSa paNa leze, kAraNa ke A svataMtratA ane dareka sthaLe tevuM joie. tethI A cUMTaNImAM navA mudAonI ke vyaktienI ke zAhIvAMdanA nikaMdanane dheraNe ja vizvazAMti sthApI zakAya. vibhAgIya pikAranI kaMI ja gaNunA nathI. gaNu che mAtra eka AgAmI cUMTaNI ' vastutI-ApaNI mAtRbhUminI svataMtratA ane AjhAdInI, jemAMthI tA. 8 ogasTa 1942 nA roja akhIla hiMda mahAsabhA bIjI badhI svataMtratA ApaNI prajA pratye vahI Avaze. samitie eka TharAva pasAra karyo hato, je te pachIthI hiMdanA Iti- tethI dezabharanA madhyastha dhArAsabhA mATenA matadArone kegresa hAsamAM prakhyAta thaI gayuM che. A TharAvanA dhoraNa para apIla kare che ke AgAmI cUMTaNIomAM keMgresa umedavArane dareka rIte ane tenA mahAnAdathI koMgresa madhyastha ane prAMtika dhArAsabhAo ke Apajo ane bhAvI zakyatAothI sabhara evA A kaTokaTInA mATenI cUMTaNIone sAmane kare che. madhyastha dhArAsabhA tabakake koMgresanI paDakhe ubhA rahejo. anekavAra hindanI prajAe e kazIye sanA ke adhikArI vinAnI saMsthA che ane te lagabhaga svAtaMtryanI pratijJA lIdhI che, e pratijJAne hajI siddha karavAnI che salAhakArI saMsthA che, jenI salAha satata rIte dhutkAravAmAM ane ane je atipriya dhyeyane mATe e pratijJA che ane je dhyeye ApaNane avagaNavAmAM AvI che. te tadana samayAtIta che ane khubaja maryAdita anekavAra hAkala paDI che te hajI ApaNane hAkala pADI rahyuM che. matAdhikAra para racAyelI che. e dhArAsabhA mATenA matadArapatrake bhUla- paraMtu e samaya AvI rahyo che ke jyAre ApaNe e pratijJA saMpUrNa yuthI bharapUra che ane temAM sudhArAvadhArA karavA mATenI keI take rIte siddha karazuM-cUMTaNIthI nahi paraMtu cUMTaNI pachI je. AvavAnuM ApavAmAM AvI nathI. ApaNuM dezabaMdhanI meTI saMkhyA hajI. che tenAthI. daramyAnamAM cUMTaNI e ApaNe mATe eka nAnakaDI kaTI kArAvAsamAM che ane jemane choDyA che temAMnA ghaNA cUMTaNI mATe che, AvanArI mahAna vastuo mATenI taiyArI che. hiMdanI mukti ane ubhA rahevAne lAyaka nathI. ghaNI jagyAe hajI jAhera sabhAo bhara- ' AjhAdI mATe jemane darakAra ane talasATo hoya teo badhA A nA bhAgamAM aMtarAye cAlu che. chatAM A ane bIjA aMtarAye kaseTIne zakti ane vizvAsathI pahoMcI vaLe ane ApaNA svapna ane uNapa sAthe paNa koMgrese cUMTaNIomAM harIphAI mujabanA svataMtra dina pratye ekIsAthe kuca kare. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-45. prabudha jenI evA bahAnA nIce mAre pADosI mane sTezana para laI gaye. meM mArA pADezIo. nAnAM bALake, tenAM pazuo ane AMgaNAmAM UbhelAM jhADA, bApune tyAM na joyA tyAre teNe kahyuM ke, " A pachInA sTezana para taravaratAM ane mAruM jIvana ghaDIbhara duHkhamaya thaI jatuM. jyAre kAma kare che ane tyAM tene akasmAta thayo che, mATe tyAM javuM paDaze.' ' amArA pADozI khemarAja zeThanA kuTuMbane tenA vatana tarapha jatuM joyuM mane gADImAM besADI bIjA musApharane bhalAmaNa karI te utarI gaye. tyAre mAruM mana hAtha na rahyuM. zuM huM mArA vatanamAM na jaI zaku mArI umara te vakhate cauda-paMdara varasanI hatI. gADI cAlI. mane mArA vatananAM bhAI-bahenane A AMkhathI na jaI zaku? mArA khyAla na hato ke te kayAM jatI hatI ! jema jema samaya jate gaye mAtapitA jIvatAM hoya te tenA caraNamAM mAthuM mUkI mArI duHkhI tema tema huM mUMjhAvA lAgI. AthI mArI sAthenA mANasoe mane kahyuM kyA kahI tene zrama na bhAMgI zakuM? mArA pati mArI IcchA samajI jA ke, " ApaNe badhAM muMbaI jaIe chIe.' gabharAI gaI ane | gayA ane mAruM vatana javAnuM nakakI thayuM. raDavA mAMDyuM. paNa mAruM rUdana tyAM kANu sAMbhaLe ? bIjAeAe mane huM eka strI-nokara sAthe mAre vatana javA upaDI.. AkhI pahelI vakhate sAsare jatI vahu kalpelI haze eTale mAruM rUdana teo musApharI AzA-nirAzA, sukha-du:kha, utsAha ane utsAhanI mizra na samajyA hoya tema mAnuM chuM. lAgaNIonI bhinna bhinna gatio vacce pasAra thaI. pAchuM : bIje divase savAre muMbaI AvyuM. sAme be-traNa mANasa' karavAnuM ane eka vakhata marI javAnuM paNa mana thaI AvyuM. mArAM AvyA hatA, je amane eka agocara jevI jagyAe laI gayA. cha ' mAbApa zuM kaheze? guma thayelI putrInA acAnaka lAMbA, kALe pAchA. divase mAre pADozI paNa tyAM AvyuM, jeNe bahu bhAyALupaNe mane AvavAthI tene AnaMda thaze ke tenI vartamAna kathAnI khabara paDI haze kahyuM ke, "rAdhA, jarAya gabharAIza nahi. tane koI sukhI paisAvALAne te jIvanamAM rahela zeSa AnaMda paNa naSTa thaI jaze ? mAro samAja zuM tyAM paraNAvazuM, 'ahIM tane sukha maLaze. dezamAM zuM hatuM? theDe vakhata mAnaze? AvA AvA aneka tarage manamAM uThatA ane zamatA.. A - ' DAhI thaIne vartaje te badhuM ThIka thaI jaze." huM pUrepUruM pAmI gaI, mAre gAma rAtre pahoMcatuM hovAthI huM gupacupa gharamAM dAkhala * paNa upAya zuM? divasa-rAta jIvatA mANasanI ane majabUta tALAnI thaI, mArAM mAbApa jIvatAM hatAM. dharamAM, TamaTamatA eka jhAMkhA dIvAthI ke - cokI rahetI, Dagale ne pagale dhamakI maLatI, eTale eTalI badhI huM joI zakI ke tyAM dArUNa garIbI hatI. gharamAM thoDAMka mATInAM dabAI gaI ke kazuM bolI zakI ja nahi. bIjA divasathI ja mArA paMDa - vAsaNa, cItharAM jevAM kapaDAM, godaDAMnA gAbhA ane ardhatUTelI kAyAnI upara kaMIka sadAo goThavAvA mAMDayA. kaMIka raMgIlA chelabaTAu ane khATalIo sivAya kAMI paNa gharavakharI na dekhANI. meM sajaLanetre mAletujAra khakhaDadhajo AvavA mAMDayA. dareka pAse mane rajU karatA ane mArA vRddha kAntihIna bApune eka khATalI upara sUtelA joyA. AMkho jANe pazu kema na houM tema mArI kiMmata nakakI karatA. A rIte uDI utarI gaI hatI, caherA upara viSAdanI gherI chAyA pharI vaLI deDha mAsa vItI gaye. A daramiyAna mArA para vItelI kALI kathA hatI. meM pAse jaI praNAma karyA. mane acAnaka AvelI joIne te huM nathI kahI zakatI-e sAMbhaLavA jevI paNa nathI. dezamAM mArUM vevi- DaghAI gayA ane AvezamAM aneka prazno javAbanI rAha joyA vinA zALa thayeluM hatuM. huM dRDha mAsa thayAM guma thaI chuM e vAta jANyA eka pachI eka pUchavA mAMDayAH "rAdhA, tuM AvI? kayAM gaI hatI ? pachI te bhAine pUta mAre hAtha grahaze nahi, samAja mAro deSa tane kaI laI gayuM hatuM ? Ava beTA, Ava ! tyAM duHkhI te nathI joyA vinA ja mAre tiraskAra karaze, evI bhItie chevaTe meM na chUTake thaI ne? bela, bela! are, tuM raDe che kema ? zuM duHkha che, rAdhA ? gharagharanI bajArU vezyA banavAne badale eka suratI vaNikanI bhaDUto sAruM thayuM ke tuM jIvatI che ema ame maryA pahelAM jANyuM, ane patnI tarIke rahevuM kabUla karyuM. ATalI ja mArI kALI kathA. A sAta-sAta varSe jyAM tArI te AzA ja mUkI dIdhI hatI tyAM tArA mAro doSa ke mArA saMjoga! - meM-meLA thayA ! mArA vA'lAnI mAyA che ne, ke maratAM maratAM paNa sukhI karate gayo ! beTA, sukhaduHkhane kAgaLa te koI dI lakho I ! huM mArA A navIna jIvanamAM Aja sAta varSa thayAM paDI chuM. hato ke vAMcIne jarA zAnti thAya ? paNa te na lakhe temAM tAro ' ' te suratI mAre tyAM khullI rIte rahete, samAja te vAta jANata-khuda zuM vAMka ! tane e harAmakhoroe lakhavA ja nahi dIdho hoya ! je je tenAM mA-bApa ane dharmagurU paNa jANatAM. te paNa tenI AbarUmAM bena, have nabaLI na paDatI. duniyA te bUrI che. tArA mATenI aneka vAMdho nahoto Avate. paNa je mArI sAthe lagna kare te tenI AbarU kaDavI vAto gAmanAM navarAoe karelI, paNa mane te khAtarI hAya ne na Take, kAraNuke tenA jevA khAnadAna, AbarUdAra ane samAjanA ke mAruM pharajaMda harAmakhora na nIvaDe ! bApu, jarAya gabharAiza mA, netAthI mArA jevI vaizyA sAthe lagna na karI zakAya-tethI te kuLa ahIM tArUM kaI nAma nahi le. mArAthI raDI paDAyuM ke mArA jIvanane UtarI jAya ! upapatnI ane patnImAM kAyadAnA rakSaNa sivAya bIjo A bIcAre vRddha nathI samajato ke mAruM vartamAna jIvana zuM che zuM phera che ke tyAM AbarU ke khAnadAnIne prazna ADe Ave che? asIma yA ane vAtsalya mArI AMkha Aje kholI nAkhI ke jagata javA do. teNe lagna na karyuM ! haju paNa jIvavA jevuM che. mArI bA badhe vakhata cupacApa sAMbhameM sAta varSa sudhI, eka patnIne chAje tevA bhAvathI tenI sevA LatI sAMbhaLatI raDatI hatI. mArA pAchA AvavAthI have samAja sukhe karI che. tenA bhaTakela manane ThekANe lAvavA ane anya kuTeva choDAvavA rahevA nahi de evuM spaSTa bhAna tenA mukha upara taravaratu hatuM. teNe mArAthI zakaya badhA prayatno karyA che. tenuM mana Aje mArAmAM kahyuM mAtra eTaluM ja kahyuM ke, "rAdhA, duniyAe dAjhayA upara DAma devAmAM che. huM have tenA kuTuMbanI vacamAM ja rahuM chuM. chatAM paNa lagnanI bAkI nathI rAkhI. mAMDa mAMDa jakhama rUjhAyA hatA tyAM have pharI vakhata, badhI vAte teNe TALyA ja karI che. paNa meM te lagnanA pracalita koNa jANe kevAye DAma haiye deze ! amArI jiMdagI te bagaDI hatI, bAhya svarUpathI maLatA sAMsArika ke Arthika lAbhanI darakAra karyA have mota paNa bagaDaze ! jevAM nasIba ! badhuM eka ja bhavamAM bhogavI. vinA tenI sAthe mAnasika lagna karyA che. tenuM vartana paNa mArI laie eTale pachI bhegavavAnuM bAkI na rahe.' Ane javAba AMsunA sAthe eka zAstrAdhAre nakkI karelA pati jevuM ja che. paNa A samAjanI akhilita pravAha sivAya bIjo huM zuM ApuM? moDI rAtrI sudhI - AMkhamAM amAro A saMbaMdha sAro nathI ne ! ' , mArA bApue ane bAe raDayA ja karyuM. * duniyAne sAmAnya niyama che ke sArI vAta karatAM nabaLI vAta - vatana tAkyuM hatuM, paNa vatananI mamatA te jevI ne tevI UbhI lAMbe vakhata yAda rahe che ane jaldI phelAya che. rAdhA nAnI hatI " hatI. jyAre tyAM hatI tyAre eTale prema hatuM te karatAM vatanathI dUra tyAre thoDA ja mANase tene jANatA, paNa tenA guma thayA pachI thatAM e prema paNa vadhyuM hatuM. mArI AMkha sAme mAbApa, jUtAM lagabhaga AkhuM gAma tene ane tenAM mAbApane jANatuM thaI gayuM. rAdhA nAnI te - lagabhaga AkhI tene jANatA, Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 08 12 nyAyanA nAme polIse AkhA kuTu ane jagatrIsIe caDAvyu, paN koie na vicAyu` ke. rAdhA bhAgI gai che ke gAmanA kAi harAmakhoroe tene bhagADI che? jyAM lai gayA haze tyAM tenI upara zuM zuM vItyuM haze? tenAM mAtane kAMThe mehelAM garIba mAbApanI hradaya-vyathA zI haze? Aje sAta varase jyAre te pachI tyAre punaH bhulAi gayelI vAtA pharI vakhata tAjI thai ane te vRddha mAnavIoe potAnA adhUrA rahelA duHkhanA viSakaTArA karI vakhata bharAte joye ane tee hatAza thaI gayAM. sau potapotAne kAraNe bhAMgI paDavAnI aNI upara hatAM--bApa peAtAnI dIkarI upara ane kuTuMba upara thatI krUra TIkAne kAraNe, mA A duHkhane bhAra tene vRddha pati kema sahI zakaze te bhItie, ane rAdhA vatana jyAre jAkArA bhaNe che tyAre kayAM jAuM-kAne AdhAre jAu te duHkhe, paNa saune ugArI lIdhAM bheLA zeThe. 'dIkarI, dhaNIvAra pApa paNa kAi kALaceDie thai jAya, paNa jo dilamAM tene khaTakA hAya te game tevuM pApa paNa baLIne bhasma thai jAya. mANasanuM jIvana ghaDIghaDItu, temAM aneka palaTA Ave, tyAM kAinA gava thoDA TakI rahe che ke te kAyama evA ne evA sAre raheze! vAlA rAkhe tema raheze, bAkI te vAtuM! badhAMya samaya ane sa Mjoga pramANe nAcatAM putaLAM ! beTA, teM bhula karI DeAya teAya Aje karyAMya e bhula nathI. tArAM AMsue e te kayAranI dhoi nAkhI che. sukhethI ucATa vagara raheje. manane jarAya mALuM paDavA daiza nahi. k mANasa mAtra echI-vadhatI nabaLAi thI bharelA che ja. pUrNa manuSya te! kayAMya maLe tema nathI, tyAM jagatanA abhiprAyane artha paNa zuM? bhUlo, nabaLAie bhUlI bhUlIne ja mANasa AgaLa vadhe che-kudarata vadhavA de che. jo ApaNI bhUlo sAmuM dharatImAtA jue te tenI upara UbhA rahevAne kASThanA adhikAra na rahe. jo kudarata bhUleA mApha karatI na heAta teA kA ghaDIbhara paNa jIvI na zake. ' beTA ! Aje duniyAbharamAM evuM te dhAra aMdhArU' jAmyuM che ke mANusa pApa karyAM vinA eka DagaluM AgaLa jaI zake tema nathI. eTalI haMda sudhI samAjavyavasthA bagaDI gai che ke mAsane mANusAta tarapha prema nathI. ApaNA kAMthaDa khumANa, kALA nAga ane kAdu makarANI jyAre duHkhane anyAyaneA tApa nahi jIravANI hAya tyAre ja bahAravaTe nIkaLyA haze ne ! ene zu doSa daie ? narmadA brahmaNI ate mAdhA zeThanI vidhavA jhAka vaTalI gayAM te kAMi sukhe banyuM haze ? khuba mUjhANAM haze, kAe vAra karI paDakhAmAM lIdhAM nahi hAya, tyAre ja khATa khAMdhI haze ne? kAi the sukhe vaDe che ke vaTale che, mA! - * dilamAM dayA hAya te zuM bAra che pApanA ke mANusamAM Takayu* rahe? A te ApaNe ja vADIe ane ApaNe ja reie ke jagata vaDhe che! bhAMgyAnA bherU thavAnI samAjamAM nRpita hoya te koi bhAMge ja nahi, samajI ne dIkarI! rAdhA, Aje te duniyA upara paramAtmA rUDayeA che. AkhA gAmamAM Adhi, vyAdhi ane upAdhi bharyAM che, paNa kAi te kAi nI paDI nathI. eka gAmamAM vasyAM, bhAibhAMDunI peThe rahyAM, tyAM Aje AMkhanI zarama nathI, keAInI AMkhamAM amI nathI; te gAmavA khIje karyAM jai ne phare ? dharatInAM DhAMkaNu devAI gayAM ane pApane pere| AvyA!' bheLA zeThe rAdhAne peAtAnuM duHkha te bhulAvI dIdhuM, paNa tene sthAne tethIye mATu' gAmanu duHkha AvIne enDru ke, gAma du:khI che, nAzane Are ubhuM che, tene ugAravu joie. jo gAma gAmanu duHkha 1 bhAMge te du:khiyAM jAya kayAM ? patitane jo tenuM vatana- pAvana karI 1 apanAve te te kayAM jai te re? prabuddha jaina pote Aje kANu che, tenI zAkha gAmamAM zI che, kevI rItanu jIvana pate jIvI rahI che, te badhu te bhUlI gai. eka vAta yAda tA. 15-11-45 rahI ke te gAmanI putrI che, A bhUminuM annajaLa ane prema teNe paNa pIdhAM che, ane A mATImAMthI ja tene deha banyo che, te teNe paNa kaMi karavuM ghaTe. gai kAlanI vezyA jevI rAdhA gAmanI putrI banI gaI ! anAthe| mATe kharcI nAkhI, muMbainA tenA lAMbA vasavATe ApeluM teNe pAtA pAsenI badhI rakama gAmanA garIba, khImAra ane jJAna tene mAMdAnI mAvajata mATe khUba upayogI thayuM. teNe jAte sevA karI ane samAjanA nIcalA tharanAM bALakamAM ThIka rasa lIdho ane bheALA zeThane pachInuM kAma soMpI pote muMbai gai. pachI te te vAraMvAra AvatI ane potAthI zakaya badhI nAnI moTI sevA karI chUTatI. chellAM traNa varSa thayAM dezabharamAM lagabhaga duSkALa jevI sthiti hatI. gAmamAM pANInI tALu hatI. rAdhAe dezamAM AvI gheADAka kUvA samarAvyA ane eka kUvA navA kheAdAbyA. pANI pAchaLa lagabhaga pAMcathI cha hajAra rUpiyA ane anAja pAchaLa paNa teTalI rakama teNe khI tenA kUvAmAM pANI mIThuM ane puSkaLa hatuM. rAdhAne jIvanamAM kadI na thaye tevA Anada A vakhate thaye. jyAre tenA kAmanI kAie tArIpha karI tyAre te mAtra eTalu ja khelI ke, 'dInAnAtha ! hu nA jagatanI utAra ku', paNa tArI dA asIma che!" kUvA suMdara che, pANI khUba mIThuM che, baMdhAvanAranu bhagavAna bhaluM kare. bhagavAne tene ApelA paisA lekhe lAgyA che.' eka ajANI vyaktie kUvAnI najadIkamAM AvelA zivAlayanA eTalA upara eThAM emAM sahaja peAtAne AbhArabhAva vyakata karyAM. bAjumAM beThela khIja yuvAna vyaktie turaMta javAba ApyA ke, paisA lekhe ja lAge ne, ? kayAM raLatA parasevA vahyo che ! A kUve muMbainI pelI nAmacIna rAMDa rAdhAe badhAvyo che. dhaNAM kALAMdhaLAM karIne have dharama karavA nIkaLI che eTale tenAM puNyanAM pANI mIThAM ja hAya ne ! eNe tA gAmamAM ekAkAra karI dIdhu. TreDa-bhagI badhAne pANI bharavAnI chUTa. gAmamAM pANInI tANu che, nahitara e rAMDa pAtaranA kUvAnuM pANI pIve kANu ? kAMTheoya bhraSTa thaI jAya ane dhama cAlyA jAya. halakaTanuM dAna gAma AkhAnuM nakhkhA kADhI nAMkhaze. rAMDa DheDha--bhagIne ghera jai mAMdAnA khATalA pAse AkhI rAta ujAgarA kare che. gAmamAM halakA varaNane bhegA karI zuya pArAyaNa vAMce che. muMbaIthI ceDIka davA lAvI che tenuM davAkhAnuMrAMDe kADhayu che. kaLajuga che ne! gAmanI juvAna chekarIe!ne muMbai kasaba zIkhavavA na laI jAya te sArU" !' maMdiramAM darzane AvelI rAdhAe A kaThAra zabdo sAMbhaLyA. tenuM ALuM dila dhavAyuM. eTale AvI e eTalu ja khelI: mArA vIra ! bhale huM jagatanI vezyA haza, rAMDa haza, paNa mArA A gAmanI te| dIkarI ja chuM! bhale khIje sthaLe mArA AzakA AvatA haze, paNa AMhI te badhe mArA mADISnayA bhAi ja jo chuM! mArA jIvanamAM saharAnA raNa jevI dhIkhatI retI ja bharI che, temAM vatanane prema-mArAM bAMdhava-bahenInA prema-ja eka mIThI vIraDI jema mArA jIvanane rasamaya rAkhe che. jIvananI kaDavI-mIDIthI marI te rahI chuM. temAM ane vatana ane tenAM mAnavIenI mIThI prIti ja jIvana jIvavA jevuM rAkhI rahI che. ATaluM paNa jagata nahi rahevA ?? mane mArA jIvananI kALI yAdI nahi bhUlavA de?' * AMsubharI AMkhe jyAre rAdhA maMdiranAM pagathIyAM utaratI hatI tyAre bheLe bheLA zeTha zikAlayamAM prAthanA karatA hatAH * karajo mApha tujAro pAmara pApane dinacaryAMmAM prabhu pAse paNa thAya jo.' vrajalAla dha. meghANI, zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbai, mudraNusthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai 2 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. 