________________
પ્રબુદ્ધ જેન
તા. ૧૫-૮-૪૫
1:
5..
सच्चस्स आणाए उबलिए मेहाबी मारं तरति ।
રશીઆનું સમગ્ર વર્તન ભારે વિવાદાસ્પદ અનુભવવામાં આવ્યું છે. સત્યની આણમાં રહેનારી બુદ્ધિમાન માનવી મૃત્યુને તરી જાય છે. દુનિયાનું ઉદ્ધારક હોવાને દાવો કરનાર રશીઆ કેવળ સ્વાર્થસાધુ અને
સામ્રાજ્યવાદી બની ગયું હોય તેમ તેની વિચિત્ર, કુટિલ અને મહત્વાકાંક્ષી રાજનીતિ ઉપરથી માલુમ પડે છે. જેવી રીતે જર્મનીની વિજયપરિ
કમ્માને લાભ ઉઠાવવા ઇટલીએ આ યુદ્ધમાં પ્રવેશ કર્યો હતો તેવી જ . सत्यपूता बदेवाचम्
રીતે અણુબ નીચે ડુબવા માંડેલ જાપાનના પિતા પક્ષે બને તેટલો ઓગષ્ટ ૧૫
લાભ ઉઠાવવાની કેવળ અશુભ નિષ્ઠાથી જ શીઆએ જાપાન સામે ચાલતા વિગ્રહમાં પ્રવેશ કર્યો હોય એમ લાગે છે. બીજાને શું મળશે
અને શું નહિ મળે એ તે કોને ખબર ! પણ સ્ટેલીન જાપાનીઝ પર વિગ્રહ વિરામ
શરણાગતીમાંથી ઘણો માટે લાભ જરૂર ઉઠાવવાને. રશીઆની જાપાન
સામેની યુદ્ધ-જાહેરાતે રશીઆની નિષ્ઠા વિષે સંદિગ્દચિત્ત બનેલા - આજે જાપાન બીનશરતી શરણાગતી સ્વીકારે છે અને છ છ
અનેક લોકોને રશીઆવિરોધી બનાવ્યા છે. રશીઆની પ્રતિષ્ઠાને આથી વર્ષથી ચાલતા આ ભીષણ વિશ્વવિગ્રહની એકાએક અણધાર્યો અંત
ઘણો મોટો ધકકો લાગ્યો છે અને ભાવી શાન્તિની સ્થાપનામાં રશીઆ કિ આવે છે. વિગ્રહને અંગે કેટલાય સમયથી ક્ષુબ્ધ બનેલી દુનિયા આજે " છુટકારાન-શાન્તિ; શ્વાસ ખેંચે છે-ઉગામેલાં શસ્ત્ર મ્યાન બને છે
એક મોટું ભયચિહ્ન બન્યું છે. 8 અને દુશ્મનોને સંહારવાને આકાશ વીંધીને ઉડી રહેલા હવાઈ જહાજે
બે અણુબેબના ઉપગે જાપાનના સુરત અને અમદાવાદ [ આજે સ્થગિત થાય છે. આજે દુનિયાભરનાં કેટલાંયે કુટુંબ લડાઈમાં
જેવડા બે મોટા શહેરને તારાજ કરી નાંખ્યા છે અને આ અગમ્ય કાયલાં પિતાના સ્વજને વિષે નિશ્ચિત બને છે અને કેટલાય સમય
શક્તિને સામનો કરવા જતાં આખું જાપાન જમીનદેસ્ત બનશે એ બાદ દુનિયાના લોકો આજ રાત્રે નિરાંતે ઊંધવા પામે છે. વર્તમાન
ભીતિએ જાપાને હથિયાર હેઠાં મુક્યાં છે અને જે યુદ્ધ હજુ છ આઠ વિગ્રહને વિકરાળ પંજો એક દેશથી બીજા દેશ ઉપર પસરી રહ્યો
