Page Text
________________
તા. ૧૫-૪૫
=
દા. ત. દેવદ્રવ્યને માનવ હિતાર્થે ઉગ કરશે તેમને સ્વીકાર્ય નથી. દા. ત. સમસ્ત જૈન સમાજના હિત માટે ઘણા કાર્યો સાથે બીજો વર્ગ બાળદીક્ષામાં ધર્મની વિડંબના માને છે અને યુગની , મળી થઈ શકે તેવા છે. કેટલાક થાય છે પણ ખરા. તેમાં દિગમ્બર,
જરૂરીયાત પ્રત્યે સદંતર દુર્લક્ષ્ય કરી પરંપરાગત ધાર્મિક ક્રિયાકાંડેને “વેતામ્બરેને એમ કહે કે અમારી સધળી એંન્યતાઓ સ્વીકારે તેજ - ' વળગી રહેવામાં સમાજનું અહિત જુએ છે. આ મૂળભૂત સિદ્ધાંતના તમારી સાથે કામ કરીશું અથવા શ્વેતામ્બર દિગમ્બરને એમ કહે, - મતભેદ છે. આ સામાન્ય મતભેદ નથી.
: અથવા વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સ્થાનકવાસીને એમ કહે તે એક્તા -: ..કેન્ફરન્સને આજ સુધીને તિહાસ કહે છે કે કેન્સરન્સે ખાતર કેઇ એમ કરશે? આવી માંગણી વ્યાજબી ગણુાય? . કે પ્રગતિશીલ વિચારેને આવકાર્યો છે. વખતે વખત તેણે કરેલ કરો
કોનફરન્સના જે ભાઈઓએ આ ઠરાવો સ્વીકાર્યો છે તેમને હજી " , અને તેણે હાથ ધરેલ કાર્યો બતાવે છે કે યુગની જરૂરીયાતો કોન્ફરન્સ પણ હું નમ્ર વિનંતિ કરું છું કે પોતાની ભૂલ સમજાતી હોય તે તે
એળખી છે. પરિણામે ઉત્તરોત્તર સ્થિતિચુસ્ત વગર કેન્ફરન્સથી દૂર જાહેર કરી પિતે આપેલ બાંઘધરીમાંથી મુકિત મેળવે અને જેન . ...થ. મારા નમ્ર મત મુજબ કેન્ફરન્સે તેથી કાંઇજ ગુમાવ્યું નથી. સમાજની પીછેહા અટકાવે. પ્રગતિશીલ વિચારો ધરાવતા દરેક ભાઈ
- ' જુનેર અધિવેશન પછી કેટલાક ભાઈઓએ આ બે વર્ગો બહેનને મારી આગ્રહભરી વિનંતિ છે કે આ અધિવેશનમાં હાજર રહી, વચ્ચે એકતા સાધવા પ્રયત્ન આદર્યો. સ્થિતિચુત વગ* પિતાની શરતેજ આવી શરણાગતિ સામે પિતાને વિરોધ નોંધાવે. " કેન્ફરન્સમાં જોડાવા તૈયાર હતે. દુર્ભાગ્યે આ વખતે કોન્ફરન્સનું
મણીલાલ મકમચંદ શાહ સુકાન જે ભાઈઓના હાથમાં હતું, તેઓ કેન્ફરન્સને સઘળા ઇતિહાસ
જૈન સમાજને વિજ્ઞાપન ભૂલી જઈ, સામા પક્ષની સધળી શરતે સ્વીકારવા તૈયાર થયો અને બન્ધઓ! , , , , અધિવેશનની સંમતિ મેળવવા આજે પ્રયત્ન કરે છે. તે સફળ થાય તે
જગતું આજે સંક્રાન્તિકાળમાંથી પસાર થઈ રહેલું છે અને તે ' કે એમ થશે કે કેન્ફરન્સ બાળદીક્ષા જ માત્ર નહિ પણ સર્વ પ્રકારની
લગભગ નવા જુના બન્ને કાળની સીમા રેખા ઉપર ઉભું છે. તેવા - અગ્ય દીક્ષા સામેને પિતાને વિરોધ ખેંચી લે છે અને પરંપરાગત
' કપરા સમયે સૌ સમાજોએ ભિન્ન ભિન્ન રીતે એકત્રિત થઈ રૂઢિગત છેધાર્મિક ક્રિયાકાંડે અને સ્થિતિચુસ્તતા પર પિતાની મહેર મારે છે.