3, 4266. prabuddha na - taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha, lavAjama, rUpiyA 4 muMbaI: 1 DIsembara 1945 zanivAra. - vajarezvarI ane vIThThaladAsa jerAjANuM hiMdusthAnamAM aneka meTAM zahere che ane vastI ane vistAranI vasaireDa ane vajarezvarI vacce 18 mAilanuM attara che ane je ' draSTie kalakattA mubaI karatAM paNa vadhAre vizALa che, paNa muMbaI divasanA bhAgamAM jude jude samaye tyAM javA mATe basa upaDe che ane te zaheranI AsapAsa je apUrva sRSTi saundarya nirmANa thayuM che tevuM kalAka savA kalAkamAM pahoMcADe che. vajarezvarInuM maMdira, eka TekarInA divaso sRSTi saundarya hiMdusthAnanA anya koI eTalA moTA zahera AsapAsa madhya bhAgamAM AveluM che. A maMdiranI AsapAsa kIle che ane pezvAnA che - dRSTigocara thatuM nathI. muMbaine vIMTaLAIne vizALa arI samudra vakhatamAM e maMdira baMdhAyeluM che. pharate lazkarI Dhabano kIe ane vacce patharAyale paDe che. saubhAgyavatI stronA kapALa uparanA tilaka samAna vajarezvarI mAtAnuM maMdira-Ane lIdhe maMdiranuM drazya anya maMdiro karatAM ( bhate haiMgIMga gArDana muMbaInI eka kArane atyanta ramaNIya banAvI bhAre vilakSaNa lAge che. A maMdirathI lagabhaga eka mAIla dUra karI rahyo che. bahuja najIkamAM Avela elIphanTAnI guphAo, ane kenerInI , akolI nAmanA gAmaDAnI najIkamAM suvikhyAta garama pANInAM kaDA , guphAo ane AsapAsanA pradeza anupama saSTisaundaryanA temaja che. eka nAjuka dhATanA zivAlayanI samIpa nAnAM nAnAM traNa kuMDa prAcIna hiMdanA zilpanaipuNyanA addabhuta namunAo raju kare che. vihAra bAMdhavAmAM AvyAM che. eka kuMDa karatAM anya kuMDamAM vadhAre garama pANImAM " ane pavaI jevAM vizALa sarovara ane goDabaMdara reDa Aje muMbainI hoya. evI racanA karavAmAM AvI che. A kuDo mAtra hiMduone nahAvA no janatAnAM sahelagAhamAM sthaLe thaI paDayAM che. vipula jaLavistAra dharAvatAM . mATe che. bAjue najIkamAM bIjA traNa kuMDe che te sArvajanika che. te tAnasA ane tulasI paNa muMbaIthI bahu dUra na gaNAya. muMbaI pazcima- A kuMDamAM nIcethI garama pANI kudaratI rIte upara vahI Ave che ane ghATanI taLeTImAM vaseluM hoIne AsapAsanI aneka zikharamALAo e rIte chalakAyA karatuM pANI uparanI nIkamAMthI bahAra vahyA kare che. muMbaIthI bahAra jatAM ke aMdara AvatAM keinuM paNa dhyAna kheMcyA che. pANI garama ane satata vahetu hevAnA kAraNe A kuMDamAM game tevA vinA rahetI nathI. bahu dUra nahi evuM mAtherAna eka nAnI sarakhI cAmaDInAM dardovALA tema ja bIjA dardIvALA mANaso nahAtA hovA chatAM A svargabhUbhi ja che. mAtherAnathI pAMca pacIsa DagalAM AgaLa cAlIe pANImAM koIne cepa lAgavAnI dhAstI rAkhavAnuM kAraNa nathI evI 'ane bhavya sabhAmaMDapa dharAvatI kArlAnI guphAe Ave che e paNa mAnyatA dharAvavAmAM Ave che. A pANI mAtra garama hoya eTaluM ja eka adabhuta sthaLa che. AvI ja rIte muMbaIthI pacAseka mAila dUra nathI paNa temAM gaMdhaka temaja bIjA aneka rasAyaNika dravya hoya che, to Avela va,zvarInuM atyanta ramaNIya rathaLa paNa aneka vizeSatAo temaja A pANImAM reDIyamanuM tatva paNa mizrita che ema mAnavAmAM dharAve che jene paricaya karAvo ane sAthe sAthe tyAM eka, grAmodyoga- Ave che. A kAraNe cAmaDInAM aneka dardI temaja sAMdhAnA dukhA dranuM nirmANa karIne keTalAka samayathI vasI rahelA zrI viThThaladAsa vAne lagatA vyAdhio dUra karavAmAM A pANIne khuba upayoga jerAjANI sAthenA eka aThavADIAnA sahavAsanAM thoDAM smaraNo ' rahela che. sTrecara upara lAvavAmAM AvelA aneka dardIo A jaLa; ALekhavA e A lekhane uddeza che. . . . snAnathI sArA thaIne gayA che. svAsthanI daSTie paNa A jaLasnAna , ke lAMka varSa pahelAM keTalAka mitro sAthe vajezvarI javAnuM khuba lAbhakartA che AsapAsanA be pAMca mAIlanA pradezamAM AvA garama baneluM, paNa te te kevaLa uDatuM paribhramaNa hatuM. savAranA daza agi * :pANInA keTalAMe jharaNAMo jomAM Ave che. akalelIthI traNa che Ara vAgyA lagabhaga ame tyAM pahoMcelA ane sUryAsta pahelAM to tyAMthI - mAIla dUra ane vajarezvarIthI be mAIla dUra gaNezapurI - nAmanI eka muMbaInA mArge moTAramAM vidAya thayelA. * A jAtanuM paribhramaNa " e jagyA che. tyAM paNa AvAja traNa kuMDa che, jenI ' eka bAjue * sthaLa paNa ame joyuM che : ' evuM abhimAna cintavavA puratuM dharmazALA che. A kuMDane vaparAza ocho hovAthI AnuM pANI ThIka che, paNa ethI vizeSa tene koI artha te. upara jaNAvela * vadhAre nirmaLa lAge che. tenI ja bAjue De. koThAvALAe A prasaMge vajarezvarInuM jhAMkhuM darzana thayeluM ane jyAre paNa AgaLa , te prakAranA garama pANIne vaijJAnika paddhatie upacAra , ApavAnA upara taka maLe tyAre A sthaLane vizeSa paricaya sAdhave ane yI, 'hetuthI eka nasIga hema bAMdhyuM che ane temanI hakamata nIcenA ramaNIyatAne vadhAre nikaTa anubhava kare evI kAmanA manamAM uddabhavelI. '' kuMDamAM te atyaMta nirmaLa garama pANI jovA maLe che. ahiM ? ' A taka thoDA divasa pahelAM mane sAMpaDI. kAMIka aThavADIyuM 5NuM eAchA vadhatA garama pANI dharAvatA traNa kuDe bAMdhavAmAM AvyA , bahAra jaIe evA vicAramAMthI vajarezvarI, tarapha dhyAna kheMcAyuM ane ' che ane te pANIne naLavATe bAjue bAMdhelI nhAvAnI oraDIomAM na mUkelA moTA bAtha TAmAM lAvavAnI goThavaNa karavAmAM AvI che. ahiM e sthaLa mane aparicita hoIne meM zrI vIladAsabhAIne amArI pAchaLa pAtra majabatagarama bharIne nAhI zakAya che. re.. kAkA: sagavaDa karavA lakhyuM. temaNe anyatra sagavaDa karavAne badale pitAnA vALAnA kahevA mujaba bIjA aneka dardI uparAMta vA . grAmodyoga kendramAM ja temanI sAthe rahevA mATe Agraha karyo ane ame : blaDapresara-lehInA che. vajarezvarI javA upaDayAM. ' dabANa-nA vyAdhinuM paNa A garama pANInA vaijJAnika dhoraNasaranA upacArathI nivAraNa thaI zake che. A nasIga homamAM rahevA AvanArane - vajarezvarI kalyANa sTezanathI javAya che temaja vasaIDathI paNa khAvApIvA tema ja rahevAnA dainika ATha rUpIA ApavA paDe che ane 'javAya che, paNa tyAM. javA mATe vasaireDa vadhAre anukuLa paDe che. te uparAMta devAdArU tathA upacArane kharca Ave te juduM. De. kaThAvALAne che Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / prabuddha jaina - tA. 1-12-4pa ri '' che. che. A vakhate meM pahelI ja vAra joyA ane jAgyA. te ummare vRddha, vicaratAM ApaNane eka prakAranuM tIrthanuM vAtAvaraNa anubhavavA maLe mi chatAM zarIra khaDatala ane tejasvI AkRtivALA eka pArasI gRhastha che. ane ene lIdhe A sthaLa ane pradeza ApaNane viziSTa rIte ": che. pahelAM te teo muMbaImAM DAkaTarI karatA hatA ane alaukika lAge che. A uparAnta gaNezapurImAM vasatA nityAnaMda mA buma kamAtA hatA. temAMthI temane garama pANInA upacArane jANavA svAmI jemane temanAmAM zraddhA che temanA mATe eka jaMgama tIrtha te samajavAnI lata lAgI ane e viSayane jarmanI Adi dezamAM jaIne samAna che. mAre mATe akalelInI bAjumAM AvI vaselA ane - abhyAsa karyo. ane keTalAMka varSa pahelAM A ekAta pahADI malakamAM grAmadyoga kendranA adhiSThAtA ane ATalI vRddha ummare paNa jemane temaNe potAnuM thANuM nAMkhyuM. pitAnA kAryamAM teo masta che. zikArane karmayoga jIvate ane jANe che evA zrI viThThaladAsa jerAjANI je temane zokha che. koI paNa ThekANethI koI vAdha, varU ke dIpaDAe koI ' eka jaMgama tIrtha samAM hatA. temane sAta divasane sahavAsa mArA gAya bheMsa bhAryAnA khabara sAMbhaLe che te pitAnI baMdUka laIne teo mATe eka tIrthanA : vAtAvaraNamAM vasavA barAbara banyA hatA. Ama deDI jAya che. zahera choDIne teo jaMgalanA vAsI banyA che. mAnava- jyAM sthAvara ane jaMgama tIrthane eka sAthe samAgama thayA hatA [ kuLamAM teo eka vanarAja jevA lAge che. temane jovA jANavA e evA A sthaLanI mahattA-viziSTatA mAtra zabdomAM zI rIte raju ijIvanane eka lahAvo che. karI zakAya? apUrNa paramAnaMda upara jaNAvela gaNezapurImAM eka santa purUSa rahe che. temanuM nAma nityAnaMdasvAmI. teo bhadrAsa ilAkAnI bAjunA che. gaNezapurInA keTalAka samAcAra ane noMdha maMdira, dharmazALA vagerenI racanA temane AbhArI che. vajarezvarInA A lakSmI te keNa che? maMdiranI bAjumAM temaNe hamaNAM ja eka dhirmazALA baMdhAvI che. barmAnI AjhAda hiMda pheja upara Aje samagra hiMdavAsIonuM ( akalelInA kuMDa pAse mIThA pANIne eka moTo kuvo paNa temaNe citta ekAgra thayuM che. te phojanI eka agraNI senAnI, jhAMsInI baMdhAvI Apela che. teo bahuM ochuM bole che. eka abadhuta gInI rANInI TukaDInI saradAra lakSmI Aje sau koInuM khuba dhyAna kheMcI mAphaka te tyAM paDayA rahe che. aneka loko temanAM darzane Ave che ane rahela che. ane tenA Aja sudhInA jIvananI vigato jANavA sau koina che. puSkaLa nANuM temane bheTa dhare che, jene upara jaNAvyA tevA sArvajanika kAmamAM upayoga karavAmAM Ave che. temanA meM paNa darzana karyA. teo dilamAM tIvra AturatA pragaTI che. ' - e vIrAMganA lakSmI mULa madrAsa ilAkAnI vatanI che ane Aje eka vilakSaNa vyakti lAgyA. AthI vizeSa temanA viSe kAMI paNa tenI ummara varSa 32 nI che. eka dhanADhaya kuTuMbanuM te eka santAna jaNAvavA ke abhiprAya vyakta karavA jevo koI paricaya ke anubhava mane thaye nahi. A sthaLamAM AvI eka nispRhI vyakti vase che e che. tenA pitAnuM nAma svAminAthama. teo madrAsanA eka jANItA ghaTanA gaNezapurI ane vajarezvarInAM gauravamAM vadhAro kare che. berIsTara hatA. pitAnI bALavayamAM ja tenA pitA svargavAsI thayelA, ' tenI mAtA paNa malayAlI saMskRtine mUtimata karatAM eka sanArI . vajarezvarInI khyAti dinapratidina vadhatI jAya che tema che. lakSmIne nAnapaNathI ja ramatagamatane bahu ja zekha hatA. tenI ' ' mANasane avarajavara paNa vadhatuM jAya che. keTalAya mANase tyAM havA vidyAbhyAsanI kArakIdI 5Nu atyanta ujajavaLa hatI. TenIsa ramavAmAM phere Ave che. muMbaInI janatA mATe ravivAra ke rajAnA divasomAM te bahu ja haziyAra lekhAtI. pravAsane tene atyanta zekha hato. - sahelagAha karavAnuM A eka meTuM mathaka thaI paDayuM che. Ane lIdhe meTara calAvavAmAM te atyanta kuzaLa hatI. inTara mIDIyeTanI parIkSA ka A sthaLa AsapAsa be traNa Arogya bhuvane ubhAM thayAM che. bhADAnAM pasAra karyA bAda te madrAsanI meDIkala kolejamAM dAkhala thaI. meDIkala A makAne paNa maLI zake che. hAla ane loja paNa goThavAyAM che. kolejamAM te abhyAsa karatI hatI te daramiyAna eka brahmANu yuvAna cAlu jIvananI jarUriyAtanI ghaNI kharI cIjo maLI zake evI keTalI ' sAthe paraNI. e yuvAna vimAnI hatuM ane tethI lakSmIne vimAnanI dukAne tema ja upahAragRhe paNa nirmANa thayAM che. aneka saphara karavAne yauvananA prAraMbhathI ja suga prApta thayuM hatuM. Eaa vaMjarezvarInI AsapAsane pradeza pahADI che; jhADapAnathI bharelA A lagna saMbaMdha kamanasIbe apAyuvI nIvaDaze. tene meDIkala ke che. maMdira uparathI dekhAtuM cetaraphanuM dRSya atyanta manahara che. dUranA jane abhyAsa to cAlu ja rahyo hato. A daramiyAna te IMglAMDanA - bhAgamAM Avela tAnasA sarovaramAMthI vahetA pravAha akalelI pravAse gayelI. ahiM tema ja tyAM tene aneka nAmI mitra prApta thayA che ane vajarezvarIne sparzIne cAlyA jAya che. A pravAha hatA. teNe DAkaTarI abhyAsa pUro karyo ane DIgrI meLavIne sIMgApuramAM ke tAnasA nadInA nAme ja oLakhAya che. eka te pahADI gaI ane tyAM teNe prekaTIsa zarU karI. tenI AjasudhI nI jIvana kArakI danI haju ATalI TuMkI mAhItI maLI zakI che. A pradezanuM bIjuM AsapAsa aneka vanarAjIo ane jhADapAnathI bharelu lakSmI bALapaNathI ja koMgresa pratye AkarSAyelI hatI. paMDita javAE pRthvItaLa ane trIjuM madhya bhAgamAM Ama tema sapakAre vahetI samu haralAlane paNa keTalAka samayathI suparicita hatI. jApAnIjha lokoe jyAre [ komukhI tAnasA nadI-Ane lIdhe A pradeza apUrva ramaNIyatAne | malAyAmAM eka kAmacalAu sarakAra nImI hatI tyAre lakSmIne amuka anubhava karAve che. muMbaInA vIca, ane atyanta azAnta jIvanamAMthI, rAjyAdhikAra upara niyukata karavAmAM AvI hatI. subhASabAbunI senAmAM cheahIMnA grAmINa, zAnta, ane ramya vAtAvaraNamAM praveza kare e eka , - jhAMsInI rANInI TukaDInI tene saradArI ApavAmAM AvI hatI. A duniyAmAMthI koI bIjI ja duniyAmAM dAkhala thavA jevuM lAge che. saradArI teNe kevI bahAdurIthI bajAvI enI keTalIka vigate aneka A ziyALe heine rUtu te AhAdaka ane protsAhaka hatI ja. temAM vaLI sAmAyikomAM pragaTa thaI cukI che. A vIrAMganAnI vizeSa oLakhANa e - zukla pakSanI rAtrIo cAlatI hatI, ane caMdrabiMba uttarottara moTuM ApI zakAya ke tenI nAnI bahena mRNAla, zrImAna aMbAlAla sArAbhAInI banatuM jatuM hatuM ane vizeSa ane vizeSa rezanIthI rAtrInA pramukha putravadhU che. 32 varSanI A vArAMganAe bhAratavarSanA nArIkuLane . jagatune ajavALatuM hatuM. eTale sthaLa ane samayanI dRSTie tyAMne savizeSa ujajavaLa banAvyuM che ane duniyAbharamAM hiMdanI pratiSThA | saptAhanivAsa atyanta AnaMdajanaka ane romAMcaka banyA hatA. vadhArI che. AkhA dezane mukammala AjhAdI apAvanAra jaMga bahu paNa ATalAmAMja A TUMkA paribhramaNanI vizeSatA paryApta jadithI samIpa AvI rahyo che. e jaMgamAM lakSmIdevI dezanA strI, phi thatI nathI. vajarezvarI ane sAnnidhyamAM Avela gaNezapurI mAtherAna samudAyanI eka netrI bane ane aneka parAkramo vaDe AjhAdIne ke mahAbaLezvara jevAM kevaLa havApheranAM sthaLA nathI. paNa AsapAsa hastagata karavAmAM mATe phALo Ape ema ApaNe antarathI ichIe mi vasatI janatAnuM te A eka yAtrAsthaLa che ane tethI A pradezamAM ane prAthIe ! Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-12-45 - prabuddha jaina 123 devAjI mahArAja ane paccIsa bekaDAne maMtra pradAna muMbaInI hAIkorTamAM mI. jasTIsa blegAna AMgaLa svargatha jainAcArya yoganiSTa zrI. zAntivijayajI mahArAjanuM nAma lakhamIcaMda hIrajIe cImanalAla maMgaLadAsa, kAMtIlAla lakhubhAI parIkha 6. nAma mAtra jaina samAjamAM ja nahi paNa vizALa hiMdu samAjamAM paNa ane paMDIta maphatalAla javeracaMda gAMdhI sAme mAMDelA dAvAmAM vAdIe bahu jANItuM hatuM. temanA viSe aneka lokone atyanta zraddhA hatI kaDhAvelI neTIsa epha mezananI sunAvaNI nIkaLI hatI. vAdIe ane teo temane eka pUrNa purUSa tarIke lekhatA hatA. teo AjanA pitAnI badanakSI mATe rU. 25,000 nI nukasAnI meLavavA A dAvela anya jana sAdhuomAM jovAmAM AvatA ziSpameha ke pustaka pari mAMDayo hato. temAM vadhumAM evI mAMgaNI karI hatI ke, teNe lakhelA che grahathI mukta hatA ane je khaTapaTanuM vAtAvaraNa AjanA upAzrayamAM kahevAtA be patro "parvatithi nirNaya' nAmanA pustakamAM athavA evIja jovAmAM Ave che tethI paNa teo dUra rahetA hatA. temane kaI ziSya jAtanA bIjA koI lakhANamAM pragaTa karatAM aTakAvavAnuM ijekazana 4 nahoto; kaI gAdIvArasa nahote. prativAdIo sAme ApavuM. vAdIe jaNAvyuM hatuM ke saMvata - Ama hovA chatAM temanA anuyAyIgaNe devAjI . nAmanA eka 1992 thI zrI vijayarAmacaMdra surIzvarajI ane zrI sAgarAnaMda seLasattara varSanA lagabhaga nirakSara chokarAne zAtivijyanA gAdIpati sUrIzvarajIe be jANItA jaina AcAryo vacce jene pavitra che ane vArasadAra tarIke ubhe karyo che ane tenI pratiSThA vadhAravAnA mAne che evI kSINa tithio ane vRddha tithio saMbaMdhI jhaghaDo keTalAka prayAso cAlI rahyA che. cAlatuM hatuM. chevaTe amadAvAdanA mIlamAMlIka zeTha kasturabhAI - A devAjI mahArAja saMbaMdhe haju bahu ja ochI mAhItI lAlabhAIe vacce paDI e teDa kADhaye ke A jhadhaDe punAnA mahAna upalabdha che. teo kayAM janmelA ane koNa mAbApanA santAna che vidvAna DepI. ela. vaidyanI lavAdI upara laI javo. Do. vaide e viSe kaI jAtuM nathI. temanA viSe ema kahevAmAM Ave che ke tapAsa calAvI zrI. vijayarAmacaMdra sUrIzvarajInA matanI tarapheNamAM cukAdo teo mAMDelInA nivAsI che. A mAMDelI zAntivijayajInuM paNa Apyo. AthI zrI. sAgarAnaMdanA anuyAyIoe evI dalIla karI ke. ugamasthAna che ane temanI avasAna samAdhi paNa tyAM ja karavAmAM AcArya vijayarAmacaMdra agya rIte calAvelI tarakaTI rItane pariNAme AvI che. A devAjI mahArAje gayA varSe mAha suda 6 nA divase lavAde pakSapAtI cukAdo Apyo hato. mAMDalInI najIkanA gAmamAM pitAnuM vevIzALa kareluM te rada karyuM ane vAdIe vadhumAM jaNAvyuM hatuM ke eprIla 1845 mAM prativAdIoe : pitA sAthe vivAhita kanyAne cuMdaDI ApIne bahena tarIke svIkArI zrI. jaina dharmaprabhAvaka samAMta taraphathI "parvatithi nirNaya" nAmanuM hatI. devAjI mahArAjanI A vairAgya vRttithI gAmanA loko bahu pustaka pragaTa karyuM, jene hetu lavAdano cukAde niSpakSapAta ane khasI prasanna thayA hatA ane tenI khuzAlImAM gAmavALAe paccIza ekaDAne nahotA ema sAbIta karavAnuM hatuM. A pustakanA chaThA epenDIkSamAM devAjI mahArAja pAse maMtrAdi zravaNa karAvyuM hatuM ane abhayadAna, vAdIe tA. 5-4-43 ane tA. -4-43 ne roja lakhelA kahevAtA to apAvyuM hatuM. A devAjI mahArAja hAla banArasa rahe che ane be patra paNa chApavAmAM AvyA hatA, ane te sAthe tenA 5ra TIkA zAstro maLaza kara vedAntAcArya nAmanA eka paMDita temane pUrNa karavAmAM AvI hatI, vadIe A patra lakhyA ja nahotA, atu. jagadagurU banavAnI tAlIma ApI rahyAM che. tA. 8-2-45 nA roja e patramAM jaNAvelI bIna vAdInI badanakSI karanArI hatI. nI gurUdeva zAntivijayajInA smaraNamAM mAMDalI (mAravADa) khAte ubhuM A saMjogo heThaLa vAdIe rU. 25,000 nI nukasAnI meLavavA karavAmAM Avela bhavya gurUmaMdiranI pratiSThA karavAmAM AvelI, te samaye tathA te paDyo ane tenA uparanI TIkA pragaTa karatAM ke DIsTrIbyuTa karatAM gurUdevanA agra anuyAthI zeTha puhumala kIsanacaMde jAhera sabhAmAM jaNAvyuM aTakAvavAnuM injakazana meLavavA A dAvo mAMDa ha. ane dAvAne hatuM ke "gurUdeva bhagavantanA uttarAdhikArI, ziSya tarIke A devAjI nikAla thatAM sudhI vacagALenuM injakazana meLavavA vAdIe A neTIsa mahArAje dIkSA levAne niradhAra karyo che." ziSyanA abhAve kamanasIbe epha mezana kaDhAvyuM hatuM. nirvaza banI javAnI AphatamAMthI svargastha zAntivijyajI mahArAjane ' mezananI sunAvaNI vakhate banne pakSenI saMmatithI nA. jaje. bicAvI levAnI ane temane vaMzavele TakAvI rAkhavAnI temanA anu- e hukama karyo hato ke dAvAne nikAla thatAM sudhI prativAdIe majakura : yAyI. gaNunI A ejanA AjanA samayamAM jarA vismaya pedA kare patre pragaTa ke DIsTrIbyuTa karavA nahi. . . . : : : tevI che. bIjuM AvI janAthI anuyAyIgaNane gurUdevanA abhAve vAdI taraphathI mesarsa mIne cehera macerazAha hIrAlAlanI kaMpanInI AzvAsana levA mATe eka brAbhUta mati ubhA karI zakArI paNa koI pharamAzathI zrI. karaNI, pahelA pratIvAdI taraphathI zrI. pI. esa.' gheTuM siMhanI cAdara oDhavA mAtrathI koI hAthIne sAmane karavA badAmI, bIjA taraphathI zrI. je. sI. bhaTTa ane trIjA taraphathI zrI zaktimAna thatuM nathI- jharatA vase-tema ja zAntivijyajInI ema. esa. mANekazAha hAjara thayA hatA. badhA prativAdIonA dhArA-dI cAdara oDhavAthI devAjI mahAzayamAM koI kALe zAtivijyajI mahArAjanI zAstrIo mesasa purNAnaMda enDa jasubhAInI pharamAsathI hAjara thayA hatA.' pratibhA' ugavAnI nathI ATaluM temanA anuyAyIo samajI le ane je dhaTanA cukAdA mATe korTanA daravAje raju karavAmAM AvI che - AvA banAvaTI jagari ubhA karavAnA upAdhithI dUra rahe anA' tenI TIkA karavI yogya nathI. ahiM te eTaluM ja jaNAvavAnuM rahe temane namra vinaMti che. tithicarcAmAMthI ubhe thaI rahele eka mATe mukaddame che ke banne mahAna saMrisamrAzane paraspara sAThamArI ajamAvo vavAnI A mukaddamA mAraphate eka navI taka sAMpaDI che ane * eka pakSe zrI virAmacaMdrasuri ane anya pakSe zrI. sAgarA- * * sothIsIsa erIyarane paNa khIsA bharavAne A eka nave avasara nadasariA be AcAryo ane temanA anuyAyIo vacce paraspara prema kare che. jenA maLamAM viSa che tenA karavA prApta thaye, che. jenA mULamAM viSa che tenA phaNagAo paNa dhana, vikhavAda vadhAranAra tithicarcAne jhagaDe keTalAka samayathI cAle che tenA ' zakita, zAnti ane aikayanI barabAdI karanAra nIvaDe che e sanAtana anusaMdhAnamAM zrI jaina dharma prabhAvaka samiti taraphathI parvatithi nirNaya' ' anubhavane A ghaTanA eka vizeSa purAvo che. nAmanuM sAgarAna sarinA pakSane raju karatuM eka pustaka bahAra paDayuM : * kac.? rA che. AM pustakamAM pragaTa thayelA amuka patra banAvI che ane e zrI. umAbhAI jhaverInu khedajanaka avasAna ..', , rIte vAdInI badanakSI karanArA che e muddA upara muMbainI hAI- vaDodarAvAsI zeTha umAbhAI lIlAbhAI jhaverInA thoDA samaya pahelAM. korTamAM eka kesa dAkhala karavAmAM AvyuM che jene lagatI vigata nIpajela akALa avasAnanA samAcAra pragaTa karatAM atyanta dilagIrI tA. 12-10-45 nA nUtana gujarAtamAM nIce mujaba pragaTa karavAmAM thAya che. teo vaDedarAnA jana samAjanA jANItA AgevAna hatA ane AvI che tyAMnA jaina yuvaka saMdhanA temaja jaina vidyArthI AzramanA pramukha hatA. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -124 bhAva, kAvyatattva ane sagItanI draSTie nakalakhAra AjanAM racAtAM stavane bhartRharie pelA zlokamAM kahyuM che ke je eka vAra vivekathI bhraSTa thayeA enu patana, ane vinipAta kSaNe kSaNe vRddhi ja pAme A vAta jeTalI vyakita mATe eTalI ja samaSTi mATe--samAja mATe paNa sAcI che. jaina samAjanI vivekahIna dazAthI enA vinipAta paNa Aje AvI ja rita gatie yaI rahyo che. A lekhamAM te e samAjane dhaDanAra ApaNA jaina sAhityanI thaI rahelI adhogatine ja ullekha karU. prabuddha jaina jaina sAhitya gujarAtI sAhityamAM ghaNuM agatyanuM ane utkRSTa sthAna dharAve che ane jUnI gUjarAtI bhASAne tathA apabhraMza sahityane ghaNA meTA-bhAga te jaina sAhityathI ja bharapUra che e hakIkata sAthe ;AjanA racAtA jaina sAhityanI tulanA karIe teA samAja ane sAhityanA tathA e rIte AkhI prajAnA vinipAta krama thAya che te spaSTa dekhAi Avaze. bhUtakALa game eTalA bhavya hAya, paNa vartamAna enI sAthe jarA sarakhA paNa sumeLa na rAkhI zake, bhUtakALanI bhavyatAne sAcavavAnI zakti paNa na dharAvI zake te dharma, te samAja ke te prajAnuM anivAya pariNAma patana sivAya bIjuM kazuM ja na hAI zake. jainonA sarjanAtmaka sAhityamAM stavane, sajjhAya ityAdie ghaNA ja mahattvano bhAga bhajavyeA che. ane AjanA racAtA sAhityamAM te stavanA ja baheALA pramANamAM che. sAhityanuM A aMga dhaNuM lekapriya ane pracAra pAmelu paNa che. eTale enA vistArathI vicAra karIe. jUnA kALamAM jaina sAdhuoe eka krAntikArI pagalu bharI leAkabhASAmAM jaina sAhitya racavAnI praNAlikA cAlu karI. lAkane gaLe saraLatAthI utarI jAya evI sAdI chatAM AkaSa ka nirUpaNu zailie jaina dharmanAM tattvanA emaNe pracAra karyAM. dharmanA pracAra mATe kathA sAhitya jevA lokapriya sAhityaprakAra upayegI thaI paDaze ema dhArI ene emaNe chuTathI upayAga karyAM. stavamAM, sajjhAyA rAsa tyAdi padya sAhityamAM paNa pracalita lokapriya rAge ane DhALenA emaNe upayoga karyo. paNa leAkapriyatAnI pAchaLanI A daDa ATalethI aTakI je sAhitya racAyuM temAM prANa te A kartAoe pote ja potAnI rIte barAbara pUryAM. dhama'nAM tattva, kAvyazakita, sa'gIta-e sau aMgAnA ceogya samanvaya e karI zakayA ane pariNAme emanI krAvyakRti sAhityanI ciMrajIva kRti thai zakI. mAtra padhdhati " pUratA lokapriyatA upara AdhAra rAkhI sAhityanA AMtarika guNene ta emaNe svataMtra rIte ja vikasAvyA. A krAntikArI praNAlikAnu` eka atyanta nirmAlya aMte nibaLa anukaraNu Aje thai rahyuM che. vadhu vedanAnI vAta e che ke evu anukaraNa karanAra moTe bhAge jaina munirAjo che. ApaNAM jInAM stavanonI racanAne enA bhAva, kAvyatva ke sa'gItanI dRSTie pahoMcI zake evI racanA karavAnI zakti te mahadaze AjakAla jovAmAM AvatI ja nathI. AvA samayamAM prAcIna stavaneAne sAcavI rAkhavAnu ane enA pracAra karavAnu kAryo hAtha dharAvu yegya . keTalAMka varSoM pahelAM ayogya dIkSA ane bALa dIkSA sAme jyAre jaina samAjamAM moTI jhuMbeza upaDI hatI. tyAre temaNe vaDedarAnA yuvAnI AgevAnI lIdhI hatI ane vaDedarA rAjyamAM bALa dIkSA pratibaMdhaka kAyade karAvavAmAM temaNe asAdhAraNa parizrama uddAbyA hatA. temanA akALa avasAnathI temanA kuTuMbane mukhya sthAna dharAvatA kuTuMbI jananI ane jaina samAjane eka udAtta vicAra dharAvatA yuvaka kAryakartAnI khoTa paDI che. paramAtmA temanA mAtmAne parama zAnti a+ evI ApaNe sau prAthanA karIe ! pAnaMda tA. 1-12-45 hatu. paNa ene badale AjanA keTalAka munirAjoe judo ja mArga grahaNa karyo che. jInAM stavanAnA pracAra karavAnuM emaNe pasaMda nathI karyuM". navu racavAnI emanI IcchA jarUra prazasya che. paNa emanI A racavA pAchaLa kAMika sArUM sarjana karI janatAnA lAbhAthe enA pracAra karavAnI dRSTi che ke kevaLa peAtAnA nAmathI game tevu paNa kAMka bahAra pADI potAnI nAmanA ja vadhAravAnI dRSTi che. te vicAravuM ghaTe che, e stavatAnu jarA pRthakakaraNa ja karIe. e stavanAmAM bhAva kevA hoya che? e stavAmAM vaLI bhAva enI carcA ja nakAmI che, kAraNake kAi bhAvArmiMthI e lakhatAM ja nathI. ekAda cAlu nATaka ke sinemAnuM gIta, emAM kRSNane sthAne vIraprabhu ke pArzvaprabhu, premane sthAne dhama` ke AtmA ane evA ja bIjA be cAra pheraphArA karyAM ke navuM stavana taiyAra. AmAM bhAvanA te vicAra karavA ja muzkelane ? ane sAcAM kAvyatattvAnu ? muLe A sinemA gIte mAMthI koikamAM ja bahu ucca prakAranAM kAvyatatva maLe che. temAM paNa tenuM AvuM kSudra anukaraNa ! AmAM sArAM tattva te karyAMthI Ave ? ane saMgIta ? AjanA philma saMgItamAM sArUM sa'gIta nathI ja ema teA hu na kahuM. paNa saMkLa anukaraNanI zakyatA te emAM ghaNI ja ochI che. uparAMta stavamAM je gItAnAM anukaraNa thAya che te te saMgItanI dRSTie. paNa nikRSTa kakSAnAM haiya evAM gIteAnAM. philmamAM kAika jagyAe bhAvane anukULa saMgIta paNa kayAreka sArI rIte raju thAya che. paNa e ja gItanuM stavana mATe anukaraNa karavAthI je racanA upalabdha thAya emAM te bhAva ane rAgane kevaLa bhayaMkara visavAda ja thAya che. * mULe anukaraNa eTale ja kAkA sAheba kAlelakara kahe che tema kalAtuM maraNu. te chatAMye sarvazreSTha kRtiai'nu anukaraNa kAMika utaratI kakSAnI sArI kRti paNa ApI zake. paNa je jAte ja nikRSTa kRti che ane kSaNajIvI che, tenu tethIye vadhAre nibhaMLa-meLuM-anukaraNa ane teya kAi vAra te becAra zabdonA pheraphAra sAthenuM zabdaza: anukaraNa kalAnI keTalI adhagati karAve ? sAhityakaLAnA kAvyakaLAne to emAM sarvanAza ja thAyane? AthI AgaLa vadhIne evA anukaraNanAM paNa anukaraNa karanArA maLI AvyA che. temane mATe te| bhatRharinI peThe te ke 1 nArImadde-emane zuM kahevuM te ja samajAtu nathI' eTaluM ja kahI zakAya. uparanI vAte kevaLa kalpita nathI. AjanAM racAtAM stavanone moTA bhAga AvAM ja anukaraNAnA che. "tumIne mujakA prema sikhAyA" e philmanI duniyAmAM paNa kacarA jevA gaNAtA gItanuM anukaraNa karIne lakhAyelu 'tumIne mujakA dhama' dikhAyA" e stavana zA bhAtra bhAvakanA hRdayamAM prerI zake? 'piyA milana jAnA'nu' 'prabhumilanakA jAnA' ke "A te khAkheNI lajjA kahevAya"nuM "A teA lAkheNI AMgI kahevAya" evu anukaraNa karavAthI kevI hIna kRti thAya che e khyAlanI emanA racanArA sanmAnya munirAja kema upekSA kare che? jaina dharma te vairAgyane ja pradhAnapada ApanAra dhama che. ApaNe tirthaMkaranI pUjA karIe chIe emanI vItarAga dazA mATe, emanI vimukata zA mATe; emanI suMdara kAyA mATe nahi, emanAM sudara vastrAbhUSaNa mATe nahi, ke nahi emanA rAjapada mATe ke emanI zArIrika zakita mATe. AnI sAthe madhyayuganA bhaktimArganI asarathI ApaNe paNa tikAnAM sthULa varSAMte kayAMka karavA lAgyA hAie e zakaya che. paNa AvAM kevaLa sthULa vadhyuM te ja stavanane viSaya thaI bese e pruSTa nathI e vAtamAM koinA virodha na hoi zake. temAMye kRSNanAM zArIrika vahu tene eja rIte vagarapheraphAra vIra ke pArzva prabhunAM vaNu nA tarIke ghaTAvI stavane racI devAya te te akSamya gaNAvu joie. mastake mugaTa sehe kArya kuMDaLiyAM' jevAM kevaLa sthULa varNanA ApaNAM stavane te ane ApanI bhakitane bannene nIcAM pADe che e racayitAee have veLAsara samajI levu. barTa, Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i tA. 1-12-45 prabu, jenA 15 ATalAM khaMDanAtmaka vicAro pachI kAMIka maDanAtmaka vicAro raju mAnuM chuM. bhale AvI sAdhanA sAdhakane bahu muzkela lAge, paNuM kartAnI Avazyaka gaNAya. AjanI A sthitimAMthI bahAra nIkaLavAne upAya zreyI daDhAtmabhAvavALA sAdhakane jIvanamAM kazuM muzkela nathI. e para che e mahatvane prazna che. e ghaNI lAMbI vicAraNA mAge te hakIkatanI vAta che. ApaNane muzkelI lAge che enuM kAraNa ApaNe te prazna che. huM te ekAda be namra sUcano ja karI zakuM, jAgRti, kALajIvALA ne sabhAnadazAnA pratyeka sthitimAM rahI zakatA nathI. prathama upAya che AvI kSudra kRtiene badale ucca kRtienuM athavA te te kALe e prayatna karI karIne jenI , kapa, madada 1 TO 3 ' sajana karavAnI zakita prApta karavAne, junI kRtio samI prabaLa AtabhAve pikAra pADIne mAMgavI joIe tevuM pratyakSa te kSaNe kRtio Aje na ja thaI zake evuM kazuM nathI. mAtra e mATenI ApaNane udabhavatuM hotuM nathI. eTale bIju koIpaNa zuM karI zake ? utkaTa icchA ane IcchAne pAra pADavA mATe pUratI sAdhanA joIe. prazna -"saMsAramAM rahIne IzvaranI sAdhanA karavI e ati kaThIna gUjarAtI sAhitya ja ApaNane e vAtanI pratIti karAve che. atyAranA zreSTha lAge che. temaja ekAMta alagatA paNa charavAro kevI rIte te paNa che kavio ane lekhakenI racanAo utkRSTa kRtio banI zakI che. paNa rAma ja jANe. jIvananI saraLatAma-salukAImAM zuM purUSArtha haze? he I. e utkRSTa kRtio mATe jUnAnA anukaraNane badale jUtAne viveka- zake te paNa prazna che. Ama banne bAjuthI nirAzA ane sAMpaDe che." pUrNa abhyAsa ane e abhyAsane aMte puSTha thaelI unUtana uttara-"saMsAramAM rahIne sAdhanA karavI e kaDIna tamane bhale kAvyadRSTivALI chatAM guNavatA daSTiIe eTalI ja kIMmatI lAge. paraMtu mane pitAne te te ja sAce mArga samajAya che. sAdhanAnI kRtinI racanAne bhAge emaNe lIdhe che. eTale navAM stavane pazu je rIta samAjanA sarva mANasane lAgu paDI zake, samAjanI kSadra ane nakaliyA thavAne badale ucca kakSAnAM thAya te mATe abhyAsa bhinnatA jethI karI dekhItI rIte na thaI zake e rIte sAdhanA karavA ane ane te arthenI sAdhanA e AjanI A sthitine eka upAya che." jatAM ja ApaNAmAM dhIraja, khaMta, jAgRti, kALajI, sahAnubhUti, hiMmata, A * bIjo upAya jUnAnuM punarUtyAna karavAnuM che. je rIte pravAha sAhasa, zakti, vi. keLavAtAM javAnAM che. saMsAra e sAdhanAnI vahI rahyA che te ja rIte vahyo karaze te mane bhaya lAge che ke thoDA experimental practical ground . vakhata pachI ApaNuM jUnAM ratavano vismRtimAM vilIna thaI jaze ane ajJAnI mANasa ke saMta purUSa samAjanI sAthe ezya dharma enuM sthAna AvAM nakalI stavane laI besaze. A stavana darghajIvI rIte vartate heta nathI. sAdhakaja evI vyakita haze ke je samAjanA te thavAnAM nathI ja. eTale pelA saMskRta eNkanI peThe muarg tathA sarva aMgo sAthe potAnI jIvana sAdhanAnI draSTi, vRtti ane valaNuM pramANe che nirAtri wwve navAI te nI sthira vaMstuo nAza pAme che ane dhama gaNIne vartAze, sAdhakanuM evuM vartana samAjane mATe paNa kathA- A asthira vastuo te nAza pAmelI che ja. punarUtthAna karavAnA upAya e che ke prAcIna NakArI ja che. ajJAnI mAnavI pitAne dhama egya rIte samajI zakatA stavane pUrI hotuM nathI, ane saMta kene saMskArI rIte dharma pramANe vartavAnI samajutI sAthe, enA guNadoSanA vivaraNa sAthe, bane to junA AkAMkSA hotI nathI. e leke te koI anerI rIte varte che. eTale rogonI je svaralipi sAthe samRddha prakAzake prasiddha kare tathA jaina sAmAjanA kalyANa arthe paNa sAdhakanuM jIvana eja eka uttama prakAranuM : munirAjo ene bane eTale pracAra kare. sarjana zakita jemanAmAM che ema mane pitAne te lAgyuM che. ' nathI evA mANase pitAnA nAmane khoTo meha jaDe karI prAcIna - koIpaNa vastune kaThaNa kaThaNa mAnyAM karavAthI ke dhAravAthI te. samRdhdhine pracAra karavAno prayatna kare. A dizAmAM thatA prayatna vadhAre kaThaNa bane che. paraMtu te kaThaNa hoya ke game tevI hoya paraMtu te prajAmAM AvakArapAtra thaze ane vivecakonI sahRdayatA paNa prApta karaze. pratye kamara kasIne DagalAM bharavAnuM jo ApaNe rAkhIe te kaThaNanI che yazavantakumAra daizvika kaThaNAI te uDI gayA vinA rahetI nathI. "paranA bhAra taLe cImaLAIne A - jIvananI sAdhanA dabAI ke marI jatA. choDavAnuM zuM ?" ema je upamA ApI che. A - (eka mitranA patramAMthI uddhata) te dekhItI rIte vAstavika che, paraMtu je bhagavAnane raste jAya che ke 'uchavananI dharamULathI je uthala pAthala thayAM karavAnI hoya athavA javAno prayatna kare che temane saMsAra rUpI pattharane bhAra cImaLAvI zaktA.. te je thayAM karavA mATe prabhu kRpAthI je prasaMgo sAMpaDe temAM nathI ke dabAvI zakate hetuM nathI. jANe ajANe paNa jeNe mana che sabhAna avasthAvALA ApaNe jo na rahI zakIe te ApaNane kaze karyuM te Aja nahi te kAla bhagavAnamAM kheMcAvAne ja che enI mane, lAbha maLI zakatA nathI. te daDha pratIti che. vaLI saMsAramAM rahevAthI karIne ApaNe keTakeTale ke . ......ApaNe jo jIvananI sAdhanAne pathe javuM hoya te ThekANe keTakeTalAnuM ThIka karAvavA madada rUpa thaI paDatA hoIe chIe enuM . A ApaNA pratyeka vartana ne kartavyathI ApaNe keTalA uMcA thaIzuM ApaNane bhAna paNa hotuM nathI. ane eka rIte joIe to ApaNe ke jaIzuM te sAthe sAthe ApaNuM vartana ke kartavathI bIjAnA jIvana saMsArathI alaga ja chIe ne? ane kharI rIte vicArIe te saMsArane dara para zI asara thaze te paNa sAdhakanA khyAlamAM jJAnapUrvaka udabhavavuM ghaTe. saMbaMdha mana sAthe vadhAre che. eTale e mana jyAM jaIzuM ke IzuM jIvananI sAdhanA e kaMI AMdhaLI nathI. e te sahastrazmi sUryanArAyaNanI tyAM kaMI bIju thaI javAnuM nathI. eTale ApaNe jyAM hoIe tyAM manane che paDe. khUNe khUNe prakAzane pragaTAvanArI che. e khyAlane paNa athavA e. jAgrata karIne keLavyAM karavAnuM rAkhIzuM te ja je te kaMI thaI zakavAnuM che. A bhAvanAne paNa sAdhake jIvanamAM mahatva ApyA karavAnuM che.......... - ApaNane hajI mAnava jIvananI mahattA ane tenI gaMbhIratA jIvanamAM je je bhAvanAthI sahu kaI maLelAM hoya te te dilamAM ThasI gaI nathI. jIvananI pratyeka dhareDamAMthI samajaNa nIkaLyA bhAvanAnA dharma pramANe sau koI vAstavika ane yogya rIte saMkaLAyela vinA ke nIkaLavAnuM baLa karyA vinA ApaNe jIvanane sAcI rIte rahe ane tevI tevI paristhitimAM sau koI pitapanAne dhama uttamamAM samajI zakavAnI-kalAmAM paNa AvI zakavAnA nathI te jANuze. uttama rIte adA karatAM prabhu prityarthe banI jAya-evuM jovAnuM mane, bhagavAnanI kRpAthI je paristhiti ke vAtAvaraNamAM ApaNe te mana che. mArA jIvananI sAdhanAmAM patipatni alaga thaIne rahI" heie te sAroya vAtAvaraNane prabhukRpAthI jyAM sudhI banI zake ke mAtA pitA ke bhAi bhAMDuothI virakatapaNe rahI zake evuM che zake tyAM lagI ApaNA jIvanakartavyadharmathI sahaja meLe jarAka paNa AvatuM nathI. mane te-jagata ke vizva e badhuM ekaja prabhubhAvanAthI uMcuM lAvavAnuM banI zake te te prabhunuM ja kartavya thavAnuM che ema etapreta raMgAyeluM che tevI rIte ApaNane maLelAM badhAM sagAMvahAlAM paNa jANaze. jIvananI sAdhanA jIvananA keka eka kSetramAM samAI zakatI eja bhAvanAthI otapretapaNe saMkaLAyelAM che-eTale ApaNA jIvanane DI. hetI nathI. jIvananA pratyeka pAsAmAM sAdhanAne bhAva je asara na dhama ekAgra-ekAMgI karate karate chatAM tene vyApaka dhama ApaNuM na karI zake te te sAdhanA paNa saMkucita che, vistRta nathI. ema huM te vAtAvaraNamAM ja pasara na banI zake te te mane egya lAgatuM nathI. * * ? Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina "tA. 1-12-45 AntararASTrIya rAjakAraNa sAme virodha vadhAre saMgakRita ane jAhera banyA che, tethI lIganA movaDIomAM khUba cintA peThI che ane lIganA saranazInanA bhASaNamAM AMtararASTrIya rAjakAraNI zetaraMjanA pAsAo jhaDapathI pharI rahyA ugratA ane asabhyatA vadhI che. briTanamAM majura pakSanuM taMtra thavAthI che. mitrarA vaccenI maitrImAM taDa paDI che ane te vadhatI jAya che. hindI pratyenI nItimAM koI dekhIte pheraphAra thayo nathI. loDapathIka - eMglo-sekasana prajA (brITana ane amerIkA) duniyA upara potAnuM lerensa ke mI. arthara henDarasana, mI. emerInI ja bhASA vApare sAmrAjya-Arthika ane rAjakAraNI-jamAvavA eka thaI rahI che. raziyA che. majura pakSanA keTalAka netAo saMgresane sabUrI pakaDavAnI salAha sAthenA temanA matabhede ugra banatA jAya che. traNe rAjyanAM videza ApI rahyA che; paNa A salAhane ke svIkAra thAya tema nathI. maMtrIonI kenpharensa niSphaLatAmAM pariNamI pachI eka bIjA sAmenA brITananI zubha niSThAnI koI khAtrI na thAya tyAM sudhI tenAM vacana AkSepa vadhatAM rahyAM che. aNuoe temanI maitrI mATe kharekhara upara hindane have vizvAsa rahyo nathI. cUMTaNI pachI brITana zuM | aNubomba nIvaDe che. brITananI paradezanIti hatI te ja rahI che. karavA mAge che? hindu-muslIma eka thAya to turata svarAja ApIe. tenA taMtramAM thayela pheraphArathI temAM kAMI sudhAro thayo nathI. ane te sAthe mI. jhINAnI pITha thAbaDatA rahevuM e daMbha have ke tema | mI. carcala raziyA sAmenA makakama valaNuM mATe mI. bevInane abhi- nathI. cuMTaNInA pariNAme brITana mAge che e koI nirNaya thavAne naMdane Ape che. mI. bevIna pUrva ane pazcima yuropanA be vibhAgane nathI. muralIma lIganuM sthAna athavA pAkIstAnanI mAgaNIne nirNaya te khulle ekarAra kare che. pUrva yurepamAM raziyAne varcasva ApavA taiyAra cuMTaNInA pariNAme thavAnuM nathI. eTale cuMTaNI pachI hinda uparane che, paNa vaLataramAM pazcima yuropamAM pitAnuM varcasva mAge che. bAlkana, kAbu choDavA brITana taiyAra nahi hoya te koMgresa mATe te laData | ane bAlTIka pradezamAM zuM thaI rahyuM che te koI jAgRtuM nathI. ubhI ja che. - grIsanA mAmale tophAne caDe che. bhUmadhya samudra uparane pitAne ezIyA jAge che A kAbu kAyama rAkhavA brITana grIsa ane turkIne kAbumAM rAkhavA jelamAMthI bahAra AvyA pachI saradAra vallabhabhAI paTele mAge che, jyAre raziyA, bIjA rAjya yugelerIyA, balgarIyA, "ezIyA choDe" nI hAkala karI te koI akasmAta ke taraMga nathI. vigere mAraphata dabANa lAvI grIsanuM rAjakAraNa sAmyavAdI banA- saradAra paTela kheTI hAkala karavAmAM mAnatA nathI. karavuM hoya te ja vavA prayatna kare che ane takI pAse DADaeNnalsamAM mAga ane kahevuM te temane jIvanamaMtra che. kogresanA varSonI laData pachI 1942 kAbu mAMge che. dareka rAjya vizvAsa rAkhavAnI vAta kare che ane mAM e laDatanA phalasvarUpa "hinda choDe" ne maMtra gAMdhIjIe prajAne | dareka pUrNa avizvAsathI kAma kare che. jarmanInA purA behAla che. A ane ATalA varSanI laDatane be zabdonA sUtramAM pUrI. | traNa vibhAganI nIti judI rahyuM che ane mitra rAjya vacce tyAra pachInA traNa varSanA anubhave-ane varSone anubhava A - jarmanInA bhAvi viSe kaI ekamata jaNAto nathI. kAnsamAM janarala traNa varSamAM maLI gayuM che-ezIyA choDane nAda svAbhAvika ane gele uDe chege sAmyavAdIo sAme virodha karI brITananA pakSamAM anivAryuM pariNAma rU5 che. pazcimanI prajAe sadIo sudhI ezAphrAnsane hAla te mUkayuM che. ATalAnTIka cArTara ane prajAzAsananI yAnI prajAne lUTI che. have mAtra brITane hinda choDavuM eTaluM ja nahi da vAto nIce sattA prApta karavAnA khela ramAya che-spheres of paNa pazcimanI badhI prajAe ezIyA choDavuM e mAnava jAtanA ka9yANu Influence and Power politics jeNe vizva yudhane janma mATe jarUrI che. prakAzAsana, jagatanuM kalyANa ane zAtinI vAto A te banne tara eTalAja sabaLa che, eTaluM ja nahi paNa vadhAre ghaNI karI. have tene amalamAM mUkavAno samaya AvyuM che. ezIyAnI - sabaLa thatAM jaNAya che. rAjaramata ane sAmrAjya jamAvavAmAM prajAno virATa AtmA have jAge che. hinda tenA netRtvane mATe lAyaka raziyA brITana ane amerikAnI purI hariphAI ane atyAre te che. eTale hinda te hAkala karI che. paNa brITana ane amerikAnA ye - saphaLatA pUrvaka karI rahyuM che. pazcimanA keI rAjaSa ke prajAmAM ke tenA tenA vacanethI vidhI che. inDe-cAInA, iDenesIyA, bara mA, malAyA netAmAM samagra mAnavajAtanA kalyANa ane zAti mATe pramANika ane cInamAM brITana ane amerIkAnI kAmagIrI tene ughADA pADI prayatna jAtuM nathI. - rahI che. te dareka deza ane prajA maLe che ke videzI sainya ane cuMTaNI jaMga videzI sarakAra tene choDI jAya. paNa phAnsa ane DacanuM sAmrAjya sImalA konpharansanI niSphaLatA pachI, IMglAMDanA musadIoe TakAvavA. brITana pitAnuM ane hindanuM lehI reDI rahyuM che kAraNa ke - cuMTaNIne geLA gabaDAvyuM ane cha mAsanI mudata meLavI. koMgresane A tenuM pitAnuM sAmrAjave te vinA Take nahi. pApane Teko joie. svataMA celenja svIkAryA sivAya atyAre koI mArge na hatA. paNa tratAnI paThe sAmrAjaya paNa avibhAjya che. ezIyAnI bIjI prajAe hindanI AjhAdInI laDatamAM A cuMTaNI keTaluM gauNa sthAna mukta hoya te brITana hindamAM eka kSaNu paNa TakI na zake, pazcima yuropanuM -bhegave che te koMgresanA netAoe spaSTa karyuM che. je saMgaThana karavAnI yejanA brITananA videzamaMtrI raju kare che temAM dhArAsabhAo mAraphata svarAjya maLe e mAnyatA kayAranI. phAnsa ane hAlenDanuM agrasthAna che. eTale brITane temanuM sAmrAjaka uDI gaI che. gAMdhIjInI draSTi mukhyatve racanAtmaka kAryakrama upara ja TakAvavA madada karavI ja rahI. paNa dunIyAne chetaravA kAMIka rahI che ane sImalA konpharansa pachI temaNe lagabhaga mauna sevyuM che, bahAnuM zodhavuM joie. tethI kahe che ke inDe-cAinA ane ke jANe A cUMTaNImAM emane kAMI ja rasa na hoya. saradAra valabhabhAI ' dakSiNa-pUrva eziyAnA muke jApAna pAsethI kabaje karI, . ane paMDIta javAharalAle purA vegathI A cuMTaNI jaMgamAM jhukAvyuM che, jApAnI lazkaranI zaraNAgati svIkAravAnuM lakarI kedIonI salAda paNa tene vadhAre paDatuM mahattva na apAya te sAme sAvacetInA matonuM ane te te dezamAM kAyado ane vyavasthA sthApavAnuM kArya * sUra, pUkAryA che. nAlAyaka mANase prajAnA pratinidhi kahevaDAvIne 'mitra rAja'e brITanane saMpyuM che eTale brITane e pharaja bajAvavI , dhArAsabhAmAM na jAya, 1942 nA ogasTa 8 nA TharAvane rahI, brITanane bIje kAI svArtha nathI. daMbhanI paNa hada hoya che. A | prajAne purate sAtha che, ane koMgresanuM prajAmAM je sthAna pradezanI prajA kahe che ke 'bhAI tame jAva, amArU game te thAya. che te pUravAra karavA puratuM ja A cUMTaNInuM mahatva che. koMgresane ame pheDI laIzuM.' paNa brITanathI kAMI A prajAone ema rajhaLanI javalaMta vijya maLaze te viSe koI zaMkA nathI. muslIma lIga sAmenI mUkAya? paNa e virATa zakti pAse have koInuM cAlavAnuM nathI ane nItinI spaSTatAthI hindu mahAsabhAne have koI sthAna rahyuM nathI. lIge pazcimanI badhI prajAe eziyA heDaye ja chuTake che. sAthe koI vATAdhATa karavAnI koMgrese sApha nA pADI che. muslIma lIga ' . cImanalAla, Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-1ra 45. " prabuddha jene . - subhadrA , , , , (eka satya ghaTanA) (nIcenI vArtA zrI.; gaTubhAIe bhulathI bhaginI samAja patrikA upara mokalI hoya ema lAge che. kAraNa ke vArtAno viSaya to tenI svAbhAvika sthAna prabuddha jaina ja hoI zake ema prabuddha nathI paricita sau koI kaheze. e kAraNathI e vArtAno bhaginI samAja patrikAmAMthI ahi udhAra karavAmAM Avyo che. tAjetaramAM caMdrodaya sAgaranA prakaraNe khAsa karIne muMbaInA jaina samAjane. ThIka. ThIka kSubdha karyo che. eka ghaTanAnA anusaMdhAnamAM A eka satyaTana jana samAja jANe ane aMdhazraddhA vaDe bIDAyelI AMkho kAMIka ughADe ane AkhI sAdhusaMsthAnuM ke saMbhAjana karavA udhukata thAya evI AzA sAthe A kathA ahiM raju karavAmAM Ave che. * , paramAnaMda) tA * "e bahenane mATe dIkSA eja eka upAya che. have e saMsA- te banI gayuM. have enI AkhI jIMdagI dhULadhANI karavAthI enA ramAM zuM meTuM laIne phare ? enA karmAnI zikSA tarIke paNa eNe have ' kAkAnA hAthamAM zuM AvavAnuM hatuM ?" . saMsAra tyAga karI sAdhvI banavuM eja yogya mArga che". anAthAzramamAM ' . meM e bAIne zAMta pADIne, subhadrAnuM have zuM karavAnI. emanI AvelI eka bALAnA kAkA e mAre ghare AvI mArI sAthe e bALAnI IcchA che te pUchavuM. subhadrAne maLI AvyA pachI e bAbata pitAne ' bhaviSya vize carcA karatAM uparanA zabdo uccAryo. vicAra jaNAvavAnuM kahI e daMpati AzramamAM subhadrAne maLavA gayAM ne che. hakIkata evI hatI ke gujarAtanA... jIllAnI Azare ekavIsa ' be divasa pachI subhadrAnA mAsA mane maLavA AvyA. emaNe 1 varSanI eka jaina bALA anAthAzramamAM Azraya levAmAM AvI hatI. e kahyuM "sAheba subhadrAnI sAcI hakIkata Apane jaNAvavAnuM subhadrAe bALAnA kAkA ene AzramamAM mUkI gayA hatA. AzramamAM mUkavA tathA enI mAsIe mane kahevAthI ApanI pAse huM Avyo chuM. ! - AvyA tyAre emaNe e bALA vidhavA che, ane koI badamAzane hAthe ame ene mATe je vicAra dhAryuM che. te paNa Apane jaNAvuM chuM kasAI gayAnuM jaNAvyuM hatuM. AzramamAM ATheka mAsa rahyA pachI, ' ane pachI Apa e bAbatamAM mane yegya salAha Apaje. kadI " pitAnA bALaka putrane AzramamAM ja rAkhI ghare javAnI eNe mAgaNI - "subhadrAnuM kuTuMba amArA gAmamAM jANItuM AgevAna jaina kuTuMba " karavAthI, tene mUkI janAra kAkAne meM patra lakhI teDAvyA hatA. gaNAya che. enA bApanI vepArI tarIke ane jJAtimAM sArA gRhastha * e bALAnI mAsI tathA bhAse. amRdAvAdamAM rahetAM hatAM ane tarIke bahu sArI AbarU che. enA kAkA e ene ahiM mUkavA temane khabara paDavAthI eka divasa e bALAne maLavAnI rajA levA AvyA hatA te amArA saMtAnA dharmagranthonA sArA vikAsa abhyAsIDI , mArI pAse AvyAM. "tame jaNAve che tevI koI bALA AzramamAM gaNAya che. amArA gAmanA jananA moTA bhAganA loko rAmavijayajInI hoya to paNa mArAthI tamane e vAta jaNAvAyuM nahiM" meM kahyuM. ' ' anayAyIo che. thoDAM varSa upara. amArA gAmanA daza bAra chokarA . amAre tyAM je Azraya levA Ave che, te pitAnI badhI vAta gupta ane. A nava chokarIone mamahadIkSA ApavAmAM AvI hatI raheze evA vizvAsa rAkhIne Ave che. eTale tame koI bALAnA gAmamAM te vakhate mATe samAraMbha thayela hatuM. subhadrA te vakhate bAra najIkanAM sagAM thaMtA ho. teNe AzramamAM tame kaho che. 'te nAmanI , varSanI hatI. ene paNa dIkSA ApavAmAM AvI. subhadrAnA bApanI nI ane gAmanI kaI bALA che ke nahi tenI tapAsa karuM. evI koI AmAM saMmati hatI, paNa enI mAM nArAja hatI. subhadrA te bicArI che - bALA hoya, te paNa tenAM sagAMne te maLavA icche che ke nahi te paNa zuM samaje? paNa eNe paNa vAde vAde A kAryamAM samaMti darzAvI. dIkSA mAre tene pUchavuM joIe. ane te hA kahe teja mArAthI tamArA laI sAdhu sAdhvIonuM ToLuM amArA gAmamAMthI nIkaLyuM tyAre varagheDe meLApa tenI sAthe karAvI zakAya. vaLI bIjI eka muzkelI che. ahiM kADhayA hatA. A badhAM amArA gAmamAMthI te vakhata jatAM bhUlAI tA .je Ave che te haMmeza pitAnuM sAcuM nAma ThAma Ape ema paNa gayAM Aja A vAtane za agIyAra varSa vItI. gayAM che *banatuM nathI. eTale tame bALAnuM je varNana karyuM che te uparathI mAre varSe amane khabara paDI ke subhadrA sAdhvIonA apAsarAmAMthI ( zodhI kADhavAnuM rahyuM. * * * cAlI gaI che. tapAsa karatAM jaNAyuM ke e ahiM AzramamAM e daMpatIne traNa divasa pachI pharI AvavAnuM kahI meM temane AvelI che. meM enI bAbatamAM tapAsa karI te jaNAyu ke - vIdAya karyA. AzramamAM tapAsa karatAM, mane maLelA varNana pramANenI emanI sAthenA eka sAdhue ene phasAvI hatI. e sAdhune paNa eka bALA tyAM hatI ema mane jaNAyuM. huM te bALAne maLe ane apAsarAmAMthI kADhI mukavAmAM Avyo che. A chokarI bicArI haveluM tene prazno pUchatAM tenAM sagAMe mane jaNAvyuM hatuM teja gAmanI e bahu muMjhAya che. enAM mAbApa te enuM moM jovA paNa mAMgatA nathI bALA nIkaLI. e mANase. enAM sagAM hatAM e vAta paNa sAcI eNe have kayAM javuM te zuM karavuM ? ekavIsa bAvIsa varSanI e jaNAI. paNa AzramamAM eNe pitAnuM nAma subhA lakhAveluM ane juvAna chokarI Akho bhava kema karIne kADhaze? saMsAranI mehajALamAM tenAM sagAMe mane enuM nAma savitA kaheluM. emanAM sagAMe kuMvArI na paDAya mATe mAbApe ene dIkSA levaDAvI-sAdhvI banAvIne tyAM hovAnuM jaNAvelu ane AzramamAM e vidhavA tarIke noMdhAyelI. ' badamAza sAdhue ja enA jIvananuM satyAnAza vALyuM! enI vAta tame - subhadrAe teija mane jaNAvyuM ke tenA kAkAnA kahevAthI eNe sAMbhaLe to tamane A dIkSAnA tUtanI sAcI khabara paDe. e to kahe nAma pheravyuM hatuM ane pite vidhavA che ema jaNAvyuM hatuM. pitAnI che ke saMsArIo karatAMe A kahevAtA sAdhuomAM vadhAre saDe che. - mAsI ane mAtAne maLavA eNe khuzI batAvI hatI. sAdhu sAdhvIonA nAmathI ja e te have trAse che." - trIje divase e bane subhadrAne mATe tapAsa karavA mArI pAse , ' tame have enI bAbatamAM ze vicAra karyo che ?, ene tame * avyAM tyAre meM emane jaNAvyuM ke tame e bALAne maLI zakaze, ' kayAM laI javA mAge che ? enI pitAnI zI icchA che?" meM pUchayuM. paNa AzramamAM enuM nAma subhadrA lakhAyeluM che temaja e vidhavA che : "mAre to e vicAra che ke ene koI sArUM ThekANuM joI evuM dhAyaluM che mATe e pramANe nAma vagere tame AzramanAM paraNAvI devI. amArI jJAti te nAnI che eTale emAM enI vAta ' leDI suparinTenDanTane jaNAvo. , ghaNe ThekANe jaNAi gayelI. che, eTale, amadAvAda ke muMbaI jevA ke subhadrAnI mAsI A sAMbhaLI khUba raDI paDI. "zA mATe enA moTA zaheramAM koIpaNa jJAtinA jaina sAthe ene paraNAvI devI evI kAkAe AvuM beTuM nAma ApyuM haze ? e bicArI kuMvArI kanyAne mArI te icchA che. enI badhI hakIkata ApaNe jaNAvavAnI kAMI vidhavA jaNAvavAthI zuM lAbha thavAnuM hatuM ? enA nasIbamAM je hatuM jarUra nathI." najara - - - Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 prabuddha ene paraNAvavAnI gaThavaNu tame karA, kAi sArA jaina yuvaka saMzodhI kADhe e teA barAbara che, paNa AnI badhI TukIkatathI ene adhArAmAM rAkhavA e bAbatamAM hu' samaMta thai zakatA nathI" meM kahyuM. bahAra # "are ! pazu e badhuM jANe te ene paraNe kANuM ? evu hAthe karIne ApaNu lAMchana jAhera karavAnuM kAraNa zuM ? enI vAta enA peAtAnA sivAya kASTa jANatuM nathI. e te e vAta pADe ja nahi. eTale hAthe karIne ApaNe e vAta pahelethI kahIne enu bhaviSya bagADavuM e mane te vyAjakhI lAgatuM nathI." ga'juo bhAi,' me' kahyuM amAre tyAM te je vidhavAe adgithI jatA agAu lagna karIne jAya che te darekanI hakIkata-emanI duHkhanI ane phasAyAnI badhI vAta-ame te paraNanAra umedavArane jaNAvIne ja lagna karIe chIe, ahiM prasUti mATe AvelI vidhavAnI e hakIkata jANyAM chatAM. enI sAthe lagna karavA je taiyAra hAya tene ja . ame jA lAyaka nathI evA mArA mata che. e bAbata e mANasa sivAya kAne paNaenAM mAbApa ke sagAM vahAlAM ke mitrane ame kadiye vAta karatAM nathI, eTaluM ja nahi paNa e na jANe evI khAsa kALajI rAkhIe chIe. paNa eNe pete te e satya hakIkata jANavI ja joie ema me* anubhavathI nakkI karyu che. AvI vAta game tyAre paNuM enA dhaNInA jANuvAmAM AvyA vinA rahetI nathI. ane pAchaLathI e jANe teA ene ema lAge che ke mane chetaryAM. AthI ene AdhAta thAya che eTaluM ja nahiM paNa e patipatnI vacce jhagaDa thAya che ane bannenuM bhaviSyanu jIvana-jo e patnIne hAMkI na kADhe tamezane mATe khArU thai jAya che. mATe A bAbatanI spaSTatAM pahelethI karavI e ja DahApaNa bharelu che, eTalu ja nahi paNa e ja sAce pramANika bhAga che ema mane lAge che.'' " enA mAsA mAsIne zu? e pArakA dharanAM kahevAya. dIkarI amArA kuTuMbanI eTale amane lAge teTalu emane na lAge. AmarU amArA kuTuMbathI gaine emane kASTha AMgaLI karavAnuM che? ' me' emane bahu rIte samajAvavAnA prayatna karyAM; paNa emanA dhyAnamAM 'vAta utarI pachI jyAre meM emane kahyuM ke enAM ene paraNAvIe chIe, jenAmAM e jAtanI himmata na heAya te ene mAtapitA, kAkA mAsA mAsI huM ke bIjuM kAi, ane peAtAne mArI vAta A bhAine gaLe barAbara utarI hAya ema mane na "lAgyuM. subhadrAnA peAtAnA e bAbatamAM zA mata che te pUchIne pachI e vize niNaeNya karavAnu` emaNe mane jaNAvyuM. daramiyAna kai sArA umedavAranI zAdhamAM rahevAnu' mane e kahetA gayA. eka me mAsa pachI subhadrAnA kAkA mane maLavA AvyA, temaNe te eka ja nizcaya karI nAkhyA hatA ke ene pAchI dIkSA letraDAvI sAdhvI banAvI devI. emanuM kahevu hatuM ke subhadrAe je 'pApa' karyu' hatuM tenu eNe prAyazcita karavuM joie ane te prAyazcita eTale sAra tyAga. me emanI sAthe bahu dalIla karI. baLAtkAre kAIne vairAgya upajAvI zakAtA nathI, marajI virUdhdha sAdhu banAvavAthI mane sAdhunuM banatuM nathI vagere aneka rIte dalIla karI, paNu emane te A bALA upara aMtarathI krodha caDhayA hatA eTale ene zikSA karavI hatI. jaina dIkSA laIne sAdhvI banAvavAnu... te A pariNAma ApaNe joyu'' me kahyuM * tujI tamane eTalAthI saMtAya thayA . nathI ? dIkSA lai sAdhu sAdhvI banelAMmAMthI keTalAMe sa'sAranA mAhamAyA sanyAM che? amArA AzramamAM atyAra sudhImAM tamArI jaina sAdhvIe traNa cAra AvI gai che e hakIkata che. subhadrAne potAne, e jIvananA vicAra karatAM pazu trAsa thAya che. ene baLAtkAre e jIvanamAM vALavAthI enu mana tame kema pheravI zakaze ? ane e yuvAna strIe, sa MjogavazAt, ekavAra Thokara khAdhI, te mATe eNe sAre sthaLe lagna karI svastha, zAnta ane AnaMdamaya lagna jIvanane huka huMmeza mATe gumAvyA ? ene tame badhAe aNusamajamAM dIkSA levaDAvI ane dIkSA jemaNe ApI temane, sarvAMte enA skhalana mATe javAbadAra, huM' te gaNu' chuM. ane te ja tame pAchA enA haMmezanA sthira jIvanane tA. 1-12-45 hakka paNa chInavI levA mAge che ? tame ne huM ene zikSA karanAra ! kANu ? ete je sajogo AvI paDayA temAM tame ke huM kevI rIte vana karata te tame khAtarIthI kahI zake che ? hu* tA nathI kahI zakatA. ApaNe sahu sa Mjoga anukULa maLavAne lIdhe ja moTe bhAge sIdhA cAlIe chIe. sahu niLa mAnavI chIe. temAM ApaNune ene nyAya karI ene zikSA karavAnA haka zI rIte maLyA ? vaLI enI mAsI tathA ' mAsA mane maLyAM hatAM te paNa enA lagna karAvavAnI tarapheNamAM che." tA te lagna karavAnI IcchA hAya tArokI zakIe nahiM, kAraNa ke e umara lAyaka che--e kAMi sagIra nathI--tyAre e ThaMDA paDayA. paNa mane bahu navAi lAgI ke emaNeja mane khAsa AgrahapUrvaka kahyuM ke, jo subhadrA lagna kare te tenI badhI hakIkata saMpUrNa rIte tene paraNanArate jaNAvavI joie ! 'AvI bAbatamAM chetarapIDI karavI e adhama che. bhale, ema kahevAthI ke. paraNanAra na maLe te, tyAM sudhI e kuMvArI rahe, paNa kASTane adhArAmAM rAkhI ApaNe ene paraNAvI daie te ApaNe deSamAM paDIe.'' mate A mANasanI manevRttimAM prathama dRSTie virAdhAbhAsa jaNAyeA. paNa vadhAre vicAra karatAM lAgyu ke subhadrAnA kAkAne dhama granthAnA ekamArgI abhyAsathI pApa" mATe asahiSNutAnI vRtti utpanna thai hatI, paNa eja abhyAse emanI nyAyavRtti paNa sateja karI hatI. me mAsa pachI. ekavImA kaMpanImAM kAma karanAra hiMmatavAna jaina yuvakanI sAthe subhadrAnI pAtAnI marajIthI, ane tenA mAsA mAsInI saMmatithI subhadrAnuM lagna thai gayuM. atyAre e baMnenu sArUM' sukhI jIvana che ane enAM mAsA mAsI have subhadrAnAM mAtApitAnA sabaMdha sAcave che. gaTubhAI dhruva. (bhaginI samAja patrikAmAMthI sAbhAra uSkRta) 101] zrI. maNIlAla mAkamacaMda zAhu 9degJ 513 513 11] 4''] dw 22 213 15] ,, sadhane maLelI madade rAhata pravRti pI. khI. zAhanI kuAM. (kArataka sudI 1 thI cha mAsa mATe popaTalAla narasIdAsa verA prabuddha jaina 5] zrI. bAbarabhAi rAMderI 25] me. dAvAna sa 37 DAhyAbhAi trIbhovanadAsa kAntilAla bhegIlAla nI kAM. vADIlAla gaMgalabhAi dezI teMhacaMda jhaverabhAi hAzrI jasumati hena vijayAbahena parIkha zrI, ma, mA, zAha sAnika vAMcanAlaya ane pustakAlaya 100] zrI. bAbarabhAi rAMderI " 41] DAhyAbhAi trIbhovanadAsa 53 50 kAntilAla bhogIlAlanI kAM. me. dIvAna avasa zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNusthAna sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . :. "ko muMbaI jena yuvaka sadhanuM pAkSika mukhapatra ' , " Regd. No. B. prabuNa jenA taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, lavAjama bharI muMbaI:15 DIsembara 1945 zanivAra rUpiyA 3, varezvaro ane vIThThaladAsa jerAjANI (gatAMkathI cAlu) , pUjya gAMdhIjInI khAdI pravRtti sAthe varSothI jemanuM nAma joDA- . . svadezI sTAra e samayamAM khuba dhIkatI kamANI karyuM ja hatAM yeluM che evA zrI. jerAjANIne ke zuM na oLakhe ? huM paNa temane ane te sarva zrI. jerAjANInI nipuNatAnuM ja pariNAma hatuM. Ama to ghaNAM varSothI jAte hatuM, paNa te kAlabAdevI khAdIbhaMDAranA mukhya chatAM zrI. rAjANIne Arthika lAbha bahuM ja e maLane hate.. saMcAlaka tarIke. thoDA samaya pahelAM teo amArA muMbaI jana yuvaka haju teo AjIvana sevavratadhArI banyA nahotA. eTale 1917 saMdhanA AvyA hatA ane akalelI khAte teo je grAme dhoga pravRtti mAM temaNe svadezI ko-opareTIva sTArsa che ane te vakhatanA ' calevI rahyA che tene lagata anubhave temaNe amane saMbhaLAvyA hatA. bahu jANItA meTA kApaDanA vyApArI sadagata zrI. na.raNudAsa purUSottamanA A vakhate temanuM mane kharuM darzana thatuM, ane temanA vizeSa saha- bhAgamAM mULajI jeThA mArkeTamAM temaNe kApaDane vyApAra zarU karyo vAsanI AkAMkSA mArA dilamAM janmI. A AkAMkSA saddabhAgye A laDAInA e divaso hatA, lAkha rUpIAnI temaNe uthalapAthala karI * samaya purI 5.. Ama chatAM svadezInI pravRtti taraphanuM temanuM AkarSaNa kamI naheAtuM na - zrI. jerAjANInI Aje lagabhaga 64 varSanI ummara che. thayuM. pU. gAMdhIjInA khAdIvijJAne dezanA khyAlemAM moTuM parika abhyAsa te temaNe mAtra bIja agrejI dhoraNa sudhI ja karyo che. 13 vartana karavA mAMDayuM hatuM. te tarapha zrI. jerAjANI AkarSAyA. e varSanI uMmare temanA pitAzrI sAthe temaNe pUrva AphrikAno pravAsa varSathI cAlatI kApaDanI bhAgIdArI ane dhamadhokAra cAlate vyApAra *. karelo; 17 varSanI umare eka kApaDanA vyApArIne tyAM temaNe dhaMdhAnI je te te cheDIne kazuM paNa lIdhA sivAya teo pU. gAMdhIjI sAthe ". umedavArI zarU karI; pachI vaLI eka cInI rezamanA kApaDanA vepArIne joDAyA ane pUrva tAlIma tarIke cAreka mAsa sAbaramatInA satyAgrahelI , tyAM temaNe thoDI tAlIma lIdhI; ane sane 102 mAM vilAyatI AzramamAM jaIne teo rahyA. bI. jerAjANI kevaLa zuSka vyApArI ne kApaDanI eka dukAna mAMDI. sane 1806 mAM baMgabhaMganI hIlacAla zarU hatA. taravAne temaja ghoDesvArIne temane bhAre zekha hato. Aja thaI ane svadezIne pahelo juvALa AvyuM. bhAvanAzALI zrI. jerAjA- sudhInA temanA jIvanamAM vaibhava ane zrImaMtAI bharyA paDayAM hatAM. A NIe pitAne paradezI kApaDano vyApAra saMkelI lIdhe ane sadagata vaibhavazALI jIvanane haMmezane mATe temaNe tyAga karyo ane mAsika ' surendranAtha benarajInA hAthe uddaghATana pAmela kAlabAdevI reDa uparanA rUpI bAmAM sahakuTuMba rahI zakAya che evA AzramanivAsanA jAtI svadezI sToranA teo menejara nImAyA, jayAM eka varSa kAma karyA bAda anubhavapUrvaka teo khAdIbhaMDAramAM joDAyA ane tyArabAda estitvamAM ' saddagata zrImana manamehanadAsa rAmajI ane lokamAnya tilakanI preraNA Avela akhila bhArata carakhA saMdha paNa temAM eka pramukha kAryakatAM tathI ane prayAsathI ubhuM karavAmAM Avela-borIbaMdara sAmenA-svadezI banyA. khAdI ane zrI. jerAjANI jANe ke paryAya zabda banI gayo ko-opareTIva sTArsanA teo menejara nImAyA. A sTAramAM temaNe kAlabAdevI khAdIbhaMDAra AkhA dezanI sarva khAdI pravRttinuM sauthI 4 agiyAra varSa kAma karyuM ane temanI kuzaLa kAmagIrI nAce tene vadhAre mahatvanuM kendra che, je mAtra zrI. jorAjANInI Aja sudhIlI anekavidha vikAsa thaye ane keTalAye svadezI hu-nara udyogane A tapazcaryAnuM phaLa che. kAzmIranA kApaDane lagatA gRhaudyogane ane korI karI raTara dvArA avalaMbane maLyuM. A samaya daramiyAna rAjakAraNI pravRtti gIrIne zrI. jArAjANIe navo prANu ane navI cetanA ApI che sAthe teo ThIka ThIka joDAyelA rahetA hatA. lokamAnya tilaka sAthe khAdI bhaMDAra mAM kAma karate karate temane zrI. kAkubhAi jevA eka - temane khUba gADha saMbaMdha hatA. e vakhatanA rASTrIya netA zrI. ara sevAnijha sAthI kAryakartA maLI gayA ane temanI javAbadArIne mArI . vi SanA paNa teo sArA saMparkamAM AvelA ane zrI. aravinda " haLave te ga. tamanI umara te vadhatI jatI hatI. vRddhAvasthAnI ghoSa upara je mukaddame cAle tenA aMgamAM polIsanI dharapakaDathI zarIra upara te asara thayA vinA rahe ja nahi. khajavAnI temane . bacavA mATe temane muMbaI choDIne pahelAM karAMcI ane pachI arabane cheDI upAdhi hatI. AnuM nivAraNa karavA mATe teo vajarezvarI stAna bAju keTalAka mAsa gALavuM paDelA. svadezI epareTIva sTesamAM jaine rahyA. garama pANInA kuMDamAM cAluM snAna karavAthI temane baheno teo kAma karatA hatA te daramiyAna pUjya gAMdhIjInuM hiMdusthAna AvavuM kAyade jaNA ane tabiyata pazu sArI thavA lAgI. ahiM temanuM thayuM. svadezInI sarva pravRttinA kendra samA A sTArane mulAkAta " mana davA lagyuM ane koI gAmaDAmAM kAma karavAnuM temanuM lAMbA ApavA mATe pUjya gAMdhIjIne nimaMtraNa ApavAmAM AveluM.' pitAnA vakhatanuM svapna ahiM mUrtimaMta karI zakAze ema temane lAgyuM. ahi ATalA mahatvabharyA kArya ane kuzaLa saMcAlana viSe khUba sAbAzI akalelInA kuDAnI bahu najIkamAM ja temaNe eka nivAsasthAna bAMdhyuM maLaze evI AzA rAkhatA zrI. rAjANI e jyAre pU. gAMdhIjI ane 1842. nA juna mAsamAM pitAnuM kArya zarU karyuM. kAlabAdevI paranA AkhA sTAramAM badhe pharIne javAnI taiyArI karatA hatA tyAre temane khAdIbhaMDArane baje temaNe zro. kAkubhAinA mAthe nAkhyuM ane : ', abhiprAya jaNAvavA vinaMti karI, jenA javAbamAM pU. gAMdhIjIe ahiM rahIne nirAMte kAma karI zakaze ema temaNe mAnyuM. paNuM eTaluM ja jaNAvyuM ke, "A laMDananA koI sTAra jevo eka sTora che.' 1942 nA ogasTanA viplave temanA A vicArane turata bara AvavA pU. gAMdhIjInA A iMDA javAbe zrI, jerAjANIne vicAra karatA karI mUkayA. na dIdhe. zrI. kAkubhAI thoDA samayamAM pakaDAyA ane jerAjANIne pAchuM Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-4pa - --- khAdIbhaMDAranA thaDA upara AvIne besavuM paDayuM. deDha varSe zrI. kAkubhAI ane asvachanA te A lekanA jIvanamAM vaNAyelAM na hoya ema ja chuTayA ane temaNe temane khAdIbhaMDAranI javAbadArIthI mukta karyA. jaNAyuM.. temanA beThA ghaTanA gharomAM paNa keTaleka ThekANe pitAnI Aje jyAre zrI. jerAjANIne huM savistara paricaya ApI rIte kareluM chatAM kaLApUrNa kahI zakAya evuM citrAmaNa joI cina - rahyo chuM tyAre sAthe sAthe bhAre e paNa jaNAvavuM joIe ke teo prasanna thayuM. \' khAdI pravRttimAM joDAyA tyArathI Aja sudhI temaNe vinA vetana kevaLa A te zrI. rAjANInI pravRttinI ane temanA gAmaDAnI - sevAbhAvathI ane khAdISItithI prerAIne ja badhuM kAma karyuM che. te vAta thaI. zrI. jerAjANInA premALa svabhAvane te sAkSanuM paricaya te pahelAnA samayamAM temaNe je kAMI ekaThuM kareluM te ja temanA cAlu sivAya khyAla Ave azakaya che. temane umaLake, vivedI svabhAva. , nirvAhakhano AdhAra che ane te potAnI cAla jarUriAte mATe nAnA moTA pratyenuM vAsa8", AsapAsa vasatI janatAmAM temaNe jamAche puratuM che ema teo mAne che. Aje akalelI khAtenuM badhuM maMDANa velI mIThAza-A badhuM A umaranI ane AkhI jIMdagI eka moTA che, temaNe haju pitAnI javAbadArI upara kareluM che ane temAM potAnuM ja zaheramAM jeNe pasAra karI che tevI A vyakitamAM nihALatAM Azcarya mi dravya rekeluM che. te vyavasthita pAyA upara mukAyA bAda ja tene jAhera tema ja AnaMdane eka sAthe anubhava thAya che. koI paNa kArya ke che. saMsthAnuM rUpa ApavA teo dhAre che. pravRtti pAchaLa eka yuvAnamAM paNa bhAgye hoya te utsAha ane taravarATa 2. hAla teo meTe bhAge akolI rahe che, ane AsapAsanAM ane dezakalyANanI uDI dAjha ane baLatarA temanA pratibhA pUrNa vyakitache. grAmavAsIonA saMparkamAM Ave che. grAmadyoga tarIke AsapAsanAM tvane anokhI vilakSaNatA Ape che. temanA Aja sudhInA aneka gAmaDAmAMthI bhAta kharIde che ane tyAMnA lokone mahenatANuM ApIne : anubha, pU. gAMdhIjI sAthenI vividharaMgI paricayakathAo, sukha duHkha ES hAthachaDanA cekhA banAve che ane muMbaInA navajIvana saMdhane ane bIjI agavaDa sagavaDanI aneka kAkANIe temanA moDhe sAMbhaLavI e mArA [ saMsthAone A cekhA purA pADe che. khetaramAM ugatA bhAta sIdhesIdhA mATe jIvananA dhanya prasaMga samAna hatuM. A ummare teo khaDatala dara mIlavALAne vecI devAthI temAMnAM bIjA keTalAka upagI dravya teo jIvana jIvI rahyAM che ane sevA sadhAya e mATe zuM karuM ane Eaa gumAve che te gAmaDAnA lokone samajAve che ane potAnA bhAta pote ja zuM na karUM evuM cintAvyAkuLa paramArtha-parAyaNa jIvana jIvI . chaDI levA temane bane teTaluM prere che. bhAtanA tirAnI rAkhamAMthI rahyA che. temanI sAthe sahavAsa kharekhara eka zikSaNaprakriyA A daMtamaMjana banAvI zakAya. muLa DAMgarane bharaDIne ane tene be vAra che. temanAmAM jema meM apUrva kAryadakSatA joI tevI ja rIte A chaDIne cakhA karavAmAM Ave che. A chaDelA cekhA sAthe cekhAnI AkarSaka sikatA paNa anubhavI. temanA sudhaDa nivAsa rathAnamAM ane AsapAsa nirmANa karelA sudara bagIcAmAM meM temanAmAM rahelI - kaNI ane mAvA jevo padArtha chuTo paDe che. A mAvA je padArtha uDI rasadRSTinuM ArapAra pratibiMba niha'nyuM ane temanA viSenA - cakakhuM bI vITAmIna che. mIlamAM cekhA chaDatAM AvuM upayegI piSaNa AdaramAM vizeSa vRddhi thaI. je ghaNA samayathI choDI dIdhuM hatuM te Faa tatva ApaNe gumAvIe chIe. peSaNa ane prANadhAraNanI draSTie kAMtavAnI tyAM meM zarUAta karI. muMbaInA jIvanamAM jenI ghaDa besatI - eka vAra chaDelA cokhA, eTale ke karaDano upayoga kare chegya che. nathI te tyAM taddana svAbhAvika lAgyuM. tyAMnuM jIvana sAduM chatAM sarasa E paNa lAMbA vakhatathI raeNlIza karelA cekhA khAvAne TevAyelA ApaNane na hatuM. pAchaLanA divasomAM zrI. jerAjANI jamavAnuM bahAra khullI [ karaDa phAvatI nathI; karaDanA upayoganI ApaNane AvaData hotI nathI. jagyAmAM gaThavatA. divasanA vRkSanI chAyA nIce ane rAtrInA nItaratI - Ama chatAM paNa be vAra hAthe chaDelA cokhAmAM karaDanA hisAbe pacAseka cAMdanI nIce. AvuM upavana bhojana aneka prakAranA vArtAvinodathI TakA vITAmIna jaLavAI rahe che, jyAre mIlamAM chaDelA cekhA Ama savizeSa AlhAdaka banatuM. bhajana te amuka samaye purUM thatuM, paNu suMdara ane rUpALA hovA chatAM piSaNanI dRSTie nirmAlya banI jAya amAre vArtAlApa te aNakhUTa pravAha mAphaka cAlyA ja kare. kogresa, re che. hAthachaDanA cekhAnI A vizeSatAnuM A vakhate ja mane purU bhAna grAmadyoganI pravRtti, svadezInI hIlacAla, khAdIne lagatI navI janA, thayuM. A grAmodyogakendra haju bIjA udhoge hastagata karI zakayuM gAmaDAnA loke, ApaNI sAmAjIka paristhiti, aMgata jIvananI kaMI nathI. kAMtavA vaNavA tarapha tyAMnA lokone palaTI zakAtA nathI. e - kendra taraphathI eka dezI auSadhanuM davAkhAnuM calAvavAmAM Ave che, je kaMi vigate, dezanA AgevAna netAo sAthenA paricayasaMsemaNe -AvI - vaDe grAmajano sAthe saMparka vadhAre sulabha bane che. A kendra sthAne aneka bAbate amArA vArtAlApanA viSaya banatA, trIza cALIsa varSanA | pavAne mukhya uddeza te grAmajanatA sAthe saMparka sAdhatAne, temanAM bhUtakALa sudhI amArI smaraNadaSTi laMbAtI ane kaMi kaMi ghaTanAonAM citro e lAMbA smaraNapaTa : upara ALekhAtAM ane bhUMsAtAM. Ama - sukha-du:kha sagavaDa agavaDa samajavAnuM ane temane bane teTalA sabhAna, sAvadhAna ane nirbhaya karavAnuM che. eka sarakArI amaladAre zrI. eka aThavADIyuM ame temanI sAthe khuba AnaMda ane zAntimAM pasAra * jerAjANIne pUchyuM ke "A badhuM ubhuM karIne tame ahiM zuM karavA "kayuM; zarIrane tema ja manane khuba tAjagI maLI; aneka mIThAM smaraNo | mAMge che ?" zrI. jerAjANIe temane TuMkamAM javAba Ape ke saMgrahIne ame muMbaI pAchA pharyA, ane cAlu jIvanaparikammAmAM ame . "A leka tamArAthI khUba bIe che, temane huM na bItA karavA pAchA pUrvavat joDAI gayAM. ATalAM TuMke nivAse vajarezvarIne ane mAMguM chuM." sarakArI amaladAre kahyuM ke "e banavuM zrI viThThaladAsabhAine amArA dilamAM jaldIthI na ukheDAya evI rIte azakaya che." jaDI dIdhA. - paramAnaMda - zrI. jerAjANIe pratyuttara ApyuM ke "e huM joI laIza." eka divase zrI. jerAjANI sAthe ame akalelI gAmamAM gayA ALAM haiyAM | hatA ane keTalAka kuTuMbanA paricayamAM AvavA prayatna karyo hato. paNa prabuddha jainanA vAMcakone bhAI vrajalAla dharamacaMda medhANInuM AvA uDatA paribhramaNa ane uparachalA prayatnane bahu artha nathI ema nAma suparicita che. temanI karUNApradhAna hRdayasparzI ane samAjanA - mane e vakhate lAgyuM. ApaNI ane temanI vacce keTaluM badhuM aMtara nIcalA tharanAM du:kha, darda ane yAtanAothI bharelA jIvananI jhAMkhI | che ? ApaNI ane temanI kevaLa zAbdika nahi paNa mAnasika bhASAmAM karAvatI keTalIka kathAone saMgraha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI paNa keTale pharaka che ? ApaNuM ane temanA jIvanaprazno paNa keTalA DA samayamAM bahAra paDanAra che. AmAMnI keTalIka kathAo prabuddha - asamAna che ? A vAta vakatAnuM A prasaMge mane saceTa bhAna thayuM. jananA aMkamAM pragaTa thai cukI che. A 250 pAnAnA daLadAra pustakanI - A badhuM hovA chatAM teo ApaNu che ane temanA lIdhe ApaNe kIMmata rUA. rA rAkhavAmAM AvI che. saMghanA sabhyone temaja prabuddha * chIe e hakIkatane ApaNAMthI e che inakAra thaI zake tema che ? jainanA grAhakone A pustaka rUA. 1 mAM ApavAmAM Avaze. | temAMnA keTalAka sukhI lAgyA che. keTalAka kaMgALa dekhAyA. kadarUpApaNuM maMtrIo, muMbaI jena yuvaka saMdha, Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-4pa saddagata mehanalAla dalIcaMda desAI ane samAjanI sAcI sevA eja temanI ananya niSThA hatI. 'koI kaDakapaTa temane kadi : rapatA nahotA temaja evI koI zrI. mohanalAla dalIcaMda desAInA 'akALa svargagamanathI jana mahatvAkAMkSA paNa temane pIDatI nahotI. pitAnA kSetramAM rahelI samAjane temaja gujarAtI sAhityane bahu jahidathI na purAya evA pitAnA saMge, ane tAkAtanI maryAdA dhyAnamAM rAkhIne niHsvArtha bhAve eka kAryakartAnI ane sAhitya sevakanI khoTa paDI che. teo mArAthI zakya teTalI sevA karavI, jyAM AgevAnI bharele bhAga bhajavavAne AvI lagabhaga eka varSa moTA hatA. tethI teo mArA murabbI gaNAya. ema tyAM te rIte ane anyatra eka sAmAnya anuyAyI tarIke potAnI chatAM paNa amAre saMbaMdha lagabhaga be mitro jevuM hatuM ane samAna zaktine samAjane bane teTale lAbha Apa e ja kevaLa temanA kSetramAM sAthe kAma karavAnA eTalA badhA prasaMge amane prApta thayA samagra jIvananuM parama lakSya hatuM. evo keNa jaina haze ke jeNe hatA ke temanA avasAnathI eka sAthI kAryakartA gumAvyo hoya e temanI garjanAo Aja sudhImAM anekavAra jaina samAjanI bhinna marmasparzI anubhava mane thAya che ane mArA dilamAM uDI zAkanI bhinna 05AsapITha uparathI nahi sAMbhaLI hoya ? teo je kAMI khelatA lAgaNIo udbhave che. temAM spaSTatA hatI, niDaratA hatI, nikhAlasatA hatI. AvI ja rIte temane janma ke uchera koI sukhazayAmAM thaye nahe. garIba bhinna bhinna saMsthAonI kAryavAhImAM temanI bAjumAM besIne ke kuTuMbamAM teo jamyA ane aneka agavaDa vacce temaNe vidyArthI sAmAM besIne kAma karavuM, sahamatI anubhavavI ke vicAronI athaDAjIvana purUM karyuM hatu kelejanA abhyAsa daramiyAna teo muMbaInI maNamAM AvavuM, ane evI ja rIte ekalA hoIe tyAre jaina gokaLadAsa tejapALa beDa gamAM rahetA hatA bI. e. thayA, ela ela. samAja, sAhitya, gesa, rAjakAraNa, dhamarUDhio, sAdhusaMsthAnI vizeSa bI. thayA ane muMbaInI mela kejhIjha keTemAM temaNe vakIlAta zarU tAo ane vikRtio vagere viSaya upara carcA karavI, vicAra vini- ' karI. temanI pAse koI sAdhanasaMpatti nahotI; petAne bhAga temaNe maya sAdhave A jIvanane eka kahA hatA. teo eka jIvatAM pote ja karavAnA ha; vakIlAta dvArA drapAna karavuM ane pitAnA mANasa hatA. AgaLanI peDhImAM teo ucharelA. vinIta valaNane kuTuMbane jIvananirvAddha kara e upAdhithI teo kadi mukata sAdhAraNa rIte varelA ane ema chatAM navA vicAra sAthe meLa thayA nahotA. zrImaMtAI temaNe jIvanamAM joI nahatI. bhoga meLavavAne satata prayatna karatA. junA paNa kharA ane navA paNa vilAsa temanA nasIbamAM nahotA. temaja te tarapha temanuM lezamAtra - kharA-ane e badhI bAbate uparAnta eka navayuvAna jeTalA usahi, valaNa paNa nahotuM. vakIlAtanA prAraMbha sAthe teo jaina samAjane khanta ane umaLakAthI bharelA mehanabhAI-AvI eka vyaktine Ama lagatA jAhera jIvanamAM paNa paDelA ane sAthe sAthe sAhityaprIti akALe jhuMTavI laIne vidhAtAe ApaNuM sarva upara kharekhara atyanta | paNa temane mULathI varelI. vakIlAta ane sAhitya upAsanA e be ja nidhura prahAra karyo che. Aje jyAre A smaraNoMdha lakhuM chuM tyAre temanuM temanA jIvananA mukhya vyavasAye hatA ane sAthe sAthe jaina zvetAMbara bhAvabharyu vyakitatva, sadA AvakAra ApatI temanI sahAmaNI mukhamudrA, mUrtipUjaka kenpharansa, zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA temaja bIjI koI paNa navIna vAta, vicAra ke vastu jANavAnI temanI bheMsa A badhuM aneka jana saMsthAonA eka agragaNya kAryakartA hatA. vizALa jAhera kalpanA paTa upara AlekhAya che ane AvI eka prANavAna vyakitae 1 jIvanamAM temaja keMgresamAM paNa temane khuba ja rasa hate. jainenI ApaNI vaccethI sadAne mATe have vidAya lIdhI e hakIkatanuM bhAna kaI paNa evI jAhera sabhA nuM hoya ke jyAM teo hAjara na hoya cittane zokAtura karI mUke che. AvI eka viziSTa vibhUti pitAno. eTaluM ja nahi paNa jyAM temanA bhAge kAMIne kAMI kAma ApavAmAM | jIvana saMgrAma puro karIne, aneka mIThAM smaraNe, ane preraka jIvanaAvyuM na hoya ane temanI sAhitya upAsanA kevI hatI e te tarave mUkIne asIma anantatAnA sAgaramAM vilIna thaI che ! ApaNA temanuM muMbaInuM nivAsasthAna jeNe joyuM hoya tene ja tene khare temane aneka vandana ho ! paramAtmA temane parama zAnti apA khyAla AvI zake. be ke traNa eraDAne bloka temAM temane vAMcavA temanI jIvana caryA ApaNane aneka rIte bedhaprada ane mArgadarzaka | lakhavA tathA maLavA haLavAne eraDe cAre bAju pustake, pothIo bane ! ! ! paramAnaMda | ane lakhANothI bhareluM rahetuM. e oraDAmAM divasa rAtane vicAra karyA sivAya temaNe akhaMDa sAhitya upAsanA karelI. temanI ' AjhAda hiMda phejanAM yudhdhagItA ' sAhitya upAsanA pAse vakIla tanuM temanuM kAma gauNa banI jatuM. jyAre temane maLavA jAo tyAre teo potAnA saMzodhana kArya mAM sara para tIraMgA, ucA rahe jahAM ! mazagula banelA najare paDe. vAMcatAM lakhatAM madharAta vaTAvI , kema triraMge jhaMDe uMcA rahe jahAM ! ' javI e te temane sAmAnya kAryakrama hato. sAhityanA kSetramAM he terI saraba baMdI jyu cAMda AsamAM meM? temanuM kArya eka samartha saMgrAhaka ane saMzodhakanuM hatuM. gujarAtI jaina sAhitya Aje je vipula pramANamAM bahAra paDyuM che ane tu mAna haya hamArA, tu sAna haya hamArI, .. samagra gujarAtI sAhityamAM tene je pratiSThita sthAna maLyuM che tene tu chatakA nizAM. he, tu jAna haya hamArI. yaza meTA bhAge temanA phALe jAya che. jana padya sAhityane te temaNe ja hara eka basarakI lata para, jhArI haya ye duvAye, jIrNoddhAra karyo che. jaina sAhityanA kSetramAM teo je saMzodhananI ' paripATI mUkatA gayA tene upADI le ane AgaLa calAve e Aje . . kemI triraMgo jhaMDA hama zekhase uDAthe ! koI jaina haju najare paDatuM nathI. jaina samAjane lagatA jAhera AkAza era jamI para he terA belabAlA ! jIvanamAM paNa temanuM sthAna ati mahatvanuM hatuM temanI sthiti jhuka jAye tere Age hara tAja takhtavAlA ! sAdhAraNa hovA chatAM khuzAmata ke vAkapaTutA temanAmAM kadi jovAmAM hara kemanI najarameM tu amanakA nizA o ! AvI nahotI. spaSTa vakatRtva e temanI vizeSatA hatI. tene amala karavA jatAM teo anekanI sAthe athaDAmaNamAM' AvatA ane kadi - he aise mussara sAyA terA jahAM che. kadi vAyuddha paNuM khelatA. Ama chatAM paNa temanA dilamAM ' mustAka be navAbI khuza heke gA rahA hai, kadi paNa koI vyakita viSe DaMkha ke dveSa nahote. temanAmAM che zira para triraMgA jhaMDA jalavA dikhA rahA hai! eka prakAranI kheladIlI. hatI. temanuM dila' sadA sApha hatuM kemI triraMge jhaMDe uMcA rahe jahAM meM ! Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . prabuddha jaina tA. 15-12-45. rASTranI AjhAdI eja amArI preraNA hatI: eja amArI tamannA hatI | (bamanI aitihAsika AjhAda hiMda phojanI keTalIye vigate Aje sAmayika patramAM pragaTa thaI cukI che. te phojanA traNa agragaNya senAnIo upara keTalAka Aropasara dIlhImAMnA lAla kIllAmAM yojAyelI lazkarI korTamAM Aje keTalAka divasathI ati mahatvane mukAme cAlI rahela che. sarakAra pakSe sara nasaravAnajI ejIniyara ane bacAva pakSe eDavokeTa bhulAbhAI desAI, berIsTara asaphaalI, paMDita javAharalAla naherU ane anya dhArAzAstrIo ubhA rahyA che. jagyAnA abhAve A kesanI vigate A patramAM pragaTa thaI zakatI nathI. prastuta mukadamAM daramiyAna kepTana "zAhanavAjhakhAna, kepTana sahagala, ane lephaTananTa dhIlana e traNa AropIoe je bacAvanAmAM raju karyA che te bhAre preraka ane cetanA pradIpaka heIne tene anuvAda ahiM pragaTa karavAmAM Ave che. A anuvAda karI ApavA mATe zrI. saralAbahena sumaticaMdra zAhane AbhAra mAnavAmAM Ave che. taMtrI) kepTana zAhanavAjhanuM nivedana hiMdI lazkaramAM sevA karI hatI. pahelA ane bIjA vizvayuddhamAM mArA - kepTana zAhanavAjhakhAne korTa samakSa potAnuM nivedana karatAM kuTuMbanAM tamAma sazakta mANaso lazkaramAM joDAyA hatA. atyAre jaNAvyuM ke "meM aparAdha karyo nathI ke jene mATe korTa mArzala ke emAMnA 80 kuTuMbIo ophIsara tarIke hiMdI lazkaramAM sevA bajAvI bIjI kaI korTa taraphathI tapAsa thavI joIe. brITana sAme yuddhamAM rahyA che. pite e kuTuMbane chuM ke jemanI tAja pratyenI vaphAdArI e bhAga levAnA mArI sAmenA Arepane inkAra karatA nathI. paraMtu eka aNamolI paraMparA gaNAya. jApAnane hAtha keda pakaDAyA bAda meM meM AjhAda hindanI kAmacalAu sarakAranA sabhya tarIke e kArya karyuM mArI nIcenA mANasenA lAbha mATe AjhAda hinda phendramAM svayaMsevaka hatuM. e sarakAre mAtRbhUmi hindanI mukita mATe Adhunika yuddhanA tarIke joDAvAno nirNaya karyo hate. je e ja jApAnanI kAyadA pramANe yudhdha jAhera karyuM hatuM ane e sarakAranA sinyane zeSaNanIti AgaLa namatuM Ape te emAM bhAMgaDa karavAne amArI sAme laDatA brITIza sainyae pratipakSI tarIke svIkAryA hatA. athavA to e phojane chinnabhinna karI nAMkhavAno meM makakama - jyAre meM AjhAda hinda phojamAM joDAvAno nizcaya karyo tyAre meM nirNaya karyo hato." mArUM jIvana mAruM ghara, mArUM kuTuMba ane vaMzavArasAnI rItarasamarUpa AgaLa cAlatAM zAhanavAjhakhAne jaNAvyuM ke "netAjI subhASacaMdra brITIza tAja pratyenI vaphAdArInuM balidAna ApavAno nizcaya karyo. ane bejhane meM hindamAM kadI joyA nahotA temaja emanI pravRtti vize jo mAre sagabhAMi paNa mArA mArga vacce Ave te tenI sAme paNa paNa huM jANato nahe. paNa malAyAmAM meM bojhanA saMkhyAbaMdha - laDavAnuM meM nakkI karyuM. 