મહીના તે જરૂર ચાલશે એમ સૌ કોઈ ધારતું હતું તે યુદ્ધને એક'હતો; આફતનો જ્યાં ત્યાં વરસાદ વરસી રહ્યો હત; દેશ દેશની પ્રજાઓ
એક અન્ત અવ્યું છે. આ અણુબથી ધાર્યું પરિણામ સિદ્ધ થવા ભયત્રસ્ત બની રહી હતી; દુનિયા તરફથી રંધાઈ રહી હતી અને
બદલ અમેરિકા અને મિત્રરાજ્ય આજે બહુ મલકાઈ રહ્યા છે અને ( ઉત્તરોત્તર વધતી જતી મુંઝવણ, હાડમારીઓ અને પાયમાલીથી આકુળ
એકમેકનું અભિનન્દન કરી રહ્યા છે, પણ આ અણુબેબની પ્રત્યકારિણી વ્યાકુળ બની રહી હતી. આજે સ્વસ્થતાનું, શાન્તિનું, રાહતનું વિરાટ
શક્તિની વિગતે સાંભળીને આખું જગત હેબતાઈ ગયું છે અને આજૅલન જગના ખુણે ખુણે ફરકી રહ્યું હશે અને આધિ,
અનેક નિર્દોષ બાળબચ્ચાં અને સ્ત્રીપુરૂષથી ભરેલાં શહેરોને આમ વ્યાધિ અને ઉપાધિથી વિકળ અને વ્યાકુળ બની ગયેલાં લોકહૈયાં
આંખના પલકારામાં નાશ થયેલે સાંભળીને જનતાની આંતરડી * આજે “હાશ' કરીને હેઠાં બેઠાં હશે. દુનિયા આજે દાનના
કકળી ઉઠી છે. આ અણુબોંબના બચાવમાં અમેરિકાના પ્રમુખ
દ્રમેને મેટો બચાવ કર્યો છે અને જેમ લડાઈને અંત વહેલે [, પાશમાંથી છુટી; કાળપુરૂષનું તાંડવ નૃત્ય પુરૂં થયું; પ્રલયકારિણી કાળીનું ખપ્પર આજે ભરાઈ ચુક્યું શંકરની સંહારલીલા આજે સમાપ્ત થઈ
લાવવા માટે અને સુલેહશાન્તિની સત્વર સ્થાપના કરવા ખાતર જ પોતે
યુદ્ધમાં પ્રવેશ કર્યો છે એમ રશીઆ દા કરે છે તે જ દાવો અણું- આ યુદધના તકાળ પરિણામ લેખે ઉન્નતિ અને શકિતના ઉષ્કટ
બબના પક્ષમાં પ્રેસીડેન્ટ મેન કરી રહ્યા છે, અને વિશેષમાં અમે શિખરે પહોચેલ જર્મની અને જાપાન પરાસ્ત થયાં અને તે એવી રીતે કે તે બન્ને દેશને ઉચે આવતાં–અન્ય દેશની
આ શોધને લાભ લીધે નં હોત તો જાપાન એ શેની સમીપ જઈ
રહ્યું હતું અને થોડા સમયમાં અમારી સામે આવા જ અણુબંબને સમકક્ષાએ પહોંચતાં-કોણ જાણે કેટલેયે સમય લાગશે! બન્ને
ઉપયોગ કરવાનું હતું એમ તેઓ બચાવ કરે છે. સભ્યતાપરાયણ મદેન્મત બન્યા હતા. બંનેની મહત્વાકાંક્ષાને કેઈ સીમા નહતી.
જગતને સખ્ત આઘાત લાગે એવા કોઈ પણ પગલાનો આ જ બચાવ " પિતાના મનોરથની સિદ્ધિ આડે બન્નેએ માનવતા ઉપર મૂળમાંથી
આક્રમણકારી રાષ્ટ્ર હંમેશા કરતું આવ્યું છે. જર્મનીએ લડાઈની શરૂછીણી મૂકી હતી. આપણે આ બન્ને દેશને આ યુદ્ધ દરમિયાન એક
આત આવા જ બચાવથી કરેલી; રશીઆ સામેના આક્રમણને પ્રારંભ "વખત ચડતીની પરાકાષ્ટાએ પહોંચતા જોયા હતા. હીટલરના હકારાએ
આવી જ દલીલથી કરવામાં આવેલો. રશીઆની પિલાંડ સામેની જગત હાલી ઉઠતું હતું. યુરોપના ઘણું મોટા ભાગ ઉપર નાઝીને
નીતિનું આ જ રીતે સમર્થન કરવામાં આવે છે. કાં તે આત્મરક્ષણ 'સ્વસ્તિક વિજ ફરકી રહ્યો હતેા. જાપાનના દિગ્વિજયે જગતને ચકિત
અથવા તો જગતનું કલ્યાણ આ બે સિવાય જાણે કે બીજું કોઈ પણ ક કરી નાંખ્યું હતું. આજે એ બન્ને સત્તાઓ ભેંય જોગી થઈ બેઠી;
કારણ અજા સત્તાધારી રાષ્ટ્રોને કોઈ પણ અન્ય રાષ્ટ્ર ઉપર અનર્થોની'હીટલર પૃથ્વીના પેટાળમાં સમાઈ ગયે; જાપાનને ચડતા સુર્ય અસ્તા
દુર્દશાની–આંધી વરસાવવા પાછળ હતું જ નથી એમ દુનિયાને સમચળની પાછળ અલોપ થઈ ગયે.
જાવવામાં આવે છે. પણ આ તે કેવળ સાધુતાના વેશમાં નરી પીશાચી આ વિગ્રહનું બીજું પરિણામ ચીનને સ્વાધીન બનાવવામાં
મનોદશાનું જ પ્રદર્શન ચાલી રહ્યું છે. અ ને આવો ઉપયોગ કરી " અથવા તે જાપાને કેટલાંય વર્ષોથી ભરાવેલી ચુડમાંથી મુકિત અપા
નિષ્ફરતા જ દાખવે છે અને બતાવે છે કે જર્મની અને જાપાનનું 'વવામાં આવશે. આજે આ વિગ્રહના પરિણામે ચીની પ્રજામાં જેટલો
દમન કરવામાં મિત્રરાજ્ય સવાઈજ મને અને સવાઈજાપાન બની રહ્યા | આનંદ વ્યાપી રહ્યો હશે તેટલો આનંદ ભાગ્યે જ અન્યત્ર વતત હશે.
છે. અણુબની વિનાશકતાની અપેક્ષાએ જમનીની સંહારકતા અને છેલ્લે તળીયે બેડેલું ચીન આજે ઉંચુ આવે છે, તેના માર્ગમાં હજુ
તદ્વિષયક જનતાની ઘણા ગૌણ બની જાય છે. ': અનેક વિદ્ગો આડે ઉભે છે; છતાં આશા રહે છે કે જાપાનના અભેદ્ય
અણુબોંબ હિંસક વૃત્તિ અને શક્તિની પરાકાષ્ટા સૂચવે છે. ભરડામાંથી છુટકારો પામેલું ચીન હવે જરૂર પિતાને સર્વતોમુખી એના ઉપયોગથી જેમ વર્તમાન વિગ્રહમાં મિત્રરાને મળેલ સર્વાગી મેક્ષ સાધી શકશે.
વિજય કલંકિત બન્યું છે તેવી જ રીતે આગામી યુધ્ધ જ્યારે પણ - વર્તમાન વિગ્રહના અન્તભાગમાં બનેલી બે ઘટનાઓ ખાસ ફાટી નીકળે ત્યારે કેટલું ભયાનક, ભીષણ અને પ્રલયકારી હશે એનું
વિચારણા માંગે છે. એક તે જાપાનને એકાએક નમાવવા માટે જગતને ભાન થયું છે. જેવી રીતે હવાઈ બેબમારાએ જુના ( અમેરિકાએ કરેલ અણુબેબને ઉપગ અને બીજુ રશીઆએ જાપાન વખતના કીલ્લાઓ અને એવી અન્ય રક્ષણ જનાઓને નિરર્થક થી સામે કરેલી યુદ્ધની એકાએક જાહેરાત. વર્તમાન વિગ્રહ દરમિયાન બનાવી દીધી છે, તેવી જ રીતે આ નવી સંહારક શકિત હવાઈ તેમ જ