ના માન્યતાઓ અને પૂર્વગ્રહે તજી નૂતન જગતરચના માટે તૈયાર થઇ એક દષ્ટાંતથી આ સમજાવું. વર્ણાશ્રમ ધર્મ, સભાના સભ્ય
- માનવસમાજના ઉથ્થાનમાં કોને આપવાના છે. તે સિવાય બીજો કોઈ ' ' એમ કહે કે કોંગ્રેસ અસ્પૃશ્યતા રવીકારે છે અને કોંગ્રેસમાં જોડાવા આરેવા નથી કે સદય માટે માર્ગ નથી. અનેક અથડામણ, - તયાર છીએ અને તે સાથે ગાંધીજી અને જવાહરલાલ નેહરૂ જેવાએ અનેક આંતર-બાહ્ય આંચકાઓમાંથી સફળતાપૂર્વક જે જગતુ પાર
૫ણ તે સ્વીકારવું અને કોગ્રેસ પાસે મંજુર કરાવવાનું માથે લેવું. ઉતરી જશે તેજ આપણે, આપણો સમાજ અને ધર્મ ટકશે. જગતથી '' એકતા ખાતર આ કરવું , , , , , બિન આપણાથી નહિ ટકાય. આજને પ્રશ્ન વ્યકિતને નથી પણ ''..હું એ સમજી શકું છું કે જે પ્રગતિશીલ વિચારો ધરાવતી વિશ્વ સમસ્ત છે, પણ તેને ઉકેલ વ્યકિતગત, સાંપ્રદાયીક અને તે વ્યકિતઓની બહુમતિ ન હોય અને સ્થિતિચુસ્ત વર્ગની બહુમતિ ' સામાજિક પ્રયાસથી થવાનું છે. આવા સમયે આપણા નાનકડા પણ
. હેાય અને તે વગ પિતાની બહુમતિથી કેન્ફરન્સનું સુકાન હાથ કરે તે આર્થીિક અને ભાવનાની દ્રષ્ટિએ દેશભરમાં મહત્ત્વનું સ્થાન ધરાવતા છે કે આપણે નિરૂપાય થઈએ. જેમકે વર્ણાશ્રમધર્મ સભાના સભ્ય સમાજનું સામુદાયીક મીલન ખરેખર ઇચ્છનીય છે. આવા માલન
પિતાની બહુમતિથી કોંગ્રેસનું સુકાન હાથ કરે. પણ ગાંધીજી. અને આ વખતે ભૂતકાળની ભવ્યતા દ્રષ્ટિ સમક્ષ રાખીને જેમાં આપણે જીવવું .. - જવાહરલાલજી, જીવનભરની સાધના તજી, સામાપક્ષની, શરત એકતા છે અને જે તરફ આપણે વહી રહેલા છીએ તે ભવિષ્યની મહાન ' ખાતર સ્વીકારે અને કોંગ્રેસ પાસે તે મંજુર કરાવે તે અશકય અને યોજનાને વર્તમાન સાધન પ્રમાણે વિચાર કરીએ તે, તે ઝડપથી અસહ સ્થિતિ છે. . ;
ચાલ્યા આવતા કાળને અનુકુળ થવા જરૂર શકિતમાન થઈશું. માયુસને .' સામાન્ય મતભેદ સંસ્થાઓમાં હોય પણ ઉંડા અને વ્યાપક જીવવું છે પસાર થતા વર્તમાનમાં–ભાવિની મંગળ આશા માટે, -: જીવનસ્પર્શ મતભેદે હોય ત્યાં એકતા શકય નથી. એકતા ખાતર - -આવતી કાલ માટે, ભૂતકાળમાં નહિ. એટલે આપણી જનામાં ગઈકાલ :
પિતાના આત્માને વેચી સિદ્ધાંતે જતા કરવા એવું જાણ્યું નથી. કરતાં આવતી કાલની દ્રષ્ટિ વધુ સ્પષ્ટ હેવી ઘટે. ભૂતકાળ ભવિષ્ય • કેન્સરન્સનું સુકાન, તેમની બહુમતિથી સ્થિતિચુસ્ત વર્ગના હાથમાં માટે ચેકસ પ્રકારનું માર્ગદર્શન મળે તેવી દ્રષ્ટિ જરૂર આપે અને તેથી " જતું હોય તે પ્રગતિશીલ વિચારો ધરાવતી વ્યકિતએ તેમાંથી છુટી જરૂરિયાત અનિવાર્ય છે તેટલું પણ સ્વીકારી લઈએ પણ આવતી કાલનું થાય અથવા તેમાં રહીને પણ પિતાને વિરોધ ચાલુ રાખે અને જીવન ગઈકાલમાં જીવવાને અખતરે ઇષ્ટ નથી. ' અંતે બહુમતિ મેળવવા પ્રયત્ન કરે: ૫ણું પોતે શરણાગતિ સ્વીકારે તે સુખદ, તન્દુરસ્ત અને ઉપકારક સમાજની ભવ્ય કલ્પના એક સંભાતું નથી.