1844 mAM thayelA yudhdha daramyAna ame sAma- bhASaNa sAMbhaLyAM enI mArA para gaMbhIra asara thaI. emanA bhASaNa sAmAM laDayA hatA ane e ghavAyA hatA. zIna TekarIomAM thayelA ane vyakitane mArA para jAduI asara karI ema kahevAmAM huM yuddha samaye huM ane mAro pitrAI lagabhaga dararoja be mahinA sudhI, jarApaNa atizayokita karatuM nathI. emaNe amArI sAme hindustAnanuM sAmasAmA laDayA hatA. amArI sAme ekaja prazna hato ke rAjAne sAcuM citra raju karyuM. jIvanamAM pahelIjavAra hindane eka hiMdI thI vaphAdAra rahevuM yA dezane ? meM mArA dezane vaphAdAra rahevAnuM nakakI najare joyuM. subhASa bejhane svArtha tyAga, emanI deza pratyenI bhakita kayu ane mArA netAjI subhASacaMdra bejhane vacana ApyuM ke huM mArA emanI nikhAlasatA, jApAnanI IcchAo AgaLa namatuM ApavAnI dezane khAtara mArI jAtanuM balidAna ApIza." emanI sApha ne, e badhAe mArA para khuba asara karI.' - khunane u-tejana ApavAnA Arepane inkAra karatAM kepTana zAhanavAjhakhAne jaNAvyuM ke "amane game yA na game paNa jApAzAhanavAjha khAne jaNAvyuM ke "tAjanA dhArAzAstrIe raju karelI nIoe hiMdamAM AvavAne cokakasa nirNaya karyo hato ane hiMdanI hakIkato kharI hoya te paNa mAre aparAdha sAbIta karI zakAya tema dharatI para yuddha thavAnI purI saMbhAvanA hatI, kAraNa ke brITIza daLe nathI. mahamada husena svecchAe AjhAda hinda phojamAM joDAya hate jApAnIonI Agekuca aTakAvI zakaze ema huM mAnato nahato. ane enA zistane tAbe thayuM hatuM. kaTokaTInI kSaNe eNe e pheja- ame malAyA paranuM AkramaNa nihALyuM hatuM ane enuM punarAvartana mAMthI nAsI javAno prayatna karyo hato ane bIjAone tema karavA hiMdamAM jovA ame icchA nahotA.' ame vicAryuM malakAmAM "uzkeryA hatA. e je pitAnA prayAsamAM saphaLa nivaDa heta te mArI lAcAra yuddha kedI tarIke paDayA rahevA karatAM mArA dezanA saradArI heThaLanA daLanI mAhItI brITIza pAse te laI gaye hota je svamAna, mAlamilakata ane jIvananA rakSaNa mATe hAthamAM rAIphala lauM artha amAre mATe pUrepUrI Aphata rU5 nIvaData. AjhAda hinda phojane te huM vadhu upayogI nivaDaza. AjhAda hinda phejamAM ame evA kAyadA pramANe ane badhA sabhyadezanA lazkarI kAyadA pramANe paNa mANasenI bharatI karI hatI ke je jarUra paDatAM-jApAnIo evacanI A gunha matanI sajAne yogya gaNAya eTalo gaMbhIra ane ghaNA- nivaDe te-temanI sAme laDavA taiyAra rahe. A vastusthiti pharIyAda pAtra hatA. Ama chatAM meM ene motanI sajA karI athavA mArA pakSanA sAkSIoe pusvAra karI ApI che." AjhAda hinda phejamAM hukamathI ene ThAra karavAmAM AvyuM e khoTuM che. mahamada husena ane joDAvA mATe yuddhakedIo para dabANa karavAne emaNe inakAra karyo tenA sAthIdArone aupacArika rIte mArI samakSa ubhA karavAmAM AvyA hatAM ane AjhAda hinda phojamAM joDAvA mATe koI para dabANa na hatA. temanI sAme tahomatanAmuM ghaDavAmAM AvyuM nahotuM. meM mahamUda thAya e jovA mATe emaNe ephIsarone sakhata sajA thaze evI husenane sakhata cetavaNI ApatAM jaNAvyuM ke teNe e aparAdha karyo cetavaNI ApI hatI. netAjI subhASacaMdra AjhAda hinda phejamAM je che ke tene mATe te hAra thaI zake ane tene ThAra kare joIe. game mANaso saMpUrNa Atmabhoga ApavA taiyAra na hoya temane ja choDI tema meM te vAta tyAMja paDatI mUkI ane ArepIne pharI mArI samakSa javAnI cetavaNI ApI hatI ane phejamAM rahenArAone temaNe yA te rejImeMTanA saradAra samakSa ubhuM karavA jaNAvyuM. rejImeTanA bhUkha, tarasa sakhata kuca ane chevaTe mRtyune sAmane karavA taiyAra saradArane AvA kese tapAsavAnI sattA apAI hatI. kesa mArI rahevAnI cetavaNI ApI hatI. samakSa pharI AvyuM nahi kAraNa ke evI paristhiti pAchI upasthita ke. zAhanavAjha khAne AgaLa cAlatAM jaNAvyu ke "meM mArI thaI nahi." * najare dUrapUrvanA garIba hindIone pitAnuM sarvasva ApatAM joyA pitAnA kuTuMbanI brITIza sAthenA saMbaMdhanI 35rekhA varNavatA ane AkhA kuTuMbe AjhAda hiMda phojamAM joDAtA ene pitAnA dezane kepTana zAhanavAjha khAne jaNAvyuM ke "mArA pitAe trIsa varSa sudhI mATe phakIra banatAM joyA. mane lAgyuM ke amane eka kharekhara netA Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu tA. 15-12-45 maLyA che. jyAre emaNe lAkhA garIba niHzastra ane lAcAra hindI vatI temanI mukita mATe Atmabhega ApavAnI amane vinati karI tyAre koIpaNa svamAnazIla hiMdI temane mATe ATale tyAga karavAnI nA pADI zake tema nahatu." mane kharA netA prApta thayA ane temane anusaravAnA me' nizcaya karyAM. mArA jIvanane e mahAna niSNuya hate. emAM brITIza lazkaramAM laDatA mArA saMkhyAbaMdha snehI sabaMdhIe ke jemane hu. mArI dRSTiye vastusthiti samajAvI zaku tema nahetu tenI mane khAtrI hatI. temanI sAthe ma re laDavAnuM hatuM..! lazkaramAM cAlatI bhedabhAvanI nIti viSe emaNe lakhANu nivedana karatAM jaNAvyuM ke "jyAre me brITIzenA hAthe zASAi rahelA ane bhUkhe bharatA karADe hiMndIe ane e zeSaNa saraLa banAvavA rAdApUrvaka temane anu.na ane abhaNa rAkhavA mATe thatA prayAse| joyA tyAre mArA dilamAM hindanI rAjyapaddhati sAme tiraskAra pedA thayA. e rAjya pati mane kevaLa anyAya para racAyelI jaNAi ane e anyAya dUra karavA me mArA sarvasvanA balidAna ApavA niNaeNya karyo. hu tamArA ane mArA dezabaMdhuenA dhyAna para e vastu lAvavA mAguM hyu ke je muzkelIene sAmanA AjhAda hindI phAjhe karyAM hatA - te kAi paNa bhADutI lazkara karI na ja zakata. ame hindanI AjhAdI mATe laDatA hatA." kepTana sahagalanuM' nivedana kepTana sahagale potAne kevA samegAmAM AjhAda hinda phojamAM joDAvAnI pharaja paDI tenuM byAna karyuM hatuM. temaNe 1942 nA phebruArInI 17 mI tArIkhe sIMgApuramAM karAra pArkamAM maLelI sabhAne ullekha karyuM hatuM ane jaNAvyuM ke tyAM le, karnala hare, hiMdI ezIsarA tathA sainIkAne gheTAonA TeLAnI jema jApAnIone soMpI dIdhA. kepTana sahagale AgaLa cAlatA jaguAvyuM. ke "amane A bAbata meTA phrUTakArUpa nivaDI. hindI sainye aneka muzkelIo sAme laDAi karI hatI ane tenA badalAmAM brITIza vaDA sattAdhArIoe temane sapUrNa paNe jApAnI enI dayA para keADI dIdhA. amane lAgyuM ke brITIza sarakAre peAtAnI meLeja brITIza taHja sAthe sAMkaLatAM badhAja badhA teADI nAkhyA ane tenA pratyenI javAbadArImAMthI amane mukata karyAM. jApAnIoe~ amane kaeNpTana meAhanasi'gate suprata karyAM. ke. mehasiMgane hiMdI AjhAda senAnA vaDA senApati tarIke gaNavAmAM AvatA hatA. amane amArUM bhAvI dhaDavA temanA hAtha nIce mukatapaNe mUkavAmAM AvyA hatA. ame mAnyuM ke brITIza tAje amane rakSaNa ApavAnuM baMdha karyu hAvAthI amArI pa.sethI - vAdArInI te tAja apekSA rAkhI na zake.'. ke. sahagale 1942 te hiMda choDo'nA TharAva bAda hiMdamAM banelA banAvAnA nirdeza karatAM kahyuM ke 'ela InDIyA reDI ane khI. khI.. sI. e hiMdamAM banatA banavA para paDade nAkhI dIdhA hevA chatAM hiMMdamAM kAMka karyAMka kAma karatA chUpA reDIo sTezatA ane jApAnIsa tathA khIjA dharI pradezomAM cAlatA reDIe . sTezane hiMdanA khanAve ane AjhAdInI laDatane dAkhI devA sarakAra taraphathI levAtA pagalA viSe chUTathI khabara ApatA hatA. A khakharA uparathI jaNAtuM hatuM. ke 18pa7 nA baLavA pachI jevuM damanarAjazarU thayuM hatuM tevuMja hiMdamAM zarU' thayu hatuM, A viSaya saMbaMdhe brITIza ane hiMdI patra ane sattAvAra breDakAsTI'ga eja'sIe sa'pUrNa cupakIdI sevI heAvAthI bIjA breADakAsTanI saccAi viSe amane zaMkA karavAnuM kaMi kAraNa nahetuM. e kahevAnI jarUra nathI ke Ane lIdhe ame je . sagAMsnehIone pAchaLa mUkI AvyA hatA temanA sabadhI bhayakara ciMtAe amArA dilamAM vAsa karyAM ane amArA dezane zAzvata 'gulAmI mAM rAkhavAnA niradhAra karI beThelA brITIza sAmrAjyavAda pratye kaTTara rASanI lAgaNI pedA thaI." jaina 133 'hiMdanA kheMcAvane lagatI amArI pAse je mAhitI hatI te kA/paNa rIte utsAhajanaka nahAtI. amArAmAMnA khuba AzAvAdIo paNa jApAnIonI Agekucane aTakAvavAnI brITIza tAkAtamAM khAtrI dharAvatA nahAtA. lAMkhI vicAraNA pachI amane ekaja upAya jaNA te e ke jApAnIsa lazkaranI sAtheja hiMdamAM kuca karI zake tevu khaLavAna ane zistabadhdha lazkara ubhuM karavuM ke, je atyAranA paradezI zAsanamAMthI huMdane mukata karavA uparAMta jApAnI taraphanI saMbhavita pajavaNImAM potAnA dezaLa dhuone rakSaNa ApI zake ane brITIzene sthAne hiMdamAM rAjakartA banavAne jApAnIo prayatna kare te temane tema karatA rAke' " huM AjhAda hindu sevAmAM jApAnIseAnI geravataNUkanA bhayane kAraNe yA. te svArtha ke bhADutI hetu mATe joDAyA nahAtAM. 1942 nA sapTembaramAM AjhAda hindu senAnA kepTana tarIke mane mahine mAtra 80 DaoNlara ja maLatA hatA. jo huM emAMthI bahAra rahyo heAta tA 120 DAlara meLavI zakaye| heta. huM mAtra deza premathI kheMcAine ja AjhAda hindu senAmAM joDAyeA hateA." ke, sahagale yudhdha kedI tarIkenA badhA adhikAre pAtAne maLavA joie evA dAvA karatAM jaNAvyuM ke "tA. 9 mI eprIla, 1945 nA brITIza daLAnA senApati, ke jene te pote ane khIjA epIsarA ane potAnA hAtha nIce laDatA mANasA zaraNe thayA hatA temanA para eka yAdI mokalI hatI.'' (A yAdInI paheAMcatA * bahAduragaDha vistAranA mukhya mathakathI tA. 12-10-4pa nA patramAM svIkAra karavAmAM AvyA hatA. paNa tenI mULa nakala maLI zakatI nathI tevu jaNAvavAmAM AvyuM hatuM.) ke. sahagale temAM khullI rIte jaNAvyuM hatuM ke 'ame kRta yudhdhakedI tarIkeja zaraNe AvavA taiyAra chIe. A yAdInA javAbamAM zaraNAgati viSe ame raju karelI zaratA sAme vAMdhA uDAvyA vinA zaraNAgati pachI amane yukedIe tarIkeja gaNavAmAM AvyA hatA. jo amane jaNAvavAmAM Avyu hata ke amArI zaraNAgatinI zarate brITIza senApatine kabula nathI te ame laDAi cAlu rAkhavAnA niNaeNya karyAM hatA aMte ame tema karavAnI sthitimAM hatA. ame lagabhaga 600. sainikA saMpUrNa zastrasajja hatA ane amArAmAMne pratyeka sainika amArA dezane mATe lehInA chellA TIpA sudhI laDavA taiyAra hatA." khunane uttejana ApavAnA Arepa sabadhe kepTana sahagale kahyuM" ke "AropanAmAmAM jaNAvelA cAra sIpAIonI sAme me' kAma calAvyu' hatu. te aparAdhI sAbita thayA hatA ane temane meAtanI sajA karavAmAM AvI hatI. jo ke sAne amala karavAmAM AvyuM. nahAtA. paNa evAja prakAranA mukadmAmAMthI pasAra thayelA ane lagabhaga eja samaye sajA pAmelA khIjA gunhegArAnI mAphaka temate paNa dilagIrI jAhera karavAthI ane bhaviSyamAM evI geravartIka nahi calAvavAnI khAtrI ApavAthI mAtrI ApavAmAM AvI hatI. sA thayAnI hakIkatane pracAra mATe ane khIjA bhAgI jatA aTake e hetuthI upayAga karavAmAM AvatA hate. A sajAneA amala karavAmAM AvyA hAya ! paNa mArA para khUnane ArApa zakAya nahi. cAre aparAdhIe svecchAe AjhAda hindu sainyamAM joDAyA hatA ane tenA zistane tAme thayA hatA ane svecchAe ane khuzIthI temaNe AvatI laDAimAM bhAga levAnu svIkAryuM hatuM. te zaramajanaka rIte, jyAre kAya cAlu hatu tyAre duzmananA sainya tarapha nAsI gayA hatA. temaNe evA aparAdha karyAM ke jene mATe AjhAda hinda phejhanA ate duniyAnA lazkarI kAnuna pramANe mAtanI sajAne pAtra gaNAya.' mUkI AjhAda hinda phejhanu rakSaNanuM kA 'AjhAda hiMda fAjha hiMdane mukata karavAnA potAnA prAthamika kArya mAM niSphaLa nivaDI tA paNa amArAmAMnA pratyekane e vAtanA sateja hatA Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-4 : che A. hi. ke malAyA bama ane agni eziyAnA badhA ja kedIone mokalavAmAM AvyA hatA te taddana juduM che. aTakAyatI A mulakenA AkramaNakAronI sAme hiMdIonA jAna, mAla milakata ane chAvaNInuM astitva ja nahotuM. paNa jeo zistabhaMga yA bIjA koI kuM AbarUnuM rakSaNa karavAnuM kArya siddha karI batAvyuM hatuM. A mukadamAnI gunhA mATe aparAdhI TharyA hoya temane mATe eka chAvaNI rAkhavAmAM che. zarUAta thayA pachI raMgunanI krizciyana esosIezananA tathA barmA AvI hatI. temane saMjA mATe tyAM rAkhavAmAM AvatA. ene AjhAda | inDIyana esosIezananA pramukha taraphathI mane je tAre maLyA che te hiMda phojanI bharatI sAthe kaMI saMbaMdha nahote ethI ulaTuM ahiM' zu A hakIkatane purAvA Ape che." rAkhavAmAM AvatA yuddha kedIone teo mAgaNI kare te paNa svayaMsevaka ' 'lephaTananTa dhIlananuM nivedana tarIke AjhAda hiMda phojamAM levAmAM AvatA na hatA, temane e ' ' , leka. dhIlane pitAnA nivedanamAM jaNAvyuM ke deharAdananI lazkarI chAvaNImAM rAkhavAmAM : AgyA e batAve che ke emane cAritramAM kaMIka di zALAnA ceTavuDa helamAM A zabda kotarelA che: "hamezA dara vakhate eba hatI tethI temane AjhAda hiMda phejamAM joDAvA mATe nAlAyaka ke tamArA dezanI salAmatI, svamAna ane kalyANane prazna mokhare rahe gaNavAmAM AvyA hatA. pharIyAda pakSanA sAkSI e pitAnI jAtane * joIe, tame je mANasenA senApati che temanI sa AmatI, sukha bacAvavA ane sarakAranI kRpA meLavavA A aMge juThThI ane banAvaTI sagavaDa ane bhalAIne prazna haMmezA ane hara prasaMge chelle have hakIkta rahI che. yuddhanA dareka tabakake sainikone jo cha te ja zuM joIe.' A Adarzane mArI samakSa rAkhIne huM AjhAda hiMda phojamAM choDI javAnI temane chUTa ApavAmAM AvI hatI ane Aja kAraNe che. eka amaladAra tarIke joDAyA hatA ane mArA dezanI meM sevA bajAvI aThavADiyA sudhI duzmananI haroLathI be mAIlanI aMdara rahevA chatAM Fra che." tyArabAda siMgApuranI zaraNAgatI ane ke. mehanasiMhane hAthe mArA koI paNa mANase duzmanane pitAnA sthAna viSe bAtamI pahoMcADI AjhAda hiMda phojanI racanA thaI tyAra sudhInA banAvonuM varNana karatAM na hatI ghaNI vAra mAre 20 thI 30 kalAka sudhI pANI vagara ane ke temaNe jaNAvyuM ke "jemanuM rakSaNa karavAnI javAbadArI brITIza sarakAre bethI traNa divasa kherAka vagara calAvavuM paDatuM. brIgeDa kamAnDara tarIke - mAthe lIdhI hatI te malAyAnA lokonI jApAnIsa AkramaNathI je mAre ATalI hADamArIo veThavI paDatI te mArA mANasene te AnAthI 6durdazA thaI te jotAM hiMda para AkramaNa thAya te mATe dezabaMdhuonI keTaluM vadhAre sahana karavuM paDayuM haze ? Ama chatAM paNa teo mArI kevI durdazA thAya tene mane vicAra Avyo ane dhujArI chuTI." sAthe ja rahyA. baLajabarI ane dabANuthI joDAyelA mANase A . "deDha varSanA brITIza amala daramyAna mArA kamanazIba dezanI pramANe sahana kare ja nahi." cheje pAyamAlI thaI che te paNa te vakhate mane samajAyuM. meM manamAM "e kharUM che ke cAra mANasane phojha choDI javAnA ane ja vicAra karyo ke brITIzoe pitAnA lAbhArthe amArI sAdhana sAmagrInuM duzmana sAthe saMparka sAdhavAnA Aropasara sajA karavAmAM AvI hatI. ke bhAre roSaNa karyuM che. pitAnA zAhI yuddho mATe amArI mAnavazaktine paNa e tadana khecyuM che ke temane mArA kahevAthI ke mArA hukamathI hAra karavAmAM AvyA hatA. je divase emane ThAra karavAmAM AvyAnuM kahepaNa chUTathI upayoga karyo che. jarUrane samaye amArA dezanuM rakSaNa vAya che te divase ane te samaye huM te pathArIvaza hatA ane halanache. karavA emaNe amane taiyAra karyo nathI paNa amane hamezA gulAmImAM ' rAkhyA che ane durbaLa banAvyA che." calana karavA asamartha hato. hakIkata e che ke je mANasone mRtyunI "ke. mohanasiMge je AjhAda hiMda senA ubhI karavAnI yojanA sajA karavAmAM AvI hatI te DIvIjhanala senApatie rada karI hatI. tene amala karavAmAM AvyuM na hatuM." | karI hatI temAM mane hiMda mATe navI AzAnAM kiraNo dekhAyAM. mane "meM kaMI karyuM che te AjhAda hindusthAnanI kAmacalAu sarache. lAgyuM ke A kSaNe eka baLavAna ane svayaM prerita rASTrIya lazkara kAranA Azraya nIce laDatA eka vyavasthita lazkaranA sabhya tarIke kayuM ubhuM karI zakAya te e hiMdane paradezI zAsanathI mukta karI zake che. eTale hiMdI lazkarI kAnuna pramANe temaja hiMdanA pherajadArI kAyadA eTaluM ja nahi paNa jo jApAnIsa vacanabhaMga kare ane ApaNune pramANe uparokta sainyanA sabhya tarIke pharaja bajAvavA mATe mArA para AjhAdI prApta karavAmAM madada karavAne badale pitAnA lAbhArthe ApaNuM kAma calAvI zakAya nahi." che dezanuM zoSaNa karavA Icche te tene paNa sAmano karI zake. bhArata- mane salAha ApavAmAM AvI che ke lazkarI dRSTie mArI | mAtAne sAda jANe ke mane saMbhaLAte' hoya tema mane lAgyuM ane tapAsa gerakAyadesara che. huM AjhAda hiMda phejhamAM zuddha bhAvathI joDAye - e avAjane mAna ApavAno meM nirNaya karyo. ane ke. mehanasiMga hato. AjhAda hiMda phejhanA sabhya tarIke huM ghaNA duddha kedIone paisA . sAthe meM mAruM bhAgya joDI dIdhuM." ane sAdhana sAmagrInI madada karI zako hatA. Ajha:da hiMda phejha dUra - ke. dhIlane zrI. subhASacaMdra bojhanA senApatipaNA nIce ubhI pUrvamAM vasatA hiMdIonA jAna-mAla ane svamAnanuM rakSazuM karI zakI da karAyelI bIjI AjhAda hiMda phejhamAM cAlu rahevAnA nirNaya viSe hatI. jApAnIsa dvArA judA judA Arepa mATe matanI sajA pAmelA 0 samajAvatAM jaNAvyuM ke "AjhAda hiMda phejhamAM joDAvA mATe kAI nAgarika tathA yuddhakedIonA jAna meM bacAvyA hatA. jApAnIsane paNu yuddhakedI para dabANa karavAmAM AvyAnuM mArI jANamAM nathI. , hiMda para, bebamAra na karavA samajAvyA hatA. meM jApAnIsene hiMdanA AvA hetu mATe baLa ke dabANunI bIlakula jarUra ja nahatI kAraNa ke zaheramAM vasatA nAgarike ane temanA mAlamiTukata para bebamArI * amArI pAse saMkhyAbaMdha svayaMsevaka hatA ke jemane badhAne ame karatA aTakAvyA hatA. ane dUra pUrvamAM vasatA hiMdIeAe AjhAda zastro paNa pUrI pADI zakavA asamartha hatA ane sAdhanonA abhAve hiMda phajhe banAvelI temanI sevAnI kadara tarIke AjhAda hiMda phejhanI pUrI tAlIma paNa ApI zakatA na hatA." kAmacalAu sarakAranA phaMDamAM karoDa rUpiyA bharyA hatA." - pote ApelAM bhASaNo viSe kahetAM lepha. dhIlane kahyuM ke "huM anuvAdaka saralAbahena sumaticaMdra zAha, sabhAjanene kahetA ke je tamane tamArA deza pratye prema hoya ane 'calo dilahI pukArake nizAM laharAya jA - badhI muzkelIo ane hADamArIono sAmano karavA tame taiyAra che . kadama kadama baDhAya jA khuzIke gIta gAye jA ! te ja tamAre AjhAda hiMda phorjamAM joDAvuM. maracA para jatI vakhate yahe jIdagI haya kemakI te komape lUTaye jA ! paNa huM mArA mANune cetavaNI ApatA. keTalAka ephIsaro ane tuM zere hiMda Age baDha maranese phIra bhI tu na Dara ! mANase ke jemanI saMkhyA 200 jeTalI hatI temaNe nAkhuzI batAvatAM AsmAna taka uThAye sara - joze batana baDhAye jA ! mArI rejImenTa mAMgyAna cheDayuM te pahelAM temane pAchA raMguna mokalI terI hiMmata baDhatI rahe, khudA terI sunatA rahe! ApavAmAM AvyA hatA." je sAmane tere caDe te khAkame milAye jA hA, "pharIyAdapakSanA keTalAka sAkSIoe ema jaNAvyuM che ke AjhAda calo dilmI pukArake konI nizAM samAlike ! hiMda kejamAM joDAvA mATe dabANa karavA aTakAyatI chAvaNIomAM yuddha lAla kAle gADhake laharAya jA, laharAya jA!' InI ejanA samA asamarthatA samaye ha ta karavAmAM pAvA mATe che. hiMdu vasatA nAma ane dUra kara tarIke nA? Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-45 prazruMkha jena mAlajIvananAM rahasyA ( DeDa. menTaserInAM ayAranAM pahelAM cha bhASaNA uparathI ) (1) atyAra sudhI ema manAtuM AvyuM che ke bALaka zaktivihIna che, ane pukhta vayanA mANasA temanA vikAsa sAdhe che. A mAnyatA barAbara nathI. bALakanu zarIra jema enI meLe divase divase vadhatu jAya che, bALakanA bhASAjJAnamAM jema divase divase vRddhi thatI jAya che, tema bALakanA samagra jIvanamAM divase divase vikAsa thatA jAya che. A vikAsa amuka jAtane ja thAya che. je vakhate je jAtane vikAsa bALakanA jIvanamAM thavAnA zakaya hoya te vakhate te vikAsane anukULatA na maLe te te vikAsa thatA rahI jAya che. bALakamAM amuka vastunA vikAsane kALa gayA pachI bIjI vastunA vikAsanA kALa Ave che; khIjI vastunA vikAsakALa pachI trIjI vastunA vikAsakALa Ave che; ane Ama uttarAttara vikAsanI paraparA cAlyA kare che. bALakanA A vikAsanA pariNAme bALakamAMthI manuSya pariNume che. vikAsanI A zakti bALakamAM rahelI che te ApaNe zArIrika temaja mAnasika bAbatamAM joi zakIe chIe. bALakanA dAMta paDI - jatAM tenI jagyAe navA dAMta Ave che. A uparathI joi zakAya che ke bALakamAM zArIrika vikAsanI zakti rahelI che: taddana nAnu bALaka e aDhI varSamAM ja navI AkhI bhASA zIkhI le che. A batAve che ke bALakamAM mAnasika vikAsa karavAnI paNa zakita rahelI che. * bAlyakALathI mAMDIne mAjhusa jema jema AgaLa pagalAM mAMDatu jAya che, tema tema A vikAsanI zaktinu josa divase divase enDru thatu jAya che. upara jaNAvyuM ke bALakanA dAMta paDI jatAM tenI jagyAe navA dAMta Ave che; paraMtu ApaNe jANIe chIe ke meTA mAthuMsanA dAMta paDI jatAM navA dAMta AvI zakatA nathI. vaLI bALaka aDhI varSamAM AkhI bhASA zIkhI zake che; paNa moTA mANasa navI bhASA teTalA vakhatamAM barAbara zIkhI zakatA nathI. bALaka vikAsane anukULa tattvo vAtAvaraNamAMthI meLave che. bALakanuM vyakitatva vAtavaraNane ja AdhIna che ema nathI. bALaka UlaTu' vAtAvaraNane peAtAne anukULa rIte vApare che. A pramANe joi zakIe chIe ke bALaka e vidheya nathI, paNuM vidhAtA che. TUMkAmAM bALaka e manuSyanA janaka (nirmAtA) che. ' (2) prANIonAM baccAM janme che te vakhate temanI je paristhiti hAya che. tenA karatAM judI ja paristhiti manuSyabALanA janma vakhate hAya che. prANIonAM baccAM janme che te vakhata temAMnAM ghaNAMkharAM UmAM thaI zake che, cAlI zake che, tarI zake che, vagere. A pramANe je je jAtanI kriyA karavAnI zakita moTAM prANIomAM haiAya che, te te jAtanI kriyAe temanAM cyAM janmatAMveMta karI zake che. manuSyabALa janmatAMveMta pukhta manuSya je kriyAo karI zake che, temAMnI ghaNIkharI karavAne azakta hoya che. te cAlI zakatuM nathI, te khAlI zakatu nathI, te kaMi pakaDI zakatuM nathI, vagere. manuSya-bALa janmatI vakhate prANInA baccA karatAM pachAta jovAmAM Ave che; tema chatAM prANInA karatAM ghaNI ja vadhAre zakita tenAmAM aMtaryaMta zakti rahelI hoya che. e antagati zaktio bahAra lAvavA mATe manuSyabALa divase divase prayatna karatuM jovAmAM Ave che. te AjubAjunI paristhitine abhyAsa karavA mAMDe che. peAtAnA aMganA vividha avayavomAM rahelI tAkAta keLavAya te mATe te avayavAnA upayoga karavA mAMDe che. bALa- kanA svabhAva vikAsazIla hAvAthI manuSyajAtIe upajAvelI saMskRti pacAvavAnuM te pasaMda kare che. pariNAme bALaka bhASA, citra, saMgIta, snehasaMva vageremAM uttarAttara pragati sAdhe che. J (3) manuSyabALamAM icchAzakita, budhdhi vagere hAvAthI te prANIe karatAM dhaNu ja AgaLa vadhelu che. manuSyaprANI peAtAnA hAthanA upayoga aneka dizAmAM karI zake che. te potAnI icchAzakti dvArA vividha kAryAM pAra pADI zake . bIjA prANIe manuSyane maLatI keTalIka kriyAo karatAM dekhAya che kharAM, paraMtu te badhI kriyA manuSyabALanI kriyAe mAphaka budhdhiprerita na heAtAM preraNAgata heAya che. manuSyaprANI ane bIjA" prANIe vacce mahattvane bheda e che ke manuSya te peAtAnA svAmI che, ane bIjA' prANIo e kudaratI AvegAte ja AdhIna che. (3) bALaka vikAsa sAdhI zake te mATe tene peAtAnA snAyuonI judI judI tema ja ekabIjA sAthe sahakArI khilavaNI karavI Avazyaka hAya che, snAyuonI mAphaka jJAnata'tu, zarIranAM judAM judAM aMge, vagerenA vyaktigata tathA samuhagata vikAsa sAdhavAnI paNa tene jarUra rahe che. Ama thavA mATe bALaka e badhAMne upayoga karavA mAMDe che; ane e upayogane pariNAme te tema karI zake che. bALakane upara batAvyuM te pramANe. vikAsa sAdhavAnI AvazyakatA hovAthI potAnI paristhitimAM je je kriyAo thatI jue che te te kriyAo karavA mAMDe che. A kriyA te khIjA prANIonI mAphaka taddana vagara samajye karatuM nathI. te je je kriyAonuM anukaraNa kare che, te te kriyAo pAchaLanuM rahasya te samajatu hAya che, jemake bALaka khIjA loko je bhASA khelatA hAya che te bhASA te vagara samajye khelavAne badale te bhASA samajavA IMtejAra hAya che, ane te samaje pazu . . bALaka paristhitimAMnI peAtAne upayeAgI kriyA kevI rIte karavI te barAbara samajI zake te mATe meTAMe te kriyAe asa'digdha rIte svAbhAvika rIte tema ja sapUrNa rIte karavI joSae. vaLI bALaka AjubAju thatI kriyAemAMnI je koi kriyAo karavA cAhe te kriyAo bALakanI vatI mATerAMoe karI na letAM tene karavAnI taka ApavI joie; kAraNa ke bALakanA hetu bIjA mAraphata kriyA thAya te jovAno. na hAtAM pote kriyA dvArA kriyA karavAnI zakti meLave te hAya che. jo ke bALakane mATe kriyA karI devI. te bALakane jAte kriyA karatu' karavuM tenA karatAM vadhAre saraLa che; tema chatAM bALakanuM hiMta IcchanAre bALakane mATe kAma nahi karI letAM bALaka pote kAma karI zake tevI anukULatA tene karI ApavI joe. bALaka pote paNa peAtAnA vikAsane aMge je kriyA karatu hAya che temAM khIjAne vikSepa te nApasaMdakare che, ane pote svataMtra rIte kAma karyAMnA saMtoSa anumavA de che. AnA atha ema nathI ke bALakane bilakula madada ja karavI nahiM. athavA tenI upekSA karyAM karavI. Ama karavAne badale bALakanI peAtAnI zaktie kuti na thAya ane te vikAsane mArge vadhAre saraLatAthI kevI rIte pagalAM mAMDI zake tene vicAra meTerAMoe satata karavA joie. AtA atha ema che ke bALakane kayA kAmamAM keTalI kAre madada karavI ane keTalI kayAre madada na karavI, tene sUkSma viveka mATerAMoe arthAt bALakanI mAtAe, pitAe, zikSake vageree keLavavA joie uparanA vivecana uparathI spaSTa thaze ke bALakanA vikAsa mATe bALaka pote svataMtra banatuM jAya te, tathA te svataMtra rIte pAtAnA vikAsa sAdhI zake te jAtanuM vAtAvaraNa khaDu karavu e bAlavikAsanA agatyanA prazno che. A sabadhI keTalIka upayAgI mAhitI bAlajIvananu` rahasya' (Secret of Childhood) nAmanA pustakamAMthI maLI zake tema che. (4). atyAra sudhI mAnasazAstrIoe meTI uMmaranA mANasAnu avalokana karI mAnasazAstranA siddhAntA khALI kADhelA che; paNa have mAnasa Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-12-45 ' zAstrIoe bAlajIvananuM avalokana karavA mAMDayuM che. e avalokanane prayatna karavo paDe che. jIvanapragati sAdhavAnA A kAryanI aMdara A pariNAme moTI uMmaranA mAnasanI khAsiyato karatAM judI ja khAsiyate bALakane duHkha thatu meTerAMene keTalIkavAra dekhAya che. vaLI bALakanA bAlamAnasanI jovAmAM AvI che. kAryanI gati ghaNI dhImI hovAne lIdhe paNa meTerAMonI dhIraja khUTI - bAlamAnasane abhyAsa karanArane ema samajAyuM che ke bALa- jAya che. AthI moTerAMoe bALakanI jIvanapragatinuM svarUpa samajI 'paNathI ja vAtAvaraNa tene asara kare che. bALapaNamAM jeTalI zakti vAraMvAra vacce paDavAnuM tyajI devuM joie. bALakanA jIvana sAthe E. vAtAvaraNamAMthI paigya pasaMdagI karavAnI hoya che, teTalI zakita sumeLa sAdhatAM moTerAMoe zIkhavuM joIe. bALaka meTarane vikSepa A bALapaNa jatuM rahetAM pANImAM rahetI nathI. manuSyaSThavananA bALapaNa " sivAya jIvanapragati sAdhI zake che te vijayaprAptine ucca AnaMda saMbaMdhI ja AvuM bane che ema nahiM, paNa samagra prANIjIvanane anubhave che. che. A vastu lAgu paDe che. bALakanA upara vAtAvaraNa tene asara kare che eTalA mATe manuSyajIvanamAM tema ja Itara prANIonA jIvanamAM, bAlyakALa e jIvananA baMdhAraNane kALa che. te vakhate paristhitimAMthI grahaNa karI che, bALakanA vAtAvaraNa saMbaMdhI vicAra ke joIe. A saMbaMdhI aneka praga-anubhavane pariNAme ema samajI zakAyuM che ke bALakane jIvananuM baMdhAraNa ghaDe che. A baMdhAraNa ghaDavAnI kriyA pukhta-uMmaranI pahelAM thaI jAya che. amerikAmAM eka prANIzAstrI che. eNe madhavAtAvaraNamAM vyavasthitatA game che. avyavasthita vAtAvaraNamAM bALaka - dhaNuM mUMjhAya che, ane vAtAvaraNamAMthI pasaMdagI karI vikAsa karavAnI mAkhIonI jAta sudhAravA mATe ghaNA akhatarA karyA che. e da. bALakanI je pravRtti che te dhaNI aTakI paDe che. akhatarAomAMno eka akhataro madhamAkhInA DaMkhano nAza karI eka varSanuM bALaka vAtAvaraNanI vyavasthitatA ke avyavasthitatA tene jokhama sivAyanI banAvavI ane te vadhAre pramANamAM tema ja - tarapha pasaMdagI-nApasaMdagI batAve che. bALaka jema jema moTuM thatuM jAya vadhAra mIThuM madha banAvI zake tevI banAvavI e hate. A akhataro che, tema tema vyavasthitatA taraphane ene Adara eTale sacoTa rahetA teNe merI madhamAkhIo upara karI jemAM te niSphaLa nIvaDaze, paraMtu nathI. mANasamAM je vyavasthA taraphane Adara che ane ene pariNAme mAkhIonAM baccAM para tene yoga saphaLa nIvaDe. A udAharaNa mAMthI eTaluM phalita thAya che ke bAlyakALa e baMdhAraNane kALa mANasa jIvanakArya vadhAre saraLatAthI sAdhI zake che, tene ghaNAkharA hovAthI tenA baMdhAraNanA kAryamAM anukULa thaI paDe evI jAtanA - yaza enA bALapaNamAM vyavasthA taraphane AdarabhAva kudarate mUle . I che tene bhAge jAya che. bALakane vyavasthA priya che te ApaNe vAtAvaraNamAMthI tene grahaNa karavA devuM joIe. vaLI vAtAvaraNa bALakanA hA amuka vastuonuM cokkasa sthAna badalAtAM tenA tarapha te je nApasaMdagI vikAsane vegya racavAnI paNa kALajI le lAvI joie, mi darzAve che tathA keTalIkavAra mUMjhAya che te uparathI joI zakIe chIe. bALakanA jIvanaghaDataranA kAmamAM kayuM upagI che ane kayuM binaupayogI che, te bALaka jAte ja nakkI karI zake. bIo enA bALaka e vidhAtA che. e pitAnuM jIvana-pragati nuM kArya upara potAnI daSTie amuka vastuo lAdavA jAya te bALaka pasaMda - harahameza karyA kare che. e kArya e jamatAM pahelAM paNa karatuM hoya karatuM nathI, tathA tethI tene lAbha thavAne badale nukasAna thAya che. che. pitAnA zarIranuM baMdhAraNa bAMdhavA mATe mAtAnA zarIranAM to- bALaka bIjA varSamAM meTe bhAge vAtAvaraNamAMnuM samagra pakaDamAMthI pitAne jarUrI to te grahaNa kare che. A kriyA bALakanA vAne badale vAtAvaraNamAMnI amuka jhINI bAbata grahaNa karavI pasaMda janma pachI jude svarUpe dekhAya che. atyAra sudhI e pitAnA zarIranI kare che. bALaka ghaDyAM citromAMthI amuka ja citranI nAnI vastuo racanA karatuM hatuM, tene badale te have A uparAMta jIvananI sarva tarapha potAnuM dhyAna dere che. ghaNI vAra evI vastuo meTerAMnA dayAna ka zaktio ghaDavA prayatnazIla bane che. bALakanA A racanA karavAnA bahAra ja hoya che. bALaka samagra vArtA samajavA chatAM enuM dhyAna - svabhAvane pariNAme ApaNe je vividha zakitayukta manuSya joIe vadhAre keMdrita te vArtAnA amuka prasaMga upara ja thAya che. bALaka chIe te pariName che. Ane lIdhe ja bALaka manuSyano janaka paristhitimAM rahelAM phaLa, phUla, pazu, paMkhI vagere samagramAM rasa kahevAya che. levAne badale keTalIka vAra nAnAM jIvaDA jevI bAbatamAM ja | bALaka racanAnuM kArya satata karatuM dekhAya che. ene e kAryamAM pitAnuM dhyAna kendrita kare che. jisasa krAIsTanA jana saMbaMdhI racanA, karyAne ucca AnaMda Ave che. A racanAnI kriyA vaDIle citromAMthI ekAda citranI amuka vigata upara bALakanuM dhyAna gayeluM " samaje te bALakanA kAryamAM teo avarodha nahi karatAM tene hovAnuM dhAryuM che. A uparathI ApaNe samajI zakIe chIe ke anukULa bane. meTAMone je vastuo asara kare che, te vastuo karatAM judI ja [ ' bALaka pitAnA jIvananA nirmANa mATe pravRtti karatuM ghaNIvAra A vastuo ghaNI vAra bALakone asara kare che. AthI bALakanA A ja jovAmAM Ave che. te potAnA zarIra, mana ane buddhi varace sahakArI jAtenA saMvedanakALanuM sArU5 samajI miTerAMoe tene pitAne rasanI A saMbaMdha khIlavavA mATe vividha kAryo kare che. keTalIkavAra te pANIne vastuo tarapha AkarSavAne badale ene saMvedanane anukULa thAya te je laI javAno prayAsa karatu hoya che; keTalIkavAra te vastu kema jAtanI paristhiti ubhI karavI joIe. ti, pakaDavI te zIkhavA mATe padArtho sAthe gaDamathala karatuM hoya che. AthI karIne ja pAMca varSa { uMmara thatAM sudhI bALaka bIjAnuM E keTalIkavAra amuka vastu eka jagyAethI bIjI jagyAe te laI jatuM deravyuM derAI bIjA pAse khAsa zIkhI zakatuM nathI. Ane lIdhe ja dekhAya che, tema ja koI koI vAra te vastuonI goThavaNI karatuM hoya keTalAka ema mAne che ke pAMca varSa sudhI bALaka TheTha hoya che; paraMtu [ che. A badhAnI pAchaLa jIvanapragati sAdhavI eja hetu rahela hoya che. vastutaH bALaka TheTha hetuM nathI. te te jIvaMta rahI dinapratidina jIvana bALaka pitAnA jIvananI racanA zarIra, mana ane buddhine siddhi prApta karatuM hoya che. A kAma mahatvapUrNa hovAthI manuSya tenA dara upayoga kare paDe tevAM kAryo mAraphata ja sAdhI zake. A kArya teNe tarapha Adara batAvavuM joIe; ane Ama je thAya te manuSyajAtanuM | pite ja karavuM rahyuM. taratAM zIkhavA mATe mANase jAte ja prayatna svarUpa ghaNI uMcI jAtanuM bane, ane pariNAme pRtha ! raga bane. karavo paDe che tema bALake pitAnuM jIvana ghaDavA mATe teNe pote ja zikSaNa patrikAmAMthI sAbhAra udhdhata. vi, cha. ma, ane zaM, sA, 5, --- zrI muMbaI jena yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI TrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2