વખતે આપણે કરી લઈએ, અને પછી તે સમાજ કેવી રીતે રચી 3. કેન્ફરન્સના અધિકારીઓએ ભૂલથી કે નિર્બળતાથી જાણુતાં કે
શકાય, આપણુ અત્યારના અસ્તિત્વ ધરાવતા સાધતે અને ભૂતકાળના અજાણુતા, પિતાનાં કાંડા પી આપ્યા છે. તેઓ ભલે બંધાયેલ હોય - વારસામાંથી મળતી પ્રેરણા અને દ્રષ્ટિ કેવી રીતે કાર્યમાં જી શકાય જ અને વિરોધ ન કરી શકે, પડ્યું તેમ, કરવા બીજાને સમજાવવા, તેની વિચારાજ આ યુગમાં થાય. સંસ ની સુંદરતા, સંસ્કારિતા અને અને પિતે તેનું સમર્થન કરવું શાભાસ્પદ નથી.
સામર્થ્ય વધારવાની. મંગળ દ્રષ્ટિથી સકળ સમાજના મીલનને વિચાર આ અને આવી એકતાને શું અર્થ કે ઉપયોગીતા છે? નીચે થાય તે ખરેખર માટીમાં મળેલ સમાજ જરૂર ઉચે આવે. પણ ઉતરવું શરૂ કર્યું તે કયાં અટકશે? સામો પક્ષ તે પિતાના વિચારોમાં આવી ભવ્ય વાતને બદલે આપણી કોન્ફરન્સ ડુંગર, ખેદીને. દર લેશ માત્ર ફેરફાર કરવા તૈયાર નથી. '
કાઢવા જેવી તદન મામુલી અને સમાજને પાછળ લઈ જવાની બાબતે T સામા પક્ષને સમાજ હૈયે હેય અને એકતા જોતી હોય તે
માટે મળે છે તે ખરેખર દુઃખ રૂપ છે અને તે પણ એંયના મેટા સરળ માંગ હતું. વિવાદાસ્પદ પ્રશ્ન અલગ રાખી સહકાર થઈ શકે
બહાના નાચે! જુનવાણી રૂઢિચુસ્તાને મનાવી લેવા માટે આ વિનિપાત તેવા કાર્યો હોય તેમાં એક યુવું, આવી શરણાગતિ માંગવાનો શું સમાજને ઉંચે નહિ ૯ાવે. * અધિકાર છે? આપનારની કીમત ? જો એમ કહેવામાં આવે કે સમાજમાં સાધુતા વધે અને સાધુસંધ સાચી શકિતવાળે થાય, સાથે ભળી થઈ શકે એવું કાંઇજ નથી તે પછી એકતાથી શું યુગને પલટાવી પલટાવી યુગ પડવાની શકિત ધરાવતે થાય તે કરવાના છે? ' ' '
ઇચ્છવા યોગ્ય છે. પણ માત્ર વગરવિચાર્યો વેષબારીઓની ભરતી કરવામાં
- કે
- આવા પાપ
નાહનમાજકલાકાત જણાતા કા કામકાજ
મ
| SR No. | 525930 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1945 Year 06 Ank 17 to 24 and Year 07 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1945 |
| Total Pages | 190 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |